Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Main page » Corpus Tool » Элнет » 1-2-2

Corpus Tool Demo - Элнет - 1-2-2

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

Изиш лиймеке, Василий Александрович ден Григорий Петрович уремыш лектыч.
Мардеж тыпланен, каваште йыли-юли шӱдыр-влак коедат.
Туге гынат, ошкедаш пеш сай огыл, мардеж южо вер гыч лумым йӧршеш тӱргыктен наҥгаен, южо вере капка дене тӧр пургыжтен шынден.
Василий Александрович понарже дене волгалтарен, кужу йолжым шуйкален, пургыжым келын, ончыч кая.
Григорий Петрович почешыже вурсен-вурсен лумым келеш:
— Мо кӱлешлан, Василий Александрович, тый мыйым тыге лум келаш луктыч?
Ом мий ыле гын, земский начальник арестоваен наҥгая ыле мо?
— Ну, тыйын маскала шке вынемыштет киймет молан йӧра?
Ну, тый илышым ужынат мо?
— Земский начальникын илышыжым ужмо мыланем молан кӱлеш?
— Кӱлеш, Гриш.
Земский начальникын илышыжымат палаш кӱлеш.
Тыге чеҥгесен, Василий Александрович ден Григорий Петрович кок пачашан пӧрт деке миен шуыч.
Тиде пӧртын кокымшо пачашысе окна-влакше уремышке ош волгыдым ятыр торашке кышкат.
Кечывалым эртен кайме годым раш пале: пӧрт йырваш оҥа дене ковыжлымо, ошалге кӱрен чия дене чиялтыме, тугай чия денак капка ден саварат келыштаралтыныт.
Уремышкыла балкон уло, садышкыла — терраса.
Василий Александрович, шинчырым мурыктен, изи капкам почо.
Капка деч тораштак огыл пӧртончыл уло.
— Почешем тол, — мане Василий Александрович.
— Ужат, кузе тыйым вучат, капка деч пӧртончыл дек шумеш лумым куэнат шынденыт.
— Дворян-влак кулыштым яра кийыкташ огыт йӧрате.
Василий Александрович тиде мутлан вашмутым ыш пу, пӧртончыл омса воктене кандраште кечыше кольчам шупшыльо, тунамак ала-кушто, кӱшнӧ, оҥгыр йӱк шоктыш.
Шукат ыш лий, тошкалтыш дене еҥ волымо йол йӱк шоктыш.
— Кӧ?
— вичкыж ӱдырамаш йӱк йодо.
— Мый, Маша, мый, кондуктор...
Кӱртньӧ сура пернылме шылт-шолт шоктыш да тыманмеш омса почылто.
— Пурыза, пурыза, Василий Александрович, — ӱжеш вичкыж йӱк.
Григорий Петрович омса лондем гоч вончымыжо годым вичкыж йӱк ешарыш:
— Поро кас лийже, Григорий Петрович.
Григорий Петрович ӧрӧ: кӧ тыште, лӱмым каласенак, тудым саламла?
Кӧ тыге ойлаш туныктен?
Шонен шуктыдеак пелештыш:
— Поро кас лийже!
Тунамак пӧртончыл омса тӱкылалте, Василий Александрович ден Григорий Петровичым ончылтен, самырык ӱдыр тошкалтыш дене куржын кӱзыш, пӧрт омсам почо.
Григорий Петрович ден Василий Александрович изи кыдежыш пурышт.
Тушто, пырдыжыште — кугу воштончыш; воштончыш кок могырышто кок лампе йӱла.
Ишкылаште ятыр вургем кеча.
Кӱвар ӱмбалне келге калош ден портышкем-влак койыт.
Омса деч торак огыл пушкыдо пӱкен шога.
Василий Александрович пальтожым кудаше, башлыкшым рудыш, пӱкеныш шинче, йолжым Григорий Петровичлан шуялтыш:
— Портышкемем шупшыл лук, вара тыйыным шупшын луктам.
Василий Александрович дек Маша куржын мийыш, портышкемжым кудаш нале.
— Ынде, Маша, шке пашатым ышташ кае, — мане Василий Александрович.
— Тиде еҥлан мый шке полшем.
Изиш лиймеке, шкеныштым тӧрлатен пытарымеке, Василий Александрович Григорий Петровичлан каласыш: «Скрипкатым тиде пӱкенеш кодо», — а шкеже вес кыдежыш ошкыльо.
Григорий Петрович тудын почешыже кугу гостиныйыш пурыш, пӧлем покшелне кугу ӱстел тура потолокеш сакыме кугу лампе йӱла.
Лампын тарелкыже, шинчам йымыктарен, ош волгыдым йоктара.
Ик велне, пырдыж воктен, йылгыжше шем пианино шога.
Пианино воктене кок ӱдырамаш шинчат: иктыже — чалемаш тӱҥалше ӱпан, весыже — але самырык ӱдыр ала-мо: кыдалже пеш вичкыж.
Изиш ӧрдыжтырак, книга дене чурийжым петырен, кумшо ӱдырамаш шинча.
Гостиныйын вес тӱрыштыжӧ ужар сукна ӱмбалан изи ӱстел йыр ныл еҥ погынен шинчыныт.
Нуно карт дене модыт.
Лачак Григорий Петровичын пурымыж годым иктыже, ӱдырамаш гай кужу ӱпанже, кычкырале:
— Шым пик!
— Икте деч посна кодыч, бачышка, — воштылале тӱредме ӱпан, тӱредме пондашан, чал ӧрышан, кугу капан еҥ.
Тудо ошалге-кӱрен тӱсан кужу пинчакым чиен.
Тиде жапыште Василий Александрович кӱжгӧ йӱкшӧ дене пеҥыжалтыш:
— Господа, теве тыланда шкенан Паганини, пагалаш, йӧраташ йодам.
Григорий Петрович эн ончыч чал ӧрышан еҥ дек мийыш:
— Здравствуйте, Матвей Николаевич!
— Здравствуйте, здравствуйте, Григорий Петрович!
— Матвей Николаевич Зверев Григорий Петровичын кидшым кучыш, ик жаплан ыш колто.
— Ой, сай огыл, сай огыл, Григорий Петрович, тыге кугешнаш сай огыл!
Мемнан гай шоҥго-влакым пагалаш кӱлеш.
Тыге ӱжаш колтымым вучымо ок кӱл, толаш кӱлеш.
Григорий Петрович моло-влак дене кидым кучымо годым Василий Александрович ӱдырамаш-влак дене мутланыш.
— Мо пеш шуко коштда, Василий Александрович?
— йодо вичкыж кыдалан ӱдыр.
— Поранже, поранже могай ыле!
Ноябрь мучашыште тыгай пораным кӧ ужын!
Шкемым теве-теве урен шында.
Адак корныжат кӱчык огыл, Тамара Матвеевна.
— Мыйым «Тамара Матвеевна» манын ида ман, тыге лӱмдымым мый ом йӧрате.
Мыйым просто «Тамара» манза.
Студент семын...
— Тамара, мом ойлыштат?
— кугу капан ӱдырамаш ӱдыржым чарыш.
— Ах, маман ne je trouver mauvais , кызыт саман вашталтын.
Тиде жапыште ӱдырамаш-влак дек Зверев ден Григорий Петрович мийышт.
— Ольга Павловна, теве тиде еҥ — кугуракым пагалыдыме, начальникым шотлыдымо учитель Григорий Петрович Веткан.
Палыме лийза.
А тидыже, куптыргышо куваже, — мыйын ватем, поэт-влак семын каласаш гын, курымаш пелашем, — шутитлен ойла Матвей Николаевич.
— А тиде вырляҥгыже ӱдырем лиеш.
Ольга Павловнат, Тамарат Григорий Петровичлан кидыштым пуышт.
— А тидыже, — Зверев кумшо ӱдырамашым ончыктыш, — тыйын гает калык волгалтарыше еҥ, Нагар сола учительница Зоя Ивановна Кугунерова.
Зоя Ивановна ден Григорий Петрович кидыштым ваш кормыжтальыч.
— Григорий Петрович, мемнан Ольга Павловнан кидше тыланет шукертсек чыгылт коштеш, — Матвей Николаевич куважым ончен пелештыш.
— Матвей Николаевич, тый мыйым кузе рекомендоватлет!
Григорий Петрович мыйым ала-мо деч осал кувалан шотлаш тӱҥалеш.
— Тый, Ольга Павловна, мыланем мутем кошарташ эрыкым ыжыч пу.
Мый «шукертсек тыйын скрипкат почеш пианиныжым шоктынеже» маннем ыле.
— Григорий Петрович, тый скрипкатым кондышыч?
— Скрипкажым ок кондо гын, шкенжымат ом кондо ыле, — коклаш пурыш Василий Александрович.
— Матвей Николаевич, тыйын верчет мый нальым, бачышка адак шым пикыш шумеш торгайыш, — чал пондашан еҥ картым Матвей Николаевичлан шуйыш.
— Тау, доктор, мом тушто шонаш, шым треф, — мане картым кидышкыже налмекше Матвей Николаевич.
— Ольга Павловна, тый уна-влакым ончо.
— Тый Григорий Петрович, скрипка шокташ пеш мастар улат, маныт.
Вара тый музыкылан кушто тунемынат?
— Ольга Павловна, шем шинчаж дене шыматен, Григорий Петровичым ончале.
— Мастарлан шотлышо-влак, Ольга Павловна, йоҥылыш лийыт, мый просто дилетант веле улам.
Тунемашыже мый музыкылан посна тунемын омыл.
Семинарийыште тунеммем годым моло дене пырляк музыка урокым колыштынам.
Григорий Петрович ден Ольга Павловна музыка нерген ойлаш тӱҥальыч.
Тамара нота-влакым онча, Григорий Петровичын йӱкшым колыштеш, коклан уш висаж дене висен, ала-кӧ дене таҥастарымыла, бархат гай шинчаже дене Григорий Петровичын кап-кылжым шереш...
Изиш ӧрдыжтырак Василий Александрович ден Зоя Ивановна мутланат.
Утларакшым Василий Александрович ойла, Зоя Ивановна колыштеш веле.
— Тыйын пашат, Зоя Ивановна, Тамарам пален налаш.
Тудлан кернакак студенческлй революционный кружокышто шогымылан Петербургым кодашыже верештын але ӱдыржым Петербургышто приличне ашнаш пагалыме Матвей Николаевичын тегак вийже ок шуто?
— Мыйын шонымаштем, пытартышыже утларак чынлан толеш, — Зоя Ивановна пелештыш.
— Ала тидыжат, тудыжат уло.
Кеч-кузе гынат, тудо студент коклаште лийын.
Мыланна тудым сайын пален налаш кӱлеш.
Тый тудын дене келше, тудын ӱшаныме еҥже лий.
А тиде анархистшым, — Василий Александрович Григорий Петровичым ончыктыш, — чын корныш лукташ мый шке ӱмбакем налам.
Тиде пытартыш жапыште тудо ятыр весемын.
Кузе весемын, манат гын, мемнам, марксист-влакым, руш улына гынат, пагалаш тӱҥалын.
Ончычшо тудо чыла руш еҥым марийын тушманжылан шотла ыле: «Те колонизатор улыда, те мемнам айдемыланат огыда шотло, те, мемнан вӱрым йӱын, лӧчаш толын улыда» манеш ыле.
Кызыт ынде тыгай мутым мыланем ок ойло.
А тышке пыкше кондышым...
Ынеж тол ыле.
Теве ончо, музыка нерген Ольга Павловна дене кузе шыман мутлана, а иктаж мутым марий калык нерген оҥайсыр пелешташ гын, чылт чодырканла ылыж кая...
Тиде жапыште Григорий Петрович ончыл кыдежыш каен колтыш.
Ольга Павловна Василий Александрович век савырныш:
— Тыйын протежет — просто прелесть...
Музыка шотышто тудо пеш ыҥылыше еҥ.
— Мемнан авайлан, кӧ изишак музыка нерген мутлана гын, — чыла прелесть...
Пуйто тӱняште чылажат — музыка веле, — аваж шомак дене келшыдымыла койын, Тамара пелештыш.
— Тамара Матвеевна, ах, извините, Тамара, — воштылалын коклаш пурыш Василий Александрович, — Григорий Петрович музыка нерген веле огыл, моло нергенат ойлен мошта.
Григорий Петрович скрипка ден смычокым кучен тольо.
— Первыйлан мом шоктена?
— йодо Ольга Павловна.
— Нота лиеш гын, кеч-моат йӧра, — мане Григорий Петрович.
— Туге гын, Моцартын концертшым шоктена, — Ольга Павловна нотым пианино пелен шогалтыш, кок сорта пӱкенешат сортам чӱктыш.
Григорий Петрович первый нотымак ӱшанлын нале.
Кугу композиторын чонжым почын пуымылак шокташ тӱҥале.
Ольга Павловна пеш сайын аккомпанироватла.
Григорий Петрович кушто улмыжым мондыш...
Пытартыш аккорд, пӧрт мучко шергылт каен, шуленат ыш шу, сово ваш пернымаш йӱк-йӱан тудым вашталтыш...
Григорий Петрович вуйжым нӧлтале: карт ден модшо-влак картыштым шуэныт, Василий Александрович ден Зоя Ивановна мутланымыштым чарненыт, Тамара шканже шке ӧрын, шинчажым пыч ыштыде, Григорий Петровичын кидысе смычокшым онча, Зверев, кынел шогалын, копажым ваш кыра:
— Браво!..
Браво!..
Григорий Петрович тыгай моктымашым вучен огыл, садлан изиш аптраныме семын лие, туге гынат, ала-можо сайын, куштылгын чучо.
— Господа, тиде партийым эрла модын пытарена, — уна-влакшылан каласыш Зверев.
— Таче кодшо жапнам музыкылан пуэна...
Ольга Павловна, мыланем «Демонын» арийжым му-я...
Ольга Павловна аккордым нале.
Сем тӱҥалтышым шоктыш.
Матвей Николаевич пушкыдо бас дене муралтен колтыш:
Не плачь, дитя, не плачь напрасно...
Матвей Николаевичын мурымыжымат пеш колыштыч.
— Ынде Тамара Матвеевна мыланна иктаж-мом муралта, — адак пелештыде ыш чыте Василий Александрович.
— К сожалению, мый ом муро, Василий Александрович.
— Туге гын, иктажым декламироватлен пу.
— Кернак, Тамара, иктажым ойло.
Мый аккомпанироватлем, — ӱдыржын артистка койышыжым ончыкташ шонен, Ольга Павловна пелештыш.
— Маман, мыланем минор тон кӱлеш...
Ольга Павловна тоным пуыш.
Тамара оҥ альт дене декламироватлаш тӱҥале.
Ольга Павловна пеш келыштарен аккомпанироватла:
Может быть, это был только радостный сон?
Кто-то светлый открыл мне дорогу мою...
И сказала душа: это он...
это он...
Тот, кого я люблю...
На руках у него след оков и цепей..
И в далеком, холодном краю
Он страдал за других...
Тамаралан сово кырыше ыш лий.
Чыланат шӱлыкын шинчат.
Василий Александрович гына Кугунеровалан шыпак каласыш:
— Ӱдырет романтик шот дене оҥарыме.
Тидым мыланна мондыман огыл.
Кок янда вошт чымалтын, урем гыч йӱшӧ еҥын кычкыралын мурымо йӱкшӧ пӧртышкӧ витыш, кукшо козыра дене пылышым удырале.
— Нине марий-влакын мурыштат уке ала-мо, ала-могай ирын веле урмыжыт...
— ала йодын, ала так пелештыш Ольга Павловна.
Григорий Петровичын кӧргыжлан йӧсын чучо, шыде шомак тӱрвӧ гычше изиш ыш тӧршталте.
Уло эрыкшым поген, Григорий Петрович шкенжым кидышкыже нале.
Тыманмеш ала-мыняр шонымаш вуйыштыжо пӧрдын савырныш.
Мом ышташ?
Тыгай чон корштыктышо мутлан кузе вашмутым пуаш?
Григорий Петрович кидышкыже скрипкажым нале, кодшо кеҥежым Кудашнурышто колмо сӱан мурыжым шоналтен, смычокшо дене йыгалтен колтыш, скрипка йытмыжалтыш.
Ольга Павловна чытен ыш керт — аккомпанироватлаш тӱҥале, шола кидше пианино клавиш-влак гыч марий тӱмыр йӱкым лукташ тӱҥале.
Колыштшо-влак коклаште лачак Зоя Ивановна веле марий муро семым шижын, молышт, Григорий Петрович ала-могай вальсым шокта але пеш мастарын импровизацийым ышта, шонышт.
Эн чотшо Тамара ӧрын: Петербургышто тудлан шуко студент-влакым, шуко рвезе чиновник-влакым, гвардий офицер-влакым ужаш, нунын дене мутланаш логалын.
Нунын коклаште южышт, англичанин манмыла, «гай лайф» гычшат ыльыч, но але марте ик пӧръеҥат тудын шӱмыштыжӧ пеҥгыдын сӱретлалтын огыл.
Тамара, кунар онча, тунар тудын ушыжо ыҥылыдымын Григорий Петрович йыр пӧрдеш...
Моло кавалер-влак дене таҥастара.
Тыште ялысе учитель ыҥылыдыме мелодийже дене Тамаран чонышкыжо шеҥынак пура...
Уке, тыге ок йӧрӧ, тыгай шонымашым вуй гыч кораҥдаш кӱлеш!
Тамара ушыж дене Григорий Петровичым ӧрдыжкӧ шӱкале, чытен кертде, вес пӧлемыш кайыш.
Григорий Петрович смычокшым ӧрдыжкӧ нале.
Скрипка йытмыжмым чарныш.
Колыштшо-влак икганаште нимомат ышт пелеште, сово ваш кырымашат ыш шокто.
Туге гынат, Григорий Петрович шиже, тудын скрипкаже марий мурым моло муро коклаште ончыл верыш лукто.
— Григорий Петрович, тый могай вальсым шоктышыч але тыге сылнын импровизайышыч?
— Ольга Павловна шыман гына пелештыш.
— Тиде муро — марий муро.
Тыге марий калык кечкыжеш, — мане Григорий Петрович.
— Извините, Григорий Петрович, тый марий улат мо?
— Григорий Петровичын шпилькыжым шиждымыла Ольга Павловна йодо.
— Мый чынак марий улам.
— Но тый чылт акцент деч посна ойлет...
Тӱсет гычат марий улметым палаш ок лий.
— Туге гынат, мый марий улам!
— Григорий Петрович, артистла кумалын, вуйжым савышат, скрипкажым нумалын, ончыл пӧлемышке ошкыльо.
Только тудлан пӧлемыш лекташ ыш тӱкнӧ: пӧлем омсаште, корным авырен, Тамара шога.
Григорий Петрович первый Тамара деч кораҥ кайнеже ыле, но омсан пел велже веле почмо, ӱдырым шӱкал каяш, кеч-кузе гынат, оҥай огыл.
Григорий Петровичлан Тамара ончылан шогалашыже тӱкныш.
Тыманмеш шинчашт вашлие.
Григорий Петровичын могыржылан йӱштын-шокшын чучо.
Мо тиде тыгай?
Сырымаш але куанымаш?
Григорий Петровичлан сырымыжла чучо.
«Мом тудо тыге онча?
Мый янлык улам мо?» — шоналтышат, Григорий Петрович шеҥгек чакналтыш, ӧрдыжкырак кораҥе, вара каласыш:
— Пожалуйста, пуро...
Тамара пурыш.
Григорий Петрович ончыл пӧлемыш лекте, скрипкажым футлярыш пыштыш.
Первый шоналтымашыже тыгай лие: пальтом чияш, кызытак тышечын лектын куржаш...
Тунамже вара тудым йӧршеш ир еҥлан шотлат ыле, вара тудлан нигунамат тиде пӧртышкӧ толмыжо ок кӱл ыле...
Молан тышке толашыже?
Нине аристократ укш мучаш-влак Григорий Петровичлан молан кӱлыт?..
Куржаш!..
Куржаш Григорий Петровичын вийже ыш сите: Тамаран тӱсшӧ тудым авырыш...
Шканже шке сырен, Григорий Петрович лекме пӧлемышкыже мӧҥгеш пурыш...
Пурыш да чылт ӧрӧ: шоҥго доктор кидшым ораторла шуйкален ойла:
— Ну пашаче улыт, честный улыт, но пеш культурдымын илат.
Адак аракам йӱыт, зн сай огылжо — ӱдырамаш-влакыштат йӱыт.
Икече тыгай случай лийын: Карамас гычын эрден эрак ик марий кудал толын.
«Ватем аза ышташ тӱҥалын, но нигузе ыштен ок керт», — манеш.
Мый акушеркым колтышым.
Акушерка миен шуын да тунамак мыланем изи серышым колтен: «Аза ышташ толашыше вате пеш черле, температурыжо кӱшнӧ, шке содор тол».
Мый тунамак кудальым.
Миен шуым, ончем: черле ӱдырамашем мурен кия.
Акушерка пеш вожылын, «извинитлыза, мый йоҥылыш лийынам, вате йӱшӧ улмаш», — манеш.
Акушерка але самырык, тудым вурсет мо?
Тудо...
— Тыланет, доктор, шке практикыштет тӱрлыжымат ужаш тӱкна дыр?
— Ольга Павловна докторын мутшым кӱрльӧ.
— Мый нимо семынат тиде пашам ыштен ом керт ыле.
Тый, доктор, герой улат.
— Кинде кочде илаш ок лий.
Кажне еҥ шке семынже кинде катышым кычалеш, — шыман пелештыш доктор.
— Герой лияш мыланна мӱндыр...
— Ольга Павловна, руш пословица тыге каласа: «Шӱшпыклан басньым огыт пукшо».
Ужин нерген шоналташ жап, — пырдыжыште кечыше тыртыш шагатым ончалын, Зверев пелештыш.
Пырдыж шагат пикш-влак латиктаным ончыктат.
— Тамара, ужиным погаш шӱдӧ, — шке верже гыч тарванен, кугу ӱстел дек Ольга Павловна ошкыльо. * * *
Ужин годым утларакше землемер ойлыш.
Музыка нерген ойлымо годым тудо ойлышаш мутым ыш му гын, шке пашашкыже мут савырнымек, йылмыже рудалте.
— Столыпин — кугу айдеме.
Илыш кузе савырнымым тудо раш умылен.
Молан Америка мемнан киндылан Европышто корным петыраш толаша?
Молан Бельгий кресаньык десятин гыч кокшӱдӧ пуд киндым налеш?
Кушто секретше?
Америкысе фермер машина дене мланде пашам ышта.
Тудын мландыже ик вере.
Мемнан кресаньык аҥа гыч аҥашке коштынак куралме нарак жапшым эртара.
— Пеш чыным ойлет, Алексей Антоныч.
Ынде мемнан кресаньык шке мландыжлан шке оза лиеш — теве тыште Петр Аркадьевичын мудрый политикыже...
— Мемнан кресаньыкат, мландыжым ик вере чумырен, машина дене ышташ тӱҥалеш гын, Америкысе фермер деч мӧҥгӧ ок лий.
— Мыланем интересне, — коклашке Василий Александрович пурыш, — ну, мландыжым те ик верыш чумырен пуэда, а машиныжым кресаньык мо дене налеш?
Адак кум-ныл десятинылан могай машиным налман?
Вет Америкысе кажне поян фермер витле-кудло десятин мландым куча.
— Первыйлан шогавуйым кудалтен, плугым налеш гынат, пеш сай лиеш, — ыш чакне землемер.
— Вара, илен-толын, моло машинымат налын кертеш.
— Адак иктым йоднем, — тидыжым ала Матвей Николаевич каласа, — Аркамбал обществыште мыняр еҥ мландым посна пӱчкыкташ шонышо уло?
— Але шуко манаш ок лий.
Первый ме мландым ял ден ялыным ойырена.
Тиде жапыште калыклан ыҥылыктараш кӱлеш: мландым шкалан пӱчкыктымын могай пайдаже уло.
Кресаньык умыла гын, община дене кучымо мланде ок лий, — Зверев, тыге кадыртыл, вашмутым пуыш.
Тыгай паша нерген кутырымо мут Ольга Павловналан ыш келше:
— Матвей Николаевич, тыгай нерген шке канцелярийыштет, адак орол пӧртыштӧ але волостной сходышто мутланыметат сита.
Тыште, ӱстелтӧрыштӧ шинчымет годым, весе нерген мутлане.
Вара Григорий Петрович век савырнен йодо:
— Григорий Петрович, тый сонарым йӧратет?
Тыгай вучыдымо мутым колын, Григорий Петрович трукышто нимом пелешташ ӧрӧ.
Григорий Петрович, чынжымак каласаш гын, але марте ик тришкамат пуштын огыл.
Кернак, изиж годым чӱчаш дене ӧршым кучен.
Но тидым сонар манаш лиеш мо?
Григорий Петровичым Василий Александрович утарыш:
— Ольга Павловна, сонарым кӧ ок йӧрате?
Григорий Петровичлан киндым ит пукшо, только сонарыш колто.
Шке эрыкше лиеш ыле гын, тудо школжымат кожлашке наҥгаен шында ыле.
Григорий Петрович яндар южым пеш йӧрата.
А кызытсе школышто шӱлаш йӧсӧ.
— Лиеш гын, мыят шке канцелярием чодырашке куанен наҥгаем ыле, — Зверев мане.
— Тый тугеже вара земский начальник от лий ыле, зверский начальник лият ыле, — Зверевым йочала ончен, Василий Александрович пелештыш.
— Мемнан чодыраште янлык шуко, ныл йоланжат, кок йоланжат...
Землемер, ӧрын, вуйжым нӧлтале, вилкыж дене тӱрвыжым шуралтыш.
Докторын нер ӱмбалныже шинчалыкше шӧрын кайыш.
Зоя Ивановна ден Григорий Петровичат ыҥылыдымын ончат...
Ольга Павловна ден Тамара ала-мом вучышыла койыт.
Зверевын шинчапунжо овараш тӱҥале.
Василий Александрович, нимом шиждымыла, иктыланат пелешташ эрыкым пуыде, умбаке ойла:
— Мыйын шонымаштемат, южо еҥлан чодыраште сайрак лиеш.
А теве мый, чодыра кондуктор улам гынат, айдеме деч посна илен ом керт.
Мый иктаж кече айдемым ом уж гын, мыланем йӧсын чучаш тӱҥалеш.
Мый айдемым пеш йӧратем.
Мыйын шонымаштем, тиде шотышто ме доктор дене пеш келшена.
Докторат шке пациентше-влакым пеш йӧрата.
Уке гын, тыгай маска лукышто интеллигент еҥ кузе коло вич ий служитлен кертеш ыле?
Доктор, лӱшкыктен, тарелкыжым шӱкале, кынел шогале, Ольга Павловнан кидшым шупшале, вара мане:
— Сийланда тау лийже.
Тыланет тымык йӱд лийже, манаш мыланем эрыкым пу.
Моло-влакат кынельыч, оза-влаклан таум ыштышт.
Зверев аҥыра еҥ огыл, но Василий Александровичын дерзостьшым тудо нигунарат вучен огыл, сандене тунамак кӱрлын огыл... * * *
Лумым келын, урем дене каймышт годым Григорий Петрович Василий Александрович деч йодо:
— Кугунерова молан Зверев дек толын шинчын?
— Кок причина дене.
Эн ончычак, Кугунерован школжыланат Зверев — почетный блюститель.
Почетный блюстительлан почет кӱлеш.
Почетым ыштынет гын, Зверевмыт дек толде ок лий.
Нунын дек от пуро гын, нуным пагалыдымылан шотлат...
Тидым тыят ушышкет налаш ит мондо...
Вес шотшо тыгае: Зоя Ивановна ончыкыжым мыйын ватем лийшаш, сандене мыйын мутем колыштде ок керт.
— Тудлан Зверевмыт дек кошташ тый шӱденат мо?
— Мый.
— Молан?
— Тидым тый весканарак умылет.
Тиде жапыште Зверев-влак — ватыж ден марийже — тыге мутланен, малаш возыч:
— Марий ок лий гын, тудо пеш интересный кавалер лиеш ыле, — мане ватыже.
— Да, — мане марийже, — тудо талантан еҥ.
Марий ок лий гын, мӱндыркак каен кертеш ыле.


Admin login:

[Search]

1-2-2-1


Изиш лиймеке, Василий Александрович ден Григорий Петрович уремыш лектыч.

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
лиймеке,
лиймеке
лиймеке
after
av
лиймеке,
лий-меке
лий-меке
be-CVB.PRI
vb1-adv
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
уремыш
урем-ыш
урем-ш
street-ILL
no-case
лектыч.
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.2SG
vb1-tense.pers
лектыч.
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-2-2


Мардеж тыпланен, каваште йыли-юли шӱдыр-влак коедат.

Мардеж
Мардеж
мардеж
wind
no
тыпланен,
тыплан-ен-Ø
тыплане-ен-Ø
grow.silent-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тыпланен,
тыплан-ен
тыплане-ен
grow.silent-CVB
vb2-adv
каваште
кава-ште
кава-штЕ
sky-INE
no-case
каваште
кава-ште
кава-штЕ
lower.abdomen-INE
no-case
каваште
кава-ште
кава-штЕ
weight-INE
no-case
йыли-юли
йыли-юли
йыли-юли
faint
de
шӱдыр-влак
шӱдыр-влак
шӱдыр-влак
star-PL
no-num
шӱдыр-влак
шӱдыр-влак
шӱдыр-влак
axle-PL
no-num
шӱдыр-влак
шӱдыр-влак
шӱдыр-влак
stem-PL
no-num
коедат.
коед-ат
коеде-ат
appear-3PL
vb2-pers
коедат.
коед-а-т
коеде-а-ат
appear-3SG-and
vb2-pers-enc
коедат.
коед-Ø-ат
коеде-Ø-ат
appear-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-2-3


Туге гынат, ошкедаш пеш сай огыл, мардеж южо вер гыч лумым йӧршеш тӱргыктен наҥгаен, южо вере капка дене тӧр пургыжтен шынден.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
ошкедаш
ошкед-аш
ошкеде-аш
step-INF
vb2-inf
пеш
пеш
пеш
very
av
сай
сай
сай
good
ad/av
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
мардеж
мардеж
мардеж
wind
no
южо
южо
южо
some
pr
южо
ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
южо
ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
вер
вер
вер
place
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лумым
лум-ым
лум-м
snow-ACC
no-case
лумым
лум-ым
лум-ым
snow-PST1.1SG
vb1-tense.pers
йӧршеш
йӧршеш
йӧршеш
totally
av
йӧршеш
йӧрш-еш
йӧршӧ-еш
fitting-LAT
ad-case
тӱргыктен
тӱргыкт-ен-Ø
тӱргыктӧ-ен-Ø
raise-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӱргыктен
тӱргыкт-ен
тӱргыктӧ-ен
raise-CVB
vb2-adv
тӱргыктен
тӱргы-кт-ен-Ø
тӱргӧ-ктЕ-ен-Ø
rise-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
тӱргыктен
тӱргы-кт-ен
тӱргӧ-ктЕ-ен
rise-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
наҥгаен,
наҥга[й]-ен-Ø
наҥгае-ен-Ø
take-PST2-3SG
vb2-tense-pers
наҥгаен,
наҥга[й]-ен
наҥгае-ен
take-CVB
vb2-adv
южо
южо
южо
some
pr
южо
ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
южо
ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
вере
вере
вере
in.a.place
po
капка
капка
капка
gate
no
дене
дене
дене
with
po
тӧр
тӧр
тӧр
flat
ad/av/no
пургыжтен
пургыжт-ен-Ø
пургыжто-ен-Ø
sweep-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пургыжтен
пургыжт-ен
пургыжто-ен
sweep-CVB
vb2-adv
шынден.
шынд-ен-Ø
шынде-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шынден.
шынд-ен
шынде-ен
put-CVB
vb2-adv



1-2-2-4


Василий Александрович понарже дене волгалтарен, кужу йолжым шуйкален, пургыжым келын, ончыч кая.

Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
понарже
понар-же
понар-жЕ
lantern-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
волгалтарен,
волгалтар-ен-Ø
волгалтаре-ен-Ø
illuminate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
волгалтарен,
волгалтар-ен
волгалтаре-ен
illuminate-CVB
vb2-adv
кужу
кужу
кужу
long
ad
йолжым
йол-жы-м
йол-жЕ-м
foot-3SG-ACC
no-poss-case
шуйкален,
шуйкал-ен-Ø
шуйкале-ен-Ø
extend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шуйкален,
шуйкал-ен
шуйкале-ен
extend-CVB
vb2-adv
пургыжым
пургыж-ым
пургыж-м
snowdrift-ACC
no-case
пургыжым
пургыж-ым
пургыж-м
black.earth-ACC
no-case
пургыжым
пургыж-ым
пургыж-м
ceiling-ACC
no-case
келын,
кел-ын-Ø
кел-н-Ø
step-PST2-3SG
vb1-tense-pers
келын,
кел-ын
кел-н
step-CVB
vb1-adv
ончыч
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
кая.
ка[й]-[а]
кае-а
go-3SG
vb2-pers



1-2-2-5


Григорий Петрович почешыже вурсен-вурсен лумым келеш:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
почешыже
почеш-ыже
почеш-жЕ
recent-3SG
ad/av/po-poss
почешыже
поч-еш-ыже
поч-еш-жЕ
tail-LAT-3SG
no-case-poss
почешыже
поч-еш-ыже
поч-еш-жЕ
open-3SG-3SG
vb1-pers-poss
вурсен-вурсен
вурс-ен-Ø-вурс-ен-Ø
вурсо-ен-Øвурсо-ен-Ø
scold-PST2-3SGscold-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
вурсен-вурсен
вурс-ен-Ø-вурс-ен
вурсо-ен-Øвурсо-ен
scold-PST2-3SGscold-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
вурсен-вурсен
вурс-ен-вурс-ен-Ø
вурсо-енвурсо-ен-Ø
scold-CVBscold-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
вурсен-вурсен
вурс-ен-вурс-ен
вурсо-енвурсо-ен
scold-CVBscold-CVB
vb2-advvb2-adv
лумым
лум-ым
лум-м
snow-ACC
no-case
лумым
лум-ым
лум-ым
snow-PST1.1SG
vb1-tense.pers
келеш:
кел-еш
кел-еш
step-3SG
vb1-pers



1-2-2-6


— Мо кӱлешлан, Василий Александрович, тый мыйым тыге лум келаш луктыч?

Мо
Мо
мо
what
ad/av/pa/pr
кӱлешлан,
кӱлеш-лан
кӱлеш-лан
need-DAT
ad/no-case
кӱлешлан,
кӱлеш-ла-н
кӱлеш-ла-н
need-PL-GEN
ad/no-num-case
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович,
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
тый
тый
тый
2SG
pr
мыйым
мыйым
мыйым
me
pr
мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
лум
лум
лум
snow
no
лум
лу-м
лу-м
bone-ACC
no-case
лум
лу-м
лу-м
ten-ACC
nm-case
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-CNG
vb1-conn
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-CVB
vb1-adv
келаш
кела-ш
кела-ш
abscess-ILL
no-case
келаш
кела-ш
кела-еш
abscess-LAT
no-case
келаш
кел-аш
кел-аш
step-INF
vb1-inf
луктыч?
лукт-ыч
лукт-ыч
lead.out-PST1.2SG
vb1-tense.pers
луктыч?
лукт-ыч
лукт-ыч
lead.out-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-2-7


Ом мий ыле гын, земский начальник арестоваен наҥгая ыле мо?

Ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
Ом
Ом
ом
ohm
no
мий
мий-Ø
мие-Ø
come-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мий
мий-Ø
мие-Ø
come-CNG
vb2-conn
ыле
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
арестоваен
***
***
***
***
наҥгая
наҥга[й]-[а]
наҥгае-а
take-3SG
vb2-pers
ыле
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



1-2-2-8


— Ну, тыйын маскала шке вынемыштет киймет молан йӧра?

