Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Тӱҥ лышташ » Текст корпуслан ӱзгар » elnet » 1-1-8

Текст корпуслан ӱзгар - elnet - 1-1-8

Тиде материал нерген кызыт англичан йылме дене веле лудаш лиеш. Марий ден руш версий ямдылалтеш да вашке савыкталтшаш.

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

t͡ɕodəra orol toktar, sakar pot͡ɕeʃ kurʒtaləʃtən, nojen, pyʒaltən.
tamakəm ʃupʃən ʃint͡ɕəʃəʒla mogərʒəlan juʒ-ʒ t͡ɕut͡ɕo.
«təge prostuditlaltaʃat lijeʃ, kajaʃ kyleʃ», — ʃonaltəʃ toktar.
jet͡ɕəʒəm t͡ɕijəʃ.
tarβanəʃ.
pat͡ɕerəʃkəʒe kajʃəʒla sakar nergen ʃonaʃ tyŋale.ː
sakarən təge əʃtəməʒe tudəm perβəj ørəktarəʃ.
məɲar ij t͡ɕodəram orolen, toktar təgaj ozornikəm perβəj uʒən.
vara, kajme semən, toktar səraʃ tyŋale.
pat͡ɕerəʃkəʒe mijen ʃuməʒ godəm t͡ɕətədəmən ʃədeʃkəʃ:
— məjəm, toktarəm, təge məskəlaʃ!
saj jeŋ lijeʃ gən, iktaʒ teŋgem pua gən, ajda lyjəltʃø, kø t͡ɕamana.
t͡ɕodəra toktarən pyʒβydʃø dene kuʃkən ogəl, janləkəmat toktar ont͡ɕen-kuʃten ogəl.ː
kuβan semon t͡ɕodəram ʃoləʃteʃ.
toktar tidəm peʃ saj ʃint͡ɕa.
no tudən ymbak molan protokoləm βozaʃ — tudo təgakat kuməl ʃuktəʃo jeŋ.
tat͡ɕat ik mutəmat əʃ peleʃte, myjəm toktar βate dek naŋgajəʃ.
koneʃne, tudo t͡ɕəlaʒəmak toktar βatəlan puen ogəl, peləʒe t͡ɕolo ʃkanʒe koden.
tidlan βursaʃ lijeʃ mo?
ket͡ɕ-køat ʃkenʒəm mondəman ogəl.ː
a sade kaβaren kertdəme sakaret peləʒəm ogəl, nimomat əʃ pu, ymbat͡ɕʃe məskəlen βele kodəʃ.
kuze ot səre?
pørtəʃ mijen purəʃ da toktar βigak protokoləm βozaʃ ʃint͡ɕe.
vatəʒe t͡ɕajəm ʃolten, kuβan semonən kondəmo myjʒəm luktən ʃənden.
toktarən t͡ɕaj jyməʒat ok ʃu, kot͡ɕkəʃat logar gət͡ɕ ok kaj.
iktaʒ ʃagat t͡ɕolo, tyrβəʒəm ʃujkalen, βozen ʃint͡ɕəʃ: «kudaʃnur jeprem sakar 76-ʃo kβartaləʃte puʃeŋgəm ruen, mykʃəm tolen, t͡ɕodəra oroləmat susərtaʃ tolaʃen.ː» * * *
sakar ʃke dekʃe toʎo, luj den urʒəm ɲəktən, koβaʃtəm t͡ɕəmen, oŋambalan ʃogaltəʃ.
ʃoŋgo aβaʒe peʃ kuanəʃ.
ənde sakar parəm gət͡ɕ lekteʃ, ʃona.
tide parəm nele kyla jeprem kuβan t͡ɕonəʃtəʒo kija.
parəməʃkəʒe sakar ok puro gənat lijeʃ əle, da mom əʃtet, ikʃəβe mom ʃona gən, əʃtəde ok t͡ɕarne.
pynt͡ɕədyrəʃtø kugu urlək t͡ɕomam uʒən tolən da jydəm malen ok kert.ː
pazarəʃte izirak t͡ɕomam βit͡ɕ teŋgelanat nalaʃ lijeʃ, a sakar t͡ɕomalan lut͡ɕko teŋgem puen.
aβaʒat, leβentej kugəzat məɲar ojləʃt: «nuʒna jeŋlan t͡ɕaple imne ok kyl, lut͡ɕko teŋgelan t͡ɕomam ogəl, izirak talgədəm nalaʃ lijeʃ, βes ij kət͡ɕkaʃ jøra», — maɲət͡ɕ.
uke, sakar nigømat əʃ koləʃt.
təglaj godəmʒo akaʒəmat peʃ jørata, leβentej kugəzamat pagala.
leβentej kugəzam kuze ot pagale?
leβentej kugəza sakarəm pət͡ɕal dene koʃtaʃ tunəkten.
t͡ɕomam nalaʃ sakarən ʃkenʒən βit͡ɕ teŋge oksaʒe βele, lu teŋgem lopnur t͡ɕuʒgan osəp det͡ɕ araʃ tyknəʃ.
t͡ɕuʒgan kugəza utəʒəm əʃ mutlane, lu teŋgem luktən puəʃ.
lat͡ɕak ik ojəm βele kalasəʃ:
— ur koβaʃtetəmat, moləʒəmat βesəlan it uʒale.ː
t͡ɕaj-sakər kyleʃ gən, puem, nal.ː
sakar ośmuʃka oŋa t͡ɕaj den pel kremga sakərəmat nale.
təge sakar parəməʃ purəʃ, təge sakarən βytaʃte imne βoʎəkʃo lije.
sakarən uʃkalʒe moɲ uke.
piʒergəlan, t͡ɕulkalan manən, aβaʒe kok ʃorəkəm aʃnaʃ tolaʃa.ː
sadlan sakar kerek-kunar nojen toleʃ gənat, t͡ɕomaʒ dek lektən purəde ok t͡ɕəte.
ont͡ɕaʃəʒe utlarakʃe aβaʒlan tykna.
sakarən molo jeʃəʒe uke.
aβaʒe sakarlan ymasek ydərəm naləktəneʒe.
«ale iziʃak t͡ɕətena, imne det͡ɕ posna ydərəm nalaʃ kuze kajet?» — maneʃ sakarʒe.
ydərəm nalme det͡ɕ ont͡ɕət͡ɕ sakar ʃotan jeŋ lijneʒe.ː
ale saltaklan kajme det͡ɕ kodən ogəl.
ik ergəm ogət nal, manət da, ala?.ː * * *
sakar at͡ɕaʒ det͡ɕ lu ijaʃ tuləkeʃ kodən.
at͡ɕaʒe iləme godəm sakar kum ket͡ɕe ʃkoləʃko koʃtən.
kumʃo ket͡ɕənʒe ut͡ɕiteʎ erge den uŕadnik erge sakarəm kudβet͡ɕe lukeʃ aβərenət:
— sakar — meraŋ, — manən lymdələnət.
sakar meraŋ igəla ogəl, pire igəla ʃuʒəm ʃogaltəʃ.
a uŕadnik erge den ut͡ɕiteʎ erge sakarəm laβraʃ pørdaltarenat naʎət͡ɕ.
sakarən tuβərʒo nimolan jørdəmən amərgəʃ.
uŕadnik erge den ut͡ɕiteʎ erge uten kajen βoʃtələt.
sakarən t͡ɕonʒəlan kalasen moʃtədəmən jøsø lije gənat, sakar əʃ ʃort.ː
ulo βijʒəm pogen, pojan jot͡ɕa-βlak dek mijen piʒe.
uŕadnik ergəm ulo kertmən βuj gət͡ɕ muʃkəndəʃ, ut͡ɕiteʎ ergən nerʒəm susərtəʃ.
ut͡ɕiteʎ ergən ner gət͡ɕʃe βyr jogaʃ tyŋale.
ut͡ɕiteʎ erge, magəren-magəren, at͡ɕaʒ dek kajəʃ.
urok tyŋalme det͡ɕ ont͡ɕət͡ɕ molitβam ludət͡ɕ.
molitβa pətəmek, ut͡ɕiteʎ, nimom peleʃtəde, sakarəm ʃojagorem gət͡ɕ kut͡ɕəʃ, koŋga lukəʃ namijen ʃuralten, sukəkten ʃəndəʃ, βara kət͡ɕkərale:
— ja dam tebe dratʲśa!.ː
ʃogo kas ʃumeʃ!
sakar kəde-godo kənel ʃogale.
— kuʃko kənelat!
ʃogo pulβuj ymbalne!
— kət͡ɕkəra ut͡ɕiteʎ.
sakar sukalten ok ʃit͡ɕ.
ut͡ɕiteʎ utlarak ʃədeʃkəʃ:
— a, tə ne xot͡ɕeɕ sluʃatʲśa!
sakar βujeʃ linejka ʃolt pernəʃ.
sakar meraŋla tørʃtaltəʃ, omsa βoktense iʃke gət͡ɕ ʃykʃø məʒerʒe den upʃəʒəm solaltəʃ, ʃkol gət͡ɕ lektənat βozo.
tulet͡ɕ βara ʃkol βoktet͡ɕ ertəməʒ godəmat ʃkol pørtəm tupuj ont͡ɕa əle.
at͡ɕaʒe koləmeke, sakar molo jot͡ɕa-βlak dene pərʎa janda zaβodəʃko paʃam əʃtaʃ kajəʃ, tudo ʃokʃo butəlkam numalaʃ purəʃ.
tuʃtəʒo ila əle, paʃadarat perβəj təlzəʃtak kandaʃ teŋge t͡ɕolo logale.
no sakarlan paʃaʃte eŋgek toʎo.
ik erdene sakar paʃaʃke lektən.
master jyʃø ulmaʃ.
sakar ʃuarəme koŋgaʃ ala-məɲar gana butəlkam namijen kodəʃ, iktat əʃat pere, əʃat ʃyrdø.
sakarən t͡ɕonʒəlan sajənak t͡ɕut͡ɕo.
sakar, master dek tolən, soβokʃəm ʃujen ʃogale.
master ala lymənak, ala joŋələʃ — tidəm sakar palen ogəl — ʃokʃo butəlkam soβokəʃ koltəmo olmeʃ, sakarən kidβurgəʃkəʒo ʃuen.
sakarən kidʃe gət͡ɕ soβok tunamak βolen βozo, kidβurgo taraj gaj joʃkargəʃ, pykʃ gaj βydotəza nalən ʃint͡ɕe, t͡ɕətədəmən t͡ɕot put͡ɕəʃtaʃ tyŋale.
sakarəm tunamak feʎdʃer dek βyden naŋgajəʃt.
feʎdʃer, ala-mogaj eməm ʃyren, mamək gaj puʃkədo oʃ βəner dene pidən koltəʃ.
sutka gət͡ɕ adak tolaʃ ʃydəʃ.
no sutka gət͡ɕ sakar, zaβodəm kudalten, møŋgəʃkəʒø oʃkəʎo: ozalan t͡ɕolak jeŋ ok kyl.ː
sakarlan ʃuko orlanaʃ tyknəʃ, kidʃe pel ij gət͡ɕ iʒe tørlanəʃ.
kidʃe tørlanəmek, sakar paʃam əʃtaʃ əʃ kaje.
jøratəme βerʒe t͡ɕodəra lije.
kudaʃnur jal t͡ɕodəra tyrəʃtø ʃint͡ɕa.
umbakəʒe, elnet βes mogərəʃ ʃumeʃ, — ertak t͡ɕodəra.
tide t͡ɕodəraʃte tyrlø janləkat ʃuko ulo.
en ʃukəʒo — meraŋ.
kudaʃnur-βlak ʃoʃo jeda, kəlme lumən jeŋəm numal kertməʒ godəm, meraŋəm poktaʃ koʃtət.
pət͡ɕalze-βlak ik oŋaj βerəm aβəren ʃogalət, moləʒo, pət͡ɕaldəme-βlakʃe, kət͡ɕkəren-kət͡ɕkəren, meraŋəm lydəkten, βes tyr gət͡ɕ pət͡ɕalze-βlak dek pokten kondat.
— agat͡ɕ!.ː
agat͡ɕ!.ː
agat͡ɕ!.ː
— ʃokta t͡ɕodəraʃte.
meraŋ təʃ rualta — βaʃtareʃəʒe «agat͡ɕ!» ʃokta.
ves βere rualta — adak «agat͡ɕ!.ː» meraŋ təmək βerəʃkəla kudaleʃ.
təmək βerʒe — en ʃut͡ɕkəʒo: tuʃto meraŋlan mut͡ɕaʃ lijeʃ.ː
«ʃylt!.ː» ʃokta ik βere — meraŋən ymərʒø pətəʃ.
«ʃylt!» ʃokta βes βere.
jøra, pət͡ɕalzəʒən kidʃe tura ogəl ulmaʃ, meraŋən koβart͡ɕeʃəʒe βele kok jadra logalən.
meraŋ βes βeke orəʃəla kudaleʃ.
jøneʃ toleʃ gən, juʒgunam meraŋ poktəʃo-βlaklan kaʒnəʒlan ik meraŋ gət͡ɕ logaleʃ, juʒgunam kok jeŋlan ik meraŋ, a t͡ɕyt͡ɕkədənak t͡ɕumər arteʎlan lut͡ɕko-kolo jeŋlan kok meraŋ βele βereʃteʃ.
tunam meraŋəm, pərʎa ʃolten, arteʎən kot͡ɕkət.
ʃyrʒəm kø məɲar kerteʃ, tunar kot͡ɕkeʃ, a ʃəlʒəm «bukəmgam» əʃten pajlat.
meraŋ poktaʃ sakar peʃ jøraten.
meraŋəm poktəmo ʒap sakarlan pajremla t͡ɕut͡ɕən.
lat͡ɕak lyjaʃ gəna sakarlan βaʃke logalən ogəl.
ʃkenʒən pət͡ɕalʒe uke ulmaʃ, a jeŋ ʃke pət͡ɕalʒəm somsora ok pu.
ikana, meraŋəm poktaʃ kajme godəm, sakar ala-kuze leβentej kugəza dene pərʎa lijən.
leβentej kugəzan pət͡ɕalʒe peʃ jətəra, kuguat ogəl, lat͡ɕak ikʃəβələk.
«ex, məjən təgaj pət͡ɕalem lijeʃ əle gən.ː» — ʃona sakar.
ʃint͡ɕaʒe jylen-jylen kajəʃat, sakar t͡ɕəten əʃ kert, leβentej kugəza det͡ɕ jodo:
— kugəzaj, tat͡ɕe ket͡ɕ ik gana lyjaʃ pət͡ɕaletəm pu.
— lyjmet peʃ ʃueʃ mo?
— ʃərgəʒale leβentej kugəza.
— peʃ t͡ɕot ʃueʃ.
toʎko məlanem pət͡ɕaləm iktat ok pu.
— məj det͡ɕem it ojərlo, — mane leβentej kugəza.
sakar t͡ɕətədəmən t͡ɕot kuanəʃ.
«leβentej kugəza tyɲaʃte en saj jeŋ», — ʃonaltəʃ.
leβentej kugəza, t͡ɕodəraʃke mijmeke, təgəde koʒ koklaʃke puren ʃint͡ɕe, βoktenʒe sakarəm ʃəndəʃ, sakarlan kuze lyjʃaʃəm ont͡ɕəktəʃ: «teβe təge βikte, təge ont͡ɕo.
koβaʃtəʒe loktəlaltme det͡ɕ βujəm ont͡ɕen lyjø», — mane.
sakar pət͡ɕaləm kut͡ɕen ʃint͡ɕe.
umbalne «agat͡ɕ!.ː
agat͡ɕ!.ː» ʃokta.
ik βere «ʃyl-lt!» ʃergəlt kajəʃ.
sakarən ʃymʒø meraŋənlak pərtkaʃ tyŋale.
ves βere «ʃyl-lt!» pudeʃte.
sakarən βuj pørdeʃ βele, meraŋ kudal tolməm βaŋa.
— una, una, — ʃəpak gəna leβentej kugəza peleʃtəʃ, parɲaʒ dene izi arka βek ont͡ɕəktəʃ.
meraŋ pəʎdərəm-pəʎdərəm kudal toleʃ.
sakarmət dek aŋa toreʃ tolən əʃ ʃu — təmanmeʃ t͡ɕurk ʃint͡ɕe.
tide kyt͡ɕək ʒap sakarlan sitəʃ.
leβentej kugəza tunəktəmo semən, pət͡ɕalʒəm βikten, ʃelən koltəʃ.
meraŋ «jurgəldik» tørʃtaltəʃ da tuʃakak jəmen βozo.
sakar pət͡ɕalʒəmat ʃuen koltəʃ, meraŋ dek kurʒo, βara tudəm leβentej kugəza dek numal toʎo.
— jøra, perβəj lyjməlan peʃ saj, — mane leβentej kugəza.
sakar ørø, leβentej kugəza moktaʃəʒe mokta, da jykəʃtəʒø ala-mo tugaj ojlen moʃtədəmo əlt͡ɕək ulo: «təj, sakar, pət͡ɕal kut͡ɕəltaʃ ale izi ulat» manməla t͡ɕut͡ɕeʃ.
— mo, kugəzaj, əʒəm keləʃtare mo?
— ørən jodo sakar.
— una, ont͡ɕo, kuʃak logaltenat.ː
koβaʃtəʒəm loktələnat.ː
sakar meraŋəm nøltal ont͡ɕale — pət͡ɕaləse ulo jadra meraŋən ørdəʒlu koklaʃkəʒe puren kajen.
«vujəʃko ont͡ɕo» maɲəm βet, — pət͡ɕaləm ʃyʃːəʒla ʃəman gəna peleʃtəʃ leβentej kugəza.
— kəzətʃe jøra, kəzət meraŋ koβaʃte ʃergakan ogəl, a ʃəʒəm urəm təge lyjəltaʃ tyŋalat gən, ʃkanet kugu naklatəm əʃtet.
roʒən koβaʃtəlan pel akəm βele puat.
lujəm ale rəβəʒəm təge pokʃet͡ɕ lyjet gən, βara jørʃeʃ loktəlat.
ʃuko pət͡ɕalze tide ʃotəm ok ʃint͡ɕe, juʒəʒo ʃint͡ɕa gənat, lyjen ok moʃto.
sadlan pazarəʃte kyleʃ akəm nalən ogət kert.
saj sonarze ket͡ɕ-mogaj janləkəmat, koβaʃtəʒlan køra lyja gən, βujəm ont͡ɕen lyja.
oʒno jalkaj kugəza ik jadra dene ur ʃint͡ɕam ont͡ɕen lyja ulmaʃ.ː
una, una, adak toleʃ.ː
kernak, tudo βeləmak βes meraŋ kudaleʃ.
leβentej kugəza ʃojik ʃyʃkaltəʃ.
meraŋ t͡ɕurk lije.
sakar adak pudeʃtaren koltəʃ.
meraŋ nalən ʃuəməla jørlən kajəʃ.
tuge gənat, əʃ təplane, pørdal-pørdal, umbake kaja.
leβentej kugəza den sakar meraŋ pot͡ɕeʃ kurʒət͡ɕ.
meraŋ utlen əʃ kert.
sakar, pokten ʃuən, toʃkale.
leβentej kugəza βujʒəm ryzaltəʃ:
— əndəʒe ʃeŋgel jolʒəm βele pudərtenat.ː
meraŋ ʃeŋgel jolʒəm joŋgeʃtaren kudaleʃ.
ont͡ɕəl jolʒo eŋertaʃ βele.
sadlan meraŋ kudal əʃ kert.
meraŋəm ʃeŋgel jolʒo pukʃa.
sakarən ʃymʒəlan jøsən t͡ɕut͡ɕo.
kokəmʃo ganalan lyjmaʃtat βujeʃ logalten ogəl.
tidəm ʃiʒme gaj lijən, leβentej kugəza peleʃtəʃ:
— nimat ogəl, erkən-erkən tunemat.ː
təlet͡ɕ βara leβentej kugəza t͡ɕodəraʃ kaja gən, sakar kerek-kuze gənat piʒən mija.
leβentej kugəza ʃkeʒat sakar det͡ɕ posna koʃtməm t͡ɕarnəʃ.
«sakar pialan, sakar dene kajet gən, jara ot tol», — maneʃ.
pət͡ɕal dene ik ʃəʒe koʃtmeke, sakar kudalʃe meraŋlanak βujəʃko logaltaʃ tyŋale.
tidəʒəm ʃke ʃotʃo dene, leβentej kugəzan tunəktəməʒ det͡ɕ posna, keləʃtarəʃ.
teləmʒe, lujəm puʃtmekəʃt, leβentej kugəza, kum teŋgeat peleʃ ʃotlen, sakarlan ʃke pət͡ɕalʒəm puəʃ.
luj oksaʒ dene ʃkanʒe kugurak pət͡ɕaləm nale.
təlet͡ɕ βara sakar t͡ɕən sonarze lije. * * *
lujəm lyjen tolmo erlaʃəʒəm sakar lopnurəʃ t͡ɕuʒgan osəp dek luj den ur koβaʃtəʒəm naŋgajəʃ.
sakarən mijməʒ godəm t͡ɕuʒgan kugəza lat͡ɕak keβətəʃtəʒe əle.
sakar ont͡ɕət͡ɕən ur koβaʃtəʒəm luktən puəʃ.
t͡ɕuʒgan kugəza ur koβaʃtəm saβərkalen ont͡ɕəʃat, ʃəman gəna jodo:
— ikte βele mo?
— tat͡ɕe ikte βele.
sakar jərʒe ont͡ɕale, ʃeŋgelnəʒe kok palədəme jeŋ ʃoga.
— ont͡ɕəkto, təʃte lydʃaʃ uke, — t͡ɕuʒgan kugəza sakarəm yʃandarəʃ.
sakar luj koβaʃtəʒəm luktən puəʃ.
t͡ɕuʒgan kugəza luj koβaʃtəmat, saβərkalen-saβərkalen, peʃ t͡ɕot ont͡ɕəʃ, βara ur koβaʃtəmat, luj koβaʃtəmat pogen pəʃtəʃ.
sakar det͡ɕ jodo:
— təlanet mo satu kyleʃ?
— osəp kugəzaj, toʃto puəʃaʃem ʃotlet gən, jøra əle, — peleʃtəʃ sakar.
— mom tudəm ojlaʃ, puəʃaʃet ʃuko ogəl.
ves gana ʃotlena.
kəzət mo kyleʃetəm nal.
sakar t͡ɕuʒgan kugəza dene yt͡ɕaʃaʃ əʃ tyŋal.
kuze yt͡ɕaʃet?
t͡ɕuʒgan kugəza peʃ ʃəman mutlana.
sakar t͡ɕajəm-sakərəm, kremga jadram, pel kremga pət͡ɕaltarəm, βitle pistonəm keβət gət͡ɕ numal lekte.
aβaʒlan kremga klendərəmat t͡ɕuʒgan kugəza ʃkak temlen puen koltəʃ. * * *
filipː afanaśjeβit͡ɕ, deʎankəʃ mijmekəʒe, purəs pərɲalan ruəməm, posna βiskalen, ʃotlen βozəʃ.
puləkʃəm adak posna ʃotləʃ.
marij-βlak tudəm ont͡ɕəlgot͡ɕ podəltenətat, filipː afanaśjeβit͡ɕ tide ganaʒe peʃ ʃukəʒak əʃ kət͡ɕaltəl.
vot ajək βuja toleʃ gən, tyrlø kyldəmaʃəʒlanat piʒedəleʃ: to pərɲa parɲa βot͡ɕmo nare kyt͡ɕək lijeʃ, to kuʒu lijeʃ, to puʒarəmaʃte βəle kodən, to ugət͡ɕ erəktəmaʃte jətəran əʃtəme ogəl.ː
pu gən, teβe ʃuen optəmo, ja utəʒəm təgədən ʃeləʃtme.ː
mom-gənat ekʃəkəm mueda.
vaʒəklan kumərəm ja ʃəmərəm kudalta, a βet kresaɲəklan kumərʒat ʃerge.
vaʒəklan kumər dene kut͡ɕen kodəmaʃtak janda zaβod ozalan ʃydø teŋge dene parəʃ lijeʃ.ː
iziʃ podəltet gən, ale iktaʒ yj den myj gajəm namijen puet gən, filipː afanaśjeβit͡ɕ jørʃeʃ βes jeŋ lijeʃ: ojla, βoʃtəleʃ, təgəde-tagəde zijanəm pərt͡ɕat ok uʒ.
kəzətat, lymən podəltəmo det͡ɕ βara, tudo stapanmətən paʃaʃtəm peʃ sajən prinimatləʃ.
— erla mijza, oksa lijeʃ, — filipː afanaśjeβit͡ɕ rogozan terəʃ kyzen ʃit͡ɕmekəʒe mane.
— tau, vilip opanasət͡ɕ, pasibe, — marij-βlak upʃəʃtəm naʎət͡ɕ.
stapan adak kut͡ɕer olməʃ kyzen ʃint͡ɕe.
— nu, t͡ɕeβerən!
— filipː afanaśjeβit͡ɕ kidʃəm lupʃale.
stapan sapəm ʃupʃəʎo.
kəlmen ʃogəʃo imne keneta tarβanəʃ.
ter, tørʃtalten, munt͡ɕaltəʃ.
kornəʃto filipː afanaśjeβit͡ɕ stapan dene əʃ mutlane, korno mut͡ɕko ala-mom ʃonen kajəʃ.
pat͡ɕerəʃkəʒe mijen ʃumekʃe, stapanəm izirak pøleməʃkəʒe purtəʃ, ik t͡ɕarkam ʃke jyø, ik t͡ɕarkam stapanlan puəʃ, βara ystembake kagazəm luktən pəʃtəʃ, kidəʃkəʒe rut͡ɕkam nale da jodo:
— sade marijetən lymʒø kuze?
— mogaj marijən?
— əʃ əŋəle stapan.
— vot tebe raz, tiɲ mondenat?
znat͡ɕit, təɲəm t͡ɕotrak kəraʃ kyleʃ əle.
— a-a, sakarəm jodat ulmaʃ.ː
— znat͡ɕit, tudən lymʒø sakar?
a familijʒe kuze?
stapanən βujʒo gət͡ɕ araka puʃ ʃukertak lektən pəten.
araka puʃ dene pərʎak agətanləkʃat lektən kajen.
stapan adak yŋəʃø marij lijən kodən.
— a, vilip opanasət͡ɕ, sudʃo moʒo, ok kyl.
sudəʃ koʃtən, paʃa əʃtəʃaʃ βele kodeʃ.
— a tugaj razbojnikəm tunəktaʃ kyleʃ.
— sakarəm suditlat, a məlanemʒe mogaj pajda?
— a miɲʒəm tiɲ monden?
miɲən βreḿa jomən.
miɲ sluʒaɕːij jeŋ ulam.
— tugeʒe təj ʃke sudəʃ pu, vilip opanasət͡ɕ.
— tudo tiɲəm kəren ale miɲəm?
— ʃədeʃkəʃ filipː afanaśjeβit͡ɕ.
stapan lydø.
sud det͡ɕ ogəl, a filipː afanaśjeβit͡ɕ det͡ɕ.ː
filipː afanaśjeβit͡ɕəm sərəktaʃ ok jørø.ː
ok jørø!
stapan ojlaʃ tyŋale:
— zaxar jefremoβ, kudaʃnur marij.ː
mo lijməʒəm ʃkat ʃint͡ɕet.
uʒənət: uʒanur marij-βlak pridon jepiʃeβ den ipat pajmetoβ.
pel ʃagat gət͡ɕ filipː afanaśjeβit͡ɕ proʃenijəm βozen pətarəʃ, zemskij nat͡ɕaʎnik dek koltaʃ jamdəlen pəʃtəʃ.
təge sakar ymbake ik ket͡ɕəʃtak kok kagaz βozalte.


Admin login:

[Search]

1-1-8-1


t͡ɕodəra orol toktar, sakar pot͡ɕeʃ kurʒtaləʃtən, nojen, pyʒaltən.

t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
forest
no
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
coarse
ad
orol
orol
orol
watchman
no
toktar,
toktar
toktar
slow-witted
ad
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕeʃ
recent
ad/av/po
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕ-eʃ
pot͡ɕ-eʃ
tail-LAT
no-case
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕ-eʃ
pot͡ɕ-eʃ
open-3SG
vb1-pers
kurʒtaləʃtən,
kurʒtaləʃt-ən-ø
kurʒtaləʃt-n-ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kurʒtaləʃtən,
kurʒtaləʃt-ən
kurʒtaləʃt-n
run-CVB
vb1-adv
nojen,
noj-en-ø
nojo-en-ø
become.tired-PST2-3SG
vb2-tense-pers
nojen,
noj-en
nojo-en
become.tired-CVB
vb2-adv
pyʒaltən.
pyʒalt-ən-ø
pyʒalt-n-ø
sweat-PST2-3SG
vb1-tense-pers
pyʒaltən.
pyʒalt-ən
pyʒalt-n
sweat-CVB
vb1-adv



1-1-8-2


tamakəm ʃupʃən ʃint͡ɕəʃəʒla mogərʒəlan juʒ-ʒ t͡ɕut͡ɕo.

tamakəm
tamak-əm
tamak-m
tobacco.plant-ACC
no-case
ʃupʃən
ʃupʃ-ən-ø
ʃupʃ-n-ø
pull-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ʃupʃən
ʃupʃ-ən
ʃupʃ-n
pull-CVB
vb1-adv
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃəʒla
ʃint͡ɕe-ʃəʒla
sit-CVB.SIM.3SG
vb2-adv.pers
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃəʒla
ʃint͡ɕe-ʃəʒla
know-CVB.SIM.3SG
vb2-adv.pers
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕəʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕəʃe-ʒe-la
stagnant-3SG-COMP
ad-poss-case
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕəʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕəʃe-ʒe-la
learned-3SG-COMP
ad/no-poss-case
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕəʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕəʃe-ʒe-la
stagnant-3SG-PL
ad-poss-num
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕəʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕəʃe-ʒe-la
learned-3SG-PL
ad/no-poss-num
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕəʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕəʃe-ʒe-la
stagnant-3SG-STR
ad-poss-enc
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕəʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕəʃe-ʒe-la
learned-3SG-STR
ad/no-poss-enc
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃe-ʒe-la
sit-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb2-ad-poss-case
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃe-ʒe-la
know-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb2-ad-poss-case
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃe-ʒe-la
sit-PTCP.ACT-3SG-PL
vb2-ad-poss-num
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃe-ʒe-la
know-PTCP.ACT-3SG-PL
vb2-ad-poss-num
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃe-ʒe-la
sit-PTCP.ACT-3SG-STR
vb2-ad-poss-enc
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃə-ʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃe-ʒe-la
know-PTCP.ACT-3SG-STR
vb2-ad-poss-enc
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃ-ø-əʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃ-ø-ʒe-la
sit-PST1-3SG-3SG-STR
vb2-tense-pers-poss-enc
ʃint͡ɕəʃəʒla
ʃint͡ɕə-ʃ-ø-əʒ-la
ʃint͡ɕe-ʃ-ø-ʒe-la
know-PST1-3SG-3SG-STR
vb2-tense-pers-poss-enc
mogərʒəlan
mogər-ʒə-lan
mogər-ʒe-lan
body-3SG-DAT
no-poss-case
mogərʒəlan
mogər-ʒə-la-n
mogər-ʒe-la-n
body-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
juʒ-ʒ
juʒ-ʒ
juʒ-ʒ
X
de
t͡ɕut͡ɕo.
t͡ɕut͡ɕ-o
t͡ɕut͡ɕ-je
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-3


«təge prostuditlaltaʃat lijeʃ, kajaʃ kyleʃ», — ʃonaltəʃ toktar.

«təge
təge
təge
so
av/pa/pr
prostuditlaltaʃat
*ː
*ː
***
***
lijeʃ,
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ,
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
kajaʃ
kaj-aʃ
kaje-aʃ
go-INF
vb2-inf
kyleʃ», —
kyleʃ
kyleʃ
need
ad/no
kyleʃ», —
kyl-eʃ
kyl-eʃ
be.necessary-3SG
vb1-pers
ʃonaltəʃ
ʃonaltə-ʃ-ø
ʃonalte-ʃ-ø
think-PST1-3SG
vb2-tense-pers
toktar.
toktar
toktar
slow-witted
ad



1-1-8-4


jet͡ɕəʒəm t͡ɕijəʃ.

jet͡ɕəʒəm
jet͡ɕə-ʒə-m
jet͡ɕe-ʒe-m
ski-3SG-ACC
no-poss-case
t͡ɕijəʃ.
t͡ɕijəʃ
t͡ɕijəʃ
clothes
no
t͡ɕijəʃ.
t͡ɕij-əʃ
t͡ɕij-ʃ
reason-ILL
no-case
t͡ɕijəʃ.
t͡ɕij-əʃ
t͡ɕij-ʃ
defect-ILL
no-case
t͡ɕijəʃ.
t͡ɕij-əʃ
t͡ɕij-ʃ
real-ILL
ad-case
t͡ɕijəʃ.
t͡ɕij-əʃ
t͡ɕij-ʃ
sense-ILL
no-case
t͡ɕijəʃ.
t͡ɕijə-ʃ-ø
t͡ɕije-ʃ-ø
put.on-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-5


tarβanəʃ.

tarβanəʃ.
tarβanə-ʃ-ø
tarβane-ʃ-ø
move-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-6


pat͡ɕerəʃkəʒe kajʃəʒla sakar nergen ʃonaʃ tyŋale.ː

pat͡ɕerəʃkəʒe
pat͡ɕer-əʃkə-ʒe
pat͡ɕer-ʃke-ʒe
flat-ILL-3SG
no-case-poss
kajʃəʒla
*ː
*ː
***
***
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
nergen
nergen
nergen
about
po
nergen
nerge-n
nerge-n
cold-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
badger-GEN
no-case
nergen
nerge-n
nerge-n
order-GEN
no-case
ʃonaʃ
ʃon-aʃ
ʃono-aʃ
think-INF
vb2-inf
tyŋale.ː
tyŋal-ʲe
tyŋal-je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-7


sakarən təge əʃtəməʒe tudəm perβəj ørəktarəʃ.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
təge
təge
təge
so
av/pa/pr
əʃtəməʒe
əʃtəmə-ʒe
əʃtəme-ʒe
done-3SG
ad-poss
əʃtəməʒe
əʃtə-mə-ʒe
əʃte-me-ʒe
do-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
tudəm
tudəm
tudəm
him/her
pr
tudəm
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
perβəj
perβəj
perβəj
first
ad/av/nm
ørəktarəʃ.
ørəktarə-ʃ-ø
ørəktare-ʃ-ø
surprise-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-8


məɲar ij t͡ɕodəram orolen, toktar təgaj ozornikəm perβəj uʒən.

məɲar
məɲar
məɲar
how.many
av/co/pr
ij
ij
ij
year
no
ij
ij
ij
ice
no
ij
ij
ij
chisel
no
ij
ij-ø
ij-ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ij
ij-ø
ij-ø
swim-CNG
vb1-conn
ij
ij-ø
ij-ø
swim-CVB
vb1-adv
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-m
forest-ACC
no-case
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-m
coarse-ACC
ad-case
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-em
forest-1SG
no-poss
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-em
coarse-1SG
ad-poss
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
orolen,
orol-en-ø
orolo-en-ø
guard-PST2-3SG
vb2-tense-pers
orolen,
orol-en
orolo-en
guard-CVB
vb2-adv
toktar
toktar
toktar
slow-witted
ad
təgaj
təgaj
təgaj
such
ad/av/no/pr
ozornikəm
ozornik-əm
ozornik-m
mischief-maker-ACC
no-case
perβəj
perβəj
perβəj
first
ad/av/nm
uʒən.
uʒ-ən-ø
uʒ-n-ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
uʒən.
uʒ-ən
uʒ-n
see-CVB
vb1-adv
uʒən.
u-ʒə-n
u-ʒe-n
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case



1-1-8-9


vara, kajme semən, toktar səraʃ tyŋale.

vara,
vara
βara
then
av/pa
vara,
vara
βara
pole
no
vara,
var-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
kajme
*ː
*ː
***
***
semən,
semən
semən
like
po
semən,
sem-ən
sem-n
melody-GEN
no-case
semən,
sem-ən
sem-n
sense-GEN
no-case
toktar
toktar
toktar
slow-witted
ad
səraʃ
səra-ʃ
səra-ʃ
beer-ILL
no-case
səraʃ
səra-ʃ
səra-eʃ
beer-LAT
no-case
səraʃ
sər-aʃ
səre-aʃ
get.angry-INF
vb2-inf
tyŋale.
tyŋal-ʲe
tyŋal-je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-10


pat͡ɕerəʃkəʒe mijen ʃuməʒ godəm t͡ɕətədəmən ʃədeʃkəʃ:

pat͡ɕerəʃkəʒe
pat͡ɕer-əʃkə-ʒe
pat͡ɕer-ʃke-ʒe
flat-ILL-3SG
no-case-poss
mijen
mij-en-ø
mije-en-ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
ʃuməʒ
ʃu-mə-ʒ
ʃu-me-ʒe
reach-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
ʃuməʒ
ʃu-mə-ʒ
ʃu-me-ʒe
ferment-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
ʃuməʒ
ʃu-mə-ʒ
ʃu-me-ʒe
whittle-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
ʃuməʒ
ʃum-ə-ʒ
ʃum-je-ʒe
tire-PST1.3SG-3SG
vb1-tense.pers-poss
ʃuməʒ
ʃumə-ø-ʒ
ʃumo-ø-ʒe
sharpen-CNG-3SG
vb2-conn-poss
godəm
godəm
godəm
during
po
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmən
intolerably
av
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmə-n
t͡ɕətədəme-n
intolerable-GEN
ad-case
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətə-dəmə-n
t͡ɕəte-dəme-n
tolerate-PTCP.NEG-GEN
vb2-ad-case
ʃədeʃkəʃ:
ʃədeʃkə-ʃ-ø
ʃədeʃke-ʃ-ø
be.angry-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-1ː


