Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Main page » Corpus Tool » Elnet » 1-2-6

Corpus Tool Demo - Elnet - 1-2-6

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

U ij deč́ kok arńa βara Mikipə̑r Jašaj den üdə̑ržö adak kup dek, smola zaβodə̑ško, kajə̑št.
Smola šoltaš č́eretše nə̑l keč́e gə̑č́ iže pura da, pod jə̑malan oltaš pu küleš.
Lum jatə̑rak kelge, βaške luktə̑n sitaraš jösö...
Smola zaβodə̑š mijme keč́ə̑štak, kas βeleš, Leβentej kugə̑za tol'o, tupə̑štə̑žo — nij dene todmo lač́e, βač́ə̑štə̑že — pə̑č́alže.
Poč́ešə̑že samə̑rə̑k marij tol'o.
Tudə̑nat pə̑č́alže ulo, tudat lač́ə̑m saken...
Koktə̑nat ječ́e dene ulə̑t.
Č́ač́i, samə̑rə̑k marijə̑m onč́ale da Nönč́ə̑k-patə̑rla č́odə̑rašte jeŋə̑m kə̑škə̑ltše sade sonarzə̑m palə̑š.
Sakarat Č́ač́im palə̑š.
Kernak, Sakar tide keč́ə̑lašte Č́ač́im užaš šonen, tol'ko tə̑šan ogə̑l, Arkambalan βašlijaš šonen.
Č́ač́i gə̑n, «Nönč́ə̑k-patə̑ržə̑m» užaš tə̑ge jön liješ, manə̑n šonenat ogə̑l.
Č́odə̑rašte βašlijmə̑žat ə̑nde kok tə̑lze koklašte mondaltaš tüŋalə̑n, omo užmə̑la βele č́uč́eš.
Tudo perβə̑jrakše samə̑rə̑k sonarzə̑m jatə̑r marte šonen koštə̑n, βigak kalasaš gə̑n, č́otak šonen...
No mom ə̑štet, ilə̑š tugaj, žap ala-mogaj č́erə̑mat paremda, Č́ač́iat č́odə̑raš βašlijme marijə̑m erkə̑n-erkə̑n mondaš tüŋalə̑n ə̑le, no βot tudo adak Č́ač́i onč́ə̑lno šoga, šinč́ažə̑mat Č́ač́i ümbač́ ok ojə̑ro...
— Poro keč́e lijže, Jašaj, poro keč́e lijže, Č́ač́i!
— Č́ač́in pə̑lə̑šešə̑že Leβentej kugə̑zan jükšö šoktə̑š.
— Tuge lijže, Leβentej izaj, — βaštarešə̑že Jašaj peleštə̑š.
— Adak šoltaš tüŋal'ə̑č́ mo?
— Šoltašə̑že ale uke, podjə̑malə̑m jamdə̑laš tolə̑n ulə̑na...
Č́ač́i, köršök dene č́ajə̑m šə̑ndə̑šaš, kugə̑zatmə̑tə̑n jümə̑št šueš də̑r...
— Mə̑j, škat šinč́et, č́ajə̑m om jü, Sakar jüeš gə̑n βele?
— Ogə̑m, — küč́ə̑kə̑n peleštə̑š Sakar.
— Sonarze kokla gə̑č́ kö č́ajə̑m jüeš?
— βoštə̑leš Leβentej kugə̑za.
— Mə̑lanna en jüštö βüd küleš...
Č́aj OGə̑l, teβe me šürə̑m šoltena.
Sakar, meraŋetə̑m ńə̑kt...
Č́ač́i, pareŋgə̑da ulo gə̑n, iktaž-mə̑ńarə̑m erə̑ktet gə̑n, jöra ə̑le.
— Tə̑j, Č́ač́i, kugə̑zatlan šürə̑m šoltaš polšo, mə̑j nə̑mə̑štə̑m rual tolam, — mane Jašaj, omaš luk gə̑č́ ječ́ə̑m lukto, toβarə̑m kə̑dalə̑se potaškə̑že č́ə̑kale.
— Č́ač́i koč́kaš šolta gə̑n, mə̑jat tə̑j denet pə̑rl'a nə̑mə̑štə̑m ruaš mijem, kuβan jə̑dalže pə̑ten, ə̑šten puaš βozeš, — mane Leβentej kugə̑za, tupə̑so lač́ə̑žə̑m kudašə̑n, omaš onč́ə̑lno šogə̑šo pünč́ö ukšeš, kid šumašešrak, sakaltə̑š, — nu, Jašaj kajena, — βara Sakar βek saβə̑rnen peleštə̑š.
— Kugurak köršökeš šoltə̑za.
Jašaj den Leβentej kugə̑za č́odə̑raške kajə̑št.
Sakar den Č́ač́i omašə̑š purə̑št.
Omašə̑šte iktat uke.
Smola šoltə̑šo Kü-Sola marij-βlak tünö ulə̑t: iktə̑že smolalə̑k pum šelə̑šteš, βesə̑že smolam ojə̑ra...
Omašə̑š purə̑meke, Sakar tupə̑so lač́ə̑žə̑m kudaše, lač́ə̑ž gə̑č́ oš meraŋə̑m lukto, küsenže gə̑č́ nagrad βurdan pakküzə̑m lukto, meraŋə̑m ńə̑ktaš tüŋale.
Č́ač́i pareŋgə̑m erə̑ktaš šinč́e.
Kenetašte, šuko mutlanə̑šaš ulo gə̑nat, mutə̑m luktaš jösö.
Tə̑ge Č́ač́i den Sakarat mutə̑m ogə̑t mu.
Sakar, č́odə̑rasə̑m šarnen, Č́ač́im jöraten onč́a.
Mogaj č́oneš pižše üdə̑r!
Tə̑gaj βate liješ gə̑n, Sakarə̑n šükšö pörtšat mə̑ze pə̑žašla č́uč́eš ə̑le!
Kö šinč́a, ala jumo püren gə̑n, liješat?
Leβentej kugə̑za, ške tular marij lijam gə̑n, Jašaj pua, maneš da...
Leβentej kugə̑za peš oŋaj ajdeme, Sakarlan korno muč́ko Mikipə̑r Jašajə̑n üdə̑ržə̑m temlen tol'o:
— Mijet gə̑n, teβe užat...
Kapše šə̑maβuč́ gaj, jolə̑m šopš gajə̑m pideš, üpšö ošalge, punemže kə̑dalže deč́ ülkö keč́a...
«Aj-da šoŋgo, č́ə̑la onč́en šukten!» — šonaltə̑š Sakar.
Sakarlan tudə̑žak peš oŋaj: Sakar nigunamat Č́ač́im užə̑n ogə̑l, manə̑n Leβentej kugə̑za šona.
Sadlan mut saβə̑rtə̑š jeda «teβe ške užat» maneš.
Č́ač́iat Sakarə̑m onč́a.
Molan tudo tə̑ške tolə̑n?
Leβentej kugə̑za dene sonarə̑š koštaš tə̑ške tolə̑nə̑t mo?
Č́ač́in tə̑ške tolmə̑m šižmə̑lak tač́ak tolə̑nə̑t.
Č́ač́i mə̑ńar onč́a, tunar šümžö ə̑rə̑mə̑la č́uč́eš...
Č́odə̑rase Nönč́ə̑k-patə̑rže Č́ač́in šümə̑štö ugə̑č́ ə̑lə̑žeš.
Tide jeŋə̑n možo Č́ač́in č́onžə̑m tə̑ge ške dekše šupšeš?
Onč́ə̑mašte nimožat jeŋ deč́ utə̑žo uke.
Lümžə̑m ale marte Č́ač́i šinč́en ogə̑l ə̑le, lümžə̑m kə̑zə̑t gə̑na kol'o.
Lümžat sə̑lne ogə̑l: Sakar...
Sakar...
sakə̑r...
takə̑r...
Nimo sajžat uke.
Tuge gə̑nat, Sakar solə̑k nalaš mija gə̑n, Č́ač́i ik pə̑rč́at ok sörβaltare, jüeš...
— Körgö üzgar optaš iktaž kümə̑žet ulo?
— šoktə̑š Sakarə̑n jükšö, tunamak meraŋ koβašte törgaltə̑n keržalte.
Č́ač́i, oŋambač́ə̑n nalə̑n, šuldə̑ran terkə̑m konden puə̑š.
Sakar, terkə̑m nalə̑n, körgö luktaš tügö kajə̑š.
Č́ač́i pareŋgə̑m erə̑kten, padə̑šten, muškə̑n jamdə̑len köršökə̑š pə̑šten šə̑ndə̑š.
Sakar, meraŋə̑m purten, püč́keden, köršökə̑š optə̑š.
Č́ač́i βüdə̑m optale, šinč́alə̑m pə̑štə̑š, köršökə̑m koŋgaške šə̑ndə̑š.
— Me βet tendan βeke kajaš lekše ulə̑na, — Sakar mutə̑m muo.
— Kuško?
— ə̑š umə̑lo Č́ač́i.
— Tendan jalə̑š...
Mə̑j sudə̑š kajem, zemskij nač́al'nik üžə̑kta.
— Mogaj sudə̑š?
Molan?
— jodeš Č́ač́i, č́onžə̑lan izin-kugun č́uč́eš.
— Sade Užanur marij sudə̑š puen, adak Toktar strelok protokolə̑m βozen aman...
— Užanur marijže molan sudə̑š puen?
— Una tunam tə̑jə̑n imnetə̑m perə̑mə̑žlan škenžə̑m lumə̑š č́umal šuə̑šə̑m-ə̑s.
Tudlan puen.
Uke gə̑n, molan pua?
— Zemskij nač́al'nikše tə̑jə̑m suditlen ok šə̑nde gə̑n, jöra?
— kol'anen jodo Č́ač́i.
— Ə̑nde Leβentej kugə̑za polša gə̑n βele...
Adak tə̑jə̑mat sβeč́ə̑llan šogaltaš šonenam ə̑le, da tə̑j tə̑šte ulat ulmaš.
— Mə̑jže tidlan jörem mo?
— Tə̑j raš kalaset gə̑n, nuno ške, tüškan tolə̑n pižə̑č́ manat gə̑n, mə̑j βinamat om lij, manə̑t.
— Mə̑j peš šogalam ə̑le, da zaβod šoltaš č́eret pura.
Pu jamdə̑lə̑šaš ulo, mom ə̑štə̑man βara?
— Zaβod č́eretdaže kunam šueš?
— Nə̑lə̑mə̑šte kastene pura.
— Sudšo kumə̑što liješ.
Tugeže ala mijen kertat?
Utlaš polšet gə̑nže, mə̑j βara pu jamdə̑lašda polšem ə̑le...
Strelokə̑n protokolžə̑lan t'uŕmaškak ogə̑t šə̑nde, puat gə̑n, štrafə̑m βele puat.
— Tugeže peš mijem.
Ač́ij teβe mom ojla...
Tide žapə̑šte Jašaj den Leβentej kugə̑za ojlen-ojlen möŋgö pörtə̑lə̑t.
Jašaj kud nə̑mə̑štə̑m numalə̑n, Leβentej kugə̑zan kidə̑štə̑že — pə̑č́alže βele.
Leβentej kugə̑zalan nə̑mə̑šte ok kül.
Tudo Jašaj dene nə̑l šinč́a βašlijə̑n mutlanaš gə̑na č́odə̑raške kajen.
— Mə̑jə̑n ikšə̑βem uke, jumo nalə̑n pə̑taren.
Kuβa dene koktə̑n ilena.
Pogem peš šuko manaš ok lij, no nunə̑lan ilaš tüŋalašə̑št sita.
Ergə̑lə̑keš purtə̑šaš nergen mə̑j Sakarlan škanže ale ojlen omə̑l.
Tudo tidə̑n nergen ale ok šinč́e.
Šonə̑maštem, tudo tidlan toreš ok lij.
Me tudə̑n dene šukertsek kelšena.
Pə̑č́al dene koštašat tudə̑m mə̑j tunə̑ktenam.
Aβaže tudə̑n šoŋgo, ere šükšün ila, Sakarlan üdə̑r nalde ok lij.
Ala, Jašaj šol'o, üjarńalan šotə̑m ə̑štena ə̑le?
— Mə̑j, Leβentej izaj, tə̑jə̑m pagalem, tə̑j mə̑lanem šojə̑št ot ojlo.
Č́ač́im marlan puašə̑že — škemə̑nat ješem uke.
Mə̑jə̑nat ik üdə̑rem den ik ergə̑m βele βet.
Vara paša jeŋem proč́ ok kodə̑s.
Japušem ale latkok ijaš βele.
Č́ač́ižat ale kugu ogə̑l.
— Paša jeŋ uke manə̑n, üdə̑rə̑m kuč́ə̑man ogə̑l, Jašaj šol'o.
Japušet βaške pašalan šueš, rβeze jeŋ kuškeš, koβaštə̑že urgə̑mo ogə̑l.
A Sakar gaj jeŋə̑m šagal muat...
Tə̑ge mutlanen, Jašaj den Leβentej kugə̑za smola zaβodə̑ško tolə̑n šuə̑č́.
Nunə̑n tolmašeš šür lač́ak küə̑n šuə̑n.
Šür koč́kaš nə̑lə̑tə̑n šinč́ə̑č́.
Koč́mə̑ž godə̑m Sakar sudə̑š kajmə̑ž nergen ojlə̑š, č́odə̑rašte šə̑žə̑m lijše pašam umə̑ltaren puə̑š.
Pu jamdə̑laš polšaš šonə̑mə̑žə̑mat kalasə̑š.
— Č́ač́i, tugeže kajašet βozeš, pašažat memnan βerč́ə̑n lijə̑n.
Pum kə̑č́al jamdə̑lem, püč́kə̑n tolašə̑že βarat liješ.
Tošto puna ale kok keč́ə̑lan sita.
Erlašə̑žə̑m kas βeleš Č́ač́i Leβentej kugə̑za den Sakarə̑m ške dekše namijen purtə̑š.
Jašaj βate perβə̑j örö, βara kuzežə̑m-možə̑m umə̑lə̑mekše, kə̑č́-kuč́ βele kojaš tüŋale: ulo šürašə̑ž dene puč́ə̑mə̑šə̑m šoltə̑š.
Sakarge, Leβentej kugə̑zage č́ajə̑m ogə̑na jü manmə̑lan putə̑rak č́ot örö.
— Kə̑zə̑t č́aj jüdə̑mö jeŋ uke, šonem ə̑le, Morko βelə̑šte ulo, užat?
— Morko βelə̑štat č́aj jüdə̑mö kə̑zə̑t uke.
Memnan pašanaže tugaj: pə̑č́al den koštmo godə̑m č́aj jüaš ok jörö.
Č́aj jüə̑n, mogə̑r luškə̑demeš, — umə̑ltarə̑š Leβentej kugə̑za.
— Tuge gə̑n, arakam jüə̑da gə̑n βele?
Č́ač́i, mij, pel butə̑lkam nalə̑n tol.
— Arakam moń it βasartə̑l, me una onal.
— Una deč́at una ulə̑da.
Jašaj den Č́ač́i tendan nergen ere ojlat.
Č́ač́i, oksažə̑m šörlə̑keš pə̑štenam.
Č́ač́i araka dek kajen koltə̑š.
Japuš pə̑č́alə̑m nijaltkala.
— It tükö, šüšmö ala!
— aβaže šürda.
— Šüškašə̑že šüšmö, da lüjašə̑že ok lüjö, č́ə̑βə̑nerə̑štə̑že pistonžo uke, kagaz dene βele petə̑ren ulə̑na.
— Kugə̑zaj, tə̑j maskamat puštə̑nat mo?
— Japuš jodeš.
— Lüjaltə̑n, — küč́ə̑kə̑n kalasə̑š Leβentej kugə̑za.
— Tə̑jat lüjenat, izaj?
— Sakar deč́ə̑nat palə̑neže Japuš.
— Maskam ale puštə̑n omə̑l, pirə̑m iktaž kumə̑tə̑m puštə̑nam.
Č́ač́i arakam nalə̑n tol'o, aβaže puč́ə̑mə̑šə̑m kümə̑žə̑š optə̑š.
— Rodo-βlak, šič́sa...
Teβe tə̑ške tol...
Sakar šoltə̑mo meraŋ šə̑lə̑m üstembake luktə̑n optə̑š:
— Tidə̑žə̑m te koč́kə̑n onč́ə̑za.
— Tide mo šə̑l βara?
— Sade lum ümbač́ kudalšet...
— Pij šə̑l?
— koklaš purə̑š Japuš.
— Kaj, ušdə̑mo, pijə̑m kö koč́keš!..
Meraŋə̑m Morko βelne tə̑ge manə̑t βet?
Leβentej kugə̑za βujžə̑m «tə̑ge» manšə̑la ə̑štə̑š.
— Nu, rodo-βlak, tau, — Jašaj βate araka č́arkam türβešə̑že tuškaltə̑š, βara, ješaren, Leβentej kugə̑zalan puə̑š.
— Č́ač́ilanže ot pu mo?
— Mə̑j ogə̑m, kugə̑zaj...
— Üdə̑r jeŋ tudo ajda marlan kajmə̑ž godə̑m jüeš da jöra, — βoštə̑leš Jašaj βate.
— Tuge gə̑n, tau lijže!
— Leβentej kugə̑za šalt jüə̑n koltə̑š.
— A-a, peš motor ulmaš...
Č́ač́i, tə̑geže, aβat ojlə̑mo semə̑n gə̑n, peš kužunak jüde it košt.
— Kač́e toleš gə̑n, kajet, ok tol gə̑n, korak tupeš šinč́ə̑n kajet mo?
— βoštə̑leš Č́ač́i.
Ala-kuze Leβentej kugə̑za dene mutlanaš Č́ač́ilan kuštə̑lgə̑n č́uč́eš.
Leβentej kugə̑za deč́ Č́ač́i ok lüd, ške koč́až deč́at sajlan šotla.
— Korak tupeš ogə̑l, tarantaseš ale rogozan tereš šinč́ə̑n kajaš küleš.
Tə̑gaj saj üdə̑rə̑m, samə̑rə̑k lijam gə̑n, iktə̑lanat om pu ə̑le, — Leβentej kugə̑za Sakarlan šinč́am püale.
Č́ač́i tidə̑m togdajə̑š, č́eβergen, tügö lektə̑n kajə̑š.
Kastene Leβentej kugə̑za zemskij nač́al'nik dek mijen tol'o.
Tolmekə̑že, Japušlan «maska» jomakə̑m koltə̑š:
«Ožno ik marij nurə̑m kuklen.
Kuklə̑maškə̑že maska lektə̑n.
— Marij, mom ə̑štet?
— maska jodeš.
— Nurə̑m kuklem, βara reβə̑m üdem.
Reβe koč́kaš peš tamle.
— Mə̑jə̑mat ušo.
— Tol.
Maska den marij nurə̑m kuklaš tüŋalə̑t.
Marij omarta jə̑r toβar dene iziš peč́ka da maskalan kalasa:
— Luk!
— Č́öč́as!
— maneš maskat.
Maska omartam katkalen lukteš.
Marij tə̑gə̑de orgažə̑m numaleš, maska šoldra kaškam kösmə̑rta.
Tə̑ge tolašen-tolašen kuklat, βara reβə̑m üdat.
Reβe peš motor šoč́eš.
Reβə̑m luktaš tüŋalə̑t.
Marij maskalan ojla:
— Tə̑j mom nalat: βujžə̑m ale βožšə̑m?
Marij βujə̑m poga manmə̑m maska ala-kušeč́ ožno kolə̑n ulmaš.
— Mə̑j βujžə̑m nalam, — maneš maska.
— Jöra, — maneš marij.
Marij reβə̑žə̑m naleš, maska reβe šudə̑žə̑m βə̑nemə̑škə̑že numaleš.
Marij tele muč́ko reβə̑m koč́keš, maskan reβe šudə̑žo šə̑žə̑mak šüjə̑n pə̑ta.
Ves šošo šueš.
Marij adak nurə̑m kuklaš tüŋaleš.
Maskat, βə̑nem gə̑č́ lektə̑n, kuklə̑maške mija.
— Tə̑j mə̑jə̑m ondalə̑šə̑č́.
Ə̑nde mə̑j tə̑jə̑m škendə̑m koč́kam, — maneš maska.
— Mə̑jə̑m koč́kaš tə̑j ale šuat, ajda adak kuklena, βara tə̑j βožšə̑m nalat, mə̑j βujžə̑m nalam, — maneš marij.
Maska kelša.
Nurə̑m kuklat, šožə̑m üdat.
Šož peš motor šoč́ə̑n.
Türedaš žap šuə̑n.
— Ə̑nde mom nalat?
— maneš marij.
— Ojlə̑mə̑na semə̑n ə̑štena, ə̑nde mə̑j βožšə̑m nalam, a tə̑j βujžə̑m nal, — maneš maska.
Marij šožə̑n parč́ažə̑m türed naleš, maska βə̑nemə̑škə̑že otə̑lə̑m numal opta.
Marij tele goč́ šož kində̑m koč́keš.
Maskan βə̑nemə̑štə̑že otə̑l pə̑knen pə̑ta.
Tele erta.
Šošo toleš.
Marij adak nurə̑m kuklaš tüŋaleš.
Maska βə̑nem gə̑č́še lekteš, marijə̑n kuklə̑maškə̑že mija:
— Tə̑j adak mə̑jə̑m ondalə̑šə̑č́.
Ə̑ndə̑že tə̑jə̑m koč́kamak.
— Koč́kat gə̑n, koč́kat ogə̑la, — maneš marij, — mə̑jə̑n kudə̑štem imnem den orβam aram kodeš, tudə̑mat tə̑lanet konden puem.
Erla marte kolto.
— Jöra, — maneš maska.
— Erla ot kondo gə̑n, kudə̑šketak mijen koč́kam.
Marij möŋgə̑žö peš ojgə̑ren kaja.
Korneš rə̑βə̑žə̑m βašliješ.
— Molan tə̑ge ojgə̑ren oškə̑lat, marij?
— rə̑βə̑ž jodeš.
— Kuze om ojgə̑ro, mə̑jə̑m erla maska koč́keš.
— It ojgə̑ro, — maneš rə̑βə̑ž, — erla tə̑ške orβa dene tol, peŋgə̑də̑rak keremə̑m kondo, mə̑j tə̑jə̑m utarem.
Mə̑lanem agə̑tanə̑m kondo, mə̑j agə̑tanə̑m peš jöratem.
Marij tugak ə̑šta.
Rə̑βə̑žlan agə̑tanə̑m konda.
Rə̑βə̑ž agə̑tanə̑m koč́keš.
Č́aškereš šə̑lə̑n šinč́eš.
Marij orβažə̑m kuklemešə̑že šogalta, kuklaš tüŋaleš.
Maska toleš: «Ə̑nde tə̑jə̑m koč́kamak», — maneš marijlan.
Tide žapə̑šte rə̑βə̑ž šuč́ko jük dene kə̑č́kə̑raleš:
— Marij, marij!
Molan tide šüč́an omartažə̑m orβašket ot pə̑šte?
Maska lüdeš, marijlan ojla:
— Pə̑štə̑šə̑n koj, pə̑štə̑šə̑n koj.
Marij maskam kuč́ə̑šə̑n koješ, maska škak orβaške küzen βozeš.
Rə̑βə̑ž adak küžgürak jük dene kə̑č́kə̑ra:
— Marij, marij!
Molan tide šüč́an omartatə̑m ot pid?
— Pidšə̑n koj, pidšə̑n koj, — maneš maska.
Marij maskam peŋgə̑də̑n pidə̑n šə̑nda.
Rə̑βə̑ž adak kə̑č́kə̑ral kolta:
— Marij, marij!
Molan tide šüč́an omartatə̑m ot rual.
— Rualšə̑n koj, rualšə̑n koj, — maneš maska.
Marij maskam βuj gə̑č́ak rual šə̑nda.
Maska kolen kolta.
Rə̑βə̑ž kudal toleš:
— Tidə̑žə̑m pele gə̑č́ ə̑štena, — maneš.
Marij rə̑βə̑žə̑mat βujžo gə̑č́ rual kolta.
Rə̑βə̑žat kolen kolta.
Marij, rə̑βə̑žge, maskage opten, kudə̑škə̑žo toleš.
Jomak umbak, mə̑j tembak, katə̑k kümə̑ž olə̑mbal jə̑mak!» — tə̑ge košartə̑š jomakšə̑m Leβentej kugə̑za.
— Marijže pojan ulmaš mo, kugə̑zaj?
— jodo Japuš.
— Molan pojan?
— örö Leβentej kugə̑za.
— Pojan jeŋ paša ə̑štə̑mə̑lan ondalen tüla... * * *
Leβentej kugə̑zan jomakə̑m koltə̑mə̑ž godə̑m Sakar den Č́ač́i βes türlə̑n jomaklenə̑t...
Nuno pörtə̑štö ogə̑l, kapka onč́ə̑lno šogenə̑t...
— Tə̑jə̑n č́odə̑raš puren kajmeket iže ušešem βozo: eχ, orade, molan lümžə̑mat, kusə̑žə̑mat šə̑m jod, manə̑n škanem öpkelə̑šə̑m, — šə̑man mutlana Č́ač́i.
— Lümet jodaš mə̑jə̑nat šot lijə̑n ogə̑l.
Tuge gə̑nat, mə̑j tə̑jə̑m ere šonen ilenam.
Adakše Leβentej kugə̑zaj tə̑jə̑m ere ojla ə̑le.
— Mə̑jə̑m mom ojlašə̑že, mə̑j smola pod lukmo deč́ molə̑m nimomat ə̑šten om mošto.
— Smola podə̑mat mošten luktaš küleš...
— Ere mə̑jə̑m šonaš — Kudašnurə̑što üdə̑r uke mo?..
— Tə̑j gajet uke...
Mə̑jə̑n č́oneš pižše uke, — šonə̑mə̑žə̑m Sakar βigak kalasə̑š.
— Tə̑j ondalet...
Pörjeŋ-βlak ere ondalat.
— Tə̑jə̑m iktaž jeŋ ondalen mo?
— Sakarə̑n jükə̑štə̑žö kol'anə̑maš šoktə̑š.
Č́ač́i Sakarə̑m tura onč́ale da peleštə̑š:
— Uke.
— Uke gə̑n, pörjeŋ ondalə̑mə̑m kušeč́ šinč́et?
— Kodšo keŋežə̑m me ač́ij dene koktə̑n Lopnurə̑š Č́užgan Osə̑p dek kinde küsə̑n nalaš mijen ulə̑na ə̑le.
Tə̑j škat šinč́et, Č́užgan kugə̑za kinde dek mijše-βlakə̑m kok-kum keč́e pašam ə̑štə̑kta da iže pua.
Me ač́ij dene koktə̑n kok keč́e šijaš, terə̑s kə̑škaš polšə̑šna.
Teβe tušto mə̑lanem Sandə̑r lüman ik üdə̑r ojlə̑š, tudə̑m Č́užgan Makar ondalen...
Makar mə̑jə̑mat peš tura onč́en košto...
— Šüjžə̑m kürlam!
— č́ə̑ten ə̑š kert Sakar, kə̑č́kə̑ral koltə̑š.
Umbakə̑že Č́ač́ilan ojlaš erə̑k ə̑š lij, aβaže pört-onč́ə̑č́ kə̑č́kə̑rale:
— Č́ač́i, purə̑šaš!
Mom jeŋə̑m kə̑lmə̑kten šogə̑ktet!..
Sakar tə̑ge kə̑lmen jüdβoštat šoga ə̑le, pörtə̑škö purə̑mə̑žo pə̑rč́at ok šu.
Č́ač́i, aβaže kə̑č́kə̑ralmə̑m kolə̑n, marla kapkažə̑m kə̑č́ə̑rik poč́o...
Pörtə̑štö tə̑mə̑k.
Leβentej kugə̑za pondašə̑m βele šogalten, toreš olə̑mbalne töšakə̑šte malen kija, Japuš üdə̑ramaš pusakə̑šte omə̑m užeš.
Jašaj βate č́arajolə̑n, üštə̑le pört küβarə̑m üšteš.
— Tular, una tə̑ške βoč́, — Jašaj βate Leβentej kugə̑za βoktene βerə̑m onč́ə̑ktə̑š. * * *
Sud sajə̑n ertə̑š.
Sakarlan porubko ə̑štə̑mə̑žlan pel teŋge štrafə̑m βele suditlə̑š.
Toktar strelok Sakarə̑n luj lüjmə̑žə̑m užə̑n ogə̑l.
Šopkem Sakar klepkə̑lan ruə̑kten.
Šopke gə̑č́ ur lektə̑n kudalə̑n...
Urə̑m lüjaš Sakarə̑n pə̑č́al biletše ulo.
Müjžə̑m Toktar ške dekše naŋgajə̑kten...
Č́odə̑ra orolə̑m susə̑rtaš töč́ə̑mə̑žö niguštat pale ogə̑l...
Sakarə̑m poktə̑šə̑žla, lumə̑što pördalmə̑žə̑m Toktar ə̑š ojlo...
Užanur jal marij-βlakat Sakarə̑m βinamatə̑š luktə̑n ə̑št kert.
Tə̑štə̑že Sakarlan Č́ač́i polšə̑š: Sakar βinamat ogə̑l, Stapan ške onč́ə̑č́ə̑n tolə̑n keržalte, jarnə̑še imńə̑m lumə̑ško šükalaš töč́ə̑š, Sakar tudə̑m šükal βele koltə̑š.
Vara kužu marij kuržə̑n tol'o...
Tudo Sakarə̑m muškə̑ndə̑š.
Tudə̑n muškə̑ndə̑mek iže Sakar tudə̑m šuraltə̑š...
Užanur jal marij-βlak škak kl'auznikə̑š lektə̑č́...
Tə̑ge sud ertə̑mə̑lan Sakar škat örö.
Tudə̑n deč́ onč́ə̑č́ zemskij nač́al'nik kok jeŋə̑m suditlə̑š: iktə̑žə̑m — č́odə̑ra šolə̑štmə̑lan, βesə̑žə̑m — starostə̑m nerə̑mə̑lan.
Starostə̑m perə̑mə̑že tə̑ge lijə̑n: jorlo marij jozakə̑m tülen kertə̑n ogə̑l, sadlan tudə̑n pə̑tartə̑š tunažə̑m torgi dene užalaš tüŋalə̑nə̑t.
Jorlo marij tunažə̑m šükšö βütaškə̑že petə̑ren da nigömat č́ak ok namije.
Starosta dene luβuj βiješak luktaš tüŋalə̑nə̑t.
Jorlo marij starostə̑m toja dene peren...
Tə̑ge starosta ojla.
Jorlo marijže βes semə̑n ojla: starosta tudə̑m škenžə̑m č́ot kə̑ren, jorlo marij muč́ə̑štaš töč́ə̑šə̑žla βele starostə̑m šükalə̑n, starosta βujžo dene janak βokten pernen.
Jorlo marijə̑m zemskij nač́al'nik ijat pelə̑lan kazematə̑š petə̑raš suditlə̑š...
Tidə̑m kolmekə̑že, Sakarə̑n kidše-jolžat č́ə̑tə̑raš tüŋale...
Č́odə̑ra šolə̑štšə̑žo pünč́ö pə̑rńa dene kuč́altə̑n.
Pə̑rńažat č́aple ogə̑l, ukšan pünč́ö βuj βele.
Mantale pazarə̑šte tə̑gaj pə̑rńalan teŋge deč́ goč́ ogə̑tat pu.
Marijlan zemskij nač́al'nik kud teŋge štrafə̑m tülə̑ktaš suditlə̑š.
Marijə̑n tunamak, jə̑r-jə̑r kojə̑n, šinč́aβüdšö jogen lekte.
Sakarə̑n č́onžə̑lan koč́ə̑n č́uč́o.
— Zaχar Jefremoβ zdeś?
— jodo zemskij nač́al'nik.
— Zes, — Sakar jükə̑m puə̑š.
— Idi śuda!
— Mij, üstel dek kaj, — Leβentej kugə̑za Sakarə̑m onč́ə̑ko pokta.
Sakar zemskij nač́al'nik onč́ə̑ko mijen šogale.
Zemskij nač́al'nik č́al örə̑šan, č́alemaš tüŋalše üpan, βurgemže jə̑lgə̑žše poldə̑šan.
Oŋə̑štə̑žo jə̑lgə̑žše šijaršaš gaje keč́a.
Aršaš muč́aštə̑že kugu teŋge ulo.
Teŋgeštə̑že orel kajə̑k šuldə̑ržə̑m šaralten.
Üstelže užar sukna dene leβedme.
Üstel šeŋgelne — zemskij nač́al'nikə̑n šinč́ə̑me pükenže.
Püken kükšö eŋertə̑šan.
Üstembalne türlö kagaz, küžgö kniga kija.
Zemskij nač́al'nik škeže šə̑də̑n onč́ə̑šə̑la koješ.
Sakar nigunamat nimogaj sudə̑škat koštə̑n ogə̑l, nimogaj nač́al'stβo denat ale marte tə̑ge βašlijeden ogə̑l...
Pört körgə̑žat βes türlö — pə̑rdə̑žlašte šə̑də̑n onč́ə̑šo kugə̑žan portret-βlak keč́at.
Č́onlan šuč́kə̑n βele č́uč́eš.
Sakar č́odə̑rašte maskam kok joltoškaltə̑š koklaš βašliješ gə̑n, tə̑ge ok č́ə̑tə̑re ə̑le.
Možo tə̑ge Sakarə̑n joljə̑žə̑ŋžə̑m č́ə̑tə̑rə̑kta?
— onč́ə̑lnə̑žo maska ogə̑l, ajdeme šinč́a-s.
— Nu, kakoje u teb'a budet χodatajstβo?
— jodo zemskij nač́al'nik.
Sakar nimomat ə̑š umə̑lo, šeŋgekše onč́ale.
— Tə̑ meńa ponimaješ́?
— On russkim ploka kal'akə̑t, — šoktə̑š šeŋgeč́ə̑n Leβentej kugə̑zan jükšö.
— Sergej Stepanoβič́, pereβedite, — mane zemskij nač́al'nik kugu tijakə̑n polə̑škalə̑šə̑žlan.
— Po etomu delu βə̑ budete pereβodč́ikom.
Sergej Stepanoβič́ manme jeŋ Sakarlan zemskij nač́al'nikə̑n jodmə̑m umə̑ltarə̑š.
— Mə̑j sβeč́ə̑lə̑m kondenam.
Tudo č́ə̑la užə̑n, — mane Sakar.
Zemskij nač́al'nik Č́ač́im sβidetel'lan šogaltaš liješ mane. * * *
Sakarə̑n utlə̑mə̑žlan Leβentej kugə̑za peš kuanen.
Utlarakše ške šotə̑m mumə̑žlan jə̑βə̑rten.
«Teŋgeč́e kastene zemskij nač́al'nik dek puren om mutlane ə̑le gə̑n, zemskij nač́al'nik Sakarə̑m suditlə̑de ok kod ə̑le», — šona Leβentej kugə̑za...


Admin login:

[Search]

1-2-6-1


U ij deč́ kok arńa βara Mikipə̑r Jašaj den üdə̑ržö adak kup dek, smola zaβodə̑ško, kajə̑št.

U
U
u
new
ad/no
U
U
u
oh
in
ij
ij
ij
year
no
ij
ij
ij
ice
no
ij
ij
ij
chisel
no
ij
ij-Ø
ij-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ij
ij-Ø
ij-Ø
swim-CNG
vb1-conn
ij
ij-Ø
ij-Ø
swim-CVB
vb1-adv
deč́
deč́
deč́
from
po
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
arńa
arńa
arńa
week
no
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
Mikipə̑r
Mikipə̑r
Mikipə̑r
Mikipyr
na
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
üdə̑ržö
üdə̑r-žö
üdə̑r-že
daughter-3SG
no-poss
üdə̑ržö
üdə̑r-žö
üdə̑r-že
Virgo-3SG
no-poss
adak
adak
adak
again
av
kup
kup
kup
swamp
no
dek,
dek
dek
to
po
smola
smola
smola
pitch
no
zaβodə̑ško,
zaβod-ə̑ško
zaβod-ške
factory-ILL
no-case
kajə̑št.
kaj-ə̑št
kaj-št
aftergrass-3PL
no-poss
kajə̑št.
kajə̑-št
kaje-št
go-IMP.3PL
vb2-mood.pers
kajə̑št.
kajə̑-š-t
kaje-š-t
go-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-2-6-2


Smola šoltaš č́eretše nə̑l keč́e gə̑č́ iže pura da, pod jə̑malan oltaš pu küleš.

Smola
Smola
smola
pitch
no
šoltaš
šolt-aš
šolto-aš
boil-INF
vb2-inf
č́eretše
č́eret-še
č́eret-že
line-3SG
no-poss
č́eretše
č́er-et-še
č́er-et-že
disease-2SG-3SG
no-poss-poss
nə̑l
nə̑l
nə̑l
four
nm
keč́e
keč́e
keč́e
sun
no
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-CNG
vb2-conn
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
iže
iže
iže
not.until
av/pa
iže
i-že
i-že
and-3SG
co-poss
iže
i-že
i-že
X-3SG
pa-poss
pura
pura
pura
home-made.kvass
no
pura
pura
pura
framework
no
pura
pur-a
puro-a
go.in-3SG
vb2-pers
da,
da
da
and
co
da,
da
da
yes
pa
pod
pod
pod
pot
no
jə̑malan
jə̑malan
jə̑malan
down
av/po
jə̑malan
jə̑mal-an
jə̑mal-an
bottom-with
ad/no-deriv.ad
oltaš
olt-aš
olto-aš
light-INF
vb2-inf
pu
pu
pu
wood
no
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn
küleš.
küleš
küleš
need
ad/no
küleš.
kül-eš
kül-eš
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-6-3


Lum jatə̑rak kelge, βaške luktə̑n sitaraš jösö...

Lum
Lum
lum
snow
no
Lum
Lu-m
lu-m
bone-ACC
no-case
Lum
Lu-m
lu-m
ten-ACC
nm-case
Lum
Lum-Ø
lum-Ø
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Lum
Lum-Ø
lum-Ø
snow-CNG
vb1-conn
Lum
Lum-Ø
lum-Ø
snow-CVB
vb1-adv
jatə̑rak
jatə̑r-ak
jatə̑r-ak
much-STR
av/no/pr-enc
kelge,
kelge
kelge
deep
ad/no
βaške
βaške
βaške
soon
ad/av/no
βaške
βaške-Ø
βaške-Ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βaške
βaške-Ø
βaške-Ø
hurry-CNG
vb2-conn
luktə̑n
lukt-ə̑n-Ø
lukt-n-Ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktə̑n
lukt-ə̑n
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
sitaraš
sitar-aš
sitare-aš
gather-INF
vb2-inf
jösö...
jösö
jösö
difficult
ad/no
jösö...
jösö-Ø
jösö-Ø
regret-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jösö...
jösö-Ø
jösö-Ø
regret-CNG
vb2-conn



1-2-6-4


Smola zaβodə̑š mijme keč́ə̑štak, kas βeleš, Leβentej kugə̑za tol'o, tupə̑štə̑žo — nij dene todmo lač́e, βač́ə̑štə̑že — pə̑č́alže.

Smola
Smola
smola
pitch
no
zaβodə̑š
zaβod-ə̑š
zaβod-š
factory-ILL
no-case
mijme
***
***
***
***
keč́ə̑štak,
keč́ə̑-št-ak
keč́e-št-ak
sun-3PL-STR
no-poss-enc
keč́ə̑štak,
keč́ə̑-š-t-ak
keč́e-š-t-ak
hang-PST1-3PL-STR
vb2-tense-pers-enc
keč́ə̑štak,
keč́ə̑-št-ak
keč́e-šte-ak
sun-INE-STR
no-case-enc
kas
kas
kas
evening
av/no
βeleš,
βeleš
βeleš
toward
po
βeleš,
βel-eš
βel-eš
side-LAT
no-case
βeleš,
βel-eš
βel-eš
spill-3SG
vb1-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
tol'o,
tol-'o
tol-Je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers
tupə̑štə̑žo —
tup-ə̑štə̑-žo
tup-šte-že
back-INE-3SG
no-case-poss
nij
nij
nij
bast
no
dene
dene
dene
with
po
todmo
todmo
todmo
woven
ad
todmo
tod-mo
tod-me
weave-PTCP.PASS
vb1-ad
lač́e,
lač́e
lač́e
basket
no
lač́e,
lač́e
lač́e
roller
no
βač́ə̑štə̑že —
βač́ə̑-štə̑-že
βač́e-šte-že
shoulder-INE-3SG
no-case-poss
pə̑č́alže.
pə̑č́al-že
pə̑č́al-že
gun-3SG
no-poss



1-2-6-5


Poč́ešə̑že samə̑rə̑k marij tol'o.

Poč́ešə̑že
Poč́eš-ə̑že
poč́eš-že
recent-3SG
ad/av/po-poss
Poč́ešə̑že
Poč́-eš-ə̑že
poč́-eš-že
tail-LAT-3SG
no-case-poss
Poč́ešə̑že
Poč́-eš-ə̑že
poč́-eš-že
open-3SG-3SG
vb1-pers-poss
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
young
ad/no
marij
marij
marij
Mari
no
tol'o.
tol-'o
tol-Je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-6


Tudə̑nat pə̑č́alže ulo, tudat lač́ə̑m saken...

Tudə̑nat
Tudə̑n-at
tudə̑n-at
his/her-and
pr-enc
Tudə̑nat
tudo-na-t
tudo-na-at
3SG-1PL-and
pr-poss-enc
Tudə̑nat
Tudə̑-n-at
tudo-n-at
(s)he-GEN-and
pa/pr-case-enc
pə̑č́alže
pə̑č́al-že
pə̑č́al-že
gun-3SG
no-poss
ulo,
ulo
ulo
is
ad/no/vb
tudat
tudo-at
tudo-at
3SG-and
pr-enc
tudat
tu-da-t
tu-da-at
that-2PL-and
pr-poss-enc
tudat
tu-da-t
tu-da-at
gland-2PL-and
no-poss-enc
tudat
tu-da-t
tu-da-at
banner-2PL-and
no-poss-enc
lač́ə̑m
lač́ə̑m
lač́ə̑m
diligent
ad/av
lač́ə̑m
lač́ə̑m
lač́ə̑m
peregrine
no
lač́ə̑m
lač́-ə̑m
lač́-m
just-ACC
av/no/pa-case
lač́ə̑m
lač́-ə̑m
lač́-m
swim.bladder-ACC
no-case
lač́ə̑m
lač́ə̑-m
lač́e-m
basket-ACC
no-case
lač́ə̑m
lač́ə̑-m
lač́e-m
roller-ACC
no-case
saken...
sak-en-Ø
sake-en-Ø
hang.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
saken...
sak-en
sake-en
hang.up-CVB
vb2-adv



1-2-6-7


Koktə̑nat ječ́e dene ulə̑t.

Koktə̑nat
Koktə̑nat
koktə̑nat
both
av
Koktə̑nat
Koktə̑n-at
koktə̑n-at
as.a.pair-and
av-enc
ječ́e
ječ́e
ječ́e
ski
no
dene
dene
dene
with
po
ulə̑t.
ul-ə̑t
ul-ə̑t
be-3PL
vb1-pers



1-2-6-8


Č́ač́i, samə̑rə̑k marijə̑m onč́ale da Nönč́ə̑k-patə̑rla č́odə̑rašte jeŋə̑m kə̑škə̑ltše sade sonarzə̑m palə̑š.

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
young
ad/no
marijə̑m
marij-ə̑m
marij-m
Mari-ACC
no-case
onč́ale
onč́al-'e
onč́al-Je
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
Nönč́ə̑k-patə̑rla
Nönč́ə̑k-patə̑rla
nönč́ə̑kpatə̑rla
doughheroically
no/poav
Nönč́ə̑k-patə̑rla
Nönč́ə̑k-patə̑r-la
nönč́ə̑kpatə̑r-la
doughstrongman-COMP
no/poad/no-case
Nönč́ə̑k-patə̑rla
Nönč́ə̑k-patə̑r-la
nönč́ə̑kpatə̑r-la
doughstrongman-PL
no/poad/no-num
Nönč́ə̑k-patə̑rla
Nönč́ə̑k-patə̑r-la
nönč́ə̑kpatə̑r-la
doughstrongman-STR
no/poad/no-enc
Nönč́ə̑k-patə̑rla
Nönč́ə̑k-patə̑rl-a
nönč́ə̑kpatə̑rle-a
doughfight-3SG
no/povb2-pers
č́odə̑rašte
č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
forest-INE
no-case
č́odə̑rašte
č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
coarse-INE
ad-case
jeŋə̑m
jeŋ-ə̑m
jeŋ-m
person-ACC
ad/no-case
kə̑škə̑ltše
kə̑škə̑lt-še
kə̑škə̑lt-še
throw-PTCP.ACT
vb1-ad
kə̑škə̑ltše
kə̑škə̑lt-še
kə̑škə̑lt-že
throw-IMP.3SG
vb1-mood.pers
kə̑škə̑ltše
kə̑škə̑lt-Ø-še
kə̑škə̑lt-Ø-že
throw-CNG-3SG
vb1-conn-poss
kə̑škə̑ltše
kə̑škə̑lt-Ø-še
kə̑škə̑lt-Ø-že
throw-CVB-3SG
vb1-adv-poss
sade
sade
sade
that
pr
sonarzə̑m
sonarzə̑-m
sonarze-m
hunter-ACC
no-case
palə̑š.
palə̑š
palə̑š
X
no
palə̑š.
palə̑š
palə̑š
literacy
no
palə̑š.
palə̑-š
pale-š
marking-ILL
ad/no-case
palə̑š.
palə̑-š-Ø
pale-š-Ø
know-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-9


Sakarat Č́ač́im palə̑š.