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
маскала
маска-ла
маска-ла
bear-COMP
no-case
маскала
маска-ла
маска-ла
bear-PL
no-num
маскала
маска-ла
маска-ла
bear-STR
no-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
вынемыштет
вын'ем-ышт-ет
вын'ем-штЕ-ет
pit-INE-2SG
no-case-poss
киймет
***
***
***
***
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
йӧра?
йӧра
йӧра
good
pa
йӧра?
йӧр-а
йӧрӧ-а
roll-3SG
vb2-pers
йӧра?
йӧр-а
йӧрӧ-а
mix-3SG
vb2-pers
йӧра?
йӧр-а
йӧрӧ-а
go.out-3SG
vb2-pers
йӧра?
йӧр-а
йӧрӧ-а
be.satisfying-3SG
vb2-pers



1-2-2-9


Ну, тый илышым ужынат мо?

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
тый
тый
тый
2SG
pr
илышым
илыш-ым
илыш-м
life-ACC
no-case
илышым
илышы-м
илыше-м
living-ACC
ad/no-case
илышым
илы-ш-ым
иле-ш-ым
live-PST1-1SG
vb2-tense-pers
илышым
илы-шы-м
иле-шЕ-м
live-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
ужынат
уж-ын-ат
уж-н-ат
see-PST2-2SG
vb1-tense-pers
ужынат
уж-ына-т
уж-на-ат
see-1PL-and
vb1-pers-enc
ужынат
уж-ын-Ø-ат
уж-н-Ø-ат
see-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
ужынат
уж-ын-ат
уж-н-ат
see-CVB-and
vb1-adv-enc
ужынат
у-жы-н-ат
у-жЕ-н-ат
new-3SG-GEN-and
ad/no-poss-case-enc
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



1-2-2-10


— Земский начальникын илышыжым ужмо мыланем молан кӱлеш?

Земский
Земский
земский
zemstvo
ad/no
начальникын
начальник-ын
начальник-н
head-GEN
no-case
илышыжым
илыш-ыжы-м
илыш-жЕ-м
life-3SG-ACC
no-poss-case
илышыжым
илышы-жы-м
илыше-жЕ-м
living-3SG-ACC
ad/no-poss-case
илышыжым
илы-шы-жы-м
иле-шЕ-жЕ-м
live-PTCP.ACT-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
ужмо
ужмо
ужмо
seen
ad
ужмо
уж-мо
уж-мЕ
see-PTCP.PASS
vb1-ad
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
кӱлеш?
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш?
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-11


— Кӱлеш, Гриш.

Кӱлеш,
Кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
Кӱлеш,
Кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
Гриш.
Гриш
Гриш
Grish
na



1-2-2-12


Земский начальникын илышыжымат палаш кӱлеш.

Земский
Земский
земский
zemstvo
ad/no
начальникын
начальник-ын
начальник-н
head-GEN
no-case
илышыжымат
илыш-ыжы-м-ат
илыш-жЕ-м-ат
life-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
илышыжымат
илышы-жы-м-ат
илыше-жЕ-м-ат
living-3SG-ACC-and
ad/no-poss-case-enc
илышыжымат
илы-шы-жы-м-ат
иле-шЕ-жЕ-м-ат
live-PTCP.ACT-3SG-ACC-and
vb2-ad-poss-case-enc
палаш
пал-аш
пале-аш
know-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-13


Тыге чеҥгесен, Василий Александрович ден Григорий Петрович кок пачашан пӧрт деке миен шуыч.

Тыге
Тыге
тыге
so
av/pa/pr
чеҥгесен,
чеҥгес-ен-Ø
чеҥгесе-ен-Ø
argue-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чеҥгесен,
чеҥгес-ен
чеҥгесе-ен
argue-CVB
vb2-adv
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
пачашан
пачашан
пачашан
with.a.floor
ad
пачашан
пачаш-ан
пачаш-ан
floor-with
no/po-deriv.ad
пачашан
пачаш-ан
пачаш-ан
[X]-with
ad-deriv.ad
пӧрт
пӧрт
пӧрт
house
no
деке
деке
деке
to
po
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-2-14


Тиде пӧртын кокымшо пачашысе окна-влакше уремышке ош волгыдым ятыр торашке кышкат.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пӧртын
пӧрт-ын
пӧрт-н
house-GEN
no-case
кокымшо
кокымшо
кокымшо
second
nm
пачашысе
пачаш-ысе
пачаш-сЕ
floor-ADJ
no/po-deriv.ad
пачашысе
пачаш-ысе
пачаш-сЕ
[X]-ADJ
ad-deriv.ad
окна-влакше
окна-влак-ше
окна-влак-жЕ
window-PL-3SG
no-num-poss
уремышке
урем-ышке
урем-шкЕ
street-ILL
no-case
ош
ош
ош
white
ad
волгыдым
волгыды-м
волгыдо-м
light-ACC
ad/no-case
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
торашке
торашке
торашке
into.the.distance
av
торашке
тора-шке
тора-шкЕ
gap-ILL
ad/av/no-case
кышкат.
кышк-ат
кышке-ат
throw-3PL
vb2-pers
кышкат.
кышк-а-т
кышке-а-ат
throw-3SG-and
vb2-pers-enc
кышкат.
кышк-Ø-ат
кышке-Ø-ат
throw-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-2-15


Кечывалым эртен кайме годым раш пале: пӧрт йырваш оҥа дене ковыжлымо, ошалге кӱрен чия дене чиялтыме, тугай чия денак капка ден саварат келыштаралтыныт.

Кечывалым
Кечывалым
кечывалым
at.noon
av
Кечывалым
Кечывал-ым
кечывал-м
midday-ACC
no-case
эртен
эртен
эртен
very
av
эртен
эрт-ен-Ø
эрте-ен-Ø
pass-PST2-3SG
vb2-tense-pers
эртен
эрт-ен
эрте-ен
pass-CVB
vb2-adv
кайме
***
***
***
***
годым
годым
годым
during
po
раш
раш
раш
clear
ad/av
пале:
пале
пале
marking
ad/no
пале:
пале-Ø
пале-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пале:
пале-Ø
пале-Ø
know-CNG
vb2-conn
пӧрт
пӧрт
пӧрт
house
no
йырваш
йырваш
йырваш
around
av
оҥа
оҥа
оҥа
board
no
дене
дене
дене
with
po
ковыжлымо,
ковыжлымо
ковыжлымо
covered
ad
ковыжлымо,
ковыжлы-мо
ковыжло-мЕ
cover-PTCP.PASS
vb2-ad
ошалге
ошалге
ошалге
whitish
ad
ошалге
ошалге-Ø
ошалге-Ø
grow.white-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ошалге
ошалге-Ø
ошалге-Ø
grow.white-CNG
vb2-conn
кӱрен
кӱрен
кӱрен
brown
ad
чия
чия
чия
paint
no
чия
чи[й]-[а]
чие-а
put.on-3SG
vb2-pers
дене
дене
дене
with
po
чиялтыме,
чиялтыме
чиялтыме
painted
ad
чиялтыме,
чиялты-ме
чиялте-мЕ
paint-PTCP.PASS
vb2-ad
тугай
тугай
тугай
such
ad/av/pr
чия
чия
чия
paint
no
чия
чи[й]-[а]
чие-а
put.on-3SG
vb2-pers
денак
ден-ак
ден-ак
and-STR
co-enc
денак
ден-ак
дене-ак
with-STR
po-enc
капка
капка
капка
gate
no
ден
ден
ден
and
co
саварат
савар-ат
савар-ат
fence-and
no-enc
келыштаралтыныт.
келыштаралт-ын-ыт
келыштаралт-н-ыт
correspond.to-PST2-3PL
vb1-tense-pers
келыштаралтыныт.
келыштар-алт-ын-ыт
келыштаре-алт-н-ыт
coordinate-REF-PST2-3PL
vb2-deriv.v-tense-pers



1-2-2-16


Уремышкыла балкон уло, садышкыла — терраса.

Уремышкыла
Урем-ышкы-ла
урем-шкЕ-ла
street-ILL-STR
no-case-enc
балкон
балкон
балкон
balcony
no
уло,
уло
уло
is
ad/no/vb
садышкыла —
сад-ышкы-ла
сад-шкЕ-ла
garden-ILL-STR
no-case-enc
садышкыла —
сады-шкы-ла
саде-шкЕ-ла
that-ILL-STR
pr-case-enc
терраса.
***
***
***
***



1-2-2-17


Василий Александрович, шинчырым мурыктен, изи капкам почо.

Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович,
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
шинчырым
шинчыр-ым
шинчыр-м
chain-ACC
no-case
мурыктен,
мурыкт-ен-Ø
мурыкто-ен-Ø
make.sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мурыктен,
мурыкт-ен
мурыкто-ен
make.sing-CVB
vb2-adv
мурыктен,
муры-кт-ен-Ø
муро-ктЕ-ен-Ø
sing-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
мурыктен,
муры-кт-ен
муро-ктЕ-ен
sing-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
изи
изи
изи
small
ad/no
капкам
капка-м
капка-м
gate-ACC
no-case
капкам
капка-м
капка-ем
gate-1SG
no-poss
капкам
капка-м-Ø
капка-ем-Ø
gate-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
капкам
капка-м-Ø
капка-ем-Ø
gate-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
капкам
капка-м-Ø
капка-ем-Ø
gate-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
почо.
поч-о
поч-Е
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-18


Капка деч тораштак огыл пӧртончыл уло.

Капка
Капка
капка
gate
no
деч
деч
деч
from
po
тораштак
торашт-ак
тораште-ак
afar-STR
av/po-enc
тораштак
тора-шт-ак
тора-шт-ак
gap-3PL-STR
ad/av/no-poss-enc
тораштак
тора-шт-ак
тора-штЕ-ак
gap-INE-STR
ad/av/no-case-enc
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
пӧртончыл
***
***
***
***
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



1-2-2-19


— Почешем тол, — мане Василий Александрович.

Почешем
Почеш-ем
почеш-ем
recent-1SG
ad/av/po-poss
Почешем
Поч-еш-ем
поч-еш-ем
tail-LAT-1SG
no-case-poss
Почешем
Почеш-ем-Ø
почеш-ем-Ø
recent-TRANS-IMP.2SG
ad/av/po-deriv.v-mood.pers
Почешем
Почеш-ем-Ø
почеш-ем-Ø
recent-TRANS-CNG
ad/av/po-deriv.v-conn
Почешем
Почеш-ем-Ø
почеш-ем-Ø
recent-TRANS-CVB
ad/av/po-deriv.v-adv
тол, —
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол, —
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол, —
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович.
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na



1-2-2-20


— Ужат, кузе тыйым вучат, капка деч пӧртончыл дек шумеш лумым куэнат шынденыт.

Ужат,
Ужат
ужат
see
pa
Ужат,
Уж-ат
уж-ат
already-and
av/pa-enc
Ужат,
Уж-ат
уж-ат
see-2SG
vb1-pers
Ужат,
У-ж-ат
у-жЕ-ат
new-3SG-and
ad/no-poss-enc
Ужат,
У-ж-ат
у-жЕ-ат
oh-3SG-and
in-poss-enc
Ужат,
Уж-Ø-ат
уж-Ø-ат
see-CNG-and
vb1-conn-enc
Ужат,
Уж-Ø-ат
уж-Ø-ат
see-CVB-and
vb1-adv-enc
Ужат,
Уж--ат
уж-Е-ат
see-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
тыйым
тыйым
тыйым
you
pr
тыйым
тый-ым
тый-м
2SG-ACC
pr-case
вучат,
вуч-ат
вучо-ат
wait-3PL
vb2-pers
вучат,
вуч-а-т
вучо-а-ат
wait-3SG-and
vb2-pers-enc
вучат,
вуч-Ø-ат
вучо-Ø-ат
wait-CNG-and
vb2-conn-enc
капка
капка
капка
gate
no
деч
деч
деч
from
po
пӧртончыл
***
***
***
***
дек
дек
дек
to
po
шумеш
шумеш
шумеш
to
po
шумеш
шум-еш
шум-еш
tire-3SG
vb1-pers
шумеш
шу-меш
шу-меш
reach-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
reach-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
ferment-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
whittle-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
лумым
лум-ым
лум-м
snow-ACC
no-case
лумым
лум-ым
лум-ым
snow-PST1.1SG
vb1-tense.pers
куэнат
ку}-эн-ат
куо-ен-ат
weave-PST2-2SG
vb2-tense-pers
куэнат
ку}-эн-ат
куо-ен-ат
row-PST2-2SG
vb2-tense-pers
куэнат
куэ-на-т
куэ-на-ат
birch-1PL-and
no-poss-enc
куэнат
ку}-эна-т
куо-ена-ат
weave-1PL-and
vb2-pers-enc
куэнат
ку}-эна-т
куо-ена-ат
row-1PL-and
vb2-pers-enc
куэнат
куэ-н-ат
куэ-н-ат
birch-GEN-and
no-case-enc
куэнат
ку}-эн-Ø-ат
куо-ен-Ø-ат
weave-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
куэнат
ку}-эн-Ø-ат
куо-ен-Ø-ат
row-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
куэнат
ку}-эн-ат
куо-ен-ат
weave-CVB-and
vb2-adv-enc
куэнат
ку}-эн-ат
куо-ен-ат
row-CVB-and
vb2-adv-enc
шынденыт.
шынд-ен-ыт
шынде-ен-ыт
put-PST2-3PL
vb2-tense-pers



1-2-2-21


— Дворян-влак кулыштым яра кийыкташ огыт йӧрате.

Дворян-влак
Дворян-влак
дворян-влак
nobleman-PL
no-num
кулыштым
кул-ышт-ым
кул-шт-м
slave-3PL-ACC
no-poss-case
яра
яра
яра
empty
ad/av/no
яра
яр-а
яре-а
catch.someone-3SG
vb2-pers
яра
яр-а
яре-а
take.up-3SG
vb2-pers
кийыкташ
кийыкт-аш
кийыкте-аш
keep.something.somewhere-INF
vb2-inf
кийыкташ
кийы-кт-аш
кийе-ктЕ-аш
lie-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
йӧрате.
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрате.
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-CNG
vb2-conn



1-2-2-22


Василий Александрович тиде мутлан вашмутым ыш пу, пӧртончыл омса воктене кандраште кечыше кольчам шупшыльо, тунамак ала-кушто, кӱшнӧ, оҥгыр йӱк шоктыш.

Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
мутлан
мутлан
мутлан
for.example
pa
мутлан
мут-лан
мут-лан
word-DAT
no-case
мутлан
мут-ла-н
мут-ла-н
word-PL-GEN
no-num-case
вашмутым
вашмут-ым
вашмут-м
answer-ACC
no-case
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
пу,
пу
пу
wood
no
пу,
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу,
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу,
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу,
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn
пӧртончыл
***
***
***
***
омса
омса
омса
door
no
воктене
воктене
воктене
beside
av/po
кандраште
***
***
***
***
кечыше
кечыше
кечыше
hanging
ad
кечыше
кечы-ше
кече-шЕ
hang-PTCP.ACT
vb2-ad
кольчам
***
***
***
***
шупшыльо,
шупшыл-ьо
шупшыл-Е
pull-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
ала-кушто,
ала-кушто
ала-кушто
somewhere
av/pr
ала-кушто,
ала-куш-то
ала-куш-штЕ
somewhere-INE
av/pr-case
кӱшнӧ,
кӱшнӧ
кӱшнӧ
above
av
оҥгыр
оҥгыр
оҥгыр
bell
no
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
шоктыш.
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш.
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-23


Шукат ыш лий, тошкалтыш дене еҥ волымо йол йӱк шоктыш.

Шукат
Шук-ат
шуко-ат
a.lot-and
ad/av/no-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
лий,
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий,
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий,
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
тошкалтыш
тошкалтыш
тошкалтыш
stairs
no
дене
дене
дене
with
po
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
волымо
волы-мо
воло-мЕ
descend-PTCP.PASS
vb2-ad
йол
йол
йол
foot
no
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
шоктыш.
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш.
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-24


— Кӧ?

Кӧ?
Кӧ
кӧ
who
pr



1-2-2-25


— вичкыж ӱдырамаш йӱк йодо.

вичкыж
вичкыж
вичкыж
narrow
ad
ӱдырамаш
ӱдырамаш
ӱдырамаш
woman
no
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
йодо.
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-26


— Мый, Маша, мый, кондуктор...

Мый,
мый
мый
1SG
pr
Маша,
Маша
Маша
Masha
na
мый,
мый
мый
1SG
pr
кондуктор...
кондуктор
кондуктор
conductor
no



1-2-2-27


Кӱртньӧ сура пернылме шылт-шолт шоктыш да тыманмеш омса почылто.

Кӱртньӧ
Кӱртньӧ
кӱртньӧ
iron
no
сура
сура
сура
bolt
no
пернылме
перныл-ме
перныл-мЕ
hit.against-PTCP.PASS
vb1-ad
шылт-шолт
шылт-шолт
шылт-шолт
[X]
de
шоктыш
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
тыманмеш
тыманмеш
тыманмеш
at.once
av
тыманмеш
тыманм-еш
тыманме-еш
[X]-LAT
ad-case
омса
омса
омса
door
no
почылто.
почылт-о
почылт-Е
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-28


— Пурыза, пурыза, Василий Александрович, — ӱжеш вичкыж йӱк.

Пурыза,
Пуры-за
пуро-за
go.in-IMP.2PL
vb2-mood.pers
пурыза,
пуры-за
пуро-за
go.in-IMP.2PL
vb2-mood.pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович, —
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ӱжеш
ӱж-еш
ӱж-еш
call-3SG
vb1-pers
вичкыж
вичкыж
вичкыж
narrow
ad
йӱк.
йӱк
йӱк
voice
no



1-2-2-29


Григорий Петрович омса лондем гоч вончымыжо годым вичкыж йӱк ешарыш:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
омса
омса
омса
door
no
лондем
лондем
лондем
threshold
no
гоч
гоч
гоч
over
po
вончымыжо
вончы-мы-жо
вончо-мЕ-жЕ
cross-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
вичкыж
вичкыж
вичкыж
narrow
ad
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
ешарыш:
ешары-ш-Ø
ешаре-ш-Ø
add-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-30


— Поро кас лийже, Григорий Петрович.

Поро
Поро
поро
good
ad
кас
кас
кас
evening
av/no
лийже,
лийже
лийже
let's.imagine
pa
лийже,
лий-же
лий-жЕ
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лийже,
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лийже,
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович.
Петрович
Петрович
Petrovich
na



1-2-2-31


Григорий Петрович ӧрӧ: кӧ тыште, лӱмым каласенак, тудым саламла?

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ӧрӧ:
ӧрӧ
ӧрӧ
groove
no
ӧрӧ:
ӧр-ӧ
ӧр-Е
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кӧ
кӧ
кӧ
who
pr
тыште,
тыште
тыште
here
av/pr
тыште,
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
лӱмым
лӱм-ым
лӱм-м
name-ACC
no-case
лӱмым
лӱмы-м
лӱмӧ-м
sore-ACC
no-case
лӱмым
лӱмы-м
лӱмӧ-м
glue-ACC
no-case
каласенак,
калас-ена-к
каласе-ена-ак
say-1PL-STR
vb2-pers-enc
каласенак,
калас-ен-Ø-ак
каласе-ен-Ø-ак
say-PST2-3SG-STR
vb2-tense-pers-enc
каласенак,
калас-ен-ак
каласе-ен-ак
say-CVB-STR
vb2-adv-enc
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
саламла?
салам-ла
салам-ла
greeting-COMP
in/no-case
саламла?
салам-ла
салам-ла
greeting-PL
in/no-num
саламла?
салам-ла
салам-ла
greeting-STR
in/no-enc
саламла?
саламл-а
саламле-а
greet-3SG
vb2-pers
саламла?
са-ла-м-ла
са-ла-ем-ла
scythe-PL-1SG-COMP
no-num-poss-case
саламла?
са-ла-м-ла
са-ла-м-ла
scythe-PL-ACC-STR
no-num-case-enc
саламла?
са-ла-м-ла
са-ла-ем-ла
scythe-COMP-1SG-STR
no-case-poss-enc
саламла?
са-ла-м-ла
са-ла-ем-ла
scythe-PL-1SG-STR
no-num-poss-enc



1-2-2-32


Кӧ тыге ойлаш туныктен?

Кӧ
Кӧ
кӧ
who
pr
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
туныктен?
туныкт-ен-Ø
туныкто-ен-Ø
teach-PST2-3SG
vb2-tense-pers
туныктен?
туныкт-ен
туныкто-ен
teach-CVB
vb2-adv



1-2-2-33


Шонен шуктыдеак пелештыш:

Шонен
Шонен
шонен
deliberately
av
Шонен
Шон-ен-Ø
шоно-ен-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Шонен
Шон-ен
шоно-ен
think-CVB
vb2-adv
шуктыдеак
шукты-де-ак
шукто-де-ак
succeed.in-CVB.NEG-STR
vb2-adv-enc
шуктыдеак
шу-кты-де-ак
шу-ктЕ-де-ак
reach-CAUS-CVB.NEG-STR
vb1-deriv.v-adv-enc
шуктыдеак
шу-кты-де-ак
шу-ктЕ-де-ак
ferment-CAUS-CVB.NEG-STR
vb1-deriv.v-adv-enc
шуктыдеак
шу-кты-де-ак
шу-ктЕ-де-ак
whittle-CAUS-CVB.NEG-STR
vb1-deriv.v-adv-enc
пелештыш:
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-34


— Поро кас лийже!

Поро
Поро
поро
good
ad
кас
кас
кас
evening
av/no
лийже!
лийже
лийже
let's.imagine
pa
лийже!
лий-же
лий-жЕ
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лийже!
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лийже!
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss



1-2-2-35


Тунамак пӧртончыл омса тӱкылалте, Василий Александрович ден Григорий Петровичым ончылтен, самырык ӱдыр тошкалтыш дене куржын кӱзыш, пӧрт омсам почо.

Тунамак
Тунамак
тунамак
immediately
av
Тунамак
Тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
Тунамак
Туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
Тунамак
Туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
пӧртончыл
***
***
***
***
омса
омса
омса
door
no
тӱкылалте,
тӱкылалт-е
тӱкылалт-Е
lock.oneself.in-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тӱкылалте,
тӱкыл-алт-е
тӱкылӧ-алт-Е
lock-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
ончылтен,
ончылтен
ончылтен
preliminarily
av
ончылтен,
ончылт-ен-Ø
ончылто-ен-Ø
overtake-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончылтен,
ончылт-ен
ончылто-ен
overtake-CVB
vb2-adv
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
тошкалтыш
тошкалтыш
тошкалтыш
stairs
no
дене
дене
дене
with
po
куржын
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv
кӱзыш,
кӱзыш
кӱзыш
climbing
no
кӱзыш,
кӱзы-ш
кӱзӧ-ш
knife-ILL
no-case
кӱзыш,
кӱзы-ш-Ø
кӱзӧ-ш-Ø
go.up-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пӧрт
пӧрт
пӧрт
house
no
омсам
омса-м
омса-м
door-ACC
no-case
омсам
омса-м
омса-ем
door-1SG
no-poss
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
почо.
поч-о
поч-Е
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-36


Григорий Петрович ден Василий Александрович изи кыдежыш пурышт.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
изи
изи
изи
small
ad/no
кыдежыш
кыдеж-ыш
кыдеж-ш
room-ILL
no-case
пурышт.
пурышт-Ø
пурышт-Ø
bite-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пурышт.
пур-ышт
пур-шт
chew-IMP.3PL
vb1-mood.pers
пурышт.
пуры-шт
пуро-шт
go.in-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пурышт.
пуры-ш-т
пуро-ш-т
go.in-PST1-3PL
vb2-tense-pers
пурышт.
пурышт-Ø
пурышт-Ø
bite-CNG
vb1-conn
пурышт.
пурышт-Ø
пурышт-Ø
bite-CVB
vb1-adv



1-2-2-37


Тушто, пырдыжыште — кугу воштончыш; воштончыш кок могырышто кок лампе йӱла.

Тушто,
Тушто
тушто
there
av/pa/pr
Тушто,
Тушто
тушто
riddle
no
Тушто,
Ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
Тушто,
Ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
Тушто,
Ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
Тушто,
Туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
Тушто,
Туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
Тушто,
Туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
Тушто,
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тушто,
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
пырдыжыште —
пырдыж-ыште
пырдыж-штЕ
wall-INE
no-case
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
воштончыш;
воштончыш
воштончыш
mirror
no
воштончыш
воштончыш
воштончыш
mirror
no
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
могырышто
могырышто
могырышто
on.the.side
po
могырышто
могыр-ышто
могыр-штЕ
body-INE
no-case
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
лампе
лампе
лампе
lamp
no
йӱла.
йӱла
йӱла
custom
no
йӱла.
йӱл-а
йӱлӧ-а
burn-3SG
vb2-pers
йӱла.
йӱ-Ø-ла
йӱ-Ø-ла
drink-CNG-STR
vb1-conn-enc
йӱла.
йӱ-Ø-ла
йӱ-Ø-ла
drink-CVB-STR
vb1-adv-enc



1-2-2-38


Ишкылаште ятыр вургем кеча.

Ишкылаште
Ишкы-ла-ште
ишке-ла-штЕ
hook-PL-INE
no-num-case
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
вургем
вургем
вургем
clothes
no
вургем
вург-ем
вурго-ем
stem-1SG
no-poss
вургем
вург-ем
вурго-ем
be.worried-1SG
vb2-pers
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кеча.
кеч-а
кече-а
hang-3SG
vb2-pers



1-2-2-39


Кӱвар ӱмбалне келге калош ден портышкем-влак койыт.

Кӱвар
Кӱвар
кӱвар
floor
no
ӱмбалне
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
келге
келге
келге
deep
ad/no
калош
калош
калош
galoshes
no
ден
ден
ден
and
co
портышкем-влак
портышкем-влак
портышкем-влак
felt.boots-PL
no-num
койыт.
кой-ыт
кой-ыт
be.visible-3PL
vb1-pers



1-2-2-40


Омса деч торак огыл пушкыдо пӱкен шога.

Омса
Омса
омса
door
no
деч
деч
деч
from
po
торак
тора-к
тора-ак
gap-STR
ad/av/no-enc
торак
тор-ак
тор-ак
trash-STR
ad/no-enc
торак
тор-ак
тор-ак
bay-STR
ad-enc
торак
тор-ак
тор-ак
uncomfortably-STR
av-enc
торак
тор-ак
тор-ак
forest-STR
no-enc
торак
тор-ак
тор-ак
demand-STR
no-enc
торак
тор-а-к
торо-а-ак
move.apart-3SG-STR
vb2-pers-enc
торак
тор-Ø-ак
торо-Ø-ак
move.apart-CNG-STR
vb2-conn-enc
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
пушкыдо
пушкыдо
пушкыдо
soft
ad
пӱкен
пӱкен
пӱкен
chair
no
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



1-2-2-41


Василий Александрович пальтожым кудаше, башлыкшым рудыш, пӱкеныш шинче, йолжым Григорий Петровичлан шуялтыш:

Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
пальтожым
пальто-жы-м
пальто-жЕ-м
coat-3SG-ACC
no-poss-case
кудаше,
кудаш-е
кудаш-Е
take.off-PST1.3SG
vb1-tense.pers
башлыкшым
башлык-шы-м
башлык-жЕ-м
bashlyk-3SG-ACC
no-poss-case
рудыш,
руды-ш-Ø
рудо-ш-Ø
untie-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пӱкеныш
пӱкен-ыш
пӱкен-ш
chair-ILL
no-case
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn
йолжым
йол-жы-м
йол-жЕ-м
foot-3SG-ACC
no-poss-case
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
шуялтыш:
шуялты-ш-Ø
шуялте-ш-Ø
stretch.out-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-42


— Портышкемем шупшыл лук, вара тыйыным шупшын луктам.

Портышкемем
Портышкем-ем
портышкем-ем
felt.boots-1SG
no-poss
Портышкемем
Портышкем-ем-Ø
портышкем-ем-Ø
felt.boots-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Портышкемем
Портышкем-ем-Ø
портышкем-ем-Ø
felt.boots-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Портышкемем
Портышкем-ем-Ø
портышкем-ем-Ø
felt.boots-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шупшыл
шупшыл-Ø
шупшыл-Ø
pull-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шупшыл
шупшыл-Ø
шупшыл-Ø
pull-CNG
vb1-conn
шупшыл
шупшыл-Ø
шупшыл-Ø
pull-CVB
vb1-adv
лук,
лук
лук
corner
no
лук,
лук
лук
[X]
no
лук,
лук
лук
[X]
no
лук,
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лук,
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-CNG
vb1-conn
лук,
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-CVB
vb1-adv
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
тыйыным
тыйын-ым
тыйын-м
your-ACC
pr-case
тыйыным
тый-ын-ым
тый-н-м
2SG-GEN-ACC
pr-case-case
шупшын
шупш-ын-Ø
шупш-н-Ø
pull-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шупшын
шупш-ын
шупш-н
pull-CVB
vb1-adv
луктам.
лукт-ам
лукт-ам
lead.out-1SG
vb1-pers



1-2-2-43


Василий Александрович дек Маша куржын мийыш, портышкемжым кудаш нале.

Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
дек
дек
дек
to
po
Маша
Маша
Маша
Masha
na
куржын
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv
мийыш,
мийы-ш-Ø
мие-ш-Ø
come-PST1-3SG
vb2-tense-pers
портышкемжым
портышкем-жы-м
портышкем-жЕ-м
felt.boots-3SG-ACC
no-poss-case
кудаш
кудаш-Ø
кудаш-Ø
take.off-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кудаш
кудаш-Ø
кудаш-Ø
take.off-CNG
vb1-conn
кудаш
кудаш-Ø
кудаш-Ø
take.off-CVB
vb1-adv
нале.
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале.
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-44


— Ынде, Маша, шке пашатым ышташ кае, — мане Василий Александрович.

Ынде,
Ынде
ынде
now
av/pa
Маша,
Маша
Маша
Masha
na
шке
шке
шке
REFL
pr
пашатым
паша-т-ым
паша-ет-м
work-2SG-ACC
no-poss-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
кае, —
кае-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кае, —
кае-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович.
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na



1-2-2-45


— Тиде еҥлан мый шке полшем.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
еҥлан
еҥ-лан
еҥ-лан
person-DAT
ad/no-case
еҥлан
еҥ-ла-н
еҥ-ла-н
person-PL-GEN
ad/no-num-case
мый
мый
мый
1SG
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
полшем.
полш-ем
полшо-ем
help-1SG
vb2-pers



1-2-2-46


Изиш лиймеке, шкеныштым тӧрлатен пытарымеке, Василий Александрович Григорий Петровичлан каласыш: «Скрипкатым тиде пӱкенеш кодо», — а шкеже вес кыдежыш ошкыльо.

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
лиймеке,
лиймеке
лиймеке
after
av
лиймеке,
лий-меке
лий-меке
be-CVB.PRI
vb1-adv
шкеныштым
шкеныштым
шкеныштым
themselves
pr
шкеныштым
шкен-ышт-ым
шкен-шт-м
private-3PL-ACC
ad-poss-case
шкеныштым
шке-н-ышт-ым
шке-н-шт-м
REFL-GEN-3PL-ACC
pr-case-poss-case
тӧрлатен
тӧрлат-ен-Ø
тӧрлате-ен-Ø
fix-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӧрлатен
тӧрлат-ен
тӧрлате-ен
fix-CVB
vb2-adv
пытарымеке,
пытары-меке
пытаре-меке
finish-CVB.PRI
vb2-adv
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
«Скрипкатым
Скрипка-т-ым
скрипка-ет-м
violin-2SG-ACC
no-poss-case
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пӱкенеш
пӱкен-еш
пӱкен-еш
chair-LAT
no-case
кодо», —
кодо-Ø
кодо-Ø
leave-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кодо», —
код-о
код-Е
stay-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кодо», —
кодо-Ø
кодо-Ø
leave-CNG
vb2-conn
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
шкеже
шке-же
шке-жЕ
REFL-3SG
pr-poss
вес
вес
вес
different
ad/pr
кыдежыш
кыдеж-ыш
кыдеж-ш
room-ILL
no-case
ошкыльо.
ошкыл-ьо
ошкыл-Е
step-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-47


Григорий Петрович тудын почешыже кугу гостиныйыш пурыш, пӧлем покшелне кугу ӱстел тура потолокеш сакыме кугу лампе йӱла.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
почешыже
почеш-ыже
почеш-жЕ
recent-3SG
ad/av/po-poss
почешыже
поч-еш-ыже
поч-еш-жЕ
tail-LAT-3SG
no-case-poss
почешыже
поч-еш-ыже
поч-еш-жЕ
open-3SG-3SG
vb1-pers-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
гостиныйыш
гостиный-ыш
гостиный-ш
living.room-ILL
no-case
пурыш,
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш,
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пӧлем
пӧлем
пӧлем
room
no
пӧлем
пӧле-м
пӧле-м
gender-ACC
ad/no-case
пӧлем
пӧле-м
пӧле-ем
gender-1SG
ad/no-poss
пӧлем
пӧл-ем
пӧлӧ-ем
divide-1SG
vb2-pers
пӧлем
пӧле-м-Ø
пӧле-ем-Ø
gender-TRANS-IMP.2SG
ad/no-deriv.v-mood.pers
пӧлем
пӧле-м-Ø
пӧле-ем-Ø
gender-TRANS-CNG
ad/no-deriv.v-conn
пӧлем
пӧле-м-Ø
пӧле-ем-Ø
gender-TRANS-CVB
ad/no-deriv.v-adv
покшелне
покшелне
покшелне
in.the.middle
av/po
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
ӱстел
ӱстел
ӱстел
table
no
тура
тура
тура
steep
ad/av/no/po
тура
тура
тура
rook
po
потолокеш
потолок-еш
потолок-еш
ceiling-LAT
no-case
сакыме
сакыме
сакыме
suspended
ad
сакыме
сакы-ме
саке-мЕ
hang.up-PTCP.PASS
vb2-ad
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
лампе
лампе
лампе
lamp
no
йӱла.
йӱла
йӱла
custom
no
йӱла.
йӱл-а
йӱлӧ-а
burn-3SG
vb2-pers
йӱла.
йӱ-Ø-ла
йӱ-Ø-ла
drink-CNG-STR
vb1-conn-enc
йӱла.
йӱ-Ø-ла
йӱ-Ø-ла
drink-CVB-STR
vb1-adv-enc



1-2-2-48


Лампын тарелкыже, шинчам йымыктарен, ош волгыдым йоктара.

Лампын
Лампы-н
лампе-н
lamp-GEN
no-case
тарелкыже,
тарелкы-же
тарелке-жЕ
plate-3SG
no-poss
шинчам
шинча-м
шинча-м
eye-ACC
no-case
шинчам
шинча-м
шинча-ем
eye-1SG
no-poss
шинчам
шинч-ам
шинч-ам
sit.down-1SG
vb1-pers
шинчам
шинча-м-Ø
шинча-ем-Ø
eye-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
шинчам
шинча-м-Ø
шинча-ем-Ø
eye-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
шинчам
шинча-м-Ø
шинча-ем-Ø
eye-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
йымыктарен,
йымыктар-ен-Ø
йымыктаре-ен-Ø
blind-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йымыктарен,
йымыктар-ен
йымыктаре-ен
blind-CVB
vb2-adv
ош
ош
ош
white
ad
волгыдым
волгыды-м
волгыдо-м
light-ACC
ad/no-case
йоктара.
йоктар-а
йоктаре-а
pour-3SG
vb2-pers



1-2-2-49


Ик велне, пырдыж воктен, йылгыжше шем пианино шога.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
велне,
велне
велне
on.the.side
po
пырдыж
пырдыж
пырдыж
wall
no
воктен,
воктен
воктен
beside
av/po
воктен,
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен,
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
йылгыжше
йылгыжше
йылгыжше
shiny
ad/no
йылгыжше
йылгыж-ше
йылгыж-шЕ
shine-PTCP.ACT
vb1-ad
йылгыжше
йылгыж-ше
йылгыж-жЕ
shine-IMP.3SG
vb1-mood.pers
йылгыжше
йылгы-ж-ше
йылге-жЕ-жЕ
sparkling-3SG-3SG
ad-poss-poss
йылгыжше
йылгыж-Ø-ше
йылгыж-Ø-жЕ
shine-CNG-3SG
vb1-conn-poss
йылгыжше
йылгыж-Ø-ше
йылгыж-Ø-жЕ
shine-CVB-3SG
vb1-adv-poss
шем
шем
шем
black
ad
пианино
пианино
пианино
upright.piano
no
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



1-2-2-50


Пианино воктене кок ӱдырамаш шинчат: иктыже — чалемаш тӱҥалше ӱпан, весыже — але самырык ӱдыр ала-мо: кыдалже пеш вичкыж.

