Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Main page » Corpus Tool » Элнет » 1-3-9

Corpus Tool Demo - Элнет - 1-3-9

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

Чачи Элнет олыкеш Сакарым ужын огыл.
Тугай тургымышто кушто ужат?
Эрлашым, шудо каван йыр печым печен толмеке, вӱд кондышыжла Сакарым вашлие.
Тудо Йогор дене пырля ошкеда.
Йырже стражник-влак.
Икганаште Чачи нимомат умылен ыш шукто, Йогор тудлан кычкырале:
— Чеверын, Чачи!
Сакарат Чачим ончал колтыш.
Чачи теҥгечсым шарналтыш...
Только тушко Сакар кузе верештын?
Чачи вӱд ведражым шындыш, Сакар почеш куржо:
— Сакар, Сакар, тыйым кушко наҥгаят?
— Чарлашке!
— манын веле шуктыш Сакар.
Тунамак ик стражник кычкырал колтыш:
— Ит мутлане!
— Вара Чачи дек савырныш: — Чак ит тол!
Арестант дене мутланаш ок лий!
Туге гынат, Чачи пасу капка эртымешке ужатен колтыш, Сакарын тупшо йоммешке ончен шогыш, вара аҥыргышыла мӧҥгышкыжӧ кайыш.
Кастене уремышкат ыш лек, йӱдым чыр омымат ыш ыште, эре Сакар нерген шоныш.
Эр велеш гына изиш лывыр лийме гае лийын ыле, туштат клат омса кылде-голдо почылто.
Ведат вате пурен шогале, Чачи помыжалт кайыш.
— Айда, содоррак йолетым пид!
— Ведат вате Чачилан ыштыр-йыдалжым пуыш.
Чачи омсашке ончале: омсаште палыдыме марий койо.
Изиш лиймеке, Чачин аваже тольо.
Чачин шӱмжылан шуй чучо.
— Ӱдырем, вашкерак чие, — мане аваже.
Чачин сайрак вургемжым кашта гыч конден пуыш.
Чачи изиж годсек эр кынелын тунемын, сандене, еҥ йӱкым колмеке, кынеле веле, тугак чияшат вашке чийыш.
«Только тыгай эр еҥ молан толын?» Клат воктене кечыше ате гыч вӱдым налын, шӱргыжым мушко.
Ведат вате Чачи почеш оролымо гаяк коштеш.
Чачи леваш йымаке ончале, тушто тарантасан имне шога.
Мо томаша?
Шуко шонаш жап ыш лий.
Ведат вате Чачим пулыш гыч кучыш да пӧртышкӧ пуртыш.
Пӧртышкӧ пурымекше Чачин йол йыжыҥжат каен колтыш: ӱстелтӧрыштӧ ачаж дене саде палыдыме марий шинча, шӧрлыкыштӧ, юмоҥа ончылно, сорта йӱла, ӱстел деч изиш ӧрдыжтырак Чужган Макар шинча.
Чачин ачаж ден палыдыме марий пеш мутланат, изиш подылынат шуктеныт ала-мо...
— Ӱдыр тӱзланен!
— мане Ведат вате.
Чыланат кынел шогальыч.
— Чачи, тол кӱдыкем, — мане Яшай.
Чачи ачаж дек мийыш.
Ачаже тудым воктенже шындыш, вес велымже палыдыме марий шинче.
Ачаже воктен аваже шинче.
Палыдыме марий воктен Ведат вате шинче.
Ведат, тамак шупшаш манын, комака воктен ик пулвуйжо дене сукалтен шинчын.
Пошкудо-влак иктын-коктын пураш тӱҥальыч.
— Чачи ӱдырем, — мане Яшай.
— Ӱдыр еҥ курымеш ача-ава суртышто илыман огыл...
Пӱрымашыже шуэш гын, ачаж деч, аваж деч ойырлен, шкеж гай пӧръеҥ дене ушныман, шке ешым погыман...
Тыйынат пӱрымашет шуын.
Ме нужна еҥ улына, а тыланет юмо улан илышым пӱрен улмаш.
Лопнур Осып кугызат ден куватат, Макарат тыйым йӧратеныт.
Кернак, мемнан погына шуко огыл, но тыйын кидет шӧртньым шога.
Сын-кунет, кап-кылет Осып кугызан сурт сынжым ок пужо.
Тый Осып кугызан йӧратыме шешкыже лият.
— Мый Макарлан, колем гынат, ом кае!
— Чачи уло чонжо дене каласыш.
— Ой, юмо!
Мом ойлыштат, Чачи?..
Тыгай верышкат от кай гын, вара кушко кает?
— ӧрӧ Ведат вате.
— Мый ӱдыр лиям гын, тыгай верышке кок кида юмылтен каем ыле.
— Верже-вер, — мане тулар марий, — качыжат уда огыл...
Тыгай качыланат от кай гын, вара кӧлан кает?
— Ача-ава пуымашке каяш кӱлеш, ӱдырем, — Яшай шыман пелештыш.
— Тыйым кычкыраш колтымешке, ме ават денат, тиде тулар денат чот мутланышна...
Осып кугызат пеш раш ойлен колтен: вургем уке монь манын, ынышт ӧр, окса лиеш гын, вургем лиеш, манын.
— Ом кай, ачий, ит ӧкымлӧ!..
Чачи, ӱстелтӧр гыч лектын, тӱгӧ каяш тӱҥале, тудым тӱгӧ ышт лук.
Тиде жаплан пӧртончыл тич калык погынен.
Кудвечыште, уремыште шогылтшат уло.
Лопнур поян Чужганын эргыже Яшай ӱдыр дек толмо ала-кушеч ял мучко шарленат шуын.
Чачим Япар авырен кучыш.
Ведат вате миен пиже.
Ведат коклаш пурыш.
Чыланат темлат, чыланат аҥыртарат.
Чачин вуйжыланат выж-вуж веле чучеш.
Чачи умыленат ыш шукто, ала-кӧ арака чаркам кучыктыш, ала-кузе лие, Чачи аракам подыл колтыш, тунамак утен каен шортын колтыш.
Чачин шортмо нигӧмат ыш ӧрыктаре: марлан кайше ӱдыр шортман.
Арака чарка кид гыч кидыш пӧрт мучко кайыш...
Чачим уло ял дене йӱаш тӱҥальыч.
Чачин сӱанже Илян кече деч ончыч, изарнян, лие.
Сӱан пеш кугу, латвич орва толын...
Чачи кеч-мыняр шорто гынат, кеч-мыняр мучышташ тӧчыш гынат, Макар деч утлен ыш керт.
Ведат вате чылт Аги Йогорла оролен кошто.
Пошкудо-влак шукыжо пеш чаманен улыт.
— Яшай шке ӱдыржым молан тыге ӧкымеш пуа?
— манеш иктыже.
— Чужган Осып гай поянже кум волостьыштыжат уке.
Яшай поян еҥ дене родым ыштынеже, — весыже умылтара.
— Пийынат шылже коя, да кочкаш ок йӧрӧ, — манеш кумшыжо.
Яшай ден ватыже, кернакак, поянлан куаненыт.
Утларакше Яшай вате куанен.
«Тудын родыж гай иктынат тиде ялыште ок лий...
Адак Макар — Чужган куван йӧратыме межнеч эргыже.
Чачи, аҥыра, ала-могай тугай ораде Сакар верч ойгыра.
Кернакак, юмо пӱрымым нигузеат айдеме эртен каен ок керт.
Саде Сакарет адак лачак Элнет олыкеш верештын...» Яшай вате ушыж дене тыге шона.
Сакарым наҥгайымылан таум ышта...
Сакар вольнаште лиеш ыле гын, ала-мом ышта ыле, вет Сакар пеш осал, маныт.
Чачи гын, вес семын шона: Сакар лиеш гын, тудым утара ыле.
Сакар нимо дечат ок лӱд, чылт Нӧнчык-патыр гае, но Сакар уке, Опкын ынде Чачим шке полатышкыже наҥгайыде ок код.
Кас ончыл йӱмӧ годым Ведат кудыш погынышо калык, утларакше ӱдырамаш-влак, шортде ышт чыте.
Яндар йӱкшӧ дене ныжылгын муралтен, Чачи ала-кӧн чонжымат тарватыш:
Эҥерын-эҥерын вӱдшӧ йогалеш,
Сержым каткален йогалеш.
Серже катлыл йогымешке,
Меже йоген кайшаш ыле.
Кӱ моклакан чонжо уке,
Чонжо уке, ойгыжо уке.
Меже чонан улына,
Меже ойган улына.
Ой, ӱдыржат, ой, шамычшат,
Ой чонемжат, шӱмемжат!..
Умбакыже Чачи ойлен ыш керт, шортын колтыш.
Почешыже ончылшогышо ӱдыржӧ шорташ тӱҥале.
Кудысо калык гыч шукыжо шинчаштым ниялтышт.
Чачи изиш тыпланыш, вара адак муралтыш:
Ачай кучыктыш, арака чаркам кучыктыш —
Йӱмемжат ок шу, каймемжат ок шу,
Шке ачай деч ойырлымемжат ок шу,
Шке сурт гыч лектын каймем ок шу.
Авай кучыктыш, сыра коркам кучыктыш —
Йӱмемжат ок шу, каймемжат ок шу.
Шке авай деч ойырлымемжат ок шу,
Шке сурт гыч лектын каймем ок шу.
Мамык шӱртет — пушкыдо шӱртет,
Шупшылат гын, шуйналтеш.
Ава кумылет — пушкыдо кумылет,
Шортын шинчышашым веле шинча.
Ача кумылет — пушкыдо кумылет,
Йӱын шинчышашым веле шинча.
Иза кумылет — пешкыде кумылет,
Лектын шичметым веле вуча.
Еҥга кумылет — пешкыде кумылет,
Капка почшашым веле вуча.
Аршаш гае агулем кодеш,
Посто гае пошкудем кодеш.
Тарай гае таҥем кодеш.
Пеледыш гае шольым кодеш.
Ачан-аван кидыштыже
Каван ӱмбал озым улына,
Еҥ кидышке каймекыже,
Каван йымал куштыра лийына.
Чачи адак мӱгырен шортын колтыш.
Кудышто шукыжо шортыт.
— Чачи, молан тынар шортат?
— Ведат вате эмраташ тӧча, Чачин кидышке арака чаркам кучыкта, Чачилан ӱян муным пукшаш толаша.
— Шортмо ок кӱл.
Юмо гына пиалым пуыжо, чыла сай лиеш...
Чачи шортмо лугыч муралтыш:
Умла йыраҥет — ик йыраҥет,
Ок лий улмаш мӧр йыраҥет,
Самырык илышет — ик илышет,
Ок лий улмаш кок илышет.
Пеледыш гай ӱдыр илышем
Аяр покшым чывыштале...
Ведат кудо гыч Чачи шортынак лекте.
Шортынак шке декше тольо...
Ӱдыр-влак капкашкыже шумешке ужатен кондышт, ончылшогышо ӱдырлан эскераш шӱдышт. * * *
Тарантасыш кӱзен шичмыжат, Элнет чодыра вошт толмыжат, сӱан лӱшкымат Чачилан омо ужмыла веле чучеш.
Теве тудын вуешыже шарпаным пӱтыреныт.
Вуйышто ала-мо йоҥ-йоҥ-йоҥ кыра.
Ала-молан тудым ӱстел ваштареш сукыктен шынденыт, воктенже ончылшогышо ӱдыр, вес велым Макар сукалтен шинчыныт, изиш ӧрдыжтырак почеш толшо вате шога.
Вуй пулчышо вате, кидпӱанже тич тувырым, шарпаным, солыкым, шовычым оптен, тӧрыштӧ шинчыше-влаклан кӧлан шовычым, кӧлан мом пыштен кайыш...
Ӱстелтӧрыштӧ Чужган кугыза ден куваже, эргыже-влак, ӱдыржӧ-влак шинчат, чылаже иктаж лучко еҥ уло...
Чужган кува межнеч эргыжын сӱанжылан кӧра сайынак подылын.
Ӱстелтӧрыштӧ, кынел шогалын, чывыла вуйжым шӧрын ыштен, Чачим тура ончыш-ончыш, да ала-можо ыш келше — тудын йӱшӧ шинчажлан Чачин сылне чурийже сайын ыш кой ала-мо — шке вачыж гыч кумалтыш тувыр ден шарпан-нашмакым налын, вигак Чачин вуйышкыжо шуыш, вара чаргыжаш тӱҥале:
— Наҥгайза, наҥгайза, тыгай ош пыльтка мыланем ок кӱл.
«Чачи тушакак ушыжо кайме гае лие: Чужган кува теве кузе межнеч шешкыжым вашлиеш?» — шоналтыш.
Но шинча гычше шинчавӱдшӧ ыш лек.
Ала шортын пытарен, ала шӱмжӧ кӱжгемын?
Чужган кувам тыпландарышт.
Умбакыже сӱан шке шотшо дене эртыш.
Кече шинчаш тора огыл ыле, Чачи ден Макарым когыньыштым клатыш петырышт.
Омсам тӱчмыжӧ годым савуш тыге муралтыш:
Ик пуд, кок пуд,
Серебро — шым пуд.
Подкалина-малина,
Эре тыге малдена...
Савуш омсам тӱчӧ веле, кӧргӧ гычын Макар шке тӱкылыш.
Чачи ден Макар клатеш коктын кодыч.
Чачин шӱмжӧ мераҥла пыртка.
Макар пинчакшым кудаше.
Чачи нимолан ӧрын, клат покшелне шога.
Макар Чачи деке мийыш, сывынжым кудашын, кашташке лупшале, вара Чачим ӧндал кучыш, чевер леведышан кӱртньӧ койкыш наҥгайыш...
Макарын кидше тӱкнымӧ Чачим кишке чӱҥгалмыла чучо...
Чачи кыде-годо кынел шогале.
Макар адак руалтен кучыш:
— Куш куржат, ораде?
Ынде тый мыйын ватем улат.
Ынде тый курымеш мыйын лият.
Мый тыйым иктыланат ом пу!
Макар уло кертмыжым Чачим ӧндале.
Чачи, уло вийжым поген, Макарым шӱкал колтыш.
Макар лукышко, клат кӧргым сургалтарен, пурен кайыш.
Чачи омсашке тӧршталтыш.
Омсам почын, шеҥгекыже ончале: Макар тарваныде кия.
Чачи чакрак миен ончале: Макарын вуй гычше вӱр йога.
Макар вуйвичкыжше дене шондык шӧреш пернен.
Чачин ӧрт лектын кайыш: тудо Макарым пуштын!..
Чачи кашта гыч вӱргенчык шовычшым солалтыш, клат ончыко лекте.
Кудвечыште еҥ иктат ок кой, туге гынат, Чачи кудвечыш ыш воло.
Клат ончыч сарайыш, вӱта ӱмбаке кайыш, вӱта ӱмбачын каен, кылта пуртымо омсашке шуо.
Омса пробой гыч пашкарым луктын, омсам почо, идым-печыш лекте.
Каван-влак кокла гыч куржын, пасушко, уржа лоҥгашке, пурен кайыш.
Уржа лоҥга гыч вигак Элнет корнышко лекте.
Элнет корно дене, нойымешкыже, шеҥгек ончен-ончен куржо...