Sakarat
Sakarat
Sakarat
Sakarat
na
Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
palə̑š.
palə̑š
palə̑š
X
no
palə̑š.
palə̑š
palə̑š
literacy
no
palə̑š.
palə̑-š
pale-š
marking-ILL
ad/no-case
palə̑š.
palə̑-š-Ø
pale-š-Ø
know-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-10


Kernak, Sakar tide keč́ə̑lašte Č́ač́im užaš šonen, tol'ko tə̑šan ogə̑l, Arkambalan βašlijaš šonen.

Kernak,
Kernak
kernak
really
pa
Kernak,
Ker-na-k
ker-na-ak
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
keč́ə̑lašte
keč́ə̑-la-šte
keč́e-la-šte
sun-PL-INE
no-num-case
Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
užaš
užaš
užaš
part
no
užaš
už-aš
už-aš
see-INF
vb1-inf
šonen,
šonen
šonen
deliberately
av
šonen,
šon-en-Ø
šono-en-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šonen,
šon-en
šono-en
think-CVB
vb2-adv
tol'ko
tol'ko
tol'ko
but
co/pa
tə̑šan
tə̑šan
tə̑šan
here
av/pr
tə̑šan
tə̑š-an
tə̑š-an
here-with
av/pr-deriv.ad
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Arkambalan
Arkambal-an
arkambal-an
hill-with
no-deriv.ad
βašlijaš
βašlij-aš
βašlij-aš
meet-INF
vb1-inf
šonen.
šonen
šonen
deliberately
av
šonen.
šon-en-Ø
šono-en-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šonen.
šon-en
šono-en
think-CVB
vb2-adv



1-2-6-11


Č́ač́i gə̑n, «Nönč́ə̑k-patə̑ržə̑m» užaš tə̑ge jön liješ, manə̑n šonenat ogə̑l.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
«Nönč́ə̑k-patə̑ržə̑m»
Nönč́ə̑k-patə̑r-žə̑-m
nönč́ə̑kpatə̑r-že-m
doughstrongman-3SG-ACC
no/poad/no-poss-case
užaš
užaš
užaš
part
no
užaš
už-aš
už-aš
see-INF
vb1-inf
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
jön
jön
jön
method
no
liješ,
liješ
liješ
soon
pa
liješ,
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
manə̑n
manə̑n
manə̑n
that
co
manə̑n
man-ə̑n-Ø
man-n-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
manə̑n
man-ə̑n
man-n
say-CVB
vb1-adv
šonenat
šonen-at
šonen-at
deliberately-and
av-enc
šonenat
šon-en-at
šono-en-at
think-PST2-2SG
vb2-tense-pers
šonenat
šon-ena-t
šono-ena-at
think-1PL-and
vb2-pers-enc
šonenat
šon-en-Ø-at
šono-en-Ø-at
think-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
šonenat
šon-en-at
šono-en-at
think-CVB-and
vb2-adv-enc
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-12


Č́odə̑rašte βašlijmə̑žat ə̑nde kok tə̑lze koklašte mondaltaš tüŋalə̑n, omo užmə̑la βele č́uč́eš.

Č́odə̑rašte
Č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
forest-INE
no-case
Č́odə̑rašte
Č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
coarse-INE
ad-case
βašlijmə̑žat
βašlijmə̑-ž-at
βašlijme-že-at
meeting-3SG-and
ad-poss-enc
βašlijmə̑žat
βašlij-mə̑-ž-at
βašlij-me-že-at
meet-PTCP.PASS-3SG-and
vb1-ad-poss-enc
ə̑nde
ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
tə̑lze
tə̑lze
tə̑lze
moon
no
koklašte
koklašte
koklašte
in
av/po
koklašte
kokla-šte
kokla-šte
distance-INE
ad/no-case
koklašte
kok-la-šte
kok-la-šte
cook-PL-INE
no-num-case
koklašte
kok-la-šte
kok-la-šte
two-PL-INE
nm-num-case
mondaltaš
mondalt-aš
mondalt-aš
be.forgotten-INF
vb1-inf
mondaltaš
mond-alt-aš
mondo-alt-aš
forget-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
tüŋalə̑n,
tüŋal-ə̑n-Ø
tüŋal-n-Ø
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tüŋalə̑n,
tüŋal-ə̑n
tüŋal-n
start-CVB
vb1-adv
omo
omo
omo
sleep
no
užmə̑la
užmə̑-la
užmo-la
seen-COMP
ad-case
užmə̑la
užmə̑-la
užmo-la
seen-PL
ad-num
užmə̑la
užmə̑-la
užmo-la
seen-STR
ad-enc
užmə̑la
už-mə̑la
už-mə̑la
see-INF.FUT
vb1-inf
užmə̑la
už-mə̑-la
už-me-la
see-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
užmə̑la
už-mə̑-la
už-me-la
see-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
užmə̑la
už-mə̑-la
už-me-la
see-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
č́uč́eš.
č́uč́-eš
č́uč́-eš
seem-3SG
vb1-pers



1-2-6-13


Tudo perβə̑jrakše samə̑rə̑k sonarzə̑m jatə̑r marte šonen koštə̑n, βigak kalasaš gə̑n, č́otak šonen...

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
perβə̑jrakše
perβə̑jrak-še
perβə̑jrak-že
in.the.beginning-3SG
av-poss
perβə̑jrakše
perβə̑j-rak-še
perβə̑j-rak-že
first-COMP-3SG
ad/av/nm-deg-poss
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
young
ad/no
sonarzə̑m
sonarzə̑-m
sonarze-m
hunter-ACC
no-case
jatə̑r
jatə̑r
jatə̑r
much
av/no/pr
marte
marte
marte
up.to
po
šonen
šonen
šonen
deliberately
av
šonen
šon-en-Ø
šono-en-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šonen
šon-en
šono-en
think-CVB
vb2-adv
koštə̑n,
košt-ə̑n-Ø
košt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
koštə̑n,
košt-ə̑n
košt-n
go-CVB
vb1-adv
βigak
βigak
βigak
immediately
av
kalasaš
kalas-aš
kalase-aš
say-INF
vb2-inf
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
č́otak
č́ot-ak
č́ot-ak
very-STR
av-enc
č́otak
č́ot-ak
č́ot-ak
number-STR
no-enc
šonen...
šonen
šonen
deliberately
av
šonen...
šon-en-Ø
šono-en-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šonen...
šon-en
šono-en
think-CVB
vb2-adv



1-2-6-14


No mom ə̑štet, ilə̑š tugaj, žap ala-mogaj č́erə̑mat paremda, Č́ač́iat č́odə̑raš βašlijme marijə̑m erkə̑n-erkə̑n mondaš tüŋalə̑n ə̑le, no βot tudo adak Č́ač́i onč́ə̑lno šoga, šinč́ažə̑mat Č́ač́i ümbač́ ok ojə̑ro...

No
No
no
but
co/no/pa
No
No
no
gee.up
in
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ə̑štet,
ə̑št-et
ə̑šte-et
do-2SG
vb2-pers
ilə̑š
ilə̑š
ilə̑š
life
no
ilə̑š
ilə̑-š-Ø
ile-š-Ø
live-PST1-3SG
vb2-tense-pers
tugaj,
tugaj
tugaj
such
ad/av/pr
žap
žap
žap
time
no
ala-mogaj
ala-mogaj
ala-mogaj
some
ad/av/pr
č́erə̑mat
č́er-ə̑m-at
č́er-m-at
disease-ACC-and
no-case-enc
paremda,
paremd-a
paremde-a
treat-3SG
vb2-pers
paremda,
parem-da
parem-da
recover-PST1.2PL
vb1-tense.pers
paremda,
par-em-da
par-em-da
fallow-TRANS-PST1.2PL
no-deriv.v-tense.pers
paremda,
par-em-da
par-em-da
steam-TRANS-PST1.2PL
no-deriv.v-tense.pers
paremda,
par-em-da
par-em-da
pair-TRANS-PST1.2PL
no-deriv.v-tense.pers
paremda,
par-em-da
par-em-da
gust-TRANS-PST1.2PL
no-deriv.v-tense.pers
Č́ač́iat
Č́ač́iat
Č́ač́iat
Chachiat
na
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-š
forest-ILL
no-case
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-š
coarse-ILL
ad-case
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-eš
forest-LAT
no-case
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-eš
coarse-LAT
ad-case
βašlijme
βašlijme
βašlijme
meeting
ad
βašlijme
βašlij-me
βašlij-me
meet-PTCP.PASS
vb1-ad
marijə̑m
marij-ə̑m
marij-m
Mari-ACC
no-case
erkə̑n-erkə̑n
erkə̑n-erkə̑n
erkə̑n-erkə̑n
gradually
av
mondaš
mond-aš
mondo-aš
forget-INF
vb2-inf
tüŋalə̑n
tüŋal-ə̑n-Ø
tüŋal-n-Ø
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tüŋalə̑n
tüŋal-ə̑n
tüŋal-n
start-CVB
vb1-adv
ə̑le,
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
no
no
no
but
co/no/pa
no
no
no
gee.up
in
βot
βot
βot
there
co/pa
βot
βot
βot
web
no
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
adak
adak
adak
again
av
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
onč́ə̑lno
onč́ə̑lno
onč́ə̑lno
in.front
av/po
šoga,
šoga
šoga
plough
no
šoga,
šog-a
šogo-a
stand-3SG
vb2-pers
šinč́ažə̑mat
šinč́a-žə̑-m-at
šinč́a-že-m-at
eye-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
ümbač́
ümbač́
ümbač́
from.above
av/po
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
ojə̑ro...
ojə̑ro-Ø
ojə̑ro-Ø
separate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ojə̑ro...
ojə̑ro-Ø
ojə̑ro-Ø
separate-CNG
vb2-conn



1-2-6-15


— Poro keč́e lijže, Jašaj, poro keč́e lijže, Č́ač́i!

Poro
Poro
poro
good
ad
keč́e
keč́e
keč́e
sun
no
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-CNG
vb2-conn
lijže,
lijže
lijže
let's.imagine
pa
lijže,
lij-že
lij-že
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
lijže,
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
lijže,
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss
Jašaj,
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
poro
poro
poro
good
ad
keč́e
keč́e
keč́e
sun
no
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-CNG
vb2-conn
lijže,
lijže
lijže
let's.imagine
pa
lijže,
lij-že
lij-že
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
lijže,
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
lijže,
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss
Č́ač́i!
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na



1-2-6-16


— Č́ač́in pə̑lə̑šešə̑že Leβentej kugə̑zan jükšö šoktə̑š.

Č́ač́in
Č́ač́in
Č́ač́in
Chachin
na
pə̑lə̑šešə̑že
pə̑lə̑š-eš-ə̑že
pə̑lə̑š-eš-že
ear-LAT-3SG
no-case-poss
pə̑lə̑šešə̑že
pə̑lə̑-š-eš-ə̑že
pə̑le-še-eš-že
sink-PTCP.ACT-LAT-3SG
vb2-ad-case-poss
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-an
old.man-with
no-deriv.ad
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-n
old.man-GEN
no-case
jükšö
jük-šö
jük-že
voice-3SG
no-poss
jükšö
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jükšö
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
šoktə̑š.
šoktə̑š
šoktə̑š
bran
no
šoktə̑š.
šoktə̑-š-Ø
šokto-š-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-17


— Tuge lijže, Leβentej izaj, — βaštarešə̑že Jašaj peleštə̑š.

Tuge
Tuge
tuge
so
av/pa
Tuge
Tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
lijže,
lijže
lijže
let's.imagine
pa
lijže,
lij-že
lij-že
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
lijže,
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
lijže,
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
izaj, —
izaj
izaj
older.brother
no
βaštarešə̑že
βaštareš-ə̑že
βaštareš-že
toward-3SG
ad/av/po-poss
βaštarešə̑že
βaštar-eš-ə̑že
βaštar-eš-že
maple-LAT-3SG
no-case-poss
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
peleštə̑š.
peleštə̑-š-Ø
pelešte-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-18


— Adak šoltaš tüŋal'ə̑č́ mo?

Adak
Adak
adak
again
av
šoltaš
šolt-aš
šolto-aš
boil-INF
vb2-inf
tüŋal'ə̑č́
tüŋal-'ə̑č́
tüŋal-ə̑č́
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
tüŋal'ə̑č́
tüŋal-'ə̑č́
tüŋal-ə̑č́
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-19


— Šoltašə̑že ale uke, podjə̑malə̑m jamdə̑laš tolə̑n ulə̑na...

Šoltašə̑že
Šolt-aš-ə̑že
šolto-aš-že
boil-INF-3SG
vb2-inf-poss
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
uke,
uke
uke
no
ad/no/pa
podjə̑malə̑m
***
***
***
***
jamdə̑laš
jamdə̑l-aš
jamdə̑le-aš
prepare-INF
vb2-inf
jamdə̑laš
jamdə̑-la-š
jamde-la-š
ready-PL-ILL
ad-num-case
jamdə̑laš
jamdə̑-la-š
jamde-la-eš
ready-PL-LAT
ad-num-case
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
ulə̑na...
ulə̑-na
ulo-na
is-1PL
ad/no/vb-poss
ulə̑na...
ul-ə̑na
ul-na
be-1PL
vb1-pers



1-2-6-20


Č́ač́i, köršök dene č́ajə̑m šə̑ndə̑šaš, kugə̑zatmə̑tə̑n jümə̑št šueš də̑r...

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
köršök
köršök
köršök
pot
no
dene
dene
dene
with
po
č́ajə̑m
č́aj-ə̑m
č́aj-m
tea-ACC
no-case
šə̑ndə̑šaš,
šə̑ndə̑-šaš
šə̑nde-šaš
put-PTCP.FUT
vb2-ad
kugə̑zatmə̑tə̑n
kugə̑za-t-mə̑t-ə̑n
kugə̑za-et-mə̑t-n
old.man-2SG-PL.SOC-GEN
no-poss-num-case
jümə̑št
jümə̑-št
jümö-št
drinking-3PL
ad-poss
jümə̑št
jü-mə̑-št
jü-me-št
drink-PTCP.PASS-3PL
vb1-ad-poss
šueš
šue-š
šue-š
thin-ILL
ad-case
šueš
šue-š
šue-š
anthill-ILL
no-case
šueš
šue-š
šue-eš
thin-LAT
ad-case
šueš
šue-š
šue-eš
anthill-LAT
no-case
šueš
šu-eš
šu-eš
bran-LAT
no-case
šueš
šu-eš
šu-eš
bristle-LAT
no-case
šueš
šu-eš
šu-eš
eye-LAT
no-case
šueš
šu-eš
šu-eš
spring.water-LAT
no-case
šueš
šu-eš
šu-eš
reach-3SG
vb1-pers
šueš
šu-eš
šu-eš
ferment-3SG
vb1-pers
šueš
šu-eš
šu-eš
whittle-3SG
vb1-pers
də̑r...
də̑r
də̑r
probably
pa



1-2-6-21


— Mə̑j, škat šinč́et, č́ajə̑m om jü, Sakar jüeš gə̑n βele?

Mə̑j,
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
škat
***
***
***
***
šinč́et,
šinč́-et
šinč́e-et
sit-2SG
vb2-pers
šinč́et,
šinč́-et
šinč́e-et
know-2SG
vb2-pers
č́ajə̑m
č́aj-ə̑m
č́aj-m
tea-ACC
no-case
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
jü,
jü-Ø
jü-Ø
drink-IMP.2SG
vb1-mood.pers
jü,
jü-Ø
jü-Ø
drink-CNG
vb1-conn
jü,
jü-Ø
jü-Ø
drink-CVB
vb1-adv
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
jüeš
jü-eš
jü-eš
drink-3SG
vb1-pers
gə̑n
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
βele?
βele
βele
only
pa
βele?
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele?
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele?
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn



1-2-6-22


— Ogə̑m, — küč́ə̑kə̑n peleštə̑š Sakar.

Ogə̑m, —
og-ə̑m
og-ə̑m
NEG-1SG
vb-pers
küč́ə̑kə̑n
küč́ə̑kə̑n
küč́ə̑kə̑n
briefly
av
küč́ə̑kə̑n
küč́ə̑k-ə̑n
küč́ə̑k-n
short-GEN
ad/no-case
peleštə̑š
peleštə̑-š-Ø
pelešte-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Sakar.
Sakar
Sakar
Sakar
na



1-2-6-23


— Sonarze kokla gə̑č́ kö č́ajə̑m jüeš?

Sonarze
Sonarze
sonarze
hunter
no
kokla
kokla
kokla
distance
ad/no
kokla
kok-la
kok-la
cook-COMP
no-case
kokla
kok-la
kok-la
two-COMP
nm-case
kokla
kok-la
kok-la
cook-PL
no-num
kokla
kok-la
kok-la
two-PL
nm-num
kokla
kok-la
kok-la
cook-STR
no-enc
kokla
kok-la
kok-la
two-STR
nm-enc
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
kö
kö
kö
who
pr
č́ajə̑m
č́aj-ə̑m
č́aj-m
tea-ACC
no-case
jüeš?
jü-eš
jü-eš
drink-3SG
vb1-pers



1-2-6-24


— βoštə̑leš Leβentej kugə̑za.

βoštə̑leš
βoštə̑l-eš
βoštə̑l-eš
laugh-3SG
vb1-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za.
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



1-2-6-25


— Mə̑lanna en jüštö βüd küleš...

Mə̑lanna
mə̑-lan-na
me-lan-na
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
en
en
en
SUP
pa
jüštö
jüštö
jüštö
cold
ad/no
βüd
βüd
βüd
water
no
küleš...
küleš
küleš
need
ad/no
küleš...
kül-eš
kül-eš
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-6-26


Č́aj OGə̑l, teβe me šürə̑m šoltena.

Č́aj
Č́aj
č́aj
tea
no
Č́aj
Č́aj
č́aj
probably
pa
OGə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
teβe
teβe
teβe
here
av/co/pa
teβe
teβe
teβe
X
pa
me
me
me
1PL
pr
šürə̑m
šür-ə̑m
šür-m
soup-ACC
no-case
šoltena.
šolt-ena
šolto-ena
boil-1PL
vb2-pers



1-2-6-27


Sakar, meraŋetə̑m ńə̑kt...

Sakar,
Sakar
Sakar
Sakar
na
meraŋetə̑m
meraŋ-et-ə̑m
meraŋ-et-m
hare-2SG-ACC
no-poss-case
ńə̑kt...
ńə̑kt-Ø
ńə̑kt-Ø
skin-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ńə̑kt...
ńə̑kt-Ø
ńə̑kt-Ø
skin-CNG
vb1-conn
ńə̑kt...
ńə̑kt-Ø
ńə̑kt-Ø
skin-CVB
vb1-adv



1-2-6-28


Č́ač́i, pareŋgə̑da ulo gə̑n, iktaž-mə̑ńarə̑m erə̑ktet gə̑n, jöra ə̑le.

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
pareŋgə̑da
pareŋgə̑-da
pareŋge-da
potato-2PL
no-poss
ulo
ulo
ulo
is
ad/no/vb
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
iktaž-mə̑ńarə̑m
iktaž-mə̑ńar-ə̑m
iktaž-mə̑ńar-m
some-ACC
av/pr-case
iktaž-mə̑ńarə̑m
iktaž-mə̑ńarə̑-m
iktaž-mə̑ńare-m
some-ACC
av/pr-case
erə̑ktet
erə̑kt-et
erə̑kte-et
clean-2SG
vb2-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
jöra
jöra
jöra
good
pa
jöra
jör-a
jörö-a
roll-3SG
vb2-pers
jöra
jör-a
jörö-a
mix-3SG
vb2-pers
jöra
jör-a
jörö-a
go.out-3SG
vb2-pers
jöra
jör-a
jörö-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
ə̑le.
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-29


— Tə̑j, Č́ač́i, kugə̑zatlan šürə̑m šoltaš polšo, mə̑j nə̑mə̑štə̑m rual tolam, — mane Jašaj, omaš luk gə̑č́ ječ́ə̑m lukto, toβarə̑m kə̑dalə̑se potaškə̑že č́ə̑kale.

Tə̑j,
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
kugə̑zatlan
kugə̑za-t-lan
kugə̑za-et-lan
old.man-2SG-DAT
no-poss-case
kugə̑zatlan
kugə̑za-t-la-n
kugə̑za-et-la-n
old.man-2SG-PL-GEN
no-poss-num-case
šürə̑m
šür-ə̑m
šür-m
soup-ACC
no-case
šoltaš
šolt-aš
šolto-aš
boil-INF
vb2-inf
polšo,
polšo-Ø
polšo-Ø
help-IMP.2SG
vb2-mood.pers
polšo,
polšo-Ø
polšo-Ø
help-CNG
vb2-conn
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
nə̑mə̑štə̑m
nə̑mə̑štə̑-m
nə̑mə̑šte-m
young.linden-ACC
no-case
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-IMP.2SG
vb1-mood.pers
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-CNG
vb1-conn
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-CVB
vb1-adv
tolam, —
tol-am
tol-am
come-1SG
vb1-pers
mane
man-'e
man-Je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Jašaj,
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
omaš
omaš
omaš
brushwood.shelter
no
luk
luk
luk
corner
no
luk
luk
luk
X
no
luk
luk
luk
X
no
luk
luk-Ø
lukt-Ø
lead.out-IMP.2SG
vb1-mood.pers
luk
luk-Ø
lukt-Ø
lead.out-CNG
vb1-conn
luk
luk-Ø
lukt-Ø
lead.out-CVB
vb1-adv
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
ječ́ə̑m
ječ́ə̑-m
ječ́e-m
ski-ACC
no-case
lukto,
lukt-o
lukt-Je
lead.out-PST1.3SG
vb1-tense.pers
toβarə̑m
toβar-ə̑m
toβar-m
ax-ACC
no-case
kə̑dalə̑se
kə̑dalə̑se
kə̑dalə̑se
waist
ad
kə̑dalə̑se
kə̑dal-ə̑se
kə̑dal-se
waist-ADJ
no-deriv.ad
potaškə̑že
pota-škə̑-že
pota-ške-že
sash-ILL-3SG
no-case-poss
potaškə̑že
potaš-kə̑-že
potaš-ške-že
potash-ILL-3SG
no-case-poss
č́ə̑kale.
č́ə̑kal-'e
č́ə̑kal-Je
shove-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-30


— Č́ač́i koč́kaš šolta gə̑n, mə̑jat tə̑j denet pə̑rl'a nə̑mə̑štə̑m ruaš mijem, kuβan jə̑dalže pə̑ten, ə̑šten puaš βozeš, — mane Leβentej kugə̑za, tupə̑so lač́ə̑žə̑m kudašə̑n, omaš onč́ə̑lno šogə̑šo pünč́ö ukšeš, kid šumašešrak, sakaltə̑š, — nu, Jašaj kajena, — βara Sakar βek saβə̑rnen peleštə̑š.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
koč́kaš
koč́k-aš
koč́k-aš
eat-INF
vb1-inf
šolta
šolt-a
šolto-a
boil-3SG
vb2-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
mə̑jat
mə̑j-at
mə̑j-at
1SG-and
pr-enc
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
denet
den-et
dene-et
with-2SG
po-poss
pə̑rl'a
pə̑rl'a
pə̑rl'a
together
ad/av
nə̑mə̑štə̑m
nə̑mə̑štə̑-m
nə̑mə̑šte-m
young.linden-ACC
no-case
ruaš
ruaš
ruaš
dough
no
ruaš
ru-aš
ruo-aš
chop-INF
vb2-inf
mijem,
mij-em
mije-em
come-1SG
vb2-pers
kuβan
kuβa-n
kuβa-an
old.woman-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-an
reddish-brown-with
ad-deriv.ad
kuβan
kuβ-an
kuβo-an
bran-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
old.woman-GEN
no-case
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
reddish-brown-GEN
ad-case
jə̑dalže
jə̑dal-že
jə̑dal-že
bast.shoe-3SG
no-poss
pə̑ten,
pə̑t-en-Ø
pə̑te-en-Ø
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pə̑ten,
pə̑t-en
pə̑te-en
end-CVB
vb2-adv
ə̑šten
ə̑št-en-Ø
ə̑šte-en-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ə̑šten
ə̑št-en
ə̑šte-en
do-CVB
vb2-adv
puaš
pu-aš
puo-aš
give-INF
vb2-inf
puaš
pu-aš
puo-aš
blow-INF
vb2-inf
βozeš, —
βoz-eš
βoz-eš
cart-LAT
no-case
βozeš, —
βoz-eš
βoz-eš
lie.down-3SG
vb1-pers
mane
man-'e
man-Je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za,
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
tupə̑so
tupə̑so
tupə̑so
back
ad
tupə̑so
tup-ə̑so
tup-se
back-ADJ
no-deriv.ad
lač́ə̑žə̑m
lač́ə̑-žə̑-m
lač́e-že-m
basket-3SG-ACC
no-poss-case
lač́ə̑žə̑m
lač́ə̑-žə̑-m
lač́e-že-m
roller-3SG-ACC
no-poss-case
kudašə̑n,
kudaš-ə̑n-Ø
kudaš-n-Ø
take.off-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kudašə̑n,
kudaš-ə̑n
kudaš-n
take.off-CVB
vb1-adv
omaš
omaš
omaš
brushwood.shelter
no
onč́ə̑lno
onč́ə̑lno
onč́ə̑lno
in.front
av/po
šogə̑šo
šogə̑šo
šogə̑šo
standing
no
šogə̑šo
šogə̑-šo
šogo-še
stand-PTCP.ACT
vb2-ad
pünč́ö
pünč́ö
pünč́ö
pine
no
pünč́ö
pünč́ö-Ø
pünč́ö-Ø
notch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pünč́ö
pünč́ö-Ø
pünč́ö-Ø
notch-CNG
vb2-conn
ukšeš,
ukš-eš
ukš-eš
branch-LAT
no-case
kid
kid
kid
hand
no
šumašešrak,
***
***
***
***
sakaltə̑š, —
sakaltə̑-š-Ø
sakalte-š-Ø
hang.up-PST1-3SG
vb2-tense-pers
nu,
nu
nu
well
in/pa
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
kajena, —
kaj-ena
kaje-ena
go-1PL
vb2-pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
βek
βek
βek
at.all
av
βek
βek
βek
to
po
saβə̑rnen
saβə̑rn-en-Ø
saβə̑rne-en-Ø
turn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
saβə̑rnen
saβə̑rn-en
saβə̑rne-en
turn-CVB
vb2-adv
peleštə̑š.
peleštə̑-š-Ø
pelešte-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-31


— Kugurak köršökeš šoltə̑za.

Kugurak
Kugurak
kugurak
bigger
ad
Kugurak
Kugu-rak
kugu-rak
big-COMP
ad/no-deg
köršökeš
köršök-eš
köršök-eš
pot-LAT
no-case
šoltə̑za.
šoltə̑-za
šolto-za
boil-IMP.2PL
vb2-mood.pers



1-2-6-32


Jašaj den Leβentej kugə̑za č́odə̑raške kajə̑št.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
č́odə̑raške
č́odə̑ra-ške
č́odə̑ra-ške
forest-ILL
no-case
č́odə̑raške
č́odə̑ra-ške
č́odə̑ra-ške
coarse-ILL
ad-case
kajə̑št.
kaj-ə̑št
kaj-št
aftergrass-3PL
no-poss
kajə̑št.
kajə̑-št
kaje-št
go-IMP.3PL
vb2-mood.pers
kajə̑št.
kajə̑-š-t
kaje-š-t
go-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-2-6-33


Sakar den Č́ač́i omašə̑š purə̑št.

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
den
den
den
and
co
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
omašə̑š
omaš-ə̑š
omaš-š
brushwood.shelter-ILL
no-case
purə̑št.
purə̑št-Ø
purə̑št-Ø
bite-IMP.2SG
vb1-mood.pers
purə̑št.
pur-ə̑št
pur-št
chew-IMP.3PL
vb1-mood.pers
purə̑št.
purə̑-št
puro-št
go.in-IMP.3PL
vb2-mood.pers
purə̑št.
purə̑-š-t
puro-š-t
go.in-PST1-3PL
vb2-tense-pers
purə̑št.
purə̑št-Ø
purə̑št-Ø
bite-CNG
vb1-conn
purə̑št.
purə̑št-Ø
purə̑št-Ø
bite-CVB
vb1-adv



1-2-6-34


Omašə̑šte iktat uke.

Omašə̑šte
Omaš-ə̑šte
omaš-šte
brushwood.shelter-INE
no-case
iktat
iktat
iktat
anybody
nm/pr
iktat
ikt-at
ikte-at
one-and
nm/pr-enc
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



1-2-6-35


Smola šoltə̑šo Kü-Sola marij-βlak tünö ulə̑t: iktə̑že smolalə̑k pum šelə̑šteš, βesə̑že smolam ojə̑ra...

Smola
Smola
smola
pitch
no
šoltə̑šo
šoltə̑šo
šoltə̑šo
cook
no
šoltə̑šo
šoltə̑-šo
šolto-še
boil-PTCP.ACT
vb2-ad
Kü-Sola
Kü-Sola
küsola
stonewhip
nono
Kü-Sola
Kü-Sola
küsola
stonevillage
nono
Kü-Sola
Kü-Sol-a
küsolo-a
stonemow-3SG
novb2-pers
Kü-Sola
Kü-Ø-Sola
kü-Øsola
ripen-IMP.2SGwhip
vb1-mood.persno
Kü-Sola
Kü-Ø-Sola
kü-Øsola
ripen-IMP.2SGvillage
vb1-mood.persno
Kü-Sola
Kü-Ø-Sol-a
kü-Øsolo-a
ripen-IMP.2SGmow-3SG
vb1-mood.persvb2-pers
Kü-Sola
Kü-Ø-Sola
kü-Øsola
ripen-CNGwhip
vb1-connno
Kü-Sola
Kü-Ø-Sola
kü-Øsola
ripen-CNGvillage
vb1-connno
Kü-Sola
Kü-Ø-Sol-a
kü-Øsolo-a
ripen-CNGmow-3SG
vb1-connvb2-pers
Kü-Sola
Kü-Ø-Sola
kü-Øsola
ripen-CVBwhip
vb1-advno
Kü-Sola
Kü-Ø-Sola
kü-Øsola
ripen-CVBvillage
vb1-advno
Kü-Sola
Kü-Ø-Sol-a
kü-Øsolo-a
ripen-CVBmow-3SG
vb1-advvb2-pers
marij-βlak
marij-βlak
marij-βlak
Mari-PL
no-num
tünö
tünö
tünö
outside
av
tünö
tünö-Ø
tünö-Ø
be.in.need-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tünö
tünö-Ø
tünö-Ø
be.in.need-CNG
vb2-conn
ulə̑t:
ul-ə̑t
ul-ə̑t
be-3PL
vb1-pers
iktə̑že
iktə̑že
iktə̑že
one.of.them
pr
iktə̑že
iktə̑-že
ikte-že
one-3SG
nm/pr-poss
smolalə̑k
smola-lə̑k
smola-lə̑k
pitch-for
no-deriv.ad
pum
pu-m
pu-m
wood-ACC
no-case
šelə̑šteš,
šelə̑št-eš
šelə̑št-eš
break-3SG
vb1-pers
βesə̑že
βesə̑-že
βese-že
different-3SG
ad/no/pr-poss
smolam
smola-m
smola-m
pitch-ACC
no-case
smolam
smola-m
smola-em
pitch-1SG
no-poss
smolam
smola-m-Ø
smola-em-Ø
pitch-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
smolam
smola-m-Ø
smola-em-Ø
pitch-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
smolam
smola-m-Ø
smola-em-Ø
pitch-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ojə̑ra...
ojə̑r-a
ojə̑ro-a
separate-3SG
vb2-pers



1-2-6-36


Omašə̑š purə̑meke, Sakar tupə̑so lač́ə̑žə̑m kudaše, lač́ə̑ž gə̑č́ oš meraŋə̑m lukto, küsenže gə̑č́ nagrad βurdan pakküzə̑m lukto, meraŋə̑m ńə̑ktaš tüŋale.

Omašə̑š
Omaš-ə̑š
omaš-š
brushwood.shelter-ILL
no-case
purə̑meke,
purə̑-meke
puro-meke
go.in-CVB.PRI
vb2-adv
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
tupə̑so
tupə̑so
tupə̑so
back
ad
tupə̑so
tup-ə̑so
tup-se
back-ADJ
no-deriv.ad
lač́ə̑žə̑m
lač́ə̑-žə̑-m
lač́e-že-m
basket-3SG-ACC
no-poss-case
lač́ə̑žə̑m
lač́ə̑-žə̑-m
lač́e-že-m
roller-3SG-ACC
no-poss-case
kudaše,
kudaš-e
kudaš-Je
take.off-PST1.3SG
vb1-tense.pers
lač́ə̑ž
lač́ə̑-ž
lač́e-že
basket-3SG
no-poss
lač́ə̑ž
lač́ə̑-ž
lač́e-že
roller-3SG
no-poss
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
oš
oš
oš
white
ad
meraŋə̑m
meraŋ-ə̑m
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋə̑m
mera-ŋ-ə̑m
mera-aŋ-ə̑m
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋə̑m
mer-aŋ-ə̑m
mer-aŋ-ə̑m
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
lukto,
lukt-o
lukt-Je
lead.out-PST1.3SG
vb1-tense.pers
küsenže
küsen-že
küsen-že
pocket-3SG
no-poss
küsenže
küsen-že
küsen-že
tendon-3SG
no-poss
küsenže
küse-n-že
küse-n-že
X-GEN-3SG
no-case-poss
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
nagrad
***
***
***
***
βurdan
βurdan
βurdan
with.a.handle
ad
βurdan
βurd-an
βurdo-an
handle-with
no-deriv.ad
pakküzə̑m
pakküzə̑-m
pakküzö-m
jackknife-ACC
no-case
lukto,
lukt-o
lukt-Je
lead.out-PST1.3SG
vb1-tense.pers
meraŋə̑m
meraŋ-ə̑m
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋə̑m
mera-ŋ-ə̑m
mera-aŋ-ə̑m
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋə̑m
mer-aŋ-ə̑m
mer-aŋ-ə̑m
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
ńə̑ktaš
ńə̑kt-aš
ńə̑kt-aš
skin-INF
vb1-inf
tüŋale.
tüŋal-'e
tüŋal-Je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-37


Č́ač́i pareŋgə̑m erə̑ktaš šinč́e.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
pareŋgə̑m
pareŋgə̑-m
pareŋge-m
potato-ACC
no-case
erə̑ktaš
erə̑kt-aš
erə̑kte-aš
clean-INF
vb2-inf
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́-e
šinč́-Je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-CNG
vb2-conn
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-CNG
vb2-conn



1-2-6-38


Kenetašte, šuko mutlanə̑šaš ulo gə̑nat, mutə̑m luktaš jösö.

Kenetašte,
Kenetašte
kenetašte
instantly
av
šuko
šuko
šuko
a.lot
ad/av/no
mutlanə̑šaš
mutlanə̑-šaš
mutlane-šaš
talk-PTCP.FUT
vb2-ad
ulo
ulo
ulo
is
ad/no/vb
gə̑nat,
gə̑nat
gə̑nat
even.though
co/pa
gə̑nat,
gə̑na-t
gə̑na-at
only-and
pa-enc
gə̑nat,
gə̑n-at
gə̑n-at
if-and
co/pa-enc
mutə̑m
mut-ə̑m
mut-m
word-ACC
no-case
luktaš
lukt-aš
lukt-aš
lead.out-INF
vb1-inf
jösö.
jösö
jösö
difficult
ad/no
jösö.
jösö-Ø
jösö-Ø
regret-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jösö.
jösö-Ø
jösö-Ø
regret-CNG
vb2-conn



1-2-6-39


Tə̑ge Č́ač́i den Sakarat mutə̑m ogə̑t mu.

Tə̑ge
Tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
den
den
den
and
co
Sakarat
Sakarat
Sakarat
Sakarat
na
mutə̑m
mut-ə̑m
mut-m
word-ACC
no-case
ogə̑t
og-ə̑t
og-ə̑t
NEG-3PL
vb-pers
ogə̑t
og-ə̑t
og-ə̑t
NEG-2SG
vb-pers
mu.
mu-Ø
mu-Ø
find-IMP.2SG
vb1-mood.pers
mu.
mu-Ø
mu-Ø
find-CNG
vb1-conn
mu.
mu-Ø
mu-Ø
find-CVB
vb1-adv



1-2-6-40


Sakar, č́odə̑rasə̑m šarnen, Č́ač́im jöraten onč́a.

Sakar,
Sakar
Sakar
Sakar
na
č́odə̑rasə̑m
č́odə̑rasə̑-m
č́odə̑rase-m
forest-ACC
ad-case
č́odə̑rasə̑m
č́odə̑ra-sə̑-m
č́odə̑ra-se-m
forest-ADJ-ACC
no-deriv.ad-case
č́odə̑rasə̑m
č́odə̑ra-sə̑-m
č́odə̑ra-se-m
coarse-ADJ-ACC
ad-deriv.ad-case
šarnen,
šarn-en-Ø
šarne-en-Ø
remember-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šarnen,
šarn-en
šarne-en
remember-CVB
vb2-adv
Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
jöraten
jöraten
jöraten
X
av
jöraten
jörat-en-Ø
jörate-en-Ø
love-PST2-3SG
vb2-tense-pers
jöraten
jörat-en
jörate-en
love-CVB
vb2-adv
onč́a.
onč́-a
onč́o-a
look-3SG
vb2-pers



1-2-6-41


Mogaj č́oneš pižše üdə̑r!

Mogaj
Mogaj
mogaj
what.sort.of
ad/pa/pr
č́oneš
č́on-eš
č́on-eš
soul-LAT
no-case
pižše
pižše
pižše
sticky
ad
pižše
piž-še
piž-še
stick-PTCP.ACT
vb1-ad
pižše
piž-še
piž-že
mitten-3SG
no-poss
pižše
piž-še
piž-že
stick-IMP.3SG
vb1-mood.pers
pižše
piž-Ø-še
piž-Ø-že
stick-CNG-3SG
vb1-conn-poss
pižše
piž-Ø-še
piž-Ø-že
stick-CVB-3SG
vb1-adv-poss
üdə̑r!
üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
üdə̑r!
üdə̑r
üdə̑r
Virgo
no



1-2-6-42


Tə̑gaj βate liješ gə̑n, Sakarə̑n šükšö pörtšat mə̑ze pə̑žašla č́uč́eš ə̑le!

Tə̑gaj
Tə̑gaj
tə̑gaj
such
ad/av/no/pr
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
liješ
liješ
liješ
soon
pa
liješ
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
šükšö
šükšö
šükšö
worn.out
ad
šükšö
šük-šö
šük-že
litter-3SG
no-poss
pörtšat
pört-š-at
pört-že-at
house-3SG-and
no-poss-enc
mə̑ze
mə̑ze
mə̑ze
partridge
no
pə̑žašla
pə̑žaš-la
pə̑žaš-la
nest-COMP
no-case
pə̑žašla
pə̑žaš-la
pə̑žaš-la
nest-PL
no-num
pə̑žašla
pə̑žaš-la
pə̑žaš-la
nest-STR
no-enc
pə̑žašla
pə̑žašl-a
pə̑žašle-a
set.up-3SG
vb2-pers
č́uč́eš
č́uč́-eš
č́uč́-eš
seem-3SG
vb1-pers
ə̑le!
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-43


Kö šinč́a, ala jumo püren gə̑n, liješat?

Kö
Kö
kö
who
pr
šinč́a,
šinč́a
šinč́a
eye
no
šinč́a,
šinč́-a
šinč́e-a
sit-3SG
vb2-pers
šinč́a,
šinč́-a
šinč́e-a
know-3SG
vb2-pers
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
jumo
jumo
jumo
god
in/no
püren
pür-en-Ø
pürö-en-Ø
be.destined-PST2-3SG
vb2-tense-pers
püren
pür-en-Ø
pürö-en-Ø
wrinkle-PST2-3SG
vb2-tense-pers
püren
pür-en
pürö-en
be.destined-CVB
vb2-adv
püren
pür-en
pürö-en
wrinkle-CVB
vb2-adv
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
liješat?
liješ-at
liješ-at
soon-and
pa-enc
liješat?
lij-eš-at
lij-eš-at
be-3SG-and
vb1-pers-enc



1-2-6-44


Leβentej kugə̑za, ške tular marij lijam gə̑n, Jašaj pua, maneš da...

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za,
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
ške
ške
ške
REFL
pr
tular
tular
tular
matchmaker
no
marij
marij
marij
Mari
no
lijam
lij-am
lij-am
be-1SG
vb1-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
pua,
pu-a
puo-a
give-3SG
vb2-pers
pua,
pu-a
puo-a
blow-3SG
vb2-pers
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
da...
da
da
and
co
da...
da
da
yes
pa



1-2-6-45


Leβentej kugə̑za peš oŋaj ajdeme, Sakarlan korno muč́ko Mikipə̑r Jašajə̑n üdə̑ržə̑m temlen tol'o:

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
peš
peš
peš
very
av
oŋaj
oŋaj
oŋaj
interesting
ad/av
ajdeme,
ajdeme
ajdeme
human
no
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
korno
korno
korno
road
no
muč́ko
muč́ko
muč́ko
completely
av/po
Mikipə̑r
Mikipə̑r
Mikipə̑r
Mikipyr
na
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Yashayyn
na
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
temlen
teml-en-Ø
temle-en-Ø
offer-PST2-3SG
vb2-tense-pers
temlen
teml-en
temle-en
offer-CVB
vb2-adv
tol'o:
tol-'o
tol-Je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-46


— Mijet gə̑n, teβe užat...

Mijet
Mij-et
mije-et
come-2SG
vb2-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
teβe
teβe
teβe
here
av/co/pa
teβe
teβe
teβe
X
pa
užat...
užat
užat
see
pa
užat...
už-at
už-at
already-and
av/pa-enc
užat...
už-at
už-at
see-2SG
vb1-pers
užat...
u-ž-at
u-že-at
new-3SG-and
ad/no-poss-enc
užat...
u-ž-at
u-že-at
oh-3SG-and
in-poss-enc
užat...
už-Ø-at
už-Ø-at
see-CNG-and
vb1-conn-enc
užat...
už-Ø-at
už-Ø-at
see-CVB-and
vb1-adv-enc
užat...
už--at
už-Je-at
see-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
užat...
u-Ø-ž-at
uo-Ø-že-at
take.care.of-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
užat...
u-Ø-ž-at
uo-Ø-že-at
stroke-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc



1-2-6-47


Kapše šə̑maβuč́ gaj, jolə̑m šopš gajə̑m pideš, üpšö ošalge, punemže kə̑dalže deč́ ülkö keč́a...

Kapše
Kap-še
kap-že
body-3SG
no-poss
šə̑maβuč́
šə̑maβuč́
šə̑maβuč́
garden.angelica
no
gaj,
gaj
gaj
like
ad/av/pa/po
jolə̑m
jol-ə̑m
jol-m
foot-ACC
no-case
šopš
šopš
šopš
bobbin.with.threads
no
šopš
šopš-Ø
šopš-Ø
wind-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šopš
šopš-Ø
šopš-Ø
wind-CNG
vb1-conn
šopš
šopš-Ø
šopš-Ø
wind-CVB
vb1-adv
gajə̑m
gaj-ə̑m
gaj-m
like-ACC
ad/av/pa/po-case
pideš,
pid-eš
pid-eš
tie-3SG
vb1-pers
üpšö
üp-šö
üp-že
hair-3SG
no-poss
üpšö
üpšö-Ø
üpšö-Ø
smell-IMP.2SG
vb2-mood.pers
üpšö
üpšö-Ø
üpšö-Ø
smell-CNG
vb2-conn
ošalge,
ošalge
ošalge
whitish
ad
ošalge,
ošalge-Ø
ošalge-Ø
grow.white-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ošalge,
ošalge-Ø
ošalge-Ø
grow.white-CNG
vb2-conn
punemže
punem-že
punem-že
plait-3SG
no-poss
punemže
pun-em-že
pun-em-že
hair-1SG-3SG
no-poss-poss
punemže
pun-em-že
puno-em-že
twine-1SG-3SG
vb2-pers-poss
punemže
pun-em-že
pun-em-že
hair-TRANS-IMP.3SG
no-deriv.v-mood.pers
punemže
pu-n-em-že
pu-n-em-že
wood-GEN-1SG-3SG
no-case-poss-poss
punemže
pun-em-Ø-že
pun-em-Ø-že
hair-TRANS-CNG-3SG
no-deriv.v-conn-poss
punemže
pun-em-Ø-že
pun-em-Ø-že
hair-TRANS-CVB-3SG
no-deriv.v-adv-poss
kə̑dalže
kə̑dal-že
kə̑dal-že
waist-3SG
no-poss
deč́
deč́
deč́
from
po
ülkö
***
***
***
***
keč́a...
keč́-a
keč́e-a
hang-3SG
vb2-pers



1-2-6-48


«Aj-da šoŋgo, č́ə̑la onč́en šukten!» — šonaltə̑š Sakar.