Пианино
Пианино
пианино
upright.piano
no
воктене
воктене
воктене
beside
av/po
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
ӱдырамаш
ӱдырамаш
ӱдырамаш
woman
no
шинчат:
шинча-т
шинча-ет
eye-2SG
no-poss
шинчат:
шинча-т
шинча-ат
eye-and
no-enc
шинчат:
шинч-ат
шинч-ат
sit.down-2SG
vb1-pers
шинчат:
шинч-ат
шинче-ат
sit-3PL
vb2-pers
шинчат:
шинч-ат
шинче-ат
know-3PL
vb2-pers
шинчат:
шинч-а-т
шинче-а-ат
sit-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат:
шинч-а-т
шинче-а-ат
know-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат:
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CNG-and
vb1-conn-enc
шинчат:
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CVB-and
vb1-adv-enc
шинчат:
шинч--ат
шинч-Е-ат
sit.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
шинчат:
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
sit-CNG-and
vb2-conn-enc
шинчат:
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
know-CNG-and
vb2-conn-enc
иктыже —
иктыже
иктыже
one.of.them
pr
иктыже —
икты-же
икте-жЕ
one-3SG
nm/pr-poss
чалемаш
чалем-аш
чалем-аш
go.gray-INF
vb1-inf
чалемаш
чал-ем-аш
чал-ем-аш
gray-TRANS-INF
ad-deriv.v-inf
тӱҥалше
тӱҥалше
тӱҥалше
beginning
ad/no
тӱҥалше
тӱҥал-ше
тӱҥал-шЕ
start-PTCP.ACT
vb1-ad
ӱпан,
ӱпан
ӱпан
haired
ad
ӱпан,
ӱп-ан
ӱп-ан
hair-with
no-deriv.ad
ӱпан,
ӱп-ан
ӱпӧ-ан
herd-with
no-deriv.ad
ӱпан,
ӱп-ан
ӱпӧ-ан
Ufa-with
pn-deriv.ad
весыже —
весы-же
весе-жЕ
different-3SG
ad/no/pr-poss
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
ала-мо:
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
кыдалже
кыдал-же
кыдал-жЕ
waist-3SG
no-poss
пеш
пеш
пеш
very
av
вичкыж.
вичкыж
вичкыж
narrow
ad



1-2-2-51


Изиш ӧрдыжтырак, книга дене чурийжым петырен, кумшо ӱдырамаш шинча.

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
ӧрдыжтырак,
ӧрдыжты-рак
ӧрдыжтӧ-рак
at.the.side-COMP
av/po-deg
ӧрдыжтырак,
ӧрдыжты-Ø-рак
ӧрдыжтӧ-Ø-рак
heel-CNG-COMP
vb2-conn-deg
книга
книга
книга
book
no
дене
дене
дене
with
po
чурийжым
чурий-жы-м
чурий-жЕ-м
face-3SG-ACC
no-poss-case
петырен,
петыр-ен-Ø
петыре-ен-Ø
close-PST2-3SG
vb2-tense-pers
петырен,
петыр-ен
петыре-ен
close-CVB
vb2-adv
кумшо
кумшо
кумшо
third
av/nm
ӱдырамаш
ӱдырамаш
ӱдырамаш
woman
no
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



1-2-2-52


Гостиныйын вес тӱрыштыжӧ ужар сукна ӱмбалан изи ӱстел йыр ныл еҥ погынен шинчыныт.

Гостиныйын
Гостиный-ын
гостиный-н
living.room-GEN
no-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
тӱрыштыжӧ
тӱр-ышты-жӧ
тӱр-штЕ-жЕ
edge-INE-3SG
no-case-poss
тӱрыштыжӧ
тӱр-ышты-жӧ
тӱр-штЕ-жЕ
embroidery-INE-3SG
no-case-poss
ужар
ужар
ужар
green
ad
сукна
сукна
сукна
cloth
no
сукна
сук-на
сук-на
guarantee-1PL
no-poss
сукна
сук-на
сук-на
[X]-1PL
no-poss
ӱмбалан
ӱмбалан
ӱмбалан
up
av/po
ӱмбалан
ӱмбалан
ӱмбалан
with.a.surface
ad
ӱмбалан
ӱмбала-н
ӱмбала-ан
one.on.another-with
ad/av-deriv.ad
ӱмбалан
ӱмбал-ан
ӱмбал-ан
top-with
ad/no/po-deriv.ad
ӱмбалан
ӱмбала-н
ӱмбала-н
one.on.another-GEN
ad/av-case
изи
изи
изи
small
ad/no
ӱстел
ӱстел
ӱстел
table
no
йыр
йыр
йыр
around
ad/av/no/po
ныл
ныл
ныл
four
nm
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
погынен
погын-ен-Ø
погыно-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
погынен
погын-ен
погыно-ен
gather-CVB
vb2-adv
шинчыныт.
шинч-ын-ыт
шинч-н-ыт
sit.down-PST2-3PL
vb1-tense-pers



1-2-2-53


Нуно карт дене модыт.

Нуно
нуно
нуно
3PL
pr
карт
карт
карт
priest
no
карт
карт
карт
map
no
дене
дене
дене
with
po
модыт.
мод-ыт
мод-ыт
play-3PL
vb1-pers



1-2-2-54


Лачак Григорий Петровичын пурымыж годым иктыже, ӱдырамаш гай кужу ӱпанже, кычкырале:

Лачак
Лачак
лачак
[X]
av
Лачак
Лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
Лачак
Лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
Лачак
Лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
Лачак
Лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
пурымыж
пурымы-ж
пурымо-жЕ
entrance-3SG
ad-poss
пурымыж
пуры-мы-ж
пуро-мЕ-жЕ
go.in-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
иктыже,
иктыже
иктыже
one.of.them
pr
иктыже,
икты-же
икте-жЕ
one-3SG
nm/pr-poss
ӱдырамаш
ӱдырамаш
ӱдырамаш
woman
no
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
кужу
кужу
кужу
long
ad
ӱпанже,
ӱпан-же
ӱпан-жЕ
haired-3SG
ad-poss
ӱпанже,
ӱп-ан-же
ӱп-ан-жЕ
hair-with-3SG
no-deriv.ad-poss
ӱпанже,
ӱп-ан-же
ӱпӧ-ан-жЕ
herd-with-3SG
no-deriv.ad-poss
ӱпанже,
ӱп-ан-же
ӱпӧ-ан-жЕ
Ufa-with-3SG
pn-deriv.ad-poss
кычкырале:
кычкырал-'е
кычкырал-Е
shout-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-55


— Шым пик!

Шым
Ø-ш-ым
ы-ш-ым
NEG-PST-1SG
vb-tense-pers
Шым
Шым
шым
seven
nm
пик!
пик
пик
peak
no



1-2-2-56


— Икте деч посна кодыч, бачышка, — воштылале тӱредме ӱпан, тӱредме пондашан, чал ӧрышан, кугу капан еҥ.

Икте
Икте
икте
one
nm/pr
деч
деч
деч
from
po
посна
посна
посна
isolated
ad/av
кодыч,
код-ыч
код-ыч
stay-PST1.2SG
vb1-tense.pers
кодыч,
код-ыч
код-ыч
stay-PST1.3PL
vb1-tense.pers
бачышка, —
бачышка
бачышка
priest
no
воштылале
воштылал-'е
воштылал-Е
smile-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тӱредме
тӱредме
тӱредме
cut
ad
тӱредме
тӱред-ме
тӱред-мЕ
cut-PTCP.PASS
vb1-ad
ӱпан,
ӱпан
ӱпан
haired
ad
ӱпан,
ӱп-ан
ӱп-ан
hair-with
no-deriv.ad
ӱпан,
ӱп-ан
ӱпӧ-ан
herd-with
no-deriv.ad
ӱпан,
ӱп-ан
ӱпӧ-ан
Ufa-with
pn-deriv.ad
тӱредме
тӱредме
тӱредме
cut
ad
тӱредме
тӱред-ме
тӱред-мЕ
cut-PTCP.PASS
vb1-ad
пондашан,
пондашан
пондашан
bearded
ad/no
пондашан,
пондаш-ан
пондаш-ан
beard-with
no-deriv.ad
чал
чал
чал
gray
ad
ӧрышан,
ӧрышан
ӧрышан
mustached
no
ӧрышан,
ӧрыш-ан
ӧрыш-ан
mustache-with
no-deriv.ad
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
капан
капан
капан
with.a.body
ad
капан
кап-ан
кап-ан
body-with
no-deriv.ad
еҥ.
еҥ
еҥ
person
ad/no



1-2-2-57


Тудо ошалге-кӱрен тӱсан кужу пинчакым чиен.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ошалге-кӱрен
ошалге-кӱрен
ошалге-кӱрен
light.brown
ad
тӱсан
тӱсан
тӱсан
colored
ad
тӱсан
тӱс-ан
тӱс-ан
color-with
no-deriv.ad
кужу
кужу
кужу
long
ad
пинчакым
пинчак-ым
пинчак-м
jacket-ACC
no-case
чиен.
чие-н
чие-н
cherry.tree-GEN
no-case
чиен.
чи[й]-ен-Ø
чие-ен-Ø
put.on-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чиен.
чи[й]-ен
чие-ен
put.on-CVB
vb2-adv



1-2-2-58


Тиде жапыште Василий Александрович кӱжгӧ йӱкшӧ дене пеҥыжалтыш:

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
кӱжгӧ
кӱжгӧ
кӱжгӧ
thick
ad
йӱкшӧ
йӱк-шӧ
йӱк-жЕ
voice-3SG
no-poss
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
дене
дене
дене
with
po
пеҥыжалтыш:
пеҥыжалты-ш-Ø
пеҥыжалте-ш-Ø
groan-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-59


— Господа, теве тыланда шкенан Паганини, пагалаш, йӧраташ йодам.

Господа,
Господа
Господа
Gospoda
na
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
тыланда
ты-лан-да
те-лан-да
2PL-DAT-2PL
pr-case-poss
тыланда
тылан-да
тылан-да
wish-2PL
no-poss
тыланда
тыл-ан-да
тыл-ан-да
rear-with-2PL
no-deriv.ad-poss
шкенан
шке-на-н
шке-на-н
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
шкенан
шкен-ан
шкен-ан
private-with
ad-deriv.ad
шкенан
шке-на-н
шке-на-н
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
Паганини,
Паганини
Паганини
Paganini
na
пагалаш,
пагал-аш
пагале-аш
respect-INF
vb2-inf
йӧраташ
йӧрат-аш
йӧрате-аш
love-INF
vb2-inf
йодам.
йод-ам
йод-ам
ask-1SG
vb1-pers



1-2-2-60


Григорий Петрович эн ончыч чал ӧрышан еҥ дек мийыш:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
эн
эн
эн
SUP
pa
ончыч
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
чал
чал
чал
gray
ad
ӧрышан
ӧрышан
ӧрышан
mustached
no
ӧрышан
ӧрыш-ан
ӧрыш-ан
mustache-with
no-deriv.ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
дек
дек
дек
to
po
мийыш:
мийы-ш-Ø
мие-ш-Ø
come-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-61


— Здравствуйте, Матвей Николаевич!

Здравствуйте,
Здравствуйте
здравствуйте
hello
in
Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич!
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na



1-2-2-62


— Здравствуйте, здравствуйте, Григорий Петрович!

Здравствуйте,
Здравствуйте
здравствуйте
hello
in
здравствуйте,
здравствуйте
здравствуйте
hello
in
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович!
Петрович
Петрович
Petrovich
na



1-2-2-63


— Матвей Николаевич Зверев Григорий Петровичын кидшым кучыш, ик жаплан ыш колто.

Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na
Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
кидшым
кид-шы-м
кид-жЕ-м
hand-3SG-ACC
no-poss-case
кучыш,
кучыш
кучыш
endurance
no
кучыш,
кучы-ш
кучо-ш
ascarid-ILL
no-case
кучыш,
кучы-ш-Ø
кучо-ш-Ø
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
жаплан
жаплан
жаплан
for.a.time
av
жаплан
жап-лан
жап-лан
time-DAT
no-case
жаплан
жап-ла-н
жап-ла-н
time-PL-GEN
no-num-case
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-CNG
vb2-conn



1-2-2-64


— Ой, сай огыл, сай огыл, Григорий Петрович, тыге кугешнаш сай огыл!

Ой,
Ой
ой
opinion
no
Ой,
Ой
ой
oh
in
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
сай
сай
сай
good
ad/av
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
сай
сай
сай
good
ad/av
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
кугешнаш
кугешн-аш
кугешне-аш
take.pride-INF
vb2-inf
сай
сай
сай
good
ad/av
огыл!
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-2-65


Мемнан гай шоҥго-влакым пагалаш кӱлеш.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
шоҥго-влакым
шоҥго-влак-ым
шоҥго-влак-м
old-PL-ACC
ad/no-num-case
пагалаш
пагал-аш
пагале-аш
respect-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-66


Тыге ӱжаш колтымым вучымо ок кӱл, толаш кӱлеш.

Тыге
Тыге
тыге
so
av/pa/pr
ӱжаш
ӱж-аш
ӱж-аш
call-INF
vb1-inf
колтымым
колтымы-м
колтымо-м
sent-ACC
ad-case
колтымым
колты-мы-м
колто-мЕ-м
send-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
вучымо
вучымо
вучымо
expected
ad
вучымо
вучы-мо
вучо-мЕ
wait-PTCP.PASS
vb2-ad
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кӱл,
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱл,
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
кӱл,
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv
толаш
тол-аш
тол-аш
come-INF
vb1-inf
толаш
тол-аш
толо-аш
steal-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-67


Григорий Петрович моло-влак дене кидым кучымо годым Василий Александрович ӱдырамаш-влак дене мутланыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
моло-влак
моло-влак
моло-влак
other-PL
no/pr-num
дене
дене
дене
with
po
кидым
кид-ым
кид-м
hand-ACC
no-case
кучымо
кучымо
кучымо
caught
ad
кучымо
кучы-мо
кучо-мЕ
hold-PTCP.PASS
vb2-ad
годым
годым
годым
during
po
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ӱдырамаш-влак
ӱдырамаш-влак
ӱдырамаш-влак
woman-PL
no-num
дене
дене
дене
with
po
мутланыш.
мутланы-ш-Ø
мутлане-ш-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-68


— Мо пеш шуко коштда, Василий Александрович?

Мо
Мо
мо
what
ad/av/pa/pr
пеш
пеш
пеш
very
av
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
коштда,
кошт-да
кошт-да
go-PST1.2PL
vb1-tense.pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович?
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na



1-2-2-69


— йодо вичкыж кыдалан ӱдыр.

йодо
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вичкыж
вичкыж
вичкыж
narrow
ad
кыдалан
кыдалан
кыдалан
having.a.certain.kind.of.waist
ad
кыдалан
кыдалан
кыдалан
in.the.middle
av
кыдалан
кыдал-ан
кыдал-ан
waist-with
no-deriv.ad
ӱдыр.
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр.
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no



1-2-2-70


— Поранже, поранже могай ыле!

Поранже,
Поран-же
поран-жЕ
snowstorm-3SG
no-poss
Поранже,
Пор-ан-же
пор-ан-жЕ
chalk-with-3SG
no-deriv.ad-poss
Поранже,
Пор-ан-же
поро-ан-жЕ
good-with-3SG
ad-deriv.ad-poss
поранже
поран-же
поран-жЕ
snowstorm-3SG
no-poss
поранже
пор-ан-же
пор-ан-жЕ
chalk-with-3SG
no-deriv.ad-poss
поранже
пор-ан-же
поро-ан-жЕ
good-with-3SG
ad-deriv.ad-poss
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
ыле!
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-71


Ноябрь мучашыште тыгай пораным кӧ ужын!

Ноябрь
Ноябрь
ноябрь
November
no
мучашыште
мучашыште
мучашыште
at.the.end
po
мучашыште
мучаш-ыште
мучаш-штЕ
end-INE
no-case
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
пораным
поран-ым
поран-м
snowstorm-ACC
no-case
пораным
пор-ан-ым
пор-ан-м
chalk-with-ACC
no-deriv.ad-case
пораным
пор-ан-ым
поро-ан-м
good-with-ACC
ad-deriv.ad-case
кӧ
кӧ
кӧ
who
pr
ужын!
уж-ын-Ø
уж-н-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын!
уж-ын
уж-н
see-CVB
vb1-adv
ужын!
у-жы-н
у-жЕ-н
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case



1-2-2-72


Шкемым теве-теве урен шында.

Шкемым
Шкемым
шкемым
myself
pr
Шкемым
Шкем-ым
шкем-м
oneself-ACC
pr-case
Шкемым
шке-м-ым
шке-ем-м
REFL-1SG-ACC
pr-poss-case
Шкемым
Шке-м-ым
шке-ем-ым
oneself-TRANS-PST1.1SG
ad/av/pr-deriv.v-tense.pers
теве-теве
теве-теве
теве-теве
almost
av
урен
ур-ен-Ø
уро-ен-Ø
bury-PST2-3SG
vb2-tense-pers
урен
ур-ен
уро-ен
bury-CVB
vb2-adv
шында.
шынд-а
шынде-а
put-3SG
vb2-pers



1-2-2-73


Адак корныжат кӱчык огыл, Тамара Матвеевна.

Адак
Адак
адак
again
av
корныжат
корны-ж-ат
корно-жЕ-ат
road-3SG-and
no-poss-enc
кӱчык
кӱчык
кӱчык
short
ad/no
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
Матвеевна.
Матвеевна
Матвеевна
Matveyevna
na



1-2-2-74


— Мыйым «Тамара Матвеевна» манын ида ман, тыге лӱмдымым мый ом йӧрате.

Мыйым
Мыйым
мыйым
me
pr
Мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
«Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
Матвеевна»
Матвеевна
Матвеевна
Matveyevna
na
манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
ида
ида
ида
NEG.IMP.2PL
vb.mood.pers
ман,
ман
ман
well.I.never
pa
ман,
ман
ман
that
co
ман,
ман-Ø
ман-Ø
say-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ман,
ман-Ø
ман-Ø
say-CNG
vb1-conn
ман,
ман-Ø
ман-Ø
say-CVB
vb1-adv
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
лӱмдымым
лӱмдымы-м
лӱмдымӧ-м
anonymous-ACC
ad-case
лӱмдымым
лӱмдымы-м
лӱмдымӧ-м
named-ACC
ad-case
лӱмдымым
лӱмды-мы-м
лӱмдӧ-мЕ-м
name-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
лӱмдымым
лӱм-дымы-м
лӱм-дымЕ-м
name-without-ACC
no-deriv.ad-case
мый
мый
мый
1SG
pr
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
йӧрате.
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрате.
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-CNG
vb2-conn



1-2-2-75


Мыйым просто «Тамара» манза.

Мыйым
Мыйым
мыйым
me
pr
Мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
просто
просто
просто
simply
av/pa
«Тамара»
Тамара
Тамара
Tamara
na
манза.
ман-за
ман-за
say-IMP.2PL
vb1-mood.pers



1-2-2-76


Студент семын...

Студент
Студент
студент
student
no
семын...
семын
семын
like
po
семын...
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын...
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case



1-2-2-77


— Тамара, мом ойлыштат?

Тамара,
Тамара
Тамара
Tamara
na
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлыштат?
ойлышт-ат
ойлышт-ат
babble-2SG
vb1-pers
ойлыштат?
ойлы-ш-т-ат
ойло-ш-т-ат
talk-PST1-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
ойлыштат?
ойлышт-Ø-ат
ойлышт-Ø-ат
babble-CNG-and
vb1-conn-enc
ойлыштат?
ойлышт-Ø-ат
ойлышт-Ø-ат
babble-CVB-and
vb1-adv-enc
ойлыштат?
ойлышт--ат
ойлышт-Е-ат
babble-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



1-2-2-78


— кугу капан ӱдырамаш ӱдыржым чарыш.

кугу
кугу
кугу
big
ad/no
капан
капан
капан
with.a.body
ad
капан
кап-ан
кап-ан
body-with
no-deriv.ad
ӱдырамаш
ӱдырамаш
ӱдырамаш
woman
no
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
чарыш.
чарыш
чарыш
prohibition
no
чарыш.
чар-ыш
чар-ш
film-ILL
no-case
чарыш.
чары-ш-Ø
чаре-ш-Ø
prohibit-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-79


— Ах, маман ne je trouver mauvais , кызыт саман вашталтын.

Ах,
Ах
ах
oh
in
маман
мама-н
мама-ан
willow.blooms-with
no-deriv.ad
маман
мама-н
мама-ан
soft-with
ad-deriv.ad
маман
мама-н
мама-ан
[X]-with
no-deriv.ad
маман
мама-н
мама-ан
[X]-with
no-deriv.ad
маман
мама-н
мама-н
willow.blooms-GEN
no-case
маман
мама-н
мама-н
soft-GEN
ad-case
маман
мама-н
мама-н
[X]-GEN
no-case
маман
мама-н
мама-н
[X]-GEN
no-case
ne
***
***
***
***
je
***
***
***
***
trouver
***
***
***
***
mauvais ,
***
***
***
***
кызыт
кызыт
кызыт
now
av
саман
саман
саман
times
no
вашталтын.
вашталт-ын-Ø
вашталт-н-Ø
change-PST2-3SG
vb1-tense-pers
вашталтын.
вашталт-ын
вашталт-н
change-CVB
vb1-adv



1-2-2-80


Тиде жапыште ӱдырамаш-влак дек Зверев ден Григорий Петрович мийышт.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
ӱдырамаш-влак
ӱдырамаш-влак
ӱдырамаш-влак
woman-PL
no-num
дек
дек
дек
to
po
Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
мийышт.
мийы-шт
мийе-шт
come-IMP.3PL
vb2-mood.pers
мийышт.
мийы-ш-т
мие-ш-т
come-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-2-2-81


— Ольга Павловна, теве тиде еҥ — кугуракым пагалыдыме, начальникым шотлыдымо учитель Григорий Петрович Веткан.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
еҥ —
еҥ
еҥ
person
ad/no
кугуракым
кугурак-ым
кугурак-м
bigger-ACC
ad-case
кугуракым
кугу-рак-ым
кугу-рак-м
big-COMP-ACC
ad/no-deg-case
пагалыдыме,
пагалыдыме
пагалыдыме
disrespectful
ad
пагалыдыме,
пагалы-дыме
пагале-дымЕ
respect-PTCP.NEG
vb2-ad
начальникым
начальник-ым
начальник-м
head-ACC
no-case
шотлыдымо
шотлы-дымо
шотло-дымЕ
count-PTCP.NEG
vb2-ad
учитель
учитель
учитель
teacher
no
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Веткан.
Ветк-ан
ветке-ан
branch-with
no-deriv.ad



1-2-2-82


Палыме лийза.

Палыме
Палыме
палыме
known
ad
Палыме
Палы-ме
пале-мЕ
know-PTCP.PASS
vb2-ad
лийза.
лий-за
лий-за
be-IMP.2PL
vb1-mood.pers



1-2-2-83


А тидыже, куптыргышо куваже, — мыйын ватем, поэт-влак семын каласаш гын, курымаш пелашем, — шутитлен ойла Матвей Николаевич.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
тидыже,
тиды-же
тиде-жЕ
this-3SG
pr-poss
тидыже,
тиды-же
тиде-жЕ
drop.into.boiling.water-IMP.3SG
vb2-mood.pers
тидыже,
тиды-Ø-же
тиде-Ø-жЕ
drop.into.boiling.water-CNG-3SG
vb2-conn-poss
куптыргышо
куптыргышо
куптыргышо
wrinkled
ad
куптыргышо
куптыргы-шо
куптырго-шЕ
wrinkle-PTCP.ACT
vb2-ad
куваже, —
кува-же
кува-жЕ
old.woman-3SG
no-poss
куваже, —
кува-же
кува-жЕ
reddish-brown-3SG
ad-poss
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
ватем,
ватем
ватем
honey
no
ватем,
ват-ем
вате-ем
wife-1SG
no-poss
ватем,
ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-1SG
no-poss
ватем,
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем,
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем,
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем,
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем,
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ватем,
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
поэт-влак
поэт-влак
поэт-влак
poet-PL
no-num
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
каласаш
калас-аш
каласе-аш
say-INF
vb2-inf
гын,
гын
гын
if
co/pa
курымаш
курымаш
курымаш
eternal
ad
пелашем, —
пелаш-ем
пелаш-ем
spouse-1SG
ad/no/po-poss
пелашем, —
пел-аш-ем
пел-аш-ем
burn-INF-1SG
vb1-inf-poss
пелашем, —
пелаш-ем-Ø
пелаш-ем-Ø
spouse-TRANS-IMP.2SG
ad/no/po-deriv.v-mood.pers
пелашем, —
пелаш-ем-Ø
пелаш-ем-Ø
spouse-TRANS-CNG
ad/no/po-deriv.v-conn
пелашем, —
пелаш-ем-Ø
пелаш-ем-Ø
spouse-TRANS-CVB
ad/no/po-deriv.v-adv
шутитлен
шутитл-ен-Ø
шутитле-ен-Ø
joke-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шутитлен
шутитл-ен
шутитле-ен
joke-CVB
vb2-adv
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич.
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na



1-2-2-84


— А тиде вырляҥгыже ӱдырем лиеш.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
вырляҥгыже
вырляҥгы-же
вырляҥге-жЕ
wagtail-3SG
no-poss
ӱдырем
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



1-2-2-85


Ольга Павловнат, Тамарат Григорий Петровичлан кидыштым пуышт.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловнат,
Павловнат
Павловнат
Pavlovnat
na
Тамарат
Тамарат
Тамарат
Tamarat
na
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
кидыштым
кид-ышт-ым
кид-шт-м
hand-3PL-ACC
no-poss-case
пуышт.
пу-ышт
пу-шт
wood-3PL
no-poss
пуышт.
пуы-шт
пуо-шт
give-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пуышт.
пуы-шт
пуо-шт
blow-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пуышт.
пуы-ш-т
пуо-ш-т
give-PST1-3PL
vb2-tense-pers
пуышт.
пуы-ш-т
пуо-ш-т
blow-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-2-2-86


— А тидыже, — Зверев кумшо ӱдырамашым ончыктыш, — тыйын гает калык волгалтарыше еҥ, Нагар сола учительница Зоя Ивановна Кугунерова.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
тидыже, —
тиды-же
тиде-жЕ
this-3SG
pr-poss
тидыже, —
тиды-же
тиде-жЕ
drop.into.boiling.water-IMP.3SG
vb2-mood.pers
тидыже, —
тиды-Ø-же
тиде-Ø-жЕ
drop.into.boiling.water-CNG-3SG
vb2-conn-poss
Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
кумшо
кумшо
кумшо
third
av/nm
ӱдырамашым
ӱдырамаш-ым
ӱдырамаш-м
woman-ACC
no-case
ончыктыш, —
ончыктыш
ончыктыш
indicator
no
ончыктыш, —
ончыкты-ш-Ø
ончыкто-ш-Ø
show-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ончыктыш, —
ончы-кты-ш-Ø
ончо-ктЕ-ш-Ø
look-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
гает
га[й]-ет
гай-ет
like-2SG
ad/av/pa/po-poss
гает
га[й]-ет
гае-ет
like-2SG
po-poss
калык
калык
калык
people
no
волгалтарыше
волгалтарыше
волгалтарыше
lighting
ad
волгалтарыше
волгалтары-ше
волгалтаре-шЕ
illuminate-PTCP.ACT
vb2-ad
еҥ,
еҥ
еҥ
person
ad/no
Нагар
Нагар
Нагар
Nagar
na
сола
сола
сола
whip
no
сола
сола
сола
village
no
сола
сол-а
соло-а
mow-3SG
vb2-pers
учительница
***
***
***
***
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
Кугунерова.
Кугунерова
Кугунерова
Kugunerova
na



1-2-2-87


Зоя Ивановна ден Григорий Петрович кидыштым ваш кормыжтальыч.

Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
кидыштым
кид-ышт-ым
кид-шт-м
hand-3PL-ACC
no-poss-case
ваш
ваш
ваш
mutually
av
кормыжтальыч.
кормыжтал-ьыч
кормыжтал-ыч
press-PST1.2SG
vb1-tense.pers
кормыжтальыч.
кормыжтал-ьыч
кормыжтал-ыч
press-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-2-88


— Григорий Петрович, мемнан Ольга Павловнан кидше тыланет шукертсек чыгылт коштеш, — Матвей Николаевич куважым ончен пелештыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловнан
Павловнан
Павловнан
Pavlovnan
na
кидше
кид-ше
кид-жЕ
hand-3SG
no-poss
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
шукертсек
шукертсек
шукертсек
for.a.long.time
av
чыгылт
чыгылт-Ø
чыгылт-Ø
itch-IMP.2SG
vb1-mood.pers
чыгылт
чыгылт-Ø
чыгылт-Ø
itch-CNG
vb1-conn
чыгылт
чыгылт-Ø
чыгылт-Ø
itch-CVB
vb1-adv
коштеш, —
кошт-еш
кошт-еш
go-3SG
vb1-pers
Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na
куважым
кува-жы-м
кува-жЕ-м
old.woman-3SG-ACC
no-poss-case
куважым
кува-жы-м
кува-жЕ-м
reddish-brown-3SG-ACC
ad-poss-case
ончен
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-89


— Матвей Николаевич, тый мыйым кузе рекомендоватлет!

Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич,
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na
тый
тый
тый
2SG
pr
мыйым
мыйым
мыйым
me
pr
мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
рекомендоватлет!
рекомендоватл-ет
рекомендоватле-ет
recommend-2SG
vb2-pers



1-2-2-90


Григорий Петрович мыйым ала-мо деч осал кувалан шотлаш тӱҥалеш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
мыйым
мыйым
мыйым
me
pr
мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
ала-мо
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
деч
деч
деч
from
po
осал
осал
осал
evil
ad/no
кувалан
кува-лан
кува-лан
old.woman-DAT
no-case
кувалан
кува-лан
кува-лан
reddish-brown-DAT
ad-case
кувалан
кува-ла-н
кува-ла-н
old.woman-PL-GEN
no-num-case
кувалан
кува-ла-н
кува-ла-н
reddish-brown-PL-GEN
ad-num-case
шотлаш
шотл-аш
шотло-аш
count-INF
vb2-inf
шотлаш
шот-ла-ш
шот-ла-ш
use-PL-ILL
no-num-case
шотлаш
шот-ла-ш
шот-ла-еш
use-PL-LAT
no-num-case
тӱҥалеш.
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers



1-2-2-91


— Тый, Ольга Павловна, мыланем мутем кошарташ эрыкым ыжыч пу.

Тый,
тый
тый
2SG
pr
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
мутем
мут-ем
мут-ем
word-1SG
no-poss
мутем
мут-ем-Ø
мут-ем-Ø
word-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мутем
мут-ем-Ø
мут-ем-Ø
word-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мутем
мут-ем-Ø
мут-ем-Ø
word-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кошарташ
кошарт-аш
кошарте-аш
sharpen-INF
vb2-inf
эрыкым
эрык-ым
эрык-м
freedom-ACC
ad/no-case
ыжыч
***
***
***
***
пу.
пу
пу
wood
no
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn



1-2-2-92


Мый «шукертсек тыйын скрипкат почеш пианиныжым шоктынеже» маннем ыле.

Мый
мый
мый
1SG
pr
«шукертсек
шукертсек
шукертсек
for.a.long.time
av
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
скрипкат
скрипка-т
скрипка-ет
violin-2SG
no-poss
скрипкат
скрипка-т
скрипка-ат
violin-and
no-enc
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
пианиныжым
***
***
***
***
шоктынеже»
шокты-не-же
шокто-не-же
be.heard-DES-3SG
vb2-mood-pers
маннем
манн-ем
манне-ем
manna-1SG
no-poss
маннем
ман-не-м
ман-не-м
say-DES-1SG
vb1-mood-pers
маннем
манн-ем-Ø
манне-ем-Ø
manna-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
маннем
манн-ем-Ø
манне-ем-Ø
manna-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
маннем
манн-ем-Ø
манне-ем-Ø
manna-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-93


— Григорий Петрович, тый скрипкатым кондышыч?

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тый
тый
тый
2SG
pr
скрипкатым
скрипка-т-ым
скрипка-ет-м
violin-2SG-ACC
no-poss-case
кондышыч?
конды-ш-ыч
кондо-ш-ыч
bring-PST1-2SG
vb2-tense-pers



1-2-2-94


— Скрипкажым ок кондо гын, шкенжымат ом кондо ыле, — коклаш пурыш Василий Александрович.

Скрипкажым
Скрипка-жы-м
скрипка-жЕ-м
violin-3SG-ACC
no-poss-case
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кондо
кондо-Ø
кондо-Ø
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кондо
кондо-Ø
кондо-Ø
bring-CNG
vb2-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
шкенжымат
шкен-жы-м-ат
шке-жЕ-м-ат
REFL-3SG-ACC-and
pr-poss-case-enc
шкенжымат
шкен-жы-м-ат
шкен-жЕ-м-ат
private-3SG-ACC-and
ad-poss-case-enc
шкенжымат
шке-н-жы-м-ат
шке-н-жЕ-м-ат
REFL-GEN-3SG-ACC-and
pr-case-poss-case-enc
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
кондо
кондо-Ø
кондо-Ø
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кондо
кондо-Ø
кондо-Ø
bring-CNG
vb2-conn
ыле, —
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
коклаш
коклаш
коклаш
into
av/po
коклаш
кокла-ш
кокла-ш
distance-ILL
ad/no-case
коклаш
кокла-ш
кокла-еш
distance-LAT
ad/no-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
cook-PL-ILL
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
two-PL-ILL
nm-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
cook-PL-LAT
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
two-PL-LAT
nm-num-case
пурыш
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович.
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na



1-2-2-95


— Матвей Николаевич, тыйын верчет мый нальым, бачышка адак шым пикыш шумеш торгайыш, — чал пондашан еҥ картым Матвей Николаевичлан шуйыш.

Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич,
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
верчет
верч-ет
верч-ет
for-2SG
po-poss
мый
мый
мый
1SG
pr
нальым,
нал'ьы-м
нал'е-м
soft.red.clay-ACC
no-case
нальым,
нал-ьым
нал-ым
take-PST1.1SG
vb1-tense.pers
бачышка
бачышка
бачышка
priest
no
адак
адак
адак
again
av
шым
Ø-ш-ым
ы-ш-ым
NEG-PST-1SG
vb-tense-pers
шым
шым
шым
seven
nm
пикыш
пик-ыш
пик-ш
peak-ILL
no-case
пикыш
пикы-ш
пике-ш
pike-ILL
no-case
шумеш
шумеш
шумеш
to
po
шумеш
шум-еш
шум-еш
tire-3SG
vb1-pers
шумеш
шу-меш
шу-меш
reach-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
reach-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
ferment-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
whittle-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
торгайыш, —
торгайы-ш-Ø
торгае-ш-Ø
trade.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
чал
чал
чал
gray
ad
пондашан
пондашан
пондашан
bearded
ad/no
пондашан
пондаш-ан
пондаш-ан
beard-with
no-deriv.ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
картым
карт-ым
карт-м
priest-ACC
no-case
картым
карт-ым
карт-м
map-ACC
no-case
Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевичлан
Николаевичлан
Николаевичлан
Nikolayevichlan
na
шуйыш.
шуйыш
шуйыш
extension
no
шуйыш.
шу[й]-ш-Ø
шуйо-ш-Ø
stretch.out-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-96


— Тау, доктор, мом тушто шонаш, шым треф, — мане картым кидышкыже налмекше Матвей Николаевич.