Admin login:

[Search]

1-3-9-1


Чачи Элнет олыкеш Сакарым ужын огыл.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
олыкеш
олык-еш
олык-еш
meadow-LAT
no-case
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
ужын
уж-ын-Ø
уж-н-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын
уж-ын
уж-н
see-CVB
vb1-adv
ужын
у-жы-н
у-жЕ-н
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-3-9-2


Тугай тургымышто кушто ужат?

Тугай
Тугай
тугай
such
ad/av/pr
тургымышто
тургым-ышто
тургым-штЕ
harvest.time-INE
no-case
тургымышто
тургы-мы-што
турго-мЕ-штЕ
rob-PTCP.PASS-INE
vb2-ad-case
кушто
кушто
кушто
where
av/co/pr
кушто
куш-то
куш-штЕ
where-INE
av/co/pr-case
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
grow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
dance-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
grow-CNG
vb2-conn
кушто
кушто-Ø
кушто-Ø
dance-CNG
vb2-conn
ужат?
ужат
ужат
see
pa
ужат?
уж-ат
уж-ат
already-and
av/pa-enc
ужат?
уж-ат
уж-ат
see-2SG
vb1-pers
ужат?
у-ж-ат
у-жЕ-ат
new-3SG-and
ad/no-poss-enc
ужат?
у-ж-ат
у-жЕ-ат
oh-3SG-and
in-poss-enc
ужат?
уж-Ø-ат
уж-Ø-ат
see-CNG-and
vb1-conn-enc
ужат?
уж-Ø-ат
уж-Ø-ат
see-CVB-and
vb1-adv-enc
ужат?
уж--ат
уж-Е-ат
see-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
ужат?
у-Ø-ж-ат
уо-Ø-жЕ-ат
take.care.of-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
ужат?
у-Ø-ж-ат
уо-Ø-жЕ-ат
stroke-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc



1-3-9-3


Эрлашым, шудо каван йыр печым печен толмеке, вӱд кондышыжла Сакарым вашлие.

Эрлашым,
Эрлашым
эрлашым
on.the.next.day
av
шудо
шудо
шудо
grass
no
каван
каван
каван
stack
no
каван
кава-н
кава-ан
sky-with
no-deriv.ad
каван
кава-н
кава-ан
lower.abdomen-with
no-deriv.ad
каван
кава-н
кава-ан
weight-with
no-deriv.ad
каван
кава-н
кава-н
sky-GEN
no-case
каван
кава-н
кава-н
lower.abdomen-GEN
no-case
каван
кава-н
кава-н
weight-GEN
no-case
йыр
йыр
йыр
around
ad/av/no/po
печым
печы-м
пече-м
fence-ACC
no-case
печым
печы-м
пече-м
outrunner-ACC
no-case
печен
печ-ен-Ø
пече-ен-Ø
fence.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
печен
печ-ен
пече-ен
fence.in-CVB
vb2-adv
толмеке,
тол-меке
тол-меке
come-CVB.PRI
vb1-adv
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
кондышыжла
конды-шыжла
кондо-шыжла
bring-CVB.SIM.3SG
vb2-adv.pers
кондышыжла
кондышы-ж-ла
кондышо-жЕ-ла
deliveryman-3SG-COMP
ad-poss-case
кондышыжла
кондышы-ж-ла
кондышо-жЕ-ла
deliveryman-3SG-PL
ad-poss-num
кондышыжла
кондышы-ж-ла
кондышо-жЕ-ла
deliveryman-3SG-STR
ad-poss-enc
кондышыжла
конды-шы-ж-ла
кондо-шЕ-жЕ-ла
bring-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb2-ad-poss-case
кондышыжла
конды-шы-ж-ла
кондо-шЕ-жЕ-ла
bring-PTCP.ACT-3SG-PL
vb2-ad-poss-num
кондышыжла
конды-шы-ж-ла
кондо-шЕ-жЕ-ла
bring-PTCP.ACT-3SG-STR
vb2-ad-poss-enc
кондышыжла
конды-ш-Ø-ыж-ла
кондо-ш-Ø-жЕ-ла
bring-PST1-3SG-3SG-STR
vb2-tense-pers-poss-enc
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
вашлие.
вашли[й]-е
вашлий-Е
meet-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-4


Тудо Йогор дене пырля ошкеда.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
Йогор
Йогор
Йогор
Yogor
na
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
ошкеда.
ошкед-а
ошкеде-а
step-3SG
vb2-pers



1-3-9-5


Йырже стражник-влак.

Йырже
Йыр-же
йыр-жЕ
around-3SG
ad/av/no/po-poss
стражник-влак.
стражник-влак
стражник-влак
police.constable-PL
no-num



1-3-9-6


Икганаште Чачи нимомат умылен ыш шукто, Йогор тудлан кычкырале:

Икганаште
Икганаште
Икганаште
Ikganashte
na
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
нимомат
н'имом-ат
н'имом-ат
nothing-and
pr-enc
нимомат
н'имо-м-ат
н'имо-м-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
умылен
умыл-ен-Ø
умыло-ен-Ø
understand-PST2-3SG
vb2-tense-pers
умылен
умыл-ен
умыло-ен
understand-CVB
vb2-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
шукто,
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шукто,
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-CNG
vb2-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
Йогор
Йогор
Йогор
Yogor
na
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
кычкырале:
кычкырал-'е
кычкырал-Е
shout-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-7


— Чеверын, Чачи!

Чеверын,
Чеверын
чеверын
beautifully
av/in
Чеверын,
Чевер-ын
чевер-н
beautiful-GEN
ad/av/no-case
Чачи!
Чачи
Чачи
Chachi
na



1-3-9-8


Сакарат Чачим ончал колтыш.

Сакарат
Сакарат
Сакарат
Sakarat
na
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
ончал
ончал-Ø
ончал-Ø
look-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ончал
ончал-Ø
ончал-Ø
look-CNG
vb1-conn
ончал
ончал-Ø
ончал-Ø
look-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-9


Чачи теҥгечсым шарналтыш...

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
теҥгечсым
***
***
***
***
шарналтыш...
шарналтыш
шарналтыш
reminder
no
шарналтыш...
шарналты-ш-Ø
шарналте-ш-Ø
remember-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-10


Только тушко Сакар кузе верештын?