«Aj-da
Aj-da
ajda
ohand
in/paco
«Aj-da
Aj-da
ajda
ohyes
in/papa
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
part-IMP.2SGand
vb2-mood.persco
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
part-IMP.2SGyes
vb2-mood.perspa
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
hem-IMP.2SGand
vb2-mood.persco
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
hem-IMP.2SGyes
vb2-mood.perspa
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
part-CNGand
vb2-connco
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
part-CNGyes
vb2-connpa
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
hem-CNGand
vb2-connco
«Aj-da
Aj-Ø-da
aje-Øda
hem-CNGyes
vb2-connpa
šoŋgo,
šoŋgo
šoŋgo
old
ad/no
č́ə̑la
č́ə̑la
č́ə̑la
everything
ad/pa/pr
onč́en
onč́-en-Ø
onč́o-en-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
onč́en
onč́-en
onč́o-en
look-CVB
vb2-adv
šukten!» —
šukt-en-Ø
šukto-en-Ø
succeed.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šukten!» —
šukt-en
šukto-en
succeed.in-CVB
vb2-adv
šukten!» —
šu-kt-en-Ø
šu-kte-en-Ø
reach-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
šukten!» —
šu-kt-en-Ø
šu-kte-en-Ø
ferment-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
šukten!» —
šu-kt-en-Ø
šu-kte-en-Ø
whittle-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
šukten!» —
šu-kt-en
šu-kte-en
reach-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
šukten!» —
šu-kt-en
šu-kte-en
ferment-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
šukten!» —
šu-kt-en
šu-kte-en
whittle-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
šonaltə̑š
šonaltə̑-š-Ø
šonalte-š-Ø
think-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Sakar.
Sakar
Sakar
Sakar
na



1-2-6-49


Sakarlan tudə̑žak peš oŋaj: Sakar nigunamat Č́ač́im užə̑n ogə̑l, manə̑n Leβentej kugə̑za šona.

Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
tudə̑žak
tudə̑ž-ak
tudə̑žo-ak
that.one-STR
pr-enc
tudə̑žak
tudo-ž-ak
tudo-že-ak
3SG-3SG-STR
pr-poss-enc
peš
peš
peš
very
av
oŋaj:
oŋaj
oŋaj
interesting
ad/av
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
nigunamat
ńigunamat
ńigunamat
in.no.case
av/pr
nigunamat
ńigunam-at
ńigunam-at
never-and
av/pr-enc
Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
užə̑n
už-ə̑n-Ø
už-n-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
užə̑n
už-ə̑n
už-n
see-CVB
vb1-adv
užə̑n
u-žə̑-n
u-že-n
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
manə̑n
manə̑n
manə̑n
that
co
manə̑n
man-ə̑n-Ø
man-n-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
manə̑n
man-ə̑n
man-n
say-CVB
vb1-adv
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
šona.
šon-a
šono-a
think-3SG
vb2-pers



1-2-6-50


Sadlan mut saβə̑rtə̑š jeda «teβe ške užat» maneš.

Sadlan
Sadlan
sadlan
therefore
co
Sadlan
Sad-lan
sad-lan
garden-DAT
no-case
Sadlan
Sad-la-n
sad-la-n
garden-PL-GEN
no-num-case
mut
mut
mut
word
no
saβə̑rtə̑š
saβə̑rtə̑š
saβə̑rtə̑š
turn
no
saβə̑rtə̑š
saβə̑rtə̑-š-Ø
saβə̑rte-š-Ø
lead.around.something-PST1-3SG
vb2-tense-pers
jeda
jeda
jeda
each
po
«teβe
teβe
teβe
here
av/co/pa
«teβe
teβe
teβe
X
pa
ške
ške
ške
REFL
pr
užat»
užat
užat
see
pa
užat»
už-at
už-at
already-and
av/pa-enc
užat»
už-at
už-at
see-2SG
vb1-pers
užat»
u-ž-at
u-že-at
new-3SG-and
ad/no-poss-enc
užat»
u-ž-at
u-že-at
oh-3SG-and
in-poss-enc
užat»
už-Ø-at
už-Ø-at
see-CNG-and
vb1-conn-enc
užat»
už-Ø-at
už-Ø-at
see-CVB-and
vb1-adv-enc
užat»
už--at
už-Je-at
see-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
užat»
u-Ø-ž-at
uo-Ø-že-at
take.care.of-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
užat»
u-Ø-ž-at
uo-Ø-že-at
stroke-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
maneš.
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš.
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers



1-2-6-51


Č́ač́iat Sakarə̑m onč́a.

Č́ač́iat
Č́ač́iat
Č́ač́iat
Chachiat
na
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
onč́a.
onč́-a
onč́o-a
look-3SG
vb2-pers



1-2-6-52


Molan tudo tə̑ške tolə̑n?

Molan
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
tə̑ške
tə̑ške
tə̑ške
here
av/pr
tə̑ške
tə̑š-ke
tə̑š-ške
here-ILL
av/pr-case
tolə̑n?
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n?
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv



1-2-6-53


Leβentej kugə̑za dene sonarə̑š koštaš tə̑ške tolə̑nə̑t mo?

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
dene
dene
dene
with
po
sonarə̑š
sonar-ə̑š
sonar-š
hunting-ILL
no-case
koštaš
košt-aš
košt-aš
go-INF
vb1-inf
koštaš
košt-aš
košto-aš
dry-INF
vb2-inf
tə̑ške
tə̑ške
tə̑ške
here
av/pr
tə̑ške
tə̑š-ke
tə̑š-ške
here-ILL
av/pr-case
tolə̑nə̑t
tol-ə̑n-ə̑t
tol-n-ə̑t
come-PST2-3PL
vb1-tense-pers
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-54


Č́ač́in tə̑ške tolmə̑m šižmə̑lak tač́ak tolə̑nə̑t.

Č́ač́in
Č́ač́in
Č́ač́in
Chachin
na
tə̑ške
tə̑ške
tə̑ške
here
av/pr
tə̑ške
tə̑š-ke
tə̑š-ške
here-ILL
av/pr-case
tolmə̑m
tolmə̑-m
tolmo-m
arrival-ACC
ad-case
tolmə̑m
tol-mə̑-m
tol-me-m
come-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
šižmə̑lak
šižmə̑-la-k
šižme-la-ak
sense-COMP-STR
ad-case-enc
šižmə̑lak
šižmə̑-la-k
šižme-la-ak
sense-PL-STR
ad-num-enc
šižmə̑lak
šiž-mə̑la-k
šiž-mə̑la-ak
feel-INF.FUT-STR
vb1-inf-enc
šižmə̑lak
šiž-mə̑-la-k
šiž-me-la-ak
feel-PTCP.PASS-COMP-STR
vb1-ad-case-enc
šižmə̑lak
šiž-mə̑-la-k
šiž-me-la-ak
feel-PTCP.PASS-PL-STR
vb1-ad-num-enc
tač́ak
tač́-ak
tač́e-ak
today-STR
ad/av-enc
tolə̑nə̑t.
tol-ə̑n-ə̑t
tol-n-ə̑t
come-PST2-3PL
vb1-tense-pers



1-2-6-55


Č́ač́i mə̑ńar onč́a, tunar šümžö ə̑rə̑mə̑la č́uč́eš...

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
mə̑ńar
mə̑ńar
mə̑ńar
how.many
av/co/pr
onč́a,
onč́-a
onč́o-a
look-3SG
vb2-pers
tunar
tunar
tunar
so.much
av
šümžö
šüm-žö
šüm-že
heart-3SG
no-poss
šümžö
šüm-žö
šüm-že
feeling-3SG
no-poss
šümžö
šüm-žö
šüm-že
bark-3SG
no-poss
ə̑rə̑mə̑la
ə̑rə̑-mə̑la
ə̑re-mə̑la
warm.up-INF.FUT
vb2-inf
ə̑rə̑mə̑la
ə̑rə̑-mə̑-la
ə̑re-me-la
warm.up-PTCP.PASS-COMP
vb2-ad-case
ə̑rə̑mə̑la
ə̑rə̑-mə̑-la
ə̑re-me-la
warm.up-PTCP.PASS-PL
vb2-ad-num
ə̑rə̑mə̑la
ə̑rə̑-mə̑-la
ə̑re-me-la
warm.up-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
č́uč́eš...
č́uč́-eš
č́uč́-eš
seem-3SG
vb1-pers



1-2-6-56


Č́odə̑rase Nönč́ə̑k-patə̑rže Č́ač́in šümə̑štö ugə̑č́ ə̑lə̑žeš.

Č́odə̑rase
Č́odə̑rase
č́odə̑rase
forest
ad
Č́odə̑rase
Č́odə̑ra-se
č́odə̑ra-se
forest-ADJ
no-deriv.ad
Č́odə̑rase
Č́odə̑ra-se
č́odə̑ra-se
coarse-ADJ
ad-deriv.ad
Nönč́ə̑k-patə̑rže
Nönč́ə̑k-patə̑r-že
nönč́ə̑kpatə̑r-že
doughstrongman-3SG
no/poad/no-poss
Č́ač́in
Č́ač́in
Č́ač́in
Chachin
na
šümə̑štö
šüm-ə̑štö
šüm-šte
heart-INE
no-case
šümə̑štö
šüm-ə̑štö
šüm-šte
feeling-INE
no-case
šümə̑štö
šüm-ə̑štö
šüm-šte
bark-INE
no-case
šümə̑štö
šümə̑š-tö
šümə̑š-šte
X-INE
no-case
ugə̑č́
ugə̑č́
ugə̑č́
again
av
ə̑lə̑žeš.
ə̑lə̑ž-eš
ə̑lə̑ž-eš
flare.up-3SG
vb1-pers



1-2-6-57


Tide jeŋə̑n možo Č́ač́in č́onžə̑m tə̑ge ške dekše šupšeš?

Tide
Tide
tide
this
pr
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
jeŋə̑n
jeŋ-ə̑n
jeŋ-n
person-GEN
ad/no-case
možo
mo-žo
mo-že
what-3SG
ad/av/pa/pr-poss
Č́ač́in
Č́ač́in
Č́ač́in
Chachin
na
č́onžə̑m
č́on-žə̑-m
č́on-že-m
soul-3SG-ACC
no-poss-case
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
ške
ške
ške
REFL
pr
dekše
dek-še
dek-že
to-3SG
po-poss
šupšeš?
šupš-eš
šupš-eš
pull-3SG
vb1-pers



1-2-6-58


Onč́ə̑mašte nimožat jeŋ deč́ utə̑žo uke.

Onč́ə̑mašte
Onč́ə̑maš-te
onč́ə̑maš-šte
look-INE
no-case
Onč́ə̑mašte
Onč́ə̑-maš-te
onč́o-maš-šte
look-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
nimožat
ńimo-ž-at
ńimo-že-at
nothing-3SG-and
ad/av/pr-poss-enc
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
deč́
deč́
deč́
from
po
utə̑žo
utə̑-žo
uto-že
extra-3SG
ad/no-poss
utə̑žo
utə̑-žo
uto-že
become.superfluous-IMP.3SG
vb2-mood.pers
utə̑žo
utə̑-žo
uto-že
hurt-IMP.3SG
vb2-mood.pers
utə̑žo
utə̑-Ø-žo
uto-Ø-že
become.superfluous-CNG-3SG
vb2-conn-poss
utə̑žo
utə̑-Ø-žo
uto-Ø-že
hurt-CNG-3SG
vb2-conn-poss
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



1-2-6-59


Lümžə̑m ale marte Č́ač́i šinč́en ogə̑l ə̑le, lümžə̑m kə̑zə̑t gə̑na kol'o.

Lümžə̑m
Lüm-žə̑-m
lüm-že-m
name-3SG-ACC
no-poss-case
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
marte
marte
marte
up.to
po
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
šinč́en
šinč́-en-Ø
šinč́e-en-Ø
sit-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šinč́en
šinč́-en-Ø
šinč́e-en-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šinč́en
šinč́-en
šinč́e-en
sit-CVB
vb2-adv
šinč́en
šinč́-en
šinč́e-en
know-CVB
vb2-adv
ogə̑l
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ə̑le,
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
lümžə̑m
lüm-žə̑-m
lüm-že-m
name-3SG-ACC
no-poss-case
kə̑zə̑t
kə̑zə̑t
kə̑zə̑t
now
av
gə̑na
gə̑na
gə̑na
only
pa
kol'o.
kol-'o
kol-Je
hear-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-60


Lümžat sə̑lne ogə̑l: Sakar...

Lümžat
Lüm-ž-at
lüm-že-at
name-3SG-and
no-poss-enc
sə̑lne
sə̑lne
sə̑lne
beautiful
ad
ogə̑l:
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Sakar...
Sakar
Sakar
Sakar
na



1-2-6-61


Sakar...

Sakar...
Sakar
Sakar
Sakar
na



1-2-6-62


sakə̑r...

sakə̑r...
sakə̑r
sakə̑r
sugar
ad/no



1-2-6-63


takə̑r...

takə̑r...
takə̑r
takə̑r
fallow
ad/no



1-2-6-64


Nimo sajžat uke.

Nimo
Nimo
nimo
nothing
ad/av/pr
sajžat
saj-ž-at
saj-že-at
good-3SG-and
ad/av-poss-enc
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



1-2-6-65


Tuge gə̑nat, Sakar solə̑k nalaš mija gə̑n, Č́ač́i ik pə̑rč́at ok sörβaltare, jüeš...

Tuge
Tuge
tuge
so
av/pa
Tuge
Tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
gə̑nat,
gə̑nat
gə̑nat
even.though
co/pa
gə̑nat,
gə̑na-t
gə̑na-at
only-and
pa-enc
gə̑nat,
gə̑n-at
gə̑n-at
if-and
co/pa-enc
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
solə̑k
solə̑k
solə̑k
kerchief
no
nalaš
nal-aš
nal-aš
take-INF
vb1-inf
mija
mij-a
mije-a
come-3SG
vb2-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
pə̑rč́at
pə̑rč́at
pə̑rč́at
not.at.all
av
pə̑rč́at
pə̑rč́-at
pə̑rč́e-at
grain-and
no-enc
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
sörβaltare,
sörβaltare-Ø
sörβaltare-Ø
make.someone.ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
sörβaltare,
sörβaltare-Ø
sörβaltare-Ø
make.someone.ask-CNG
vb2-conn
jüeš...
jü-eš
jü-eš
drink-3SG
vb1-pers



1-2-6-66


— Körgö üzgar optaš iktaž kümə̑žet ulo?

Körgö
Körgö
körgö
inside
ad/no
üzgar
üzgar
üzgar
thing
no
optaš
opt-aš
opto-aš
put-INF
vb2-inf
optaš
opt-aš
opto-aš
bark-INF
vb2-inf
iktaž
iktaž
iktaž
somebody
av/pr
kümə̑žet
kümə̑ž-et
kümə̑ž-et
dish-2SG
no-poss
ulo?
ulo
ulo
is
ad/no/vb



1-2-6-67


— šoktə̑š Sakarə̑n jükšö, tunamak meraŋ koβašte törgaltə̑n keržalte.

šoktə̑š
šoktə̑š
šoktə̑š
bran
no
šoktə̑š
šoktə̑-š-Ø
šokto-š-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
jükšö,
jük-šö
jük-že
voice-3SG
no-poss
jükšö,
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jükšö,
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
tunamak
tunamak
tunamak
immediately
av
tunamak
tunam-ak
tunam-ak
then-STR
av-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-m-ak
heifer-ACC-STR
no-case-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-em-ak
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
tunamak
tuna-m-a-k
tuna-em-a-ak
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
tunamak
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
tunamak
tuna-m--ak
tuna-em-Je-ak
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-Ø
mera-aŋ-Ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-Ø
mer-aŋ-Ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-Ø
mera-aŋ-Ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-Ø
mer-aŋ-Ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-Ø
mera-aŋ-Ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-Ø
mer-aŋ-Ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
koβašte
koβašte
koβašte
skin
no
koβašte
koβa-šte
koβa-šte
grandmother-INE
no-case
törgaltə̑n
törgalt-ə̑n-Ø
törgalt-n-Ø
tear.off-PST2-3SG
vb1-tense-pers
törgaltə̑n
törgalt-ə̑n
törgalt-n
tear.off-CVB
vb1-adv
törgaltə̑n
törg-alt-ə̑n-Ø
törgö-alt-n-Ø
gallop-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
törgaltə̑n
törg-alt-ə̑n
törgö-alt-n
gallop-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
keržalte.
keržalt-e
keržalt-Je
grasp-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-68


Č́ač́i, oŋambač́ə̑n nalə̑n, šuldə̑ran terkə̑m konden puə̑š.

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
oŋambač́ə̑n
oŋambač́ə̑n
oŋambač́ə̑n
from.a.shelf
av
nalə̑n,
nal-ə̑n-Ø
nal-n-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalə̑n,
nal-ə̑n
nal-n
take-CVB
vb1-adv
šuldə̑ran
šuldə̑ran
šuldə̑ran
winged
ad/no
šuldə̑ran
šuldə̑r-an
šuldə̑r-an
wing-with
no-deriv.ad
terkə̑m
***
***
***
***
konden
kond-en-Ø
kondo-en-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
konden
kond-en
kondo-en
bring-CVB
vb2-adv
puə̑š.
pu-ə̑š
pu-š
wood-ILL
no-case
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-69


Sakar, terkə̑m nalə̑n, körgö luktaš tügö kajə̑š.

Sakar,
Sakar
Sakar
Sakar
na
terkə̑m
***
***
***
***
nalə̑n,
nal-ə̑n-Ø
nal-n-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalə̑n,
nal-ə̑n
nal-n
take-CVB
vb1-adv
körgö
körgö
körgö
inside
ad/no
luktaš
lukt-aš
lukt-aš
lead.out-INF
vb1-inf
tügö
tügö
tügö
outside
av
kajə̑š.
kaj-ə̑š
kaj-š
aftergrass-ILL
no-case
kajə̑š.
kajə̑-š-Ø
kaje-š-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-70


Č́ač́i pareŋgə̑m erə̑kten, padə̑šten, muškə̑n jamdə̑len köršökə̑š pə̑šten šə̑ndə̑š.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
pareŋgə̑m
pareŋgə̑-m
pareŋge-m
potato-ACC
no-case
erə̑kten,
erə̑kt-en-Ø
erə̑kte-en-Ø
clean-PST2-3SG
vb2-tense-pers
erə̑kten,
erə̑kt-en
erə̑kte-en
clean-CVB
vb2-adv
padə̑šten,
padə̑št-en-Ø
padə̑šte-en-Ø
crush-PST2-3SG
vb2-tense-pers
padə̑šten,
padə̑št-en
padə̑šte-en
crush-CVB
vb2-adv
muškə̑n
muškə̑-n
muško-n
foresight-GEN
no-case
muškə̑n
mušk-ə̑n-Ø
mušk-n-Ø
wash-PST2-3SG
vb1-tense-pers
muškə̑n
mušk-ə̑n
mušk-n
wash-CVB
vb1-adv
jamdə̑len
jamdə̑l-en-Ø
jamdə̑le-en-Ø
prepare-PST2-3SG
vb2-tense-pers
jamdə̑len
jamdə̑l-en
jamdə̑le-en
prepare-CVB
vb2-adv
köršökə̑š
köršök-ə̑š
köršök-š
pot-ILL
no-case
pə̑šten
pə̑št-en-Ø
pə̑šte-en-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pə̑šten
pə̑št-en
pə̑šte-en
put-CVB
vb2-adv
šə̑ndə̑š.
šə̑ndə̑š
šə̑ndə̑š
sheaves.in.drying.barn
no
šə̑ndə̑š.
šə̑ndə̑-š-Ø
šə̑nde-š-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-71


Sakar, meraŋə̑m purten, püč́keden, köršökə̑š optə̑š.

Sakar,
Sakar
Sakar
Sakar
na
meraŋə̑m
meraŋ-ə̑m
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋə̑m
mera-ŋ-ə̑m
mera-aŋ-ə̑m
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋə̑m
mer-aŋ-ə̑m
mer-aŋ-ə̑m
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
purten,
purt-en-Ø
purto-en-Ø
bring.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
purten,
purt-en
purto-en
bring.in-CVB
vb2-adv
püč́keden,
püč́ked-en-Ø
püč́kede-en-Ø
cut-PST2-3SG
vb2-tense-pers
püč́keden,
püč́ked-en
püč́kede-en
cut-CVB
vb2-adv
köršökə̑š
köršök-ə̑š
köršök-š
pot-ILL
no-case
optə̑š.
optə̑š
optə̑š
noose
no
optə̑š.
optə̑-š-Ø
opto-š-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
optə̑š.
optə̑-š-Ø
opto-š-Ø
bark-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-72


Č́ač́i βüdə̑m optale, šinč́alə̑m pə̑štə̑š, köršökə̑m koŋgaške šə̑ndə̑š.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
βüdə̑m
βüd-ə̑m
βüd-m
water-ACC
no-case
optale,
optal-'e
optal-Je
pour-PST1.3SG
vb1-tense.pers
optale,
optal-'e
optal-Je
bark-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šinč́alə̑m
šinč́al-ə̑m
šinč́al-m
salt-ACC
no-case
pə̑štə̑š,
pə̑štə̑-š-Ø
pə̑šte-š-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
köršökə̑m
köršök-ə̑m
köršök-m
pot-ACC
no-case
koŋgaške
koŋga-ške
koŋga-ške
stove-ILL
no-case
šə̑ndə̑š.
šə̑ndə̑š
šə̑ndə̑š
sheaves.in.drying.barn
no
šə̑ndə̑š.
šə̑ndə̑-š-Ø
šə̑nde-š-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-73


— Me βet tendan βeke kajaš lekše ulə̑na, — Sakar mutə̑m muo.

Me
me
me
1PL
pr
βet
βet
βet
so
co/pa
tendan
ten-da-n
te-da-n
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
tendan
te-n-da-n
te-n-da-n
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
βeke
βeke
βeke
to
po
kajaš
kaj-aš
kaje-aš
go-INF
vb2-inf
lekše
lekše
lekše
coming.from
ad
lekše
lek-še
lekt-še
go-PTCP.ACT
vb1-ad
lekše
lek-še
lekt-že
go-IMP.3SG
vb1-mood.pers
lekše
lek-Ø-še
lekt-Ø-že
go-CNG-3SG
vb1-conn-poss
lekše
lek-Ø-še
lekt-Ø-že
go-CVB-3SG
vb1-adv-poss
ulə̑na, —
ulə̑-na
ulo-na
is-1PL
ad/no/vb-poss
ulə̑na, —
ul-ə̑na
ul-na
be-1PL
vb1-pers
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
mutə̑m
mut-ə̑m
mut-m
word-ACC
no-case
muo.
mu-o
mu-Je
find-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-74


— Kuško?

Kuško?
Kuško
kuško
where
av/pr
Kuško?
Kuš-ko
kuš-ške
where-ILL
av/co/pr-case
Kuško?
Kušk-o
kušk-Je
grow-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-75


— ə̑š umə̑lo Č́ač́i.

ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
umə̑lo
umə̑lo-Ø
umə̑lo-Ø
understand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
umə̑lo
umə̑lo-Ø
umə̑lo-Ø
understand-CNG
vb2-conn
Č́ač́i.
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na



1-2-6-76


— Tendan jalə̑š...

Tendan
ten-da-n
te-da-n
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
Tendan
te-n-da-n
te-n-da-n
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
jalə̑š...
jal-ə̑š
jal-š
village-ILL
no-case



1-2-6-77


Mə̑j sudə̑š kajem, zemskij nač́al'nik üžə̑kta.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
sudə̑š
sud-ə̑š
sud-š
court-ILL
no-case
kajem,
kaj-em
kaj-em
aftergrass-1SG
no-poss
kajem,
kaj-em
kaje-em
go-1SG
vb2-pers
kajem,
kaj-em-Ø
kaj-em-Ø
aftergrass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
kajem,
kaj-em-Ø
kaj-em-Ø
aftergrass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
kajem,
kaj-em-Ø
kaj-em-Ø
aftergrass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
üžə̑kta.
üžə̑kt-a
üžə̑ktö-a
summon-3SG
vb2-pers
üžə̑kta.
üž-ə̑kt-a
üž-kte-a
call-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers



1-2-6-78


— Mogaj sudə̑š?

Mogaj
Mogaj
mogaj
what.sort.of
ad/pa/pr
sudə̑š?
sud-ə̑š
sud-š
court-ILL
no-case



1-2-6-79


Molan?

Molan?
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan?
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan?
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan?
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case



1-2-6-80


— jodeš Č́ač́i, č́onžə̑lan izin-kugun č́uč́eš.

jodeš
jod-eš
jod-eš
iodine-LAT
no-case
jodeš
jod-eš
jod-eš
ask-3SG
vb1-pers
Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
č́onžə̑lan
č́on-žə̑-lan
č́on-že-lan
soul-3SG-DAT
no-poss-case
č́onžə̑lan
č́on-žə̑-la-n
č́on-že-la-n
soul-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
izin-kugun
izin-kugun
izin-kugun
strongly
av
č́uč́eš.
č́uč́-eš
č́uč́-eš
seem-3SG
vb1-pers



1-2-6-81


— Sade Užanur marij sudə̑š puen, adak Toktar strelok protokolə̑m βozen aman...

Sade
Sade
sade
that
pr
Užanur
Užanur
Užanur
Uzhanur
na
marij
marij
marij
Mari
no
sudə̑š
sud-ə̑š
sud-š
court-ILL
no-case
puen,
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen,
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen,
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen,
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv
adak
adak
adak
again
av
Toktar
Toktar
toktar
slow-witted
ad
strelok
strelok
strelok
shot
no
protokolə̑m
protokol-ə̑m
protokol-m
minutes-ACC
no-case
βozen
βoz-en-Ø
βozo-en-Ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βozen
βoz-en
βozo-en
write-CVB
vb2-adv
aman...
aman
aman
apparently
pa
aman...
ama-n
ama-an
breast.ornament.in.the.shape.of.a.wide.ribbon.that.is.part.of.Mari.womeńs.national.dress-with
no-deriv.ad
aman...
ama-n
ama-n
breast.ornament.in.the.shape.of.a.wide.ribbon.that.is.part.of.Mari.womeńs.national.dress-GEN
no-case



1-2-6-82


— Užanur marijže molan sudə̑š puen?

Užanur
Užanur
Užanur
Uzhanur
na
marijže
marij-že
marij-že
Mari-3SG
no-poss
molan
molan
molan
for.what
av/pr
molan
mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
molan
mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
molan
mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
sudə̑š
sud-ə̑š
sud-š
court-ILL
no-case
puen?
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen?
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen?
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen?
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv



1-2-6-83


— Una tunam tə̑jə̑n imnetə̑m perə̑mə̑žlan škenžə̑m lumə̑š č́umal šuə̑šə̑m-ə̑s.

Una
Una
una
guest
no
Una
Una
una
there
pa
Una
U-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
tunam
tunam
tunam
then
av
tunam
tuna-m
tuna-m
heifer-ACC
no-case
tunam
tuna-m
tuna-em
heifer-1SG
no-poss
tunam
tu-na-m
tu-na-m
that-1PL-ACC
pr-poss-case
tunam
tu-na-m
tu-na-m
gland-1PL-ACC
no-poss-case
tunam
tu-na-m
tu-na-m
banner-1PL-ACC
no-poss-case
tunam
tuna-m-Ø
tuna-em-Ø
heifer-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
tunam
tuna-m-Ø
tuna-em-Ø
heifer-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
tunam
tuna-m-Ø
tuna-em-Ø
heifer-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
your
pr
tə̑jə̑n
tə̑j-ə̑n
tə̑j-n
2SG-GEN
pr-case
imnetə̑m
imń-et-ə̑m
imńe-et-m
horse-2SG-ACC
no-poss-case
perə̑mə̑žlan
perə̑mə̑-ž-lan
perə̑me-že-lan
beat-3SG-DAT
ad-poss-case
perə̑mə̑žlan
perə̑mə̑-ž-la-n
perə̑me-že-la-n
beat-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
perə̑mə̑žlan
perə̑-mə̑-ž-lan
pere-me-že-lan
hit-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
perə̑mə̑žlan
perə̑-mə̑-ž-la-n
pere-me-že-la-n
hit-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
škenžə̑m
šken-žə̑-m
ške-že-m
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
škenžə̑m
šken-žə̑-m
šken-že-m
private-3SG-ACC
ad-poss-case
škenžə̑m
ške-n-žə̑-m
ške-n-že-m
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
lumə̑š
lum-ə̑š
lum-š
snow-ILL
no-case
lumə̑š
lumə̑-š-Ø
lumo-š-Ø
bewitch-PST1-3SG
vb2-tense-pers
lumə̑š
lumə̑-š-Ø
lumo-š-Ø
avert.one's.eyes-PST1-3SG
vb2-tense-pers
č́umal
č́umal-Ø
č́umal-Ø
kick-IMP.2SG
vb1-mood.pers
č́umal
č́umal-Ø
č́umal-Ø
kick-CNG
vb1-conn
č́umal
č́umal-Ø
č́umal-Ø
kick-CVB
vb1-adv
šuə̑šə̑m-ə̑s.
šuə̑-š-ə̑m-ə̑s
šuo-š-ə̑m-s
throw-PST1-1SG-STR
vb2-tense-pers-enc
šuə̑šə̑m-ə̑s.
šuə̑-šə̑-m-ə̑s
šuo-še-m-s
throw-PTCP.ACT-ACC-STR
vb2-ad-case-enc



1-2-6-84


Tudlan puen.

Tudlan
tud-lan
tudo-lan
3SG-DAT
pr-case
puen.
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen.
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen.
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen.
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv



1-2-6-85


Uke gə̑n, molan pua?

Uke
Uke
uke
no
ad/no/pa
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
molan
molan
molan
for.what
av/pr
molan
mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
molan
mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
molan
mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
pua?
pu-a
puo-a
give-3SG
vb2-pers
pua?
pu-a
puo-a
blow-3SG
vb2-pers



1-2-6-86


— Zemskij nač́al'nikše tə̑jə̑m suditlen ok šə̑nde gə̑n, jöra?

Zemskij
Zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nikše
nač́al'nik-še
nač́al'nik-že
head-3SG
no-poss
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
suditlen
suditl-en-Ø
suditle-en-Ø
try-PST2-3SG
vb2-tense-pers
suditlen
suditl-en
suditle-en
try-CVB
vb2-adv
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
šə̑nde
šə̑nde-Ø
šə̑nde-Ø
put-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šə̑nde
šə̑nde-Ø
šə̑nde-Ø
put-CNG
vb2-conn
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
jöra?
jöra
jöra
good
pa
jöra?
jör-a
jörö-a
roll-3SG
vb2-pers
jöra?
jör-a
jörö-a
mix-3SG
vb2-pers
jöra?
jör-a
jörö-a
go.out-3SG
vb2-pers
jöra?
jör-a
jörö-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers



1-2-6-87


— kol'anen jodo Č́ač́i.

kol'anen
kol'an-en-Ø
kol'ane-en-Ø
worry-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kol'anen
kol'an-en
kol'ane-en
worry-CVB
vb2-adv
jodo
jod-o
jod-Je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Č́ač́i.
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na



1-2-6-88


— Ə̑nde Leβentej kugə̑za polša gə̑n βele...

Ə̑nde
Ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
polša
polš-a
polšo-a
help-3SG
vb2-pers
gə̑n
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
βele...
βele
βele
only
pa
βele...
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele...
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele...
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn



1-2-6-89


Adak tə̑jə̑mat sβeč́ə̑llan šogaltaš šonenam ə̑le, da tə̑j tə̑šte ulat ulmaš.

Adak
Adak
adak
again
av
tə̑jə̑mat
tə̑jə̑m-at
tə̑jə̑m-at
you-and
pr-enc
tə̑jə̑mat
tə̑j-ə̑m-at
tə̑j-m-at
2SG-ACC-and
pr-case-enc
sβeč́ə̑llan
***
***
***
***
šogaltaš
šogalt-aš
šogalte-aš
put-INF
vb2-inf
šogaltaš
šog-alt-aš
šogo-alt-aš
stand-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
šonenam
šon-en-am
šono-en-am
think-PST2-1SG
vb2-tense-pers
ə̑le,
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
tə̑šte
tə̑šte
tə̑šte
here
av/pr
tə̑šte
tə̑š-te
tə̑š-šte
here-INE
av/pr-case
ulat
ula-t
ula-et
cart-2SG
no-poss
ulat
ula-t
ula-at
cart-and
no-enc
ulat
ul-at
ulo-at
is-and
ad/no/vb-enc
ulat
ul-at
ul-at
be-2SG
vb1-pers
ulat
u-la-t
u-la-et
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
ulat
u-la-t
u-la-et
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
ulat
u-la-t
u-la-at
new-COMP-and
ad/no-case-enc
ulat
u-la-t
u-la-at
new-PL-and
ad/no-num-enc
ulat
ul-Ø-at
ul-Ø-at
be-CNG-and
vb1-conn-enc
ulat
ul-Ø-at
ul-Ø-at
be-CVB-and
vb1-adv-enc
ulmaš.
ulmaš
ulmaš
being
no/pa/vb
ulmaš.
ul-maš
ul-maš
be-NMLZ
vb1-deriv.n



1-2-6-90


— Mə̑jže tidlan jörem mo?

Mə̑jže
mə̑j-že
mə̑j-že
1SG-3SG
pr-poss
tidlan
tid-lan
tide-lan
this-DAT
pr-case
jörem
jöre-m
jöre-m
together-ACC
ad/av/po-case
jörem
jör-em
jör-em
refreshments-1SG
no-poss
jörem
jöre-m
jöre-em
together-1SG
ad/av/po-poss
jörem
jör-em
jörö-em
roll-1SG
vb2-pers
jörem
jör-em
jörö-em
mix-1SG
vb2-pers
jörem
jör-em
jörö-em
go.out-1SG
vb2-pers
jörem
jör-em
jörö-em
be.satisfying-1SG
vb2-pers
jörem
jör-em-Ø
jör-em-Ø
refreshments-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
jörem
jöre-m-Ø
jöre-em-Ø
together-TRANS-IMP.2SG
ad/av/po-deriv.v-mood.pers
jörem
jör-em-Ø
jör-em-Ø
refreshments-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
jörem
jöre-m-Ø
jöre-em-Ø
together-TRANS-CNG
ad/av/po-deriv.v-conn
jörem
jör-em-Ø
jör-em-Ø
refreshments-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
jörem
jöre-m-Ø
jöre-em-Ø
together-TRANS-CVB
ad/av/po-deriv.v-adv
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-91


— Tə̑j raš kalaset gə̑n, nuno ške, tüškan tolə̑n pižə̑č́ manat gə̑n, mə̑j βinamat om lij, manə̑t.

Tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
raš
raš
raš
clear
ad/av
kalaset
kalas-et
kalase-et
say-2SG
vb2-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
nuno
nuno
nuno
3PL
pr
ške,
ške
ške
REFL
pr
tüškan
tüškan
tüškan
together
av
tüškan
tüška-n
tüška-an
group-with
no-deriv.ad
tüškan
tüška-n
tüška-n
group-GEN
no-case
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
pižə̑č́
piž-ə̑č́
piž-ə̑č́
stick-PST1.2SG
vb1-tense.pers
pižə̑č́
piž-ə̑č́
piž-ə̑č́
stick-PST1.3PL
vb1-tense.pers
manat
man-at
man-at
well.I.never-and
pa-enc
manat
man-at
man-at
that-and
co-enc
manat
man-at
man-at
say-2SG
vb1-pers
manat
man-Ø-at
man-Ø-at
say-CNG-and
vb1-conn-enc
manat
man-Ø-at
man-Ø-at
say-CVB-and
vb1-adv-enc
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
βinamat
βinamat
βinamat
guilty
ad/no
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-CNG
vb1-conn
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-CVB
vb1-adv
manə̑t.
man-ə̑t
man-ə̑t
say-3PL
vb1-pers



1-2-6-92


— Mə̑j peš šogalam ə̑le, da zaβod šoltaš č́eret pura.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
peš
peš
peš
very
av
šogalam
šogal-am
šogal-am
stand.up-1SG
vb1-pers
šogalam
šoga-la-m
šoga-la-m
plough-PL-ACC
no-num-case
šogalam
šoga-la-m
šoga-la-em
plough-COMP-1SG
no-case-poss
šogalam
šoga-la-m
šoga-la-em
plough-PL-1SG
no-num-poss
ə̑le,
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
zaβod
zaβod
zaβod
factory
no
šoltaš
šolt-aš
šolto-aš
boil-INF
vb2-inf
č́eret
č́eret
č́eret
line
no
č́eret
č́er-et
č́er-et
disease-2SG
no-poss
pura.
pura
pura
home-made.kvass
no
pura.
pura
pura
framework
no
pura.
pur-a
puro-a
go.in-3SG
vb2-pers



1-2-6-93


Pu jamdə̑lə̑šaš ulo, mom ə̑štə̑man βara?

Pu
Pu
pu
wood
no
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn
jamdə̑lə̑šaš
jamdə̑lə̑-šaš
jamdə̑le-šaš
prepare-PTCP.FUT
vb2-ad
ulo,
ulo
ulo
is
ad/no/vb
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ə̑štə̑man
ə̑štə̑man
ə̑štə̑man
doable
ad
ə̑štə̑man
ə̑štə̑m-an
ə̑štə̑me-an
done-with
ad-deriv.ad
ə̑štə̑man
ə̑štə̑-man
ə̑šte-man
do-INF.NEC
vb2-inf
ə̑štə̑man
ə̑štə̑-m-an
ə̑šte-me-an
do-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
βara?
βara
βara
then
av/pa
βara?
βara
βara
pole
no
βara?
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers



1-2-6-94


— Zaβod č́eretdaže kunam šueš?

Zaβod
Zaβod
zaβod
factory
no
č́eretdaže
č́eret-da-že
č́eret-da-že
line-2PL-3SG
no-poss-poss
kunam
kunam
kunam
when
av/co/pa/pr
šueš?
šue-š
šue-š
thin-ILL
ad-case
šueš?
šue-š
šue-š
anthill-ILL
no-case
šueš?
šue-š
šue-eš
thin-LAT
ad-case
šueš?
šue-š
šue-eš
anthill-LAT
no-case
šueš?
šu-eš
šu-eš
bran-LAT
no-case
šueš?
šu-eš
šu-eš
bristle-LAT
no-case
šueš?
šu-eš
šu-eš
eye-LAT
no-case
šueš?
šu-eš
šu-eš
spring.water-LAT
no-case
šueš?
šu-eš
šu-eš
reach-3SG
vb1-pers
šueš?
šu-eš
šu-eš
ferment-3SG
vb1-pers
šueš?
šu-eš
šu-eš
whittle-3SG
vb1-pers



1-2-6-95


— Nə̑lə̑mə̑šte kastene pura.

Nə̑lə̑mə̑šte
Nə̑lə̑mə̑šte
Nə̑lə̑mə̑šte
Nylymyshte
na
kastene
kastene
kastene
in.the.evening
ad
pura.
pura
pura
home-made.kvass
no
pura.
pura
pura
framework
no
pura.
pur-a
puro-a
go.in-3SG
vb2-pers



1-2-6-96


— Sudšo kumə̑što liješ.

Sudšo
Sud-šo
sud-že
court-3SG
no-poss
kumə̑što
kumə̑što
kumə̑što
day.after.tomorrow
av/no
kumə̑što
kum-ə̑što
kum-šte
godfather.of.one's.child-INE
no-case
kumə̑što
kum-ə̑što
kum-šte
three-INE
nm-case
liješ.
liješ
liješ
soon
pa
liješ.
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers



1-2-6-97


Tugeže ala mijen kertat?

Tugeže
Tugeže
tugeže
so
av/pa/pr
Tugeže
Tuge-že
tuge-že
so-3SG
av/pa-poss
Tugeže
Tu-ge-že
tu-ge-že
that-COM-3SG
pr-case-poss
Tugeže
Tu-ge-že
tu-ge-že
gland-COM-3SG
no-case-poss
Tugeže
Tu-ge-že
tu-ge-že
banner-COM-3SG
no-case-poss
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
kertat?
kert-at
kert-at
be.able.to-2SG
vb1-pers
kertat?
kert-at
kert-at
swaddle-2SG
vb1-pers
kertat?
kert-Ø-at
kert-Ø-at
be.able.to-CNG-and
vb1-conn-enc
kertat?
kert-Ø-at
kert-Ø-at
swaddle-CNG-and
vb1-conn-enc
kertat?
kert-Ø-at
kert-Ø-at
be.able.to-CVB-and
vb1-adv-enc
kertat?
kert-Ø-at
kert-Ø-at
swaddle-CVB-and
vb1-adv-enc
kertat?
kert--at
kert-Je-at
be.able.to-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
kertat?
kert--at
kert-Je-at
swaddle-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



1-2-6-98


Utlaš polšet gə̑nže, mə̑j βara pu jamdə̑lašda polšem ə̑le...

Utlaš
Utl-aš
utlo-aš
escape-INF
vb2-inf
polšet
polš-et
polšo-et
help-2SG
vb2-pers
gə̑nže,
gə̑n-že
gə̑n-že
if-3SG
co/pa-poss
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
pu
pu
pu
wood
no
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn
jamdə̑lašda
jamdə̑l-aš-da
jamdə̑le-aš-da
prepare-INF-2PL
vb2-inf-poss
jamdə̑lašda
jamdə̑-la-š-da
jamde-la-eš-da
ready-PL-LAT-2PL
ad-num-case-poss
polšem
polš-em
polšo-em
help-1SG
vb2-pers
ə̑le...
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-99


Strelokə̑n protokolžə̑lan t'uŕmaškak ogə̑t šə̑nde, puat gə̑n, štrafə̑m βele puat.

Strelokə̑n
Strelok-ə̑n
strelok-n
shot-GEN
no-case
protokolžə̑lan
protokol-žə̑-lan
protokol-že-lan
minutes-3SG-DAT
no-poss-case
protokolžə̑lan
protokol-žə̑-la-n
protokol-že-la-n
minutes-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
t'uŕmaškak
t'uŕma-šk-ak
t'uŕma-ške-ak
prison-ILL-STR
no-case-enc
ogə̑t
og-ə̑t
og-ə̑t
NEG-3PL
vb-pers
ogə̑t
og-ə̑t
og-ə̑t
NEG-2SG
vb-pers
šə̑nde,
šə̑nde-Ø
šə̑nde-Ø
put-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šə̑nde,
šə̑nde-Ø
šə̑nde-Ø
put-CNG
vb2-conn
puat
pu-at
pu-at
wood-and
no-enc
puat
pu-at
puo-at
give-3PL
vb2-pers
puat
pu-at
puo-at
blow-3PL
vb2-pers
puat
pu-a-t
puo-a-at
give-3SG-and
vb2-pers-enc
puat
pu-a-t
puo-a-at
blow-3SG-and
vb2-pers-enc
puat
pu-Ø-at
puo-Ø-at
give-CNG-and
vb2-conn-enc
puat
pu-Ø-at
puo-Ø-at
blow-CNG-and
vb2-conn-enc
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
štrafə̑m
štraf-ə̑m
štraf-m
fine-ACC
no-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
puat.
pu-at
pu-at
wood-and
no-enc
puat.
pu-at
puo-at
give-3PL
vb2-pers
puat.
pu-at
puo-at
blow-3PL
vb2-pers
puat.
pu-a-t
puo-a-at
give-3SG-and
vb2-pers-enc
puat.
pu-a-t
puo-a-at
blow-3SG-and
vb2-pers-enc
puat.
pu-Ø-at
puo-Ø-at
give-CNG-and
vb2-conn-enc
puat.
pu-Ø-at
puo-Ø-at
blow-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-6-100


— Tugeže peš mijem.

Tugeže
Tugeže
tugeže
so
av/pa/pr
Tugeže
Tuge-že
tuge-že
so-3SG
av/pa-poss
Tugeže
Tu-ge-že
tu-ge-že
that-COM-3SG
pr-case-poss
Tugeže
Tu-ge-že
tu-ge-že
gland-COM-3SG
no-case-poss
Tugeže
Tu-ge-že
tu-ge-že
banner-COM-3SG
no-case-poss
peš
peš
peš
very
av
mijem.
mij-em
mije-em
come-1SG
vb2-pers



1-2-6-101


Ač́ij teβe mom ojla...

Ač́ij
Ač́ij
ač́ij
father
no
teβe
teβe
teβe
here
av/co/pa
teβe
teβe
teβe
X
pa
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ojla...
oj-la
oj-la
opinion-COMP
no-case
ojla...
oj-la
oj-la
opinion-PL
no-num
ojla...
oj-la
oj-la
opinion-STR
no-enc
ojla...
oj-la
oj-la
oh-STR
in-enc
ojla...
ojl-a
ojlo-a
talk-3SG
vb2-pers
ojla...
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ojla...
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



1-2-6-102


Tide žapə̑šte Jašaj den Leβentej kugə̑za ojlen-ojlen möŋgö pörtə̑lə̑t.

