Logowww.mari-language.com:
Main page » Corpus Tool » Keč́e šoč́eš jüdβelə̑šte » 3. KORNO ÜŽeŠ / THE JOURNEY BECKONS

Corpus Tool Demo - Keč́e šoč́eš jüdβelə̑šte - 3. KORNO ÜŽeŠ / THE JOURNEY BECKONS

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]


Ik arńa erta, βese...
Uβer uke.
Mə̑j paša gə̑č́at lektə̑nam.
Gennadij ikə̑mše aβgustə̑što radio gə̑č́ kajə̑š.
Uβer eše uke.
— Jura, Apletinet kuško jomo?
— Gennadij keč́ə̑n mə̑j dekem jə̑ŋgə̑rta.
— Sita tetla tə̑ge Joškar-Olašte jara kijaš.
Kajə̑man βe-jet.
Ə̑ndə̑žə̑m uremə̑škat lektaš βožə̑lmaš.
Kažnə̑že «Ešeat kajen ogə̑dal?» manə̑n jaŋə̑ša.
Pujto poktat βele.
Mom kalasašat om pale.
Ala sade direktorlan ə̑žna kelše?
— Č́ə̑te, — manam, — Gennadij.
Č́ə̑te da βuč́o.
Takšə̑m peš sajə̑n č́eβerlasə̑šnas.
Me direktorlan kelšə̑šna gojo.
It ojgə̑ro, uβer sadak liješ.
Č́ə̑nak, ik keč́ə̑n mə̑lanem poč́to gə̑č́ zakaznoj serə̑š tolmo nergen uβertarə̑maš kagazə̑m kondə̑št.
Konβertə̑šte kogə̑l'annat üžmaš kija.
Tide kagazak pogranič́nə̑j zonə̑š puraš praβam pua.
Vet Peβek olaže lač́ak pogranzonə̑što.
A ik kastene elektronnə̑j poč́to tol'o.
Tudə̑žo č́ə̑lt örə̑ktarə̑š: «Jamdə̑laltsa.
Te kornə̑š 12 aβgustə̑što lekšaš ulə̑da.
No biletə̑m ške oksada dene nalaš βerešteš.
Tə̑šte tide jodə̑šə̑m βorandaren koltaš jön ə̑š lek.
Mijə̑mekə̑da, č́ə̑la oksam pörtə̑ltena...»
— Vot tide da-a!
Vigak ikə̑mše probleme lekte.
Mə̑jə̑n oksam uke, — maneš Gennadij.
— Mə̑lanemat amalkalə̑man.
Oksalan βerč́ə̑n šörlaš ok lij.
Ikte-βese deč́ə̑n aren, küleš oksam č́umə̑rkalaš pižna, tunamak Joškar-Olase aβiabiletə̑m užalə̑me kassə̑š kajə̑šna.
— U-u, — maneš kassir, — Peβekə̑š bilet uke.
Šə̑mše okt'abŕlan βele.
— Uke, mə̑lanna latkokə̑mšo aβgustlan küleš, — manə̑na.
— Tugeže tə̑landa Moskoš kajə̑man da tušto nalman, — temlə̑š kassir.
— Tušto te kokə̑mšo sent'abŕlan nalə̑n kertə̑da dokan.
Komṕjuterem kok bilet ulmo nergen onč́ə̑kta.
No mə̑j sade aβiakompanijə̑n biletšə̑m užalen om kert.
Tide uβerə̑mak Anadə̑ŕə̑š šuktə̑šna.
— Uke, — maneš memnan onč́ə̑klə̑k direktorna, — te latkokə̑mšo aβgustə̑što č́oŋeštə̑šaš ulə̑da.
Mə̑j Č́ukotkə̑n Moskoso predstaβitel'stβə̑ž dene kutə̑ren kelšem.
Latkokə̑tan aβgust marte arńa nare kodo.
Keč́e keč́ə̑m šotla, a uβer tetla — nimogaj.
Teβe latiktan č́islat tolə̑n šuo.
Kud šagat er.
Anadə̑ŕ gə̑č́ jə̑ŋgə̑rtat: «Te tač́e Moskoš lekšaš, erla Peβekə̑š č́oŋeštə̑šaš ulə̑da».
Ušna kajə̑š!
Gennadij küleš oksamat č́umə̑ren šukten ogə̑l.
No mom ə̑štet: töč́ə̑man, tolašə̑man.
Pelašə̑že, proβor üdə̑ramaš, peš βaške küleš nare oksam muo.
Ik žap gə̑č́ Mosko gə̑č́, Č́ukotkə̑n predstaβitel'stβə̑ž gə̑č́, jə̑ŋgə̑rtat: «Latkokə̑tan aβgustlan kə̑zə̑teš ik bilet gə̑na ulo.
No te sadak tolza, sadak koktə̑nat č́oŋešteda».
Predstaβitel'stβe gə̑č́ak jə̑ŋgə̑rtat gə̑n, üšanə̑man tudo.
Vujet-poč́et... daβaj βaškerak sumkam pogaš, Mosko pojezdə̑š palə̑me goč́ biletə̑m nalaš.
Aleβtina pelašem mom gə̑na sumkaš ok šüš!..
— Tə̑narže it opto, — manam.
— Nele liješ βet.
— Nič́eβo-o, — šinč́aβüdšə̑m üštə̑lalə̑n maneš pelašem, — utə̑žə̑m nimat om pə̑šte.
Č́ə̑lažat külešan, ördə̑ž βelə̑šte č́ə̑lažat pešakak küleš liješ də̑r.
Kok kugu sumka pogə̑nə̑š.
Nöltalə̑n onč́ə̑šə̑m, «Nič́eβo, numalaš liješ», mańə̑m.
A škeže keβə̑tə̑šte pud šinč́alə̑m nalše ik marij nergen jomakə̑m šarnaltə̑šə̑m.
Jöra eše ik sumkažə̑m βač́ümbak sakaltaš liješ, βesə̑že — tə̑rtə̑šan, šüdə̑ren naŋgajaš peš jönan.



