	www.mari-language.com:	ENGLISH \| МАРЛА \| ПО-РУССКИ
Main page » Corpus Tool » Элнет » 1-3-4

Corpus Tool Demo - Элнет - 1-3-4

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

Аркамбал школышко экзаменлан инспектор шке толын.
Инспектор дене пырля ӱстелтӧрыштӧ земский начальник, адак поп шинчат.
Япуш теле гоч пеш сай тунемын, пеш неле задачымат решаен, туге гынат, кызыт аптранымыла чучеш.
Япуш деч ончыч ик йочам класс оҥа дек луктыч.
Тудлан тыгай задачым пуышт:
«Ик еҥ орва дене кая.
Шеҥгел колесажын йырже 5 аршын, ончыл колесажын — 3 аршын.
Ончыл колесаже 400 йыр утыжым савырнен гын, мыняр меҥгыш каен орва?»
Йоча толашыш-толашыш, нигузеат решаен ыш керт.
Тудын почеш Япушым луктыч.
Япуш телым тиде задачым решаен, сандене пеш шукат ыш шого, решаенат шындыш...
— Молодец!
— мане инспектор.
Задача деч вара «юмын законым» йодыштыч.
Чыла сай кайыш.
Япушлан «Похвальный листым», чевер коман евангелийым пуышт.
Япуш семынак похвальный лист дене Якып эрге пытарыш...
Индеш йочаште икте веле экзаменым пуэн ыш керт, молыжо чыланат курсым пытарышт.
Экзамен пытымек, инспектор Григорий Петровичын пачерышкыже пурыш...
Чайым йӱмӧ годым тудо тыге ойлыш:
— Тый, Григорий Петрович, сай учитель улат.
Только марий йылмылан утыж дене пижынат...
Ну, каласе.
молан кӱлеш илышыште марий йылме?
Школышто улыжат рушла ойлаш, рушла возаш, христос вералан ӱшанаш туныктыман...
— Антоний Степанович, тиде мутетлан мый огыл, Ушинский, Константин Дмитриевич, вашмутым пуа.
Мыйын шонымаштем, авторитетше тудын изиак огыл, шонем.
Тый, Антоний Степанович, юрист улат.
Сандене кеч-момат юридически ончет, а Константин Дмитриевич Ушинский педагог улмаш.
Григорий Петрович инспекторлан Ушинскийын «Педагогические сочинения» книгажым 201 страницеш почын пуыш.
Тиде страницыште тыге возымо: «Язык народа — лучший, никогда не увядающий, вечно вновь распускающийся цвет всей его духовной жизни, начинающейся далеко за границей истории.
Язык не только выражает жизненность народа, но есть именно самая жизнь».
Тидым лудмекыже, инспектор мане:
— Тиде чыла чын.
Но вет Ушинский касвел славян-влак нерген возен.
Вет нунын, кеч чех-влакым налаш, культурышт кугу.
Нунын шкеныштын пеш шукертсе историйышт уло.
А марийын можо уло?
— Антоний Степанович, тый поляк-влак нерген мом каласет?
— инспекторын йодмыжлан вашмутым пуыде, Григорий Петрович шке йодо.
— Поляк-влак, конешне, тоже культуран улыт.
— Кызыт поляк-влак кум кугыжанышыште илат: Германийыште, Австрийыште, Российыште.
Антоний Степанович, тыйын шонымаштет, куштыжо нунылан илаш сайрак?
— Вот мо, Григорий Петрович, тый тыгай мутым иктажлан весылан ит ойло: тудо тыйым революционерлан шотлаш тӱҥалеш.
Тый але самырык улат.
Мый тыланет ача семын туныктен каласем: кӱлдымаш шонымашым вуй гычет луктын кудалте.
Мыланем тыгакат ойлышт: «учитель Веткан чын корно гыч кораҥаш тӧча, школышко марий-влакым поген, ала-могай марий историйым монь лудеш...» Мый тыланет религиозно-нравственный беседым ышташ, тыгаяк ойлымашым лудаш разрешенийым пуэнам гын, тый, шке гычет шонен, нимо молымат калыклан лудын от керт.
— Мый шке гыч шонен огыл, мый исторический фактым налын ойленам.
— Григорий Петрович, мый тыланет категорически запрещатлем, чтобы школышто ончыкыжым нимогай марий историй нергенат мут ынже лек.
Тыгай историй уке, по крайней мере, тыгай историйым мый ом пале.
Инспектор, школ гыч лектын, земский начальник деке кайыш.

[Search]

1-3-4-1

Аркамбал школышко экзаменлан инспектор шке толын.

Аркамбал
Аркамбал
аркамбал
hill
no

школышко
школ	-ышко
школ	-шкЕ
school	-ILL
no	-case

экзаменлан
экзамен	-лан
экзамен	-лан
examination	-DAT
no	-case

экзаменлан
экзамен	-ла	-н
экзамен	-ла	-н
examination	-PL	-GEN
no	-num	-case

инспектор
инспектор
инспектор
inspector
no

шке
шке
шке
REFL
pr

толын.
тол	-ын	-Ø
тол	-н	-Ø
come	-PST2	-3SG
vb1	-tense	-pers

толын.
тол	-ын
тол	-н
come	-CVB
vb1	-adv

1-3-4-2

Инспектор дене пырля ӱстелтӧрыштӧ земский начальник, адак поп шинчат.

Инспектор
Инспектор
инспектор
inspector
no

дене
дене
дене
with
po

пырля
пырля
пырля
together
ad/av

ӱстелтӧрыштӧ
ӱстелтӧр	-ыштӧ
ӱстелтӧр	-штЕ
place.at.table	-INE
no	-case

земский
земский
земский
zemstvo
ad/no

начальник,
начальник
начальник
head
no

адак
адак
адак
again
av

поп
поп
поп
priest
no

шинчат.
шинча	-т
шинча	-ет
eye	-2SG
no	-poss

шинчат.
шинча	-т
шинча	-ат
eye	-and
no	-enc

шинчат.
шинч	-ат
шинч	-ат
sit.down	-2SG
vb1	-pers

шинчат.
шинч	-ат
шинче	-ат
sit	-3PL
vb2	-pers

шинчат.
шинч	-ат
шинче	-ат
know	-3PL
vb2	-pers

шинчат.
шинч	-а	-т
шинче	-а	-ат
sit	-3SG	-and
vb2	-pers	-enc

шинчат.
шинч	-а	-т
шинче	-а	-ат
know	-3SG	-and
vb2	-pers	-enc

шинчат.
шинч	-Ø	-ат
шинч	-Ø	-ат
sit.down	-CNG	-and
vb1	-conn	-enc

шинчат.
шинч	-Ø	-ат
шинч	-Ø	-ат
sit.down	-CVB	-and
vb1	-adv	-enc

шинчат.
шинч	-	-ат
шинч	-Е	-ат
sit.down	-PST1.3SG	-and
vb1	-tense.pers	-enc

шинчат.
шинч	-Ø	-ат
шинче	-Ø	-ат
sit	-CNG	-and
vb2	-conn	-enc

шинчат.
шинч	-Ø	-ат
шинче	-Ø	-ат
know	-CNG	-and
vb2	-conn	-enc

1-3-4-3

Япуш теле гоч пеш сай тунемын, пеш неле задачымат решаен, туге гынат, кызыт аптранымыла чучеш.