Tide
Tide
tide
this
pr
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
žapə̑šte
žapə̑šte
žapə̑šte
in.time
av/po
žapə̑šte
žap-ə̑šte
žap-šte
time-INE
no-case
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
ojlen-ojlen
ojl-en-Ø-ojl-en-Ø
ojlo-en-Øojlo-en-Ø
talk-PST2-3SGtalk-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
ojlen-ojlen
ojl-en-Ø-ojl-en
ojlo-en-Øojlo-en
talk-PST2-3SGtalk-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
ojlen-ojlen
ojl-en-ojl-en-Ø
ojlo-enojlo-en-Ø
talk-CVBtalk-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
ojlen-ojlen
ojl-en-ojl-en
ojlo-enojlo-en
talk-CVBtalk-CVB
vb2-advvb2-adv
möŋgö
möŋgö
möŋgö
home
av/no/po
pörtə̑lə̑t.
pörtə̑l-ə̑t
pörtə̑l-ə̑t
return-3PL
vb1-pers



1-2-6-103


Jašaj kud nə̑mə̑štə̑m numalə̑n, Leβentej kugə̑zan kidə̑štə̑že — pə̑č́alže βele.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
kud
kud
kud
six
nm
nə̑mə̑štə̑m
nə̑mə̑štə̑-m
nə̑mə̑šte-m
young.linden-ACC
no-case
numalə̑n,
numal-ə̑n-Ø
numal-n-Ø
carry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
numalə̑n,
numal-ə̑n
numal-n
carry-CVB
vb1-adv
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-an
old.man-with
no-deriv.ad
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-n
old.man-GEN
no-case
kidə̑štə̑že —
kid-ə̑štə̑-že
kid-šte-že
hand-INE-3SG
no-case-poss
pə̑č́alže
pə̑č́al-že
pə̑č́al-že
gun-3SG
no-poss
βele.
βele
βele
only
pa
βele.
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele.
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele.
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn



1-2-6-104


Leβentej kugə̑zalan nə̑mə̑šte ok kül.

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zalan
kugə̑za-lan
kugə̑za-lan
old.man-DAT
no-case
kugə̑zalan
kugə̑za-la-n
kugə̑za-la-n
old.man-PL-GEN
no-num-case
nə̑mə̑šte
nə̑mə̑šte
nə̑mə̑šte
young.linden
no
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
kül.
kül-Ø
kül-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kül.
kül-Ø
kül-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
kül.
kül-Ø
kül-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv



1-2-6-105


Tudo Jašaj dene nə̑l šinč́a βašlijə̑n mutlanaš gə̑na č́odə̑raške kajen.

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
dene
dene
dene
with
po
nə̑l
nə̑l
nə̑l
four
nm
šinč́a
šinč́a
šinč́a
eye
no
šinč́a
šinč́-a
šinč́e-a
sit-3SG
vb2-pers
šinč́a
šinč́-a
šinč́e-a
know-3SG
vb2-pers
βašlijə̑n
βašlij-ə̑n-Ø
βašlij-n-Ø
meet-PST2-3SG
vb1-tense-pers
βašlijə̑n
βašlij-ə̑n
βašlij-n
meet-CVB
vb1-adv
mutlanaš
mutlan-aš
mutlane-aš
talk-INF
vb2-inf
gə̑na
gə̑na
gə̑na
only
pa
č́odə̑raške
č́odə̑ra-ške
č́odə̑ra-ške
forest-ILL
no-case
č́odə̑raške
č́odə̑ra-ške
č́odə̑ra-ške
coarse-ILL
ad-case
kajen.
kaj-en-Ø
kaje-en-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen.
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv



1-2-6-106


— Mə̑jə̑n ikšə̑βem uke, jumo nalə̑n pə̑taren.

Mə̑jə̑n
Mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
my
pr
Mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
ikšə̑βem
ikšə̑β-em
ikšə̑βe-em
child-1SG
no-poss
ikšə̑βem
ikšə̑β-em-Ø
ikšə̑βe-em-Ø
child-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ikšə̑βem
ikšə̑β-em-Ø
ikšə̑βe-em-Ø
child-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ikšə̑βem
ikšə̑β-em-Ø
ikšə̑βe-em-Ø
child-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
uke,
uke
uke
no
ad/no/pa
jumo
jumo
jumo
god
in/no
nalə̑n
nal-ə̑n-Ø
nal-n-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalə̑n
nal-ə̑n
nal-n
take-CVB
vb1-adv
pə̑taren.
pə̑tar-en-Ø
pə̑tare-en-Ø
finish-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pə̑taren.
pə̑tar-en
pə̑tare-en
finish-CVB
vb2-adv



1-2-6-107


Kuβa dene koktə̑n ilena.

Kuβa
Kuβa
kuβa
old.woman
no
Kuβa
Kuβa
kuβa
reddish-brown
ad
dene
dene
dene
with
po
koktə̑n
koktə̑n
koktə̑n
as.a.pair
av
ilena.
il'e-na
il'e-na
damp-1PL
ad-poss
ilena.
il-ena
ile-ena
live-1PL
vb2-pers



1-2-6-108


Pogem peš šuko manaš ok lij, no nunə̑lan ilaš tüŋalašə̑št sita.

Pogem
Pog-em
pogo-em
belongings-1SG
no-poss
Pogem
Pog-em
pogo-em
gather-1SG
vb2-pers
Pogem
Pog-em-Ø
pogo-em-Ø
belongings-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Pogem
Pog-em-Ø
pogo-em-Ø
belongings-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Pogem
Pog-em-Ø
pogo-em-Ø
belongings-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
peš
peš
peš
very
av
šuko
šuko
šuko
a.lot
ad/av/no
manaš
man-aš
man-aš
say-INF
vb1-inf
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-CNG
vb1-conn
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-CVB
vb1-adv
no
no
no
but
co/no/pa
no
no
no
gee.up
in
nunə̑lan
nunə̑lan
nunə̑lan
them
av
nunə̑lan
nuno-lan
nuno-lan
3PL-DAT
pr-case
nunə̑lan
nunə̑-la-n
nuno-la-n
they-PL-GEN
pr-num-case
ilaš
il-aš
ile-aš
live-INF
vb2-inf
tüŋalašə̑št
tüŋal-aš-ə̑št
tüŋal-aš-št
start-INF-3PL
vb1-inf-poss
sita.
sita
sita
enough
in/vb
sita.
sita
sita
sieve
no
sita.
sit-a
site-a
suffice-3SG
vb2-pers



1-2-6-109


Ergə̑lə̑keš purtə̑šaš nergen mə̑j Sakarlan škanže ale ojlen omə̑l.

Ergə̑lə̑keš
Ergə̑lə̑keš
ergə̑lə̑keš
X
av
Ergə̑lə̑keš
Ergə̑-lə̑k-eš
erge-lə̑k-eš
son-for-LAT
no-deriv.ad-case
purtə̑šaš
purtə̑-šaš
purto-šaš
bring.in-PTCP.FUT
vb2-ad
nergen
nergen
nergen
about
po
nergen
nerge-n
nerge-n
cold-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
badger-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
order-GEN
no-case
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
škanže
šk-an-že
ške-lan-že
REFL-DAT-3SG
pr-case-poss
škanže
škan-že
škan-že
for.oneself-3SG
pr-poss
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
ojlen
ojl-en-Ø
ojlo-en-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ojlen
ojl-en
ojlo-en
talk-CVB
vb2-adv
omə̑l.
o-m-ə̑l-Ø
o-m-ul-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-110


Tudo tidə̑n nergen ale ok šinč́e.

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
tidə̑n
tidə̑-n
tide-n
this-GEN
pr-case
nergen
nergen
nergen
about
po
nergen
nerge-n
nerge-n
cold-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
badger-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
order-GEN
no-case
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́-e
šinč́-Je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-CNG
vb2-conn
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-CNG
vb2-conn



1-2-6-111


Šonə̑maštem, tudo tidlan toreš ok lij.

Šonə̑maštem,
Šonə̑maš-t-em
šonə̑maš-šte-em
thought-INE-1SG
no-case-poss
Šonə̑maštem,
Šonə̑-maš-t-em
šono-maš-šte-em
think-NMLZ-INE-1SG
vb2-deriv.n-case-poss
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
tidlan
tid-lan
tide-lan
this-DAT
pr-case
toreš
toreš
toreš
crosspiece
ad/av/no/po
toreš
tor-eš
tor-eš
trash-LAT
ad/no-case
toreš
tor-eš
tor-eš
bay-LAT
ad-case
toreš
tor-eš
tor-eš
forest-LAT
no-case
toreš
tor-eš
tor-eš
demand-LAT
no-case
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
lij.
lij-Ø
lij-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lij.
lij-Ø
lij-Ø
be-CNG
vb1-conn
lij.
lij-Ø
lij-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-6-112


Me tudə̑n dene šukertsek kelšena.

Me
me
me
1PL
pr
tudə̑n
tudə̑n
tudə̑n
his/her
pr
tudə̑n
tudo-n
tudo-n
3SG-GEN
pr-case
dene
dene
dene
with
po
šukertsek
šukertsek
šukertsek
for.a.long.time
av
kelšena.
kelš-ena
kelše-ena
appeal.to-1PL
vb2-pers



1-2-6-113


Pə̑č́al dene koštašat tudə̑m mə̑j tunə̑ktenam.

Pə̑č́al
Pə̑č́al
pə̑č́al
gun
no
dene
dene
dene
with
po
koštašat
košt-aš-at
košt-aš-at
go-INF-and
vb1-inf-enc
koštašat
košt-aš-at
košto-aš-at
dry-INF-and
vb2-inf-enc
tudə̑m
tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tunə̑ktenam.
tunə̑kt-en-am
tunə̑kto-en-am
teach-PST2-1SG
vb2-tense-pers



1-2-6-114


Aβaže tudə̑n šoŋgo, ere šükšün ila, Sakarlan üdə̑r nalde ok lij.

Aβaže
Aβaže
aβaže
honey
no
Aβaže
Aβa-že
aβa-že
mother-3SG
no-poss
Aβaže
Aβ-a-že
aβe-a-že
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
tudə̑n
tudə̑n
tudə̑n
his/her
pr
tudə̑n
tudo-n
tudo-n
3SG-GEN
pr-case
šoŋgo,
šoŋgo
šoŋgo
old
ad/no
ere
ere
ere
always
av/po
ere
ere
ere
clean
ad
šükšün
***
***
***
***
ila,
i-la
i-la
and-STR
co-enc
ila,
i-la
i-la
X-STR
pa-enc
ila,
il-a
ile-a
live-3SG
vb2-pers
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
Virgo
no
nalde
nal-de
nal-de
take-CVB.NEG
vb1-adv
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
lij.
lij-Ø
lij-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lij.
lij-Ø
lij-Ø
be-CNG
vb1-conn
lij.
lij-Ø
lij-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-6-115


Ala, Jašaj šol'o, üjarńalan šotə̑m ə̑štena ə̑le?

Ala,
Ala
ala
maybe
co/pa
Ala,
Ala
ala
pitch
no
Ala,
A-la
a-la
and-STR
co-enc
Ala,
A-la
a-la
so-STR
pa-enc
Ala,
A-la
a-la
oh-STR
in-enc
Ala,
Al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
šol'o,
šol'o
šol'o
little.brother
no
šol'o,
šol-'o
šol-Je
boil-PST1.3SG
vb1-tense.pers
üjarńalan
üjarńa-lan
üjarńa-lan
Butter.Week-DAT
no-case
üjarńalan
üjarńa-la-n
üjarńa-la-n
Butter.Week-PL-GEN
no-num-case
šotə̑m
šot-ə̑m
šot-m
use-ACC
no-case
ə̑štena
ə̑št-ena
ə̑šte-ena
do-1PL
vb2-pers
ə̑le?
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-116


— Mə̑j, Leβentej izaj, tə̑jə̑m pagalem, tə̑j mə̑lanem šojə̑št ot ojlo.

Mə̑j,
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
izaj,
izaj
izaj
older.brother
no
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
pagalem,
pagal-em
pagale-em
respect-1SG
vb2-pers
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
mə̑lanem
mə̑-lan-em
mə̑j-lan-em
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
šojə̑št
šoj-ə̑št
šoj-št
birch.bark.shoe.edging-3PL
no-poss
šojə̑št
šojə̑št-Ø
šojə̑št-Ø
lie-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šojə̑št
šojə̑št-Ø
šojə̑št-Ø
lie-CNG
vb1-conn
šojə̑št
šojə̑št-Ø
šojə̑št-Ø
lie-CVB
vb1-adv
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
ojlo.
ojlo-Ø
ojlo-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ojlo.
ojlo-Ø
ojlo-Ø
talk-CNG
vb2-conn



1-2-6-117


Č́ač́im marlan puašə̑že — škemə̑nat ješem uke.

Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
marlan
marlan
marlan
marrying
av
marlan
marla-n
marla-an
Mari-with
ad/av-deriv.ad
marlan
marla-n
marla-n
Mari-GEN
ad/av-case
puašə̑že —
pu-aš-ə̑že
puo-aš-že
give-INF-3SG
vb2-inf-poss
puašə̑že —
pu-aš-ə̑že
puo-aš-že
blow-INF-3SG
vb2-inf-poss
škemə̑nat
škemə̑n-at
škemə̑n-at
my.own-and
pr-enc
škemə̑nat
škem-ə̑n-at
škem-n-at
oneself-GEN-and
pr-case-enc
škemə̑nat
ške-m-ə̑n-at
ške-em-n-at
REFL-TRANS-PST2-2SG
pr-deriv.v-tense-pers
škemə̑nat
ške-m-ə̑na-t
ške-em-na-at
oneself-TRANS-1PL-and
ad/av/pr-deriv.v-pers-enc
škemə̑nat
ške-m-ə̑n-at
ške-em-n-at
oneself-1SG-GEN-and
ad/av/pr-poss-case-enc
škemə̑nat
ške-m-ə̑n-Ø-at
ške-em-n-Ø-at
oneself-TRANS-PST2-3SG-and
ad/av/pr-deriv.v-tense-pers-enc
škemə̑nat
ške-m-ə̑n-at
ške-em-n-at
oneself-TRANS-CVB-and
ad/av/pr-deriv.v-adv-enc
ješem
ješ-em
ješ-em
family-1SG
no-poss
ješem
ješ-em-Ø
ješ-em-Ø
family-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ješem
ješ-em-Ø
ješ-em-Ø
family-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ješem
ješ-em-Ø
ješ-em-Ø
family-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



1-2-6-118


Mə̑jə̑nat ik üdə̑rem den ik ergə̑m βele βet.

Mə̑jə̑nat
Mə̑jə̑n-at
mə̑jə̑n-at
my-and
pr-enc
Mə̑jə̑nat
mə̑j-ə̑n-at
mə̑j-n-at
1SG-GEN-and
pr-case-enc
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
üdə̑rem
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
den
den
den
and
co
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
ergə̑m
ergə̑m
ergə̑m
my.son
no
ergə̑m
ergə̑-m
erge-m
son-ACC
no-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
βet.
βet
βet
so
co/pa



1-2-6-119


Vara paša jeŋem proč́ ok kodə̑s.

Vara
Vara
βara
then
av/pa
Vara
Vara
βara
pole
no
Vara
Var-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
paša
paša
paša
work
no
jeŋem
jeŋ-em
jeŋ-em
person-1SG
ad/no-poss
jeŋem
jeŋ-em-Ø
jeŋ-em-Ø
person-TRANS-IMP.2SG
ad/no-deriv.v-mood.pers
jeŋem
jeŋ-em-Ø
jeŋ-em-Ø
person-TRANS-CNG
ad/no-deriv.v-conn
jeŋem
jeŋ-em-Ø
jeŋ-em-Ø
person-TRANS-CVB
ad/no-deriv.v-adv
proč́
***
***
***
***
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
kodə̑s.
kod-ə̑s
kod-s
code-STR
no-enc
kodə̑s.
kod-Ø-ə̑s
kod-Ø-s
stay-CNG-STR
vb1-conn-enc
kodə̑s.
kod-Ø-ə̑s
kod-Ø-s
stay-CVB-STR
vb1-adv-enc
kodə̑s.
kodə̑-Ø-s
kodo-Ø-s
leave-CNG-STR
vb2-conn-enc



1-2-6-120


Japušem ale latkok ijaš βele.

Japušem
Japušem
Japušem
Yapushem
na
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
latkok
latkok
latkok
twelve
nm
ijaš
ijaš
ijaš
annual
ad
ijaš
ija-š
ija-š
devil-ILL
in/no-case
ijaš
ija-š
ija-eš
devil-LAT
in/no-case
ijaš
ij-aš
ij-aš
swim-INF
vb1-inf
βele.
βele
βele
only
pa
βele.
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele.
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele.
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn



1-2-6-121


Č́ač́ižat ale kugu ogə̑l.

Č́ač́ižat
Č́ač́ižat
Č́ač́ižat
Chachizhat
na
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
kugu
kugu
kugu
big
ad/no
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-122


— Paša jeŋ uke manə̑n, üdə̑rə̑m kuč́ə̑man ogə̑l, Jašaj šol'o.

Paša
Paša
paša
work
no
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
uke
uke
uke
no
ad/no/pa
manə̑n,
manə̑n
manə̑n
that
co
manə̑n,
man-ə̑n-Ø
man-n-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
manə̑n,
man-ə̑n
man-n
say-CVB
vb1-adv
üdə̑rə̑m
üdə̑r-ə̑m
üdə̑r-m
daughter-ACC
no-case
üdə̑rə̑m
üdə̑r-ə̑m
üdə̑r-m
Virgo-ACC
no-case
kuč́ə̑man
kuč́ə̑man
kuč́ə̑man
used
ad
kuč́ə̑man
kuč́ə̑m-an
kuč́ə̑mo-an
caught-with
ad-deriv.ad
kuč́ə̑man
kuč́ə̑-man
kuč́o-man
hold-INF.NEC
vb2-inf
kuč́ə̑man
kuč́ə̑-m-an
kuč́o-me-an
hold-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
šol'o.
šol'o
šol'o
little.brother
no
šol'o.
šol-'o
šol-Je
boil-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-123


Japušet βaške pašalan šueš, rβeze jeŋ kuškeš, koβaštə̑že urgə̑mo ogə̑l.

Japušet
Japušet
Japušet
Yapushet
na
βaške
βaške
βaške
soon
ad/av/no
βaške
βaške-Ø
βaške-Ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βaške
βaške-Ø
βaške-Ø
hurry-CNG
vb2-conn
pašalan
paša-lan
paša-lan
work-DAT
no-case
pašalan
paša-la-n
paša-la-n
work-PL-GEN
no-num-case
šueš,
šue-š
šue-š
thin-ILL
ad-case
šueš,
šue-š
šue-š
anthill-ILL
no-case
šueš,
šue-š
šue-eš
thin-LAT
ad-case
šueš,
šue-š
šue-eš
anthill-LAT
no-case
šueš,
šu-eš
šu-eš
bran-LAT
no-case
šueš,
šu-eš
šu-eš
bristle-LAT
no-case
šueš,
šu-eš
šu-eš
eye-LAT
no-case
šueš,
šu-eš
šu-eš
spring.water-LAT
no-case
šueš,
šu-eš
šu-eš
reach-3SG
vb1-pers
šueš,
šu-eš
šu-eš
ferment-3SG
vb1-pers
šueš,
šu-eš
šu-eš
whittle-3SG
vb1-pers
rβeze
rβeze
rβeze
young.man
ad/no
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
kuškeš,
kušk-eš
kuško-eš
where-LAT
av/pr-case
kuškeš,
kušk-eš
kušk-eš
grow-3SG
vb1-pers
koβaštə̑že
koβaštə̑-že
koβašte-že
skin-3SG
no-poss
koβaštə̑že
koβa-štə̑-že
koβa-šte-že
grandmother-INE-3SG
no-case-poss
urgə̑mo
urgə̑mo
urgə̑mo
sewn
ad
urgə̑mo
urgə̑-mo
urgo-me
sew-PTCP.PASS
vb2-ad
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-124


A Sakar gaj jeŋə̑m šagal muat...

A
A
a
and
co
A
A
a
so
pa
A
A
a
oh
in
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
gaj
gaj
gaj
like
ad/av/pa/po
jeŋə̑m
jeŋ-ə̑m
jeŋ-m
person-ACC
ad/no-case
šagal
šagal
šagal
little
ad/av/no
muat...
mu-at
mu-at
find-2SG
vb1-pers
muat...
mu-Ø-at
mu-Ø-at
find-CNG-and
vb1-conn-enc
muat...
mu-Ø-at
mu-Ø-at
find-CVB-and
vb1-adv-enc
muat...
mu--at
mu-Je-at
find-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



1-2-6-125


Tə̑ge mutlanen, Jašaj den Leβentej kugə̑za smola zaβodə̑ško tolə̑n šuə̑č́.

Tə̑ge
Tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
mutlanen,
mutlan-en-Ø
mutlane-en-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mutlanen,
mutlan-en
mutlane-en
talk-CVB
vb2-adv
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
smola
smola
smola
pitch
no
zaβodə̑ško
zaβod-ə̑ško
zaβod-ške
factory-ILL
no-case
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
reach-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
ferment-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
whittle-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
reach-PST1.3PL
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
ferment-PST1.3PL
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
whittle-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-6-126


Nunə̑n tolmašeš šür lač́ak küə̑n šuə̑n.

Nunə̑n
Nunə̑n
nunə̑n
their
pr
Nunə̑n
nuno-n
nuno-n
3PL-GEN
pr-case
tolmašeš
tolmaš-eš
tolmaš-eš
coming-LAT
no-case
tolmašeš
tol-maš-eš
tol-maš-eš
come-NMLZ-LAT
vb1-deriv.n-case
šür
šür
šür
soup
no
lač́ak
lač́ak
lač́ak
X
av
lač́ak
lač́-ak
lač́-ak
just-STR
av/no/pa-enc
lač́ak
lač́-ak
lač́-ak
swim.bladder-STR
no-enc
lač́ak
lač́-ak
lač́e-ak
basket-STR
no-enc
lač́ak
lač́-ak
lač́e-ak
roller-STR
no-enc
küə̑n
kü-ə̑n
kü-n
stone-GEN
no-case
küə̑n
kü-ə̑n-Ø
kü-n-Ø
ripen-PST2-3SG
vb1-tense-pers
küə̑n
kü-ə̑n
kü-n
ripen-CVB
vb1-adv
šuə̑n.
šuə̑n
šuə̑n
no.matter
pa
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
bran-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
bristle-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
eye-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
spring.water-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n-Ø
šu-n-Ø
reach-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šuə̑n.
šu-ə̑n-Ø
šu-n-Ø
ferment-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šuə̑n.
šu-ə̑n-Ø
šu-n-Ø
whittle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
reach-CVB
vb1-adv
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
ferment-CVB
vb1-adv
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
whittle-CVB
vb1-adv



1-2-6-127


Šür koč́kaš nə̑lə̑tə̑n šinč́ə̑č́.

Šür
Šür
šür
soup
no
koč́kaš
koč́k-aš
koč́k-aš
eat-INF
vb1-inf
nə̑lə̑tə̑n
nə̑lə̑tə̑n
nə̑lə̑tə̑n
as.four
av
nə̑lə̑tə̑n
nə̑lə̑t-ə̑n
nə̑lə̑t-n
four-GEN
nm-case
šinč́ə̑č́.
šinč́-ə̑č́
šinč́-ə̑č́
sit.down-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šinč́ə̑č́.
šinč́-ə̑č́
šinč́-ə̑č́
sit.down-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-6-128


Koč́mə̑ž godə̑m Sakar sudə̑š kajmə̑ž nergen ojlə̑š, č́odə̑rašte šə̑žə̑m lijše pašam umə̑ltaren puə̑š.

Koč́mə̑ž
Koč́mə̑-ž
koč́mo-že
food-3SG
ad-poss
Koč́mə̑ž
Koč́-mə̑-ž
koč́k-me-že
eat-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
godə̑m
godə̑m
godə̑m
during
po
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
sudə̑š
sud-ə̑š
sud-š
court-ILL
no-case
kajmə̑ž
***
***
***
***
nergen
nergen
nergen
about
po
nergen
nerge-n
nerge-n
cold-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
badger-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
order-GEN
no-case
ojlə̑š,
ojlə̑-š-Ø
ojlo-š-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers
č́odə̑rašte
č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
forest-INE
no-case
č́odə̑rašte
č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
coarse-INE
ad-case
šə̑žə̑m
šə̑žə̑m
šə̑žə̑m
in.autumn
av
šə̑žə̑m
šə̑žə̑-m
šə̑že-m
autumn-ACC
no-case
lijše
lijše
lijše
existing
ad/no
lijše
lij-še
lij-še
be-PTCP.ACT
vb1-ad
pašam
paša-m
paša-m
work-ACC
no-case
pašam
paša-m
paša-em
work-1SG
no-poss
pašam
paša-m-Ø
paša-em-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
pašam
paša-m-Ø
paša-em-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
pašam
paša-m-Ø
paša-em-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
umə̑ltaren
umə̑ltar-en-Ø
umə̑ltare-en-Ø
explain-PST2-3SG
vb2-tense-pers
umə̑ltaren
umə̑ltar-en
umə̑ltare-en
explain-CVB
vb2-adv
puə̑š.
pu-ə̑š
pu-š
wood-ILL
no-case
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-129


Pu jamdə̑laš polšaš šonə̑mə̑žə̑mat kalasə̑š.

Pu
Pu
pu
wood
no
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
Pu
Pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn
jamdə̑laš
jamdə̑l-aš
jamdə̑le-aš
prepare-INF
vb2-inf
jamdə̑laš
jamdə̑-la-š
jamde-la-š
ready-PL-ILL
ad-num-case
jamdə̑laš
jamdə̑-la-š
jamde-la-eš
ready-PL-LAT
ad-num-case
polšaš
polš-aš
polšo-aš
help-INF
vb2-inf
šonə̑mə̑žə̑mat
šonə̑mə̑-žə̑-m-at
šonə̑mo-že-m-at
desired-3SG-ACC-and
ad-poss-case-enc
šonə̑mə̑žə̑mat
šonə̑-mə̑-žə̑-m-at
šono-me-že-m-at
think-PTCP.PASS-3SG-ACC-and
vb2-ad-poss-case-enc
kalasə̑š.
kalasə̑-š-Ø
kalase-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-130


— Č́ač́i, tugeže kajašet βozeš, pašažat memnan βerč́ə̑n lijə̑n.

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
tugeže
tugeže
tugeže
so
av/pa/pr
tugeže
tuge-že
tuge-že
so-3SG
av/pa-poss
tugeže
tu-ge-že
tu-ge-že
that-COM-3SG
pr-case-poss
tugeže
tu-ge-že
tu-ge-že
gland-COM-3SG
no-case-poss
tugeže
tu-ge-že
tu-ge-že
banner-COM-3SG
no-case-poss
kajašet
kaj-aš-et
kaje-aš-et
go-INF-2SG
vb2-inf-poss
βozeš,
βoz-eš
βoz-eš
cart-LAT
no-case
βozeš,
βoz-eš
βoz-eš
lie.down-3SG
vb1-pers
pašažat
paša-ž-at
paša-že-at
work-3SG-and
no-poss-enc
memnan
mem-na-n
me-na-n
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
βerč́ə̑n
βerč́ə̑n
βerč́ə̑n
for
po
lijə̑n.
lijə̑n
lijə̑n
as.a
po
lijə̑n.
lij-ə̑n-Ø
lij-n-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijə̑n.
lij-ə̑n
lij-n
be-CVB
vb1-adv



1-2-6-131


Pum kə̑č́al jamdə̑lem, püč́kə̑n tolašə̑že βarat liješ.

Pum
Pu-m
pu-m
wood-ACC
no-case
kə̑č́al
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kə̑č́al
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-CNG
vb1-conn
kə̑č́al
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-CVB
vb1-adv
jamdə̑lem,
jamdə̑l-em
jamdə̑le-em
prepare-1SG
vb2-pers
püč́kə̑n
püč́k-ə̑n-Ø
püč́k-n-Ø
cut-PST2-3SG
vb1-tense-pers
püč́kə̑n
püč́k-ə̑n-Ø
püč́k-n-Ø
sharpen-PST2-3SG
vb1-tense-pers
püč́kə̑n
püč́k-ə̑n
püč́k-n
cut-CVB
vb1-adv
püč́kə̑n
püč́k-ə̑n
püč́k-n
sharpen-CVB
vb1-adv
tolašə̑že
tolašə̑-že
tolaše-že
try-IMP.3SG
vb2-mood.pers
tolašə̑že
tol-aš-ə̑že
tol-aš-že
come-INF-3SG
vb1-inf-poss
tolašə̑že
tol-aš-ə̑že
tolo-aš-že
steal-INF-3SG
vb2-inf-poss
tolašə̑že
tolašə̑-Ø-že
tolaše-Ø-že
try-CNG-3SG
vb2-conn-poss
βarat
βara-t
βara-et
pole-2SG
no-poss
βarat
βara-t
βara-at
then-and
av/pa-enc
βarat
βara-t
βara-at
pole-and
no-enc
βarat
βar-at
βar-at
pitch-and
no-enc
βarat
βar-at
βar-at
wild-and
ad-enc
βarat
βar-at
βare-at
mix-3PL
vb2-pers
βarat
βar-a-t
βare-a-at
mix-3SG-and
vb2-pers-enc
βarat
βar-Ø-at
βare-Ø-at
mix-CNG-and
vb2-conn-enc
liješ.
liješ
liješ
soon
pa
liješ.
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers



1-2-6-132


Tošto puna ale kok keč́ə̑lan sita.

Tošto
Tošto
tošto
old
ad/no
Tošto
Toš-to
toš-šte
butt-INE
no-case
Tošto
Tošt-o
tošt-Je
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
puna
pu-na
pu-na
wood-1PL
no-poss
puna
pun-a
puno-a
twine-3SG
vb2-pers
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
keč́ə̑lan
keč́ə̑-lan
keč́e-lan
sun-DAT
no-case
keč́ə̑lan
keč́ə̑-la-n
keč́e-la-n
sun-PL-GEN
no-num-case
sita.
sita
sita
enough
in/vb
sita.
sita
sita
sieve
no
sita.
sit-a
site-a
suffice-3SG
vb2-pers



1-2-6-133


Erlašə̑žə̑m kas βeleš Č́ač́i Leβentej kugə̑za den Sakarə̑m ške dekše namijen purtə̑š.

Erlašə̑žə̑m
Erlašə̑žə̑m
erlašə̑žə̑m
on.the.next.day
av
kas
kas
kas
evening
av/no
βeleš
βeleš
βeleš
toward
po
βeleš
βel-eš
βel-eš
side-LAT
no-case
βeleš
βel-eš
βel-eš
spill-3SG
vb1-pers
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
den
den
den
and
co
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
ške
ške
ške
REFL
pr
dekše
dek-še
dek-že
to-3SG
po-poss
namijen
namij-en-Ø
namije-en-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
namijen
namij-en
namije-en
bring-CVB
vb2-adv
purtə̑š.
purtə̑-š-Ø
purto-š-Ø
bring.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-134


Jašaj βate perβə̑j örö, βara kuzežə̑m-možə̑m umə̑lə̑mekše, kə̑č́-kuč́ βele kojaš tüŋale: ulo šürašə̑ž dene puč́ə̑mə̑šə̑m šoltə̑š.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
perβə̑j
perβə̑j
perβə̑j
first
ad/av/nm
örö,
örö
örö
groove
no
örö,
ör-ö
ör-Je
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
kuzežə̑m-možə̑m
kuze-žə̑-m-mo-žə̑-m
kuze-že-mmo-že-m
how-3SG-ACCwhat-3SG-ACC
av/co/no/pa-poss-casead/av/pa/pr-poss-case
umə̑lə̑mekše,
umə̑lə̑-mek-še
umə̑lo-mek-že
understand-CVB.PRI-3SG
vb2-adv-poss
kə̑č́-kuč́
kə̑č́-kuč́
kə̑č́-kuč́
X
de
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
kojaš
koja-š
koja-š
fat-ILL
ad/no-case
kojaš
koja-š
koja-eš
fat-LAT
ad/no-case
kojaš
koj-aš
koj-aš
be.visible-INF
vb1-inf
tüŋale:
tüŋal-'e
tüŋal-Je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ulo
ulo
ulo
is
ad/no/vb
šürašə̑ž
šüraš-ə̑ž
šüraš-že
groats-3SG
no-poss
šürašə̑ž
šür-aš-ə̑ž
šürö-aš-že
spread-INF-3SG
vb2-inf-poss
šürašə̑ž
šür-aš-ə̑ž
šürö-aš-že
strain-INF-3SG
vb2-inf-poss
šürašə̑ž
šür-aš-ə̑ž
šürö-aš-že
fish-INF-3SG
vb2-inf-poss
šürašə̑ž
šür-aš-ə̑ž
šürö-aš-že
harrow-INF-3SG
vb2-inf-poss
dene
dene
dene
with
po
puč́ə̑mə̑šə̑m
puč́ə̑mə̑š-ə̑m
puč́ə̑mə̑š-m
porridge-ACC
no-case
šoltə̑š.
šoltə̑š
šoltə̑š
cooking
no
šoltə̑š.
šoltə̑-š-Ø
šolto-š-Ø
boil-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-135


Sakarge, Leβentej kugə̑zage č́ajə̑m ogə̑na jü manmə̑lan putə̑rak č́ot örö.

Sakarge,
Sakarge
Sakarge
Sakarge
na
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zage
kugə̑za-ge
kugə̑za-ge
old.man-COM
no-case
č́ajə̑m
č́aj-ə̑m
č́aj-m
tea-ACC
no-case
ogə̑na
og-ə̑na
og-ə̑na
NEG-1PL
vb-pers
jü
jü-Ø
jü-Ø
drink-IMP.2SG
vb1-mood.pers
jü
jü-Ø
jü-Ø
drink-CNG
vb1-conn
jü
jü-Ø
jü-Ø
drink-CVB
vb1-adv
manmə̑lan
man-mə̑-lan
man-me-lan
say-PTCP.PASS-DAT
vb1-ad-case
manmə̑lan
man-mə̑-la-n
man-me-la-n
say-PTCP.PASS-PL-GEN
vb1-ad-num-case
putə̑rak
putə̑rak
putə̑rak
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
number
no
örö.
örö
örö
groove
no
örö.
ör-ö
ör-Je
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-136


— Kə̑zə̑t č́aj jüdə̑mö jeŋ uke, šonem ə̑le, Morko βelə̑šte ulo, užat?

Kə̑zə̑t
Kə̑zə̑t
kə̑zə̑t
now
av
č́aj
č́aj
č́aj
tea
no
č́aj
č́aj
č́aj
probably
pa
jüdə̑mö
jüdə̑-mö
jüdö-me
go.senile-PTCP.PASS
vb2-ad
jüdə̑mö
jü-də̑mö
jü-də̑me
drink-PTCP.NEG
vb1-ad
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
uke,
uke
uke
no
ad/no/pa
šonem
šon-em
šono-em
think-1SG
vb2-pers
ə̑le,
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Morko
Morko
Morko
Morki
pn
βelə̑šte
βelə̑šte
βelə̑šte
on.the.side
po
βelə̑šte
βel-ə̑šte
βel-šte
side-INE
no-case
ulo,
ulo
ulo
is
ad/no/vb
užat?
užat
užat
see
pa
užat?
už-at
už-at
already-and
av/pa-enc
užat?
už-at
už-at
see-2SG
vb1-pers
užat?
u-ž-at
u-že-at
new-3SG-and
ad/no-poss-enc
užat?
u-ž-at
u-že-at
oh-3SG-and
in-poss-enc
užat?
už-Ø-at
už-Ø-at
see-CNG-and
vb1-conn-enc
užat?
už-Ø-at
už-Ø-at
see-CVB-and
vb1-adv-enc
užat?
už--at
už-Je-at
see-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
užat?
u-Ø-ž-at
uo-Ø-že-at
take.care.of-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
užat?
u-Ø-ž-at
uo-Ø-že-at
stroke-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc



1-2-6-137


— Morko βelə̑štat č́aj jüdə̑mö kə̑zə̑t uke.

Morko
Morko
Morko
Morki
pn
βelə̑štat
βelə̑št-at
βelə̑šte-at
on.the.side-and
po-enc
βelə̑štat
βel-ə̑št-at
βel-št-at
side-3PL-and
no-poss-enc
βelə̑štat
βelə̑-š-t-at
βele-š-t-at
spill-PST1-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
βelə̑štat
βel-ə̑št-at
βel-šte-at
side-INE-and
no-case-enc
č́aj
č́aj
č́aj
tea
no
č́aj
č́aj
č́aj
probably
pa
jüdə̑mö
jüdə̑-mö
jüdö-me
go.senile-PTCP.PASS
vb2-ad
jüdə̑mö
jü-də̑mö
jü-də̑me
drink-PTCP.NEG
vb1-ad
kə̑zə̑t
kə̑zə̑t
kə̑zə̑t
now
av
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



1-2-6-138


Memnan pašanaže tugaj: pə̑č́al den koštmo godə̑m č́aj jüaš ok jörö.

Memnan
mem-na-n
me-na-n
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
pašanaže
paša-na-že
paša-na-že
work-1PL-3SG
no-poss-poss
tugaj:
tugaj
tugaj
such
ad/av/pr
pə̑č́al
pə̑č́al
pə̑č́al
gun
no
den
den
den
and
co
koštmo
koštmo
koštmo
movement
ad
koštmo
košt-mo
košt-me
go-PTCP.PASS
vb1-ad
godə̑m
godə̑m
godə̑m
during
po
č́aj
č́aj
č́aj
tea
no
č́aj
č́aj
č́aj
probably
pa
jüaš
jü-aš
jü-aš
drink-INF
vb1-inf
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
roll-CNG
vb2-conn
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
mix-CNG
vb2-conn
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
go.out-CNG
vb2-conn
jörö.
jörö-Ø
jörö-Ø
be.satisfying-CNG
vb2-conn



1-2-6-139


Č́aj jüə̑n, mogə̑r luškə̑demeš, — umə̑ltarə̑š Leβentej kugə̑za.

Č́aj
Č́aj
č́aj
tea
no
Č́aj
Č́aj
č́aj
probably
pa
jüə̑n,
jü-ə̑n-Ø
jü-n-Ø
drink-PST2-3SG
vb1-tense-pers
jüə̑n,
jü-ə̑n
jü-n
drink-CVB
vb1-adv
mogə̑r
mogə̑r
mogə̑r
body
no
luškə̑demeš, —
luškə̑dem-eš
luškə̑dem-eš
weaken-3SG
vb1-pers
luškə̑demeš, —
luškə̑d-em-eš
luškə̑do-em-eš
loose-TRANS-3SG
ad/no-deriv.v-pers
umə̑ltarə̑š
umə̑ltarə̑š
umə̑ltarə̑š
explanation
no
umə̑ltarə̑š
umə̑ltarə̑-š-Ø
umə̑ltare-š-Ø
explain-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za.
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



1-2-6-140


— Tuge gə̑n, arakam jüə̑da gə̑n βele?

Tuge
Tuge
tuge
so
av/pa
Tuge
Tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
arakam
araka-m
araka-m
vodka-ACC
no-case
arakam
araka-m
araka-em
vodka-1SG
no-poss
arakam
araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
arakam
araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
arakam
araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
jüə̑da
jü-ə̑da
jü-da
drink-2PL
vb1-pers
gə̑n
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
βele?
βele
βele
only
pa
βele?
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele?
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele?
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn



1-2-6-141


Č́ač́i, mij, pel butə̑lkam nalə̑n tol.

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
mij,
mij-Ø
mije-Ø
come-IMP.2SG
vb2-mood.pers
mij,
mij-Ø
mije-Ø
come-CNG
vb2-conn
pel
pel
pel
half
no
pel
pel-Ø
pel-Ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pel
pel-Ø
pel-Ø
burn-CNG
vb1-conn
pel
pel-Ø
pel-Ø
burn-CVB
vb1-adv
butə̑lkam
butə̑lka-m
butə̑lka-m
bottle-ACC
no-case
butə̑lkam
butə̑lka-m
butə̑lka-em
bottle-1SG
no-poss
butə̑lkam
butə̑lka-m-Ø
butə̑lka-em-Ø
bottle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
butə̑lkam
butə̑lka-m-Ø
butə̑lka-em-Ø
bottle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
butə̑lkam
butə̑lka-m-Ø
butə̑lka-em-Ø
bottle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
nalə̑n
nal-ə̑n-Ø
nal-n-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalə̑n
nal-ə̑n
nal-n
take-CVB
vb1-adv
tol.
tol-Ø
tol-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
tol.
tol-Ø
tol-Ø
come-CNG
vb1-conn
tol.
tol-Ø
tol-Ø
come-CVB
vb1-adv



1-2-6-142


— Arakam moń it βasartə̑l, me una onal.

Arakam
Araka-m
araka-m
vodka-ACC
no-case
Arakam
Araka-m
araka-em
vodka-1SG
no-poss
Arakam
Araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Arakam
Araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Arakam
Araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
moń
moń
moń
and.the.like
pa
it
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
βasartə̑l,
βasartə̑l-Ø
βasartə̑l-Ø
be.picky-IMP.2SG
vb1-mood.pers
βasartə̑l,
βasartə̑l-Ø
βasartə̑l-Ø
be.picky-CNG
vb1-conn
βasartə̑l,
βasartə̑l-Ø
βasartə̑l-Ø
be.picky-CVB
vb1-adv
me
me
me
1PL
pr
una
una
una
guest
no
una
una
una
there
pa
una
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
onal.
o-na-l-Ø
o-na-ul-Ø
NEG-1PL-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-143


— Una deč́at una ulə̑da.

Una
Una
una
guest
no
Una
Una
una
there
pa
Una
U-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
deč́at
deč́-at
deč́-at
from-and
po-enc
una
una
una
guest
no
una
una
una
there
pa
una
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
ulə̑da.
ulə̑-da
ulo-da
is-2PL
ad/no/vb-poss
ulə̑da.
ul-ə̑da
ul-da
be-2PL
vb1-pers



1-2-6-144


Jašaj den Č́ač́i tendan nergen ere ojlat.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
tendan
ten-da-n
te-da-n
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
tendan
te-n-da-n
te-n-da-n
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
nergen
nergen
nergen
about
po
nergen
nerge-n
nerge-n
cold-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
badger-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
order-GEN
no-case
ere
ere
ere
always
av/po
ere
ere
ere
clean
ad
ojlat.
ojl-at
ojlo-at
talk-3PL
vb2-pers
ojlat.
oj-la-t
oj-la-et
opinion-COMP-2SG
no-case-poss
ojlat.
oj-la-t
oj-la-et
opinion-PL-2SG
no-num-poss
ojlat.
oj-la-t
oj-la-at
opinion-COMP-and
no-case-enc
ojlat.
oj-la-t
oj-la-at
opinion-PL-and
no-num-enc
ojlat.
ojl-a-t
ojlo-a-at
talk-3SG-and
vb2-pers-enc
ojlat.
ojl-Ø-at
ojlo-Ø-at
talk-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-6-145


Č́ač́i, oksažə̑m šörlə̑keš pə̑štenam.

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
oksažə̑m
oksa-žə̑-m
oksa-že-m
money-3SG-ACC
no-poss-case
šörlə̑keš
šörlə̑k-eš
šörlə̑k-eš
wardrobe-LAT
no-case
šörlə̑keš
šör-lə̑k-eš
šör-lə̑k-eš
milk-for-LAT
no-deriv.ad-case
šörlə̑keš
šör-lə̑k-eš
šör-lə̑k-eš
edge-for-LAT
no-deriv.ad-case
pə̑štenam.
pə̑št-en-am
pə̑šte-en-am
put-PST2-1SG
vb2-tense-pers



1-2-6-146


Č́ač́i araka dek kajen koltə̑š.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
araka
araka
araka
vodka
no
dek
dek
dek
to
po
kajen
kaj-en-Ø
kaje-en-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv
koltə̑š.
koltə̑š
koltə̑š
conductivity
no
koltə̑š.
koltə̑-š-Ø
kolto-š-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-147


Japuš pə̑č́alə̑m nijaltkala.

Japuš
Japuš
Japuš
Yapush
na
pə̑č́alə̑m
pə̑č́al-ə̑m
pə̑č́al-m
gun-ACC
no-case
nijaltkala.
nijaltkal-a
nijaltkale-a
stroke-3SG
vb2-pers



1-2-6-148


— It tükö, šüšmö ala!

It
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
tükö,
tükö
tükö
horn
no
tükö,
tükö
tükö
bolt
no
tükö,
tükö
tükö
yellow
ad
tükö,
tükö
tükö
type
no
tükö,
tükö-Ø
tükö-Ø
touch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tükö,
tükö-Ø
tükö-Ø
touch-CNG
vb2-conn
šüšmö
šüšmö
šüšmö
loaded
ad
šüšmö
šüš-mö
šüšk-me
shove-PTCP.PASS
vb1-ad
ala!
ala
ala
maybe
co/pa
ala!
ala
ala
pitch
no
ala!
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala!
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala!
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala!
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers



1-2-6-149


— aβaže šürda.

aβaže
aβaže
aβaže
honey
no
aβaže
aβa-že
aβa-že
mother-3SG
no-poss
aβaže
aβ-a-že
aβe-a-že
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
šürda.
šür-da
šür-da
soup-2PL
no-poss
šürda.
šürd-a
šürdö-a
scold-3SG
vb2-pers



1-2-6-150


— Šüškašə̑že šüšmö, da lüjašə̑že ok lüjö, č́ə̑βə̑nerə̑štə̑že pistonžo uke, kagaz dene βele petə̑ren ulə̑na.