Admin login:

[Search]


3 — 1


Ik arńa erta, βese...

Ik
Ik
ik
one
nm
arńa
arńa
arńa
week
no
erta,
ert-a
erte-a
pass-3SG
vb2-pers
βese...
βese
βese
different
ad

One week, passes, another one ...


3 — 2


Uβer uke.

Uβer
Uβer
uβer
news
no
uke.
uke
uke
no
pa

No news.


3 — 3


Mə̑j paša gə̑č́at lektə̑nam.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
paša
paša
paša
work
no
gə̑č́at
gə̑č́-at
gə̑č́-at
from-and
po-enc
lektə̑nam.
lekt-ə̑n-am
lekt-n-am
go-PST2-1SG
vb1-tense-pers

I even left my job.


3 — 4


Gennadij ikə̑mše aβgustə̑što radio gə̑č́ kajə̑š.

Gennadij
Gennadij
Gennadij
Gennadiy
na
ikə̑mše
ikə̑mše
ikə̑mše
first
nm
aβgustə̑što
aβgust-ə̑što
aβgust-šte
August-INE
no-case
radio
radio
radio
radio
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
kajə̑š.
kajə̑
kaje
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers

Gennady left the radio station on 1 August.


3 — 5


Uβer eše uke.

Uβer
Uβer
uβer
news
no
eše
eše
eše
yet
av
uke.
uke
uke
no
pa

Still no news.


3 — 6


— Jura, Apletinet kuško jomo?

Jura,
Jura
Jura
Yura
na
Apletinet
Apletin -et
Apletin -et
Apletin -2SG
na -poss
kuško
kuško
kuško
where
av
jomo?
jom-o
jom-Je
disappear-PST1.3SG
vb1-tense.pers

'- Yura, where did that Apletin disappear to?


3 — 7


— Gennadij keč́ə̑n mə̑j dekem jə̑ŋgə̑rta.

Gennadij
Gennadij
Gennadij
Gennadiy
na
keč́ə̑n
keč́ə̑-n
keč́e-n
sun-GEN
no-case
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
dekem
dek-em
dek-em
to-1SG
po-poss
jə̑ŋgə̑rta.
jə̑ŋgə̑rt-a
jə̑ŋgə̑rte-a
call-3SG
vb2-pers

'- Gennady phoned me one day.


3 — 8


— Sita tetla tə̑ge Joškar-Olašte jara kijaš.

Sita
Sit-a
site-a
suffice-3SG
vb2-pers
tetla
tetla
tetla
any.more
av
tə̑ge
tə̑ge
tə̑ge
so
av
Joškar-Olašte
Joškar-Ola-šte
Joškar-Ola-šte
Yoshkar-Ola-INE
pn-case
jara
jara
jara
freely
av
kijaš.
kij-aš
kije-aš
lie-INF
vb2-inf

'- Enough sitting around in Yoshkar-Ola twiddling our thumbs.


3 — 9


Kajə̑man βe-jet.

Kajə̑man
Kajə̑-man
kaje-man
go-INF.NEC
vb2-inf
βe-jet.
βe-jet
βet
so
pa

Time to gooooo.


3 — 10


Ə̑ndə̑žə̑m uremə̑škat lektaš βožə̑lmaš.

Ə̑ndə̑žə̑m
Ə̑ndə̑žə̑m
ə̑ndə̑žə̑m
now
av
uremə̑škat
urem-ə̑šk-at
urem-ške-at
street-ILL-and
no-case-enc
lektaš
lekt-aš
lekt-aš
go-INF
vb1-inf
βožə̑lmaš.
βožə̑l-maš
βožə̑l-maš
be.ashamed-NMLZ
vb1-deriv.n

Now it's shameful to even go outside.


3 — 11


Kažnə̑že «Ešeat kajen ogə̑dal?» manə̑n jaŋə̑ša.

Kažnə̑že
Kažnə̑-že
kažne-že
each-3SG
pr-poss
«Ešeat
Eše-at
eše-at
yet-and
av-enc
kajen
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv
ogə̑dal?»
og-ə̑da-l
og-ə̑da-ul
NEG-2PL-be-CNG
vb-pers-vb-conn
manə̑n
man-ə̑n
man-n
say-CVB
vb1-adv
jaŋə̑ša.
jaŋə̑š-a
jaŋə̑še-a
pester-3SG
vb2-pers

They're all bugging me with their "You still haven't left?"


3 — 12


Pujto poktat βele.

Pujto
Pujto
pujto
as.if
co
poktat
pokt-at
pokto-at
drive-3PL
vb2-pers
βele.
βele
βele
only
pa

As if they'd drive us away.


3 — 13


Mom kalasašat om pale.

Mom
Mo -m
mo -m
what -ACC
pr -case
kalasašat
kalas-aš-at
kalase-aš-at
say-INF-and
vb2-inf-enc
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
pale.
pale
pale
know-CNG
vb2-conn

I don't even know what do say.


3 — 14


Ala sade direktorlan ə̑žna kelše?

