Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Тӱҥ лышташ » Текст корпуслан ӱзгар » Elnet » 2-1-2

Текст корпуслан ӱзгар - Elnet - 2-1-2

Тиде материал нерген кызыт англичан йылме дене веле лудаш лиеш. Марий ден руш версий ямдылалтеш да вашке савыкталтшаш.

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

Č́užgan Eleksandr den Jašaj Elnet βokten kornə̑βož jeda kudalə̑št pə̑tarə̑št, kažne βašlijme jeŋ deč́ jodə̑štə̑č́, janda zaβodə̑škat puren lektə̑č́, Nuža suas deč́at jodə̑št nal'ə̑č́ — Č́ač́i niguštat uke: «Ala jumə̑š, ala mlandə̑š puren kajen».
Jašajə̑n ušə̑škə̑žo türlö pura: «Ojgə̑ž dene, lüdmə̑ž dene Č́ač́i ala škenžə̑m iktaž-mom ə̑šten?..» — šona.
Jašajə̑n mogə̑ržə̑lan jüštə̑n č́uč́eš, üdə̑ržə̑m ökə̑mlen marlan puə̑mə̑žlan ə̑nde škežat peš ökə̑na.
Ojgan üdə̑r türlə̑mat ə̑šten kerteš...
Ožno Jašajlan kuβaβaže tə̑gaj jomakə̑m ojlen ə̑le: «Arkambalne ik kolə̑zo ilen.
Tudo telə̑že, keŋežše Elnetə̑šte kolə̑m kuč́en ilen ulmaš.
Ikana tudo, murdam šə̑ndə̑lə̑n koštšə̑žla, βaraš kodə̑n.
Jüd jatə̑r lijə̑n.
Keŋežə̑m jüdšat kužu ogə̑l.
Jə̑rβaš peš tə̑mə̑k.
Tulə̑m oltə̑deak, marij ik lombo tüŋeš malaš βozə̑n.
Tudo neralten kolten ala šukten, ala uke — süanmarij lüškə̑mö šoktaš tüŋaleš.
Iziš liješ — Elnet kurə̑k gə̑č́ peš tale süan βola...
Kβitka körgə̑štö peš jə̑tə̑ra üdə̑r šinč́a.
Süanmarij peš č́ot mura, marij murə̑žə̑mat muren mošta...
Süanmarij Elnet küβareš ala-molan šogaleš.
Üdə̑r kβitka gə̑č́ βola, süanmarij murə̑mə̑m seŋen, muralten kolta:
Mardež-južšo pualeš,
Pušeŋge lə̑štašə̑m tarβata,
Elnet βüdšö jogaleš,
Lə̑kə̑n-lukə̑n jogaleš.
Lukšo jeda — oš peledə̑š,
Peled šude lə̑βə̑žgen.
Mə̑jə̑n izi ümə̑remže
Ilen šude kürə̑lteš...
Üdə̑r tə̑ge muralta da βigak Elnetə̑ške töršta.
Umbalne č́odə̑ra orolə̑n agə̑tanže peljüdlan muralten kolta, Süanmarij tunamak jomeš...»
Kuβaβaže Jašajlan tə̑ge ješaren ojlen: «Ožno ik Šajra marij üdə̑rə̑m ökə̑mešak Elnet βes βel Tumertürə̑š marlan puen.
Üdə̑ržö süan orβaš Elnetə̑š šumeš šinč́ə̑n mijen da βara βigak Elnet agurə̑š töršten.
Tudo üdə̑r βüdə̑štö ilə̑še βüdüdə̑r lijə̑n, maneš, kažne ijə̑n, ške süan keč́ə̑nže, jüdə̑m βüd gə̑č́ lektə̑n, tə̑ murə̑m mura, maneš...»
«Č́ač́iemat tuge ok lij gə̑n, jöra», — šona Jašaj.
Č́užgan Eleksandr den Jašaj kas βeleš iže Lopnurə̑š mijen šuə̑č́.
Kapkam poč́ə̑n, kudβeč́ə̑š purə̑št βele — Č́užgan kuβa ala-kušeč́ lektə̑n šuo, Jašajə̑m šudalaš tüŋale:
— Č́ara kol'a-βlak!
Č́ara kol'a-βlak!..
Tegə̑t šürgö, tegə̑t šürgö!
Mo namə̑set dene memnan deke tolə̑n purenat?!
Üdə̑retə̑n mə̑skə̑len kodə̑mə̑žo ok site, adak tə̑jže tolə̑n šogalə̑nat-ə̑s!
Kaj, kaj tə̑šeč́: tüsetə̑m onč́almem ok šu!..
Ojlaš ogə̑l, üdə̑retə̑m peš motor tunə̑kten koltenat: marijžə̑m šükal šuen, susə̑rten koden, taŋže dek kuržə̑n!
Oj, jumo, jumo, tə̑gaj jažarə̑m ümə̑rə̑štemat kolə̑n omə̑l...
— Tulač́e, tə̑j onč́ə̑č́ kolə̑št, βara βurset gə̑nat liješ.
Mə̑j üdə̑rem ajda-lijže koštə̑kten omə̑l, mə̑jə̑n üdə̑rem tuge ok košt — mə̑j βese deč́ lüdə̑nam: ala škenžə̑m iktažə̑m ə̑šten, šonem.
— Pə̑tə̑že, pə̑tə̑že!
— č́argə̑žeš Č́užgan kuβa.
— Tə̑jə̑n üdə̑retə̑m jumo tüken, mlande nalže!
Tə̑gaj mutə̑m kolmekše, Jašaj, molo godə̑m üŋə̑šö gə̑nat, tide ganalan ə̑š č́ə̑te, peš č́ot kogargə̑š, šižde kə̑č́kə̑ral koltə̑š:
— Mə̑jə̑n üdə̑rem mə̑j deč́em nigunamat šə̑lə̑n koštə̑n ogə̑l!
Mə̑j tudə̑m surtem gə̑č́, jeŋ šot denak orβaš šə̑nden, ergə̑č́lan puen koltə̑šə̑m.
Mə̑jə̑n nimogaj titakemat uke.
Tendan deč́ šeškə̑da šə̑lə̑n kuržə̑n gə̑n, te ške titakan ulə̑da!
— Šeškə̑na?!.
Tə̑jə̑n üdə̑ret memnan šeške ogə̑l.
Konden purtə̑št, da tunamak č́onešem ə̑š piž.
Tudə̑m mə̑j nigunamat surtə̑škem konden om purto!
— Tugeže, mo pogo-purgə̑žo ulo, möŋgeš puen koltə̑za.
Mə̑lanem ške üdə̑rem uto ogə̑l.
Ale marte Č́užgan kugə̑za, βatə̑žə̑n ijalanə̑mə̑žə̑m kolə̑štə̑n, šə̑p gə̑na šogə̑š, Jašajə̑n pə̑tartə̑š mutšə̑m kolə̑n, koklaš purə̑š:
— Mə̑j tə̑lanet nimogaj pogə̑mat möŋgeš om pu.
Mə̑j ale tə̑jə̑n ümbač́et kə̑č́alaš tüŋalam: üdə̑retə̑n šarga-βargaže memnan roskot ə̑štə̑mə̑m sulen ok kert.
Tide mutšo Jašajə̑m utlarak sə̑rə̑ktə̑š:
— Üdə̑remžə̑m kuš č́ə̑ken ulə̑da?
Mə̑lanem üdə̑rem puə̑za!
Č́užgan kuβa adakat č́otrak č́argə̑žaš tüŋale:
— Tə̑jə̑n üdə̑ret gaj jažarže tüńašte uke!
Tugaj namə̑sdə̑me jažarə̑m kə̑č́al koštmaš uke!
Üdə̑retə̑m, ajda, škak kə̑č́al!..
Elnet βes βel kalə̑k gə̑č́ porə̑žo iktat uke!
Umbakə̑že Jašaj ə̑š kolə̑št, kidšə̑m lupšalə̑n, Č́užgan surt gə̑č́ lektə̑n kajə̑š, izi jolgorno dene Kudašnurə̑ško — Leβentej kugə̑za dek oškə̑l'o… * * *
Tə̑gaj paša lijmə̑lan Leβentej kugə̑za den kuβaže peš č́ot örə̑nə̑t.
— Kuze tə̑ge lijə̑n kajen, Č́ač́i peš ušan ikšə̑βe ə̑l'-ə̑s?
— maneš Leβentej kugə̑za.
— Lijaš šukə̑što ogə̑l, — ojgə̑ra Leβentej kuβa.
— Una Sakarnat mo lijə̑n kajen...
Ej, jumo, jumo, mogaj tutkarlan tudo βaš mijen...
«Sakarə̑m stražnik-βlak kuč́en kajenə̑t» manmə̑m kolmekše, Leβentej kugə̑za perβə̑jže tə̑ge šonen: «Sakar Elnet βokten püč́ə̑m lüjen da, strelok-βlak kuč́enə̑t...
Nu, Sakar č́ə̑tamsə̑r jeŋ, strelok deč́ lüdə̑n kuržə̑n ogə̑l».
Vara uβer βes semə̑n šoktə̑š, Leβentej kugə̑zat č́otrak kol'anaš tüŋale...
Ə̑nde Jašaj raš umə̑ltarə̑š.
Leβentej kugə̑za Jašaj dene pə̑rl'a erak Arkambake zemskij nač́al'nik dek kajaš ojə̑m ə̑štə̑št, kuβažlan oš tuβə̑r-jolašə̑m jamdə̑laš šüdə̑š...
Erlašə̑žə̑m erdene, tül kojaš tüŋalme godə̑mak, Jašaj den Leβentej kugə̑za, peč́e goč́ βonč́en, Elnet kornə̑š lektə̑n, č́odə̑raške puren kajə̑št.
Arkambake kalə̑kə̑n, pasuško lektə̑n, türedaš tüŋalmə̑ž deč́ onč́ə̑č́ak mijen šuə̑č́.
Pörtə̑š purə̑mə̑št godə̑m Jašaj βate türedaš kajaš sorlam pütə̑ren šoga ə̑le.
Leβentej kugə̑za den Jašajə̑n koktə̑n tolə̑n purə̑mə̑štə̑m užə̑n, Jašaj βate kidšə̑ge, jolžə̑ge č́ə̑tə̑raš tüŋale...
— Č́ač́i tolə̑n ogə̑l?
— jodo Jašaj.
— Te ə̑žda mu mo?
— Jašaj βatə̑n jükšö pə̑kše šoktə̑š.
Jašaj, nimom peleštə̑de, olə̑mbake βolen šinč́e.
Jašaj βatə̑n kidše gə̑č́ sorla kamβozo, küβareš pernen, č́ə̑ldə̑r-č́oldə̑r muraltə̑š.
Japuš ač́ažə̑m onč́ale, aβažə̑m onč́ale, šə̑pak mijen, küβar ümbač́ sorlam pogen nale, omsadür olə̑mbak namijen pə̑štə̑š.
Leβentej kugə̑za nimolanat örə̑n: ni lektə̑n kajaš, ni šinč́aš...
Iziš tə̑ge šə̑p šogə̑meke, Leβentej kugə̑za peleštə̑š:
— Mə̑j zemskij nač́al'nik dek mijen tolam.
Jašaj den βatə̑že nimomat ə̑št pelešte.
Leβentej kugə̑zan, lektə̑n kajaš tarβanen, omsa kə̑lə̑m kuč́ə̑mə̑ž godə̑m Japuš kalasə̑š:
— Zemskij nač́al'nik üdə̑ržö dene koktə̑n Ozaŋə̑ške kudal'ə̑č́.
Və̑l'ə̑p kugə̑za par imne dene naŋgajə̑š...
Leβentej kugə̑za, βujžə̑m saken, omsadür olə̑mbalan šinč́e.
Pörtə̑štö kum kugu jeŋ den ik ikšə̑βe nimom peleštə̑de šinč́at.
Kažnə̑žə̑n βujə̑štə̑žo ške semə̑nže šonə̑maš pördeš.
«Mogaj pialdə̑me mə̑j šoč́ə̑nam, — šona Leβentej kugə̑za, — ške šoč́šem-βlak izinekak kolen pə̑tə̑št...
Sakarə̑m ergə̑lə̑keš purtaš šonə̑šə̑m, tudə̑mat stražnik-βlak epere kuč́en kajenə̑t...»
«Kölan Č́ač́iem osalə̑m ə̑šten?
Molan tudə̑m tə̑ge pužgalen koltenə̑t?» — šona Jašaj βate.
«Mə̑j škak titakan ulam, — šona Jašaj, — pojanlan kuanen, üdə̑rem Č́užgan Makarlan puaš töč́ə̑šə̑m...»
«Ač́aj den aβaj ala-molan tuge akajə̑m βiješ marlan puen koltə̑št?
Ə̑nde škak ojgə̑rat.
Akajže ə̑nde ala-kuško jomə̑n...»
Jašaj kə̑nel šogale, jükə̑n peleštə̑š:
— Tə̑ge šinč́en ok jörö, stanoβoj dek kajen, jaβitlaš βozeš.
Tušto memnan üdə̑rna βerč́ kol'anə̑še uke.
«Taŋže dek kuržə̑n» manə̑n βele mə̑skə̑lat...
Omsa poč́ə̑lto, pörtə̑škö Č́ač́i puren šogale.
Č́ə̑lanat, šinč́aštlan üšanə̑de, Č́ač́im onč́at.
Kolə̑šo, ə̑lə̑žə̑n, šügar gə̑č́ möŋgeš toleš gə̑n, Jašaj den βatə̑že tə̑ge ogə̑t ör ə̑le də̑r, kuze Č́ač́i tolə̑n purə̑mə̑lan örə̑nə̑t.
Japuš gə̑na šuko örə̑n ə̑š šogo, törštalten, kuržə̑n mijen, βigak akažə̑n šüjə̑škə̑žö keržalte:
— Akaj, akaj!
Kušeč́ tolə̑nat?
Jašaj βatat č́ə̑ten ə̑š kert — üdə̑ržə̑m mijen öndale:
— Üdə̑rem, üdə̑rem!
Mo lijə̑nat?
Č́ač́i ač́ažə̑m onč́a.
Ač́aže mogaj uβerə̑m konden gə̑n?
Ə̑nde tudo mom kalasa gə̑n?
Tudo Č́ač́im umə̑la gə̑n, uke gə̑n?..
— Ač́aj, mə̑jə̑m tə̑šak keč́ pušt, mə̑j Č́užgan Makar dek tegak om kaj!
Umbakə̑že Jašajat č́ə̑ten ə̑š kert, üdə̑ržə̑m onč́en, šortə̑n koltə̑š, šinč́aβüdšə̑m üštə̑n kalasə̑š:
— It ojgə̑ro, üdə̑rem.
Jumo tə̑jə̑m osal deč́ utaren.
Mə̑j tə̑jə̑m tudo surtə̑ško nigunamat om kolto.
Č́užgan kuβa ajdeme ogə̑l ulmaš.
Üdə̑ržö den βatə̑žlan Jašaj Č́užgan kuβa nergen č́ə̑la ojlə̑š.
— Č́užgan kuβa deč́ osalže kum βolost'ə̑štat uke, — ješarə̑š Leβentej kugə̑za.
— Nu, tə̑j, üdə̑rem, osal kid gə̑č́ utlə̑šə̑č́, ə̑nde Sakarə̑m kuze utaraš gə̑n?
«Sakar» manme mutə̑m kolmekše, Č́ač́in šürgə̑žlan šokšə̑n č́uč́o...
Č́ač́i, nimom peleštə̑de, tügö lektə̑n kajə̑š...


Admin login:

[Search]

2-1-2-1


Č́užgan Eleksandr den Jašaj Elnet βokten kornə̑βož jeda kudalə̑št pə̑tarə̑št, kažne βašlijme jeŋ deč́ jodə̑štə̑č́, janda zaβodə̑škat puren lektə̑č́, Nuža suas deč́at jodə̑št nal'ə̑č́ — Č́ač́i niguštat uke: «Ala jumə̑š, ala mlandə̑š puren kajen».

Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
Eleksandr
Eleksandr
Eleksandr
Eleksandr
na
den
den
den
and
co
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
βokten
βokten
βokten
beside
av/po
βokten
βokt-en-Ø
βokto-en-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βokten
βokt-en
βokto-en
strip.bark-CVB
vb2-adv
kornə̑βož
kornə̑βož
kornə̑βož
intersection
no
jeda
jeda
jeda
each
po
kudalə̑št
kudalə̑št-Ø
kudalə̑št-Ø
run.around-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kudalə̑št
kudal-ə̑št
kudal-št
run-IMP.3PL
vb1-mood.pers
kudalə̑št
kudalə̑št-Ø
kudalə̑št-Ø
run.around-CNG
vb1-conn
kudalə̑št
kudalə̑št-Ø
kudalə̑št-Ø
run.around-CVB
vb1-adv
pə̑tarə̑št,
pə̑tarə̑-št
pə̑tare-št
finish-IMP.3PL
vb2-mood.pers
pə̑tarə̑št,
pə̑tarə̑-š-t
pə̑tare-š-t
finish-PST1-3PL
vb2-tense-pers
kažne
kažne
kažne
each
pr
βašlijme
βašlijme
βašlijme
meeting
ad
βašlijme
βašlij-me
βašlij-me
meet-PTCP.PASS
vb1-ad
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
deč́
deč́
deč́
from
po
jodə̑štə̑č́,
jodə̑št-ə̑č́
jodə̑št-ə̑č́
ask-PST1.2SG
vb1-tense.pers
jodə̑štə̑č́,
jodə̑št-ə̑č́
jodə̑št-ə̑č́
ask-PST1.3PL
vb1-tense.pers
janda
janda
janda
glass
no
zaβodə̑škat
zaβod-ə̑šk-at
zaβod-ške-at
factory-ILL-and
no-case-enc
puren
pur-en-Ø
puro-en-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
lektə̑č́,
lekt-ə̑č́
lekt-ə̑č́
go-PST1.2SG
vb1-tense.pers
lektə̑č́,
lekt-ə̑č́
lekt-ə̑č́
go-PST1.3PL
vb1-tense.pers
Nuža
Nuž-a
nužo-a
wash.clothes-3SG
vb2-pers
suas
suas
suas
Tatar
no
deč́at
deč́-at
deč́-at
from-and
po-enc
jodə̑št
jod-ə̑št
jod-št
iodine-3PL
no-poss
jodə̑št
jodə̑št-Ø
jodə̑št-Ø
ask-IMP.2SG
vb1-mood.pers
jodə̑št
jod-ə̑št
jod-št
ask-IMP.3PL
vb1-mood.pers
jodə̑št
jodə̑št-Ø
jodə̑št-Ø
ask-CNG
vb1-conn
jodə̑št
jodə̑št-Ø
jodə̑št-Ø
ask-CVB
vb1-adv
nal'ə̑č́ —
nal-'ə̑č́
nal-ə̑č́
take-PST1.2SG
vb1-tense.pers
nal'ə̑č́ —
nal-'ə̑č́
nal-ə̑č́
take-PST1.3PL
vb1-tense.pers
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
niguštat
ńigušt-at
ńigušto-at
nowhere-and
av/pr-enc
niguštat
ńiguš-t-at
ńiguš-šte-at
nowhere-INE-and
av/pr-case-enc
uke:
uke
uke
no
ad/no/pa
«Ala
Ala
ala
maybe
co/pa
«Ala
Ala
ala
pitch
no
«Ala
A-la
a-la
and-STR
co-enc
«Ala
A-la
a-la
so-STR
pa-enc
«Ala
A-la
a-la
oh-STR
in-enc
«Ala
Al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
jumə̑š,
jum-ə̑š
jum-š
horsehair.worm-ILL
no-case
jumə̑š,
jumə̑-š
jumo-š
god-ILL
in/no-case
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
mlandə̑š
mlandə̑-š
mlande-š
land-ILL
no-case
mlandə̑š
mlandə̑-š
mlande-š
Earth-ILL
pn-case
puren
pur-en-Ø
puro-en-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
kajen».
kaj-en-Ø
kaje-en-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen».
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv



2-1-2-2


Jašajə̑n ušə̑škə̑žo türlö pura: «Ojgə̑ž dene, lüdmə̑ž dene Č́ač́i ala škenžə̑m iktaž-mom ə̑šten?..» — šona.