Тау,
Тау
тау
thanks
in/no
доктор,
доктор
доктор
doctor
no
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
тушто
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто
тушто
тушто
riddle
no
тушто
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
шонаш,
шон-аш
шоно-аш
think-INF
vb2-inf
шым
Ø-ш-ым
ы-ш-ым
NEG-PST-1SG
vb-tense-pers
шым
шым
шым
seven
nm
треф, —
треф
треф
clubs
no
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
картым
карт-ым
карт-м
priest-ACC
no-case
картым
карт-ым
карт-м
map-ACC
no-case
кидышкыже
кид-ышкы-же
кид-шкЕ-жЕ
hand-ILL-3SG
no-case-poss
налмекше
нал-мек-ше
нал-мек-жЕ
take-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич.
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na



1-2-2-97


— Ольга Павловна, тый уна-влакым ончо.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
тый
тый
тый
2SG
pr
уна-влакым
уна-влак-ым
уна-влак-м
guest-PL-ACC
no-num-case
уна-влакым
у-на-влак-ым
у-на-влак-м
new-1PL-PL-ACC
ad/no-poss-num-case
ончо.
ончо-Ø
ончо-Ø
look-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ончо.
ончо-Ø
ончо-Ø
look-CNG
vb2-conn



1-2-2-98


— Тый Григорий Петрович, скрипка шокташ пеш мастар улат, маныт.

Тый
тый
тый
2SG
pr
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
скрипка
скрипка
скрипка
violin
no
шокташ
шокт-аш
шокт-аш
sift-INF
vb1-inf
шокташ
шокт-аш
шокто-аш
be.heard-INF
vb2-inf
пеш
пеш
пеш
very
av
мастар
мастар
мастар
craftsman
ad/no
улат,
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат,
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат,
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат,
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат,
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат,
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат,
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат,
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат,
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат,
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers



1-2-2-99


Вара тый музыкылан кушто тунемынат?

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
тый
тый
тый
2SG
pr
музыкылан
***
***
***
***
кушто
кушто
кушто
where
av/co/pr
кушто
куш-то
куш-штЕ
where-INE
av/co/pr-case
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
grow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
dance-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
grow-CNG
vb2-conn
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
dance-CNG
vb2-conn
тунемынат?
тунем-ын-ат
тунем-н-ат
learn-PST2-2SG
vb1-tense-pers
тунемынат?
тунем-ына-т
тунем-на-ат
learn-1PL-and
vb1-pers-enc
тунемынат?
тунем-ын-Ø-ат
тунем-н-Ø-ат
learn-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
тунемынат?
тунем-ын-ат
тунем-н-ат
learn-CVB-and
vb1-adv-enc
тунемынат?
ту-н-ем-ын-ат
ту-н-ем-н-ат
that-GEN-1SG-GEN-and
pr-case-poss-case-enc
тунемынат?
ту-н-ем-ын-ат
ту-н-ем-н-ат
gland-GEN-1SG-GEN-and
no-case-poss-case-enc
тунемынат?
ту-н-ем-ын-ат
ту-н-ем-н-ат
banner-GEN-1SG-GEN-and
no-case-poss-case-enc



1-2-2-100


— Ольга Павловна, шем шинчаж дене шыматен, Григорий Петровичым ончале.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
шем
шем
шем
black
ad
шинчаж
шинча-ж
шинча-жЕ
eye-3SG
no-poss
шинчаж
шинч-а-ж
шинче-а-жЕ
sit-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шинчаж
шинч-а-ж
шинче-а-жЕ
know-3SG-3SG
vb2-pers-poss
дене
дене
дене
with
po
шыматен,
шымат-ен-Ø
шымате-ен-Ø
comfort-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шыматен,
шымат-ен-Ø
шымате-ен-Ø
lay.back-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шыматен,
шымат-ен
шымате-ен
comfort-CVB
vb2-adv
шыматен,
шымат-ен
шымате-ен
lay.back-CVB
vb2-adv
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
ончале.
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-101


— Мастарлан шотлышо-влак, Ольга Павловна, йоҥылыш лийыт, мый просто дилетант веле улам.

Мастарлан
Мастарл-ан
мастарле-ан
artistic-with
ad-deriv.ad
Мастарлан
Мастар-лан
мастар-лан
craftsman-DAT
ad/no-case
Мастарлан
Мастар-ла-н
мастар-ла-н
craftsman-PL-GEN
ad/no-num-case
шотлышо-влак,
шотлышо-влак
шотлышо-влак
calculating-PL
ad-num
шотлышо-влак,
шотлы-шо-влак
шотло-шЕ-влак
count-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
йоҥылыш
йоҥылыш
йоҥылыш
mistake
ad/av/no
йоҥылыш
йоҥылы-ш-Ø
йоҥыло-ш-Ø
make.mistakes-PST1-3SG
vb2-tense-pers
лийыт,
лий-ыт
лий-ыт
be-3PL
vb1-pers
мый
мый
мый
1SG
pr
просто
просто
просто
simply
av/pa
дилетант
дилетант
дилетант
dilettante
no
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
улам.
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам.
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам.
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам.
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам.
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам.
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



1-2-2-102


Тунемашыже мый музыкылан посна тунемын омыл.

Тунемашыже
Тунем-аш-ыже
тунем-аш-жЕ
learn-INF-3SG
vb1-inf-poss
мый
мый
мый
1SG
pr
музыкылан
***
***
***
***
посна
посна
посна
isolated
ad/av
тунемын
тунем-ын-Ø
тунем-н-Ø
learn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тунемын
тунем-ын
тунем-н
learn-CVB
vb1-adv
тунемын
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
that-GEN-1SG-GEN
pr-case-poss-case
тунемын
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
gland-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
тунемын
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
banner-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
омыл.
о-м-ыл-Ø
о-м-ул-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-2-103


Семинарийыште тунеммем годым моло дене пырляк музыка урокым колыштынам.

Семинарийыште
Семинарий-ыште
семинарий-штЕ
theological.academy-INE
no-case
тунеммем
тунемм-ем
тунемме-ем
educational-1SG
ad-poss
тунеммем
тунем-м-ем
тунем-мЕ-ем
learn-PTCP.PASS-1SG
vb1-ad-poss
тунеммем
тунемм-ем-Ø
тунемме-ем-Ø
educational-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
тунеммем
тунемм-ем-Ø
тунемме-ем-Ø
educational-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
тунеммем
тунемм-ем-Ø
тунемме-ем-Ø
educational-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
тунеммем
тунем-м-ем-Ø
тунем-мЕ-ем-Ø
learn-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb1-ad-deriv.v-mood.pers
тунеммем
тунем-м-ем-Ø
тунем-мЕ-ем-Ø
learn-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb1-ad-deriv.v-conn
тунеммем
тунем-м-ем-Ø
тунем-мЕ-ем-Ø
learn-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb1-ad-deriv.v-adv
годым
годым
годым
during
po
моло
моло
моло
other
no/pr
дене
дене
дене
with
po
пырляк
пырля-к
пырля-ак
together-STR
ad/av-enc
музыка
***
***
***
***
урокым
урок-ым
урок-м
lesson-ACC
no-case
колыштынам.
колышт-ын-ам
колышт-н-ам
listen-PST2-1SG
vb1-tense-pers



1-2-2-104


Григорий Петрович ден Ольга Павловна музыка нерген ойлаш тӱҥальыч.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
музыка
***
***
***
***
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-2-105


Тамара нота-влакым онча, Григорий Петровичын йӱкшым колыштеш, коклан уш висаж дене висен, ала-кӧ дене таҥастарымыла, бархат гай шинчаже дене Григорий Петровичын кап-кылжым шереш...

Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
нота-влакым
***
***
***
***
онча,
онч-а
ончо-а
look-3SG
vb2-pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
йӱкшым
йӱк-шы-м
йӱк-жЕ-м
voice-3SG-ACC
no-poss-case
колыштеш,
колышт-еш
колышт-еш
listen-3SG
vb1-pers
коклан
коклан
коклан
sometimes
av
коклан
кокла-н
кокла-ан
distance-with
ad/no-deriv.ad
коклан
кокла-н
кокла-н
distance-GEN
ad/no-case
коклан
кок-лан
кок-лан
cook-DAT
no-case
коклан
кок-лан
кок-лан
two-DAT
nm-case
коклан
кок-ла-н
кок-ла-н
cook-PL-GEN
no-num-case
коклан
кок-ла-н
кок-ла-н
two-PL-GEN
nm-num-case
уш
уш
уш
mind
no
уш
у-ш
у-ш
new-ILL
ad/no-case
висаж
виса-ж
виса-жЕ
scale-3SG
no-poss
висаж
виса-ж
виса-жЕ
Libra-3SG
no-poss
висаж
виса-ж
виса-жЕ
about-3SG
po-poss
висаж
вис-а-ж
висе-а-жЕ
weigh-3SG-3SG
vb2-pers-poss
дене
дене
дене
with
po
висен,
вис-ен-Ø
висе-ен-Ø
weigh-PST2-3SG
vb2-tense-pers
висен,
вис-ен
висе-ен
weigh-CVB
vb2-adv
ала-кӧ
ала-кӧ
ала-кӧ
somebody
pr
дене
дене
дене
with
po
таҥастарымыла,
таҥастарымы-ла
таҥастарыме-ла
comparative-COMP
ad/no-case
таҥастарымыла,
таҥастарымы-ла
таҥастарыме-ла
comparative-PL
ad/no-num
таҥастарымыла,
таҥастарымы-ла
таҥастарыме-ла
comparative-STR
ad/no-enc
таҥастарымыла,
таҥастары-мыла
таҥастаре-мыла
compare-INF.FUT
vb2-inf
таҥастарымыла,
таҥастары-мы-ла
таҥастаре-мЕ-ла
compare-PTCP.PASS-COMP
vb2-ad-case
таҥастарымыла,
таҥастары-мы-ла
таҥастаре-мЕ-ла
compare-PTCP.PASS-PL
vb2-ad-num
таҥастарымыла,
таҥастары-мы-ла
таҥастаре-мЕ-ла
compare-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
бархат
бархат
бархат
velvet
no
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
шинчаже
шинча-же
шинча-жЕ
eye-3SG
no-poss
шинчаже
шинч-а-же
шинче-а-жЕ
sit-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шинчаже
шинч-а-же
шинче-а-жЕ
know-3SG-3SG
vb2-pers-poss
дене
дене
дене
with
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
кап-кылжым
кап-кыл-жы-м
капкыл-жЕ-м
bodystring-3SG-ACC
nono-poss-case
шереш...
шер-еш
шер-еш
bead-LAT
no-case
шереш...
шер-еш
шер-еш
pulse-LAT
no-case
шереш...
шер-еш
шер-еш
need-LAT
no-case
шереш...
шер-еш
шере-еш
sweet-LAT
ad/no-case
шереш...
шер-еш
шере-еш
wort-LAT
no-case
шереш...
шер-еш
шер-еш
comb-3SG
vb1-pers



1-2-2-106


Изиш ӧрдыжтырак Василий Александрович ден Зоя Ивановна мутланат.

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
ӧрдыжтырак
ӧрдыжты-рак
ӧрдыжтӧ-рак
at.the.side-COMP
av/po-deg
ӧрдыжтырак
ӧрдыжты-Ø-рак
ӧрдыжтӧ-Ø-рак
heel-CNG-COMP
vb2-conn-deg
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
мутланат.
мутлан-ат
мутлан-ат
for.example-and
pa-enc
мутланат.
мутлан-ат
мутлане-ат
talk-3PL
vb2-pers
мутланат.
мутлан-а-т
мутлане-а-ат
talk-3SG-and
vb2-pers-enc
мутланат.
мут-лан-ат
мут-лан-ат
word-DAT-and
no-case-enc
мутланат.
мутлан-Ø-ат
мутлане-Ø-ат
talk-CNG-and
vb2-conn-enc
мутланат.
мут-ла-на-т
мут-ла-на-ат
word-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
мутланат.
мут-ла-на-т
мут-ла-на-ат
word-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
мутланат.
мут-ла-н-ат
мут-ла-н-ат
word-PL-GEN-and
no-num-case-enc



1-2-2-107


Утларакшым Василий Александрович ойла, Зоя Ивановна колыштеш веле.

Утларакшым
Утларакшым
утларакшым
chiefly
av
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ойла,
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла,
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла,
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла,
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла,
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла,
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла,
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
колыштеш
колышт-еш
колышт-еш
listen-3SG
vb1-pers
веле.
веле
веле
only
pa
веле.
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле.
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле.
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn



1-2-2-108


— Тыйын пашат, Зоя Ивановна, Тамарам пален налаш.

Тыйын
Тыйын
тыйын
your
pr
Тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
пашат,
паша-т
паша-ет
work-2SG
no-poss
пашат,
паша-т
паша-ат
work-and
no-enc
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна,
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
Тамарам
Тамарам
Тамарам
Tamaram
na
пален
пал-ен-Ø
пале-ен-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пален
пал-ен
пале-ен
know-CVB
vb2-adv
налаш.
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



1-2-2-109


Тудлан кернакак студенческлй революционный кружокышто шогымылан Петербургым кодашыже верештын але ӱдыржым Петербургышто приличне ашнаш пагалыме Матвей Николаевичын тегак вийже ок шуто?

Тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
кернакак
кернакак
кернакак
really
pa
кернакак
кернак-ак
кернак-ак
really-STR
pa-enc
студенческлй
***
***
***
***
революционный
революционный
революционный
revolutionary
ad
кружокышто
кружок-ышто
кружок-штЕ
club-INE
no-case
шогымылан
шогымы-лан
шогымо-лан
standing-DAT
ad-case
шогымылан
шогымы-ла-н
шогымо-ла-н
standing-PL-GEN
ad-num-case
шогымылан
шогы-мы-лан
шого-мЕ-лан
stand-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
шогымылан
шогы-мы-ла-н
шого-мЕ-ла-н
stand-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
Петербургым
Петербург-ым
Петербург-м
Saint.Petersburg-ACC
pn-case
кодашыже
код-аш-ыже
код-аш-жЕ
stay-INF-3SG
vb1-inf-poss
кодашыже
код-аш-ыже
кодо-аш-жЕ
leave-INF-3SG
vb2-inf-poss
верештын
верешт-ын-Ø
верешт-н-Ø
get.into-PST2-3SG
vb1-tense-pers
верештын
верешт-ын
верешт-н
get.into-CVB
vb1-adv
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
Петербургышто
Петербург-ышто
Петербург-штЕ
Saint.Petersburg-INE
pn-case
приличне
***
***
***
***
ашнаш
ашн-аш
ашне-аш
keep-INF
vb2-inf
пагалыме
пагалыме
пагалыме
respected
ad
пагалыме
пагалы-ме
пагале-мЕ
respect-PTCP.PASS
vb2-ad
Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевичын
Николаевичын
Николаевичын
Nikolayevichyn
na
тегак
тегак
тегак
in.future
av/pa
тегак
тег-ак
тег-ак
tag-STR
no-enc
вийже
вий-же
вий-жЕ
power-3SG
no-poss
вийже
вий-Ø-же
вие-Ø-жЕ
justify.oneself-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шуто?
шуто-Ø
шуто-Ø
suffice-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шуто?
шуто-Ø
шуто-Ø
suffice-CNG
vb2-conn



1-2-2-110


— Мыйын шонымаштем, пытартышыже утларак чынлан толеш, — Зоя Ивановна пелештыш.

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
шонымаштем,
шонымаш-т-ем
шонымаш-штЕ-ем
thought-INE-1SG
no-case-poss
шонымаштем,
шоны-маш-т-ем
шоно-маш-штЕ-ем
think-NMLZ-INE-1SG
vb2-deriv.n-case-poss
пытартышыже
пытартыш-ыже
пытартыш-жЕ
last-3SG
ad/no-poss
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
чынлан
чынл-ан
чынле-ан
true-with
ad-deriv.ad
чынлан
чын-лан
чын-лан
truth-DAT
ad/av/no-case
чынлан
чын-ла-н
чын-ла-н
truth-PL-GEN
ad/av/no-num-case
толеш, —
тол[ь]-еш
толь-еш
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
толеш, —
тол-еш
тол-еш
come-3SG
vb1-pers
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-111


— Ала тидыжат, тудыжат уло.

Ала
Ала
ала
maybe
co/pa
Ала
Ала
ала
pitch
no
Ала
А-ла
а-ла
and-STR
co-enc
Ала
А-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
Ала
А-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
Ала
Ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
тидыжат,
тиды-ж-ат
тиде-жЕ-ат
this-3SG-and
pr-poss-enc
тидыжат,
тиды-Ø-ж-ат
тиде-Ø-жЕ-ат
drop.into.boiling.water-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
тудыжат
тудыж-ат
тудыжо-ат
that.one-and
pr-enc
тудыжат
тудо-ж-ат
тудо-жЕ-ат
3SG-3SG-and
pr-poss-enc
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



1-2-2-112


Кеч-кузе гынат, тудо студент коклаште лийын.

Кеч-кузе
Кеч-кузе
кеч-кузе
however
av/pr
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
студент
студент
студент
student
no
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
лийын.
лийын
лийын
as.a
po
лийын.
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын.
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-113


Мыланна тудым сайын пален налаш кӱлеш.

Мыланна
мы-лан-на
ме-лан-на
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай-н
good-GEN
ad/av-case
пален
пал-ен-Ø
пале-ен-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пален
пал-ен
пале-ен
know-CVB
vb2-adv
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-114


Тый тудын дене келше, тудын ӱшаныме еҥже лий.

Тый
тый
тый
2SG
pr
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
дене
дене
дене
with
po
келше,
кел-ше
кел-шЕ
step-PTCP.ACT
vb1-ad
келше,
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
келше,
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-CNG
vb2-conn
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
ӱшаныме
ӱшаныме
ӱшаныме
reliable
ad
ӱшаныме
ӱшаны-ме
ӱшане-мЕ
believe-PTCP.PASS
vb2-ad
еҥже
еҥ-же
еҥ-жЕ
person-3SG
ad/no-poss
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-115


А тиде анархистшым, — Василий Александрович Григорий Петровичым ончыктыш, — чын корныш лукташ мый шке ӱмбакем налам.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
анархистшым, —
анархист-шы-м
анархист-жЕ-м
anarchist-3SG-ACC
no-poss-case
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
ончыктыш, —
ончыктыш
ончыктыш
indicator
no
ончыктыш, —
ончыкты-ш-Ø
ончыкто-ш-Ø
show-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ончыктыш, —
ончы-кты-ш-Ø
ончо-ктЕ-ш-Ø
look-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
чын
чын
чын
truth
ad/av/no
корныш
корны-ш
корно-ш
road-ILL
no-case
лукташ
лукт-аш
лукт-аш
lead.out-INF
vb1-inf
мый
мый
мый
1SG
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
ӱмбакем
ӱмбак-ем
ӱмбак-ем
the.top-1SG
av/po-poss
ӱмбакем
ӱмбак-ем
ӱмбаке-ем
the.top-1SG
av/po-poss
налам.
нал-ам
нал-ам
take-1SG
vb1-pers



1-2-2-116


Тиде пытартыш жапыште тудо ятыр весемын.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
весемын.
весем-ын-Ø
весем-н-Ø
change-PST2-3SG
vb1-tense-pers
весемын.
весем-ын
весем-н
change-CVB
vb1-adv
весемын.
вес-ем-ын
вес-ем-н
different-1SG-GEN
ad/pr-poss-case
весемын.
вес-ем-ын
весе-ем-н
different-1SG-GEN
ad/no/pr-poss-case
весемын.
вес-ем-ын-Ø
вес-ем-н-Ø
different-TRANS-PST2-3SG
ad/pr-deriv.v-tense-pers
весемын.
вес-ем-ын-Ø
весе-ем-н-Ø
different-TRANS-PST2-3SG
ad/no/pr-deriv.v-tense-pers
весемын.
вес-ем-ын
вес-ем-н
different-TRANS-CVB
ad/pr-deriv.v-adv
весемын.
вес-ем-ын
весе-ем-н
different-TRANS-CVB
ad/no/pr-deriv.v-adv



1-2-2-117


Кузе весемын, манат гын, мемнам, марксист-влакым, руш улына гынат, пагалаш тӱҥалын.

Кузе
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa
весемын,
весем-ын-Ø
весем-н-Ø
change-PST2-3SG
vb1-tense-pers
весемын,
весем-ын
весем-н
change-CVB
vb1-adv
весемын,
вес-ем-ын
вес-ем-н
different-1SG-GEN
ad/pr-poss-case
весемын,
вес-ем-ын
весе-ем-н
different-1SG-GEN
ad/no/pr-poss-case
весемын,
вес-ем-ын-Ø
вес-ем-н-Ø
different-TRANS-PST2-3SG
ad/pr-deriv.v-tense-pers
весемын,
вес-ем-ын-Ø
весе-ем-н-Ø
different-TRANS-PST2-3SG
ad/no/pr-deriv.v-tense-pers
весемын,
вес-ем-ын
вес-ем-н
different-TRANS-CVB
ad/pr-deriv.v-adv
весемын,
вес-ем-ын
весе-ем-н
different-TRANS-CVB
ad/no/pr-deriv.v-adv
манат
ман-ат
ман-ат
well.I.never-and
pa-enc
манат
ман-ат
ман-ат
that-and
co-enc
манат
ман-ат
ман-ат
say-2SG
vb1-pers
манат
ман-Ø-ат
ман-Ø-ат
say-CNG-and
vb1-conn-enc
манат
ман-Ø-ат
ман-Ø-ат
say-CVB-and
vb1-adv-enc
гын,
гын
гын
if
co/pa
мемнам,
мем-на-м
ме-на-м
1PL-1PL-ACC
pr-poss-case
марксист-влакым,
марксист-влак-ым
марксист-влак-м
Marxist-PL-ACC
no-num-case
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру-ш
ру-ш
leaven-ILL
no-case
улына
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
пагалаш
пагал-аш
пагале-аш
respect-INF
vb2-inf
тӱҥалын.
тӱҥал-ын-Ø
тӱҥал-н-Ø
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӱҥалын.
тӱҥал-ын
тӱҥал-н
start-CVB
vb1-adv



1-2-2-118


Ончычшо тудо чыла руш еҥым марийын тушманжылан шотла ыле: «Те колонизатор улыда, те мемнам айдемыланат огыда шотло, те, мемнан вӱрым йӱын, лӧчаш толын улыда» манеш ыле.

Ончычшо
Ончычшо
ончычшо
earlier.in.the.beginning
av
Ончычшо
Ончыч-шо
ончыч-жЕ
from.in.front.of-3SG
av/po-poss
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру-ш
ру-ш
leaven-ILL
no-case
еҥым
еҥ-ым
еҥ-м
person-ACC
ad/no-case
марийын
марий-ын
марий-н
Mari-GEN
no-case
тушманжылан
тушман-жы-лан
тушман-жЕ-лан
enemy-3SG-DAT
no-poss-case
тушманжылан
тушман-жы-ла-н
тушман-жЕ-ла-н
enemy-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
шотла
шот-ла
шот-ла
use-COMP
no-case
шотла
шот-ла
шот-ла
use-PL
no-num
шотла
шот-ла
шот-ла
use-STR
no-enc
шотла
шотл-а
шотло-а
count-3SG
vb2-pers
ыле:
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
«Те
те
те
2PL
pr
колонизатор
колонизатор
колонизатор
colonizer
no
улыда,
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда,
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers
те
те
те
2PL
pr
мемнам
мем-на-м
ме-на-м
1PL-1PL-ACC
pr-poss-case
айдемыланат
айдемы-лан-ат
айдеме-лан-ат
human-DAT-and
no-case-enc
айдемыланат
айдемы-ла-на-т
айдеме-ла-на-ат
human-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
айдемыланат
айдемы-ла-на-т
айдеме-ла-на-ат
human-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
айдемыланат
айдемы-ла-н-ат
айдеме-ла-н-ат
human-PL-GEN-and
no-num-case-enc
огыда
ог-ыда
ог-ыда
NEG-2PL
vb-pers
шотло,
шотло-Ø
шотло-Ø
count-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шотло,
шотло-Ø
шотло-Ø
count-CNG
vb2-conn
те,
те
те
2PL
pr
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
вӱрым
вӱр-ым
вӱр-м
blood-ACC
no-case
йӱын,
йӱ-ын-Ø
йӱ-н-Ø
drink-PST2-3SG
vb1-tense-pers
йӱын,
йӱ-ын
йӱ-н
drink-CVB
vb1-adv
лӧчаш
лӧч-аш
лӧчӧ-аш
swell-INF
vb2-inf
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
улыда»
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда»
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers
манеш
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-119


Кызыт ынде тыгай мутым мыланем ок ойло.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
ойло.
ойло-Ø
ойло-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло.
ойло-Ø
ойло-Ø
talk-CNG
vb2-conn



1-2-2-120


А тышке пыкше кондышым...

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
тышке
тышке
тышке
here
av/pr
тышке
тыш-ке
тыш-шкЕ
here-ILL
av/pr-case
пыкше
пыкше
пыкше
barely
av
кондышым...
кондышы-м
кондышо-м
deliveryman-ACC
ad-case
кондышым...
конды-ш-ым
кондо-ш-ым
bring-PST1-1SG
vb2-tense-pers
кондышым...
конды-шы-м
кондо-шЕ-м
bring-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



1-2-2-121


Ынеж тол ыле.

Ынеж
ы-не-ж
ы-не-жЕ
NEG-DES-3SG
vb-mood-pers
тол
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-122


Теве ончо, музыка нерген Ольга Павловна дене кузе шыман мутлана, а иктаж мутым марий калык нерген оҥайсыр пелешташ гын, чылт чодырканла ылыж кая...

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
ончо,
ончо-Ø
ончо-Ø
look-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ончо,
ончо-Ø
ончо-Ø
look-CNG
vb2-conn
музыка
***
***
***
***
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
дене
дене
дене
with
po
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
шыман
шыман
шыман
gently
av
шыман
шыма-н
шыма-ан
gentle-with
ad-deriv.ad
шыман
шым-ан
шым-ан
seven-with
nm-deriv.ad
шыман
шыма-н
шыма-н
gentle-GEN
ad-case
мутлана,
мутлан-а
мутлане-а
talk-3SG
vb2-pers
мутлана,
мут-ла-на
мут-ла-на
word-COMP-1PL
no-case-poss
мутлана,
мут-ла-на
мут-ла-на
word-PL-1PL
no-num-poss
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
марий
марий
марий
Mari
no
калык
калык
калык
people
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
оҥайсыр
оҥайсыр
оҥайсыр
inconvenient
ad/av/no
пелешташ
пелешт-аш
пелеште-аш
say-INF
vb2-inf
гын,
гын
гын
if
co/pa
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
чодырканла
чодыркан-ла
чодыркан-ла
dry.fir-COMP
ad/no-case
чодырканла
чодыркан-ла
чодыркан-ла
pintail-COMP
no-case
чодырканла
чодыркан-ла
чодыркан-ла
dry.fir-PL
ad/no-num
чодырканла
чодыркан-ла
чодыркан-ла
pintail-PL
no-num
чодырканла
чодыркан-ла
чодыркан-ла
dry.fir-STR
ad/no-enc
чодырканла
чодыркан-ла
чодыркан-ла
pintail-STR
no-enc
ылыж
ыл-'е-ж
ул-Е-жЕ
be-PST1.3SG-3SG
vb1-tense.pers-poss
ылыж
ылыж-Ø
ылыж-Ø
flare.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ылыж
ылыж-Ø
ылыж-Ø
flare.up-CNG
vb1-conn
ылыж
ылыж-Ø
ылыж-Ø
flare.up-CVB
vb1-adv
кая...
ка[й]-[а]
кае-а
go-3SG
vb2-pers



1-2-2-123


Тиде жапыште Григорий Петрович ончыл кыдежыш каен колтыш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
кыдежыш
кыдеж-ыш
кыдеж-ш
room-ILL
no-case
каен
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-124


Ольга Павловна Василий Александрович век савырныш:

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
век
век
век
at.all
av
век
век
век
to
po
савырныш:
савырны-ш-Ø
савырне-ш-Ø
turn-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-125


— Тыйын протежет — просто прелесть...

Тыйын
Тыйын
тыйын
your
pr
Тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
протежет —
протеже-т
протеже-ет
protégé-2SG
no-poss
просто
просто
просто
simply
av/pa
прелесть...
***
***
***
***



1-2-2-126


Музыка шотышто тудо пеш ыҥылыше еҥ.

Музыка
Музыка
Музыка
Muzyka
na
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
пеш
пеш
пеш
very
av
ыҥылыше
***
***
***
***
еҥ.
еҥ
еҥ
person
ad/no



1-2-2-127


— Мемнан авайлан, кӧ изишак музыка нерген мутлана гын, — чыла прелесть...

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
авайлан,
авай-лан
авай-лан
mother-DAT
no-case
авайлан,
авай-ла-н
авай-ла-н
mother-PL-GEN
no-num-case
кӧ
кӧ
кӧ
who
pr
изишак
изишак
изишак
a.bit
av
изишак
изиш-ак
изиш-ак
a.bit-STR
av-enc
изишак
изи-ш-ак
изи-ш-ак
small-ILL-STR
ad/no-case-enc
музыка
***
***
***
***
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
мутлана
мутлан-а
мутлане-а
talk-3SG
vb2-pers
мутлана
мут-ла-на
мут-ла-на
word-COMP-1PL
no-case-poss
мутлана
мут-ла-на
мут-ла-на
word-PL-1PL
no-num-poss
гын, —
гын
гын
if
co/pa
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
прелесть...
***
***
***
***



1-2-2-128


Пуйто тӱняште чылажат — музыка веле, — аваж шомак дене келшыдымыла койын, Тамара пелештыш.

Пуйто
Пуйто
пуйто
as.if
co/pa
тӱняште
тӱня-ште
тӱня-штЕ
world-INE
no-case
чылажат —
чылажат
чылажат
in.total
pr
чылажат —
чылаж-ат
чылаже-ат
everything-and
pr-enc
чылажат —
чыла-ж-ат
чыла-жЕ-ат
everything-3SG-and
ad/pa/pr-poss-enc
музыка
***
***
***
***
веле, —
веле
веле
only
pa
веле, —
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле, —
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле, —
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
аваж
ава-ж
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваж
ав-а-ж
аве-а-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шомак
шомак
шомак
word
no
дене
дене
дене
with
po
келшыдымыла
келшыдымы-ла
келшыдыме-ла
unsuitable-COMP
ad-case
келшыдымыла
келшыдымы-ла
келшыдыме-ла
unsuitable-PL
ad-num
келшыдымыла
келшыдымы-ла
келшыдыме-ла
unsuitable-STR
ad-enc
келшыдымыла
келшы-дымы-ла
келше-дымЕ-ла
appeal.to-PTCP.NEG-COMP
vb2-ad-case
келшыдымыла
келшы-дымы-ла
келше-дымЕ-ла
appeal.to-PTCP.NEG-PL
vb2-ad-num
келшыдымыла
келшы-дымы-ла
келше-дымЕ-ла
appeal.to-PTCP.NEG-STR
vb2-ad-enc
келшыдымыла
кел-шы-дымы-ла
кел-шЕ-дымЕ-ла
step-PTCP.ACT-without-COMP
vb1-ad-deriv.ad-case
келшыдымыла
кел-шы-дымы-ла
кел-шЕ-дымЕ-ла
step-PTCP.ACT-without-PL
vb1-ad-deriv.ad-num
келшыдымыла
кел-шы-дымы-ла
кел-шЕ-дымЕ-ла
step-PTCP.ACT-without-STR
vb1-ad-deriv.ad-enc
койын,
койын
койын
noticeably
av
койын,
кой-ын-Ø
кой-н-Ø
be.visible-PST2-3SG
vb1-tense-pers
койын,
кой-ын
кой-н
be.visible-CVB
vb1-adv
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-129


— Тамара Матвеевна, ах, извините, Тамара, — воштылалын коклаш пурыш Василий Александрович, — Григорий Петрович музыка нерген веле огыл, моло нергенат ойлен мошта.

Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
Матвеевна,
Матвеевна
Матвеевна
Matveyevna
na
ах,
ах
ах
oh
in
извините,
***
***
***
***
Тамара, —
Тамара
Тамара
Tamara
na
воштылалын
воштылал-ын-Ø
воштылал-н-Ø
smile-PST2-3SG
vb1-tense-pers
воштылалын
воштылал-ын
воштылал-н
smile-CVB
vb1-adv
коклаш
коклаш
коклаш
into
av/po
коклаш
кокла-ш
кокла-ш
distance-ILL
ad/no-case
коклаш
кокла-ш
кокла-еш
distance-LAT
ad/no-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
cook-PL-ILL
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
two-PL-ILL
nm-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
cook-PL-LAT
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
two-PL-LAT
nm-num-case
пурыш
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович, —
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
музыка
***
***
***
***
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
моло
моло
моло
other
no/pr
нергенат
нерген-ат
нерген-ат
about-and
po-enc
нергенат
нерге-на-т
нерге-на-ат
cold-1PL-and
no-poss-enc
нергенат
нерге-на-т
нерге-на-ат
badger-1PL-and
no-poss-enc
нергенат
нерге-на-т
нерге-на-ат
order-1PL-and
no-poss-enc
нергенат
нерге-н-ат
нерге-н-ат
cold-GEN-and
no-case-enc
нергенат
нерге-н-ат
нерге-н-ат
badger-GEN-and
no-case-enc
нергенат
нерге-н-ат
нерге-н-ат
order-GEN-and
no-case-enc
ойлен
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
мошта.
мошт-а
мошто-а
be.able.to-3SG
vb2-pers
мошта.
мошт-а
мошто-а
become.tired-3SG
vb2-pers



1-2-2-130


Григорий Петрович скрипка ден смычокым кучен тольо.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
скрипка
скрипка
скрипка
violin
no
ден
ден
ден
and
co
смычокым
смычок-ым
смычок-м
bow-ACC
no-case
кучен
куч-ен-Ø
кучо-ен-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
тольо.
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-131


— Первыйлан мом шоктена?

Первыйлан
Первый-лан
первый-лан
first-DAT
ad/av/nm-case
Первыйлан
Первый-ла-н
первый-ла-н
first-PL-GEN
ad/av/nm-num-case
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
шоктена?
шокте-на
шокте-на
sieve-1PL
no-poss
шоктена?
шокт-ена
шокто-ена
be.heard-1PL
vb2-pers



1-2-2-132


— йодо Ольга Павловна.

йодо
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна.
Павловна
Павловна
Pavlovna
na



1-2-2-133


— Нота лиеш гын, кеч-моат йӧра, — мане Григорий Петрович.

Нота
Нота
нота
specially
av
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
кеч-моат
кеч-мо-ат
кеч-мо-ат
whatever-and
pr-enc
йӧра, —
йӧра
йӧра
good
pa
йӧра, —
йӧр-а
йӧрӧ-а
roll-3SG
vb2-pers
йӧра, —
йӧр-а
йӧрӧ-а
mix-3SG
vb2-pers
йӧра, —
йӧр-а
йӧрӧ-а
go.out-3SG
vb2-pers
йӧра, —
йӧр-а
йӧрӧ-а
be.satisfying-3SG
vb2-pers
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович.
Петрович
Петрович
Petrovich
na



1-2-2-134


— Туге гын, Моцартын концертшым шоктена, — Ольга Павловна нотым пианино пелен шогалтыш, кок сорта пӱкенешат сортам чӱктыш.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гын,
гын
гын
if
co/pa
Моцартын
Моцартын
Моцартын
Mocartyn
na
концертшым
концерт-шы-м
концерт-жЕ-м
concert-3SG-ACC
no-poss-case
шоктена, —
шокте-на
шокте-на
sieve-1PL
no-poss
шоктена, —
шокт-ена
шокто-ена
be.heard-1PL
vb2-pers
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
нотым
ноты-м
ното-м
note-ACC
no-case
пианино
пианино
пианино
upright.piano
no
пелен
пелен
пелен
to
av/po
пелен
пеле-н
пеле-н
in.half-GEN
ad/av/no-case
шогалтыш,
шогалтыш
шогалтыш
[X]
no
шогалтыш,
шогалты-ш-Ø
шогалте-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
сорта
сорта
сорта
candle
no
пӱкенешат
пӱкен-еш-ат
пӱкен-еш-ат
chair-LAT-and
no-case-enc
сортам
сорта-м
сорта-м
candle-ACC
no-case
сортам
сорта-м
сорта-ем
candle-1SG
no-poss
сортам
сорта-м-Ø
сорта-ем-Ø
candle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
сортам
сорта-м-Ø
сорта-ем-Ø
candle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
сортам
сорта-м-Ø
сорта-ем-Ø
candle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чӱктыш.
чӱктыш
чӱктыш
switch
no
чӱктыш.
чӱкты-ш-Ø
чӱктӧ-ш-Ø
light-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-135


Григорий Петрович первый нотымак ӱшанлын нале.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
первый
первый
первый
first
ad/av/nm
нотымак
ноты-м-ак
ното-м-ак
note-ACC-STR
no-case-enc
ӱшанлын
ӱшанлын
ӱшанлын
convincingly
av
ӱшанлын
ӱшанлы-н
ӱшанле-н
reliable-GEN
ad-case
нале.
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале.
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-136


Кугу композиторын чонжым почын пуымылак шокташ тӱҥале.