Ala
Ala
ala
maybe
pa
sade
sade
sade
that
pr
direktorlan
direktor-lan
direktor-lan
director-DAT
no-case
ə̑žna
ə̑ -na
ə̑ -na
NEG -PST-1PL
vb -tense-pers
kelše?
kelše
kelše
appeal.to-CNG
vb2-conn

Maybe that director didn't like us then?


3 — 15


— Č́ə̑te, — manam, — Gennadij.

Č́ə̑te, —
Č́ə̑te
č́ə̑te
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
manam, —
man-am
man-am
say-1SG
vb1-pers
Gennadij.
Gennadij
Gennadij
Gennadiy
na

'- Be patient - I say, -Gennady.


3 — 16


Č́ə̑te da βuč́o.

Č́ə̑te
Č́ə̑te
č́ə̑te
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
da
da
da
and
co
βuč́o.
βuč́o
βuč́o
wait-IMP.2SG
vb2-mood.pers

Be patient and wait.


3 — 17


Takšə̑m peš sajə̑n č́eβerlasə̑šnas.

Takšə̑m
Takšə̑m
takšə̑m
generally
av
peš
peš
peš
very
av
sajə̑n
saj -ə̑n
saj -n
good -GEN
ad -case
č́eβerlasə̑šnas.
č́eβerlasə̑-na-s
č́eβerlase-na-s
say.goodbye-PST1-1PL-STR
vb2-tense-pers-enc

We did say goodbye on very good terms actually.


3 — 18


Me direktorlan kelšə̑šna gojo.

Me
me
me
1PL
pr
direktorlan
direktor-lan
direktor-lan
director-DAT
no-case
kelšə̑šna
kelšə̑-na
kelše-na
appeal.to-PST1-1PL
vb2-tense-pers
gojo.
?
?
?
?

I'm sure the director liked us.


3 — 19


It ojgə̑ro, uβer sadak liješ.

It
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ojgə̑ro,
ojgə̑ro
ojgə̑ro
grieve-CNG
vb2-conn
uβer
uβer
uβer
news
no
sadak
sadak
sadak
all.the.same
pa
liješ.
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers

Don't worry, there'll be news after all.


3 — 20


Č́ə̑nak, ik keč́ə̑n mə̑lanem poč́to gə̑č́ zakaznoj serə̑š tolmo nergen uβertarə̑maš kagazə̑m kondə̑št.

Č́ə̑nak,
Č́ə̑n -ak
č́ə̑n -ak
true -STR
av -enc
ik
ik
ik
one
nm
keč́ə̑n
keč́ə̑-n
keč́e-n
sun-GEN
no-case
mə̑lanem
mə̑-lan-em
mə̑j-lan-em
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
poč́to
poč́to
poč́to
post.office
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
zakaznoj
zakaznoj
zakaznoj
registered
ad
serə̑š
serə̑š
serə̑š
letter
no
tolmo
tol-mo
tol-me
come-PTCP.PASS
vb1-ad
nergen
nergen
nergen
about
po
uβertarə̑maš
uβertarə̑-maš
uβertare-maš
announce-NMLZ
vb2-deriv.n
kagazə̑m
kagaz-ə̑m
kagaz-m
paper-ACC
no-case
kondə̑št.
kondə̑-t
kondo-t
bring-PST1-3PL
vb2-tense-pers

And indeed, one day I got a notice about a registered letter in the mail.


3 — 21


Konβertə̑šte kogə̑l'annat üžmaš kija.

Konβertə̑šte
Konβert-ə̑šte
konβert-šte
envelope-INE
no-case
kogə̑l'annat
kogə̑l'anna-t
kogə̑l'anna-at
the.two.of.us-and
av-enc
üžmaš
üž-maš
üž-maš
call-NMLZ
vb1-deriv.n
kija.
kij-a
kije-a
lie-3SG
vb2-pers

In the envelope there were invitations for both of us in in the envelope.


3 — 22


Tide kagazak pogranič́nə̑j zonə̑š puraš praβam pua.

Tide
Tide
tide
this
pr
kagazak
kagaz-ak
kagaz-ak
paper-STR
no-enc
pogranič́nə̑j
pogranič́nə̑j
pogranič́nə̑j
border
ad
zonə̑š
zonə̑
zono
zone-ILL
no-case
puraš
pur-aš
puro-aš
go.in-INF
vb2-inf
praβam
praβa-m
praβa-m
law-ACC
no-case
pua.
pu-a
puo-a
give-3SG
vb2-pers

This letter gives permission to enter the border zone.


3 — 23


Vet Peβek olaže lač́ak pogranzonə̑što.

Vet
Vet
βet
so
pa
Peβek
Peβek
Peβek
Pevek
na
olaže
ola-že
ola-že
city-3SG
no-poss
lač́ak
lač́ -ak
lač́ -ak
just -STR
pa -enc
pogranzonə̑što.
pogranzonə̑ -što
pogranzona -šte
border.zone -INE
no -case

Because the city of Pevek is right in the border zone.


3 — 24


A ik kastene elektronnə̑j poč́to tol'o.

A
A
a
and
co
ik
ik
ik
one
nm
kastene
kastene
kastene
in.the.evening
ad
elektronnə̑j
elektronnə̑j
elektronnə̑j
electron
ad
poč́to
poč́to
poč́to
post.office
no
tol'o.
tol-'o
tol-Je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers

And one evening an e-mail came.


3 — 25


Tudə̑žo č́ə̑lt örə̑ktarə̑š: «Jamdə̑laltsa.