Япуш

Yapush

теле
теле
теле
winter
no

гоч
гоч
гоч
over
po

пеш
пеш
пеш
very
av

сай
сай
сай
good
ad/av

тунемын,
тунем	-ын	-Ø
тунем	-н	-Ø
learn	-PST2	-3SG
vb1	-tense	-pers

тунемын,
тунем	-ын
тунем	-н
learn	-CVB
vb1	-adv

тунемын,
ту	-н	-ем	-ын
ту	-н	-ем	-н
that	-GEN	-1SG	-GEN
pr	-case	-poss	-case

тунемын,
ту	-н	-ем	-ын
ту	-н	-ем	-н
gland	-GEN	-1SG	-GEN
no	-case	-poss	-case

тунемын,
ту	-н	-ем	-ын
ту	-н	-ем	-н
banner	-GEN	-1SG	-GEN
no	-case	-poss	-case

пеш
пеш
пеш
very
av

неле
неле
неле
heavy
ad/no

неле
нел	-'е
нел	-Е
swallow	-PST1.3SG
vb1	-tense.pers

задачымат
задачы	-м	-ат
задаче	-м	-ат
assignment	-ACC	-and
no	-case	-enc

решаен,
реша[й]	-ен	-Ø
решае	-ен	-Ø
solve	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

решаен,
реша[й]	-ен
решае	-ен
solve	-CVB
vb2	-adv

туге
туге
туге
so
av/pa

туге
ту	-ге
ту	-ге
that	-COM
pr	-case

туге
ту	-ге
ту	-ге
gland	-COM
no	-case

туге
ту	-ге
ту	-ге
banner	-COM
no	-case

гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa

гынат,
гына	-т
гына	-ат
only	-and
pa	-enc

гынат,
гын	-ат
гын	-ат
if	-and
co/pa	-enc

кызыт
кызыт
кызыт
now
av

аптранымыла

***

чучеш.
чуч	-еш
чуч	-еш
seem	-3SG
vb1	-pers

1-3-4-4

Япуш деч ончыч ик йочам класс оҥа дек луктыч.

Япуш

Yapush

деч
деч
деч
from
po

ончыч
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po

ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr

йочам
йоча	-м
йоча	-м
child	-ACC
no	-case

йочам
йоча	-м
йоча	-ем
child	-1SG
no	-poss

йочам
йоча	-м	-Ø
йоча	-ем	-Ø
child	-TRANS	-IMP.2SG
no	-deriv.v	-mood.pers

йочам
йоча	-м	-Ø
йоча	-ем	-Ø
child	-TRANS	-CNG
no	-deriv.v	-conn

йочам
йоча	-м	-Ø
йоча	-ем	-Ø
child	-TRANS	-CVB
no	-deriv.v	-adv

класс
класс
класс
class
no

оҥа
оҥа
оҥа
board
no

дек
дек
дек
to
po

луктыч.
лукт	-ыч
лукт	-ыч
lead.out	-PST1.2SG
vb1	-tense.pers

луктыч.
лукт	-ыч
лукт	-ыч
lead.out	-PST1.3PL
vb1	-tense.pers

1-3-4-5

Тудлан тыгай задачым пуышт:

Тудлан
туд	-лан
тудо	-лан
3SG	-DAT
pr	-case

тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr

задачым
задачы	-м
задаче	-м
assignment	-ACC
no	-case

пуышт:
пу	-ышт
пу	-шт
wood	-3PL
no	-poss

пуышт:
пуы	-шт
пуо	-шт
give	-IMP.3PL
vb2	-mood.pers

пуышт:
пуы	-шт
пуо	-шт
blow	-IMP.3PL
vb2	-mood.pers

пуышт:
пуы	-ш	-т
пуо	-ш	-т
give	-PST1	-3PL
vb2	-tense	-pers

пуышт:
пуы	-ш	-т
пуо	-ш	-т
blow	-PST1	-3PL
vb2	-tense	-pers

1-3-4-6

«Ик еҥ орва дене кая.

«Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr

еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no

орва
орва
орва
cart
no

дене
дене
дене
with
po

кая.
ка[й]	-[а]
кае	-а
go	-3SG
vb2	-pers

1-3-4-7

Шеҥгел колесажын йырже 5 аршын, ончыл колесажын — 3 аршын.

Шеҥгел
Шеҥгел
шеҥгел
back
ad/no

колесажын
колеса	-жы	-н
колеса	-жЕ	-н
wheel	-3SG	-GEN
no	-poss	-case

йырже
йыр	-же
йыр	-жЕ
around	-3SG
ad/av/no/po	-poss

аршын,
аршын
аршын
arshin
no

ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no

колесажын —
колеса	-жы	-н
колеса	-жЕ	-н
wheel	-3SG	-GEN
no	-poss	-case

аршын.
аршын
аршын
arshin
no

1-3-4-8

Ончыл колесаже 400 йыр утыжым савырнен гын, мыняр меҥгыш каен орва?»

Ончыл
Ончыл
ончыл
front
ad/no

колесаже
колеса	-же
колеса	-жЕ
wheel	-3SG
no	-poss

400

йыр
йыр
йыр
around
ad/av/no/po

утыжым
утыжым
утыжым
too
av

утыжым
уты	-жы	-м
уто	-жЕ	-м
extra	-3SG	-ACC
ad/no	-poss	-case

савырнен
савырн	-ен	-Ø
савырне	-ен	-Ø
turn	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

савырнен
савырн	-ен
савырне	-ен
turn	-CVB
vb2	-adv

гын,
гын
гын
if
co/pa

мыняр
мыняр
мыняр
how.many
av/co/pr

меҥгыш
меҥгы	-ш
меҥге	-ш
post	-ILL
no	-case

каен
ка[й]	-ен	-Ø
кае	-ен	-Ø
go	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

каен
ка[й]	-ен
кае	-ен
go	-CVB
vb2	-adv

орва?»
орва
орва
cart
no

1-3-4-9

Йоча толашыш-толашыш, нигузеат решаен ыш керт.

Йоча
Йоча
йоча
child
no

толашыш-толашыш,
толашы	-ш	-Ø-	толашы	-ш	-Ø
толаше	-ш	-Ø	толаше	-ш	-Ø
try	-PST1	-3SG	try	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers	vb2	-tense	-pers

нигузеат
н'игузеат
н'игузеат
in.no.way
av

нигузеат
н'игузе	-ат
н'игузе	-ат
in.no.way	-and
av/pr	-enc

решаен
реша[й]	-ен	-Ø
решае	-ен	-Ø
solve	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

решаен
реша[й]	-ен
решае	-ен
solve	-CVB
vb2	-adv

ыш
ы	-ш	-Ø
ы	-ш	-Ø
NEG	-PST	-3SG
vb	-tense	-pers

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-CNG
vb1	-conn

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-CNG
vb1	-conn

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-CVB
vb1	-adv

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-CVB
vb1	-adv

1-3-4-10

Тудын почеш Япушым луктыч.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr

Тудын
тудо	-н
тудо	-н
3SG	-GEN
pr	-case

почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po

почеш
поч	-еш
поч	-еш
tail	-LAT
no	-case

почеш
поч	-еш
поч	-еш
open	-3SG
vb1	-pers

Япушым

Yapushym

луктыч.
лукт	-ыч
лукт	-ыч
lead.out	-PST1.2SG
vb1	-tense.pers

луктыч.
лукт	-ыч
лукт	-ыч
lead.out	-PST1.3PL
vb1	-tense.pers

1-3-4-11

Япуш телым тиде задачым решаен, сандене пеш шукат ыш шого, решаенат шындыш...