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
композиторын
композитор-ын
композитор-н
composer-GEN
no-case
чонжым
чон-жы-м
чон-жЕ-м
soul-3SG-ACC
no-poss-case
почын
почын
почын
agape
av
почын
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
пуымылак
пуымы-ла-к
пуымо-ла-ак
given-COMP-STR
ad-case-enc
пуымылак
пуымы-ла-к
пуымо-ла-ак
given-PL-STR
ad-num-enc
пуымылак
пуы-мыла-к
пуо-мыла-ак
give-INF.FUT-STR
vb2-inf-enc
пуымылак
пуы-мыла-к
пуо-мыла-ак
blow-INF.FUT-STR
vb2-inf-enc
пуымылак
пуы-мы-ла-к
пуо-мЕ-ла-ак
give-PTCP.PASS-COMP-STR
vb2-ad-case-enc
пуымылак
пуы-мы-ла-к
пуо-мЕ-ла-ак
blow-PTCP.PASS-COMP-STR
vb2-ad-case-enc
пуымылак
пуы-мы-ла-к
пуо-мЕ-ла-ак
give-PTCP.PASS-PL-STR
vb2-ad-num-enc
пуымылак
пуы-мы-ла-к
пуо-мЕ-ла-ак
blow-PTCP.PASS-PL-STR
vb2-ad-num-enc
шокташ
шокт-аш
шокт-аш
sift-INF
vb1-inf
шокташ
шокт-аш
шокто-аш
be.heard-INF
vb2-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-137


Ольга Павловна пеш сайын аккомпанироватла.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
пеш
пеш
пеш
very
av
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай-н
good-GEN
ad/av-case
аккомпанироватла.
аккомпанироватл-а
аккомпанироватле-а
accompany-3SG
vb2-pers



1-2-2-138


Григорий Петрович кушто улмыжым мондыш...

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
кушто
кушто
кушто
where
av/co/pr
кушто
куш-то
куш-штЕ
where-INE
av/co/pr-case
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
grow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
dance-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
grow-CNG
vb2-conn
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
dance-CNG
vb2-conn
улмыжым
улмы-жы-м
улмо-жЕ-м
being-3SG-ACC
ad-poss-case
улмыжым
ул-мы-жы-м
ул-мЕ-жЕ-м
be-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
мондыш...
монды-ш-Ø
мондо-ш-Ø
forget-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-139


Пытартыш аккорд, пӧрт мучко шергылт каен, шуленат ыш шу, сово ваш пернымаш йӱк-йӱан тудым вашталтыш...

Пытартыш
Пытартыш
пытартыш
last
ad/no
аккорд,
аккорд
аккорд
chord
no
пӧрт
пӧрт
пӧрт
house
no
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-CNG
vb1-conn
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-CVB
vb1-adv
каен,
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен,
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
шуленат
шул-ен-ат
шуло-ен-ат
melt-PST2-2SG
vb2-tense-pers
шуленат
шул-ена-т
шуло-ена-ат
melt-1PL-and
vb2-pers-enc
шуленат
шул-ен-Ø-ат
шуло-ен-Ø-ат
melt-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
шуленат
шул-ен-ат
шуло-ен-ат
melt-CVB-and
vb2-adv-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
шу,
шу
шу
bran
no
шу,
шу
шу
bristle
no
шу,
шу
шу
eye
no
шу,
шу
шу
spring.water
no
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv
сово
сово
сово
palm
no
сово
сово-Ø
сово-Ø
slap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сово
сово-Ø
сово-Ø
slap-CNG
vb2-conn
ваш
ваш
ваш
mutually
av
пернымаш
пернымаш
пернымаш
collision
no
пернымаш
перны-маш
перне-маш
strike.against-NMLZ
vb2-deriv.n
йӱк-йӱан
йӱк-йӱан
йӱк-йӱан
noise
no
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
вашталтыш...
вашталтыш
вашталтыш
change
no
вашталтыш...
вашталты-ш-Ø
вашталте-ш-Ø
change-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-140


Григорий Петрович вуйжым нӧлтале: карт ден модшо-влак картыштым шуэныт, Василий Александрович ден Зоя Ивановна мутланымыштым чарненыт, Тамара шканже шке ӧрын, шинчажым пыч ыштыде, Григорий Петровичын кидысе смычокшым онча, Зверев, кынел шогалын, копажым ваш кыра:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
вуйжым
вуй-жы-м
вуй-жЕ-м
head-3SG-ACC
no-poss-case
нӧлтале:
нӧлтал-'е
нӧлтал-Е
raise-PST1.3SG
vb1-tense.pers
карт
карт
карт
priest
no
карт
карт
карт
map
no
ден
ден
ден
and
co
модшо-влак
модшо-влак
модшо-влак
player-PL
no-num
модшо-влак
мод-шо-влак
мод-шЕ-влак
play-PTCP.ACT-PL
vb1-ad-num
картыштым
карт-ышт-ым
карт-шт-м
priest-3PL-ACC
no-poss-case
картыштым
карт-ышт-ым
карт-шт-м
map-3PL-ACC
no-poss-case
шуэныт,
шу}-эн-ыт
шуо-ен-ыт
throw-PST2-3PL
vb2-tense-pers
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
мутланымыштым
мутланымы-шт-ым
мутланыме-шт-м
informal-3PL-ACC
ad-poss-case
мутланымыштым
мутланы-мы-шт-ым
мутлане-мЕ-шт-м
talk-PTCP.PASS-3PL-ACC
vb2-ad-poss-case
чарненыт,
чарн-ен-ыт
чарне-ен-ыт
stop-PST2-3PL
vb2-tense-pers
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
шканже
шк-ан-же
шке-лан-же
REFL-DAT-3SG
pr-case-poss
шканже
шкан-же
шкан-жЕ
for.oneself-3SG
pr-poss
шке
шке
шке
REFL
pr
ӧрын,
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын,
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын,
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын,
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын,
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
шинчажым
шинча-жы-м
шинча-жЕ-м
eye-3SG-ACC
no-poss-case
пыч
пыч
пыч
[X]
de
ыштыде,
ышты-де
ыште-де
do-CVB.NEG
vb2-adv
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
кидысе
кидысе
кидысе
in.one's.hands
ad
кидысе
кид-ысе
кид-сЕ
hand-ADJ
no-deriv.ad
смычокшым
смычок-шы-м
смычок-жЕ-м
bow-3SG-ACC
no-poss-case
онча,
онч-а
ончо-а
look-3SG
vb2-pers
Зверев,
Зверев
Зверев
Zverev
na
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогалын,
шогал-ын-Ø
шогал-н-Ø
stand.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шогалын,
шогал-ын
шогал-н
stand.up-CVB
vb1-adv
копажым
копа-жы-м
копа-жЕ-м
hand-3SG-ACC
no-poss-case
ваш
ваш
ваш
mutually
av
кыра:
кыр-а
кыре-а
beat-3SG
vb2-pers



1-2-2-141


— Браво!..

Браво!..
Браво
браво
bravo
in



1-2-2-142


Браво!..

Браво!..
Браво
браво
bravo
in



1-2-2-143


Григорий Петрович тыгай моктымашым вучен огыл, садлан изиш аптраныме семын лие, туге гынат, ала-можо сайын, куштылгын чучо.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
моктымашым
моктымаш-ым
моктымаш-м
praise-ACC
no-case
моктымашым
мокты-маш-ым
мокто-маш-м
praise-NMLZ-ACC
vb2-deriv.n-case
вучен
вуч-ен-Ø
вучо-ен-Ø
wait-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вучен
вуч-ен
вучо-ен
wait-CVB
vb2-adv
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
садлан
садлан
садлан
therefore
co
садлан
сад-лан
сад-лан
garden-DAT
no-case
садлан
сад-ла-н
сад-ла-н
garden-PL-GEN
no-num-case
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
аптраныме
***
***
***
***
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
лие,
ли[й]-е
лий-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
туге
туге
туге
so
av/pa
туге
ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
туге
ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
туге
ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
ала-можо
ала-мо-жо
ала-мо-жЕ
something-3SG
pa/pr-poss
сайын,
сайын
сайын
well
av
сайын,
сайын
сайын
each
po
сайын,
сай-ын
сай-н
good-GEN
ad/av-case
куштылгын
куштылгын
куштылгын
easily
av
куштылгын
куштылгы-н
куштылго-н
light-GEN
ad/no-case
чучо.
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-144


— Господа, тиде партийым эрла модын пытарена, — уна-влакшылан каласыш Зверев.

Господа,
Господа
Господа
Gospoda
na
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
партийым
партий-ым
партий-м
party-ACC
no-case
эрла
эрла
эрла
tomorrow
ad/av/no
эрла
эр-ла
эр-ла
morning-COMP
ad/av/no-case
эрла
эр-ла
эр-ла
morning-PL
ad/av/no-num
эрла
эр-ла
эр-ла
morning-STR
ad/av/no-enc
модын
моды-н
модо-н
blueberry-GEN
no-case
модын
моды-н
модо-н
fashion-GEN
no-case
модын
мод-ын-Ø
мод-н-Ø
play-PST2-3SG
vb1-tense-pers
модын
мод-ын
мод-н
play-CVB
vb1-adv
пытарена, —
пытар-ена
пытаре-ена
finish-1PL
vb2-pers
уна-влакшылан
уна-влак-шы-лан
уна-влак-жЕ-лан
guest-PL-3SG-DAT
no-num-poss-case
каласыш
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Зверев.
Зверев
Зверев
Zverev
na



1-2-2-145


— Таче кодшо жапнам музыкылан пуэна...

Таче
Таче
таче
today
ad/av
кодшо
кодшо
кодшо
last
ad/no
кодшо
код-шо
код-шЕ
stay-PTCP.ACT
vb1-ad
кодшо
код-шо
код-жЕ
code-3SG
no-poss
кодшо
код-шо
код-жЕ
stay-IMP.3SG
vb1-mood.pers
кодшо
код-Ø-шо
код-Ø-жЕ
stay-CNG-3SG
vb1-conn-poss
кодшо
код-Ø-шо
код-Ø-жЕ
stay-CVB-3SG
vb1-adv-poss
жапнам
жап-на-м
жап-на-м
time-1PL-ACC
no-poss-case
музыкылан
***
***
***
***
пуэна...
пу}-эна
пуо-ена
give-1PL
vb2-pers
пуэна...
пу}-эна
пуо-ена
blow-1PL
vb2-pers



1-2-2-146


Ольга Павловна, мыланем «Демонын» арийжым му-я...

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
«Демонын»
Демон-ын
демон-н
demon-GEN
no-case
арийжым
арий-жы-м
арий-жЕ-м
aria-3SG-ACC
no-poss-case
арийжым
арий-жы-м
арий-жЕ-м
quick-3SG-ACC
ad/no-poss-case
му-я...
му-Ø-я
му-Ø-я
find-IMP.2SG-WEAK
vb1-mood.pers-enc



1-2-2-147


Ольга Павловна аккордым нале.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
аккордым
аккорд-ым
аккорд-м
chord-ACC
no-case
нале.
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале.
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-148


Сем тӱҥалтышым шоктыш.

Сем
Сем
сем
melody
no
Сем
Сем
сем
sense
no
тӱҥалтышым
тӱҥалтыш-ым
тӱҥалтыш-м
beginning-ACC
ad/no-case
шоктыш.
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш.
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-149


Матвей Николаевич пушкыдо бас дене муралтен колтыш:

Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na
пушкыдо
пушкыдо
пушкыдо
soft
ad
бас
бас
бас
bass
no
дене
дене
дене
with
po
муралтен
муралт-ен-Ø
муралте-ен-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
муралтен
муралт-ен
муралте-ен
sing-CVB
vb2-adv
колтыш:
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш:
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-150


Не плачь, дитя, не плачь напрасно...

Не
Не
не
[X]
pa
плачь,
***
***
***
***
дитя,
***
***
***
***
не
не
не
[X]
pa
плачь
***
***
***
***
напрасно...
***
***
***
***



1-2-2-151


Матвей Николаевичын мурымыжымат пеш колыштыч.

Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевичын
Николаевичын
Николаевичын
Nikolayevichyn
na
мурымыжымат
муры-мы-жы-м-ат
муро-мЕ-жЕ-м-ат
sing-PTCP.PASS-3SG-ACC-and
vb2-ad-poss-case-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
колыштыч.
колышт-ыч
колышт-ыч
listen-PST1.2SG
vb1-tense.pers
колыштыч.
колышт-ыч
колышт-ыч
listen-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-2-152


— Ынде Тамара Матвеевна мыланна иктаж-мом муралта, — адак пелештыде ыш чыте Василий Александрович.

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
Матвеевна
Матвеевна
Матвеевна
Matveyevna
na
мыланна
мы-лан-на
ме-лан-на
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
иктаж-мом
иктаж-мо-м
иктаж-мо-м
anything-ACC
ad/pr-case
муралта, —
муралт-а
муралте-а
sing-3SG
vb2-pers
адак
адак
адак
again
av
пелештыде
пелештыде
пелештыде
silently
av
пелештыде
пелешты-де
пелеште-де
say-CVB.NEG
vb2-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
чыте
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чыте
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-CNG
vb2-conn
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович.
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na



1-2-2-153


— К сожалению, мый ом муро, Василий Александрович.

К
К
К
K
na
сожалению,
***
***
***
***
мый
мый
мый
1SG
pr
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
муро,
муро
муро
song
no
муро,
муро-Ø
муро-Ø
sing-IMP.2SG
vb2-mood.pers
муро,
муро-Ø
муро-Ø
sing-CNG
vb2-conn
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович.
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na



1-2-2-154


— Туге гын, иктажым декламироватлен пу.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гын,
гын
гын
if
co/pa
иктажым
иктаж-ым
иктаж-м
somebody-ACC
av/pr-case
иктажым
иктажы-м
иктаже-м
somebody-ACC
pr-case
декламироватлен
декламироватл-ен-Ø
декламироватле-ен-Ø
recite-PST2-3SG
vb2-tense-pers
декламироватлен
декламироватл-ен
декламироватле-ен
recite-CVB
vb2-adv
пу.
пу
пу
wood
no
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn



1-2-2-155


— Кернак, Тамара, иктажым ойло.

Кернак,
Кернак
кернак
really
pa
Кернак,
Кер-на-к
кер-на-ак
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
Тамара,
Тамара
Тамара
Tamara
na
иктажым
иктаж-ым
иктаж-м
somebody-ACC
av/pr-case
иктажым
иктажы-м
иктаже-м
somebody-ACC
pr-case
ойло.
ойло-Ø
ойло-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло.
ойло-Ø
ойло-Ø
talk-CNG
vb2-conn



1-2-2-156


Мый аккомпанироватлем, — ӱдыржын артистка койышыжым ончыкташ шонен, Ольга Павловна пелештыш.

Мый
мый
мый
1SG
pr
аккомпанироватлем, —
аккомпанироватл-ем
аккомпанироватле-ем
accompany-1SG
vb2-pers
ӱдыржын
ӱдыр-жы-н
ӱдыр-жЕ-н
daughter-3SG-GEN
no-poss-case
ӱдыржын
ӱдыр-жы-н
ӱдыр-жЕ-н
Virgo-3SG-GEN
no-poss-case
артистка
***
***
***
***
койышыжым
койыш-ыжы-м
койыш-жЕ-м
nature-3SG-ACC
no-poss-case
ончыкташ
ончыкт-аш
ончыкто-аш
show-INF
vb2-inf
ончыкташ
ончы-кт-аш
ончо-ктЕ-аш
look-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
шонен,
шонен
шонен
deliberately
av
шонен,
шон-ен-Ø
шоно-ен-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шонен,
шон-ен
шоно-ен
think-CVB
vb2-adv
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-157


— Маман, мыланем минор тон кӱлеш...

Маман,
Мама-н
мама-ан
willow.blooms-with
no-deriv.ad
Маман,
Мама-н
мама-ан
soft-with
ad-deriv.ad
Маман,
Мама-н
мама-ан
[X]-with
no-deriv.ad
Маман,
Мама-н
мама-ан
[X]-with
no-deriv.ad
Маман,
Мама-н
мама-н
willow.blooms-GEN
no-case
Маман,
Мама-н
мама-н
soft-GEN
ad-case
Маман,
Мама-н
мама-н
[X]-GEN
no-case
Маман,
Мама-н
мама-н
[X]-GEN
no-case
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
минор
минор
минор
minor.key
no
тон
тон
тон
tone
no
кӱлеш...
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш...
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-158


Ольга Павловна тоным пуыш.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
тоным
тон-ым
тон-м
tone-ACC
no-case
пуыш.
пу-ыш
пу-ш
wood-ILL
no-case
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-159


Тамара оҥ альт дене декламироватлаш тӱҥале.

Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
оҥ
оҥ
оҥ
chest
no
альт
альт
альт
alto
no
дене
дене
дене
with
po
декламироватлаш
декламироватл-аш
декламироватле-аш
recite-INF
vb2-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-160


Ольга Павловна пеш келыштарен аккомпанироватла:

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
пеш
пеш
пеш
very
av
келыштарен
келыштарен
келыштарен
harmoniously
av
келыштарен
келыштар-ен-Ø
келыштаре-ен-Ø
coordinate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
келыштарен
келыштар-ен
келыштаре-ен
coordinate-CVB
vb2-adv
аккомпанироватла:
аккомпанироватл-а
аккомпанироватле-а
accompany-3SG
vb2-pers



1-2-2-161


Может быть, это был только радостный сон?

Может
Может
Может
Mozhet
na
быть,
***
***
***
***
это
***
***
***
***
был
***
***
***
***
только
только
только
but
co/pa
радостный
***
***
***
***
сон?
***
***
***
***



1-2-2-162


Кто-то светлый открыл мне дорогу мою...

Кто-то
Кто-то
Ктото
Ktothen
naco
светлый
***
***
***
***
открыл
***
***
***
***
мне
***
***
***
***
дорогу
***
***
***
***
мою...
***
***
***
***



1-2-2-163


И сказала душа: это он...

И
И
и
and
co
И
И
и
[X]
pa
сказала
***
***
***
***
душа:
***
***
***
***
это
***
***
***
***
он...
он
он
leader
no



1-2-2-164


это он...

это
***
***
***
***
он...
он
он
leader
no



1-2-2-165


Тот, кого я люблю...

Тот,
Тот
Тот
Tot
na
кого
***
***
***
***
я
я
я
or
co
я
я
я
well
in
люблю...
***
***
***
***



1-2-2-166


На руках у него след оков и цепей..

На
На
на
here
in/pa
руках
***
***
***
***
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
него
***
***
***
***
след
***
***
***
***
оков
***
***
***
***
и
и
и
and
co
и
и
и
[X]
pa
цепей..
***
***
***
***



1-2-2-167


И в далеком, холодном краю

И
И
и
and
co
И
И
и
[X]
pa
в
***
***
***
***
далеком,
***
***
***
***
холодном
***
***
***
***
краю
***
***
***
***



1-2-2-168


Он страдал за других...

Он
Он
он
leader
no
страдал
***
***
***
***
за
***
***
***
***
других...
***
***
***
***



1-2-2-169


Тамаралан сово кырыше ыш лий.

Тамаралан
Тамаралан
Тамаралан
Tamaralan
na
сово
сово
сово
palm
no
сово
сово-Ø
сово-Ø
slap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сово
сово-Ø
сово-Ø
slap-CNG
vb2-conn
кырыше
кырыше
кырыше
beating
ad
кырыше
кыры-ше
кыре-шЕ
beat-PTCP.ACT
vb2-ad
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-170


Чыланат шӱлыкын шинчат.

Чыланат
Чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
Чыланат
Чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
шӱлыкын
шӱлыкын
шӱлыкын
sadly
av
шӱлыкын
шӱлык-ын
шӱлык-н
sadness-GEN
ad/no-case
шинчат.
шинча-т
шинча-ет
eye-2SG
no-poss
шинчат.
шинча-т
шинча-ат
eye-and
no-enc
шинчат.
шинч-ат
шинч-ат
sit.down-2SG
vb1-pers
шинчат.
шинч-ат
шинче-ат
sit-3PL
vb2-pers
шинчат.
шинч-ат
шинче-ат
know-3PL
vb2-pers
шинчат.
шинч-а-т
шинче-а-ат
sit-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат.
шинч-а-т
шинче-а-ат
know-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CNG-and
vb1-conn-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CVB-and
vb1-adv-enc
шинчат.
шинч--ат
шинч-Е-ат
sit.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
sit-CNG-and
vb2-conn-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
know-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-2-171


Василий Александрович гына Кугунеровалан шыпак каласыш:

Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
гына
гына
гына
only
pa
Кугунеровалан
Кугунеровалан
Кугунеровалан
Kugunerovalan
na
шыпак
шыпак
шыпак
quietly
av
шыпак
шып-ак
шып-ак
quiet-STR
ad/av/no-enc
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-172


— Ӱдырет романтик шот дене оҥарыме.

Ӱдырет
Ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
daughter-2SG
no-poss
Ӱдырет
Ӱдыр-ет
Ӱдыр-ет
Virgo-2SG
no-poss
романтик
романтик
романтик
romantic
no
шот
шот
шот
use
no
дене
дене
дене
with
po
оҥарыме.
оҥарыме
оҥарыме
onomatopoetic
ad
оҥарыме.
оҥары-ме
оҥаре-мЕ
tune-PTCP.PASS
vb2-ad



1-2-2-173


Тидым мыланна мондыман огыл.

Тидым
Тиды-м
тиде-м
this-ACC
pr-case
мыланна
мы-лан-на
ме-лан-на
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
мондыман
монды-ман
мондо-ман
forget-INF.NEC
vb2-inf
мондыман
монды-м-ан
мондо-мЕ-ан
forget-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
мондыман
мон-дым-ан
мон-дымЕ-ан
of.what-without-with
pr-deriv.ad-deriv.ad
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-2-174


Кок янда вошт чымалтын, урем гыч йӱшӧ еҥын кычкыралын мурымо йӱкшӧ пӧртышкӧ витыш, кукшо козыра дене пылышым удырале.

Кок
Кок
кок
cook
no
Кок
Кок
кок
two
nm
янда
янда
янда
glass
no
вошт
вошт
вошт
over
av/po
чымалтын,
чымалтын
чымалтын
quickly
av
чымалтын,
чымалт-ын-Ø
чымалт-н-Ø
be.drawn.tight-PST2-3SG
vb1-tense-pers
чымалтын,
чымалт-ын
чымалт-н
be.drawn.tight-CVB
vb1-adv
чымалтын,
чым-алт-ын-Ø
чыме-алт-н-Ø
tighten-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
чымалтын,
чым-алт-ын
чыме-алт-н
tighten-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
урем
урем
урем
street
no
урем
ур-ем
ур-ем
squirrel-1SG
no-poss
урем
ур-ем
уро-ем
bury-1SG
vb2-pers
урем
ур-ем-Ø
ур-ем-Ø
squirrel-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
урем
ур-ем-Ø
ур-ем-Ø
squirrel-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
урем
ур-ем-Ø
ур-ем-Ø
squirrel-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
гыч
гыч
гыч
from
po
йӱшӧ
йӱшӧ
йӱшӧ
drunken
ad/no
йӱшӧ
йӱ-шӧ
йӱ-шЕ
drink-PTCP.ACT
vb1-ad
еҥын
еҥ-ын
еҥ-н
person-GEN
ad/no-case
кычкыралын
кычкырал-ын-Ø
кычкырал-н-Ø
shout-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кычкыралын
кычкырал-ын
кычкырал-н
shout-CVB
vb1-adv
мурымо
муры-мо
муро-мЕ
sing-PTCP.PASS
vb2-ad
йӱкшӧ
йӱк-шӧ
йӱк-жЕ
voice-3SG
no-poss
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
пӧртышкӧ
пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
пӧртышкӧ
пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
витыш,
виты-ш-Ø
вите-ш-Ø
trickle-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кукшо
кукшо
кукшо
dry
ad/no
козыра
козыра
козыра
rough
ad
дене
дене
дене
with
po
пылышым
пылыш-ым
пылыш-м
ear-ACC
no-case
пылышым
пылы-ш-ым
пыле-ш-ым
sink-PST1-1SG
vb2-tense-pers
пылышым
пылы-шы-м
пыле-шЕ-м
sink-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
удырале.
удырал-'е
удырал-Е
strike-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-175


— Нине марий-влакын мурыштат уке ала-мо, ала-могай ирын веле урмыжыт...

Нине
Нине
нине
these
pr
марий-влакын
марий-влак-ын
марий-влак-н
Mari-PL-GEN
no-num-case
мурыштат
муры-шт-ат
муро-шт-ат
song-3PL-and
no-poss-enc
мурыштат
муры-ш-т-ат
муро-ш-т-ат
sing-PST1-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
мурыштат
муры-шт-ат
муро-штЕ-ат
song-INE-and
no-case-enc
уке
уке
уке
no
ad/no/pa
ала-мо,
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
ирын
ирын
ирын
like.a.savage
av
ирын
ир-ын
ир-н
wild-GEN
ad-case
ирын
иры-н
ире-н
fresh-GEN
ad-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
урмыжыт...
урмыж-ыт
урмыж-ыт
howl-3PL
vb1-pers



1-2-2-176


— ала йодын, ала так пелештыш Ольга Павловна.

ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
йодын,
йод-ын
йод-н
iodine-GEN
no-case
йодын,
йод-ын-Ø
йод-н-Ø
ask-PST2-3SG
vb1-tense-pers
йодын,
йод-ын
йод-н
ask-CVB
vb1-adv
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
так
так
так
like.that
av/co/pa
пелештыш
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна.
Павловна
Павловна
Pavlovna
na



1-2-2-177


Григорий Петровичын кӧргыжлан йӧсын чучо, шыде шомак тӱрвӧ гычше изиш ыш тӧршталте.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
кӧргыжлан
кӧргы-ж-лан
кӧргӧ-жЕ-лан
inside-3SG-DAT
ad/no-poss-case
кӧргыжлан
кӧргы-ж-ла-н
кӧргӧ-жЕ-ла-н
inside-3SG-PL-GEN
ad/no-poss-num-case
йӧсын
йӧсын
йӧсын
difficultly
av
йӧсын
йӧсы-н
йӧсӧ-н
difficult-GEN
ad/no-case
чучо,
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шыде
шыде
шыде
anger
ad/no
шомак
шомак
шомак
word
no
тӱрвӧ
тӱрвӧ
тӱрвӧ
lip
no
гычше
гыч-ше
гыч-жЕ
from-3SG
po-poss
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
тӧршталте.
тӧршталте-Ø
тӧршталте-Ø
jump-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӧршталте.
тӧршталте-Ø
тӧршталте-Ø
jump-CNG
vb2-conn
тӧршталте.
тӧршт-алт-е
тӧрштӧ-алт-Е
jump-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



1-2-2-178


Уло эрыкшым поген, Григорий Петрович шкенжым кидышкыже нале.

Уло
Уло
уло
is
ad/no/vb
эрыкшым
эрык-шы-м
эрык-жЕ-м
freedom-3SG-ACC
ad/no-poss-case
поген,
пог-ен-Ø
пого-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
поген,
пог-ен
пого-ен
gather-CVB
vb2-adv
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
шкенжым
шкен-жы-м
шке-жЕ-м
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
шкенжым
шкен-жы-м
шкен-жЕ-м
private-3SG-ACC
ad-poss-case
шкенжым
шке-н-жы-м
шке-н-жЕ-м
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
кидышкыже
кид-ышкы-же
кид-шкЕ-жЕ
hand-ILL-3SG
no-case-poss
нале.
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале.
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-179


Тыманмеш ала-мыняр шонымаш вуйыштыжо пӧрдын савырныш.

Тыманмеш
Тыманмеш
тыманмеш
at.once
av
Тыманмеш
Тыманм-еш
тыманме-еш
[X]-LAT
ad-case
ала-мыняр
ала-мыняр
ала-мыняр
some
av/pr
шонымаш
шонымаш
шонымаш
thought
no
шонымаш
шоны-маш
шоно-маш
think-NMLZ
vb2-deriv.n
вуйыштыжо
вуй-ышты-жо
вуй-штЕ-жЕ
head-INE-3SG
no-case-poss
пӧрдын
пӧрд-ын-Ø
пӧрд-н-Ø
turn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пӧрдын
пӧрд-ын
пӧрд-н
turn-CVB
vb1-adv
савырныш.
савырны-ш-Ø
савырне-ш-Ø
turn-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-180


Мом ышташ?

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ышташ?
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



1-2-2-181


Тыгай чон корштыктышо мутлан кузе вашмутым пуаш?

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
чон
чон
чон
soul
no
корштыктышо
корштыкты-шо
корштыкто-шЕ
cause.pain-PTCP.ACT
vb2-ad
корштыктышо
коршты-кты-шо
коршто-ктЕ-шЕ
hurt-CAUS-PTCP.ACT
vb2-deriv.v-ad
мутлан
мутлан
мутлан
for.example
pa
мутлан
мут-лан
мут-лан
word-DAT
no-case
мутлан
мут-ла-н
мут-ла-н
word-PL-GEN
no-num-case
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
вашмутым
вашмут-ым
вашмут-м
answer-ACC
no-case
пуаш?
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш?
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf



1-2-2-182


Григорий Петрович кидышкыже скрипкажым нале, кодшо кеҥежым Кудашнурышто колмо сӱан мурыжым шоналтен, смычокшо дене йыгалтен колтыш, скрипка йытмыжалтыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
кидышкыже
кид-ышкы-же
кид-шкЕ-жЕ
hand-ILL-3SG
no-case-poss
скрипкажым
скрипка-жы-м
скрипка-жЕ-м
violin-3SG-ACC
no-poss-case
нале,
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале,
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кодшо
кодшо
кодшо
last
ad/no
кодшо
код-шо
код-шЕ
stay-PTCP.ACT
vb1-ad
кодшо
код-шо
код-жЕ
code-3SG
no-poss
кодшо
код-шо
код-жЕ
stay-IMP.3SG
vb1-mood.pers
кодшо
код-Ø-шо
код-Ø-жЕ
stay-CNG-3SG
vb1-conn-poss
кодшо
код-Ø-шо
код-Ø-жЕ
stay-CVB-3SG
vb1-adv-poss
кеҥежым
кеҥежым
кеҥежым
in.the.summer
av
кеҥежым
кеҥеж-ым
кеҥеж-м
summer-ACC
no-case
Кудашнурышто
Кудашнурышто
Кудашнурышто
Kudashnuryshto
na
колмо
кол-мо
кол-мЕ
hear-PTCP.PASS
vb1-ad
сӱан
сӱан
сӱан
wedding
no
мурыжым
муры-жы-м
муро-жЕ-м
song-3SG-ACC
no-poss-case
шоналтен,
шоналтен
шоналтен
deliberately
av
шоналтен,
шоналт-ен-Ø
шоналте-ен-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шоналтен,
шоналт-ен
шоналте-ен
think-CVB
vb2-adv
смычокшо
смычок-шо
смычок-жЕ
bow-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
йыгалтен
йыгалт-ен-Ø
йыгалте-ен-Ø
stroke-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йыгалтен
йыгалт-ен
йыгалте-ен
stroke-CVB
vb2-adv
колтыш,
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш,
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
скрипка
скрипка
скрипка
violin
no
йытмыжалтыш.
***
***
***
***



1-2-2-183


Ольга Павловна чытен ыш керт — аккомпанироватлаш тӱҥале, шола кидше пианино клавиш-влак гыч марий тӱмыр йӱкым лукташ тӱҥале.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен-Ø
чыте-ен-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
аккомпанироватлаш
аккомпанироватл-аш
аккомпанироватле-аш
accompany-INF
vb2-inf
тӱҥале,
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шола
шола
шола
left
ad/no
шола
шол-а
шоло-а
throw-3SG
vb2-pers
кидше
кид-ше
кид-жЕ
hand-3SG
no-poss
пианино
пианино
пианино
upright.piano
no
клавиш-влак
клавиш-влак
клавиш-влак
key-PL
no-num
гыч
гыч
гыч
from
po
марий
марий
марий
Mari
no
тӱмыр
тӱмыр
тӱмыр
drum
no
йӱкым
йӱк-ым
йӱк-м
voice-ACC
no-case
лукташ
лукт-аш
лукт-аш
lead.out-INF
vb1-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-184


Колыштшо-влак коклаште лачак Зоя Ивановна веле марий муро семым шижын, молышт, Григорий Петрович ала-могай вальсым шокта але пеш мастарын импровизацийым ышта, шонышт.

Колыштшо-влак
Колыштшо-влак
колыштшо-влак
obedient-PL
no-num
Колыштшо-влак
Колышт-шо-влак
колышт-шЕ-влак
listen-PTCP.ACT-PL
vb1-ad-num
Колыштшо-влак
Кол-ышт-шо-влак
кол-шт-жЕ-влак
fish-3PL-3SG-PL
no-poss-poss-num
Колыштшо-влак
Кол-ышт-шо-влак
Кол-шт-жЕ-влак
Pisces-3PL-3SG-PL
no-poss-poss-num
Колыштшо-влак
Колы-шт-шо-влак
коло-шт-жЕ-влак
twenty-3PL-3SG-PL
nm-poss-poss-num
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
лачак
лачак
лачак
[X]
av
лачак
лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
лачак
лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
марий
марий
марий
Mari
no
муро
муро
муро
song
no
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-IMP.2SG
vb2-mood.pers
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-CNG
vb2-conn
семым
сем-ым
сем-м
melody-ACC
no-case
семым
сем-ым
сем-м
sense-ACC
no-case
шижын,
шиж-ын-Ø
шиж-н-Ø
feel-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шижын,
шиж-ын
шиж-н
feel-CVB
vb1-adv
молышт,
молы-шт
моло-шт
other-3PL
no/pr-poss
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
вальсым
вальс-ым
вальс-м
waltz-ACC
no-case
шокта
шокт-а
шокто-а
be.heard-3SG
vb2-pers
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
пеш
пеш
пеш
very
av
мастарын
мастарын
мастарын
skillfully
av
мастарын
мастар-ын
мастар-н
craftsman-GEN
ad/no-case
импровизацийым
импровизаций-ым
импровизаций-м
improvisation-ACC
no-case
ышта,
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers
шонышт.
шоны-шт
шоно-шт
think-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шонышт.
шоны-ш-т
шоно-ш-т
think-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-2-2-185


Эн чотшо Тамара ӧрын: Петербургышто тудлан шуко студент-влакым, шуко рвезе чиновник-влакым, гвардий офицер-влакым ужаш, нунын дене мутланаш логалын.