— məjəm, toktarəm, təge məskəlaʃ!

məjəm,
məjəm
məjəm
me
pr
məjəm,
məj-əm
məj-m
1SG-ACC
pr-case
toktarəm,
toktar-əm
toktar-m
slow-witted-ACC
ad-case
təge
təge
təge
so
av/pa/pr
məskəlaʃ!
məskəl-aʃ
məskəle-aʃ
laugh.at-INF
vb2-inf



1-1-8-12


saj jeŋ lijeʃ gən, iktaʒ teŋgem pua gən, ajda lyjəltʃø, kø t͡ɕamana.

saj
saj
saj
good
ad/av
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
lijeʃ
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
iktaʒ
iktaʒ
iktaʒ
somebody
av/pr
teŋgem
teŋge-m
teŋge-m
ruble-ACC
no-case
teŋgem
teŋge-m
teŋge-em
ruble-1SG
no-poss
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
pua
pu-a
puo-a
give-3SG
vb2-pers
pua
pu-a
puo-a
blow-3SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
ajda
ajda
ajda
let's.go
pa
lyjəltʃø,
lyjəltʃø
lyjəltʃø
shooter
ad
lyjəltʃø,
lyjəlt-ʃø
lyjəlt-ʃe
shoot-PTCP.ACT
vb1-ad
lyjəltʃø,
lyjəlt-ʃø
lyjəlt-ʒe
shoot-IMP.3SG
vb1-mood.pers
lyjəltʃø,
lyjəlt-ø-ʃø
lyjəlt-ø-ʒe
shoot-CNG-3SG
vb1-conn-poss
lyjəltʃø,
lyjəlt-ø-ʃø
lyjəlt-ø-ʒe
shoot-CVB-3SG
vb1-adv-poss
kø
kø
kø
who
pr
t͡ɕamana.
t͡ɕama-na
t͡ɕama-na
measure-1PL
no-poss
t͡ɕamana.
t͡ɕaman-a
t͡ɕamane-a
pity-3SG
vb2-pers



1-1-8-13


t͡ɕodəra toktarən pyʒβydʃø dene kuʃkən ogəl, janləkəmat toktar ont͡ɕen-kuʃten ogəl.ː

t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
forest
no
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
coarse
ad
toktarən
toktar-ən
toktar-n
slow-witted-GEN
ad-case
pyʒβydʃø
pyʒβyd-ʃø
pyʒβyd-ʒe
sweat-3SG
no-poss
dene
dene
dene
with
po
kuʃkən
kuʃkə-n
kuʃko-n
where-GEN
av/pr-case
kuʃkən
kuʃk-ən-ø
kuʃk-n-ø
grow-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kuʃkən
kuʃk-ən
kuʃk-n
grow-CVB
vb1-adv
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
janləkəmat
janlək-əm-at
janlək-m-at
animal-ACC-and
no-case-enc
toktar
toktar
toktar
slow-witted
ad
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-ø-kuʃt-en-ø
ont͡ɕo-en-økuʃto-en-ø
look-PST2-3SGgrow-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-ø-kuʃt-en-ø
ont͡ɕo-en-økuʃto-en-ø
look-PST2-3SGdance-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-ø-kuʃt-en
ont͡ɕo-en-økuʃto-en
look-PST2-3SGgrow-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-ø-kuʃt-en
ont͡ɕo-en-økuʃto-en
look-PST2-3SGdance-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-kuʃt-en-ø
ont͡ɕo-enkuʃto-en-ø
look-CVBgrow-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-kuʃt-en-ø
ont͡ɕo-enkuʃto-en-ø
look-CVBdance-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-kuʃt-en
ont͡ɕo-enkuʃto-en
look-CVBgrow-CVB
vb2-advvb2-adv
ont͡ɕen-kuʃten
ont͡ɕ-en-kuʃt-en
ont͡ɕo-enkuʃto-en
look-CVBdance-CVB
vb2-advvb2-adv
ogəl.ː
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-1-8-14


kuβan semon t͡ɕodəram ʃoləʃteʃ.

kuβan
kuβa-n
kuβa-an
old.woman-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-an
reddish-brown-with
ad-deriv.ad
kuβan
kuβ-an
kuβo-an
bran-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
old.woman-GEN
no-case
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
reddish-brown-GEN
ad-case
semon
semon
semon
Semon
na
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-m
forest-ACC
no-case
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-m
coarse-ACC
ad-case
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-em
forest-1SG
no-poss
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m
t͡ɕodəra-em
coarse-1SG
ad-poss
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
t͡ɕodəram
t͡ɕodəra-m-ø
t͡ɕodəra-em-ø
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
ʃoləʃteʃ.
ʃoləʃt-eʃ
ʃoləʃt-eʃ
steal-3SG
vb1-pers



1-1-8-15


toktar tidəm peʃ saj ʃint͡ɕa.

toktar
toktar
toktar
slow-witted
ad
tidəm
tidə-m
tide-m
this-ACC
pr-case
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
saj
saj
saj
good
ad/av
ʃint͡ɕa.
ʃint͡ɕa
ʃint͡ɕa
eye
no
ʃint͡ɕa.
ʃint͡ɕ-a
ʃint͡ɕe-a
sit-3SG
vb2-pers
ʃint͡ɕa.
ʃint͡ɕ-a
ʃint͡ɕe-a
know-3SG
vb2-pers



1-1-8-16


no tudən ymbak molan protokoləm βozaʃ — tudo təgakat kuməl ʃuktəʃo jeŋ.

no
no
no
but
co/no/pa
no
no
no
gee.up
in
tudən
tudən
tudən
his/her
pr
tudən
tudo-n
tudo-n
3SG-GEN
pr-case
ymbak
ymbak
ymbak
the.top
av/po
molan
molan
molan
for.what
av/pr
molan
mol-an
molo-an
other-with
no/pr-deriv.ad
molan
mo-lan
mo-lan
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
molan
mo-la-n
mo-la-n
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
protokoləm
protokol-əm
protokol-m
minutes-ACC
no-case
βozaʃ —
βozaʃ
βozaʃ
a.cartload
ad
βozaʃ —
βoz-aʃ
βoz-aʃ
lie.down-INF
vb1-inf
βozaʃ —
βoz-aʃ
βozo-aʃ
write-INF
vb2-inf
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
təgakat
təgakat
təgakat
as.it.is
av/pr
təgakat
təgak-at
təgak-at
like.this-and
ad/av/co/pa/pr-enc
kuməl
kuməl
kuməl
mood
no
ʃuktəʃo
ʃuktəʃo
ʃuktəʃo
executor
no
ʃuktəʃo
ʃuktə-ʃo
ʃukto-ʃe
succeed.in-PTCP.ACT
vb2-ad
ʃuktəʃo
ʃu-ktə-ʃo
ʃu-kte-ʃe
reach-CAUS-PTCP.ACT
vb1-deriv.v-ad
ʃuktəʃo
ʃu-ktə-ʃo
ʃu-kte-ʃe
ferment-CAUS-PTCP.ACT
vb1-deriv.v-ad
ʃuktəʃo
ʃu-ktə-ʃo
ʃu-kte-ʃe
whittle-CAUS-PTCP.ACT
vb1-deriv.v-ad
jeŋ.
jeŋ
jeŋ
person
ad/no



1-1-8-17


tat͡ɕat ik mutəmat əʃ peleʃte, myjəm toktar βate dek naŋgajəʃ.

tat͡ɕat
tat͡ɕ-at
tat͡ɕe-at
today-and
ad/av-enc
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
mutəmat
mut-əm-at
mut-m-at
word-ACC-and
no-case-enc
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
peleʃte,
pele-ʃte
pele-ʃte
in.half-INE
ad/av/no-case
peleʃte,
peleʃte-ø
peleʃte-ø
say-IMP.2SG
vb2-mood.pers
peleʃte,
peleʃte-ø
peleʃte-ø
say-CNG
vb2-conn
myjəm
myj-əm
myj-m
honey-ACC
no-case
toktar
toktar
toktar
slow-witted
ad
βate
βate
βate
wife
no
βate
βate
βate
absorbent.cotton
no
dek
dek
dek
to
po
naŋgajəʃ.
naŋgajə-ʃ-ø
naŋgaje-ʃ-ø
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-18


koneʃne, tudo t͡ɕəlaʒəmak toktar βatəlan puen ogəl, peləʒe t͡ɕolo ʃkanʒe koden.

koneʃne,
koneʃne
koneʃne
of.course
in/pa
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
t͡ɕəlaʒəmak
t͡ɕəlaʒə-m-ak
t͡ɕəlaʒe-m-ak
everything-ACC-STR
pr-case-enc
t͡ɕəlaʒəmak
t͡ɕəla-ʒə-m-ak
t͡ɕəla-ʒe-m-ak
everything-3SG-ACC-STR
ad/pa/pr-poss-case-enc
toktar
toktar
toktar
slow-witted
ad
βatəlan
βatə-lan
βate-lan
wife-DAT
no-case
βatəlan
βatə-lan
βate-lan
absorbent.cotton-DAT
no-case
βatəlan
βatə-la-n
βate-la-n
wife-PL-GEN
no-num-case
βatəlan
βatə-la-n
βate-la-n
absorbent.cotton-PL-GEN
no-num-case
puen
pu}-en-ø
puo-en-ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en-ø
puo-en-ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
peləʒe
pelə-ʒe
pele-ʒe
half-3SG
ad/av/no-poss
peləʒe
pel-ʲe-ʒe
pel-je-ʒe
burn-PST1.3SG-3SG
vb1-tense.pers-poss
t͡ɕolo
t͡ɕolo
t͡ɕolo
about
po
ʃkanʒe
ʃk-an-ʒe
ʃke-lan-ʒe
REFL-DAT-3SG
pr-case-poss
ʃkanʒe
ʃkan-ʒe
ʃkan-ʒe
for.oneself-3SG
pr-poss
koden.
kod-en-ø
kodo-en-ø
leave-PST2-3SG
vb2-tense-pers
koden.
kod-en
kodo-en
leave-CVB
vb2-adv



1-1-8-19


tidlan βursaʃ lijeʃ mo?

tidlan
tid-lan
tide-lan
this-DAT
pr-case
βursaʃ
βurs-aʃ
βurso-aʃ
scold-INF
vb2-inf
lijeʃ
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-1-8-20


ket͡ɕ-køat ʃkenʒəm mondəman ogəl.ː

ket͡ɕ-køat
ket͡ɕ-kø-at
ket͡ɕ-kø-at
whoever-and
pr-enc
ʃkenʒəm
ʃken-ʒə-m
ʃke-ʒe-m
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
ʃkenʒəm
ʃken-ʒə-m
ʃken-ʒe-m
private-3SG-ACC
ad-poss-case
ʃkenʒəm
ʃke-n-ʒə-m
ʃke-n-ʒe-m
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
mondəman
mondə-man
mondo-man
forget-INF.NEC
vb2-inf
mondəman
mondə-m-an
mondo-me-an
forget-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
mondəman
mon-dəm-an
mon-dəme-an
of.what-without-with
pr-deriv.ad-deriv.ad
ogəl.ː
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-1-8-21


a sade kaβaren kertdəme sakaret peləʒəm ogəl, nimomat əʃ pu, ymbat͡ɕʃe məskəlen βele kodəʃ.

a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
sade
sade
sade
that
pr
kaβaren
kaβar-en-ø
kaβare-en-ø
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kaβaren
kaβar-en
kaβare-en
die-CVB
vb2-adv
kertdəme
kertdəme
kertdəme
incapable
ad
kertdəme
kert-dəme
kert-dəme
be.able.to-PTCP.NEG
vb1-ad
kertdəme
kert-dəme
kert-dəme
swaddle-PTCP.NEG
vb1-ad
sakaret
sakaret
sakaret
Sakaret
na
peləʒəm
pelə-ʒə-m
pele-ʒe-m
half-3SG-ACC
ad/av/no-poss-case
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
nimomat
ɲimom-at
ɲimom-at
nothing-and
pr-enc
nimomat
ɲimo-m-at
ɲimo-m-at
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
pu,
pu
pu
wood
no
pu,
pu-ø
puo-ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu,
pu-ø
puo-ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu,
pu-ø
puo-ø
give-CNG
vb2-conn
pu,
pu-ø
puo-ø
blow-CNG
vb2-conn
ymbat͡ɕʃe
ymbat͡ɕ-ʃe
ymbat͡ɕ-ʒe
from.above-3SG
av/po-poss
məskəlen
məskəl-en-ø
məskəle-en-ø
laugh.at-PST2-3SG
vb2-tense-pers
məskəlen
məskəl-en
məskəle-en
laugh.at-CVB
vb2-adv
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
kodəʃ.
kod-əʃ
kod-ʃ
code-ILL
no-case
kodəʃ.
kodə-ʃ-ø
kodo-ʃ-ø
leave-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-2ː


kuze ot səre?

kuze
kuze
kuze
how
av/co/no/pa
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
səre?
səre-ø
səre-ø
get.angry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
səre?
səre-ø
səre-ø
get.angry-CNG
vb2-conn



1-1-8-23


pørtəʃ mijen purəʃ da toktar βigak protokoləm βozaʃ ʃint͡ɕe.

pørtəʃ
pørtəʃ
pørtəʃ
coenurosis
no
pørtəʃ
pørt-əʃ
pørt-ʃ
house-ILL
no-case
mijen
mij-en-ø
mije-en-ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
purəʃ
purəʃ
purəʃ
nase
no
purəʃ
purə-ʃ-ø
puro-ʃ-ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
toktar
toktar
toktar
slow-witted
ad
βigak
βigak
βigak
immediately
av
protokoləm
protokol-əm
protokol-m
minutes-ACC
no-case
βozaʃ
βozaʃ
βozaʃ
a.cartload
ad
βozaʃ
βoz-aʃ
βoz-aʃ
lie.down-INF
vb1-inf
βozaʃ
βoz-aʃ
βozo-aʃ
write-INF
vb2-inf
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕ-e
ʃint͡ɕ-je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-CNG
vb2-conn
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-CNG
vb2-conn



1-1-8-24


vatəʒe t͡ɕajəm ʃolten, kuβan semonən kondəmo myjʒəm luktən ʃənden.

vatəʒe
vatə-ʒe
βate-ʒe
wife-3SG
no-poss
vatəʒe
vatə-ʒe
βate-ʒe
absorbent.cotton-3SG
no-poss
t͡ɕajəm
t͡ɕaj-əm
t͡ɕaj-m
tea-ACC
no-case
ʃolten,
ʃolt-en-ø
ʃolto-en-ø
boil-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃolten,
ʃolt-en
ʃolto-en
boil-CVB
vb2-adv
kuβan
kuβa-n
kuβa-an
old.woman-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-an
reddish-brown-with
ad-deriv.ad
kuβan
kuβ-an
kuβo-an
bran-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
old.woman-GEN
no-case
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
reddish-brown-GEN
ad-case
semonən
semonən
semonən
Semonyn
na
kondəmo
kondəmo
kondəmo
delivery
ad
kondəmo
kondə-mo
kondo-me
bring-PTCP.PASS
vb2-ad
kondəmo
kon-dəmo
kon-dəme
kitty-without
no-deriv.ad
kondəmo
kon-dəmo
kon-dəme
alkali-without
no-deriv.ad
myjʒəm
myj-ʒə-m
myj-ʒe-m
honey-3SG-ACC
no-poss-case
luktən
lukt-ən-ø
lukt-n-ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktən
lukt-ən
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
ʃənden.
ʃənd-en-ø
ʃənde-en-ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃənden.
ʃənd-en
ʃənde-en
put-CVB
vb2-adv



1-1-8-25


toktarən t͡ɕaj jyməʒat ok ʃu, kot͡ɕkəʃat logar gət͡ɕ ok kaj.

toktarən
toktar-ən
toktar-n
slow-witted-GEN
ad-case
t͡ɕaj
t͡ɕaj
t͡ɕaj
tea
no
t͡ɕaj
t͡ɕaj
t͡ɕaj
probably
pa
jyməʒat
jymə-ʒ-at
jymø-ʒe-at
drinking-3SG-and
ad-poss-enc
jyməʒat
jy-mə-ʒ-at
jy-me-ʒe-at
drink-PTCP.PASS-3SG-and
vb1-ad-poss-enc
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
ʃu,
ʃu
ʃu
bran
no
ʃu,
ʃu
ʃu
bristle
no
ʃu,
ʃu
ʃu
eye
no
ʃu,
ʃu
ʃu
spring.water
no
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃu,
ʃu-ø
ʃuo-ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
reach-CNG
vb1-conn
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
ferment-CNG
vb1-conn
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
whittle-CNG
vb1-conn
ʃu,
ʃu-ø
ʃuo-ø
throw-CNG
vb2-conn
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
reach-CVB
vb1-adv
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
ferment-CVB
vb1-adv
ʃu,
ʃu-ø
ʃu-ø
whittle-CVB
vb1-adv
kot͡ɕkəʃat
kot͡ɕkəʃ-at
kot͡ɕkəʃ-at
food-and
no-enc
logar
logar
logar
throat
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
kaj.
kaj
kaj
X
in
kaj.
kaj
kaj
aftergrass
no
kaj.
kaj-ø
kaje-ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kaj.
kaj-ø
kaje-ø
go-CNG
vb2-conn



1-1-8-26


iktaʒ ʃagat t͡ɕolo, tyrβəʒəm ʃujkalen, βozen ʃint͡ɕəʃ: «kudaʃnur jeprem sakar 76-ʃo kβartaləʃte puʃeŋgəm ruen, mykʃəm tolen, t͡ɕodəra oroləmat susərtaʃ tolaʃen.ː» * * *

iktaʒ
iktaʒ
iktaʒ
somebody
av/pr
ʃagat
ʃagat
ʃagat
hour
no
ʃagat
ʃag-at
ʃage-at
nursery-and
no-enc
t͡ɕolo,
t͡ɕolo
t͡ɕolo
about
po
tyrβəʒəm
tyrβə-ʒə-m
tyrβø-ʒe-m
lip-3SG-ACC
no-poss-case
ʃujkalen,
ʃujkal-en-ø
ʃujkale-en-ø
extend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃujkalen,
ʃujkal-en
ʃujkale-en
extend-CVB
vb2-adv
βozen
βoz-en-ø
βozo-en-ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βozen
βoz-en
βozo-en
write-CVB
vb2-adv
ʃint͡ɕəʃ:
ʃint͡ɕə-ʃ-ø
ʃint͡ɕe-ʃ-ø
sit-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ʃint͡ɕəʃ:
ʃint͡ɕə-ʃ-ø
ʃint͡ɕe-ʃ-ø
know-PST1-3SG
vb2-tense-pers
«kudaʃnur
kudaʃnur
kudaʃnur
Kudashnur
na
jeprem
jeprem
jeprem
Yeprem
na
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
76-ʃo
76-ʃo
76-ʃo
76th
nm
kβartaləʃte
kβartal-əʃte
kβartal-ʃte
quarter-INE
no-case
puʃeŋgəm
puʃeŋgə-m
puʃeŋge-m
tree-ACC
no-case
ruen,
ru}-en-ø
ruo-en-ø
chop-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ruen,
ru}-en
ruo-en
chop-CVB
vb2-adv
mykʃəm
mykʃ-əm
mykʃ-m
bee-ACC
no-case
tolen,
tol-en-ø
tolo-en-ø
steal-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tolen,
tol-en
tolo-en
steal-CVB
vb2-adv
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
forest
no
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
coarse
ad
oroləmat
orol-əm-at
orol-m-at
watchman-ACC-and
no-case-enc
oroləmat
orolə-m-at
orolo-me-at
guard-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
susərtaʃ
susərt-aʃ
susərto-aʃ
wound-INF
vb2-inf
tolaʃen.ː» * * *
tolaʃ-en-ø
tolaʃe-en-ø
try-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tolaʃen.ː» * * *
tolaʃ-en
tolaʃe-en
try-CVB
vb2-adv



1-1-8-27


sakar ʃke dekʃe toʎo, luj den urʒəm ɲəktən, koβaʃtəm t͡ɕəmen, oŋambalan ʃogaltəʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ʃke
ʃke
ʃke
REFL
pr
dekʃe
dek-ʃe
dek-ʒe
to-3SG
po-poss
toʎo,
tol-ʲo
tol-je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers
luj
luj
luj
marten
no
den
den
den
and
co
urʒəm
ur-ʒə-m
ur-ʒe-m
squirrel-3SG-ACC
no-poss-case
ɲəktən,
ɲəkt-ən-ø
ɲəkt-n-ø
skin-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ɲəktən,
ɲəkt-ən
ɲəkt-n
skin-CVB
vb1-adv
koβaʃtəm
koβaʃtə-m
koβaʃte-m
skin-ACC
no-case
koβaʃtəm
koβa-ʃt-əm
koβa-ʃt-m
grandmother-3PL-ACC
no-poss-case
t͡ɕəmen,
t͡ɕəm-en-ø
t͡ɕəme-en-ø
tighten-PST2-3SG
vb2-tense-pers
t͡ɕəmen,
t͡ɕəm-en
t͡ɕəme-en
tighten-CVB
vb2-adv
oŋambalan
oŋambalan
oŋambalan
on.a.shelf
av
oŋambalan
oŋambal-an
oŋambal-an
shelf-with
no-deriv.ad
ʃogaltəʃ.
ʃogaltəʃ
ʃogaltəʃ
X
no
ʃogaltəʃ.
ʃogaltə-ʃ-ø
ʃogalte-ʃ-ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-28


ʃoŋgo aβaʒe peʃ kuanəʃ.

ʃoŋgo
ʃoŋgo
ʃoŋgo
old
ad/no
aβaʒe
aβaʒe
aβaʒe
honey
no
aβaʒe
aβa-ʒe
aβa-ʒe
mother-3SG
no-poss
aβaʒe
aβ-a-ʒe
aβe-a-ʒe
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
kuanəʃ.
kuan-əʃ
kuan-ʃ
joy-ILL
no-case
kuanəʃ.
kuanə-ʃ-ø
kuane-ʃ-ø
rejoice-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-29


ənde sakar parəm gət͡ɕ lekteʃ, ʃona.

ənde
ənde
ənde
now
av/pa
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
parəm
parəm
parəm
duty
no
parəm
par-əm
par-m
fallow-ACC
no-case
parəm
par-əm
par-m
steam-ACC
no-case
parəm
par-əm
par-m
pair-ACC
no-case
parəm
par-əm
par-m
gust-ACC
no-case
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
lekteʃ,
lekt-eʃ
lekt-eʃ
go-3SG
vb1-pers
ʃona.
ʃon-a
ʃono-a
think-3SG
vb2-pers



1-1-8-30


tide parəm nele kyla jeprem kuβan t͡ɕonəʃtəʒo kija.

tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
parəm
parəm
parəm
duty
no
parəm
par-əm
par-m
fallow-ACC
no-case
parəm
par-əm
par-m
steam-ACC
no-case
parəm
par-əm
par-m
pair-ACC
no-case
parəm
par-əm
par-m
gust-ACC
no-case
nele
nele
nele
heavy
ad/no
nele
nel-ʲe
nel-je
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
kyla
ky-la
ky-la
stone-COMP
no-case
kyla
ky-la
ky-la
stone-PL
no-num
kyla
ky-la
ky-la
stone-STR
no-enc
kyla
kyl-a
kylø-a
be.jealous-3SG
vb2-pers
kyla
ky-ø-la
ky-ø-la
ripen-CNG-STR
vb1-conn-enc
kyla
ky-ø-la
ky-ø-la
ripen-CVB-STR
vb1-adv-enc
jeprem
jeprem
jeprem
Yeprem
na
kuβan
kuβa-n
kuβa-an
old.woman-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-an
reddish-brown-with
ad-deriv.ad
kuβan
kuβ-an
kuβo-an
bran-with
no-deriv.ad
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
old.woman-GEN
no-case
kuβan
kuβa-n
kuβa-n
reddish-brown-GEN
ad-case
t͡ɕonəʃtəʒo
t͡ɕon-əʃtə-ʒo
t͡ɕon-ʃte-ʒe
soul-INE-3SG
no-case-poss
kija.
kij-a
kije-a
lie-3SG
vb2-pers



1-1-8-31


parəməʃkəʒe sakar ok puro gənat lijeʃ əle, da mom əʃtet, ikʃəβe mom ʃona gən, əʃtəde ok t͡ɕarne.

parəməʃkəʒe
parəm-əʃkə-ʒe
parəm-ʃke-ʒe
duty-ILL-3SG
no-case-poss
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
puro
puro-ø
puro-ø
go.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
puro
pur-o
pur-je
chew-PST1.3SG
vb1-tense.pers
puro
puro-ø
puro-ø
go.in-CNG
vb2-conn
gənat
gənat
gənat
even.though
co/pa
gənat
gəna-t
gəna-at
only-and
pa-enc
gənat
gən-at
gən-at
if-and
co/pa-enc
lijeʃ
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
əle,
əl-ʲe
ul-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
əʃtet,
əʃt-et
əʃte-et
do-2SG
vb2-pers
ikʃəβe
ikʃəβe
ikʃəβe
child
no
mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ʃona
ʃon-a
ʃono-a
think-3SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
əʃtəde
əʃtə-de
əʃte-de
do-CVB.NEG
vb2-adv
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
t͡ɕarne.
t͡ɕarne-ø
t͡ɕarne-ø
stop-IMP.2SG
vb2-mood.pers
t͡ɕarne.
t͡ɕarne-ø
t͡ɕarne-ø
stop-CNG
vb2-conn



1-1-8-32


pynt͡ɕədyrəʃtø kugu urlək t͡ɕomam uʒən tolən da jydəm malen ok kert.ː

pynt͡ɕədyrəʃtø
pynt͡ɕədyrəʃtø
pynt͡ɕədyrəʃtø
Pünchydüryshtö
na
kugu
kugu
kugu
big
ad/no
urlək
urlək
urlək
family
no
urlək
ur-lək
ur-lək
squirrel-for
no-deriv.ad
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-m
foal-ACC
no-case
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-em
foal-1SG
no-poss
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
uʒən
uʒ-ən-ø
uʒ-n-ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
uʒən
uʒ-ən
uʒ-n
see-CVB
vb1-adv
uʒən
u-ʒə-n
u-ʒe-n
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
tolən
tol-ən-ø
tol-n-ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolən
tol-ən
tol-n
come-CVB
vb1-adv
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
jydəm
jydəm
jydəm
at.night
av
jydəm
jyd-əm
jyd-m
night-ACC
no-case
malen
mal-en-ø
male-en-ø
sleep-PST2-3SG
vb2-tense-pers
malen
mal-en
male-en
sleep-CVB
vb2-adv
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
kert.ː
kert-ø
kert-ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.ː
kert-ø
kert-ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.ː
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert.ː
kert-ø
kert-ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert.ː
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert.ː
kert-ø
kert-ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-1-8-3ː


pazarəʃte izirak t͡ɕomam βit͡ɕ teŋgelanat nalaʃ lijeʃ, a sakar t͡ɕomalan lut͡ɕko teŋgem puen.

pazarəʃte
pazar-əʃte
pazar-ʃte
marketplace-INE
ad/no-case
izirak
izirak
izirak
smaller
ad
izirak
izi-rak
izi-rak
small-COMP
ad/no-deg
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-m
foal-ACC
no-case
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-em
foal-1SG
no-poss
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
βit͡ɕ
βit͡ɕ
βit͡ɕ
five
nm
teŋgelanat
teŋge-lan-at
teŋge-lan-at
ruble-DAT-and
no-case-enc
teŋgelanat
teŋge-la-na-t
teŋge-la-na-at
ruble-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
teŋgelanat
teŋge-la-na-t
teŋge-la-na-at
ruble-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
teŋgelanat
teŋge-la-n-at
teŋge-la-n-at
ruble-PL-GEN-and
no-num-case-enc
nalaʃ
nal-aʃ
nal-aʃ
take-INF
vb1-inf
lijeʃ,
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ,
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
t͡ɕomalan
t͡ɕoma-lan
t͡ɕoma-lan
foal-DAT
no-case
t͡ɕomalan
t͡ɕoma-la-n
t͡ɕoma-la-n
foal-PL-GEN
no-num-case
lut͡ɕko
lut͡ɕko
lut͡ɕko
fifteen
nm
teŋgem
teŋge-m
teŋge-m
ruble-ACC
no-case
teŋgem
teŋge-m
teŋge-em
ruble-1SG
no-poss
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
puen.
pu}-en-ø
puo-en-ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen.
pu}-en-ø
puo-en-ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen.
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen.
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv



1-1-8-34


aβaʒat, leβentej kugəzat məɲar ojləʃt: «nuʒna jeŋlan t͡ɕaple imne ok kyl, lut͡ɕko teŋgelan t͡ɕomam ogəl, izirak talgədəm nalaʃ lijeʃ, βes ij kət͡ɕkaʃ jøra», — maɲət͡ɕ.

aβaʒat,
aβa-ʒ-at
aβa-ʒe-at
mother-3SG-and
no-poss-enc
aβaʒat,
aβ-a-ʒ-at
aβe-a-ʒe-at
cut-3SG-3SG-and
vb2-pers-poss-enc
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəzat
kugəza-t
kugəza-et
old.man-2SG
no-poss
kugəzat
kugəza-t
kugəza-at
old.man-and
no-enc
məɲar
məɲar
məɲar
how.many
av/co/pr
ojləʃt:
ojləʃt-ø
ojləʃt-ø
babble-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ojləʃt:
ojlə-ʃt
ojlo-ʃt
talk-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ojləʃt:
ojlə-ʃ-t
ojlo-ʃ-t
talk-PST1-3PL
vb2-tense-pers
ojləʃt:
ojləʃt-ø
ojləʃt-ø
babble-CNG
vb1-conn
ojləʃt:
ojləʃt-ø
ojləʃt-ø
babble-CVB
vb1-adv
«nuʒna
nuʒna
nuʒna
poor
ad/no
«nuʒna
nuʒ-na
nuʒ-na
nettle-1PL
no-poss
«nuʒna
nuʒ-na
nuʒ-na
pike-1PL
no-poss
jeŋlan
jeŋ-lan
jeŋ-lan
person-DAT
ad/no-case
jeŋlan
jeŋ-la-n
jeŋ-la-n
person-PL-GEN
ad/no-num-case
t͡ɕaple
t͡ɕaple
t͡ɕaple
glorious
ad
t͡ɕaple
t͡ɕaple-ø
t͡ɕaple-ø
glorify-IMP.2SG
vb2-mood.pers
t͡ɕaple
t͡ɕaple-ø
t͡ɕaple-ø
glorify-CNG
vb2-conn
imne
imɲe
imɲe
horse
no
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
kyl,
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kyl,
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
kyl,
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-CVB
vb1-adv
lut͡ɕko
lut͡ɕko
lut͡ɕko
fifteen
nm
teŋgelan
teŋge-lan
teŋge-lan
ruble-DAT
no-case
teŋgelan
teŋge-la-n
teŋge-la-n
ruble-PL-GEN
no-num-case
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-m
foal-ACC
no-case
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-em
foal-1SG
no-poss
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
izirak
izirak
izirak
smaller
ad
izirak
izi-rak
izi-rak
small-COMP
ad/no-deg
talgədəm
talgədə-m
talgəde-m
yearling-ACC
no-case
nalaʃ
nal-aʃ
nal-aʃ
take-INF
vb1-inf
lijeʃ,
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ,
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
βes
βes
βes
different
ad/pr
ij
ij
ij
year
no
ij
ij
ij
ice
no
ij
ij
ij
chisel
no
ij
ij-ø
ij-ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ij
ij-ø
ij-ø
swim-CNG
vb1-conn
ij
ij-ø
ij-ø
swim-CVB
vb1-adv
kət͡ɕkaʃ
kət͡ɕk-aʃ
kət͡ɕke-aʃ
harness-INF
vb2-inf
jøra», —
jøra
jøra
good
pa
jøra», —
jør-a
jørø-a
roll-3SG
vb2-pers
jøra», —
jør-a
jørø-a
mix-3SG
vb2-pers
jøra», —
jør-a
jørø-a
go.out-3SG
vb2-pers
jøra», —
jør-a
jørø-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
maɲət͡ɕ.
man-ʲət͡ɕ
man-ət͡ɕ
say-PST1.2SG
vb1-tense.pers
maɲət͡ɕ.
man-ʲət͡ɕ
man-ət͡ɕ
say-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-1-8-35


uke, sakar nigømat əʃ koləʃt.

uke,
uke
uke
no
ad/no/pa
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
nigømat
ɲigøm-at
ɲigøm-at
nobody-and
pr-enc
nigømat
ɲigø-m-at
ɲigø-m-at
nobody-ACC-and
pr-case-enc
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
koləʃt.
kol-əʃt
kol-ʃt
fish-3PL
no-poss
koləʃt.
kol-əʃt
kol-ʃt
Pisces-3PL
no-poss
koləʃt.
kolə-ʃt
kolo-ʃt
twenty-3PL
nm-poss
koləʃt.
koləʃt-ø
koləʃt-ø
listen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
koləʃt.
kol-əʃt
kol-ʃt
hear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
koləʃt.
kolə-ʃt
kolo-ʃt
die-IMP.3PL
vb2-mood.pers
koləʃt.
kolə-ʃ-t
kolo-ʃ-t
die-PST1-3PL
vb2-tense-pers
koləʃt.
koləʃt-ø
koləʃt-ø
listen-CNG
vb1-conn
koləʃt.
koləʃt-ø
koləʃt-ø
listen-CVB
vb1-adv



1-1-8-36


təglaj godəmʒo akaʒəmat peʃ jørata, leβentej kugəzamat pagala.

təglaj
təglaj
təglaj
ordinary
ad/av/pr
godəmʒo
godəm-ʒo
godəm-ʒe
during-3SG
po-poss
akaʒəmat
aka-ʒə-m-at
aka-ʒe-m-at
older.sister-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
jørata,
jørat-a
jørate-a
love-3SG
vb2-pers
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəzamat
kugəza-m-at
kugəza-m-at
old.man-ACC-and
no-case-enc
kugəzamat
kugəza-m-at
kugəza-em-at
old.man-1SG-and
no-poss-enc
kugəzamat
kugəza-m-at
kugəza-em-at
old.man-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
kugəzamat
kugəza-m-at
kugəza-em-at
old.man-TRANS-3PL
no-deriv.v-pers
kugəzamat
kugəza-m-a-t
kugəza-em-a-at
old.man-TRANS-3SG-and
no-deriv.v-pers-enc
kugəzamat
kugəza-m-ø-at
kugəza-em-ø-at
old.man-TRANS-CNG-and
no-deriv.v-conn-enc
kugəzamat
kugəza-m-ø-at
kugəza-em-ø-at
old.man-TRANS-CVB-and
no-deriv.v-adv-enc
kugəzamat
kugəza-m--at
kugəza-em-je-at
old.man-TRANS-PST1.3SG-and
no-deriv.v-tense.pers-enc
pagala.
pagal-a
pagale-a
respect-3SG
vb2-pers



1-1-8-37


leβentej kugəzam kuze ot pagale?

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəzam
kugəza-m
kugəza-m
old.man-ACC
no-case
kugəzam
kugəza-m
kugəza-em
old.man-1SG
no-poss
kugəzam
kugəza-m-ø
kugəza-em-ø
old.man-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
kugəzam
kugəza-m-ø
kugəza-em-ø
old.man-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
kugəzam
kugəza-m-ø
kugəza-em-ø
old.man-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kuze
kuze
kuze
how
av/co/no/pa
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
pagale?
pagale-ø
pagale-ø
respect-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pagale?
pagale-ø
pagale-ø
respect-CNG
vb2-conn



1-1-8-38


leβentej kugəza sakarəm pət͡ɕal dene koʃtaʃ tunəkten.

