Logowww.mari-language.com:
Main page » Corpus Tool » Элнет » 1-3-3

Corpus Tool Demo - Элнет - 1-3-3

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]


Аркамбал пасушто вольыкым оролышо ӱдыр-влак Мӱшыл чоҥгаш погыненыт.
Шошо кече пеш чевер.
Мланде, кечыйол дене тошкалтын, пушлана.
Элнет вес могыр чодыра ӱмбал кандалгын-ужаргын коеш.
Чачи чодыра вес могырыш онча.
Чодыра вес могырышто кӱ курык коеш.
Тудо вуйжым кӱшкӧ нӧлтен шинча.
Кӱ курык шеҥгелне изи пӧрт уло.
Тиде изи пӧртым Чачи нимогай кӱ полат денат ок вашталте, тиде пӧртыштӧ шыма гына шоҥго кува ила...
Тудо шоҥго куван эргыже Чачин ушышко чӱчкыдын пура.
Кызыт Сакар кушто гын?
Мом ышта гын?
Умбалнырак пӧръеҥ йоча-влак вуй гоч тӧрштыл модыт.
Ӱдыр икшывылан тыге модаш ок келше, изи ӱдыр-влак ондак лекше чачавуйым погат, вуйшӱдышым, ӱштымучашым ыштат.
Кугурак ӱдырышт тӱрым тӱрлат.
Чачиат моло ӱдыр-влак дене пырля нашмакым тӱрла.
Ик ӱдыр сылне йӱк дене муралтен колтыш:
Шошым кече чеверет, —
Олык шудо ужарга.
Ужар мамык коклаште
Ӱяк-мӱяк ӱпшалтеш.
Пеледыш гыч пеледышыш
Изи мӱкш чоҥештылеш.
Чевер пеледыш пеледме годым
Мемнан чонжат пеледеш.
— Кернак, — манеш вес ӱдыр, — шошым илаш путырак сай.
Молан эре шошо гай жап ок лий?
— Тый, Ови, йӧршеш аҥыра улат: шошо поян-влаклан веле сай, а мемнан гай незерлан шошо деч уда жап уке.
Ужат уна, ушкалет пыкше коштеш.
Шыжым тыгае ыле мо?
— Чачи пелештыш.
— Мый тыгежат илен ок лек шонышым, нурыш лекмеш эре нӧлтен улына, — ойгырен пелештыш Ови.
— Мемнанат ложашна пытен, да вара эре шортын шинчаш мо?
Изай бурлаклан каен, кечын пел теҥге дене ышта.
Лу кече коштеш гын, вич пуд ложашым налеш.
Мом тушто ойгыраш, — ӱдыр, кайыкла муралтен, умбакыла кайыш:
Изи кожет, кугу кожет —
Име лекде, ок сӧрасе.
Изи тумет, кугу тумет —
Лышташ лекде, ок сӧрасе.
Изи олыкет, кугу олыкет —
Шудо лекде, ок сӧрасе.
Изи нурет, кугу нурет —
Озым лекде, ок сӧрасе.
Изи уремет, кугу уремет —
Мемнан лекде, ок сӧрасе.
Изи ӱдырет, кугу ӱдырет —
Каче лекде, ок сӧрасе.
Изи качет, кугу качет —
Ӱдыр лекде, ок сӧрасе.
Мӱндыр таҥет, лишыл таҥет —
Ончалде-воштылде, ок сӧрасе...
«Бурлак» манме мутым колын, Чачи адак Элнет веке ончале.
Умбалне, чодыра коклаште, лудо шикш кынелеш, — делянкыште оргажым эрыктат, шолдражым пулан погат, тыгыдыжым йӱлалтат.
Тушто телым Чачи смола заводышто пашам ыштен.
Туштак Сакарым вашлийын...
Сакар!..
Нӧнчык-патыр!..
Молан таче Чачи Сакарым тынар шона.
Чачи шиждеак муралтен колтыш:
Кӱкшын-кӱкшын мо коеш?
Элнет курык коялеш.
Ошын-ошын мо коеш?
Ош алаша шогалеш.
Ош алашан ӱмбалныже
Ший ӧртнерет коялеш.
Ший ӧртнерет ӱмбалныже
Ший сортаже ок йӱлал,
Мемнан чонна йӱлалеш.
— Чачи, молан тунар чонет йӱла?
— Ови шыман гына йодо.
Чачи Овим ончал колтыш, Овин шинчаже Чачим туге чон пытен онча, Чачи ыш чыте — Овилан Сакар нерген чыла каласыш...
— Чачи, тудо тыйым йӧрата гын, вара молан ойгырет?
— Шулдырем лиеш гын, тиде чодыра вес век кызытак миен толам ыле, — мане Чачи.
Ял велым оҥгыр йӱк шокташ тӱҥале.
Шукак ыш лий, Мӱшыл чоҥга дек кок пар имне дене кудал толын шогальыч.
Ик тарантас гыч земский начальник ден землемер волышт, весе гыч Паймет Йогор ала-могай кум йолан йылгыжше тоян тыртышым луктын шогалтыш.
Тудо тыртыш ӱмбаке землемер ала-могай пучан вес тыртышым шындыш.
Кужу вара вуеш йошкар шовычым кылден, Чачин ачаже, Яшай, нумал толеш.
Моло пӧръеҥ-влак южыжо тыгыде тоям нумалыныт, южыжо товарым, кӱртньӧ кольмым налыныт.
Шеҥгечын ик орва тич кошар вуян меҥгым оптен кондат.
Кажне меҥгыжын ик вуйжо кошартыме, вес вуешыже, йыплен, изи брусок пижыктыме.
Кошар вуй велныже кок сово кумдыкын лоден локшичме; локшичме вереш орелым йӱлалтен шындыме.
Вес велым Нурмучаш марий-влак тольыч.
Землемер ала-могай кагазым ончыктылаш тӱҥале:
— Ме кызыт тошто межам терген каена.
Кагазыште ончыш-ончыш да Мӱшыл чоҥгасе тошто межа вынем воктелан меҥгым шогалташ шӱдыш.
Кугу еҥ-влак дене пырля йоча-влакат толыныт.
Йоча коклаште Чачин шольыжо Япушат уло.
Изиш лиймек, Япуш акаж дек куржын мийыш:
— Акай, тол тышкырак, мый тыланет ик тӱрлымак каласем.
Чачи ден Япуш ӧрдыжкырак кайышт.
— Сакар изай мемнан больницыште кия, — Япуш йышт гына каласыш.
— Могай Сакар?
— трукышто ыш умыло Чачи.
— Уна икече, телым, мемнан дек пурен ыле.
Судыш толын ыле.
— Кай, ала-мом ойлет?
— Мый шке шинчам дене ужым.
Эрдене мемнам учитель больницыш намийыш...
Тудо тушто лукышто кия ыле.
Элнет гыч конден шуэныт...
ӧрдыжлужо пудырген...
Умбакыже Чачи ыш колышт, Япушлан ушкал ден шорыкым оролаш шӱден кодыш да ялышке писын куржо. * * *
Сакар кок арня годым ушым шинчыде кийыш.
Кок арня гыч ушыжо пурыш: рвезе организм черым сеҥыш Кок арня годым, кажне эрдене, Чачи Клавдия Федоровна дек куржтале.
Кажне эрдене Клавдия Федоровна ик мутым ойла:
— Пеш начар...
Первый миймыж годым Клавдия Федоровна Чачим Сакар дек ыш пурто.
Кумшо ганалан иже пуртыш.
Сакарын кӱр лоҥгаште ош тувыр дене киймыжым ужын, Чачи чытен ыш керт, шортынат колтыш: Сакар колоткаште киймыла чучо.
— Родыда мо?
— Клавдия Федоровна йодо.
— А?
Кузе?..
Туге, родо лиеш.
— Кок арня марте ок коло гын, вара тӧрлана, — мане Клавдия Федоровна.
Тиде кок арня Чачилан нигунамат пытышашла ыш чуч.
Туге гынат, кок арня эртыш.
Чачи эрден эрак Клавдия Федоровна дек куржын колтыш.
Ынде могай уверым каласа Клавдия Федоровна: ила але колен?
— Родыда кризисым эртарыш, ынде тӧрлана.
Туге гынат, больницыште але иктаж тылзе кияшыже тӱкна.
Таче кастен мий, шӧрым, муным намие...
Чачи мӧҥгышкыжӧ шулдыранла кайыш.
Кастене, ушкал водар гыч лекше шӧрым вигак пелштоп атеш пыштен, кум муным пеле кӱшым шолтен, шокшымак больницыш нумал куржо.
Шыпак гына омсам почын, Клавдия Федоровнам вучыдеак, палаткышке пурыш, Сакарын койкыжо кӱдык шогале, Сакар шинчажым кумен кия.
Ала мала, ала шулен кия?
Чачи Сакарым онча: Сакарын шӱргыжӧ йӧршеш ошемын, шылже пытен.
Ончен шогышыжлак Чачин шинчавӱдшӧ йоген лекте.
Умбалне кийыше, тӧрланаш тӱҥалше марий Чачим ӧрын онча...
Чачин нюслалтыме йӱкешыже Сакар помыжалте...
Икганаште умыленат ок керт; тиде кернак Чачи шога, але шинчамлан тыге коеш?
Сакарын шинча почмыжым ужын, Чачи пеш куаныш.
Сакарын шинчаже тоштыж гаяк яндар.
Сакарын тӱрвыжӧ шыр-р почылто.
Чачин толмыжо Сакарын чонжылан нимогай эм дечат сайын чучо.
— Сакар, кочмет шуэш?
— Чачи йодо.
— Мый тыланет шӧр ден пеле кӱшӧ муным конденам.
— Кочмо ок шу, Чачи, мый кечываллан изишак кочкынам.
— Ала ик муным кочкат?
Але йӱкшен огыл...
Огыт?
Уке гын, шӧрым йӱ.
Сакарын вуймучашыштыже изи ӱстембалне шинчыше чашкаш шӧрым темыш.
— Йӱ, лӱштымӧ шӧрым вигак конденам.
Тиде жапыште палаткышке Клавдия Федоровна пурыш.
Чачин пытартыш мутшым кольо:
— Иле шӧрым ит йӱктӧ, Чачи, ок йӧрӧ, тудын пагаржылан ок йӧрӧ.
Шӧрым шолаш пурташ кӱлеш.
Сакар кӱпчыкышкӧ вуйжым мӧҥгеш пыштыш, шинчажым кумалтыш.
— Нойыш, — мане Клавдия Федоровна.
— Шӧретшым кодо, мый спиртовкеш шолаш пуртем, эрла ырыктен йӱктем.
— Эрла эрден мый весым, свежам кондем.
Тидыже, Клавдия Федоровна, тыланет лийже.
Муныжымат коч, пеле кӱшӧ, але йӱкшенат огыл.
Клавдия Федоровна Чачим шке пачерышкыже наҥгайыш, шӧрым кленчашке ястарыш, шӧр лачак пелштоп лие.
Клавдия Федоровна Чачилан оксам шуйыш.
— Клавдия Федоровна, мый тый дечет оксам ом нал.
— Оксам от нал гын, чыла мӧҥгет наҥгае!
— Клавдия Федоровна мане, — тендан, палем вет, утыжо уке...
Чачи шке декше латшымыраш ден лураш оксам наҥгайыш.



Admin login:

[Search]


1-3-3-1


Аркамбал пасушто вольыкым оролышо ӱдыр-влак Мӱшыл чоҥгаш погыненыт.

Аркамбал
Аркамбал
аркамбал
hill
no
пасушто
пасу-што
пасу-штЕ
field-INE
no-case
вольыкым
вольык-ым
вольык
cattle-ACC
no-case
оролышо
оролышо
оролышо
guard
no
оролышо
оролы-шо
ороло-шЕ
guard-PTCP.ACT
vb2-ad
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
daughter-PL
no-num
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
Virgo-PL
no-num
Мӱшыл
Мӱшыл
мӱшыл
deep.hole
no
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга
hill-ILL
no-case
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга
meatballs-ILL
no-case
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга
wader-ILL
no-case
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга
oilcake-ILL
no-case
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга-еш
hill-LAT
no-case
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга-еш
meatballs-LAT
no-case
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга-еш
wader-LAT
no-case
чоҥгаш
чоҥга
чоҥга-еш
oilcake-LAT
no-case
чоҥгаш
чоҥг-аш
чоҥго-аш
walk-INF
vb2-inf
погыненыт.
погын-ен-ыт
погыно-ен-ыт
gather-PST2-3PL
vb2-tense-pers




1-3-3-2


Шошо кече пеш чевер.

Шошо
Шошо
шошо
spring
no
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече
кече
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече
кече
hang-CNG
vb2-conn
пеш
пеш
пеш
very
av
чевер.
чевер
чевер
beautiful
ad/av/no




1-3-3-3


Мланде, кечыйол дене тошкалтын, пушлана.

Мланде,
Мланде
мланде
land
no
Мланде,
Мланде
Мланде
Earth
pn
кечыйол
кечыйол
кечыйол
sunray
no
дене
дене
дене
with
po
тошкалтын,
тошкалт-ын
тошкалт
be.trampled-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тошкалтын,
тошкалт-ын
тошкалт
be.trampled-CVB
vb1-adv
тошкалтын,
тошк-алт-ын
тошко-алт
trample-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
тошкалтын,
тошк-алт-ын
тошко-алт
trample-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
пушлана.
пушлан
пушлане
evaporate-3SG
vb2-pers
пушлана.
пушлан
пушлане
calm.down-3SG
vb2-pers
пушлана.
пушлан
пушлане
puff-3SG
vb2-pers
пушлана.
пуш-ла-на
пуш-ла-на
boat-COMP-1PL
no-case-poss
пушлана.
пуш-ла-на
пуш-ла-на
smell-COMP-1PL
no-case-poss
пушлана.
пуш-ла-на
пуш-ла-на
boat-PL-1PL
no-num-poss
пушлана.
пуш-ла-на
пуш-ла-на
smell-PL-1PL
no-num-poss




1-3-3-4


Элнет вес могыр чодыра ӱмбал кандалгын-ужаргын коеш.

Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
могыр
могыр
могыр
body
no
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
ӱмбал
ӱмбал
ӱмбал
top
ad/no/po
кандалгын-ужаргын
кандалгын-ужаргын
кандалгын-ужаргын
bluish.green
av
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




1-3-3-5


Чачи чодыра вес могырыш онча.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
вес
вес
вес
different
ad/pr
могырыш
могырыш
могырыш
in.the.direction.of
po
могырыш
могыр-ыш
могыр
body-ILL
no-case
онча.
онч
ончо
look-3SG
vb2-pers




1-3-3-6


Чодыра вес могырышто кӱ курык коеш.