Šüškašə̑že
Šüšk-aš-ə̑že
šüšk-aš-že
shove-INF-3SG
vb1-inf-poss
Šüškašə̑že
Šüšk-aš-ə̑že
šüškö-aš-že
whistle-INF-3SG
vb2-inf-poss
šüšmö,
šüšmö
šüšmö
loaded
ad
šüšmö,
šüš-mö
šüšk-me
shove-PTCP.PASS
vb1-ad
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
lüjašə̑že
lüj-aš-ə̑že
lüjö-aš-že
shoot-INF-3SG
vb2-inf-poss
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
lüjö,
lüjö-Ø
lüjö-Ø
shoot-IMP.2SG
vb2-mood.pers
lüjö,
lüjö-Ø
lüjö-Ø
shoot-CNG
vb2-conn
č́ə̑βə̑nerə̑štə̑že
č́ə̑βə̑ner-ə̑štə̑-že
č́ə̑βə̑ner-šte-že
cocking-piece-INE-3SG
no-case-poss
pistonžo
piston-žo
piston-že
percussion.cap-3SG
no-poss
uke,
uke
uke
no
ad/no/pa
kagaz
kagaz
kagaz
paper
no
dene
dene
dene
with
po
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
petə̑ren
petə̑r-en-Ø
petə̑re-en-Ø
close-PST2-3SG
vb2-tense-pers
petə̑ren
petə̑r-en
petə̑re-en
close-CVB
vb2-adv
ulə̑na.
ulə̑-na
ulo-na
is-1PL
ad/no/vb-poss
ulə̑na.
ul-ə̑na
ul-na
be-1PL
vb1-pers



1-2-6-151


— Kugə̑zaj, tə̑j maskamat puštə̑nat mo?

Kugə̑zaj,
Kugə̑zaj
kugə̑zaj
old.man
no
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
maskamat
maska-m-at
maska-m-at
bear-ACC-and
no-case-enc
maskamat
maska-m-at
maska-em-at
bear-1SG-and
no-poss-enc
maskamat
maska-m-at
maska-em-at
bear-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
maskamat
maska-m-at
maska-em-at
bear-TRANS-3PL
no-deriv.v-pers
maskamat
maska-m-a-t
maska-em-a-at
bear-TRANS-3SG-and
no-deriv.v-pers-enc
maskamat
maska-m-Ø-at
maska-em-Ø-at
bear-TRANS-CNG-and
no-deriv.v-conn-enc
maskamat
maska-m-Ø-at
maska-em-Ø-at
bear-TRANS-CVB-and
no-deriv.v-adv-enc
maskamat
maska-m--at
maska-em-Je-at
bear-TRANS-PST1.3SG-and
no-deriv.v-tense.pers-enc
puštə̑nat
pušt-ə̑n-at
pušt-n-at
kill-PST2-2SG
vb1-tense-pers
puštə̑nat
puštə̑-na-t
pušto-na-at
oat.flour-1PL-and
no-poss-enc
puštə̑nat
puštə̑-na-t
pušto-na-at
stomach-1PL-and
no-poss-enc
puštə̑nat
pušt-ə̑na-t
pušt-na-at
kill-1PL-and
vb1-pers-enc
puštə̑nat
puštə̑-n-at
pušto-n-at
oat.flour-GEN-and
no-case-enc
puštə̑nat
puštə̑-n-at
pušto-n-at
stomach-GEN-and
no-case-enc
puštə̑nat
pušt-ə̑n-Ø-at
pušt-n-Ø-at
kill-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
puštə̑nat
pušt-ə̑n-at
pušt-n-at
kill-CVB-and
vb1-adv-enc
puštə̑nat
pu-štə̑-na-t
pu-šte-na-at
wood-INE-1PL-and
no-case-poss-enc
puštə̑nat
puš-tə̑-na-t
puš-šte-na-at
boat-INE-1PL-and
no-case-poss-enc
puštə̑nat
puš-tə̑-na-t
puš-šte-na-at
smell-INE-1PL-and
no-case-poss-enc
puštə̑nat
pu-št-ə̑n-at
pu-št-n-at
wood-3PL-GEN-and
no-poss-case-enc
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-152


— Japuš jodeš.

Japuš
Japuš
Japuš
Yapush
na
jodeš.
jod-eš
jod-eš
iodine-LAT
no-case
jodeš.
jod-eš
jod-eš
ask-3SG
vb1-pers



1-2-6-153


— Lüjaltə̑n, — küč́ə̑kə̑n kalasə̑š Leβentej kugə̑za.

Lüjaltə̑n, —
Lüjalt-ə̑n-Ø
lüjalt-n-Ø
be.shot-PST2-3SG
vb1-tense-pers
Lüjaltə̑n, —
Lüjalt-ə̑n
lüjalt-n
be.shot-CVB
vb1-adv
Lüjaltə̑n, —
Lüj-alt-ə̑n-Ø
lüjö-alt-n-Ø
shoot-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
Lüjaltə̑n, —
Lüj-alt-ə̑n
lüjö-alt-n
shoot-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
küč́ə̑kə̑n
küč́ə̑kə̑n
küč́ə̑kə̑n
briefly
av
küč́ə̑kə̑n
küč́ə̑k-ə̑n
küč́ə̑k-n
short-GEN
ad/no-case
kalasə̑š
kalasə̑-š-Ø
kalase-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za.
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



1-2-6-154


— Tə̑jat lüjenat, izaj?

Tə̑jat
tə̑j-at
tə̑j-at
2SG-and
pr-enc
lüjenat,
lüj-en-at
lüjö-en-at
shoot-PST2-2SG
vb2-tense-pers
lüjenat,
lüj-ena-t
lüjö-ena-at
shoot-1PL-and
vb2-pers-enc
lüjenat,
lüj-en-Ø-at
lüjö-en-Ø-at
shoot-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
lüjenat,
lüj-en-at
lüjö-en-at
shoot-CVB-and
vb2-adv-enc
izaj?
izaj
izaj
older.brother
no



1-2-6-155


— Sakar deč́ə̑nat palə̑neže Japuš.

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
deč́ə̑nat
deč́ə̑n-at
deč́ə̑n-at
from-and
po-enc
palə̑neže
palə̑-ne-že
pale-ne-že
know-DES-3SG
vb2-mood-pers
Japuš.
Japuš
Japuš
Yapush
na



1-2-6-156


— Maskam ale puštə̑n omə̑l, pirə̑m iktaž kumə̑tə̑m puštə̑nam.

Maskam
Maska-m
maska-m
bear-ACC
no-case
Maskam
Maska-m
maska-em
bear-1SG
no-poss
Maskam
Maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Maskam
Maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Maskam
Maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
puštə̑n
puštə̑-n
pušto-n
oat.flour-GEN
no-case
puštə̑n
puštə̑-n
pušto-n
stomach-GEN
no-case
puštə̑n
pušt-ə̑n-Ø
pušt-n-Ø
kill-PST2-3SG
vb1-tense-pers
puštə̑n
pušt-ə̑n
pušt-n
kill-CVB
vb1-adv
puštə̑n
pu-št-ə̑n
pu-št-n
wood-3PL-GEN
no-poss-case
omə̑l,
o-m-ə̑l-Ø
o-m-ul-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
pirə̑m
pirə̑-m
pire-m
wolf-ACC
no-case
iktaž
iktaž
iktaž
somebody
av/pr
kumə̑tə̑m
kumə̑t-ə̑m
kumə̑t-m
three-ACC
nm-case
puštə̑nam.
pušt-ə̑n-am
pušt-n-am
kill-PST2-1SG
vb1-tense-pers
puštə̑nam.
puštə̑-na-m
pušto-na-m
oat.flour-1PL-ACC
no-poss-case
puštə̑nam.
puštə̑-na-m
pušto-na-m
stomach-1PL-ACC
no-poss-case



1-2-6-157


Č́ač́i arakam nalə̑n tol'o, aβaže puč́ə̑mə̑šə̑m kümə̑žə̑š optə̑š.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
arakam
araka-m
araka-m
vodka-ACC
no-case
arakam
araka-m
araka-em
vodka-1SG
no-poss
arakam
araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
arakam
araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
arakam
araka-m-Ø
araka-em-Ø
vodka-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
nalə̑n
nal-ə̑n-Ø
nal-n-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalə̑n
nal-ə̑n
nal-n
take-CVB
vb1-adv
tol'o,
tol-'o
tol-Je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers
aβaže
aβaže
aβaže
honey
no
aβaže
aβa-že
aβa-že
mother-3SG
no-poss
aβaže
aβ-a-že
aβe-a-že
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
puč́ə̑mə̑šə̑m
puč́ə̑mə̑š-ə̑m
puč́ə̑mə̑š-m
porridge-ACC
no-case
kümə̑žə̑š
kümə̑ž-ə̑š
kümə̑ž-š
dish-ILL
no-case
optə̑š.
optə̑š
optə̑š
noose
no
optə̑š.
optə̑-š-Ø
opto-š-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
optə̑š.
optə̑-š-Ø
opto-š-Ø
bark-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-158


— Rodo-βlak, šič́sa...

Rodo-βlak,
Rodo-βlak
rodo-βlak
relative-PL
no-num
šič́sa...
šič́-sa
šinč́-za
sit.down-IMP.2PL
vb1-mood.pers



1-2-6-159


Teβe tə̑ške tol...

Teβe
Teβe
teβe
here
av/co/pa
Teβe
Teβe
teβe
X
pa
tə̑ške
tə̑ške
tə̑ške
here
av/pr
tə̑ške
tə̑š-ke
tə̑š-ške
here-ILL
av/pr-case
tol...
tol-Ø
tol-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
tol...
tol-Ø
tol-Ø
come-CNG
vb1-conn
tol...
tol-Ø
tol-Ø
come-CVB
vb1-adv



1-2-6-160


Sakar šoltə̑mo meraŋ šə̑lə̑m üstembake luktə̑n optə̑š:

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
šoltə̑mo
šoltə̑mo
šoltə̑mo
boiled
ad
šoltə̑mo
šoltə̑-mo
šolto-me
boil-PTCP.PASS
vb2-ad
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-Ø
mera-aŋ-Ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-Ø
mer-aŋ-Ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-Ø
mera-aŋ-Ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-Ø
mer-aŋ-Ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-Ø
mera-aŋ-Ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-Ø
mer-aŋ-Ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
šə̑lə̑m
šə̑l-ə̑m
šə̑l-m
meat-ACC
no-case
üstembake
üstembake
üstembake
onto.the.table
av
luktə̑n
lukt-ə̑n-Ø
lukt-n-Ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktə̑n
lukt-ə̑n
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
optə̑š:
optə̑š
optə̑š
noose
no
optə̑š:
optə̑-š-Ø
opto-š-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
optə̑š:
optə̑-š-Ø
opto-š-Ø
bark-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-161


— Tidə̑žə̑m te koč́kə̑n onč́ə̑za.

Tidə̑žə̑m
Tidə̑-žə̑-m
tide-že-m
this-3SG-ACC
pr-poss-case
te
te
te
2PL
pr
koč́kə̑n
koč́k-ə̑n-Ø
koč́k-n-Ø
eat-PST2-3SG
vb1-tense-pers
koč́kə̑n
koč́k-ə̑n
koč́k-n
eat-CVB
vb1-adv
onč́ə̑za.
onč́ə̑-za
onč́o-za
look-IMP.2PL
vb2-mood.pers



1-2-6-162


— Tide mo šə̑l βara?

Tide
Tide
tide
this
pr
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
mo
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
šə̑l
šə̑l
šə̑l
meat
no
šə̑l
šə̑l-Ø
šə̑l-Ø
hide-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šə̑l
šə̑l-Ø
šə̑l-Ø
hide-CNG
vb1-conn
šə̑l
šə̑l-Ø
šə̑l-Ø
hide-CVB
vb1-adv
βara?
βara
βara
then
av/pa
βara?
βara
βara
pole
no
βara?
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers



1-2-6-163


— Sade lum ümbač́ kudalšet...

Sade
Sade
sade
that
pr
lum
lum
lum
snow
no
lum
lu-m
lu-m
bone-ACC
no-case
lum
lu-m
lu-m
ten-ACC
nm-case
lum
lum-Ø
lum-Ø
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lum
lum-Ø
lum-Ø
snow-CNG
vb1-conn
lum
lum-Ø
lum-Ø
snow-CVB
vb1-adv
ümbač́
ümbač́
ümbač́
from.above
av/po
kudalšet...
kudalš-et
kudalše-et
running-2SG
ad-poss
kudalšet...
kudal-š-et
kudal-še-et
run-PTCP.ACT-2SG
vb1-ad-poss



1-2-6-164


— Pij šə̑l?

Pij
Pij
pij
dog
no
šə̑l?
šə̑l
šə̑l
meat
no
šə̑l?
šə̑l-Ø
šə̑l-Ø
hide-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šə̑l?
šə̑l-Ø
šə̑l-Ø
hide-CNG
vb1-conn
šə̑l?
šə̑l-Ø
šə̑l-Ø
hide-CVB
vb1-adv



1-2-6-165


— koklaš purə̑š Japuš.

koklaš
koklaš
koklaš
into
av/po
koklaš
kokla-š
kokla-š
distance-ILL
ad/no-case
koklaš
kokla-š
kokla-eš
distance-LAT
ad/no-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-š
cook-PL-ILL
no-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-š
two-PL-ILL
nm-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-eš
cook-PL-LAT
no-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-eš
two-PL-LAT
nm-num-case
purə̑š
purə̑š
purə̑š
nase
no
purə̑š
purə̑-š-Ø
puro-š-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Japuš.
Japuš
Japuš
Yapush
na



1-2-6-166


— Kaj, ušdə̑mo, pijə̑m kö koč́keš!..

Kaj,
Kaj
kaj
X
in
Kaj,
Kaj
kaj
aftergrass
no
Kaj,
Kaj-Ø
kaje-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Kaj,
Kaj-Ø
kaje-Ø
go-CNG
vb2-conn
ušdə̑mo,
ušdə̑mo
ušdə̑mo
insane
ad/no
ušdə̑mo,
uš-də̑mo
uš-də̑me
mind-without
no-deriv.ad
pijə̑m
pij-ə̑m
pij-m
dog-ACC
no-case
kö
kö
kö
who
pr
koč́keš!..
koč́k-eš
koč́k-eš
eat-3SG
vb1-pers



1-2-6-167


Meraŋə̑m Morko βelne tə̑ge manə̑t βet?

Meraŋə̑m
Meraŋ-ə̑m
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
Meraŋə̑m
Mera-ŋ-ə̑m
mera-aŋ-ə̑m
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
Meraŋə̑m
Mer-aŋ-ə̑m
mer-aŋ-ə̑m
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
Morko
Morko
Morko
Morki
pn
βelne
βelne
βelne
on.the.side
po
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
manə̑t
man-ə̑t
man-ə̑t
say-3PL
vb1-pers
βet?
βet
βet
so
co/pa



1-2-6-168


Leβentej kugə̑za βujžə̑m «tə̑ge» manšə̑la ə̑štə̑š.

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
βujžə̑m
βuj-žə̑-m
βuj-že-m
head-3SG-ACC
no-poss-case
«tə̑ge»
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
manšə̑la
man-šə̑la
man-šə̑la
say-CVB.SIM
vb1-adv
manšə̑la
man-šə̑-la
man-še-la
say-PTCP.ACT-COMP
vb1-ad-case
manšə̑la
man-šə̑-la
man-še-la
say-PTCP.ACT-PL
vb1-ad-num
manšə̑la
man-šə̑-la
man-še-la
say-PTCP.ACT-STR
vb1-ad-enc
ə̑štə̑š.
ə̑štə̑š
ə̑štə̑š
work
no
ə̑štə̑š.
ə̑štə̑-š-Ø
ə̑šte-š-Ø
do-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-169


— Nu, rodo-βlak, tau, — Jašaj βate araka č́arkam türβešə̑že tuškaltə̑š, βara, ješaren, Leβentej kugə̑zalan puə̑š.

Nu,
Nu
nu
well
in/pa
rodo-βlak,
rodo-βlak
rodo-βlak
relative-PL
no-num
tau, —
tau
tau
thanks
in/no
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
araka
araka
araka
vodka
no
č́arkam
č́arka-m
č́arka-m
glass-ACC
no-case
č́arkam
č́arka-m
č́arka-em
glass-1SG
no-poss
č́arkam
č́arka-m-Ø
č́arka-em-Ø
glass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
č́arkam
č́arka-m-Ø
č́arka-em-Ø
glass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
č́arkam
č́arka-m-Ø
č́arka-em-Ø
glass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
türβešə̑že
türβ-eš-ə̑že
türβö-eš-že
lip-LAT-3SG
no-case-poss
tuškaltə̑š,
tuškaltə̑-š-Ø
tuškalte-š-Ø
dip-PST1-3SG
vb2-tense-pers
βara,
βara
βara
then
av/pa
βara,
βara
βara
pole
no
βara,
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
ješaren,
ješaren
ješaren
in.addition
av
ješaren,
ješar-en-Ø
ješare-en-Ø
add-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ješaren,
ješar-en
ješare-en
add-CVB
vb2-adv
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zalan
kugə̑za-lan
kugə̑za-lan
old.man-DAT
no-case
kugə̑zalan
kugə̑za-la-n
kugə̑za-la-n
old.man-PL-GEN
no-num-case
puə̑š.
pu-ə̑š
pu-š
wood-ILL
no-case
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-170


— Č́ač́ilanže ot pu mo?

Č́ač́ilanže
Č́ač́ilanže
Č́ač́ilanže
Chachilanzhe
na
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
pu
pu
pu
wood
no
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-171


— Mə̑j ogə̑m, kugə̑zaj...

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
ogə̑m,
og-ə̑m
og-ə̑m
NEG-1SG
vb-pers
kugə̑zaj...
kugə̑zaj
kugə̑zaj
old.man
no



1-2-6-172


— Üdə̑r jeŋ tudo ajda marlan kajmə̑ž godə̑m jüeš da jöra, — βoštə̑leš Jašaj βate.

Üdə̑r
Üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
Üdə̑r
Üdə̑r
Üdə̑r
Virgo
no
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
ajda
ajda
ajda
let's.go
pa
marlan
marlan
marlan
marrying
av
marlan
marla-n
marla-an
Mari-with
ad/av-deriv.ad
marlan
marla-n
marla-n
Mari-GEN
ad/av-case
kajmə̑ž
***
***
***
***
godə̑m
godə̑m
godə̑m
during
po
jüeš
jü-eš
jü-eš
drink-3SG
vb1-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
jöra, —
jöra
jöra
good
pa
jöra, —
jör-a
jörö-a
roll-3SG
vb2-pers
jöra, —
jör-a
jörö-a
mix-3SG
vb2-pers
jöra, —
jör-a
jörö-a
go.out-3SG
vb2-pers
jöra, —
jör-a
jörö-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
βoštə̑leš
βoštə̑l-eš
βoštə̑l-eš
laugh-3SG
vb1-pers
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate.
βate
βate
wife
no
βate.
βate
βate
absorbent.cotton
no



1-2-6-173


— Tuge gə̑n, tau lijže!

Tuge
Tuge
tuge
so
av/pa
Tuge
Tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
tau
tau
tau
thanks
in/no
lijže!
lijže
lijže
let's.imagine
pa
lijže!
lij-že
lij-že
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
lijže!
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
lijže!
lij-Ø-že
lij-Ø-že
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss



1-2-6-174


— Leβentej kugə̑za šalt jüə̑n koltə̑š.

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
šalt
šalt
šalt
all.at.once
av
jüə̑n
jü-ə̑n-Ø
jü-n-Ø
drink-PST2-3SG
vb1-tense-pers
jüə̑n
jü-ə̑n
jü-n
drink-CVB
vb1-adv
koltə̑š.
koltə̑š
koltə̑š
conductivity
no
koltə̑š.
koltə̑-š-Ø
kolto-š-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-175


— A-a, peš motor ulmaš...

A-a,
A-a
a-a
X
in
peš
peš
peš
very
av
motor
motor
motor
beautiful
ad/av/no
motor
motor
motor
motor
no
ulmaš...
ulmaš
ulmaš
being
no/pa/vb
ulmaš...
ul-maš
ul-maš
be-NMLZ
vb1-deriv.n



1-2-6-176


Č́ač́i, tə̑geže, aβat ojlə̑mo semə̑n gə̑n, peš kužunak jüde it košt.

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
tə̑geže,
tə̑geže
tə̑geže
so
av
tə̑geže,
tə̑ge-že
tə̑ge-že
so-3SG
av/pa/pr-poss
aβat
aβa-t
aβa-et
mother-2SG
no-poss
aβat
aβa-t
aβa-at
mother-and
no-enc
aβat
aβ-at
aβe-at
cut-3PL
vb2-pers
aβat
aβ-a-t
aβe-a-at
cut-3SG-and
vb2-pers-enc
aβat
aβ-Ø-at
aβe-Ø-at
cut-CNG-and
vb2-conn-enc
ojlə̑mo
ojlə̑mo
ojlə̑mo
speech
ad
ojlə̑mo
ojlə̑-mo
ojlo-me
talk-PTCP.PASS
vb2-ad
semə̑n
semə̑n
semə̑n
like
po
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
melody-GEN
no-case
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
sense-GEN
no-case
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
peš
peš
peš
very
av
kužunak
kužun-ak
kužun-ak
long.time-STR
av-enc
kužunak
kužu-na-k
kužu-na-ak
long-1PL-STR
ad-poss-enc
kužunak
kužu-n-ak
kužu-n-ak
long-GEN-STR
ad-case-enc
jüde
jü-de
jü-de
drink-CVB.NEG
vb1-adv
it
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
košt.
košt
košt
X
de
košt.
košt-Ø
košt-Ø
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
košt.
košt-Ø
košt-Ø
go-CNG
vb1-conn
košt.
košt-Ø
košt-Ø
go-CVB
vb1-adv



1-2-6-177


— Kač́e toleš gə̑n, kajet, ok tol gə̑n, korak tupeš šinč́ə̑n kajet mo?

Kač́e
Kač́e
kač́e
bridegroom
no
Kač́e
Kač́e
kač́e
scissors
no
Kač́e
Kač́e
kač́e
rafter
no
toleš
tol'-eš
tol'-eš
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleš
tol-eš
tol-eš
come-3SG
vb1-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
kajet,
kaj-et
kaj-et
aftergrass-2SG
no-poss
kajet,
kaj-et
kaje-et
go-2SG
vb2-pers
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
tol
tol-Ø
tol-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
tol
tol-Ø
tol-Ø
come-CNG
vb1-conn
tol
tol-Ø
tol-Ø
come-CVB
vb1-adv
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
korak
korak
korak
crow
no
korak
korak
korak
blue
ad
korak
kor-a-k
koro-a-ak
draw-3SG-STR
vb2-pers-enc
korak
kor-Ø-ak
koro-Ø-ak
draw-CNG-STR
vb2-conn-enc
tupeš
tup-eš
tup-eš
back-LAT
no-case
šinč́ə̑n
šinč́-ə̑n-Ø
šinč́-n-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šinč́ə̑n
šinč́-ə̑n
šinč́-n
sit.down-CVB
vb1-adv
kajet
kaj-et
kaj-et
aftergrass-2SG
no-poss
kajet
kaj-et
kaje-et
go-2SG
vb2-pers
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-178


— βoštə̑leš Č́ač́i.

βoštə̑leš
βoštə̑l-eš
βoštə̑l-eš
laugh-3SG
vb1-pers
Č́ač́i.
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na



1-2-6-179


Ala-kuze Leβentej kugə̑za dene mutlanaš Č́ač́ilan kuštə̑lgə̑n č́uč́eš.

Ala-kuze
Ala-kuze
ala-kuze
somehow
av/pr
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
dene
dene
dene
with
po
mutlanaš
mutlan-aš
mutlane-aš
talk-INF
vb2-inf
Č́ač́ilan
Č́ač́ilan
Č́ač́ilan
Chachilan
na
kuštə̑lgə̑n
kuštə̑lgə̑n
kuštə̑lgə̑n
easily
av
kuštə̑lgə̑n
kuštə̑lgə̑-n
kuštə̑lgo-n
light-GEN
ad/no-case
č́uč́eš.
č́uč́-eš
č́uč́-eš
seem-3SG
vb1-pers



1-2-6-180


Leβentej kugə̑za deč́ Č́ač́i ok lüd, ške koč́až deč́at sajlan šotla.

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
deč́
deč́
deč́
from
po
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
lüd,
lüd-Ø
lüd-Ø
be.afraid.of-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lüd,
lüd-Ø
lüd-Ø
be.afraid.of-CNG
vb1-conn
lüd,
lüd-Ø
lüd-Ø
be.afraid.of-CVB
vb1-adv
ške
ške
ške
REFL
pr
koč́až
koč́a-ž
koč́a-že
grandfather-3SG
no-poss
koč́až
koč́-a-ž
koč́o-a-že
become.bitter-3SG-3SG
vb2-pers-poss
deč́at
deč́-at
deč́-at
from-and
po-enc
sajlan
sajl-an
sajle-an
positive-with
no-deriv.ad
sajlan
saj-lan
saj-lan
good-DAT
ad/av-case
sajlan
saj-la-n
saj-la-n
good-PL-GEN
ad/av-num-case
šotla.
šot-la
šot-la
use-COMP
no-case
šotla.
šot-la
šot-la
use-PL
no-num
šotla.
šot-la
šot-la
use-STR
no-enc
šotla.
šotl-a
šotlo-a
count-3SG
vb2-pers



1-2-6-181


— Korak tupeš ogə̑l, tarantaseš ale rogozan tereš šinč́ə̑n kajaš küleš.

Korak
Korak
korak
crow
no
Korak
Korak
korak
blue
ad
Korak
Kor-a-k
koro-a-ak
draw-3SG-STR
vb2-pers-enc
Korak
Kor-Ø-ak
koro-Ø-ak
draw-CNG-STR
vb2-conn-enc
tupeš
tup-eš
tup-eš
back-LAT
no-case
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
tarantaseš
tarantas-eš
tarantas-eš
springless.carriage-LAT
no-case
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
rogozan
rogozan
rogozan
covered.with.a.bast.mat
ad
rogozan
rogoza-n
rogoza-an
bast.mat-with
no-deriv.ad
rogozan
rogoza-n
rogoza-n
bast.mat-GEN
no-case
tereš
ter-eš
ter-eš
sled-LAT
no-case
šinč́ə̑n
šinč́-ə̑n-Ø
šinč́-n-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šinč́ə̑n
šinč́-ə̑n
šinč́-n
sit.down-CVB
vb1-adv
kajaš
kaj-aš
kaje-aš
go-INF
vb2-inf
küleš.
küleš
küleš
need
ad/no
küleš.
kül-eš
kül-eš
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-6-182


Tə̑gaj saj üdə̑rə̑m, samə̑rə̑k lijam gə̑n, iktə̑lanat om pu ə̑le, — Leβentej kugə̑za Sakarlan šinč́am püale.

Tə̑gaj
Tə̑gaj
tə̑gaj
such
ad/av/no/pr
saj
saj
saj
good
ad/av
üdə̑rə̑m,
üdə̑r-ə̑m
üdə̑r-m
daughter-ACC
no-case
üdə̑rə̑m,
üdə̑r-ə̑m
üdə̑r-m
Virgo-ACC
no-case
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
samə̑rə̑k
young
ad/no
lijam
lij-am
lij-am
be-1SG
vb1-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
iktə̑lanat
iktə̑-lan-at
ikte-lan-at
one-DAT-and
nm/pr-case-enc
iktə̑lanat
iktə̑-la-na-t
ikte-la-na-at
one-COMP-1PL-and
nm/pr-case-poss-enc
iktə̑lanat
iktə̑-la-na-t
ikte-la-na-at
one-PL-1PL-and
nm/pr-num-poss-enc
iktə̑lanat
iktə̑-la-n-at
ikte-la-n-at
one-PL-GEN-and
nm/pr-num-case-enc
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
pu
pu
pu
wood
no
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
pu
pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn
ə̑le, —
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
šinč́am
šinč́a-m
šinč́a-m
eye-ACC
no-case
šinč́am
šinč́a-m
šinč́a-em
eye-1SG
no-poss
šinč́am
šinč́-am
šinč́-am
sit.down-1SG
vb1-pers
šinč́am
šinč́a-m-Ø
šinč́a-em-Ø
eye-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
šinč́am
šinč́a-m-Ø
šinč́a-em-Ø
eye-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
šinč́am
šinč́a-m-Ø
šinč́a-em-Ø
eye-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
püale.
***
***
***
***



1-2-6-183


Č́ač́i tidə̑m togdajə̑š, č́eβergen, tügö lektə̑n kajə̑š.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
tidə̑m
tidə̑-m
tide-m
this-ACC
pr-case
togdajə̑š,
togdajə̑-š-Ø
togdaje-š-Ø
guess-PST1-3SG
vb2-tense-pers
č́eβergen,
č́eβerg-en-Ø
č́eβerge-en-Ø
turn.red-PST2-3SG
vb2-tense-pers
č́eβergen,
č́eβerg-en
č́eβerge-en
turn.red-CVB
vb2-adv
tügö
tügö
tügö
outside
av
lektə̑n
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kajə̑š.
kaj-ə̑š
kaj-š
aftergrass-ILL
no-case
kajə̑š.
kajə̑-š-Ø
kaje-š-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-184


Kastene Leβentej kugə̑za zemskij nač́al'nik dek mijen tol'o.

Kastene
Kastene
kastene
in.the.evening
ad
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
dek
dek
dek
to
po
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
tol'o.
tol-'o
tol-Je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-185


Tolmekə̑že, Japušlan «maska» jomakə̑m koltə̑š:

Tolmekə̑že,
Tol-mekə̑-že
tol-meke-že
come-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Japušlan
Japušlan
Japušlan
Yapushlan
na
«maska»
maska
maska
bear
no
jomakə̑m
jomak-ə̑m
jomak-m
tale-ACC
no-case
koltə̑š:
koltə̑š
koltə̑š
conductivity
no
koltə̑š:
koltə̑-š-Ø
kolto-š-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-186


«Ožno ik marij nurə̑m kuklen.

«Ožno
Ožno
ožno
once
av/po
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
marij
marij
marij
Mari
no
nurə̑m
nur-ə̑m
nur-m
field-ACC
no-case
kuklen.
kukl-en-Ø
kuklo-en-Ø
uproot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kuklen.
kukl-en
kuklo-en
uproot-CVB
vb2-adv



1-2-6-187


Kuklə̑maškə̑že maska lektə̑n.

Kuklə̑maškə̑že
Kuklə̑maš-kə̑-že
kuklə̑maš-ške-že
uprooting-ILL-3SG
no-case-poss
Kuklə̑maškə̑že
Kuklə̑-maš-kə̑-že
kuklo-maš-ške-že
uproot-NMLZ-ILL-3SG
vb2-deriv.n-case-poss
maska
maska
maska
bear
no
lektə̑n.
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n.
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv



1-2-6-188


— Marij, mom ə̑štet?

Marij,
Marij
marij
Mari
no
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ə̑štet?
ə̑št-et
ə̑šte-et
do-2SG
vb2-pers



1-2-6-189


— maska jodeš.

maska
maska
maska
bear
no
jodeš.
jod-eš
jod-eš
iodine-LAT
no-case
jodeš.
jod-eš
jod-eš
ask-3SG
vb1-pers



1-2-6-190


— Nurə̑m kuklem, βara reβə̑m üdem.

Nurə̑m
Nur-ə̑m
nur-m
field-ACC
no-case
kuklem,
kuklem
kuklem
clearing
no
kuklem,
kukl-em
kuklo-em
uproot-1SG
vb2-pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
reβə̑m
reβə̑-m
reβe-m
turnip-ACC
no-case
üdem.
üd-em
üdö-em
sow-1SG
vb2-pers



1-2-6-191


Reβe koč́kaš peš tamle.

Reβe
Reβe
reβe
turnip
no
koč́kaš
koč́k-aš
koč́k-aš
eat-INF
vb1-inf
peš
peš
peš
very
av
tamle.
tamle
tamle
tasty
ad
tamle.
tamle-Ø
tamle-Ø
taste-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tamle.
tamle-Ø
tamle-Ø
taste-CNG
vb2-conn



1-2-6-192


— Mə̑jə̑mat ušo.

Mə̑jə̑mat
Mə̑jə̑m-at
mə̑jə̑m-at
me-and
pr-enc
Mə̑jə̑mat
mə̑j-ə̑m-at
mə̑j-m-at
1SG-ACC-and
pr-case-enc
ušo.
ušo-Ø
ušo-Ø
join-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ušo.
ušo-Ø
ušo-Ø
order-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ušo.
ušo-Ø
ušo-Ø
join-CNG
vb2-conn
ušo.
ušo-Ø
ušo-Ø
order-CNG
vb2-conn



1-2-6-193


— Tol.

Tol.
Tol-Ø
tol-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Tol.
Tol-Ø
tol-Ø
come-CNG
vb1-conn
Tol.
Tol-Ø
tol-Ø
come-CVB
vb1-adv



1-2-6-194


Maska den marij nurə̑m kuklaš tüŋalə̑t.

Maska
Maska
maska
bear
no
den
den
den
and
co
marij
marij
marij
Mari
no
nurə̑m
nur-ə̑m
nur-m
field-ACC
no-case
kuklaš
kukl-aš
kuklo-aš
uproot-INF
vb2-inf
tüŋalə̑t.
tüŋal-ə̑t
tüŋal-ə̑t
start-3PL
vb1-pers



1-2-6-195


Marij omarta jə̑r toβar dene iziš peč́ka da maskalan kalasa:

Marij
Marij
marij
Mari
no
omarta
omarta
omarta
stump
no
jə̑r
jə̑r
jə̑r
around
ad/av/no/po
toβar
toβar
toβar
ax
no
dene
dene
dene
with
po
iziš
iziš
iziš
a.bit
av
iziš
izi-š
izi-š
small-ILL
ad/no-case
peč́ka
peč́k-a
peč́ke-a
cut.down-3SG
vb2-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
maskalan
maska-lan
maska-lan
bear-DAT
no-case
maskalan
maska-la-n
maska-la-n
bear-PL-GEN
no-num-case
kalasa:
kalas-a
kalase-a
say-3SG
vb2-pers



1-2-6-196


— Luk!

Luk!
Luk
luk
corner
no
Luk!
Luk
luk
X
no
Luk!
Luk
luk
X
no
Luk!
Luk-Ø
lukt-Ø
lead.out-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Luk!
Luk-Ø
lukt-Ø
lead.out-CNG
vb1-conn
Luk!
Luk-Ø
lukt-Ø
lead.out-CVB
vb1-adv



1-2-6-197


— Č́öč́as!

Č́öč́as!
Č́öč́as
Č́öč́as
Chöchas
na



1-2-6-198


— maneš maskat.

maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
maskat.
maska-t
maska-et
bear-2SG
no-poss
maskat.
maska-t
maska-at
bear-and
no-enc
maskat.
mask-at
maske-at
mask-and
no-enc



1-2-6-199


Maska omartam katkalen lukteš.

Maska
Maska
maska
bear
no
omartam
omarta-m
omarta-m
stump-ACC
no-case
omartam
omarta-m
omarta-em
stump-1SG
no-poss
omartam
omarta-m-Ø
omarta-em-Ø
stump-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
omartam
omarta-m-Ø
omarta-em-Ø
stump-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
omartam
omarta-m-Ø
omarta-em-Ø
stump-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
katkalen
katkal-en-Ø
katkale-en-Ø
break-PST2-3SG
vb2-tense-pers
katkalen
katkal-en
katkale-en
break-CVB
vb2-adv
lukteš.
lukt-eš
lukt-eš
lead.out-3SG
vb1-pers



1-2-6-200


Marij tə̑gə̑de orgažə̑m numaleš, maska šoldra kaškam kösmə̑rta.

Marij
Marij
marij
Mari
no
tə̑gə̑de
tə̑gə̑de
tə̑gə̑de
fine
ad/no
orgažə̑m
orgaž-ə̑m
orgaž-m
bundle.of.twigs-ACC
no-case
numaleš,
numal-eš
numal-eš
carry-3SG
vb1-pers
maska
maska
maska
bear
no
šoldra
***
***
***
***
kaškam
kaška-m
kaška-m
block-ACC
no-case
kaškam
kaška-m
kaška-m
swift-ACC
ad-case
kaškam
kaška-m
kaška-em
block-1SG
no-poss
kaškam
kaška-m
kaška-em
swift-1SG
ad-poss
kaškam
kaška-m-Ø
kaška-em-Ø
block-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
kaškam
kaška-m-Ø
kaška-em-Ø
swift-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
kaškam
kaška-m-Ø
kaška-em-Ø
block-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
kaškam
kaška-m-Ø
kaška-em-Ø
swift-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
kaškam
kaška-m-Ø
kaška-em-Ø
block-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kaškam
kaška-m-Ø
kaška-em-Ø
swift-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
kösmə̑rta.
***
***
***
***



1-2-6-201


Tə̑ge tolašen-tolašen kuklat, βara reβə̑m üdat.

Tə̑ge
Tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
tolašen-tolašen
tolašen-tolašen
tolašen-tolašen
with.difficulty
av
kuklat,
kukl-at
kuklo-at
uproot-3PL
vb2-pers
kuklat,
kukl-a-t
kuklo-a-at
uproot-3SG-and
vb2-pers-enc
kuklat,
kukl-Ø-at
kuklo-Ø-at
uproot-CNG-and
vb2-conn-enc
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
reβə̑m
reβə̑-m
reβe-m
turnip-ACC
no-case
üdat.
üd-at
üdö-at
sow-3PL
vb2-pers
üdat.
üd-a-t
üdö-a-at
sow-3SG-and
vb2-pers-enc
üdat.
üd-Ø-at
üdö-Ø-at
sow-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-6-202


Reβe peš motor šoč́eš.

Reβe
Reβe
reβe
turnip
no
peš
peš
peš
very
av
motor
motor
motor
beautiful
ad/av/no
motor
motor
motor
motor
no
šoč́eš.
šoč́-eš
šoč́-eš
X-LAT
ad-case
šoč́eš.
šoč́-eš
šoč́-eš
be.born-3SG
vb1-pers



1-2-6-203


Reβə̑m luktaš tüŋalə̑t.

Reβə̑m
Reβə̑-m
reβe-m
turnip-ACC
no-case
luktaš
lukt-aš
lukt-aš
lead.out-INF
vb1-inf
tüŋalə̑t.
tüŋal-ə̑t
tüŋal-ə̑t
start-3PL
vb1-pers



1-2-6-204


Marij maskalan ojla:

Marij
Marij
marij
Mari
no
maskalan
maska-lan
maska-lan
bear-DAT
no-case
maskalan
maska-la-n
maska-la-n
bear-PL-GEN
no-num-case
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-COMP
no-case
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-PL
no-num
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-STR
no-enc
ojla:
oj-la
oj-la
oh-STR
in-enc
ojla:
ojl-a
ojlo-a
talk-3SG
vb2-pers
ojla:
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ojla:
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



1-2-6-205


— Tə̑j mom nalat: βujžə̑m ale βožšə̑m?

Tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
nalat:
nal-at
nal-at
take-2SG
vb1-pers
nalat:
nal-Ø-at
nal-Ø-at
take-CNG-and
vb1-conn-enc
nalat:
nal-Ø-at
nal-Ø-at
take-CVB-and
vb1-adv-enc
βujžə̑m
βuj-žə̑-m
βuj-že-m
head-3SG-ACC
no-poss-case
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
βožšə̑m?
βož-šə̑-m
βož-že-m
root-3SG-ACC
no-poss-case



1-2-6-206


Marij βujə̑m poga manmə̑m maska ala-kušeč́ ožno kolə̑n ulmaš.

Marij
Marij
marij
Mari
no
βujə̑m
βuj-ə̑m
βuj-m
head-ACC
no-case
poga
pog-a
pogo-a
gather-3SG
vb2-pers
manmə̑m
man-mə̑-m
man-me-m
say-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
maska
maska
maska
bear
no
ala-kušeč́
ala-kušeč́
ala-kušeč́
from.somewhere
av/pr
ožno
ožno
ožno
once
av/po
kolə̑n
kol-ə̑n
kol-n
fish-GEN
no-case
kolə̑n
kol-ə̑n
kol-n
Pisces-GEN
no-case
kolə̑n
kolə̑-n
kolo-n
twenty-GEN
nm-case
kolə̑n
kol-ə̑n-Ø
kol-n-Ø
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kolə̑n
kol-ə̑n
kol-n
hear-CVB
vb1-adv
ulmaš.
ulmaš
ulmaš
being
no/pa/vb
ulmaš.
ul-maš
ul-maš
be-NMLZ
vb1-deriv.n



1-2-6-207


— Mə̑j βujžə̑m nalam, — maneš maska.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
βujžə̑m
βuj-žə̑-m
βuj-že-m
head-3SG-ACC
no-poss-case
nalam, —
nal-am
nal-am
take-1SG
vb1-pers
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
maska.
maska
maska
bear
no



1-2-6-208


— Jöra, — maneš marij.

Jöra, —
Jöra
jöra
good
pa
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
roll-3SG
vb2-pers
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
mix-3SG
vb2-pers
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
go.out-3SG
vb2-pers
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
marij.
marij
marij
Mari
no



1-2-6-209


Marij reβə̑žə̑m naleš, maska reβe šudə̑žə̑m βə̑nemə̑škə̑že numaleš.

Marij
Marij
marij
Mari
no
reβə̑žə̑m
reβə̑-žə̑-m
reβe-že-m
turnip-3SG-ACC
no-poss-case
naleš,
nal'-eš
nal'e-eš
soft.red.clay-LAT
no-case
naleš,
nal-eš
nal-eš
take-3SG
vb1-pers
maska
maska
maska
bear
no
reβe
reβe
reβe
turnip
no
šudə̑žə̑m
šudə̑-žə̑-m
šudo-že-m
grass-3SG-ACC
no-poss-case
βə̑nemə̑škə̑že
βə̑ńem-ə̑škə̑-že
βə̑ńem-ške-že
pit-ILL-3SG
no-case-poss
numaleš.
numal-eš
numal-eš
carry-3SG
vb1-pers



1-2-6-210


Marij tele muč́ko reβə̑m koč́keš, maskan reβe šudə̑žo šə̑žə̑mak šüjə̑n pə̑ta.

Marij
Marij
marij
Mari
no
tele
tele
tele
winter
no
muč́ko
muč́ko
muč́ko
completely
av/po
reβə̑m
reβə̑-m
reβe-m
turnip-ACC
no-case
koč́keš,
koč́k-eš
koč́k-eš
eat-3SG
vb1-pers
maskan
maska-n
maska-an
bear-with
no-deriv.ad
maskan
mask-an
maske-an
mask-with
no-deriv.ad
maskan
maska-n
maska-n
bear-GEN
no-case
reβe
reβe
reβe
turnip
no
šudə̑žo
šudə̑-žo
šudo-že
grass-3SG
no-poss
šə̑žə̑mak
šə̑žə̑m-ak
šə̑žə̑m-ak
in.autumn-STR
av-enc
šə̑žə̑mak
šə̑žə̑-m-ak
šə̑že-m-ak
autumn-ACC-STR
no-case-enc
šə̑žə̑mak
šə̑žə̑-m-ak
šə̑že-me-ak
drizzle-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
šüjə̑n
šüj-ə̑n
šüj-n
neck-GEN
no-case
šüjə̑n
šüj-ə̑n
šüj-n
piece.of.coal-GEN
no-case
šüjə̑n
šüj-ə̑n
šüj-n
pus-GEN
no-case
šüjə̑n
šüj-ə̑n-Ø
šüj-n-Ø
rot-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šüjə̑n
šüj-ə̑n
šüj-n
rot-CVB
vb1-adv
pə̑ta.
pə̑t-a
pə̑te-a
end-3SG
vb2-pers



1-2-6-211


Ves šošo šueš.

Ves
Ves
βes
different
ad/pr
šošo
šošo
šošo
spring
no
šueš.
šue-š
šue-š
thin-ILL
ad-case
šueš.
šue-š
šue-š
anthill-ILL
no-case
šueš.
šue-š
šue-eš
thin-LAT
ad-case
šueš.
šue-š
šue-eš
anthill-LAT
no-case
šueš.
šu-eš
šu-eš
bran-LAT
no-case
šueš.
šu-eš
šu-eš
bristle-LAT
no-case
šueš.
šu-eš
šu-eš
eye-LAT
no-case
šueš.
šu-eš
šu-eš
spring.water-LAT
no-case
šueš.
šu-eš
šu-eš
reach-3SG
vb1-pers
šueš.
šu-eš
šu-eš
ferment-3SG
vb1-pers
šueš.
šu-eš
šu-eš
whittle-3SG
vb1-pers



1-2-6-212


Marij adak nurə̑m kuklaš tüŋaleš.

Marij
Marij
marij
Mari
no
adak
adak
adak
again
av
nurə̑m
nur-ə̑m
nur-m
field-ACC
no-case
kuklaš
kukl-aš
kuklo-aš
uproot-INF
vb2-inf
tüŋaleš.
tüŋal-eš
tüŋal-eš
start-3SG
vb1-pers



1-2-6-213


Maskat, βə̑nem gə̑č́ lektə̑n, kuklə̑maške mija.

Maskat,
Maska-t
maska-et
bear-2SG
no-poss
Maskat,
Maska-t
maska-at
bear-and
no-enc
Maskat,
Mask-at
maske-at
mask-and
no-enc
βə̑nem
βə̑ńem
βə̑ńem
pit
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
lektə̑n,
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n,
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kuklə̑maške
kuklə̑maš-ke
kuklə̑maš-ške
uprooting-ILL
no-case
kuklə̑maške
kuklə̑-maš-ke
kuklo-maš-ške
uproot-NMLZ-ILL
vb2-deriv.n-case
mija.
mij-a
mije-a
come-3SG
vb2-pers



1-2-6-214


— Tə̑j mə̑jə̑m ondalə̑šə̑č́.

Tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
me
pr
mə̑jə̑m
mə̑j-ə̑m
mə̑j-m
1SG-ACC
pr-case
ondalə̑šə̑č́.
ondalə̑-š-ə̑č́
ondale-š-ə̑č́
deceive-PST1-2SG
vb2-tense-pers



1-2-6-215


Ə̑nde mə̑j tə̑jə̑m škendə̑m koč́kam, — maneš maska.

Ə̑nde
Ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
škendə̑m
šken-d-ə̑m
ške-d-m
REFL-2SG-ACC
pr-poss-case
koč́kam, —
koč́k-am
koč́k-am
eat-1SG
vb1-pers
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
maska.
maska
maska
bear
no



1-2-6-216


— Mə̑jə̑m koč́kaš tə̑j ale šuat, ajda adak kuklena, βara tə̑j βožšə̑m nalat, mə̑j βujžə̑m nalam, — maneš marij.

Mə̑jə̑m
Mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
me
pr
Mə̑jə̑m
mə̑j-ə̑m
mə̑j-m
1SG-ACC
pr-case
koč́kaš
koč́k-aš
koč́k-aš
eat-INF
vb1-inf
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
šuat,
šu-at
šu-at
bran-and
no-enc
šuat,
šu-at
šu-at
bristle-and
no-enc
šuat,
šu-at
šu-at
eye-and
no-enc
šuat,
šu-at
šu-at
spring.water-and
no-enc
šuat,
šu-at
šu-at
reach-2SG
vb1-pers
šuat,
šu-at
šu-at
ferment-2SG
vb1-pers
šuat,
šu-at
šu-at
whittle-2SG
vb1-pers
šuat,
šu-at
šuo-at
throw-3PL
vb2-pers
šuat,
šu-a-t
šuo-a-at
throw-3SG-and
vb2-pers-enc
šuat,
šu-Ø-at
šu-Ø-at
reach-CNG-and
vb1-conn-enc
šuat,
šu-Ø-at
šu-Ø-at
ferment-CNG-and
vb1-conn-enc
šuat,
šu-Ø-at
šu-Ø-at
whittle-CNG-and
vb1-conn-enc
šuat,
šu-Ø-at
šuo-Ø-at
throw-CNG-and
vb2-conn-enc
šuat,
šu-Ø-at
šu-Ø-at
reach-CVB-and
vb1-adv-enc
šuat,
šu-Ø-at
šu-Ø-at
ferment-CVB-and
vb1-adv-enc
šuat,
šu-Ø-at
šu-Ø-at
whittle-CVB-and
vb1-adv-enc
šuat,
šu--at
šu-Je-at
reach-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
šuat,
šu--at
šu-Je-at
ferment-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
šuat,
šu--at
šu-Je-at
whittle-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
ajda
ajda
ajda
let's.go
pa
adak
adak
adak
again
av
kuklena,
kukl-ena
kuklo-ena
uproot-1PL
vb2-pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
βožšə̑m
βož-šə̑-m
βož-že-m
root-3SG-ACC
no-poss-case
nalat,
nal-at
nal-at
take-2SG
vb1-pers
nalat,
nal-Ø-at
nal-Ø-at
take-CNG-and
vb1-conn-enc
nalat,
nal-Ø-at
nal-Ø-at
take-CVB-and
vb1-adv-enc
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
βujžə̑m
βuj-žə̑-m
βuj-že-m
head-3SG-ACC
no-poss-case
nalam, —
nal-am
nal-am
take-1SG
vb1-pers
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
marij.
marij
marij
Mari
no



1-2-6-217


Maska kelša.

Maska
Maska
maska
bear
no
kelša.
kelš-a
kelše-a
appeal.to-3SG
vb2-pers



1-2-6-218


Nurə̑m kuklat, šožə̑m üdat.

Nurə̑m
Nur-ə̑m
nur-m
field-ACC
no-case
kuklat,
kukl-at
kuklo-at
uproot-3PL
vb2-pers
kuklat,
kukl-a-t
kuklo-a-at
uproot-3SG-and
vb2-pers-enc
kuklat,
kukl-Ø-at
kuklo-Ø-at
uproot-CNG-and
vb2-conn-enc
šožə̑m
šož-ə̑m
šož-m
barley-ACC
no-case
šožə̑m
šož-ə̑m
šož-m
X-ACC
no-case
üdat.
üd-at
üdö-at
sow-3PL
vb2-pers
üdat.
üd-a-t
üdö-a-at
sow-3SG-and
vb2-pers-enc
üdat.
üd-Ø-at
üdö-Ø-at
sow-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-6-219


Šož peš motor šoč́ə̑n.

Šož
Šož
šož
barley
no
Šož
Šož
šož
X
no
peš
peš
peš
very
av
motor
motor
motor
beautiful
ad/av/no
motor
motor
motor
motor
no
šoč́ə̑n.
šoč́ə̑n
šoč́ə̑n
from.one's.birth
av
šoč́ə̑n.
šoč́-ə̑n
šoč́-n
X-GEN
ad-case
šoč́ə̑n.
šoč́-ə̑n-Ø
šoč́-n-Ø
be.born-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šoč́ə̑n.
šoč́-ə̑n
šoč́-n
be.born-CVB
vb1-adv



1-2-6-220


Türedaš žap šuə̑n.

Türedaš
Türed-aš
türed-aš
cut-INF
vb1-inf
žap
žap
žap
time
no
šuə̑n.
šuə̑n
šuə̑n
no.matter
pa
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
bran-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
bristle-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
eye-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
spring.water-GEN
no-case
šuə̑n.
šu-ə̑n-Ø
šu-n-Ø
reach-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šuə̑n.
šu-ə̑n-Ø
šu-n-Ø
ferment-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šuə̑n.
šu-ə̑n-Ø
šu-n-Ø
whittle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
reach-CVB
vb1-adv
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
ferment-CVB
vb1-adv
šuə̑n.
šu-ə̑n
šu-n
whittle-CVB
vb1-adv



1-2-6-221


— Ə̑nde mom nalat?

Ə̑nde
Ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
nalat?
nal-at
nal-at
take-2SG
vb1-pers
nalat?
nal-Ø-at
nal-Ø-at
take-CNG-and
vb1-conn-enc
nalat?
nal-Ø-at
nal-Ø-at
take-CVB-and
vb1-adv-enc



1-2-6-222


— maneš marij.

maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
marij.
marij
marij
Mari
no



1-2-6-223


— Ojlə̑mə̑na semə̑n ə̑štena, ə̑nde mə̑j βožšə̑m nalam, a tə̑j βujžə̑m nal, — maneš maska.

Ojlə̑mə̑na
Ojlə̑mə̑-na
ojlə̑mo-na
speech-1PL
ad-poss
Ojlə̑mə̑na
Ojlə̑-mə̑-na
ojlo-me-na
talk-PTCP.PASS-1PL
vb2-ad-poss
semə̑n
semə̑n
semə̑n
like
po
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
melody-GEN
no-case
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
sense-GEN
no-case
ə̑štena,
ə̑št-ena
ə̑šte-ena
do-1PL
vb2-pers
ə̑nde
ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
βožšə̑m
βož-šə̑-m
βož-že-m
root-3SG-ACC
no-poss-case
nalam,
nal-am
nal-am
take-1SG
vb1-pers
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
βujžə̑m
βuj-žə̑-m
βuj-že-m
head-3SG-ACC
no-poss-case
nal, —
nal-Ø
nal-Ø
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
nal, —
nal-Ø
nal-Ø
take-CNG
vb1-conn
nal, —
nal-Ø
nal-Ø
take-CVB
vb1-adv
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
maska.
maska
maska
bear
no



1-2-6-224


Marij šožə̑n parč́ažə̑m türed naleš, maska βə̑nemə̑škə̑že otə̑lə̑m numal opta.

Marij
Marij
marij
Mari
no
šožə̑n
šož-ə̑n
šož-n
barley-GEN
no-case
šožə̑n
šož-ə̑n
šož-n
X-GEN
no-case
parč́ažə̑m
parč́a-žə̑-m
parč́a-že-m
twig-3SG-ACC
no-poss-case
parč́ažə̑m
parč́a-žə̑-m
parč́a-že-m
brocade-3SG-ACC
no-poss-case
türed
türed-Ø
türed-Ø
cut-IMP.2SG
vb1-mood.pers
türed
türed-Ø
türed-Ø
cut-CNG
vb1-conn
türed
türed-Ø
türed-Ø
cut-CVB
vb1-adv
naleš,
nal'-eš
nal'e-eš
soft.red.clay-LAT
no-case
naleš,
nal-eš
nal-eš
take-3SG
vb1-pers
maska
maska
maska
bear
no
βə̑nemə̑škə̑že
βə̑ńem-ə̑škə̑-že
βə̑ńem-ške-že
pit-ILL-3SG
no-case-poss
otə̑lə̑m
otə̑l-ə̑m
otə̑l-m
stubble-ACC
no-case
numal
numal-Ø
numal-Ø
carry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
numal
numal-Ø
numal-Ø
carry-CNG
vb1-conn
numal
numal-Ø
numal-Ø
carry-CVB
vb1-adv
opta.
opt-a
opto-a
put-3SG
vb2-pers
opta.
opt-a
opto-a
bark-3SG
vb2-pers



1-2-6-225


Marij tele goč́ šož kində̑m koč́keš.

Marij
Marij
marij
Mari
no
tele
tele
tele
winter
no
goč́
goč́
goč́
over
po
šož
šož
šož
barley
no
šož
šož
šož
X
no
kində̑m
kində̑-m
kinde-m
bread-ACC
no-case
koč́keš.
koč́k-eš
koč́k-eš
eat-3SG
vb1-pers



1-2-6-226


Maskan βə̑nemə̑štə̑že otə̑l pə̑knen pə̑ta.

Maskan
Maska-n
maska-an
bear-with
no-deriv.ad
Maskan
Mask-an
maske-an
mask-with
no-deriv.ad
Maskan
Maska-n
maska-n
bear-GEN
no-case
βə̑nemə̑štə̑že
βə̑ńem-ə̑štə̑-že
βə̑ńem-šte-že
pit-INE-3SG
no-case-poss
otə̑l
o-t-ə̑l-Ø
o-t-ul-Ø
NEG-2SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
otə̑l
otə̑l
otə̑l
stubble
no
pə̑knen
***
***
***
***
pə̑ta.
pə̑t-a
pə̑te-a
end-3SG
vb2-pers



1-2-6-227


Tele erta.

Tele
Tele
tele
winter
no
erta.
ert-a
erte-a
pass-3SG
vb2-pers



1-2-6-228


Šošo toleš.

Šošo
Šošo
šošo
spring
no
toleš.
tol'-eš
tol'-eš
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleš.
tol-eš
tol-eš
come-3SG
vb1-pers



1-2-6-229


Marij adak nurə̑m kuklaš tüŋaleš.

Marij
Marij
marij
Mari
no
adak
adak
adak
again
av
nurə̑m
nur-ə̑m
nur-m
field-ACC
no-case
kuklaš
kukl-aš
kuklo-aš
uproot-INF
vb2-inf
tüŋaleš.
tüŋal-eš
tüŋal-eš
start-3SG
vb1-pers



1-2-6-230


Maska βə̑nem gə̑č́še lekteš, marijə̑n kuklə̑maškə̑že mija:

Maska
Maska
maska
bear
no
βə̑nem
βə̑ńem
βə̑ńem
pit
no
gə̑č́še
gə̑č́-še
gə̑č́-že
from-3SG
po-poss
lekteš,
lekt-eš
lekt-eš
go-3SG
vb1-pers
marijə̑n
marij-ə̑n
marij-n
Mari-GEN
no-case
kuklə̑maškə̑že
kuklə̑maš-kə̑-že
kuklə̑maš-ške-že
uprooting-ILL-3SG
no-case-poss
kuklə̑maškə̑že
kuklə̑-maš-kə̑-že
kuklo-maš-ške-že
uproot-NMLZ-ILL-3SG
vb2-deriv.n-case-poss
mija:
mij-a
mije-a
come-3SG
vb2-pers



1-2-6-231


— Tə̑j adak mə̑jə̑m ondalə̑šə̑č́.

Tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
adak
adak
adak
again
av
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
me
pr
mə̑jə̑m
mə̑j-ə̑m
mə̑j-m
1SG-ACC
pr-case
ondalə̑šə̑č́.
ondalə̑-š-ə̑č́
ondale-š-ə̑č́
deceive-PST1-2SG
vb2-tense-pers



1-2-6-232


Ə̑ndə̑že tə̑jə̑m koč́kamak.

Ə̑ndə̑že
Ə̑ndə̑-že
ə̑nde-že
now-3SG
av/pa-poss
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
koč́kamak.
koč́k-am-ak
koč́k-am-ak
eat-1SG-STR
vb1-pers-enc



1-2-6-233


— Koč́kat gə̑n, koč́kat ogə̑la, — maneš marij, — mə̑jə̑n kudə̑štem imnem den orβam aram kodeš, tudə̑mat tə̑lanet konden puem.

Koč́kat
Koč́k-at
koč́k-at
eat-2SG
vb1-pers
Koč́kat
Koč́k--at
koč́k-Je-at
eat-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
koč́kat
koč́k-at
koč́k-at
eat-2SG
vb1-pers
koč́kat
koč́k--at
koč́k-Je-at
eat-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
ogə̑la, —
ogə̑la
ogə̑la
it's.just.as.well
pa
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
marij, —
marij
marij
Mari
no
mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
my
pr
mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
kudə̑štem
kud-ə̑št-em
kud-šte-em
six-INE-1SG
nm-case-poss
kudə̑štem
kudə̑-št-em
kudo-šte-em
which-INE-1SG
pr-case-poss
kudə̑štem
kudə̑-št-em
kudo-šte-em
house-INE-1SG
no-case-poss
kudə̑štem
kudə̑-št-em
kudo-šte-em
placenta-INE-1SG
no-case-poss
imnem
imń-em
imńe-em
horse-1SG
no-poss
imnem
imń-em-Ø
imńe-em-Ø
horse-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
imnem
imń-em-Ø
imńe-em-Ø
horse-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
imnem
imń-em-Ø
imńe-em-Ø
horse-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
den
den
den
and
co
orβam
orβa-m
orβa-m
cart-ACC
no-case
orβam
orβa-m
orβa-em
cart-1SG
no-poss
orβam
orβa-m-Ø
orβa-em-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
orβam
orβa-m-Ø
orβa-em-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
orβam
orβa-m-Ø
orβa-em-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
aram
aram
aram
in.vain
ad/av
aram
ara-m
ara-m
body-ACC
no-case
aram
ara-m
ara-em
body-1SG
no-poss
aram
ara-m-Ø
ara-em-Ø
body-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
aram
ara-m-Ø
ara-em-Ø
body-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
aram
ara-m-Ø
ara-em-Ø
body-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kodeš,
kod-eš
kod-eš
code-LAT
no-case
kodeš,
kod-eš
kod-eš
stay-3SG
vb1-pers
tudə̑mat
tudə̑m-at
tudə̑m-at
him/her-and
pr-enc
tudə̑mat
tudo-m-at
tudo-m-at
3SG-ACC-and
pr-case-enc
tudə̑mat
tu-də̑m-at
tu-də̑me-at
that-without-and
pr-deriv.ad-enc
tudə̑mat
tu-də̑m-at
tu-də̑me-at
gland-without-and
no-deriv.ad-enc
tudə̑mat
tu-də̑m-at
tu-də̑me-at
banner-without-and
no-deriv.ad-enc
tə̑lanet
tə̑-lan-et
tə̑j-lan-et
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
tə̑lanet
tə̑lan-et
tə̑lan-et
wish-2SG
no-poss
tə̑lanet
tə̑lan-et
tə̑lane-et
wish-2SG
vb2-pers
tə̑lanet
tə̑l-an-et
tə̑l-an-et
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
konden
kond-en-Ø
kondo-en-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
konden
kond-en
kondo-en
bring-CVB
vb2-adv
puem.
puem
puem
bagpipe.mouthpiece
no
puem.
pu-em
pu-em
wood-1SG
no-poss
puem.
pu}-em
puo-em
give-1SG
vb2-pers
puem.
pu}-em
puo-em
blow-1SG
vb2-pers
puem.
pu-em-Ø
pu-em-Ø
wood-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
puem.
pu-em-Ø
pu-em-Ø
wood-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
puem.
pu-em-Ø
pu-em-Ø
wood-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



1-2-6-234


Erla marte kolto.

Erla
Erla
erla
tomorrow
ad/av/no
Erla
Er-la
er-la
morning-COMP
ad/av/no-case
Erla
Er-la
er-la
morning-PL
ad/av/no-num
Erla
Er-la
er-la
morning-STR
ad/av/no-enc
marte
marte
marte
up.to
po
kolto.
kolto-Ø
kolto-Ø
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kolto.
kolto-Ø
kolto-Ø
send-CNG
vb2-conn



1-2-6-235


— Jöra, — maneš maska.

Jöra, —
Jöra
jöra
good
pa
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
roll-3SG
vb2-pers
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
mix-3SG
vb2-pers
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
go.out-3SG
vb2-pers
Jöra, —
Jör-a
jörö-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
maska.
maska
maska
bear
no



1-2-6-236


— Erla ot kondo gə̑n, kudə̑šketak mijen koč́kam.

Erla
Erla
erla
tomorrow
ad/av/no
Erla
Er-la
er-la
morning-COMP
ad/av/no-case
Erla
Er-la
er-la
morning-PL
ad/av/no-num
Erla
Er-la
er-la
morning-STR
ad/av/no-enc
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
kondo
kondo-Ø
kondo-Ø
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kondo
kondo-Ø
kondo-Ø
bring-CNG
vb2-conn
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
kudə̑šketak
kud-ə̑šk-et-ak
kud-ške-et-ak
six-ILL-2SG-STR
nm-case-poss-enc
kudə̑šketak
kudə̑-šk-et-ak
kudo-ške-et-ak
which-ILL-2SG-STR
pr-case-poss-enc
kudə̑šketak
kudə̑-šk-et-ak
kudo-ške-et-ak
house-ILL-2SG-STR
no-case-poss-enc
kudə̑šketak
kudə̑-šk-et-ak
kudo-ške-et-ak
placenta-ILL-2SG-STR
no-case-poss-enc
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
koč́kam.
koč́k-am
koč́k-am
eat-1SG
vb1-pers



1-2-6-237


Marij möŋgə̑žö peš ojgə̑ren kaja.

Marij
Marij
marij
Mari
no
möŋgə̑žö
möŋgə̑-žö
möŋgö-že
home-3SG
av/no/po-poss
peš
peš
peš
very
av
ojgə̑ren
ojgə̑r-en-Ø
ojgə̑ro-en-Ø
grieve-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ojgə̑ren
ojgə̑r-en
ojgə̑ro-en
grieve-CVB
vb2-adv
kaja.
kaj-a
kaje-a
go-3SG
vb2-pers



1-2-6-238


Korneš rə̑βə̑žə̑m βašliješ.

Korneš
Korn-eš
korno-eš
road-LAT
no-case
rə̑βə̑žə̑m
rə̑βə̑ž-ə̑m
rə̑βə̑ž-m
fox-ACC
no-case
βašliješ.
βašlij-eš
βašlij-eš
meet-3SG
vb1-pers



1-2-6-239


— Molan tə̑ge ojgə̑ren oškə̑lat, marij?

Molan
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
ojgə̑ren
ojgə̑r-en-Ø
ojgə̑ro-en-Ø
grieve-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ojgə̑ren
ojgə̑r-en
ojgə̑ro-en
grieve-CVB
vb2-adv
oškə̑lat,
oškə̑l-at
oškə̑l-at
step-and
no-enc
oškə̑lat,
oškə̑l-at
oškə̑l-at
step-2SG
vb1-pers
oškə̑lat,
oškə̑-la-t
oško-la-et
black.poplar-COMP-2SG
no-case-poss
oškə̑lat,
oškə̑-la-t
oško-la-et
black.poplar-PL-2SG
no-num-poss
oškə̑lat,
oškə̑-la-t
oško-la-at
black.poplar-COMP-and
no-case-enc
oškə̑lat,
oškə̑-la-t
oško-la-at
black.poplar-PL-and
no-num-enc
oškə̑lat,
oškə̑l-Ø-at
oškə̑l-Ø-at
step-CNG-and
vb1-conn-enc
oškə̑lat,
oškə̑l-Ø-at
oškə̑l-Ø-at
step-CVB-and
vb1-adv-enc
marij?
marij
marij
Mari
no



1-2-6-240


— rə̑βə̑ž jodeš.

rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
fox
no
jodeš.
jod-eš
jod-eš
iodine-LAT
no-case
jodeš.
jod-eš
jod-eš
ask-3SG
vb1-pers



1-2-6-241


— Kuze om ojgə̑ro, mə̑jə̑m erla maska koč́keš.

Kuze
Kuze
kuze
how
av/co/no/pa
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
ojgə̑ro,
ojgə̑ro-Ø
ojgə̑ro-Ø
grieve-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ojgə̑ro,
ojgə̑ro-Ø
ojgə̑ro-Ø
grieve-CNG
vb2-conn
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
me
pr
mə̑jə̑m
mə̑j-ə̑m
mə̑j-m
1SG-ACC
pr-case
erla
erla
erla
tomorrow
ad/av/no
erla
er-la
er-la
morning-COMP
ad/av/no-case
erla
er-la
er-la
morning-PL
ad/av/no-num
erla
er-la
er-la
morning-STR
ad/av/no-enc
maska
maska
maska
bear
no
koč́keš.
koč́k-eš
koč́k-eš
eat-3SG
vb1-pers



1-2-6-242


— It ojgə̑ro, — maneš rə̑βə̑ž, — erla tə̑ške orβa dene tol, peŋgə̑də̑rak keremə̑m kondo, mə̑j tə̑jə̑m utarem.

It
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ojgə̑ro, —
ojgə̑ro-Ø
ojgə̑ro-Ø
grieve-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ojgə̑ro, —
ojgə̑ro-Ø
ojgə̑ro-Ø
grieve-CNG
vb2-conn
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
rə̑βə̑ž, —
rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
fox
no
erla
erla
erla
tomorrow
ad/av/no
erla
er-la
er-la
morning-COMP
ad/av/no-case
erla
er-la
er-la
morning-PL
ad/av/no-num
erla
er-la
er-la
morning-STR
ad/av/no-enc
tə̑ške
tə̑ške
tə̑ške
here
av/pr
tə̑ške
tə̑š-ke
tə̑š-ške
here-ILL
av/pr-case
orβa
orβa
orβa
cart
no
dene
dene
dene
with
po
tol,
tol-Ø
tol-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
tol,
tol-Ø
tol-Ø
come-CNG
vb1-conn
tol,
tol-Ø
tol-Ø
come-CVB
vb1-adv
peŋgə̑də̑rak
peŋgə̑də̑-rak
peŋgə̑de-rak
hard-COMP
ad-deg
keremə̑m
kerem-ə̑m
kerem-m
rope-ACC
no-case
keremə̑m
kerem-ə̑m
kerem-m
personal.plot.of.land-ACC
no-case
keremə̑m
ker-em-ə̑m
kere-em-m
truth-1SG-ACC
ad/no-poss-case
keremə̑m
ker-em-ə̑m
kere-em-ə̑m
truth-TRANS-PST1.1SG
ad/no-deriv.v-tense.pers
kondo,
kondo-Ø
kondo-Ø
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kondo,
kondo-Ø
kondo-Ø
bring-CNG
vb2-conn
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
utarem.
utar-em
utare-em
save-1SG
vb2-pers



1-2-6-243


Mə̑lanem agə̑tanə̑m kondo, mə̑j agə̑tanə̑m peš jöratem.

Mə̑lanem
mə̑-lan-em
mə̑j-lan-em
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
agə̑tanə̑m
agə̑tan-ə̑m
agə̑tan-m
rooster-ACC
no-case
kondo,
kondo-Ø
kondo-Ø
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kondo,
kondo-Ø
kondo-Ø
bring-CNG
vb2-conn
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
agə̑tanə̑m
agə̑tan-ə̑m
agə̑tan-m
rooster-ACC
no-case
peš
peš
peš
very
av
jöratem.
jörat-em
jörate-em
love-1SG
vb2-pers



1-2-6-244


Marij tugak ə̑šta.

Marij
Marij
marij
Mari
no
tugak
tugak
tugak
so
av/co/pr
tugak
tug-a-k
tugo-a-ak
break-3SG-STR
vb2-pers-enc
tugak
tug-Ø-ak
tug-Ø-ak
break-CNG-STR
vb1-conn-enc
tugak
tug-Ø-ak
tug-Ø-ak
break-CVB-STR
vb1-adv-enc
tugak
tug--ak
tug-Je-ak
break-PST1.3SG-STR
vb1-tense.pers-enc
tugak
tug-Ø-ak
tugo-Ø-ak
break-CNG-STR
vb2-conn-enc
ə̑šta.
ə̑št-a
ə̑šte-a
do-3SG
vb2-pers



1-2-6-245


Rə̑βə̑žlan agə̑tanə̑m konda.

Rə̑βə̑žlan
Rə̑βə̑ž-lan
rə̑βə̑ž-lan
fox-DAT
no-case
Rə̑βə̑žlan
Rə̑βə̑ž-la-n
rə̑βə̑ž-la-n
fox-PL-GEN
no-num-case
agə̑tanə̑m
agə̑tan-ə̑m
agə̑tan-m
rooster-ACC
no-case
konda.
kon-da
kon-da
kitty-2PL
no-poss
konda.
kon-da
kon-da
alkali-2PL
no-poss
konda.
kond-a
kondo-a
bring-3SG
vb2-pers



1-2-6-246


Rə̑βə̑ž agə̑tanə̑m koč́keš.

Rə̑βə̑ž
Rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
fox
no
agə̑tanə̑m
agə̑tan-ə̑m
agə̑tan-m
rooster-ACC
no-case
koč́keš.
koč́k-eš
koč́k-eš
eat-3SG
vb1-pers



1-2-6-247


Č́aškereš šə̑lə̑n šinč́eš.

Č́aškereš
Č́ašker-eš
č́ašker-eš
thicket-LAT
no-case
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n
šə̑l-n
meat-GEN
no-case
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n-Ø
šə̑l-n-Ø
hide-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n
šə̑l-n
hide-CVB
vb1-adv
šinč́eš.
šinč́-eš
šinč́-eš
sit.down-3SG
vb1-pers



1-2-6-248


Marij orβažə̑m kuklemešə̑že šogalta, kuklaš tüŋaleš.

Marij
Marij
marij
Mari
no
orβažə̑m
orβa-žə̑-m
orβa-že-m
cart-3SG-ACC
no-poss-case
kuklemešə̑že
kuklem-eš-ə̑že
kuklem-eš-že
clearing-LAT-3SG
no-case-poss
šogalta,
šogalt-a
šogalte-a
put-3SG
vb2-pers
kuklaš
kukl-aš
kuklo-aš
uproot-INF
vb2-inf
tüŋaleš.
tüŋal-eš
tüŋal-eš
start-3SG
vb1-pers



1-2-6-249


Maska toleš: «Ə̑nde tə̑jə̑m koč́kamak», — maneš marijlan.

Maska
Maska
maska
bear
no
toleš:
tol'-eš
tol'-eš
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleš:
tol-eš
tol-eš
come-3SG
vb1-pers
«Ə̑nde
Ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
koč́kamak», —
koč́k-am-ak
koč́k-am-ak
eat-1SG-STR
vb1-pers-enc
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
marijlan.
marij-lan
marij-lan
Mari-DAT
no-case
marijlan.
marij-la-n
marij-la-n
Mari-PL-GEN
no-num-case



1-2-6-250


Tide žapə̑šte rə̑βə̑ž šuč́ko jük dene kə̑č́kə̑raleš:

Tide
Tide
tide
this
pr
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
žapə̑šte
žapə̑šte
žapə̑šte
in.time
av/po
žapə̑šte
žap-ə̑šte
žap-šte
time-INE
no-case
rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
fox
no
šuč́ko
šuč́ko
šuč́ko
terrifying
ad
jük
jük
jük
voice
no
dene
dene
dene
with
po
kə̑č́kə̑raleš:
kə̑č́kə̑ral-eš
kə̑č́kə̑ral-eš
shout-3SG
vb1-pers



1-2-6-251


— Marij, marij!

Marij,
Marij
marij
Mari
no
marij!
marij
marij
Mari
no



1-2-6-252


Molan tide šüč́an omartažə̑m orβašket ot pə̑šte?

Molan
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
šüč́an
šüč́an
šüč́an
sooty
ad
šüč́an
šüč́-an
šüč́-an
soot-with
ad/no-deriv.ad
omartažə̑m
omarta-žə̑-m
omarta-že-m
stump-3SG-ACC
no-poss-case
orβašket
orβa-šk-et
orβa-ške-et
cart-ILL-2SG
no-case-poss
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
pə̑šte?
pə̑šte-Ø
pə̑šte-Ø
put-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pə̑šte?
pə̑šte-Ø
pə̑šte-Ø
put-CNG
vb2-conn



1-2-6-253


Maska lüdeš, marijlan ojla:

Maska
Maska
maska
bear
no
lüdeš,
lüd-eš
lüd-eš
be.afraid.of-3SG
vb1-pers
marijlan
marij-lan
marij-lan
Mari-DAT
no-case
marijlan
marij-la-n
marij-la-n
Mari-PL-GEN
no-num-case
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-COMP
no-case
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-PL
no-num
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-STR
no-enc
ojla:
oj-la
oj-la
oh-STR
in-enc
ojla:
ojl-a
ojlo-a
talk-3SG
vb2-pers
ojla:
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ojla:
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



1-2-6-254


— Pə̑štə̑šə̑n koj, pə̑štə̑šə̑n koj.

Pə̑štə̑šə̑n
Pə̑štə̑šə̑-n
pə̑štə̑še-n
investor-GEN
no-case
Pə̑štə̑šə̑n
Pə̑štə̑-šə̑-n
pə̑šte-še-n
put-PTCP.ACT-GEN
vb2-ad-case
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv
pə̑štə̑šə̑n
pə̑štə̑šə̑-n
pə̑štə̑še-n
investor-GEN
no-case
pə̑štə̑šə̑n
pə̑štə̑-šə̑-n
pə̑šte-še-n
put-PTCP.ACT-GEN
vb2-ad-case
koj.
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
koj.
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
koj.
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv



1-2-6-255


Marij maskam kuč́ə̑šə̑n koješ, maska škak orβaške küzen βozeš.

Marij
Marij
marij
Mari
no
maskam
maska-m
maska-m
bear-ACC
no-case
maskam
maska-m
maska-em
bear-1SG
no-poss
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kuč́ə̑šə̑n
kuč́ə̑š-ə̑n
kuč́ə̑š-n
endurance-GEN
no-case
kuč́ə̑šə̑n
kuč́ə̑šə̑-n
kuč́ə̑šo-n
owner-GEN
ad/no-case
kuč́ə̑šə̑n
kuč́ə̑-šə̑-n
kuč́o-še-n
hold-PTCP.ACT-GEN
vb2-ad-case
koješ,
koješ
koješ
it.seems
pa
koješ,
koj-eš
koj-eš
be.visible-3SG
vb1-pers
maska
maska
maska
bear
no
škak
***
***
***
***
orβaške
orβa-ške
orβa-ške
cart-ILL
no-case
küzen
küz-en-Ø
küzö-en-Ø
go.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
küzen
küz-en
küzö-en
go.up-CVB
vb2-adv
βozeš.
βoz-eš
βoz-eš
cart-LAT
no-case
βozeš.
βoz-eš
βoz-eš
lie.down-3SG
vb1-pers



1-2-6-256


Rə̑βə̑ž adak küžgürak jük dene kə̑č́kə̑ra:

Rə̑βə̑ž
Rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
fox
no
adak
adak
adak
again
av
küžgürak
***
***
***
***
jük
jük
jük
voice
no
dene
dene
dene
with
po
kə̑č́kə̑ra:
kə̑č́kə̑r-a
kə̑č́kə̑re-a
shout-3SG
vb2-pers



1-2-6-257


— Marij, marij!

Marij,
Marij
marij
Mari
no
marij!
marij
marij
Mari
no



1-2-6-258


Molan tide šüč́an omartatə̑m ot pid?

Molan
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
šüč́an
šüč́an
šüč́an
sooty
ad
šüč́an
šüč́-an
šüč́-an
soot-with
ad/no-deriv.ad
omartatə̑m
omarta-t-ə̑m
omarta-et-m
stump-2SG-ACC
no-poss-case
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
pid?
pid-Ø
pid-Ø
tie-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pid?
pid-Ø
pid-Ø
tie-CNG
vb1-conn
pid?
pid-Ø
pid-Ø
tie-CVB
vb1-adv



1-2-6-259


— Pidšə̑n koj, pidšə̑n koj, — maneš maska.

Pidšə̑n
Pid-šə̑-n
pid-še-n
tie-PTCP.ACT-GEN
vb1-ad-case
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv
pidšə̑n
pid-šə̑-n
pid-še-n
tie-PTCP.ACT-GEN
vb1-ad-case
koj, —
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
koj, —
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
koj, —
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
maska.
maska
maska
bear
no



1-2-6-260


Marij maskam peŋgə̑də̑n pidə̑n šə̑nda.

Marij
Marij
marij
Mari
no
maskam
maska-m
maska-m
bear-ACC
no-case
maskam
maska-m
maska-em
bear-1SG
no-poss
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
peŋgə̑də̑n
peŋgə̑də̑n
peŋgə̑də̑n
hard
av
peŋgə̑də̑n
peŋgə̑də̑-n
peŋgə̑de-n
hard-GEN
ad-case
pidə̑n
pid-ə̑n-Ø
pid-n-Ø
tie-PST2-3SG
vb1-tense-pers
pidə̑n
pid-ə̑n
pid-n
tie-CVB
vb1-adv
šə̑nda.
šə̑nd-a
šə̑nde-a
put-3SG
vb2-pers



1-2-6-261


Rə̑βə̑ž adak kə̑č́kə̑ral kolta:

Rə̑βə̑ž
Rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
fox
no
adak
adak
adak
again
av
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-CNG
vb1-conn
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-CVB
vb1-adv
kolta:
kolt-a
kolto-a
send-3SG
vb2-pers



1-2-6-262


— Marij, marij!

Marij,
Marij
marij
Mari
no
marij!
marij
marij
Mari
no



1-2-6-263


Molan tide šüč́an omartatə̑m ot rual.

Molan
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
šüč́an
šüč́an
šüč́an
sooty
ad
šüč́an
šüč́-an
šüč́-an
soot-with
ad/no-deriv.ad
omartatə̑m
omarta-t-ə̑m
omarta-et-m
stump-2SG-ACC
no-poss-case
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
rual.
rual-Ø
rual-Ø
chop-IMP.2SG
vb1-mood.pers
rual.
rual-Ø
rual-Ø
chop-CNG
vb1-conn
rual.
rual-Ø
rual-Ø
chop-CVB
vb1-adv



1-2-6-264


— Rualšə̑n koj, rualšə̑n koj, — maneš maska.

Rualšə̑n
Rual-šə̑-n
rual-še-n
chop-PTCP.ACT-GEN
vb1-ad-case
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
koj,
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv
rualšə̑n
rual-šə̑-n
rual-še-n
chop-PTCP.ACT-GEN
vb1-ad-case
koj, —
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
koj, —
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
koj, —
koj-Ø
koj-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv
maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
maska.
maska
maska
bear
no



1-2-6-265


Marij maskam βuj gə̑č́ak rual šə̑nda.

Marij
Marij
marij
Mari
no
maskam
maska-m
maska-m
bear-ACC
no-case
maskam
maska-m
maska-em
bear-1SG
no-poss
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
βuj
βuj
βuj
head
no
gə̑č́ak
gə̑č́-ak
gə̑č́-ak
from-STR
po-enc
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-IMP.2SG
vb1-mood.pers
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-CNG
vb1-conn
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-CVB
vb1-adv
šə̑nda.
šə̑nd-a
šə̑nde-a
put-3SG
vb2-pers



1-2-6-266


Maska kolen kolta.

Maska
Maska
maska
bear
no
kolen
kol-en-Ø
kolo-en-Ø
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kolen
kol-en
kolo-en
die-CVB
vb2-adv
kolta.
kolt-a
kolto-a
send-3SG
vb2-pers



1-2-6-267


Rə̑βə̑ž kudal toleš:

Rə̑βə̑ž
Rə̑βə̑ž
rə̑βə̑ž
fox
no
kudal
kudal-Ø
kudal-Ø
run-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kudal
kudal-Ø
kudal-Ø
run-CNG
vb1-conn
kudal
kudal-Ø
kudal-Ø
run-CVB
vb1-adv
toleš:
tol'-eš
tol'-eš
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleš:
tol-eš
tol-eš
come-3SG
vb1-pers



1-2-6-268


— Tidə̑žə̑m pele gə̑č́ ə̑štena, — maneš.

Tidə̑žə̑m
Tidə̑-žə̑-m
tide-že-m
this-3SG-ACC
pr-poss-case
pele
pele
pele
half
ad/av/no
pele
pele
pele
in.half
ad/av/no
pele
pel-'e
pel-Je
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
ə̑štena, —
ə̑št-ena
ə̑šte-ena
do-1PL
vb2-pers
maneš.
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš.
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers



1-2-6-269


Marij rə̑βə̑žə̑mat βujžo gə̑č́ rual kolta.

Marij
Marij
marij
Mari
no
rə̑βə̑žə̑mat
rə̑βə̑ž-ə̑m-at
rə̑βə̑ž-m-at
fox-ACC-and
no-case-enc
βujžo
βuj-žo
βuj-že
head-3SG
no-poss
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-IMP.2SG
vb1-mood.pers
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-CNG
vb1-conn
rual
rual-Ø
rual-Ø
chop-CVB
vb1-adv
kolta.
kolt-a
kolto-a
send-3SG
vb2-pers



1-2-6-270


Rə̑βə̑žat kolen kolta.

Rə̑βə̑žat
Rə̑βə̑ž-at
rə̑βə̑ž-at
fox-and
no-enc
kolen
kol-en-Ø
kolo-en-Ø
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kolen
kol-en
kolo-en
die-CVB
vb2-adv
kolta.
kolt-a
kolto-a
send-3SG
vb2-pers



1-2-6-271


Marij, rə̑βə̑žge, maskage opten, kudə̑škə̑žo toleš.

Marij,
Marij
marij
Mari
no
rə̑βə̑žge,
rə̑βə̑ž-ge
rə̑βə̑ž-ge
fox-COM
no-case
maskage
maska-ge
maska-ge
bear-COM
no-case
opten,
opt-en-Ø
opto-en-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
opten,
opt-en-Ø
opto-en-Ø
bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
opten,
opt-en
opto-en
put-CVB
vb2-adv
opten,
opt-en
opto-en
bark-CVB
vb2-adv
kudə̑škə̑žo
kud-ə̑škə̑-žo
kud-ške-že
six-ILL-3SG
nm-case-poss
kudə̑škə̑žo
kudə̑-škə̑-žo
kudo-ške-že
which-ILL-3SG
pr-case-poss
kudə̑škə̑žo
kudə̑-škə̑-žo
kudo-ške-že
house-ILL-3SG
no-case-poss
kudə̑škə̑žo
kudə̑-škə̑-žo
kudo-ške-že
placenta-ILL-3SG
no-case-poss
toleš.
tol'-eš
tol'-eš
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleš.
tol-eš
tol-eš
come-3SG
vb1-pers



1-2-6-272


Jomak umbak, mə̑j tembak, katə̑k kümə̑ž olə̑mbal jə̑mak!» — tə̑ge košartə̑š jomakšə̑m Leβentej kugə̑za.

Jomak
Jomak
jomak
tale
no
Jomak
Jom-Ø-ak
jom-Ø-ak
disappear-CNG-STR
vb1-conn-enc
Jomak
Jom-Ø-ak
jom-Ø-ak
disappear-CVB-STR
vb1-adv-enc
Jomak
Jom--ak
jom-Je-ak
disappear-PST1.3SG-STR
vb1-tense.pers-enc
umbak,
umbak
umbak
far
av
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tembak,
tembak
tembak
closer
av
katə̑k
katə̑k
katə̑k
fragment
ad/no
kümə̑ž
kümə̑ž
kümə̑ž
dish
no
kümə̑ž
kü-mə̑-ž
kü-me-že
ripen-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
olə̑mbal
olə̑mbal
olə̑mbal
bench
no
jə̑mak!» —
jə̑mak
jə̑mak
down
av/po
jə̑mak!» —
jə̑m-a-k
jə̑me-a-ak
be.blinded-3SG-STR
vb2-pers-enc
jə̑mak!» —
jə̑m-Ø-ak
jə̑me-Ø-ak
be.blinded-CNG-STR
vb2-conn-enc
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
košartə̑š
košartə̑š
košartə̑š
end
no
košartə̑š
košartə̑-š-Ø
košarte-š-Ø
sharpen-PST1-3SG
vb2-tense-pers
jomakšə̑m
jomak-šə̑-m
jomak-že-m
tale-3SG-ACC
no-poss-case
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za.
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



1-2-6-273


— Marijže pojan ulmaš mo, kugə̑zaj?

Marijže
Marij-že
marij-že
Mari-3SG
no-poss
pojan
pojan
pojan
rich
ad/av/no
ulmaš
ulmaš
ulmaš
being
no/pa/vb
ulmaš
ul-maš
ul-maš
be-NMLZ
vb1-deriv.n
mo,
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
kugə̑zaj?
kugə̑zaj
kugə̑zaj
old.man
no



1-2-6-274


— jodo Japuš.

jodo
jod-o
jod-Je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Japuš.
Japuš
Japuš
Yapush
na



1-2-6-275


— Molan pojan?

Molan
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
pojan?
pojan
pojan
rich
ad/av/no



1-2-6-276


— örö Leβentej kugə̑za.

örö
örö
örö
groove
no
örö
ör-ö
ör-Je
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za.
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



1-2-6-277


— Pojan jeŋ paša ə̑štə̑mə̑lan ondalen tüla... * * *

Pojan
Pojan
pojan
rich
ad/av/no
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
paša
paša
paša
work
no
ə̑štə̑mə̑lan
ə̑štə̑mə̑-lan
ə̑štə̑me-lan
done-DAT
ad-case
ə̑štə̑mə̑lan
ə̑štə̑mə̑-la-n
ə̑štə̑me-la-n
done-PL-GEN
ad-num-case
ə̑štə̑mə̑lan
ə̑štə̑-mə̑-lan
ə̑šte-me-lan
do-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
ə̑štə̑mə̑lan
ə̑štə̑-mə̑-la-n
ə̑šte-me-la-n
do-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
ondalen
ondal-en-Ø
ondale-en-Ø
deceive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ondalen
ondal-en
ondale-en
deceive-CVB
vb2-adv
tüla... * * *
tül-a
tülö-a
pay-3SG
vb2-pers
tüla... * * *
tül-a
tülö-a
reproduce-3SG
vb2-pers



1-2-6-278


Leβentej kugə̑zan jomakə̑m koltə̑mə̑ž godə̑m Sakar den Č́ač́i βes türlə̑n jomaklenə̑t...

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-an
old.man-with
no-deriv.ad
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-n
old.man-GEN
no-case
jomakə̑m
jomak-ə̑m
jomak-m
tale-ACC
no-case
koltə̑mə̑ž
koltə̑mə̑-ž
koltə̑mo-že
sent-3SG
ad-poss
koltə̑mə̑ž
koltə̑-mə̑-ž
kolto-me-že
send-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
godə̑m
godə̑m
godə̑m
during
po
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
den
den
den
and
co
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
βes
βes
βes
different
ad/pr
türlə̑n
türlə̑n
türlə̑n
in.different.ways
av/po
türlə̑n
türlə̑-n
türlö-n
different-GEN
ad/no/po-case
jomaklenə̑t...
jomakl-en-ə̑t
jomakle-en-ə̑t
tell.stories-PST2-3PL
vb2-tense-pers



1-2-6-279


Nuno pörtə̑štö ogə̑l, kapka onč́ə̑lno šogenə̑t...

Nuno
nuno
nuno
3PL
pr
pörtə̑štö
pört-ə̑štö
pört-šte
house-INE
no-case
pörtə̑štö
pörtə̑š-tö
pörtə̑š-šte
coenurosis-INE
no-case
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
kapka
kapka
kapka
gate
no
onč́ə̑lno
onč́ə̑lno
onč́ə̑lno
in.front
av/po
šogenə̑t...
šog-en-ə̑t
šogo-en-ə̑t
stand-PST2-3PL
vb2-tense-pers



1-2-6-280


— Tə̑jə̑n č́odə̑raš puren kajmeket iže ušešem βozo: eχ, orade, molan lümžə̑mat, kusə̑žə̑mat šə̑m jod, manə̑n škanem öpkelə̑šə̑m, — šə̑man mutlana Č́ač́i.