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
pət͡ɕal
pət͡ɕal
pət͡ɕal
gun
no
dene
dene
dene
with
po
koʃtaʃ
koʃt-aʃ
koʃt-aʃ
go-INF
vb1-inf
koʃtaʃ
koʃt-aʃ
koʃto-aʃ
dry-INF
vb2-inf
tunəkten.
tunəkt-en-ø
tunəkto-en-ø
teach-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tunəkten.
tunəkt-en
tunəkto-en
teach-CVB
vb2-adv



1-1-8-39


t͡ɕomam nalaʃ sakarən ʃkenʒən βit͡ɕ teŋge oksaʒe βele, lu teŋgem lopnur t͡ɕuʒgan osəp det͡ɕ araʃ tyknəʃ.

t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-m
foal-ACC
no-case
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m
t͡ɕoma-em
foal-1SG
no-poss
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕomam
t͡ɕoma-m-ø
t͡ɕoma-em-ø
foal-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
nalaʃ
nal-aʃ
nal-aʃ
take-INF
vb1-inf
sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
ʃkenʒən
ʃken-ʒə-n
ʃke-ʒe-n
REFL-3SG-GEN
pr-poss-case
ʃkenʒən
ʃken-ʒə-n
ʃken-ʒe-n
private-3SG-GEN
ad-poss-case
ʃkenʒən
ʃke-n-ʒə-n
ʃke-n-ʒe-n
REFL-GEN-3SG-GEN
pr-case-poss-case
βit͡ɕ
βit͡ɕ
βit͡ɕ
five
nm
teŋge
teŋge
teŋge
ruble
no
oksaʒe
oksa-ʒe
oksa-ʒe
money-3SG
no-poss
βele,
βele
βele
only
pa
βele,
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele,
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele,
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
lu
lu
lu
bone
no
lu
lu
lu
ten
nm
teŋgem
teŋge-m
teŋge-m
ruble-ACC
no-case
teŋgem
teŋge-m
teŋge-em
ruble-1SG
no-poss
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
lopnur
lopnur
lopnur
Lopnur
na
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
osəp
osəp
osəp
Osyp
na
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
araʃ
ara-ʃ
ara-ʃ
body-ILL
no-case
araʃ
ara-ʃ
ara-eʃ
body-LAT
no-case
araʃ
ar-aʃ
are-aʃ
borrow-INF
vb2-inf
tyknəʃ.
tyknəʃ
tyknəʃ
collision
no
tyknəʃ.
tyknə-ʃ-ø
tyknø-ʃ-ø
touch-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-40


t͡ɕuʒgan kugəza utəʒəm əʃ mutlane, lu teŋgem luktən puəʃ.

t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
utəʒəm
utəʒəm
utəʒəm
too
av
utəʒəm
utə-ʒə-m
uto-ʒe-m
extra-3SG-ACC
ad/no-poss-case
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
mutlane,
mutlane-ø
mutlane-ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
mutlane,
mutlane-ø
mutlane-ø
talk-CNG
vb2-conn
lu
lu
lu
bone
no
lu
lu
lu
ten
nm
teŋgem
teŋge-m
teŋge-m
ruble-ACC
no-case
teŋgem
teŋge-m
teŋge-em
ruble-1SG
no-poss
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
teŋgem
teŋge-m-ø
teŋge-em-ø
ruble-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
luktən
lukt-ən-ø
lukt-n-ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktən
lukt-ən
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
puəʃ.
pu-əʃ
pu-ʃ
wood-ILL
no-case
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-41


lat͡ɕak ik ojəm βele kalasəʃ:

lat͡ɕak
lat͡ɕak
lat͡ɕak
X
av
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
just-STR
av/no/pa-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
swim.bladder-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
basket-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
roller-STR
no-enc
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
ojəm
ojəm
ojəm
off
ad
ojəm
oj-əm
oj-m
opinion-ACC
no-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
kalasəʃ:
kalasə-ʃ-ø
kalase-ʃ-ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-42


— ur koβaʃtetəmat, moləʒəmat βesəlan it uʒale.ː

ur
ur
ur
squirrel
no
ur
ur-ø
ur-ø
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CNG
vb1-conn
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CVB
vb1-adv
koβaʃtetəmat,
koβaʃt-et-əm-at
koβaʃte-et-m-at
skin-2SG-ACC-and
no-poss-case-enc
moləʒəmat
molə-ʒə-m-at
molo-ʒe-m-at
other-3SG-ACC-and
no/pr-poss-case-enc
βesəlan
βesə-lan
βese-lan
different-DAT
ad/no/pr-case
βesəlan
βesə-la-n
βese-la-n
different-PL-GEN
ad/no/pr-num-case
it
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
uʒale.ː
uʒale-ø
uʒale-ø
sell-IMP.2SG
vb2-mood.pers
uʒale.ː
uʒale-ø
uʒale-ø
sell-CNG
vb2-conn



1-1-8-43


t͡ɕaj-sakər kyleʃ gən, puem, nal.ː

t͡ɕaj-sakər
t͡ɕaj-sakər
t͡ɕajsakər
teasugar
noad/no
t͡ɕaj-sakər
t͡ɕaj-sakər
t͡ɕajsakər
probablysugar
paad/no
kyleʃ
kyleʃ
kyleʃ
need
ad/no
kyleʃ
kyl-eʃ
kyl-eʃ
be.necessary-3SG
vb1-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
puem,
puem
puem
bagpipe.mouthpiece
no
puem,
pu-em
pu-em
wood-1SG
no-poss
puem,
pu}-em
puo-em
give-1SG
vb2-pers
puem,
pu}-em
puo-em
blow-1SG
vb2-pers
puem,
pu-em-ø
pu-em-ø
wood-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
puem,
pu-em-ø
pu-em-ø
wood-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
puem,
pu-em-ø
pu-em-ø
wood-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
nal.ː
nal-ø
nal-ø
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
nal.ː
nal-ø
nal-ø
take-CNG
vb1-conn
nal.ː
nal-ø
nal-ø
take-CVB
vb1-adv



1-1-8-4ː


sakar ośmuʃka oŋa t͡ɕaj den pel kremga sakərəmat nale.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ośmuʃka
*ː
*ː
***
***
oŋa
oŋa
oŋa
board
no
t͡ɕaj
t͡ɕaj
t͡ɕaj
tea
no
t͡ɕaj
t͡ɕaj
t͡ɕaj
probably
pa
den
den
den
and
co
pel
pel
pel
half
no
pel
pel-ø
pel-ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CNG
vb1-conn
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CVB
vb1-adv
kremga
kremga
kremga
pound
no
sakərəmat
sakər-əm-at
sakər-m-at
sugar-ACC-and
ad/no-case-enc
nale.
naʎe
naʎe
soft.red.clay
no
nale.
nal-ʲe
nal-je
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-45


təge sakar parəməʃ purəʃ, təge sakarən βytaʃte imne βoʎəkʃo lije.

təge
təge
təge
so
av/pa/pr
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
parəməʃ
parəm-əʃ
parəm-ʃ
duty-ILL
no-case
purəʃ,
purəʃ
purəʃ
nase
no
purəʃ,
purə-ʃ-ø
puro-ʃ-ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
təge
təge
təge
so
av/pa/pr
sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
βytaʃte
βyta-ʃte
βyta-ʃte
shed-INE
no-case
imne
imɲe
imɲe
horse
no
βoʎəkʃo
βoʎək-ʃo
βoʎək-ʒe
cattle-3SG
no-poss
lije.
lij-e
lij-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-46


sakarən uʃkalʒe moɲ uke.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
uʃkalʒe
uʃkal-ʒe
uʃkal-ʒe
cow-3SG
no-poss
moɲ
moɲ
moɲ
and.the.like
pa
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



1-1-8-47


piʒergəlan, t͡ɕulkalan manən, aβaʒe kok ʃorəkəm aʃnaʃ tolaʃa.ː

piʒergəlan,
piʒergə-lan
piʒerge-lan
mitten-DAT
no-case
piʒergəlan,
piʒergə-la-n
piʒerge-la-n
mitten-PL-GEN
no-num-case
t͡ɕulkalan
t͡ɕulka-lan
t͡ɕulka-lan
stocking-DAT
no-case
t͡ɕulkalan
t͡ɕulka-la-n
t͡ɕulka-la-n
stocking-PL-GEN
no-num-case
manən,
manən
manən
that
co
manən,
man-ən-ø
man-n-ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
manən,
man-ən
man-n
say-CVB
vb1-adv
aβaʒe
aβaʒe
aβaʒe
honey
no
aβaʒe
aβa-ʒe
aβa-ʒe
mother-3SG
no-poss
aβaʒe
aβ-a-ʒe
aβe-a-ʒe
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
ʃorəkəm
ʃorək-əm
ʃorək-m
sheep-ACC
no-case
ʃorəkəm
ʃorək-əm
ʃorək-m
Aries-ACC
no-case
aʃnaʃ
aʃn-aʃ
aʃne-aʃ
keep-INF
vb2-inf
tolaʃa.ː
tolaʃ-a
tolaʃe-a
try-3SG
vb2-pers



1-1-8-48


sadlan sakar kerek-kunar nojen toleʃ gənat, t͡ɕomaʒ dek lektən purəde ok t͡ɕəte.

sadlan
sadlan
sadlan
therefore
co
sadlan
sad-lan
sad-lan
garden-DAT
no-case
sadlan
sad-la-n
sad-la-n
garden-PL-GEN
no-num-case
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
kerek-kunar
kerek-kunar
kerek-kunar
however.many
av/pr
nojen
noj-en-ø
nojo-en-ø
become.tired-PST2-3SG
vb2-tense-pers
nojen
noj-en
nojo-en
become.tired-CVB
vb2-adv
toleʃ
toʎ-eʃ
toʎ-eʃ
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleʃ
tol-eʃ
tol-eʃ
come-3SG
vb1-pers
gənat,
gənat
gənat
even.though
co/pa
gənat,
gəna-t
gəna-at
only-and
pa-enc
gənat,
gən-at
gən-at
if-and
co/pa-enc
t͡ɕomaʒ
t͡ɕoma-ʒ
t͡ɕoma-ʒe
foal-3SG
no-poss
dek
dek
dek
to
po
lektən
lekt-ən-ø
lekt-n-ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektən
lekt-ən
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
purəde
purə-de
puro-de
go.in-CVB.NEG
vb2-adv
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
t͡ɕəte.
t͡ɕəte-ø
t͡ɕəte-ø
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
t͡ɕəte.
t͡ɕəte-ø
t͡ɕəte-ø
tolerate-CNG
vb2-conn



1-1-8-49


ont͡ɕaʃəʒe utlarakʃe aβaʒlan tykna.

ont͡ɕaʃəʒe
ont͡ɕ-aʃ-əʒe
ont͡ɕo-aʃ-ʒe
look-INF-3SG
vb2-inf-poss
utlarakʃe
utlarakʃe
utlarakʃe
mainly
av
utlarakʃe
utlarak-ʃe
utlarak-ʒe
more-3SG
av-poss
utlarakʃe
utla-rak-ʃe
utla-rak-ʒe
more-COMP-3SG
av/po-deg-poss
utlarakʃe
utl-a-rak-ʃe
utlo-a-rak-ʒe
escape-3SG-COMP-3SG
vb2-pers-deg-poss
aβaʒlan
aβa-ʒ-lan
aβa-ʒe-lan
mother-3SG-DAT
no-poss-case
aβaʒlan
aβa-ʒ-la-n
aβa-ʒe-la-n
mother-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
tykna.
tykn-a
tyknø-a
touch-3SG
vb2-pers



1-1-8-50


sakarən molo jeʃəʒe uke.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
molo
molo
molo
other
no/pr
jeʃəʒe
jeʃ-əʒe
jeʃ-ʒe
family-3SG
no-poss
uke.
uke
uke
no
ad/no/pa



1-1-8-51


aβaʒe sakarlan ymasek ydərəm naləktəneʒe.

aβaʒe
aβaʒe
aβaʒe
honey
no
aβaʒe
aβa-ʒe
aβa-ʒe
mother-3SG
no-poss
aβaʒe
aβ-a-ʒe
aβe-a-ʒe
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
ymasek
*ː
*ː
***
***
ydərəm
ydər-əm
ydər-m
daughter-ACC
no-case
ydərəm
ydər-əm
ydər-m
Virgo-ACC
no-case
naləktəneʒe.
naləktə-ne-ʒe
naləkte-ne-ʒe
make.someone.buy.something-DES-3SG
vb2-mood-pers
naləktəneʒe.
nal-əktə-ne-ʒe
nal-kte-ne-ʒe
take-CAUS-DES-3SG
vb1-deriv.v-mood-pers



1-1-8-52


«ale iziʃak t͡ɕətena, imne det͡ɕ posna ydərəm nalaʃ kuze kajet?» — maneʃ sakarʒe.

«ale
ale
ale
or
av/co/pa
«ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
«ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
iziʃak
iziʃak
iziʃak
a.bit
av
iziʃak
iziʃ-ak
iziʃ-ak
a.bit-STR
av-enc
iziʃak
izi-ʃ-ak
izi-ʃ-ak
small-ILL-STR
ad/no-case-enc
t͡ɕətena,
t͡ɕət-ena
t͡ɕəte-ena
tolerate-1PL
vb2-pers
imne
imɲe
imɲe
horse
no
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
posna
posna
posna
isolated
ad/av
ydərəm
ydər-əm
ydər-m
daughter-ACC
no-case
ydərəm
ydər-əm
ydər-m
Virgo-ACC
no-case
nalaʃ
nal-aʃ
nal-aʃ
take-INF
vb1-inf
kuze
kuze
kuze
how
av/co/no/pa
kajet?» —
kaj-et
kaj-et
aftergrass-2SG
no-poss
kajet?» —
kaj-et
kaje-et
go-2SG
vb2-pers
maneʃ
maneʃ
maneʃ
it.is.said
av
maneʃ
man-eʃ
man-eʃ
say-3SG
vb1-pers
sakarʒe.
sakarʒe
sakarʒe
Sakarzhe
na



1-1-8-53


ydərəm nalme det͡ɕ ont͡ɕət͡ɕ sakar ʃotan jeŋ lijneʒe.ː

ydərəm
ydər-əm
ydər-m
daughter-ACC
no-case
ydərəm
ydər-əm
ydər-m
Virgo-ACC
no-case
nalme
nalme
nalme
purchasing
ad
nalme
nal-me
nal-me
take-PTCP.PASS
vb1-ad
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
ont͡ɕət͡ɕ
ont͡ɕət͡ɕ
ont͡ɕət͡ɕ
from.in.front.of
av/po
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ʃotan
ʃotan
ʃotan
sensible
ad
ʃotan
ʃot-an
ʃot-an
use-with
no-deriv.ad
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
lijneʒe.ː
lij-ne-ʒe
lij-ne-ʒe
be-DES-3SG
vb1-mood-pers



1-1-8-54


ale saltaklan kajme det͡ɕ kodən ogəl.

ale
ale
ale
or
av/co/pa
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
saltaklan
saltak-lan
saltak-lan
soldier-DAT
no-case
saltaklan
saltak-la-n
saltak-la-n
soldier-PL-GEN
no-num-case
kajme
*ː
*ː
***
***
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
kodən
kodən
kodən
with.delay
av
kodən
kod-ən
kod-n
code-GEN
no-case
kodən
kod-ən-ø
kod-n-ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kodən
kod-ən
kod-n
stay-CVB
vb1-adv
ogəl.
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-1-8-5ː


ik ergəm ogət nal, manət da, ala?.ː * * *

ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
ergəm
ergəm
ergəm
my.son
no
ergəm
ergə-m
erge-m
son-ACC
no-case
ogət
og-ət
og-ət
NEG-3PL
vb-pers
ogət
og-ət
og-ət
NEG-2SG
vb-pers
nal,
nal-ø
nal-ø
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
nal,
nal-ø
nal-ø
take-CNG
vb1-conn
nal,
nal-ø
nal-ø
take-CVB
vb1-adv
manət
man-ət
man-ət
say-3PL
vb1-pers
da,
da
da
and
co
da,
da
da
yes
pa
ala?.ː * * *
ala
ala
maybe
co/pa
ala?.ː * * *
ala
ala
pitch
no
ala?.ː * * *
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala?.ː * * *
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala?.ː * * *
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala?.ː * * *
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers



1-1-8-56


sakar at͡ɕaʒ det͡ɕ lu ijaʃ tuləkeʃ kodən.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
at͡ɕaʒ
at͡ɕa-ʒ
at͡ɕa-ʒe
father-3SG
no-poss
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
lu
lu
lu
bone
no
lu
lu
lu
ten
nm
ijaʃ
ijaʃ
ijaʃ
annual
ad
ijaʃ
ija-ʃ
ija-ʃ
devil-ILL
in/no-case
ijaʃ
ija-ʃ
ija-eʃ
devil-LAT
in/no-case
ijaʃ
ij-aʃ
ij-aʃ
swim-INF
vb1-inf
tuləkeʃ
tulək-eʃ
tulək-eʃ
orphan-LAT
ad/no-case
tuləkeʃ
tu-lək-eʃ
tu-lək-eʃ
that-for-LAT
pr-deriv.ad-case
tuləkeʃ
tu-lək-eʃ
tu-lək-eʃ
gland-for-LAT
no-deriv.ad-case
tuləkeʃ
tu-lək-eʃ
tu-lək-eʃ
banner-for-LAT
no-deriv.ad-case
kodən.
kodən
kodən
with.delay
av
kodən.
kod-ən
kod-n
code-GEN
no-case
kodən.
kod-ən-ø
kod-n-ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kodən.
kod-ən
kod-n
stay-CVB
vb1-adv



1-1-8-57


at͡ɕaʒe iləme godəm sakar kum ket͡ɕe ʃkoləʃko koʃtən.

at͡ɕaʒe
at͡ɕaʒe
at͡ɕaʒe
my.dear
no
at͡ɕaʒe
at͡ɕa-ʒe
at͡ɕa-ʒe
father-3SG
no-poss
iləme
iləme
iləme
living
ad
iləme
ilə-me
ile-me
live-PTCP.PASS
vb2-ad
godəm
godəm
godəm
during
po
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
kum
kum
kum
godfather.of.one's.child
no
kum
kum
kum
three
nm
ket͡ɕe
ket͡ɕe
ket͡ɕe
sun
no
ket͡ɕe
ket͡ɕe-ø
ket͡ɕe-ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ket͡ɕe
ket͡ɕe-ø
ket͡ɕe-ø
hang-CNG
vb2-conn
ʃkoləʃko
ʃkol-əʃko
ʃkol-ʃke
school-ILL
no-case
koʃtən.
koʃt-ən-ø
koʃt-n-ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
koʃtən.
koʃt-ən
koʃt-n
go-CVB
vb1-adv



1-1-8-58


kumʃo ket͡ɕənʒe ut͡ɕiteʎ erge den uŕadnik erge sakarəm kudβet͡ɕe lukeʃ aβərenət:

kumʃo
kumʃo
kumʃo
third
av/nm
ket͡ɕənʒe
ket͡ɕən-ʒe
ket͡ɕən-ʒe
daily-3SG
av-poss
ket͡ɕənʒe
ket͡ɕə-n-ʒe
ket͡ɕe-n-ʒe
sun-GEN-3SG
no-case-poss
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
erge
erge
erge
son
no
erge
er-ge
er-ge
morning-COM
ad/av/no-case
erge
erge-ø
erge-ø
warp-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
reap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
warp-CNG
vb2-conn
erge
erge-ø
erge-ø
reap-CNG
vb2-conn
den
den
den
and
co
uŕadnik
uŕadnik
uŕadnik
village.constable
no
erge
erge
erge
son
no
erge
er-ge
er-ge
morning-COM
ad/av/no-case
erge
erge-ø
erge-ø
warp-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
reap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
warp-CNG
vb2-conn
erge
erge-ø
erge-ø
reap-CNG
vb2-conn
sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
kudβet͡ɕe
*ː
*ː
***
***
lukeʃ
luk-eʃ
luk-eʃ
corner-LAT
no-case
lukeʃ
luk-eʃ
luk-eʃ
X-LAT
no-case
lukeʃ
luk-eʃ
luk-eʃ
X-LAT
no-case
aβərenət:
aβər-en-ət
aβəre-en-ət
surround-PST2-3PL
vb2-tense-pers



1-1-8-59


— sakar — meraŋ, — manən lymdələnət.

sakar —
sakar
sakar
Sakar
na
meraŋ, —
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ, —
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ, —
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ, —
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ, —
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ, —
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ, —
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
manən
manən
manən
that
co
manən
man-ən-ø
man-n-ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
manən
man-ən
man-n
say-CVB
vb1-adv
lymdələnət.
lymdəl-ən-ət
lymdəl-n-ət
call.names-PST2-3PL
vb1-tense-pers



1-1-8-60


sakar meraŋ igəla ogəl, pire igəla ʃuʒəm ʃogaltəʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
igəla
igə-la
ige-la
young-COMP
no-case
igəla
igə-la
ige-la
young-PL
no-num
igəla
igə-la
ige-la
young-STR
no-enc
igəla
igəl-a
igəle-a
produce.offspring-3SG
vb2-pers
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
pire
pire
pire
wolf
no
igəla
igə-la
ige-la
young-COMP
no-case
igəla
igə-la
ige-la
young-PL
no-num
igəla
igə-la
ige-la
young-STR
no-enc
igəla
igəl-a
igəle-a
produce.offspring-3SG
vb2-pers
ʃuʒəm
ʃuʒ-əm
ʃuʒ-m
wood.pores-ACC
no-case
ʃuʒəm
ʃu-ʒə-m
ʃu-ʒe-m
bran-3SG-ACC
no-poss-case
ʃuʒəm
ʃu-ʒə-m
ʃu-ʒe-m
bristle-3SG-ACC
no-poss-case
ʃuʒəm
ʃu-ʒə-m
ʃu-ʒe-m
eye-3SG-ACC
no-poss-case
ʃuʒəm
ʃu-ʒə-m
ʃu-ʒe-m
spring.water-3SG-ACC
no-poss-case
ʃogaltəʃ.
ʃogaltəʃ
ʃogaltəʃ
X
no
ʃogaltəʃ.
ʃogaltə-ʃ-ø
ʃogalte-ʃ-ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-61


a uŕadnik erge den ut͡ɕiteʎ erge sakarəm laβraʃ pørdaltarenat naʎət͡ɕ.

a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
uŕadnik
uŕadnik
uŕadnik
village.constable
no
erge
erge
erge
son
no
erge
er-ge
er-ge
morning-COM
ad/av/no-case
erge
erge-ø
erge-ø
warp-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
reap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
warp-CNG
vb2-conn
erge
erge-ø
erge-ø
reap-CNG
vb2-conn
den
den
den
and
co
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
erge
erge
erge
son
no
erge
er-ge
er-ge
morning-COM
ad/av/no-case
erge
erge-ø
erge-ø
warp-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
reap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
warp-CNG
vb2-conn
erge
erge-ø
erge-ø
reap-CNG
vb2-conn
sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
laβraʃ
*ː
*ː
***
***
pørdaltarenat
pørdaltar-en-at
pørdaltare-en-at
roll-PST2-2SG
vb2-tense-pers
pørdaltarenat
pørdaltar-ena-t
pørdaltare-ena-at
roll-1PL-and
vb2-pers-enc
pørdaltarenat
pørdaltar-en-ø-at
pørdaltare-en-ø-at
roll-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
pørdaltarenat
pørdaltar-en-at
pørdaltare-en-at
roll-CVB-and
vb2-adv-enc
naʎət͡ɕ.
nal-ʲət͡ɕ
nal-ət͡ɕ
take-PST1.2SG
vb1-tense.pers
naʎət͡ɕ.
nal-ʲət͡ɕ
nal-ət͡ɕ
take-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-1-8-62


sakarən tuβərʒo nimolan jørdəmən amərgəʃ.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
tuβərʒo
tuβər-ʒo
tuβər-ʒe
shirt-3SG
no-poss
nimolan
ɲimolan
ɲimolan
for.no.reason
in/pr
nimolan
ɲimo-lan
ɲimo-lan
nothing-DAT
ad/av/pr-case
nimolan
ɲimo-la-n
ɲimo-la-n
nothing-PL-GEN
ad/av/pr-num-case
jørdəmən
jørdəmən
jørdəmən
unfittingly
av
jørdəmən
jørdəmə-n
jørdəmø-n
unfit-GEN
ad/no-case
jørdəmən
jør-dəmə-n
jør-dəme-n
refreshments-without-GEN
no-deriv.ad-case
amərgəʃ.
amərgə-ʃ-ø
amərge-ʃ-ø
get.dirty-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-63


uŕadnik erge den ut͡ɕiteʎ erge uten kajen βoʃtələt.

uŕadnik
uŕadnik
uŕadnik
village.constable
no
erge
erge
erge
son
no
erge
er-ge
er-ge
morning-COM
ad/av/no-case
erge
erge-ø
erge-ø
warp-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
reap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
warp-CNG
vb2-conn
erge
erge-ø
erge-ø
reap-CNG
vb2-conn
den
den
den
and
co
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
erge
erge
erge
son
no
erge
er-ge
er-ge
morning-COM
ad/av/no-case
erge
erge-ø
erge-ø
warp-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
reap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge
erge-ø
erge-ø
warp-CNG
vb2-conn
erge
erge-ø
erge-ø
reap-CNG
vb2-conn
uten
uten
uten
very
av
uten
ut-en-ø
uto-en-ø
become.superfluous-PST2-3SG
vb2-tense-pers
uten
ut-en-ø
uto-en-ø
hurt-PST2-3SG
vb2-tense-pers
uten
ut-en
uto-en
become.superfluous-CVB
vb2-adv
uten
ut-en
uto-en
hurt-CVB
vb2-adv
kajen
kaj-en-ø
kaje-en-ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv
βoʃtələt.
βoʃtəl-ət
βoʃtəl-ət
laugh-3PL
vb1-pers



1-1-8-64


sakarən t͡ɕonʒəlan kalasen moʃtədəmən jøsø lije gənat, sakar əʃ ʃort.ː

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
t͡ɕonʒəlan
t͡ɕon-ʒə-lan
t͡ɕon-ʒe-lan
soul-3SG-DAT
no-poss-case
t͡ɕonʒəlan
t͡ɕon-ʒə-la-n
t͡ɕon-ʒe-la-n
soul-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
kalasen
kalas-en-ø
kalase-en-ø
say-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kalasen
kalas-en
kalase-en
say-CVB
vb2-adv
moʃtədəmən
moʃtədəmən
moʃtədəmən
lacking.skill
av
moʃtədəmən
moʃtədəmə-n
moʃtədəmo-n
unskillful-GEN
ad/no-case
moʃtədəmən
moʃtə-dəmə-n
moʃto-dəme-n
be.able.to-PTCP.NEG-GEN
vb2-ad-case
moʃtədəmən
moʃtə-dəmə-n
moʃto-dəme-n
become.tired-PTCP.NEG-GEN
vb2-ad-case
jøsø
jøsø
jøsø
difficult
ad/no
jøsø
jøsø-ø
jøsø-ø
regret-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jøsø
jøsø-ø
jøsø-ø
regret-CNG
vb2-conn
lije
lij-e
lij-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
gənat,
gənat
gənat
even.though
co/pa
gənat,
gəna-t
gəna-at
only-and
pa-enc
gənat,
gən-at
gən-at
if-and
co/pa-enc
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
ʃort.ː
ʃort
ʃort
shorts
no
ʃort.ː
ʃort
ʃort
X
de
ʃort.ː
ʃort
ʃort
lamentation
no
ʃort.ː
ʃort-ø
ʃort-ø
cry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃort.ː
ʃort-ø
ʃort-ø
cry-CNG
vb1-conn
ʃort.ː
ʃort-ø
ʃort-ø
cry-CVB
vb1-adv



1-1-8-65


ulo βijʒəm pogen, pojan jot͡ɕa-βlak dek mijen piʒe.

ulo
ulo
ulo
is
ad/no/vb
βijʒəm
βij-ʒə-m
βij-ʒe-m
power-3SG-ACC
no-poss-case
pogen,
pog-en-ø
pogo-en-ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pogen,
pog-en
pogo-en
gather-CVB
vb2-adv
pojan
pojan
pojan
rich
ad/av/no
jot͡ɕa-βlak
jot͡ɕa-βlak
jot͡ɕa-βlak
child-PL
no-num
dek
dek
dek
to
po
mijen
mij-en-ø
mije-en-ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
piʒe.
piʒ-e
piʒ-je
stick-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-6ː


uŕadnik ergəm ulo kertmən βuj gət͡ɕ muʃkəndəʃ, ut͡ɕiteʎ ergən nerʒəm susərtəʃ.

uŕadnik
uŕadnik
uŕadnik
village.constable
no
ergəm
ergəm
ergəm
my.son
no
ergəm
ergə-m
erge-m
son-ACC
no-case
ulo
ulo
ulo
is
ad/no/vb
kertmən
kertmən
kertmən
X
av
kertmən
kert-mə-n
kert-me-n
be.able.to-PTCP.PASS-GEN
vb1-ad-case
kertmən
kert-mə-n
kert-me-n
swaddle-PTCP.PASS-GEN
vb1-ad-case
βuj
βuj
βuj
head
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
muʃkəndəʃ,
muʃkəndə-ʃ
muʃkəndo-ʃ
fist-ILL
no-case
muʃkəndəʃ,
muʃkəndə-ʃ-ø
muʃkəndo-ʃ-ø
hit.with.one's.fist-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
ergən
ergə-n
erge-n
son-GEN
no-case
nerʒəm
ner-ʒə-m
ner-ʒe-m
nose-3SG-ACC
no-poss-case
susərtəʃ.
susərtə-ʃ-ø
susərto-ʃ-ø
wound-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-67


ut͡ɕiteʎ ergən ner gət͡ɕʃe βyr jogaʃ tyŋale.

ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
ergən
ergə-n
erge-n
son-GEN
no-case
ner
ner
ner
nose
no
gət͡ɕʃe
gət͡ɕ-ʃe
gət͡ɕ-ʒe
from-3SG
po-poss
βyr
βyr
βyr
blood
no
jogaʃ
jog-aʃ
jogo-aʃ
flow-INF
vb2-inf
tyŋale.
tyŋal-ʲe
tyŋal-je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-68


ut͡ɕiteʎ erge, magəren-magəren, at͡ɕaʒ dek kajəʃ.

ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
erge,
erge
erge
son
no
erge,
er-ge
er-ge
morning-COM
ad/av/no-case
erge,
erge-ø
erge-ø
warp-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge,
erge-ø
erge-ø
reap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
erge,
erge-ø
erge-ø
warp-CNG
vb2-conn
erge,
erge-ø
erge-ø
reap-CNG
vb2-conn
magəren-magəren,
magər-en-ø-magər-en-ø
magəre-en-ømagəre-en-ø
make.sounds-PST2-3SGmake.sounds-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
magəren-magəren,
magər-en-ø-magər-en
magəre-en-ømagəre-en
make.sounds-PST2-3SGmake.sounds-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
magəren-magəren,
magər-en-magər-en-ø
magəre-enmagəre-en-ø
make.sounds-CVBmake.sounds-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
magəren-magəren,
magər-en-magər-en
magəre-enmagəre-en
make.sounds-CVBmake.sounds-CVB
vb2-advvb2-adv
at͡ɕaʒ
at͡ɕa-ʒ
at͡ɕa-ʒe
father-3SG
no-poss
dek
dek
dek
to
po
kajəʃ.
kaj-əʃ
kaj-ʃ
aftergrass-ILL
no-case
kajəʃ.
kajə-ʃ-ø
kaje-ʃ-ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-69


urok tyŋalme det͡ɕ ont͡ɕət͡ɕ molitβam ludət͡ɕ.

urok
urok
urok
lesson
no
tyŋalme
tyŋalme
tyŋalme
started
ad
tyŋalme
tyŋal-me
tyŋal-me
start-PTCP.PASS
vb1-ad
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
ont͡ɕət͡ɕ
ont͡ɕət͡ɕ
ont͡ɕət͡ɕ
from.in.front.of
av/po
molitβam
molitβa-m
molitβa-m
prayer-ACC
no-case
molitβam
molitβa-m
molitβa-em
prayer-1SG
no-poss
molitβam
molitβa-m-ø
molitβa-em-ø
prayer-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
molitβam
molitβa-m-ø
molitβa-em-ø
prayer-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
molitβam
molitβa-m-ø
molitβa-em-ø
prayer-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ludət͡ɕ.
lud-ət͡ɕ
lud-ət͡ɕ
read-PST1.2SG
vb1-tense.pers
ludət͡ɕ.
lud-ət͡ɕ
lud-ət͡ɕ
read-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-1-8-70


molitβa pətəmek, ut͡ɕiteʎ, nimom peleʃtəde, sakarəm ʃojagorem gət͡ɕ kut͡ɕəʃ, koŋga lukəʃ namijen ʃuralten, sukəkten ʃəndəʃ, βara kət͡ɕkərale:

molitβa
molitβa
molitβa
prayer
no
pətəmek,
pətə-mek
pəte-mek
end-CVB.PRI
vb2-adv
ut͡ɕiteʎ,
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
nimom
ɲimom
ɲimom
nothing
pr
nimom
ɲimo-m
ɲimo-m
nothing-ACC
ad/av/pr-case
peleʃtəde,
peleʃtəde
peleʃtəde
silently
av
peleʃtəde,
peleʃtə-de
peleʃte-de
say-CVB.NEG
vb2-adv
sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
ʃojagorem
ʃojagorem
ʃojagorem
back.of.the.head
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
kut͡ɕəʃ,
kut͡ɕəʃ
kut͡ɕəʃ
endurance
no
kut͡ɕəʃ,
kut͡ɕə-ʃ
kut͡ɕo-ʃ
ascarid-ILL
no-case
kut͡ɕəʃ,
kut͡ɕə-ʃ-ø
kut͡ɕo-ʃ-ø
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers
koŋga
koŋga
koŋga
stove
no
lukəʃ
luk-əʃ
luk-ʃ
corner-ILL
no-case
lukəʃ
luk-əʃ
luk-ʃ
X-ILL
no-case
lukəʃ
luk-əʃ
luk-ʃ
X-ILL
no-case
namijen
namij-en-ø
namije-en-ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
namijen
namij-en
namije-en
bring-CVB
vb2-adv
ʃuralten,
ʃuralt-en-ø
ʃuralte-en-ø
stick.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃuralten,
ʃuralt-en
ʃuralte-en
stick.in-CVB
vb2-adv
sukəkten
sukəkt-en-ø
sukəkto-en-ø
bring.somebody.to.their.knees-PST2-3SG
vb2-tense-pers
sukəkten
sukəkt-en
sukəkto-en
bring.somebody.to.their.knees-CVB
vb2-adv
sukəkten
sukə-kt-en-ø
suko-kte-en-ø
kneel.down-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
sukəkten
sukə-kt-en
suko-kte-en
kneel.down-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
ʃəndəʃ,
ʃəndəʃ
ʃəndəʃ
sheaves.in.drying.barn
no
ʃəndəʃ,
ʃəndə-ʃ-ø
ʃənde-ʃ-ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
kət͡ɕkərale:
kət͡ɕkəral-ʲe
kət͡ɕkəral-je
shout-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-71


— ja dam tebe dratʲśa!.ː

ja
ja
ja
or
co
ja
ja
ja
well
in
dam
*ː
*ː
***
***
tebe
tebe
tebe
X
pa
dratʲśa!.ː
*ː
*ː
***
***



1-1-8-72


ʃogo kas ʃumeʃ!

ʃogo
ʃogo
ʃogo
stop
vb
ʃogo
ʃogo
ʃogo
mute
ad
ʃogo
ʃogo-ø
ʃogo-ø
stand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃogo
ʃogo-ø
ʃogo-ø
stand-CNG
vb2-conn
kas
kas
kas
evening
av/no
ʃumeʃ!
ʃumeʃ
ʃumeʃ
to
po
ʃumeʃ!
ʃum-eʃ
ʃum-eʃ
tire-3SG
vb1-pers
ʃumeʃ!
ʃu-meʃ
ʃu-meʃ
reach-CVB.FUT
vb1-adv
ʃumeʃ!
ʃu-meʃ
ʃu-meʃ
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
ʃumeʃ!
ʃu-meʃ
ʃu-meʃ
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
ʃumeʃ!
ʃu-m-eʃ
ʃu-me-eʃ
reach-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
ʃumeʃ!
ʃu-m-eʃ
ʃu-me-eʃ
ferment-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
ʃumeʃ!
ʃu-m-eʃ
ʃu-me-eʃ
whittle-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case



1-1-8-73


sakar kəde-godo kənel ʃogale.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
kəde-godo
kəde-godo
kəde-godo
X
de
kənel
kəɲel-ø
kəɲel-ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kənel
kəɲel-ø
kəɲel-ø
get.up-CNG
vb1-conn
kənel
kəɲel-ø
kəɲel-ø
get.up-CVB
vb1-adv
ʃogale.
ʃogale-ø
ʃogale-ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃogale.
ʃogal-ʲe
ʃogal-je
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃogale.
ʃogale-ø
ʃogale-ø
plough-CNG
vb2-conn



1-1-8-74


— kuʃko kənelat!

kuʃko
kuʃko
kuʃko
where
av/pr
kuʃko
kuʃ-ko
kuʃ-ʃke
where-ILL
av/co/pr-case
kuʃko
kuʃk-o
kuʃk-je
grow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
kənelat!
kəɲel-at
kəɲel-at
get.up-2SG
vb1-pers
kənelat!
kəɲe-la-t
kəɲe-la-et
hemp-COMP-2SG
no-case-poss
kənelat!
kəɲe-la-t
kəɲe-la-et
hemp-PL-2SG
no-num-poss
kənelat!
kəɲe-la-t
kəɲe-la-at
hemp-COMP-and
no-case-enc
kənelat!
kəɲe-la-t
kəɲe-la-at
hemp-PL-and
no-num-enc
kənelat!
kəɲel-ø-at
kəɲel-ø-at
get.up-CNG-and
vb1-conn-enc
kənelat!
kəɲel-ø-at
kəɲel-ø-at
get.up-CVB-and
vb1-adv-enc



1-1-8-75


ʃogo pulβuj ymbalne!