Япуш

Yapush

телым
телым
телым
in.winter
av

телым
телы	-м
теле	-м
winter	-ACC
no	-case

тиде
тиде
тиде
this
pr

тиде
тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

тиде
тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-CNG
vb2	-conn

задачым
задачы	-м
задаче	-м
assignment	-ACC
no	-case

решаен,
реша[й]	-ен	-Ø
решае	-ен	-Ø
solve	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

решаен,
реша[й]	-ен
решае	-ен
solve	-CVB
vb2	-adv

сандене
сандене
сандене
therefore
co

пеш
пеш
пеш
very
av

шукат
шук	-ат
шуко	-ат
a.lot	-and
ad/av/no	-enc

ыш
ы	-ш	-Ø
ы	-ш	-Ø
NEG	-PST	-3SG
vb	-tense	-pers

шого,
шого
шого
stop
vb

шого,
шого
шого
mute
ad

шого,
шого	-Ø
шого	-Ø
stand	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

шого,
шого	-Ø
шого	-Ø
stand	-CNG
vb2	-conn

решаенат
реша[й]	-ен	-ат
решае	-ен	-ат
solve	-PST2	-2SG
vb2	-tense	-pers

решаенат
реша[й]	-ена	-т
решае	-ена	-ат
solve	-1PL	-and
vb2	-pers	-enc

решаенат
реша[й]	-ен	-Ø	-ат
решае	-ен	-Ø	-ат
solve	-PST2	-3SG	-and
vb2	-tense	-pers	-enc

решаенат
реша[й]	-ен	-ат
решае	-ен	-ат
solve	-CVB	-and
vb2	-adv	-enc

шындыш...
шындыш
шындыш
sheaves.in.drying.barn
no

шындыш...
шынды	-ш	-Ø
шынде	-ш	-Ø
put	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers

1-3-4-12

— Молодец!

Молодец!
Молодец
молодец
fine.fellow
in/no

1-3-4-13

— мане инспектор.

мане
ман	-'е
ман	-Е
say	-PST1.3SG
vb1	-tense.pers

инспектор.
инспектор
инспектор
inspector
no

1-3-4-14

Задача деч вара «юмын законым» йодыштыч.

Задача

Zadacha

деч
деч
деч
from
po

вара
вара
вара
then
av/pa

вара
вара
вара
pole
no

вара
вар	-а
варе	-а
mix	-3SG
vb2	-pers

«юмын
юм	-ын
юм	-н
horsehair.worm	-GEN
no	-case

«юмын
юмы	-н
юмо	-н
god	-GEN
in/no	-case

законым»
закон	-ым
закон	-м
law	-ACC
no	-case

йодыштыч.
йодышт	-ыч
йодышт	-ыч
ask	-PST1.2SG
vb1	-tense.pers

йодыштыч.
йодышт	-ыч
йодышт	-ыч
ask	-PST1.3PL
vb1	-tense.pers

1-3-4-15

Чыла сай кайыш.

Чыла
Чыла
чыла
everything
ad/pa/pr

сай
сай
сай
good
ad/av

кайыш.
кай	-ыш
кай	-ш
aftergrass	-ILL
no	-case

кайыш.
кайы	-ш	-Ø
кае	-ш	-Ø
go	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers

1-3-4-16

Япушлан «Похвальный листым», чевер коман евангелийым пуышт.

Япушлан

Yapushlan

«Похвальный
Похвальный
похвальный
laudatory
ad

листым»,
лист	-ым
лист	-м
sheet	-ACC
no	-case

чевер
чевер
чевер
beautiful
ad/av/no

коман
коман
коман
surfaced
ad

коман
кома	-н
кома	-ан
otter	-with
no	-deriv.ad

коман
ком	-ан
ком	-ан
surface	-with
no	-deriv.ad

коман
ком	-ан
комо	-ан
coma	-with
no	-deriv.ad

коман
кома	-н
кома	-н
otter	-GEN
no	-case

евангелийым
евангелий	-ым
евангелий	-м
gospel	-ACC
no	-case

пуышт.
пу	-ышт
пу	-шт
wood	-3PL
no	-poss

пуышт.
пуы	-шт
пуо	-шт
give	-IMP.3PL
vb2	-mood.pers

пуышт.
пуы	-шт
пуо	-шт
blow	-IMP.3PL
vb2	-mood.pers

пуышт.
пуы	-ш	-т
пуо	-ш	-т
give	-PST1	-3PL
vb2	-tense	-pers

пуышт.
пуы	-ш	-т
пуо	-ш	-т
blow	-PST1	-3PL
vb2	-tense	-pers

1-3-4-17

Япуш семынак похвальный лист дене Якып эрге пытарыш...

Япуш

Yapush

семынак
семын	-ак
семын	-ак
like	-STR
po	-enc

семынак
сем	-ын	-ак
сем	-н	-ак
melody	-GEN	-STR
no	-case	-enc

семынак
сем	-ын	-ак
сем	-н	-ак
sense	-GEN	-STR
no	-case	-enc

похвальный
похвальный
похвальный
laudatory
ad

лист
лист
лист
sheet
no

дене
дене
дене
with
po

Якып

Yakyp

эрге
эрге
эрге
son
no

эрге
эр	-ге
эр	-ге
morning	-COM
ad/av/no	-case

эрге
эрге	-Ø
эрге	-Ø
warp	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

эрге
эрге	-Ø
эрге	-Ø
reap	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

эрге
эрге	-Ø
эрге	-Ø
warp	-CNG
vb2	-conn

эрге
эрге	-Ø
эрге	-Ø
reap	-CNG
vb2	-conn

пытарыш...
пытары	-ш	-Ø
пытаре	-ш	-Ø
finish	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers

1-3-4-18

Индеш йочаште икте веле экзаменым пуэн ыш керт, молыжо чыланат курсым пытарышт.

Индеш
Индеш
индеш
nine
nm

йочаште
йоча	-ште
йоча	-штЕ
child	-INE
no	-case

икте
икте
икте
one
nm/pr

веле
веле
веле
only
pa

веле
веле	-Ø
веле	-Ø
spill	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

веле
вел	-'е
вел	-Е
spill	-PST1.3SG
vb1	-tense.pers

веле
веле	-Ø
веле	-Ø
spill	-CNG
vb2	-conn

экзаменым
экзамен	-ым
экзамен	-м
examination	-ACC
no	-case

пуэн
пу}	-эн	-Ø
пуо	-ен	-Ø
give	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

пуэн
пу}	-эн	-Ø
пуо	-ен	-Ø
blow	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

пуэн
пу}	-эн
пуо	-ен
give	-CVB
vb2	-adv

пуэн
пу}	-эн
пуо	-ен
blow	-CVB
vb2	-adv

ыш
ы	-ш	-Ø
ы	-ш	-Ø
NEG	-PST	-3SG
vb	-tense	-pers

керт,
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

керт,
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

керт,
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-CNG
vb1	-conn

керт,
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-CNG
vb1	-conn

керт,
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-CVB
vb1	-adv

керт,
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-CVB
vb1	-adv

молыжо
молы	-жо
моло	-жЕ
other	-3SG
no/pr	-poss

чыланат
чылан	-ат
чылан	-ат
all	-and
av/pr	-enc

чыланат
чыла	-на	-т
чыла	-на	-ат
everything	-1PL	-and
ad/pa/pr	-poss	-enc

чыланат
чыла	-н	-ат
чыла	-ан	-ат
everything	-with	-and
ad/pa/pr	-deriv.ad	-enc

чыланат
чыл	-ан	-ат
чыл	-ан	-ат
dim	-with	-and
ad/av	-deriv.ad	-enc

чыланат
чыла	-н	-ат
чыла	-н	-ат
everything	-GEN	-and
ad/pa/pr	-case	-enc

курсым
курс	-ым
курс	-м
course	-ACC
no	-case

пытарышт.
пытары	-шт
пытаре	-шт
finish	-IMP.3PL
vb2	-mood.pers

пытарышт.
пытары	-ш	-т
пытаре	-ш	-т
finish	-PST1	-3PL
vb2	-tense	-pers

1-3-4-19

Экзамен пытымек, инспектор Григорий Петровичын пачерышкыже пурыш...