Чодыра
Чодыра
чодыра
forest
no
Чодыра
Чодыра
чодыра
coarse
ad
вес
вес
вес
different
ad/pr
могырышто
могырышто
могырышто
on.the.side
po
могырышто
могыр-ышто
могыр-штЕ
body-INE
no-case
кӱ
кӱ
кӱ
stone
no
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CNG
vb1-conn
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CVB
vb1-adv
курык
курык
курык
mountain
no
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




1-3-3-7


Тудо вуйжым кӱшкӧ нӧлтен шинча.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
вуйжым
вуй-жы
вуй-жЕ
head-3SG-ACC
no-poss-case
кӱшкӧ
кӱшкӧ
кӱшкӧ
[X]
av
кӱшкӧ
кӱ-шкӧ
кӱ-шкЕ
stone-ILL
no-case
нӧлтен
нӧлт-ен
нӧлтӧ-ен
lift-PST2-3SG
vb2-tense-pers
нӧлтен
нӧлт-ен
нӧлтӧ-ен
lift-CVB
vb2-adv
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч
шинче
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч
шинче
know-3SG
vb2-pers




1-3-3-8


Кӱ курык шеҥгелне изи пӧрт уло.

Кӱ
Кӱ
кӱ
stone
no
Кӱ
Кӱ
кӱ
ripen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Кӱ
Кӱ
кӱ
ripen-CNG
vb1-conn
Кӱ
Кӱ
кӱ
ripen-CVB
vb1-adv
курык
курык
курык
mountain
no
шеҥгелне
шеҥгелне
шеҥгелне
behind
av/po
изи
изи
изи
small
ad/no
пӧрт
пӧрт
пӧрт
house
no
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb




1-3-3-9


Тиде изи пӧртым Чачи нимогай кӱ полат денат ок вашталте, тиде пӧртыштӧ шыма гына шоҥго кува ила...

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
изи
изи
изи
small
ad/no
пӧртым
пӧрт-ым
пӧрт
house-ACC
no-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
нимогай
н'имогай
н'имогай
no
ad/pr
кӱ
кӱ
кӱ
stone
no
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CNG
vb1-conn
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CVB
vb1-adv
полат
полат
полат
palace
no
полат
пол-ат
поло-ат
polo-and
no-enc
денат
ден-ат
ден-ат
and-and
co-enc
денат
ден-ат
дене-ат
with-and
po-enc
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
вашталте,
вашталте
вашталте
change-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вашталте,
вашталт
вашталт
change-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вашталте,
вашталте
вашталте
change-CNG
vb2-conn
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пӧртыштӧ
пӧрт-ыштӧ
пӧрт-штЕ
house-INE
no-case
пӧртыштӧ
пӧртыш-тӧ
пӧртыш-штЕ
coenurosis-INE
no-case
шыма
шыма
шыма
gentle
ad
гына
гына
гына
only
pa
шоҥго
шоҥго
шоҥго
old
ad/no
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
ила...
и-ла
и-ла
and-STR
co-enc
ила...
и-ла
и-ла
[X]-STR
pa-enc
ила...
ил
иле
live-3SG
vb2-pers




1-3-3-10


Тудо шоҥго куван эргыже Чачин ушышко чӱчкыдын пура.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
шоҥго
шоҥго
шоҥго
old
ad/no
куван
кува
кува-ан
old.woman-with
no-deriv.ad
куван
кува
кува-ан
reddish-brown-with
ad-deriv.ad
куван
кув-ан
куво-ан
bran-with
no-deriv.ad
куван
кува
кува
old.woman-GEN
no-case
куван
кува
кува
reddish-brown-GEN
ad-case
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
son-3SG
no-poss
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
warp-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
reap-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
warp-CNG-3SG
vb2-conn-poss
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
reap-CNG-3SG
vb2-conn-poss
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
ушышко
уш-ышко
уш-шкЕ
mind-ILL
no-case
чӱчкыдын
чӱчкыдын
чӱчкыдын
often
av
чӱчкыдын
чӱчкыды
чӱчкыдӧ
frequent-GEN
ad-case
пура.
пура
пура
home-made.kvass
no
пура.
пура
пура
framework
no
пура.
пур
пуро
go.in-3SG
vb2-pers




1-3-3-11


Кызыт Сакар кушто гын?

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
кушто
кушто
кушто
where
av/co/pr
кушто
куш-то
куш-штЕ
where-INE
av/co/pr-case
кушто
кушто
кушто
grow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто
кушто
dance-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто
кушто
grow-CNG
vb2-conn
кушто
кушто
кушто
dance-CNG
vb2-conn
гын?
гын
гын
if
co/pa




1-3-3-12


Мом ышта гын?

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо
мо
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ышта
ышт
ыште
do-3SG
vb2-pers
гын?
гын
гын
if
co/pa




1-3-3-13


Умбалнырак пӧръеҥ йоча-влак вуй гоч тӧрштыл модыт.

Умбалнырак
Умбалнырак
умбалнырак
a.bit.further.away
av
Умбалнырак
Умбалны-рак
умбалне-рак
at.a.distance-COMP
av-deg
пӧръеҥ
пӧръеҥ
пӧръеҥ
man
no
йоча-влак
йоча-влак
йоча-влак
child-PL
no-num
вуй
вуй
вуй
head
no
гоч
гоч
гоч
over
po
тӧрштыл
тӧрштыл
тӧрштыл
jump-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тӧрштыл
тӧрштыл
тӧрштыл
jump-CNG
vb1-conn
тӧрштыл
тӧрштыл
тӧрштыл
jump-CVB
vb1-adv
модыт.
мод-ыт
мод-ыт
play-3PL
vb1-pers




1-3-3-14


Ӱдыр икшывылан тыге модаш ок келше, изи ӱдыр-влак ондак лекше чачавуйым погат, вуйшӱдышым, ӱштымучашым ыштат.

Ӱдыр
Ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
Ӱдыр
Ӱдыр
Ӱдыр
Virgo
no
икшывылан
икшывы-лан
икшыве-лан
child-DAT
no-case
икшывылан
икшывы-ла
икшыве-ла
child-PL-GEN
no-num-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
модаш
мод-аш
мод-аш
play-INF
vb1-inf
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
келше,
кел-ше
кел-шЕ
step-PTCP.ACT
vb1-ad
келше,
келше
келше
appeal.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
келше,
келше
келше
appeal.to-CNG
vb2-conn
изи
изи
изи
small
ad/no
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
daughter-PL
no-num
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
Virgo-PL
no-num
ондак
ондак
ондак
at.first
av
ондак
он-да
он-да-ак
leader-2PL-STR
no-poss-enc
лекше
лекше
лекше
coming.from
ad
лекше
лек-ше
лект-шЕ
go-PTCP.ACT
vb1-ad
лекше
лек-ше
лект-жЕ
go-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лекше
лек-ше
лект-жЕ
go-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лекше
лек-ше
лект-жЕ
go-CVB-3SG
vb1-adv-poss
чачавуйым
чачавуй-ым
чачавуй
marigold-ACC
no-case
погат,
пог-ат
пого-ат
belongings-and
no-enc
погат,
пог-ат
пого-ат
gather-3PL
vb2-pers
погат,
пог
пого-ат
gather-3SG-and
vb2-pers-enc
погат,
пог-ат
пого-ат
gather-CNG-and
vb2-conn-enc
вуйшӱдышым,
вуйшӱдыш-ым
вуйшӱдыш
head.wreath-ACC
no-case
ӱштымучашым
ӱштымучаш-ым
ӱштымучаш
belt.appendages-ACC
no-case
ыштат.
ы-ат
ы-ат
NEG-PST-3PL-and
vb-tense-pers-enc
ыштат.
ышт-ат
ыште-ат
do-3PL
vb2-pers
ыштат.
ышт
ыште-ат
do-3SG-and
vb2-pers-enc
ыштат.
ышт-ат
ыште-ат
do-CNG-and
vb2-conn-enc




1-3-3-15


Кугурак ӱдырышт тӱрым тӱрлат.

Кугурак
Кугурак
кугурак
bigger
ad
Кугурак
Кугу-рак
кугу-рак
big-COMP
ad/no-deg
ӱдырышт
ӱдыр-ышт
ӱдыр-шт
daughter-3PL
no-poss
ӱдырышт
ӱдыр-ышт
ӱдыр-шт
Virgo-3PL
no-poss
тӱрым
тӱр-ым
тӱр
edge-ACC
no-case
тӱрым
тӱр-ым
тӱр
embroidery-ACC
no-case
тӱрлат.
тӱрл-ат
тӱрлӧ-ат
different-and
ad/no/po-enc
тӱрлат.
тӱрл-ат
тӱрлӧ-ат
embroider-3PL
vb2-pers
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ет
edge-COMP-2SG
no-case-poss
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ет
embroidery-COMP-2SG
no-case-poss
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ет
edge-PL-2SG
no-num-poss
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ет
embroidery-PL-2SG
no-num-poss
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ат
edge-COMP-and
no-case-enc
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ат
embroidery-COMP-and
no-case-enc
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ат
edge-PL-and
no-num-enc
тӱрлат.
тӱр-ла
тӱр-ла-ат
embroidery-PL-and
no-num-enc
тӱрлат.
тӱрл
тӱрлӧ-ат
embroider-3SG-and
vb2-pers-enc
тӱрлат.
тӱрл-ат
тӱрлӧ-ат
embroider-CNG-and
vb2-conn-enc




1-3-3-16


Чачиат моло ӱдыр-влак дене пырля нашмакым тӱрла.

Чачиат
Чачиат
Чачиат
Chachiat
na
моло
моло
моло
other
no/pr
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
daughter-PL
no-num
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
Virgo-PL
no-num
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
нашмакым
нашмак-ым
нашмак
[X]-ACC
no-case
тӱрла.
тӱр-ла
тӱр-ла
edge-COMP
no-case
тӱрла.
тӱр-ла
тӱр-ла
embroidery-COMP
no-case
тӱрла.
тӱр-ла
тӱр-ла
edge-PL
no-num
тӱрла.
тӱр-ла
тӱр-ла
embroidery-PL
no-num
тӱрла.
тӱр-ла
тӱр-ла
edge-STR
no-enc
тӱрла.
тӱр-ла
тӱр-ла
embroidery-STR
no-enc
тӱрла.
тӱр-ла
тӱр-ла
[X]-STR
de-enc
тӱрла.
тӱрл
тӱрлӧ
embroider-3SG
vb2-pers




1-3-3-17


Ик ӱдыр сылне йӱк дене муралтен колтыш:

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
сылне
сылне
сылне
beautiful
ad
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
дене
дене
дене
with
po
муралтен
муралт-ен
муралте-ен
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
муралтен
муралт-ен
муралте-ен
sing-CVB
vb2-adv
колтыш:
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш:
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-18


Шошым кече чеверет, —

Шошым
Шошым
шошым
in.spring
av
Шошым
Шошы
шошо
spring-ACC
no-case
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече
кече
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече
кече
hang-CNG
vb2-conn
чеверет, —
чевер-ет
чевер-ет
beautiful-2SG
ad/av/no-poss




1-3-3-19


Олык шудо ужарга.

Олык
Олык
олык
meadow
no
шудо
шудо
шудо
grass
no
ужарга.
ужарг
ужарге
turn.green-3SG
vb2-pers




1-3-3-20


Ужар мамык коклаште

Ужар
Ужар
ужар
green
ad
мамык
мамык
мамык
down
no
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case




1-3-3-21


Ӱяк-мӱяк ӱпшалтеш.

Ӱяк-мӱяк
Ӱяк-мӱяк
ӱяк-мӱяк
well
ad/av
ӱпшалтеш.
ӱпшалт-еш
ӱпшалт-еш
smell-3SG
vb1-pers
ӱпшалтеш.
ӱпш-алт-еш
ӱпшӧ-алт-еш
smell-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers




1-3-3-22


Пеледыш гыч пеледышыш

Пеледыш
Пеледыш
пеледыш
flower
no
гыч
гыч
гыч
from
po
пеледышыш
пеледыш-ыш
пеледыш
flower-ILL
no-case




1-3-3-23


Изи мӱкш чоҥештылеш.

Изи
Изи
изи
small
ad/no
мӱкш
мӱкш
мӱкш
bee
no
чоҥештылеш.
чоҥештыл-еш
чоҥештыл-еш
fly-3SG
vb1-pers




1-3-3-24


Чевер пеледыш пеледме годым

Чевер
Чевер
чевер
beautiful
ad/av/no
пеледыш
пеледыш
пеледыш
flower
no
пеледме
пеледме
пеледме
flowering
ad
пеледме
пелед-ме
пелед-мЕ
flower-PTCP.PASS
vb1-ad
годым
годым
годым
during
po




1-3-3-25


Мемнан чонжат пеледеш.

Мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
чонжат
чон-ат
чон-жЕ-ат
soul-3SG-and
no-poss-enc
пеледеш.
пелед-еш
пелед-еш
flower-3SG
vb1-pers




1-3-3-26


— Кернак, — манеш вес ӱдыр, — шошым илаш путырак сай.

Кернак, —
Кернак
кернак
really
pa
Кернак, —
Кер-на
кер-на-ак
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
манеш
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
ӱдыр, —
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр, —
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
шошым
шошым
шошым
in.spring
av
шошым
шошы
шошо
spring-ACC
no-case
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
путырак
путырак
путырак
very
av
сай.
сай
сай
good
ad/av




1-3-3-27


Молан эре шошо гай жап ок лий?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
шошо
шошо
шошо
spring
no
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
жап
жап
жап
time
no
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
лий?
лий
лий
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий?
лий
лий
be-CNG
vb1-conn
лий?
лий
лий
be-CVB
vb1-adv




1-3-3-28


— Тый, Ови, йӧршеш аҥыра улат: шошо поян-влаклан веле сай, а мемнан гай незерлан шошо деч уда жап уке.

Тый,
тый
тый
2SG
pr
Ови,
Ови
Ови
Ovi
na
йӧршеш
йӧршеш
йӧршеш
totally
av
йӧршеш
йӧрш-еш
йӧршӧ-еш
fitting-LAT
ad-case
аҥыра
аҥыра
аҥыра
stupid
ad/no
улат:
ула
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат:
ула
ула-ат
cart-and
no-enc
улат:
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат:
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат:
у-ла
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат:
у-ла
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат:
у-ла
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат:
у-ла
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат:
ул-ат
ул-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат:
ул-ат
ул-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
шошо
шошо
шошо
spring
no
поян-влаклан
поян-влак-лан
поян-влак-лан
rich-PL-DAT
ad/av/no-num-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле
веле
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле
веле
spill-CNG
vb2-conn
сай,
сай
сай
good
ad/av
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
незерлан
незер-лан
незер-лан
poor.person-DAT
ad/av/no-case
незерлан
незер-ла
незер-ла
poor.person-PL-GEN
ad/av/no-num-case
шошо
шошо
шошо
spring
no
деч
деч
деч
from
po
уда
уда
уда
bad
ad
уда
у-да
у-да
new-2PL
ad/no-poss
жап
жап
жап
time
no
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa




1-3-3-29


Ужат уна, ушкалет пыкше коштеш.