Jašajə̑n
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Yashayyn
na
ušə̑škə̑žo
uš-ə̑škə̑-žo
uš-ške-že
mind-ILL-3SG
no-case-poss
türlö
türlö
türlö
different
ad/no/po
türlö
türlö-Ø
türlö-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
türlö
türlö-Ø
türlö-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
pura:
pura
pura
home-made.kvass
no
pura:
pura
pura
framework
no
pura:
pur-a
puro-a
go.in-3SG
vb2-pers
«Ojgə̑ž
Ojgə̑-ž
ojgo-že
grief-3SG
no-poss
dene,
dene
dene
with
po
lüdmə̑ž
lüdmə̑-ž
lüdmö-že
shy-3SG
ad-poss
lüdmə̑ž
lüd-mə̑-ž
lüd-me-že
be.afraid.of-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
dene
dene
dene
with
po
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
škenžə̑m
šken-žə̑-m
ške-že-m
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
škenžə̑m
šken-žə̑-m
šken-že-m
private-3SG-ACC
ad-poss-case
škenžə̑m
ške-n-žə̑-m
ške-n-že-m
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
iktaž-mom
iktaž-mo-m
iktaž-mo-m
anything-ACC
ad/pr-case
ə̑šten?..» —
ə̑št-en-Ø
ə̑šte-en-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ə̑šten?..» —
ə̑št-en
ə̑šte-en
do-CVB
vb2-adv
šona.
šon-a
šono-a
think-3SG
vb2-pers



2-1-2-3


Jašajə̑n mogə̑ržə̑lan jüštə̑n č́uč́eš, üdə̑ržə̑m ökə̑mlen marlan puə̑mə̑žlan ə̑nde škežat peš ökə̑na.

Jašajə̑n
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Yashayyn
na
mogə̑ržə̑lan
mogə̑r-žə̑-lan
mogə̑r-že-lan
body-3SG-DAT
no-poss-case
mogə̑ržə̑lan
mogə̑r-žə̑-la-n
mogə̑r-že-la-n
body-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
jüštə̑n
jüštə̑n
jüštə̑n
coldly
av
jüštə̑n
jüštə̑-n
jüštö-n
cold-GEN
ad/no-case
č́uč́eš,
č́uč́-eš
č́uč́-eš
seem-3SG
vb1-pers
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
ökə̑mlen
ökə̑ml-en-Ø
ökə̑mlö-en-Ø
force-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ökə̑mlen
ökə̑ml-en
ökə̑mlö-en
force-CVB
vb2-adv
marlan
marlan
marlan
marrying
av
marlan
marla-n
marla-an
Mari-with
ad/av-deriv.ad
marlan
marla-n
marla-n
Mari-GEN
ad/av-case
puə̑mə̑žlan
puə̑mə̑-ž-lan
puə̑mo-že-lan
given-3SG-DAT
ad-poss-case
puə̑mə̑žlan
puə̑mə̑-ž-la-n
puə̑mo-že-la-n
given-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
puə̑mə̑žlan
puə̑-mə̑-ž-lan
puo-me-že-lan
give-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
puə̑mə̑žlan
puə̑-mə̑-ž-lan
puo-me-že-lan
blow-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
puə̑mə̑žlan
puə̑-mə̑-ž-la-n
puo-me-že-la-n
give-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
puə̑mə̑žlan
puə̑-mə̑-ž-la-n
puo-me-že-la-n
blow-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
ə̑nde
ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
škežat
ške-ž-at
ške-že-at
REFL-3SG-and
pr-poss-enc
peš
peš
peš
very
av
ökə̑na.
ökə̑n-a
ökə̑nö-a
repent-3SG
vb2-pers



2-1-2-4


Ojgan üdə̑r türlə̑mat ə̑šten kerteš...

Ojgan
Ojgan
ojgan
sad
ad/av
Ojgan
Ojg-an
ojgo-an
grief-with
no-deriv.ad
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
Virgo
no
türlə̑mat
türlə̑m-at
türlə̑mö-at
embroidery-and
ad-enc
türlə̑mat
türlə̑-m-at
türlö-m-at
different-ACC-and
ad/no/po-case-enc
türlə̑mat
türlə̑-m-at
türlö-me-at
embroider-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
ə̑šten
ə̑št-en-Ø
ə̑šte-en-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ə̑šten
ə̑št-en
ə̑šte-en
do-CVB
vb2-adv
kerteš...
kert-eš
kert-eš
be.able.to-3SG
vb1-pers
kerteš...
kert-eš
kert-eš
swaddle-3SG
vb1-pers



2-1-2-5


Ožno Jašajlan kuβaβaže tə̑gaj jomakə̑m ojlen ə̑le: «Arkambalne ik kolə̑zo ilen.

Ožno
Ožno
ožno
once
av/po
Jašajlan
Jašajlan
Jašajlan
Yashaylan
na
kuβaβaže
kuβaβa-že
kuβaβa-že
grandmother-3SG
no-poss
tə̑gaj
tə̑gaj
tə̑gaj
such
ad/av/no/pr
jomakə̑m
jomak-ə̑m
jomak-m
tale-ACC
no-case
ojlen
ojl-en-Ø
ojlo-en-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ojlen
ojl-en
ojlo-en
talk-CVB
vb2-adv
ə̑le:
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
«Arkambalne
Arkambalne
arkambalne
on.the.hill
av
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
kolə̑zo
kolə̑zo
kolə̑zo
fisher
no
ilen.
il'e-n
il'e-n
damp-GEN
ad-case
ilen.
il-en-Ø
ile-en-Ø
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ilen.
il-en
ile-en
live-CVB
vb2-adv



2-1-2-6


Tudo telə̑že, keŋežše Elnetə̑šte kolə̑m kuč́en ilen ulmaš.

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
telə̑že,
telə̑-že
tele-že
winter-3SG
no-poss
keŋežše
keŋež-še
keŋež-že
summer-3SG
no-poss
Elnetə̑šte
Elnet-ə̑šte
Elnet-šte
Ilet-INE
pn-case
kolə̑m
kol-ə̑m
kol-m
fish-ACC
no-case
kolə̑m
kol-ə̑m
kol-m
Pisces-ACC
no-case
kolə̑m
kolə̑-m
kolo-m
twenty-ACC
nm-case
kuč́en
kuč́-en-Ø
kuč́o-en-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kuč́en
kuč́-en
kuč́o-en
hold-CVB
vb2-adv
ilen
il'e-n
il'e-n
damp-GEN
ad-case
ilen
il-en-Ø
ile-en-Ø
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ilen
il-en
ile-en
live-CVB
vb2-adv
ulmaš.
ulmaš
ulmaš
being
no/pa/vb
ulmaš.
ul-maš
ul-maš
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-1-2-7


Ikana tudo, murdam šə̑ndə̑lə̑n koštšə̑žla, βaraš kodə̑n.

Ikana
Ikana
ikana
once
av
tudo,
tudo
tudo
3SG
pr
murdam
murda-m
murda-m
fish.trap-ACC
no-case
murdam
murda-m
murda-em
fish.trap-1SG
no-poss
murdam
murda-m-Ø
murda-em-Ø
fish.trap-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
murdam
murda-m-Ø
murda-em-Ø
fish.trap-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
murdam
murda-m-Ø
murda-em-Ø
fish.trap-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
šə̑ndə̑lə̑n
šə̑ndə̑l-ə̑n-Ø
šə̑ndə̑l-n-Ø
put-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šə̑ndə̑lə̑n
šə̑ndə̑l-ə̑n
šə̑ndə̑l-n
put-CVB
vb1-adv
koštšə̑žla,
košt-šə̑žla
košt-šə̑žla
go-CVB.SIM.3SG
vb1-adv.pers
koštšə̑žla,
koštšə̑-ž-la
koštšo-že-la
passerby-3SG-COMP
ad/no-poss-case
koštšə̑žla,
koštšə̑-ž-la
koštšo-že-la
passerby-3SG-PL
ad/no-poss-num
koštšə̑žla,
koštšə̑-ž-la
koštšo-že-la
passerby-3SG-STR
ad/no-poss-enc
koštšə̑žla,
košt-šə̑-ž-la
košt-še-že-la
go-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb1-ad-poss-case
koštšə̑žla,
košt-šə̑-ž-la
košt-še-že-la
go-PTCP.ACT-3SG-PL
vb1-ad-poss-num
koštšə̑žla,
košt-šə̑-ž-la
košt-še-že-la
go-PTCP.ACT-3SG-STR
vb1-ad-poss-enc
βaraš
βaraš
βaraš
hawk
no
βaraš
βaraš
βaraš
late
av
βaraš
βara-š
βara-š
pole-ILL
no-case
βaraš
βara-š
βara-eš
pole-LAT
no-case
βaraš
βar-aš
βare-aš
mix-INF
vb2-inf
kodə̑n.
kodə̑n
kodə̑n
with.delay
av
kodə̑n.
kod-ə̑n
kod-n
code-GEN
no-case
kodə̑n.
kod-ə̑n-Ø
kod-n-Ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kodə̑n.
kod-ə̑n
kod-n
stay-CVB
vb1-adv



2-1-2-8


Jüd jatə̑r lijə̑n.

Jüd
Jüd
jüd
night
no
jatə̑r
jatə̑r
jatə̑r
much
av/no/pr
lijə̑n.
lijə̑n
lijə̑n
as.a
po
lijə̑n.
lij-ə̑n-Ø
lij-n-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijə̑n.
lij-ə̑n
lij-n
be-CVB
vb1-adv



2-1-2-9


Keŋežə̑m jüdšat kužu ogə̑l.

Keŋežə̑m
Keŋežə̑m
keŋežə̑m
in.the.summer
av
Keŋežə̑m
Keŋež-ə̑m
keŋež-m
summer-ACC
no-case
jüdšat
jüd-š-at
jüd-že-at
night-3SG-and
no-poss-enc
kužu
kužu
kužu
long
ad
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-10


Jə̑rβaš peš tə̑mə̑k.

Jə̑rβaš
Jə̑rβaš
jə̑rβaš
around
av
peš
peš
peš
very
av
tə̑mə̑k.
tə̑mə̑k
tə̑mə̑k
quiet
ad/no



2-1-2-11


Tulə̑m oltə̑deak, marij ik lombo tüŋeš malaš βozə̑n.

Tulə̑m
Tul-ə̑m
tul-m
fire-ACC
ad/no-case
Tulə̑m
Tulə̑-m
tulo-m
watermill-ACC
no-case
Tulə̑m
Tulə̑-m
tulo-m
stormy-ACC
ad-case
oltə̑deak,
oltə̑-de-ak
olto-de-ak
light-CVB.NEG-STR
vb2-adv-enc
marij
marij
marij
Mari
no
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
lombo
lombo
lombo
bird.cherry.tree
no
tüŋeš
tüŋ-eš
tüŋ-eš
foundation-LAT
ad/no-case
tüŋeš
tüŋ-eš
tüŋ-eš
freeze-3SG
vb1-pers
malaš
mal-aš
male-aš
sleep-INF
vb2-inf
βozə̑n.
βoz-ə̑n
βoz-n
cart-GEN
no-case
βozə̑n.
βoz-ə̑n-Ø
βoz-n-Ø
lie.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
βozə̑n.
βoz-ə̑n
βoz-n
lie.down-CVB
vb1-adv



2-1-2-12


Tudo neralten kolten ala šukten, ala uke — süanmarij lüškə̑mö šoktaš tüŋaleš.

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
neralten
neralt-en-Ø
neralte-en-Ø
have.a.nap-PST2-3SG
vb2-tense-pers
neralten
neralt-en
neralte-en
have.a.nap-CVB
vb2-adv
kolten
kolt-en-Ø
kolto-en-Ø
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kolten
kolt-en
kolto-en
send-CVB
vb2-adv
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
šukten,
šukt-en-Ø
šukto-en-Ø
succeed.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šukten,
šukt-en
šukto-en
succeed.in-CVB
vb2-adv
šukten,
šu-kt-en-Ø
šu-kte-en-Ø
reach-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
šukten,
šu-kt-en-Ø
šu-kte-en-Ø
ferment-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
šukten,
šu-kt-en-Ø
šu-kte-en-Ø
whittle-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
šukten,
šu-kt-en
šu-kte-en
reach-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
šukten,
šu-kt-en
šu-kte-en
ferment-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
šukten,
šu-kt-en
šu-kte-en
whittle-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
uke —
uke
uke
no
ad/no/pa
süanmarij
süanmarij
süanmarij
wedding.guest
no
lüškə̑mö
lüškə̑mö
lüškə̑mö
noisy
ad
lüškə̑mö
lüškə̑-mö
lüškö-me
make.noise-PTCP.PASS
vb2-ad
šoktaš
šokt-aš
šokt-aš
sift-INF
vb1-inf
šoktaš
šokt-aš
šokto-aš
be.heard-INF
vb2-inf
tüŋaleš.
tüŋal-eš
tüŋal-eš
start-3SG
vb1-pers



2-1-2-13


Iziš liješ — Elnet kurə̑k gə̑č́ peš tale süan βola...

Iziš
Iziš
iziš
a.bit
av
Iziš
Izi-š
izi-š
small-ILL
ad/no-case
liješ —
liješ
liješ
soon
pa
liješ —
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
kurə̑k
kurə̑k
kurə̑k
mountain
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
peš
peš
peš
very
av
tale
tale
tale
bold
ad
tale
tal'e
tal'e
glade
no
süan
süan
süan
wedding
no
βola...
βol-a
βolo-a
descend-3SG
vb2-pers



2-1-2-14


Kβitka körgə̑štö peš jə̑tə̑ra üdə̑r šinč́a.

Kβitka
Kβitka
Kβitka
Kvitka
na
körgə̑štö
körgə̑štö
körgə̑štö
inside
av/po
körgə̑štö
körgə̑-štö
körgö-šte
inside-INE
ad/no-case
peš
peš
peš
very
av
jə̑tə̑ra
jə̑tə̑ra
jə̑tə̑ra
beautiful
ad
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
Virgo
no
šinč́a.
šinč́a
šinč́a
eye
no
šinč́a.
šinč́-a
šinč́e-a
sit-3SG
vb2-pers
šinč́a.
šinč́-a
šinč́e-a
know-3SG
vb2-pers



2-1-2-15


Süanmarij peš č́ot mura, marij murə̑žə̑mat muren mošta...

Süanmarij
Süanmarij
süanmarij
wedding.guest
no
peš
peš
peš
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
number
no
mura,
mur-a
muro-a
sing-3SG
vb2-pers
marij
marij
marij
Mari
no
murə̑žə̑mat
murə̑-žə̑-m-at
muro-že-m-at
song-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
muren
mur-en-Ø
muro-en-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
muren
mur-en
muro-en
sing-CVB
vb2-adv
mošta...
mošt-a
mošto-a
be.able.to-3SG
vb2-pers
mošta...
mošt-a
mošto-a
become.tired-3SG
vb2-pers



2-1-2-16


Süanmarij Elnet küβareš ala-molan šogaleš.

Süanmarij
Süanmarij
süanmarij
wedding.guest
no
Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
küβareš
küβar-eš
küβar-eš
floor-LAT
no-case
ala-molan
ala-molan
ala-molan
for.some.reason
av/pr
ala-molan
ala-mo-lan
ala-mo-lan
something-DAT
pa/pr-case
ala-molan
ala-mo-la-n
ala-mo-la-n
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
šogaleš.
šogal-eš
šogal-eš
stand.up-3SG
vb1-pers



2-1-2-17


Üdə̑r kβitka gə̑č́ βola, süanmarij murə̑mə̑m seŋen, muralten kolta:

Üdə̑r
Üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
Üdə̑r
Üdə̑r
Üdə̑r
Virgo
no
kβitka
***
***
***
***
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
βola,
βol-a
βolo-a
descend-3SG
vb2-pers
süanmarij
süanmarij
süanmarij
wedding.guest
no
murə̑mə̑m
murə̑-mə̑-m
muro-me-m
sing-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
seŋen,
seŋen
seŋen
by.force
av
seŋen,
seŋ-en-Ø
seŋe-en-Ø
defeat-PST2-3SG
vb2-tense-pers
seŋen,
seŋ-en
seŋe-en
defeat-CVB
vb2-adv
muralten
muralt-en-Ø
muralte-en-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
muralten
muralt-en
muralte-en
sing-CVB
vb2-adv
kolta:
kolt-a
kolto-a
send-3SG
vb2-pers



2-1-2-18


Mardež-južšo pualeš,

Mardež-južšo
Mardež-juž-šo
mardežjuž-že
windair-3SG
nono-poss
Mardež-južšo
Mardež-ju-ž-šo
mardežju-že-že
windmagic-3SG-3SG
nono-poss-poss
Mardež-južšo
Mardež-ju-ž-šo
mardežju-že-že
windcool-3SG-3SG
nono-poss-poss
pualeš,
pual-eš
pual-eš
blow-3SG
vb1-pers
pualeš,
pual-eš
pual-eš
swell-3SG
vb1-pers



2-1-2-19


Pušeŋge lə̑štašə̑m tarβata,

Pušeŋge
Pušeŋge
pušeŋge
tree
no
lə̑štašə̑m
lə̑štaš-ə̑m
lə̑štaš-m
leaf-ACC
no-case
tarβata,
tarβat-a
tarβate-a
move-3SG
vb2-pers



2-1-2-20


Elnet βüdšö jogaleš,

Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
βüdšö
βüd-šö
βüd-že
water-3SG
no-poss
jogaleš,
jogal-eš
jogal-eš
flow-3SG
vb1-pers



2-1-2-21


Lə̑kə̑n-lukə̑n jogaleš.

Lə̑kə̑n-lukə̑n
Lə̑kə̑n-lukə̑n
lə̑kə̑n-lukə̑n
twisting
ad/av
jogaleš.
jogal-eš
jogal-eš
flow-3SG
vb1-pers



2-1-2-22


Lukšo jeda — oš peledə̑š,

Lukšo
Lukšo
lukšo
mining
ad/no
Lukšo
Luk-šo
lukt-še
lead.out-PTCP.ACT
vb1-ad
Lukšo
Luk-šo
luk-že
corner-3SG
no-poss
Lukšo
Luk-šo
luk-že
X-3SG
no-poss
Lukšo
Luk-šo
luk-že
X-3SG
no-poss
Lukšo
Luk-šo
lukt-že
lead.out-IMP.3SG
vb1-mood.pers
Lukšo
Luk-Ø-šo
lukt-Ø-že
lead.out-CNG-3SG
vb1-conn-poss
Lukšo
Luk-Ø-šo
lukt-Ø-že
lead.out-CVB-3SG
vb1-adv-poss
jeda —
jeda
jeda
each
po
oš
oš
oš
white
ad
peledə̑š,
peledə̑š
peledə̑š
flower
no



2-1-2-23


Peled šude lə̑βə̑žgen.

Peled
Peled-Ø
peled-Ø
flower-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Peled
Peled-Ø
peled-Ø
flower-CNG
vb1-conn
Peled
Peled-Ø
peled-Ø
flower-CVB
vb1-adv
šude
šu-de
šu-de
reach-CVB.NEG
vb1-adv
šude
šu-de
šu-de
ferment-CVB.NEG
vb1-adv
šude
šu-de
šu-de
whittle-CVB.NEG
vb1-adv
lə̑βə̑žgen.
lə̑βə̑žg-en-Ø
lə̑βə̑žge-en-Ø
wither-PST2-3SG
vb2-tense-pers
lə̑βə̑žgen.
lə̑βə̑žg-en
lə̑βə̑žge-en
wither-CVB
vb2-adv



2-1-2-24


Mə̑jə̑n izi ümə̑remže

Mə̑jə̑n
Mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
my
pr
Mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
izi
izi
izi
small
ad/no
ümə̑remže
ümə̑r-em-že
ümə̑r-em-že
life-1SG-3SG
no-poss-poss
ümə̑remže
ümə̑r-em-že
ümə̑r-em-že
life-TRANS-IMP.3SG
no-deriv.v-mood.pers
ümə̑remže
ümə̑r-em-Ø-že
ümə̑r-em-Ø-že
life-TRANS-CNG-3SG
no-deriv.v-conn-poss
ümə̑remže
ümə̑r-em-Ø-že
ümə̑r-em-Ø-že
life-TRANS-CVB-3SG
no-deriv.v-adv-poss



2-1-2-25


Ilen šude kürə̑lteš...