Tudə̑žo
tudo-žo
tudo-že
3SG-3SG
pr-poss
č́ə̑lt
č́ə̑lt
č́ə̑lt
completely
av
örə̑ktarə̑š:
örə̑ktarə̑
örə̑ktare
surprise-PST1-3SG
vb2-tense-pers
«Jamdə̑laltsa.
Jamdə̑l-alt-sa
jamdə̑le-alt-za
prepare-REF-IMP.2PL
vb2-deriv.v-mood.pers

And that one was quite surprising: "Get yourselves ready.


3 — 26


Te kornə̑š 12 aβgustə̑što lekšaš ulə̑da.

Te
te
te
2PL
pr
kornə̑š
kornə̑
korno
road-ILL
no-case
12
12
12
12
nm
aβgustə̑što
aβgust-ə̑što
aβgust-šte
August-INE
no-case
lekšaš
lek-šaš
lekt-šaš
go-PTCP.FUT
vb1-ad
ulə̑da.
ul-ə̑da
ul-da
be-2PL
vb1-pers

You have to leave on the 12th of August.


3 — 27


No biletə̑m ške oksada dene nalaš βerešteš.

No
No
no
but
co
biletə̑m
bilet-ə̑m
bilet-m
ticket-ACC
no-case
ške
ške
ške
REFL
pr
oksada
oksa-da
oksa-da
money-2PL
no-poss
dene
dene
dene
with
po
nalaš
nal-aš
nal-aš
take-INF
vb1-inf
βerešteš.
βerešt-eš
βerešt-eš
get.into-3SG
vb1-pers

But you'll have to buy the tickets with your own money.


3 — 28


Tə̑šte tide jodə̑šə̑m βorandaren koltaš jön ə̑š lek.

Tə̑šte
Tə̑šte
tə̑šte
here
av
tide
tide
tide
this
pr
jodə̑šə̑m
jodə̑š-ə̑m
jodə̑š-m
question-ACC
no-case
βorandaren
βorandar-en
βorandare-en
do.successfully-CVB
vb2-adv
koltaš
kolt-aš
kolto-aš
send-INF
vb2-inf
jön
jön
jön
method
no
ə̑š
ə̑
ə̑
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
lek.
lek
lekt
go-CNG
vb1-conn

We don't have the means to organize that here.


3 — 29


Mijə̑mekə̑da, č́ə̑la oksam pörtə̑ltena...»

Mijə̑mekə̑da,
Mijə̑-mekə̑-da
mije-meke-da
come-CVB.PRI-2PL
vb2-adv-poss
č́ə̑la
č́ə̑la
č́ə̑la
everything
pr
oksam
oksa-m
oksa-m
money-ACC
no-case
pörtə̑ltena...»
pörtə̑lt-ena
pörtə̑ltö-ena
return-1PL
vb2-pers

After you get here all the money will be reimbursed..."


3 — 30


— Vot tide da-a!

Vot
Vot
βot
there
pa
tide
tide
tide
this
pr
da-a!
da-a
da
yes
pa

'- Oh yeah!


3 — 31


Vigak ikə̑mše probleme lekte.

Vigak
Vigak
βigak
immediately
av
ikə̑mše
ikə̑mše
ikə̑mše
first
nm
probleme
probleme
probleme
problem
no
lekte.
lekt-e
lekt-Je
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers

So already the problem has appeared.


3 — 32


Mə̑jə̑n oksam uke, — maneš Gennadij.

Mə̑jə̑n
mə̑j-ə̑n
mə̑j-n
1SG-GEN
pr-case
oksam
oksa-m
oksa-em
money-1SG
no-poss
uke, —
uke
uke
is.not
pa
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
Gennadij.
Gennadij
Gennadij
Gennadiy
na

I don't have the money - says Gennady.


3 — 33


— Mə̑lanemat amalkalə̑man.

Mə̑lanemat
mə̑-lan-em-at
mə̑j-lan-em-at
1SG-DAT-1SG-and
pr-case-poss-enc
amalkalə̑man.
amalkalə̑-man
amalkale-man
deal.with-INF.NEC
vb2-inf

'- I'll also have to make ends meet.


3 — 34


Oksalan βerč́ə̑n šörlaš ok lij.

Oksalan
Oksa-lan
oksa-lan
money-DAT
no-case
βerč́ə̑n
βerč́ə̑n
βerč́ə̑n
for
po
šörlaš
šörl-aš
šörlö-aš
come.unscrewed-INF
vb2-inf
ok
ok
ok
NEG-3SG
vb-pers
lij.
lij
lij
be-CNG
vb1-conn

we shouldn't change our minds because of the money.


3 — 35


Ikte-βese deč́ə̑n aren, küleš oksam č́umə̑rkalaš pižna, tunamak Joškar-Olase aβiabiletə̑m užalə̑me kassə̑š kajə̑šna.

Ikte-βese
Ikte-βese
ikte-βese
each.other
pr
deč́ə̑n
deč́ə̑n
deč́ə̑n
from
po
aren,
ar-en
are-en
borrow-CVB
vb2-adv
küleš
küleš
küleš
necessary
ad
oksam
oksa-m
oksa-m
money-ACC
no-case
č́umə̑rkalaš
č́umə̑rkal-aš
č́umə̑rkale-aš
gather-INF
vb2-inf
pižna,
piž-na
piž-na
stick-PST1.1PL
vb1-tense.pers
tunamak
tunam-ak
tunam-ak
then-STR
av-enc
Joškar-Olase
Joškar-Ola-se
Joškar-Ola-se
Yoshkar-Ola-ADJ
pn-deriv.ad
aβiabiletə̑m
aβiabilet -ə̑m
aβiabilet -m
plane-ticket -ACC
no -case
užalə̑me
užalə̑-me
užale-me
sell-PTCP.PASS
vb2-ad
kassə̑š
kassə̑
kasse
savings.bank-ILL
no-case
kajə̑šna.
kajə̑-na
kaje-na
go-PST1-1PL
vb2-tense-pers

Having borrowed from here and there, we gathered the necessary money, then we went to the plane ticket desk in Yoshkar-Ola.