Ужат
Ужат
ужат
see
pa
Ужат
Уж-ат
уж-ат
already-and
av/pa-enc
Ужат
Уж-ат
уж-ат
see-2SG
vb1-pers
Ужат
У-ат
у-жЕ-ат
new-3SG-and
ad/no-poss-enc
Ужат
У-ат
у-жЕ-ат
oh-3SG-and
in-poss-enc
Ужат
Уж-ат
уж-ат
see-CNG-and
vb1-conn-enc
Ужат
Уж-ат
уж-ат
see-CVB-and
vb1-adv-enc
Ужат
Уж--ат
уж-ат
see-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
уна,
уна
уна
guest
no
уна,
уна
уна
there
pa
уна,
у-на
у-на
new-1PL
ad/no-poss
ушкалет
ушкал-ет
ушкал-ет
cow-2SG
no-poss
ушкалет
ушкал-ет
ушкале-ет
be.jealous-2SG
vb2-pers
ушкалет
ушкал-ет
ушкале-ет
join-2SG
vb2-pers
пыкше
пыкше
пыкше
barely
av
коштеш.
кошт-еш
кошт-еш
go-3SG
vb1-pers




1-3-3-30


Шыжым тыгае ыле мо?

Шыжым
Шыжым
шыжым
in.autumn
av
Шыжым
Шыжы
шыже
autumn-ACC
no-case
тыгае
тыгае
тыгае
such
ad/av/no/pr
ыле
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr




1-3-3-31


— Чачи пелештыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
пелештыш.
пелешты
пелеште
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-32


— Мый тыгежат илен ок лек шонышым, нурыш лекмеш эре нӧлтен улына, — ойгырен пелештыш Ови.

Мый
мый
мый
1SG
pr
тыгежат
тыгеж-ат
тыгеже-ат
so-and
av-enc
тыгежат
тыге-ат
тыге-жЕ-ат
so-3SG-and
av/pa/pr-poss-enc
илен
ил'е
ил'е
damp-GEN
ad-case
илен
ил-ен
иле-ен
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
илен
ил-ен
иле-ен
live-CVB
vb2-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
лек
лек
лект
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лек
лек
лект
go-CNG
vb1-conn
лек
лек
лект
go-CVB
vb1-adv
шонышым,
шоныш-ым
шоныш
thought-ACC
no-case
шонышым,
шонышы
шонышо
worried-ACC
ad/no-case
шонышым,
шоны-ым
шоно-ым
think-PST1-1SG
vb2-tense-pers
шонышым,
шоны-шы
шоно-шЕ
think-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
нурыш
нур-ыш
нур
field-ILL
no-case
лекмеш
лекм-еш
лекме-еш
out-LAT
ad-case
лекмеш
лек-меш
лект-меш
go-CVB.FUT
vb1-adv
лекмеш
лек-еш
лект-мЕ-еш
go-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
нӧлтен
нӧлт-ен
нӧлтӧ-ен
lift-PST2-3SG
vb2-tense-pers
нӧлтен
нӧлт-ен
нӧлтӧ-ен
lift-CVB
vb2-adv
улына, —
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына, —
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers
ойгырен
ойгыр-ен
ойгыро-ен
grieve-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойгырен
ойгыр-ен
ойгыро-ен
grieve-CVB
vb2-adv
пелештыш
пелешты
пелеште
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Ови.
Ови
Ови
Ovi
na




1-3-3-33


— Мемнанат ложашна пытен, да вара эре шортын шинчаш мо?

Мемнанат
мем-на-ат
ме-на-ат
1PL-1PL-GEN-and
pr-poss-case-enc
ложашна
ложаш-на
ложаш-на
flour-1PL
no-poss
пытен,
пыт-ен
пыте-ен
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытен,
пыт-ен
пыте-ен
end-CVB
vb2-adv
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
шортын
шорт-ын
шорт
shorts-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт
lamentation-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шортын
шорт-ын
шорт
cry-CVB
vb1-adv
шинчаш
шинча
шинча
eye-ILL
no-case
шинчаш
шинча
шинча-еш
eye-LAT
no-case
шинчаш
шинч-аш
шинч-аш
sit.down-INF
vb1-inf
шинчаш
шинч-аш
шинче-аш
sit-INF
vb2-inf
шинчаш
шинч-аш
шинче-аш
know-INF
vb2-inf
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr




1-3-3-34


Изай бурлаклан каен, кечын пел теҥге дене ышта.

Изай
Изай
изай
older.brother
no
бурлаклан
бурлак-лан
бурлак-лан
barge.hauler-DAT
no-case
бурлаклан
бурлак-ла
бурлак-ла
barge.hauler-PL-GEN
no-num-case
каен,
ка[й]-ен
кае-ен
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен,
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
кечын
кечын
кечын
daily
av
кечын
кечы
кече
sun-GEN
no-case
пел
пел
пел
half
no
пел
пел
пел
burn-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пел
пел
пел
burn-CNG
vb1-conn
пел
пел
пел
burn-CVB
vb1-adv
теҥге
теҥге
теҥге
ruble
no
дене
дене
дене
with
po
ышта.
ышт
ыште
do-3SG
vb2-pers




1-3-3-35


Лу кече коштеш гын, вич пуд ложашым налеш.

Лу
Лу
лу
bone
no
Лу
Лу
лу
ten
nm
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече
кече
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече
кече
hang-CNG
vb2-conn
коштеш
кошт-еш
кошт-еш
go-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
вич
вич
вич
five
nm
пуд
пуд
пуд
pood
no
ложашым
ложаш-ым
ложаш
flour-ACC
no-case
налеш.
нал[ь]-еш
нал'е-еш
soft.red.clay-LAT
no-case
налеш.
нал-еш
нал-еш
take-3SG
vb1-pers




1-3-3-36


Мом тушто ойгыраш, — ӱдыр, кайыкла муралтен, умбакыла кайыш:

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо
мо
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
тушто
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто
тушто
тушто
riddle
no
тушто
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто
тушто
тушто
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто
тушто
тушто
ask-CNG
vb2-conn
ойгыраш, —
ойгыр-аш
ойгыро-аш
grieve-INF
vb2-inf
ӱдыр,
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр,
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
кайыкла
кайык-ла
кайык-ла
bird-COMP
no-case
кайыкла
кайык-ла
кайык-ла
bird-PL
no-num
кайыкла
кайык-ла
кайык-ла
bird-STR
no-enc
муралтен,
муралт-ен
муралте-ен
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
муралтен,
муралт-ен
муралте-ен
sing-CVB
vb2-adv
умбакыла
умбакыла
умбакыла
onward
av
умбакыла
умбакы-ла
умбаке-ла
far-STR
av-enc
кайыш:
кай-ыш
кай
aftergrass-ILL
no-case
кайыш:
кайы
кае
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-37


Изи кожет, кугу кожет —

Изи
Изи
изи
small
ad/no
кожет,
кож-ет
кож-ет
spruce-2SG
no-poss
кожет,
кож-ет
кожо-ет
drive-2SG
vb2-pers
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
кожет —
кож-ет
кож-ет
spruce-2SG
no-poss
кожет —
кож-ет
кожо-ет
drive-2SG
vb2-pers




1-3-3-38


Име лекде, ок сӧрасе.

Име
Име
име
needle
no
лекде,
лек-де
лект-де
go-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-39


Изи тумет, кугу тумет —

Изи
Изи
изи
small
ad/no
тумет,
тум-ет
тумо-ет
oak-2SG
no-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
тумет —
тум-ет
тумо-ет
oak-2SG
no-poss




1-3-3-40


Лышташ лекде, ок сӧрасе.

Лышташ
Лышташ
лышташ
leaf
no
лекде,
лек-де
лект-де
go-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-41


Изи олыкет, кугу олыкет —

Изи
Изи
изи
small
ad/no
олыкет,
олык-ет
олык-ет
meadow-2SG
no-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
олыкет —
олык-ет
олык-ет
meadow-2SG
no-poss




1-3-3-42


Шудо лекде, ок сӧрасе.

Шудо
Шудо
шудо
grass
no
лекде,
лек-де
лект-де
go-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-43


Изи нурет, кугу нурет —

Изи
Изи
изи
small
ad/no
нурет,
нур-ет
нур-ет
field-2SG
no-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
нурет —
нур-ет
нур-ет
field-2SG
no-poss




1-3-3-44


Озым лекде, ок сӧрасе.

Озым
Озым
озым
winter.crop
no
лекде,
лек-де
лект-де
go-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-45


Изи уремет, кугу уремет —

Изи
Изи
изи
small
ad/no
уремет,
урем-ет
урем-ет
street-2SG
no-poss
уремет,
ур-ем-ет
ур-ем-ет
squirrel-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
уремет —
урем-ет
урем-ет
street-2SG
no-poss
уремет —
ур-ем-ет
ур-ем-ет
squirrel-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers




1-3-3-46


Мемнан лекде, ок сӧрасе.

Мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
лекде,
лек-де
лект-де
go-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-47


Изи ӱдырет, кугу ӱдырет —

Изи
Изи
изи
small
ad/no
ӱдырет,
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
daughter-2SG
no-poss
ӱдырет,
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
Virgo-2SG
no-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
ӱдырет —
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
daughter-2SG
no-poss
ӱдырет —
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
Virgo-2SG
no-poss




1-3-3-48


Каче лекде, ок сӧрасе.

Каче
Каче
каче
bridegroom
no
Каче
Каче
каче
scissors
no
Каче
Каче
каче
rafter
no
лекде,
лек-де
лект-де
go-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-49


Изи качет, кугу качет —

Изи
Изи
изи
small
ad/no
качет,
кач-ет
каче-ет
bridegroom-2SG
no-poss
качет,
кач-ет
каче-ет
scissors-2SG
no-poss
качет,
кач-ет
каче-ет
rafter-2SG
no-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
качет —
кач-ет
каче-ет
bridegroom-2SG
no-poss
качет —
кач-ет
каче-ет
scissors-2SG
no-poss
качет —
кач-ет
каче-ет
rafter-2SG
no-poss




1-3-3-50


Ӱдыр лекде, ок сӧрасе.

Ӱдыр
Ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
Ӱдыр
Ӱдыр
Ӱдыр
Virgo
no
лекде,
лек-де
лект-де
go-CVB.NEG
vb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе.
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-51


Мӱндыр таҥет, лишыл таҥет —

Мӱндыр
Мӱндыр
мӱндыр
distant
ad/av
таҥет,
таҥ-ет
таҥ-ет
friend-2SG
av/no-poss
лишыл
лишыл
лишыл
close
ad/no
таҥет —
таҥ-ет
таҥ-ет
friend-2SG
av/no-poss




1-3-3-52


Ончалде-воштылде, ок сӧрасе...

Ончалде-воштылде,
Ончал-де-воштылде
ончал-девоштылде
look-CVB.NEGwith.a.straight.face
vb1-advav
Ончалде-воштылде,
Ончал-де-воштыл-де
ончал-девоштыл-де
look-CVB.NEGlaugh-CVB.NEG
vb1-advvb1-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
сӧрасе...
сӧрасе
сӧрасе
agree-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сӧрасе...
сӧрасе
сӧрасе
agree-CNG
vb2-conn




1-3-3-53


«Бурлак» манме мутым колын, Чачи адак Элнет веке ончале.

«Бурлак»
Бурлак
бурлак
barge.hauler
no
манме
ман-ме
ман-мЕ
say-PTCP.PASS
vb1-ad
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
колын,
кол-ын
кол
fish-GEN
no-case
колын,
кол-ын
кол
Pisces-GEN
no-case
колын,
колы
коло
twenty-GEN
nm-case
колын,
кол-ын
кол
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колын,
кол-ын
кол
hear-CVB
vb1-adv
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
адак
адак
адак
again
av
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
веке
веке
веке
to
po
ончале.
ончал-'е
ончал
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-54


Умбалне, чодыра коклаште, лудо шикш кынелеш, — делянкыште оргажым эрыктат, шолдражым пулан погат, тыгыдыжым йӱлалтат.

Умбалне,
Умбалне
умбалне
at.a.distance
av
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
коклаште,
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште,
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште,
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште,
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
лудо
лудо
лудо
duck
no
лудо
лудо
лудо
gray
ad
лудо
луд
луд
read-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шикш
шикш
шикш
smoke
no
шикш
шикш
шикш
give.off.smoke-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шикш
шикш
шикш
give.off.smoke-CNG
vb1-conn
шикш
шикш
шикш
give.off.smoke-CVB
vb1-adv
кынелеш, —
кын'ел-еш
кын'ел-еш
get.up-3SG
vb1-pers
делянкыште
делянкы-ште
делянке-штЕ
plot-INE
no-case
оргажым
оргаж-ым
оргаж
bundle.of.twigs-ACC
no-case
эрыктат,
эрыкт-ат
эрыкте-ат
clean-3PL
vb2-pers
эрыктат,
эрыкт
эрыкте-ат
clean-3SG-and
vb2-pers-enc
эрыктат,
эрыкт-ат
эрыкте-ат
clean-CNG-and
vb2-conn-enc
шолдражым
***
***
***
***
пулан
пула
пула-ан
rutabaga-with
no-deriv.ad
пулан
пула
пула
rutabaga-GEN
no-case
пулан
пу-лан
пу-лан
wood-DAT
no-case
пулан
пу-ла
пу-ла
wood-PL-GEN
no-num-case
погат,
пог-ат
пого-ат
belongings-and
no-enc
погат,
пог-ат
пого-ат
gather-3PL
vb2-pers
погат,
пог
пого-ат
gather-3SG-and
vb2-pers-enc
погат,
пог-ат
пого-ат
gather-CNG-and
vb2-conn-enc
тыгыдыжым
тыгыды-жы
тыгыде-жЕ
fine-3SG-ACC
ad/no-poss-case
йӱлалтат.
йӱлалт-ат
йӱлалте-ат
burn-3PL
vb2-pers
йӱлалтат.
йӱлалт
йӱлалте-ат
burn-3SG-and
vb2-pers-enc
йӱлалтат.
йӱлалт-ат
йӱлалте-ат
burn-CNG-and
vb2-conn-enc
йӱлалтат.
йӱл-алт-ат
йӱлӧ-алт-ат
burn-REF-2SG
vb2-deriv.v-pers
йӱлалтат.
йӱл-алт-ат
йӱлӧ-алт-ат
burn-REF-CNG-and
vb2-deriv.v-conn-enc
йӱлалтат.
йӱл-алт-ат
йӱлӧ-алт-ат
burn-REF-CVB-and
vb2-deriv.v-adv-enc
йӱлалтат.
йӱл-алт--ат
йӱлӧ-алт-ат
burn-REF-PST1.3SG-and
vb2-deriv.v-tense.pers-enc




1-3-3-55


Тушто телым Чачи смола заводышто пашам ыштен.

Тушто
Тушто
тушто
there
av/pa/pr
Тушто
Тушто
тушто
riddle
no
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
Тушто
Тушто
тушто
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тушто
Тушто
тушто
ask-CNG
vb2-conn
телым
телым
телым
in.winter
av
телым
телы
теле
winter-ACC
no-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
смола
смола
смола
pitch
no
заводышто
завод-ышто
завод-штЕ
factory-INE
no-case
пашам
паша
паша
work-ACC
no-case
пашам
паша
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша
паша-ем
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша
паша-ем
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша
паша-ем
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ыштен.
ышт-ен
ыште-ен
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен.
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv




1-3-3-56


Туштак Сакарым вашлийын...