Ilen
Ile-n
ile-n
damp-GEN
ad-case
Ilen
Il-en-Ø
ile-en-Ø
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Ilen
Il-en
ile-en
live-CVB
vb2-adv
šude
šu-de
šu-de
reach-CVB.NEG
vb1-adv
šude
šu-de
šu-de
ferment-CVB.NEG
vb1-adv
šude
šu-de
šu-de
whittle-CVB.NEG
vb1-adv
kürə̑lteš...
kürə̑lt-eš
kürə̑lt-eš
tear.off-3SG
vb1-pers



2-1-2-26


Üdə̑r tə̑ge muralta da βigak Elnetə̑ške töršta.

Üdə̑r
Üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
Üdə̑r
Üdə̑r
Üdə̑r
Virgo
no
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
muralta
muralt-a
muralte-a
sing-3SG
vb2-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
βigak
βigak
βigak
immediately
av
Elnetə̑ške
Elnet-ə̑ške
Elnet-ške
Ilet-ILL
pn-case
töršta.
töršt-a
törštö-a
jump-3SG
vb2-pers



2-1-2-27


Umbalne č́odə̑ra orolə̑n agə̑tanže peljüdlan muralten kolta, Süanmarij tunamak jomeš...»

Umbalne
Umbalne
umbalne
at.a.distance
av
č́odə̑ra
č́odə̑ra
č́odə̑ra
forest
no
č́odə̑ra
č́odə̑ra
č́odə̑ra
coarse
ad
orolə̑n
orol-ə̑n
orol-n
watchman-GEN
no-case
agə̑tanže
agə̑tan-že
agə̑tan-že
rooster-3SG
no-poss
peljüdlan
peljüd-lan
peljüd-lan
midnight-DAT
no-case
peljüdlan
peljüd-la-n
peljüd-la-n
midnight-PL-GEN
no-num-case
muralten
muralt-en-Ø
muralte-en-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
muralten
muralt-en
muralte-en
sing-CVB
vb2-adv
kolta,
kolt-a
kolto-a
send-3SG
vb2-pers
Süanmarij
Süanmarij
süanmarij
wedding.guest
no
tunamak
tunamak
tunamak
immediately
av
tunamak
tunam-ak
tunam-ak
then-STR
av-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-m-ak
heifer-ACC-STR
no-case-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-em-ak
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
tunamak
tuna-m-a-k
tuna-em-a-ak
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
tunamak
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
tunamak
tuna-m--ak
tuna-em-Je-ak
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
jomeš...»
jom-eš
jom-eš
disappear-3SG
vb1-pers



2-1-2-28


Kuβaβaže Jašajlan tə̑ge ješaren ojlen: «Ožno ik Šajra marij üdə̑rə̑m ökə̑mešak Elnet βes βel Tumertürə̑š marlan puen.

Kuβaβaže
Kuβaβa-že
kuβaβa-že
grandmother-3SG
no-poss
Jašajlan
Jašajlan
Jašajlan
Yashaylan
na
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
ješaren
ješaren
ješaren
in.addition
av
ješaren
ješar-en-Ø
ješare-en-Ø
add-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ješaren
ješar-en
ješare-en
add-CVB
vb2-adv
ojlen:
ojl-en-Ø
ojlo-en-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ojlen:
ojl-en
ojlo-en
talk-CVB
vb2-adv
«Ožno
Ožno
ožno
once
av/po
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
Šajra
Šajra
Šajra
Shayra
na
marij
marij
marij
Mari
no
üdə̑rə̑m
üdə̑r-ə̑m
üdə̑r-m
daughter-ACC
no-case
üdə̑rə̑m
üdə̑r-ə̑m
üdə̑r-m
Virgo-ACC
no-case
ökə̑mešak
ökə̑meš-ak
ökə̑meš-ak
by.force-STR
av-enc
ökə̑mešak
ökə̑m-eš-ak
ökə̑m-eš-ak
by.force-LAT-STR
ad/av-case-enc
Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
βes
βes
βes
different
ad/pr
βel
βel
βel
side
no
βel
βel-Ø
βel-Ø
spill-IMP.2SG
vb1-mood.pers
βel
βel-Ø
βel-Ø
spill-CNG
vb1-conn
βel
βel-Ø
βel-Ø
spill-CVB
vb1-adv
Tumertürə̑š
Tumertürə̑š
Tumertürə̑š
Tumertürysh
na
marlan
marlan
marlan
marrying
av
marlan
marla-n
marla-an
Mari-with
ad/av-deriv.ad
marlan
marla-n
marla-n
Mari-GEN
ad/av-case
puen.
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen.
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen.
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen.
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv



2-1-2-29


Üdə̑ržö süan orβaš Elnetə̑š šumeš šinč́ə̑n mijen da βara βigak Elnet agurə̑š töršten.

Üdə̑ržö
Üdə̑r-žö
üdə̑r-že
daughter-3SG
no-poss
Üdə̑ržö
Üdə̑r-žö
Üdə̑r-že
Virgo-3SG
no-poss
süan
süan
süan
wedding
no
orβaš
orβa-š
orβa-š
cart-ILL
no-case
orβaš
orβa-š
orβa-eš
cart-LAT
no-case
Elnetə̑š
Elnet-ə̑š
Elnet-š
Ilet-ILL
pn-case
šumeš
šumeš
šumeš
to
po
šumeš
šum-eš
šum-eš
tire-3SG
vb1-pers
šumeš
šu-meš
šu-meš
reach-CVB.FUT
vb1-adv
šumeš
šu-meš
šu-meš
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
šumeš
šu-meš
šu-meš
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
šumeš
šu-m-eš
šu-me-eš
reach-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
šumeš
šu-m-eš
šu-me-eš
ferment-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
šumeš
šu-m-eš
šu-me-eš
whittle-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
šinč́ə̑n
šinč́-ə̑n-Ø
šinč́-n-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šinč́ə̑n
šinč́-ə̑n
šinč́-n
sit.down-CVB
vb1-adv
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
βigak
βigak
βigak
immediately
av
Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
agurə̑š
agur-ə̑š
agur-š
pool-ILL
no-case
töršten.
töršt-en-Ø
törštö-en-Ø
jump-PST2-3SG
vb2-tense-pers
töršten.
töršt-en
törštö-en
jump-CVB
vb2-adv



2-1-2-30


Tudo üdə̑r βüdə̑štö ilə̑še βüdüdə̑r lijə̑n, maneš, kažne ijə̑n, ške süan keč́ə̑nže, jüdə̑m βüd gə̑č́ lektə̑n, tə̑ murə̑m mura, maneš...»

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
daughter
no
üdə̑r
üdə̑r
üdə̑r
Virgo
no
βüdə̑štö
βüd-ə̑štö
βüd-šte
water-INE
no-case
ilə̑še
ilə̑še
ilə̑še
living
ad/no
ilə̑še
ilə̑-še
ile-še
live-PTCP.ACT
vb2-ad
βüdüdə̑r
βüdüdə̑r
βüdüdə̑r
mermaid
no
lijə̑n,
lijə̑n
lijə̑n
as.a
po
lijə̑n,
lij-ə̑n-Ø
lij-n-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijə̑n,
lij-ə̑n
lij-n
be-CVB
vb1-adv
maneš,
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš,
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
kažne
kažne
kažne
each
pr
ijə̑n,
ijə̑n
ijə̑n
yearly
av/po
ijə̑n,
ij-ə̑n
ij-n
year-GEN
no-case
ijə̑n,
ij-ə̑n
ij-n
ice-GEN
no-case
ijə̑n,
ij-ə̑n
ij-n
chisel-GEN
no-case
ijə̑n,
ij-ə̑n-Ø
ij-n-Ø
swim-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ijə̑n,
ij-ə̑n
ij-n
swim-CVB
vb1-adv
ške
ške
ške
REFL
pr
süan
süan
süan
wedding
no
keč́ə̑nže,
keč́ə̑n-že
keč́ə̑n-že
daily-3SG
av-poss
keč́ə̑nže,
keč́ə̑-n-že
keč́e-n-že
sun-GEN-3SG
no-case-poss
jüdə̑m
jüdə̑m
jüdə̑m
at.night
av
jüdə̑m
jüd-ə̑m
jüd-m
night-ACC
no-case
βüd
βüd
βüd
water
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
lektə̑n,
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n,
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
tə̑
tə̑
tə̑
this
pr
tə̑
tə̑
tə̑
X
pa
murə̑m
murə̑-m
muro-m
song-ACC
no-case
mura,
mur-a
muro-a
sing-3SG
vb2-pers
maneš...»
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš...»
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers



2-1-2-31


«Č́ač́iemat tuge ok lij gə̑n, jöra», — šona Jašaj.

«Č́ač́iemat
Č́ač́iemat
Č́ač́iemat
Chachiemat
na
tuge
tuge
tuge
so
av/pa
tuge
tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
tuge
tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
tuge
tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
lij
lij-Ø
lij-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
lij
lij-Ø
lij-Ø
be-CNG
vb1-conn
lij
lij-Ø
lij-Ø
be-CVB
vb1-adv
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
jöra», —
jöra
jöra
good
pa
jöra», —
jör-a
jörö-a
roll-3SG
vb2-pers
jöra», —
jör-a
jörö-a
mix-3SG
vb2-pers
jöra», —
jör-a
jörö-a
go.out-3SG
vb2-pers
jöra», —
jör-a
jörö-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
šona
šon-a
šono-a
think-3SG
vb2-pers
Jašaj.
Jašaj
Jašaj
Yashay
na



2-1-2-32


Č́užgan Eleksandr den Jašaj kas βeleš iže Lopnurə̑š mijen šuə̑č́.

Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
Eleksandr
Eleksandr
Eleksandr
Eleksandr
na
den
den
den
and
co
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
kas
kas
kas
evening
av/no
βeleš
βeleš
βeleš
toward
po
βeleš
βel-eš
βel-eš
side-LAT
no-case
βeleš
βel-eš
βel-eš
spill-3SG
vb1-pers
iže
iže
iže
not.until
av/pa
iže
i-že
i-že
and-3SG
co-poss
iže
i-že
i-že
X-3SG
pa-poss
Lopnurə̑š
Lopnurə̑š
Lopnurə̑š
Lopnurysh
na
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
reach-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
ferment-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
whittle-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
reach-PST1.3PL
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
ferment-PST1.3PL
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
whittle-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-1-2-33


Kapkam poč́ə̑n, kudβeč́ə̑š purə̑št βele — Č́užgan kuβa ala-kušeč́ lektə̑n šuo, Jašajə̑m šudalaš tüŋale:

Kapkam
Kapka-m
kapka-m
gate-ACC
no-case
Kapkam
Kapka-m
kapka-em
gate-1SG
no-poss
Kapkam
Kapka-m-Ø
kapka-em-Ø
gate-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Kapkam
Kapka-m-Ø
kapka-em-Ø
gate-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Kapkam
Kapka-m-Ø
kapka-em-Ø
gate-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
poč́ə̑n,
poč́ə̑n
poč́ə̑n
agape
av
poč́ə̑n,
poč́-ə̑n
poč́-n
tail-GEN
no-case
poč́ə̑n,
poč́-ə̑n-Ø
poč́-n-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
poč́ə̑n,
poč́-ə̑n
poč́-n
open-CVB
vb1-adv
kudβeč́ə̑š
***
***
***
***
purə̑št
purə̑št-Ø
purə̑št-Ø
bite-IMP.2SG
vb1-mood.pers
purə̑št
pur-ə̑št
pur-št
chew-IMP.3PL
vb1-mood.pers
purə̑št
purə̑-št
puro-št
go.in-IMP.3PL
vb2-mood.pers
purə̑št
purə̑-š-t
puro-š-t
go.in-PST1-3PL
vb2-tense-pers
purə̑št
purə̑št-Ø
purə̑št-Ø
bite-CNG
vb1-conn
purə̑št
purə̑št-Ø
purə̑št-Ø
bite-CVB
vb1-adv
βele —
βele
βele
only
pa
βele —
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele —
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele —
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kuβa
kuβa
kuβa
old.woman
no
kuβa
kuβa
kuβa
reddish-brown
ad
ala-kušeč́
ala-kušeč́
ala-kušeč́
from.somewhere
av/pr
lektə̑n
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
šuo,
šu-o
šu-Je
reach-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šuo,
šu-o
šu-Je
ferment-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šuo,
šu-o
šu-Je
whittle-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Jašajə̑m
Jašajə̑m
Jašajə̑m
Yashayym
na
šudalaš
šudal-aš
šudal-aš
scold-INF
vb1-inf
tüŋale:
tüŋal-'e
tüŋal-Je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-34


— Č́ara kol'a-βlak!

Č́ara
Č́ara
č́ara
glade
ad/no
Č́ara
Č́ar-a
č́are-a
prohibit-3SG
vb2-pers
kol'a-βlak!
kol'a-βlak
kol'a-βlak
mouse-PL
no-num



2-1-2-35


Č́ara kol'a-βlak!..

Č́ara
Č́ara
č́ara
glade
ad/no
Č́ara
Č́ar-a
č́are-a
prohibit-3SG
vb2-pers
kol'a-βlak!..
kol'a-βlak
kol'a-βlak
mouse-PL
no-num



2-1-2-36


Tegə̑t šürgö, tegə̑t šürgö!

Tegə̑t
Tegə̑t
tegə̑t
tar
no
šürgö,
šürgö
šürgö
face
no
šürgö,
šürgö
šürgö
forest
no
tegə̑t
tegə̑t
tegə̑t
tar
no
šürgö!
šürgö
šürgö
face
no
šürgö!
šürgö
šürgö
forest
no



2-1-2-37


Mo namə̑set dene memnan deke tolə̑n purenat?!

Mo
Mo
mo
what
ad/av/pa/pr
namə̑set
namə̑s-et
namə̑s-et
shame-2SG
no-poss
dene
dene
dene
with
po
memnan
mem-na-n
me-na-n
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
deke
deke
deke
to
po
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
purenat?!
pur-en-at
puro-en-at
go.in-PST2-2SG
vb2-tense-pers
purenat?!
pur-ena-t
puro-ena-at
go.in-1PL-and
vb2-pers-enc
purenat?!
pur-en-Ø-at
puro-en-Ø-at
go.in-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
purenat?!
pur-en-at
puro-en-at
go.in-CVB-and
vb2-adv-enc



2-1-2-38


Üdə̑retə̑n mə̑skə̑len kodə̑mə̑žo ok site, adak tə̑jže tolə̑n šogalə̑nat-ə̑s!

Üdə̑retə̑n
Üdə̑r-et-ə̑n
üdə̑r-et-n
daughter-2SG-GEN
no-poss-case
Üdə̑retə̑n
Üdə̑r-et-ə̑n
Üdə̑r-et-n
Virgo-2SG-GEN
no-poss-case
mə̑skə̑len
mə̑skə̑l-en-Ø
mə̑skə̑le-en-Ø
laugh.at-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mə̑skə̑len
mə̑skə̑l-en
mə̑skə̑le-en
laugh.at-CVB
vb2-adv
kodə̑mə̑žo
kodə̑mə̑-žo
kodə̑mo-že
left.behind-3SG
ad-poss
kodə̑mə̑žo
kodə̑-mə̑-žo
kodo-me-že
leave-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
site,
site-Ø
site-Ø
suffice-IMP.2SG
vb2-mood.pers
site,
site-Ø
site-Ø
suffice-CNG
vb2-conn
adak
adak
adak
again
av
tə̑jže
tə̑j-že
tə̑j-že
2SG-3SG
pr-poss
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
šogalə̑nat-ə̑s!
šogal-ə̑n-at-ə̑s
šogal-n-at-s
stand.up-PST2-2SG-STR
vb1-tense-pers-enc



2-1-2-39


Kaj, kaj tə̑šeč́: tüsetə̑m onč́almem ok šu!..

Kaj,
Kaj
kaj
X
in
Kaj,
Kaj
kaj
aftergrass
no
Kaj,
Kaj-Ø
kaje-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Kaj,
Kaj-Ø
kaje-Ø
go-CNG
vb2-conn
kaj
kaj
kaj
X
in
kaj
kaj
kaj
aftergrass
no
kaj
kaj-Ø
kaje-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kaj
kaj-Ø
kaje-Ø
go-CNG
vb2-conn
tə̑šeč́:
tə̑šeč́
tə̑šeč́
from.here
av/pr
tüsetə̑m
tüs-et-ə̑m
tüs-et-m
color-2SG-ACC
no-poss-case
onč́almem
onč́al-m-em
onč́al-me-em
look-PTCP.PASS-1SG
vb1-ad-poss
onč́almem
onč́al-m-em-Ø
onč́al-me-em-Ø
look-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb1-ad-deriv.v-mood.pers
onč́almem
onč́al-m-em-Ø
onč́al-me-em-Ø
look-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb1-ad-deriv.v-conn
onč́almem
onč́al-m-em-Ø
onč́al-me-em-Ø
look-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb1-ad-deriv.v-adv
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
šu!..
šu
šu
bran
no
šu!..
šu
šu
bristle
no
šu!..
šu
šu
eye
no
šu!..
šu
šu
spring.water
no
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šu!..
šu-Ø
šuo-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
reach-CNG
vb1-conn
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
šu!..
šu-Ø
šuo-Ø
throw-CNG
vb2-conn
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
reach-CVB
vb1-adv
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
šu!..
šu-Ø
šu-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



2-1-2-40


Ojlaš ogə̑l, üdə̑retə̑m peš motor tunə̑kten koltenat: marijžə̑m šükal šuen, susə̑rten koden, taŋže dek kuržə̑n!

Ojlaš
Ojl-aš
ojlo-aš
talk-INF
vb2-inf
Ojlaš
Oj-la-š
oj-la-š
opinion-PL-ILL
no-num-case
Ojlaš
Oj-la-š
oj-la-eš
opinion-PL-LAT
no-num-case
ogə̑l,
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
üdə̑retə̑m
üdə̑r-et-ə̑m
üdə̑r-et-m
daughter-2SG-ACC
no-poss-case
üdə̑retə̑m
üdə̑r-et-ə̑m
üdə̑r-et-m
Virgo-2SG-ACC
no-poss-case
peš
peš
peš
very
av
motor
motor
motor
beautiful
ad/av/no
motor
motor
motor
motor
no
tunə̑kten
tunə̑kt-en-Ø
tunə̑kto-en-Ø
teach-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tunə̑kten
tunə̑kt-en
tunə̑kto-en
teach-CVB
vb2-adv
koltenat:
kolt-en-at
kolto-en-at
send-PST2-2SG
vb2-tense-pers
koltenat:
kolt-ena-t
kolto-ena-at
send-1PL-and
vb2-pers-enc
koltenat:
kolt-en-Ø-at
kolto-en-Ø-at
send-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
koltenat:
kolt-en-at
kolto-en-at
send-CVB-and
vb2-adv-enc
marijžə̑m
marij-žə̑-m
marij-že-m
Mari-3SG-ACC
no-poss-case
šükal
šükal-Ø
šükal-Ø
push-IMP.2SG
vb1-mood.pers
šükal
šükal-Ø
šükal-Ø
push-CNG
vb1-conn
šükal
šükal-Ø
šükal-Ø
push-CVB
vb1-adv
šuen,
šuen
šuen
sparsely
av
šuen,
šue-n
šue-n
thin-GEN
ad-case
šuen,
šue-n
šue-n
anthill-GEN
no-case
šuen,
šu}-en-Ø
šuo-en-Ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šuen,
šu}-en
šuo-en
throw-CVB
vb2-adv
susə̑rten
susə̑rt-en-Ø
susə̑rto-en-Ø
wound-PST2-3SG
vb2-tense-pers
susə̑rten
susə̑rt-en
susə̑rto-en
wound-CVB
vb2-adv
koden,
kod-en-Ø
kodo-en-Ø
leave-PST2-3SG
vb2-tense-pers
koden,
kod-en
kodo-en
leave-CVB
vb2-adv
taŋže
taŋ-že
taŋ-že
friend-3SG
av/no-poss
dek
dek
dek
to
po
kuržə̑n!
kurž-ə̑n-Ø
kurž-n-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuržə̑n!
kurž-ə̑n
kurž-n
run-CVB
vb1-adv



2-1-2-41


Oj, jumo, jumo, tə̑gaj jažarə̑m ümə̑rə̑štemat kolə̑n omə̑l...