Экзамен
Экзамен
экзамен
examination
no

пытымек,
пыты	-мек
пыте	-мек
end	-CVB.PRI
vb2	-adv

инспектор
инспектор
инспектор
inspector
no

Григорий

Grigoriy

Петровичын

Petrovichyn

пачерышкыже
пачер	-ышкы	-же
пачер	-шкЕ	-жЕ
flat	-ILL	-3SG
no	-case	-poss

пурыш...
пурыш
пурыш
nase
no

пурыш...
пуры	-ш	-Ø
пуро	-ш	-Ø
go.in	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers

1-3-4-20

Чайым йӱмӧ годым тудо тыге ойлыш:

Чайым
Чай	-ым
чай	-м
tea	-ACC
no	-case

йӱмӧ
йӱмӧ
йӱмӧ
drinking
ad

йӱмӧ
йӱ	-мӧ
йӱ	-мЕ
drink	-PTCP.PASS
vb1	-ad

годым
годым
годым
during
po

тудо
тудо
тудо
3SG
pr

тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr

ойлыш:
ойлы	-ш	-Ø
ойло	-ш	-Ø
talk	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers

1-3-4-21

— Тый, Григорий Петрович, сай учитель улат.

Тый,
тый
тый
2SG
pr

Григорий

Grigoriy

Петрович,

Петрович

Petrovich

сай
сай
сай
good
ad/av

учитель
учитель
учитель
teacher
no

улат.
ула	-т
ула	-ет
cart	-2SG
no	-poss

улат.
ула	-т
ула	-ат
cart	-and
no	-enc

улат.
ул	-ат
уло	-ат
is	-and
ad/no/vb	-enc

улат.
ул	-ат
ул	-ат
be	-2SG
vb1	-pers

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ет
new	-COMP	-2SG
ad/no	-case	-poss

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ет
new	-PL	-2SG
ad/no	-num	-poss

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ат
new	-COMP	-and
ad/no	-case	-enc

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ат
new	-PL	-and
ad/no	-num	-enc

улат.
ул	-Ø	-ат
ул	-Ø	-ат
be	-CNG	-and
vb1	-conn	-enc

улат.
ул	-Ø	-ат
ул	-Ø	-ат
be	-CVB	-and
vb1	-adv	-enc

1-3-4-22

Только марий йылмылан утыж дене пижынат...

Только
Только
только
but
co/pa

марий
марий
марий
Mari
no

йылмылан
йылмы	-лан
йылме	-лан
tongue	-DAT
no	-case

йылмылан
йылмы	-ла	-н
йылме	-ла	-н
tongue	-PL	-GEN
no	-num	-case

утыж
уты	-ж
уто	-жЕ
extra	-3SG
ad/no	-poss

утыж
уты	-Ø	-ж
уто	-Ø	-жЕ
become.superfluous	-CNG	-3SG
vb2	-conn	-poss

утыж
уты	-Ø	-ж
уто	-Ø	-жЕ
hurt	-CNG	-3SG
vb2	-conn	-poss

дене
дене
дене
with
po

пижынат...
пиж	-ын	-ат
пиж	-н	-ат
stick	-PST2	-2SG
vb1	-tense	-pers

пижынат...
пиж	-ына	-т
пиж	-на	-ат
stick	-1PL	-and
vb1	-pers	-enc

пижынат...
пиж	-ын	-ат
пиж	-н	-ат
mitten	-GEN	-and
no	-case	-enc

пижынат...
пиж	-ын	-Ø	-ат
пиж	-н	-Ø	-ат
stick	-PST2	-3SG	-and
vb1	-tense	-pers	-enc

пижынат...
пиж	-ын	-ат
пиж	-н	-ат
stick	-CVB	-and
vb1	-adv	-enc

1-3-4-23

Ну, каласе.

Ну,
Ну
ну
well
in/pa

каласе.
каласе	-Ø
каласе	-Ø
say	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

каласе.
каласе	-Ø
каласе	-Ø
say	-CNG
vb2	-conn

1-3-4-24

молан кӱлеш илышыште марий йылме?

молан
молан
молан
for.what
av/pr

молан
мол	-ан
моло	-ан
other	-with
no/pr	-deriv.ad

молан
мо	-лан
мо	-лан
what	-DAT
ad/av/pa/pr	-case

молан
мо	-ла	-н
мо	-ла	-н
what	-PL	-GEN
ad/av/pa/pr	-num	-case

кӱлеш
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no

кӱлеш
кӱл	-еш
кӱл	-еш
be.necessary	-3SG
vb1	-pers

илышыште
илыш	-ыште
илыш	-штЕ
life	-INE
no	-case

илышыште
илышы	-ште
илыше	-штЕ
living	-INE
ad/no	-case

илышыште
илы	-шы	-ште
иле	-шЕ	-штЕ
live	-PTCP.ACT	-INE
vb2	-ad	-case

марий
марий
марий
Mari
no

йылме?
йылме
йылме
tongue
no

1-3-4-25

Школышто улыжат рушла ойлаш, рушла возаш, христос вералан ӱшанаш туныктыман...

Школышто
Школ	-ышто
школ	-штЕ
school	-INE
no	-case

улыжат
улыжат
улыжат
only
pa

улыжат
улыж	-ат
улыжо	-ат
all.there.is	-and
av	-enc

улыжат
улы	-ж	-ат
уло	-жЕ	-ат
is	-3SG	-and
ad/no/vb	-poss	-enc

рушла
рушла
рушла
Russian
ad/av

рушла
руш	-ла
руш	-ла
Russian	-COMP
no	-case

рушла
руш	-ла
руш	-ла
Russian	-PL
no	-num

рушла
руш	-ла
руш	-ла
Russian	-STR
no	-enc

рушла
ру	-ш	-ла
ру	-ш	-ла
leaven	-ILL	-STR
no	-case	-enc

ойлаш,
ойл	-аш
ойло	-аш
talk	-INF
vb2	-inf

ойлаш,
ой	-ла	-ш
ой	-ла	-ш
opinion	-PL	-ILL
no	-num	-case

ойлаш,
ой	-ла	-ш
ой	-ла	-еш
opinion	-PL	-LAT
no	-num	-case

рушла
рушла
рушла
Russian
ad/av

рушла
руш	-ла
руш	-ла
Russian	-COMP
no	-case

рушла
руш	-ла
руш	-ла
Russian	-PL
no	-num

рушла
руш	-ла
руш	-ла
Russian	-STR
no	-enc

рушла
ру	-ш	-ла
ру	-ш	-ла
leaven	-ILL	-STR
no	-case	-enc

возаш,
возаш
возаш
a.cartload
ad

возаш,
воз	-аш
воз	-аш
lie.down	-INF
vb1	-inf

возаш,
воз	-аш
возо	-аш
write	-INF
vb2	-inf

христос

***

вералан
вера	-лан
вера	-лан
belief	-DAT
no	-case

вералан
вера	-ла	-н
вера	-ла	-н
belief	-PL	-GEN
no	-num	-case

ӱшанаш
ӱшан	-аш
ӱшане	-аш
believe	-INF
vb2	-inf

туныктыман...
туныктым	-ан
туныктымо	-ан
educated	-with
ad	-deriv.ad

туныктыман...
туныкты	-ман
туныкто	-ман
teach	-INF.NEC
vb2	-inf

туныктыман...
туныкты	-м	-ан
туныкто	-мЕ	-ан
teach	-PTCP.PASS	-with
vb2	-ad	-deriv.ad

1-3-4-26

— Антоний Степанович, тиде мутетлан мый огыл, Ушинский, Константин Дмитриевич, вашмутым пуа.