3 — 36


— U-u, — maneš kassir, — Peβekə̑š bilet uke.

U-u,
U-y
u-u
ooh
in
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
kassir, —
kassir
kassir
cashier
no
Peβekə̑š
Peβek -ə̑š
Peβek -ške
Pevek -ILL
na -case
bilet
bilet
bilet
ticket
no
uke.
uke
uke
no
pa

'- Ooh! - says the cashier - We don't have tickets to Pevek.


3 — 37


Šə̑mše okt'abŕlan βele.

Šə̑mše
Šə̑mše
šə̑mše
seventh
nm
okt'abŕlan
okt'abŕ-lan
okt'abŕ-lan
October-DAT
no-case
βele.
βele
βele
only
pa

Only for the seventh of October.


3 — 38


— Uke, mə̑lanna latkokə̑mšo aβgustlan küleš, — manə̑na.

Uke,
Uke
uke
no
pa
mə̑lanna
mə̑-lan-na
me-lan-na
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
latkokə̑mšo
latkokə̑mšo
latkokə̑mšo
twelfth
nm
aβgustlan
aβgust-lan
aβgust-lan
August-DAT
no-case
küleš, —
kül-eš
kül-eš
be.necessary-3SG
vb1-pers
manə̑na.
man-ə̑na
man-na
say-1PL
vb1-pers

'- No, we need it for the 12th of August - we say.


3 — 39


— Tugeže tə̑landa Moskoš kajə̑man da tušto nalman, — temlə̑š kassir.

Tugeže
Tuge -že
tuge -že
so -3SG
av -poss
tə̑landa
tə̑-lan-da
te-lan-da
2PL-DAT-2PL
pr-case-poss
Moskoš
Mosko
Mosko
Moscow-ILL
pn-case
kajə̑man
kajə̑-man
kaje-man
go-INF.NEC
vb2-inf
da
da
da
and
co
tušto
tušto
tušto
there
av
nalman, —
nal-man
nal-man
take-INF.NEC
vb1-inf
temlə̑š
temlə̑
temle
offer-PST1-3SG
vb2-tense-pers
kassir.
kassir
kassir
cashier
no

'- Then you need to go to Moscow and buy them there - the cashier suggested.


3 — 40


— Tušto te kokə̑mšo sent'abŕlan nalə̑n kertə̑da dokan.

Tušto
Tušto
tušto
there
av
te
te
te
2PL
pr
kokə̑mšo
kokə̑mšo
kokə̑mšo
second
nm
sent'abŕlan
sent'abŕ-lan
sent'abŕ-lan
September-DAT
no-case
nalə̑n
nal-ə̑n
nal-n
take-CVB
vb1-adv
kertə̑da
kert-ə̑da
kert-da
be.able.to-2PL
vb1-pers
dokan.
dokan
dokan
probably
pa

There you may be able to buy them for the second of September.


3 — 41


Komṕjuterem kok bilet ulmo nergen onč́ə̑kta.

Komṕjuterem
Komṕjuter-em
komṕjuter-em
computer-1SG
no-poss
kok
kok
kok
two
nm
bilet
bilet
bilet
ticket
no
ulmo
ul-mo
ul-me
be-PTCP.PASS
vb1-ad
nergen
nergen
nergen
about
po
onč́ə̑kta.
onč́ə̑-kt-a
onč́o-kte-a
look-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers

My computer shows that there are two tickets.


3 — 42


No mə̑j sade aβiakompanijə̑n biletšə̑m užalen om kert.

No
No
no
but
co
mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
sade
sade
sade
that
pr
aβiakompanijə̑n
aβiakompanij-ə̑n
aβiakompanij-n
airline-GEN
no-case
biletšə̑m
bilet-šə̑-m
bilet-že-m
ticket-3SG-ACC
no-poss-case
užalen
užal-en
užale-en
sell-CVB
vb2-adv
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
kert.
kert
kert
be.able.to-CNG
vb1-conn

But I cannot sell tickets of this airline.


3 — 43


Tide uβerə̑mak Anadə̑ŕə̑š šuktə̑šna.

Tide
Tide
tide
this
pr
uβerə̑mak
uβer-ə̑m-ak
uβer-m-ak
news-ACC-STR
no-case-enc
Anadə̑ŕə̑š
Anadə̑ŕ -ə̑š
Anadə̑ŕ -ške
Anadyŕ -ILL
na -case
šuktə̑šna.
šu-ktə̑-na
šu-kte-na
reach-CAUS-PST1-1PL
vb1-deriv.v-tense-pers

We forwarded this news to Anadyr.


3 — 44


— Uke, — maneš memnan onč́ə̑klə̑k direktorna, — te latkokə̑mšo aβgustə̑što č́oŋeštə̑šaš ulə̑da.

Uke, —
Uke
uke
no
pa
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
memnan
mem-na-n
me-na-n
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
onč́ə̑klə̑k
onč́ə̑klə̑k
onč́ə̑kə̑lə̑k
future
ad
direktorna, —
direktor-na
direktor-na
director-1PL
no-poss
te
te
te
2PL
pr
latkokə̑mšo
latkokə̑mšo
latkokə̑mšo
twelfth
nm
aβgustə̑što
aβgust-ə̑što
aβgust-šte
August-INE
no-case
č́oŋeštə̑šaš
č́oŋeštə̑-šaš
č́oŋešte-šaš
fly-PTCP.FUT
vb2-ad
ulə̑da.
ul-ə̑da
ul-da
be-2PL
vb1-pers

'- No, - says our future director - you need to fly on the 12th of August.