Tə̑jə̑n
Tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
your
pr
Tə̑jə̑n
tə̑j-ə̑n
tə̑j-n
2SG-GEN
pr-case
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-š
forest-ILL
no-case
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-š
coarse-ILL
ad-case
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-eš
forest-LAT
no-case
č́odə̑raš
č́odə̑ra-š
č́odə̑ra-eš
coarse-LAT
ad-case
puren
pur-en-Ø
puro-en-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
kajmeket
***
***
***
***
iže
iže
iže
not.until
av/pa
iže
i-že
i-že
and-3SG
co-poss
iže
i-že
i-že
X-3SG
pa-poss
ušešem
uš-eš-em
uš-eš-em
mind-LAT-1SG
no-case-poss
βozo:
βozo-Ø
βozo-Ø
write-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βozo:
βoz-o
βoz-Je
lie.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βozo:
βozo-Ø
βozo-Ø
write-CNG
vb2-conn
eχ,
eχ
eχ
eh!
in
orade,
orade
orade
fool
ad/no
molan
molan
molan
for.what
av/pr
molan
mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
molan
mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
molan
mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
lümžə̑mat,
lüm-žə̑-m-at
lüm-že-m-at
name-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
kusə̑žə̑mat
kusə̑-žə̑-m-at
kuso-že-m-at
from.where-3SG-ACC-and
ad/pr-poss-case-enc
šə̑m
Ø-š-ə̑m
ə̑-š-ə̑m
NEG-PST-1SG
vb-tense-pers
šə̑m
šə̑m
šə̑m
seven
nm
jod,
jod
jod
iodine
no
jod,
jod-Ø
jod-Ø
ask-IMP.2SG
vb1-mood.pers
jod,
jod-Ø
jod-Ø
ask-CNG
vb1-conn
jod,
jod-Ø
jod-Ø
ask-CVB
vb1-adv
manə̑n
manə̑n
manə̑n
that
co
manə̑n
man-ə̑n-Ø
man-n-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
manə̑n
man-ə̑n
man-n
say-CVB
vb1-adv
škanem
šk-an-em
ške-lan-em
REFL-DAT-1SG
pr-case-poss
škanem
škan-em
škan-em
for.oneself-1SG
pr-poss
škanem
škan-em-Ø
škan-em-Ø
for.oneself-TRANS-IMP.2SG
pr-deriv.v-mood.pers
škanem
škan-em-Ø
škan-em-Ø
for.oneself-TRANS-CNG
pr-deriv.v-conn
škanem
škan-em-Ø
škan-em-Ø
for.oneself-TRANS-CVB
pr-deriv.v-adv
öpkelə̑šə̑m, —
öpkelə̑šə̑-m
öpkelə̑še-m
offending-ACC
ad-case
öpkelə̑šə̑m, —
öpkelə̑-š-ə̑m
öpkele-š-ə̑m
repent-PST1-1SG
vb2-tense-pers
öpkelə̑šə̑m, —
öpkelə̑-šə̑-m
öpkele-še-m
repent-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
šə̑man
šə̑man
šə̑man
gently
av
šə̑man
šə̑ma-n
šə̑ma-an
gentle-with
ad-deriv.ad
šə̑man
šə̑m-an
šə̑m-an
seven-with
nm-deriv.ad
šə̑man
šə̑ma-n
šə̑ma-n
gentle-GEN
ad-case
mutlana
mutlan-a
mutlane-a
talk-3SG
vb2-pers
mutlana
mut-la-na
mut-la-na
word-COMP-1PL
no-case-poss
mutlana
mut-la-na
mut-la-na
word-PL-1PL
no-num-poss
Č́ač́i.
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na



1-2-6-281


— Lümet jodaš mə̑jə̑nat šot lijə̑n ogə̑l.

Lümet
Lüm-et
lüm-et
name-2SG
no-poss
Lümet
Lüm-et
lümö-et
sore-2SG
no-poss
Lümet
Lüm-et
lümö-et
glue-2SG
no-poss
jodaš
jod-aš
jod-aš
ask-INF
vb1-inf
mə̑jə̑nat
mə̑jə̑n-at
mə̑jə̑n-at
my-and
pr-enc
mə̑jə̑nat
mə̑j-ə̑n-at
mə̑j-n-at
1SG-GEN-and
pr-case-enc
šot
šot
šot
use
no
lijə̑n
lijə̑n
lijə̑n
as.a
po
lijə̑n
lij-ə̑n-Ø
lij-n-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijə̑n
lij-ə̑n
lij-n
be-CVB
vb1-adv
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-282


Tuge gə̑nat, mə̑j tə̑jə̑m ere šonen ilenam.

Tuge
Tuge
tuge
so
av/pa
Tuge
Tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
Tuge
Tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
gə̑nat,
gə̑nat
gə̑nat
even.though
co/pa
gə̑nat,
gə̑na-t
gə̑na-at
only-and
pa-enc
gə̑nat,
gə̑n-at
gə̑n-at
if-and
co/pa-enc
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
ere
ere
ere
always
av/po
ere
ere
ere
clean
ad
šonen
šonen
šonen
deliberately
av
šonen
šon-en-Ø
šono-en-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šonen
šon-en
šono-en
think-CVB
vb2-adv
ilenam.
il-en-am
ile-en-am
live-PST2-1SG
vb2-tense-pers
ilenam.
il'e-na-m
il'e-na-m
damp-1PL-ACC
ad-poss-case



1-2-6-283


Adakše Leβentej kugə̑zaj tə̑jə̑m ere ojla ə̑le.

Adakše
Adakše
adakše
again
av
Adakše
Adak-še
adak-že
again-3SG
av-poss
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zaj
kugə̑zaj
kugə̑zaj
old.man
no
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
ere
ere
ere
always
av/po
ere
ere
ere
clean
ad
ojla
oj-la
oj-la
opinion-COMP
no-case
ojla
oj-la
oj-la
opinion-PL
no-num
ojla
oj-la
oj-la
opinion-STR
no-enc
ojla
oj-la
oj-la
oh-STR
in-enc
ojla
ojl-a
ojlo-a
talk-3SG
vb2-pers
ojla
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ojla
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
ə̑le.
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-284


— Mə̑jə̑m mom ojlašə̑že, mə̑j smola pod lukmo deč́ molə̑m nimomat ə̑šten om mošto.

Mə̑jə̑m
Mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
me
pr
Mə̑jə̑m
mə̑j-ə̑m
mə̑j-m
1SG-ACC
pr-case
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ojlašə̑že,
ojl-aš-ə̑že
ojlo-aš-že
talk-INF-3SG
vb2-inf-poss
ojlašə̑že,
oj-la-š-ə̑že
oj-la-eš-že
opinion-PL-LAT-3SG
no-num-case-poss
ojlašə̑že,
oj-la-š-ə̑že
oj-la-š-že
opinion-PL-ILL-3SG
no-num-case-poss
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
smola
smola
smola
pitch
no
pod
pod
pod
pot
no
lukmo
lukmo
lukmo
deductible
ad
lukmo
luk-mo
lukt-me
lead.out-PTCP.PASS
vb1-ad
deč́
deč́
deč́
from
po
molə̑m
molə̑-m
molo-m
other-ACC
no/pr-case
nimomat
ńimom-at
ńimom-at
nothing-and
pr-enc
nimomat
ńimo-m-at
ńimo-m-at
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
ə̑šten
ə̑št-en-Ø
ə̑šte-en-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ə̑šten
ə̑št-en
ə̑šte-en
do-CVB
vb2-adv
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
mošto.
mo-što
mo-šte
what-INE
ad/av/pa/pr-case
mošto.
moš-to
moš-šte
for.how.much-INE
av/pr-case
mošto.
mošto-Ø
mošto-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
mošto.
mošto-Ø
mošto-Ø
become.tired-IMP.2SG
vb2-mood.pers
mošto.
mošto-Ø
mošto-Ø
be.able.to-CNG
vb2-conn
mošto.
mošto-Ø
mošto-Ø
become.tired-CNG
vb2-conn



1-2-6-285


— Smola podə̑mat mošten luktaš küleš...

Smola
Smola
smola
pitch
no
podə̑mat
pod-ə̑m-at
pod-m-at
pot-ACC-and
no-case-enc
mošten
mošten
mošten
capably
av
mošten
mošt-en-Ø
mošto-en-Ø
be.able.to-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mošten
mošt-en-Ø
mošto-en-Ø
become.tired-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mošten
mošt-en
mošto-en
be.able.to-CVB
vb2-adv
mošten
mošt-en
mošto-en
become.tired-CVB
vb2-adv
luktaš
lukt-aš
lukt-aš
lead.out-INF
vb1-inf
küleš...
küleš
küleš
need
ad/no
küleš...
kül-eš
kül-eš
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-6-286


— Ere mə̑jə̑m šonaš — Kudašnurə̑što üdə̑r uke mo?..

Ere
Ere
ere
always
av/po
Ere
Ere
ere
clean
ad
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
me
pr
mə̑jə̑m
mə̑j-ə̑m
mə̑j-m
1SG-ACC
pr-case
šonaš —
šon-aš
šono-aš
think-INF
vb2-inf
Kudašnurə̑što
Kudašnurə̑što
Kudašnurə̑što
Kudashnuryshto
na
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
Virgo
no
uke
uke
uke
no
ad/no/pa
mo?..
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-287


— Tə̑j gajet uke...

Tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
gajet
gaj-et
gaj-et
like-2SG
ad/av/pa/po-poss
gajet
gaj-et
gaje-et
like-2SG
po-poss
uke...
uke
uke
no
ad/no/pa



1-2-6-288


Mə̑jə̑n č́oneš pižše uke, — šonə̑mə̑žə̑m Sakar βigak kalasə̑š.

Mə̑jə̑n
Mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
my
pr
Mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
č́oneš
č́on-eš
č́on-eš
soul-LAT
no-case
pižše
pižše
pižše
sticky
ad
pižše
piž-še
piž-še
stick-PTCP.ACT
vb1-ad
pižše
piž-še
piž-že
mitten-3SG
no-poss
pižše
piž-še
piž-že
stick-IMP.3SG
vb1-mood.pers
pižše
piž-Ø-še
piž-Ø-že
stick-CNG-3SG
vb1-conn-poss
pižše
piž-Ø-še
piž-Ø-že
stick-CVB-3SG
vb1-adv-poss
uke, —
uke
uke
no
ad/no/pa
šonə̑mə̑žə̑m
šonə̑mə̑-žə̑-m
šonə̑mo-že-m
desired-3SG-ACC
ad-poss-case
šonə̑mə̑žə̑m
šonə̑-mə̑-žə̑-m
šono-me-že-m
think-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
βigak
βigak
βigak
immediately
av
kalasə̑š.
kalasə̑-š-Ø
kalase-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-289


— Tə̑j ondalet...

Tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
ondalet...
ondal-et
ondale-et
deceive-2SG
vb2-pers



1-2-6-290


Pörjeŋ-βlak ere ondalat.

Pörjeŋ-βlak
Pörjeŋ-βlak
pörjeŋ-βlak
man-PL
no-num
ere
ere
ere
always
av/po
ere
ere
ere
clean
ad
ondalat.
ondal-at
ondale-at
deceive-3PL
vb2-pers
ondalat.
ondal-a-t
ondale-a-at
deceive-3SG-and
vb2-pers-enc
ondalat.
ondal-Ø-at
ondale-Ø-at
deceive-CNG-and
vb2-conn-enc
ondalat.
on-da-la-t
on-da-la-at
leader-2PL-COMP-and
no-poss-case-enc
ondalat.
on-da-la-t
on-da-la-at
leader-2PL-PL-and
no-poss-num-enc



1-2-6-291


— Tə̑jə̑m iktaž jeŋ ondalen mo?

Tə̑jə̑m
Tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
Tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
iktaž
iktaž
iktaž
somebody
av/pr
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
ondalen
ondal-en-Ø
ondale-en-Ø
deceive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ondalen
ondal-en
ondale-en
deceive-CVB
vb2-adv
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-2-6-292


— Sakarə̑n jükə̑štə̑žö kol'anə̑maš šoktə̑š.

Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
jükə̑štə̑žö
jük-ə̑štə̑-žö
jük-šte-že
voice-INE-3SG
no-case-poss
kol'anə̑maš
kol'anə̑maš
kol'anə̑maš
restlessness
no
kol'anə̑maš
kol'anə̑-maš
kol'ane-maš
worry-NMLZ
vb2-deriv.n
šoktə̑š.
šoktə̑š
šoktə̑š
bran
no
šoktə̑š.
šoktə̑-š-Ø
šokto-š-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-293


Č́ač́i Sakarə̑m tura onč́ale da peleštə̑š:

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
tura
tura
tura
steep
ad/av/no/po
tura
tura
tura
rook
po
onč́ale
onč́al-'e
onč́al-Je
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
peleštə̑š:
peleštə̑-š-Ø
pelešte-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-294


— Uke.

Uke.
Uke
uke
no
ad/no/pa



1-2-6-295


— Uke gə̑n, pörjeŋ ondalə̑mə̑m kušeč́ šinč́et?

Uke
Uke
uke
no
ad/no/pa
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
pörjeŋ
pörjeŋ
pörjeŋ
man
no
ondalə̑mə̑m
ondalə̑-mə̑-m
ondale-me-m
deceive-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
kušeč́
kušeč́
kušeč́
from.where
av/pr
šinč́et?
šinč́-et
šinč́e-et
sit-2SG
vb2-pers
šinč́et?
šinč́-et
šinč́e-et
know-2SG
vb2-pers



1-2-6-296


— Kodšo keŋežə̑m me ač́ij dene koktə̑n Lopnurə̑š Č́užgan Osə̑p dek kinde küsə̑n nalaš mijen ulə̑na ə̑le.

Kodšo
Kodšo
kodšo
last
ad/no
Kodšo
Kod-šo
kod-še
stay-PTCP.ACT
vb1-ad
Kodšo
Kod-šo
kod-že
code-3SG
no-poss
Kodšo
Kod-šo
kod-že
stay-IMP.3SG
vb1-mood.pers
Kodšo
Kod-Ø-šo
kod-Ø-že
stay-CNG-3SG
vb1-conn-poss
Kodšo
Kod-Ø-šo
kod-Ø-že
stay-CVB-3SG
vb1-adv-poss
keŋežə̑m
keŋežə̑m
keŋežə̑m
in.the.summer
av
keŋežə̑m
keŋež-ə̑m
keŋež-m
summer-ACC
no-case
me
me
me
1PL
pr
ač́ij
ač́ij
ač́ij
father
no
dene
dene
dene
with
po
koktə̑n
koktə̑n
koktə̑n
as.a.pair
av
Lopnurə̑š
Lopnurə̑š
Lopnurə̑š
Lopnurysh
na
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
Osə̑p
Osə̑p
Osə̑p
Osyp
na
dek
dek
dek
to
po
kinde
kinde
kinde
bread
no
küsə̑n
küsə̑n
küsə̑n
on.loan
av/no
küsə̑n
küsə̑-n
küsö-n
debt-GEN
no-case
küsə̑n
küsə̑-n
küsö-n
X-GEN
no-case
küsə̑n
kü-sə̑-n
kü-se-n
stone-ADJ-GEN
no-deriv.ad-case
nalaš
nal-aš
nal-aš
take-INF
vb1-inf
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
ulə̑na
ulə̑-na
ulo-na
is-1PL
ad/no/vb-poss
ulə̑na
ul-ə̑na
ul-na
be-1PL
vb1-pers
ə̑le.
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-297


Tə̑j škat šinč́et, Č́užgan kugə̑za kinde dek mijše-βlakə̑m kok-kum keč́e pašam ə̑štə̑kta da iže pua.

Tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
škat
***
***
***
***
šinč́et,
šinč́-et
šinč́e-et
sit-2SG
vb2-pers
šinč́et,
šinč́-et
šinč́e-et
know-2SG
vb2-pers
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
kinde
kinde
kinde
bread
no
dek
dek
dek
to
po
mijše-βlakə̑m
***
***
***
***
kok-kum
kok-kum
kok-kum
two.or.three
nm
keč́e
keč́e
keč́e
sun
no
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-CNG
vb2-conn
pašam
paša-m
paša-m
work-ACC
no-case
pašam
paša-m
paša-em
work-1SG
no-poss
pašam
paša-m-Ø
paša-em-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
pašam
paša-m-Ø
paša-em-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
pašam
paša-m-Ø
paša-em-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ə̑štə̑kta
ə̑štə̑kt-a
ə̑štə̑kte-a
make.somebody.do.something-3SG
vb2-pers
ə̑štə̑kta
ə̑štə̑-kt-a
ə̑šte-kte-a
do-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
iže
iže
iže
not.until
av/pa
iže
i-že
i-že
and-3SG
co-poss
iže
i-že
i-že
X-3SG
pa-poss
pua.
pu-a
puo-a
give-3SG
vb2-pers
pua.
pu-a
puo-a
blow-3SG
vb2-pers



1-2-6-298


Me ač́ij dene koktə̑n kok keč́e šijaš, terə̑s kə̑škaš polšə̑šna.

Me
me
me
1PL
pr
ač́ij
ač́ij
ač́ij
father
no
dene
dene
dene
with
po
koktə̑n
koktə̑n
koktə̑n
as.a.pair
av
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
keč́e
keč́e
keč́e
sun
no
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
keč́e
keč́e-Ø
keč́e-Ø
hang-CNG
vb2-conn
šijaš,
šij-aš
šij-aš
thresh-INF
vb1-inf
šijaš,
šij-aš
šij-aš
blow-INF
vb1-inf
terə̑s
terə̑s
terə̑s
manure
no
terə̑s
ter-ə̑s
ter-s
sled-STR
no-enc
kə̑škaš
kə̑šk-aš
kə̑ške-aš
throw-INF
vb2-inf
polšə̑šna.
polšə̑-š-na
polšo-š-na
help-PST1-1PL
vb2-tense-pers



1-2-6-299


Teβe tušto mə̑lanem Sandə̑r lüman ik üdə̑r ojlə̑š, tudə̑m Č́užgan Makar ondalen...

Teβe
Teβe
teβe
here
av/co/pa
Teβe
Teβe
teβe
X
pa
tušto
tušto
tušto
there
av/pa/pr
tušto
tušto
tušto
riddle
no
tušto
tu-što
tu-šte
that-INE
pr-case
tušto
tu-što
tu-šte
gland-INE
no-case
tušto
tu-što
tu-šte
banner-INE
no-case
tušto
tuš-to
tuš-šte
seed-INE
no-case
tušto
tuš-to
tuš-šte
flourish-INE
no-case
tušto
tuš-to
tuš-šte
there-INE
av/pr-case
tušto
tušto-Ø
tušto-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tušto
tušto-Ø
tušto-Ø
ask-CNG
vb2-conn
mə̑lanem
mə̑-lan-em
mə̑j-lan-em
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
Sandə̑r
Sandə̑r
Sandə̑r
Sandyr
na
lüman
lüman
lüman
named
ad
lüman
lüman
lüman
scabby
ad
lüman
lüman
lüman
with.glue
ad
lüman
lüm-an
lüm-an
name-with
no-deriv.ad
lüman
lüm-an
lümö-an
sore-with
no-deriv.ad
lüman
lüm-an
lümö-an
glue-with
no-deriv.ad
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
Virgo
no
ojlə̑š,
ojlə̑-š-Ø
ojlo-š-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers
tudə̑m
tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
Makar
Makar
Makar
Makar
na
ondalen...
ondal-en-Ø
ondale-en-Ø
deceive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ondalen...
ondal-en
ondale-en
deceive-CVB
vb2-adv



1-2-6-300


Makar mə̑jə̑mat peš tura onč́en košto...

Makar
Makar
Makar
Makar
na
mə̑jə̑mat
mə̑jə̑m-at
mə̑jə̑m-at
me-and
pr-enc
mə̑jə̑mat
mə̑j-ə̑m-at
mə̑j-m-at
1SG-ACC-and
pr-case-enc
peš
peš
peš
very
av
tura
tura
tura
steep
ad/av/no/po
tura
tura
tura
rook
po
onč́en
onč́-en-Ø
onč́o-en-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
onč́en
onč́-en
onč́o-en
look-CVB
vb2-adv
košto...
košto-Ø
košto-Ø
dry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
košto...
košt-o
košt-Je
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers
košto...
košto-Ø
košto-Ø
dry-CNG
vb2-conn



1-2-6-301


— Šüjžə̑m kürlam!

Šüjžə̑m
Šüj-žə̑-m
šüj-že-m
neck-3SG-ACC
no-poss-case
Šüjžə̑m
Šüj-žə̑-m
šüj-že-m
piece.of.coal-3SG-ACC
no-poss-case
Šüjžə̑m
Šüj-žə̑-m
šüj-že-m
pus-3SG-ACC
no-poss-case
kürlam!
kürl-am
kürl-am
tear.off-1SG
vb1-pers
kürlam!
kür-la-m
kür-la-m
bast-PL-ACC
no-num-case
kürlam!
kür-la-m
kür-la-em
bast-COMP-1SG
no-case-poss
kürlam!
kür-la-m
kür-la-em
bast-PL-1SG
no-num-poss



1-2-6-302


— č́ə̑ten ə̑š kert Sakar, kə̑č́kə̑ral koltə̑š.

č́ə̑ten
č́ə̑ten
č́ə̑ten
patiently
av
č́ə̑ten
č́ə̑t-en-Ø
č́ə̑te-en-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
č́ə̑ten
č́ə̑t-en
č́ə̑te-en
tolerate-CVB
vb2-adv
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kert
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
Sakar,
Sakar
Sakar
Sakar
na
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-CNG
vb1-conn
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-CVB
vb1-adv
koltə̑š.
koltə̑š
koltə̑š
conductivity
no
koltə̑š.
koltə̑-š-Ø
kolto-š-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-303


Umbakə̑že Č́ač́ilan ojlaš erə̑k ə̑š lij, aβaže pört-onč́ə̑č́ kə̑č́kə̑rale:

Umbakə̑že
Umbakə̑že
umbakə̑že
onward
av
Umbakə̑že
Umbakə̑-že
umbake-že
far-3SG
av-poss
Č́ač́ilan
Č́ač́ilan
Č́ač́ilan
Chachilan
na
ojlaš
ojl-aš
ojlo-aš
talk-INF
vb2-inf
ojlaš
oj-la-š
oj-la-š
opinion-PL-ILL
no-num-case
ojlaš
oj-la-š
oj-la-eš
opinion-PL-LAT
no-num-case
erə̑k
erə̑k
erə̑k
freedom
ad/no
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-CNG
vb1-conn
lij,
lij-Ø
lij-Ø
be-CVB
vb1-adv
aβaže
aβaže
aβaže
honey
no
aβaže
aβa-že
aβa-že
mother-3SG
no-poss
aβaže
aβ-a-že
aβe-a-že
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
pört-onč́ə̑č́
pört-onč́ə̑č́
pörtonč́ə̑č́
housefrom.in.front.of
noav/po
kə̑č́kə̑rale:
kə̑č́kə̑ral-'e
kə̑č́kə̑ral-Je
shout-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-304


— Č́ač́i, purə̑šaš!

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
purə̑šaš!
purə̑-šaš
puro-šaš
go.in-PTCP.FUT
vb2-ad



1-2-6-305


Mom jeŋə̑m kə̑lmə̑kten šogə̑ktet!..

Mom
Mom
mom
what
pr
Mom
Mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
jeŋə̑m
jeŋ-ə̑m
jeŋ-m
person-ACC
ad/no-case
kə̑lmə̑kten
kə̑lmə̑kt-en-Ø
kə̑lmə̑kte-en-Ø
freeze-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kə̑lmə̑kten
kə̑lmə̑kt-en
kə̑lmə̑kte-en
freeze-CVB
vb2-adv
kə̑lmə̑kten
kə̑lmə̑-kt-en-Ø
kə̑lme-kte-en-Ø
freeze.up-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
kə̑lmə̑kten
kə̑lmə̑-kt-en
kə̑lme-kte-en
freeze.up-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
šogə̑ktet!..
šogə̑kt-et
šogə̑kto-et
put-2SG
vb2-pers
šogə̑ktet!..
šogə̑-kt-et
šogo-kte-et
stand-CAUS-2SG
vb2-deriv.v-pers



1-2-6-306


Sakar tə̑ge kə̑lmen jüdβoštat šoga ə̑le, pörtə̑škö purə̑mə̑žo pə̑rč́at ok šu.

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
kə̑lmen
kə̑lm-en-Ø
kə̑lme-en-Ø
freeze.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kə̑lmen
kə̑lm-en
kə̑lme-en
freeze.up-CVB
vb2-adv
jüdβoštat
jüdβošt-at
jüdβošt-at
all.night-and
av-enc
šoga
šoga
šoga
plough
no
šoga
šog-a
šogo-a
stand-3SG
vb2-pers
ə̑le,
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
pörtə̑škö
pört-ə̑škö
pört-ške
house-ILL
no-case
pörtə̑škö
pörtə̑š-kö
pörtə̑š-ške
coenurosis-ILL
no-case
purə̑mə̑žo
purə̑mə̑-žo
purə̑mo-že
entrance-3SG
ad-poss
purə̑mə̑žo
purə̑-mə̑-žo
puro-me-že
go.in-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
pə̑rč́at
pə̑rč́at
pə̑rč́at
not.at.all
av
pə̑rč́at
pə̑rč́-at
pə̑rč́e-at
grain-and
no-enc
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
šu.
šu
šu
bran
no
šu.
šu
šu
bristle
no
šu.
šu
šu
eye
no
šu.
šu
šu
spring.water
no
šu.
šu-Ø
šu-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šu.
šu-Ø
šu-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šu.
šu-Ø
šu-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šu.
šu-Ø
šuo-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šu.
šu-Ø
šu-Ø
reach-CNG
vb1-conn
šu.
šu-Ø
šu-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
šu.
šu-Ø
šu-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
šu.
šu-Ø
šuo-Ø
throw-CNG
vb2-conn
šu.
šu-Ø
šu-Ø
reach-CVB
vb1-adv
šu.
šu-Ø
šu-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
šu.
šu-Ø
šu-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



1-2-6-307


Č́ač́i, aβaže kə̑č́kə̑ralmə̑m kolə̑n, marla kapkažə̑m kə̑č́ə̑rik poč́o...

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
aβaže
aβaže
aβaže
honey
no
aβaže
aβa-že
aβa-že
mother-3SG
no-poss
aβaže
aβ-a-že
aβe-a-že
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
kə̑č́kə̑ralmə̑m
kə̑č́kə̑ralmə̑-m
kə̑č́kə̑ralme-m
scream-ACC
ad-case
kə̑č́kə̑ralmə̑m
kə̑č́kə̑ral-mə̑-m
kə̑č́kə̑ral-me-m
shout-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
kolə̑n,
kol-ə̑n
kol-n
fish-GEN
no-case
kolə̑n,
kol-ə̑n
kol-n
Pisces-GEN
no-case
kolə̑n,
kolə̑-n
kolo-n
twenty-GEN
nm-case
kolə̑n,
kol-ə̑n-Ø
kol-n-Ø
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kolə̑n,
kol-ə̑n
kol-n
hear-CVB
vb1-adv
marla
marla
marla
Mari
ad/av
kapkažə̑m
kapka-žə̑-m
kapka-že-m
gate-3SG-ACC
no-poss-case
kə̑č́ə̑rik
kə̑č́ə̑rik
kə̑č́ə̑rik
X
de
poč́o...
poč́-o
poč́-Je
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-308


Pörtə̑štö tə̑mə̑k.

Pörtə̑štö
Pört-ə̑štö
pört-šte
house-INE
no-case
Pörtə̑štö
Pörtə̑š-tö
pörtə̑š-šte
coenurosis-INE
no-case
tə̑mə̑k.
tə̑mə̑k
tə̑mə̑k
quiet
ad/no



1-2-6-309


Leβentej kugə̑za pondašə̑m βele šogalten, toreš olə̑mbalne töšakə̑šte malen kija, Japuš üdə̑ramaš pusakə̑šte omə̑m užeš.

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
pondašə̑m
pondaš-ə̑m
pondaš-m
beard-ACC
no-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
šogalten,
šogalt-en-Ø
šogalte-en-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šogalten,
šogalt-en
šogalte-en
put-CVB
vb2-adv
toreš
toreš
toreš
crosspiece
ad/av/no/po
toreš
tor-eš
tor-eš
trash-LAT
ad/no-case
toreš
tor-eš
tor-eš
bay-LAT
ad-case
toreš
tor-eš
tor-eš
forest-LAT
no-case
toreš
tor-eš
tor-eš
demand-LAT
no-case
olə̑mbalne
olə̑mbalne
olə̑mbalne
on.the.bench
av
töšakə̑šte
töšak-ə̑šte
töšak-šte
feather.bed-INE
no-case
malen
mal-en-Ø
male-en-Ø
sleep-PST2-3SG
vb2-tense-pers
malen
mal-en
male-en
sleep-CVB
vb2-adv
kija,
kij-a
kije-a
lie-3SG
vb2-pers
Japuš
Japuš
Japuš
Yapush
na
üdə̑ramaš
üdə̑ramaš
üdə̑ramaš
woman
no
pusakə̑šte
pusak-ə̑šte
pusak-šte
corner-INE
no-case
omə̑m
om-ə̑m
om-m
ohm-ACC
no-case
omə̑m
omə̑-m
omo-m
sleep-ACC
no-case
užeš.
už-eš
už-eš
see-3SG
vb1-pers



1-2-6-310


Jašaj βate č́arajolə̑n, üštə̑le pört küβarə̑m üšteš.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
č́arajolə̑n,
č́arajolə̑n
č́arajolə̑n
barefooted
av
č́arajolə̑n,
č́arajol-ə̑n
č́arajol-n
barefooted.person-GEN
no-case
üštə̑le
üštə̑l'e
üštə̑l'e
open
av
pört
pört
pört
house
no
küβarə̑m
küβar-ə̑m
küβar-m
floor-ACC
no-case
üšteš.
üšt-eš
üštö-eš
belt-LAT
no-case
üšteš.
üšt-eš
üšt-eš
sweep-3SG
vb1-pers



1-2-6-311


— Tular, una tə̑ške βoč́, — Jašaj βate Leβentej kugə̑za βoktene βerə̑m onč́ə̑ktə̑š. * * *

Tular,
Tular
tular
matchmaker
no
una
una
una
guest
no
una
una
una
there
pa
una
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
tə̑ške
tə̑ške
tə̑ške
here
av/pr
tə̑ške
tə̑š-ke
tə̑š-ške
here-ILL
av/pr-case
βoč́, —
βoč́
βoč́
lie.down
vb
βoč́, —
βoč́-Ø
βoz-Ø
lie.down-IMP.2SG
vb1-mood.pers
βoč́, —
βoč́-Ø
βoz-Ø
lie.down-CNG
vb1-conn
βoč́, —
βoč́-Ø
βoz-Ø
lie.down-CVB
vb1-adv
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
βoktene
βoktene
βoktene
beside
av/po
βerə̑m
βer-ə̑m
βer-m
place-ACC
no-case
onč́ə̑ktə̑š. * * *
onč́ə̑ktə̑š
onč́ə̑ktə̑š
indicator
no
onč́ə̑ktə̑š. * * *
onč́ə̑ktə̑-š-Ø
onč́ə̑kto-š-Ø
show-PST1-3SG
vb2-tense-pers
onč́ə̑ktə̑š. * * *
onč́ə̑-ktə̑-š-Ø
onč́o-kte-š-Ø
look-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers



1-2-6-312


Sud sajə̑n ertə̑š.

Sud
Sud
sud
court
no
sajə̑n
sajə̑n
sajə̑n
well
av
sajə̑n
sajə̑n
sajə̑n
each
po
sajə̑n
saj-ə̑n
saj-n
good-GEN
ad/av-case
ertə̑š.
ertə̑š
ertə̑š
history
no
ertə̑š.
ertə̑-š-Ø
erte-š-Ø
pass-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-313


Sakarlan porubko ə̑štə̑mə̑žlan pel teŋge štrafə̑m βele suditlə̑š.

Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
porubko
porubko
porubko
tree-felling
no
ə̑štə̑mə̑žlan
ə̑štə̑mə̑-ž-lan
ə̑štə̑me-že-lan
done-3SG-DAT
ad-poss-case
ə̑štə̑mə̑žlan
ə̑štə̑mə̑-ž-la-n
ə̑štə̑me-že-la-n
done-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
ə̑štə̑mə̑žlan
ə̑štə̑-mə̑-ž-lan
ə̑šte-me-že-lan
do-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
ə̑štə̑mə̑žlan
ə̑štə̑-mə̑-ž-la-n
ə̑šte-me-že-la-n
do-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
pel
pel
pel
half
no
pel
pel-Ø
pel-Ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pel
pel-Ø
pel-Ø
burn-CNG
vb1-conn
pel
pel-Ø
pel-Ø
burn-CVB
vb1-adv
teŋge
teŋge
teŋge
ruble
no
štrafə̑m
štraf-ə̑m
štraf-m
fine-ACC
no-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
suditlə̑š.
suditlə̑-š-Ø
suditle-š-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-314


Toktar strelok Sakarə̑n luj lüjmə̑žə̑m užə̑n ogə̑l.

Toktar
Toktar
toktar
slow-witted
ad
strelok
strelok
strelok
shot
no
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
luj
luj
luj
marten
no
lüjmə̑žə̑m
***
***
***
***
užə̑n
už-ə̑n-Ø
už-n-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
užə̑n
už-ə̑n
už-n
see-CVB
vb1-adv
užə̑n
u-žə̑-n
u-že-n
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-315


Šopkem Sakar klepkə̑lan ruə̑kten.

Šopkem
Šopke-m
šopke-m
aspen-ACC
no-case
Šopkem
Šopke-m
šopke-em
aspen-1SG
no-poss
Šopkem
Šopke-m-Ø
šopke-em-Ø
aspen-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Šopkem
Šopke-m-Ø
šopke-em-Ø
aspen-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Šopkem
Šopke-m-Ø
šopke-em-Ø
aspen-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
klepkə̑lan
***
***
***
***
ruə̑kten.
ruə̑kt-en-Ø
ruə̑kto-en-Ø
have.something.cut-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ruə̑kten.
ruə̑kt-en
ruə̑kto-en
have.something.cut-CVB
vb2-adv
ruə̑kten.
ruə̑-kt-en-Ø
ruo-kte-en-Ø
chop-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
ruə̑kten.
ruə̑-kt-en
ruo-kte-en
chop-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv



1-2-6-316


Šopke gə̑č́ ur lektə̑n kudalə̑n...

Šopke
Šopke
šopke
aspen
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
ur
ur
ur
squirrel
no
ur
ur-Ø
ur-Ø
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ur
ur-Ø
ur-Ø
fall-CNG
vb1-conn
ur
ur-Ø
ur-Ø
fall-CVB
vb1-adv
lektə̑n
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kudalə̑n...
kudal-ə̑n-Ø
kudal-n-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kudalə̑n...
kudal-ə̑n
kudal-n
run-CVB
vb1-adv



1-2-6-317


Urə̑m lüjaš Sakarə̑n pə̑č́al biletše ulo.

Urə̑m
Ur-ə̑m
ur-m
squirrel-ACC
no-case
Urə̑m
Ur-ə̑m
ur-ə̑m
fall-PST1.1SG
vb1-tense.pers
lüjaš
lüj-aš
lüjö-aš
shoot-INF
vb2-inf
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
pə̑č́al
pə̑č́al
pə̑č́al
gun
no
biletše
bilet-še
bilet-že
ticket-3SG
no-poss
ulo.
ulo
ulo
is
ad/no/vb



1-2-6-318


Müjžə̑m Toktar ške dekše naŋgajə̑kten...

Müjžə̑m
Müj-žə̑-m
müj-že-m
honey-3SG-ACC
no-poss-case
Toktar
Toktar
toktar
slow-witted
ad
ške
ške
ške
REFL
pr
dekše
dek-še
dek-že
to-3SG
po-poss
naŋgajə̑kten...
naŋgajə̑kt-en-Ø
naŋgajə̑kte-en-Ø
have.something.shipped-PST2-3SG
vb2-tense-pers
naŋgajə̑kten...
naŋgajə̑kt-en
naŋgajə̑kte-en
have.something.shipped-CVB
vb2-adv
naŋgajə̑kten...
naŋgajə̑-kt-en-Ø
naŋgaje-kte-en-Ø
take-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
naŋgajə̑kten...
naŋgajə̑-kt-en
naŋgaje-kte-en
take-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv



1-2-6-319


Č́odə̑ra orolə̑m susə̑rtaš töč́ə̑mə̑žö niguštat pale ogə̑l...

Č́odə̑ra
Č́odə̑ra
č́odə̑ra
forest
no
Č́odə̑ra
Č́odə̑ra
č́odə̑ra
coarse
ad
orolə̑m
orol-ə̑m
orol-m
watchman-ACC
no-case
susə̑rtaš
susə̑rt-aš
susə̑rto-aš
wound-INF
vb2-inf
töč́ə̑mə̑žö
töč́ə̑-mə̑-žö
töč́ö-me-že
try-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
niguštat
ńigušt-at
ńigušto-at
nowhere-and
av/pr-enc
niguštat
ńiguš-t-at
ńiguš-šte-at
nowhere-INE-and
av/pr-case-enc
pale
pale
pale
marking
ad/no
pale
pale-Ø
pale-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pale
pale-Ø
pale-Ø
know-CNG
vb2-conn
ogə̑l...
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-320


Sakarə̑m poktə̑šə̑žla, lumə̑što pördalmə̑žə̑m Toktar ə̑š ojlo...

Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
poktə̑šə̑žla,
poktə̑-šə̑žla
pokto-šə̑žla
drive-CVB.SIM.3SG
vb2-adv.pers
poktə̑šə̑žla,
poktə̑š-ə̑ž-la
poktə̑š-že-la
rush-3SG-COMP
no-poss-case
poktə̑šə̑žla,
poktə̑šə̑-ž-la
poktə̑šo-že-la
driver-3SG-COMP
no-poss-case
poktə̑šə̑žla,
poktə̑š-ə̑ž-la
poktə̑š-že-la
rush-3SG-PL
no-poss-num
poktə̑šə̑žla,
poktə̑šə̑-ž-la
poktə̑šo-že-la
driver-3SG-PL
no-poss-num
poktə̑šə̑žla,
poktə̑š-ə̑ž-la
poktə̑š-že-la
rush-3SG-STR
no-poss-enc
poktə̑šə̑žla,
poktə̑šə̑-ž-la
poktə̑šo-že-la
driver-3SG-STR
no-poss-enc
poktə̑šə̑žla,
poktə̑-šə̑-ž-la
pokto-še-že-la
drive-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb2-ad-poss-case
poktə̑šə̑žla,
poktə̑-šə̑-ž-la
pokto-še-že-la
drive-PTCP.ACT-3SG-PL
vb2-ad-poss-num
poktə̑šə̑žla,
poktə̑-šə̑-ž-la
pokto-še-že-la
drive-PTCP.ACT-3SG-STR
vb2-ad-poss-enc
poktə̑šə̑žla,
poktə̑-š-Ø-ə̑ž-la
pokto-š-Ø-že-la
drive-PST1-3SG-3SG-STR
vb2-tense-pers-poss-enc
lumə̑što
lum-ə̑što
lum-šte
snow-INE
no-case
pördalmə̑žə̑m
pördal-mə̑-žə̑-m
pördal-me-že-m
roll-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
Toktar
Toktar
toktar
slow-witted
ad
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
ojlo...
ojlo-Ø
ojlo-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ojlo...
ojlo-Ø
ojlo-Ø
talk-CNG
vb2-conn



1-2-6-321


Užanur jal marij-βlakat Sakarə̑m βinamatə̑š luktə̑n ə̑št kert.

Užanur
Užanur
Užanur
Uzhanur
na
jal
jal
jal
village
no
marij-βlakat
marij-βlak-at
marij-βlak-at
Mari-PL-and
no-num-enc
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
βinamatə̑š
βinamat-ə̑š
βinamat-š
guilty-ILL
ad/no-case
luktə̑n
lukt-ə̑n-Ø
lukt-n-Ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktə̑n
lukt-ə̑n
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
ə̑št
ə̑-š-t
ə̑-š-t
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
kert.
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert.
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert.
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert.
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-2-6-322


Tə̑štə̑že Sakarlan Č́ač́i polšə̑š: Sakar βinamat ogə̑l, Stapan ške onč́ə̑č́ə̑n tolə̑n keržalte, jarnə̑še imńə̑m lumə̑ško šükalaš töč́ə̑š, Sakar tudə̑m šükal βele koltə̑š.

Tə̑štə̑že
Tə̑štə̑-že
tə̑šte-že
here-3SG
av/pr-poss
Tə̑štə̑že
Tə̑š-tə̑-že
tə̑š-šte-že
here-INE-3SG
av/pr-case-poss
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
polšə̑š:
polšə̑-š-Ø
polšo-š-Ø
help-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
βinamat
βinamat
βinamat
guilty
ad/no
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Stapan
Stapan
Stapan
Stapan
na
ške
ške
ške
REFL
pr
onč́ə̑č́ə̑n
onč́ə̑č́ə̑n
onč́ə̑č́ə̑n
from.in.front.of
av
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
keržalte,
keržalt-e
keržalt-Je
grasp-PST1.3SG
vb1-tense.pers
jarnə̑še
jarnə̑še
jarnə̑še
tired
ad
jarnə̑še
jarnə̑-še
jarne-še
become.tired-PTCP.ACT
vb2-ad
jarnə̑še
jarnə̑-še
jarne-še
believe-PTCP.ACT
vb2-ad
imńə̑m
imńə̑-m
imńe-m
horse-ACC
no-case
lumə̑ško
lum-ə̑ško
lum-ške
snow-ILL
no-case
šükalaš
šükal-aš
šükal-aš
push-INF
vb1-inf
töč́ə̑š,
töč́ə̑-š-Ø
töč́ö-š-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
tudə̑m
tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
šükal
šükal-Ø
šükal-Ø
push-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šükal
šükal-Ø
šükal-Ø
push-CNG
vb1-conn
šükal
šükal-Ø
šükal-Ø
push-CVB
vb1-adv
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
koltə̑š.
koltə̑š
koltə̑š
conductivity
no
koltə̑š.
koltə̑-š-Ø
kolto-š-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-323


Vara kužu marij kuržə̑n tol'o...

Vara
Vara
βara
then
av/pa
Vara
Vara
βara
pole
no
Vara
Var-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
kužu
kužu
kužu
long
ad
marij
marij
marij
Mari
no
kuržə̑n
kurž-ə̑n-Ø
kurž-n-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuržə̑n
kurž-ə̑n
kurž-n
run-CVB
vb1-adv
tol'o...
tol-'o
tol-Je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-324


Tudo Sakarə̑m muškə̑ndə̑š.

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
muškə̑ndə̑š.
muškə̑ndə̑-š
muškə̑ndo-š
fist-ILL
no-case
muškə̑ndə̑š.
muškə̑ndə̑-š-Ø
muškə̑ndo-š-Ø
hit.with.one's.fist-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-325


Tudə̑n muškə̑ndə̑mek iže Sakar tudə̑m šuraltə̑š...

Tudə̑n
Tudə̑n
tudə̑n
his/her
pr
Tudə̑n
tudo-n
tudo-n
3SG-GEN
pr-case
muškə̑ndə̑mek
muškə̑ndə̑-mek
muškə̑ndo-mek
hit.with.one's.fist-CVB.PRI
vb2-adv
iže
iže
iže
not.until
av/pa
iže
i-že
i-že
and-3SG
co-poss
iže
i-že
i-že
X-3SG
pa-poss
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
tudə̑m
tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
šuraltə̑š...
šuraltə̑š
šuraltə̑š
injection
no
šuraltə̑š...
šuraltə̑-š-Ø
šuralte-š-Ø
stick.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-326


Užanur jal marij-βlak škak kl'auznikə̑š lektə̑č́...

Užanur
Užanur
Užanur
Uzhanur
na
jal
jal
jal
village
no
marij-βlak
marij-βlak
marij-βlak
Mari-PL
no-num
škak
***
***
***
***
kl'auznikə̑š
***
***
***
***
lektə̑č́...
lekt-ə̑č́
lekt-ə̑č́
go-PST1.2SG
vb1-tense.pers
lektə̑č́...
lekt-ə̑č́
lekt-ə̑č́
go-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-6-327


Tə̑ge sud ertə̑mə̑lan Sakar škat örö.

Tə̑ge
Tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
sud
sud
sud
court
no
ertə̑mə̑lan
ertə̑mə̑-lan
ertə̑me-lan
past-DAT
ad-case
ertə̑mə̑lan
ertə̑mə̑-la-n
ertə̑me-la-n
past-PL-GEN
ad-num-case
ertə̑mə̑lan
ertə̑-mə̑-lan
erte-me-lan
pass-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
ertə̑mə̑lan
ertə̑-mə̑-la-n
erte-me-la-n
pass-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
škat
***
***
***
***
örö.
örö
örö
groove
no
örö.
ör-ö
ör-Je
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-328


Tudə̑n deč́ onč́ə̑č́ zemskij nač́al'nik kok jeŋə̑m suditlə̑š: iktə̑žə̑m — č́odə̑ra šolə̑štmə̑lan, βesə̑žə̑m — starostə̑m nerə̑mə̑lan.