Туштак
Тушт-ак
тушто-ак
there-STR
av/pa/pr-enc
Туштак
Тушт-ак
тушто-ак
riddle-STR
no-enc
Туштак
Тушт
тушто-ак
ask-3SG-STR
vb2-pers-enc
Туштак
Ту-шт-ак
ту-шт-ак
that-3PL-STR
pr-poss-enc
Туштак
Ту-шт-ак
ту-шт-ак
gland-3PL-STR
no-poss-enc
Туштак
Ту-шт-ак
ту-шт-ак
banner-3PL-STR
no-poss-enc
Туштак
Ту-шт-ак
ту-штЕ-ак
that-INE-STR
pr-case-enc
Туштак
Ту-шт-ак
ту-штЕ-ак
gland-INE-STR
no-case-enc
Туштак
Ту-шт-ак
ту-штЕ-ак
banner-INE-STR
no-case-enc
Туштак
Туш-ак
туш-штЕ-ак
seed-INE-STR
no-case-enc
Туштак
Туш-ак
туш-штЕ-ак
flourish-INE-STR
no-case-enc
Туштак
Туш-ак
туш-штЕ-ак
there-INE-STR
av/pr-case-enc
Туштак
Тушт-ак
тушто-ак
ask-CNG-STR
vb2-conn-enc
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
вашлийын...
вашлий-ын
вашлий
meet-PST2-3SG
vb1-tense-pers
вашлийын...
вашлий-ын
вашлий
meet-CVB
vb1-adv




1-3-3-57


Сакар!..

Сакар!..
Сакар
Сакар
Sakar
na




1-3-3-58


Нӧнчык-патыр!..

Нӧнчык-патыр!..
Нӧнчык-патыр
нӧнчыкпатыр
doughstrongman
no/poad/no




1-3-3-59


Молан таче Чачи Сакарым тынар шона.

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
таче
таче
таче
today
ad/av
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
тынар
тынар
тынар
that.much
av/pr
шона.
шон
шоно
think-3SG
vb2-pers




1-3-3-60


Чачи шиждеак муралтен колтыш:

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
шиждеак
шижде-ак
шижде-ак
imperceptibly-STR
av-enc
шиждеак
шиж-де-ак
шиж-де-ак
feel-CVB.NEG-STR
vb1-adv-enc
муралтен
муралт-ен
муралте-ен
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
муралтен
муралт-ен
муралте-ен
sing-CVB
vb2-adv
колтыш:
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш:
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-61


Кӱкшын-кӱкшын мо коеш?

Кӱкшын-кӱкшын
Кӱкшын-кӱкшын
кӱкшын-кӱкшын
extremely.high
av
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
коеш?
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш?
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




1-3-3-62


Элнет курык коялеш.

Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
курык
курык
курык
mountain
no
коялеш.
***
***
***
***




1-3-3-63


Ошын-ошын мо коеш?

Ошын-ошын
Ошын-ошын
ошын-ошын
white
av
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
коеш?
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш?
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




1-3-3-64


Ош алаша шогалеш.

Ош
Ош
ош
white
ad
алаша
алаша
алаша
gelding
no
шогалеш.
шогал-еш
шогал-еш
stand.up-3SG
vb1-pers




1-3-3-65


Ош алашан ӱмбалныже

Ош
Ош
ош
white
ad
алашан
алаша
алаша-ан
gelding-with
no-deriv.ad
алашан
алаша
алаша
gelding-GEN
no-case
ӱмбалныже
ӱмбалны-же
ӱмбалне-жЕ
above-3SG
av/po-poss




1-3-3-66


Ший ӧртнерет коялеш.

Ший
Ший
ший
silver
ad/no
Ший
Ший
ший
tree.ring
no
Ший
Ший
ший
thresh-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ший
Ший
ший
blow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ший
Ший
ший
thresh-CNG
vb1-conn
Ший
Ший
ший
blow-CNG
vb1-conn
Ший
Ший
ший
thresh-CVB
vb1-adv
Ший
Ший
ший
blow-CVB
vb1-adv
ӧртнерет
***
***
***
***
коялеш.
***
***
***
***




1-3-3-67


Ший ӧртнерет ӱмбалныже

Ший
Ший
ший
silver
ad/no
Ший
Ший
ший
tree.ring
no
Ший
Ший
ший
thresh-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ший
Ший
ший
blow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ший
Ший
ший
thresh-CNG
vb1-conn
Ший
Ший
ший
blow-CNG
vb1-conn
Ший
Ший
ший
thresh-CVB
vb1-adv
Ший
Ший
ший
blow-CVB
vb1-adv
ӧртнерет
***
***
***
***
ӱмбалныже
ӱмбалны-же
ӱмбалне-жЕ
above-3SG
av/po-poss




1-3-3-68


Ший сортаже ок йӱлал,

Ший
Ший
ший
silver
ad/no
Ший
Ший
ший
tree.ring
no
Ший
Ший
ший
thresh-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ший
Ший
ший
blow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ший
Ший
ший
thresh-CNG
vb1-conn
Ший
Ший
ший
blow-CNG
vb1-conn
Ший
Ший
ший
thresh-CVB
vb1-adv
Ший
Ший
ший
blow-CVB
vb1-adv
сортаже
сорта-же
сорта-жЕ
candle-3SG
no-poss
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
йӱлал,
***
***
***
***




1-3-3-69


Мемнан чонна йӱлалеш.

Мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
чонна
чон-на
чон-на
soul-1PL
no-poss
йӱлалеш.
***
***
***
***




1-3-3-70


— Чачи, молан тунар чонет йӱла?

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тунар
тунар
тунар
so.much
av
чонет
чон-ет
чон-ет
soul-2SG
no-poss
йӱла?
йӱла
йӱла
custom
no
йӱла?
йӱл
йӱлӧ
burn-3SG
vb2-pers
йӱла?
йӱ-ла
йӱ-ла
drink-CNG-STR
vb1-conn-enc
йӱла?
йӱ-ла
йӱ-ла
drink-CVB-STR
vb1-adv-enc




1-3-3-71


— Ови шыман гына йодо.

Ови
Ови
Ови
Ovi
na
шыман
шыман
шыман
gently
av
шыман
шыма
шыма-ан
gentle-with
ad-deriv.ad
шыман
шым-ан
шым-ан
seven-with
nm-deriv.ad
шыман
шыма
шыма
gentle-GEN
ad-case
гына
гына
гына
only
pa
йодо.
йод
йод
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-72


Чачи Овим ончал колтыш, Овин шинчаже Чачим туге чон пытен онча, Чачи ыш чыте — Овилан Сакар нерген чыла каласыш...

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
Овим
Овим
Овим
Ovim
na
ончал
ончал
ончал
look-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ончал
ончал
ончал
look-CNG
vb1-conn
ончал
ончал
ончал
look-CVB
vb1-adv
колтыш,
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш,
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Овин
Овин
Овин
Ovin
na
шинчаже
шинча-же
шинча-жЕ
eye-3SG
no-poss
шинчаже
шинч-же
шинче-жЕ
sit-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шинчаже
шинч-же
шинче-жЕ
know-3SG-3SG
vb2-pers-poss
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
туге
туге
туге
so
av/pa
туге
ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
туге
ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
туге
ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
чон
чон
чон
soul
no
пытен
пыт-ен
пыте-ен
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытен
пыт-ен
пыте-ен
end-CVB
vb2-adv
онча,
онч
ончо
look-3SG
vb2-pers
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
чыте —
чыте
чыте
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чыте —
чыте
чыте
tolerate-CNG
vb2-conn
Овилан
Овилан
Овилан
Ovilan
na
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге
нерге
cold-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
badger-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
order-GEN
no-case
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
каласыш...
каласы
каласе
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-73


— Чачи, тудо тыйым йӧрата гын, вара молан ойгырет?

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тыйым
тыйым
тыйым
you
pr
тыйым
тый-ым
тый
2SG-ACC
pr-case
йӧрата
йӧрат
йӧрате
love-3SG
vb2-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
ойгырет?
ойгыр-ет
ойгыро-ет
grieve-2SG
vb2-pers




1-3-3-74


— Шулдырем лиеш гын, тиде чодыра вес век кызытак миен толам ыле, — мане Чачи.

Шулдырем
Шулдыр-ем
шулдыр-ем
wing-1SG
no-poss
Шулдырем
Шулдыр-ем
шулдыр-ем
wing-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Шулдырем
Шулдыр-ем
шулдыр-ем
wing-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Шулдырем
Шулдыр-ем
шулдыр-ем
wing-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
вес
вес
вес
different
ad/pr
век
век
век
at.all
av
век
век
век
to
po
кызытак
кызытак
кызытак
at.once
av
кызытак
кызыт-ак
кызыт-ак
now-STR
av-enc
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
толам
тол-ам
тол-ам
come-1SG
vb1-pers
ыле, —
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
мане
ман-'е
ман
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Чачи.
Чачи
Чачи
Chachi
na




1-3-3-75


Ял велым оҥгыр йӱк шокташ тӱҥале.

Ял
Ял
ял
village
no
велым
велым
велым
from.the.side
po
велым
вел-ым
вел
side-ACC
no-case
оҥгыр
оҥгыр
оҥгыр
bell
no
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
шокташ
шокт-аш
шокт-аш
sift-INF
vb1-inf
шокташ
шокт-аш
шокто-аш
be.heard-INF
vb2-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-76


Шукак ыш лий, Мӱшыл чоҥга дек кок пар имне дене кудал толын шогальыч.

Шукак
Шук-ак
шуко-ак
a.lot-STR
ad/av/no-enc
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
лий,
лий
лий
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий,
лий
лий
be-CNG
vb1-conn
лий,
лий
лий
be-CVB
vb1-adv
Мӱшыл
Мӱшыл
мӱшыл
deep.hole
no
чоҥга
чоҥга
чоҥга
hill
no
чоҥга
чоҥга
чоҥга
meatballs
no
чоҥга
чоҥга
чоҥга
wader
no
чоҥга
чоҥга
чоҥга
oilcake
no
чоҥга
чоҥг
чоҥго
walk-3SG
vb2-pers
дек
дек
дек
to
po
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
пар
пар
пар
fallow
no
пар
пар
пар
steam
no
пар
пар
пар
pair
no
пар
пар
пар
gust
no
имне
имн'е
имн'е
horse
no
дене
дене
дене
with
po
кудал
кудал
кудал
run-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кудал
кудал
кудал
run-CNG
vb1-conn
кудал
кудал
кудал
run-CVB
vb1-adv
толын
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv
шогальыч.
шогал-ьыч
шогал-ыч
stand.up-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шогальыч.
шогал-ьыч
шогал-ыч
stand.up-PST1.3PL
vb1-tense.pers




1-3-3-77


Ик тарантас гыч земский начальник ден землемер волышт, весе гыч Паймет Йогор ала-могай кум йолан йылгыжше тоян тыртышым луктын шогалтыш.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
тарантас
тарантас
тарантас
springless.carriage
no
гыч
гыч
гыч
from
po
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
ден
ден
ден
and
co
землемер
землемер
землемер
surveyor
no
волышт,
вол-ышт
вол-шт
trough-3PL
no-poss
волышт,
волы-шт
воло-шт
descend-IMP.3PL
vb2-mood.pers
волышт,
волы
воло
descend-PST1-3PL
vb2-tense-pers
весе
весе
весе
different
ad/no/pr
гыч
гыч
гыч
from
po
Паймет
Паймет
Паймет
Paymet
na
Йогор
Йогор
Йогор
Yogor
na
ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
йолан
йолан
йолан
footed
ad
йолан
йола
йола-ан
fault-with
no-deriv.ad
йолан
йол-ан
йол-ан
foot-with
no-deriv.ad
йолан
йола
йола
fault-GEN
no-case
йылгыжше
йылгыжше
йылгыжше
shiny
ad/no
йылгыжше
йылгыж-ше
йылгыж-шЕ
shine-PTCP.ACT
vb1-ad
йылгыжше
йылгыж-ше
йылгыж-жЕ
shine-IMP.3SG
vb1-mood.pers
йылгыжше
йылгы-ше
йылге-жЕ-жЕ
sparkling-3SG-3SG
ad-poss-poss
йылгыжше
йылгыж-ше
йылгыж-жЕ
shine-CNG-3SG
vb1-conn-poss
йылгыжше
йылгыж-ше
йылгыж-жЕ
shine-CVB-3SG
vb1-adv-poss
тоян
тоян
тоян
brass
ad
тоян
тоя
тоя-ан
stick-with
no-deriv.ad
тоян
то[й]-[а]н
той-ан
brass-with
ad/no-deriv.ad
тоян
тоя
тоя
stick-GEN
no-case
тыртышым
тыртыш-ым
тыртыш
circle-ACC
ad/no-case
луктын
лукт-ын
лукт
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
луктын
лукт-ын
лукт
lead.out-CVB
vb1-adv
шогалтыш.
шогалтыш
шогалтыш
[X]
no
шогалтыш.
шогалты
шогалте
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-78


Тудо тыртыш ӱмбаке землемер ала-могай пучан вес тыртышым шындыш.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тыртыш
тыртыш
тыртыш
circle
ad/no
ӱмбаке
ӱмбаке
ӱмбаке
the.top
av/po
землемер
землемер
землемер
surveyor
no
ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
пучан
пучан
пучан
having.a.hollow.stem
ad
пучан
пуч-ан
пуч-ан
stem-with
no-deriv.ad
вес
вес
вес
different
ad/pr
тыртышым
тыртыш-ым
тыртыш
circle-ACC
ad/no-case
шындыш.
шындыш
шындыш
sheaves.in.drying.barn
no
шындыш.
шынды
шынде
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-79


Кужу вара вуеш йошкар шовычым кылден, Чачин ачаже, Яшай, нумал толеш.

Кужу
Кужу
кужу
long
ad
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
вуеш
вуеш
вуеш
into.one's.head
av/po
вуеш
ву[й]-еш
вуй-еш
head-LAT
no-case
йошкар
йошкар
йошкар
red
ad
шовычым
шовыч-ым
шовыч
kerchief-ACC
no-case
кылден,
кылд-ен
кылде-ен
tie.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кылден,
кылд-ен
кылде-ен
tie.up-CVB
vb2-adv
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
ачаже,
ачаже
ачаже
my.dear
no
ачаже,
ача-же
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
Яшай,
Яшай
Яшай
Yashay
na
нумал
нумал
нумал
carry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нумал
нумал
нумал
carry-CNG
vb1-conn
нумал
нумал
нумал
carry-CVB
vb1-adv
толеш.
тол[ь]-еш
толь-еш
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
толеш.
тол-еш
тол-еш
come-3SG
vb1-pers




1-3-3-80


Моло пӧръеҥ-влак южыжо тыгыде тоям нумалыныт, южыжо товарым, кӱртньӧ кольмым налыныт.