Только
Только
только
but
co/pa
тушко
тушко
тушко
[X]
av/pr
тушко
ту-шко
ту-шкЕ
that-ILL
pr-case
тушко
ту-шко
ту-шкЕ
gland-ILL
no-case
тушко
ту-шко
ту-шкЕ
banner-ILL
no-case
тушко
туш-ко
туш-шкЕ
seed-ILL
no-case
тушко
туш-ко
туш-шкЕ
flourish-ILL
no-case
тушко
туш-ко
туш-шкЕ
there-ILL
av/pr-case
тушко
тушко-Ø
тушко-Ø
model-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушко
тушко-Ø
тушко-Ø
model-CNG
vb2-conn
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
верештын?
верешт-ын-Ø
верешт-н-Ø
get.into-PST2-3SG
vb1-tense-pers
верештын?
верешт-ын
верешт-н
get.into-CVB
vb1-adv



1-3-9-11


Чачи вӱд ведражым шындыш, Сакар почеш куржо:

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
ведражым
ведра-жы-м
ведра-жЕ-м
bucket-3SG-ACC
no-poss-case
шындыш,
шындыш
шындыш
sheaves.in.drying.barn
no
шындыш,
шынды-ш-Ø
шынде-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
куржо:
курж-о
курж-Е
run-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-12


— Сакар, Сакар, тыйым кушко наҥгаят?

Сакар,
Сакар
Сакар
Sakar
na
Сакар,
Сакар
Сакар
Sakar
na
тыйым
тыйым
тыйым
you
pr
тыйым
тый-ым
тый-м
2SG-ACC
pr-case
кушко
кушко
кушко
where
av/pr
кушко
куш-ко
куш-шкЕ
where-ILL
av/co/pr-case
кушко
кушк-о
кушк-Е
grow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
наҥгаят?
наҥга[й]-[а]т
наҥгае-ат
take-3PL
vb2-pers
наҥгаят?
наҥга[й]-[а]-т
наҥгае-а-ат
take-3SG-and
vb2-pers-enc



1-3-9-13


— Чарлашке!

Чарлашке!
Чарла-шке
Чарла-шкЕ
Tsaryovokokshaysk-ILL
pn-case
Чарлашке!
Чар-ла-шке
чар-ла-шкЕ
film-PL-ILL
no-num-case



1-3-9-14


— манын веле шуктыш Сакар.

манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
шуктыш
шуктыш
шуктыш
execution
no
шуктыш
шукты-ш-Ø
шукто-ш-Ø
succeed.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шуктыш
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
reach-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктыш
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
ferment-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктыш
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
whittle-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
Сакар.
Сакар
Сакар
Sakar
na



1-3-9-15


Тунамак ик стражник кычкырал колтыш:

Тунамак
Тунамак
тунамак
immediately
av
Тунамак
Тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
Тунамак
Туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
Тунамак
Туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
стражник
стражник
стражник
police.constable
no
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CNG
vb1-conn
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CVB
vb1-adv
колтыш:
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш:
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-16


— Ит мутлане!

Ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
мутлане!
мутлане-Ø
мутлане-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мутлане!
мутлане-Ø
мутлане-Ø
talk-CNG
vb2-conn



1-3-9-17


— Вара Чачи дек савырныш: — Чак ит тол!

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
дек
дек
дек
to
po
савырныш: —
савырны-ш-Ø
савырне-ш-Ø
turn-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Чак
Чак
чак
close
ad/av/no
Чак
Чак
чак
barely
av
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
тол!
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол!
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол!
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv



1-3-9-18


Арестант дене мутланаш ок лий!

Арестант
Арестант
арестант
prisoner
no
дене
дене
дене
with
po
мутланаш
мутлан-аш
мутлане-аш
talk-INF
vb2-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий!
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий!
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий!
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-3-9-19


Туге гынат, Чачи пасу капка эртымешке ужатен колтыш, Сакарын тупшо йоммешке ончен шогыш, вара аҥыргышыла мӧҥгышкыжӧ кайыш.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
пасу
пасу
пасу
field
no
капка
капка
капка
gate
no
эртымешке
эрты-мешке
эрте-мешке
pass-CVB.FUT
vb2-adv
ужатен
ужат-ен-Ø
ужате-ен-Ø
accompany-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ужатен
ужат-ен
ужате-ен
accompany-CVB
vb2-adv
колтыш,
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш,
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
тупшо
туп-шо
туп-жЕ
back-3SG
no-poss
йоммешке
йом-мешке
йом-мешке
disappear-CVB.FUT
vb1-adv
ончен
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
шогыш,
шогы-ш
шого-ш
mute-ILL
ad-case
шогыш,
шогы-ш-Ø
шого-ш-Ø
stand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
аҥыргышыла
аҥыргышы-ла
аҥыргыше-ла
poisoned.by.carbon.monoxide-COMP
ad-case
аҥыргышыла
аҥыргышы-ла
аҥыргыше-ла
poisoned.by.carbon.monoxide-PL
ad-num
аҥыргышыла
аҥыргышы-ла
аҥыргыше-ла
poisoned.by.carbon.monoxide-STR
ad-enc
аҥыргышыла
аҥыргы-шыла
аҥырге-шыла
breathe.in.carbon.monoxide-CVB.SIM
vb2-adv
аҥыргышыла
аҥыргы-шы-ла
аҥырге-шЕ-ла
breathe.in.carbon.monoxide-PTCP.ACT-COMP
vb2-ad-case
аҥыргышыла
аҥыргы-шы-ла
аҥырге-шЕ-ла
breathe.in.carbon.monoxide-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
аҥыргышыла
аҥыргы-шы-ла
аҥырге-шЕ-ла
breathe.in.carbon.monoxide-PTCP.ACT-STR
vb2-ad-enc
мӧҥгышкыжӧ
мӧҥгышкы-жӧ
мӧҥгышкӧ-жЕ
home-3SG
av-poss
мӧҥгышкыжӧ
мӧҥгы-шкы-жӧ
мӧҥгӧ-шкЕ-жЕ
home-ILL-3SG
av/no/po-case-poss
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-20


Кастене уремышкат ыш лек, йӱдым чыр омымат ыш ыште, эре Сакар нерген шоныш.

Кастене
Кастене
кастене
in.the.evening
ad
уремышкат
урем-ышк-ат
урем-шкЕ-ат
street-ILL-and
no-case-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
лек,
лек-Ø
лект-Ø
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лек,
лек-Ø
лект-Ø
go-CNG
vb1-conn
лек,
лек-Ø
лект-Ø
go-CVB
vb1-adv
йӱдым
йӱдым
йӱдым
at.night
av
йӱдым
йӱд-ым
йӱд-м
night-ACC
no-case
чыр
чыр
чыр
gap
no
чыр
чыр
чыр
quick
ad
омымат
ом-ым-ат
ом-м-ат
ohm-ACC-and
no-case-enc
омымат
омы-м-ат
омо-м-ат
sleep-ACC-and
no-case-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
ыште,
ыште-Ø
ыште-Ø
do-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ыште,
ыште-Ø
ыште-Ø
do-CNG
vb2-conn
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
шоныш.
шоныш
шоныш
thought
no
шоныш.
шоны-ш-Ø
шоно-ш-Ø
think-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-21


Эр велеш гына изиш лывыр лийме гае лийын ыле, туштат клат омса кылде-голдо почылто.

Эр
Эр
эр
morning
ad/av/no
велеш
велеш
велеш
toward
po
велеш
вел-еш
вел-еш
side-LAT
no-case
велеш
вел-еш
вел-еш
spill-3SG
vb1-pers
гына
гына
гына
only
pa
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
лывыр
лывыр
лывыр
soft
ad/av
лийме
лийме
лийме
happening
ad
лийме
лий-ме
лий-мЕ
be-PTCP.PASS
vb1-ad
гае
гае
гае
like
po
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
туштат
тушт-ат
тушто-ат
there-and
av/pa/pr-enc
туштат
тушт-ат
тушто-ат
riddle-and
no-enc
туштат
тушт-ат
тушто-ат
ask-3PL
vb2-pers
туштат
тушт-а-т
тушто-а-ат
ask-3SG-and
vb2-pers-enc
туштат
ту-шт-ат
ту-шт-ат
that-3PL-and
pr-poss-enc
туштат
ту-шт-ат
ту-шт-ат
gland-3PL-and
no-poss-enc
туштат
ту-шт-ат
ту-шт-ат
banner-3PL-and
no-poss-enc
туштат
ту-шт-ат
ту-штЕ-ат
that-INE-and
pr-case-enc
туштат
ту-шт-ат
ту-штЕ-ат
gland-INE-and
no-case-enc
туштат
ту-шт-ат
ту-штЕ-ат
banner-INE-and
no-case-enc
туштат
туш-т-ат
туш-штЕ-ат
seed-INE-and
no-case-enc
туштат
туш-т-ат
туш-штЕ-ат
flourish-INE-and
no-case-enc
туштат
туш-т-ат
туш-штЕ-ат
there-INE-and
av/pr-case-enc
туштат
тушт-Ø-ат
тушто-Ø-ат
ask-CNG-and
vb2-conn-enc
клат
клат
клат
storage
no
омса
омса
омса
door
no
кылде-голдо
кылде-голдо
кылде-голдо
[X]
de
почылто.
почылт-о
почылт-Е
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-22


Ведат вате пурен шогале, Чачи помыжалт кайыш.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
шогале,
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале,
шогал-'е
шогал-Е
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале,
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-CNG
vb2-conn
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
помыжалт
помыжалт-Ø
помыжалт-Ø
wake.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
помыжалт
помыжалт-Ø
помыжалт-Ø
wake.up-CNG
vb1-conn
помыжалт
помыжалт-Ø
помыжалт-Ø
wake.up-CVB
vb1-adv
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-23


— Айда, содоррак йолетым пид!

Айда,
Айда
айда
let's.go
pa
содоррак
содор-рак
содор-рак
quickly-COMP
ad/av-deg
йолетым
йол-ет-ым
йол-ет-м
foot-2SG-ACC
no-poss-case
пид!
пид-Ø
пид-Ø
tie-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пид!
пид-Ø
пид-Ø
tie-CNG
vb1-conn
пид!
пид-Ø
пид-Ø
tie-CVB
vb1-adv



1-3-9-24


— Ведат вате Чачилан ыштыр-йыдалжым пуыш.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
ыштыр-йыдалжым
ыштыр-йыдал-жы-м
ыштыр-йыдал-жЕ-м
foot.rags.and.birch.bark.shoes-3SG-ACC
no-poss-case
пуыш.
пу-ыш
пу-ш
wood-ILL
no-case
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-25


Чачи омсашке ончале: омсаште палыдыме марий койо.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
омсашке
омса-шке
омса-шкЕ
door-ILL
no-case
ончале:
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
омсаште
омса-ште
омса-штЕ
door-INE
no-case
палыдыме
палыдыме
палыдыме
unknown
ad/no
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
know-PTCP.NEG
vb2-ad
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
marking-without
ad/no-deriv.ad
марий
марий
марий
Mari
no
койо.
кой-о
кой-Е
be.visible-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-26


Изиш лиймеке, Чачин аваже тольо.