ʃogo
ʃogo
ʃogo
stop
vb
ʃogo
ʃogo
ʃogo
mute
ad
ʃogo
ʃogo-ø
ʃogo-ø
stand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃogo
ʃogo-ø
ʃogo-ø
stand-CNG
vb2-conn
pulβuj
pulβuj
pulβuj
knee
no
ymbalne!
ymbalne
ymbalne
above
av/po



1-1-8-76


— kət͡ɕkəra ut͡ɕiteʎ.

kət͡ɕkəra
kət͡ɕkər-a
kət͡ɕkəre-a
shout-3SG
vb2-pers
ut͡ɕiteʎ.
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no



1-1-8-7ː


sakar sukalten ok ʃit͡ɕ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
sukalten
sukalt-en-ø
sukalte-en-ø
kneel.down-PST2-3SG
vb2-tense-pers
sukalten
sukalt-en
sukalte-en
kneel.down-CVB
vb2-adv
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
ʃit͡ɕ.
ʃit͡ɕ-ø
ʃint͡ɕ-ø
sit.down-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃit͡ɕ.
ʃit͡ɕ-ø
ʃint͡ɕ-ø
sit.down-CNG
vb1-conn
ʃit͡ɕ.
ʃit͡ɕ-ø
ʃint͡ɕ-ø
sit.down-CVB
vb1-adv



1-1-8-78


ut͡ɕiteʎ utlarak ʃədeʃkəʃ:

ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
ut͡ɕiteʎ
teacher
no
utlarak
utlarak
utlarak
more
av
utlarak
utla-rak
utla-rak
more-COMP
av/po-deg
utlarak
utl-a-rak
utlo-a-rak
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
ʃədeʃkəʃ:
ʃədeʃkə-ʃ-ø
ʃədeʃke-ʃ-ø
be.angry-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-79


— a, tə ne xot͡ɕeɕ sluʃatʲśa!

a,
a
a
and
co
a,
a
a
so
pa
a,
a
a
oh
in
tə
tə
tə
this
pr
tə
tə
tə
X
pa
ne
ne
ne
X
pa
xot͡ɕeɕ
*ː
*ː
***
***
sluʃatʲśa!
*ː
*ː
***
***



1-1-8-80


sakar βujeʃ linejka ʃolt pernəʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
βujeʃ
βujeʃ
βujeʃ
into.one's.head
av/po
βujeʃ
βuj-eʃ
βuj-eʃ
head-LAT
no-case
linejka
*ː
*ː
***
***
ʃolt
ʃolt
ʃolt
X
de
pernəʃ.
pernə-ʃ-ø
perne-ʃ-ø
strike.against-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-81


sakar meraŋla tørʃtaltəʃ, omsa βoktense iʃke gət͡ɕ ʃykʃø məʒerʒe den upʃəʒəm solaltəʃ, ʃkol gət͡ɕ lektənat βozo.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
meraŋla
meraŋ-la
meraŋ-la
hare-COMP
no-case
meraŋla
meraŋ-la
meraŋ-la
hare-PL
no-num
meraŋla
meraŋ-la
meraŋ-la
hare-STR
no-enc
meraŋla
mera-ŋ-ø-la
mera-aŋ-ø-la
measure-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
meraŋla
mer-aŋ-ø-la
mer-aŋ-ø-la
community-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
meraŋla
mera-ŋ-ø-la
mera-aŋ-ø-la
measure-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
meraŋla
mer-aŋ-ø-la
mer-aŋ-ø-la
community-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
tørʃtaltəʃ,
tørʃtaltə-ʃ-ø
tørʃtalte-ʃ-ø
jump-PST1-3SG
vb2-tense-pers
omsa
omsa
omsa
door
no
βoktense
*ː
*ː
***
***
iʃke
iʃke
iʃke
hook
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
ʃykʃø
ʃykʃø
ʃykʃø
worn.out
ad
ʃykʃø
ʃyk-ʃø
ʃyk-ʒe
litter-3SG
no-poss
məʒerʒe
məʒer-ʒe
məʒer-ʒe
caftan-3SG
no-poss
den
den
den
and
co
upʃəʒəm
upʃ-əʒə-m
upʃ-ʒe-m
hat-3SG-ACC
no-poss-case
upʃəʒəm
upʃə-ʒə-m
upʃo-ʒe-m
hat-3SG-ACC
no-poss-case
solaltəʃ,
solaltəʃ
solaltəʃ
swing
no
solaltəʃ,
solaltə-ʃ-ø
solalte-ʃ-ø
wave-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ʃkol
ʃkol
ʃkol
school
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
lektənat
lekt-ən-at
lekt-n-at
go-PST2-2SG
vb1-tense-pers
lektənat
lekt-əna-t
lekt-na-at
go-1PL-and
vb1-pers-enc
lektənat
lekt-ən-ø-at
lekt-n-ø-at
go-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
lektənat
lekt-ən-at
lekt-n-at
go-CVB-and
vb1-adv-enc
βozo.
βozo-ø
βozo-ø
write-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βozo.
βoz-o
βoz-je
lie.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βozo.
βozo-ø
βozo-ø
write-CNG
vb2-conn



1-1-8-82


tulet͡ɕ βara ʃkol βoktet͡ɕ ertəməʒ godəmat ʃkol pørtəm tupuj ont͡ɕa əle.

tulet͡ɕ
tulet͡ɕ
tulet͡ɕ
from.that
av
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
ʃkol
ʃkol
ʃkol
school
no
βoktet͡ɕ
βoktet͡ɕ
βoktet͡ɕ
through
av/po
ertəməʒ
ertəmə-ʒ
ertəme-ʒe
past-3SG
ad-poss
ertəməʒ
ertə-mə-ʒ
erte-me-ʒe
pass-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
godəmat
godəm-at
godəm-at
during-and
po-enc
ʃkol
ʃkol
ʃkol
school
no
pørtəm
pørt-əm
pørt-m
house-ACC
no-case
tupuj
tupuj
tupuj
stubborn
ad/av/no
ont͡ɕa
ont͡ɕ-a
ont͡ɕo-a
look-3SG
vb2-pers
əle.
əl-ʲe
ul-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-83


at͡ɕaʒe koləmeke, sakar molo jot͡ɕa-βlak dene pərʎa janda zaβodəʃko paʃam əʃtaʃ kajəʃ, tudo ʃokʃo butəlkam numalaʃ purəʃ.

at͡ɕaʒe
at͡ɕaʒe
at͡ɕaʒe
my.dear
no
at͡ɕaʒe
at͡ɕa-ʒe
at͡ɕa-ʒe
father-3SG
no-poss
koləmeke,
kolə-meke
kolo-meke
die-CVB.PRI
vb2-adv
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
molo
molo
molo
other
no/pr
jot͡ɕa-βlak
jot͡ɕa-βlak
jot͡ɕa-βlak
child-PL
no-num
dene
dene
dene
with
po
pərʎa
pərʎa
pərʎa
together
ad/av
janda
janda
janda
glass
no
zaβodəʃko
zaβod-əʃko
zaβod-ʃke
factory-ILL
no-case
paʃam
paʃa-m
paʃa-m
work-ACC
no-case
paʃam
paʃa-m
paʃa-em
work-1SG
no-poss
paʃam
paʃa-m-ø
paʃa-em-ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
paʃam
paʃa-m-ø
paʃa-em-ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
paʃam
paʃa-m-ø
paʃa-em-ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
əʃtaʃ
əʃt-aʃ
əʃte-aʃ
do-INF
vb2-inf
kajəʃ,
kaj-əʃ
kaj-ʃ
aftergrass-ILL
no-case
kajəʃ,
kajə-ʃ-ø
kaje-ʃ-ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
ʃokʃo
ʃokʃo
ʃokʃo
heat
ad/no
ʃokʃo
ʃok-ʃo
ʃokt-ʃe
sift-PTCP.ACT
vb1-ad
ʃokʃo
ʃok-ʃo
ʃok-ʒe
shock-3SG
no-poss
ʃokʃo
ʃok-ʃo
ʃokt-ʒe
sift-IMP.3SG
vb1-mood.pers
ʃokʃo
ʃok-ø-ʃo
ʃokt-ø-ʒe
sift-CNG-3SG
vb1-conn-poss
ʃokʃo
ʃok-ø-ʃo
ʃokt-ø-ʒe
sift-CVB-3SG
vb1-adv-poss
butəlkam
butəlka-m
butəlka-m
bottle-ACC
no-case
butəlkam
butəlka-m
butəlka-em
bottle-1SG
no-poss
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
numalaʃ
numal-aʃ
numal-aʃ
carry-INF
vb1-inf
purəʃ.
purəʃ
purəʃ
nase
no
purəʃ.
purə-ʃ-ø
puro-ʃ-ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-84


tuʃtəʒo ila əle, paʃadarat perβəj təlzəʃtak kandaʃ teŋge t͡ɕolo logale.

tuʃtəʒo
tuʃtə-ʒo
tuʃto-ʒe
there-3SG
av/pa/pr-poss
tuʃtəʒo
tuʃtə-ʒo
tuʃto-ʒe
riddle-3SG
no-poss
tuʃtəʒo
tuʃtə-ʒo
tuʃto-ʒe
ask-IMP.3SG
vb2-mood.pers
tuʃtəʒo
tu-ʃtə-ʒo
tu-ʃte-ʒe
that-INE-3SG
pr-case-poss
tuʃtəʒo
tu-ʃtə-ʒo
tu-ʃte-ʒe
gland-INE-3SG
no-case-poss
tuʃtəʒo
tu-ʃtə-ʒo
tu-ʃte-ʒe
banner-INE-3SG
no-case-poss
tuʃtəʒo
tuʃ-tə-ʒo
tuʃ-ʃte-ʒe
seed-INE-3SG
no-case-poss
tuʃtəʒo
tuʃ-tə-ʒo
tuʃ-ʃte-ʒe
flourish-INE-3SG
no-case-poss
tuʃtəʒo
tuʃ-tə-ʒo
tuʃ-ʃte-ʒe
there-INE-3SG
av/pr-case-poss
tuʃtəʒo
tuʃtə-ø-ʒo
tuʃto-ø-ʒe
ask-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ila
i-la
i-la
and-STR
co-enc
ila
i-la
i-la
X-STR
pa-enc
ila
il-a
ile-a
live-3SG
vb2-pers
əle,
əl-ʲe
ul-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
paʃadarat
paʃadar-at
paʃadar-at
wages-and
no-enc
perβəj
perβəj
perβəj
first
ad/av/nm
təlzəʃtak
təlzə-ʃt-ak
təlze-ʃt-ak
moon-3PL-STR
no-poss-enc
təlzəʃtak
təlzə-ʃt-ak
təlze-ʃte-ak
moon-INE-STR
no-case-enc
kandaʃ
kandaʃ
kandaʃ
eight
nm
teŋge
teŋge
teŋge
ruble
no
t͡ɕolo
t͡ɕolo
t͡ɕolo
about
po
logale.
logal-ʲe
logal-je
touch-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-85


no sakarlan paʃaʃte eŋgek toʎo.

no
no
no
but
co/no/pa
no
no
no
gee.up
in
sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
paʃaʃte
paʃa-ʃte
paʃa-ʃte
work-INE
no-case
eŋgek
eŋgek
eŋgek
misfortune
no
toʎo.
tol-ʲo
tol-je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-86


ik erdene sakar paʃaʃke lektən.

ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
erdene
erdene
erdene
in.the.morning
av
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
paʃaʃke
paʃa-ʃke
paʃa-ʃke
work-ILL
no-case
lektən.
lekt-ən-ø
lekt-n-ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektən.
lekt-ən
lekt-n
go-CVB
vb1-adv



1-1-8-87


master jyʃø ulmaʃ.

master
master
master
foreman
no
jyʃø
jyʃø
jyʃø
drunken
ad/no
jyʃø
jy-ʃø
jy-ʃe
drink-PTCP.ACT
vb1-ad
ulmaʃ.
ulmaʃ
ulmaʃ
being
no/pa/vb
ulmaʃ.
ul-maʃ
ul-maʃ
be-NMLZ
vb1-deriv.n



1-1-8-8ː


sakar ʃuarəme koŋgaʃ ala-məɲar gana butəlkam namijen kodəʃ, iktat əʃat pere, əʃat ʃyrdø.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ʃuarəme
ʃuarəme
ʃuarəme
tempered
ad
ʃuarəme
ʃuarə-me
ʃuare-me
temper-PTCP.PASS
vb2-ad
koŋgaʃ
koŋga-ʃ
koŋga-ʃ
stove-ILL
no-case
koŋgaʃ
koŋga-ʃ
koŋga-eʃ
stove-LAT
no-case
ala-məɲar
ala-məɲar
ala-məɲar
some
av/pr
gana
gana
gana
times
no/po
butəlkam
butəlka-m
butəlka-m
bottle-ACC
no-case
butəlkam
butəlka-m
butəlka-em
bottle-1SG
no-poss
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
namijen
namij-en-ø
namije-en-ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
namijen
namij-en
namije-en
bring-CVB
vb2-adv
kodəʃ,
kod-əʃ
kod-ʃ
code-ILL
no-case
kodəʃ,
kodə-ʃ-ø
kodo-ʃ-ø
leave-PST1-3SG
vb2-tense-pers
iktat
iktat
iktat
anybody
nm/pr
iktat
ikt-at
ikte-at
one-and
nm/pr-enc
əʃat
ə-ʃ-ø-at
ə-ʃ-ø-at
NEG-PST-3SG-and
vb-tense-pers-enc
pere,
pere
pere
power
no
pere,
pere-ø
pere-ø
hit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pere,
pere-ø
pere-ø
hit-CNG
vb2-conn
əʃat
ə-ʃ-ø-at
ə-ʃ-ø-at
NEG-PST-3SG-and
vb-tense-pers-enc
ʃyrdø.
ʃyrdø-ø
ʃyrdø-ø
scold-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃyrdø.
ʃyrdø-ø
ʃyrdø-ø
scold-CNG
vb2-conn



1-1-8-89


sakarən t͡ɕonʒəlan sajənak t͡ɕut͡ɕo.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
t͡ɕonʒəlan
t͡ɕon-ʒə-lan
t͡ɕon-ʒe-lan
soul-3SG-DAT
no-poss-case
t͡ɕonʒəlan
t͡ɕon-ʒə-la-n
t͡ɕon-ʒe-la-n
soul-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
sajənak
sajənak
sajənak
very
av
sajənak
sajən-ak
sajən-ak
well-STR
av-enc
sajənak
sajən-ak
sajən-ak
each-STR
po-enc
sajənak
sajə-na-k
saje-na-ak
good-1PL-STR
ad-poss-enc
sajənak
saj-ən-ak
saj-n-ak
good-GEN-STR
ad/av-case-enc
t͡ɕut͡ɕo.
t͡ɕut͡ɕ-o
t͡ɕut͡ɕ-je
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-90


sakar, master dek tolən, soβokʃəm ʃujen ʃogale.

sakar,
sakar
sakar
Sakar
na
master
master
master
foreman
no
dek
dek
dek
to
po
tolən,
tol-ən-ø
tol-n-ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolən,
tol-ən
tol-n
come-CVB
vb1-adv
soβokʃəm
soβok-ʃə-m
soβok-ʒe-m
shovel-3SG-ACC
no-poss-case
ʃujen
ʃuj-en-ø
ʃujo-en-ø
stretch.out-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃujen
ʃuj-en
ʃujo-en
stretch.out-CVB
vb2-adv
ʃogale.
ʃogale-ø
ʃogale-ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃogale.
ʃogal-ʲe
ʃogal-je
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃogale.
ʃogale-ø
ʃogale-ø
plough-CNG
vb2-conn



1-1-8-91


master ala lymənak, ala joŋələʃ — tidəm sakar palen ogəl — ʃokʃo butəlkam soβokəʃ koltəmo olmeʃ, sakarən kidβurgəʃkəʒo ʃuen.

master
master
master
foreman
no
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
lymənak,
lymən-ak
lymən-ak
intentionally-STR
ad/av/po-enc
lymənak,
lymə-na-k
lymø-na-ak
sore-1PL-STR
no-poss-enc
lymənak,
lymə-na-k
lymø-na-ak
glue-1PL-STR
no-poss-enc
lymənak,
lym-ən-ak
lym-n-ak
name-GEN-STR
no-case-enc
lymənak,
lymə-n-ak
lymø-n-ak
sore-GEN-STR
no-case-enc
lymənak,
lymə-n-ak
lymø-n-ak
glue-GEN-STR
no-case-enc
ala
ala
ala
maybe
co/pa
ala
ala
ala
pitch
no
ala
a-la
a-la
and-STR
co-enc
ala
a-la
a-la
so-STR
pa-enc
ala
a-la
a-la
oh-STR
in-enc
ala
al-a
ale-a
soften.bast-3SG
vb2-pers
joŋələʃ —
joŋələʃ
joŋələʃ
mistake
ad/av/no
joŋələʃ —
joŋələ-ʃ-ø
joŋəlo-ʃ-ø
make.mistakes-PST1-3SG
vb2-tense-pers
tidəm
tidə-m
tide-m
this-ACC
pr-case
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
palen
pal-en-ø
pale-en-ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
palen
pal-en
pale-en
know-CVB
vb2-adv
ogəl —
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ʃokʃo
ʃokʃo
ʃokʃo
heat
ad/no
ʃokʃo
ʃok-ʃo
ʃokt-ʃe
sift-PTCP.ACT
vb1-ad
ʃokʃo
ʃok-ʃo
ʃok-ʒe
shock-3SG
no-poss
ʃokʃo
ʃok-ʃo
ʃokt-ʒe
sift-IMP.3SG
vb1-mood.pers
ʃokʃo
ʃok-ø-ʃo
ʃokt-ø-ʒe
sift-CNG-3SG
vb1-conn-poss
ʃokʃo
ʃok-ø-ʃo
ʃokt-ø-ʒe
sift-CVB-3SG
vb1-adv-poss
butəlkam
butəlka-m
butəlka-m
bottle-ACC
no-case
butəlkam
butəlka-m
butəlka-em
bottle-1SG
no-poss
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
butəlkam
butəlka-m-ø
butəlka-em-ø
bottle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
soβokəʃ
soβok-əʃ
soβok-ʃ
shovel-ILL
no-case
koltəmo
koltəmo
koltəmo
sent
ad
koltəmo
koltə-mo
kolto-me
send-PTCP.PASS
vb2-ad
olmeʃ,
olmeʃ
olmeʃ
instead
po
olmeʃ,
olm-eʃ
olmo-eʃ
place-LAT
no-case
sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
kidβurgəʃkəʒo
kidβurgə-ʃkə-ʒo
kidβurgo-ʃke-ʒe
forearm-ILL-3SG
no-case-poss
ʃuen.
ʃuen
ʃuen
sparsely
av
ʃuen.
ʃue-n
ʃue-n
thin-GEN
ad-case
ʃuen.
ʃue-n
ʃue-n
anthill-GEN
no-case
ʃuen.
ʃu}-en-ø
ʃuo-en-ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃuen.
ʃu}-en
ʃuo-en
throw-CVB
vb2-adv



1-1-8-92


sakarən kidʃe gət͡ɕ soβok tunamak βolen βozo, kidβurgo taraj gaj joʃkargəʃ, pykʃ gaj βydotəza nalən ʃint͡ɕe, t͡ɕətədəmən t͡ɕot put͡ɕəʃtaʃ tyŋale.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
kidʃe
kid-ʃe
kid-ʒe
hand-3SG
no-poss
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
soβok
soβok
soβok
shovel
no
tunamak
tunamak
tunamak
immediately
av
tunamak
tunam-ak
tunam-ak
then-STR
av-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-m-ak
heifer-ACC-STR
no-case-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-em-ak
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
tunamak
tuna-m-a-k
tuna-em-a-ak
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tuna-m-ø-ak
tuna-em-ø-ak
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
tunamak
tuna-m-ø-ak
tuna-em-ø-ak
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
tunamak
tuna-m--ak
tuna-em-je-ak
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
βolen
βol-en-ø
βolo-en-ø
descend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βolen
βol-en
βolo-en
descend-CVB
vb2-adv
βozo,
βozo-ø
βozo-ø
write-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βozo,
βoz-o
βoz-je
lie.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βozo,
βozo-ø
βozo-ø
write-CNG
vb2-conn
kidβurgo
kidβurgo
kidβurgo
forearm
no
taraj
taraj
taraj
red.calico
no
gaj
gaj
gaj
like
ad/av/pa/po
joʃkargəʃ,
joʃkargə-ʃ
joʃkarge-ʃ
red-ILL
ad/no-case
joʃkargəʃ,
joʃkargə-ʃ-ø
joʃkarge-ʃ-ø
redden-PST1-3SG
vb2-tense-pers
pykʃ
pykʃ
pykʃ
nut
no
gaj
gaj
gaj
like
ad/av/pa/po
βydotəza
βydotəza
βydotəza
callus
no
nalən
nal-ən-ø
nal-n-ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalən
nal-ən
nal-n
take-CVB
vb1-adv
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕ-e
ʃint͡ɕ-je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-CNG
vb2-conn
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-CNG
vb2-conn
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmən
intolerably
av
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmə-n
t͡ɕətədəme-n
intolerable-GEN
ad-case
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətə-dəmə-n
t͡ɕəte-dəme-n
tolerate-PTCP.NEG-GEN
vb2-ad-case
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
very
av
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
number
no
put͡ɕəʃtaʃ
put͡ɕəʃt-aʃ
put͡ɕəʃto-aʃ
ache-INF
vb2-inf
tyŋale.
tyŋal-ʲe
tyŋal-je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-93


sakarəm tunamak feʎdʃer dek βyden naŋgajəʃt.

sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
tunamak
tunamak
tunamak
immediately
av
tunamak
tunam-ak
tunam-ak
then-STR
av-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-m-ak
heifer-ACC-STR
no-case-enc
tunamak
tuna-m-ak
tuna-em-ak
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
tunamak
tuna-m-a-k
tuna-em-a-ak
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tu-na-m-ak
tu-na-m-ak
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
tunamak
tuna-m-ø-ak
tuna-em-ø-ak
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
tunamak
tuna-m-ø-ak
tuna-em-ø-ak
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
tunamak
tuna-m--ak
tuna-em-je-ak
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
feʎdʃer
feʎdʃer
feʎdʃer
medical.assistant
no
dek
dek
dek
to
po
βyden
βyd-en-ø
βydø-en-ø
lead-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βyden
βyd-en
βydø-en
lead-CVB
vb2-adv
naŋgajəʃt.
naŋgajə-ʃt
naŋgaje-ʃt
take-IMP.3PL
vb2-mood.pers
naŋgajəʃt.
naŋgajə-ʃ-t
naŋgaje-ʃ-t
take-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-1-8-94


feʎdʃer, ala-mogaj eməm ʃyren, mamək gaj puʃkədo oʃ βəner dene pidən koltəʃ.

feʎdʃer,
feʎdʃer
feʎdʃer
medical.assistant
no
ala-mogaj
ala-mogaj
ala-mogaj
some
ad/av/pr
eməm
em-əm
em-m
medicine-ACC
no-case
ʃyren,
ʃyre-n
ʃyre-n
harrow-GEN
no-case
ʃyren,
ʃyre-n
ʃyre-n
drone-GEN
no-case
ʃyren,
ʃyre-n
ʃyre-n
sieve-GEN
no-case
ʃyren,
ʃyr-en-ø
ʃyrø-en-ø
spread-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃyren,
ʃyr-en-ø
ʃyrø-en-ø
strain-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃyren,
ʃyr-en-ø
ʃyrø-en-ø
fish-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃyren,
ʃyr-en-ø
ʃyrø-en-ø
harrow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃyren,
ʃyr-en
ʃyrø-en
spread-CVB
vb2-adv
ʃyren,
ʃyr-en
ʃyrø-en
strain-CVB
vb2-adv
ʃyren,
ʃyr-en
ʃyrø-en
fish-CVB
vb2-adv
ʃyren,
ʃyr-en
ʃyrø-en
harrow-CVB
vb2-adv
mamək
mamək
mamək
down
no
gaj
gaj
gaj
like
ad/av/pa/po
puʃkədo
puʃkədo
puʃkədo
soft
ad
oʃ
oʃ
oʃ
white
ad
βəner
βəɲer
βəɲer
linen
no
dene
dene
dene
with
po
pidən
pid-ən-ø
pid-n-ø
tie-PST2-3SG
vb1-tense-pers
pidən
pid-ən
pid-n
tie-CVB
vb1-adv
koltəʃ.
koltəʃ
koltəʃ
conductivity
no
koltəʃ.
koltə-ʃ-ø
kolto-ʃ-ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-95


sutka gət͡ɕ adak tolaʃ ʃydəʃ.

sutka
sutka
sutka
twenty-four-hour.period
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
adak
adak
adak
again
av
tolaʃ
tol-aʃ
tol-aʃ
come-INF
vb1-inf
tolaʃ
tol-aʃ
tolo-aʃ
steal-INF
vb2-inf
ʃydəʃ.
ʃydəʃ
ʃydəʃ
hoop
no
ʃydəʃ.
ʃydə-ʃ
ʃydø-ʃ
hundred-ILL
nm-case
ʃydəʃ.
ʃydə-ʃ-ø
ʃydø-ʃ-ø
order-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-96


no sutka gət͡ɕ sakar, zaβodəm kudalten, møŋgəʃkəʒø oʃkəʎo: ozalan t͡ɕolak jeŋ ok kyl.ː

no
no
no
but
co/no/pa
no
no
no
gee.up
in
sutka
sutka
sutka
twenty-four-hour.period
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
sakar,
sakar
sakar
Sakar
na
zaβodəm
zaβod-əm
zaβod-m
factory-ACC
no-case
kudalten,
kudalt-en-ø
kudalte-en-ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kudalten,
kudalt-en
kudalte-en
throw-CVB
vb2-adv
møŋgəʃkəʒø
møŋgəʃkə-ʒø
møŋgəʃkø-ʒe
home-3SG
av-poss
møŋgəʃkəʒø
møŋgə-ʃkə-ʒø
møŋgø-ʃke-ʒe
home-ILL-3SG
av/no/po-case-poss
oʃkəʎo:
oʃkəl-ʲo
oʃkəl-je
step-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ozalan
oza-lan
oza-lan
owner-DAT
no-case
ozalan
oza-la-n
oza-la-n
owner-PL-GEN
no-num-case
t͡ɕolak
t͡ɕolak
t͡ɕolak
lacking.fingers.or.hands
ad/no
t͡ɕolak
t͡ɕol-ak
t͡ɕolo-ak
about-STR
po-enc
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
kyl.ː
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kyl.ː
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
kyl.ː
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-CVB
vb1-adv



1-1-8-97


sakarlan ʃuko orlanaʃ tyknəʃ, kidʃe pel ij gət͡ɕ iʒe tørlanəʃ.

sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
ʃuko
ʃuko
ʃuko
a.lot
ad/av/no
orlanaʃ
orlan-aʃ
orlane-aʃ
suffer-INF
vb2-inf
tyknəʃ,
tyknəʃ
tyknəʃ
collision
no
tyknəʃ,
tyknə-ʃ-ø
tyknø-ʃ-ø
touch-PST1-3SG
vb2-tense-pers
kidʃe
kid-ʃe
kid-ʒe
hand-3SG
no-poss
pel
pel
pel
half
no
pel
pel-ø
pel-ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CNG
vb1-conn
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CVB
vb1-adv
ij
ij
ij
year
no
ij
ij
ij
ice
no
ij
ij
ij
chisel
no
ij
ij-ø
ij-ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ij
ij-ø
ij-ø
swim-CNG
vb1-conn
ij
ij-ø
ij-ø
swim-CVB
vb1-adv
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
iʒe
iʒe
iʒe
not.until
av/pa
iʒe
i-ʒe
i-ʒe
and-3SG
co-poss
iʒe
i-ʒe
i-ʒe
X-3SG
pa-poss
tørlanəʃ.
tørlanə-ʃ-ø
tørlane-ʃ-ø
heal-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-98


kidʃe tørlanəmek, sakar paʃam əʃtaʃ əʃ kaje.

kidʃe
kid-ʃe
kid-ʒe
hand-3SG
no-poss
tørlanəmek,
tørlanə-mek
tørlane-mek
heal-CVB.PRI
vb2-adv
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
paʃam
paʃa-m
paʃa-m
work-ACC
no-case
paʃam
paʃa-m
paʃa-em
work-1SG
no-poss
paʃam
paʃa-m-ø
paʃa-em-ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
paʃam
paʃa-m-ø
paʃa-em-ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
paʃam
paʃa-m-ø
paʃa-em-ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
əʃtaʃ
əʃt-aʃ
əʃte-aʃ
do-INF
vb2-inf
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kaje.
kaje-ø
kaje-ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kaje.
kaje-ø
kaje-ø
go-CNG
vb2-conn



1-1-8-9ː


jøratəme βerʒe t͡ɕodəra lije.

jøratəme
jøratəme
jøratəme
dear
ad
jøratəme
jøratə-me
jørate-me
love-PTCP.PASS
vb2-ad
βerʒe
βer-ʒe
βer-ʒe
place-3SG
no-poss
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
forest
no
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
coarse
ad
lije.
lij-e
lij-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-10ː


kudaʃnur jal t͡ɕodəra tyrəʃtø ʃint͡ɕa.

kudaʃnur
kudaʃnur
kudaʃnur
Kudashnur
na
jal
jal
jal
village
no
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
forest
no
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
coarse
ad
tyrəʃtø
tyr-əʃtø
tyr-ʃte
edge-INE
no-case
tyrəʃtø
tyr-əʃtø
tyr-ʃte
embroidery-INE
no-case
ʃint͡ɕa.
ʃint͡ɕa
ʃint͡ɕa
eye
no
ʃint͡ɕa.
ʃint͡ɕ-a
ʃint͡ɕe-a
sit-3SG
vb2-pers
ʃint͡ɕa.
ʃint͡ɕ-a
ʃint͡ɕe-a
know-3SG
vb2-pers



1-1-8-101


umbakəʒe, elnet βes mogərəʃ ʃumeʃ, — ertak t͡ɕodəra.

umbakəʒe,
umbakəʒe
umbakəʒe
onward
av
umbakəʒe,
umbakə-ʒe
umbake-ʒe
far-3SG
av-poss
elnet
elnet
elnet
Ilet
pn
elnet
eln-et
elne-et
tire-2SG
vb2-pers
elnet
eln-et
elne-et
run-2SG
vb2-pers
βes
βes
βes
different
ad/pr
mogərəʃ
mogərəʃ
mogərəʃ
in.the.direction.of
po
mogərəʃ
mogər-əʃ
mogər-ʃ
body-ILL
no-case
ʃumeʃ, —
ʃumeʃ
ʃumeʃ
to
po
ʃumeʃ, —
ʃum-eʃ
ʃum-eʃ
tire-3SG
vb1-pers
ʃumeʃ, —
ʃu-meʃ
ʃu-meʃ
reach-CVB.FUT
vb1-adv
ʃumeʃ, —
ʃu-meʃ
ʃu-meʃ
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
ʃumeʃ, —
ʃu-meʃ
ʃu-meʃ
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
ʃumeʃ, —
ʃu-m-eʃ
ʃu-me-eʃ
reach-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
ʃumeʃ, —
ʃu-m-eʃ
ʃu-me-eʃ
ferment-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
ʃumeʃ, —
ʃu-m-eʃ
ʃu-me-eʃ
whittle-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
ertak
ertak
ertak
always
av
ertak
ert-a-k
erte-a-ak
pass-3SG-STR
vb2-pers-enc
ertak
ert-ø-ak
erte-ø-ak
pass-CNG-STR
vb2-conn-enc
t͡ɕodəra.
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
forest
no
t͡ɕodəra.
t͡ɕodəra
t͡ɕodəra
coarse
ad



1-1-8-102


tide t͡ɕodəraʃte tyrlø janləkat ʃuko ulo.

tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
t͡ɕodəraʃte
t͡ɕodəra-ʃte
t͡ɕodəra-ʃte
forest-INE
no-case
t͡ɕodəraʃte
t͡ɕodəra-ʃte
t͡ɕodəra-ʃte
coarse-INE
ad-case
tyrlø
tyrlø
tyrlø
different
ad/no/po
tyrlø
tyrlø-ø
tyrlø-ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tyrlø
tyrlø-ø
tyrlø-ø
embroider-CNG
vb2-conn
janləkat
janlək-at
janlək-at
animal-and
no-enc
ʃuko
ʃuko
ʃuko
a.lot
ad/av/no
ulo.
ulo
ulo
is
ad/no/vb



1-1-8-103


en ʃukəʒo — meraŋ.

en
en
en
SUP
pa
ʃukəʒo —
ʃukəʒo
ʃukəʒo
many.people
no
ʃukəʒo —
ʃukə-ʒo
ʃuko-ʒe
a.lot-3SG
ad/av/no-poss
meraŋ.
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ.
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ.
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ.
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ.
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ.
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ.
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



1-1-8-104


kudaʃnur-βlak ʃoʃo jeda, kəlme lumən jeŋəm numal kertməʒ godəm, meraŋəm poktaʃ koʃtət.

kudaʃnur-βlak
kudaʃnur-βlak
kudaʃnur-βlak
Kudashnur-vlak
na
ʃoʃo
ʃoʃo
ʃoʃo
spring
no
jeda,
jeda
jeda
each
po
kəlme
kəlme
kəlme
frozen
ad/no
kəlme
kəlme-ø
kəlme-ø
freeze.up-IMP.2SG
vb2-mood.pers
kəlme
kəlme-ø
kəlme-ø
freeze.up-CNG
vb2-conn
lumən
lum-ən
lum-n
snow-GEN
no-case
lumən
lum-ən-ø
lum-n-ø
snow-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lumən
lum-ən
lum-n
snow-CVB
vb1-adv
jeŋəm
jeŋ-əm
jeŋ-m
person-ACC
ad/no-case
numal
numal-ø
numal-ø
carry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
numal
numal-ø
numal-ø
carry-CNG
vb1-conn
numal
numal-ø
numal-ø
carry-CVB
vb1-adv
kertməʒ
kert-mə-ʒ
kert-me-ʒe
be.able.to-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
kertməʒ
kert-mə-ʒ
kert-me-ʒe
swaddle-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
godəm,
godəm
godəm
during
po
meraŋəm
meraŋ-əm
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋəm
mera-ŋ-əm
mera-aŋ-əm
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋəm
mer-aŋ-əm
mer-aŋ-əm
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
poktaʃ
pokt-aʃ
pokto-aʃ
drive-INF
vb2-inf
koʃtət.
koʃt-ət
koʃt-ət
go-3PL
vb1-pers



1-1-8-105


pət͡ɕalze-βlak ik oŋaj βerəm aβəren ʃogalət, moləʒo, pət͡ɕaldəme-βlakʃe, kət͡ɕkəren-kət͡ɕkəren, meraŋəm lydəkten, βes tyr gət͡ɕ pət͡ɕalze-βlak dek pokten kondat.

pət͡ɕalze-βlak
pət͡ɕalze-βlak
pət͡ɕalze-βlak
hunter-PL
no-num
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
oŋaj
oŋaj
oŋaj
interesting
ad/av
βerəm
βer-əm
βer-m
place-ACC
no-case
aβəren
aβər-en-ø
aβəre-en-ø
surround-PST2-3SG
vb2-tense-pers
aβəren
aβər-en
aβəre-en
surround-CVB
vb2-adv
ʃogalət,
ʃogal-ət
ʃogal-ət
stand.up-3PL
vb1-pers
moləʒo,
molə-ʒo
molo-ʒe
other-3SG
no/pr-poss
pət͡ɕaldəme-βlakʃe,
pət͡ɕaldəme-βlak-ʃe
pət͡ɕaldəme-βlak-ʒe
unarmed-PL-3SG
ad-num-poss
pət͡ɕaldəme-βlakʃe,
pət͡ɕal-dəme-βlak-ʃe
pət͡ɕal-dəme-βlak-ʒe
gun-without-PL-3SG
no-deriv.ad-num-poss
kət͡ɕkəren-kət͡ɕkəren,
kət͡ɕkəren-kət͡ɕkəren
kət͡ɕkəren-kət͡ɕkəren
shouting
av
meraŋəm
meraŋ-əm
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋəm
mera-ŋ-əm
mera-aŋ-əm
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋəm
mer-aŋ-əm
mer-aŋ-əm
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
lydəkten,
lydəkten
lydəkten
threateningly
av
lydəkten,
lydəkt-en-ø
lydəktø-en-ø
frighten-PST2-3SG
vb2-tense-pers
lydəkten,
lydəkt-en
lydəktø-en
frighten-CVB
vb2-adv
lydəkten,
lyd-əkt-en-ø
lyd-kte-en-ø
be.afraid.of-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
lydəkten,
lyd-əkt-en
lyd-kte-en
be.afraid.of-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
βes
βes
βes
different
ad/pr
tyr
tyr
tyr
edge
no
tyr
tyr
tyr
embroidery
no
tyr
tyr
tyr
X
de
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
pət͡ɕalze-βlak
pət͡ɕalze-βlak
pət͡ɕalze-βlak
hunter-PL
no-num
dek
dek
dek
to
po
pokten
pokt-en-ø
pokto-en-ø
drive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pokten
pokt-en
pokto-en
drive-CVB
vb2-adv
kondat.
kond-at
kondo-at
bring-3PL
vb2-pers
kondat.
kon-da-t
kon-da-at
kitty-2PL-and
no-poss-enc
kondat.
kon-da-t
kon-da-at
alkali-2PL-and
no-poss-enc
kondat.
kond-a-t
kondo-a-at
bring-3SG-and
vb2-pers-enc
kondat.
kond-ø-at
kondo-ø-at
bring-CNG-and
vb2-conn-enc



1-1-8-106


— agat͡ɕ!.ː

agat͡ɕ!.ː
agat͡ɕ
agat͡ɕ
hare
no



1-1-8-107


agat͡ɕ!.ː

agat͡ɕ!.ː
agat͡ɕ
agat͡ɕ
hare
no



1-1-8-108


agat͡ɕ!.ː

agat͡ɕ!.ː
agat͡ɕ
agat͡ɕ
hare
no



1-1-8-109


— ʃokta t͡ɕodəraʃte.