Моло
Моло
моло
other
no/pr
пӧръеҥ-влак
пӧръеҥ-влак
пӧръеҥ-влак
man-PL
no-num
южыжо
южыжо
южыжо
some
pr
южыжо
южы-жо
южо-жЕ
some-3SG
pr-poss
южыжо
ю-жы-жо
ю-жЕ-жЕ
magic-3SG-3SG
no-poss-poss
южыжо
ю-жы-жо
ю-жЕ-жЕ
cool-3SG-3SG
no-poss-poss
тыгыде
тыгыде
тыгыде
fine
ad/no
тоям
тоя
тоя
stick-ACC
no-case
тоям
тоя
тоя-ем
stick-1SG
no-poss
тоям
тоя
тоя-ем
stick-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
тоям
тоя
тоя-ем
stick-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
тоям
тоя
тоя-ем
stick-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
нумалыныт,
нумал-ын-ыт
нумал-ыт
carry-PST2-3PL
vb1-tense-pers
южыжо
южыжо
южыжо
some
pr
южыжо
южы-жо
южо-жЕ
some-3SG
pr-poss
южыжо
ю-жы-жо
ю-жЕ-жЕ
magic-3SG-3SG
no-poss-poss
южыжо
ю-жы-жо
ю-жЕ-жЕ
cool-3SG-3SG
no-poss-poss
товарым,
товар-ым
товар
ax-ACC
no-case
кӱртньӧ
кӱртньӧ
кӱртньӧ
iron
no
кольмым
кольмы
кольмо
shovel-ACC
no-case
налыныт.
нал-ын-ыт
нал-ыт
take-PST2-3PL
vb1-tense-pers




1-3-3-81


Шеҥгечын ик орва тич кошар вуян меҥгым оптен кондат.

Шеҥгечын
Шеҥгечын
шеҥгечын
from.behind
av/po
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
орва
орва
орва
cart
no
тич
тич
тич
full
ad/av/po
кошар
кошар
кошар
sheep.shed
no
кошар
кошар
кошар
pointed
ad/no
вуян
вуян
вуян
headed
ad
вуян
ву[й]-[а]н
вуй-ан
head-with
no-deriv.ad
меҥгым
меҥгы
меҥге
post-ACC
no-case
оптен
опт-ен
опто-ен
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен
опт-ен
опто-ен
bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен
опт-ен
опто-ен
put-CVB
vb2-adv
оптен
опт-ен
опто-ен
bark-CVB
vb2-adv
кондат.
конд-ат
кондо-ат
bring-3PL
vb2-pers
кондат.
кон-да
кон-да-ат
kitty-2PL-and
no-poss-enc
кондат.
кон-да
кон-да-ат
alkali-2PL-and
no-poss-enc
кондат.
конд
кондо-ат
bring-3SG-and
vb2-pers-enc
кондат.
конд-ат
кондо-ат
bring-CNG-and
vb2-conn-enc




1-3-3-82


Кажне меҥгыжын ик вуйжо кошартыме, вес вуешыже, йыплен, изи брусок пижыктыме.

Кажне
Кажне
кажне
each
pr
меҥгыжын
меҥгы-жы
меҥге-жЕ
post-3SG-GEN
no-poss-case
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
вуйжо
вуй-жо
вуй-жЕ
head-3SG
no-poss
кошартыме,
кошартыме
кошартыме
sharpened
ad
кошартыме,
кошарты-ме
кошарте-мЕ
sharpen-PTCP.PASS
vb2-ad
вес
вес
вес
different
ad/pr
вуешыже,
вуеш-ыже
вуеш-жЕ
into.one's.head-3SG
av/po-poss
вуешыже,
ву[й]-еш-ыже
вуй-еш-жЕ
head-LAT-3SG
no-case-poss
йыплен,
йыпл-ен
йыпле-ен
scold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йыплен,
йыпл-ен
йыпле-ен
scold-CVB
vb2-adv
изи
изи
изи
small
ad/no
брусок
брусок
брусок
bar
no
пижыктыме.
пижыкты-ме
пижыкте-мЕ
hook-PTCP.PASS
vb2-ad
пижыктыме.
пиж-ыкты-ме
пиж-ктЕ-мЕ
stick-CAUS-PTCP.PASS
vb1-deriv.v-ad




1-3-3-83


Кошар вуй велныже кок сово кумдыкын лоден локшичме; локшичме вереш орелым йӱлалтен шындыме.

Кошар
Кошар
кошар
sheep.shed
no
Кошар
Кошар
кошар
pointed
ad/no
вуй
вуй
вуй
head
no
велныже
велны-же
велне-жЕ
on.the.side-3SG
po-poss
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
сово
сово
сово
palm
no
сово
сово
сово
slap-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сово
сово
сово
slap-CNG
vb2-conn
кумдыкын
кумдык-ын
кумдык
width-GEN
no/po-case
лоден
лод-ен
лодо-ен
mark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лоден
лод-ен
лодо-ен
mark-CVB
vb2-adv
локшичме;
локшич-ме
локшинч-мЕ
hew-PTCP.PASS
vb1-ad
локшичме
локшич-ме
локшинч-мЕ
hew-PTCP.PASS
vb1-ad
вереш
вереш
вереш
instead.of
no/po
вереш
вер-еш
вер-еш
place-LAT
no-case
орелым
орел-ым
орел
eagle-ACC
no-case
йӱлалтен
йӱлалт-ен
йӱлалте-ен
burn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йӱлалтен
йӱлалт-ен
йӱлалте-ен
burn-CVB
vb2-adv
шындыме.
шындыме
шындыме
installation
ad
шындыме.
шынды-ме
шынде-мЕ
put-PTCP.PASS
vb2-ad




1-3-3-84


Вес велым Нурмучаш марий-влак тольыч.

Вес
Вес
вес
different
ad/pr
велым
велым
велым
from.the.side
po
велым
вел-ым
вел
side-ACC
no-case
Нурмучаш
Нурмучаш
Нурмучаш
Nurmuchash
na
марий-влак
марий-влак
марий-влак
Mari-PL
no-num
тольыч.
тол-ьыч
тол-ыч
come-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тольыч.
тол-ьыч
тол-ыч
come-PST1.3PL
vb1-tense.pers




1-3-3-85


Землемер ала-могай кагазым ончыктылаш тӱҥале:

Землемер
Землемер
землемер
surveyor
no
ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
кагазым
кагаз-ым
кагаз
paper-ACC
no-case
ончыктылаш
ончыктыл-аш
ончыктыл-аш
show-INF
vb1-inf
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-86


— Ме кызыт тошто межам терген каена.

Ме
ме
ме
1PL
pr
кызыт
кызыт
кызыт
now
av
тошто
тошто
тошто
old
ad/no
тошто
тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
тошто
тошт
тошт
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
межам
межа
межа
boundary-ACC
no-case
межам
межа
межа-ем
boundary-1SG
no-poss
межам
межа
межа-ем
boundary-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
межам
межа
межа-ем
boundary-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
межам
межа
межа-ем
boundary-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
терген
терген
терген
searchingly
av
терген
терг-ен
терге-ен
check-PST2-3SG
vb2-tense-pers
терген
терг-ен
терге-ен
check-CVB
vb2-adv
каена.
ка[й]-ена
кае-ена
go-1PL
vb2-pers




1-3-3-87


Кагазыште ончыш-ончыш да Мӱшыл чоҥгасе тошто межа вынем воктелан меҥгым шогалташ шӱдыш.

Кагазыште
Кагаз-ыште
кагаз-штЕ
paper-INE
no-case
ончыш-ончыш
ончы-Ø-ончы
ончоончо
look-PST1-3SGlook-PST1-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
Мӱшыл
Мӱшыл
мӱшыл
deep.hole
no
чоҥгасе
чоҥга-се
чоҥга-сЕ
hill-ADJ
no-deriv.ad
чоҥгасе
чоҥга-се
чоҥга-сЕ
meatballs-ADJ
no-deriv.ad
чоҥгасе
чоҥга-се
чоҥга-сЕ
wader-ADJ
no-deriv.ad
чоҥгасе
чоҥга-се
чоҥга-сЕ
oilcake-ADJ
no-deriv.ad
тошто
тошто
тошто
old
ad/no
тошто
тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
тошто
тошт
тошт
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
межа
межа
межа
boundary
no
вынем
вын'ем
вын'ем
pit
no
воктелан
воктелан
воктелан
close.to
av/po
воктелан
воктел-ан
воктел-ан
outskirts-with
no-deriv.ad
меҥгым
меҥгы
меҥге
post-ACC
no-case
шогалташ
шогалт-аш
шогалте-аш
put-INF
vb2-inf
шогалташ
шог-алт-аш
шого-алт-аш
stand-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
шӱдыш.
шӱдыш
шӱдыш
hoop
no
шӱдыш.
шӱды
шӱдӧ
hundred-ILL
nm-case
шӱдыш.
шӱды
шӱдӧ
order-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-88


Кугу еҥ-влак дене пырля йоча-влакат толыныт.

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
еҥ-влак
еҥ-влак
еҥ-влак
person-PL
ad/no-num
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
йоча-влакат
йоча-влак-ат
йоча-влак-ат
child-PL-and
no-num-enc
толыныт.
тол-ын-ыт
тол-ыт
come-PST2-3PL
vb1-tense-pers




1-3-3-89


Йоча коклаште Чачин шольыжо Япушат уло.

Йоча
Йоча
йоча
child
no
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шольыжо
шольы-жо
шольо-жЕ
little.brother-3SG
no-poss
шольыжо
шол-ьы-жо
шол-жЕ
boil-PST1.3SG-3SG
vb1-tense.pers-poss
Япушат
Япушат
Япушат
Yapushat
na
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb




1-3-3-90


Изиш лиймек, Япуш акаж дек куржын мийыш:

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи
изи
small-ILL
ad/no-case
лиймек,
лий-мек
лий-мек
be-CVB.PRI
vb1-adv
Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
акаж
ака
ака-жЕ
older.sister-3SG
no-poss
дек
дек
дек
to
po
куржын
курж-ын
курж
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж
run-CVB
vb1-adv
мийыш:
мийы
мие
come-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-91


— Акай, тол тышкырак, мый тыланет ик тӱрлымак каласем.

Акай,
Акай
акай
older.sister
no
тол
тол
тол
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол
тол
тол
come-CNG
vb1-conn
тол
тол
тол
come-CVB
vb1-adv
тышкырак,
тышкырак
тышкырак
closer
av/pr
тышкырак,
тышкы-рак
тышке-рак
here-COMP
av/pr-deg
мый
мый
мый
1SG
pr
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
тӱрлымак
тӱрлым-ак
тӱрлымӧ-ак
embroidery-STR
ad-enc
тӱрлымак
тӱрлы-ак
тӱрлӧ-ак
different-ACC-STR
ad/no/po-case-enc
тӱрлымак
тӱрлы-ак
тӱрлӧ-мЕ-ак
embroider-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
каласем.
калас-ем
каласе-ем
say-1SG
vb2-pers




1-3-3-92


Чачи ден Япуш ӧрдыжкырак кайышт.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ден
ден
ден
and
co
Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
ӧрдыжкырак
ӧрдыжкы-рак
ӧрдыжкӧ-рак
the.side-COMP
av/po-deg
кайышт.
кай-ышт
кай-шт
aftergrass-3PL
no-poss
кайышт.
кайы-шт
кайе-шт
go-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кайышт.
кайы
кае
go-PST1-3PL
vb2-tense-pers




1-3-3-93


— Сакар изай мемнан больницыште кия, — Япуш йышт гына каласыш.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
изай
изай
изай
older.brother
no
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
больницыште
больницы-ште
больнице-штЕ
hospital-INE
no-case
кия, —
ки[й]-[а]
кие
lie-3SG
vb2-pers
Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
йышт
йышт
йышт
secretly
av
гына
гына
гына
only
pa
каласыш.
каласы
каласе
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-94


— Могай Сакар?

Могай
Могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
Сакар?
Сакар
Сакар
Sakar
na




1-3-3-95


— трукышто ыш умыло Чачи.

трукышто
трукышто
трукышто
in.surprise
av
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
умыло
умыло
умыло
understand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
умыло
умыло
умыло
understand-CNG
vb2-conn
Чачи.
Чачи
Чачи
Chachi
na




1-3-3-96


— Уна икече, телым, мемнан дек пурен ыле.

Уна
Уна
уна
guest
no
Уна
Уна
уна
there
pa
Уна
У-на
у-на
new-1PL
ad/no-poss
икече,
икече
икече
recently
av
телым,
телым
телым
in.winter
av
телым,
телы
теле
winter-ACC
no-case
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
дек
дек
дек
to
po
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
ыле.
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-97


Судыш толын ыле.

Судыш
Суд-ыш
суд
court-ILL
no-case
толын
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv
ыле.
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-98


— Кай, ала-мом ойлет?

Кай,
Кай
кай
[X]
in
Кай,
Кай
кай
aftergrass
no
Кай,
Кай
кае
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кай,
Кай
кае
go-CNG
vb2-conn
ала-мом
ала-мо
ала-мо
something-ACC
pa/pr-case
ойлет?
ойл-ет
ойло-ет
talk-2SG
vb2-pers




1-3-3-99


— Мый шке шинчам дене ужым.

Мый
мый
мый
1SG
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
шинчам
шинча
шинча
eye-ACC
no-case
шинчам
шинча
шинча-ем
eye-1SG
no-poss
шинчам
шинч-ам
шинч-ам
sit.down-1SG
vb1-pers
шинчам
шинча
шинча-ем
eye-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
шинчам
шинча
шинча-ем
eye-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
шинчам
шинча
шинча-ем
eye-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
дене
дене
дене
with
po
ужым.
уж-ым
уж-ым
see-PST1.1SG
vb1-tense.pers
ужым.
у-жы
у-жЕ
new-3SG-ACC
ad/no-poss-case




1-3-3-100


Эрдене мемнам учитель больницыш намийыш...

Эрдене
Эрдене
эрдене
in.the.morning
av
мемнам
мем-на
ме-на
1PL-1PL-ACC
pr-poss-case
учитель
учитель
учитель
teacher
no
больницыш
больницы
больнице
hospital-ILL
no-case
намийыш...
намийы
намие
bring-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-101


Тудо тушто лукышто кия ыле.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тушто
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто
тушто
тушто
riddle
no
тушто
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто
тушто
тушто
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто
тушто
тушто
ask-CNG
vb2-conn
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
corner-INE
no-case
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
кия
ки[й]-[а]
кие
lie-3SG
vb2-pers
ыле.
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-102


Элнет гыч конден шуэныт...

Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
гыч
гыч
гыч
from
po
конден
конд-ен
кондо-ен
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
конден
конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv
шуэныт...
шу}-эн-ыт
шуо-ен-ыт
throw-PST2-3PL
vb2-tense-pers




1-3-3-103


ӧрдыжлужо пудырген...