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
лиймеке,
лиймеке
лиймеке
after
av
лиймеке,
лий-меке
лий-меке
be-CVB.PRI
vb1-adv
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
аваже
аваже
аваже
honey
no
аваже
ава-же
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваже
ав-а-же
аве-а-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
тольо.
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-27


Чачин шӱмжылан шуй чучо.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шӱмжылан
шӱм-жы-лан
шӱм-жЕ-лан
heart-3SG-DAT
no-poss-case
шӱмжылан
шӱм-жы-лан
шӱм-жЕ-лан
feeling-3SG-DAT
no-poss-case
шӱмжылан
шӱм-жы-лан
шӱм-жЕ-лан
bark-3SG-DAT
no-poss-case
шӱмжылан
шӱм-жы-ла-н
шӱм-жЕ-ла-н
heart-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
шӱмжылан
шӱм-жы-ла-н
шӱм-жЕ-ла-н
feeling-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
шӱмжылан
шӱм-жы-ла-н
шӱм-жЕ-ла-н
bark-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
шуй
шуй
шуй
[X]
de
шуй
шуй-Ø
шуйо-Ø
stretch.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шуй
шуй-Ø
шуйо-Ø
stretch.out-CNG
vb2-conn
чучо.
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-28


— Ӱдырем, вашкерак чие, — мане аваже.

Ӱдырем,
Ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем
Ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
Ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
Ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
Ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
вашкерак
вашкерак
вашкерак
sooner
av
вашкерак
вашке-рак
вашке-рак
soon-COMP
ad/av/no-deg
чие, —
чие
чие
cherry.tree
no
чие, —
чие-Ø
чие-Ø
put.on-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чие, —
чие-Ø
чие-Ø
put.on-CNG
vb2-conn
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
аваже.
аваже
аваже
honey
no
аваже.
ава-же
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваже.
ав-а-же
аве-а-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss



1-3-9-29


Чачин сайрак вургемжым кашта гыч конден пуыш.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
сайрак
сайрак
сайрак
better
ad
сайрак
сай-рак
сай-рак
good-COMP
ad/av-deg
вургемжым
вургем-жы-м
вургем-жЕ-м
clothes-3SG-ACC
no-poss-case
вургемжым
вург-ем-жы-м
вурго-ем-жЕ-м
stem-1SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
кашта
кашта
кашта
crossbeam
no
гыч
гыч
гыч
from
po
конден
конд-ен-Ø
кондо-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
конден
конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv
пуыш.
пу-ыш
пу-ш
wood-ILL
no-case
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-30


Чачи изиж годсек эр кынелын тунемын, сандене, еҥ йӱкым колмеке, кынеле веле, тугак чияшат вашке чийыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
изиж
изи-ж
изи-жЕ
small-3SG
ad/no-poss
годсек
годсек
годсек
since
po
эр
эр
эр
morning
ad/av/no
кынелын
кын'ел-ын-Ø
кын'ел-н-Ø
get.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кынелын
кын'ел-ын
кын'ел-н
get.up-CVB
vb1-adv
тунемын,
тунем-ын-Ø
тунем-н-Ø
learn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тунемын,
тунем-ын
тунем-н
learn-CVB
vb1-adv
тунемын,
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
that-GEN-1SG-GEN
pr-case-poss-case
тунемын,
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
gland-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
тунемын,
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
banner-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
сандене,
сандене
сандене
therefore
co
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
йӱкым
йӱк-ым
йӱк-м
voice-ACC
no-case
колмеке,
кол-меке
кол-меке
hear-CVB.PRI
vb1-adv
кынеле
кын'ел-'е
кын'ел-Е
get.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле,
веле
веле
only
pa
веле,
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле,
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле,
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
тугак
тугак
тугак
so
av/co/pr
тугак
туг-а-к
туго-а-ак
break-3SG-STR
vb2-pers-enc
тугак
туг-Ø-ак
туг-Ø-ак
break-CNG-STR
vb1-conn-enc
тугак
туг-Ø-ак
туг-Ø-ак
break-CVB-STR
vb1-adv-enc
тугак
туг--ак
туг-Е-ак
break-PST1.3SG-STR
vb1-tense.pers-enc
тугак
туг-Ø-ак
туго-Ø-ак
break-CNG-STR
vb2-conn-enc
чияшат
чия-ш-ат
чия-ш-ат
paint-ILL-and
no-case-enc
чияшат
чия-ш-ат
чия-еш-ат
paint-LAT-and
no-case-enc
чияшат
чи[й]-[а]ш-ат
чие-аш-ат
put.on-INF-and
vb2-inf-enc
вашке
вашке
вашке
soon
ad/av/no
вашке
вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вашке
вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-CNG
vb2-conn
чийыш.
чийыш
чийыш
clothes
no
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
reason-ILL
no-case
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
defect-ILL
no-case
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
real-ILL
ad-case
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
sense-ILL
no-case
чийыш.
чийы-ш-Ø
чие-ш-Ø
put.on-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-31


«Только тыгай эр еҥ молан толын?» Клат воктене кечыше ате гыч вӱдым налын, шӱргыжым мушко.

«Только
Только
только
but
co/pa
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
эр
эр
эр
morning
ad/av/no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
толын?»
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын?»
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
Клат
Клат
клат
storage
no
воктене
воктене
воктене
beside
av/po
кечыше
кечыше
кечыше
hanging
ad
кечыше
кечы-ше
кече-шЕ
hang-PTCP.ACT
vb2-ad
ате
ате
ате
vessel
no
гыч
гыч
гыч
from
po
вӱдым
вӱд-ым
вӱд-м
water-ACC
no-case
налын,
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын,
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
шӱргыжым
шӱргы-жы-м
шӱргӧ-жЕ-м
face-3SG-ACC
no-poss-case
шӱргыжым
шӱргы-жы-м
шӱргӧ-жЕ-м
forest-3SG-ACC
no-poss-case
мушко.
мушко
мушко
foresight
no
мушко.
муш-ко
муш-шкЕ
hemp-ILL
no-case
мушко.
мушк-о
мушк-Е
wash-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-32


Ведат вате Чачи почеш оролымо гаяк коштеш.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
оролымо
оролы-мо
ороло-мЕ
guard-PTCP.PASS
vb2-ad
гаяк
гаяк
гаяк
almost
po
гаяк
га[й]-[а]к
гай-ак
like-STR
ad/av/pa/po-enc
гаяк
га[й]-[а]к
гае-ак
like-STR
po-enc
коштеш.
кошт-еш
кошт-еш
go-3SG
vb1-pers



1-3-9-33


Чачи леваш йымаке ончале, тушто тарантасан имне шога.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
леваш
леваш
леваш
shed
no
леваш
лев-аш
леве-аш
melt-INF
vb2-inf
йымаке
йымаке
йымаке
down
av/po
ончале,
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тушто
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто
тушто
тушто
riddle
no
тушто
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
тарантасан
тарантас-ан
тарантас-ан
springless.carriage-with
no-deriv.ad
имне
имн'е
имн'е
horse
no
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



1-3-9-34


Мо томаша?

Мо
Мо
мо
what
ad/av/pa/pr
томаша?
томаша
томаша
commotion
ad/no
томаша?
томаш-а
томаше-а
make.a.fuss-3SG
vb2-pers



1-3-9-35


Шуко шонаш жап ыш лий.

Шуко
Шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
шонаш
шон-аш
шоно-аш
think-INF
vb2-inf
жап
жап
жап
time
no
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-3-9-36


Ведат вате Чачим пулыш гыч кучыш да пӧртышкӧ пуртыш.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
пулыш
пулыш
пулыш
upper.arm
no
гыч
гыч
гыч
from
po
кучыш
кучыш
кучыш
endurance
no
кучыш
кучы-ш
кучо-ш
ascarid-ILL
no-case
кучыш
кучы-ш-Ø
кучо-ш-Ø
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
пӧртышкӧ
пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
пӧртышкӧ
пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
пуртыш.
пурты-ш-Ø
пурто-ш-Ø
bring.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-37


Пӧртышкӧ пурымекше Чачин йол йыжыҥжат каен колтыш: ӱстелтӧрыштӧ ачаж дене саде палыдыме марий шинча, шӧрлыкыштӧ, юмоҥа ончылно, сорта йӱла, ӱстел деч изиш ӧрдыжтырак Чужган Макар шинча.

Пӧртышкӧ
Пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
Пӧртышкӧ
Пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
пурымекше
пуры-мек-ше
пуро-мек-жЕ
go.in-CVB.PRI-3SG
vb2-adv-poss
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
йол
йол
йол
foot
no
йыжыҥжат
йыжыҥ-ж-ат
йыжыҥ-жЕ-ат
joint-3SG-and
no-poss-enc
каен
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
колтыш:
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш:
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ӱстелтӧрыштӧ
ӱстелтӧр-ыштӧ
ӱстелтӧр-штЕ
place.at.table-INE
no-case
ачаж
ача-ж
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
саде
саде
саде
that
pr
палыдыме
палыдыме
палыдыме
unknown
ad/no
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
know-PTCP.NEG
vb2-ad
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
marking-without
ad/no-deriv.ad
марий
марий
марий
Mari
no
шинча,
шинча
шинча
eye
no
шинча,
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча,
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers
шӧрлыкыштӧ,
шӧрлык-ыштӧ
шӧрлык-штЕ
wardrobe-INE
no-case
шӧрлыкыштӧ,
шӧр-лык-ыштӧ
шӧр-лык-штЕ
milk-for-INE
no-deriv.ad-case
шӧрлыкыштӧ,
шӧр-лык-ыштӧ
шӧр-лык-штЕ
edge-for-INE
no-deriv.ad-case
юмоҥа
юмоҥа
юмоҥа
icon
no
ончылно,
ончылно
ончылно
in.front
av/po
сорта
сорта
сорта
candle
no
йӱла,
йӱла
йӱла
custom
no
йӱла,
йӱл-а
йӱлӧ-а
burn-3SG
vb2-pers
йӱла,
йӱ-Ø-ла
йӱ-Ø-ла
drink-CNG-STR
vb1-conn-enc
йӱла,
йӱ-Ø-ла
йӱ-Ø-ла
drink-CVB-STR
vb1-adv-enc
ӱстел
ӱстел
ӱстел
table
no
деч
деч
деч
from
po
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
ӧрдыжтырак
ӧрдыжты-рак
ӧрдыжтӧ-рак
at.the.side-COMP
av/po-deg
ӧрдыжтырак
ӧрдыжты-Ø-рак
ӧрдыжтӧ-Ø-рак
heel-CNG-COMP
vb2-conn-deg
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
Макар
Макар
Макар
Makar
na
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



1-3-9-38


Чачин ачаж ден палыдыме марий пеш мутланат, изиш подылынат шуктеныт ала-мо...