3 — 45


Mə̑j Č́ukotkə̑n Moskoso predstaβitel'stβə̑ž dene kutə̑ren kelšem.

Mə̑j
mə̑j
mə̑j
1SG
pr
Č́ukotkə̑n
Č́ukotkə̑ -n
Č́ukotka -n
Chukotka -GEN
na -case
Moskoso
Mosko-so
Mosko-se
Moscow-ADJ
pn-deriv.ad
predstaβitel'stβə̑ž
predstaβitel'stβə̑
predstaβitel'stβe-že
representation-3SG
no-poss
dene
dene
dene
with
po
kutə̑ren
kutə̑r-en
kutə̑ro-en
talk-CVB
vb2-adv
kelšem.
kelš-em
kelše-em
appeal.to-1SG
vb2-pers

I'll work something out with the representation of Chukotka in Moscow.


3 — 46


Latkokə̑tan aβgust marte arńa nare kodo.

Latkokə̑tan
Latkokə̑t-an
latkokə̑t-an
twelve-with
nm-deriv.ad
aβgust
aβgust
aβgust
August
no
marte
marte
marte
up.to
po
arńa
arńa
arńa
week
no
nare
nare
nare
about
po
kodo.
kod-o
kod-Je
stay-PST1.3SG
vb1-tense.pers

About a week remained until 12 August.


3 — 47


Keč́e keč́ə̑m šotla, a uβer tetla — nimogaj.

Keč́e
Keč́e
keč́e
sun
no
keč́ə̑m
keč́ə̑-m
keč́e-m
sun-ACC
no-case
šotla,
šotl-a
šotlo-a
count-3SG
vb2-pers
a
a
a
and
co
uβer
uβer
uβer
news
no
tetla —
tetla
tetla
any.more
av
nimogaj.
ńimogaj
ńimogaj
no
ad

Day after day went by, and still no news at all.


3 — 48


Teβe latiktan č́islat tolə̑n šuo.

Teβe
Teβe
teβe
here
pa
latiktan
latikt-an
latikte-an
eleven-with
nm-deriv.ad
č́islat
č́isla-t
č́isla-at
number-and
no-enc
tolə̑n
tol-ə̑n
tol-n
come-CVB
vb1-adv
šuo.
šu-o
šu-Je
reach-PST1.3SG
vb1-tense.pers

And then the 11th arrived.


3 — 49


Kud šagat er.

Kud
Kud
kud
six
nm
šagat
šagat
šagat
hour
no
er.
er
er
morning
av

Six o'clock in the morning.


3 — 50


Anadə̑ŕ gə̑č́ jə̑ŋgə̑rtat: «Te tač́e Moskoš lekšaš, erla Peβekə̑š č́oŋeštə̑šaš ulə̑da».

Anadə̑ŕ
Anadə̑ŕ
Anadə̑ŕ
Anadyŕ
na
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
jə̑ŋgə̑rtat:
jə̑ŋgə̑rt-at
jə̑ŋgə̑rte-at
call-3PL
vb2-pers
«Te
te
te
2PL
pr
tač́e
tač́e
tač́e
today
av
Moskoš
Mosko
Mosko
Moscow-ILL
pn-case
lekšaš,
lek-šaš
lekt-šaš
go-PTCP.FUT
vb1-ad
erla
erla
erla
tomorrow
av
Peβekə̑š
Peβek -ə̑š
Peβek -ške
Pevek -ILL
na -case
č́oŋeštə̑šaš
č́oŋeštə̑-šaš
č́oŋešte-šaš
fly-PTCP.FUT
vb2-ad
ulə̑da».
ul-ə̑da
ul-da
be-2PL
vb1-pers

They call us from Anadyr: "You have to go Moscow today, you have to fly Pevek tomorrow."


3 — 51


Ušna kajə̑š!

Ušna
-na
-na
mind-1PL
no-poss
kajə̑š!
kajə̑
kaje
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers

We lost our minds.


3 — 52


Gennadij küleš oksamat č́umə̑ren šukten ogə̑l.

Gennadij
Gennadij
Gennadij
Gennadiy
na
küleš
küleš
küleš
necessary
ad
oksamat
oksa-m-at
oksa-m-at
money-ACC-and
no-case-enc
č́umə̑ren
č́umə̑r-en
č́umə̑ro-en
gather.in.a.pile-CVB
vb2-adv
šukten
šu-kt-en
šu-kte-en
reach-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
ogə̑l.
og-ə̑l
og-ul
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn

Gennady had not collected the needed money.


3 — 53


No mom ə̑štet: töč́ə̑man, tolašə̑man.

No
No
no
but
co
mom
mo -m
mo -m
what -ACC
pr -case
ə̑štet:
ə̑št-et
ə̑šte-et
do-2SG
vb2-pers
töč́ə̑man,
töč́ə̑-man
töč́ö-man
try-INF.NEC
vb2-inf
tolašə̑man.
tolašə̑-man
tolaše-man
try-INF.NEC
vb2-inf

But what can you do: you have to try, you have to do what you can do.


3 — 54


Pelašə̑že, proβor üdə̑ramaš, peš βaške küleš nare oksam muo.