Эн
эн
эн
SUP
pa
чотшо
чот-шо
чот-жЕ
number-3SG
no-poss
чотшо
чот-шо
чот-жЕ
very-3SG
av-poss
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
ӧрын:
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын:
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын:
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын:
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын:
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
Петербургышто
Петербург-ышто
Петербург-штЕ
Saint.Petersburg-INE
pn-case
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
студент-влакым,
студент-влак-ым
студент-влак-м
student-PL-ACC
no-num-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
рвезе
рвезе
рвезе
young.man
ad/no
чиновник-влакым,
чиновник-влак-ым
чиновник-влак-м
official-PL-ACC
no-num-case
гвардий
гвардий
гвардий
guard
no
офицер-влакым
офицер-влак-ым
офицер-влак-м
officer-PL-ACC
no-num-case
ужаш,
ужаш
ужаш
part
no
ужаш,
уж-аш
уж-аш
see-INF
vb1-inf
нунын
нунын
нунын
their
pr
нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
дене
дене
дене
with
po
мутланаш
мутлан-аш
мутлане-аш
talk-INF
vb2-inf
логалын.
логал-ын-Ø
логал-н-Ø
touch-PST2-3SG
vb1-tense-pers
логалын.
логал-ын
логал-н
touch-CVB
vb1-adv



1-2-2-186


Нунын коклаште южышт, англичанин манмыла, «гай лайф» гычшат ыльыч, но але марте ик пӧръеҥат тудын шӱмыштыжӧ пеҥгыдын сӱретлалтын огыл.

Нунын
Нунын
нунын
their
pr
Нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
южышт,
южышт
южышт
some
av/pr
южышт,
юж-ышт
юж-шт
air-3PL
no-poss
южышт,
южы-шт
южо-шт
some-3PL
pr-poss
англичанин
англичанин
англичанин
Englishman
no
манмыла,
ман-мыла
ман-мыла
say-INF.FUT
vb1-inf
манмыла,
ман-мы-ла
ман-мЕ-ла
say-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
манмыла,
ман-мы-ла
ман-мЕ-ла
say-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
манмыла,
ман-мы-ла
ман-мЕ-ла
say-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
«гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
лайф»
***
***
***
***
гычшат
гыч-ш-ат
гыч-жЕ-ат
from-3SG-and
po-poss-enc
ыльыч,
ыл-ьыч
ул-ыч
be-PST1.2SG
vb1-tense.pers
ыльыч,
ыл-ьыч
ул-ыч
be-PST1.3PL
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
марте
марте
марте
up.to
po
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
пӧръеҥат
пӧръеҥ-ат
пӧръеҥ-ат
man-and
no-enc
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
шӱмыштыжӧ
шӱм-ышты-жӧ
шӱм-штЕ-жЕ
heart-INE-3SG
no-case-poss
шӱмыштыжӧ
шӱм-ышты-жӧ
шӱм-штЕ-жЕ
feeling-INE-3SG
no-case-poss
шӱмыштыжӧ
шӱм-ышты-жӧ
шӱм-штЕ-жЕ
bark-INE-3SG
no-case-poss
шӱмыштыжӧ
шӱмыш-ты-жӧ
шӱмыш-штЕ-жЕ
[X]-INE-3SG
no-case-poss
пеҥгыдын
пеҥгыдын
пеҥгыдын
hard
av
пеҥгыдын
пеҥгыды-н
пеҥгыде-н
hard-GEN
ad-case
сӱретлалтын
сӱретлалт-ын-Ø
сӱретлалт-н-Ø
be.painted-PST2-3SG
vb1-tense-pers
сӱретлалтын
сӱретлалт-ын
сӱретлалт-н
be.painted-CVB
vb1-adv
сӱретлалтын
сӱретл-алт-ын-Ø
сӱретле-алт-н-Ø
paint-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
сӱретлалтын
сӱретл-алт-ын
сӱретле-алт-н
paint-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-2-187


Тамара, кунар онча, тунар тудын ушыжо ыҥылыдымын Григорий Петрович йыр пӧрдеш...

Тамара,
Тамара
Тамара
Tamara
na
кунар
кунар
кунар
how.many
av/co/pr
онча,
онч-а
ончо-а
look-3SG
vb2-pers
тунар
тунар
тунар
so.much
av
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
ушыжо
уш-ыжо
уш-жЕ
mind-3SG
no-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
join-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
order-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
у-ш-ыжо
у-ш-жЕ
new-ILL-3SG
ad/no-case-poss
ушыжо
ушы-Ø-жо
ушо-Ø-жЕ
join-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ушыжо
ушы-Ø-жо
ушо-Ø-жЕ
order-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ыҥылыдымын
***
***
***
***
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
йыр
йыр
йыр
around
ad/av/no/po
пӧрдеш...
пӧрд-еш
пӧрд-еш
turn-3SG
vb1-pers



1-2-2-188


Моло кавалер-влак дене таҥастара.

Моло
Моло
моло
other
no/pr
кавалер-влак
кавалер-влак
кавалер-влак
holder.of.an.order-PL
no-num
кавалер-влак
кавалер-влак
кавалер-влак
admirer-PL
no-num
дене
дене
дене
with
po
таҥастара.
таҥастар-а
таҥастаре-а
compare-3SG
vb2-pers



1-2-2-189


Тыште ялысе учитель ыҥылыдыме мелодийже дене Тамаран чонышкыжо шеҥынак пура...

Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
ялысе
ялысе
ялысе
village
ad/no
ялысе
ял-ысе
ял-сЕ
village-ADJ
no-deriv.ad
учитель
учитель
учитель
teacher
no
ыҥылыдыме
***
***
***
***
мелодийже
мелодий-же
мелодий-жЕ
melody-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
Тамаран
Тамаран
Тамаран
Tamaran
na
чонышкыжо
чон-ышкы-жо
чон-шкЕ-жЕ
soul-ILL-3SG
no-case-poss
шеҥынак
шеҥ-ына-к
шеҥ-на-ак
rummage-1PL-STR
vb1-pers-enc
шеҥынак
шеҥ-ын-Ø-ак
шеҥ-н-Ø-ак
rummage-PST2-3SG-STR
vb1-tense-pers-enc
шеҥынак
шеҥ-ын-ак
шеҥ-н-ак
rummage-CVB-STR
vb1-adv-enc
пура...
пура
пура
home-made.kvass
no
пура...
пура
пура
framework
no
пура...
пур-а
пуро-а
go.in-3SG
vb2-pers



1-2-2-190


Уке, тыге ок йӧрӧ, тыгай шонымашым вуй гыч кораҥдаш кӱлеш!

Уке,
Уке
уке
no
ad/no/pa
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
roll-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
mix-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
go.out-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
be.satisfying-CNG
vb2-conn
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
шонымашым
шонымаш-ым
шонымаш-м
thought-ACC
no-case
шонымашым
шоны-маш-ым
шоно-маш-м
think-NMLZ-ACC
vb2-deriv.n-case
вуй
вуй
вуй
head
no
гыч
гыч
гыч
from
po
кораҥдаш
кораҥд-аш
кораҥде-аш
remove-INF
vb2-inf
кӱлеш!
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш!
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-191


Тамара ушыж дене Григорий Петровичым ӧрдыжкӧ шӱкале, чытен кертде, вес пӧлемыш кайыш.

Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
ушыж
уш-ыж
уш-жЕ
mind-3SG
no-poss
ушыж
у-ш-ыж
у-ш-жЕ
new-ILL-3SG
ad/no-case-poss
ушыж
ушы-Ø-ж
ушо-Ø-жЕ
join-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ушыж
ушы-Ø-ж
ушо-Ø-жЕ
order-CNG-3SG
vb2-conn-poss
дене
дене
дене
with
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
the.side
av/po
шӱкале,
шӱкал-'е
шӱкал-Е
push-PST1.3SG
vb1-tense.pers
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен-Ø
чыте-ен-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
кертде,
керт-де
керт-де
be.able.to-CVB.NEG
vb1-adv
кертде,
керт-де
керт-де
swaddle-CVB.NEG
vb1-adv
вес
вес
вес
different
ad/pr
пӧлемыш
пӧлем-ыш
пӧлем-ш
room-ILL
no-case
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-192


Григорий Петрович смычокшым ӧрдыжкӧ нале.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
смычокшым
смычок-шы-м
смычок-жЕ-м
bow-3SG-ACC
no-poss-case
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
the.side
av/po
нале.
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале.
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-193


Скрипка йытмыжмым чарныш.

Скрипка
Скрипка
скрипка
violin
no
йытмыжмым
йытмыж-мы-м
йытмыж-мЕ-м
whine-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
чарныш.
чарныш
чарныш
stop
no
чарныш.
чарны-ш-Ø
чарне-ш-Ø
stop-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-194


Колыштшо-влак икганаште нимомат ышт пелеште, сово ваш кырымашат ыш шокто.

Колыштшо-влак
Колыштшо-влак
колыштшо-влак
obedient-PL
no-num
Колыштшо-влак
Колышт-шо-влак
колышт-шЕ-влак
listen-PTCP.ACT-PL
vb1-ad-num
Колыштшо-влак
Кол-ышт-шо-влак
кол-шт-жЕ-влак
fish-3PL-3SG-PL
no-poss-poss-num
Колыштшо-влак
Кол-ышт-шо-влак
Кол-шт-жЕ-влак
Pisces-3PL-3SG-PL
no-poss-poss-num
Колыштшо-влак
Колы-шт-шо-влак
коло-шт-жЕ-влак
twenty-3PL-3SG-PL
nm-poss-poss-num
икганаште
***
***
***
***
нимомат
н'имом-ат
н'имом-ат
nothing-and
pr-enc
нимомат
н'имо-м-ат
н'имо-м-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
ышт
ы-ш-т
ы-ш-т
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
пелеште,
пеле-ште
пеле-штЕ
in.half-INE
ad/av/no-case
пелеште,
пелеште-Ø
пелеште-Ø
say-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пелеште,
пелеште-Ø
пелеште-Ø
say-CNG
vb2-conn
сово
сово
сово
palm
no
сово
сово-Ø
сово-Ø
slap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сово
сово-Ø
сово-Ø
slap-CNG
vb2-conn
ваш
ваш
ваш
mutually
av
кырымашат
кырымаш-ат
кырымаш-ат
beating-and
no-enc
кырымашат
кыры-маш-ат
кыре-маш-ат
beat-NMLZ-and
vb2-deriv.n-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
шокто.
шокто-Ø
шокто-Ø
be.heard-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шокто.
шокт-о
шокт-Е
sift-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шокто.
шокто-Ø
шокто-Ø
be.heard-CNG
vb2-conn



1-2-2-195


Туге гынат, Григорий Петрович шиже, тудын скрипкаже марий мурым моло муро коклаште ончыл верыш лукто.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
шиже,
шиж-е
шиж-Е
feel-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
скрипкаже
скрипка-же
скрипка-жЕ
violin-3SG
no-poss
марий
марий
марий
Mari
no
мурым
муры-м
муро-м
song-ACC
no-case
моло
моло
моло
other
no/pr
муро
муро
муро
song
no
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-IMP.2SG
vb2-mood.pers
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-CNG
vb2-conn
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
верыш
вер-ыш
вер-ш
place-ILL
no-case
лукто.
лукт-о
лукт-Е
lead.out-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-196


— Григорий Петрович, тый могай вальсым шоктышыч але тыге сылнын импровизайышыч?

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тый
тый
тый
2SG
pr
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
вальсым
вальс-ым
вальс-м
waltz-ACC
no-case
шоктышыч
шокты-ш-ыч
шокто-ш-ыч
be.heard-PST1-2SG
vb2-tense-pers
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
сылнын
сылнын
сылнын
beautifully
av
сылнын
сылны-н
сылне-н
beautiful-GEN
ad-case
импровизайышыч?
***
***
***
***



1-2-2-197


— Ольга Павловна шыман гына пелештыш.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
шыман
шыман
шыман
gently
av
шыман
шыма-н
шыма-ан
gentle-with
ad-deriv.ad
шыман
шым-ан
шым-ан
seven-with
nm-deriv.ad
шыман
шыма-н
шыма-н
gentle-GEN
ad-case
гына
гына
гына
only
pa
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-198


— Тиде муро — марий муро.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
муро —
муро
муро
song
no
муро —
муро-Ø
муро-Ø
sing-IMP.2SG
vb2-mood.pers
муро —
муро-Ø
муро-Ø
sing-CNG
vb2-conn
марий
марий
марий
Mari
no
муро.
муро
муро
song
no
муро.
муро-Ø
муро-Ø
sing-IMP.2SG
vb2-mood.pers
муро.
муро-Ø
муро-Ø
sing-CNG
vb2-conn



1-2-2-199


Тыге марий калык кечкыжеш, — мане Григорий Петрович.

Тыге
Тыге
тыге
so
av/pa/pr
марий
марий
марий
Mari
no
калык
калык
калык
people
no
кечкыжеш, —
кечкыж-еш
кечкыж-еш
moan-3SG
vb1-pers
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович.
Петрович
Петрович
Petrovich
na



1-2-2-200


— Извините, Григорий Петрович, тый марий улат мо?

Извините,
Извините
Извините
Izvinite
na
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тый
тый
тый
2SG
pr
марий
марий
марий
Mari
no
улат
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



1-2-2-201


— Григорий Петровичын шпилькыжым шиждымыла Ольга Павловна йодо.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
шпилькыжым
шпилькы-жы-м
шпильке-жЕ-м
hairpin-3SG-ACC
no-poss-case
шиждымыла
шиждымы-ла
шиждыме-ла
insensitive-COMP
ad-case
шиждымыла
шиждымы-ла
шиждыме-ла
insensitive-PL
ad-num
шиждымыла
шиждымы-ла
шиждыме-ла
insensitive-STR
ad-enc
шиждымыла
шиж-дымы-ла
шиж-дымЕ-ла
feel-PTCP.NEG-COMP
vb1-ad-case
шиждымыла
шиж-дымы-ла
шиж-дымЕ-ла
feel-PTCP.NEG-PL
vb1-ad-num
шиждымыла
шиж-дымы-ла
шиж-дымЕ-ла
feel-PTCP.NEG-STR
vb1-ad-enc
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
йодо.
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-202


— Мый чынак марий улам.

Мый
мый
мый
1SG
pr
чынак
чынак
чынак
really
av/pa
чынак
чын-ак
чын-ак
truth-STR
ad/av/no-enc
марий
марий
марий
Mari
no
улам.
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам.
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам.
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам.
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам.
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам.
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



1-2-2-203


— Но тый чылт акцент деч посна ойлет...

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
тый
тый
тый
2SG
pr
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
акцент
акцент
акцент
accent
no
деч
деч
деч
from
po
посна
посна
посна
isolated
ad/av
ойлет...
ойл-ет
ойло-ет
talk-2SG
vb2-pers



1-2-2-204


Тӱсет гычат марий улметым палаш ок лий.

Тӱсет
Тӱс-ет
тӱс-ет
color-2SG
no-poss
Тӱсет
Тӱс-ет
тӱсӧ-ет
endure-2SG
vb2-pers
Тӱсет
Тӱс-ет
тӱсӧ-ет
suit-2SG
vb2-pers
гычат
гыч-ат
гыч-ат
from-and
po-enc
марий
марий
марий
Mari
no
улметым
улм-ет-ым
улмо-ет-м
being-2SG-ACC
ad-poss-case
улметым
ул-м-ет-ым
ул-мЕ-ет-м
be-PTCP.PASS-2SG-ACC
vb1-ad-poss-case
палаш
пал-аш
пале-аш
know-INF
vb2-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-205


— Туге гынат, мый марий улам!

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
мый
мый
мый
1SG
pr
марий
марий
марий
Mari
no
улам!
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам!
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам!
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам!
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам!
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам!
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам!
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам!
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам!
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



1-2-2-206


— Григорий Петрович, артистла кумалын, вуйжым савышат, скрипкажым нумалын, ончыл пӧлемышке ошкыльо.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
артистла
артист-ла
артист-ла
artist-COMP
no-case
артистла
артист-ла
артист-ла
artist-PL
no-num
артистла
артист-ла
артист-ла
artist-STR
no-enc
кумалын,
кумал-ын-Ø
кумал-н-Ø
pray-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кумалын,
кумал-ын
кумал-н
pray-CVB
vb1-adv
вуйжым
вуй-жы-м
вуй-жЕ-м
head-3SG-ACC
no-poss-case
савышат,
савыш-ат
савыш-ат
steel-and
no-enc
савышат,
савыш-ат
савыш-ат
edition-and
no-enc
савышат,
савыш-ат
савыш-ат
executioner-and
no-enc
савышат,
савыш-ат
савыше-ат
striking-and
ad/no-enc
савышат,
савы-ш-ат
саве-ш-ат
twig-ILL-and
no-case-enc
савышат,
савы-ш-ат
саве-ш-ат
wattle.fencing-ILL-and
no-case-enc
савышат,
савы-ш-ат
саве-ш-ат
bonfire-ILL-and
no-case-enc
савышат,
савы-ш-Ø-ат
саве-ш-Ø-ат
bend-PST1-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
савышат,
савы-ш-ат
саве-шЕ-ат
bend-PTCP.ACT-and
vb2-ad-enc
скрипкажым
скрипка-жы-м
скрипка-жЕ-м
violin-3SG-ACC
no-poss-case
нумалын,
нумал-ын-Ø
нумал-н-Ø
carry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
нумалын,
нумал-ын
нумал-н
carry-CVB
vb1-adv
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
пӧлемышке
пӧлем-ышке
пӧлем-шкЕ
room-ILL
no-case
ошкыльо.
ошкыл-ьо
ошкыл-Е
step-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-207


Только тудлан пӧлемыш лекташ ыш тӱкнӧ: пӧлем омсаште, корным авырен, Тамара шога.

Только
Только
только
but
co/pa
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
пӧлемыш
пӧлем-ыш
пӧлем-ш
room-ILL
no-case
лекташ
лект-аш
лект-аш
go-INF
vb1-inf
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
тӱкнӧ:
тӱкнӧ-Ø
тӱкнӧ-Ø
touch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱкнӧ:
тӱкнӧ-Ø
тӱкнӧ-Ø
touch-CNG
vb2-conn
пӧлем
пӧлем
пӧлем
room
no
пӧлем
пӧле-м
пӧле-м
gender-ACC
ad/no-case
пӧлем
пӧле-м
пӧле-ем
gender-1SG
ad/no-poss
пӧлем
пӧл-ем
пӧлӧ-ем
divide-1SG
vb2-pers
пӧлем
пӧле-м-Ø
пӧле-ем-Ø
gender-TRANS-IMP.2SG
ad/no-deriv.v-mood.pers
пӧлем
пӧле-м-Ø
пӧле-ем-Ø
gender-TRANS-CNG
ad/no-deriv.v-conn
пӧлем
пӧле-м-Ø
пӧле-ем-Ø
gender-TRANS-CVB
ad/no-deriv.v-adv
омсаште,
омса-ште
омса-штЕ
door-INE
no-case
корным
корны-м
корно-м
road-ACC
no-case
авырен,
авыр-ен-Ø
авыре-ен-Ø
surround-PST2-3SG
vb2-tense-pers
авырен,
авыр-ен
авыре-ен
surround-CVB
vb2-adv
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



1-2-2-208


Григорий Петрович первый Тамара деч кораҥ кайнеже ыле, но омсан пел велже веле почмо, ӱдырым шӱкал каяш, кеч-кузе гынат, оҥай огыл.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
первый
первый
первый
first
ad/av/nm
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
деч
деч
деч
from
po
кораҥ
кораҥ-Ø
кораҥ-Ø
move.away.from-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кораҥ
кораҥ-Ø
кораҥ-Ø
move.away.from-CNG
vb1-conn
кораҥ
кораҥ-Ø
кораҥ-Ø
move.away.from-CVB
vb1-adv
кайнеже
***
***
***
***
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
омсан
омсан
омсан
with.a.door
ad
омсан
омса-н
омса-ан
door-with
no-deriv.ad
омсан
омса-н
омса-н
door-GEN
no-case
пел
пел
пел
half
no
пел
пел-Ø
пел-Ø
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пел
пел-Ø
пел-Ø
burn-CNG
vb1-conn
пел
пел-Ø
пел-Ø
burn-CVB
vb1-adv
велже
вел-же
вел-жЕ
side-3SG
no-poss
велже
вел-же
вел-жЕ
spill-IMP.3SG
vb1-mood.pers
велже
вел-Ø-же
вел-Ø-жЕ
spill-CNG-3SG
vb1-conn-poss
велже
вел-Ø-же
вел-Ø-жЕ
spill-CVB-3SG
vb1-adv-poss
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
почмо,
почмо
почмо
open
ad
почмо,
поч-мо
поч-мЕ
open-PTCP.PASS
vb1-ad
ӱдырым
ӱдыр-ым
ӱдыр-м
daughter-ACC
no-case
ӱдырым
ӱдыр-ым
ӱдыр-м
Virgo-ACC
no-case
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-CNG
vb1-conn
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-CVB
vb1-adv
каяш,
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
кеч-кузе
кеч-кузе
кеч-кузе
however
av/pr
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
оҥай
оҥай
оҥай
interesting
ad/av
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-2-209


Григорий Петровичлан Тамара ончылан шогалашыже тӱкныш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
ончылан
ончылан
ончылан
in.front.of
av/po
ончылан
ончыл-ан
ончыл-ан
front-with
ad/no-deriv.ad
шогалашыже
шогал-аш-ыже
шогал-аш-жЕ
stand.up-INF-3SG
vb1-inf-poss
шогалашыже
шогал-аш-ыже
шогале-аш-жЕ
plough-INF-3SG
vb2-inf-poss
шогалашыже
шога-ла-ш-ыже
шога-ла-еш-жЕ
plough-PL-LAT-3SG
no-num-case-poss
шогалашыже
шога-ла-ш-ыже
шога-ла-ш-жЕ
plough-PL-ILL-3SG
no-num-case-poss
тӱкныш.
тӱкныш
тӱкныш
collision
no
тӱкныш.
тӱкны-ш-Ø
тӱкнӧ-ш-Ø
touch-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-210


Тыманмеш шинчашт вашлие.

Тыманмеш
Тыманмеш
тыманмеш
at.once
av
Тыманмеш
Тыманм-еш
тыманме-еш
[X]-LAT
ad-case
шинчашт
шинча-шт
шинча-шт
eye-3PL
no-poss
вашлие.
вашли[й]-е
вашлий-Е
meet-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-211


Григорий Петровичын могыржылан йӱштын-шокшын чучо.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
могыржылан
могыр-жы-лан
могыр-жЕ-лан
body-3SG-DAT
no-poss-case
могыржылан
могыр-жы-ла-н
могыр-жЕ-ла-н
body-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
йӱштын-шокшын
йӱштын-шокшын
йӱштын-шокшын
ill.at.ease
av
чучо.
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-212


Мо тиде тыгай?

Мо
Мо
мо
what
ad/av/pa/pr
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
тыгай?
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr



1-2-2-213


Сырымаш але куанымаш?

Сырымаш
Сырымаш
сырымаш
anger
no
Сырымаш
Сыры-маш
сыре-маш
get.angry-NMLZ
vb2-deriv.n
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
куанымаш?
куанымаш
куанымаш
joy
no
куанымаш?
куаны-маш
куане-маш
rejoice-NMLZ
vb2-deriv.n



1-2-2-214


Григорий Петровичлан сырымыжла чучо.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
сырымыжла
сыры-мыжла
сыре-мыжла
get.angry-INF.FUT.3SG
vb2-inf.pers
сырымыжла
сыры-мы-ж-ла
сыре-мЕ-жЕ-ла
get.angry-PTCP.PASS-3SG-COMP
vb2-ad-poss-case
сырымыжла
сыры-мы-ж-ла
сыре-мЕ-жЕ-ла
get.angry-PTCP.PASS-3SG-PL
vb2-ad-poss-num
сырымыжла
сыры-мы-ж-ла
сыре-мЕ-жЕ-ла
get.angry-PTCP.PASS-3SG-STR
vb2-ad-poss-enc
чучо.
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-215


«Мом тудо тыге онча?

«Мом
Мом
мом
what
pr
«Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
онча?
онч-а
ончо-а
look-3SG
vb2-pers



1-2-2-216


Мый янлык улам мо?» — шоналтышат, Григорий Петрович шеҥгек чакналтыш, ӧрдыжкырак кораҥе, вара каласыш:

Мый
мый
мый
1SG
pr
янлык
янлык
янлык
animal
no
улам
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мо?» —
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
шоналтышат,
шоналты-ш-Ø-ат
шоналте-ш-Ø-ат
think-PST1-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
шоналтышат,
шоналты-ш-ат
шоналте-шЕ-ат
think-PTCP.ACT-and
vb2-ad-enc
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
шеҥгек
шеҥгек
шеҥгек
back
av/po
чакналтыш,
чакналтыш
чакналтыш
deviation
no
чакналтыш,
чакналты-ш-Ø
чакналте-ш-Ø
move.back-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ӧрдыжкырак
ӧрдыжкы-рак
ӧрдыжкӧ-рак
the.side-COMP
av/po-deg
кораҥе,
кораҥ-е
кораҥ-Е
move.away.from-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-217


— Пожалуйста, пуро...

Пожалуйста,
Пожалуйста
пожалуйста
please
pa
пуро...
пуро-Ø
пуро-Ø
go.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пуро...
пур-о
пур-Е
chew-PST1.3SG
vb1-tense.pers
пуро...
пуро-Ø
пуро-Ø
go.in-CNG
vb2-conn



1-2-2-218


Тамара пурыш.

Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-219


Григорий Петрович ончыл пӧлемыш лекте, скрипкажым футлярыш пыштыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
пӧлемыш
пӧлем-ыш
пӧлем-ш
room-ILL
no-case
лекте,
лект-е
лект-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers
скрипкажым
скрипка-жы-м
скрипка-жЕ-м
violin-3SG-ACC
no-poss-case
футлярыш
футляр-ыш
футляр-ш
case-ILL
no-case
пыштыш.
пышты-ш-Ø
пыште-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-220


Первый шоналтымашыже тыгай лие: пальтом чияш, кызытак тышечын лектын куржаш...

Первый
Первый
первый
first
ad/av/nm
шоналтымашыже
шоналтымаш-ыже
шоналтымаш-жЕ
thought-3SG
no-poss
шоналтымашыже
шоналты-маш-ыже
шоналте-маш-жЕ
think-NMLZ-3SG
vb2-deriv.n-poss
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
лие:
ли[й]-е
лий-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
пальтом
пальто-м
пальто-м
coat-ACC
no-case
чияш,
чия-ш
чия-ш
paint-ILL
no-case
чияш,
чия-ш
чия-еш
paint-LAT
no-case
чияш,
чи[й]-[а]ш
чие-аш
put.on-INF
vb2-inf
кызытак
кызытак
кызытак
at.once
av
кызытак
кызыт-ак
кызыт-ак
now-STR
av-enc
тышечын
тышечын
тышечын
from.here
av/pr
тышечын
тышеч-ын
тышеч-н
from.here-GEN
av/pr-case
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
куржаш...
курж-аш
курж-аш
run-INF
vb1-inf



1-2-2-221


Тунамже вара тудым йӧршеш ир еҥлан шотлат ыле, вара тудлан нигунамат тиде пӧртышкӧ толмыжо ок кӱл ыле...

Тунамже
Тунам-же
тунам-жЕ
then-3SG
av-poss
Тунамже
Туна-м-же
туна-м-жЕ
heifer-ACC-3SG
no-case-poss
Тунамже
Туна-м-же
туна-ем-жЕ
heifer-1SG-3SG
no-poss-poss
Тунамже
Туна-м-же
туна-ем-жЕ
heifer-TRANS-IMP.3SG
no-deriv.v-mood.pers
Тунамже
Ту-на-м-же
ту-на-м-жЕ
that-1PL-ACC-3SG
pr-poss-case-poss
Тунамже
Ту-на-м-же
ту-на-м-жЕ
gland-1PL-ACC-3SG
no-poss-case-poss
Тунамже
Ту-на-м-же
ту-на-м-жЕ
banner-1PL-ACC-3SG
no-poss-case-poss
Тунамже
Туна-м-Ø-же
туна-ем-Ø-жЕ
heifer-TRANS-CNG-3SG
no-deriv.v-conn-poss
Тунамже
Туна-м-Ø-же
туна-ем-Ø-жЕ
heifer-TRANS-CVB-3SG
no-deriv.v-adv-poss
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
йӧршеш
йӧршеш
йӧршеш
totally
av
йӧршеш
йӧрш-еш
йӧршӧ-еш
fitting-LAT
ad-case
ир
ир
ир
wild
ad
еҥлан
еҥ-лан
еҥ-лан
person-DAT
ad/no-case
еҥлан
еҥ-ла-н
еҥ-ла-н
person-PL-GEN
ad/no-num-case
шотлат
шотл-ат
шотло-ат
count-3PL
vb2-pers
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ет
use-COMP-2SG
no-case-poss
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ет
use-PL-2SG
no-num-poss
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ат
use-COMP-and
no-case-enc
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ат
use-PL-and
no-num-enc
шотлат
шотл-а-т
шотло-а-ат
count-3SG-and
vb2-pers-enc
шотлат
шотл-Ø-ат
шотло-Ø-ат
count-CNG-and
vb2-conn-enc
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
нигунамат
н'игунамат
н'игунамат
in.no.case
av/pr
нигунамат
н'игунам-ат
н'игунам-ат
never-and
av/pr-enc
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пӧртышкӧ
пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
пӧртышкӧ
пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
толмыжо
толмы-жо
толмо-жЕ
arrival-3SG
ad-poss
толмыжо
тол-мы-жо
тол-мЕ-жЕ
come-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кӱл
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱл
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
кӱл
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv
ыле...
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-222


Молан тышке толашыже?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тышке
тышке
тышке
here
av/pr
тышке
тыш-ке
тыш-шкЕ
here-ILL
av/pr-case
толашыже?
толашы-же
толаше-жЕ
try-IMP.3SG
vb2-mood.pers
толашыже?
тол-аш-ыже
тол-аш-жЕ
come-INF-3SG
vb1-inf-poss
толашыже?
тол-аш-ыже
толо-аш-жЕ
steal-INF-3SG
vb2-inf-poss
толашыже?
толашы-Ø-же
толаше-Ø-жЕ
try-CNG-3SG
vb2-conn-poss



1-2-2-223


Нине аристократ укш мучаш-влак Григорий Петровичлан молан кӱлыт?..

Нине
Нине
нине
these
pr
аристократ
аристократ
аристократ
aristrocrat
no
укш
укш
укш
branch
no
мучаш-влак
мучаш-влак
мучаш-влак
end-PL
no-num
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
кӱлыт?..
кӱл-ыт
кӱл-ыт
be.necessary-3PL
vb1-pers



1-2-2-224


Куржаш!..

Куржаш!..
Курж-аш
курж-аш
run-INF
vb1-inf



1-2-2-225


Куржаш Григорий Петровичын вийже ыш сите: Тамаран тӱсшӧ тудым авырыш...

Куржаш
Курж-аш
курж-аш
run-INF
vb1-inf
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
вийже
вий-же
вий-жЕ
power-3SG
no-poss
вийже
вий-Ø-же
вие-Ø-жЕ
justify.oneself-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
сите:
сите-Ø
сите-Ø
suffice-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сите:
сите-Ø
сите-Ø
suffice-CNG
vb2-conn
Тамаран
Тамаран
Тамаран
Tamaran
na
тӱсшӧ
тӱс-шӧ
тӱс-жЕ
color-3SG
no-poss
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
авырыш...
авыры-ш-Ø
авыре-ш-Ø
surround-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-226


Шканже шке сырен, Григорий Петрович лекме пӧлемышкыже мӧҥгеш пурыш...

Шканже
шк-ан-же
шке-лан-же
REFL-DAT-3SG
pr-case-poss
Шканже
Шкан-же
шкан-жЕ
for.oneself-3SG
pr-poss
шке
шке
шке
REFL
pr
сырен,
сырен
сырен
angrily
av
сырен,
сыр-ен-Ø
сыре-ен-Ø
get.angry-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сырен,
сыр-ен
сыре-ен
get.angry-CVB
vb2-adv
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
лекме
лекме
лекме
out
ad
лекме
лек-ме
лект-мЕ
go-PTCP.PASS
vb1-ad
пӧлемышкыже
пӧлем-ышкы-же
пӧлем-шкЕ-жЕ
room-ILL-3SG
no-case-poss
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
пурыш...
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш...
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-227


Пурыш да чылт ӧрӧ: шоҥго доктор кидшым ораторла шуйкален ойла:

Пурыш
Пурыш
пурыш
nase
no
Пурыш
Пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
ӧрӧ:
ӧрӧ
ӧрӧ
groove
no
ӧрӧ:
ӧр-ӧ
ӧр-Е
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шоҥго
шоҥго
шоҥго
old
ad/no
доктор
доктор
доктор
doctor
no
кидшым
кид-шы-м
кид-жЕ-м
hand-3SG-ACC
no-poss-case
ораторла
оратор-ла
оратор-ла
orator-COMP
no-case
ораторла
оратор-ла
оратор-ла
orator-PL
no-num
ораторла
оратор-ла
оратор-ла
orator-STR
no-enc
шуйкален
шуйкал-ен-Ø
шуйкале-ен-Ø
extend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шуйкален
шуйкал-ен
шуйкале-ен
extend-CVB
vb2-adv
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла:
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла:
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла:
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла:
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



1-2-2-228


— Ну пашаче улыт, честный улыт, но пеш культурдымын илат.

Ну
Ну
ну
well
in/pa
пашаче
пашаче
пашаче
hard-working
ad/no
улыт,
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers
честный
честный
честный
honest
ad
улыт,
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
пеш
пеш
пеш
very
av
культурдымын
культурдымы-н
культурдымо-н
uncultured-GEN
ad-case
культурдымын
культур-дымы-н
культур-дымЕ-н
culture-without-GEN
no-deriv.ad-case
илат.
ил-ат
иле-ат
live-3PL
vb2-pers
илат.
ил-а-т
иле-а-ат
live-3SG-and
vb2-pers-enc
илат.
ил-Ø-ат
иле-Ø-ат
live-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-2-229


Адак аракам йӱыт, зн сай огылжо — ӱдырамаш-влакыштат йӱыт.

Адак
Адак
адак
again
av
аракам
арака-м
арака-м
vodka-ACC
no-case
аракам
арака-м
арака-ем
vodka-1SG
no-poss
аракам
арака-м-Ø
арака-ем-Ø
vodka-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
аракам
арака-м-Ø
арака-ем-Ø
vodka-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
аракам
арака-м-Ø
арака-ем-Ø
vodka-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
йӱыт,
йӱ-ыт
йӱ-ыт
drink-3PL
vb1-pers
зн
***
***
***
***
сай
сай
сай
good
ad/av
огылжо —
ог-Ø-ыл-Ø-жо
ог-Ø-ул-Ø-жЕ
NEG-3SG-be-CNG-3SG
vb-pers-vb-conn-poss
ӱдырамаш-влакыштат
ӱдырамаш-влак-ышт-ат
ӱдырамаш-влак-шт-ат
woman-PL-3PL-and
no-num-poss-enc
ӱдырамаш-влакыштат
ӱдырамаш-влак-ышт-ат
ӱдырамаш-влак-штЕ-ат
woman-PL-INE-and
no-num-case-enc
йӱыт.
йӱ-ыт
йӱ-ыт
drink-3PL
vb1-pers



1-2-2-230


Икече тыгай случай лийын: Карамас гычын эрден эрак ик марий кудал толын.

Икече
Икече
икече
recently
av
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
случай
случай
случай
event
no
лийын:
лийын
лийын
as.a
po
лийын:
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын:
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
Карамас
Карамас
Карамас
Karamas
na
гычын
гычын
гычын
from
po
эрден
эрден
эрден
in.the.morning
av
эрак
эрак
эрак
early
av
эрак
э-рак
э-рак
oh-COMP
in/pa-deg
эрак
эра-к
эра-ак
era-STR
no-enc
эрак
эра-к
эра-ак
[X]-STR
no-enc
эрак
эр-ак
эр-ак
morning-STR
ad/av/no-enc
эрак
эр-ак
эре-ак
clean-STR
ad-enc
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
марий
марий
марий
Mari
no
кудал
кудал-Ø
кудал-Ø
run-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кудал
кудал-Ø
кудал-Ø
run-CNG
vb1-conn
кудал
кудал-Ø
кудал-Ø
run-CVB
vb1-adv
толын.
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын.
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv



1-2-2-231


«Ватем аза ышташ тӱҥалын, но нигузе ыштен ок керт», — манеш.