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
ачаж
ача-ж
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
ден
ден
ден
and
co
палыдыме
палыдыме
палыдыме
unknown
ad/no
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
know-PTCP.NEG
vb2-ad
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
marking-without
ad/no-deriv.ad
марий
марий
марий
Mari
no
пеш
пеш
пеш
very
av
мутланат,
мутлан-ат
мутлан-ат
for.example-and
pa-enc
мутланат,
мутлан-ат
мутлане-ат
talk-3PL
vb2-pers
мутланат,
мутлан-а-т
мутлане-а-ат
talk-3SG-and
vb2-pers-enc
мутланат,
мут-лан-ат
мут-лан-ат
word-DAT-and
no-case-enc
мутланат,
мутлан-Ø-ат
мутлане-Ø-ат
talk-CNG-and
vb2-conn-enc
мутланат,
мут-ла-на-т
мут-ла-на-ат
word-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
мутланат,
мут-ла-на-т
мут-ла-на-ат
word-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
мутланат,
мут-ла-н-ат
мут-ла-н-ат
word-PL-GEN-and
no-num-case-enc
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
подылынат
подыл-ын-ат
подыл-н-ат
sip-PST2-2SG
vb1-tense-pers
подылынат
подыл-ына-т
подыл-на-ат
sip-1PL-and
vb1-pers-enc
подылынат
подыл-ын-Ø-ат
подыл-н-Ø-ат
sip-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
подылынат
подыл-ын-ат
подыл-н-ат
sip-CVB-and
vb1-adv-enc
шуктеныт
шукт-ен-ыт
шукто-ен-ыт
succeed.in-PST2-3PL
vb2-tense-pers
шуктеныт
шу-кт-ен-ыт
шу-ктЕ-ен-ыт
reach-CAUS-PST2-3PL
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктеныт
шу-кт-ен-ыт
шу-ктЕ-ен-ыт
ferment-CAUS-PST2-3PL
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктеныт
шу-кт-ен-ыт
шу-ктЕ-ен-ыт
whittle-CAUS-PST2-3PL
vb1-deriv.v-tense-pers
ала-мо...
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr



1-3-9-39


— Ӱдыр тӱзланен!

Ӱдыр
Ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
Ӱдыр
Ӱдыр
Ӱдыр
Virgo
no
тӱзланен!
тӱзлан-ен-Ø
тӱзлане-ен-Ø
stand.in.beauty-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӱзланен!
тӱзлан-ен
тӱзлане-ен
stand.in.beauty-CVB
vb2-adv



1-3-9-40


— мане Ведат вате.

мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате.
вате
вате
wife
no
вате.
вате
вате
absorbent.cotton
no



1-3-9-41


Чыланат кынел шогальыч.

Чыланат
Чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
Чыланат
Чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогальыч.
шогал-ьыч
шогал-ыч
stand.up-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шогальыч.
шогал-ьыч
шогал-ыч
stand.up-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-3-9-42


— Чачи, тол кӱдыкем, — мане Яшай.

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
тол
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv
кӱдыкем, —
кӱдык-ем
кӱдык-ем
closer.to-1SG
av/po-poss
кӱдыкем, —
кӱдык-ем
кӱдыкӧ-ем
closer.to-1SG
av/po-poss
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Яшай.
Яшай
Яшай
Yashay
na



1-3-9-43


Чачи ачаж дек мийыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ачаж
ача-ж
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
дек
дек
дек
to
po
мийыш.
мийы-ш-Ø
мие-ш-Ø
come-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-44


Ачаже тудым воктенже шындыш, вес велымже палыдыме марий шинче.

Ачаже
Ачаже
ачаже
my.dear
no
Ачаже
Ача-же
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
воктенже
воктен-же
воктен-жЕ
beside-3SG
av/po-poss
воктенже
вокт-ен-Ø-же
вокто-ен-Ø-жЕ
strip.bark-PST2-3SG-3SG
vb2-tense-pers-poss
воктенже
вокт-ен-же
вокто-ен-жЕ
strip.bark-CVB-3SG
vb2-adv-poss
шындыш,
шындыш
шындыш
sheaves.in.drying.barn
no
шындыш,
шынды-ш-Ø
шынде-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
велымже
велым-же
велым-жЕ
from.the.side-3SG
po-poss
велымже
вел-ым-же
вел-м-жЕ
side-ACC-3SG
no-case-poss
палыдыме
палыдыме
палыдыме
unknown
ad/no
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
know-PTCP.NEG
vb2-ad
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
marking-without
ad/no-deriv.ad
марий
марий
марий
Mari
no
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn



1-3-9-45


Ачаже воктен аваже шинче.

Ачаже
Ачаже
ачаже
my.dear
no
Ачаже
Ача-же
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
аваже
аваже
аваже
honey
no
аваже
ава-же
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваже
ав-а-же
аве-а-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn



1-3-9-46


Палыдыме марий воктен Ведат вате шинче.

Палыдыме
Палыдыме
палыдыме
unknown
ad/no
Палыдыме
Палы-дыме
пале-дымЕ
know-PTCP.NEG
vb2-ad
Палыдыме
Палы-дыме
пале-дымЕ
marking-without
ad/no-deriv.ad
марий
марий
марий
Mari
no
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn



1-3-9-47


Ведат, тамак шупшаш манын, комака воктен ик пулвуйжо дене сукалтен шинчын.

Ведат,
Ведат
Ведат
Vedat
na
тамак
тамак
тамак
tobacco.plant
no
тамак
там-ак
там-ак
taste-STR
no-enc
шупшаш
шупш-аш
шупш-аш
pull-INF
vb1-inf
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
комака
комака
комака
oven
no
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
пулвуйжо
пулвуй-жо
пулвуй-жЕ
knee-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
сукалтен
сукалт-ен-Ø
сукалте-ен-Ø
kneel.down-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сукалтен
сукалт-ен
сукалте-ен
kneel.down-CVB
vb2-adv
шинчын.
шинч-ын-Ø
шинч-н-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шинчын.
шинч-ын
шинч-н
sit.down-CVB
vb1-adv



1-3-9-48


Пошкудо-влак иктын-коктын пураш тӱҥальыч.

Пошкудо-влак
Пошкудо-влак
пошкудо-влак
neighbor-PL
no-num
иктын-коктын
иктын-коктын
иктын-коктын
some.alone.and.some.in.pairs
av
пураш
пура-ш
пура-ш
home-made.kvass-ILL
no-case
пураш
пура-ш
пура-ш
framework-ILL
no-case
пураш
пура-ш
пура-еш
home-made.kvass-LAT
no-case
пураш
пура-ш
пура-еш
framework-LAT
no-case
пураш
пур-аш
пур-аш
chew-INF
vb1-inf
пураш
пур-аш
пуро-аш
go.in-INF
vb2-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-3-9-49


— Чачи ӱдырем, — мане Яшай.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ӱдырем, —
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем, —
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем, —
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Яшай.
Яшай
Яшай
Yashay
na



1-3-9-50


— Ӱдыр еҥ курымеш ача-ава суртышто илыман огыл...

Ӱдыр
Ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
Ӱдыр
Ӱдыр
Ӱдыр
Virgo
no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
курымеш
курымеш
курымеш
forever
av
курымеш
курым-еш
курым-еш
century-LAT
no-case
ача-ава
ача-ава
ача-ава
parents
no
суртышто
сурт-ышто
сурт-штЕ
farmstead-INE
no-case
илыман
илыман
илыман
habitable
ad
илыман
илым-ан
илыме-ан
living-with
ad-deriv.ad
илыман
илы-ман
иле-ман
live-INF.NEC
vb2-inf
илыман
илы-м-ан
иле-мЕ-ан
live-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
огыл...
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-3-9-51


Пӱрымашыже шуэш гын, ачаж деч, аваж деч ойырлен, шкеж гай пӧръеҥ дене ушныман, шке ешым погыман...

Пӱрымашыже
Пӱрымаш-ыже
пӱрымаш-жЕ
destiny-3SG
no-poss
Пӱрымашыже
Пӱры-маш-ыже
пӱрӧ-маш-жЕ
be.destined-NMLZ-3SG
vb2-deriv.n-poss
Пӱрымашыже
Пӱры-маш-ыже
пӱрӧ-маш-жЕ
wrinkle-NMLZ-3SG
vb2-deriv.n-poss
шуэш
шуэ-ш
шуэ-ш
thin-ILL
ad-case
шуэш
шуэ-ш
шуэ-ш
anthill-ILL
no-case
шуэш
шуэ-ш
шуэ-еш
thin-LAT
ad-case
шуэш
шуэ-ш
шуэ-еш
anthill-LAT
no-case
шуэш
шу-эш
шу-еш
bran-LAT
no-case
шуэш
шу-эш
шу-еш
bristle-LAT
no-case
шуэш
шу-эш
шу-еш
eye-LAT
no-case
шуэш
шу-эш
шу-еш
spring.water-LAT
no-case
шуэш
шу-эш
шу-еш
reach-3SG
vb1-pers
шуэш
шу-эш
шу-еш
ferment-3SG
vb1-pers
шуэш
шу-эш
шу-еш
whittle-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
ачаж
ача-ж
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
деч,
деч
деч
from
po
аваж
ава-ж
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваж
ав-а-ж
аве-а-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
деч
деч
деч
from
po
ойырлен,
ойырл-ен-Ø
ойырло-ен-Ø
go.apart-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойырлен,
ойырл-ен
ойырло-ен
go.apart-CVB
vb2-adv
шкеж
шке-ж
шке-жЕ
REFL-3SG
pr-poss
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
пӧръеҥ
пӧръеҥ
пӧръеҥ
man
no
дене
дене
дене
with
po
ушныман,
ушным-ан
ушнымо-ан
joining-with
ad-deriv.ad
ушныман,
ушны-ман
ушно-ман
join-INF.NEC
vb2-inf
ушныман,
ушны-м-ан
ушно-мЕ-ан
join-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
шке
шке
шке
REFL
pr
ешым
еш-ым
еш-м
family-ACC
no-case
погыман...
погым-ан
погымо-ан
storage-with
ad-deriv.ad
погыман...
погы-ман
пого-ман
gather-INF.NEC
vb2-inf
погыман...
погы-м-ан
пого-мЕ-ан
gather-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad



1-3-9-52


Тыйынат пӱрымашет шуын.

Тыйынат
Тыйын-ат
тыйын-ат
your-and
pr-enc
Тыйынат
тый-ын-ат
тый-н-ат
2SG-GEN-and
pr-case-enc
пӱрымашет
пӱрымаш-ет
пӱрымаш-ет
destiny-2SG
no-poss
пӱрымашет
пӱры-маш-ет
пӱрӧ-маш-ет
be.destined-NMLZ-2SG
vb2-deriv.n-poss
пӱрымашет
пӱры-маш-ет
пӱрӧ-маш-ет
wrinkle-NMLZ-2SG
vb2-deriv.n-poss
шуын.
шуын
шуын
no.matter
pa
шуын.
шу-ын
шу-н
bran-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
bristle-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
eye-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
spring.water-GEN
no-case
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
reach-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
ferment-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
whittle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын
шу-н
reach-CVB
vb1-adv
шуын.
шу-ын
шу-н
ferment-CVB
vb1-adv
шуын.
шу-ын
шу-н
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-53


Ме нужна еҥ улына, а тыланет юмо улан илышым пӱрен улмаш.