ʃokta
ʃokt-a
ʃokto-a
be.heard-3SG
vb2-pers
t͡ɕodəraʃte.
t͡ɕodəra-ʃte
t͡ɕodəra-ʃte
forest-INE
no-case
t͡ɕodəraʃte.
t͡ɕodəra-ʃte
t͡ɕodəra-ʃte
coarse-INE
ad-case



1-1-8-1ː0


meraŋ təʃ rualta — βaʃtareʃəʒe «agat͡ɕ!» ʃokta.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
təʃ
təʃ
təʃ
here
av/pr
rualta —
rualt-a
rualte-a
grab-3SG
vb2-pers
βaʃtareʃəʒe
βaʃtareʃ-əʒe
βaʃtareʃ-ʒe
toward-3SG
ad/av/po-poss
βaʃtareʃəʒe
βaʃtar-eʃ-əʒe
βaʃtar-eʃ-ʒe
maple-LAT-3SG
no-case-poss
«agat͡ɕ!»
agat͡ɕ
agat͡ɕ
hare
no
ʃokta.
ʃokt-a
ʃokto-a
be.heard-3SG
vb2-pers



1-1-8-1ː


ves βere rualta — adak «agat͡ɕ!.ː» meraŋ təmək βerəʃkəla kudaleʃ.

ves
ves
βes
different
ad/pr
βere
βere
βere
in.a.place
po
rualta —
rualt-a
rualte-a
grab-3SG
vb2-pers
adak
adak
adak
again
av
«agat͡ɕ!.ː»
agat͡ɕ
agat͡ɕ
hare
no
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
təmək
təmək
təmək
quiet
ad/no
βerəʃkəla
βerəʃkə-la
βerəʃke-la
illative-COMP
no-case
βerəʃkəla
βerəʃkə-la
βerəʃke-la
illative-PL
no-num
βerəʃkəla
βerəʃkə-la
βerəʃke-la
illative-STR
no-enc
βerəʃkəla
βer-əʃkə-la
βer-ʃke-la
place-ILL-STR
no-case-enc
kudaleʃ.
kudal-eʃ
kudal-eʃ
run-3SG
vb1-pers



1-1-8-1ː2


təmək βerʒe — en ʃut͡ɕkəʒo: tuʃto meraŋlan mut͡ɕaʃ lijeʃ.ː

təmək
təmək
təmək
quiet
ad/no
βerʒe —
βer-ʒe
βer-ʒe
place-3SG
no-poss
en
en
en
SUP
pa
ʃut͡ɕkəʒo:
ʃut͡ɕkə-ʒo
ʃut͡ɕko-ʒe
terrifying-3SG
ad-poss
tuʃto
tuʃto
tuʃto
there
av/pa/pr
tuʃto
tuʃto
tuʃto
riddle
no
tuʃto
tu-ʃto
tu-ʃte
that-INE
pr-case
tuʃto
tu-ʃto
tu-ʃte
gland-INE
no-case
tuʃto
tu-ʃto
tu-ʃte
banner-INE
no-case
tuʃto
tuʃ-to
tuʃ-ʃte
seed-INE
no-case
tuʃto
tuʃ-to
tuʃ-ʃte
flourish-INE
no-case
tuʃto
tuʃ-to
tuʃ-ʃte
there-INE
av/pr-case
tuʃto
tuʃto-ø
tuʃto-ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tuʃto
tuʃto-ø
tuʃto-ø
ask-CNG
vb2-conn
meraŋlan
meraŋ-lan
meraŋ-lan
hare-DAT
no-case
meraŋlan
meraŋ-la-n
meraŋ-la-n
hare-PL-GEN
no-num-case
mut͡ɕaʃ
mut͡ɕaʃ
mut͡ɕaʃ
end
no
mut͡ɕaʃ
mut͡ɕa-ʃ
mut͡ɕa-ʃ
reed-ILL
no-case
mut͡ɕaʃ
mut͡ɕa-ʃ
mut͡ɕa-eʃ
reed-LAT
no-case
lijeʃ.ː
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ.ː
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers



1-1-8-1ː3


«ʃylt!.ː» ʃokta ik βere — meraŋən ymərʒø pətəʃ.

«ʃylt!.ː»
ʃylt
ʃylt
Shült
na
ʃokta
ʃokt-a
ʃokto-a
be.heard-3SG
vb2-pers
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
βere —
βere
βere
in.a.place
po
meraŋən
meraŋ-ən
meraŋ-n
hare-GEN
no-case
meraŋən
mera-ŋ-ən-ø
mera-aŋ-n-ø
measure-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
meraŋən
mer-aŋ-ən-ø
mer-aŋ-n-ø
community-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
meraŋən
mera-ŋ-ən
mera-aŋ-n
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋən
mer-aŋ-ən
mer-aŋ-n
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ymərʒø
ymər-ʒø
ymər-ʒe
life-3SG
no-poss
pətəʃ.
pətə-ʃ-ø
pəte-ʃ-ø
end-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-1ː4


«ʃylt!» ʃokta βes βere.

«ʃylt!»
ʃylt
ʃylt
Shült
na
ʃokta
ʃokt-a
ʃokto-a
be.heard-3SG
vb2-pers
βes
βes
βes
different
ad/pr
βere.
βere
βere
in.a.place
po



1-1-8-1ː5


jøra, pət͡ɕalzəʒən kidʃe tura ogəl ulmaʃ, meraŋən koβart͡ɕeʃəʒe βele kok jadra logalən.

jøra,
jøra
jøra
good
pa
jøra,
jør-a
jørø-a
roll-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
mix-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
go.out-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
pət͡ɕalzəʒən
pət͡ɕalzə-ʒə-n
pət͡ɕalze-ʒe-n
hunter-3SG-GEN
no-poss-case
kidʃe
kid-ʃe
kid-ʒe
hand-3SG
no-poss
tura
tura
tura
steep
ad/av/no/po
tura
tura
tura
rook
po
ogəl
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ulmaʃ,
ulmaʃ
ulmaʃ
being
no/pa/vb
ulmaʃ,
ul-maʃ
ul-maʃ
be-NMLZ
vb1-deriv.n
meraŋən
meraŋ-ən
meraŋ-n
hare-GEN
no-case
meraŋən
mera-ŋ-ən-ø
mera-aŋ-n-ø
measure-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
meraŋən
mer-aŋ-ən-ø
mer-aŋ-n-ø
community-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
meraŋən
mera-ŋ-ən
mera-aŋ-n
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋən
mer-aŋ-ən
mer-aŋ-n
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
koβart͡ɕeʃəʒe
koβart͡ɕ-eʃ-əʒe
koβart͡ɕe-eʃ-ʒe
buttocks-LAT-3SG
no-case-poss
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
jadra
jadra
jadra
small.shot
no
logalən.
logal-ən-ø
logal-n-ø
touch-PST2-3SG
vb1-tense-pers
logalən.
logal-ən
logal-n
touch-CVB
vb1-adv



1-1-8-1ː6


meraŋ βes βeke orəʃəla kudaleʃ.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
βes
βes
βes
different
ad/pr
βeke
βeke
βeke
to
po
orəʃəla
orəʃə-la
orəʃo-la
rabid-COMP
ad-case
orəʃəla
orəʃə-la
orəʃo-la
rabid-PL
ad-num
orəʃəla
orəʃə-la
orəʃo-la
rabid-STR
ad-enc
orəʃəla
orə-ʃəla
oro-ʃəla
rage-CVB.SIM
vb2-adv
orəʃəla
orə-ʃə-la
oro-ʃe-la
rage-PTCP.ACT-COMP
vb2-ad-case
orəʃəla
orə-ʃə-la
oro-ʃe-la
rage-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
orəʃəla
orə-ʃə-la
oro-ʃe-la
rage-PTCP.ACT-STR
vb2-ad-enc
kudaleʃ.
kudal-eʃ
kudal-eʃ
run-3SG
vb1-pers



1-1-8-1ː7


jøneʃ toleʃ gən, juʒgunam meraŋ poktəʃo-βlaklan kaʒnəʒlan ik meraŋ gət͡ɕ logaleʃ, juʒgunam kok jeŋlan ik meraŋ, a t͡ɕyt͡ɕkədənak t͡ɕumər arteʎlan lut͡ɕko-kolo jeŋlan kok meraŋ βele βereʃteʃ.

jøneʃ
jøneʃ
jøneʃ
successfully
av
jøneʃ
jøn-eʃ
jøn-eʃ
method-LAT
no-case
toleʃ
toʎ-eʃ
toʎ-eʃ
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleʃ
tol-eʃ
tol-eʃ
come-3SG
vb1-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
juʒgunam
juʒgunam
juʒgunam
occasionally
av/pr
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
poktəʃo-βlaklan
poktəʃo-βlak-lan
poktəʃo-βlak-lan
driver-PL-DAT
no-num-case
poktəʃo-βlaklan
poktə-ʃo-βlak-lan
pokto-ʃe-βlak-lan
drive-PTCP.ACT-PL-DAT
vb2-ad-num-case
kaʒnəʒlan
kaʒnə-ʒ-lan
kaʒne-ʒe-lan
each-3SG-DAT
pr-poss-case
kaʒnəʒlan
kaʒnə-ʒ-la-n
kaʒne-ʒe-la-n
each-3SG-PL-GEN
pr-poss-num-case
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
logaleʃ,
logal-eʃ
logal-eʃ
touch-3SG
vb1-pers
juʒgunam
juʒgunam
juʒgunam
occasionally
av/pr
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
jeŋlan
jeŋ-lan
jeŋ-lan
person-DAT
ad/no-case
jeŋlan
jeŋ-la-n
jeŋ-la-n
person-PL-GEN
ad/no-num-case
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
meraŋ,
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ,
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ,
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ,
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ,
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ,
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ,
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
t͡ɕyt͡ɕkədənak
t͡ɕyt͡ɕkədən-ak
t͡ɕyt͡ɕkədən-ak
often-STR
av-enc
t͡ɕyt͡ɕkədənak
t͡ɕyt͡ɕkədə-na-k
t͡ɕyt͡ɕkədø-na-ak
frequent-1PL-STR
ad-poss-enc
t͡ɕyt͡ɕkədənak
t͡ɕyt͡ɕkədə-n-ak
t͡ɕyt͡ɕkədø-n-ak
frequent-GEN-STR
ad-case-enc
t͡ɕumər
t͡ɕumər
t͡ɕumər
all
ad/av/no/pr
arteʎlan
arteʎ-lan
arteʎ-lan
artel-DAT
no-case
arteʎlan
arteʎ-la-n
arteʎ-la-n
artel-PL-GEN
no-num-case
lut͡ɕko-kolo
lut͡ɕko-kolo
lut͡ɕkokolo
fifteentwenty
nmnm
lut͡ɕko-kolo
lut͡ɕko-kolo-ø
lut͡ɕkokolo-ø
fifteendie-IMP.2SG
nmvb2-mood.pers
lut͡ɕko-kolo
lut͡ɕko-kolo-ø
lut͡ɕkokolo-ø
fifteendie-CNG
nmvb2-conn
jeŋlan
jeŋ-lan
jeŋ-lan
person-DAT
ad/no-case
jeŋlan
jeŋ-la-n
jeŋ-la-n
person-PL-GEN
ad/no-num-case
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
βereʃteʃ.
βereʃt-eʃ
βereʃt-eʃ
get.into-3SG
vb1-pers



1-1-8-1ː8


tunam meraŋəm, pərʎa ʃolten, arteʎən kot͡ɕkət.

tunam
tunam
tunam
then
av
tunam
tuna-m
tuna-m
heifer-ACC
no-case
tunam
tuna-m
tuna-em
heifer-1SG
no-poss
tunam
tu-na-m
tu-na-m
that-1PL-ACC
pr-poss-case
tunam
tu-na-m
tu-na-m
gland-1PL-ACC
no-poss-case
tunam
tu-na-m
tu-na-m
banner-1PL-ACC
no-poss-case
tunam
tuna-m-ø
tuna-em-ø
heifer-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
tunam
tuna-m-ø
tuna-em-ø
heifer-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
tunam
tuna-m-ø
tuna-em-ø
heifer-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋəm,
meraŋ-əm
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋəm,
mera-ŋ-əm
mera-aŋ-əm
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋəm,
mer-aŋ-əm
mer-aŋ-əm
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
pərʎa
pərʎa
pərʎa
together
ad/av
ʃolten,
ʃolt-en-ø
ʃolto-en-ø
boil-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃolten,
ʃolt-en
ʃolto-en
boil-CVB
vb2-adv
arteʎən
arteʎən
arteʎən
together
av
arteʎən
arteʎ-ən
arteʎ-n
artel-GEN
no-case
kot͡ɕkət.
kot͡ɕk-ət
kot͡ɕk-ət
eat-3PL
vb1-pers



1-1-8-1ː9


ʃyrʒəm kø məɲar kerteʃ, tunar kot͡ɕkeʃ, a ʃəlʒəm «bukəmgam» əʃten pajlat.

ʃyrʒəm
ʃyr-ʒə-m
ʃyr-ʒe-m
soup-3SG-ACC
no-poss-case
kø
kø
kø
who
pr
məɲar
məɲar
məɲar
how.many
av/co/pr
kerteʃ,
kert-eʃ
kert-eʃ
be.able.to-3SG
vb1-pers
kerteʃ,
kert-eʃ
kert-eʃ
swaddle-3SG
vb1-pers
tunar
tunar
tunar
so.much
av
kot͡ɕkeʃ,
kot͡ɕk-eʃ
kot͡ɕk-eʃ
eat-3SG
vb1-pers
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
ʃəlʒəm
ʃəl-ʒə-m
ʃəl-ʒe-m
meat-3SG-ACC
no-poss-case
«bukəmgam»
bukəmga-m
bukəmga-m
lot-ACC
no-case
«bukəmgam»
bukəmga-m
bukəmga-em
lot-1SG
no-poss
«bukəmgam»
bukəmga-m-ø
bukəmga-em-ø
lot-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
«bukəmgam»
bukəmga-m-ø
bukəmga-em-ø
lot-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
«bukəmgam»
bukəmga-m-ø
bukəmga-em-ø
lot-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
əʃten
əʃt-en-ø
əʃte-en-ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
əʃten
əʃt-en
əʃte-en
do-CVB
vb2-adv
pajlat.
pajl-at
pajle-at
divide-3PL
vb2-pers
pajlat.
paj-la-t
paj-la-et
share-COMP-2SG
no-case-poss
pajlat.
paj-la-t
paj-la-et
fried.meat-COMP-2SG
no-case-poss
pajlat.
paj-la-t
paj-la-et
share-PL-2SG
no-num-poss
pajlat.
paj-la-t
paj-la-et
fried.meat-PL-2SG
no-num-poss
pajlat.
paj-la-t
paj-la-at
share-COMP-and
no-case-enc
pajlat.
paj-la-t
paj-la-at
fried.meat-COMP-and
no-case-enc
pajlat.
paj-la-t
paj-la-at
share-PL-and
no-num-enc
pajlat.
paj-la-t
paj-la-at
fried.meat-PL-and
no-num-enc
pajlat.
pajl-a-t
pajle-a-at
divide-3SG-and
vb2-pers-enc
pajlat.
pajl-ø-at
pajle-ø-at
divide-CNG-and
vb2-conn-enc



1-1-8-120


meraŋ poktaʃ sakar peʃ jøraten.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
poktaʃ
pokt-aʃ
pokto-aʃ
drive-INF
vb2-inf
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
jøraten.
jøraten
jøraten
X
av
jøraten.
jørat-en-ø
jørate-en-ø
love-PST2-3SG
vb2-tense-pers
jøraten.
jørat-en
jørate-en
love-CVB
vb2-adv



1-1-8-121


meraŋəm poktəmo ʒap sakarlan pajremla t͡ɕut͡ɕən.

meraŋəm
meraŋ-əm
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋəm
mera-ŋ-əm
mera-aŋ-əm
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋəm
mer-aŋ-əm
mer-aŋ-əm
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
poktəmo
poktə-mo
pokto-me
drive-PTCP.PASS
vb2-ad
ʒap
ʒap
ʒap
time
no
sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
pajremla
pajrem-la
pajrem-la
holiday-COMP
no-case
pajremla
pajrem-la
pajrem-la
holiday-PL
no-num
pajremla
pajrem-la
pajrem-la
holiday-STR
no-enc
pajremla
pajreml-a
pajremle-a
celebrate-3SG
vb2-pers
t͡ɕut͡ɕən.
t͡ɕut͡ɕən
t͡ɕut͡ɕən
perceptibly
av
t͡ɕut͡ɕən.
t͡ɕut͡ɕ-ən-ø
t͡ɕut͡ɕ-n-ø
seem-PST2-3SG
vb1-tense-pers
t͡ɕut͡ɕən.
t͡ɕut͡ɕ-ən
t͡ɕut͡ɕ-n
seem-CVB
vb1-adv



1-1-8-12ː


lat͡ɕak lyjaʃ gəna sakarlan βaʃke logalən ogəl.

lat͡ɕak
lat͡ɕak
lat͡ɕak
X
av
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
just-STR
av/no/pa-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
swim.bladder-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
basket-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
roller-STR
no-enc
lyjaʃ
lyj-aʃ
lyjø-aʃ
shoot-INF
vb2-inf
gəna
gəna
gəna
only
pa
sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
βaʃke
βaʃke
βaʃke
soon
ad/av/no
βaʃke
βaʃke-ø
βaʃke-ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βaʃke
βaʃke-ø
βaʃke-ø
hurry-CNG
vb2-conn
logalən
logal-ən-ø
logal-n-ø
touch-PST2-3SG
vb1-tense-pers
logalən
logal-ən
logal-n
touch-CVB
vb1-adv
ogəl.
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-1-8-123


ʃkenʒən pət͡ɕalʒe uke ulmaʃ, a jeŋ ʃke pət͡ɕalʒəm somsora ok pu.

ʃkenʒən
ʃken-ʒə-n
ʃke-ʒe-n
REFL-3SG-GEN
pr-poss-case
ʃkenʒən
ʃken-ʒə-n
ʃken-ʒe-n
private-3SG-GEN
ad-poss-case
ʃkenʒən
ʃke-n-ʒə-n
ʃke-n-ʒe-n
REFL-GEN-3SG-GEN
pr-case-poss-case
pət͡ɕalʒe
pət͡ɕal-ʒe
pət͡ɕal-ʒe
gun-3SG
no-poss
uke
uke
uke
no
ad/no/pa
ulmaʃ,
ulmaʃ
ulmaʃ
being
no/pa/vb
ulmaʃ,
ul-maʃ
ul-maʃ
be-NMLZ
vb1-deriv.n
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
ʃke
ʃke
ʃke
REFL
pr
pət͡ɕalʒəm
pət͡ɕal-ʒə-m
pət͡ɕal-ʒe-m
gun-3SG-ACC
no-poss-case
somsora
somsora
somsora
willfully
ad/av
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
pu.
pu
pu
wood
no
pu.
pu-ø
puo-ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-ø
puo-ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-ø
puo-ø
give-CNG
vb2-conn
pu.
pu-ø
puo-ø
blow-CNG
vb2-conn



1-1-8-124


ikana, meraŋəm poktaʃ kajme godəm, sakar ala-kuze leβentej kugəza dene pərʎa lijən.

ikana,
ikana
ikana
once
av
meraŋəm
meraŋ-əm
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋəm
mera-ŋ-əm
mera-aŋ-əm
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋəm
mer-aŋ-əm
mer-aŋ-əm
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
poktaʃ
pokt-aʃ
pokto-aʃ
drive-INF
vb2-inf
kajme
*ː
*ː
***
***
godəm,
godəm
godəm
during
po
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ala-kuze
ala-kuze
ala-kuze
somehow
av/pr
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
dene
dene
dene
with
po
pərʎa
pərʎa
pərʎa
together
ad/av
lijən.
lijən
lijən
as.a
po
lijən.
lij-ən-ø
lij-n-ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijən.
lij-ən
lij-n
be-CVB
vb1-adv



1-1-8-125


leβentej kugəzan pət͡ɕalʒe peʃ jətəra, kuguat ogəl, lat͡ɕak ikʃəβələk.

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəzan
kugəza-n
kugəza-an
old.man-with
no-deriv.ad
kugəzan
kugəza-n
kugəza-n
old.man-GEN
no-case
pət͡ɕalʒe
pət͡ɕal-ʒe
pət͡ɕal-ʒe
gun-3SG
no-poss
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
jətəra,
jətəra
jətəra
beautiful
ad
kuguat
kugu-at
kugu-at
big-and
ad/no-enc
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
lat͡ɕak
lat͡ɕak
lat͡ɕak
X
av
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
just-STR
av/no/pa-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
swim.bladder-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
basket-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
roller-STR
no-enc
ikʃəβələk.
ikʃəβələk
ikʃəβələk
for.children
ad
ikʃəβələk.
ikʃəβə-lək
ikʃəβe-lək
child-for
no-deriv.ad



1-1-8-126


«ex, məjən təgaj pət͡ɕalem lijeʃ əle gən.ː» — ʃona sakar.

«ex,
ex
ex
eh!
in
məjən
məjən
məjən
my
pr
məjən
məj-ən
məj-n
1SG-GEN
pr-case
təgaj
təgaj
təgaj
such
ad/av/no/pr
pət͡ɕalem
pət͡ɕal-em
pət͡ɕal-em
gun-1SG
no-poss
pət͡ɕalem
pət͡ɕal-em-ø
pət͡ɕal-em-ø
gun-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
pət͡ɕalem
pət͡ɕal-em-ø
pət͡ɕal-em-ø
gun-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
pət͡ɕalem
pət͡ɕal-em-ø
pət͡ɕal-em-ø
gun-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
lijeʃ
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
əle
əl-ʲe
ul-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
gən.ː» —
gən
gən
if
co/pa
ʃona
ʃon-a
ʃono-a
think-3SG
vb2-pers
sakar.
sakar
sakar
Sakar
na



1-1-8-127


ʃint͡ɕaʒe jylen-jylen kajəʃat, sakar t͡ɕəten əʃ kert, leβentej kugəza det͡ɕ jodo:

ʃint͡ɕaʒe
ʃint͡ɕa-ʒe
ʃint͡ɕa-ʒe
eye-3SG
no-poss
ʃint͡ɕaʒe
ʃint͡ɕ-a-ʒe
ʃint͡ɕe-a-ʒe
sit-3SG-3SG
vb2-pers-poss
ʃint͡ɕaʒe
ʃint͡ɕ-a-ʒe
ʃint͡ɕe-a-ʒe
know-3SG-3SG
vb2-pers-poss
jylen-jylen
jyle-n-jyle-n
jyle-njyle-n
fire-GENfire-GEN
no-caseno-case
jylen-jylen
jyle-n-jyl-en-ø
jyle-njylø-en-ø
fire-GENburn-PST2-3SG
no-casevb2-tense-pers
jylen-jylen
jyle-n-jyl-en
jyle-njylø-en
fire-GENburn-CVB
no-casevb2-adv
jylen-jylen
jyl-en-ø-jyle-n
jylø-en-øjyle-n
burn-PST2-3SGfire-GEN
vb2-tense-persno-case
jylen-jylen
jyl-en-ø-jyl-en-ø
jylø-en-øjylø-en-ø
burn-PST2-3SGburn-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
jylen-jylen
jyl-en-ø-jyl-en
jylø-en-øjylø-en
burn-PST2-3SGburn-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
jylen-jylen
jyl-en-jyle-n
jylø-enjyle-n
burn-CVBfire-GEN
vb2-advno-case
jylen-jylen
jyl-en-jyl-en-ø
jylø-enjylø-en-ø
burn-CVBburn-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
jylen-jylen
jyl-en-jyl-en
jylø-enjylø-en
burn-CVBburn-CVB
vb2-advvb2-adv
kajəʃat,
kajəʃ-at
kajəʃe-at
scrolling-and
ad-enc
kajəʃat,
kaj-əʃ-at
kaj-ʃ-at
aftergrass-ILL-and
no-case-enc
kajəʃat,
kajə-ʃ-ø-at
kaje-ʃ-ø-at
go-PST1-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
kajəʃat,
kajə-ʃ-at
kaje-ʃe-at
go-PTCP.ACT-and
vb2-ad-enc
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
t͡ɕəten
t͡ɕəten
t͡ɕəten
patiently
av
t͡ɕəten
t͡ɕət-en-ø
t͡ɕəte-en-ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
t͡ɕəten
t͡ɕət-en
t͡ɕəte-en
tolerate-CVB
vb2-adv
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kert,
kert-ø
kert-ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert,
kert-ø
kert-ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert,
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert,
kert-ø
kert-ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert,
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert,
kert-ø
kert-ø
swaddle-CVB
vb1-adv
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
jodo:
jod-o
jod-je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-128


— kugəzaj, tat͡ɕe ket͡ɕ ik gana lyjaʃ pət͡ɕaletəm pu.

kugəzaj,
kugəzaj
kugəzaj
old.man
no
tat͡ɕe
tat͡ɕe
tat͡ɕe
today
ad/av
ket͡ɕ
ket͡ɕ
ket͡ɕ
even.if
co/pa
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
gana
gana
gana
times
no/po
lyjaʃ
lyj-aʃ
lyjø-aʃ
shoot-INF
vb2-inf
pət͡ɕaletəm
pət͡ɕal-et-əm
pət͡ɕal-et-m
gun-2SG-ACC
no-poss-case
pu.
pu
pu
wood
no
pu.
pu-ø
puo-ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-ø
puo-ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-ø
puo-ø
give-CNG
vb2-conn
pu.
pu-ø
puo-ø
blow-CNG
vb2-conn



1-1-8-129


— lyjmet peʃ ʃueʃ mo?

lyjmet
lyjmet
lyjmet
Lüymet
na
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
ʃueʃ
ʃue-ʃ
ʃue-ʃ
thin-ILL
ad-case
ʃueʃ
ʃue-ʃ
ʃue-ʃ
anthill-ILL
no-case
ʃueʃ
ʃue-ʃ
ʃue-eʃ
thin-LAT
ad-case
ʃueʃ
ʃue-ʃ
ʃue-eʃ
anthill-LAT
no-case
ʃueʃ
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
bran-LAT
no-case
ʃueʃ
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
bristle-LAT
no-case
ʃueʃ
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
eye-LAT
no-case
ʃueʃ
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
spring.water-LAT
no-case
ʃueʃ
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
reach-3SG
vb1-pers
ʃueʃ
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
ferment-3SG
vb1-pers
ʃueʃ
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
whittle-3SG
vb1-pers
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-1-8-130


— ʃərgəʒale leβentej kugəza.

ʃərgəʒale
ʃərgəʒal-ʲe
ʃərgəʒal-je
smile-PST1.3SG
vb1-tense.pers
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza.
kugəza
kugəza
old.man
no



1-1-8-131


— peʃ t͡ɕot ʃueʃ.

peʃ
peʃ
peʃ
very
av
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
very
av
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
number
no
ʃueʃ.
ʃue-ʃ
ʃue-ʃ
thin-ILL
ad-case
ʃueʃ.
ʃue-ʃ
ʃue-ʃ
anthill-ILL
no-case
ʃueʃ.
ʃue-ʃ
ʃue-eʃ
thin-LAT
ad-case
ʃueʃ.
ʃue-ʃ
ʃue-eʃ
anthill-LAT
no-case
ʃueʃ.
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
bran-LAT
no-case
ʃueʃ.
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
bristle-LAT
no-case
ʃueʃ.
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
eye-LAT
no-case
ʃueʃ.
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
spring.water-LAT
no-case
ʃueʃ.
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
reach-3SG
vb1-pers
ʃueʃ.
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
ferment-3SG
vb1-pers
ʃueʃ.
ʃu-eʃ
ʃu-eʃ
whittle-3SG
vb1-pers



1-1-8-132


toʎko məlanem pət͡ɕaləm iktat ok pu.

toʎko
toʎko
toʎko
but
co/pa
məlanem
mə-lan-em
məj-lan-em
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
pət͡ɕaləm
pət͡ɕal-əm
pət͡ɕal-m
gun-ACC
no-case
iktat
iktat
iktat
anybody
nm/pr
iktat
ikt-at
ikte-at
one-and
nm/pr-enc
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
pu.
pu
pu
wood
no
pu.
pu-ø
puo-ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-ø
puo-ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu.
pu-ø
puo-ø
give-CNG
vb2-conn
pu.
pu-ø
puo-ø
blow-CNG
vb2-conn



1-1-8-13ː


— məj det͡ɕem it ojərlo, — mane leβentej kugəza.

məj
məj
məj
1SG
pr
det͡ɕem
det͡ɕ-em
det͡ɕ-em
from-1SG
po-poss
it
it
it
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ojərlo, —
ojərlo-ø
ojərlo-ø
go.apart-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ojərlo, —
ojərlo-ø
ojərlo-ø
go.apart-CNG
vb2-conn
mane
man-ʲe
man-je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza.
kugəza
kugəza
old.man
no



1-1-8-134


sakar t͡ɕətədəmən t͡ɕot kuanəʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmən
intolerably
av
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətədəmə-n
t͡ɕətədəme-n
intolerable-GEN
ad-case
t͡ɕətədəmən
t͡ɕətə-dəmə-n
t͡ɕəte-dəme-n
tolerate-PTCP.NEG-GEN
vb2-ad-case
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
very
av
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
number
no
kuanəʃ.
kuan-əʃ
kuan-ʃ
joy-ILL
no-case
kuanəʃ.
kuanə-ʃ-ø
kuane-ʃ-ø
rejoice-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-135


«leβentej kugəza tyɲaʃte en saj jeŋ», — ʃonaltəʃ.

«leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
tyɲaʃte
tyɲa-ʃte
tyɲa-ʃte
world-INE
no-case
en
en
en
SUP
pa
saj
saj
saj
good
ad/av
jeŋ», —
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
ʃonaltəʃ.
ʃonaltə-ʃ-ø
ʃonalte-ʃ-ø
think-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-136


leβentej kugəza, t͡ɕodəraʃke mijmeke, təgəde koʒ koklaʃke puren ʃint͡ɕe, βoktenʒe sakarəm ʃəndəʃ, sakarlan kuze lyjʃaʃəm ont͡ɕəktəʃ: «teβe təge βikte, təge ont͡ɕo.

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza,
kugəza
kugəza
old.man
no
t͡ɕodəraʃke
t͡ɕodəra-ʃke
t͡ɕodəra-ʃke
forest-ILL
no-case
t͡ɕodəraʃke
t͡ɕodəra-ʃke
t͡ɕodəra-ʃke
coarse-ILL
ad-case
mijmeke,
*ː
*ː
***
***
təgəde
təgəde
təgəde
fine
ad/no
koʒ
koʒ
koʒ
spruce
no
koklaʃke
koklaʃke
koklaʃke
into
av/po
koklaʃke
kokla-ʃke
kokla-ʃke
distance-ILL
ad/no-case
koklaʃke
kok-la-ʃke
kok-la-ʃke
cook-PL-ILL
no-num-case
koklaʃke
kok-la-ʃke
kok-la-ʃke
two-PL-ILL
nm-num-case
puren
pur-en-ø
puro-en-ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕ-e
ʃint͡ɕ-je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-CNG
vb2-conn
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-CNG
vb2-conn
βoktenʒe
βokten-ʒe
βokten-ʒe
beside-3SG
av/po-poss
βoktenʒe
βokt-en-ø-ʒe
βokto-en-ø-ʒe
strip.bark-PST2-3SG-3SG
vb2-tense-pers-poss
βoktenʒe
βokt-en-ʒe
βokto-en-ʒe
strip.bark-CVB-3SG
vb2-adv-poss
sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
ʃəndəʃ,
ʃəndəʃ
ʃəndəʃ
sheaves.in.drying.barn
no
ʃəndəʃ,
ʃəndə-ʃ-ø
ʃənde-ʃ-ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
kuze
kuze
kuze
how
av/co/no/pa
lyjʃaʃəm
*ː
*ː
***
***
ont͡ɕəktəʃ:
ont͡ɕəktəʃ
ont͡ɕəktəʃ
indicator
no
ont͡ɕəktəʃ:
ont͡ɕəktə-ʃ-ø
ont͡ɕəkto-ʃ-ø
show-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ont͡ɕəktəʃ:
ont͡ɕə-ktə-ʃ-ø
ont͡ɕo-kte-ʃ-ø
look-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
«teβe
teβe
teβe
here
av/co/pa
«teβe
teβe
teβe
X
pa
təge
təge
təge
so
av/pa/pr
βikte,
βikte-ø
βikte-ø
aim.at-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βikte,
βikte-ø
βikte-ø
aim.at-CNG
vb2-conn
təge
təge
təge
so
av/pa/pr
ont͡ɕo.
ont͡ɕo-ø
ont͡ɕo-ø
look-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ont͡ɕo.
ont͡ɕo-ø
ont͡ɕo-ø
look-CNG
vb2-conn



1-1-8-137


koβaʃtəʒe loktəlaltme det͡ɕ βujəm ont͡ɕen lyjø», — mane.

koβaʃtəʒe
koβaʃtə-ʒe
koβaʃte-ʒe
skin-3SG
no-poss
koβaʃtəʒe
koβa-ʃtə-ʒe
koβa-ʃte-ʒe
grandmother-INE-3SG
no-case-poss
loktəlaltme
loktəlalt-me
loktəlalt-me
spoil-PTCP.PASS
vb1-ad
loktəlaltme
loktəl-alt-me
loktəl-alt-me
spoil-REF-PTCP.PASS
vb1-deriv.v-ad
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
βujəm
βuj-əm
βuj-m
head-ACC
no-case
ont͡ɕen
ont͡ɕ-en-ø
ont͡ɕo-en-ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ont͡ɕen
ont͡ɕ-en
ont͡ɕo-en
look-CVB
vb2-adv
lyjø», —
lyjø-ø
lyjø-ø
shoot-IMP.2SG
vb2-mood.pers
lyjø», —
lyjø-ø
lyjø-ø
shoot-CNG
vb2-conn
mane.
man-ʲe
man-je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-138


sakar pət͡ɕaləm kut͡ɕen ʃint͡ɕe.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
pət͡ɕaləm
pət͡ɕal-əm
pət͡ɕal-m
gun-ACC
no-case
kut͡ɕen
kut͡ɕ-en-ø
kut͡ɕo-en-ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kut͡ɕen
kut͡ɕ-en
kut͡ɕo-en
hold-CVB
vb2-adv
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕ-e
ʃint͡ɕ-je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-CNG
vb2-conn
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-CNG
vb2-conn



1-1-8-139


umbalne «agat͡ɕ!.ː

umbalne
umbalne
umbalne
at.a.distance
av
«agat͡ɕ!.ː
agat͡ɕ
agat͡ɕ
hare
no



1-1-8-140


agat͡ɕ!.ː» ʃokta.

agat͡ɕ!.ː»
agat͡ɕ
agat͡ɕ
hare
no
ʃokta.
ʃokt-a
ʃokto-a
be.heard-3SG
vb2-pers



1-1-8-141


ik βere «ʃyl-lt!» ʃergəlt kajəʃ.

ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
βere
βere
βere
in.a.place
po
«ʃyl-lt!»
*ː
*ː
***
***
ʃergəlt
ʃergəlt-ø
ʃergəlt-ø
come.undone-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃergəlt
ʃergəlt-ø
ʃergəlt-ø
come.undone-CNG
vb1-conn
ʃergəlt
ʃergəlt-ø
ʃergəlt-ø
come.undone-CVB
vb1-adv
kajəʃ.
kaj-əʃ
kaj-ʃ
aftergrass-ILL
no-case
kajəʃ.
kajə-ʃ-ø
kaje-ʃ-ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-142


sakarən ʃymʒø meraŋənlak pərtkaʃ tyŋale.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
ʃymʒø
ʃym-ʒø
ʃym-ʒe
heart-3SG
no-poss
ʃymʒø
ʃym-ʒø
ʃym-ʒe
feeling-3SG
no-poss
ʃymʒø
ʃym-ʒø
ʃym-ʒe
bark-3SG
no-poss
meraŋənlak
meraŋ-ən-la-k
meraŋ-n-la-ak
hare-GEN-COMP-STR
no-case-case-enc
meraŋənlak
meraŋ-ən-la-k
meraŋ-n-la-ak
hare-GEN-PL-STR
no-case-num-enc
pərtkaʃ
pərtk-aʃ
pərtke-aʃ
beat-INF
vb2-inf
tyŋale.
tyŋal-ʲe
tyŋal-je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-143


ves βere «ʃyl-lt!» pudeʃte.

ves
ves
βes
different
ad/pr
βere
βere
βere
in.a.place
po
«ʃyl-lt!»
*ː
*ː
***
***
pudeʃte.
pudeʃt-e
pudeʃt-je
burst-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-14ː


sakarən βuj pørdeʃ βele, meraŋ kudal tolməm βaŋa.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
βuj
βuj
βuj
head
no
pørdeʃ
pørd-eʃ
pørd-eʃ
turn-3SG
vb1-pers
βele,
βele
βele
only
pa
βele,
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele,
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele,
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-CNG
vb1-conn
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-CVB
vb1-adv
tolməm
tolmə-m
tolmo-m
arrival-ACC
ad-case
tolməm
tol-mə-m
tol-me-m
come-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
βaŋa.
βaŋ-a
βaŋe-a
guard-3SG
vb2-pers



1-1-8-145


— una, una, — ʃəpak gəna leβentej kugəza peleʃtəʃ, parɲaʒ dene izi arka βek ont͡ɕəktəʃ.

una,
una
una
guest
no
una,
una
una
there
pa
una,
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
una, —
una
una
guest
no
una, —
una
una
there
pa
una, —
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
ʃəpak
ʃəpak
ʃəpak
quietly
av
ʃəpak
ʃəp-ak
ʃəp-ak
quiet-STR
ad/av/no-enc
gəna
gəna
gəna
only
pa
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
peleʃtəʃ,
peleʃtə-ʃ-ø
peleʃte-ʃ-ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
parɲaʒ
parɲa-ʒ
parɲa-ʒe
finger-3SG
no-poss
dene
dene
dene
with
po
izi
izi
izi
small
ad/no
arka
arka
arka
hill
no
arka
arka
arka
owing.to
po
βek
βek
βek
at.all
av
βek
βek
βek
to
po
ont͡ɕəktəʃ.
ont͡ɕəktəʃ
ont͡ɕəktəʃ
indicator
no
ont͡ɕəktəʃ.
ont͡ɕəktə-ʃ-ø
ont͡ɕəkto-ʃ-ø
show-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ont͡ɕəktəʃ.
ont͡ɕə-ktə-ʃ-ø
ont͡ɕo-kte-ʃ-ø
look-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers



1-1-8-146


meraŋ pəʎdərəm-pəʎdərəm kudal toleʃ.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
pəʎdərəm-pəʎdərəm
pəʎdərəm-pəʎdərəm
pəʎdərəm-pəʎdərəm
X
de
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-CNG
vb1-conn
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-CVB
vb1-adv
toleʃ.
toʎ-eʃ
toʎ-eʃ
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleʃ.
tol-eʃ
tol-eʃ
come-3SG
vb1-pers



1-1-8-147


sakarmət dek aŋa toreʃ tolən əʃ ʃu — təmanmeʃ t͡ɕurk ʃint͡ɕe.

sakarmət
sakarmət
sakarmət
Sakarmyt
na
dek
dek
dek
to
po
aŋa
aŋa
aŋa
strip.of.land
no
toreʃ
toreʃ
toreʃ
crosspiece
ad/av/no/po
toreʃ
tor-eʃ
tor-eʃ
trash-LAT
ad/no-case
toreʃ
tor-eʃ
tor-eʃ
bay-LAT
ad-case
toreʃ
tor-eʃ
tor-eʃ
forest-LAT
no-case
toreʃ
tor-eʃ
tor-eʃ
demand-LAT
no-case
tolən
tol-ən-ø
tol-n-ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
tolən
tol-ən
tol-n
come-CVB
vb1-adv
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
ʃu —
ʃu
ʃu
bran
no
ʃu —
ʃu
ʃu
bristle
no
ʃu —
ʃu
ʃu
eye
no
ʃu —
ʃu
ʃu
spring.water
no
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ʃu —
ʃu-ø
ʃuo-ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
reach-CNG
vb1-conn
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
ferment-CNG
vb1-conn
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
whittle-CNG
vb1-conn
ʃu —
ʃu-ø
ʃuo-ø
throw-CNG
vb2-conn
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
reach-CVB
vb1-adv
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
ferment-CVB
vb1-adv
ʃu —
ʃu-ø
ʃu-ø
whittle-CVB
vb1-adv
təmanmeʃ
təmanmeʃ
təmanmeʃ
at.once
av
təmanmeʃ
təmanm-eʃ
təmanme-eʃ
X-LAT
ad-case
t͡ɕurk
t͡ɕurk
t͡ɕurk
X
de
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕ-e
ʃint͡ɕ-je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-CNG
vb2-conn
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-CNG
vb2-conn



1-1-8-148


tide kyt͡ɕək ʒap sakarlan sitəʃ.

tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
kyt͡ɕək
kyt͡ɕək
kyt͡ɕək
short
ad/no
ʒap
ʒap
ʒap
time
no
sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
sitəʃ.
sitəʃ
sitəʃ
needs
no
sitəʃ.
sitə-ʃ-ø
site-ʃ-ø
suffice-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-149


leβentej kugəza tunəktəmo semən, pət͡ɕalʒəm βikten, ʃelən koltəʃ.