Tudə̑n
Tudə̑n
tudə̑n
his/her
pr
Tudə̑n
tudo-n
tudo-n
3SG-GEN
pr-case
deč́
deč́
deč́
from
po
onč́ə̑č́
onč́ə̑č́
onč́ə̑č́
from.in.front.of
av/po
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
jeŋə̑m
jeŋ-ə̑m
jeŋ-m
person-ACC
ad/no-case
suditlə̑š:
suditlə̑-š-Ø
suditle-š-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers
iktə̑žə̑m —
iktə̑žə̑-m
iktə̑že-m
one.of.them-ACC
pr-case
iktə̑žə̑m —
iktə̑-žə̑-m
ikte-že-m
one-3SG-ACC
nm/pr-poss-case
č́odə̑ra
č́odə̑ra
č́odə̑ra
forest
no
č́odə̑ra
č́odə̑ra
č́odə̑ra
coarse
ad
šolə̑štmə̑lan,
šolə̑štmə̑-lan
šolə̑štmo-lan
stolen-DAT
ad-case
šolə̑štmə̑lan,
šolə̑štmə̑-la-n
šolə̑štmo-la-n
stolen-PL-GEN
ad-num-case
šolə̑štmə̑lan,
šolə̑št-mə̑-lan
šolə̑št-me-lan
steal-PTCP.PASS-DAT
vb1-ad-case
šolə̑štmə̑lan,
šolə̑št-mə̑-la-n
šolə̑št-me-la-n
steal-PTCP.PASS-PL-GEN
vb1-ad-num-case
βesə̑žə̑m —
βesə̑-žə̑-m
βese-že-m
different-3SG-ACC
ad/no/pr-poss-case
starostə̑m
starostə̑-m
starosto-m
head-ACC
no-case
nerə̑mə̑lan.
nerə̑-mə̑-lan
nere-me-lan
doze-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
nerə̑mə̑lan.
nerə̑-mə̑-la-n
nere-me-la-n
doze-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case



1-2-6-329


Starostə̑m perə̑mə̑že tə̑ge lijə̑n: jorlo marij jozakə̑m tülen kertə̑n ogə̑l, sadlan tudə̑n pə̑tartə̑š tunažə̑m torgi dene užalaš tüŋalə̑nə̑t.

Starostə̑m
Starostə̑-m
starosto-m
head-ACC
no-case
perə̑mə̑že
perə̑mə̑-že
perə̑me-že
beat-3SG
ad-poss
perə̑mə̑že
perə̑-mə̑-že
pere-me-že
hit-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
lijə̑n:
lijə̑n
lijə̑n
as.a
po
lijə̑n:
lij-ə̑n-Ø
lij-n-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijə̑n:
lij-ə̑n
lij-n
be-CVB
vb1-adv
jorlo
jorlo
jorlo
poor
ad/no
marij
marij
marij
Mari
no
jozakə̑m
jozak-ə̑m
jozak-m
yasak-ACC
no-case
tülen
tül'e-n
tül'e-n
heat-GEN
no-case
tülen
tül-en-Ø
tülö-en-Ø
pay-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tülen
tül-en-Ø
tülö-en-Ø
reproduce-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tülen
tül-en
tülö-en
pay-CVB
vb2-adv
tülen
tül-en
tülö-en
reproduce-CVB
vb2-adv
kertə̑n
kert-ə̑n-Ø
kert-n-Ø
be.able.to-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kertə̑n
kert-ə̑n-Ø
kert-n-Ø
swaddle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kertə̑n
kert-ə̑n
kert-n
be.able.to-CVB
vb1-adv
kertə̑n
kert-ə̑n
kert-n
swaddle-CVB
vb1-adv
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
sadlan
sadlan
sadlan
therefore
co
sadlan
sad-lan
sad-lan
garden-DAT
no-case
sadlan
sad-la-n
sad-la-n
garden-PL-GEN
no-num-case
tudə̑n
tudə̑n
tudə̑n
his/her
pr
tudə̑n
tudo-n
tudo-n
3SG-GEN
pr-case
pə̑tartə̑š
pə̑tartə̑š
pə̑tartə̑š
last
ad/no
tunažə̑m
tuna-žə̑-m
tuna-že-m
heifer-3SG-ACC
no-poss-case
tunažə̑m
tu-na-žə̑-m
tu-na-že-m
that-1PL-3SG-ACC
pr-poss-poss-case
tunažə̑m
tu-na-žə̑-m
tu-na-že-m
gland-1PL-3SG-ACC
no-poss-poss-case
tunažə̑m
tu-na-žə̑-m
tu-na-že-m
banner-1PL-3SG-ACC
no-poss-poss-case
torgi
torgi
torgi
auction
no
dene
dene
dene
with
po
užalaš
užal-aš
užale-aš
sell-INF
vb2-inf
tüŋalə̑nə̑t.
tüŋal-ə̑n-ə̑t
tüŋal-n-ə̑t
start-PST2-3PL
vb1-tense-pers



1-2-6-330


Jorlo marij tunažə̑m šükšö βütaškə̑že petə̑ren da nigömat č́ak ok namije.

Jorlo
Jorlo
jorlo
poor
ad/no
marij
marij
marij
Mari
no
tunažə̑m
tuna-žə̑-m
tuna-že-m
heifer-3SG-ACC
no-poss-case
tunažə̑m
tu-na-žə̑-m
tu-na-že-m
that-1PL-3SG-ACC
pr-poss-poss-case
tunažə̑m
tu-na-žə̑-m
tu-na-že-m
gland-1PL-3SG-ACC
no-poss-poss-case
tunažə̑m
tu-na-žə̑-m
tu-na-že-m
banner-1PL-3SG-ACC
no-poss-poss-case
šükšö
šükšö
šükšö
worn.out
ad
šükšö
šük-šö
šük-že
litter-3SG
no-poss
βütaškə̑že
βüta-škə̑-že
βüta-ške-že
shed-ILL-3SG
no-case-poss
petə̑ren
petə̑r-en-Ø
petə̑re-en-Ø
close-PST2-3SG
vb2-tense-pers
petə̑ren
petə̑r-en
petə̑re-en
close-CVB
vb2-adv
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
nigömat
ńigöm-at
ńigöm-at
nobody-and
pr-enc
nigömat
ńigö-m-at
ńigö-m-at
nobody-ACC-and
pr-case-enc
č́ak
č́ak
č́ak
close
ad/av/no
č́ak
č́ak
č́ak
barely
av
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
namije.
namije-Ø
namije-Ø
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
namije.
namije-Ø
namije-Ø
bring-CNG
vb2-conn



1-2-6-331


Starosta dene luβuj βiješak luktaš tüŋalə̑nə̑t.

Starosta
Starosta
Starosta
Starosta
na
dene
dene
dene
with
po
luβuj
luβuj
luβuj
elected.village.constable.in.pre-revolutionary.Russia
no
βiješak
βiješak
βiješak
by.force
av
βiješak
βiješ-ak
βiješ-ak
by.force-STR
av-enc
βiješak
βij-eš-ak
βij-eš-ak
power-LAT-STR
no-case-enc
βiješak
βije-š-Ø-ak
βije-š-Ø-ak
justify.oneself-PST1-3SG-STR
vb2-tense-pers-enc
βiješak
βije-š-ak
βije-še-ak
justify.oneself-PTCP.ACT-STR
vb2-ad-enc
luktaš
lukt-aš
lukt-aš
lead.out-INF
vb1-inf
tüŋalə̑nə̑t.
tüŋal-ə̑n-ə̑t
tüŋal-n-ə̑t
start-PST2-3PL
vb1-tense-pers



1-2-6-332


Jorlo marij starostə̑m toja dene peren...

Jorlo
Jorlo
jorlo
poor
ad/no
marij
marij
marij
Mari
no
starostə̑m
starostə̑-m
starosto-m
head-ACC
no-case
toja
toja
toja
stick
no
toja
toj-a
tojo-a
hide-3SG
vb2-pers
dene
dene
dene
with
po
peren...
per-en-Ø
pere-en-Ø
hit-PST2-3SG
vb2-tense-pers
peren...
per-en
pere-en
hit-CVB
vb2-adv



1-2-6-333


Tə̑ge starosta ojla.

Tə̑ge
Tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
starosta
***
***
***
***
ojla.
oj-la
oj-la
opinion-COMP
no-case
ojla.
oj-la
oj-la
opinion-PL
no-num
ojla.
oj-la
oj-la
opinion-STR
no-enc
ojla.
oj-la
oj-la
oh-STR
in-enc
ojla.
ojl-a
ojlo-a
talk-3SG
vb2-pers
ojla.
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ojla.
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



1-2-6-334


Jorlo marijže βes semə̑n ojla: starosta tudə̑m škenžə̑m č́ot kə̑ren, jorlo marij muč́ə̑štaš töč́ə̑šə̑žla βele starostə̑m šükalə̑n, starosta βujžo dene janak βokten pernen.

Jorlo
Jorlo
jorlo
poor
ad/no
marijže
marij-že
marij-že
Mari-3SG
no-poss
βes
βes
βes
different
ad/pr
semə̑n
semə̑n
semə̑n
like
po
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
melody-GEN
no-case
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
sense-GEN
no-case
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-COMP
no-case
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-PL
no-num
ojla:
oj-la
oj-la
opinion-STR
no-enc
ojla:
oj-la
oj-la
oh-STR
in-enc
ojla:
ojl-a
ojlo-a
talk-3SG
vb2-pers
ojla:
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ojla:
oj-Ø-la
ojo-Ø-la
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
starosta
***
***
***
***
tudə̑m
tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
škenžə̑m
šken-žə̑-m
ške-že-m
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
škenžə̑m
šken-žə̑-m
šken-že-m
private-3SG-ACC
ad-poss-case
škenžə̑m
ške-n-žə̑-m
ške-n-že-m
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
č́ot
č́ot
č́ot
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
number
no
kə̑ren,
kə̑r-en-Ø
kə̑re-en-Ø
beat-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kə̑ren,
kə̑r-en
kə̑re-en
beat-CVB
vb2-adv
jorlo
jorlo
jorlo
poor
ad/no
marij
marij
marij
Mari
no
muč́ə̑štaš
muč́ə̑št-aš
muč́ə̑što-aš
come.unfastened-INF
vb2-inf
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑-šə̑žla
töč́ö-šə̑žla
try-CVB.SIM.3SG
vb2-adv.pers
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑šə̑-ž-la
töč́ə̑šö-že-la
person.trying.to.do.something-3SG-COMP
no-poss-case
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑šə̑-ž-la
töč́ə̑šö-že-la
person.trying.to.do.something-3SG-PL
no-poss-num
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑šə̑-ž-la
töč́ə̑šö-že-la
person.trying.to.do.something-3SG-STR
no-poss-enc
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑-šə̑-ž-la
töč́ö-še-že-la
try-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb2-ad-poss-case
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑-šə̑-ž-la
töč́ö-še-že-la
try-PTCP.ACT-3SG-PL
vb2-ad-poss-num
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑-šə̑-ž-la
töč́ö-še-že-la
try-PTCP.ACT-3SG-STR
vb2-ad-poss-enc
töč́ə̑šə̑žla
töč́ə̑-š-Ø-ə̑ž-la
töč́ö-š-Ø-že-la
try-PST1-3SG-3SG-STR
vb2-tense-pers-poss-enc
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
starostə̑m
starostə̑-m
starosto-m
head-ACC
no-case
šükalə̑n,
šükal-ə̑n-Ø
šükal-n-Ø
push-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šükalə̑n,
šükal-ə̑n
šükal-n
push-CVB
vb1-adv
starosta
***
***
***
***
βujžo
βuj-žo
βuj-že
head-3SG
no-poss
dene
dene
dene
with
po
janak
janak
janak
post
no
janak
jana-k
jana-ak
hard-STR
ad-enc
βokten
βokten
βokten
beside
av/po
βokten
βokt-en-Ø
βokto-en-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βokten
βokt-en
βokto-en
strip.bark-CVB
vb2-adv
pernen.
pern-en-Ø
perne-en-Ø
strike.against-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pernen.
pern-en
perne-en
strike.against-CVB
vb2-adv



1-2-6-335


Jorlo marijə̑m zemskij nač́al'nik ijat pelə̑lan kazematə̑š petə̑raš suditlə̑š...

Jorlo
Jorlo
jorlo
poor
ad/no
marijə̑m
marij-ə̑m
marij-m
Mari-ACC
no-case
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
ijat
ija-t
ija-et
devil-2SG
in/no-poss
ijat
ija-t
ija-at
devil-and
in/no-enc
ijat
ij-at
ij-at
year-and
no-enc
ijat
ij-at
ij-at
ice-and
no-enc
ijat
ij-at
ij-at
chisel-and
no-enc
ijat
ij-at
ij-at
swim-2SG
vb1-pers
ijat
ij--at
ij-Je-at
swim-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
pelə̑lan
pelə̑l-an
pelə̑l-an
strange-with
ad-deriv.ad
pelə̑lan
pelə̑-lan
pele-lan
half-DAT
ad/av/no-case
pelə̑lan
pelə̑-la-n
pele-la-n
half-PL-GEN
ad/av/no-num-case
kazematə̑š
***
***
***
***
petə̑raš
petə̑r-aš
petə̑re-aš
close-INF
vb2-inf
suditlə̑š...
suditlə̑-š-Ø
suditle-š-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-336


Tidə̑m kolmekə̑že, Sakarə̑n kidše-jolžat č́ə̑tə̑raš tüŋale...

Tidə̑m
Tidə̑-m
tide-m
this-ACC
pr-case
kolmekə̑že,
kol-mekə̑-že
kol-meke-že
hear-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
kidše-jolžat
kid-še-jol-ž-at
kid-žejol-že-at
hand-3SGfoot-3SG-and
no-possno-poss-enc
č́ə̑tə̑raš
č́ə̑tə̑r-aš
č́ə̑tə̑re-aš
shudder-INF
vb2-inf
tüŋale...
tüŋal-'e
tüŋal-Je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-337


Č́odə̑ra šolə̑štšə̑žo pünč́ö pə̑rńa dene kuč́altə̑n.

Č́odə̑ra
Č́odə̑ra
č́odə̑ra
forest
no
Č́odə̑ra
Č́odə̑ra
č́odə̑ra
coarse
ad
šolə̑štšə̑žo
šolə̑štšə̑-žo
šolə̑štšo-že
thief-3SG
no-poss
šolə̑štšə̑žo
šolə̑št-šə̑-žo
šolə̑št-še-že
steal-PTCP.ACT-3SG
vb1-ad-poss
pünč́ö
pünč́ö
pünč́ö
pine
no
pünč́ö
pünč́ö-Ø
pünč́ö-Ø
notch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pünč́ö
pünč́ö-Ø
pünč́ö-Ø
notch-CNG
vb2-conn
pə̑rńa
pə̑rńa
pə̑rńa
log
no
dene
dene
dene
with
po
kuč́altə̑n.
kuč́alt-ə̑n-Ø
kuč́alt-n-Ø
get.caught-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuč́altə̑n.
kuč́alt-ə̑n
kuč́alt-n
get.caught-CVB
vb1-adv
kuč́altə̑n.
kuč́-alt-ə̑n-Ø
kuč́o-alt-n-Ø
hold-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
kuč́altə̑n.
kuč́-alt-ə̑n
kuč́o-alt-n
hold-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv



1-2-6-338


Pə̑rńažat č́aple ogə̑l, ukšan pünč́ö βuj βele.

Pə̑rńažat
Pə̑rńa-ž-at
pə̑rńa-že-at
log-3SG-and
no-poss-enc
č́aple
č́aple
č́aple
glorious
ad
č́aple
č́aple-Ø
č́aple-Ø
glorify-IMP.2SG
vb2-mood.pers
č́aple
č́aple-Ø
č́aple-Ø
glorify-CNG
vb2-conn
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ukšan
ukšan
ukšan
branchy
ad
ukšan
ukš-an
ukš-an
branch-with
no-deriv.ad
pünč́ö
pünč́ö
pünč́ö
pine
no
pünč́ö
pünč́ö-Ø
pünč́ö-Ø
notch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pünč́ö
pünč́ö-Ø
pünč́ö-Ø
notch-CNG
vb2-conn
βuj
βuj
βuj
head
no
βele.
βele
βele
only
pa
βele.
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele.
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele.
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn



1-2-6-339


Mantale pazarə̑šte tə̑gaj pə̑rńalan teŋge deč́ goč́ ogə̑tat pu.

Mantale
Mantale
Mantale
Mantale
na
pazarə̑šte
pazar-ə̑šte
pazar-šte
marketplace-INE
ad/no-case
tə̑gaj
tə̑gaj
tə̑gaj
such
ad/av/no/pr
pə̑rńalan
pə̑rńa-lan
pə̑rńa-lan
log-DAT
no-case
pə̑rńalan
pə̑rńa-la-n
pə̑rńa-la-n
log-PL-GEN
no-num-case
teŋge
teŋge
teŋge
ruble
no
deč́
deč́
deč́
from
po
goč́
goč́
goč́
over
po
ogə̑tat
og-ə̑t-at
og-ə̑t-at
NEG-3PL-and
vb-pers-enc
ogə̑tat
og-ə̑t-at
og-ə̑t-at
NEG-2SG-and
vb-pers-enc
pu.
pu
pu
wood
no
pu.
pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
pu.
pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn



1-2-6-340


Marijlan zemskij nač́al'nik kud teŋge štrafə̑m tülə̑ktaš suditlə̑š.

Marijlan
Marij-lan
marij-lan
Mari-DAT
no-case
Marijlan
Marij-la-n
marij-la-n
Mari-PL-GEN
no-num-case
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
kud
kud
kud
six
nm
teŋge
teŋge
teŋge
ruble
no
štrafə̑m
štraf-ə̑m
štraf-m
fine-ACC
no-case
tülə̑ktaš
tülə̑kt-aš
tülə̑ktö-aš
levy-INF
vb2-inf
tülə̑ktaš
tülə̑kt-aš
tülə̑ktö-aš
breed-INF
vb2-inf
tülə̑ktaš
tülə̑-kt-aš
tülö-kte-aš
pay-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
tülə̑ktaš
tülə̑-kt-aš
tülö-kte-aš
reproduce-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
suditlə̑š.
suditlə̑-š-Ø
suditle-š-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-341


Marijə̑n tunamak, jə̑r-jə̑r kojə̑n, šinč́aβüdšö jogen lekte.

Marijə̑n
Marij-ə̑n
marij-n
Mari-GEN
no-case
tunamak,
tunamak
tunamak
immediately
av
tunamak,
tunam-ak
tunam-ak
then-STR
av-enc
tunamak,
tuna-m-ak
tuna-m-ak
heifer-ACC-STR
no-case-enc
tunamak,
tuna-m-ak
tuna-em-ak
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
tunamak,
tuna-m-a-k
tuna-em-a-ak
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
tunamak,
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
tunamak,
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak,
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak,
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
tunamak,
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
tunamak,
tuna-m--ak
tuna-em-Je-ak
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
jə̑r-jə̑r
jə̑r-jə̑r
jə̑r-jə̑r
X
no
jə̑r-jə̑r
jə̑r-jə̑r
jə̑r-jə̑r
X
de
kojə̑n,
kojə̑n
kojə̑n
noticeably
av
kojə̑n,
koj-ə̑n-Ø
koj-n-Ø
be.visible-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kojə̑n,
koj-ə̑n
koj-n
be.visible-CVB
vb1-adv
šinč́aβüdšö
šinč́aβüd-šö
šinč́aβüd-že
tear-3SG
no-poss
jogen
jog-en-Ø
jogo-en-Ø
flow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
jogen
jog-en
jogo-en
flow-CVB
vb2-adv
lekte.
lekt-e
lekt-Je
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-342


Sakarə̑n č́onžə̑lan koč́ə̑n č́uč́o.

Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
č́onžə̑lan
č́on-žə̑-lan
č́on-že-lan
soul-3SG-DAT
no-poss-case
č́onžə̑lan
č́on-žə̑-la-n
č́on-že-la-n
soul-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
koč́ə̑n
koč́ə̑n
koč́ə̑n
bitter
av
koč́ə̑n
koč́ə̑-n
koč́o-n
bitter-GEN
ad/no-case
č́uč́o.
č́uč́-o
č́uč́-Je
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-343


— Zaχar Jefremoβ zdeś?

Zaχar
Zaχar
Zaχar
Zakhar
na
Jefremoβ
Jefremoβ
Jefremoβ
Yefremov
na
zdeś?
***
***
***
***



1-2-6-344


— jodo zemskij nač́al'nik.

jodo
jod-o
jod-Je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik.
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no



1-2-6-345


— Zes, — Sakar jükə̑m puə̑š.

Zes, —
Zes
Zes
Zes
na
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
jükə̑m
jük-ə̑m
jük-m
voice-ACC
no-case
puə̑š.
pu-ə̑š
pu-š
wood-ILL
no-case
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puə̑š.
puə̑-š-Ø
puo-š-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-346


— Idi śuda!

Idi
Idi
Idi
Idi
na
śuda!
***
***
***
***



1-2-6-347


— Mij, üstel dek kaj, — Leβentej kugə̑za Sakarə̑m onč́ə̑ko pokta.

Mij,
Mij-Ø
mije-Ø
come-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Mij,
Mij-Ø
mije-Ø
come-CNG
vb2-conn
üstel
üstel
üstel
table
no
dek
dek
dek
to
po
kaj, —
kaj
kaj
X
in
kaj, —
kaj
kaj
aftergrass
no
kaj, —
kaj-Ø
kaje-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kaj, —
kaj-Ø
kaje-Ø
go-CNG
vb2-conn
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
onč́ə̑ko
onč́ə̑ko
onč́ə̑ko
forward
av/po
pokta.
pokt-a
pokto-a
drive-3SG
vb2-pers



1-2-6-348


Sakar zemskij nač́al'nik onč́ə̑ko mijen šogale.

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
onč́ə̑ko
onč́ə̑ko
onč́ə̑ko
forward
av/po
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
šogale.
šogale-Ø
šogale-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šogale.
šogal-'e
šogal-Je
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šogale.
šogale-Ø
šogale-Ø
plough-CNG
vb2-conn



1-2-6-349


Zemskij nač́al'nik č́al örə̑šan, č́alemaš tüŋalše üpan, βurgemže jə̑lgə̑žše poldə̑šan.

Zemskij
Zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
č́al
č́al
č́al
gray
ad
örə̑šan,
örə̑šan
örə̑šan
mustached
no
örə̑šan,
örə̑š-an
örə̑š-an
mustache-with
no-deriv.ad
č́alemaš
č́alem-aš
č́alem-aš
go.gray-INF
vb1-inf
č́alemaš
č́al-em-aš
č́al-em-aš
gray-TRANS-INF
ad-deriv.v-inf
tüŋalše
tüŋalše
tüŋalše
beginning
ad/no
tüŋalše
tüŋal-še
tüŋal-še
start-PTCP.ACT
vb1-ad
üpan,
üpan
üpan
haired
ad
üpan,
üp-an
üp-an
hair-with
no-deriv.ad
üpan,
üp-an
üpö-an
herd-with
no-deriv.ad
üpan,
üp-an
üpö-an
Ufa-with
pn-deriv.ad
βurgemže
βurgem-že
βurgem-že
clothes-3SG
no-poss
βurgemže
βurg-em-že
βurgo-em-že
stem-1SG-3SG
no-poss-poss
βurgemže
βurg-em-že
βurgo-em-že
be.worried-1SG-3SG
vb2-pers-poss
βurgemže
βurg-em-že
βurgo-em-že
stem-TRANS-IMP.3SG
no-deriv.v-mood.pers
βurgemže
βurg-em-Ø-že
βurgo-em-Ø-že
stem-TRANS-CNG-3SG
no-deriv.v-conn-poss
βurgemže
βurg-em-Ø-že
βurgo-em-Ø-že
stem-TRANS-CVB-3SG
no-deriv.v-adv-poss
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑žše
shiny
ad/no
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-še
jə̑lgə̑ž-še
shine-PTCP.ACT
vb1-ad
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-še
jə̑lgə̑ž-že
shine-IMP.3SG
vb1-mood.pers
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑-ž-še
jə̑lge-že-že
sparkling-3SG-3SG
ad-poss-poss
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-Ø-še
jə̑lgə̑ž-Ø-že
shine-CNG-3SG
vb1-conn-poss
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-Ø-še
jə̑lgə̑ž-Ø-že
shine-CVB-3SG
vb1-adv-poss
poldə̑šan.
poldə̑šan
poldə̑šan
with.buttons
ad
poldə̑šan.
poldə̑š-an
poldə̑š-an
button-with
no-deriv.ad



1-2-6-350


Oŋə̑štə̑žo jə̑lgə̑žše šijaršaš gaje keč́a.

Oŋə̑štə̑žo
Oŋ-ə̑štə̑-žo
oŋ-šte-že
chest-INE-3SG
no-case-poss
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑žše
shiny
ad/no
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-še
jə̑lgə̑ž-še
shine-PTCP.ACT
vb1-ad
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-še
jə̑lgə̑ž-že
shine-IMP.3SG
vb1-mood.pers
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑-ž-še
jə̑lge-že-že
sparkling-3SG-3SG
ad-poss-poss
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-Ø-še
jə̑lgə̑ž-Ø-že
shine-CNG-3SG
vb1-conn-poss
jə̑lgə̑žše
jə̑lgə̑ž-Ø-še
jə̑lgə̑ž-Ø-že
shine-CVB-3SG
vb1-adv-poss
šijaršaš
šijaršaš
šijaršaš
X
no
gaje
gaje
gaje
like
po
keč́a.
keč́-a
keč́e-a
hang-3SG
vb2-pers



1-2-6-351


Aršaš muč́aštə̑že kugu teŋge ulo.

Aršaš
Aršaš
aršaš
bouquet
no
muč́aštə̑že
muč́aštə̑-že
muč́ašte-že
at.the.end-3SG
po-poss
muč́aštə̑že
muč́a-štə̑-že
muč́a-šte-že
reed-INE-3SG
no-case-poss
muč́aštə̑že
muč́aš-tə̑-že
muč́aš-šte-že
end-INE-3SG
no-case-poss
kugu
kugu
kugu
big
ad/no
teŋge
teŋge
teŋge
ruble
no
ulo.
ulo
ulo
is
ad/no/vb



1-2-6-352


Teŋgeštə̑že orel kajə̑k šuldə̑ržə̑m šaralten.

Teŋgeštə̑že
Teŋge-štə̑-že
teŋge-šte-že
ruble-INE-3SG
no-case-poss
orel
orel
orel
eagle
no
kajə̑k
kajə̑k
kajə̑k
bird
no
šuldə̑ržə̑m
šuldə̑r-žə̑-m
šuldə̑r-že-m
wing-3SG-ACC
no-poss-case
šaralten.
šaralt-en-Ø
šaralte-en-Ø
spread.out-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šaralten.
šaralt-en
šaralte-en
spread.out-CVB
vb2-adv



1-2-6-353


Üstelže užar sukna dene leβedme.

Üstelže
Üstel-že
üstel-že
table-3SG
no-poss
užar
užar
užar
green
ad
sukna
sukna
sukna
cloth
no
sukna
suk-na
suk-na
guarantee-1PL
no-poss
sukna
suk-na
suk-na
X-1PL
no-poss
dene
dene
dene
with
po
leβedme.
leβedme
leβedme
covered
ad
leβedme.
leβed-me
leβed-me
cover-PTCP.PASS
vb1-ad



1-2-6-354


Üstel šeŋgelne — zemskij nač́al'nikə̑n šinč́ə̑me pükenže.

Üstel
Üstel
üstel
table
no
šeŋgelne —
šeŋgelne
šeŋgelne
behind
av/po
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nikə̑n
nač́al'nik-ə̑n
nač́al'nik-n
head-GEN
no-case
šinč́ə̑me
šinč́ə̑me
šinč́ə̑me
sitting
ad
šinč́ə̑me
šinč́ə̑-me
šinč́e-me
sit-PTCP.PASS
vb2-ad
šinč́ə̑me
šinč́ə̑-me
šinč́e-me
know-PTCP.PASS
vb2-ad
pükenže.
püken-že
püken-že
chair-3SG
no-poss



1-2-6-355


Püken kükšö eŋertə̑šan.

Püken
Püken
püken
chair
no
kükšö
kükšö
kükšö
high
ad
eŋertə̑šan.
eŋertə̑šan
eŋertə̑šan
having.a.back
ad
eŋertə̑šan.
eŋertə̑š-an
eŋertə̑š-an
support-with
no-deriv.ad
eŋertə̑šan.
eŋertə̑-š-an
eŋerte-še-an
lean.on-PTCP.ACT-with
vb2-ad-deriv.ad



1-2-6-356


Üstembalne türlö kagaz, küžgö kniga kija.

Üstembalne
Üstembalne
üstembalne
on.the.table
av
türlö
türlö
türlö
different
ad/no/po
türlö
türlö-Ø
türlö-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
türlö
türlö-Ø
türlö-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
kagaz,
kagaz
kagaz
paper
no
küžgö
küžgö
küžgö
thick
ad
kniga
kniga
kniga
book
no
kija.
kij-a
kije-a
lie-3SG
vb2-pers



1-2-6-357


Zemskij nač́al'nik škeže šə̑də̑n onč́ə̑šə̑la koješ.

Zemskij
Zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
škeže
ške-že
ške-že
REFL-3SG
pr-poss
šə̑də̑n
šə̑də̑n
šə̑də̑n
angrily
av
šə̑də̑n
šə̑də̑-n
šə̑de-n
anger-GEN
ad/no-case
onč́ə̑šə̑la
onč́ə̑šə̑-la
onč́ə̑šo-la
viewer-COMP
no-case
onč́ə̑šə̑la
onč́ə̑šə̑-la
onč́ə̑šo-la
viewer-PL
no-num
onč́ə̑šə̑la
onč́ə̑šə̑-la
onč́ə̑šo-la
viewer-STR
no-enc
onč́ə̑šə̑la
onč́ə̑-šə̑la
onč́o-šə̑la
look-CVB.SIM
vb2-adv
onč́ə̑šə̑la
onč́ə̑-šə̑-la
onč́o-še-la
look-PTCP.ACT-COMP
vb2-ad-case
onč́ə̑šə̑la
onč́ə̑-šə̑-la
onč́o-še-la
look-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
onč́ə̑šə̑la
onč́ə̑-šə̑-la
onč́o-še-la
look-PTCP.ACT-STR
vb2-ad-enc
koješ.
koješ
koješ
it.seems
pa
koješ.
koj-eš
koj-eš
be.visible-3SG
vb1-pers



1-2-6-358


Sakar nigunamat nimogaj sudə̑škat koštə̑n ogə̑l, nimogaj nač́al'stβo denat ale marte tə̑ge βašlijeden ogə̑l...

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
nigunamat
ńigunamat
ńigunamat
in.no.case
av/pr
nigunamat
ńigunam-at
ńigunam-at
never-and
av/pr-enc
nimogaj
ńimogaj
ńimogaj
no
ad/pr
sudə̑škat
sud-ə̑šk-at
sud-ške-at
court-ILL-and
no-case-enc
koštə̑n
košt-ə̑n-Ø
košt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
koštə̑n
košt-ə̑n
košt-n
go-CVB
vb1-adv
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
nimogaj
ńimogaj
ńimogaj
no
ad/pr
nač́al'stβo
***
***
***
***
denat
den-at
den-at
and-and
co-enc
denat
den-at
dene-at
with-and
po-enc
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
marte
marte
marte
up.to
po
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
βašlijeden
βašlijed-en-Ø
βašlijede-en-Ø
meet-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βašlijeden
βašlijed-en
βašlijede-en
meet-CVB
vb2-adv
ogə̑l...
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-6-359


Pört körgə̑žat βes türlö — pə̑rdə̑žlašte šə̑də̑n onč́ə̑šo kugə̑žan portret-βlak keč́at.

Pört
Pört
pört
house
no
körgə̑žat
körgə̑-ž-at
körgö-že-at
inside-3SG-and
ad/no-poss-enc
βes
βes
βes
different
ad/pr
türlö —
türlö
türlö
different
ad/no/po
türlö —
türlö-Ø
türlö-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
türlö —
türlö-Ø
türlö-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
pə̑rdə̑žlašte
pə̑rdə̑ž-la-šte
pə̑rdə̑ž-la-šte
wall-PL-INE
no-num-case
šə̑də̑n
šə̑də̑n
šə̑də̑n
angrily
av
šə̑də̑n
šə̑də̑-n
šə̑de-n
anger-GEN
ad/no-case
onč́ə̑šo
onč́ə̑šo
onč́ə̑šo
viewer
no
onč́ə̑šo
onč́ə̑-šo
onč́o-še
look-PTCP.ACT
vb2-ad
kugə̑žan
kugə̑ža-n
kugə̑ža-an
czar-with
no-deriv.ad
kugə̑žan
kugə̑ža-n
kugə̑ža-n
czar-GEN
no-case
portret-βlak
portret-βlak
portret-βlak
portrait-PL
no-num
keč́at.
keč́-at
keč́-at
even.if-and
co/pa-enc
keč́at.
keč́-at
keč́e-at
sun-and
no-enc
keč́at.
keč́-at
keč́e-at
hang-3PL
vb2-pers
keč́at.
keč́-a-t
keč́e-a-at
hang-3SG-and
vb2-pers-enc
keč́at.
keč́-Ø-at
keč́e-Ø-at
hang-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-6-360


Č́onlan šuč́kə̑n βele č́uč́eš.

Č́onlan
Č́onl-an
č́onlo-an
sincere-with
ad-deriv.ad
Č́onlan
Č́on-lan
č́on-lan
soul-DAT
no-case
Č́onlan
Č́on-la-n
č́on-la-n
soul-PL-GEN
no-num-case
šuč́kə̑n
šuč́kə̑n
šuč́kə̑n
terrifyingly
av
šuč́kə̑n
šuč́kə̑-n
šuč́ko-n
terrifying-GEN
ad-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
č́uč́eš.
č́uč́-eš
č́uč́-eš
seem-3SG
vb1-pers



1-2-6-361


Sakar č́odə̑rašte maskam kok joltoškaltə̑š koklaš βašliješ gə̑n, tə̑ge ok č́ə̑tə̑re ə̑le.

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
č́odə̑rašte
č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
forest-INE
no-case
č́odə̑rašte
č́odə̑ra-šte
č́odə̑ra-šte
coarse-INE
ad-case
maskam
maska-m
maska-m
bear-ACC
no-case
maskam
maska-m
maska-em
bear-1SG
no-poss
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
maskam
maska-m-Ø
maska-em-Ø
bear-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
joltoškaltə̑š
***
***
***
***
koklaš
koklaš
koklaš
into
av/po
koklaš
kokla-š
kokla-š
distance-ILL
ad/no-case
koklaš
kokla-š
kokla-eš
distance-LAT
ad/no-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-š
cook-PL-ILL
no-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-š
two-PL-ILL
nm-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-eš
cook-PL-LAT
no-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-eš
two-PL-LAT
nm-num-case
βašliješ
βašlij-eš
βašlij-eš
meet-3SG
vb1-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
č́ə̑tə̑re
č́ə̑tə̑re-Ø
č́ə̑tə̑re-Ø
shudder-IMP.2SG
vb2-mood.pers
č́ə̑tə̑re
č́ə̑tə̑re-Ø
č́ə̑tə̑re-Ø
shudder-CNG
vb2-conn
ə̑le.
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-362


Možo tə̑ge Sakarə̑n joljə̑žə̑ŋžə̑m č́ə̑tə̑rə̑kta?

Možo
Mo-žo
mo-že
what-3SG
ad/av/pa/pr-poss
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
joljə̑žə̑ŋžə̑m
joljə̑žə̑ŋ-žə̑-m
joljə̑žə̑ŋ-že-m
knee.joint-3SG-ACC
no-poss-case
č́ə̑tə̑rə̑kta?
č́ə̑tə̑rə̑kt-a
č́ə̑tə̑rə̑kte-a
shake-3SG
vb2-pers
č́ə̑tə̑rə̑kta?
č́ə̑tə̑rə̑-kt-a
č́ə̑tə̑re-kte-a
shudder-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers



1-2-6-363


— onč́ə̑lnə̑žo maska ogə̑l, ajdeme šinč́a-s.

onč́ə̑lnə̑žo
onč́ə̑lnə̑-žo
onč́ə̑lno-že
in.front-3SG
av/po-poss
maska
maska
maska
bear
no
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ajdeme
ajdeme
ajdeme
human
no
šinč́a-s.
***
***
***
***



1-2-6-364


— Nu, kakoje u teb'a budet χodatajstβo?

Nu,
Nu
nu
well
in/pa
kakoje
***
***
***
***
u
u
u
new
ad/no
u
u
u
oh
in
u
u-Ø
uo-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
u
u-Ø
uo-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
u
u-Ø
uo-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
u
u-Ø
uo-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
teb'a
***
***
***
***
budet
***
***
***
***
χodatajstβo?
***
***
***
***



1-2-6-365


— jodo zemskij nač́al'nik.

jodo
jod-o
jod-Je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik.
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no



1-2-6-366


Sakar nimomat ə̑š umə̑lo, šeŋgekše onč́ale.

Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
nimomat
ńimom-at
ńimom-at
nothing-and
pr-enc
nimomat
ńimo-m-at
ńimo-m-at
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
umə̑lo,
umə̑lo-Ø
umə̑lo-Ø
understand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
umə̑lo,
umə̑lo-Ø
umə̑lo-Ø
understand-CNG
vb2-conn
šeŋgekše
šeŋgek-še
šeŋgek-že
back-3SG
av/po-poss
onč́ale.
onč́al-'e
onč́al-Je
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-367


— Tə̑ meńa ponimaješ́?

Tə̑
Tə̑
tə̑
this
pr
Tə̑
Tə̑
tə̑
X
pa
meńa
***
***
***
***
ponimaješ́?
***
***
***
***



1-2-6-368


— On russkim ploka kal'akə̑t, — šoktə̑š šeŋgeč́ə̑n Leβentej kugə̑zan jükšö.

On
On
on
leader
no
russkim
***
***
***
***
ploka
ploka
ploka
bad
ad
kal'akə̑t, —
***
***
***
***
šoktə̑š
šoktə̑š
šoktə̑š
bran
no
šoktə̑š
šoktə̑-š-Ø
šokto-š-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers
šeŋgeč́ə̑n
šeŋgeč́ə̑n
šeŋgeč́ə̑n
from.behind
av/po
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-an
old.man-with
no-deriv.ad
kugə̑zan
kugə̑za-n
kugə̑za-n
old.man-GEN
no-case
jükšö.
jük-šö
jük-že
voice-3SG
no-poss
jükšö.
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jükšö.
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn



1-2-6-369


— Sergej Stepanoβič́, pereβedite, — mane zemskij nač́al'nik kugu tijakə̑n polə̑škalə̑šə̑žlan.

Sergej
Sergej
Sergej
Sergey
na
Stepanoβič́,
Stepanoβič́
Stepanoβič́
Stepanovich
na
pereβedite, —
***
***
***
***
mane
man-'e
man-Je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
kugu
kugu
kugu
big
ad/no
tijakə̑n
tijak-ə̑n
tijak-n
literate.person-GEN
no-case
polə̑škalə̑šə̑žlan.
polə̑škalə̑šə̑-ž-lan
polə̑škalə̑še-že-lan
assistant-3SG-DAT
no-poss-case
polə̑škalə̑šə̑žlan.
polə̑škalə̑šə̑-ž-la-n
polə̑škalə̑še-že-la-n
assistant-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
polə̑škalə̑šə̑žlan.
polə̑škalə̑-šə̑-ž-lan
polə̑škale-še-že-lan
help-PTCP.ACT-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
polə̑škalə̑šə̑žlan.
polə̑škalə̑-šə̑-ž-la-n
polə̑škale-še-že-la-n
help-PTCP.ACT-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case



1-2-6-370


— Po etomu delu βə̑ budete pereβodč́ikom.

Po
Po
Po
Po
na
etomu
***
***
***
***
delu
***
***
***
***
βə̑
***
***
***
***
budete
***
***
***
***
pereβodč́ikom.
***
***
***
***



1-2-6-371


Sergej Stepanoβič́ manme jeŋ Sakarlan zemskij nač́al'nikə̑n jodmə̑m umə̑ltarə̑š.

Sergej
Sergej
Sergej
Sergey
na
Stepanoβič́
Stepanoβič́
Stepanoβič́
Stepanovich
na
manme
man-me
man-me
say-PTCP.PASS
vb1-ad
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
Sakarlan
na
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nikə̑n
nač́al'nik-ə̑n
nač́al'nik-n
head-GEN
no-case
jodmə̑m
jodmə̑-m
jodmo-m
interrogative-ACC
ad-case
jodmə̑m
jod-mə̑-m
jod-me-m
ask-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
umə̑ltarə̑š.
umə̑ltarə̑š
umə̑ltarə̑š
explanation
no
umə̑ltarə̑š.
umə̑ltarə̑-š-Ø
umə̑ltare-š-Ø
explain-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-6-372


— Mə̑j sβeč́ə̑lə̑m kondenam.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
sβeč́ə̑lə̑m
***
***
***
***
kondenam.
kond-en-am
kondo-en-am
bring-PST2-1SG
vb2-tense-pers



1-2-6-373


Tudo č́ə̑la užə̑n, — mane Sakar.

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
č́ə̑la
č́ə̑la
č́ə̑la
everything
ad/pa/pr
užə̑n, —
už-ə̑n-Ø
už-n-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
užə̑n, —
už-ə̑n
už-n
see-CVB
vb1-adv
užə̑n, —
u-žə̑-n
u-že-n
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
mane
man-'e
man-Je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Sakar.
Sakar
Sakar
Sakar
na



1-2-6-374


Zemskij nač́al'nik Č́ač́im sβidetel'lan šogaltaš liješ mane. * * *

Zemskij
Zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
sβidetel'lan
sβidetel'-lan
sβidetel'-lan
witness-DAT
no-case
sβidetel'lan
sβidetel'-la-n
sβidetel'-la-n
witness-PL-GEN
no-num-case
šogaltaš
šogalt-aš
šogalte-aš
put-INF
vb2-inf
šogaltaš
šog-alt-aš
šogo-alt-aš
stand-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
liješ
liješ
liješ
soon
pa
liješ
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
mane. * * *
man-'e
man-Je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-6-375


Sakarə̑n utlə̑mə̑žlan Leβentej kugə̑za peš kuanen.

Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakarə̑n
Sakaryn
na
utlə̑mə̑žlan
utlə̑-mə̑-ž-lan
utlo-me-že-lan
escape-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
utlə̑mə̑žlan
utlə̑-mə̑-ž-la-n
utlo-me-že-la-n
escape-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
peš
peš
peš
very
av
kuanen.
kuanen
kuanen
happily
av
kuanen.
kuan-en-Ø
kuane-en-Ø
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kuanen.
kuan-en
kuane-en
rejoice-CVB
vb2-adv



1-2-6-376


Utlarakše ške šotə̑m mumə̑žlan jə̑βə̑rten.

Utlarakše
Utlarakše
utlarakše
mainly
av
Utlarakše
Utlarak-še
utlarak-že
more-3SG
av-poss
Utlarakše
Utla-rak-še
utla-rak-že
more-COMP-3SG
av/po-deg-poss
Utlarakše
Utl-a-rak-še
utlo-a-rak-že
escape-3SG-COMP-3SG
vb2-pers-deg-poss
ške
ške
ške
REFL
pr
šotə̑m
šot-ə̑m
šot-m
use-ACC
no-case
mumə̑žlan
mumə̑-ž-lan
mumo-že-lan
found-3SG-DAT
ad-poss-case
mumə̑žlan
mumə̑-ž-la-n
mumo-že-la-n
found-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
mumə̑žlan
mu-mə̑-ž-lan
mu-me-že-lan
find-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb1-ad-poss-case
mumə̑žlan
mu-mə̑-ž-la-n
mu-me-že-la-n
find-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb1-ad-poss-num-case
jə̑βə̑rten.
jə̑βə̑rten
jə̑βə̑rten
with.pleasure
av
jə̑βə̑rten.
jə̑βə̑rt-en-Ø
jə̑βə̑rte-en-Ø
be.happy-PST2-3SG
vb2-tense-pers
jə̑βə̑rten.
jə̑βə̑rt-en
jə̑βə̑rte-en
be.happy-CVB
vb2-adv



1-2-6-377


«Teŋgeč́e kastene zemskij nač́al'nik dek puren om mutlane ə̑le gə̑n, zemskij nač́al'nik Sakarə̑m suditlə̑de ok kod ə̑le», — šona Leβentej kugə̑za...

«Teŋgeč́e
Teŋgeč́e
teŋgeč́e
yesterday
av
kastene
kastene
kastene
in.the.evening
ad
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
dek
dek
dek
to
po
puren
pur-en-Ø
puro-en-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
mutlane
mutlane-Ø
mutlane-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
mutlane
mutlane-Ø
mutlane-Ø
talk-CNG
vb2-conn
ə̑le
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
suditlə̑de
suditlə̑-de
suditle-de
try-CVB.NEG
vb2-adv
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
kod
kod
kod
code
no
kod
kod-Ø
kod-Ø
stay-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kod
kod-Ø
kod-Ø
stay-CNG
vb1-conn
kod
kod-Ø
kod-Ø
stay-CVB
vb1-adv
ə̑le», —
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šona
šon-a
šono-a
think-3SG
vb2-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za...
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



The Mari Web Project is primarily based at the Department of Finno-Ugric Studies at the University of Vienna. The second stage of the project is being funded by the Kone Foundation: The Mari Web Project: Phase 2. Some of our work is carried out at the Institute of Finno-Ugric and Uralic Studies at the Ludwig Maximilian University of Munich.
Last update: 8 June 2024