Pelašə̑že,
Pelaš -ə̑že
pelaš -že
spouse -3SG
no -poss
proβor
proβor
proβor
quick
ad
üdə̑ramaš,
üdə̑ramaš
üdə̑ramaš
woman
no
peš
peš
peš
very
av
βaške
βaške
βaške
soon
av
küleš
küleš
küleš
necessity
no
nare
nare
nare
about
po
oksam
oksa-m
oksa-m
money-ACC
no-case
muo.
mu-o
mu-Je
find-PST1.3SG
vb1-tense.pers

His wife, a very smart woman, quickly found about as much money as needed.


3 — 55


Ik žap gə̑č́ Mosko gə̑č́, Č́ukotkə̑n predstaβitel'stβə̑ž gə̑č́, jə̑ŋgə̑rtat: «Latkokə̑tan aβgustlan kə̑zə̑teš ik bilet gə̑na ulo.

Ik
Ik
ik
one
nm
žap
žap
žap
time
no
gə̑č́
gə̑č́
gə̑č́
from
po
Mosko
Mosko
Mosko
Moscow
pn
gə̑č́,
gə̑č́
gə̑č́
from
po
Č́ukotkə̑n
Č́ukotkə̑ -n
Č́ukotka -n
Chukotka -GEN
na -case
predstaβitel'stβə̑ž
predstaβitel'stβə̑
predstaβitel'stβe-že
representation-3SG
no-poss
gə̑č́,
gə̑č́
gə̑č́
from
po
jə̑ŋgə̑rtat:
jə̑ŋgə̑rt-at
jə̑ŋgə̑rte-at
call-3PL
vb2-pers
«Latkokə̑tan
Latkokə̑t-an
latkokə̑t-an
twelve-with
nm-deriv.ad
aβgustlan
aβgust-lan
aβgust-lan
August-DAT
no-case
kə̑zə̑teš
kə̑zə̑teš
kə̑zə̑teš
for.now
av
ik
ik
ik
one
nm
bilet
bilet
bilet
ticket
no
gə̑na
gə̑na
gə̑na
only
pa
ulo.
ulo
ulo
is
vb

After a while we got a call from Moscow, from the representation of Chukotka: "There's only one ticket left for the 12th now.


3 — 56


No te sadak tolza, sadak koktə̑nat č́oŋešteda».

No
No
no
but
co
te
te
te
2PL
pr
sadak
sadak
sadak
all.the.same
pa
tolza,
tol-za
tol-za
come-IMP.2PL
vb1-mood.pers
sadak
sadak
sadak
all.the.same
pa
koktə̑nat
koktə̑n-at
koktə̑n-at
as.a.pair-and
av-enc
č́oŋešteda».
č́oŋešt-eda
č́oŋešte-eda
fly-2PL
vb2-pers

But come anyway, you'll still both fly.


3 — 57


Predstaβitel'stβe gə̑č́ak jə̑ŋgə̑rtat gə̑n, üšanə̑man tudo.

Predstaβitel'stβe
Predstaβitel'stβe
predstaβitel'stβe
representation
no
gə̑č́ak
gə̑č́-ak
gə̑č́-ak
from-STR
po-enc
jə̑ŋgə̑rtat
jə̑ŋgə̑rt-at
jə̑ŋgə̑rte-at
call-3PL
vb2-pers
gə̑n,
gə̑n
gə̑n
if
co
üšanə̑man
üšanə̑-man
üšane-man
believe-INF.NEC
vb2-inf
tudo.
tudo
tudo
3SG
pr

If they call you from the representation, you've got to believe it.


3 — 58


Vujet-poč́et... daβaj βaškerak sumkam pogaš, Mosko pojezdə̑š palə̑me goč́ biletə̑m nalaš.

Vujet-poč́et...
Vuj-et-poč́-et
βuj-etpoč́-et
head-2SGtail-2SG
no-possno-poss
daβaj
daβaj
daβaj
let's
pa
βaškerak
βaške -rak
βaške -rak
soon -COMP
av -deg
sumkam
sumka-m
sumka-m
bag-ACC
no-case
pogaš,
pog-aš
pogo-aš
gather-INF
vb2-inf
Mosko
Mosko
Mosko
Moscow
pn
pojezdə̑š
pojezd-ə̑š
pojezd
train-ILL
no-case
palə̑me
palə̑-me
pale-me
know-PTCP.PASS
vb2-ad
goč́
goč́
goč́
over
po
biletə̑m
bilet-ə̑m
bilet-m
ticket-ACC
no-case
nalaš.
nal-aš
nal-aš
take-INF
vb1-inf

Get your things ... pack your bag quickly, get tickets for the train to Moscow through an aquaintance.


3 — 59


Aleβtina pelašem mom gə̑na sumkaš ok šüš!..

Aleβtina
Aleβtina
Aleβtina
Alevtina
na
pelašem
pelaš -em
pelaš -em
spouse -1SG
no -poss
mom
mo -m
mo -m
what -ACC
pr -case
gə̑na
gə̑na
gə̑na
only
pa
sumkaš
sumka
sumka
bag-ILL
no-case
ok
ok
ok
NEG-3SG
vb-pers
šüš!..
šüš
šüšk
shove-CNG
vb1-conn

What my Alevtina didn't cram into my bag!


3 — 60


— Tə̑narže it opto, — manam.

Tə̑narže
Tə̑nar -že
tə̑nar -že
that.much -3SG
av -poss
it
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
opto, —
opto
opto
put-CNG
vb2-conn
manam.
man-am
man-am
say-1SG
vb1-pers

'- Don't put so much in in, - I say.


3 — 61


— Nele liješ βet.