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
tunəktəmo
tunəktəmo
tunəktəmo
educated
ad
tunəktəmo
tunəktə-mo
tunəkto-me
teach-PTCP.PASS
vb2-ad
semən,
semən
semən
like
po
semən,
sem-ən
sem-n
melody-GEN
no-case
semən,
sem-ən
sem-n
sense-GEN
no-case
pət͡ɕalʒəm
pət͡ɕal-ʒə-m
pət͡ɕal-ʒe-m
gun-3SG-ACC
no-poss-case
βikten,
βikt-en-ø
βikte-en-ø
aim.at-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βikten,
βikt-en
βikte-en
aim.at-CVB
vb2-adv
ʃelən
ʃel-ən
ʃel-n
fat-GEN
no-case
ʃelən
ʃel-ən-ø
ʃel-n-ø
break-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ʃelən
ʃel-ən
ʃel-n
break-CVB
vb1-adv
koltəʃ.
koltəʃ
koltəʃ
conductivity
no
koltəʃ.
koltə-ʃ-ø
kolto-ʃ-ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-150


meraŋ «jurgəldik» tørʃtaltəʃ da tuʃakak jəmen βozo.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
«jurgəldik»
*ː
*ː
***
***
tørʃtaltəʃ
tørʃtaltə-ʃ-ø
tørʃtalte-ʃ-ø
jump-PST1-3SG
vb2-tense-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
tuʃakak
tuʃakak
tuʃakak
immediately
av/pr
tuʃakak
tuʃak-ak
tuʃak-ak
there-STR
av/pr-enc
jəmen
jəm-en-ø
jəme-en-ø
be.blinded-PST2-3SG
vb2-tense-pers
jəmen
jəm-en
jəme-en
be.blinded-CVB
vb2-adv
βozo.
βozo-ø
βozo-ø
write-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βozo.
βoz-o
βoz-je
lie.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βozo.
βozo-ø
βozo-ø
write-CNG
vb2-conn



1-1-8-151


sakar pət͡ɕalʒəmat ʃuen koltəʃ, meraŋ dek kurʒo, βara tudəm leβentej kugəza dek numal toʎo.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
pət͡ɕalʒəmat
pət͡ɕal-ʒə-m-at
pət͡ɕal-ʒe-m-at
gun-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
ʃuen
ʃuen
ʃuen
sparsely
av
ʃuen
ʃue-n
ʃue-n
thin-GEN
ad-case
ʃuen
ʃue-n
ʃue-n
anthill-GEN
no-case
ʃuen
ʃu}-en-ø
ʃuo-en-ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃuen
ʃu}-en
ʃuo-en
throw-CVB
vb2-adv
koltəʃ,
koltəʃ
koltəʃ
conductivity
no
koltəʃ,
koltə-ʃ-ø
kolto-ʃ-ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
dek
dek
dek
to
po
kurʒo,
kurʒ-o
kurʒ-je
run-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
tudəm
tudəm
tudəm
him/her
pr
tudəm
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
dek
dek
dek
to
po
numal
numal-ø
numal-ø
carry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
numal
numal-ø
numal-ø
carry-CNG
vb1-conn
numal
numal-ø
numal-ø
carry-CVB
vb1-adv
toʎo.
tol-ʲo
tol-je
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-152


— jøra, perβəj lyjməlan peʃ saj, — mane leβentej kugəza.

jøra,
jøra
jøra
good
pa
jøra,
jør-a
jørø-a
roll-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
mix-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
go.out-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
perβəj
perβəj
perβəj
first
ad/av/nm
lyjməlan
*ː
*ː
***
***
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
saj, —
saj
saj
good
ad/av
mane
man-ʲe
man-je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza.
kugəza
kugəza
old.man
no



1-1-8-153


sakar ørø, leβentej kugəza moktaʃəʒe mokta, da jykəʃtəʒø ala-mo tugaj ojlen moʃtədəmo əlt͡ɕək ulo: «təj, sakar, pət͡ɕal kut͡ɕəltaʃ ale izi ulat» manməla t͡ɕut͡ɕeʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ørø,
ørø
ørø
groove
no
ørø,
ør-ø
ør-je
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
moktaʃəʒe
mokt-aʃ-əʒe
mokto-aʃ-ʒe
praise-INF-3SG
vb2-inf-poss
mokta,
mokt-a
mokto-a
praise-3SG
vb2-pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
jykəʃtəʒø
jyk-əʃtə-ʒø
jyk-ʃte-ʒe
voice-INE-3SG
no-case-poss
ala-mo
ala-mo
ala-mo
something
pa/pr
tugaj
tugaj
tugaj
such
ad/av/pr
ojlen
ojl-en-ø
ojlo-en-ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ojlen
ojl-en
ojlo-en
talk-CVB
vb2-adv
moʃtədəmo
moʃtədəmo
moʃtədəmo
unskillful
ad/no
moʃtədəmo
moʃtə-dəmo
moʃto-dəme
be.able.to-PTCP.NEG
vb2-ad
moʃtədəmo
moʃtə-dəmo
moʃto-dəme
become.tired-PTCP.NEG
vb2-ad
əlt͡ɕək
əlt͡ɕək
əlt͡ɕək
awn
no
əlt͡ɕək
əlt͡ɕək
əlt͡ɕək
tint
no
ulo:
ulo
ulo
is
ad/no/vb
«təj,
təj
təj
2SG
pr
sakar,
sakar
sakar
Sakar
na
pət͡ɕal
pət͡ɕal
pət͡ɕal
gun
no
kut͡ɕəltaʃ
kut͡ɕəlt-aʃ
kut͡ɕəlt-aʃ
hold-INF
vb1-inf
ale
aʎe
aʎe
or
av/co/pa
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
izi
izi
izi
small
ad/no
ulat»
ula-t
ula-et
cart-2SG
no-poss
ulat»
ula-t
ula-at
cart-and
no-enc
ulat»
ul-at
ulo-at
is-and
ad/no/vb-enc
ulat»
ul-at
ul-at
be-2SG
vb1-pers
ulat»
u-la-t
u-la-et
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
ulat»
u-la-t
u-la-et
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
ulat»
u-la-t
u-la-at
new-COMP-and
ad/no-case-enc
ulat»
u-la-t
u-la-at
new-PL-and
ad/no-num-enc
ulat»
ul-ø-at
ul-ø-at
be-CNG-and
vb1-conn-enc
ulat»
ul-ø-at
ul-ø-at
be-CVB-and
vb1-adv-enc
manməla
man-məla
man-məla
say-INF.FUT
vb1-inf
manməla
man-mə-la
man-me-la
say-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
manməla
man-mə-la
man-me-la
say-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
manməla
man-mə-la
man-me-la
say-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
t͡ɕut͡ɕeʃ.
t͡ɕut͡ɕ-eʃ
t͡ɕut͡ɕ-eʃ
seem-3SG
vb1-pers



1-1-8-154


— mo, kugəzaj, əʒəm keləʃtare mo?

mo,
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
kugəzaj,
kugəzaj
kugəzaj
old.man
no
əʒəm
*ː
*ː
***
***
keləʃtare
keləʃtare-ø
keləʃtare-ø
coordinate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
keləʃtare
keləʃtare-ø
keləʃtare-ø
coordinate-CNG
vb2-conn
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-1-8-15ː


— ørən jodo sakar.

ørən
ørən
ørən
timidly
av
ørən
ør-ən
ør-n
slope-GEN
no-case
ørən
ørə-n
ørø-n
groove-GEN
no-case
ørən
ør-ən-ø
ør-n-ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ørən
ør-ən
ør-n
be.surprised-CVB
vb1-adv
jodo
jod-o
jod-je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
sakar.
sakar
sakar
Sakar
na



1-1-8-156


— una, ont͡ɕo, kuʃak logaltenat.ː

una,
una
una
guest
no
una,
una
una
there
pa
una,
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
ont͡ɕo,
ont͡ɕo-ø
ont͡ɕo-ø
look-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ont͡ɕo,
ont͡ɕo-ø
ont͡ɕo-ø
look-CNG
vb2-conn
kuʃak
kuʃak
kuʃak
sash
no
kuʃak
kuʃak
kuʃak
where
av/co/pr
kuʃak
kuʃ-ak
kuʃ-ak
where-STR
av/co/pr-enc
kuʃak
kuʃ-ø-ak
kuʃk-ø-ak
grow-CNG-STR
vb1-conn-enc
kuʃak
kuʃ-ø-ak
kuʃk-ø-ak
grow-CVB-STR
vb1-adv-enc
logaltenat.ː
logalt-en-at
logalte-en-at
hit-PST2-2SG
vb2-tense-pers
logaltenat.ː
logalt-ena-t
logalte-ena-at
hit-1PL-and
vb2-pers-enc
logaltenat.ː
logalt-en-ø-at
logalte-en-ø-at
hit-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
logaltenat.ː
logalt-en-at
logalte-en-at
hit-CVB-and
vb2-adv-enc



1-1-8-157


koβaʃtəʒəm loktələnat.ː

koβaʃtəʒəm
koβaʃtə-ʒə-m
koβaʃte-ʒe-m
skin-3SG-ACC
no-poss-case
loktələnat.ː
loktəl-ən-at
loktəl-n-at
spoil-PST2-2SG
vb1-tense-pers
loktələnat.ː
loktəl-əna-t
loktəl-na-at
spoil-1PL-and
vb1-pers-enc
loktələnat.ː
loktəl-ən-ø-at
loktəl-n-ø-at
spoil-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
loktələnat.ː
loktəl-ən-at
loktəl-n-at
spoil-CVB-and
vb1-adv-enc



1-1-8-158


sakar meraŋəm nøltal ont͡ɕale — pət͡ɕaləse ulo jadra meraŋən ørdəʒlu koklaʃkəʒe puren kajen.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
meraŋəm
meraŋ-əm
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋəm
mera-ŋ-əm
mera-aŋ-əm
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋəm
mer-aŋ-əm
mer-aŋ-əm
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
nøltal
nøltal-ø
nøltal-ø
raise-IMP.2SG
vb1-mood.pers
nøltal
nøltal-ø
nøltal-ø
raise-CNG
vb1-conn
nøltal
nøltal-ø
nøltal-ø
raise-CVB
vb1-adv
ont͡ɕale —
ont͡ɕal-ʲe
ont͡ɕal-je
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
pət͡ɕaləse
pət͡ɕal-əse
pət͡ɕal-se
gun-ADJ
no-deriv.ad
ulo
ulo
ulo
is
ad/no/vb
jadra
jadra
jadra
small.shot
no
meraŋən
meraŋ-ən
meraŋ-n
hare-GEN
no-case
meraŋən
mera-ŋ-ən-ø
mera-aŋ-n-ø
measure-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
meraŋən
mer-aŋ-ən-ø
mer-aŋ-n-ø
community-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
meraŋən
mera-ŋ-ən
mera-aŋ-n
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋən
mer-aŋ-ən
mer-aŋ-n
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ørdəʒlu
ørdəʒlu
ørdəʒlu
rib
no
koklaʃkəʒe
koklaʃkə-ʒe
koklaʃke-ʒe
into-3SG
av/po-poss
koklaʃkəʒe
kokla-ʃkə-ʒe
kokla-ʃke-ʒe
distance-ILL-3SG
ad/no-case-poss
koklaʃkəʒe
kok-la-ʃkə-ʒe
kok-la-ʃke-ʒe
cook-PL-ILL-3SG
no-num-case-poss
koklaʃkəʒe
kok-la-ʃkə-ʒe
kok-la-ʃke-ʒe
two-PL-ILL-3SG
nm-num-case-poss
puren
pur-en-ø
puro-en-ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puren
pur-en
puro-en
go.in-CVB
vb2-adv
kajen.
kaj-en-ø
kaje-en-ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen.
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv



1-1-8-159


«vujəʃko ont͡ɕo» maɲəm βet, — pət͡ɕaləm ʃyʃːəʒla ʃəman gəna peleʃtəʃ leβentej kugəza.

«vujəʃko
vuj-əʃko
βuj-ʃke
head-ILL
no-case
ont͡ɕo»
ont͡ɕo-ø
ont͡ɕo-ø
look-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ont͡ɕo»
ont͡ɕo-ø
ont͡ɕo-ø
look-CNG
vb2-conn
maɲəm
man-ʲəm
man-əm
say-PST1.1SG
vb1-tense.pers
βet, —
βet
βet
so
co/pa
pət͡ɕaləm
pət͡ɕal-əm
pət͡ɕal-m
gun-ACC
no-case
ʃyʃːəʒla
ʃyʃ-ʃəʒla
ʃyʃk-ʃəʒla
shove-CVB.SIM.3SG
vb1-adv.pers
ʃyʃːəʒla
ʃyʃ-ʃə-ʒ-la
ʃyʃk-ʃe-ʒe-la
shove-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb1-ad-poss-case
ʃyʃːəʒla
ʃyʃ-ʃə-ʒ-la
ʃyʃk-ʃe-ʒe-la
shove-PTCP.ACT-3SG-PL
vb1-ad-poss-num
ʃyʃːəʒla
ʃyʃ-ʃə-ʒ-la
ʃyʃk-ʃe-ʒe-la
shove-PTCP.ACT-3SG-STR
vb1-ad-poss-enc
ʃəman
ʃəman
ʃəman
gently
av
ʃəman
ʃəma-n
ʃəma-an
gentle-with
ad-deriv.ad
ʃəman
ʃəm-an
ʃəm-an
seven-with
nm-deriv.ad
ʃəman
ʃəma-n
ʃəma-n
gentle-GEN
ad-case
gəna
gəna
gəna
only
pa
peleʃtəʃ
peleʃtə-ʃ-ø
peleʃte-ʃ-ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza.
kugəza
kugəza
old.man
no



1-1-8-160


— kəzətʃe jøra, kəzət meraŋ koβaʃte ʃergakan ogəl, a ʃəʒəm urəm təge lyjəltaʃ tyŋalat gən, ʃkanet kugu naklatəm əʃtet.

kəzətʃe
kəzət-ʃe
kəzət-ʒe
now-3SG
av-poss
jøra,
jøra
jøra
good
pa
jøra,
jør-a
jørø-a
roll-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
mix-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
go.out-3SG
vb2-pers
jøra,
jør-a
jørø-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
kəzət
kəzət
kəzət
now
av
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
koβaʃte
koβaʃte
koβaʃte
skin
no
koβaʃte
koβa-ʃte
koβa-ʃte
grandmother-INE
no-case
ʃergakan
ʃergakan
ʃergakan
expensive
ad
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
ʃəʒəm
ʃəʒəm
ʃəʒəm
in.autumn
av
ʃəʒəm
ʃəʒə-m
ʃəʒe-m
autumn-ACC
no-case
urəm
ur-əm
ur-m
squirrel-ACC
no-case
urəm
ur-əm
ur-əm
fall-PST1.1SG
vb1-tense.pers
təge
təge
təge
so
av/pa/pr
lyjəltaʃ
lyjəlt-aʃ
lyjəlt-aʃ
shoot-INF
vb1-inf
tyŋalat
tyŋal-at
tyŋal-at
start-2SG
vb1-pers
tyŋalat
tyŋal-ø-at
tyŋal-ø-at
start-CNG-and
vb1-conn-enc
tyŋalat
tyŋal-ø-at
tyŋal-ø-at
start-CVB-and
vb1-adv-enc
gən,
gən
gən
if
co/pa
ʃkanet
ʃk-an-et
ʃke-lan-et
REFL-DAT-2SG
pr-case-poss
ʃkanet
ʃkan-et
ʃkan-et
for.oneself-2SG
pr-poss
kugu
kugu
kugu
big
ad/no
naklatəm
*ː
*ː
***
***
əʃtet.
əʃt-et
əʃte-et
do-2SG
vb2-pers



1-1-8-161


roʒən koβaʃtəlan pel akəm βele puat.

roʒən
roʒən
roʒən
full.of.holes
ad
roʒən
roʒ-ən
roʒ-n
hole-GEN
no-case
koβaʃtəlan
koβaʃtə-lan
koβaʃte-lan
skin-DAT
no-case
koβaʃtəlan
koβaʃtə-la-n
koβaʃte-la-n
skin-PL-GEN
no-num-case
pel
pel
pel
half
no
pel
pel-ø
pel-ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CNG
vb1-conn
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CVB
vb1-adv
akəm
ak-əm
ak-m
price-ACC
no-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
puat.
pu-at
pu-at
wood-and
no-enc
puat.
pu-at
puo-at
give-3PL
vb2-pers
puat.
pu-at
puo-at
blow-3PL
vb2-pers
puat.
pu-a-t
puo-a-at
give-3SG-and
vb2-pers-enc
puat.
pu-a-t
puo-a-at
blow-3SG-and
vb2-pers-enc
puat.
pu-ø-at
puo-ø-at
give-CNG-and
vb2-conn-enc
puat.
pu-ø-at
puo-ø-at
blow-CNG-and
vb2-conn-enc



1-1-8-162


lujəm ale rəβəʒəm təge pokʃet͡ɕ lyjet gən, βara jørʃeʃ loktəlat.

lujəm
luj-əm
luj-m
marten-ACC
no-case
ale
aʎe
aʎe
or
av/co/pa
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
rəβəʒəm
rəβəʒ-əm
rəβəʒ-m
fox-ACC
no-case
təge
təge
təge
so
av/pa/pr
pokʃet͡ɕ
pokʃet͡ɕ
pokʃet͡ɕ
from.the.middle
av/po
lyjet
lyj-et
lyjø-et
shoot-2SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
jørʃeʃ
jørʃeʃ
jørʃeʃ
totally
av
jørʃeʃ
jørʃ-eʃ
jørʃø-eʃ
fitting-LAT
ad-case
loktəlat.
loktəl-at
loktəl-at
spoil-2SG
vb1-pers
loktəlat.
loktəl-ø-at
loktəl-ø-at
spoil-CNG-and
vb1-conn-enc
loktəlat.
loktəl-ø-at
loktəl-ø-at
spoil-CVB-and
vb1-adv-enc



1-1-8-163


ʃuko pət͡ɕalze tide ʃotəm ok ʃint͡ɕe, juʒəʒo ʃint͡ɕa gənat, lyjen ok moʃto.

ʃuko
ʃuko
ʃuko
a.lot
ad/av/no
pət͡ɕalze
pət͡ɕalze
pət͡ɕalze
hunter
no
tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
ʃotəm
ʃot-əm
ʃot-m
use-ACC
no-case
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕ-e
ʃint͡ɕ-je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-CNG
vb2-conn
ʃint͡ɕe,
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-CNG
vb2-conn
juʒəʒo
juʒəʒo
juʒəʒo
some
pr
juʒəʒo
juʒə-ʒo
juʒo-ʒe
some-3SG
pr-poss
juʒəʒo
ju-ʒə-ʒo
ju-ʒe-ʒe
magic-3SG-3SG
no-poss-poss
juʒəʒo
ju-ʒə-ʒo
ju-ʒe-ʒe
cool-3SG-3SG
no-poss-poss
ʃint͡ɕa
ʃint͡ɕa
ʃint͡ɕa
eye
no
ʃint͡ɕa
ʃint͡ɕ-a
ʃint͡ɕe-a
sit-3SG
vb2-pers
ʃint͡ɕa
ʃint͡ɕ-a
ʃint͡ɕe-a
know-3SG
vb2-pers
gənat,
gənat
gənat
even.though
co/pa
gənat,
gəna-t
gəna-at
only-and
pa-enc
gənat,
gən-at
gən-at
if-and
co/pa-enc
lyjen
lyj-en-ø
lyjø-en-ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
lyjen
lyj-en
lyjø-en
shoot-CVB
vb2-adv
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
moʃto.
mo-ʃto
mo-ʃte
what-INE
ad/av/pa/pr-case
moʃto.
moʃ-to
moʃ-ʃte
for.how.much-INE
av/pr-case
moʃto.
moʃto-ø
moʃto-ø
be.able.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
moʃto.
moʃto-ø
moʃto-ø
become.tired-IMP.2SG
vb2-mood.pers
moʃto.
moʃto-ø
moʃto-ø
be.able.to-CNG
vb2-conn
moʃto.
moʃto-ø
moʃto-ø
become.tired-CNG
vb2-conn



1-1-8-164


sadlan pazarəʃte kyleʃ akəm nalən ogət kert.

sadlan
sadlan
sadlan
therefore
co
sadlan
sad-lan
sad-lan
garden-DAT
no-case
sadlan
sad-la-n
sad-la-n
garden-PL-GEN
no-num-case
pazarəʃte
pazar-əʃte
pazar-ʃte
marketplace-INE
ad/no-case
kyleʃ
kyleʃ
kyleʃ
need
ad/no
kyleʃ
kyl-eʃ
kyl-eʃ
be.necessary-3SG
vb1-pers
akəm
ak-əm
ak-m
price-ACC
no-case
nalən
nal-ən-ø
nal-n-ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalən
nal-ən
nal-n
take-CVB
vb1-adv
ogət
og-ət
og-ət
NEG-3PL
vb-pers
ogət
og-ət
og-ət
NEG-2SG
vb-pers
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-1-8-165


saj sonarze ket͡ɕ-mogaj janləkəmat, koβaʃtəʒlan køra lyja gən, βujəm ont͡ɕen lyja.

saj
saj
saj
good
ad/av
sonarze
sonarze
sonarze
hunter
no
ket͡ɕ-mogaj
ket͡ɕ-mogaj
ket͡ɕ-mogaj
of.whatever.sort
ad/pr
janləkəmat,
janlək-əm-at
janlək-m-at
animal-ACC-and
no-case-enc
koβaʃtəʒlan
koβaʃtə-ʒ-lan
koβaʃte-ʒe-lan
skin-3SG-DAT
no-poss-case
koβaʃtəʒlan
koβaʃtə-ʒ-la-n
koβaʃte-ʒe-la-n
skin-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
køra
køra
køra
because.of
po
lyja
lyj-a
lyjø-a
shoot-3SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
βujəm
βuj-əm
βuj-m
head-ACC
no-case
ont͡ɕen
ont͡ɕ-en-ø
ont͡ɕo-en-ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ont͡ɕen
ont͡ɕ-en
ont͡ɕo-en
look-CVB
vb2-adv
lyja.
lyj-a
lyjø-a
shoot-3SG
vb2-pers



1-1-8-16ː


oʒno jalkaj kugəza ik jadra dene ur ʃint͡ɕam ont͡ɕen lyja ulmaʃ.ː

oʒno
oʒno
oʒno
once
av/po
jalkaj
jalkaj
jalkaj
Yalkay
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
jadra
jadra
jadra
small.shot
no
dene
dene
dene
with
po
ur
ur
ur
squirrel
no
ur
ur-ø
ur-ø
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CNG
vb1-conn
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CVB
vb1-adv
ʃint͡ɕam
ʃint͡ɕa-m
ʃint͡ɕa-m
eye-ACC
no-case
ʃint͡ɕam
ʃint͡ɕa-m
ʃint͡ɕa-em
eye-1SG
no-poss
ʃint͡ɕam
ʃint͡ɕ-am
ʃint͡ɕ-am
sit.down-1SG
vb1-pers
ʃint͡ɕam
ʃint͡ɕa-m-ø
ʃint͡ɕa-em-ø
eye-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ʃint͡ɕam
ʃint͡ɕa-m-ø
ʃint͡ɕa-em-ø
eye-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ʃint͡ɕam
ʃint͡ɕa-m-ø
ʃint͡ɕa-em-ø
eye-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ont͡ɕen
ont͡ɕ-en-ø
ont͡ɕo-en-ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ont͡ɕen
ont͡ɕ-en
ont͡ɕo-en
look-CVB
vb2-adv
lyja
lyj-a
lyjø-a
shoot-3SG
vb2-pers
ulmaʃ.ː
ulmaʃ
ulmaʃ
being
no/pa/vb
ulmaʃ.ː
ul-maʃ
ul-maʃ
be-NMLZ
vb1-deriv.n



1-1-8-167


una, una, adak toleʃ.ː

una,
una
una
guest
no
una,
una
una
there
pa
una,
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
una,
una
una
guest
no
una,
una
una
there
pa
una,
u-na
u-na
new-1PL
ad/no-poss
adak
adak
adak
again
av
toleʃ.ː
toʎ-eʃ
toʎ-eʃ
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleʃ.ː
tol-eʃ
tol-eʃ
come-3SG
vb1-pers



1-1-8-168


kernak, tudo βeləmak βes meraŋ kudaleʃ.

kernak,
kernak
kernak
really
pa
kernak,
ker-na-k
ker-na-ak
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
βeləmak
βeləm-ak
βeləm-ak
from.the.side-STR
po-enc
βeləmak
βeləm-ak
βeləme-ak
cast-STR
ad-enc
βeləmak
βel-əm-ak
βel-m-ak
side-ACC-STR
no-case-enc
βeləmak
βelə-m-ak
βele-me-ak
spill-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
βes
βes
βes
different
ad/pr
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kudaleʃ.
kudal-eʃ
kudal-eʃ
run-3SG
vb1-pers



1-1-8-169


leβentej kugəza ʃojik ʃyʃkaltəʃ.

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
ʃojik
*ː
*ː
***
***
ʃyʃkaltəʃ.
ʃyʃkaltəʃ
ʃyʃkaltəʃ
whistle
no
ʃyʃkaltəʃ.
ʃyʃkaltə-ʃ-ø
ʃyʃkalte-ʃ-ø
whistle-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-170


meraŋ t͡ɕurk lije.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
t͡ɕurk
t͡ɕurk
t͡ɕurk
X
de
lije.
lij-e
lij-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-171


sakar adak pudeʃtaren koltəʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
adak
adak
adak
again
av
pudeʃtaren
pudeʃtaren
pudeʃtaren
loudly
av
pudeʃtaren
pudeʃtar-en-ø
pudeʃtare-en-ø
blow.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pudeʃtaren
pudeʃtar-en
pudeʃtare-en
blow.up-CVB
vb2-adv
koltəʃ.
koltəʃ
koltəʃ
conductivity
no
koltəʃ.
koltə-ʃ-ø
kolto-ʃ-ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-172


meraŋ nalən ʃuəməla jørlən kajəʃ.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
nalən
nal-ən-ø
nal-n-ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
nalən
nal-ən
nal-n
take-CVB
vb1-adv
ʃuəməla
ʃuə-məla
ʃuo-məla
throw-INF.FUT
vb2-inf
ʃuəməla
ʃuə-mə-la
ʃuo-me-la
throw-PTCP.PASS-COMP
vb2-ad-case
ʃuəməla
ʃuə-mə-la
ʃuo-me-la
throw-PTCP.PASS-PL
vb2-ad-num
ʃuəməla
ʃuə-mə-la
ʃuo-me-la
throw-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
jørlən
jørlə-n
jørlø-n
worthy-GEN
ad-case
jørlən
jørl-ən-ø
jørl-n-ø
fall-PST2-3SG
vb1-tense-pers
jørlən
jørl-ən
jørl-n
fall-CVB
vb1-adv
kajəʃ.
kaj-əʃ
kaj-ʃ
aftergrass-ILL
no-case
kajəʃ.
kajə-ʃ-ø
kaje-ʃ-ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-173


tuge gənat, əʃ təplane, pørdal-pørdal, umbake kaja.

tuge
tuge
tuge
so
av/pa
tuge
tu-ge
tu-ge
that-COM
pr-case
tuge
tu-ge
tu-ge
gland-COM
no-case
tuge
tu-ge
tu-ge
banner-COM
no-case
gənat,
gənat
gənat
even.though
co/pa
gənat,
gəna-t
gəna-at
only-and
pa-enc
gənat,
gən-at
gən-at
if-and
co/pa-enc
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
təplane,
təplane-ø
təplane-ø
grow.silent-IMP.2SG
vb2-mood.pers
təplane,
təplane-ø
təplane-ø
grow.silent-CNG
vb2-conn
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-IMP.2SGroll-IMP.2SG
vb1-mood.persvb1-mood.pers
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-IMP.2SGroll-CNG
vb1-mood.persvb1-conn
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-IMP.2SGroll-CVB
vb1-mood.persvb1-adv
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-CNGroll-IMP.2SG
vb1-connvb1-mood.pers
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-CNGroll-CNG
vb1-connvb1-conn
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-CNGroll-CVB
vb1-connvb1-adv
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-CVBroll-IMP.2SG
vb1-advvb1-mood.pers
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-CVBroll-CNG
vb1-advvb1-conn
pørdal-pørdal,
pørdal-ø-pørdal-ø
pørdal-øpørdal-ø
roll-CVBroll-CVB
vb1-advvb1-adv
umbake
umbake
umbake
far
av
kaja.
kaj-a
kaje-a
go-3SG
vb2-pers



1-1-8-174


leβentej kugəza den sakar meraŋ pot͡ɕeʃ kurʒət͡ɕ.

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
den
den
den
and
co
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕeʃ
recent
ad/av/po
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕ-eʃ
pot͡ɕ-eʃ
tail-LAT
no-case
pot͡ɕeʃ
pot͡ɕ-eʃ
pot͡ɕ-eʃ
open-3SG
vb1-pers
kurʒət͡ɕ.
kurʒ-ət͡ɕ
kurʒ-ət͡ɕ
run-PST1.2SG
vb1-tense.pers
kurʒət͡ɕ.
kurʒ-ət͡ɕ
kurʒ-ət͡ɕ
run-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-1-8-175


meraŋ utlen əʃ kert.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
utlen
utl-en-ø
utlo-en-ø
escape-PST2-3SG
vb2-tense-pers
utlen
utl-en
utlo-en
escape-CVB
vb2-adv
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-1-8-176


sakar, pokten ʃuən, toʃkale.

sakar,
sakar
sakar
Sakar
na
pokten
pokt-en-ø
pokto-en-ø
drive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pokten
pokt-en
pokto-en
drive-CVB
vb2-adv
ʃuən,
ʃuən
ʃuən
no.matter
pa
ʃuən,
ʃu-ən
ʃu-n
bran-GEN
no-case
ʃuən,
ʃu-ən
ʃu-n
bristle-GEN
no-case
ʃuən,
ʃu-ən
ʃu-n
eye-GEN
no-case
ʃuən,
ʃu-ən
ʃu-n
spring.water-GEN
no-case
ʃuən,
ʃu-ən-ø
ʃu-n-ø
reach-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ʃuən,
ʃu-ən-ø
ʃu-n-ø
ferment-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ʃuən,
ʃu-ən-ø
ʃu-n-ø
whittle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ʃuən,
ʃu-ən
ʃu-n
reach-CVB
vb1-adv
ʃuən,
ʃu-ən
ʃu-n
ferment-CVB
vb1-adv
ʃuən,
ʃu-ən
ʃu-n
whittle-CVB
vb1-adv
toʃkale.
toʃkal-ʲe
toʃkal-je
step-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-17ː


leβentej kugəza βujʒəm ryzaltəʃ:

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
βujʒəm
βuj-ʒə-m
βuj-ʒe-m
head-3SG-ACC
no-poss-case
ryzaltəʃ:
ryzaltə-ʃ-ø
ryzalte-ʃ-ø
shake-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ryzaltəʃ:
ryzaltə-ʃ-ø
ryzalte-ʃ-ø
rinse-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-178


— əndəʒe ʃeŋgel jolʒəm βele pudərtenat.ː

əndəʒe
əndə-ʒe
ənde-ʒe
now-3SG
av/pa-poss
ʃeŋgel
ʃeŋgel
ʃeŋgel
back
ad/no
jolʒəm
jol-ʒə-m
jol-ʒe-m
foot-3SG-ACC
no-poss-case
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
pudərtenat.ː
pudərt-en-at
pudərto-en-at
break-PST2-2SG
vb2-tense-pers
pudərtenat.ː
pudərt-ena-t
pudərto-ena-at
break-1PL-and
vb2-pers-enc
pudərtenat.ː
pudərt-en-ø-at
pudərto-en-ø-at
break-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
pudərtenat.ː
pudərt-en-at
pudərto-en-at
break-CVB-and
vb2-adv-enc



1-1-8-179


meraŋ ʃeŋgel jolʒəm joŋgeʃtaren kudaleʃ.

meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ʃeŋgel
ʃeŋgel
ʃeŋgel
back
ad/no
jolʒəm
jol-ʒə-m
jol-ʒe-m
foot-3SG-ACC
no-poss-case
joŋgeʃtaren
joŋgeʃtar-en-ø
joŋgeʃtare-en-ø
empty-PST2-3SG
vb2-tense-pers
joŋgeʃtaren
joŋgeʃtar-en
joŋgeʃtare-en
empty-CVB
vb2-adv
kudaleʃ.
kudal-eʃ
kudal-eʃ
run-3SG
vb1-pers



1-1-8-180


ont͡ɕəl jolʒo eŋertaʃ βele.

ont͡ɕəl
ont͡ɕəl
ont͡ɕəl
front
ad/no
jolʒo
jol-ʒo
jol-ʒe
foot-3SG
no-poss
eŋertaʃ
eŋert-aʃ
eŋerte-aʃ
lean.on-INF
vb2-inf
βele.
βele
βele
only
pa
βele.
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele.
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele.
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn



1-1-8-181


sadlan meraŋ kudal əʃ kert.

sadlan
sadlan
sadlan
therefore
co
sadlan
sad-lan
sad-lan
garden-DAT
no-case
sadlan
sad-la-n
sad-la-n
garden-PL-GEN
no-num-case
meraŋ
meraŋ
meraŋ
hare
no
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
meraŋ
mera-ŋ-ø
mera-aŋ-ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
meraŋ
mer-aŋ-ø
mer-aŋ-ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-CNG
vb1-conn
kudal
kudal-ø
kudal-ø
run-CVB
vb1-adv
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-CNG
vb1-conn
kert.
kert-ø
kert-ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
kert.
kert-ø
kert-ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-1-8-182


meraŋəm ʃeŋgel jolʒo pukʃa.

meraŋəm
meraŋ-əm
meraŋ-m
hare-ACC
no-case
meraŋəm
mera-ŋ-əm
mera-aŋ-əm
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
meraŋəm
mer-aŋ-əm
mer-aŋ-əm
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
ʃeŋgel
ʃeŋgel
ʃeŋgel
back
ad/no
jolʒo
jol-ʒo
jol-ʒe
foot-3SG
no-poss
pukʃa.
pukʃ-a
pukʃo-a
feed-3SG
vb2-pers



1-1-8-183


sakarən ʃymʒəlan jøsən t͡ɕut͡ɕo.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
ʃymʒəlan
ʃym-ʒə-lan
ʃym-ʒe-lan
heart-3SG-DAT
no-poss-case
ʃymʒəlan
ʃym-ʒə-lan
ʃym-ʒe-lan
feeling-3SG-DAT
no-poss-case
ʃymʒəlan
ʃym-ʒə-lan
ʃym-ʒe-lan
bark-3SG-DAT
no-poss-case
ʃymʒəlan
ʃym-ʒə-la-n
ʃym-ʒe-la-n
heart-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
ʃymʒəlan
ʃym-ʒə-la-n
ʃym-ʒe-la-n
feeling-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
ʃymʒəlan
ʃym-ʒə-la-n
ʃym-ʒe-la-n
bark-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
jøsən
jøsən
jøsən
difficultly
av
jøsən
jøsə-n
jøsø-n
difficult-GEN
ad/no-case
t͡ɕut͡ɕo.
t͡ɕut͡ɕ-o
t͡ɕut͡ɕ-je
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-184


kokəmʃo ganalan lyjmaʃtat βujeʃ logalten ogəl.

kokəmʃo
kokəmʃo
kokəmʃo
second
nm
ganalan
ganalan
ganalan
time
av
ganalan
gana-lan
gana-lan
times-DAT
no/po-case
ganalan
gana-la-n
gana-la-n
times-PL-GEN
no/po-num-case
lyjmaʃtat
*ː
*ː
***
***
βujeʃ
βujeʃ
βujeʃ
into.one's.head
av/po
βujeʃ
βuj-eʃ
βuj-eʃ
head-LAT
no-case
logalten
logalt-en-ø
logalte-en-ø
hit-PST2-3SG
vb2-tense-pers
logalten
logalt-en
logalte-en
hit-CVB
vb2-adv
ogəl.
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-1-8-185


tidəm ʃiʒme gaj lijən, leβentej kugəza peleʃtəʃ:

tidəm
tidə-m
tide-m
this-ACC
pr-case
ʃiʒme
ʃiʒme
ʃiʒme
sense
ad
ʃiʒme
ʃiʒ-me
ʃiʒ-me
feel-PTCP.PASS
vb1-ad
gaj
gaj
gaj
like
ad/av/pa/po
lijən,
lijən
lijən
as.a
po
lijən,
lij-ən-ø
lij-n-ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijən,
lij-ən
lij-n
be-CVB
vb1-adv
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
peleʃtəʃ:
peleʃtə-ʃ-ø
peleʃte-ʃ-ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-186


— nimat ogəl, erkən-erkən tunemat.ː

nimat
nimat
nimat
nothing
pr
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
erkən-erkən
erkən-erkən
erkən-erkən
gradually
av
tunemat.ː
tunem-at
tunem-at
learn-2SG
vb1-pers
tunemat.ː
tunem-ø-at
tunem-ø-at
learn-CNG-and
vb1-conn-enc
tunemat.ː
tunem-ø-at
tunem-ø-at
learn-CVB-and
vb1-adv-enc
tunemat.ː
tunem--at
tunem-je-at
learn-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
tunemat.ː
tu-n-em-at
tu-n-em-at
that-GEN-1SG-and
pr-case-poss-enc
tunemat.ː
tu-n-em-at
tu-n-em-at
gland-GEN-1SG-and
no-case-poss-enc
tunemat.ː
tu-n-em-at
tu-n-em-at
banner-GEN-1SG-and
no-case-poss-enc



1-1-8-187


təlet͡ɕ βara leβentej kugəza t͡ɕodəraʃ kaja gən, sakar kerek-kuze gənat piʒən mija.

təlet͡ɕ
təlet͡ɕ
təlet͡ɕ
from.this
av/pr
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
t͡ɕodəraʃ
t͡ɕodəra-ʃ
t͡ɕodəra-ʃ
forest-ILL
no-case
t͡ɕodəraʃ
t͡ɕodəra-ʃ
t͡ɕodəra-ʃ
coarse-ILL
ad-case
t͡ɕodəraʃ
t͡ɕodəra-ʃ
t͡ɕodəra-eʃ
forest-LAT
no-case
t͡ɕodəraʃ
t͡ɕodəra-ʃ
t͡ɕodəra-eʃ
coarse-LAT
ad-case
kaja
kaj-a
kaje-a
go-3SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
kerek-kuze
kerek-kuze
kerek-kuze
however
av/pr
gənat
gənat
gənat
even.though
co/pa
gənat
gəna-t
gəna-at
only-and
pa-enc
gənat
gən-at
gən-at
if-and
co/pa-enc
piʒən
piʒ-ən
piʒ-n
mitten-GEN
no-case
piʒən
piʒ-ən-ø
piʒ-n-ø
stick-PST2-3SG
vb1-tense-pers
piʒən
piʒ-ən
piʒ-n
stick-CVB
vb1-adv
mija.
mij-a
mije-a
come-3SG
vb2-pers



1-1-8-18ː


leβentej kugəza ʃkeʒat sakar det͡ɕ posna koʃtməm t͡ɕarnəʃ.

leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
ʃkeʒat
ʃke-ʒ-at
ʃke-ʒe-at
REFL-3SG-and
pr-poss-enc
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
posna
posna
posna
isolated
ad/av
koʃtməm
koʃtmə-m
koʃtmo-m
movement-ACC
ad-case
koʃtməm
koʃt-mə-m
koʃt-me-m
go-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
t͡ɕarnəʃ.
t͡ɕarnəʃ
t͡ɕarnəʃ
stop
no
t͡ɕarnəʃ.
t͡ɕarnə-ʃ-ø
t͡ɕarne-ʃ-ø
stop-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-189


«sakar pialan, sakar dene kajet gən, jara ot tol», — maneʃ.