ӧрдыжлужо
ӧрдыжлу-жо
ӧрдыжлу-жЕ
rib-3SG
no-poss
пудырген...
пудырг-ен
пудырго-ен
break-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пудырген...
пудырг-ен
пудырго-ен
break-CVB
vb2-adv




1-3-3-104


Умбакыже Чачи ыш колышт, Япушлан ушкал ден шорыкым оролаш шӱден кодыш да ялышке писын куржо. * * *

Умбакыже
Умбакыже
умбакыже
onward
av
Умбакыже
Умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
колышт,
кол-ышт
кол-шт
fish-3PL
no-poss
колышт,
кол-ышт
кол-шт
Pisces-3PL
no-poss
колышт,
колы-шт
коло-шт
twenty-3PL
nm-poss
колышт,
колышт
колышт
listen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
колышт,
кол-ышт
кол-шт
hear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
колышт,
колы-шт
коло-шт
die-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колышт,
колы
коло
die-PST1-3PL
vb2-tense-pers
колышт,
колышт
колышт
listen-CNG
vb1-conn
колышт,
колышт
колышт
listen-CVB
vb1-adv
Япушлан
Япушлан
Япушлан
Yapushlan
na
ушкал
ушкал
ушкал
cow
no
ден
ден
ден
and
co
шорыкым
шорык-ым
шорык
sheep-ACC
no-case
шорыкым
шорык-ым
шорык
Aries-ACC
no-case
оролаш
орол-аш
ороло-аш
guard-INF
vb2-inf
шӱден
шӱд-ен
шӱдӧ-ен
order-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шӱден
шӱд-ен
шӱдӧ-ен
order-CVB
vb2-adv
кодыш
код-ыш
код
code-ILL
no-case
кодыш
коды
кодо
leave-PST1-3SG
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
ялышке
ял-ышке
ял-шкЕ
village-ILL
no-case
писын
писын
писын
quickly
av
писын
писы
писе
quick-GEN
ad-case
куржо. * * *
курж
курж
run-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-105


Сакар кок арня годым ушым шинчыде кийыш.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
арня
арня
арня
week
no
годым
годым
годым
during
po
ушым
уш-ым
уш
mind-ACC
no-case
шинчыде
шинчыде
шинчыде
without.sitting
av
шинчыде
шинчы-де
шинче-де
sit-CVB.NEG
vb2-adv
шинчыде
шинчы-де
шинче-де
know-CVB.NEG
vb2-adv
кийыш.
кий-ыш
кий
cue-ILL
no-case
кийыш.
кийы
кие
lie-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-106


Кок арня гыч ушыжо пурыш: рвезе организм черым сеҥыш Кок арня годым, кажне эрдене, Чачи Клавдия Федоровна дек куржтале.

Кок
Кок
кок
cook
no
Кок
Кок
кок
two
nm
арня
арня
арня
week
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ушыжо
уш-ыжо
уш-жЕ
mind-3SG
no-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
join-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
order-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
у-ыжо
у-жЕ
new-ILL-3SG
ad/no-case-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
join-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
order-CNG-3SG
vb2-conn-poss
пурыш:
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш:
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
рвезе
рвезе
рвезе
young.man
ad/no
организм
организм
организм
organism
no
черым
чер-ым
чер
disease-ACC
no-case
сеҥыш
сеҥыш
сеҥыш
victory
no
сеҥыш
сеҥы
сеҥе
defeat-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Кок
Кок
кок
cook
no
Кок
Кок
кок
two
nm
арня
арня
арня
week
no
годым,
годым
годым
during
po
кажне
кажне
кажне
each
pr
эрдене,
эрдене
эрдене
in.the.morning
av
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
дек
дек
дек
to
po
куржтале.
куржтал-'е
куржтал
run-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-107


Кажне эрдене Клавдия Федоровна ик мутым ойла:

Кажне
Кажне
кажне
each
pr
эрдене
эрдене
эрдене
in.the.morning
av
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла:
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла:
ойл
ойло
talk-3SG
vb2-pers
ойла:
ой-ла
ойо-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла:
ой-ла
ойо-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc




1-3-3-108


— Пеш начар...

Пеш
Пеш
пеш
very
av
начар...
начар
начар
weak
ad/av




1-3-3-109


Первый миймыж годым Клавдия Федоровна Чачим Сакар дек ыш пурто.

Первый
Первый
первый
first
ad/av/nm
миймыж
***
***
***
***
годым
годым
годым
during
po
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
дек
дек
дек
to
po
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
пурто.
пурто
пурто
bring.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пурто.
пурто
пурто
bring.in-CNG
vb2-conn




1-3-3-110


Кумшо ганалан иже пуртыш.

Кумшо
Кумшо
кумшо
third
av/nm
ганалан
ганалан
ганалан
time
av
ганалан
гана-лан
гана-лан
times-DAT
no/po-case
ганалан
гана-ла
гана-ла
times-PL-GEN
no/po-num-case
иже
иже
иже
not.until
av/pa
иже
и-же
и-жЕ
and-3SG
co-poss
иже
и-же
и-жЕ
[X]-3SG
pa-poss
пуртыш.
пурты
пурто
bring.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-111


Сакарын кӱр лоҥгаште ош тувыр дене киймыжым ужын, Чачи чытен ыш керт, шортынат колтыш: Сакар колоткаште киймыла чучо.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
кӱр
кӱр
кӱр
bast
no
кӱр
кӱр
кӱр
pick-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱр
кӱр
кӱр
pick-CNG
vb1-conn
кӱр
кӱр
кӱр
pick-CVB
vb1-adv
лоҥгаште
лоҥгаште
лоҥгаште
amidst
po
лоҥгаште
лоҥга-ште
лоҥга-штЕ
thicket-INE
no-case
ош
ош
ош
white
ad
тувыр
тувыр
тувыр
shirt
no
дене
дене
дене
with
po
киймыжым
***
***
***
***
ужын,
уж-ын
уж
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын,
уж-ын
уж
see-CVB
vb1-adv
ужын,
у-жы
у-жЕ
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт,
керт
керт
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт
керт
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт
керт
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт,
керт
керт
swaddle-CNG
vb1-conn
керт,
керт
керт
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт,
керт
керт
swaddle-CVB
vb1-adv
шортынат
шорт-ын-ат
шорт-ат
cry-PST2-2SG
vb1-tense-pers
шортынат
шорт-ына
шорт-на-ат
cry-1PL-and
vb1-pers-enc
шортынат
шорт-ын-ат
шорт-ат
shorts-GEN-and
no-case-enc
шортынат
шорт-ын-ат
шорт-ат
lamentation-GEN-and
no-case-enc
шортынат
шорт-ын-ат
шорт-ат
cry-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
шортынат
шорт-ын-ат
шорт-ат
cry-CVB-and
vb1-adv-enc
колтыш:
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш:
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
колоткаште
колотка-ште
колотка-штЕ
coffin-INE
no-case
киймыла
***
***
***
***
чучо.
чуч
чуч
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-112


— Родыда мо?

Родыда
Роды-да
родо-да
relative-2PL
no-poss
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr




1-3-3-113


— Клавдия Федоровна йодо.

Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
йодо.
йод
йод
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-114


— А?

А?
А
а
and
co
А?
А
а
so
pa
А?
А
а
oh
in




1-3-3-115


Кузе?..

Кузе?..
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa




1-3-3-116


Туге, родо лиеш.

Туге,
Туге
туге
so
av/pa
Туге,
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге,
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге,
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
родо
родо
родо
relative
no
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers




1-3-3-117


— Кок арня марте ок коло гын, вара тӧрлана, — мане Клавдия Федоровна.

Кок
Кок
кок
cook
no
Кок
Кок
кок
two
nm
арня
арня
арня
week
no
марте
марте
марте
up.to
po
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
коло
коло
коло
twenty
nm
коло
коло
коло
die-IMP.2SG
vb2-mood.pers
коло
коло
коло
die-CNG
vb2-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
тӧрлана, —
тӧрлан
тӧрлане
heal-3SG
vb2-pers
тӧрлана, —
тӧр-ла-на
тӧр-ла-на
flat-COMP-1PL
ad/av/no-case-poss
тӧрлана, —
тӧр-ла-на
тӧр-ла-на
flat-PL-1PL
ad/av/no-num-poss
мане
ман-'е
ман
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна.
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na




1-3-3-118


Тиде кок арня Чачилан нигунамат пытышашла ыш чуч.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
арня
арня
арня
week
no
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
нигунамат
н'игунамат
н'игунамат
in.no.case
av/pr
нигунамат
н'игунам-ат
н'игунам-ат
never-and
av/pr-enc
пытышашла
пыты-шаш-ла
пыте-шаш-ла
end-PTCP.FUT-COMP
vb2-ad-case
пытышашла
пыты-шаш-ла
пыте-шаш-ла
end-PTCP.FUT-PL
vb2-ad-num
пытышашла
пыты-шаш-ла
пыте-шаш-ла
end-PTCP.FUT-STR
vb2-ad-enc
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
чуч.
чуч
чуч
just.a.little
av
чуч.
чуч
чуч
[X]
de
чуч.
чуч
чуч
seem-IMP.2SG
vb1-mood.pers
чуч.
чуч
чуч
seem-CNG
vb1-conn
чуч.
чуч
чуч
seem-CVB
vb1-adv




1-3-3-119


Туге гынат, кок арня эртыш.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
арня
арня
арня
week
no
эртыш.
эртыш
эртыш
history
no
эртыш.
эрты
эрте
pass-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-120


Чачи эрден эрак Клавдия Федоровна дек куржын колтыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
эрден
эрден
эрден
in.the.morning
av
эрак
эрак
эрак
early
av
эрак
э-рак
э-рак
oh-COMP
in/pa-deg
эрак
эра
эра-ак
era-STR
no-enc
эрак
эра
эра-ак
[X]-STR
no-enc
эрак
эр-ак
эр-ак
morning-STR
ad/av/no-enc
эрак
эр-ак
эре-ак
clean-STR
ad-enc
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
дек
дек
дек
to
po
куржын
курж-ын
курж
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж
run-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-121


Ынде могай уверым каласа Клавдия Федоровна: ила але колен?

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
уверым
увер-ым
увер
news-ACC
no-case
каласа
калас
каласе
say-3SG
vb2-pers
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна:
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
ила
и-ла
и-ла
and-STR
co-enc
ила
и-ла
и-ла
[X]-STR
pa-enc
ила
ил
иле
live-3SG
vb2-pers
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але
але
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але
але
soften.bast-CNG
vb2-conn
колен?
кол-ен
коло-ен
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колен?
кол-ен
коло-ен
die-CVB
vb2-adv




1-3-3-122


— Родыда кризисым эртарыш, ынде тӧрлана.

Родыда
Роды-да
родо-да
relative-2PL
no-poss
кризисым
кризис-ым
кризис
crisis-ACC
no-case
эртарыш,
эртары
эртаре
spend-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
тӧрлана.
тӧрлан
тӧрлане
heal-3SG
vb2-pers
тӧрлана.
тӧр-ла-на
тӧр-ла-на
flat-COMP-1PL
ad/av/no-case-poss
тӧрлана.
тӧр-ла-на
тӧр-ла-на
flat-PL-1PL
ad/av/no-num-poss




1-3-3-123


Туге гынат, больницыште але иктаж тылзе кияшыже тӱкна.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
больницыште
больницы-ште
больнице-штЕ
hospital-INE
no-case
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але
але
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але
але
soften.bast-CNG
vb2-conn
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
тылзе
тылзе
тылзе
moon
no
кияшыже
ки[й]-[а]ш-ыже
кие-аш-жЕ
lie-INF-3SG
vb2-inf-poss
тӱкна.
тӱкн
тӱкнӧ
touch-3SG
vb2-pers




1-3-3-124


Таче кастен мий, шӧрым, муным намие...

Таче
Таче
таче
today
ad/av
кастен
кастен
кастен
in.the.evening
av
мий,
мий
мие
come-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мий,
мий
мие
come-CNG
vb2-conn
шӧрым,
шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
шӧрым,
шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
муным
муны
муно
egg-ACC
no-case
намие...
намие
намие
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
намие...
намие
намие
bring-CNG
vb2-conn




1-3-3-125


Чачи мӧҥгышкыжӧ шулдыранла кайыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
мӧҥгышкыжӧ
мӧҥгышкы-жӧ
мӧҥгышкӧ-жЕ
home-3SG
av-poss
мӧҥгышкыжӧ
мӧҥгы-шкы-жӧ
мӧҥгӧ-шкЕ-жЕ
home-ILL-3SG
av/no/po-case-poss
шулдыранла
шулдыран-ла
шулдыран-ла
winged-COMP
ad/no-case
шулдыранла
шулдыран-ла
шулдыран-ла
winged-PL
ad/no-num
шулдыранла
шулдыран-ла
шулдыран-ла
winged-STR
ad/no-enc
шулдыранла
шулдыр-ан-ла
шулдыр-ан-ла
wing-with-COMP
no-deriv.ad-case
шулдыранла
шулдыр-ан-ла
шулдыр-ан-ла
wing-with-PL
no-deriv.ad-num
шулдыранла
шулдыр-ан-ла
шулдыр-ан-ла
wing-with-STR
no-deriv.ad-enc
кайыш.
кай-ыш
кай
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы
кае
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-126


Кастене, ушкал водар гыч лекше шӧрым вигак пелштоп атеш пыштен, кум муным пеле кӱшым шолтен, шокшымак больницыш нумал куржо.

Кастене,
Кастене
кастене
in.the.evening
ad
ушкал
ушкал
ушкал
cow
no
водар
водар
водар
udder
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лекше
лекше
лекше
coming.from
ad
лекше
лек-ше
лект-шЕ
go-PTCP.ACT
vb1-ad
лекше
лек-ше
лект-жЕ
go-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лекше
лек-ше
лект-жЕ
go-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лекше
лек-ше
лект-жЕ
go-CVB-3SG
vb1-adv-poss
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
вигак
вигак
вигак
immediately
av
пелштоп
пелштоп
пелштоп
[X]
no
атеш
ат-еш
ате-еш
vessel-LAT
no-case
пыштен,
пышт-ен
пыште-ен
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пыштен,
пышт-ен
пыште-ен
put-CVB
vb2-adv
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
муным
муны
муно
egg-ACC
no-case
пеле
пеле
пеле
half
ad/av/no
пеле
пеле
пеле
in.half
ad/av/no
пеле
пел-'е
пел
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кӱшым
кӱшы
кӱшӧ
boiled-ACC
ad-case
кӱшым
кӱ-шы
кӱ-шЕ
ripen-PTCP.ACT-ACC
vb1-ad-case
шолтен,
шолт-ен
шолто-ен
boil-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шолтен,
шолт-ен
шолто-ен
boil-CVB
vb2-adv
шокшымак
шокш-ым-ак
шокш-ак
sleeve-ACC-STR
no-case-enc
шокшымак
шокшы-ак
шокшо-ак
heat-ACC-STR
ad/no-case-enc
шокшымак
шок-шы-ак
шокт-шЕ-ак
sift-PTCP.ACT-ACC-STR
vb1-ad-case-enc
шокшымак
шок-шы-ак
шок-жЕ-ак
shock-3SG-ACC-STR
no-poss-case-enc
больницыш
больницы
больнице
hospital-ILL
no-case
нумал
нумал
нумал
carry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нумал
нумал
нумал
carry-CNG
vb1-conn
нумал
нумал
нумал
carry-CVB
vb1-adv
куржо.
курж
курж
run-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-127


Шыпак гына омсам почын, Клавдия Федоровнам вучыдеак, палаткышке пурыш, Сакарын койкыжо кӱдык шогале, Сакар шинчажым кумен кия.