Ме
ме
ме
1PL
pr
нужна
нужна
нужна
poor
ad/no
нужна
нуж-на
нуж-на
nettle-1PL
no-poss
нужна
нуж-на
нуж-на
pike-1PL
no-poss
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
улына,
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына,
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
юмо
юмо
юмо
god
in/no
улан
улан
улан
well-to-do
ad/av
улан
ула-н
ула-ан
cart-with
no-deriv.ad
улан
ул-ан
уло-ан
is-with
ad/no/vb-deriv.ad
улан
ула-н
ула-н
cart-GEN
no-case
улан
у-лан
у-лан
new-DAT
ad/no-case
улан
у-ла-н
у-ла-н
new-PL-GEN
ad/no-num-case
илышым
илыш-ым
илыш-м
life-ACC
no-case
илышым
илышы-м
илыше-м
living-ACC
ad/no-case
илышым
илы-ш-ым
иле-ш-ым
live-PST1-1SG
vb2-tense-pers
илышым
илы-шы-м
иле-шЕ-м
live-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
пӱрен
пӱр-ен-Ø
пӱрӧ-ен-Ø
be.destined-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пӱрен
пӱр-ен-Ø
пӱрӧ-ен-Ø
wrinkle-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пӱрен
пӱр-ен
пӱрӧ-ен
be.destined-CVB
vb2-adv
пӱрен
пӱр-ен
пӱрӧ-ен
wrinkle-CVB
vb2-adv
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



1-3-9-54


Лопнур Осып кугызат ден куватат, Макарат тыйым йӧратеныт.

Лопнур
Лопнур
Лопнур
Lopnur
na
Осып
Осып
Осып
Osyp
na
кугызат
кугыза-т
кугыза-ет
old.man-2SG
no-poss
кугызат
кугыза-т
кугыза-ат
old.man-and
no-enc
ден
ден
ден
and
co
куватат,
кува-т-ат
кува-ет-ат
old.woman-2SG-and
no-poss-enc
куватат,
кува-т-ат
кува-ет-ат
reddish-brown-2SG-and
ad-poss-enc
Макарат
Макарат
Макарат
Makarat
na
тыйым
тыйым
тыйым
you
pr
тыйым
тый-ым
тый-м
2SG-ACC
pr-case
йӧратеныт.
йӧрат-ен-ыт
йӧрате-ен-ыт
love-PST2-3PL
vb2-tense-pers



1-3-9-55


Кернак, мемнан погына шуко огыл, но тыйын кидет шӧртньым шога.

Кернак,
Кернак
кернак
really
pa
Кернак,
Кер-на-к
кер-на-ак
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
погына
погы-на
пого-на
belongings-1PL
no-poss
погына
погын-а
погыно-а
gather-3SG
vb2-pers
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
кидет
кид-ет
кид-ет
hand-2SG
no-poss
шӧртньым
шӧртньы-м
шӧртньӧ-м
gold-ACC
ad/no-case
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



1-3-9-56


Сын-кунет, кап-кылет Осып кугызан сурт сынжым ок пужо.

Сын-кунет,
Сын-кун-ет
сын-кун-ет
appearance-2SG
no-poss
кап-кылет
кап-кыл-ет
капкыл-ет
bodystring-2SG
nono-poss
Осып
Осып
Осып
Osyp
na
кугызан
кугыза-н
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан
кугыза-н
кугыза-н
old.man-GEN
no-case
сурт
сурт
сурт
farmstead
no
сынжым
сын-жы-м
сын-жЕ-м
appearance-3SG-ACC
no-poss-case
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
пужо.
пу-жо
пу-жЕ
wood-3SG
no-poss
пужо.
пужо-Ø
пужо-Ø
ruin-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пужо.
пужо-Ø
пужо-Ø
ruin-CNG
vb2-conn
пужо.
пу-Ø-жо
пуо-Ø-жЕ
give-CNG-3SG
vb2-conn-poss
пужо.
пу-Ø-жо
пуо-Ø-жЕ
blow-CNG-3SG
vb2-conn-poss



1-3-9-57


Тый Осып кугызан йӧратыме шешкыже лият.

Тый
тый
тый
2SG
pr
Осып
Осып
Осып
Osyp
na
кугызан
кугыза-н
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан
кугыза-н
кугыза-н
old.man-GEN
no-case
йӧратыме
йӧратыме
йӧратыме
dear
ad
йӧратыме
йӧраты-ме
йӧрате-мЕ
love-PTCP.PASS
vb2-ad
шешкыже
шешкы-же
шешке-жЕ
daughter-in-law-3SG
no-poss
лият.
ли[й]-[а]т
лий-ат
be-2SG
vb1-pers
лият.
ли[й]-[]-[а]т
лий-Е-ат
be-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



1-3-9-58


— Мый Макарлан, колем гынат, ом кае!

Мый
мый
мый
1SG
pr
Макарлан,
Макарлан
Макарлан
Makarlan
na
колем
кол-ем
кол-ем
fish-1SG
no-poss
колем
кол-ем
кол-ем
Pisces-1SG
no-poss
колем
кол-ем
коло-ем
twenty-1SG
nm-poss
колем
кол-ем
коло-ем
die-1SG
vb2-pers
колем
кол-ем-Ø
кол-ем-Ø
fish-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
колем
кол-ем-Ø
кол-ем-Ø
Pisces-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
колем
кол-ем-Ø
коло-ем-Ø
twenty-TRANS-IMP.2SG
nm-deriv.v-mood.pers
колем
кол-ем-Ø
кол-ем-Ø
fish-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
колем
кол-ем-Ø
кол-ем-Ø
Pisces-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
колем
кол-ем-Ø
коло-ем-Ø
twenty-TRANS-CNG
nm-deriv.v-conn
колем
кол-ем-Ø
кол-ем-Ø
fish-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
колем
кол-ем-Ø
кол-ем-Ø
Pisces-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
колем
кол-ем-Ø
коло-ем-Ø
twenty-TRANS-CVB
nm-deriv.v-adv
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
кае!
кае-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кае!
кае-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn



1-3-9-59


— Чачи уло чонжо дене каласыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
уло
уло
уло
is
ad/no/vb
чонжо
чон-жо
чон-жЕ
soul-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
каласыш.
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-60


— Ой, юмо!

Ой,
Ой
ой
opinion
no
Ой,
Ой
ой
oh
in
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
юмо!
юмо
юмо
god
in/no



1-3-9-61


Мом ойлыштат, Чачи?..

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлыштат,
ойлышт-ат
ойлышт-ат
babble-2SG
vb1-pers
ойлыштат,
ойлы-ш-т-ат
ойло-ш-т-ат
talk-PST1-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
ойлыштат,
ойлышт-Ø-ат
ойлышт-Ø-ат
babble-CNG-and
vb1-conn-enc
ойлыштат,
ойлышт-Ø-ат
ойлышт-Ø-ат
babble-CVB-and
vb1-adv-enc
ойлыштат,
ойлышт--ат
ойлышт-Е-ат
babble-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
Чачи?..
Чачи
Чачи
Chachi
na



1-3-9-62


Тыгай верышкат от кай гын, вара кушко кает?

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
верышкат
верышк-ат
верышке-ат
illative-and
no-enc
верышкат
вер-ышк-ат
вер-шкЕ-ат
place-ILL-and
no-case-enc
от
о-т
о-т
NEG-2SG
vb-pers
кай
кай
кай
[X]
in
кай
кай
кай
aftergrass
no
кай
кай-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай
кай-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
кушко
кушко
кушко
where
av/pr
кушко
куш-ко
куш-шкЕ
where-ILL
av/co/pr-case
кушко
кушк-о
кушк-Е
grow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кает?
ка[й]-ет
кай-ет
aftergrass-2SG
no-poss
кает?
ка[й]-ет
кае-ет
go-2SG
vb2-pers



1-3-9-63


— ӧрӧ Ведат вате.

ӧрӧ
ӧрӧ
ӧрӧ
groove
no
ӧрӧ
ӧр-ӧ
ӧр-Е
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате.
вате
вате
wife
no
вате.
вате
вате
absorbent.cotton
no



1-3-9-64


— Мый ӱдыр лиям гын, тыгай верышке кок кида юмылтен каем ыле.

Мый
мый
мый
1SG
pr
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
лиям
ли[й]-[а]м
лий-ам
be-1SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
верышке
верышке
верышке
illative
no
верышке
вер-ышке
вер-шкЕ
place-ILL
no-case
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
кида
кида
кида
with.one's.hands
av
юмылтен
юмылт-ен-Ø
юмылто-ен-Ø
pray-PST2-3SG
vb2-tense-pers
юмылтен
юмылт-ен
юмылто-ен
pray-CVB
vb2-adv
каем
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-1SG
no-poss
каем
ка[й]-ем
кае-ем
go-1SG
vb2-pers
каем
ка[й]-ем-Ø
кай-ем-Ø
aftergrass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
каем
ка[й]-ем-Ø
кай-ем-Ø
aftergrass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
каем
ка[й]-ем-Ø
кай-ем-Ø
aftergrass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-65


— Верже-вер, — мане тулар марий, — качыжат уда огыл...

Верже-вер,
Вер-же-вер
вер-жЕвер
place-3SGplace
no-possno
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тулар
тулар
тулар
matchmaker
no
марий, —
марий
марий
Mari
no
качыжат
качы-ж-ат
каче-жЕ-ат
bridegroom-3SG-and
no-poss-enc
качыжат
качы-ж-ат
каче-жЕ-ат
scissors-3SG-and
no-poss-enc
качыжат
качы-ж-ат
каче-жЕ-ат
rafter-3SG-and
no-poss-enc
уда
уда
уда
bad
ad
уда
у-да
у-да
new-2PL
ad/no-poss
огыл...
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



1-3-9-66


Тыгай качыланат от кай гын, вара кӧлан кает?