Антоний

Antoniy

Степанович,

Степанович

Stepanovich

тиде
тиде
тиде
this
pr

тиде
тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

тиде
тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-CNG
vb2	-conn

мутетлан
мут	-ет	-лан
мут	-ет	-лан
word	-2SG	-DAT
no	-poss	-case

мутетлан
мут	-ет	-ла	-н
мут	-ет	-ла	-н
word	-2SG	-PL	-GEN
no	-poss	-num	-case

мый
мый
мый
1SG
pr

огыл,
ог	-Ø	-ыл	-Ø
ог	-Ø	-ул	-Ø
NEG	-3SG	-be	-CNG
vb	-pers	-vb	-conn

Ушинский,

Ушинский

Ushinskiy

Константин

Konstantin

Дмитриевич,

Дмитриевич

Dmitriyevich

вашмутым
вашмут	-ым
вашмут	-м
answer	-ACC
no	-case

пуа.
пу	-а
пуо	-а
give	-3SG
vb2	-pers

пуа.
пу	-а
пуо	-а
blow	-3SG
vb2	-pers

1-3-4-27

Мыйын шонымаштем, авторитетше тудын изиак огыл, шонем.

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr

Мыйын
мый	-ын
мый	-н
1SG	-GEN
pr	-case

шонымаштем,
шонымаш	-т	-ем
шонымаш	-штЕ	-ем
thought	-INE	-1SG
no	-case	-poss

шонымаштем,
шоны	-маш	-т	-ем
шоно	-маш	-штЕ	-ем
think	-NMLZ	-INE	-1SG
vb2	-deriv.n	-case	-poss

авторитетше
авторитет	-ше
авторитет	-жЕ
authority	-3SG
no	-poss

тудын
тудын
тудын
his/her
pr

тудын
тудо	-н
тудо	-н
3SG	-GEN
pr	-case

изиак
изи	-ак
изи	-ак
small	-STR
ad/no	-enc

огыл,
ог	-Ø	-ыл	-Ø
ог	-Ø	-ул	-Ø
NEG	-3SG	-be	-CNG
vb	-pers	-vb	-conn

шонем.
шон	-ем
шоно	-ем
think	-1SG
vb2	-pers

1-3-4-28

Тый, Антоний Степанович, юрист улат.

Тый,
тый
тый
2SG
pr

Антоний

Antoniy

Степанович,

Степанович

Stepanovich

юрист
юрист
юрист
lawyer
no

улат.
ула	-т
ула	-ет
cart	-2SG
no	-poss

улат.
ула	-т
ула	-ат
cart	-and
no	-enc

улат.
ул	-ат
уло	-ат
is	-and
ad/no/vb	-enc

улат.
ул	-ат
ул	-ат
be	-2SG
vb1	-pers

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ет
new	-COMP	-2SG
ad/no	-case	-poss

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ет
new	-PL	-2SG
ad/no	-num	-poss

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ат
new	-COMP	-and
ad/no	-case	-enc

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ат
new	-PL	-and
ad/no	-num	-enc

улат.
ул	-Ø	-ат
ул	-Ø	-ат
be	-CNG	-and
vb1	-conn	-enc

улат.
ул	-Ø	-ат
ул	-Ø	-ат
be	-CVB	-and
vb1	-adv	-enc

1-3-4-29

Сандене кеч-момат юридически ончет, а Константин Дмитриевич Ушинский педагог улмаш.

Сандене
Сандене
сандене
therefore
co

кеч-момат
кеч-мо	-м	-ат
кеч-мо	-м	-ат
whatever	-ACC	-and
pr	-case	-enc

юридически
юридически
юридически
juridically
av

ончет,
онч	-ет
ончо	-ет
look	-2SG
vb2	-pers

а
а
а
and
co

а
а
а
so
pa

а
а
а
oh
in

Константин

Konstantin

Дмитриевич

Dmitriyevich

Ушинский

Ushinskiy

педагог
педагог
педагог
teacher
no

улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb

улмаш.
ул	-маш
ул	-маш
be	-NMLZ
vb1	-deriv.n

1-3-4-30

Григорий Петрович инспекторлан Ушинскийын «Педагогические сочинения» книгажым 201 страницеш почын пуыш.

Григорий

Grigoriy

Петрович

Petrovich

инспекторлан
инспектор	-лан
инспектор	-лан
inspector	-DAT
no	-case

инспекторлан
инспектор	-ла	-н
инспектор	-ла	-н
inspector	-PL	-GEN
no	-num	-case

Ушинскийын

Ushinskiyyn

«Педагогические

Педагогические

Pedagogicheskiye

сочинения»

***

книгажым
книга	-жы	-м
книга	-жЕ	-м
book	-3SG	-ACC
no	-poss	-case

201

страницеш
страниц	-еш
странице	-еш
page	-LAT
no	-case

почын
почын
почын
agape
av

почын
поч	-ын
поч	-н
tail	-GEN
no	-case

почын
поч	-ын	-Ø
поч	-н	-Ø
open	-PST2	-3SG
vb1	-tense	-pers

почын
поч	-ын
поч	-н
open	-CVB
vb1	-adv

пуыш.
пу	-ыш
пу	-ш
wood	-ILL
no	-case

пуыш.
пуы	-ш	-Ø
пуо	-ш	-Ø
give	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers

пуыш.
пуы	-ш	-Ø
пуо	-ш	-Ø
blow	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers

1-3-4-31

Тиде страницыште тыге возымо: «Язык народа — лучший, никогда не увядающий, вечно вновь распускающийся цвет всей его духовной жизни, начинающейся далеко за границей истории.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr

Тиде
Тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

Тиде
Тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-CNG
vb2	-conn

страницыште
страницы	-ште
странице	-штЕ
page	-INE
no	-case

тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr

возымо:
возымо
возымо
written
ad

возымо:
возы	-мо
возо	-мЕ
write	-PTCP.PASS
vb2	-ad

«Язык
Язык
язык
sin
ad/no

народа —

***

лучший,

***

никогда

***

не
не
не
[X]
pa

увядающий,

***

вечно

***

вновь

***

распускающийся

***

цвет

***

всей

***

его

***

духовной

***

жизни,

***

начинающейся

***

далеко

***

за

***

границей

***

истории.

***

1-3-4-32

Язык не только выражает жизненность народа, но есть именно самая жизнь».

Язык
Язык
язык
sin
ad/no

не
не
не
[X]
pa

только
только
только
but
co/pa

выражает

***

жизненность

***

народа,

***

но
но
но
but
co/no/pa

но
но
но
gee.up
in

есть

***

именно

***

самая

***

жизнь».

***

1-3-4-33

Тидым лудмекыже, инспектор мане:

Тидым
Тиды	-м
тиде	-м
this	-ACC
pr	-case

лудмекыже,
луд	-мекы	-же
луд	-меке	-жЕ
read	-CVB.PRI	-3SG
vb1	-adv	-poss

инспектор
инспектор
инспектор
inspector
no

мане:
ман	-'е
ман	-Е
say	-PST1.3SG
vb1	-tense.pers

1-3-4-34

— Тиде чыла чын.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr

Тиде
Тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

Тиде
Тиде	-Ø
тиде	-Ø
drop.into.boiling.water	-CNG
vb2	-conn

чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr

чын.
чын
чын
truth
ad/av/no

1-3-4-35

Но вет Ушинский касвел славян-влак нерген возен.

Но
Но
но
but
co/no/pa

Но
Но
но
gee.up
in

вет
вет
вет
so
co/pa

Ушинский

Ushinskiy

касвел
касвел
касвел
west
no

славян-влак
славян	-влак
славян	-влак
Slav	-PL
no	-num

нерген
нерген
нерген
about
po

нерген
нерге	-н
нерге	-н
cold	-GEN
no	-case

нерген
нерге	-н
нерге	-н
badger	-GEN
no	-case

нерген
нерге	-н
нерге	-н
order	-GEN
no	-case

возен.
воз	-ен	-Ø
возо	-ен	-Ø
write	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

возен.
воз	-ен
возо	-ен
write	-CVB
vb2	-adv

1-3-4-36

Вет нунын, кеч чех-влакым налаш, культурышт кугу.