Шыпак
Шыпак
шыпак
quietly
av
Шыпак
Шып-ак
шып-ак
quiet-STR
ad/av/no-enc
гына
гына
гына
only
pa
омсам
омса
омса
door-ACC
no-case
омсам
омса
омса-ем
door-1SG
no-poss
омсам
омса
омса-ем
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
омсам
омса
омса-ем
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
омсам
омса
омса-ем
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
почын,
почын
почын
agape
av
почын,
поч-ын
поч
tail-GEN
no-case
почын,
поч-ын
поч
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын,
поч-ын
поч
open-CVB
vb1-adv
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровнам
Федоровнам
Федоровнам
Fedorovnam
na
вучыдеак,
вучыде-ак
вучыде-ак
unexpectedly-STR
av-enc
вучыдеак,
вучы-де-ак
вучо-де-ак
wait-CVB.NEG-STR
vb2-adv-enc
палаткышке
палаткы-шке
палатке-шкЕ
tent-ILL
no-case
пурыш,
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш,
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
койкыжо
койкы-жо
койко-жЕ
bunk-3SG
no-poss
кӱдык
кӱдык
кӱдык
closer.to
av/po
шогале,
шогале
шогале
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале,
шогал-'е
шогал
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале,
шогале
шогале
plough-CNG
vb2-conn
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
шинчажым
шинча-жы
шинча-жЕ
eye-3SG-ACC
no-poss-case
кумен
кум-ен
кумо-ен
close.one's.eyes-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кумен
кум-ен
кумо-ен
close.one's.eyes-CVB
vb2-adv
кия.
ки[й]-[а]
кие
lie-3SG
vb2-pers




1-3-3-128


Ала мала, ала шулен кия?

Ала
Ала
ала
maybe
co/pa
Ала
Ала
ала
pitch
no
Ала
А-ла
а-ла
and-STR
co-enc
Ала
А-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
Ала
А-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
Ала
Ал
але
soften.bast-3SG
vb2-pers
мала,
ма-ла
ма-ла
whether-STR
co/pa-enc
мала,
мал
мале
sleep-3SG
vb2-pers
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал
але
soften.bast-3SG
vb2-pers
шулен
шул-ен
шуло-ен
melt-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шулен
шул-ен
шуло-ен
melt-CVB
vb2-adv
кия?
ки[й]-[а]
кие
lie-3SG
vb2-pers




1-3-3-129


Чачи Сакарым онча: Сакарын шӱргыжӧ йӧршеш ошемын, шылже пытен.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
онча:
онч
ончо
look-3SG
vb2-pers
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
шӱргыжӧ
шӱргы-жӧ
шӱргӧ-жЕ
face-3SG
no-poss
шӱргыжӧ
шӱргы-жӧ
шӱргӧ-жЕ
forest-3SG
no-poss
йӧршеш
йӧршеш
йӧршеш
totally
av
йӧршеш
йӧрш-еш
йӧршӧ-еш
fitting-LAT
ad-case
ошемын,
ошем-ын
ошем
turn.white-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ошемын,
ошем-ын
ошем
turn.white-CVB
vb1-adv
ошемын,
ош-ем-ын
ош-ем
white-1SG-GEN
ad-poss-case
ошемын,
ош-ем-ын
ошо-ем
white-1SG-GEN
ad-poss-case
ошемын,
ош-ем-ын
ош-ем
white-TRANS-PST2-3SG
ad-deriv.v-tense-pers
ошемын,
ош-ем-ын
ошо-ем
white-TRANS-PST2-3SG
ad-deriv.v-tense-pers
ошемын,
ош-ем-ын
ош-ем
white-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
ошемын,
ош-ем-ын
ошо-ем
white-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
шылже
шыл-же
шыл-жЕ
meat-3SG
no-poss
шылже
шыл-же
шыл-жЕ
hide-IMP.3SG
vb1-mood.pers
шылже
шыл-же
шыл-жЕ
hide-CNG-3SG
vb1-conn-poss
шылже
шыл-же
шыл-жЕ
hide-CVB-3SG
vb1-adv-poss
пытен.
пыт-ен
пыте-ен
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытен.
пыт-ен
пыте-ен
end-CVB
vb2-adv




1-3-3-130


Ончен шогышыжлак Чачин шинчавӱдшӧ йоген лекте.

Ончен
Онч-ен
ончо-ен
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Ончен
Онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
шогышыжлак
шогы-шыжла
шого-шыжла-ак
stand-CVB.SIM.3SG-STR
vb2-adv.pers-enc
шогышыжлак
шогышы-ла
шогышо-жЕ-ла-ак
standing-3SG-COMP-STR
no-poss-case-enc
шогышыжлак
шогышы-ла
шогышо-жЕ-ла-ак
standing-3SG-PL-STR
no-poss-num-enc
шогышыжлак
шогы-шы-ла
шого-шЕ-жЕ-ла-ак
stand-PTCP.ACT-3SG-COMP-STR
vb2-ad-poss-case-enc
шогышыжлак
шогы-шы-ла
шого-шЕ-жЕ-ла-ак
stand-PTCP.ACT-3SG-PL-STR
vb2-ad-poss-num-enc
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шинчавӱдшӧ
шинчавӱд-шӧ
шинчавӱд-жЕ
tear-3SG
no-poss
йоген
йог-ен
його-ен
flow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йоген
йог-ен
його-ен
flow-CVB
vb2-adv
лекте.
лект
лект
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-131


Умбалне кийыше, тӧрланаш тӱҥалше марий Чачим ӧрын онча...

Умбалне
Умбалне
умбалне
at.a.distance
av
кийыше,
кийыше
кийыше
lying
no
кийыше,
кийы-ше
кие-шЕ
lie-PTCP.ACT
vb2-ad
тӧрланаш
тӧрлан-аш
тӧрлане-аш
heal-INF
vb2-inf
тӱҥалше
тӱҥалше
тӱҥалше
beginning
ad/no
тӱҥалше
тӱҥал-ше
тӱҥал-шЕ
start-PTCP.ACT
vb1-ad
марий
марий
марий
Mari
no
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
ӧрын
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын
ӧр-ын
ӧр
slope-GEN
no-case
ӧрын
ӧры
ӧрӧ
groove-GEN
no-case
ӧрын
ӧр-ын
ӧр
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын
ӧр-ын
ӧр
be.surprised-CVB
vb1-adv
онча...
онч
ончо
look-3SG
vb2-pers




1-3-3-132


Чачин нюслалтыме йӱкешыже Сакар помыжалте...

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
нюслалтыме
нюслалтыме
нюслалтыме
sobbing
ad
нюслалтыме
нюслалты-ме
нюслалте-мЕ
sob-PTCP.PASS
vb2-ad
йӱкешыже
йӱк-еш-ыже
йӱк-еш-жЕ
voice-LAT-3SG
no-case-poss
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
помыжалте...
помыжалте
помыжалте
wake.up-IMP.2SG
vb2-mood.pers
помыжалте...
помыжалт
помыжалт
wake.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
помыжалте...
помыжалте
помыжалте
wake.up-CNG
vb2-conn




1-3-3-133


Икганаште умыленат ок керт; тиде кернак Чачи шога, але шинчамлан тыге коеш?

Икганаште
Икганаште
Икганаште
Ikganashte
na
умыленат
умыл-ен-ат
умыло-ен-ат
understand-PST2-2SG
vb2-tense-pers
умыленат
умыл-ена
умыло-ена-ат
understand-1PL-and
vb2-pers-enc
умыленат
умыл-ен-ат
умыло-ен-ат
understand-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
умыленат
умыл-ен-ат
умыло-ен-ат
understand-CVB-and
vb2-adv-enc
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
керт;
керт
керт
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт;
керт
керт
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт;
керт
керт
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт;
керт
керт
swaddle-CNG
vb1-conn
керт;
керт
керт
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт;
керт
керт
swaddle-CVB
vb1-adv
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
кернак
кернак
кернак
really
pa
кернак
кер-на
кер-на-ак
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
шога,
шога
шога
plough
no
шога,
шог
шого
stand-3SG
vb2-pers
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але
але
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але
але
soften.bast-CNG
vb2-conn
шинчамлан
шинча-лан
шинча-ем-лан
eye-1SG-DAT
no-poss-case
шинчамлан
шинча-ла
шинча-ем-ла
eye-1SG-PL-GEN
no-poss-num-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
коеш?
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш?
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




1-3-3-134


Сакарын шинча почмыжым ужын, Чачи пеш куаныш.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
шинча
шинча
шинча
eye
no
шинча
шинч
шинче
sit-3SG
vb2-pers
шинча
шинч
шинче
know-3SG
vb2-pers
почмыжым
почмы-жы
почмо-жЕ
open-3SG-ACC
ad-poss-case
почмыжым
поч-мы-жы
поч-мЕ-жЕ
open-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
ужын,
уж-ын
уж
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын,
уж-ын
уж
see-CVB
vb1-adv
ужын,
у-жы
у-жЕ
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
пеш
пеш
пеш
very
av
куаныш.
куан-ыш
куан
joy-ILL
no-case
куаныш.
куаны
куане
rejoice-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-135


Сакарын шинчаже тоштыж гаяк яндар.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
шинчаже
шинча-же
шинча-жЕ
eye-3SG
no-poss
шинчаже
шинч-же
шинче-жЕ
sit-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шинчаже
шинч-же
шинче-жЕ
know-3SG-3SG
vb2-pers-poss
тоштыж
тошты
тошто-жЕ
old-3SG
ad/no-poss
тоштыж
тош-ты
тош-штЕ-жЕ
butt-INE-3SG
no-case-poss
тоштыж
тошт
тошт-жЕ
dare-PST1.3SG-3SG
vb1-tense.pers-poss
гаяк
гаяк
гаяк
almost
po
гаяк
га[й]-[а]к
гай-ак
like-STR
ad/av/pa/po-enc
гаяк
га[й]-[а]к
гае-ак
like-STR
po-enc
яндар.
яндар
яндар
clean
ad/av/no




1-3-3-136


Сакарын тӱрвыжӧ шыр-р почылто.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
тӱрвыжӧ
тӱрвы-жӧ
тӱрвӧ-жЕ
lip-3SG
no-poss
шыр-р
шыр-р
шыр-р
[X]
de
шыр-р
шыр-р
шыр-р
[X]
av
почылто.
почылт
почылт
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-137


Чачин толмыжо Сакарын чонжылан нимогай эм дечат сайын чучо.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
толмыжо
толмы-жо
толмо-жЕ
arrival-3SG
ad-poss
толмыжо
тол-мы-жо
тол-мЕ-жЕ
come-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
чонжылан
чон-жы-лан
чон-жЕ-лан
soul-3SG-DAT
no-poss-case
чонжылан
чон-жы-ла
чон-жЕ-ла
soul-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
нимогай
н'имогай
н'имогай
no
ad/pr
эм
эм
эм
medicine
no
дечат
деч-ат
деч-ат
from-and
po-enc
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай
good-GEN
ad/av-case
чучо.
чуч
чуч
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-138


— Сакар, кочмет шуэш?

Сакар,
Сакар
Сакар
Sakar
na
кочмет
кочм-ет
кочмо-ет
food-2SG
ad-poss
кочмет
коч-ет
кочк-мЕ-ет
eat-PTCP.PASS-2SG
vb1-ad-poss
шуэш?
шуэ
шуэ
thin-ILL
ad-case
шуэш?
шуэ
шуэ
anthill-ILL
no-case
шуэш?
шуэ
шуэ-еш
thin-LAT
ad-case
шуэш?
шуэ
шуэ-еш
anthill-LAT
no-case
шуэш?
шу-эш
шу-еш
bran-LAT
no-case
шуэш?
шу-эш
шу-еш
bristle-LAT
no-case
шуэш?
шу-эш
шу-еш
eye-LAT
no-case
шуэш?
шу-эш
шу-еш
spring.water-LAT
no-case
шуэш?
шу-эш
шу-еш
reach-3SG
vb1-pers
шуэш?
шу-эш
шу-еш
ferment-3SG
vb1-pers
шуэш?
шу-эш
шу-еш
whittle-3SG
vb1-pers




1-3-3-139


— Чачи йодо.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
йодо.
йод
йод
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-140


— Мый тыланет шӧр ден пеле кӱшӧ муным конденам.

Мый
мый
мый
1SG
pr
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
шӧр
шӧр
шӧр
milk
no
шӧр
шӧр
шӧр
edge
no
ден
ден
ден
and
co
пеле
пеле
пеле
half
ad/av/no
пеле
пеле
пеле
in.half
ad/av/no
пеле
пел-'е
пел
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кӱшӧ
кӱшӧ
кӱшӧ
boiled
ad
кӱшӧ
кӱ-шӧ
кӱ-шЕ
ripen-PTCP.ACT
vb1-ad
муным
муны
муно
egg-ACC
no-case
конденам.
конд-ен-ам
кондо-ен-ам
bring-PST2-1SG
vb2-tense-pers




1-3-3-141


— Кочмо ок шу, Чачи, мый кечываллан изишак кочкынам.

Кочмо
Кочмо
кочмо
food
ad
Кочмо
Коч-мо
кочк-мЕ
eat-PTCP.PASS
vb1-ad
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
шу,
шу
шу
bran
no
шу,
шу
шу
bristle
no
шу,
шу
шу
eye
no
шу,
шу
шу
spring.water
no
шу,
шу
шу
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу
шу
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу
шу
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу
шуо
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу,
шу
шу
reach-CNG
vb1-conn
шу,
шу
шу
ferment-CNG
vb1-conn
шу,
шу
шу
whittle-CNG
vb1-conn
шу,
шу
шуо
throw-CNG
vb2-conn
шу,
шу
шу
reach-CVB
vb1-adv
шу,
шу
шу
ferment-CVB
vb1-adv
шу,
шу
шу
whittle-CVB
vb1-adv
Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
мый
мый
мый
1SG
pr
кечываллан
кечывал-лан
кечывал-лан
midday-DAT
no-case
кечываллан
кечывал-ла
кечывал-ла
midday-PL-GEN
no-num-case
изишак
изишак
изишак
a.bit
av
изишак
изиш-ак
изиш-ак
a.bit-STR
av-enc
изишак
изи-ак
изи-ак
small-ILL-STR
ad/no-case-enc
кочкынам.
кочк-ын-ам
кочк-ам
eat-PST2-1SG
vb1-tense-pers




1-3-3-142


— Ала ик муным кочкат?

Ала
Ала
ала
maybe
co/pa
Ала
Ала
ала
pitch
no
Ала
А-ла
а-ла
and-STR
co-enc
Ала
А-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
Ала
А-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
Ала
Ал
але
soften.bast-3SG
vb2-pers
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
муным
муны
муно
egg-ACC
no-case
кочкат?
кочк-ат
кочк-ат
eat-2SG
vb1-pers
кочкат?
кочк--ат
кочк-ат
eat-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc




1-3-3-143


Але йӱкшен огыл...

Але
Але
але
or
av/co/pa
Але
Але
але
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Але
Але
але
soften.bast-CNG
vb2-conn
йӱкшен
йӱкш-ен
йӱкшӧ-ен
cool.down-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йӱкшен
йӱкш-ен
йӱкшӧ-ен
cool.down-CVB
vb2-adv
огыл...
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn




1-3-3-144


Огыт?

Огыт?
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
Огыт?
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers




1-3-3-145


Уке гын, шӧрым йӱ.