Oj,
Oj
oj
opinion
no
Oj,
Oj
oj
oh
in
Oj,
Oj-Ø
ojo-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Oj,
Oj-Ø
ojo-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Oj,
Oj-Ø
ojo-Ø
fast-CNG
vb2-conn
Oj,
Oj-Ø
ojo-Ø
fear-CNG
vb2-conn
jumo,
jumo
jumo
god
in/no
jumo,
jumo
jumo
god
in/no
tə̑gaj
tə̑gaj
tə̑gaj
such
ad/av/no/pr
jažarə̑m
jažar-ə̑m
jažar-m
debauched-ACC
ad/no-case
ümə̑rə̑štemat
ümə̑r-ə̑št-em-at
ümə̑r-šte-em-at
life-INE-1SG-and
no-case-poss-enc
kolə̑n
kol-ə̑n
kol-n
fish-GEN
no-case
kolə̑n
kol-ə̑n
kol-n
Pisces-GEN
no-case
kolə̑n
kolə̑-n
kolo-n
twenty-GEN
nm-case
kolə̑n
kol-ə̑n-Ø
kol-n-Ø
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kolə̑n
kol-ə̑n
kol-n
hear-CVB
vb1-adv
omə̑l...
o-m-ə̑l-Ø
o-m-ul-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-42


— Tulač́e, tə̑j onč́ə̑č́ kolə̑št, βara βurset gə̑nat liješ.

Tulač́e,
Tulač́e
tulač́e
matchmaker
no
tə̑j
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
onč́ə̑č́
onč́ə̑č́
onč́ə̑č́
from.in.front.of
av/po
kolə̑št,
kol-ə̑št
kol-št
fish-3PL
no-poss
kolə̑št,
kol-ə̑št
kol-št
Pisces-3PL
no-poss
kolə̑št,
kolə̑-št
kolo-št
twenty-3PL
nm-poss
kolə̑št,
kolə̑št-Ø
kolə̑št-Ø
listen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kolə̑št,
kol-ə̑št
kol-št
hear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
kolə̑št,
kolə̑-št
kolo-št
die-IMP.3PL
vb2-mood.pers
kolə̑št,
kolə̑-š-t
kolo-š-t
die-PST1-3PL
vb2-tense-pers
kolə̑št,
kolə̑št-Ø
kolə̑št-Ø
listen-CNG
vb1-conn
kolə̑št,
kolə̑št-Ø
kolə̑št-Ø
listen-CVB
vb1-adv
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
βurset
βurs-et
βurs-et
steel-2SG
ad/no-poss
βurset
βurs-et
βurso-et
battle-2SG
no-poss
βurset
βurs-et
βurso-et
scold-2SG
vb2-pers
gə̑nat
gə̑nat
gə̑nat
even.though
co/pa
gə̑nat
gə̑na-t
gə̑na-at
only-and
pa-enc
gə̑nat
gə̑n-at
gə̑n-at
if-and
co/pa-enc
liješ.
liješ
liješ
soon
pa
liješ.
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers



2-1-2-43


Mə̑j üdə̑rem ajda-lijže koštə̑kten omə̑l, mə̑jə̑n üdə̑rem tuge ok košt — mə̑j βese deč́ lüdə̑nam: ala škenžə̑m iktažə̑m ə̑šten, šonem.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
üdə̑rem
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ajda-lijže
ajda-lijže
ajda-lijže
carelessly
ad/av
koštə̑kten
koštə̑kt-en-Ø
koštə̑kto-en-Ø
drive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
koštə̑kten
koštə̑kt-en
koštə̑kto-en
drive-CVB
vb2-adv
koštə̑kten
košt-ə̑kt-en-Ø
košt-kte-en-Ø
go-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
koštə̑kten
koštə̑-kt-en-Ø
košto-kte-en-Ø
dry-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
koštə̑kten
košt-ə̑kt-en
košt-kte-en
go-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
koštə̑kten
koštə̑-kt-en
košto-kte-en
dry-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
omə̑l,
o-m-ə̑l-Ø
o-m-ul-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
my
pr
mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
üdə̑rem
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
tuge
tuge
tuge
so
av/pa
tuge
tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
tuge
tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
tuge
tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
košt —
košt
košt
X
de
košt —
košt-Ø
košt-Ø
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
košt —
košt-Ø
košt-Ø
go-CNG
vb1-conn
košt —
košt-Ø
košt-Ø
go-CVB
vb1-adv
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
βese
βese
βese
different
ad/no/pr
deč́
deč́
deč́
from
po
lüdə̑nam:
lüd-ə̑n-am
lüd-n-am
be.afraid.of-PST2-1SG
vb1-tense-pers
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
škenžə̑m
šken-žə̑-m
ške-že-m
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
škenžə̑m
šken-žə̑-m
šken-že-m
private-3SG-ACC
ad-poss-case
škenžə̑m
ške-n-žə̑-m
ške-n-že-m
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
iktažə̑m
iktaž-ə̑m
iktaž-m
somebody-ACC
av/pr-case
iktažə̑m
iktažə̑-m
iktaže-m
somebody-ACC
pr-case
ə̑šten,
ə̑št-en-Ø
ə̑šte-en-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ə̑šten,
ə̑št-en
ə̑šte-en
do-CVB
vb2-adv
šonem.
šon-em
šono-em
think-1SG
vb2-pers



2-1-2-44


— Pə̑tə̑že, pə̑tə̑že!

Pə̑tə̑že,
Pə̑tə̑-že
pə̑te-že
end-IMP.3SG
vb2-mood.pers
Pə̑tə̑že,
Pə̑tə̑-Ø-že
pə̑te-Ø-že
end-CNG-3SG
vb2-conn-poss
pə̑tə̑že!
pə̑tə̑-že
pə̑te-že
end-IMP.3SG
vb2-mood.pers
pə̑tə̑že!
pə̑tə̑-Ø-že
pə̑te-Ø-že
end-CNG-3SG
vb2-conn-poss



2-1-2-45


— č́argə̑žeš Č́užgan kuβa.

č́argə̑žeš
č́argə̑ž-eš
č́argə̑ž-eš
squeal-LAT
no-case
č́argə̑žeš
č́argə̑ž-eš
č́argə̑ž-eš
squeal-3SG
vb1-pers
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kuβa.
kuβa
kuβa
old.woman
no
kuβa.
kuβa
kuβa
reddish-brown
ad



2-1-2-46


— Tə̑jə̑n üdə̑retə̑m jumo tüken, mlande nalže!

Tə̑jə̑n
Tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
your
pr
Tə̑jə̑n
tə̑j-ə̑n
tə̑j-n
2SG-GEN
pr-case
üdə̑retə̑m
üdə̑r-et-ə̑m
üdə̑r-et-m
daughter-2SG-ACC
no-poss-case
üdə̑retə̑m
üdə̑r-et-ə̑m
üdə̑r-et-m
Virgo-2SG-ACC
no-poss-case
jumo
jumo
jumo
god
in/no
tüken,
tüken
tüken
frankly
av
tüken,
tük-en-Ø
tükö-en-Ø
touch-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tüken,
tük-en
tükö-en
touch-CVB
vb2-adv
mlande
mlande
mlande
land
no
mlande
mlande
mlande
Earth
pn
nalže!
nal-že
nal-že
take-IMP.3SG
vb1-mood.pers
nalže!
nal-Ø-že
nal-Ø-že
take-CNG-3SG
vb1-conn-poss
nalže!
nal-Ø-že
nal-Ø-že
take-CVB-3SG
vb1-adv-poss



2-1-2-47


Tə̑gaj mutə̑m kolmekše, Jašaj, molo godə̑m üŋə̑šö gə̑nat, tide ganalan ə̑š č́ə̑te, peš č́ot kogargə̑š, šižde kə̑č́kə̑ral koltə̑š:

Tə̑gaj
Tə̑gaj
tə̑gaj
such
ad/av/no/pr
mutə̑m
mut-ə̑m
mut-m
word-ACC
no-case
kolmekše,
kol-mek-še
kol-mek-že
hear-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Jašaj,
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
molo
molo
molo
other
no/pr
godə̑m
godə̑m
godə̑m
during
po
üŋə̑šö
üŋə̑šö
üŋə̑šö
quiet
ad/no
gə̑nat,
gə̑nat
gə̑nat
even.though
co/pa
gə̑nat,
gə̑na-t
gə̑na-at
only-and
pa-enc
gə̑nat,
gə̑n-at
gə̑n-at
if-and
co/pa-enc
tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
ganalan
ganalan
ganalan
time
av
ganalan
gana-lan
gana-lan
times-DAT
no/po-case
ganalan
gana-la-n
gana-la-n
times-PL-GEN
no/po-num-case
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
č́ə̑te,
č́ə̑te-Ø
č́ə̑te-Ø
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
č́ə̑te,
č́ə̑te-Ø
č́ə̑te-Ø
tolerate-CNG
vb2-conn
peš
peš
peš
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
number
no
kogargə̑š,
kogargə̑-š-Ø
kogarge-š-Ø
be.scalded-PST1-3SG
vb2-tense-pers
šižde
šižde
šižde
imperceptibly
av
šižde
šiž-de
šiž-de
feel-CVB.NEG
vb1-adv
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-CNG
vb1-conn
kə̑č́kə̑ral
kə̑č́kə̑ral-Ø
kə̑č́kə̑ral-Ø
shout-CVB
vb1-adv
koltə̑š:
koltə̑š
koltə̑š
conductivity
no
koltə̑š:
koltə̑-š-Ø
kolto-š-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-48


— Mə̑jə̑n üdə̑rem mə̑j deč́em nigunamat šə̑lə̑n koštə̑n ogə̑l!

Mə̑jə̑n
Mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
my
pr
Mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
üdə̑rem
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
deč́em
deč́-em
deč́-em
from-1SG
po-poss
nigunamat
ńigunamat
ńigunamat
in.no.case
av/pr
nigunamat
ńigunam-at
ńigunam-at
never-and
av/pr-enc
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n
šə̑l-n
meat-GEN
no-case
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n-Ø
šə̑l-n-Ø
hide-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n
šə̑l-n
hide-CVB
vb1-adv
koštə̑n
košt-ə̑n-Ø
košt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
koštə̑n
košt-ə̑n
košt-n
go-CVB
vb1-adv
ogə̑l!
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-49


Mə̑j tudə̑m surtem gə̑č́, jeŋ šot denak orβaš šə̑nden, ergə̑č́lan puen koltə̑šə̑m.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tudə̑m
tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
surtem
surt-em
surt-em
farmstead-1SG
no-poss
surtem
surt-em-Ø
surt-em-Ø
farmstead-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
surtem
surt-em-Ø
surt-em-Ø
farmstead-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
surtem
surt-em-Ø
surt-em-Ø
farmstead-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
gə̑č́,
gə̑č́
gə̑č́
from
po
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
šot
šot
šot
use
no
denak
den-ak
den-ak
and-STR
co-enc
denak
den-ak
dene-ak
with-STR
po-enc
orβaš
orβa-š
orβa-š
cart-ILL
no-case
orβaš
orβa-š
orβa-eš
cart-LAT
no-case
šə̑nden,
šə̑nd-en-Ø
šə̑nde-en-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šə̑nden,
šə̑nd-en
šə̑nde-en
put-CVB
vb2-adv
ergə̑č́lan
ergə̑č́-lan
ergə̑č́-lan
your.son-DAT
no-case
ergə̑č́lan
ergə̑č́-la-n
ergə̑č́-la-n
your.son-PL-GEN
no-num-case
puen
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv
koltə̑šə̑m.
koltə̑š-ə̑m
koltə̑š-m
conductivity-ACC
no-case
koltə̑šə̑m.
koltə̑šə̑-m
koltə̑šo-m
sender-ACC
ad/no-case
koltə̑šə̑m.
koltə̑-š-ə̑m
kolto-š-ə̑m
send-PST1-1SG
vb2-tense-pers
koltə̑šə̑m.
koltə̑-šə̑-m
kolto-še-m
send-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



2-1-2-50


Mə̑jə̑n nimogaj titakemat uke.

Mə̑jə̑n
Mə̑jə̑n
mə̑jə̑n
my
pr
Mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
nimogaj
ńimogaj
ńimogaj
no
ad/pr
titakemat
titak-em-at
titak-em-at
guilt-1SG-and
ad/av/no-poss-enc
titakemat
titak-em-at
titak-em-at
guilt-TRANS-2SG
ad/av/no-deriv.v-pers
titakemat
titak-em-at
titak-em-at
guilt-TRANS-3PL
ad/av/no-deriv.v-pers
titakemat
titak-em-a-t
titak-em-a-at
guilt-TRANS-3SG-and
ad/av/no-deriv.v-pers-enc
titakemat
titak-em-Ø-at
titak-em-Ø-at
guilt-TRANS-CNG-and
ad/av/no-deriv.v-conn-enc
titakemat
titak-em-Ø-at
titak-em-Ø-at
guilt-TRANS-CVB-and
ad/av/no-deriv.v-adv-enc
titakemat
titak-em--at
titak-em-Je-at
guilt-TRANS-PST1.3SG-and
ad/av/no-deriv.v-tense.pers-enc
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



2-1-2-51


Tendan deč́ šeškə̑da šə̑lə̑n kuržə̑n gə̑n, te ške titakan ulə̑da!

Tendan
ten-da-n
te-da-n
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
Tendan
te-n-da-n
te-n-da-n
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
deč́
deč́
deč́
from
po
šeškə̑da
šeškə̑-da
šeške-da
daughter-in-law-2PL
no-poss
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n
šə̑l-n
meat-GEN
no-case
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n-Ø
šə̑l-n-Ø
hide-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šə̑lə̑n
šə̑l-ə̑n
šə̑l-n
hide-CVB
vb1-adv
kuržə̑n
kurž-ə̑n-Ø
kurž-n-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuržə̑n
kurž-ə̑n
kurž-n
run-CVB
vb1-adv
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
te
te
te
2PL
pr
ške
ške
ške
REFL
pr
titakan
titakan
titakan
guilty
ad/no
titakan
titak-an
titak-an
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
ulə̑da!
ulə̑-da
ulo-da
is-2PL
ad/no/vb-poss
ulə̑da!
ul-ə̑da
ul-da
be-2PL
vb1-pers



2-1-2-52


— Šeškə̑na?!.

Šeškə̑na?!.
Šeškə̑-na
šeške-na
daughter-in-law-1PL
no-poss



2-1-2-53


Tə̑jə̑n üdə̑ret memnan šeške ogə̑l.

Tə̑jə̑n
Tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
your
pr
Tə̑jə̑n
tə̑j-ə̑n
tə̑j-n
2SG-GEN
pr-case
üdə̑ret
üdə̑r-et
üdə̑r-et
daughter-2SG
no-poss
üdə̑ret
üdə̑r-et
üdə̑r-et
Virgo-2SG
no-poss
memnan
mem-na-n
me-na-n
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
šeške
šeške
šeške
daughter-in-law
no
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-54


Konden purtə̑št, da tunamak č́onešem ə̑š piž.

Konden
Kond-en-Ø
kondo-en-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Konden
Kond-en
kondo-en
bring-CVB
vb2-adv
purtə̑št,
purtə̑-št
purto-št
bring.in-IMP.3PL
vb2-mood.pers
purtə̑št,
purtə̑-š-t
purto-š-t
bring.in-PST1-3PL
vb2-tense-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
tunamak
tunamak
tunamak
immediately
av
tunamak
tunam-ak
tunam-ak
then-STR
av-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-m-ak
heifer-ACC-STR
no-case-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-em-ak
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
tunamak
tuna-m-a-k
tuna-em-a-ak
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
tunamak
tuna-m-Ø-ak
tuna-em-Ø-ak
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
tunamak
tuna-m--ak
tuna-em-Je-ak
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
č́onešem
č́on-eš-em
č́on-eš-em
soul-LAT-1SG
no-case-poss
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
piž.
piž
piž
mitten
no
piž.
piž-Ø
piž-Ø
stick-IMP.2SG
vb1-mood.pers
piž.
piž-Ø
piž-Ø
stick-CNG
vb1-conn
piž.
piž-Ø
piž-Ø
stick-CVB
vb1-adv



2-1-2-55


Tudə̑m mə̑j nigunamat surtə̑škem konden om purto!

Tudə̑m
Tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
Tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
nigunamat
ńigunamat
ńigunamat
in.no.case
av/pr
nigunamat
ńigunam-at
ńigunam-at
never-and
av/pr-enc
surtə̑škem
surt-ə̑šk-em
surt-ške-em
farmstead-ILL-1SG
no-case-poss
konden
kond-en-Ø
kondo-en-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
konden
kond-en
kondo-en
bring-CVB
vb2-adv
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
purto!
purto-Ø
purto-Ø
bring.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
purto!
purto-Ø
purto-Ø
bring.in-CNG
vb2-conn



2-1-2-56


— Tugeže, mo pogo-purgə̑žo ulo, möŋgeš puen koltə̑za.

Tugeže,
Tugeže
tugeže
so
av/pa/pr
Tugeže,
Tuge-že
tuge-že
so-3SG
av/pa-poss
Tugeže,
Tu-ge-že
tu-ge-že
that-COM-3SG
pr-case-poss
Tugeže,
Tu-ge-že
tu-ge-že
gland-COM-3SG
no-case-poss
Tugeže,
Tu-ge-že
tu-ge-že
banner-COM-3SG
no-case-poss
mo
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
pogo-purgə̑žo
pogo-purgə̑-žo
pogopurgo-že
belongingscurl-IMP.3SG
novb2-mood.pers
pogo-purgə̑žo
pogo-purgə̑-Ø-žo
pogopurgo-Ø-že
belongingscurl-CNG-3SG
novb2-conn-poss
pogo-purgə̑žo
pogo-Ø-purgə̑-žo
pogo-Øpurgo-že
gather-IMP.2SGcurl-IMP.3SG
vb2-mood.persvb2-mood.pers
pogo-purgə̑žo
pogo-Ø-purgə̑-Ø-žo
pogo-Øpurgo-Ø-že
gather-IMP.2SGcurl-CNG-3SG
vb2-mood.persvb2-conn-poss
pogo-purgə̑žo
pogo-Ø-purgə̑-žo
pogo-Øpurgo-že
gather-CNGcurl-IMP.3SG
vb2-connvb2-mood.pers
pogo-purgə̑žo
pogo-Ø-purgə̑-Ø-žo
pogo-Øpurgo-Ø-že
gather-CNGcurl-CNG-3SG
vb2-connvb2-conn-poss
ulo,
ulo
ulo
is
ad/no/vb
möŋgeš
möŋgeš
möŋgeš
back
ad/av
möŋgeš
möŋg-eš
möŋgö-eš
home-LAT
av/no/po-case
puen
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv
koltə̑za.
koltə̑-za
kolto-za
send-IMP.2PL
vb2-mood.pers



2-1-2-57


Mə̑lanem ške üdə̑rem uto ogə̑l.