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
качыланат
качылан-ат
качылане-ат
court-3PL
vb2-pers
качыланат
качылан-а-т
качылане-а-ат
court-3SG-and
vb2-pers-enc
качыланат
качы-лан-ат
каче-лан-ат
bridegroom-DAT-and
no-case-enc
качыланат
качы-лан-ат
каче-лан-ат
scissors-DAT-and
no-case-enc
качыланат
качы-лан-ат
каче-лан-ат
rafter-DAT-and
no-case-enc
качыланат
качылан-Ø-ат
качылане-Ø-ат
court-CNG-and
vb2-conn-enc
качыланат
качы-ла-на-т
каче-ла-на-ат
bridegroom-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
качыланат
качы-ла-на-т
каче-ла-на-ат
scissors-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
качыланат
качы-ла-на-т
каче-ла-на-ат
rafter-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
качыланат
качы-ла-на-т
каче-ла-на-ат
bridegroom-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
качыланат
качы-ла-на-т
каче-ла-на-ат
scissors-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
качыланат
качы-ла-на-т
каче-ла-на-ат
rafter-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
качыланат
качы-ла-н-ат
каче-ла-н-ат
bridegroom-PL-GEN-and
no-num-case-enc
качыланат
качы-ла-н-ат
каче-ла-н-ат
scissors-PL-GEN-and
no-num-case-enc
качыланат
качы-ла-н-ат
каче-ла-н-ат
rafter-PL-GEN-and
no-num-case-enc
от
о-т
о-т
NEG-2SG
vb-pers
кай
кай
кай
[X]
in
кай
кай
кай
aftergrass
no
кай
кай-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай
кай-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла-н
кӧ-ла-н
who-PL-GEN
pr-num-case
кает?
ка[й]-ет
кай-ет
aftergrass-2SG
no-poss
кает?
ка[й]-ет
кае-ет
go-2SG
vb2-pers



1-3-9-67


— Ача-ава пуымашке каяш кӱлеш, ӱдырем, — Яшай шыман пелештыш.

Ача-ава
Ача-ава
ача-ава
parents
no
пуымашке
пуымаш-ке
пуымаш-шкЕ
supplying-ILL
no-case
пуымашке
пуымаш-ке
пуымаш-шкЕ
blowing-ILL
no-case
пуымашке
пуы-маш-ке
пуо-маш-шкЕ
give-NMLZ-ILL
vb2-deriv.n-case
пуымашке
пуы-маш-ке
пуо-маш-шкЕ
blow-NMLZ-ILL
vb2-deriv.n-case
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
кӱлеш,
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш,
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
ӱдырем, —
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем, —
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем, —
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем, —
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
шыман
шыман
шыман
gently
av
шыман
шыма-н
шыма-ан
gentle-with
ad-deriv.ad
шыман
шым-ан
шым-ан
seven-with
nm-deriv.ad
шыман
шыма-н
шыма-н
gentle-GEN
ad-case
пелештыш.
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-68


— Тыйым кычкыраш колтымешке, ме ават денат, тиде тулар денат чот мутланышна...

Тыйым
Тыйым
тыйым
you
pr
Тыйым
тый-ым
тый-м
2SG-ACC
pr-case
кычкыраш
кычкыр-аш
кычкыре-аш
shout-INF
vb2-inf
колтымешке,
колты-мешке
колто-мешке
send-CVB.FUT
vb2-adv
ме
ме
ме
1PL
pr
ават
ава-т
ава-ет
mother-2SG
no-poss
ават
ава-т
ава-ат
mother-and
no-enc
ават
ав-ат
аве-ат
cut-3PL
vb2-pers
ават
ав-а-т
аве-а-ат
cut-3SG-and
vb2-pers-enc
ават
ав-Ø-ат
аве-Ø-ат
cut-CNG-and
vb2-conn-enc
денат,
ден-ат
ден-ат
and-and
co-enc
денат,
ден-ат
дене-ат
with-and
po-enc
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
тулар
тулар
тулар
matchmaker
no
денат
ден-ат
ден-ат
and-and
co-enc
денат
ден-ат
дене-ат
with-and
po-enc
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
мутланышна...
мутланы-ш-на
мутлане-ш-на
talk-PST1-1PL
vb2-tense-pers



1-3-9-69


Осып кугызат пеш раш ойлен колтен: вургем уке монь манын, ынышт ӧр, окса лиеш гын, вургем лиеш, манын.

Осып
Осып
Осып
Osyp
na
кугызат
кугыза-т
кугыза-ет
old.man-2SG
no-poss
кугызат
кугыза-т
кугыза-ат
old.man-and
no-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
раш
раш
раш
clear
ad/av
ойлен
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
колтен:
колт-ен-Ø
колто-ен-Ø
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен:
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv
вургем
вургем
вургем
clothes
no
вургем
вург-ем
вурго-ем
stem-1SG
no-poss
вургем
вург-ем
вурго-ем
be.worried-1SG
vb2-pers
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
уке
уке
уке
no
ad/no/pa
монь
монь
монь
and.the.like
pa
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
ынышт
ын-ышт
ын-ышт
NEG-IMP.3PL
vb-mood.pers
ӧр,
ӧр
ӧр
slope
no
ӧр,
ӧр-Ø
ӧр-Ø
be.surprised-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ӧр,
ӧр-Ø
ӧр-Ø
be.surprised-CNG
vb1-conn
ӧр,
ӧр-Ø
ӧр-Ø
be.surprised-CVB
vb1-adv
окса
окса
окса
money
no
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
вургем
вургем
вургем
clothes
no
вургем
вург-ем
вурго-ем
stem-1SG
no-poss
вургем
вург-ем
вурго-ем
be.worried-1SG
vb2-pers
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
вургем
вург-ем-Ø
вурго-ем-Ø
stem-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
лиеш,
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш,
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
манын.
манын
манын
that
co
манын.
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын.
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv



1-3-9-70


— Ом кай, ачий, ит ӧкымлӧ!..

Ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
Ом
Ом
ом
ohm
no
кай,
кай
кай
[X]
in
кай,
кай
кай
aftergrass
no
кай,
кай-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай,
кай-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn
ачий,
ачий
ачий
father
no
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ӧкымлӧ!..
ӧкымлӧ
ӧкымлӧ
compulsory
ad
ӧкымлӧ!..
ӧкымлӧ-Ø
ӧкымлӧ-Ø
force-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ӧкымлӧ!..
ӧкымлӧ-Ø
ӧкымлӧ-Ø
force-CNG
vb2-conn



1-3-9-71


Чачи, ӱстелтӧр гыч лектын, тӱгӧ каяш тӱҥале, тудым тӱгӧ ышт лук.

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
ӱстелтӧр
ӱстелтӧр
ӱстелтӧр
place.at.table
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лектын,
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын,
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
тӱгӧ
тӱгӧ
тӱгӧ
outside
av
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
тӱҥале,
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
тӱгӧ
тӱгӧ
тӱгӧ
outside
av
ышт
ы-ш-т
ы-ш-т
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
лук.
лук
лук
corner
no
лук.
лук
лук
[X]
no
лук.
лук
лук
[X]
no
лук.
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лук.
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-CNG
vb1-conn
лук.
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-CVB
vb1-adv



1-3-9-72


Тиде жаплан пӧртончыл тич калык погынен.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жаплан
жаплан
жаплан
for.a.time
av
жаплан
жап-лан
жап-лан
time-DAT
no-case
жаплан
жап-ла-н
жап-ла-н
time-PL-GEN
no-num-case
пӧртончыл
***
***
***
***
тич
тич
тич
full
ad/av/po
калык
калык
калык
people
no
погынен.
погын-ен-Ø
погыно-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
погынен.
погын-ен
погыно-ен
gather-CVB
vb2-adv



1-3-9-73


Кудвечыште, уремыште шогылтшат уло.

Кудвечыште,
Кудвечыште
Кудвечыште
Kudvechyshte
na
уремыште
урем-ыште
урем-штЕ
street-INE
no-case
шогылтшат
шогылт-ш-ат
шогылт-шЕ-ат
stand-PTCP.ACT-and
vb1-ad-enc
шогылтшат
шогылт-Ø-ш-ат
шогылт-Ø-жЕ-ат
stand-CNG-3SG-and
vb1-conn-poss-enc
шогылтшат
шогылт-Ø-ш-ат
шогылт-Ø-жЕ-ат
stand-CVB-3SG-and
vb1-adv-poss-enc
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



1-3-9-74


Лопнур поян Чужганын эргыже Яшай ӱдыр дек толмо ала-кушеч ял мучко шарленат шуын.

Лопнур
Лопнур
Лопнур
Lopnur
na
поян
поян
поян
rich
ad/av/no
Чужганын
Чужга-н-ын
чужга-ан-н
coarse-with-GEN
ad-deriv.ad-case
Чужганын
Чужга-н-ын
чужга-н-н
coarse-GEN-GEN
ad-case-case
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
son-3SG
no-poss
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
warp-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
reap-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже
эргы-Ø-же
эрге-Ø-жЕ
warp-CNG-3SG
vb2-conn-poss
эргыже
эргы-Ø-же
эрге-Ø-жЕ
reap-CNG-3SG
vb2-conn-poss
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
дек
дек
дек
to
po
толмо
толмо
толмо
arrival
ad
толмо
тол-мо
тол-мЕ
come-PTCP.PASS
vb1-ad
ала-кушеч
ала-кушеч
ала-кушеч
from.somewhere
av/pr
ял
ял
ял
village
no
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
шарленат
шарл-ен-ат
шарле-ен-ат
widen-PST2-2SG
vb2-tense-pers
шарленат
шарл-ена-т
шарле-ена-ат
widen-1PL-and
vb2-pers-enc
шарленат
шарл-ен-Ø-ат
шарле-ен-Ø-ат
widen-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
шарленат
шарл-ен-ат
шарле-ен-ат
widen-CVB-and
vb2-adv-enc
шуын.
шуын
шуын
no.matter
pa
шуын.
шу-ын
шу-н
bran-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
bristle-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
eye-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
spring.water-GEN
no-case
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
reach-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
ferment-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
whittle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын
шу-н
reach-CVB
vb1-adv
шуын.
шу-ын
шу-н
ferment-CVB
vb1-adv
шуын.
шу-ын
шу-н
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-75


Чачим Япар авырен кучыш.

Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
Япар
Япар
Япар
Yapar
na
авырен
авыр-ен-Ø
авыре-ен-Ø
surround-PST2-3SG
vb2-tense-pers
авырен
авыр-ен
авыре-ен
surround-CVB
vb2-adv
кучыш.
кучыш
кучыш
endurance
no
кучыш.
кучы-ш
кучо-ш
ascarid-ILL
no-case
кучыш.
кучы-ш-Ø
кучо-ш-Ø
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-76


Ведат вате миен пиже.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
пиже.
пиж-е
пиж-Е
stick-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-77


Ведат коклаш пурыш.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
коклаш
коклаш
коклаш
into
av/po
коклаш
кокла-ш
кокла-ш
distance-ILL
ad/no-case
коклаш
кокла-ш
кокла-еш
distance-LAT
ad/no-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
cook-PL-ILL
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
two-PL-ILL
nm-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
cook-PL-LAT
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
two-PL-LAT
nm-num-case
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-78


Чыланат темлат, чыланат аҥыртарат.