Вет
Вет
вет
so
co/pa

нунын,
нунын
нунын
their
pr

нунын,
нуно	-н
нуно	-н
3PL	-GEN
pr	-case

кеч
кеч
кеч
even.if
co/pa

чех-влакым
чех	-влак	-ым
чех	-влак	-м
Czech	-PL	-ACC
no	-num	-case

налаш,
нал	-аш
нал	-аш
take	-INF
vb1	-inf

культурышт
культур	-ышт
культур	-шт
culture	-3PL
no	-poss

кугу.
кугу
кугу
big
ad/no

1-3-4-37

Нунын шкеныштын пеш шукертсе историйышт уло.

Нунын
Нунын
нунын
their
pr

Нунын
нуно	-н
нуно	-н
3PL	-GEN
pr	-case

шкеныштын
шкен	-ышт	-ын
шке	-ышт	-ын
REFL	-3PL	-GEN
pr	-poss	-case

шкеныштын
шкен	-ышт	-ын
шкен	-шт	-н
private	-3PL	-GEN
ad	-poss	-case

шкеныштын
шке	-н	-ышт	-ын
шке	-н	-шт	-н
REFL	-GEN	-3PL	-GEN
pr	-case	-poss	-case

пеш
пеш
пеш
very
av

шукертсе
шукертсе
шукертсе
ancient
ad

историйышт
историй	-ышт
историй	-шт
history	-3PL
no	-poss

уло.
уло
уло
is
ad/no/vb

1-3-4-38

А марийын можо уло?

А
А
а
and
co

А
А
а
so
pa

А
А
а
oh
in

марийын
марий	-ын
марий	-н
Mari	-GEN
no	-case

можо
мо	-жо
мо	-жЕ
what	-3SG
ad/av/pa/pr	-poss

уло?
уло
уло
is
ad/no/vb

1-3-4-39

— Антоний Степанович, тый поляк-влак нерген мом каласет?

Антоний

Antoniy

Степанович,

Степанович

Stepanovich

тый
тый
тый
2SG
pr

поляк-влак
поляк	-влак
поляк	-влак
Pole	-PL
no	-num

нерген
нерген
нерген
about
po

нерген
нерге	-н
нерге	-н
cold	-GEN
no	-case

нерген
нерге	-н
нерге	-н
badger	-GEN
no	-case

нерген
нерге	-н
нерге	-н
order	-GEN
no	-case

мом
мом
мом
what
pr

мом
мо	-м
мо	-м
what	-ACC
ad/av/pa/pr	-case

каласет?
калас	-ет
каласе	-ет
say	-2SG
vb2	-pers

1-3-4-40

— инспекторын йодмыжлан вашмутым пуыде, Григорий Петрович шке йодо.

инспекторын
инспектор	-ын
инспектор	-н
inspector	-GEN
no	-case

йодмыжлан
йодмы	-ж	-лан
йодмо	-жЕ	-лан
interrogative	-3SG	-DAT
ad	-poss	-case

йодмыжлан
йодмы	-ж	-ла	-н
йодмо	-жЕ	-ла	-н
interrogative	-3SG	-PL	-GEN
ad	-poss	-num	-case

йодмыжлан
йод	-мы	-ж	-лан
йод	-мЕ	-жЕ	-лан
ask	-PTCP.PASS	-3SG	-DAT
vb1	-ad	-poss	-case

йодмыжлан
йод	-мы	-ж	-ла	-н
йод	-мЕ	-жЕ	-ла	-н
ask	-PTCP.PASS	-3SG	-PL	-GEN
vb1	-ad	-poss	-num	-case

вашмутым
вашмут	-ым
вашмут	-м
answer	-ACC
no	-case

пуыде,
пуы	-де
пуо	-де
give	-CVB.NEG
vb2	-adv

пуыде,
пуы	-де
пуо	-де
blow	-CVB.NEG
vb2	-adv

Григорий

Grigoriy

Петрович

Petrovich

шке
шке
шке
REFL
pr

йодо.
йод	-о
йод	-Е
ask	-PST1.3SG
vb1	-tense.pers

1-3-4-41

— Поляк-влак, конешне, тоже культуран улыт.

Поляк-влак,
Поляк	-влак
поляк	-влак
Pole	-PL
no	-num

конешне,
кон'ешне
кон'ешне
of.course
in/pa

тоже

***

культуран
культуран
культуран
cultured
ad

культуран
культур	-ан
культур	-ан
culture	-with
no	-deriv.ad

улыт.
ул	-ыт
ул	-ыт
be	-3PL
vb1	-pers

1-3-4-42

— Кызыт поляк-влак кум кугыжанышыште илат: Германийыште, Австрийыште, Российыште.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av

поляк-влак
поляк	-влак
поляк	-влак
Pole	-PL
no	-num

кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no

кум
кум
кум
three
nm

кугыжанышыште
кугыжаныш	-ыште
кугыжаныш	-штЕ
state	-INE
no	-case

илат:
ил	-ат
иле	-ат
live	-3PL
vb2	-pers

илат:
ил	-а	-т
иле	-а	-ат
live	-3SG	-and
vb2	-pers	-enc

илат:
ил	-Ø	-ат
иле	-Ø	-ат
live	-CNG	-and
vb2	-conn	-enc

Германийыште,
Германий	-ыште
Германий	-штЕ
Germany	-INE
pn	-case

Австрийыште,
Австрий	-ыште
Австрий	-штЕ
Austria	-INE
pn	-case

Российыште.
Россий	-ыште
Россий	-штЕ
Russia	-INE
pn	-case

1-3-4-43

Антоний Степанович, тыйын шонымаштет, куштыжо нунылан илаш сайрак?

Антоний

Antoniy

Степанович,

Степанович

Stepanovich

тыйын
тыйын
тыйын
your
pr

тыйын
тый	-ын
тый	-н
2SG	-GEN
pr	-case

шонымаштет,
шонымаш	-т	-ет
шонымаш	-штЕ	-ет
thought	-INE	-2SG
no	-case	-poss

шонымаштет,
шоны	-маш	-т	-ет
шоно	-маш	-штЕ	-ет
think	-NMLZ	-INE	-2SG
vb2	-deriv.n	-case	-poss

куштыжо
кушты	-жо
кушто	-жЕ
where	-3SG
av/co/pr	-poss

куштыжо
кушты	-жо
кушто	-жЕ
grow	-IMP.3SG
vb2	-mood.pers

куштыжо
кушты	-жо
кушто	-жЕ
dance	-IMP.3SG
vb2	-mood.pers

куштыжо
куш	-ты	-жо
куш	-штЕ	-жЕ
where	-INE	-3SG
av/co/pr	-case	-poss

куштыжо
кушты	-Ø	-жо
кушто	-Ø	-жЕ
grow	-CNG	-3SG
vb2	-conn	-poss

куштыжо
кушты	-Ø	-жо
кушто	-Ø	-жЕ
dance	-CNG	-3SG
vb2	-conn	-poss

нунылан
нунылан
нунылан
them
av

нунылан
нуно	-лан
нуно	-лан
3PL	-DAT
pr	-case

нунылан
нуны	-ла	-н
нуно	-ла	-н
they	-PL	-GEN
pr	-num	-case

илаш
ил	-аш
иле	-аш
live	-INF
vb2	-inf

сайрак?
сайрак
сайрак
better
ad

сайрак?
сай	-рак
сай	-рак
good	-COMP
ad/av	-deg

1-3-4-44

— Вот мо, Григорий Петрович, тый тыгай мутым иктажлан весылан ит ойло: тудо тыйым революционерлан шотлаш тӱҥалеш.