Mə̑lanem
mə̑-lan-em
mə̑j-lan-em
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
ške
ške
ške
REFL
pr
üdə̑rem
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
uto
uto
uto
extra
ad/no
uto
uto-Ø
uto-Ø
become.superfluous-IMP.2SG
vb2-mood.pers
uto
uto-Ø
uto-Ø
hurt-IMP.2SG
vb2-mood.pers
uto
uto-Ø
uto-Ø
become.superfluous-CNG
vb2-conn
uto
uto-Ø
uto-Ø
hurt-CNG
vb2-conn
ogə̑l.
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-58


Ale marte Č́užgan kugə̑za, βatə̑žə̑n ijalanə̑mə̑žə̑m kolə̑štə̑n, šə̑p gə̑na šogə̑š, Jašajə̑n pə̑tartə̑š mutšə̑m kolə̑n, koklaš purə̑š:

Ale
Ale
ale
or
av/co/pa
Ale
Ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ale
Ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
marte
marte
marte
up.to
po
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kugə̑za,
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
βatə̑žə̑n
βatə̑-žə̑-n
βate-že-n
wife-3SG-GEN
no-poss-case
βatə̑žə̑n
βatə̑-žə̑-n
βate-že-n
absorbent.cotton-3SG-GEN
no-poss-case
ijalanə̑mə̑žə̑m
ijalanə̑-mə̑-žə̑-m
ijalane-me-že-m
rage-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
kolə̑štə̑n,
kolə̑št-ə̑n-Ø
kolə̑št-n-Ø
listen-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kolə̑štə̑n,
kolə̑št-ə̑n
kolə̑št-n
listen-CVB
vb1-adv
kolə̑štə̑n,
kol-ə̑št-ə̑n
kol-št-n
fish-3PL-GEN
no-poss-case
kolə̑štə̑n,
kol-ə̑št-ə̑n
kol-št-n
Pisces-3PL-GEN
no-poss-case
kolə̑štə̑n,
kolə̑-št-ə̑n
kolo-št-n
twenty-3PL-GEN
nm-poss-case
šə̑p
šə̑p
šə̑p
quiet
ad/av/no
gə̑na
gə̑na
gə̑na
only
pa
šogə̑š,
šogə̑-š
šogo-š
mute-ILL
ad-case
šogə̑š,
šogə̑-š-Ø
šogo-š-Ø
stand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Yashayyn
na
pə̑tartə̑š
pə̑tartə̑š
pə̑tartə̑š
last
ad/no
mutšə̑m
mut-šə̑-m
mut-že-m
word-3SG-ACC
no-poss-case
kolə̑n,
kol-ə̑n
kol-n
fish-GEN
no-case
kolə̑n,
kol-ə̑n
kol-n
Pisces-GEN
no-case
kolə̑n,
kolə̑-n
kolo-n
twenty-GEN
nm-case
kolə̑n,
kol-ə̑n-Ø
kol-n-Ø
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kolə̑n,
kol-ə̑n
kol-n
hear-CVB
vb1-adv
koklaš
koklaš
koklaš
into
av/po
koklaš
kokla-š
kokla-š
distance-ILL
ad/no-case
koklaš
kokla-š
kokla-eš
distance-LAT
ad/no-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-š
cook-PL-ILL
no-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-š
two-PL-ILL
nm-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-eš
cook-PL-LAT
no-num-case
koklaš
kok-la-š
kok-la-eš
two-PL-LAT
nm-num-case
purə̑š:
purə̑š
purə̑š
nase
no
purə̑š:
purə̑-š-Ø
puro-š-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-59


— Mə̑j tə̑lanet nimogaj pogə̑mat möŋgeš om pu.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tə̑lanet
tə̑-lan-et
tə̑j-lan-et
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
tə̑lanet
tə̑lan-et
tə̑lan-et
wish-2SG
no-poss
tə̑lanet
tə̑lan-et
tə̑lane-et
wish-2SG
vb2-pers
tə̑lanet
tə̑l-an-et
tə̑l-an-et
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
nimogaj
ńimogaj
ńimogaj
no
ad/pr
pogə̑mat
pogə̑m-at
pogə̑mo-at
storage-and
ad-enc
pogə̑mat
pogə̑-m-at
pogo-m-at
belongings-ACC-and
no-case-enc
pogə̑mat
pogə̑-m-at
pogo-me-at
gather-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
möŋgeš
möŋgeš
möŋgeš
back
ad/av
möŋgeš
möŋg-eš
möŋgö-eš
home-LAT
av/no/po-case
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
pu.
pu
pu
wood
no
pu.
pu-Ø
puo-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-Ø
puo-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-Ø
puo-Ø
give-CNG
vb2-conn
pu.
pu-Ø
puo-Ø
blow-CNG
vb2-conn



2-1-2-60


Mə̑j ale tə̑jə̑n ümbač́et kə̑č́alaš tüŋalam: üdə̑retə̑n šarga-βargaže memnan roskot ə̑štə̑mə̑m sulen ok kert.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
ale
al'e
al'e
or
av/co/pa
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-Ø
ale-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
your
pr
tə̑jə̑n
tə̑j-ə̑n
tə̑j-n
2SG-GEN
pr-case
ümbač́et
ümbač́-et
ümbač́-et
from.above-2SG
av/po-poss
kə̑č́alaš
kə̑č́al-aš
kə̑č́al-aš
search-INF
vb1-inf
tüŋalam:
tüŋal-am
tüŋal-am
start-1SG
vb1-pers
üdə̑retə̑n
üdə̑r-et-ə̑n
üdə̑r-et-n
daughter-2SG-GEN
no-poss-case
üdə̑retə̑n
üdə̑r-et-ə̑n
üdə̑r-et-n
Virgo-2SG-GEN
no-poss-case
šarga-βargaže
***
***
***
***
memnan
mem-na-n
me-na-n
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
roskot
roskot
roskot
expenses
no
ə̑štə̑mə̑m
ə̑štə̑mə̑-m
ə̑štə̑me-m
done-ACC
ad-case
ə̑štə̑mə̑m
ə̑štə̑-mə̑-m
ə̑šte-me-m
do-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
sulen
sul-en-Ø
sulo-en-Ø
redeem.something-PST2-3SG
vb2-tense-pers
sulen
sul-en
sulo-en
redeem.something-CVB
vb2-adv
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
kert.
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert.
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert.
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert.
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



2-1-2-61


Tide mutšo Jašajə̑m utlarak sə̑rə̑ktə̑š:

Tide
Tide
tide
this
pr
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Tide
Tide-Ø
tide-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
mutšo
mut-šo
mut-že
word-3SG
no-poss
Jašajə̑m
Jašajə̑m
Jašajə̑m
Yashayym
na
utlarak
utlarak
utlarak
more
av
utlarak
utla-rak
utla-rak
more-COMP
av/po-deg
utlarak
utl-a-rak
utlo-a-rak
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
sə̑rə̑ktə̑š:
sə̑rə̑ktə̑-š-Ø
sə̑rə̑kte-š-Ø
anger-PST1-3SG
vb2-tense-pers
sə̑rə̑ktə̑š:
sə̑rə̑-ktə̑-š-Ø
sə̑re-kte-š-Ø
get.angry-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers



2-1-2-62


— Üdə̑remžə̑m kuš č́ə̑ken ulə̑da?

Üdə̑remžə̑m
Üdə̑rem-žə̑-m
üdə̑rem-že-m
X-3SG-ACC
no-poss-case
Üdə̑remžə̑m
Üdə̑r-em-žə̑-m
üdə̑r-em-že-m
daughter-1SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
Üdə̑remžə̑m
Üdə̑r-em-žə̑-m
Üdə̑r-em-že-m
Virgo-1SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
kuš
kuš
kuš
where
av/co/pr
kuš
kuš-Ø
kušk-Ø
grow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kuš
kuš-Ø
kušk-Ø
grow-CNG
vb1-conn
kuš
kuš-Ø
kušk-Ø
grow-CVB
vb1-adv
č́ə̑ken
č́ə̑ke-n
č́ə̑ke-n
pile.of.hay-GEN
no-case
č́ə̑ken
č́ə̑k-en-Ø
č́ə̑ke-en-Ø
shove-PST2-3SG
vb2-tense-pers
č́ə̑ken
č́ə̑k-en
č́ə̑ke-en
shove-CVB
vb2-adv
ulə̑da?
ulə̑-da
ulo-da
is-2PL
ad/no/vb-poss
ulə̑da?
ul-ə̑da
ul-da
be-2PL
vb1-pers



2-1-2-63


Mə̑lanem üdə̑rem puə̑za!

Mə̑lanem
mə̑-lan-em
mə̑j-lan-em
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
üdə̑rem
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
puə̑za!
puə̑-za
puo-za
give-IMP.2PL
vb2-mood.pers
puə̑za!
puə̑-za
puo-za
blow-IMP.2PL
vb2-mood.pers



2-1-2-64


Č́užgan kuβa adakat č́otrak č́argə̑žaš tüŋale:

Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kuβa
kuβa
kuβa
old.woman
no
kuβa
kuβa
kuβa
reddish-brown
ad
adakat
adakat
adakat
still
av
adakat
adak-at
adak-at
again-and
av-enc
č́otrak
č́ot-rak
č́ot-rak
very-COMP
av-deg
č́otrak
č́ot-rak
č́ot-rak
number-COMP
no-deg
č́argə̑žaš
č́argə̑ž-aš
č́argə̑ž-aš
squeal-INF
vb1-inf
tüŋale:
tüŋal-'e
tüŋal-Je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-65


— Tə̑jə̑n üdə̑ret gaj jažarže tüńašte uke!

Tə̑jə̑n
Tə̑jə̑n
tə̑jə̑n
your
pr
Tə̑jə̑n
tə̑j-ə̑n
tə̑j-n
2SG-GEN
pr-case
üdə̑ret
üdə̑r-et
üdə̑r-et
daughter-2SG
no-poss
üdə̑ret
üdə̑r-et
üdə̑r-et
Virgo-2SG
no-poss
gaj
gaj
gaj
like
ad/av/pa/po
jažarže
jažar-že
jažar-že
debauched-3SG
ad/no-poss
tüńašte
tüńa-šte
tüńa-šte
world-INE
no-case
uke!
uke
uke
no
ad/no/pa



2-1-2-66


Tugaj namə̑sdə̑me jažarə̑m kə̑č́al koštmaš uke!

Tugaj
Tugaj
tugaj
such
ad/av/pr
namə̑sdə̑me
namə̑sdə̑me
namə̑sdə̑me
shameless
ad
namə̑sdə̑me
namə̑s-də̑me
namə̑s-də̑me
shame-without
no-deriv.ad
jažarə̑m
jažar-ə̑m
jažar-m
debauched-ACC
ad/no-case
kə̑č́al
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kə̑č́al
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-CNG
vb1-conn
kə̑č́al
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-CVB
vb1-adv
koštmaš
koštmaš
koštmaš
going
no
koštmaš
košt-maš
košt-maš
go-NMLZ
vb1-deriv.n
uke!
uke
uke
no
ad/no/pa



2-1-2-67


Üdə̑retə̑m, ajda, škak kə̑č́al!..

Üdə̑retə̑m,
Üdə̑r-et-ə̑m
üdə̑r-et-m
daughter-2SG-ACC
no-poss-case
Üdə̑retə̑m,
Üdə̑r-et-ə̑m
Üdə̑r-et-m
Virgo-2SG-ACC
no-poss-case
ajda,
ajda
ajda
let's.go
pa
škak
***
***
***
***
kə̑č́al!..
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kə̑č́al!..
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-CNG
vb1-conn
kə̑č́al!..
kə̑č́al-Ø
kə̑č́al-Ø
search-CVB
vb1-adv



2-1-2-68


Elnet βes βel kalə̑k gə̑č́ porə̑žo iktat uke!

Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
βes
βes
βes
different
ad/pr
βel
βel
βel
side
no
βel
βel-Ø
βel-Ø
spill-IMP.2SG
vb1-mood.pers
βel
βel-Ø
βel-Ø
spill-CNG
vb1-conn
βel
βel-Ø
βel-Ø
spill-CVB
vb1-adv
kalə̑k
kalə̑k
kalə̑k
people
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
porə̑žo
porə̑-žo
poro-že
good-3SG
ad-poss
iktat
iktat
iktat
anybody
nm/pr
iktat
ikt-at
ikte-at
one-and
nm/pr-enc
uke!
uke
uke
no
ad/no/pa



2-1-2-69


Umbakə̑že Jašaj ə̑š kolə̑št, kidšə̑m lupšalə̑n, Č́užgan surt gə̑č́ lektə̑n kajə̑š, izi jolgorno dene Kudašnurə̑ško — Leβentej kugə̑za dek oškə̑l'o… * * *

Umbakə̑že
Umbakə̑že
umbakə̑že
onward
av
Umbakə̑že
Umbakə̑-že
umbake-že
far-3SG
av-poss
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kolə̑št,
kol-ə̑št
kol-št
fish-3PL
no-poss
kolə̑št,
kol-ə̑št
kol-št
Pisces-3PL
no-poss
kolə̑št,
kolə̑-št
kolo-št
twenty-3PL
nm-poss
kolə̑št,
kolə̑št-Ø
kolə̑št-Ø
listen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kolə̑št,
kol-ə̑št
kol-št
hear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
kolə̑št,
kolə̑-št
kolo-št
die-IMP.3PL
vb2-mood.pers
kolə̑št,
kolə̑-š-t
kolo-š-t
die-PST1-3PL
vb2-tense-pers
kolə̑št,
kolə̑št-Ø
kolə̑št-Ø
listen-CNG
vb1-conn
kolə̑št,
kolə̑št-Ø
kolə̑št-Ø
listen-CVB
vb1-adv
kidšə̑m
kid-šə̑-m
kid-že-m
hand-3SG-ACC
no-poss-case
lupšalə̑n,
lupšal-ə̑n-Ø
lupšal-n-Ø
whip-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lupšalə̑n,
lupšal-ə̑n
lupšal-n
whip-CVB
vb1-adv
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
surt
surt
surt
farmstead
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
lektə̑n
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kajə̑š,
kaj-ə̑š
kaj-š
aftergrass-ILL
no-case
kajə̑š,
kajə̑-š-Ø
kaje-š-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers
izi
izi
izi
small
ad/no
jolgorno
jolgorno
jolgorno
path
no
dene
dene
dene
with
po
Kudašnurə̑ško —
Kudašnurə̑ško
Kudašnurə̑ško
Kudashnuryshko
na
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
dek
dek
dek
to
po
oškə̑l'o… * * *
***
***
***
***



2-1-2-70


Tə̑gaj paša lijmə̑lan Leβentej kugə̑za den kuβaže peš č́ot örə̑nə̑t.

Tə̑gaj
Tə̑gaj
tə̑gaj
such
ad/av/no/pr
paša
paša
paša
work
no
lijmə̑lan
lijmə̑-lan
lijme-lan
happening-DAT
ad-case
lijmə̑lan
lijmə̑-la-n
lijme-la-n
happening-PL-GEN
ad-num-case
lijmə̑lan
lij-mə̑-lan
lij-me-lan
be-PTCP.PASS-DAT
vb1-ad-case
lijmə̑lan
lij-mə̑-la-n
lij-me-la-n
be-PTCP.PASS-PL-GEN
vb1-ad-num-case
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
den
den
den
and
co
kuβaže
kuβa-že
kuβa-že
old.woman-3SG
no-poss
kuβaže
kuβa-že
kuβa-že
reddish-brown-3SG
ad-poss
peš
peš
peš
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
very
av
č́ot
č́ot
č́ot
number
no
örə̑nə̑t.
ör-ə̑n-ə̑t
ör-n-ə̑t
be.surprised-PST2-3PL
vb1-tense-pers



2-1-2-71


— Kuze tə̑ge lijə̑n kajen, Č́ač́i peš ušan ikšə̑βe ə̑l'-ə̑s?

Kuze
Kuze
kuze
how
av/co/no/pa
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
lijə̑n
lijə̑n
lijə̑n
as.a
po
lijə̑n
lij-ə̑n-Ø
lij-n-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijə̑n
lij-ə̑n
lij-n
be-CVB
vb1-adv
kajen,
kaj-en-Ø
kaje-en-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen,
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
peš
peš
peš
very
av
ušan
ušan
ušan
intelligent
ad/no
ušan
uš-an
uš-an
mind-with
no-deriv.ad
ikšə̑βe
ikšə̑βe
ikšə̑βe
child
no
ə̑l'-ə̑s?
***
***
***
***



2-1-2-72


— maneš Leβentej kugə̑za.

maneš
maneš
maneš
it.is.said
av
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za.
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



2-1-2-73


— Lijaš šukə̑što ogə̑l, — ojgə̑ra Leβentej kuβa.

Lijaš
Lij-aš
lij-aš
be-INF
vb1-inf
šukə̑što
šukə̑-što
šuko-šte
a.lot-INE
ad/av/no-case
ogə̑l, —
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ojgə̑ra
ojgə̑r-a
ojgə̑ro-a
grieve-3SG
vb2-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kuβa.
kuβa
kuβa
old.woman
no
kuβa.
kuβa
kuβa
reddish-brown
ad



2-1-2-74


— Una Sakarnat mo lijə̑n kajen...

Una
Una
una
guest
no
Una
Una
una
there
pa
Una
U-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
Sakarnat
Sakarnat
Sakarnat
Sakarnat
na
mo
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
lijə̑n
lijə̑n
lijə̑n
as.a
po
lijə̑n
lij-ə̑n-Ø
lij-n-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijə̑n
lij-ə̑n
lij-n
be-CVB
vb1-adv
kajen...
kaj-en-Ø
kaje-en-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen...
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv



2-1-2-75


Ej, jumo, jumo, mogaj tutkarlan tudo βaš mijen...

Ej,
Ej
ej
hey
in/pa
jumo,
jumo
jumo
god
in/no
jumo,
jumo
jumo
god
in/no
mogaj
mogaj
mogaj
what.sort.of
ad/pa/pr
tutkarlan
tutkar-lan
tutkar-lan
misfortune-DAT
no-case
tutkarlan
tutkar-la-n
tutkar-la-n
misfortune-PL-GEN
no-num-case
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
βaš
βaš
βaš
mutually
av
mijen...
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen...
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv



2-1-2-76


«Sakarə̑m stražnik-βlak kuč́en kajenə̑t» manmə̑m kolmekše, Leβentej kugə̑za perβə̑jže tə̑ge šonen: «Sakar Elnet βokten püč́ə̑m lüjen da, strelok-βlak kuč́enə̑t...

«Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
stražnik-βlak
stražnik-βlak
stražnik-βlak
police.constable-PL
no-num
kuč́en
kuč́-en-Ø
kuč́o-en-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kuč́en
kuč́-en
kuč́o-en
hold-CVB
vb2-adv
kajenə̑t»
kaj-en-ə̑t
kaje-en-ə̑t
go-PST2-3PL
vb2-tense-pers
manmə̑m
man-mə̑-m
man-me-m
say-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
kolmekše,
kol-mek-še
kol-mek-že
hear-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
perβə̑jže
perβə̑j-že
perβə̑j-že
first-3SG
ad/av/nm-poss
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
šonen:
šonen
šonen
deliberately
av
šonen:
šon-en-Ø
šono-en-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šonen:
šon-en
šono-en
think-CVB
vb2-adv
«Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
βokten
βokten
βokten
beside
av/po
βokten
βokt-en-Ø
βokto-en-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βokten
βokt-en
βokto-en
strip.bark-CVB
vb2-adv
püč́ə̑m
püč́ə̑-m
püč́ö-m
deer-ACC
no-case
lüjen
lüj-en-Ø
lüjö-en-Ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
lüjen
lüj-en
lüjö-en
shoot-CVB
vb2-adv
da,
da
da
and
co
da,
da
da
yes
pa
strelok-βlak
strelok-βlak
strelok-βlak
shot-PL
no-num
kuč́enə̑t...
kuč́-en-ə̑t
kuč́o-en-ə̑t
hold-PST2-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-77


Nu, Sakar č́ə̑tamsə̑r jeŋ, strelok deč́ lüdə̑n kuržə̑n ogə̑l».

Nu,
Nu
nu
well
in/pa
Sakar
Sakar
Sakar
Sakar
na
č́ə̑tamsə̑r
č́ə̑tamsə̑r
č́ə̑tamsə̑r
restless
ad/no
jeŋ,
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
strelok
strelok
strelok
shot
no
deč́
deč́
deč́
from
po
lüdə̑n
lüdə̑n
lüdə̑n
timidly
av
lüdə̑n
lüd-ə̑n-Ø
lüd-n-Ø
be.afraid.of-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lüdə̑n
lüd-ə̑n
lüd-n
be.afraid.of-CVB
vb1-adv
kuržə̑n
kurž-ə̑n-Ø
kurž-n-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuržə̑n
kurž-ə̑n
kurž-n
run-CVB
vb1-adv
ogə̑l».
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-78


Vara uβer βes semə̑n šoktə̑š, Leβentej kugə̑zat č́otrak kol'anaš tüŋale...