Nele
Nele
nele
heavy
ad
liješ
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
βet.
βet
βet
so
pa

'- It's going to get heavy.


3 — 62


— Nič́eβo-o, — šinč́aβüdšə̑m üštə̑lalə̑n maneš pelašem, — utə̑žə̑m nimat om pə̑šte.

Nič́eβo-o,
Nič́eβo-o
Nič́eβo
nothing(RUS)
pa
šinč́aβüdšə̑m
šinč́aβüd-šə̑-m
šinč́aβüd-že-m
tear-3SG-ACC
no-poss-case
üštə̑lalə̑n
üštə̑lal -ə̑n
üštə̑lal -n
wipe -CVB
vb1 -adv
maneš
man-eš
man-eš
say-3SG
vb1-pers
pelašem, —
pelaš -em
pelaš -em
spouse -1SG
no -poss
utə̑žə̑m
utə̑ -žə̑ -m
uto -že -m
surplus -3SG-ACC
no -poss-case
nimat
ńimat
ńimat
nothing
pr
om
o-m
o-m
NEG-1SG
vb-pers
pə̑šte.
pə̑šte
pə̑šte
put-CNG
vb2-conn

'- Oh nonnsense - says my wife wiping away tears - I'm not putting in anything unnecessary.


3 — 63


Č́ə̑lažat külešan, ördə̑ž βelə̑šte č́ə̑lažat pešakak küleš liješ də̑r.

Č́ə̑lažat
Č́ə̑la -at
č́ə̑la -že -at
everything -3SG-and
pr -poss-enc
külešan,
küleš -an
küleš -an
need -with
no -deriv.ad
ördə̑ž
ördə̑ž
ördə̑ž
side
ad
βelə̑šte
βel-ə̑šte
βel-šte
side-INE
no-case
č́ə̑lažat
č́ə̑la -at
č́ə̑la -že -at
everything -3SG-and
pr -poss-enc
pešakak
pešak-ak
pešak-ak
very-STR
av-enc
küleš
küleš
küleš
necessary
ad
liješ
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
də̑r.
də̑r
də̑r
probably
pa

You'll need everything, in a faraway land everything may be very important.


3 — 64


Kok kugu sumka pogə̑nə̑š.

Kok
Kok
kok
two
nm
kugu
kugu
kugu
big
ad
sumka
sumka
sumka
bag
no
pogə̑nə̑š.
pogə̑nə̑
pogə̑no
gather-PST1-3SG
vb2-tense-pers

Two large bags filled up.


3 — 65


Nöltalə̑n onč́ə̑šə̑m, «Nič́eβo, numalaš liješ», mańə̑m.

Nöltalə̑n
Nöltal-ə̑n
nöltal-n
raise-CVB
vb1-adv
onč́ə̑šə̑m,
onč́ə̑-ə̑m
onč́o-ə̑m
look-PST1-1SG
vb2-tense-pers
«Nič́eβo,
Nič́eβo
Nič́eβo
nothing(RUS)
pa
numalaš
numal-aš
numal-aš
carry-INF
vb1-inf
liješ»,
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
mańə̑m.
man-'ə̑m
man-ə̑m
say-PST1.1SG
vb1-tense.pers

I tried to pick them up, "Not to bad, I can carry them", I say.


3 — 66


A škeže keβə̑tə̑šte pud šinč́alə̑m nalše ik marij nergen jomakə̑m šarnaltə̑šə̑m.

A
A
a
and
co
škeže
ške-že
ške-že
REFL-3SG
pr-poss
keβə̑tə̑šte
keβə̑t-ə̑šte
keβə̑t-šte
shop-INE
no-case
pud
pud
pud
pood
no
šinč́alə̑m
šinč́al-ə̑m
šinč́al-m
salt-ACC
no-case
nalše
nal-še
nal-še
take-PTCP.ACT
vb1-ad
ik
ik
ik
one
nm
marij
marij
marij
Mari
no
nergen
nergen
nergen
about
po
jomakə̑m
jomak-ə̑m
jomak-m
tale-ACC
no-case
šarnaltə̑šə̑m.
šarnaltə̑-ə̑m
šarnalte-ə̑m
remember-PST1-1SG
vb2-tense-pers

But I remembered the fairy tale of the man who had bought 16 kilos of salt in a store.


3 — 67


Jöra eše ik sumkažə̑m βač́ümbak sakaltaš liješ, βesə̑že — tə̑rtə̑šan, šüdə̑ren naŋgajaš peš jönan.

Jöra
Jör-a
jörö-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
eše
eše
eše
yet
av
ik
ik
ik
one
nm
sumkažə̑m
sumka-žə̑-m
sumka-že-m
bag-3SG-ACC
no-poss-case
βač́ümbak
βač́ümbak
βač́ümbak
onto.one's.shoulders
av
sakaltaš
sakalt-aš
sakalte-aš
hang.up-INF
vb2-inf
liješ,
lij-eš
lij-eš
be-3SG
vb1-pers
βesə̑že —
βesə̑ -že
βese -že
different -3SG
no -poss
tə̑rtə̑šan,
tə̑rtə̑š -an
tə̑rtə̑š -an
wheel -with
no -deriv.ad
šüdə̑ren
šüdə̑r-en
šüdə̑rö-en
drag-CVB
vb2-adv
naŋgajaš
naŋgaj-aš
naŋgaje-aš
take-INF
vb2-inf
peš
peš
peš
very
av
jönan.
jön-an
jön-an
method-with
no-deriv.ad

But okay, one bag can go over my shoulder, and the other one has wheels so it's quite convenient to pull it.


Last update: 8 June 2024