«Ватем
Ватем
ватем
honey
no
«Ватем
Ват-ем
вате-ем
wife-1SG
no-poss
«Ватем
Ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-1SG
no-poss
«Ватем
Ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
«Ватем
Ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
«Ватем
Ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
«Ватем
Ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
«Ватем
Ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
«Ватем
Ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
аза
аза
аза
baby
no
аза
аз-а
азе-а
spread-3SG
vb2-pers
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
тӱҥалын,
тӱҥал-ын-Ø
тӱҥал-н-Ø
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӱҥалын,
тӱҥал-ын
тӱҥал-н
start-CVB
vb1-adv
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
нигузе
н'игузе
н'игузе
in.no.way
av/pr
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
керт», —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт», —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт», —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт», —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт», —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт», —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
манеш.
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш.
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers



1-2-2-232


Мый акушеркым колтышым.

Мый
мый
мый
1SG
pr
акушеркым
акушеркы-м
акушерке-м
obstetrician-ACC
no-case
колтышым.
колтыш-ым
колтыш-м
conductivity-ACC
no-case
колтышым.
колтышы-м
колтышо-м
sender-ACC
ad/no-case
колтышым.
колты-ш-ым
колто-ш-ым
send-PST1-1SG
vb2-tense-pers
колтышым.
колты-шы-м
колто-шЕ-м
send-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



1-2-2-233


Акушерка миен шуын да тунамак мыланем изи серышым колтен: «Аза ышташ толашыше вате пеш черле, температурыжо кӱшнӧ, шке содор тол».

Акушерка
Акушерка
Акушерка
Akusherka
na
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
шуын
шуын
шуын
no.matter
pa
шуын
шу-ын
шу-н
bran-GEN
no-case
шуын
шу-ын
шу-н
bristle-GEN
no-case
шуын
шу-ын
шу-н
eye-GEN
no-case
шуын
шу-ын
шу-н
spring.water-GEN
no-case
шуын
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
reach-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
ferment-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
whittle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын
шу-ын
шу-н
reach-CVB
vb1-adv
шуын
шу-ын
шу-н
ferment-CVB
vb1-adv
шуын
шу-ын
шу-н
whittle-CVB
vb1-adv
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
изи
изи
изи
small
ad/no
серышым
серыш-ым
серыш-м
letter-ACC
no-case
серышым
серыш-ым
серыш-м
plot.of.land-ACC
no-case
серышым
серышы-м
серыше-м
writing-ACC
ad/no-case
серышым
серы-ш-ым
сере-ш-ым
write-PST1-1SG
vb2-tense-pers
серышым
серы-шы-м
сере-шЕ-м
write-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
колтен:
колт-ен-Ø
колто-ен-Ø
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен:
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv
«Аза
Аза
аза
baby
no
«Аза
Аз-а
азе-а
spread-3SG
vb2-pers
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
толашыше
толашыше
толашыше
troublemaker
no
толашыше
толашы-ше
толаше-шЕ
try-PTCP.ACT
vb2-ad
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
пеш
пеш
пеш
very
av
черле,
черле
черле
sick
ad/no
температурыжо
***
***
***
***
кӱшнӧ,
кӱшнӧ
кӱшнӧ
above
av
шке
шке
шке
REFL
pr
содор
содор
содор
quickly
ad/av
тол».
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол».
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол».
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv



1-2-2-234


Мый тунамак кудальым.

Мый
мый
мый
1SG
pr
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
кудальым.
кудал-ьым
кудал-ым
run-PST1.1SG
vb1-tense.pers



1-2-2-235


Миен шуым, ончем: черле ӱдырамашем мурен кия.

Миен
Ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Миен
Ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
шуым,
шу-ым
шу-м
bran-ACC
no-case
шуым,
шу-ым
шу-м
bristle-ACC
no-case
шуым,
шу-ым
шу-м
eye-ACC
no-case
шуым,
шу-ым
шу-м
spring.water-ACC
no-case
шуым,
шу-ым
шу-ым
reach-PST1.1SG
vb1-tense.pers
шуым,
шу-ым
шу-ым
ferment-PST1.1SG
vb1-tense.pers
шуым,
шу-ым
шу-ым
whittle-PST1.1SG
vb1-tense.pers
ончем:
онч-ем
ончо-ем
look-1SG
vb2-pers
черле
черле
черле
sick
ad/no
ӱдырамашем
ӱдырамаш-ем
ӱдырамаш-ем
woman-1SG
no-poss
ӱдырамашем
ӱдырамаш-ем-Ø
ӱдырамаш-ем-Ø
woman-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырамашем
ӱдырамаш-ем-Ø
ӱдырамаш-ем-Ø
woman-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырамашем
ӱдырамаш-ем-Ø
ӱдырамаш-ем-Ø
woman-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мурен
мур-ен-Ø
муро-ен-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мурен
мур-ен
муро-ен
sing-CVB
vb2-adv
кия.
ки[й]-[а]
кие-а
lie-3SG
vb2-pers



1-2-2-236


Акушерка пеш вожылын, «извинитлыза, мый йоҥылыш лийынам, вате йӱшӧ улмаш», — манеш.

Акушерка
Акушерка
Акушерка
Akusherka
na
пеш
пеш
пеш
very
av
вожылын,
вожылын
вожылын
shyly
av
вожылын,
вожыл-ын-Ø
вожыл-н-Ø
be.ashamed-PST2-3SG
vb1-tense-pers
вожылын,
вожыл-ын
вожыл-н
be.ashamed-CVB
vb1-adv
«извинитлыза,
извинитлы-за
извинитле-за
excuse-IMP.2PL
vb2-mood.pers
мый
мый
мый
1SG
pr
йоҥылыш
йоҥылыш
йоҥылыш
mistake
ad/av/no
йоҥылыш
йоҥылы-ш-Ø
йоҥыло-ш-Ø
make.mistakes-PST1-3SG
vb2-tense-pers
лийынам,
лий-ын-ам
лий-н-ам
be-PST2-1SG
vb1-tense-pers
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
йӱшӧ
йӱшӧ
йӱшӧ
drunken
ad/no
йӱшӧ
йӱ-шӧ
йӱ-шЕ
drink-PTCP.ACT
vb1-ad
улмаш», —
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш», —
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n
манеш.
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш.
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers



1-2-2-237


Акушерка але самырык, тудым вурсет мо?

Акушерка
Акушерка
Акушерка
Akusherka
na
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
самырык,
самырык
самырык
young
ad/no
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
вурсет
вурс-ет
вурс-ет
steel-2SG
ad/no-poss
вурсет
вурс-ет
вурсо-ет
battle-2SG
no-poss
вурсет
вурс-ет
вурсо-ет
scold-2SG
vb2-pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



1-2-2-238


Тудо...

Тудо...
тудо
тудо
3SG
pr



1-2-2-239


— Тыланет, доктор, шке практикыштет тӱрлыжымат ужаш тӱкна дыр?

Тыланет,
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
Тыланет,
Тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
Тыланет,
Тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
Тыланет,
Тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
доктор,
доктор
доктор
doctor
no
шке
шке
шке
REFL
pr
практикыштет
практик-ышт-ет
практик-штЕ-ет
practical.worker-INE-2SG
no-case-poss
практикыштет
практикы-шт-ет
практике-штЕ-ет
practice-INE-2SG
no-case-poss
тӱрлыжымат
тӱрлы-жы-м-ат
тӱрлӧ-жЕ-м-ат
different-3SG-ACC-and
ad/no/po-poss-case-enc
ужаш
ужаш
ужаш
part
no
ужаш
уж-аш
уж-аш
see-INF
vb1-inf
тӱкна
тӱкн-а
тӱкнӧ-а
touch-3SG
vb2-pers
дыр?
дыр
дыр
probably
pa



1-2-2-240


— Ольга Павловна докторын мутшым кӱрльӧ.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
докторын
доктор-ын
доктор-н
doctor-GEN
no-case
мутшым
мут-шы-м
мут-жЕ-м
word-3SG-ACC
no-poss-case
кӱрльӧ.
кӱрл-ьӧ
кӱрл-Е
tear.off-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-241


— Мый нимо семынат тиде пашам ыштен ом керт ыле.

Мый
мый
мый
1SG
pr
нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr
семынат
семын-ат
семын-ат
like-and
po-enc
семынат
сем-ын-ат
сем-н-ат
melody-GEN-and
no-case-enc
семынат
сем-ын-ат
сем-н-ат
sense-GEN-and
no-case-enc
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
керт
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-242


Тый, доктор, герой улат.

Тый,
тый
тый
2SG
pr
доктор,
доктор
доктор
doctor
no
герой
герой
герой
hero
no
улат.
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат.
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат.
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат.
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc



1-2-2-243


— Кинде кочде илаш ок лий.

Кинде
Кинде
кинде
bread
no
кочде
кочде
кочде
without.eating
av
кочде
коч-де
кочк-де
eat-CVB.NEG
vb1-adv
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-244


Кажне еҥ шке семынже кинде катышым кычалеш, — шыман пелештыш доктор.

Кажне
Кажне
кажне
each
pr
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
шке
шке
шке
REFL
pr
семынже
семын-же
семын-жЕ
like-3SG
po-poss
семынже
сем-ын-же
сем-н-жЕ
melody-GEN-3SG
no-case-poss
семынже
сем-ын-же
сем-н-жЕ
sense-GEN-3SG
no-case-poss
кинде
кинде
кинде
bread
no
катышым
катыш-ым
катыш-м
piece-ACC
no-case
катышым
каты-ш-ым
кате-ш-ым
break.off-PST1-1SG
vb2-tense-pers
катышым
каты-шы-м
кате-шЕ-м
break.off-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
кычалеш, —
кычал-еш
кычал-еш
search-3SG
vb1-pers
шыман
шыман
шыман
gently
av
шыман
шыма-н
шыма-ан
gentle-with
ad-deriv.ad
шыман
шым-ан
шым-ан
seven-with
nm-deriv.ad
шыман
шыма-н
шыма-н
gentle-GEN
ad-case
пелештыш
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
доктор.
доктор
доктор
doctor
no



1-2-2-245


— Герой лияш мыланна мӱндыр...

Герой
Герой
герой
hero
no
лияш
ли[й]-[а]ш
лий-аш
be-INF
vb1-inf
мыланна
мы-лан-на
ме-лан-на
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
мӱндыр...
мӱндыр
мӱндыр
distant
ad/av



1-2-2-246


— Ольга Павловна, руш пословица тыге каласа: «Шӱшпыклан басньым огыт пукшо».

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру-ш
ру-ш
leaven-ILL
no-case
пословица
***
***
***
***
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
каласа:
калас-а
каласе-а
say-3SG
vb2-pers
«Шӱшпыклан
Шӱшпык-лан
шӱшпык-лан
nightingale-DAT
no-case
«Шӱшпыклан
Шӱшпык-ла-н
шӱшпык-ла-н
nightingale-PL-GEN
no-num-case
басньым
басн'ьы-м
басн'е-м
fable-ACC
no-case
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
пукшо».
пук-шо
пук-жЕ
[X]-3SG
de-poss
пукшо».
пукшо-Ø
пукшо-Ø
feed-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пукшо».
пукшо-Ø
пукшо-Ø
feed-CNG
vb2-conn



1-2-2-247


Ужин нерген шоналташ жап, — пырдыжыште кечыше тыртыш шагатым ончалын, Зверев пелештыш.

Ужин
Ужин
Ужин
Uzhin
na
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
шоналташ
шоналт-аш
шоналт-аш
seem-INF
vb1-inf
шоналташ
шоналт-аш
шоналте-аш
think-INF
vb2-inf
шоналташ
шон-алт-аш
шоно-алт-аш
think-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
жап, —
жап
жап
time
no
пырдыжыште
пырдыж-ыште
пырдыж-штЕ
wall-INE
no-case
кечыше
кечыше
кечыше
hanging
ad
кечыше
кечы-ше
кече-шЕ
hang-PTCP.ACT
vb2-ad
тыртыш
тыртыш
тыртыш
circle
ad/no
шагатым
шагат-ым
шагат-м
hour-ACC
no-case
ончалын,
ончал-ын-Ø
ончал-н-Ø
look-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ончалын,
ончал-ын
ончал-н
look-CVB
vb1-adv
Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-248


Пырдыж шагат пикш-влак латиктаным ончыктат.

Пырдыж
Пырдыж
пырдыж
wall
no
шагат
шагат
шагат
hour
no
шагат
шаг-ат
шаге-ат
nursery-and
no-enc
пикш-влак
пикш-влак
пикш-влак
arrow-PL
no-num
латиктаным
латиктан-ым
латиктан-м
number.eleven-ACC
ad-case
латиктаным
латикт-ан-ым
латикте-ан-м
eleven-with-ACC
nm-deriv.ad-case
ончыктат.
ончыкт-ат
ончыкто-ат
show-3PL
vb2-pers
ончыктат.
ончыкт-а-т
ончыкто-а-ат
show-3SG-and
vb2-pers-enc
ончыктат.
ончыкт-Ø-ат
ончыкто-Ø-ат
show-CNG-and
vb2-conn-enc
ончыктат.
ончы-кт-ат
ончо-ктЕ-ат
look-CAUS-3PL
vb2-deriv.v-pers
ончыктат.
ончы-кт-а-т
ончо-ктЕ-а-ат
look-CAUS-3SG-and
vb2-deriv.v-pers-enc
ончыктат.
ончы-кт-Ø-ат
ончо-ктЕ-Ø-ат
look-CAUS-CNG-and
vb2-deriv.v-conn-enc



1-2-2-249


— Тамара, ужиным погаш шӱдӧ, — шке верже гыч тарванен, кугу ӱстел дек Ольга Павловна ошкыльо. * * *

Тамара,
Тамара
Тамара
Tamara
na
ужиным
***
***
***
***
погаш
пог-аш
пого-аш
gather-INF
vb2-inf
шӱдӧ, —
шӱдӧ
шӱдӧ
hundred
nm
шӱдӧ, —
шӱдӧ-Ø
шӱдӧ-Ø
order-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шӱдӧ, —
шӱд-ӧ
шӱд-Е
clear-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шӱдӧ, —
шӱдӧ-Ø
шӱдӧ-Ø
order-CNG
vb2-conn
шке
шке
шке
REFL
pr
верже
вер-же
вер-жЕ
place-3SG
no-poss
гыч
гыч
гыч
from
po
тарванен,
тарван-ен-Ø
тарване-ен-Ø
move-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тарванен,
тарван-ен
тарване-ен
move-CVB
vb2-adv
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
ӱстел
ӱстел
ӱстел
table
no
дек
дек
дек
to
po
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
ошкыльо. * * *
ошкыл-ьо
ошкыл-Е
step-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-250


Ужин годым утларакше землемер ойлыш.

Ужин
Ужин
Ужин
Uzhin
na
годым
годым
годым
during
po
утларакше
утларакше
утларакше
mainly
av
утларакше
утларак-ше
утларак-жЕ
more-3SG
av-poss
утларакше
утла-рак-ше
утла-рак-жЕ
more-COMP-3SG
av/po-deg-poss
утларакше
утл-а-рак-ше
утло-а-рак-жЕ
escape-3SG-COMP-3SG
vb2-pers-deg-poss
землемер
землемер
землемер
surveyor
no
ойлыш.
ойлы-ш-Ø
ойло-ш-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-251


Музыка нерген ойлымо годым тудо ойлышаш мутым ыш му гын, шке пашашкыже мут савырнымек, йылмыже рудалте.

Музыка
Музыка
Музыка
Muzyka
na
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
ойлымо
ойлымо
ойлымо
speech
ad
ойлымо
ойлы-мо
ойло-мЕ
talk-PTCP.PASS
vb2-ad
годым
годым
годым
during
po
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ойлышаш
ойлы-шаш
ойло-шаш
talk-PTCP.FUT
vb2-ad
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
му
му-Ø
му-Ø
find-IMP.2SG
vb1-mood.pers
му
му-Ø
му-Ø
find-CNG
vb1-conn
му
му-Ø
му-Ø
find-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
шке
шке
шке
REFL
pr
пашашкыже
паша-шкы-же
паша-шкЕ-жЕ
work-ILL-3SG
no-case-poss
мут
мут
мут
word
no
савырнымек,
савырны-мек
савырне-мек
turn-CVB.PRI
vb2-adv
йылмыже
йылмы-же
йылме-жЕ
tongue-3SG
no-poss
рудалте.
рудалте-Ø
рудалте-Ø
untie-IMP.2SG
vb2-mood.pers
рудалте.
рудалт-е
рудалт-Е
come.untied-PST1.3SG
vb1-tense.pers
рудалте.
рудалте-Ø
рудалте-Ø
untie-CNG
vb2-conn
рудалте.
руд-алт-е
рудо-алт-Е
untie-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



1-2-2-252


— Столыпин — кугу айдеме.

Столыпин —
Столыпин
Столыпин
Stolypin
na
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
айдеме.
айдеме
айдеме
human
no



1-2-2-253


Илыш кузе савырнымым тудо раш умылен.

Илыш
Илыш
илыш
life
no
Илыш
Илы-ш-Ø
иле-ш-Ø
live-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
савырнымым
савырны-мы-м
савырне-мЕ-м
turn-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
раш
раш
раш
clear
ad/av
умылен.
умыл-ен-Ø
умыло-ен-Ø
understand-PST2-3SG
vb2-tense-pers
умылен.
умыл-ен
умыло-ен
understand-CVB
vb2-adv



1-2-2-254


Молан Америка мемнан киндылан Европышто корным петыраш толаша?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
Америка
Америка
Америка
Amerika
na
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
киндылан
кинды-лан
кинде-лан
bread-DAT
no-case
киндылан
кинды-ла-н
кинде-ла-н
bread-PL-GEN
no-num-case
Европышто
Европы-што
Европо-штЕ
Europe-INE
pn-case
корным
корны-м
корно-м
road-ACC
no-case
петыраш
петыр-аш
петыре-аш
close-INF
vb2-inf
толаша?
толаш-а
толаше-а
try-3SG
vb2-pers



1-2-2-255


Молан Бельгий кресаньык десятин гыч кокшӱдӧ пуд киндым налеш?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
Бельгий
Бельгий
бельгий
Belgian
ad/no
Бельгий
Бельгий
Бельгий
Belgium
pn
кресаньык
кресаньык
кресаньык
peasant
no
десятин
десятин
десятин
desiatina1.09.ha
no
гыч
гыч
гыч
from
po
кокшӱдӧ
кокшӱдӧ
кокшӱдӧ
two.hundred
nm
пуд
пуд
пуд
pood
no
киндым
кинды-м
кинде-м
bread-ACC
no-case
налеш?
нал[ь]-еш
нал'е-еш
soft.red.clay-LAT
no-case
налеш?
нал-еш
нал-еш
take-3SG
vb1-pers



1-2-2-256


Кушто секретше?

Кушто
Кушто
кушто
where
av/co/pr
Кушто
Куш-то
куш-штЕ
where-INE
av/co/pr-case
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
grow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
dance-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
grow-CNG
vb2-conn
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
dance-CNG
vb2-conn
секретше?
секрет-ше
секрет-жЕ
secret-3SG
no-poss



1-2-2-257


Америкысе фермер машина дене мланде пашам ышта.

Америкысе
Америкысе
америкысе
American
ad
Америкысе
Америкы-се
Америке-сЕ
America-ADJ
pn-deriv.ad
фермер
фермер
фермер
farmer
no
машина
машина
машина
machine
no
дене
дене
дене
with
po
мланде
мланде
мланде
land
no
мланде
мланде
мланде
Earth
pn
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ышта.
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers



1-2-2-258


Тудын мландыже ик вере.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
мландыже
мланды-же
мланде-жЕ
land-3SG
no-poss
мландыже
мланды-же
мланде-жЕ
Earth-3SG
pn-poss
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
вере.
вере
вере
in.a.place
po



1-2-2-259


Мемнан кресаньык аҥа гыч аҥашке коштынак куралме нарак жапшым эртара.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
кресаньык
кресаньык
кресаньык
peasant
no
аҥа
аҥа
аҥа
strip.of.land
no
гыч
гыч
гыч
from
po
аҥашке
аҥа-шке
аҥа-шкЕ
strip.of.land-ILL
no-case
коштынак
кошт-ына-к
кошт-на-ак
go-1PL-STR
vb1-pers-enc
коштынак
кошт-ын-Ø-ак
кошт-н-Ø-ак
go-PST2-3SG-STR
vb1-tense-pers-enc
коштынак
кошт-ын-ак
кошт-н-ак
go-CVB-STR
vb1-adv-enc
куралме
куралме
куралме
ploughed
ad
куралме
курал-ме
курал-мЕ
plough-PTCP.PASS
vb1-ad
нарак
на-рак
на-рак
here-COMP
in/pa-deg
нарак
нар-ак
нар-ак
bunk-STR
no-enc
нарак
нар-ак
нар-ак
about-STR
no/po-enc
нарак
нар-ак
наре-ак
about-STR
po-enc
жапшым
жап-шы-м
жап-жЕ-м
time-3SG-ACC
no-poss-case
эртара.
эртар-а
эртаре-а
spend-3SG
vb2-pers



1-2-2-260


— Пеш чыным ойлет, Алексей Антоныч.

Пеш
Пеш
пеш
very
av
чыным
чын-ым
чын-м
truth-ACC
ad/av/no-case
ойлет,
ойл-ет
ойло-ет
talk-2SG
vb2-pers
Алексей
Алексей
Алексей
Aleksey
na
Антоныч.
Антоныч
Антоныч
Antonych
na



1-2-2-261


Ынде мемнан кресаньык шке мландыжлан шке оза лиеш — теве тыште Петр Аркадьевичын мудрый политикыже...

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
кресаньык
кресаньык
кресаньык
peasant
no
шке
шке
шке
REFL
pr
мландыжлан
мланды-ж-лан
мланде-жЕ-лан
land-3SG-DAT
no-poss-case
мландыжлан
мланды-ж-лан
мланде-жЕ-лан
Earth-3SG-DAT
pn-poss-case
мландыжлан
мланды-ж-ла-н
мланде-жЕ-ла-н
land-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
мландыжлан
мланды-ж-ла-н
мланде-жЕ-ла-н
Earth-3SG-PL-GEN
pn-poss-num-case
шке
шке
шке
REFL
pr
оза
оза
оза
owner
no
лиеш —
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш —
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
Петр
Петр
Петр
Petr
na
Аркадьевичын
Аркадьевичын
Аркадьевичын
Arkad'yevichyn
na
мудрый
мудрый
мудрый
wise
ad
политикыже...
политикы-же
политике-жЕ
politics-3SG
no-poss



1-2-2-262


— Мемнан кресаньыкат, мландыжым ик вере чумырен, машина дене ышташ тӱҥалеш гын, Америкысе фермер деч мӧҥгӧ ок лий.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
кресаньыкат,
кресаньык-ат
кресаньык-ат
peasant-and
no-enc
мландыжым
мланды-жы-м
мланде-жЕ-м
land-3SG-ACC
no-poss-case
мландыжым
мланды-жы-м
мланде-жЕ-м
Earth-3SG-ACC
pn-poss-case
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
вере
вере
вере
in.a.place
po
чумырен,
чумыр-ен-Ø
чумыро-ен-Ø
gather.in.a.pile-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чумырен,
чумыр-ен
чумыро-ен
gather.in.a.pile-CVB
vb2-adv
машина
машина
машина
machine
no
дене
дене
дене
with
po
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
тӱҥалеш
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
Америкысе
Америкысе
америкысе
American
ad
Америкысе
Америкы-се
Америке-сЕ
America-ADJ
pn-deriv.ad
фермер
фермер
фермер
farmer
no
деч
деч
деч
from
po
мӧҥгӧ
мӧҥгӧ
мӧҥгӧ
home
av/no/po
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-263


— Мыланем интересне, — коклашке Василий Александрович пурыш, — ну, мландыжым те ик верыш чумырен пуэда, а машиныжым кресаньык мо дене налеш?

Мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
интересне, —
***
***
***
***
коклашке
коклашке
коклашке
into
av/po
коклашке
кокла-шке
кокла-шкЕ
distance-ILL
ad/no-case
коклашке
кок-ла-шке
кок-ла-шкЕ
cook-PL-ILL
no-num-case
коклашке
кок-ла-шке
кок-ла-шкЕ
two-PL-ILL
nm-num-case
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
пурыш, —
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш, —
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ну,
ну
ну
well
in/pa
мландыжым
мланды-жы-м
мланде-жЕ-м
land-3SG-ACC
no-poss-case
мландыжым
мланды-жы-м
мланде-жЕ-м
Earth-3SG-ACC
pn-poss-case
те
те
те
2PL
pr
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
верыш
вер-ыш
вер-ш
place-ILL
no-case
чумырен
чумыр-ен-Ø
чумыро-ен-Ø
gather.in.a.pile-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чумырен
чумыр-ен
чумыро-ен
gather.in.a.pile-CVB
vb2-adv
пуэда,
пуэд-а
пуэде-а
give-3SG
vb2-pers
пуэда,
пу}-эда
пуо-еда
give-2PL
vb2-pers
пуэда,
пу}-эда
пуо-еда
blow-2PL
vb2-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
машиныжым
***
***
***
***
кресаньык
кресаньык
кресаньык
peasant
no
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
дене
дене
дене
with
po
налеш?
нал[ь]-еш
нал'е-еш
soft.red.clay-LAT
no-case
налеш?
нал-еш
нал-еш
take-3SG
vb1-pers



1-2-2-264


Адак кум-ныл десятинылан могай машиным налман?

Адак
Адак
адак
again
av
кум-ныл
кум-ныл
кум-ныл
three.or.four
nm
десятинылан
***
***
***
***
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
машиным
***
***
***
***
налман?
налм-ан
налме-ан
purchasing-with
ad-deriv.ad
налман?
нал-ман
нал-ман
take-INF.NEC
vb1-inf
налман?
нал-м-ан
нал-мЕ-ан
take-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad



1-2-2-265


Вет Америкысе кажне поян фермер витле-кудло десятин мландым куча.

Вет
Вет
вет
so
co/pa
Америкысе
Америкысе
америкысе
American
ad
Америкысе
Америкы-се
Америке-сЕ
America-ADJ
pn-deriv.ad
кажне
кажне
кажне
each
pr
поян
поян
поян
rich
ad/av/no
фермер
фермер
фермер
farmer
no
витле-кудло
витле-кудло
витлекудло
fiftysixty
nmnm
витле-кудло
витле-Ø-кудло
витле-Øкудло
complain-IMP.2SGsixty
vb2-mood.persnm
витле-кудло
витле-Ø-кудло
витле-Øкудло
complain-CNGsixty
vb2-connnm
десятин
десятин
десятин
desiatina1.09.ha
no
мландым
мланды-м
мланде-м
land-ACC
no-case
мландым
мланды-м
мланде-м
Earth-ACC
pn-case
куча.
куча
куча
residue
no
куча.
куч-а
кучо-а
hold-3SG
vb2-pers



1-2-2-266


— Первыйлан шогавуйым кудалтен, плугым налеш гынат, пеш сай лиеш, — ыш чакне землемер.

Первыйлан
Первый-лан
первый-лан
first-DAT
ad/av/nm-case
Первыйлан
Первый-ла-н
первый-ла-н
first-PL-GEN
ad/av/nm-num-case
шогавуйым
шогавуй-ым
шогавуй-м
plough-ACC
no-case
кудалтен,
кудалт-ен-Ø
кудалте-ен-Ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кудалтен,
кудалт-ен
кудалте-ен
throw-CVB
vb2-adv
плугым
плуг-ым
плуг-м
plough-ACC
no-case
налеш
нал[ь]-еш
нал'е-еш
soft.red.clay-LAT
no-case
налеш
нал-еш
нал-еш
take-3SG
vb1-pers
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
сай
сай
сай
good
ad/av
лиеш, —
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш, —
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
чакне
чакне-Ø
чакне-Ø
move.back-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чакне
чакне-Ø
чакне-Ø
move.back-CNG
vb2-conn
землемер.
землемер
землемер
surveyor
no



1-2-2-267


— Вара, илен-толын, моло машинымат налын кертеш.

Вара,
Вара
вара
then
av/pa
Вара,
Вара
вара
pole
no
Вара,
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
илен-толын,
илен-толын
илен-толын
with.time
av
моло
моло
моло
other
no/pr
машинымат
***
***
***
***
налын
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
кертеш.
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш.
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers



1-2-2-268


— Адак иктым йоднем, — тидыжым ала Матвей Николаевич каласа, — Аркамбал обществыште мыняр еҥ мландым посна пӱчкыкташ шонышо уло?

Адак
Адак
адак
again
av
иктым
икты-м
икте-м
one-ACC
nm/pr-case
йоднем, —
йод-не-м
йод-не-м
ask-DES-1SG
vb1-mood-pers
тидыжым
тиды-жы-м
тиде-жЕ-м
this-3SG-ACC
pr-poss-case
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na
каласа, —
калас-а
каласе-а
say-3SG
vb2-pers
Аркамбал
Аркамбал
аркамбал
hill
no
обществыште
обществы-ште
обществе-штЕ
society-INE
no-case
мыняр
мыняр
мыняр
how.many
av/co/pr
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
мландым
мланды-м
мланде-м
land-ACC
no-case
мландым
мланды-м
мланде-м
Earth-ACC
pn-case
посна
посна
посна
isolated
ad/av
пӱчкыкташ
пӱчк-ыкт-аш
пӱчк-ктЕ-аш
cut-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
пӱчкыкташ
пӱчк-ыкт-аш
пӱчк-ктЕ-аш
sharpen-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
шонышо
шонышо
шонышо
worried
ad/no
шонышо
шоны-шо
шоно-шЕ
think-PTCP.ACT
vb2-ad
уло?
уло
уло
is
ad/no/vb



1-2-2-269


— Але шуко манаш ок лий.

Але
Але
але
or
av/co/pa
Але
Але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Але
Але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
манаш
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-270


Первый ме мландым ял ден ялыным ойырена.

Первый
Первый
первый
first
ad/av/nm
ме
ме
ме
1PL
pr
мландым
мланды-м
мланде-м
land-ACC
no-case
мландым
мланды-м
мланде-м
Earth-ACC
pn-case
ял
ял
ял
village
no
ден
ден
ден
and
co
ялыным
ял-ын-ым
ял-н-м
village-GEN-ACC
no-case-case
ойырена.
ойыр-ена
ойыро-ена
separate-1PL
vb2-pers



1-2-2-271


Тиде жапыште калыклан ыҥылыктараш кӱлеш: мландым шкалан пӱчкыктымын могай пайдаже уло.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
калыклан
калыкл-ан
калыкле-ан
national-with
ad-deriv.ad
калыклан
калык-лан
калык-лан
people-DAT
no-case
калыклан
калык-ла-н
калык-ла-н
people-PL-GEN
no-num-case
ыҥылыктараш
***
***
***
***
кӱлеш:
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш:
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
мландым
мланды-м
мланде-м
land-ACC
no-case
мландым
мланды-м
мланде-м
Earth-ACC
pn-case
шкалан
шкалан
шкалан
oneself
pr
шкалан
шкала-н
шкала-ан
scale-with
no-deriv.ad
шкалан
шкала-н
шкала-н
scale-GEN
no-case
пӱчкыктымын
пӱчк-ыкты-мы-н
пӱчк-ктЕ-мЕ-н
cut-CAUS-PTCP.PASS-GEN
vb1-deriv.v-ad-case
пӱчкыктымын
пӱчк-ыкты-мы-н
пӱчк-ктЕ-мЕ-н
sharpen-CAUS-PTCP.PASS-GEN
vb1-deriv.v-ad-case
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
пайдаже
пайда-же
пайда-жЕ
use-3SG
no-poss
пайдаже
пай-да-же
пай-да-жЕ
share-2PL-3SG
no-poss-poss
пайдаже
пай-да-же
пай-да-жЕ
fried.meat-2PL-3SG
no-poss-poss
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



1-2-2-272


Кресаньык умыла гын, община дене кучымо мланде ок лий, — Зверев, тыге кадыртыл, вашмутым пуыш.

Кресаньык
Кресаньык
кресаньык
peasant
no
умыла
умыл-а
умыло-а
understand-3SG
vb2-pers
умыла
умы-Ø-ла
умо-Ø-ла
ripen-CNG-STR
vb2-conn-enc
гын,
гын
гын
if
co/pa
община
***
***
***
***
дене
дене
дене
with
po
кучымо
кучымо
кучымо
caught
ad
кучымо
кучы-мо
кучо-мЕ
hold-PTCP.PASS
vb2-ad
мланде
мланде
мланде
land
no
мланде
мланде
мланде
Earth
pn
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий, —
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий, —
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий, —
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
Зверев,
Зверев
Зверев
Zverev
na
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
кадыртыл,
кадыртыл-Ø
кадыртыл-Ø
bend-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кадыртыл,
кадыртыл-Ø
кадыртыл-Ø
bend-CNG
vb1-conn
кадыртыл,
кадыртыл-Ø
кадыртыл-Ø
bend-CVB
vb1-adv
вашмутым
вашмут-ым
вашмут-м
answer-ACC
no-case
пуыш.
пу-ыш
пу-ш
wood-ILL
no-case
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-273


Тыгай паша нерген кутырымо мут Ольга Павловналан ыш келше:

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
паша
паша
паша
work
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
кутырымо
кутырымо
кутырымо
speech
ad
кутырымо
кутыры-мо
кутыро-мЕ
talk-PTCP.PASS
vb2-ad
мут
мут
мут
word
no
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловналан
Павловналан
Павловналан
Pavlovnalan
na
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
келше:
кел-ше
кел-шЕ
step-PTCP.ACT
vb1-ad
келше:
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
келше:
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-CNG
vb2-conn



1-2-2-274


— Матвей Николаевич, тыгай нерген шке канцелярийыштет, адак орол пӧртыштӧ але волостной сходышто мутланыметат сита.

Матвей
Матвей
Матвей
Matvey
na
Николаевич,
Николаевич
Николаевич
Nikolayevich
na
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
шке
шке
шке
REFL
pr
канцелярийыштет,
канцелярий-ышт-ет
канцелярий-штЕ-ет
office-INE-2SG
no-case-poss
адак
адак
адак
again
av
орол
орол
орол
watchman
no
пӧртыштӧ
пӧрт-ыштӧ
пӧрт-штЕ
house-INE
no-case
пӧртыштӧ
пӧртыш-тӧ
пӧртыш-штЕ
coenurosis-INE
no-case
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
волостной
волостной
волостной
volost
ad
сходышто
сход-ышто
сход-штЕ
gathering-INE
no-case
мутланыметат
мутланым-ет-ат
мутланыме-ет-ат
informal-2SG-and
ad-poss-enc
мутланыметат
мутланы-м-ет-ат
мутлане-мЕ-ет-ат
talk-PTCP.PASS-2SG-and
vb2-ad-poss-enc
сита.
сита
сита
enough
in/vb
сита.
сита
сита
sieve
no
сита.
сит-а
сите-а
suffice-3SG
vb2-pers



1-2-2-275


Тыште, ӱстелтӧрыштӧ шинчымет годым, весе нерген мутлане.

Тыште,
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште,
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
ӱстелтӧрыштӧ
ӱстелтӧр-ыштӧ
ӱстелтӧр-штЕ
place.at.table-INE
no-case
шинчымет
шинчым-ет
шинчыме-ет
sitting-2SG
ad-poss
шинчымет
шинчы-м-ет
шинче-мЕ-ет
sit-PTCP.PASS-2SG
vb2-ad-poss
шинчымет
шинчы-м-ет
шинче-мЕ-ет
know-PTCP.PASS-2SG
vb2-ad-poss
годым,
годым
годым
during
po
весе
весе
весе
different
ad/no/pr
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
мутлане.
мутлане-Ø
мутлане-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мутлане.
мутлане-Ø
мутлане-Ø
talk-CNG
vb2-conn



1-2-2-276


Вара Григорий Петрович век савырнен йодо:

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
век
век
век
at.all
av
век
век
век
to
po
савырнен
савырн-ен-Ø
савырне-ен-Ø
turn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
савырнен
савырн-ен
савырне-ен
turn-CVB
vb2-adv
йодо:
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-277


— Григорий Петрович, тый сонарым йӧратет?