Vara
Vara
βara
then
av/pa
Vara
Vara
βara
pole
no
Vara
Var-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
uβer
uβer
uβer
news
no
βes
βes
βes
different
ad/pr
semə̑n
semə̑n
semə̑n
like
po
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
melody-GEN
no-case
semə̑n
sem-ə̑n
sem-n
sense-GEN
no-case
šoktə̑š,
šoktə̑š
šoktə̑š
bran
no
šoktə̑š,
šoktə̑-š-Ø
šokto-š-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zat
kugə̑za-t
kugə̑za-et
old.man-2SG
no-poss
kugə̑zat
kugə̑za-t
kugə̑za-at
old.man-and
no-enc
č́otrak
č́ot-rak
č́ot-rak
very-COMP
av-deg
č́otrak
č́ot-rak
č́ot-rak
number-COMP
no-deg
kol'anaš
kol'an-aš
kol'ane-aš
worry-INF
vb2-inf
tüŋale...
tüŋal-'e
tüŋal-Je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-79


Ə̑nde Jašaj raš umə̑ltarə̑š.

Ə̑nde
Ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
raš
raš
raš
clear
ad/av
umə̑ltarə̑š.
umə̑ltarə̑š
umə̑ltarə̑š
explanation
no
umə̑ltarə̑š.
umə̑ltarə̑-š-Ø
umə̑ltare-š-Ø
explain-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-80


Leβentej kugə̑za Jašaj dene pə̑rl'a erak Arkambake zemskij nač́al'nik dek kajaš ojə̑m ə̑štə̑št, kuβažlan oš tuβə̑r-jolašə̑m jamdə̑laš šüdə̑š...

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
dene
dene
dene
with
po
pə̑rl'a
pə̑rl'a
pə̑rl'a
together
ad/av
erak
erak
erak
early
av
erak
e-rak
e-rak
oh-COMP
in/pa-deg
erak
era-k
era-ak
era-STR
no-enc
erak
era-k
era-ak
X-STR
no-enc
erak
er-ak
er-ak
morning-STR
ad/av/no-enc
erak
er-ak
ere-ak
clean-STR
ad-enc
Arkambake
Arkambake
arkambake
up.the.hill
av
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
dek
dek
dek
to
po
kajaš
kaj-aš
kaje-aš
go-INF
vb2-inf
ojə̑m
ojə̑m
ojə̑m
off
ad
ojə̑m
oj-ə̑m
oj-m
opinion-ACC
no-case
ə̑štə̑št,
ə̑štə̑-št
ə̑šte-št
do-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ə̑štə̑št,
ə̑štə̑-š-t
ə̑šte-š-t
do-PST1-3PL
vb2-tense-pers
kuβažlan
kuβa-ž-lan
kuβa-že-lan
old.woman-3SG-DAT
no-poss-case
kuβažlan
kuβa-ž-lan
kuβa-že-lan
reddish-brown-3SG-DAT
ad-poss-case
kuβažlan
kuβa-ž-la-n
kuβa-že-la-n
old.woman-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
kuβažlan
kuβa-ž-la-n
kuβa-že-la-n
reddish-brown-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
oš
oš
oš
white
ad
tuβə̑r-jolašə̑m
tuβə̑r-jolaš-ə̑m
tuβə̑r-jolaš-m
underwear-ACC
no-case
jamdə̑laš
jamdə̑l-aš
jamdə̑le-aš
prepare-INF
vb2-inf
jamdə̑laš
jamdə̑-la-š
jamde-la-š
ready-PL-ILL
ad-num-case
jamdə̑laš
jamdə̑-la-š
jamde-la-eš
ready-PL-LAT
ad-num-case
šüdə̑š...
šüdə̑š
šüdə̑š
hoop
no
šüdə̑š...
šüdə̑-š
šüdö-š
hundred-ILL
nm-case
šüdə̑š...
šüdə̑-š-Ø
šüdö-š-Ø
order-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-81


Erlašə̑žə̑m erdene, tül kojaš tüŋalme godə̑mak, Jašaj den Leβentej kugə̑za, peč́e goč́ βonč́en, Elnet kornə̑š lektə̑n, č́odə̑raške puren kajə̑št.

Erlašə̑žə̑m
Erlašə̑žə̑m
erlašə̑žə̑m
on.the.next.day
av
erdene,
erdene
erdene
in.the.morning
av
tül
tül
tül
X
ad
kojaš
koja-š
koja-š
fat-ILL
ad/no-case
kojaš
koja-š
koja-eš
fat-LAT
ad/no-case
kojaš
koj-aš
koj-aš
be.visible-INF
vb1-inf
tüŋalme
tüŋalme
tüŋalme
started
ad
tüŋalme
tüŋal-me
tüŋal-me
start-PTCP.PASS
vb1-ad
godə̑mak,
godə̑m-ak
godə̑m-ak
during-STR
po-enc
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za,
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
peč́e
peč́e
peč́e
fence
no
peč́e
peč́e
peč́e
outrunner
no
peč́e
peč́e-Ø
peč́e-Ø
fence.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
peč́e
peč́e-Ø
peč́e-Ø
fence.in-CNG
vb2-conn
goč́
goč́
goč́
over
po
βonč́en,
βonč́-en-Ø
βonč́o-en-Ø
cross-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βonč́en,
βonč́-en
βonč́o-en
cross-CVB
vb2-adv
Elnet
Elnet
Elnet
Ilet
pn
Elnet
Eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
Elnet
Eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
kornə̑š
kornə̑-š
korno-š
road-ILL
no-case
lektə̑n,
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n,
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
č́odə̑raške
č́odə̑ra-ške
č́odə̑ra-ške
forest-ILL
no-case
č́odə̑raške
č́odə̑ra-ške
č́odə̑ra-ške
coarse-ILL
ad-case
puren
pur-en-Ø
puro-en-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
kajə̑št.
kaj-ə̑št
kaj-št
aftergrass-3PL
no-poss
kajə̑št.
kajə̑-št
kaje-št
go-IMP.3PL
vb2-mood.pers
kajə̑št.
kajə̑-š-t
kaje-š-t
go-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-82


Arkambake kalə̑kə̑n, pasuško lektə̑n, türedaš tüŋalmə̑ž deč́ onč́ə̑č́ak mijen šuə̑č́.

Arkambake
Arkambake
arkambake
up.the.hill
av
kalə̑kə̑n,
kalə̑k-ə̑n
kalə̑k-n
people-GEN
no-case
pasuško
pasu-ško
pasu-ške
field-ILL
no-case
lektə̑n,
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n,
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
türedaš
türed-aš
türed-aš
cut-INF
vb1-inf
tüŋalmə̑ž
tüŋalmə̑-ž
tüŋalme-že
started-3SG
ad-poss
tüŋalmə̑ž
tüŋal-mə̑-ž
tüŋal-me-že
start-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
deč́
deč́
deč́
from
po
onč́ə̑č́ak
onč́ə̑č́ak
onč́ə̑č́ak
in.advance
av
onč́ə̑č́ak
onč́ə̑č́-ak
onč́ə̑č́-ak
from.in.front.of-STR
av/po-enc
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
reach-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
ferment-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
whittle-PST1.2SG
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
reach-PST1.3PL
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
ferment-PST1.3PL
vb1-tense.pers
šuə̑č́.
šu-ə̑č́
šu-ə̑č́
whittle-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-1-2-83


Pörtə̑š purə̑mə̑št godə̑m Jašaj βate türedaš kajaš sorlam pütə̑ren šoga ə̑le.

Pörtə̑š
Pörtə̑š
pörtə̑š
coenurosis
no
Pörtə̑š
Pört-ə̑š
pört-š
house-ILL
no-case
purə̑mə̑št
purə̑mə̑-št
purə̑mo-št
entrance-3PL
ad-poss
purə̑mə̑št
purə̑-mə̑-št
puro-me-št
go.in-PTCP.PASS-3PL
vb2-ad-poss
godə̑m
godə̑m
godə̑m
during
po
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
türedaš
türed-aš
türed-aš
cut-INF
vb1-inf
kajaš
kaj-aš
kaje-aš
go-INF
vb2-inf
sorlam
sorla-m
sorla-m
sickle-ACC
no-case
sorlam
sorla-m
sorla-em
sickle-1SG
no-poss
sorlam
sor-la-m
sor-la-m
many-PL-ACC
ad/av-num-case
sorlam
sor-la-m
sor-la-em
many-COMP-1SG
ad/av-case-poss
sorlam
sor-la-m
sor-la-em
many-PL-1SG
ad/av-num-poss
sorlam
sorla-m-Ø
sorla-em-Ø
sickle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
sorlam
sorla-m-Ø
sorla-em-Ø
sickle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
sorlam
sorla-m-Ø
sorla-em-Ø
sickle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
pütə̑ren
pütə̑r-en-Ø
pütə̑rö-en-Ø
turn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pütə̑ren
pütə̑r-en
pütə̑rö-en
turn-CVB
vb2-adv
šoga
šoga
šoga
plough
no
šoga
šog-a
šogo-a
stand-3SG
vb2-pers
ə̑le.
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-84


Leβentej kugə̑za den Jašajə̑n koktə̑n tolə̑n purə̑mə̑štə̑m užə̑n, Jašaj βate kidšə̑ge, jolžə̑ge č́ə̑tə̑raš tüŋale...

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
den
den
den
and
co
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Jašajə̑n
Yashayyn
na
koktə̑n
koktə̑n
koktə̑n
as.a.pair
av
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
purə̑mə̑štə̑m
purə̑mə̑-št-ə̑m
purə̑mo-št-m
entrance-3PL-ACC
ad-poss-case
purə̑mə̑štə̑m
purə̑-mə̑-št-ə̑m
puro-me-št-m
go.in-PTCP.PASS-3PL-ACC
vb2-ad-poss-case
užə̑n,
už-ə̑n-Ø
už-n-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
užə̑n,
už-ə̑n
už-n
see-CVB
vb1-adv
užə̑n,
u-žə̑-n
u-že-n
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
kidšə̑ge,
kid-šə̑-ge
kid-že-ge
hand-3SG-COM
no-poss-case
jolžə̑ge
jol-žə̑-ge
jol-že-ge
foot-3SG-COM
no-poss-case
č́ə̑tə̑raš
č́ə̑tə̑r-aš
č́ə̑tə̑re-aš
shudder-INF
vb2-inf
tüŋale...
tüŋal-'e
tüŋal-Je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-85


— Č́ač́i tolə̑n ogə̑l?

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
ogə̑l?
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-86


— jodo Jašaj.

jodo
jod-o
jod-Je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Jašaj.
Jašaj
Jašaj
Yashay
na



2-1-2-87


— Te ə̑žda mu mo?

Te
te
te
2PL
pr
ə̑žda
***
***
***
***
mu
mu-Ø
mu-Ø
find-IMP.2SG
vb1-mood.pers
mu
mu-Ø
mu-Ø
find-CNG
vb1-conn
mu
mu-Ø
mu-Ø
find-CVB
vb1-adv
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



2-1-2-88


— Jašaj βatə̑n jükšö pə̑kše šoktə̑š.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βatə̑n
βatə̑-n
βate-n
wife-GEN
no-case
βatə̑n
βatə̑-n
βate-n
absorbent.cotton-GEN
no-case
jükšö
jük-šö
jük-že
voice-3SG
no-poss
jükšö
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jükšö
jükšö-Ø
jükšö-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
pə̑kše
pə̑kše
pə̑kše
barely
av
šoktə̑š.
šoktə̑š
šoktə̑š
bran
no
šoktə̑š.
šoktə̑-š-Ø
šokto-š-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-89


Jašaj, nimom peleštə̑de, olə̑mbake βolen šinč́e.

Jašaj,
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
nimom
ńimom
ńimom
nothing
pr
nimom
ńimo-m
ńimo-m
nothing-ACC
ad/av/pr-case
peleštə̑de,
peleštə̑de
peleštə̑de
silently
av
peleštə̑de,
peleštə̑-de
pelešte-de
say-CVB.NEG
vb2-adv
olə̑mbake
olə̑mbake
olə̑mbake
onto.the.bench
av
βolen
βol-en-Ø
βolo-en-Ø
descend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βolen
βol-en
βolo-en
descend-CVB
vb2-adv
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́-e
šinč́-Je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-CNG
vb2-conn
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-CNG
vb2-conn



2-1-2-90


Jašaj βatə̑n kidše gə̑č́ sorla kamβozo, küβareš pernen, č́ə̑ldə̑r-č́oldə̑r muraltə̑š.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βatə̑n
βatə̑-n
βate-n
wife-GEN
no-case
βatə̑n
βatə̑-n
βate-n
absorbent.cotton-GEN
no-case
kidše
kid-še
kid-že
hand-3SG
no-poss
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
sorla
sorla
sorla
sickle
no
sorla
sor-la
sor-la
many-COMP
ad/av-case
sorla
sor-la
sor-la
many-PL
ad/av-num
sorla
sor-la
sor-la
X-STR
de-enc
sorla
sor-la
sor-la
many-STR
ad/av-enc
kamβozo,
kamβoz-o
kamβoz-Je
fall-PST1.3SG
vb1-tense.pers
küβareš
küβar-eš
küβar-eš
floor-LAT
no-case
pernen,
pern-en-Ø
perne-en-Ø
strike.against-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pernen,
pern-en
perne-en
strike.against-CVB
vb2-adv
č́ə̑ldə̑r-č́oldə̑r
č́ə̑ldə̑r-č́oldə̑r
č́ə̑ldə̑r-č́oldə̑r
X
de
muraltə̑š.
muraltə̑-š-Ø
muralte-š-Ø
sing-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-91


Japuš ač́ažə̑m onč́ale, aβažə̑m onč́ale, šə̑pak mijen, küβar ümbač́ sorlam pogen nale, omsadür olə̑mbak namijen pə̑štə̑š.

Japuš
Japuš
Japuš
Yapush
na
ač́ažə̑m
ač́a-žə̑-m
ač́a-že-m
father-3SG-ACC
no-poss-case
onč́ale,
onč́al-'e
onč́al-Je
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
aβažə̑m
aβa-žə̑-m
aβa-že-m
mother-3SG-ACC
no-poss-case
onč́ale,
onč́al-'e
onč́al-Je
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šə̑pak
šə̑pak
šə̑pak
quietly
av
šə̑pak
šə̑p-ak
šə̑p-ak
quiet-STR
ad/av/no-enc
mijen,
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen,
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
küβar
küβar
küβar
floor
no
ümbač́
ümbač́
ümbač́
from.above
av/po
sorlam
sorla-m
sorla-m
sickle-ACC
no-case
sorlam
sorla-m
sorla-em
sickle-1SG
no-poss
sorlam
sor-la-m
sor-la-m
many-PL-ACC
ad/av-num-case
sorlam
sor-la-m
sor-la-em
many-COMP-1SG
ad/av-case-poss
sorlam
sor-la-m
sor-la-em
many-PL-1SG
ad/av-num-poss
sorlam
sorla-m-Ø
sorla-em-Ø
sickle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
sorlam
sorla-m-Ø
sorla-em-Ø
sickle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
sorlam
sorla-m-Ø
sorla-em-Ø
sickle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
pogen
pog-en-Ø
pogo-en-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pogen
pog-en
pogo-en
gather-CVB
vb2-adv
nale,
nal'e
nal'e
soft.red.clay
no
nale,
nal-'e
nal-Je
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers
omsadür
omsadür
omsadür
place.beside.a.door
no
olə̑mbak
olə̑mbak
olə̑mbak
onto.the.bench
av
namijen
namij-en-Ø
namije-en-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
namijen
namij-en
namije-en
bring-CVB
vb2-adv
pə̑štə̑š.
pə̑štə̑-š-Ø
pə̑šte-š-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-92


Leβentej kugə̑za nimolanat örə̑n: ni lektə̑n kajaš, ni šinč́aš...

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
nimolanat
ńimolan-at
ńimolan-at
for.no.reason-and
in/pr-enc
nimolanat
ńimo-lan-at
ńimo-lan-at
nothing-DAT-and
ad/av/pr-case-enc
nimolanat
ńimo-la-na-t
ńimo-la-na-at
nothing-COMP-1PL-and
ad/av/pr-case-poss-enc
nimolanat
ńimo-la-na-t
ńimo-la-na-at
nothing-PL-1PL-and
ad/av/pr-num-poss-enc
nimolanat
ńimo-la-n-at
ńimo-la-n-at
nothing-PL-GEN-and
ad/av/pr-num-case-enc
örə̑n:
örə̑n
örə̑n
timidly
av
örə̑n:
ör-ə̑n
ör-n
slope-GEN
no-case
örə̑n:
örə̑-n
örö-n
groove-GEN
no-case
örə̑n:
ör-ə̑n-Ø
ör-n-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
örə̑n:
ör-ə̑n
ör-n
be.surprised-CVB
vb1-adv
ni
ni
ni
neither.....nor
co/pa
lektə̑n
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kajaš,
kaj-aš
kaje-aš
go-INF
vb2-inf
ni
ni
ni
neither.....nor
co/pa
šinč́aš...
šinč́a-š
šinč́a-š
eye-ILL
no-case
šinč́aš...
šinč́a-š
šinč́a-eš
eye-LAT
no-case
šinč́aš...
šinč́-aš
šinč́-aš
sit.down-INF
vb1-inf
šinč́aš...
šinč́-aš
šinč́e-aš
sit-INF
vb2-inf
šinč́aš...
šinč́-aš
šinč́e-aš
know-INF
vb2-inf



2-1-2-93


Iziš tə̑ge šə̑p šogə̑meke, Leβentej kugə̑za peleštə̑š:

Iziš
Iziš
iziš
a.bit
av
Iziš
Izi-š
izi-š
small-ILL
ad/no-case
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
šə̑p
šə̑p
šə̑p
quiet
ad/av/no
šogə̑meke,
šogə̑-meke
šogo-meke
stand-CVB.PRI
vb2-adv
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
peleštə̑š:
peleštə̑-š-Ø
pelešte-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-94


— Mə̑j zemskij nač́al'nik dek mijen tolam.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
dek
dek
dek
to
po
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
tolam.
tol-am
tol-am
come-1SG
vb1-pers



2-1-2-95


Jašaj den βatə̑že nimomat ə̑št pelešte.

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
βatə̑že
βatə̑-že
βate-že
wife-3SG
no-poss
βatə̑že
βatə̑-že
βate-že
absorbent.cotton-3SG
no-poss
nimomat
ńimom-at
ńimom-at
nothing-and
pr-enc
nimomat
ńimo-m-at
ńimo-m-at
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
ə̑št
ə̑-š-t
ə̑-š-t
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
pelešte.
pele-šte
pele-šte
in.half-INE
ad/av/no-case
pelešte.
pelešte-Ø
pelešte-Ø
say-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pelešte.
pelešte-Ø
pelešte-Ø
say-CNG
vb2-conn



2-1-2-96


Leβentej kugə̑zan, lektə̑n kajaš tarβanen, omsa kə̑lə̑m kuč́ə̑mə̑ž godə̑m Japuš kalasə̑š:

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑zan,
kugə̑za-n
kugə̑za-an
old.man-with
no-deriv.ad
kugə̑zan,
kugə̑za-n
kugə̑za-n
old.man-GEN
no-case
lektə̑n
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kajaš
kaj-aš
kaje-aš
go-INF
vb2-inf
tarβanen,
tarβan-en-Ø
tarβane-en-Ø
move-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tarβanen,
tarβan-en
tarβane-en
move-CVB
vb2-adv
omsa
omsa
omsa
door
no
kə̑lə̑m
kə̑l-ə̑m
kə̑l-m
string-ACC
no-case
kuč́ə̑mə̑ž
kuč́ə̑mə̑-ž
kuč́ə̑mo-že
caught-3SG
ad-poss
kuč́ə̑mə̑ž
kuč́ə̑-mə̑-ž
kuč́o-me-že
hold-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
godə̑m
godə̑m
godə̑m
during
po
Japuš
Japuš
Japuš
Yapush
na
kalasə̑š:
kalasə̑-š-Ø
kalase-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-97


— Zemskij nač́al'nik üdə̑ržö dene koktə̑n Ozaŋə̑ške kudal'ə̑č́.