Уке
Уке
уке
no
ad/no/pa
гын,
гын
гын
if
co/pa
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
йӱ.
йӱ
йӱ
drink-IMP.2SG
vb1-mood.pers
йӱ.
йӱ
йӱ
drink-CNG
vb1-conn
йӱ.
йӱ
йӱ
drink-CVB
vb1-adv




1-3-3-146


Сакарын вуймучашыштыже изи ӱстембалне шинчыше чашкаш шӧрым темыш.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
вуймучашыштыже
вуймучаш-ышты-же
вуймучаш-штЕ-жЕ
head.of.the.bed-INE-3SG
no-case-poss
изи
изи
изи
small
ad/no
ӱстембалне
ӱстембалне
ӱстембалне
on.the.table
av
шинчыше
шинчыше
шинчыше
stagnant
ad
шинчыше
шинчыше
шинчыше
learned
ad/no
шинчыше
шинчы-ше
шинче-шЕ
sit-PTCP.ACT
vb2-ad
шинчыше
шинчы-ше
шинче-шЕ
know-PTCP.ACT
vb2-ad
чашкаш
чашкаш
чашкаш
cupful
no
чашкаш
чашка
чашка
cup-ILL
no-case
чашкаш
чашка
чашка
birch.grove-ILL
no-case
чашкаш
чашка
чашка-еш
cup-LAT
no-case
чашкаш
чашка
чашка-еш
birch.grove-LAT
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
темыш.
темыш
темыш
[X]
no
темыш.
темыш
темыш
sense.of.sufficiency
no
темыш.
темы
теме
subject-ILL
no-case
темыш.
темы
теме
fill-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-147


— Йӱ, лӱштымӧ шӧрым вигак конденам.

Йӱ,
Йӱ
йӱ
drink-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Йӱ,
Йӱ
йӱ
drink-CNG
vb1-conn
Йӱ,
Йӱ
йӱ
drink-CVB
vb1-adv
лӱштымӧ
лӱштымӧ
лӱштымӧ
milking
ad
лӱштымӧ
лӱшты-мӧ
лӱштӧ-мЕ
milk-PTCP.PASS
vb2-ad
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
вигак
вигак
вигак
immediately
av
конденам.
конд-ен-ам
кондо-ен-ам
bring-PST2-1SG
vb2-tense-pers




1-3-3-148


Тиде жапыште палаткышке Клавдия Федоровна пурыш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
палаткышке
палаткы-шке
палатке-шкЕ
tent-ILL
no-case
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-149


Чачин пытартыш мутшым кольо:

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
мутшым
мут-шы
мут-жЕ
word-3SG-ACC
no-poss-case
кольо:
кол-ьо
кол
hear-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-150


— Иле шӧрым ит йӱктӧ, Чачи, ок йӧрӧ, тудын пагаржылан ок йӧрӧ.

Иле
Иле
иле
damp
ad
Иле
Иле
иле
live-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Иле
Иле
иле
live-CNG
vb2-conn
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
йӱктӧ,
йӱктӧ
йӱктӧ
give.to.drink-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱктӧ,
йӱктӧ
йӱктӧ
read.out.loud-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱктӧ,
йӱктӧ
йӱктӧ
give.to.drink-CNG
vb2-conn
йӱктӧ,
йӱктӧ
йӱктӧ
read.out.loud-CNG
vb2-conn
йӱктӧ,
йӱ-ктӧ
йӱ-ктЕ
drink-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
йӱктӧ,
йӱ-ктӧ
йӱ-ктЕ
drink-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
roll-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
mix-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
go.out-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ
йӧрӧ
be.satisfying-CNG
vb2-conn
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
пагаржылан
пагар-жы-лан
пагар-жЕ-лан
stomach-3SG-DAT
no-poss-case
пагаржылан
пагар-жы-ла
пагар-жЕ-ла
stomach-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
roll-CNG
vb2-conn
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
mix-CNG
vb2-conn
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
go.out-CNG
vb2-conn
йӧрӧ.
йӧрӧ
йӧрӧ
be.satisfying-CNG
vb2-conn




1-3-3-151


Шӧрым шолаш пурташ кӱлеш.

Шӧрым
Шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
Шӧрым
Шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
шолаш
шолаш
шолаш
the.left
av
шолаш
шола
шола
left-ILL
ad/no-case
шолаш
шола
шола-еш
left-LAT
ad/no-case
шолаш
шол-аш
шол-аш
boil-INF
vb1-inf
шолаш
шол-аш
шоло-аш
throw-INF
vb2-inf
пурташ
пурташ
пурташ
swelling
no
пурташ
пурт-аш
пурто-аш
bring.in-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers




1-3-3-152


Сакар кӱпчыкышкӧ вуйжым мӧҥгеш пыштыш, шинчажым кумалтыш.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
кӱпчыкышкӧ
кӱпчык-ышкӧ
кӱпчык-шкЕ
pillow-ILL
no-case
вуйжым
вуй-жы
вуй-жЕ
head-3SG-ACC
no-poss-case
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
пыштыш,
пышты
пыште
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шинчажым
шинча-жы
шинча-жЕ
eye-3SG-ACC
no-poss-case
кумалтыш.
кумалтыш
кумалтыш
praying
no
кумалтыш.
кумалты
кумалте
close.one's.eyes.briefly-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-153


— Нойыш, — мане Клавдия Федоровна.

Нойыш, —
Ной-ыш
ной
flour.dust-ILL
no-case
Нойыш, —
Но[й]
нойо
become.tired-PST1-3SG
vb2-tense-pers
мане
ман-'е
ман
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна.
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na




1-3-3-154


— Шӧретшым кодо, мый спиртовкеш шолаш пуртем, эрла ырыктен йӱктем.

Шӧретшым
Шӧр-ет-шы
шӧр-ет-жЕ
milk-2SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
Шӧретшым
Шӧр-ет-шы
шӧр-ет-жЕ
edge-2SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
кодо,
кодо
кодо
leave-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кодо,
код
код
stay-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кодо,
кодо
кодо
leave-CNG
vb2-conn
мый
мый
мый
1SG
pr
спиртовкеш
спиртовк-еш
спиртовко-еш
spirit.lamp-LAT
no-case
шолаш
шолаш
шолаш
the.left
av
шолаш
шола
шола
left-ILL
ad/no-case
шолаш
шола
шола-еш
left-LAT
ad/no-case
шолаш
шол-аш
шол-аш
boil-INF
vb1-inf
шолаш
шол-аш
шоло-аш
throw-INF
vb2-inf
пуртем,
пурт-ем
пурто-ем
bring.in-1SG
vb2-pers
эрла
эрла
эрла
tomorrow
ad/av/no
эрла
эр-ла
эр-ла
morning-COMP
ad/av/no-case
эрла
эр-ла
эр-ла
morning-PL
ad/av/no-num
эрла
эр-ла
эр-ла
morning-STR
ad/av/no-enc
ырыктен
ырыкт-ен
ырыкте-ен
warm-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ырыктен
ырыкт-ен
ырыкте-ен
warm-CVB
vb2-adv
ырыктен
ыры-кт-ен
ыре-ктЕ-ен
warm.up-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
ырыктен
ыры-кт-ен
ыре-ктЕ-ен
warm.up-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
йӱктем.
йӱкт-ем
йӱктӧ-ем
give.to.drink-1SG
vb2-pers
йӱктем.
йӱкт-ем
йӱктӧ-ем
read.out.loud-1SG
vb2-pers
йӱктем.
йӱ-кт-ем
йӱ-ктЕ-ем
drink-CAUS-1SG
vb1-deriv.v-pers




1-3-3-155


— Эрла эрден мый весым, свежам кондем.

Эрла
Эрла
эрла
tomorrow
ad/av/no
Эрла
Эр-ла
эр-ла
morning-COMP
ad/av/no-case
Эрла
Эр-ла
эр-ла
morning-PL
ad/av/no-num
Эрла
Эр-ла
эр-ла
morning-STR
ad/av/no-enc
эрден
эрден
эрден
in.the.morning
av
мый
мый
мый
1SG
pr
весым,
вес-ым
вес
different-ACC
ad/pr-case
весым,
весы
весе
different-ACC
ad/no/pr-case
свежам
свежа
свежа
fresh-ACC
ad-case
свежам
свежа
свежа-ем
fresh-1SG
ad-poss
свежам
свежа
свежа-ем
fresh-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
свежам
свежа
свежа-ем
fresh-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
свежам
свежа
свежа-ем
fresh-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
кондем.
конд-ем
кондо-ем
bring-1SG
vb2-pers




1-3-3-156


Тидыже, Клавдия Федоровна, тыланет лийже.

Тидыже,
Тиды-же
тиде-жЕ
this-3SG
pr-poss
Тидыже,
Тиды-же
тиде-жЕ
drop.into.boiling.water-IMP.3SG
vb2-mood.pers
Тидыже,
Тиды-же
тиде-жЕ
drop.into.boiling.water-CNG-3SG
vb2-conn-poss
Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна,
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
лийже.
лийже
лийже
let's.imagine
pa
лийже.
лий-же
лий-жЕ
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лийже.
лий-же
лий-жЕ
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лийже.
лий-же
лий-жЕ
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss




1-3-3-157


Муныжымат коч, пеле кӱшӧ, але йӱкшенат огыл.

Муныжымат
Муны-жы-ат
муно-жЕ-ат
egg-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
коч,
коч
кочк
eat-IMP.2SG
vb1-mood.pers
коч,
коч
кочк
eat-CNG
vb1-conn
коч,
коч
кочк
eat-CVB
vb1-adv
пеле
пеле
пеле
half
ad/av/no
пеле
пеле
пеле
in.half
ad/av/no
пеле
пел-'е
пел
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кӱшӧ,
кӱшӧ
кӱшӧ
boiled
ad
кӱшӧ,
кӱ-шӧ
кӱ-шЕ
ripen-PTCP.ACT
vb1-ad
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але
але
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але
але
soften.bast-CNG
vb2-conn
йӱкшенат
йӱкш-ен-ат
йӱкшӧ-ен-ат
cool.down-PST2-2SG
vb2-tense-pers
йӱкшенат
йӱкш-ена
йӱкшӧ-ена-ат
cool.down-1PL-and
vb2-pers-enc
йӱкшенат
йӱкш-ен-ат
йӱкшӧ-ен-ат
cool.down-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
йӱкшенат
йӱкш-ен-ат
йӱкшӧ-ен-ат
cool.down-CVB-and
vb2-adv-enc
огыл.
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn




1-3-3-158


Клавдия Федоровна Чачим шке пачерышкыже наҥгайыш, шӧрым кленчашке ястарыш, шӧр лачак пелштоп лие.

Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
шке
шке
шке
REFL
pr
пачерышкыже
пачер-ышкы-же
пачер-шкЕ-жЕ
flat-ILL-3SG
no-case-poss
наҥгайыш,
наҥгайы
наҥгае
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
milk-ACC
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр
edge-ACC
no-case
кленчашке
кленча-шке
кленча-шкЕ
bottle-ILL
no-case
ястарыш,
ястары
ястаре
unload-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шӧр
шӧр
шӧр
milk
no
шӧр
шӧр
шӧр
edge
no
лачак
лачак
лачак
[X]
av
лачак
лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
лачак
лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
пелштоп
пелштоп
пелштоп
[X]
no
лие.
ли[й]
лий
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




1-3-3-159


Клавдия Федоровна Чачилан оксам шуйыш.

Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
оксам
окса
окса
money-ACC
no-case
оксам
окса
окса-ем
money-1SG
no-poss
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шуйыш.
шуйыш
шуйыш
extension
no
шуйыш.
шу[й]
шуйо
stretch.out-PST1-3SG
vb2-tense-pers




1-3-3-160


— Клавдия Федоровна, мый тый дечет оксам ом нал.

Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна,
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
мый
мый
мый
1SG
pr
тый
тый
тый
2SG
pr
дечет
деч-ет
деч-ет
from-2SG
po-poss
оксам
окса
окса
money-ACC
no-case
оксам
окса
окса-ем
money-1SG
no-poss
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ом
о
о
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
нал.
нал
нал
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нал.
нал
нал
take-CNG
vb1-conn
нал.
нал
нал
take-CVB
vb1-adv




1-3-3-161


— Оксам от нал гын, чыла мӧҥгет наҥгае!

Оксам
Окса
окса
money-ACC
no-case
Оксам
Окса
окса-ем
money-1SG
no-poss
Оксам
Окса
окса-ем
money-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Оксам
Окса
окса-ем
money-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Оксам
Окса
окса-ем
money-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
от
о
о
NEG-2SG
vb-pers
нал
нал
нал
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нал
нал
нал
take-CNG
vb1-conn
нал
нал
нал
take-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
мӧҥгет
мӧҥг-ет
мӧҥгӧ-ет
home-2SG
av/no/po-poss
наҥгае!
наҥгае
наҥгае
take-IMP.2SG
vb2-mood.pers
наҥгае!
наҥгае
наҥгае
take-CNG
vb2-conn




1-3-3-162


— Клавдия Федоровна мане, — тендан, палем вет, утыжо уке...

Клавдия
Клавдия
Клавдия
Klavdiya
na
Федоровна
Федоровна
Федоровна
Fedorovna
na
мане, —
ман-'е
ман
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тендан,
тен-да
те-да
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
тендан,
те-да
те-да
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
палем
пал-ем
пале-ем
marking-1SG
ad/no-poss
палем
пал-ем
пале-ем
know-1SG
vb2-pers
палем
палем
палем
become.noticeable-IMP.2SG
vb1-mood.pers
палем
палем
палем
become.noticeable-CNG
vb1-conn
палем
палем
палем
become.noticeable-CVB
vb1-adv
палем
пал-ем
пале-ем
marking-TRANS-IMP.2SG
ad/no-deriv.v-mood.pers
палем
пал-ем
пале-ем
marking-TRANS-CNG
ad/no-deriv.v-conn
палем
пал-ем
пале-ем
marking-TRANS-CVB
ad/no-deriv.v-adv
вет,
вет
вет
so
co/pa
утыжо
уты-жо
уто-жЕ
extra-3SG
ad/no-poss
утыжо
уты-жо
уто-жЕ
become.superfluous-IMP.3SG
vb2-mood.pers
утыжо
уты-жо
уто-жЕ
hurt-IMP.3SG
vb2-mood.pers
утыжо
уты-жо
уто-жЕ
become.superfluous-CNG-3SG
vb2-conn-poss
утыжо
уты-жо
уто-жЕ
hurt-CNG-3SG
vb2-conn-poss
уке...
уке
уке
no
ad/no/pa




1-3-3-163


Чачи шке декше латшымыраш ден лураш оксам наҥгайыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
шке
шке
шке
REFL
pr
декше
дек-ше
дек-жЕ
to-3SG
po-poss
латшымыраш
латшымыраш
латшымыраш
five-kopeck.coin
no
ден
ден
ден
and
co
лураш
лураш
лураш
three-kopeck.coin
no
оксам
окса
окса
money-ACC
no-case
оксам
окса
окса-ем
money-1SG
no-poss
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
наҥгайыш.
наҥгайы
наҥгае
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers




Last update: 10 August 2023