Вот
Вот
вот
there
co/pa

Вот
Вот
вот
web
no

мо,
мо
мо
what
ad/av/pa/pr

Григорий

Grigoriy

Петрович,

Петрович

Petrovich

тый
тый
тый
2SG
pr

тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr

мутым
мут	-ым
мут	-м
word	-ACC
no	-case

иктажлан
иктаж	-лан
иктаж	-лан
somebody	-DAT
av/pr	-case

иктажлан
иктаж	-ла	-н
иктаж	-ла	-н
somebody	-PL	-GEN
av/pr	-num	-case

весылан
весы	-лан
весе	-лан
different	-DAT
ad/no/pr	-case

весылан
весы	-ла	-н
весе	-ла	-н
different	-PL	-GEN
ad/no/pr	-num	-case

ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers

ойло:
ойло	-Ø
ойло	-Ø
talk	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

ойло:
ойло	-Ø
ойло	-Ø
talk	-CNG
vb2	-conn

тудо
тудо
тудо
3SG
pr

тыйым
тыйым
тыйым
you
pr

тыйым
тый	-ым
тый	-м
2SG	-ACC
pr	-case

революционерлан
революционер	-лан
революционер	-лан
revolutionary	-DAT
no	-case

революционерлан
революционер	-ла	-н
революционер	-ла	-н
revolutionary	-PL	-GEN
no	-num	-case

шотлаш
шотл	-аш
шотло	-аш
count	-INF
vb2	-inf

шотлаш
шот	-ла	-ш
шот	-ла	-ш
use	-PL	-ILL
no	-num	-case

шотлаш
шот	-ла	-ш
шот	-ла	-еш
use	-PL	-LAT
no	-num	-case

тӱҥалеш.
тӱҥал	-еш
тӱҥал	-еш
start	-3SG
vb1	-pers

1-3-4-45

Тый але самырык улат.

Тый
тый
тый
2SG
pr

але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa

але
але	-Ø
але	-Ø
soften.bast	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

але
але	-Ø
але	-Ø
soften.bast	-CNG
vb2	-conn

самырык
самырык
самырык
young
ad/no

улат.
ула	-т
ула	-ет
cart	-2SG
no	-poss

улат.
ула	-т
ула	-ат
cart	-and
no	-enc

улат.
ул	-ат
уло	-ат
is	-and
ad/no/vb	-enc

улат.
ул	-ат
ул	-ат
be	-2SG
vb1	-pers

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ет
new	-COMP	-2SG
ad/no	-case	-poss

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ет
new	-PL	-2SG
ad/no	-num	-poss

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ат
new	-COMP	-and
ad/no	-case	-enc

улат.
у	-ла	-т
у	-ла	-ат
new	-PL	-and
ad/no	-num	-enc

улат.
ул	-Ø	-ат
ул	-Ø	-ат
be	-CNG	-and
vb1	-conn	-enc

улат.
ул	-Ø	-ат
ул	-Ø	-ат
be	-CVB	-and
vb1	-adv	-enc

1-3-4-46

Мый тыланет ача семын туныктен каласем: кӱлдымаш шонымашым вуй гычет луктын кудалте.

Мый
мый
мый
1SG
pr

тыланет
ты	-лан	-ет
тый	-лан	-ет
2SG	-DAT	-2SG
pr	-case	-poss

тыланет
тылан	-ет
тылан	-ет
wish	-2SG
no	-poss

тыланет
тылан	-ет
тылане	-ет
wish	-2SG
vb2	-pers

тыланет
тыл	-ан	-ет
тыл	-ан	-ет
rear	-with	-2SG
no	-deriv.ad	-poss

ача
ача
ача
father
no

семын
семын
семын
like
po

семын
сем	-ын
сем	-н
melody	-GEN
no	-case

семын
сем	-ын
сем	-н
sense	-GEN
no	-case

туныктен
туныкт	-ен	-Ø
туныкто	-ен	-Ø
teach	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

туныктен
туныкт	-ен
туныкто	-ен
teach	-CVB
vb2	-adv

каласем:
калас	-ем
каласе	-ем
say	-1SG
vb2	-pers

кӱлдымаш
кӱлдымаш
кӱлдымаш
nonsense
ad/no

кӱлдымаш
кӱл	-дымаш
кӱл	-дымаш
be.necessary	-NMLZ.NEG
vb1	-deriv.n

шонымашым
шонымаш	-ым
шонымаш	-м
thought	-ACC
no	-case

шонымашым
шоны	-маш	-ым
шоно	-маш	-м
think	-NMLZ	-ACC
vb2	-deriv.n	-case

вуй
вуй
вуй
head
no

гычет
гыч	-ет
гыч	-ет
from	-2SG
po	-poss

луктын
лукт	-ын	-Ø
лукт	-н	-Ø
lead.out	-PST2	-3SG
vb1	-tense	-pers

луктын
лукт	-ын
лукт	-н
lead.out	-CVB
vb1	-adv

кудалте.
кудалте	-Ø
кудалте	-Ø
throw	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

кудалте.
кудалте	-Ø
кудалте	-Ø
throw	-CNG
vb2	-conn

1-3-4-47

Мыланем тыгакат ойлышт: «учитель Веткан чын корно гыч кораҥаш тӧча, школышко марий-влакым поген, ала-могай марий историйым монь лудеш...» Мый тыланет религиозно-нравственный беседым ышташ, тыгаяк ойлымашым лудаш разрешенийым пуэнам гын, тый, шке гычет шонен, нимо молымат калыклан лудын от керт.

Мыланем
мы	-лан	-ем
мый	-лан	-ем
1SG	-DAT	-1SG
pr	-case	-poss

тыгакат
тыгакат
тыгакат
as.it.is
av/pr

тыгакат
тыгак	-ат
тыгак	-ат
like.this	-and
ad/av/co/pa/pr	-enc

ойлышт:
ойлышт	-Ø
ойлышт	-Ø
babble	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

ойлышт:
ойлы	-шт
ойло	-шт
talk	-IMP.3PL
vb2	-mood.pers

ойлышт:
ойлы	-ш	-т
ойло	-ш	-т
talk	-PST1	-3PL
vb2	-tense	-pers

ойлышт:
ойлышт	-Ø
ойлышт	-Ø
babble	-CNG
vb1	-conn

ойлышт:
ойлышт	-Ø
ойлышт	-Ø
babble	-CVB
vb1	-adv

«учитель
учитель
учитель
teacher
no

Веткан
Ветк	-ан
ветке	-ан
branch	-with
no	-deriv.ad

чын
чын
чын
truth
ad/av/no

корно
корно
корно
road
no

гыч
гыч
гыч
from
po

кораҥаш
кораҥ	-аш
кораҥ	-аш
move.away.from	-INF
vb1	-inf

тӧча,
тӧч	-а
тӧчӧ	-а
try	-3SG
vb2	-pers

школышко
школ	-ышко
школ	-шкЕ
school	-ILL
no	-case

марий-влакым
марий	-влак	-ым
марий	-влак	-м
Mari	-PL	-ACC
no	-num	-case

поген,
пог	-ен	-Ø
пого	-ен	-Ø
gather	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