Zemskij
Zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nač́al'nik
nač́al'nik
nač́al'nik
head
no
üdə̑ržö
üdə̑r-žö
üdə̑r-že
daughter-3SG
no-poss
üdə̑ržö
üdə̑r-žö
üdə̑r-že
Virgo-3SG
no-poss
dene
dene
dene
with
po
koktə̑n
koktə̑n
koktə̑n
as.a.pair
av
Ozaŋə̑ške
Ozaŋ-ə̑ške
Ozaŋ-ške
Kazan-ILL
pn-case
kudal'ə̑č́.
kudal-'ə̑č́
kudal-ə̑č́
run-PST1.2SG
vb1-tense.pers
kudal'ə̑č́.
kudal-'ə̑č́
kudal-ə̑č́
run-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-1-2-98


Və̑l'ə̑p kugə̑za par imne dene naŋgajə̑š...

Və̑l'ə̑p
Və̑l'ə̑p
Və̑l'ə̑p
Vyl'yp
na
kugə̑za
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
par
par
par
fallow
no
par
par
par
steam
no
par
par
par
pair
no
par
par
par
gust
no
imne
imńe
imńe
horse
no
dene
dene
dene
with
po
naŋgajə̑š...
naŋgajə̑-š-Ø
naŋgaje-š-Ø
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-99


Leβentej kugə̑za, βujžə̑m saken, omsadür olə̑mbalan šinč́e.

Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za,
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
βujžə̑m
βuj-žə̑-m
βuj-že-m
head-3SG-ACC
no-poss-case
saken,
sak-en-Ø
sake-en-Ø
hang.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
saken,
sak-en
sake-en
hang.up-CVB
vb2-adv
omsadür
omsadür
omsadür
place.beside.a.door
no
olə̑mbalan
olə̑mbalan
olə̑mbalan
on.the.bench
av
olə̑mbalan
olə̑mbal-an
olə̑mbal-an
bench-with
no-deriv.ad
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šinč́e.
šinč́-e
šinč́-Je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
sit-CNG
vb2-conn
šinč́e.
šinč́e-Ø
šinč́e-Ø
know-CNG
vb2-conn



2-1-2-100


Pörtə̑štö kum kugu jeŋ den ik ikšə̑βe nimom peleštə̑de šinč́at.

Pörtə̑štö
Pört-ə̑štö
pört-šte
house-INE
no-case
Pörtə̑štö
Pörtə̑š-tö
pörtə̑š-šte
coenurosis-INE
no-case
kum
kum
kum
godfather.of.one's.child
no
kum
kum
kum
three
nm
kugu
kugu
kugu
big
ad/no
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
den
den
den
and
co
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
ikšə̑βe
ikšə̑βe
ikšə̑βe
child
no
nimom
ńimom
ńimom
nothing
pr
nimom
ńimo-m
ńimo-m
nothing-ACC
ad/av/pr-case
peleštə̑de
peleštə̑de
peleštə̑de
silently
av
peleštə̑de
peleštə̑-de
pelešte-de
say-CVB.NEG
vb2-adv
šinč́at.
šinč́a-t
šinč́a-et
eye-2SG
no-poss
šinč́at.
šinč́a-t
šinč́a-at
eye-and
no-enc
šinč́at.
šinč́-at
šinč́-at
sit.down-2SG
vb1-pers
šinč́at.
šinč́-at
šinč́e-at
sit-3PL
vb2-pers
šinč́at.
šinč́-at
šinč́e-at
know-3PL
vb2-pers
šinč́at.
šinč́-a-t
šinč́e-a-at
sit-3SG-and
vb2-pers-enc
šinč́at.
šinč́-a-t
šinč́e-a-at
know-3SG-and
vb2-pers-enc
šinč́at.
šinč́-Ø-at
šinč́-Ø-at
sit.down-CNG-and
vb1-conn-enc
šinč́at.
šinč́-Ø-at
šinč́-Ø-at
sit.down-CVB-and
vb1-adv-enc
šinč́at.
šinč́--at
šinč́-Je-at
sit.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
šinč́at.
šinč́-Ø-at
šinč́e-Ø-at
sit-CNG-and
vb2-conn-enc
šinč́at.
šinč́-Ø-at
šinč́e-Ø-at
know-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-101


Kažnə̑žə̑n βujə̑štə̑žo ške semə̑nže šonə̑maš pördeš.

Kažnə̑žə̑n
Kažnə̑-žə̑-n
kažne-že-n
each-3SG-GEN
pr-poss-case
βujə̑štə̑žo
βuj-ə̑štə̑-žo
βuj-šte-že
head-INE-3SG
no-case-poss
ške
ške
ške
REFL
pr
semə̑nže
semə̑n-že
semə̑n-že
like-3SG
po-poss
semə̑nže
sem-ə̑n-že
sem-n-že
melody-GEN-3SG
no-case-poss
semə̑nže
sem-ə̑n-že
sem-n-že
sense-GEN-3SG
no-case-poss
šonə̑maš
šonə̑maš
šonə̑maš
thought
no
šonə̑maš
šonə̑-maš
šono-maš
think-NMLZ
vb2-deriv.n
pördeš.
pörd-eš
pörd-eš
turn-3SG
vb1-pers



2-1-2-102


«Mogaj pialdə̑me mə̑j šoč́ə̑nam, — šona Leβentej kugə̑za, — ške šoč́šem-βlak izinekak kolen pə̑tə̑št...

«Mogaj
Mogaj
mogaj
what.sort.of
ad/pa/pr
pialdə̑me
pialdə̑me
pialdə̑me
unhappy
ad
pialdə̑me
pial-də̑me
pial-də̑me
happiness-without
no-deriv.ad
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
šoč́ə̑nam, —
šoč́-ə̑n-am
šoč́-n-am
be.born-PST2-1SG
vb1-tense-pers
šona
šon-a
šono-a
think-3SG
vb2-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za, —
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no
ške
ške
ške
REFL
pr
šoč́šem-βlak
šoč́š-em-βlak
šoč́šo-em-βlak
child-1SG-PL
no-poss-num
šoč́šem-βlak
šoč́-š-em-βlak
šoč́-še-em-βlak
be.born-PTCP.ACT-1SG-PL
vb1-ad-poss-num
izinekak
izińek-ak
izińek-ak
since.childhood-STR
av-enc
kolen
kol-en-Ø
kolo-en-Ø
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kolen
kol-en
kolo-en
die-CVB
vb2-adv
pə̑tə̑št...
pə̑tə̑-št
pə̑te-št
end-IMP.3PL
vb2-mood.pers
pə̑tə̑št...
pə̑tə̑-š-t
pə̑te-š-t
end-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-103


Sakarə̑m ergə̑lə̑keš purtaš šonə̑šə̑m, tudə̑mat stražnik-βlak epere kuč́en kajenə̑t...»

Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
ergə̑lə̑keš
ergə̑lə̑keš
ergə̑lə̑keš
X
av
ergə̑lə̑keš
ergə̑-lə̑k-eš
erge-lə̑k-eš
son-for-LAT
no-deriv.ad-case
purtaš
purtaš
purtaš
swelling
no
purtaš
purt-aš
purto-aš
bring.in-INF
vb2-inf
šonə̑šə̑m,
šonə̑š-ə̑m
šonə̑š-m
thought-ACC
no-case
šonə̑šə̑m,
šonə̑šə̑-m
šonə̑šo-m
worried-ACC
ad/no-case
šonə̑šə̑m,
šonə̑-š-ə̑m
šono-š-ə̑m
think-PST1-1SG
vb2-tense-pers
šonə̑šə̑m,
šonə̑-šə̑-m
šono-še-m
think-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
tudə̑mat
tudə̑m-at
tudə̑m-at
him/her-and
pr-enc
tudə̑mat
tudo-m-at
tudo-m-at
3SG-ACC-and
pr-case-enc
tudə̑mat
tu-də̑m-at
tu-də̑me-at
that-without-and
pr-deriv.ad-enc
tudə̑mat
tu-də̑m-at
tu-də̑me-at
gland-without-and
no-deriv.ad-enc
tudə̑mat
tu-də̑m-at
tu-də̑me-at
banner-without-and
no-deriv.ad-enc
stražnik-βlak
stražnik-βlak
stražnik-βlak
police.constable-PL
no-num
epere
epere
epere
in.vain
ad/av
kuč́en
kuč́-en-Ø
kuč́o-en-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kuč́en
kuč́-en
kuč́o-en
hold-CVB
vb2-adv
kajenə̑t...»
kaj-en-ə̑t
kaje-en-ə̑t
go-PST2-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-104


«Kölan Č́ač́iem osalə̑m ə̑šten?

«Kölan
Kölan
kölan
whom
pr
«Kölan
Kö-lan
kö-lan
who-DAT
pr-case
«Kölan
Kö-la-n
kö-la-n
who-PL-GEN
pr-num-case
Č́ač́iem
Č́ač́iem
Č́ač́iem
Chachiem
na
osalə̑m
osal-ə̑m
osal-m
evil-ACC
ad/no-case
ə̑šten?
ə̑št-en-Ø
ə̑šte-en-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ə̑šten?
ə̑št-en
ə̑šte-en
do-CVB
vb2-adv



2-1-2-105


Molan tudə̑m tə̑ge pužgalen koltenə̑t?» — šona Jašaj βate.

Molan
Molan
molan
for.what
av/pr
Molan
Mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
Molan
Mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Molan
Mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
tudə̑m
tudə̑m
tudə̑m
him/her
pr
tudə̑m
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
pužgalen
***
***
***
***
koltenə̑t?» —
kolt-en-ə̑t
kolto-en-ə̑t
send-PST2-3PL
vb2-tense-pers
šona
šon-a
šono-a
think-3SG
vb2-pers
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βate.
βate
βate
wife
no
βate.
βate
βate
absorbent.cotton
no



2-1-2-106


«Mə̑j škak titakan ulam, — šona Jašaj, — pojanlan kuanen, üdə̑rem Č́užgan Makarlan puaš töč́ə̑šə̑m...»

«Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
škak
***
***
***
***
titakan
titakan
titakan
guilty
ad/no
titakan
titak-an
titak-an
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
ulam, —
ula-m
ula-m
cart-ACC
no-case
ulam, —
ula-m
ula-em
cart-1SG
no-poss
ulam, —
ul-am
ul-am
be-1SG
vb1-pers
ulam, —
u-la-m
u-la-m
new-PL-ACC
ad/no-num-case
ulam, —
u-la-m
u-la-em
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
ulam, —
u-la-m
u-la-em
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
ulam, —
ula-m-Ø
ula-em-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ulam, —
ula-m-Ø
ula-em-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ulam, —
ula-m-Ø
ula-em-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
šona
šon-a
šono-a
think-3SG
vb2-pers
Jašaj, —
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
pojanlan
pojanl-an
pojanle-an
rich-with
ad-deriv.ad
pojanlan
pojan-lan
pojan-lan
rich-DAT
ad/av/no-case
pojanlan
pojan-la-n
pojan-la-n
rich-PL-GEN
ad/av/no-num-case
kuanen,
kuanen
kuanen
happily
av
kuanen,
kuan-en-Ø
kuane-en-Ø
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kuanen,
kuan-en
kuane-en
rejoice-CVB
vb2-adv
üdə̑rem
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
Makarlan
Makarlan
Makarlan
Makarlan
na
puaš
pu-aš
puo-aš
give-INF
vb2-inf
puaš
pu-aš
puo-aš
blow-INF
vb2-inf
töč́ə̑šə̑m...»
töč́ə̑šə̑-m
töč́ə̑šö-m
person.trying.to.do.something-ACC
no-case
töč́ə̑šə̑m...»
töč́ə̑-š-ə̑m
töč́ö-š-ə̑m
try-PST1-1SG
vb2-tense-pers
töč́ə̑šə̑m...»
töč́ə̑-šə̑-m
töč́ö-še-m
try-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



2-1-2-107


«Ač́aj den aβaj ala-molan tuge akajə̑m βiješ marlan puen koltə̑št?

«Ač́aj
Ač́aj
ač́aj
father
no
den
den
den
and
co
aβaj
aβaj
aβaj
mother
no
ala-molan
ala-molan
ala-molan
for.some.reason
av/pr
ala-molan
ala-mo-lan
ala-mo-lan
something-DAT
pa/pr-case
ala-molan
ala-mo-la-n
ala-mo-la-n
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
tuge
tuge
tuge
so
av/pa
tuge
tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
tuge
tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
tuge
tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
akajə̑m
akaj-ə̑m
akaj-m
older.sister-ACC
no-case
βiješ
βiješ
βiješ
by.force
av
βiješ
βij-eš
βij-eš
power-LAT
no-case
βiješ
βije-š-Ø
βije-š-Ø
justify.oneself-PST1-3SG
vb2-tense-pers
marlan
marlan
marlan
marrying
av
marlan
marla-n
marla-an
Mari-with
ad/av-deriv.ad
marlan
marla-n
marla-n
Mari-GEN
ad/av-case
puen
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en-Ø
puo-en-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv
koltə̑št?
koltə̑-št
kolto-št
send-IMP.3PL
vb2-mood.pers
koltə̑št?
koltə̑-š-t
kolto-š-t
send-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-108


Ə̑nde škak ojgə̑rat.

Ə̑nde
Ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
škak
***
***
***
***
ojgə̑rat.
ojgə̑r-at
ojgə̑ro-at
grieve-3PL
vb2-pers
ojgə̑rat.
ojgə̑r-a-t
ojgə̑ro-a-at
grieve-3SG-and
vb2-pers-enc
ojgə̑rat.
ojgə̑r-Ø-at
ojgə̑ro-Ø-at
grieve-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-109


Akajže ə̑nde ala-kuško jomə̑n...»

Akajže
Akaj-že
akaj-že
older.sister-3SG
no-poss
ə̑nde
ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
ala-kuško
ala-kuško
ala-kuško
somewhere
av/pr
ala-kuško
ala-kuš-ko
ala-kuš-ške
somewhere-ILL
av/pr-case
jomə̑n...»
jom-ə̑n-Ø
jom-n-Ø
disappear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
jomə̑n...»
jom-ə̑n
jom-n
disappear-CVB
vb1-adv



2-1-2-110


Jašaj kə̑nel šogale, jükə̑n peleštə̑š:

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
kə̑nel
kə̑ńel-Ø
kə̑ńel-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kə̑nel
kə̑ńel-Ø
kə̑ńel-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
kə̑nel
kə̑ńel-Ø
kə̑ńel-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
šogale,
šogale-Ø
šogale-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šogale,
šogal-'e
šogal-Je
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šogale,
šogale-Ø
šogale-Ø
plough-CNG
vb2-conn
jükə̑n
jükə̑n
jükə̑n
loudly
av
jükə̑n
jük-ə̑n
jük-n
voice-GEN
no-case
peleštə̑š:
peleštə̑-š-Ø
pelešte-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-111


— Tə̑ge šinč́en ok jörö, stanoβoj dek kajen, jaβitlaš βozeš.

Tə̑ge
Tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
šinč́en
šinč́-en-Ø
šinč́e-en-Ø
sit-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šinč́en
šinč́-en-Ø
šinč́e-en-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
šinč́en
šinč́-en
šinč́e-en
sit-CVB
vb2-adv
šinč́en
šinč́-en
šinč́e-en
know-CVB
vb2-adv
ok
ok-Ø
ok-Ø
NEG-3SG
vb-pers
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
roll-CNG
vb2-conn
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
mix-CNG
vb2-conn
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
go.out-CNG
vb2-conn
jörö,
jörö-Ø
jörö-Ø
be.satisfying-CNG
vb2-conn
stanoβoj
stanoβoj
stanoβoj
district
ad/no
dek
dek
dek
to
po
kajen,
kaj-en-Ø
kaje-en-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen,
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv
jaβitlaš
jaβitl-aš
jaβitle-aš
report-INF
vb2-inf
βozeš.
βoz-eš
βoz-eš
cart-LAT
no-case
βozeš.
βoz-eš
βoz-eš
lie.down-3SG
vb1-pers



2-1-2-112


Tušto memnan üdə̑rna βerč́ kol'anə̑še uke.

Tušto
Tušto
tušto
there
av/pa/pr
Tušto
Tušto
tušto
riddle
no
Tušto
Tu-što
tu-šte
that-INE
pr-case
Tušto
Tu-što
tu-šte
gland-INE
no-case
Tušto
Tu-što
tu-šte
banner-INE
no-case
Tušto
Tuš-to
tuš-šte
seed-INE
no-case
Tušto
Tuš-to
tuš-šte
flourish-INE
no-case
Tušto
Tuš-to
tuš-šte
there-INE
av/pr-case
Tušto
Tušto-Ø
tušto-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Tušto
Tušto-Ø
tušto-Ø
ask-CNG
vb2-conn
memnan
mem-na-n
me-na-n
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
üdə̑rna
üdə̑r-na
üdə̑r-na
daughter-1PL
no-poss
üdə̑rna
üdə̑r-na
üdə̑r-na
Virgo-1PL
no-poss
βerč́
βerč́
βerč́
for
po
kol'anə̑še
kol'anə̑še
kol'anə̑še
anxious
ad
kol'anə̑še
kol'anə̑-še
kol'ane-še
worry-PTCP.ACT
vb2-ad
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



2-1-2-113


«Taŋže dek kuržə̑n» manə̑n βele mə̑skə̑lat...

«Taŋže
Taŋ-že
taŋ-že
friend-3SG
av/no-poss
dek
dek
dek
to
po
kuržə̑n»
kurž-ə̑n-Ø
kurž-n-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuržə̑n»
kurž-ə̑n
kurž-n
run-CVB
vb1-adv
manə̑n
manə̑n
manə̑n
that
co
manə̑n
man-ə̑n-Ø
man-n-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
manə̑n
man-ə̑n
man-n
say-CVB
vb1-adv
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-'e
βel-Je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-Ø
βele-Ø
spill-CNG
vb2-conn
mə̑skə̑lat...
mə̑skə̑l-at
mə̑skə̑l-at
humiliation-and
no-enc
mə̑skə̑lat...
mə̑skə̑l-at
mə̑skə̑le-at
laugh.at-3PL
vb2-pers
mə̑skə̑lat...
mə̑skə̑l-a-t
mə̑skə̑le-a-at
laugh.at-3SG-and
vb2-pers-enc
mə̑skə̑lat...
mə̑skə̑l-Ø-at
mə̑skə̑le-Ø-at
laugh.at-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-114


Omsa poč́ə̑lto, pörtə̑škö Č́ač́i puren šogale.

Omsa
Omsa
omsa
door
no
poč́ə̑lto,
poč́ə̑lt-o
poč́ə̑lt-Je
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers
pörtə̑škö
pört-ə̑škö
pört-ške
house-ILL
no-case
pörtə̑škö
pörtə̑š-kö
pörtə̑š-ške
coenurosis-ILL
no-case
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
puren
pur-en-Ø
puro-en-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
šogale.
šogale-Ø
šogale-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šogale.
šogal-'e
šogal-Je
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
šogale.
šogale-Ø
šogale-Ø
plough-CNG
vb2-conn



2-1-2-115


Č́ə̑lanat, šinč́aštlan üšanə̑de, Č́ač́im onč́at.

Č́ə̑lanat,
Č́ə̑lan-at
č́ə̑lan-at
all-and
av/pr-enc
Č́ə̑lanat,
Č́ə̑la-na-t
č́ə̑la-na-at
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
Č́ə̑lanat,
Č́ə̑la-n-at
č́ə̑la-an-at
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
Č́ə̑lanat,
Č́ə̑l-an-at
č́ə̑l-an-at
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
Č́ə̑lanat,
Č́ə̑la-n-at
č́ə̑la-n-at
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
šinč́aštlan
šinč́a-št-lan
šinč́a-št-lan
eye-3PL-DAT
no-poss-case
šinč́aštlan
šinč́a-št-la-n
šinč́a-št-la-n
eye-3PL-PL-GEN
no-poss-num-case
üšanə̑de,
üšanə̑de
üšanə̑de
with.distrust
av
üšanə̑de,
üšanə̑-de
üšane-de
believe-CVB.NEG
vb2-adv
Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
onč́at.
onč́-at
onč́o-at
look-3PL
vb2-pers
onč́at.
onč́-a-t
onč́o-a-at
look-3SG-and
vb2-pers-enc
onč́at.
onč́-Ø-at
onč́o-Ø-at
look-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-116


Kolə̑šo, ə̑lə̑žə̑n, šügar gə̑č́ möŋgeš toleš gə̑n, Jašaj den βatə̑že tə̑ge ogə̑t ör ə̑le də̑r, kuze Č́ač́i tolə̑n purə̑mə̑lan örə̑nə̑t.