«sakar
sakar
sakar
Sakar
na
pialan,
pialan
pialan
happy
ad
pialan,
pial-an
pial-an
happiness-with
no-deriv.ad
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
dene
dene
dene
with
po
kajet
kaj-et
kaj-et
aftergrass-2SG
no-poss
kajet
kaj-et
kaje-et
go-2SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
jara
jara
jara
empty
ad/av/no
jara
jar-a
jare-a
catch.someone-3SG
vb2-pers
jara
jar-a
jare-a
take.up-3SG
vb2-pers
ot
o-t
o-t
NEG-2SG
vb-pers
tol», —
tol-ø
tol-ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
tol», —
tol-ø
tol-ø
come-CNG
vb1-conn
tol», —
tol-ø
tol-ø
come-CVB
vb1-adv
maneʃ.
maneʃ
maneʃ
it.is.said
av
maneʃ.
man-eʃ
man-eʃ
say-3SG
vb1-pers



1-1-8-190


pət͡ɕal dene ik ʃəʒe koʃtmeke, sakar kudalʃe meraŋlanak βujəʃko logaltaʃ tyŋale.

pət͡ɕal
pət͡ɕal
pət͡ɕal
gun
no
dene
dene
dene
with
po
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
ʃəʒe
ʃəʒe
ʃəʒe
autumn
no
ʃəʒe
ʃəʒe-ø
ʃəʒe-ø
drizzle-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃəʒe
ʃəʒe-ø
ʃəʒe-ø
drizzle-CNG
vb2-conn
koʃtmeke,
koʃt-meke
koʃt-meke
go-CVB.PRI
vb1-adv
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
kudalʃe
kudalʃe
kudalʃe
running
ad
kudalʃe
kudal-ʃe
kudal-ʃe
run-PTCP.ACT
vb1-ad
meraŋlanak
meraŋ-lan-ak
meraŋ-lan-ak
hare-DAT-STR
no-case-enc
meraŋlanak
meraŋ-la-na-k
meraŋ-la-na-ak
hare-COMP-1PL-STR
no-case-poss-enc
meraŋlanak
meraŋ-la-na-k
meraŋ-la-na-ak
hare-PL-1PL-STR
no-num-poss-enc
meraŋlanak
meraŋ-la-n-ak
meraŋ-la-n-ak
hare-PL-GEN-STR
no-num-case-enc
βujəʃko
βuj-əʃko
βuj-ʃke
head-ILL
no-case
logaltaʃ
logalt-aʃ
logalte-aʃ
hit-INF
vb2-inf
tyŋale.
tyŋal-ʲe
tyŋal-je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-191


tidəʒəm ʃke ʃotʃo dene, leβentej kugəzan tunəktəməʒ det͡ɕ posna, keləʃtarəʃ.

tidəʒəm
tidə-ʒə-m
tide-ʒe-m
this-3SG-ACC
pr-poss-case
ʃke
ʃke
ʃke
REFL
pr
ʃotʃo
ʃot-ʃo
ʃot-ʒe
use-3SG
no-poss
dene,
dene
dene
with
po
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəzan
kugəza-n
kugəza-an
old.man-with
no-deriv.ad
kugəzan
kugəza-n
kugəza-n
old.man-GEN
no-case
tunəktəməʒ
tunəktəmə-ʒ
tunəktəmo-ʒe
educated-3SG
ad-poss
tunəktəməʒ
tunəktə-mə-ʒ
tunəkto-me-ʒe
teach-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
posna,
posna
posna
isolated
ad/av
keləʃtarəʃ.
keləʃtarəʃ
keləʃtarəʃ
preference
no
keləʃtarəʃ.
keləʃtarə-ʃ-ø
keləʃtare-ʃ-ø
coordinate-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-192


teləmʒe, lujəm puʃtmekəʃt, leβentej kugəza, kum teŋgeat peleʃ ʃotlen, sakarlan ʃke pət͡ɕalʒəm puəʃ.

teləmʒe,
teləm-ʒe
teləm-ʒe
in.winter-3SG
av-poss
teləmʒe,
telə-m-ʒe
tele-m-ʒe
winter-ACC-3SG
no-case-poss
lujəm
luj-əm
luj-m
marten-ACC
no-case
puʃtmekəʃt,
puʃt-mekə-ʃt
puʃt-meke-ʃt
kill-CVB.PRI-3PL
vb1-adv-poss
leβentej
leβentej
leβentej
Leventey
na
kugəza,
kugəza
kugəza
old.man
no
kum
kum
kum
godfather.of.one's.child
no
kum
kum
kum
three
nm
teŋgeat
teŋge-at
teŋge-at
ruble-and
no-enc
peleʃ
pele-ʃ
pele-ʃ
in.half-ILL
ad/av/no-case
peleʃ
pel-eʃ
pel-eʃ
half-LAT
no-case
peleʃ
pel-eʃ
pele-eʃ
half-LAT
ad/av/no-case
peleʃ
pele-ʃ
pele-eʃ
in.half-LAT
ad/av/no-case
peleʃ
pel-eʃ
pel-eʃ
burn-3SG
vb1-pers
ʃotlen,
ʃotl-en-ø
ʃotlo-en-ø
count-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃotlen,
ʃotl-en
ʃotlo-en
count-CVB
vb2-adv
sakarlan
sakarlan
sakarlan
Sakarlan
na
ʃke
ʃke
ʃke
REFL
pr
pət͡ɕalʒəm
pət͡ɕal-ʒə-m
pət͡ɕal-ʒe-m
gun-3SG-ACC
no-poss-case
puəʃ.
pu-əʃ
pu-ʃ
wood-ILL
no-case
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-193


luj oksaʒ dene ʃkanʒe kugurak pət͡ɕaləm nale.

luj
luj
luj
marten
no
oksaʒ
oksa-ʒ
oksa-ʒe
money-3SG
no-poss
dene
dene
dene
with
po
ʃkanʒe
ʃk-an-ʒe
ʃke-lan-ʒe
REFL-DAT-3SG
pr-case-poss
ʃkanʒe
ʃkan-ʒe
ʃkan-ʒe
for.oneself-3SG
pr-poss
kugurak
kugurak
kugurak
bigger
ad
kugurak
kugu-rak
kugu-rak
big-COMP
ad/no-deg
pət͡ɕaləm
pət͡ɕal-əm
pət͡ɕal-m
gun-ACC
no-case
nale.
naʎe
naʎe
soft.red.clay
no
nale.
nal-ʲe
nal-je
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-194


təlet͡ɕ βara sakar t͡ɕən sonarze lije. * * *

təlet͡ɕ
təlet͡ɕ
təlet͡ɕ
from.this
av/pr
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
t͡ɕən
t͡ɕən
t͡ɕən
truth
ad/av/no
sonarze
sonarze
sonarze
hunter
no
lije. * * *
lij-e
lij-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-195


lujəm lyjen tolmo erlaʃəʒəm sakar lopnurəʃ t͡ɕuʒgan osəp dek luj den ur koβaʃtəʒəm naŋgajəʃ.

lujəm
luj-əm
luj-m
marten-ACC
no-case
lyjen
lyj-en-ø
lyjø-en-ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
lyjen
lyj-en
lyjø-en
shoot-CVB
vb2-adv
tolmo
tolmo
tolmo
arrival
ad
tolmo
tol-mo
tol-me
come-PTCP.PASS
vb1-ad
erlaʃəʒəm
erlaʃəʒəm
erlaʃəʒəm
on.the.next.day
av
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
lopnurəʃ
lopnurəʃ
lopnurəʃ
Lopnurysh
na
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
osəp
osəp
osəp
Osyp
na
dek
dek
dek
to
po
luj
luj
luj
marten
no
den
den
den
and
co
ur
ur
ur
squirrel
no
ur
ur-ø
ur-ø
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CNG
vb1-conn
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CVB
vb1-adv
koβaʃtəʒəm
koβaʃtə-ʒə-m
koβaʃte-ʒe-m
skin-3SG-ACC
no-poss-case
naŋgajəʃ.
naŋgajə-ʃ-ø
naŋgaje-ʃ-ø
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-196


sakarən mijməʒ godəm t͡ɕuʒgan kugəza lat͡ɕak keβətəʃtəʒe əle.

sakarən
sakarən
sakarən
Sakaryn
na
mijməʒ
*ː
*ː
***
***
godəm
godəm
godəm
during
po
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
lat͡ɕak
lat͡ɕak
lat͡ɕak
X
av
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
just-STR
av/no/pa-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕ-ak
swim.bladder-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
basket-STR
no-enc
lat͡ɕak
lat͡ɕ-ak
lat͡ɕe-ak
roller-STR
no-enc
keβətəʃtəʒe
keβət-əʃtə-ʒe
keβət-ʃte-ʒe
shop-INE-3SG
no-case-poss
əle.
əl-ʲe
ul-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-197


sakar ont͡ɕət͡ɕən ur koβaʃtəʒəm luktən puəʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ont͡ɕət͡ɕən
ont͡ɕət͡ɕən
ont͡ɕət͡ɕən
from.in.front.of
av
ur
ur
ur
squirrel
no
ur
ur-ø
ur-ø
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CNG
vb1-conn
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CVB
vb1-adv
koβaʃtəʒəm
koβaʃtə-ʒə-m
koβaʃte-ʒe-m
skin-3SG-ACC
no-poss-case
luktən
lukt-ən-ø
lukt-n-ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktən
lukt-ən
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
puəʃ.
pu-əʃ
pu-ʃ
wood-ILL
no-case
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-198


t͡ɕuʒgan kugəza ur koβaʃtəm saβərkalen ont͡ɕəʃat, ʃəman gəna jodo:

t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
ur
ur
ur
squirrel
no
ur
ur-ø
ur-ø
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CNG
vb1-conn
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CVB
vb1-adv
koβaʃtəm
koβaʃtə-m
koβaʃte-m
skin-ACC
no-case
koβaʃtəm
koβa-ʃt-əm
koβa-ʃt-m
grandmother-3PL-ACC
no-poss-case
saβərkalen
saβərkal-en-ø
saβərkale-en-ø
turn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
saβərkalen
saβərkal-en
saβərkale-en
turn-CVB
vb2-adv
ont͡ɕəʃat,
ont͡ɕəʃ-at
ont͡ɕəʃo-at
viewer-and
no-enc
ont͡ɕəʃat,
ont͡ɕə-ʃ-ø-at
ont͡ɕo-ʃ-ø-at
look-PST1-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
ont͡ɕəʃat,
ont͡ɕə-ʃ-at
ont͡ɕo-ʃe-at
look-PTCP.ACT-and
vb2-ad-enc
ʃəman
ʃəman
ʃəman
gently
av
ʃəman
ʃəma-n
ʃəma-an
gentle-with
ad-deriv.ad
ʃəman
ʃəm-an
ʃəm-an
seven-with
nm-deriv.ad
ʃəman
ʃəma-n
ʃəma-n
gentle-GEN
ad-case
gəna
gəna
gəna
only
pa
jodo:
jod-o
jod-je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-19ː


— ikte βele mo?

ikte
ikte
ikte
one
nm/pr
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
mo?
mo
mo
what
ad/av/pa/pr



1-1-8-20ː


— tat͡ɕe ikte βele.

tat͡ɕe
tat͡ɕe
tat͡ɕe
today
ad/av
ikte
ikte
ikte
one
nm/pr
βele.
βele
βele
only
pa
βele.
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele.
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele.
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn



1-1-8-201


sakar jərʒe ont͡ɕale, ʃeŋgelnəʒe kok palədəme jeŋ ʃoga.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
jərʒe
jər-ʒe
jər-ʒe
around-3SG
ad/av/no/po-poss
ont͡ɕale,
ont͡ɕal-ʲe
ont͡ɕal-je
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃeŋgelnəʒe
ʃeŋgelnə-ʒe
ʃeŋgelne-ʒe
behind-3SG
av/po-poss
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
palədəme
palədəme
palədəme
unknown
ad/no
palədəme
palə-dəme
pale-dəme
know-PTCP.NEG
vb2-ad
palədəme
palə-dəme
pale-dəme
marking-without
ad/no-deriv.ad
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
ʃoga.
ʃoga
ʃoga
plough
no
ʃoga.
ʃog-a
ʃogo-a
stand-3SG
vb2-pers



1-1-8-202


— ont͡ɕəkto, təʃte lydʃaʃ uke, — t͡ɕuʒgan kugəza sakarəm yʃandarəʃ.

ont͡ɕəkto,
ont͡ɕəkto-ø
ont͡ɕəkto-ø
show-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ont͡ɕəkto,
ont͡ɕəkto-ø
ont͡ɕəkto-ø
show-CNG
vb2-conn
ont͡ɕəkto,
ont͡ɕə-kto-ø
ont͡ɕo-kte-ø
look-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
ont͡ɕəkto,
ont͡ɕə-kto-ø
ont͡ɕo-kte-ø
look-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn
təʃte
təʃte
təʃte
here
av/pr
təʃte
təʃ-te
təʃ-ʃte
here-INE
av/pr-case
lydʃaʃ
lyd-ʃaʃ
lyd-ʃaʃ
be.afraid.of-PTCP.FUT
vb1-ad
uke, —
uke
uke
no
ad/no/pa
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
yʃandarəʃ.
yʃandarə-ʃ-ø
yʃandare-ʃ-ø
assure-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-203


sakar luj koβaʃtəʒəm luktən puəʃ.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
luj
luj
luj
marten
no
koβaʃtəʒəm
koβaʃtə-ʒə-m
koβaʃte-ʒe-m
skin-3SG-ACC
no-poss-case
luktən
lukt-ən-ø
lukt-n-ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktən
lukt-ən
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
puəʃ.
pu-əʃ
pu-ʃ
wood-ILL
no-case
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puəʃ.
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-204


t͡ɕuʒgan kugəza luj koβaʃtəmat, saβərkalen-saβərkalen, peʃ t͡ɕot ont͡ɕəʃ, βara ur koβaʃtəmat, luj koβaʃtəmat pogen pəʃtəʃ.

t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
luj
luj
luj
marten
no
koβaʃtəmat,
koβaʃtə-m-at
koβaʃte-m-at
skin-ACC-and
no-case-enc
koβaʃtəmat,
koβa-ʃt-əm-at
koβa-ʃt-m-at
grandmother-3PL-ACC-and
no-poss-case-enc
saβərkalen-saβərkalen,
saβərkal-en-ø-saβərkal-en-ø
saβərkale-en-øsaβərkale-en-ø
turn-PST2-3SGturn-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
saβərkalen-saβərkalen,
saβərkal-en-ø-saβərkal-en
saβərkale-en-øsaβərkale-en
turn-PST2-3SGturn-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
saβərkalen-saβərkalen,
saβərkal-en-saβərkal-en-ø
saβərkale-ensaβərkale-en-ø
turn-CVBturn-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
saβərkalen-saβərkalen,
saβərkal-en-saβərkal-en
saβərkale-ensaβərkale-en
turn-CVBturn-CVB
vb2-advvb2-adv
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
very
av
t͡ɕot
t͡ɕot
t͡ɕot
number
no
ont͡ɕəʃ,
ont͡ɕə-ʃ-ø
ont͡ɕo-ʃ-ø
look-PST1-3SG
vb2-tense-pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
ur
ur
ur
squirrel
no
ur
ur-ø
ur-ø
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CNG
vb1-conn
ur
ur-ø
ur-ø
fall-CVB
vb1-adv
koβaʃtəmat,
koβaʃtə-m-at
koβaʃte-m-at
skin-ACC-and
no-case-enc
koβaʃtəmat,
koβa-ʃt-əm-at
koβa-ʃt-m-at
grandmother-3PL-ACC-and
no-poss-case-enc
luj
luj
luj
marten
no
koβaʃtəmat
koβaʃtə-m-at
koβaʃte-m-at
skin-ACC-and
no-case-enc
koβaʃtəmat
koβa-ʃt-əm-at
koβa-ʃt-m-at
grandmother-3PL-ACC-and
no-poss-case-enc
pogen
pog-en-ø
pogo-en-ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pogen
pog-en
pogo-en
gather-CVB
vb2-adv
pəʃtəʃ.
pəʃtə-ʃ-ø
pəʃte-ʃ-ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-205


sakar det͡ɕ jodo:

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
jodo:
jod-o
jod-je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-206


— təlanet mo satu kyleʃ?

təlanet
tə-lan-et
təj-lan-et
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
təlanet
təlan-et
təlan-et
wish-2SG
no-poss
təlanet
təlan-et
təlane-et
wish-2SG
vb2-pers
təlanet
təl-an-et
təl-an-et
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
mo
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
satu
satu
satu
goods
no
kyleʃ?
kyleʃ
kyleʃ
need
ad/no
kyleʃ?
kyl-eʃ
kyl-eʃ
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-1-8-207


— osəp kugəzaj, toʃto puəʃaʃem ʃotlet gən, jøra əle, — peleʃtəʃ sakar.

osəp
osəp
osəp
Osyp
na
kugəzaj,
kugəzaj
kugəzaj
old.man
no
toʃto
toʃto
toʃto
old
ad/no
toʃto
toʃ-to
toʃ-ʃte
butt-INE
no-case
toʃto
toʃt-o
toʃt-je
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
puəʃaʃem
puəʃaʃ-em
puəʃaʃ-em
having.to.give-1SG
no-poss
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em
puo-ʃaʃ-em
give-PTCP.FUT-1SG
vb2-ad-poss
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em
puo-ʃaʃ-em
blow-PTCP.FUT-1SG
vb2-ad-poss
puəʃaʃem
puəʃaʃ-em-ø
puəʃaʃ-em-ø
having.to.give-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
puəʃaʃem
puəʃaʃ-em-ø
puəʃaʃ-em-ø
having.to.give-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
puəʃaʃem
puəʃaʃ-em-ø
puəʃaʃ-em-ø
having.to.give-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em-ø
puo-ʃaʃ-em-ø
give-PTCP.FUT-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em-ø
puo-ʃaʃ-em-ø
blow-PTCP.FUT-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em-ø
puo-ʃaʃ-em-ø
give-PTCP.FUT-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em-ø
puo-ʃaʃ-em-ø
blow-PTCP.FUT-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em-ø
puo-ʃaʃ-em-ø
give-PTCP.FUT-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv
puəʃaʃem
puə-ʃaʃ-em-ø
puo-ʃaʃ-em-ø
blow-PTCP.FUT-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv
ʃotlet
ʃotl-et
ʃotlo-et
count-2SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
jøra
jøra
jøra
good
pa
jøra
jør-a
jørø-a
roll-3SG
vb2-pers
jøra
jør-a
jørø-a
mix-3SG
vb2-pers
jøra
jør-a
jørø-a
go.out-3SG
vb2-pers
jøra
jør-a
jørø-a
be.satisfying-3SG
vb2-pers
əle, —
əl-ʲe
ul-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
peleʃtəʃ
peleʃtə-ʃ-ø
peleʃte-ʃ-ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
sakar.
sakar
sakar
Sakar
na



1-1-8-208


— mom tudəm ojlaʃ, puəʃaʃet ʃuko ogəl.

mom
mom
mom
what
pr
mom
mo-m
mo-m
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
tudəm
tudəm
tudəm
him/her
pr
tudəm
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
ojlaʃ,
ojl-aʃ
ojlo-aʃ
talk-INF
vb2-inf
ojlaʃ,
oj-la-ʃ
oj-la-ʃ
opinion-PL-ILL
no-num-case
ojlaʃ,
oj-la-ʃ
oj-la-eʃ
opinion-PL-LAT
no-num-case
puəʃaʃet
puəʃaʃ-et
puəʃaʃ-et
having.to.give-2SG
no-poss
puəʃaʃet
puə-ʃaʃ-et
puo-ʃaʃ-et
give-PTCP.FUT-2SG
vb2-ad-poss
puəʃaʃet
puə-ʃaʃ-et
puo-ʃaʃ-et
blow-PTCP.FUT-2SG
vb2-ad-poss
ʃuko
ʃuko
ʃuko
a.lot
ad/av/no
ogəl.
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-1-8-209


ves gana ʃotlena.

ves
ves
βes
different
ad/pr
gana
gana
gana
times
no/po
ʃotlena.
ʃotl-ena
ʃotlo-ena
count-1PL
vb2-pers



1-1-8-210


kəzət mo kyleʃetəm nal.

kəzət
kəzət
kəzət
now
av
mo
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
kyleʃetəm
kyleʃ-et-əm
kyleʃ-et-m
need-2SG-ACC
ad/no-poss-case
nal.
nal-ø
nal-ø
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
nal.
nal-ø
nal-ø
take-CNG
vb1-conn
nal.
nal-ø
nal-ø
take-CVB
vb1-adv



1-1-8-21ː


sakar t͡ɕuʒgan kugəza dene yt͡ɕaʃaʃ əʃ tyŋal.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
dene
dene
dene
with
po
yt͡ɕaʃaʃ
yt͡ɕaʃ-aʃ
yt͡ɕaʃe-aʃ
compete-INF
vb2-inf
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
tyŋal.
tyŋal-ø
tyŋal-ø
start-IMP.2SG
vb1-mood.pers
tyŋal.
tyŋal-ø
tyŋal-ø
start-CNG
vb1-conn
tyŋal.
tyŋal-ø
tyŋal-ø
start-CVB
vb1-adv



1-1-8-212


kuze yt͡ɕaʃet?

kuze
kuze
kuze
how
av/co/no/pa
yt͡ɕaʃet?
yt͡ɕaʃ-et
yt͡ɕaʃ-et
fight-2SG
ad/no-poss
yt͡ɕaʃet?
yt͡ɕaʃ-et
yt͡ɕaʃe-et
compete-2SG
vb2-pers



1-1-8-213


t͡ɕuʒgan kugəza peʃ ʃəman mutlana.

t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
ʃəman
ʃəman
ʃəman
gently
av
ʃəman
ʃəma-n
ʃəma-an
gentle-with
ad-deriv.ad
ʃəman
ʃəm-an
ʃəm-an
seven-with
nm-deriv.ad
ʃəman
ʃəma-n
ʃəma-n
gentle-GEN
ad-case
mutlana.
mutlan-a
mutlane-a
talk-3SG
vb2-pers
mutlana.
mut-la-na
mut-la-na
word-COMP-1PL
no-case-poss
mutlana.
mut-la-na
mut-la-na
word-PL-1PL
no-num-poss



1-1-8-214


sakar t͡ɕajəm-sakərəm, kremga jadram, pel kremga pət͡ɕaltarəm, βitle pistonəm keβət gət͡ɕ numal lekte.

sakar
sakar
sakar
Sakar
na
t͡ɕajəm-sakərəm,
t͡ɕaj-əm-sakər-əm
t͡ɕaj-msakər-m
tea-ACCsugar-ACC
no-casead/no-case
kremga
kremga
kremga
pound
no
jadram,
jadra-m
jadra-m
small.shot-ACC
no-case
jadram,
jadra-m
jadra-em
small.shot-1SG
no-poss
jadram,
jadra-m-ø
jadra-em-ø
small.shot-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
jadram,
jadra-m-ø
jadra-em-ø
small.shot-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
jadram,
jadra-m-ø
jadra-em-ø
small.shot-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
pel
pel
pel
half
no
pel
pel-ø
pel-ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CNG
vb1-conn
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CVB
vb1-adv
kremga
kremga
kremga
pound
no
pət͡ɕaltarəm,
*ː
*ː
***
***
βitle
βitle
βitle
fifty
nm
βitle
βitle-ø
βitle-ø
complain-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βitle
βitle-ø
βitle-ø
complain-CNG
vb2-conn
pistonəm
piston-əm
piston-m
percussion.cap-ACC
no-case
keβət
keβət
keβət
shop
no
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
numal
numal-ø
numal-ø
carry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
numal
numal-ø
numal-ø
carry-CNG
vb1-conn
numal
numal-ø
numal-ø
carry-CVB
vb1-adv
lekte.
lekt-e
lekt-je
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-215


aβaʒlan kremga klendərəmat t͡ɕuʒgan kugəza ʃkak temlen puen koltəʃ. * * *

aβaʒlan
aβa-ʒ-lan
aβa-ʒe-lan
mother-3SG-DAT
no-poss-case
aβaʒlan
aβa-ʒ-la-n
aβa-ʒe-la-n
mother-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
kremga
kremga
kremga
pound
no
klendərəmat
klendər-əm-at
klendər-m-at
pretzel-ACC-and
no-case-enc
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒgan
firmly
av
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-an
coarse-with
ad-deriv.ad
t͡ɕuʒgan
t͡ɕuʒga-n
t͡ɕuʒga-n
coarse-GEN
ad-case
kugəza
kugəza
kugəza
old.man
no
ʃkak
*ː
*ː
***
***
temlen
teml-en-ø
temle-en-ø
offer-PST2-3SG
vb2-tense-pers
temlen
teml-en
temle-en
offer-CVB
vb2-adv
puen
pu}-en-ø
puo-en-ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en-ø
puo-en-ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
puen
pu}-en
puo-en
give-CVB
vb2-adv
puen
pu}-en
puo-en
blow-CVB
vb2-adv
koltəʃ. * * *
koltəʃ
koltəʃ
conductivity
no
koltəʃ. * * *
koltə-ʃ-ø
kolto-ʃ-ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-216


filipː afanaśjeβit͡ɕ, deʎankəʃ mijmekəʒe, purəs pərɲalan ruəməm, posna βiskalen, ʃotlen βozəʃ.

filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ,
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
deʎankəʃ
deʎankə-ʃ
deʎanke-ʃ
plot-ILL
no-case
mijmekəʒe,
*ː
*ː
***
***
purəs
purəs
purəs
pepper
no
purəs
pur-ø-əs
pur-ø-s
chew-CNG-STR
vb1-conn-enc
purəs
pur-ø-əs
pur-ø-s
chew-CVB-STR
vb1-adv-enc
purəs
purə-ø-s
puro-ø-s
go.in-CNG-STR
vb2-conn-enc
pərɲalan
pərɲa-lan
pərɲa-lan
log-DAT
no-case
pərɲalan
pərɲa-la-n
pərɲa-la-n
log-PL-GEN
no-num-case
ruəməm,
ruəmə-m
ruəmo-m
chopped-ACC
ad-case
ruəməm,
ruə-mə-m
ruo-me-m
chop-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
posna
posna
posna
isolated
ad/av
βiskalen,
βiskal-en-ø
βiskale-en-ø
measure-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βiskalen,
βiskal-en
βiskale-en
measure-CVB
vb2-adv
ʃotlen
ʃotl-en-ø
ʃotlo-en-ø
count-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃotlen
ʃotl-en
ʃotlo-en
count-CVB
vb2-adv
βozəʃ.
βozəʃ
βozəʃ
writing.system
no
βozəʃ.
βoz-əʃ
βoz-ʃ
cart-ILL
no-case
βozəʃ.
βozə-ʃ-ø
βozo-ʃ-ø
write-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-217


puləkʃəm adak posna ʃotləʃ.

puləkʃəm
pulək-ʃə-m
pulək-ʒe-m
for.firewood-3SG-ACC
ad/no-poss-case
puləkʃəm
pu-lək-ʃə-m
pu-lək-ʒe-m
wood-for-3SG-ACC
no-deriv.ad-poss-case
adak
adak
adak
again
av
posna
posna
posna
isolated
ad/av
ʃotləʃ.
ʃotlə-ʃ-ø
ʃotlo-ʃ-ø
count-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-218


marij-βlak tudəm ont͡ɕəlgot͡ɕ podəltenətat, filipː afanaśjeβit͡ɕ tide ganaʒe peʃ ʃukəʒak əʃ kət͡ɕaltəl.

marij-βlak
marij-βlak
marij-βlak
Mari-PL
no-num
tudəm
tudəm
tudəm
him/her
pr
tudəm
tudo-m
tudo-m
3SG-ACC
pr-case
ont͡ɕəlgot͡ɕ
ont͡ɕəlgot͡ɕ
ont͡ɕəlgot͡ɕ
beforehand
av
podəltenətat,
podəlt-en-ət-at
podəlto-en-ət-at
give.to.drink-PST2-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
tide
tide
tide
this
pr
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tide
tide-ø
tide-ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
ganaʒe
gana-ʒe
gana-ʒe
times-3SG
no/po-poss
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
ʃukəʒak
ʃukəʒ-ak
ʃukəʒo-ak
many.people-STR
no-enc
ʃukəʒak
ʃukə-ʒ-ak
ʃuko-ʒe-ak
a.lot-3SG-STR
ad/av/no-poss-enc
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
kət͡ɕaltəl.
kət͡ɕaltəl-ø
kət͡ɕaltəl-ø
find.fault-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kət͡ɕaltəl.
kət͡ɕaltəl-ø
kət͡ɕaltəl-ø
find.fault-CNG
vb1-conn
kət͡ɕaltəl.
kət͡ɕaltəl-ø
kət͡ɕaltəl-ø
find.fault-CVB
vb1-adv



1-1-8-219


vot ajək βuja toleʃ gən, tyrlø kyldəmaʃəʒlanat piʒedəleʃ: to pərɲa parɲa βot͡ɕmo nare kyt͡ɕək lijeʃ, to kuʒu lijeʃ, to puʒarəmaʃte βəle kodən, to ugət͡ɕ erəktəmaʃte jətəran əʃtəme ogəl.ː

vot
vot
βot
there
co/pa
vot
vot
βot
web
no
ajək
ajək
ajək
sober
ad
βuja
βuja
βuja
with.a.head
av
toleʃ
toʎ-eʃ
toʎ-eʃ
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
toleʃ
tol-eʃ
tol-eʃ
come-3SG
vb1-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
tyrlø
tyrlø
tyrlø
different
ad/no/po
tyrlø
tyrlø-ø
tyrlø-ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
tyrlø
tyrlø-ø
tyrlø-ø
embroider-CNG
vb2-conn
kyldəmaʃəʒlanat
kyldəmaʃ-əʒ-lan-at
kyldəmaʃ-ʒe-lan-at
nonsense-3SG-DAT-and
ad/no-poss-case-enc
kyldəmaʃəʒlanat
kyldəmaʃ-əʒ-la-n-at
kyldəmaʃ-ʒe-la-n-at
nonsense-3SG-PL-GEN-and
ad/no-poss-num-case-enc
kyldəmaʃəʒlanat
kyl-dəmaʃ-əʒ-lan-at
kyl-dəmaʃ-ʒe-lan-at
be.necessary-NMLZ.NEG-3SG-DAT-and
vb1-deriv.n-poss-case-enc
kyldəmaʃəʒlanat
kyl-dəmaʃ-əʒ-la-n-at
kyl-dəmaʃ-ʒe-la-n-at
be.necessary-NMLZ.NEG-3SG-PL-GEN-and
vb1-deriv.n-poss-num-case-enc
piʒedəleʃ:
piʒedəl-eʃ
piʒedəl-eʃ
catch-3SG
vb1-pers
to
to
to
then
co
pərɲa
pərɲa
pərɲa
log
no
parɲa
parɲa
parɲa
finger
no
βot͡ɕmo
βot͡ɕmo
βot͡ɕmo
about
po
βot͡ɕmo
βot͡ɕ-mo
βoz-me
lie.down-PTCP.PASS
vb1-ad
nare
nare
nare
about
po
kyt͡ɕək
kyt͡ɕək
kyt͡ɕək
short
ad/no
lijeʃ,
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ,
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
to
to
to
then
co
kuʒu
kuʒu
kuʒu
long
ad
lijeʃ,
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ,
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
to
to
to
then
co
puʒarəmaʃte
puʒarəmaʃ-te
puʒarəmaʃ-ʃte
planing-INE
no-case
puʒarəmaʃte
puʒarə-maʃ-te
puʒare-maʃ-ʃte
plane-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
βəle
βəʎe
βəʎe
cambium
no
kodən,
kodən
kodən
with.delay
av
kodən,
kod-ən
kod-n
code-GEN
no-case
kodən,
kod-ən-ø
kod-n-ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kodən,
kod-ən
kod-n
stay-CVB
vb1-adv
to
to
to
then
co
ugət͡ɕ
ugət͡ɕ
ugət͡ɕ
again
av
erəktəmaʃte
erəktəmaʃ-te
erəktəmaʃ-ʃte
cleaning-INE
no-case
erəktəmaʃte
erəktə-maʃ-te
erəkte-maʃ-ʃte
clean-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
jətəran
jətəran
jətəran
beautifully
av
jətəran
jətəran
jətəran
barreled
ad
jətəran
jətəra-n
jətəra-an
beautiful-with
ad-deriv.ad
jətəran
jətər-an
jətər-an
trunk-with
no-deriv.ad
jətəran
jətəra-n
jətəra-n
beautiful-GEN
ad-case
əʃtəme
əʃtəme
əʃtəme
done
ad
əʃtəme
əʃtə-me
əʃte-me
do-PTCP.PASS
vb2-ad
ogəl.ː
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-1-8-2ː0


pu gən, teβe ʃuen optəmo, ja utəʒəm təgədən ʃeləʃtme.ː

pu
pu
pu
wood
no
pu
pu-ø
puo-ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-ø
puo-ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu
pu-ø
puo-ø
give-CNG
vb2-conn
pu
pu-ø
puo-ø
blow-CNG
vb2-conn
gən,
gən
gən
if
co/pa
teβe
teβe
teβe
here
av/co/pa
teβe
teβe
teβe
X
pa
ʃuen
ʃuen
ʃuen
sparsely
av
ʃuen
ʃue-n
ʃue-n
thin-GEN
ad-case
ʃuen
ʃue-n
ʃue-n
anthill-GEN
no-case
ʃuen
ʃu}-en-ø
ʃuo-en-ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃuen
ʃu}-en
ʃuo-en
throw-CVB
vb2-adv
optəmo,
optə-mo
opto-me
put-PTCP.PASS
vb2-ad
optəmo,
optə-mo
opto-me
bark-PTCP.PASS
vb2-ad
ja
ja
ja
or
co
ja
ja
ja
well
in
utəʒəm
utəʒəm
utəʒəm
too
av
utəʒəm
utə-ʒə-m
uto-ʒe-m
extra-3SG-ACC
ad/no-poss-case
təgədən
təgədən
təgədən
finely
av
təgədən
təgədə-n
təgəde-n
fine-GEN
ad/no-case
ʃeləʃtme.ː
ʃeləʃt-me
ʃeləʃt-me
break-PTCP.PASS
vb1-ad