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тый
тый
тый
2SG
pr
сонарым
сонар-ым
сонар-м
hunting-ACC
no-case
йӧратет?
йӧрат-ет
йӧрате-ет
love-2SG
vb2-pers



1-2-2-278


Тыгай вучыдымо мутым колын, Григорий Петрович трукышто нимом пелешташ ӧрӧ.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
вучыдымо
вучыдымо
вучыдымо
unexpected
ad
вучыдымо
вучы-дымо
вучо-дымЕ
wait-PTCP.NEG
vb2-ad
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
колын,
кол-ын
кол-н
fish-GEN
no-case
колын,
кол-ын
кол-н
Pisces-GEN
no-case
колын,
колы-н
коло-н
twenty-GEN
nm-case
колын,
кол-ын-Ø
кол-н-Ø
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колын,
кол-ын
кол-н
hear-CVB
vb1-adv
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
трукышто
трукышто
трукышто
in.surprise
av
нимом
н'имом
н'имом
nothing
pr
нимом
н'имо-м
н'имо-м
nothing-ACC
ad/av/pr-case
пелешташ
пелешт-аш
пелеште-аш
say-INF
vb2-inf
ӧрӧ.
ӧрӧ
ӧрӧ
groove
no
ӧрӧ.
ӧр-ӧ
ӧр-Е
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-279


Григорий Петрович, чынжымак каласаш гын, але марте ик тришкамат пуштын огыл.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
чынжымак
чынжымак
чынжымак
indeed
av
чынжымак
чынжым-ак
чынжым-ак
indeed-STR
pa-enc
чынжымак
чын-жы-м-ак
чын-жЕ-м-ак
truth-3SG-ACC-STR
ad/av/no-poss-case-enc
каласаш
калас-аш
каласе-аш
say-INF
vb2-inf
гын,
гын
гын
if
co/pa
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
марте
марте
марте
up.to
po
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
тришкамат
тришка-м-ат
тришка-м-ат
teal-ACC-and
no-case-enc
тришкамат
тришка-м-ат
тришка-ем-ат
teal-1SG-and
no-poss-enc
тришкамат
тришка-м-ат
тришка-ем-ат
teal-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
тришкамат
тришка-м-ат
тришка-ем-ат
teal-TRANS-3PL
no-deriv.v-pers
тришкамат
тришка-м-а-т
тришка-ем-а-ат
teal-TRANS-3SG-and
no-deriv.v-pers-enc
тришкамат
тришка-м-Ø-ат
тришка-ем-Ø-ат
teal-TRANS-CNG-and
no-deriv.v-conn-enc
тришкамат
тришка-м-Ø-ат
тришка-ем-Ø-ат
teal-TRANS-CVB-and
no-deriv.v-adv-enc
тришкамат
тришка-м--ат
тришка-ем-Е-ат
teal-TRANS-PST1.3SG-and
no-deriv.v-tense.pers-enc
пуштын
пушты-н
пушто-н
oat.flour-GEN
no-case
пуштын
пушты-н
пушто-н
stomach-GEN
no-case
пуштын
пушт-ын-Ø
пушт-н-Ø
kill-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пуштын
пушт-ын
пушт-н
kill-CVB
vb1-adv
пуштын
пу-шт-ын
пу-шт-н
wood-3PL-GEN
no-poss-case
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-2-280


Кернак, изиж годым чӱчаш дене ӧршым кучен.

Кернак,
Кернак
кернак
really
pa
Кернак,
Кер-на-к
кер-на-ак
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
изиж
изи-ж
изи-жЕ
small-3SG
ad/no-poss
годым
годым
годым
during
po
чӱчаш
чӱчаш
чӱчаш
snare
no
чӱчаш
чӱчаш
чӱчаш
stick
no
чӱчаш
чӱч-аш
чӱч-аш
wear.out-INF
vb1-inf
чӱчаш
чӱч-аш
чӱчӧ-аш
drip-INF
vb2-inf
чӱчаш
чӱч-аш
чӱчӧ-аш
hollow-INF
vb2-inf
дене
дене
дене
with
po
ӧршым
ӧрш-ым
ӧрш-м
bullfinch-ACC
no-case
ӧршым
ӧршы-м
ӧршӧ-м
surprised-ACC
ad-case
ӧршым
ӧр-шы-м
ӧр-шЕ-м
be.surprised-PTCP.ACT-ACC
vb1-ad-case
кучен.
куч-ен-Ø
кучо-ен-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен.
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv



1-2-2-281


Но тидым сонар манаш лиеш мо?

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
тидым
тиды-м
тиде-м
this-ACC
pr-case
сонар
сонар
сонар
hunting
no
манаш
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



1-2-2-282


Григорий Петровичым Василий Александрович утарыш:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
утарыш:
утары-ш-Ø
утаре-ш-Ø
save-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-283


— Ольга Павловна, сонарым кӧ ок йӧрате?

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна,
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
сонарым
сонар-ым
сонар-м
hunting-ACC
no-case
кӧ
кӧ
кӧ
who
pr
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
йӧрате?
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрате?
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-CNG
vb2-conn



1-2-2-284


Григорий Петровичлан киндым ит пукшо, только сонарыш колто.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
киндым
кинды-м
кинде-м
bread-ACC
no-case
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
пукшо,
пук-шо
пук-жЕ
[X]-3SG
de-poss
пукшо,
пукшо-Ø
пукшо-Ø
feed-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пукшо,
пукшо-Ø
пукшо-Ø
feed-CNG
vb2-conn
только
только
только
but
co/pa
сонарыш
сонар-ыш
сонар-ш
hunting-ILL
no-case
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-CNG
vb2-conn



1-2-2-285


Шке эрыкше лиеш ыле гын, тудо школжымат кожлашке наҥгаен шында ыле.

Шке
шке
шке
REFL
pr
эрыкше
эрык-ше
эрык-жЕ
freedom-3SG
ad/no-poss
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
ыле
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
школжымат
школ-жы-м-ат
школ-жЕ-м-ат
school-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
кожлашке
кожла-шке
кожла-шкЕ
forest-ILL
no-case
кожлашке
кож-ла-шке
кож-ла-шкЕ
spruce-PL-ILL
no-num-case
наҥгаен
наҥга[й]-ен-Ø
наҥгае-ен-Ø
take-PST2-3SG
vb2-tense-pers
наҥгаен
наҥга[й]-ен
наҥгае-ен
take-CVB
vb2-adv
шында
шынд-а
шынде-а
put-3SG
vb2-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-286


Григорий Петрович яндар южым пеш йӧрата.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
яндар
яндар
яндар
clean
ad/av/no
южым
юж-ым
юж-м
air-ACC
no-case
южым
южы-м
южо-м
some-ACC
pr-case
южым
ю-жы-м
ю-жЕ-м
magic-3SG-ACC
no-poss-case
южым
ю-жы-м
ю-жЕ-м
cool-3SG-ACC
no-poss-case
пеш
пеш
пеш
very
av
йӧрата.
йӧрат-а
йӧрате-а
love-3SG
vb2-pers



1-2-2-287


А кызытсе школышто шӱлаш йӧсӧ.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
кызытсе
кызытсе
кызытсе
present
ad
школышто
школ-ышто
школ-штЕ
school-INE
no-case
шӱлаш
шӱл-аш
шӱлӧ-аш
breathe-INF
vb2-inf
йӧсӧ.
йӧсӧ
йӧсӧ
difficult
ad/no
йӧсӧ.
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧсӧ.
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-CNG
vb2-conn



1-2-2-288


— Лиеш гын, мыят шке канцелярием чодырашке куанен наҥгаем ыле, — Зверев мане.

Лиеш
Лиеш
лиеш
soon
pa
Лиеш
Ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
мыят
мый-[а]т
мый-ат
1SG-and
pr-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
канцелярием
канцеляри[й]-ем
канцелярий-ем
office-1SG
no-poss
канцелярием
канцеляри[й]-ем-Ø
канцелярий-ем-Ø
office-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
канцелярием
канцеляри[й]-ем-Ø
канцелярий-ем-Ø
office-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
канцелярием
канцеляри[й]-ем-Ø
канцелярий-ем-Ø
office-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чодырашке
чодыра-шке
чодыра-шкЕ
forest-ILL
no-case
чодырашке
чодыра-шке
чодыра-шкЕ
coarse-ILL
ad-case
куанен
куанен
куанен
happily
av
куанен
куан-ен-Ø
куане-ен-Ø
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
куанен
куан-ен
куане-ен
rejoice-CVB
vb2-adv
наҥгаем
наҥга[й]-ем
наҥгае-ем
take-1SG
vb2-pers
ыле, —
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
мане.
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-289


— Тый тугеже вара земский начальник от лий ыле, зверский начальник лият ыле, — Зверевым йочала ончен, Василий Александрович пелештыш.

Тый
тый
тый
2SG
pr
тугеже
тугеже
тугеже
so
av/pa/pr
тугеже
туге-же
туге-жЕ
so-3SG
av/pa-poss
тугеже
ту-ге-же
ту-ге-жЕ
that-COM-3SG
pr-case-poss
тугеже
ту-ге-же
ту-ге-жЕ
gland-COM-3SG
no-case-poss
тугеже
ту-ге-же
ту-ге-жЕ
banner-COM-3SG
no-case-poss
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
от
о-т
о-т
NEG-2SG
vb-pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
зверский
***
***
***
***
начальник
начальник
начальник
head
no
лият
ли[й]-[а]т
лий-ат
be-2SG
vb1-pers
лият
ли[й]-[]-[а]т
лий-Е-ат
be-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
ыле, —
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Зверевым
Зверевым
Зверевым
Zverevym
na
йочала
йочала
йочала
childishly
av
йочала
йоча-ла
йоча-ла
child-COMP
no-case
йочала
йоча-ла
йоча-ла
child-PL
no-num
йочала
йоча-ла
йоча-ла
child-STR
no-enc
ончен,
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен,
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-290


— Мемнан чодыраште янлык шуко, ныл йоланжат, кок йоланжат...

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
forest-INE
no-case
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
coarse-INE
ad-case
янлык
янлык
янлык
animal
no
шуко,
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
ныл
ныл
ныл
four
nm
йоланжат,
йолан-ж-ат
йолан-жЕ-ат
footed-3SG-and
ad-poss-enc
йоланжат,
йола-н-ж-ат
йола-ан-жЕ-ат
fault-with-3SG-and
no-deriv.ad-poss-enc
йоланжат,
йол-ан-ж-ат
йол-ан-жЕ-ат
foot-with-3SG-and
no-deriv.ad-poss-enc
йоланжат,
йола-н-ж-ат
йола-н-жЕ-ат
fault-GEN-3SG-and
no-case-poss-enc
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
йоланжат...
йолан-ж-ат
йолан-жЕ-ат
footed-3SG-and
ad-poss-enc
йоланжат...
йола-н-ж-ат
йола-ан-жЕ-ат
fault-with-3SG-and
no-deriv.ad-poss-enc
йоланжат...
йол-ан-ж-ат
йол-ан-жЕ-ат
foot-with-3SG-and
no-deriv.ad-poss-enc
йоланжат...
йола-н-ж-ат
йола-н-жЕ-ат
fault-GEN-3SG-and
no-case-poss-enc



1-2-2-291


Землемер, ӧрын, вуйжым нӧлтале, вилкыж дене тӱрвыжым шуралтыш.

Землемер,
Землемер
землемер
surveyor
no
ӧрын,
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын,
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын,
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын,
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын,
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
вуйжым
вуй-жы-м
вуй-жЕ-м
head-3SG-ACC
no-poss-case
нӧлтале,
нӧлтал-'е
нӧлтал-Е
raise-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вилкыж
вилкы-ж
вилке-жЕ
fork-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
тӱрвыжым
тӱрвы-жы-м
тӱрвӧ-жЕ-м
lip-3SG-ACC
no-poss-case
шуралтыш.
шуралтыш
шуралтыш
injection
no
шуралтыш.
шуралты-ш-Ø
шуралте-ш-Ø
stick.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-292


Докторын нер ӱмбалныже шинчалыкше шӧрын кайыш.

Докторын
Доктор-ын
доктор-н
doctor-GEN
no-case
нер
нер
нер
nose
no
ӱмбалныже
ӱмбалны-же
ӱмбалне-жЕ
above-3SG
av/po-poss
шинчалыкше
шинчалык-ше
шинчалык-жЕ
glasses-3SG
no-poss
шинчалыкше
шинча-лык-ше
шинча-лык-жЕ
eye-for-3SG
no-deriv.ad-poss
шӧрын
шӧрын
шӧрын
slantwise
ad/av/no
шӧрын
шӧр-ын
шӧр-н
milk-GEN
no-case
шӧрын
шӧр-ын
шӧр-н
edge-GEN
no-case
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-2-2-293


Зоя Ивановна ден Григорий Петровичат ыҥылыдымын ончат...

Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичат
Петровичат
Петровичат
Petrovichat
na
ыҥылыдымын
***
***
***
***
ончат...
онч-ат
ончо-ат
look-3PL
vb2-pers
ончат...
онч-а-т
ончо-а-ат
look-3SG-and
vb2-pers-enc
ончат...
онч-Ø-ат
ончо-Ø-ат
look-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-2-294


Ольга Павловна ден Тамара ала-мом вучышыла койыт.

Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловна
Павловна
Павловна
Pavlovna
na
ден
ден
ден
and
co
Тамара
Тамара
Тамара
Tamara
na
ала-мом
ала-мо-м
ала-мо-м
something-ACC
pa/pr-case
вучышыла
вучышы-ла
вучышо-ла
waiting-COMP
ad-case
вучышыла
вучышы-ла
вучышо-ла
waiting-PL
ad-num
вучышыла
вучышы-ла
вучышо-ла
waiting-STR
ad-enc
вучышыла
вучы-шыла
вучо-шыла
wait-CVB.SIM
vb2-adv
вучышыла
вучы-шы-ла
вучо-шЕ-ла
wait-PTCP.ACT-COMP
vb2-ad-case
вучышыла
вучы-шы-ла
вучо-шЕ-ла
wait-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
вучышыла
вучы-шы-ла
вучо-шЕ-ла
wait-PTCP.ACT-STR
vb2-ad-enc
койыт.
кой-ыт
кой-ыт
be.visible-3PL
vb1-pers



1-2-2-295


Зверевын шинчапунжо овараш тӱҥале.

Зверевын
Зверевын
Зверевын
Zverevyn
na
шинчапунжо
***
***
***
***
овараш
овар-аш
оваре-аш
rise-INF
vb2-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-296


Василий Александрович, нимом шиждымыла, иктыланат пелешташ эрыкым пуыде, умбаке ойла:

Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович,
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
нимом
н'имом
н'имом
nothing
pr
нимом
н'имо-м
н'имо-м
nothing-ACC
ad/av/pr-case
шиждымыла,
шиждымы-ла
шиждыме-ла
insensitive-COMP
ad-case
шиждымыла,
шиждымы-ла
шиждыме-ла
insensitive-PL
ad-num
шиждымыла,
шиждымы-ла
шиждыме-ла
insensitive-STR
ad-enc
шиждымыла,
шиж-дымы-ла
шиж-дымЕ-ла
feel-PTCP.NEG-COMP
vb1-ad-case
шиждымыла,
шиж-дымы-ла
шиж-дымЕ-ла
feel-PTCP.NEG-PL
vb1-ad-num
шиждымыла,
шиж-дымы-ла
шиж-дымЕ-ла
feel-PTCP.NEG-STR
vb1-ad-enc
иктыланат
икты-лан-ат
икте-лан-ат
one-DAT-and
nm/pr-case-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-COMP-1PL-and
nm/pr-case-poss-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-PL-1PL-and
nm/pr-num-poss-enc
иктыланат
икты-ла-н-ат
икте-ла-н-ат
one-PL-GEN-and
nm/pr-num-case-enc
пелешташ
пелешт-аш
пелеште-аш
say-INF
vb2-inf
эрыкым
эрык-ым
эрык-м
freedom-ACC
ad/no-case
пуыде,
пуы-де
пуо-де
give-CVB.NEG
vb2-adv
пуыде,
пуы-де
пуо-де
blow-CVB.NEG
vb2-adv
умбаке
умбаке
умбаке
far
av
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла:
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла:
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла:
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла:
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



1-2-2-297


— Мыйын шонымаштемат, южо еҥлан чодыраште сайрак лиеш.

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
шонымаштемат,
шонымаш-т-ем-ат
шонымаш-штЕ-ем-ат
thought-INE-1SG-and
no-case-poss-enc
шонымаштемат,
шоны-маш-т-ем-ат
шоно-маш-штЕ-ем-ат
think-NMLZ-INE-1SG-and
vb2-deriv.n-case-poss-enc
южо
южо
южо
some
pr
южо
ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
южо
ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
еҥлан
еҥ-лан
еҥ-лан
person-DAT
ad/no-case
еҥлан
еҥ-ла-н
еҥ-ла-н
person-PL-GEN
ad/no-num-case
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
forest-INE
no-case
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
coarse-INE
ad-case
сайрак
сайрак
сайрак
better
ad
сайрак
сай-рак
сай-рак
good-COMP
ad/av-deg
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



1-2-2-298


А теве мый, чодыра кондуктор улам гынат, айдеме деч посна илен ом керт.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
мый,
мый
мый
1SG
pr
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
кондуктор
кондуктор
кондуктор
conductor
no
улам
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
айдеме
айдеме
айдеме
human
no
деч
деч
деч
from
po
посна
посна
посна
isolated
ad/av
илен
ил'е-н
ил'е-н
damp-GEN
ad-case
илен
ил-ен-Ø
иле-ен-Ø
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
илен
ил-ен
иле-ен
live-CVB
vb2-adv
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-2-2-299


Мый иктаж кече айдемым ом уж гын, мыланем йӧсын чучаш тӱҥалеш.

Мый
мый
мый
1SG
pr
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
айдемым
айдемы-м
айдеме-м
human-ACC
no-case
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
уж
уж
уж
already
av/pa
уж
у-ж
у-жЕ
new-3SG
ad/no-poss
уж
у-ж
у-жЕ
oh-3SG
in-poss
уж
уж-Ø
уж-Ø
see-IMP.2SG
vb1-mood.pers
уж
уж-Ø
уж-Ø
see-CNG
vb1-conn
уж
уж-Ø
уж-Ø
see-CVB
vb1-adv
уж
у-Ø-ж
уо-Ø-жЕ
take.care.of-CNG-3SG
vb2-conn-poss
уж
у-Ø-ж
уо-Ø-жЕ
stroke-CNG-3SG
vb2-conn-poss
гын,
гын
гын
if
co/pa
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
йӧсын
йӧсын
йӧсын
difficultly
av
йӧсын
йӧсы-н
йӧсӧ-н
difficult-GEN
ad/no-case
чучаш
чуч-аш
чуч-аш
seem-INF
vb1-inf
тӱҥалеш.
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers



1-2-2-300


Мый айдемым пеш йӧратем.

Мый
мый
мый
1SG
pr
айдемым
айдемы-м
айдеме-м
human-ACC
no-case
пеш
пеш
пеш
very
av
йӧратем.
йӧрат-ем
йӧрате-ем
love-1SG
vb2-pers



1-2-2-301


Мыйын шонымаштем, тиде шотышто ме доктор дене пеш келшена.

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
шонымаштем,
шонымаш-т-ем
шонымаш-штЕ-ем
thought-INE-1SG
no-case-poss
шонымаштем,
шоны-маш-т-ем
шоно-маш-штЕ-ем
think-NMLZ-INE-1SG
vb2-deriv.n-case-poss
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
ме
ме
ме
1PL
pr
доктор
доктор
доктор
doctor
no
дене
дене
дене
with
po
пеш
пеш
пеш
very
av
келшена.
келш-ена
келше-ена
appeal.to-1PL
vb2-pers



1-2-2-302


Докторат шке пациентше-влакым пеш йӧрата.

Докторат
Доктор-ат
доктор-ат
doctor-and
no-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
пациентше-влакым
пациент-ше-влак-ым
пациент-жЕ-влак-м
patient-3SG-PL-ACC
no-poss-num-case
пеш
пеш
пеш
very
av
йӧрата.
йӧрат-а
йӧрате-а
love-3SG
vb2-pers



1-2-2-303


Уке гын, тыгай маска лукышто интеллигент еҥ кузе коло вич ий служитлен кертеш ыле?

Уке
Уке
уке
no
ad/no/pa
гын,
гын
гын
if
co/pa
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
маска
маска
маска
bear
no
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
corner-INE
no-case
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
интеллигент
интеллигент
интеллигент
intellectual
no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
коло
коло
коло
twenty
nm
коло
коло-Ø
коло-Ø
die-IMP.2SG
vb2-mood.pers
коло
коло-Ø
коло-Ø
die-CNG
vb2-conn
вич
вич
вич
five
nm
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CVB
vb1-adv
служитлен
служитл-ен-Ø
служитле-ен-Ø
serve-PST2-3SG
vb2-tense-pers
служитлен
служитл-ен
служитле-ен
serve-CVB
vb2-adv
кертеш
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers
ыле?
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-304


Доктор, лӱшкыктен, тарелкыжым шӱкале, кынел шогале, Ольга Павловнан кидшым шупшале, вара мане:

Доктор,
Доктор
доктор
doctor
no
лӱшкыктен,
лӱшкыкт-ен-Ø
лӱшкыктӧ-ен-Ø
shake-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лӱшкыктен,
лӱшкыкт-ен
лӱшкыктӧ-ен
shake-CVB
vb2-adv
лӱшкыктен,
лӱшкы-кт-ен-Ø
лӱшкӧ-ктЕ-ен-Ø
make.noise-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
лӱшкыктен,
лӱшкы-кт-ен
лӱшкӧ-ктЕ-ен
make.noise-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
тарелкыжым
тарелкы-жы-м
тарелке-жЕ-м
plate-3SG-ACC
no-poss-case
шӱкале,
шӱкал-'е
шӱкал-Е
push-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогале,
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале,
шогал-'е
шогал-Е
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале,
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-CNG
vb2-conn
Ольга
Ольга
Ольга
Ol'ga
na
Павловнан
Павловнан
Павловнан
Pavlovnan
na
кидшым
кид-шы-м
кид-жЕ-м
hand-3SG-ACC
no-poss-case
шупшале,
шупшал-'е
шупшал-Е
kiss-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
мане:
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-305


— Сийланда тау лийже.

Сийланда
Сий-лан-да
сий-лан-да
food.and.drink-DAT-2PL
no-case-poss
тау
тау
тау
thanks
in/no
лийже.
лийже
лийже
let's.imagine
pa
лийже.
лий-же
лий-жЕ
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лийже.
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лийже.
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss



1-2-2-306


Тыланет тымык йӱд лийже, манаш мыланем эрыкым пу.

Тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
Тыланет
Тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
Тыланет
Тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
Тыланет
Тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
тымык
тымык
тымык
quiet
ad/no
йӱд
йӱд
йӱд
night
no
лийже,
лийже
лийже
let's.imagine
pa
лийже,
лий-же
лий-жЕ
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лийже,
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лийже,
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss
манаш
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
эрыкым
эрык-ым
эрык-м
freedom-ACC
ad/no-case
пу.
пу
пу
wood
no
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn



1-2-2-307


Моло-влакат кынельыч, оза-влаклан таум ыштышт.

Моло-влакат
Моло-влак-ат
моло-влак-ат
other-PL-and
no/pr-num-enc
кынельыч,
кын'ел-ьыч
кын'ел-ыч
get.up-PST1.2SG
vb1-tense.pers
кынельыч,
кын'ел-ьыч
кын'ел-ыч
get.up-PST1.3PL
vb1-tense.pers
оза-влаклан
оза-влак-лан
оза-влак-лан
owner-PL-DAT
no-num-case
таум
тау-м
тау-м
thanks-ACC
in/no-case
ыштышт.
ышты-шт
ыште-шт
do-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ыштышт.
ышты-ш-т
ыште-ш-т
do-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-2-2-308


Зверев аҥыра еҥ огыл, но Василий Александровичын дерзостьшым тудо нигунарат вучен огыл, сандене тунамак кӱрлын огыл... * * *

Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
аҥыра
аҥыра
аҥыра
stupid
ad/no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александровичын
Александровичын
Александровичын
Aleksandrovichyn
na
дерзостьшым
***
***
***
***
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
нигунарат
н'игунар-ат
н'игунар-ат
not.at.all-and
av/pr-enc
нигунарат
н'игунар-ат
н'игунаре-ат
[X]-and
av/pr-enc
вучен
вуч-ен-Ø
вучо-ен-Ø
wait-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вучен
вуч-ен
вучо-ен
wait-CVB
vb2-adv
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
сандене
сандене
сандене
therefore
co
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
кӱрлын
кӱрлын
кӱрлын
finally
av
кӱрлын
кӱрл-ын-Ø
кӱрл-н-Ø
tear.off-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кӱрлын
кӱрл-ын
кӱрл-н
tear.off-CVB
vb1-adv
огыл... * * *
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-2-2-309


Лумым келын, урем дене каймышт годым Григорий Петрович Василий Александрович деч йодо:

Лумым
Лум-ым
лум-м
snow-ACC
no-case
Лумым
Лум-ым
лум-ым
snow-PST1.1SG
vb1-tense.pers
келын,
кел-ын-Ø
кел-н-Ø
step-PST2-3SG
vb1-tense-pers
келын,
кел-ын
кел-н
step-CVB
vb1-adv
урем
урем
урем
street
no
урем
ур-ем
ур-ем
squirrel-1SG
no-poss
урем
ур-ем
уро-ем
bury-1SG
vb2-pers
урем
ур-ем-Ø
ур-ем-Ø
squirrel-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
урем
ур-ем-Ø
ур-ем-Ø
squirrel-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
урем
ур-ем-Ø
ур-ем-Ø
squirrel-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
дене
дене
дене
with
po
каймышт
***
***
***
***
годым
годым
годым
during
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Василий
Василий
Василий
Vasiliy
na
Александрович
Александрович
Александрович
Aleksandrovich
na
деч
деч
деч
from
po
йодо:
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-2-2-310


— Кугунерова молан Зверев дек толын шинчын?

Кугунерова
Кугунерова
Кугунерова
Kugunerova
na
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
дек
дек
дек
to
po
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
шинчын?
шинч-ын-Ø
шинч-н-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шинчын?
шинч-ын
шинч-н
sit.down-CVB
vb1-adv



1-2-2-311


— Кок причина дене.

Кок
Кок
кок
cook
no
Кок
Кок
кок
two
nm
причина
***
***
***
***
дене.
дене
дене
with
po



1-2-2-312


Эн ончычак, Кугунерован школжыланат Зверев — почетный блюститель.

Эн
эн
эн
SUP
pa
ончычак,
ончычак
ончычак
in.advance
av
ончычак,
ончыч-ак
ончыч-ак
from.in.front.of-STR
av/po-enc
Кугунерован
Кугунерован
Кугунерован
Kugunerovan
na
школжыланат
школ-жы-лан-ат
школ-жЕ-лан-ат
school-3SG-DAT-and
no-poss-case-enc
школжыланат
школ-жы-ла-н-ат
школ-жЕ-ла-н-ат
school-3SG-PL-GEN-and
no-poss-num-case-enc
Зверев —
Зверев
Зверев
Zverev
na
почетный
почетный
почетный
honorable
ad
блюститель.
***
***
***
***



1-2-2-313


Почетный блюстительлан почет кӱлеш.

Почетный
Почетный
почетный
honorable
ad
блюстительлан
***
***
***
***
почет
почет
почет
honor
no
почет
поч-ет
поч-ет
tail-2SG
no-poss
почет
поче-т
поче-ет
one.after.another-2SG
av/po-poss
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



1-2-2-314


Почетым ыштынет гын, Зверевмыт дек толде ок лий.

Почетым
Почет-ым
почет-м
honor-ACC
no-case
Почетым
Поч-ет-ым
поч-ет-м
tail-2SG-ACC
no-poss-case
ыштынет
ышты-не-т
ыште-не-т
do-DES-2SG
vb2-mood-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
Зверевмыт
Зверевмыт
Зверевмыт
Zverevmyt
na
дек
дек
дек
to
po
толде
тол-де
тол-де
come-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-2-2-315


Нунын дек от пуро гын, нуным пагалыдымылан шотлат...

Нунын
Нунын
нунын
their
pr
Нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
дек
дек
дек
to
po
от
о-т
о-т
NEG-2SG
vb-pers
пуро
пуро-Ø
пуро-Ø
go.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пуро
пур-о
пур-Е
chew-PST1.3SG
vb1-tense.pers
пуро
пуро-Ø
пуро-Ø
go.in-CNG
vb2-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
нуным
нуным
нуным
them
pr
нуным
нуно-м
нуно-м
3PL-ACC
pr-case
пагалыдымылан
пагалыдымы-лан
пагалыдыме-лан
disrespectful-DAT
ad-case
пагалыдымылан
пагалыдымы-ла-н
пагалыдыме-ла-н
disrespectful-PL-GEN
ad-num-case
пагалыдымылан
пагалы-дымы-лан
пагале-дымЕ-лан
respect-PTCP.NEG-DAT
vb2-ad-case
пагалыдымылан
пагалы-дымы-ла-н
пагале-дымЕ-ла-н
respect-PTCP.NEG-PL-GEN
vb2-ad-num-case
шотлат...
шотл-ат
шотло-ат
count-3PL
vb2-pers
шотлат...
шот-ла-т
шот-ла-ет
use-COMP-2SG
no-case-poss
шотлат...
шот-ла-т
шот-ла-ет
use-PL-2SG
no-num-poss
шотлат...
шот-ла-т
шот-ла-ат
use-COMP-and
no-case-enc
шотлат...
шот-ла-т
шот-ла-ат
use-PL-and
no-num-enc
шотлат...
шотл-а-т
шотло-а-ат
count-3SG-and
vb2-pers-enc
шотлат...
шотл-Ø-ат
шотло-Ø-ат
count-CNG-and
vb2-conn-enc



1-2-2-316


Тидым тыят ушышкет налаш ит мондо...

Тидым
Тиды-м
тиде-м
this-ACC
pr-case
тыят
тый-[а]т
тый-ат
2SG-and
pr-enc
ушышкет
уш-ышк-ет
уш-шкЕ-ет
mind-ILL-2SG
no-case-poss
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
мондо...
мондо-Ø
мондо-Ø
forget-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мондо...
мондо-Ø
мондо-Ø
forget-CNG
vb2-conn



1-2-2-317


Вес шотшо тыгае: Зоя Ивановна ончыкыжым мыйын ватем лийшаш, сандене мыйын мутем колыштде ок керт.

Вес
Вес
вес
different
ad/pr
шотшо
шот-шо
шот-жЕ
use-3SG
no-poss
тыгае:
тыгае
тыгае
such
ad/av/no/pr
Зоя
Зоя
Зоя
Zoya
na
Ивановна
Ивановна
Ивановна
Ivanovna
na
ончыкыжым
ончыкыжым
ончыкыжым
in.future
av
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
ватем
ватем
ватем
honey
no
ватем
ват-ем
вате-ем
wife-1SG
no-poss
ватем
ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-1SG
no-poss
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
лийшаш,
лийшаш
лийшаш
coming
ad
лийшаш,
лий-шаш
лий-шаш
be-PTCP.FUT
vb1-ad
сандене
сандене
сандене
therefore
co
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
мутем
мут-ем
мут-ем
word-1SG
no-poss
мутем
мут-ем-Ø
мут-ем-Ø
word-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мутем
мут-ем-Ø
мут-ем-Ø
word-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мутем
мут-ем-Ø
мут-ем-Ø
word-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
колыштде
колышт-де
колышт-де
listen-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-2-2-318


— Тудлан Зверевмыт дек кошташ тый шӱденат мо?

Тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
Зверевмыт
Зверевмыт
Зверевмыт
Zverevmyt
na
дек
дек
дек
to
po
кошташ
кошт-аш
кошт-аш
go-INF
vb1-inf
кошташ
кошт-аш
кошто-аш
dry-INF
vb2-inf
тый
тый
тый
2SG
pr
шӱденат
шӱд-ен-ат
шӱдӧ-ен-ат
order-PST2-2SG
vb2-tense-pers
шӱденат
шӱд-ена-т
шӱдӧ-ена-ат
order-1PL-and
vb2-pers-enc
шӱденат
шӱд-ен-Ø-ат
шӱдӧ-ен-Ø-ат
order-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
шӱденат
шӱд-ен-ат
шӱдӧ-ен-ат
order-CVB-and
vb2-adv-enc
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



1-2-2-319


— Мый.

Мый.
мый
мый
1SG
pr



1-2-2-320


— Молан?

Молан?
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан?
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан?
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан?
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case



1-2-2-321


— Тидым тый весканарак умылет.

Тидым
Тиды-м
тиде-м
this-ACC
pr-case
тый
тый
тый
2SG
pr
весканарак
вескана-рак
вескана-рак
next.time-COMP
av-deg
умылет.
умыл-ет
умыл-ет
understanding-2SG
no-poss
умылет.
умыл-ет
умыло-ет
understand-2SG
vb2-pers



1-2-2-322


Тиде жапыште Зверев-влак — ватыж ден марийже — тыге мутланен, малаш возыч:

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
Зверев-влак —
Зверев-влак
Зверев-влак
Zverev-vlak
na
ватыж
ваты-ж
вате-жЕ
wife-3SG
no-poss
ватыж
ваты-ж
вате-жЕ
absorbent.cotton-3SG
no-poss
ден
ден
ден
and
co
марийже —
марий-же
марий-жЕ
Mari-3SG
no-poss
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
мутланен,
мутлан-ен-Ø
мутлане-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мутланен,
мутлан-ен
мутлане-ен
talk-CVB
vb2-adv
малаш
мал-аш
мале-аш
sleep-INF
vb2-inf
возыч:
воз-ыч
воз-ыч
lie.down-PST1.2SG
vb1-tense.pers
возыч:
воз-ыч
воз-ыч
lie.down-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-2-2-323


— Марий ок лий гын, тудо пеш интересный кавалер лиеш ыле, — мане ватыже.

Марий
Марий
марий
Mari
no
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
пеш
пеш
пеш
very
av
интересный
***
***
***
***
кавалер
кавалер
кавалер
holder.of.an.order
no
кавалер
кавалер
кавалер
admirer
no
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
ыле, —
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ватыже.
ваты-же
вате-жЕ
wife-3SG
no-poss
ватыже.
ваты-же
вате-жЕ
absorbent.cotton-3SG
no-poss



1-2-2-324


— Да, — мане марийже, — тудо талантан еҥ.

Да, —
Да
да
and
co
Да, —
Да
да
yes
pa
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
марийже, —
марий-же
марий-жЕ
Mari-3SG
no-poss
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
талантан
талантан
талантан
talented
ad
талантан
талант-ан
талант-ан
talent-with
no-deriv.ad
еҥ.
еҥ
еҥ
person
ad/no



1-2-2-325


Марий ок лий гын, мӱндыркак каен кертеш ыле.

Марий
Марий
марий
Mari
no
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
мӱндыркак
мӱндырк-ак
мӱндырк-ак
far-STR
av/po-enc
мӱндыркак
мӱндырк-ак
мӱндыркӧ-ак
far-STR
av/po-enc
каен
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
кертеш
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



The Mari Web Project is primarily based at the Department of Finno-Ugric Studies at the University of Vienna. The second stage of the project is being funded by the Kone Foundation: The Mari Web Project: Phase 2. Some of our work is carried out at the Institute of Finno-Ugric and Uralic Studies at the Ludwig Maximilian University of Munich.
Last update: 10 August 2023