Kolə̑šo,
Kolə̑šo
kolə̑šo
dead
ad/no
Kolə̑šo,
Kolə̑-šo
kolo-še
die-PTCP.ACT
vb2-ad
ə̑lə̑žə̑n,
ə̑lə̑ž-ə̑n-Ø
ə̑lə̑ž-n-Ø
flare.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ə̑lə̑žə̑n,
ə̑lə̑ž-ə̑n
ə̑lə̑ž-n
flare.up-CVB
vb1-adv
šügar
šügar
šügar
grave
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
möŋgeš
möŋgeš
möŋgeš
back
ad/av
möŋgeš
möŋg-eš
möŋgö-eš
home-LAT
av/no/po-case
toleš
tol'-eš
tol'-eš
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleš
tol-eš
tol-eš
come-3SG
vb1-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
den
den
den
and
co
βatə̑že
βatə̑-že
βate-že
wife-3SG
no-poss
βatə̑že
βatə̑-že
βate-že
absorbent.cotton-3SG
no-poss
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av/pa/pr
ogə̑t
og-ə̑t
og-ə̑t
NEG-3PL
vb-pers
ogə̑t
og-ə̑t
og-ə̑t
NEG-2SG
vb-pers
ör
ör
ör
slope
no
ör
ör-Ø
ör-Ø
be.surprised-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ör
ör-Ø
ör-Ø
be.surprised-CNG
vb1-conn
ör
ör-Ø
ör-Ø
be.surprised-CVB
vb1-adv
ə̑le
ə̑l-'e
ul-Je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
də̑r,
də̑r
də̑r
probably
pa
kuze
kuze
kuze
how
av/co/no/pa
Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
tolə̑n
tol-ə̑n-Ø
tol-n-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
purə̑mə̑lan
purə̑mə̑-lan
purə̑mo-lan
entrance-DAT
ad-case
purə̑mə̑lan
purə̑mə̑-la-n
purə̑mo-la-n
entrance-PL-GEN
ad-num-case
purə̑mə̑lan
purə̑-mə̑-lan
puro-me-lan
go.in-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
purə̑mə̑lan
purə̑-mə̑-la-n
puro-me-la-n
go.in-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
örə̑nə̑t.
ör-ə̑n-ə̑t
ör-n-ə̑t
be.surprised-PST2-3PL
vb1-tense-pers



2-1-2-117


Japuš gə̑na šuko örə̑n ə̑š šogo, törštalten, kuržə̑n mijen, βigak akažə̑n šüjə̑škə̑žö keržalte:

Japuš
Japuš
Japuš
Yapush
na
gə̑na
gə̑na
gə̑na
only
pa
šuko
šuko
šuko
a.lot
ad/av/no
örə̑n
örə̑n
örə̑n
timidly
av
örə̑n
ör-ə̑n
ör-n
slope-GEN
no-case
örə̑n
örə̑-n
örö-n
groove-GEN
no-case
örə̑n
ör-ə̑n-Ø
ör-n-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
örə̑n
ör-ə̑n
ör-n
be.surprised-CVB
vb1-adv
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
šogo,
šogo
šogo
stop
vb
šogo,
šogo
šogo
mute
ad
šogo,
šogo-Ø
šogo-Ø
stand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
šogo,
šogo-Ø
šogo-Ø
stand-CNG
vb2-conn
törštalten,
törštalt-en-Ø
törštalte-en-Ø
jump-PST2-3SG
vb2-tense-pers
törštalten,
törštalt-en
törštalte-en
jump-CVB
vb2-adv
kuržə̑n
kurž-ə̑n-Ø
kurž-n-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuržə̑n
kurž-ə̑n
kurž-n
run-CVB
vb1-adv
mijen,
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen,
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
βigak
βigak
βigak
immediately
av
akažə̑n
aka-žə̑-n
aka-že-n
older.sister-3SG-GEN
no-poss-case
šüjə̑škə̑žö
šüj-ə̑škə̑-žö
šüj-ške-že
neck-ILL-3SG
no-case-poss
šüjə̑škə̑žö
šüj-ə̑škə̑-žö
šüj-ške-že
piece.of.coal-ILL-3SG
no-case-poss
šüjə̑škə̑žö
šüj-ə̑škə̑-žö
šüj-ške-že
pus-ILL-3SG
no-case-poss
keržalte:
keržalt-e
keržalt-Je
grasp-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-118


— Akaj, akaj!

Akaj,
Akaj
akaj
older.sister
no
akaj!
akaj
akaj
older.sister
no



2-1-2-119


Kušeč́ tolə̑nat?

Kušeč́
Kušeč́
kušeč́
from.where
av/pr
tolə̑nat?
tol-ə̑n-at
tol-n-at
come-PST2-2SG
vb1-tense-pers
tolə̑nat?
tol-ə̑na-t
tol-na-at
come-1PL-and
vb1-pers-enc
tolə̑nat?
tol-ə̑n-Ø-at
tol-n-Ø-at
come-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
tolə̑nat?
tol-ə̑n-at
tol-n-at
come-CVB-and
vb1-adv-enc



2-1-2-120


Jašaj βatat č́ə̑ten ə̑š kert — üdə̑ržə̑m mijen öndale:

Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
βatat
βat-at
βate-at
wife-and
no-enc
βatat
βat-at
βate-at
absorbent.cotton-and
no-enc
č́ə̑ten
č́ə̑ten
č́ə̑ten
patiently
av
č́ə̑ten
č́ə̑t-en-Ø
č́ə̑te-en-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
č́ə̑ten
č́ə̑t-en
č́ə̑te-en
tolerate-CVB
vb2-adv
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kert —
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert —
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert —
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert —
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert —
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert —
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
mijen
mij-en-Ø
mije-en-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
öndale:
öndal-'e
öndal-Je
embrace-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-121


— Üdə̑rem, üdə̑rem!

Üdə̑rem,
Üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em
Üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em-Ø
Üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em-Ø
Üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Üdə̑rem,
Üdə̑r-em-Ø
Üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem!
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem!
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem!
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem!
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem!
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem!
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem!
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem!
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem!
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



2-1-2-122


Mo lijə̑nat?

Mo
Mo
mo
what
ad/av/pa/pr
lijə̑nat?
lijə̑n-at
lijə̑n-at
as.a-and
po-enc
lijə̑nat?
lij-ə̑n-at
lij-n-at
be-PST2-2SG
vb1-tense-pers
lijə̑nat?
lij-ə̑na-t
lij-na-at
be-1PL-and
vb1-pers-enc
lijə̑nat?
lij-ə̑n-Ø-at
lij-n-Ø-at
be-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
lijə̑nat?
lij-ə̑n-at
lij-n-at
be-CVB-and
vb1-adv-enc



2-1-2-123


Č́ač́i ač́ažə̑m onč́a.

Č́ač́i
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
ač́ažə̑m
ač́a-žə̑-m
ač́a-že-m
father-3SG-ACC
no-poss-case
onč́a.
onč́-a
onč́o-a
look-3SG
vb2-pers



2-1-2-124


Ač́aže mogaj uβerə̑m konden gə̑n?

Ač́aže
Ač́aže
ač́aže
my.dear
no
Ač́aže
Ač́a-že
ač́a-že
father-3SG
no-poss
mogaj
mogaj
mogaj
what.sort.of
ad/pa/pr
uβerə̑m
uβer-ə̑m
uβer-m
news-ACC
no-case
konden
kond-en-Ø
kondo-en-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
konden
kond-en
kondo-en
bring-CVB
vb2-adv
gə̑n?
gə̑n
gə̑n
if
co/pa



2-1-2-125


Ə̑nde tudo mom kalasa gə̑n?

Ə̑nde
Ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
kalasa
kalas-a
kalase-a
say-3SG
vb2-pers
gə̑n?
gə̑n
gə̑n
if
co/pa



2-1-2-126


Tudo Č́ač́im umə̑la gə̑n, uke gə̑n?..

Tudo
tudo
tudo
3SG
pr
Č́ač́im
Č́ač́im
Č́ač́im
Chachim
na
umə̑la
umə̑l-a
umə̑lo-a
understand-3SG
vb2-pers
umə̑la
umə̑-Ø-la
umo-Ø-la
ripen-CNG-STR
vb2-conn-enc
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co/pa
uke
uke
uke
no
ad/no/pa
gə̑n?..
gə̑n
gə̑n
if
co/pa



2-1-2-127


— Ač́aj, mə̑jə̑m tə̑šak keč́ pušt, mə̑j Č́užgan Makar dek tegak om kaj!

Ač́aj,
Ač́aj
ač́aj
father
no
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
mə̑jə̑m
me
pr
mə̑jə̑m
mə̑j-ə̑m
mə̑j-m
1SG-ACC
pr-case
tə̑šak
tə̑šak
tə̑šak
here
av/pr
tə̑šak
tə̑š-ak
tə̑š-ak
here-STR
av/pr-enc
keč́
keč́
keč́
even.if
co/pa
pušt,
pu-št
pu-št
wood-3PL
no-poss
pušt,
pušt-Ø
pušt-Ø
kill-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pušt,
pušt-Ø
pušt-Ø
kill-CNG
vb1-conn
pušt,
pušt-Ø
pušt-Ø
kill-CVB
vb1-adv
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
Makar
Makar
Makar
Makar
na
dek
dek
dek
to
po
tegak
tegak
tegak
in.future
av/pa
tegak
teg-ak
teg-ak
tag-STR
no-enc
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
kaj!
kaj
kaj
X
in
kaj!
kaj
kaj
aftergrass
no
kaj!
kaj-Ø
kaje-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kaj!
kaj-Ø
kaje-Ø
go-CNG
vb2-conn



2-1-2-128


Umbakə̑že Jašajat č́ə̑ten ə̑š kert, üdə̑ržə̑m onč́en, šortə̑n koltə̑š, šinč́aβüdšə̑m üštə̑n kalasə̑š:

Umbakə̑že
Umbakə̑že
umbakə̑že
onward
av
Umbakə̑že
Umbakə̑-že
umbake-že
far-3SG
av-poss
Jašajat
Jašajat
Jašajat
Yashayat
na
č́ə̑ten
č́ə̑ten
č́ə̑ten
patiently
av
č́ə̑ten
č́ə̑t-en-Ø
č́ə̑te-en-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
č́ə̑ten
č́ə̑t-en
č́ə̑te-en
tolerate-CVB
vb2-adv
ə̑š
ə̑-š-Ø
ə̑-š-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kert,
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert,
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert,
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert,
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert,
kert-Ø
kert-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert,
kert-Ø
kert-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
üdə̑ržə̑m
üdə̑r-žə̑-m
üdə̑r-že-m
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
onč́en,
onč́-en-Ø
onč́o-en-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
onč́en,
onč́-en
onč́o-en
look-CVB
vb2-adv
šortə̑n
šort-ə̑n
šort-n
shorts-GEN
no-case
šortə̑n
šort-ə̑n
šort-n
lamentation-GEN
no-case
šortə̑n
šort-ə̑n-Ø
šort-n-Ø
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
šortə̑n
šort-ə̑n
šort-n
cry-CVB
vb1-adv
koltə̑š,
koltə̑š
koltə̑š
conductivity
no
koltə̑š,
koltə̑-š-Ø
kolto-š-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
šinč́aβüdšə̑m
šinč́aβüd-šə̑-m
šinč́aβüd-že-m
tear-3SG-ACC
no-poss-case
üštə̑n
üštə̑-n
üštö-n
belt-GEN
no-case
üštə̑n
üšt-ə̑n-Ø
üšt-n-Ø
sweep-PST2-3SG
vb1-tense-pers
üštə̑n
üšt-ə̑n
üšt-n
sweep-CVB
vb1-adv
kalasə̑š:
kalasə̑-š-Ø
kalase-š-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-129


— It ojgə̑ro, üdə̑rem.

It
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ojgə̑ro,
ojgə̑ro-Ø
ojgə̑ro-Ø
grieve-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ojgə̑ro,
ojgə̑ro-Ø
ojgə̑ro-Ø
grieve-CNG
vb2-conn
üdə̑rem.
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem.
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem.
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem.
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem.
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem.
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem.
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem.
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem.
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



2-1-2-130


Jumo tə̑jə̑m osal deč́ utaren.

Jumo
Jumo
jumo
god
in/no
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
osal
osal
osal
evil
ad/no
deč́
deč́
deč́
from
po
utaren.
utar-en-Ø
utare-en-Ø
save-PST2-3SG
vb2-tense-pers
utaren.
utar-en
utare-en
save-CVB
vb2-adv



2-1-2-131


Mə̑j tə̑jə̑m tudo surtə̑ško nigunamat om kolto.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
tə̑jə̑m
you
pr
tə̑jə̑m
tə̑j-ə̑m
tə̑j-m
2SG-ACC
pr-case
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
surtə̑ško
surt-ə̑ško
surt-ške
farmstead-ILL
no-case
nigunamat
ńigunamat
ńigunamat
in.no.case
av/pr
nigunamat
ńigunam-at
ńigunam-at
never-and
av/pr-enc
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
om
om
om
ohm
no
kolto.
kolto-Ø
kolto-Ø
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kolto.
kolto-Ø
kolto-Ø
send-CNG
vb2-conn



2-1-2-132


Č́užgan kuβa ajdeme ogə̑l ulmaš.

Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kuβa
kuβa
kuβa
old.woman
no
kuβa
kuβa
kuβa
reddish-brown
ad
ajdeme
ajdeme
ajdeme
human
no
ogə̑l
og-Ø-ə̑l-Ø
og-Ø-ul-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ulmaš.
ulmaš
ulmaš
being
no/pa/vb
ulmaš.
ul-maš
ul-maš
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-1-2-133


Üdə̑ržö den βatə̑žlan Jašaj Č́užgan kuβa nergen č́ə̑la ojlə̑š.

Üdə̑ržö
Üdə̑r-žö
üdə̑r-že
daughter-3SG
no-poss
Üdə̑ržö
Üdə̑r-žö
Üdə̑r-že
Virgo-3SG
no-poss
den
den
den
and
co
βatə̑žlan
βatə̑-ž-lan
βate-že-lan
wife-3SG-DAT
no-poss-case
βatə̑žlan
βatə̑-ž-lan
βate-že-lan
absorbent.cotton-3SG-DAT
no-poss-case
βatə̑žlan
βatə̑-ž-la-n
βate-že-la-n
wife-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
βatə̑žlan
βatə̑-ž-la-n
βate-že-la-n
absorbent.cotton-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
Jašaj
Jašaj
Jašaj
Yashay
na
Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kuβa
kuβa
kuβa
old.woman
no
kuβa
kuβa
kuβa
reddish-brown
ad
nergen
nergen
nergen
about
po
nergen
nerge-n
nerge-n
cold-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
badger-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
order-GEN
no-case
č́ə̑la
č́ə̑la
č́ə̑la
everything
ad/pa/pr
ojlə̑š.
ojlə̑-š-Ø
ojlo-š-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-134


— Č́užgan kuβa deč́ osalže kum βolost'ə̑štat uke, — ješarə̑š Leβentej kugə̑za.

Č́užgan
Č́užgan
č́užgan
firmly
av
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
Č́užgan
Č́užga-n
č́užga-n
coarse-GEN
ad-case
kuβa
kuβa
kuβa
old.woman
no
kuβa
kuβa
kuβa
reddish-brown
ad
deč́
deč́
deč́
from
po
osalže
osal-že
osal-že
evil-3SG
ad/no-poss
kum
kum
kum
godfather.of.one's.child
no
kum
kum
kum
three
nm
βolost'ə̑štat
βolost'-ə̑št-at
βolost'-št-at
volost-3PL-and
no-poss-enc
βolost'ə̑štat
βolost'-ə̑št-at
βolost'-šte-at
volost-INE-and
no-case-enc
uke, —
uke
uke
no
ad/no/pa
ješarə̑š
ješarə̑-š-Ø
ješare-š-Ø
add-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Leβentej
Leβentej
Leβentej
Leventey
na
kugə̑za.
kugə̑za
kugə̑za
old.man
no



2-1-2-135


— Nu, tə̑j, üdə̑rem, osal kid gə̑č́ utlə̑šə̑č́, ə̑nde Sakarə̑m kuze utaraš gə̑n?

Nu,
Nu
nu
well
in/pa
tə̑j,
tə̑j
tə̑j
2SG
pr
üdə̑rem,
üdə̑rem
üdə̑rem
X
no
üdə̑rem,
üdə̑r-em
üdə̑r-em
daughter-1SG
no-poss
üdə̑rem,
üdə̑r-em
üdə̑r-em
Virgo-1SG
no-poss
üdə̑rem,
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem,
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
üdə̑rem,
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem,
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
üdə̑rem,
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
üdə̑rem,
üdə̑r-em-Ø
üdə̑r-em-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
osal
osal
osal
evil
ad/no
kid
kid
kid
hand
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
utlə̑šə̑č́,
utlə̑-š-ə̑č́
utlo-š-ə̑č́
escape-PST1-2SG
vb2-tense-pers
ə̑nde
ə̑nde
ə̑nde
now
av/pa
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarə̑m
Sakarym
na
kuze
kuze
kuze
how
av/co/no/pa
utaraš
utar-aš
utare-aš
save-INF
vb2-inf
gə̑n?
gə̑n
gə̑n
if
co/pa



2-1-2-136


«Sakar» manme mutə̑m kolmekše, Č́ač́in šürgə̑žlan šokšə̑n č́uč́o...

«Sakar»
Sakar
Sakar
Sakar
na
manme
man-me
man-me
say-PTCP.PASS
vb1-ad
mutə̑m
mut-ə̑m
mut-m
word-ACC
no-case
kolmekše,
kol-mek-še
kol-mek-že
hear-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Č́ač́in
Č́ač́in
Č́ač́in
Chachin
na
šürgə̑žlan
šürgə̑-ž-lan
šürgö-že-lan
face-3SG-DAT
no-poss-case
šürgə̑žlan
šürgə̑-ž-lan
šürgö-že-lan
forest-3SG-DAT
no-poss-case
šürgə̑žlan
šürgə̑-ž-la-n
šürgö-že-la-n
face-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
šürgə̑žlan
šürgə̑-ž-la-n
šürgö-že-la-n
forest-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
šokšə̑n
šokšə̑n
šokšə̑n
hot
av
šokšə̑n
šokš-ə̑n
šokš-n
sleeve-GEN
no-case
šokšə̑n
šokšə̑-n
šokšo-n
heat-GEN
ad/no-case
šokšə̑n
šok-šə̑-n
šokt-še-n
sift-PTCP.ACT-GEN
vb1-ad-case
šokšə̑n
šok-šə̑-n
šok-že-n
shock-3SG-GEN
no-poss-case
č́uč́o...
č́uč́-o
č́uč́-Je
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-137


Č́ač́i, nimom peleštə̑de, tügö lektə̑n kajə̑š...

Č́ač́i,
Č́ač́i
Č́ač́i
Chachi
na
nimom
ńimom
ńimom
nothing
pr
nimom
ńimo-m
ńimo-m
nothing-ACC
ad/av/pr-case
peleštə̑de,
peleštə̑de
peleštə̑de
silently
av
peleštə̑de,
peleštə̑-de
pelešte-de
say-CVB.NEG
vb2-adv
tügö
tügö
tügö
outside
av
lektə̑n
lekt-ə̑n-Ø
lekt-n-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektə̑n
lekt-ə̑n
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kajə̑š...
kaj-ə̑š
kaj-š
aftergrass-ILL
no-case
kajə̑š...
kajə̑-š-Ø
kaje-š-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



The Mari Web Project дене паша тӱҥ шотышто Вена университетын финн-угор шымлымаш пӧлкаштыже кая. Проектнан кокымшо йыжыҥже (The Mari Web Project: Phase 2) Коне фондын окса полышыж дене шукталтеш. Проект дене пашан посна ужашыже Мюнхенысе Людвиг-Максимилиан лӱмеш университетын Финн-угор да урал шымлымаш институтыштыжо ышталтеш.
Пытартыш уэмдымаш: 2023-шо ийын сорла тылзын 10-шо кечыштыже