1-1-8-2ː1


mom-gənat ekʃəkəm mueda.

mom-gənat
mom-gənat
mom-gənat
something
pr
ekʃəkəm
ekʃək-əm
ekʃək-m
shortcoming-ACC
no-case
mueda.
mued-a
muede-a
find-3SG
vb2-pers



1-1-8-2ː


vaʒəklan kumərəm ja ʃəmərəm kudalta, a βet kresaɲəklan kumərʒat ʃerge.

vaʒəklan
vaʒək-lan
βaʒək-lan
crooked-DAT
ad/av/no-case
vaʒəklan
vaʒək-la-n
βaʒək-la-n
crooked-PL-GEN
ad/av/no-num-case
kumərəm
kumər-əm
kumər-m
kopeck-ACC
no-case
ja
ja
ja
or
co
ja
ja
ja
well
in
ʃəmərəm
ʃəmər-əm
ʃəmər-m
two.kopecks-ACC
no-case
kudalta,
kudalt-a
kudalte-a
throw-3SG
vb2-pers
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
βet
βet
βet
so
co/pa
kresaɲəklan
kresaɲək-lan
kresaɲək-lan
peasant-DAT
no-case
kresaɲəklan
kresaɲək-la-n
kresaɲək-la-n
peasant-PL-GEN
no-num-case
kumərʒat
kumər-ʒ-at
kumər-ʒe-at
kopeck-3SG-and
no-poss-enc
ʃerge.
ʃerge
ʃerge
expensive
ad
ʃerge.
ʃerge
ʃerge
comb
no
ʃerge.
ʃer-ge
ʃer-ge
bead-COM
no-case
ʃerge.
ʃer-ge
ʃer-ge
pulse-COM
no-case
ʃerge.
ʃer-ge
ʃer-ge
need-COM
no-case
ʃerge.
ʃerge-ø
ʃerge-ø
look.over-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃerge.
ʃerge-ø
ʃerge-ø
look.over-CNG
vb2-conn



1-1-8-2ː3


vaʒəklan kumər dene kut͡ɕen kodəmaʃtak janda zaβod ozalan ʃydø teŋge dene parəʃ lijeʃ.ː

vaʒəklan
vaʒək-lan
βaʒək-lan
crooked-DAT
ad/av/no-case
vaʒəklan
vaʒək-la-n
βaʒək-la-n
crooked-PL-GEN
ad/av/no-num-case
kumər
kumər
kumər
kopeck
no
dene
dene
dene
with
po
kut͡ɕen
kut͡ɕ-en-ø
kut͡ɕo-en-ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kut͡ɕen
kut͡ɕ-en
kut͡ɕo-en
hold-CVB
vb2-adv
kodəmaʃtak
kodəmaʃ-t-ak
kodəmaʃ-ʃte-ak
leaving-INE-STR
no-case-enc
kodəmaʃtak
kodə-maʃ-t-ak
kodo-maʃ-ʃte-ak
leave-NMLZ-INE-STR
vb2-deriv.n-case-enc
janda
janda
janda
glass
no
zaβod
zaβod
zaβod
factory
no
ozalan
oza-lan
oza-lan
owner-DAT
no-case
ozalan
oza-la-n
oza-la-n
owner-PL-GEN
no-num-case
ʃydø
ʃydø
ʃydø
hundred
nm
ʃydø
ʃydø-ø
ʃydø-ø
order-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃydø
ʃyd-ø
ʃyd-je
clear-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃydø
ʃydø-ø
ʃydø-ø
order-CNG
vb2-conn
teŋge
teŋge
teŋge
ruble
no
dene
dene
dene
with
po
parəʃ
parəʃ
parəʃ
revenue
no
parəʃ
par-əʃ
par-ʃ
fallow-ILL
no-case
parəʃ
par-əʃ
par-ʃ
steam-ILL
no-case
parəʃ
par-əʃ
par-ʃ
pair-ILL
no-case
parəʃ
par-əʃ
par-ʃ
gust-ILL
no-case
lijeʃ.ː
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ.ː
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers



1-1-8-2ː4


iziʃ podəltet gən, ale iktaʒ yj den myj gajəm namijen puet gən, filipː afanaśjeβit͡ɕ jørʃeʃ βes jeŋ lijeʃ: ojla, βoʃtəleʃ, təgəde-tagəde zijanəm pərt͡ɕat ok uʒ.

iziʃ
iziʃ
iziʃ
a.bit
av
iziʃ
izi-ʃ
izi-ʃ
small-ILL
ad/no-case
podəltet
podəlt-et
podəlto-et
give.to.drink-2SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
ale
aʎe
aʎe
or
av/co/pa
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
iktaʒ
iktaʒ
iktaʒ
somebody
av/pr
yj
yj
yj
butter
ad/no
den
den
den
and
co
myj
myj
myj
honey
no
gajəm
gaj-əm
gaj-m
like-ACC
ad/av/pa/po-case
namijen
namij-en-ø
namije-en-ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
namijen
namij-en
namije-en
bring-CVB
vb2-adv
puet
pu-et
pu-et
wood-2SG
no-poss
puet
pu}-et
puo-et
give-2SG
vb2-pers
puet
pu}-et
puo-et
blow-2SG
vb2-pers
gən,
gən
gən
if
co/pa
filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
jørʃeʃ
jørʃeʃ
jørʃeʃ
totally
av
jørʃeʃ
jørʃ-eʃ
jørʃø-eʃ
fitting-LAT
ad-case
βes
βes
βes
different
ad/pr
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
lijeʃ:
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ:
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
ojla,
oj-la
oj-la
opinion-COMP
no-case
ojla,
oj-la
oj-la
opinion-PL
no-num
ojla,
oj-la
oj-la
opinion-STR
no-enc
ojla,
oj-la
oj-la
oh-STR
in-enc
ojla,
ojl-a
ojlo-a
talk-3SG
vb2-pers
ojla,
oj-ø-la
ojo-ø-la
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ojla,
oj-ø-la
ojo-ø-la
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
βoʃtəleʃ,
βoʃtəl-eʃ
βoʃtəl-eʃ
laugh-3SG
vb1-pers
təgəde-tagəde
təgəde-tagəde
təgəde-tagəde
small
ad/no
zijanəm
zijan-əm
zijan-m
flaw-ACC
no-case
pərt͡ɕat
pərt͡ɕat
pərt͡ɕat
not.at.all
av
pərt͡ɕat
pərt͡ɕ-at
pərt͡ɕe-at
grain-and
no-enc
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
uʒ.
uʒ
uʒ
already
av/pa
uʒ.
u-ʒ
u-ʒe
new-3SG
ad/no-poss
uʒ.
u-ʒ
u-ʒe
oh-3SG
in-poss
uʒ.
uʒ-ø
uʒ-ø
see-IMP.2SG
vb1-mood.pers
uʒ.
uʒ-ø
uʒ-ø
see-CNG
vb1-conn
uʒ.
uʒ-ø
uʒ-ø
see-CVB
vb1-adv
uʒ.
u-ø-ʒ
uo-ø-ʒe
take.care.of-CNG-3SG
vb2-conn-poss
uʒ.
u-ø-ʒ
uo-ø-ʒe
stroke-CNG-3SG
vb2-conn-poss



1-1-8-2ː5


kəzətat, lymən podəltəmo det͡ɕ βara, tudo stapanmətən paʃaʃtəm peʃ sajən prinimatləʃ.

kəzətat,
kəzət-at
kəzət-at
now-and
av-enc
lymən
lymən
lymən
intentionally
ad/av/po
lymən
lym-ən
lym-n
name-GEN
no-case
lymən
lymə-n
lymø-n
sore-GEN
no-case
lymən
lymə-n
lymø-n
glue-GEN
no-case
podəltəmo
podəltə-mo
podəlto-me
give.to.drink-PTCP.PASS
vb2-ad
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
βara,
βara
βara
then
av/pa
βara,
βara
βara
pole
no
βara,
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
tudo
tudo
tudo
3SG
pr
stapanmətən
stapanmətən
stapanmətən
Stapanmytyn
na
paʃaʃtəm
paʃa-ʃt-əm
paʃa-ʃt-m
work-3PL-ACC
no-poss-case
peʃ
peʃ
peʃ
very
av
sajən
sajən
sajən
well
av
sajən
sajən
sajən
each
po
sajən
saj-ən
saj-n
good-GEN
ad/av-case
prinimatləʃ.
prinimatlə-ʃ-ø
prinimatle-ʃ-ø
take.over-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-2ː6


— erla mijza, oksa lijeʃ, — filipː afanaśjeβit͡ɕ rogozan terəʃ kyzen ʃit͡ɕmekəʒe mane.

erla
erla
erla
tomorrow
ad/av/no
erla
er-la
er-la
morning-COMP
ad/av/no-case
erla
er-la
er-la
morning-PL
ad/av/no-num
erla
er-la
er-la
morning-STR
ad/av/no-enc
mijza,
*ː
*ː
***
***
oksa
oksa
oksa
money
no
lijeʃ, —
lijeʃ
lijeʃ
soon
pa
lijeʃ, —
lij-eʃ
lij-eʃ
be-3SG
vb1-pers
filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
rogozan
rogozan
rogozan
covered.with.a.bast.mat
ad
rogozan
rogoza-n
rogoza-an
bast.mat-with
no-deriv.ad
rogozan
rogoza-n
rogoza-n
bast.mat-GEN
no-case
terəʃ
ter-əʃ
ter-ʃ
sled-ILL
no-case
kyzen
kyz-en-ø
kyzø-en-ø
go.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kyzen
kyz-en
kyzø-en
go.up-CVB
vb2-adv
ʃit͡ɕmekəʒe
ʃit͡ɕ-mekə-ʒe
ʃint͡ɕ-meke-ʒe
sit.down-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
mane.
man-ʲe
man-je
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-2ː7


— tau, vilip opanasət͡ɕ, pasibe, — marij-βlak upʃəʃtəm naʎət͡ɕ.

tau,
tau
tau
thanks
in/no
vilip
vilip
vilip
Vilip
na
opanasət͡ɕ,
opanasət͡ɕ
opanasət͡ɕ
Opanasych
na
pasibe, —
*ː
*ː
***
***
marij-βlak
marij-βlak
marij-βlak
Mari-PL
no-num
upʃəʃtəm
upʃ-əʃt-əm
upʃ-ʃt-m
hat-3PL-ACC
no-poss-case
upʃəʃtəm
upʃə-ʃt-əm
upʃo-ʃt-m
hat-3PL-ACC
no-poss-case
naʎət͡ɕ.
nal-ʲət͡ɕ
nal-ət͡ɕ
take-PST1.2SG
vb1-tense.pers
naʎət͡ɕ.
nal-ʲət͡ɕ
nal-ət͡ɕ
take-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-1-8-2ː8


stapan adak kut͡ɕer olməʃ kyzen ʃint͡ɕe.

stapan
stapan
stapan
Stapan
na
adak
adak
adak
again
av
kut͡ɕer
kut͡ɕer
kut͡ɕer
coachman
no
olməʃ
olmə-ʃ
olmo-ʃ
place-ILL
no-case
kyzen
kyz-en-ø
kyzø-en-ø
go.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kyzen
kyz-en
kyzø-en
go.up-CVB
vb2-adv
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕ-e
ʃint͡ɕ-je
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
sit-CNG
vb2-conn
ʃint͡ɕe.
ʃint͡ɕe-ø
ʃint͡ɕe-ø
know-CNG
vb2-conn



1-1-8-2ː9


— nu, t͡ɕeβerən!

nu,
nu
nu
well
in/pa
t͡ɕeβerən!
t͡ɕeβerən
t͡ɕeβerən
beautifully
av/in
t͡ɕeβerən!
t͡ɕeβer-ən
t͡ɕeβer-n
beautiful-GEN
ad/av/no-case



1-1-8-230


— filipː afanaśjeβit͡ɕ kidʃəm lupʃale.

filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
kidʃəm
kid-ʃə-m
kid-ʒe-m
hand-3SG-ACC
no-poss-case
lupʃale.
lupʃal-ʲe
lupʃal-je
whip-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-231


stapan sapəm ʃupʃəʎo.

stapan
stapan
stapan
Stapan
na
sapəm
sap-əm
sap-m
reins-ACC
no-case
sapəm
sap-əm
sap-m
X-ACC
no-case
ʃupʃəʎo.
ʃupʃəl-ʲo
ʃupʃəl-je
pull-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-232


kəlmen ʃogəʃo imne keneta tarβanəʃ.

kəlmen
kəlm-en-ø
kəlme-en-ø
freeze.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kəlmen
kəlm-en
kəlme-en
freeze.up-CVB
vb2-adv
ʃogəʃo
ʃogəʃo
ʃogəʃo
standing
no
ʃogəʃo
ʃogə-ʃo
ʃogo-ʃe
stand-PTCP.ACT
vb2-ad
imne
imɲe
imɲe
horse
no
keneta
keneta
keneta
suddenly
av
tarβanəʃ.
tarβanə-ʃ-ø
tarβane-ʃ-ø
move-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-23ː


ter, tørʃtalten, munt͡ɕaltəʃ.

ter,
ter
ter
sled
no
tørʃtalten,
tørʃtalt-en-ø
tørʃtalte-en-ø
jump-PST2-3SG
vb2-tense-pers
tørʃtalten,
tørʃtalt-en
tørʃtalte-en
jump-CVB
vb2-adv
munt͡ɕaltəʃ.
munt͡ɕaltəʃ
munt͡ɕaltəʃ
ice.skating.track
no
munt͡ɕaltəʃ.
munt͡ɕaltə-ʃ-ø
munt͡ɕalte-ʃ-ø
slide-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-234


kornəʃto filipː afanaśjeβit͡ɕ stapan dene əʃ mutlane, korno mut͡ɕko ala-mom ʃonen kajəʃ.

kornəʃto
kornə-ʃto
korno-ʃte
road-INE
no-case
filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
stapan
stapan
stapan
Stapan
na
dene
dene
dene
with
po
əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
mutlane,
mutlane-ø
mutlane-ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
mutlane,
mutlane-ø
mutlane-ø
talk-CNG
vb2-conn
korno
korno
korno
road
no
mut͡ɕko
mut͡ɕko
mut͡ɕko
completely
av/po
ala-mom
ala-mo-m
ala-mo-m
something-ACC
pa/pr-case
ʃonen
ʃonen
ʃonen
deliberately
av
ʃonen
ʃon-en-ø
ʃono-en-ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ʃonen
ʃon-en
ʃono-en
think-CVB
vb2-adv
kajəʃ.
kaj-əʃ
kaj-ʃ
aftergrass-ILL
no-case
kajəʃ.
kajə-ʃ-ø
kaje-ʃ-ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-235


pat͡ɕerəʃkəʒe mijen ʃumekʃe, stapanəm izirak pøleməʃkəʒe purtəʃ, ik t͡ɕarkam ʃke jyø, ik t͡ɕarkam stapanlan puəʃ, βara ystembake kagazəm luktən pəʃtəʃ, kidəʃkəʒe rut͡ɕkam nale da jodo:

pat͡ɕerəʃkəʒe
pat͡ɕer-əʃkə-ʒe
pat͡ɕer-ʃke-ʒe
flat-ILL-3SG
no-case-poss
mijen
mij-en-ø
mije-en-ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
mijen
mij-en
mije-en
come-CVB
vb2-adv
ʃumekʃe,
ʃumek-ʃe
ʃumek-ʒe
whetstone-3SG
no-poss
ʃumekʃe,
ʃu-mek-ʃe
ʃu-mek-ʒe
reach-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
ʃumekʃe,
ʃu-mek-ʃe
ʃu-mek-ʒe
ferment-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
ʃumekʃe,
ʃu-mek-ʃe
ʃu-mek-ʒe
whittle-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
stapanəm
stapanəm
stapanəm
Stapanym
na
izirak
izirak
izirak
smaller
ad
izirak
izi-rak
izi-rak
small-COMP
ad/no-deg
pøleməʃkəʒe
pølem-əʃkə-ʒe
pølem-ʃke-ʒe
room-ILL-3SG
no-case-poss
purtəʃ,
purtə-ʃ-ø
purto-ʃ-ø
bring.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m
t͡ɕarka-m
glass-ACC
no-case
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m
t͡ɕarka-em
glass-1SG
no-poss
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m-ø
t͡ɕarka-em-ø
glass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m-ø
t͡ɕarka-em-ø
glass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m-ø
t͡ɕarka-em-ø
glass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ʃke
ʃke
ʃke
REFL
pr
jyø,
jy-ø
jy-je
drink-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m
t͡ɕarka-m
glass-ACC
no-case
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m
t͡ɕarka-em
glass-1SG
no-poss
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m-ø
t͡ɕarka-em-ø
glass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m-ø
t͡ɕarka-em-ø
glass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
t͡ɕarkam
t͡ɕarka-m-ø
t͡ɕarka-em-ø
glass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
stapanlan
stapanlan
stapanlan
Stapanlan
na
puəʃ,
pu-əʃ
pu-ʃ
wood-ILL
no-case
puəʃ,
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
puəʃ,
puə-ʃ-ø
puo-ʃ-ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers
βara
βara
βara
then
av/pa
βara
βara
βara
pole
no
βara
βar-a
βare-a
mix-3SG
vb2-pers
ystembake
ystembake
ystembake
onto.the.table
av
kagazəm
kagaz-əm
kagaz-m
paper-ACC
no-case
luktən
lukt-ən-ø
lukt-n-ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
luktən
lukt-ən
lukt-n
lead.out-CVB
vb1-adv
pəʃtəʃ,
pəʃtə-ʃ-ø
pəʃte-ʃ-ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
kidəʃkəʒe
kid-əʃkə-ʒe
kid-ʃke-ʒe
hand-ILL-3SG
no-case-poss
rut͡ɕkam
rut͡ɕka-m
rut͡ɕka-m
pen-ACC
no-case
rut͡ɕkam
rut͡ɕka-m
rut͡ɕka-em
pen-1SG
no-poss
rut͡ɕkam
rut͡ɕka-m-ø
rut͡ɕka-em-ø
pen-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
rut͡ɕkam
rut͡ɕka-m-ø
rut͡ɕka-em-ø
pen-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
rut͡ɕkam
rut͡ɕka-m-ø
rut͡ɕka-em-ø
pen-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
nale
naʎe
naʎe
soft.red.clay
no
nale
nal-ʲe
nal-je
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers
da
da
da
and
co
da
da
da
yes
pa
jodo:
jod-o
jod-je
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-236


— sade marijetən lymʒø kuze?

sade
sade
sade
that
pr
marijetən
marij-et-ən
marij-et-n
Mari-2SG-GEN
no-poss-case
lymʒø
lym-ʒø
lym-ʒe
name-3SG
no-poss
kuze?
kuze
kuze
how
av/co/no/pa



1-1-8-237


— mogaj marijən?

mogaj
mogaj
mogaj
what.sort.of
ad/pa/pr
marijən?
marij-ən
marij-n
Mari-GEN
no-case



1-1-8-238


— əʃ əŋəle stapan.

əʃ
ə-ʃ-ø
ə-ʃ-ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
əŋəle
*ː
*ː
***
***
stapan.
stapan
stapan
Stapan
na



1-1-8-239


— vot tebe raz, tiɲ mondenat?

vot
vot
βot
there
co/pa
vot
vot
βot
web
no
tebe
tebe
tebe
X
pa
raz,
raz
raz
if
co
tiɲ
*ː
*ː
***
***
mondenat?
mond-en-at
mondo-en-at
forget-PST2-2SG
vb2-tense-pers
mondenat?
mond-ena-t
mondo-ena-at
forget-1PL-and
vb2-pers-enc
mondenat?
mond-en-ø-at
mondo-en-ø-at
forget-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
mondenat?
mond-en-at
mondo-en-at
forget-CVB-and
vb2-adv-enc



1-1-8-240


znat͡ɕit, təɲəm t͡ɕotrak kəraʃ kyleʃ əle.

znat͡ɕit,
znat͡ɕit
znat͡ɕit
so
in
təɲəm
*ː
*ː
***
***
t͡ɕotrak
t͡ɕot-rak
t͡ɕot-rak
very-COMP
av-deg
t͡ɕotrak
t͡ɕot-rak
t͡ɕot-rak
number-COMP
no-deg
kəraʃ
kər-aʃ
kəre-aʃ
beat-INF
vb2-inf
kyleʃ
kyleʃ
kyleʃ
need
ad/no
kyleʃ
kyl-eʃ
kyl-eʃ
be.necessary-3SG
vb1-pers
əle.
əl-ʲe
ul-je
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-241


— a-a, sakarəm jodat ulmaʃ.ː

a-a,
a-a
a-a
X
in
sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
jodat
jod-at
jod-at
iodine-and
no-enc
jodat
jod-at
jod-at
ask-2SG
vb1-pers
jodat
jod-ø-at
jod-ø-at
ask-CNG-and
vb1-conn-enc
jodat
jod-ø-at
jod-ø-at
ask-CVB-and
vb1-adv-enc
jodat
jod--at
jod-je-at
ask-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
ulmaʃ.ː
ulmaʃ
ulmaʃ
being
no/pa/vb
ulmaʃ.ː
ul-maʃ
ul-maʃ
be-NMLZ
vb1-deriv.n



1-1-8-242


— znat͡ɕit, tudən lymʒø sakar?

znat͡ɕit,
znat͡ɕit
znat͡ɕit
so
in
tudən
tudən
tudən
his/her
pr
tudən
tudo-n
tudo-n
3SG-GEN
pr-case
lymʒø
lym-ʒø
lym-ʒe
name-3SG
no-poss
sakar?
sakar
sakar
Sakar
na



1-1-8-243


a familijʒe kuze?

a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
familijʒe
familij-ʒe
familij-ʒe
family.name-3SG
no-poss
kuze?
kuze
kuze
how
av/co/no/pa



1-1-8-24ː


stapanən βujʒo gət͡ɕ araka puʃ ʃukertak lektən pəten.

stapanən
stapanən
stapanən
Stapanyn
na
βujʒo
βuj-ʒo
βuj-ʒe
head-3SG
no-poss
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
araka
araka
araka
vodka
no
puʃ
puʃ
puʃ
boat
no
puʃ
puʃ
puʃ
smell
no
puʃ
pu-ʃ
pu-ʃ
wood-ILL
no-case
ʃukertak
ʃukert-ak
ʃukerte-ak
long.ago-STR
av-enc
lektən
lekt-ən-ø
lekt-n-ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektən
lekt-ən
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
pəten.
pət-en-ø
pəte-en-ø
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
pəten.
pət-en
pəte-en
end-CVB
vb2-adv



1-1-8-245


araka puʃ dene pərʎak agətanləkʃat lektən kajen.

araka
araka
araka
vodka
no
puʃ
puʃ
puʃ
boat
no
puʃ
puʃ
puʃ
smell
no
puʃ
pu-ʃ
pu-ʃ
wood-ILL
no-case
dene
dene
dene
with
po
pərʎak
pərʎa-k
pərʎa-ak
together-STR
ad/av-enc
agətanləkʃat
agətanlək-ʃ-at
agətanlək-ʒe-at
arrogance-3SG-and
ad/no-poss-enc
agətanləkʃat
agətan-lək-ʃ-at
agətan-lək-ʒe-at
rooster-for-3SG-and
no-deriv.ad-poss-enc
lektən
lekt-ən-ø
lekt-n-ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lektən
lekt-ən
lekt-n
go-CVB
vb1-adv
kajen.
kaj-en-ø
kaje-en-ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kajen.
kaj-en
kaje-en
go-CVB
vb2-adv



1-1-8-246


stapan adak yŋəʃø marij lijən kodən.

stapan
stapan
stapan
Stapan
na
adak
adak
adak
again
av
yŋəʃø
yŋəʃø
yŋəʃø
quiet
ad/no
marij
marij
marij
Mari
no
lijən
lijən
lijən
as.a
po
lijən
lij-ən-ø
lij-n-ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
lijən
lij-ən
lij-n
be-CVB
vb1-adv
kodən.
kodən
kodən
with.delay
av
kodən.
kod-ən
kod-n
code-GEN
no-case
kodən.
kod-ən-ø
kod-n-ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
kodən.
kod-ən
kod-n
stay-CVB
vb1-adv



1-1-8-247


— a, vilip opanasət͡ɕ, sudʃo moʒo, ok kyl.

a,
a
a
and
co
a,
a
a
so
pa
a,
a
a
oh
in
vilip
vilip
vilip
Vilip
na
opanasət͡ɕ,
opanasət͡ɕ
opanasət͡ɕ
Opanasych
na
sudʃo
sud-ʃo
sud-ʒe
court-3SG
no-poss
moʒo,
mo-ʒo
mo-ʒe
what-3SG
ad/av/pa/pr-poss
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
kyl.
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
kyl.
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
kyl.
kyl-ø
kyl-ø
be.necessary-CVB
vb1-adv



1-1-8-248


sudəʃ koʃtən, paʃa əʃtəʃaʃ βele kodeʃ.

sudəʃ
sud-əʃ
sud-ʃ
court-ILL
no-case
koʃtən,
koʃt-ən-ø
koʃt-n-ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
koʃtən,
koʃt-ən
koʃt-n
go-CVB
vb1-adv
paʃa
paʃa
paʃa
work
no
əʃtəʃaʃ
əʃtəʃaʃ
əʃtəʃaʃ
be.done
ad
əʃtəʃaʃ
əʃtə-ʃaʃ
əʃte-ʃaʃ
do-PTCP.FUT
vb2-ad
βele
βele
βele
only
pa
βele
βele-ø
βele-ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βele
βel-ʲe
βel-je
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βele
βele-ø
βele-ø
spill-CNG
vb2-conn
kodeʃ.
kod-eʃ
kod-eʃ
code-LAT
no-case
kodeʃ.
kod-eʃ
kod-eʃ
stay-3SG
vb1-pers



1-1-8-249


— a tugaj razbojnikəm tunəktaʃ kyleʃ.

a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
tugaj
tugaj
tugaj
such
ad/av/pr
razbojnikəm
razbojnik-əm
razbojnik-m
robber-ACC
no-case
tunəktaʃ
tunəkt-aʃ
tunəkto-aʃ
teach-INF
vb2-inf
kyleʃ.
kyleʃ
kyleʃ
need
ad/no
kyleʃ.
kyl-eʃ
kyl-eʃ
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-1-8-250


— sakarəm suditlat, a məlanemʒe mogaj pajda?

sakarəm
sakarəm
sakarəm
Sakarym
na
suditlat,
suditl-at
suditle-at
try-3PL
vb2-pers
suditlat,
suditl-a-t
suditle-a-at
try-3SG-and
vb2-pers-enc
suditlat,
suditl-ø-at
suditle-ø-at
try-CNG-and
vb2-conn-enc
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
məlanemʒe
mə-lan-em-ʒe
məj-lan-em-ʒe
1SG-DAT-1SG-3SG
pr-case-poss-poss
mogaj
mogaj
mogaj
what.sort.of
ad/pa/pr
pajda?
pajda
pajda
use
no
pajda?
paj-da
paj-da
share-2PL
no-poss
pajda?
paj-da
paj-da
fried.meat-2PL
no-poss



1-1-8-251


— a miɲʒəm tiɲ monden?

a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
miɲʒəm
*ː
*ː
***
***
tiɲ
*ː
*ː
***
***
monden?
mond-en-ø
mondo-en-ø
forget-PST2-3SG
vb2-tense-pers
monden?
mond-en
mondo-en
forget-CVB
vb2-adv



1-1-8-252


miɲən βreḿa jomən.

miɲən
miɲən
miɲən
Mińyn
na
βreḿa
*ː
*ː
***
***
jomən.
jom-ən-ø
jom-n-ø
disappear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
jomən.
jom-ən
jom-n
disappear-CVB
vb1-adv



1-1-8-253


miɲ sluʒaɕːij jeŋ ulam.

miɲ
miɲ
miɲ
Miń
na
sluʒaɕːij
sluʒaɕːij
sluʒaɕːij
office.worker
no
jeŋ
jeŋ
jeŋ
person
ad/no
ulam.
ula-m
ula-m
cart-ACC
no-case
ulam.
ula-m
ula-em
cart-1SG
no-poss
ulam.
ul-am
ul-am
be-1SG
vb1-pers
ulam.
u-la-m
u-la-m
new-PL-ACC
ad/no-num-case
ulam.
u-la-m
u-la-em
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
ulam.
u-la-m
u-la-em
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
ulam.
ula-m-ø
ula-em-ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ulam.
ula-m-ø
ula-em-ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ulam.
ula-m-ø
ula-em-ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



1-1-8-254


— tugeʒe təj ʃke sudəʃ pu, vilip opanasət͡ɕ.

tugeʒe
tugeʒe
tugeʒe
so
av/pa/pr
tugeʒe
tuge-ʒe
tuge-ʒe
so-3SG
av/pa-poss
tugeʒe
tu-ge-ʒe
tu-ge-ʒe
that-COM-3SG
pr-case-poss
tugeʒe
tu-ge-ʒe
tu-ge-ʒe
gland-COM-3SG
no-case-poss
tugeʒe
tu-ge-ʒe
tu-ge-ʒe
banner-COM-3SG
no-case-poss
təj
təj
təj
2SG
pr
ʃke
ʃke
ʃke
REFL
pr
sudəʃ
sud-əʃ
sud-ʃ
court-ILL
no-case
pu,
pu
pu
wood
no
pu,
pu-ø
puo-ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu,
pu-ø
puo-ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
pu,
pu-ø
puo-ø
give-CNG
vb2-conn
pu,
pu-ø
puo-ø
blow-CNG
vb2-conn
vilip
vilip
vilip
Vilip
na
opanasət͡ɕ.
opanasət͡ɕ
opanasət͡ɕ
Opanasych
na



1-1-8-25ː


— tudo tiɲəm kəren ale miɲəm?

tudo
tudo
tudo
3SG
pr
tiɲəm
*ː
*ː
***
***
kəren
kər-en-ø
kəre-en-ø
beat-PST2-3SG
vb2-tense-pers
kəren
kər-en
kəre-en
beat-CVB
vb2-adv
ale
aʎe
aʎe
or
av/co/pa
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ale
ale-ø
ale-ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
miɲəm?
*ː
*ː
***
***



1-1-8-256


— ʃədeʃkəʃ filipː afanaśjeβit͡ɕ.

ʃədeʃkəʃ
ʃədeʃkə-ʃ-ø
ʃədeʃke-ʃ-ø
be.angry-PST1-3SG
vb2-tense-pers
filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ.
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na



1-1-8-257


stapan lydø.

stapan
stapan
stapan
Stapan
na
lydø.
lyd-ø
lyd-je
be.afraid.of-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-258


sud det͡ɕ ogəl, a filipː afanaśjeβit͡ɕ det͡ɕ.ː

sud
sud
sud
court
no
det͡ɕ
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po
ogəl,
og-ø-əl-ø
og-ø-ul-ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
a
a
a
and
co
a
a
a
so
pa
a
a
a
oh
in
filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
det͡ɕ.ː
det͡ɕ
det͡ɕ
from
po



1-1-8-259


filipː afanaśjeβit͡ɕəm sərəktaʃ ok jørø.ː

filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕəm
afanaśjeβit͡ɕəm
afanaśjeβit͡ɕəm
Afanaśyevichym
na
sərəktaʃ
sərəkt-aʃ
sərəkte-aʃ
anger-INF
vb2-inf
sərəktaʃ
sərə-kt-aʃ
səre-kte-aʃ
get.angry-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
roll-CNG
vb2-conn
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
mix-CNG
vb2-conn
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
go.out-CNG
vb2-conn
jørø.ː
jørø-ø
jørø-ø
be.satisfying-CNG
vb2-conn



1-1-8-260


ok jørø!

ok
ok-ø
ok-ø
NEG-3SG
vb-pers
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
roll-CNG
vb2-conn
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
mix-CNG
vb2-conn
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
go.out-CNG
vb2-conn
jørø!
jørø-ø
jørø-ø
be.satisfying-CNG
vb2-conn



1-1-8-261


stapan ojlaʃ tyŋale:

stapan
stapan
stapan
Stapan
na
ojlaʃ
ojl-aʃ
ojlo-aʃ
talk-INF
vb2-inf
ojlaʃ
oj-la-ʃ
oj-la-ʃ
opinion-PL-ILL
no-num-case
ojlaʃ
oj-la-ʃ
oj-la-eʃ
opinion-PL-LAT
no-num-case
tyŋale:
tyŋal-ʲe
tyŋal-je
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-1-8-262


— zaxar jefremoβ, kudaʃnur marij.ː

zaxar
zaxar
zaxar
Zakhar
na
jefremoβ,
jefremoβ
jefremoβ
Yefremov
na
kudaʃnur
kudaʃnur
kudaʃnur
Kudashnur
na
marij.ː
marij
marij
Mari
no



1-1-8-263


mo lijməʒəm ʃkat ʃint͡ɕet.

mo
mo
mo
what
ad/av/pa/pr
lijməʒəm
lijmə-ʒə-m
lijme-ʒe-m
happening-3SG-ACC
ad-poss-case
lijməʒəm
lij-mə-ʒə-m
lij-me-ʒe-m
be-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
ʃkat
*ː
*ː
***
***
ʃint͡ɕet.
ʃint͡ɕ-et
ʃint͡ɕe-et
sit-2SG
vb2-pers
ʃint͡ɕet.
ʃint͡ɕ-et
ʃint͡ɕe-et
know-2SG
vb2-pers



1-1-8-264


uʒənət: uʒanur marij-βlak pridon jepiʃeβ den ipat pajmetoβ.

uʒənət:
uʒ-ən-ət
uʒ-n-ət
see-PST2-3PL
vb1-tense-pers
uʒanur
uʒanur
uʒanur
Uzhanur
na
marij-βlak
marij-βlak
marij-βlak
Mari-PL
no-num
pridon
pridon
pridon
Pridon
na
jepiʃeβ
jepiʃeβ
jepiʃeβ
Yepishev
na
den
den
den
and
co
ipat
ipat
ipat
Ipat
na
pajmetoβ.
pajmetoβ
pajmetoβ
Paymetov
na



1-1-8-265


pel ʃagat gət͡ɕ filipː afanaśjeβit͡ɕ proʃenijəm βozen pətarəʃ, zemskij nat͡ɕaʎnik dek koltaʃ jamdəlen pəʃtəʃ.

pel
pel
pel
half
no
pel
pel-ø
pel-ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CNG
vb1-conn
pel
pel-ø
pel-ø
burn-CVB
vb1-adv
ʃagat
ʃagat
ʃagat
hour
no
ʃagat
ʃag-at
ʃage-at
nursery-and
no-enc
gət͡ɕ
gət͡ɕ
gət͡ɕ
from
po
filipː
filipː
filipː
Filipp
na
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
afanaśjeβit͡ɕ
Afanaśyevich
na
proʃenijəm
proʃenij-əm
proʃenij-m
application-ACC
no-case
βozen
βoz-en-ø
βozo-en-ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
βozen
βoz-en
βozo-en
write-CVB
vb2-adv
pətarəʃ,
pətarə-ʃ-ø
pətare-ʃ-ø
finish-PST1-3SG
vb2-tense-pers
zemskij
zemskij
zemskij
zemstvo
ad/no
nat͡ɕaʎnik
nat͡ɕaʎnik
nat͡ɕaʎnik
head
no
dek
dek
dek
to
po
koltaʃ
kolt-aʃ
kolto-aʃ
send-INF
vb2-inf
jamdəlen
jamdəl-en-ø
jamdəle-en-ø
prepare-PST2-3SG
vb2-tense-pers
jamdəlen
jamdəl-en
jamdəle-en
prepare-CVB
vb2-adv
pəʃtəʃ.
pəʃtə-ʃ-ø
pəʃte-ʃ-ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-1-8-26ː


təge sakar ymbake ik ket͡ɕəʃtak kok kagaz βozalte.

təge
təge
təge
so
av/pa/pr
sakar
sakar
sakar
Sakar
na
ymbake
ymbake
ymbake
the.top
av/po
ik
ik
ik
one
ad/nm/pa/pr
ket͡ɕəʃtak
ket͡ɕə-ʃt-ak
ket͡ɕe-ʃt-ak
sun-3PL-STR
no-poss-enc
ket͡ɕəʃtak
ket͡ɕə-ʃ-t-ak
ket͡ɕe-ʃ-t-ak
hang-PST1-3PL-STR
vb2-tense-pers-enc
ket͡ɕəʃtak
ket͡ɕə-ʃt-ak
ket͡ɕe-ʃte-ak
sun-INE-STR
no-case-enc
kok
kok
kok
cook
no
kok
kok
kok
two
nm
kagaz
kagaz
kagaz
paper
no
βozalte.
βozalte-ø
βozalte-ø
write-IMP.2SG
vb2-mood.pers
βozalte.
βozalt-e
βozalt-je
be.written-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βozalte.
βozalt-e
βozalt-je
be.separated.from-PST1.3SG
vb1-tense.pers
βozalte.
βozalte-ø
βozalte-ø
write-CNG
vb2-conn
βozalte.
βoz-alt-e
βoz-alt-je
lie.down-REF-PST1.3SG
vb1-deriv.v-tense.pers
βozalte.
βoz-alt-e
βozo-alt-je
write-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



The Mari Web Project дене паша тӱҥ шотышто Вена университетын финн-угор шымлымаш пӧлкаштыже кая. Проектнан кокымшо йыжыҥже (The Mari Web Project: Phase 2) Коне фондын окса полышыж дене шукталтеш. Проект дене пашан посна ужашыже Мюнхенысе Людвиг-Максимилиан лӱмеш университетын Финн-угор да урал шымлымаш институтыштыжо ышталтеш.
Пытартыш уэмдымаш: 2023-шо ийын сорла тылзын 10-шо кечыштыже