поген,
пог	-ен
пого	-ен
gather	-CVB
vb2	-adv

ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr

марий
марий
марий
Mari
no

историйым
историй	-ым
историй	-м
history	-ACC
no	-case

монь
монь
монь
and.the.like
pa

лудеш...»
луд	-еш
лудо	-еш
duck	-LAT
no	-case

лудеш...»
луд	-еш
лудо	-еш
gray	-LAT
ad	-case

лудеш...»
луд	-еш
луд	-еш
read	-3SG
vb1	-pers

Мый
мый
мый
1SG
pr

тыланет
ты	-лан	-ет
тый	-лан	-ет
2SG	-DAT	-2SG
pr	-case	-poss

тыланет
тылан	-ет
тылан	-ет
wish	-2SG
no	-poss

тыланет
тылан	-ет
тылане	-ет
wish	-2SG
vb2	-pers

тыланет
тыл	-ан	-ет
тыл	-ан	-ет
rear	-with	-2SG
no	-deriv.ad	-poss

религиозно-нравственный

***

беседым
беседы	-м
беседе	-м
conversation	-ACC
no	-case

ышташ,
ышт	-аш
ыште	-аш
do	-INF
vb2	-inf

тыгаяк
тыгаяк
тыгаяк
same
ad/pr

тыгаяк
тыга[й]	-[а]к
тыгай	-ак
such	-STR
ad/av/no/pr	-enc

тыгаяк
тыга[й]	-[а]к
тыгае	-ак
such	-STR
ad/av/no/pr	-enc

ойлымашым
ойлымаш	-ым
ойлымаш	-м
story	-ACC
no	-case

ойлымашым
ойлы	-маш	-ым
ойло	-маш	-м
talk	-NMLZ	-ACC
vb2	-deriv.n	-case

лудаш
луд	-аш
луд	-аш
read	-INF
vb1	-inf

разрешенийым
разрешений	-ым
разрешений	-м
permission	-ACC
no	-case

пуэнам
пу}	-эн	-ам
пуо	-ен	-ам
give	-PST2	-1SG
vb2	-tense	-pers

пуэнам
пу}	-эн	-ам
пуо	-ен	-ам
blow	-PST2	-1SG
vb2	-tense	-pers

гын,
гын
гын
if
co/pa

тый,
тый
тый
2SG
pr

шке
шке
шке
REFL
pr

гычет
гыч	-ет
гыч	-ет
from	-2SG
po	-poss

шонен,
шонен
шонен
deliberately
av

шонен,
шон	-ен	-Ø
шоно	-ен	-Ø
think	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

шонен,
шон	-ен
шоно	-ен
think	-CVB
vb2	-adv

нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr

молымат
молы	-м	-ат
моло	-м	-ат
other	-ACC	-and
no/pr	-case	-enc

калыклан
калыкл	-ан
калыкле	-ан
national	-with
ad	-deriv.ad

калыклан
калык	-лан
калык	-лан
people	-DAT
no	-case

калыклан
калык	-ла	-н
калык	-ла	-н
people	-PL	-GEN
no	-num	-case

лудын
луды	-н
лудо	-н
duck	-GEN
no	-case

лудын
луды	-н
лудо	-н
gray	-GEN
ad	-case

лудын
луд	-ын	-Ø
луд	-н	-Ø
read	-PST2	-3SG
vb1	-tense	-pers

лудын
луд	-ын
луд	-н
read	-CVB
vb1	-adv

от
о	-т
о	-т
NEG	-2SG
vb	-pers

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-CNG
vb1	-conn

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-CNG
vb1	-conn

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
be.able.to	-CVB
vb1	-adv

керт.
керт	-Ø
керт	-Ø
swaddle	-CVB
vb1	-adv

1-3-4-48

— Мый шке гыч шонен огыл, мый исторический фактым налын ойленам.

Мый
мый
мый
1SG
pr

шке
шке
шке
REFL
pr

гыч
гыч
гыч
from
po

шонен
шонен
шонен
deliberately
av

шонен
шон	-ен	-Ø
шоно	-ен	-Ø
think	-PST2	-3SG
vb2	-tense	-pers

шонен
шон	-ен
шоно	-ен
think	-CVB
vb2	-adv

огыл,
ог	-Ø	-ыл	-Ø
ог	-Ø	-ул	-Ø
NEG	-3SG	-be	-CNG
vb	-pers	-vb	-conn

мый
мый
мый
1SG
pr

исторический
исторический
исторический
historical
ad

фактым
факт	-ым
факт	-м
fact	-ACC
no	-case

налын
нал	-ын	-Ø
нал	-н	-Ø
take	-PST2	-3SG
vb1	-tense	-pers

налын
нал	-ын
нал	-н
take	-CVB
vb1	-adv

ойленам.
ойл	-ен	-ам
ойло	-ен	-ам
talk	-PST2	-1SG
vb2	-tense	-pers

1-3-4-49

— Григорий Петрович, мый тыланет категорически запрещатлем, чтобы школышто ончыкыжым нимогай марий историй нергенат мут ынже лек.

Григорий

Grigoriy

Петрович,

Петрович

Petrovich

мый
мый
мый
1SG
pr

тыланет
ты	-лан	-ет
тый	-лан	-ет
2SG	-DAT	-2SG
pr	-case	-poss

тыланет
тылан	-ет
тылан	-ет
wish	-2SG
no	-poss

тыланет
тылан	-ет
тылане	-ет
wish	-2SG
vb2	-pers

тыланет
тыл	-ан	-ет
тыл	-ан	-ет
rear	-with	-2SG
no	-deriv.ad	-poss

категорически
категорически
категорически
categorically
av

запрещатлем,

***

чтобы

***

школышто
школ	-ышто
школ	-штЕ
school	-INE
no	-case

ончыкыжым
ончыкыжым
ончыкыжым
in.future
av

нимогай
н'имогай
н'имогай
no
ad/pr

марий
марий
марий
Mari
no

историй
историй
историй
history
no

нергенат
нерген	-ат
нерген	-ат
about	-and
po	-enc

нергенат
нерге	-на	-т
нерге	-на	-ат
cold	-1PL	-and
no	-poss	-enc

нергенат
нерге	-на	-т
нерге	-на	-ат
badger	-1PL	-and
no	-poss	-enc

нергенат
нерге	-на	-т
нерге	-на	-ат
order	-1PL	-and
no	-poss	-enc

нергенат
нерге	-н	-ат
нерге	-н	-ат
cold	-GEN	-and
no	-case	-enc

нергенат
нерге	-н	-ат
нерге	-н	-ат
badger	-GEN	-and
no	-case	-enc

нергенат
нерге	-н	-ат
нерге	-н	-ат
order	-GEN	-and
no	-case	-enc

мут
мут
мут
word
no

ынже
ын	-же
ын	-жЕ
NEG	-IMP.3SG
vb	-mood.pers

лек.
лек	-Ø
лект	-Ø
go	-IMP.2SG
vb1	-mood.pers

лек.
лек	-Ø
лект	-Ø
go	-CNG
vb1	-conn

лек.
лек	-Ø
лект	-Ø
go	-CVB
vb1	-adv

1-3-4-50

Тыгай историй уке, по крайней мере, тыгай историйым мый ом пале.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr

историй
историй
историй
history
no

уке,
уке
уке
no
ad/no/pa

по

***

крайней

***

мере,

***

тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr

историйым
историй	-ым
историй	-м
history	-ACC
no	-case

мый
мый
мый
1SG
pr

ом
о	-м
о	-м
NEG	-1SG
vb	-pers

ом
ом
ом
ohm
no

пале.
пале
пале
marking
ad/no

пале.
пале	-Ø
пале	-Ø
know	-IMP.2SG
vb2	-mood.pers

пале.
пале	-Ø
пале	-Ø
know	-CNG
vb2	-conn

1-3-4-51

Инспектор, школ гыч лектын, земский начальник деке кайыш.

Инспектор,
Инспектор
инспектор
inspector
no

школ
школ
школ
school
no

гыч
гыч
гыч
from
po

лектын,
лект	-ын	-Ø
лект	-н	-Ø
go	-PST2	-3SG
vb1	-tense	-pers

лектын,
лект	-ын
лект	-н
go	-CVB
vb1	-adv

земский
земский
земский
zemstvo
ad/no

начальник
начальник
начальник
head
no

деке
деке
деке
to
po

кайыш.
кай	-ыш
кай	-ш
aftergrass	-ILL
no	-case

кайыш.
кайы	-ш	-Ø
кае	-ш	-Ø
go	-PST1	-3SG
vb2	-tense	-pers


The Mari Web Project is primarily based at the Department of Finno-Ugric Studies at the University of Vienna. The second stage of the project is being funded by the Kone Foundation: The Mari Web Project: Phase 2. Some of our work is carried out at the Institute of Finno-Ugric and Uralic Studies at the Ludwig Maximilian University of Munich.
Last update: 10 August 2023