Чыланат
Чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
Чыланат
Чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
темлат,
темл-ат
темле-ат
offer-3PL
vb2-pers
темлат,
темл-а-т
темле-а-ат
offer-3SG-and
vb2-pers-enc
темлат,
темл-Ø-ат
темле-Ø-ат
offer-CNG-and
vb2-conn-enc
темлат,
те-м-ла-т
те-ем-ла-ат
2PL-1SG-COMP-and
pr-poss-case-enc
темлат,
те-м-ла-т
те-ем-ла-ат
you-1SG-PL-and
pr-poss-num-enc
чыланат
чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
чыланат
чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
чыланат
чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
чыланат
чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
чыланат
чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
аҥыртарат.
аҥыртар-ат
аҥыртаре-ат
give.off.carbon.monoxide-3PL
vb2-pers
аҥыртарат.
аҥыртар-а-т
аҥыртаре-а-ат
give.off.carbon.monoxide-3SG-and
vb2-pers-enc
аҥыртарат.
аҥыртар-Ø-ат
аҥыртаре-Ø-ат
give.off.carbon.monoxide-CNG-and
vb2-conn-enc



1-3-9-79


Чачин вуйжыланат выж-вуж веле чучеш.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
вуйжыланат
вуй-жы-лан-ат
вуй-жЕ-лан-ат
head-3SG-DAT-and
no-poss-case-enc
вуйжыланат
вуй-жы-ла-н-ат
вуй-жЕ-ла-н-ат
head-3SG-PL-GEN-and
no-poss-num-case-enc
выж-вуж
выж-вуж
выж-вуж
[X]
de
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
чучеш.
чуч-еш
чуч-еш
seem-3SG
vb1-pers



1-3-9-80


Чачи умыленат ыш шукто, ала-кӧ арака чаркам кучыктыш, ала-кузе лие, Чачи аракам подыл колтыш, тунамак утен каен шортын колтыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
умыленат
умыл-ен-ат
умыло-ен-ат
understand-PST2-2SG
vb2-tense-pers
умыленат
умыл-ена-т
умыло-ена-ат
understand-1PL-and
vb2-pers-enc
умыленат
умыл-ен-Ø-ат
умыло-ен-Ø-ат
understand-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
умыленат
умыл-ен-ат
умыло-ен-ат
understand-CVB-and
vb2-adv-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
шукто,
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шукто,
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-CNG
vb2-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
ала-кӧ
ала-кӧ
ала-кӧ
somebody
pr
арака
арака
арака
vodka
no
чаркам
чарка-м
чарка-м
glass-ACC
no-case
чаркам
чарка-м
чарка-ем
glass-1SG
no-poss
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кучыктыш,
кучыктыш
кучыктыш
fastener
no
кучыктыш,
кучыкты-ш-Ø
кучыкто-ш-Ø
hand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кучыктыш,
кучы-кты-ш-Ø
кучо-ктЕ-ш-Ø
hold-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
ала-кузе
ала-кузе
ала-кузе
somehow
av/pr
лие,
ли[й]-е
лий-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
аракам
арака-м
арака-м
vodka-ACC
no-case
аракам
арака-м
арака-ем
vodka-1SG
no-poss
аракам
арака-м-Ø
арака-ем-Ø
vodka-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
аракам
арака-м-Ø
арака-ем-Ø
vodka-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
аракам
арака-м-Ø
арака-ем-Ø
vodka-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
подыл
подыл-Ø
подыл-Ø
sip-IMP.2SG
vb1-mood.pers
подыл
подыл-Ø
подыл-Ø
sip-CNG
vb1-conn
подыл
подыл-Ø
подыл-Ø
sip-CVB
vb1-adv
колтыш,
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш,
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
утен
утен
утен
very
av
утен
ут-ен-Ø
уто-ен-Ø
become.superfluous-PST2-3SG
vb2-tense-pers
утен
ут-ен-Ø
уто-ен-Ø
hurt-PST2-3SG
vb2-tense-pers
утен
ут-ен
уто-ен
become.superfluous-CVB
vb2-adv
утен
ут-ен
уто-ен
hurt-CVB
vb2-adv
каен
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
шортын
шорт-ын
шорт-н
shorts-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт-н
lamentation-GEN
no-case
шортын
шорт-ын-Ø
шорт-н-Ø
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шортын
шорт-ын
шорт-н
cry-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-81


Чачин шортмо нигӧмат ыш ӧрыктаре: марлан кайше ӱдыр шортман.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шортмо
шортмо
шортмо
crying
ad
шортмо
шорт-мо
шорт-мЕ
cry-PTCP.PASS
vb1-ad
нигӧмат
н'игӧм-ат
н'игӧм-ат
nobody-and
pr-enc
нигӧмат
н'игӧ-м-ат
н'игӧ-м-ат
nobody-ACC-and
pr-case-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
ӧрыктаре:
ӧрыктаре-Ø
ӧрыктаре-Ø
surprise-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ӧрыктаре:
ӧрыктаре-Ø
ӧрыктаре-Ø
surprise-CNG
vb2-conn
марлан
марлан
марлан
marrying
av
марлан
марла-н
марла-ан
Mari-with
ad/av-deriv.ad
марлан
марла-н
марла-н
Mari-GEN
ad/av-case
кайше
***
***
***
***
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
шортман.
шортм-ан
шортмо-ан
crying-with
ad-deriv.ad
шортман.
шорт-ман
шорт-ман
cry-INF.NEC
vb1-inf
шортман.
шорт-м-ан
шорт-мЕ-ан
cry-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad



1-3-9-82


Арака чарка кид гыч кидыш пӧрт мучко кайыш...

Арака
Арака
арака
vodka
no
чарка
чарка
чарка
glass
no
кид
кид
кид
hand
no
гыч
гыч
гыч
from
po
кидыш
кид-ыш
кид-ш
hand-ILL
no-case
пӧрт
пӧрт
пӧрт
house
no
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
кайыш...
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш...
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-83


Чачим уло ял дене йӱаш тӱҥальыч.

Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
уло
уло
уло
is
ad/no/vb
ял
ял
ял
village
no
дене
дене
дене
with
po
йӱаш
йӱ-аш
йӱ-аш
drink-INF
vb1-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-3-9-84


Чачин сӱанже Илян кече деч ончыч, изарнян, лие.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
сӱанже
сӱан-же
сӱан-жЕ
wedding-3SG
no-poss
Илян
Илян
илян
Saint.Elijah's.Day
ad
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
деч
деч
деч
from
po
ончыч,
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
изарнян,
изарнян
изарнян
on.Thursday
av
изарнян,
изарня-н
изарня-ан
Thursday-with
no-deriv.ad
изарнян,
изарня-н
изарня-н
Thursday-GEN
no-case
лие.
ли[й]-е
лий-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-85


Сӱан пеш кугу, латвич орва толын...

Сӱан
Сӱан
сӱан
wedding
no
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу,
кугу
кугу
big
ad/no
латвич
латвич
латвич
fifteen
nm
орва
орва
орва
cart
no
толын...
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын...
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv



1-3-9-86


Чачи кеч-мыняр шорто гынат, кеч-мыняр мучышташ тӧчыш гынат, Макар деч утлен ыш керт.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
кеч-мыняр
кеч-мыняр
кеч-мыняр
however.many
av/pr
шорто
шорт-о
шорт-Е
cry-PST1.3SG
vb1-tense.pers
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
кеч-мыняр
кеч-мыняр
кеч-мыняр
however.many
av/pr
мучышташ
мучышт-аш
мучышто-аш
come.unfastened-INF
vb2-inf
тӧчыш
тӧчы-ш-Ø
тӧчӧ-ш-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
Макар
Макар
Макар
Makar
na
деч
деч
деч
from
po
утлен
утл-ен-Ø
утло-ен-Ø
escape-PST2-3SG
vb2-tense-pers
утлен
утл-ен
утло-ен
escape-CVB
vb2-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-3-9-87


Ведат вате чылт Аги Йогорла оролен кошто.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
Аги
Аги
Аги
Agi
na
Йогорла
Йогорла
Йогорла
Yogorla
na
оролен
орол-ен-Ø
ороло-ен-Ø
guard-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оролен
орол-ен
ороло-ен
guard-CVB
vb2-adv
кошто.
кошто-Ø
кошто-Ø
dry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кошто.
кошт-о
кошт-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кошто.
кошто-Ø
кошто-Ø
dry-CNG
vb2-conn



1-3-9-88


Пошкудо-влак шукыжо пеш чаманен улыт.

Пошкудо-влак
Пошкудо-влак
пошкудо-влак
neighbor-PL
no-num
шукыжо
шукыжо
шукыжо
many.people
no
шукыжо
шукы-жо
шуко-жЕ
a.lot-3SG
ad/av/no-poss
пеш
пеш
пеш
very
av
чаманен
чаманен
чаманен
sympathetically
av
чаманен
чаман-ен-Ø
чамане-ен-Ø
pity-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чаманен
чаман-ен
чамане-ен
pity-CVB
vb2-adv
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers



1-3-9-89


— Яшай шке ӱдыржым молан тыге ӧкымеш пуа?

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
шке
шке
шке
REFL
pr
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
ӧкымеш
ӧкымеш
ӧкымеш
by.force
av
ӧкымеш
ӧкым-еш
ӧкым-еш
by.force-LAT
ad/av-case
пуа?
пу-а
пуо-а
give-3SG
vb2-pers
пуа?
пу-а
пуо-а
blow-3SG
vb2-pers



1-3-9-90


— манеш иктыже.

манеш
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers
иктыже.
иктыже
иктыже
one.of.them
pr
иктыже.
икты-же
икте-жЕ
one-3SG
nm/pr-poss



1-3-9-91


— Чужган Осып гай поянже кум волостьыштыжат уке.

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
Осып
Осып
Осып
Osyp
na
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
поянже
поян-же
поян-жЕ
rich-3SG
ad/av/no-poss
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
волостьыштыжат
волость-ышты-ж-ат
волость-штЕ-жЕ-ат
volost-INE-3SG-and
no-case-poss-enc
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



1-3-9-92


Яшай поян еҥ дене родым ыштынеже, — весыже умылтара.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
поян
поян
поян
rich
ad/av/no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
дене
дене
дене
with
po
родым
род-ым
род-м
genus-ACC
no-case
родым
роды-м
родо-м
relative-ACC
no-case
ыштынеже, —
ышты-не-же
ыште-не-же
do-DES-3SG
vb2-mood-pers
весыже
весы-же
весе-жЕ
different-3SG
ad/no/pr-poss
умылтара.
умылтар-а
умылтаре-а
explain-3SG
vb2-pers



1-3-9-93


— Пийынат шылже коя, да кочкаш ок йӧрӧ, — манеш кумшыжо.

Пийынат
Пий-ын-ат
пий-н-ат
dog-GEN-and
no-case-enc
шылже
шыл-же
шыл-жЕ
meat-3SG
no-poss
шылже
шыл-же
шыл-жЕ
hide-IMP.3SG
vb1-mood.pers
шылже
шыл-Ø-же
шыл-Ø-жЕ
hide-CNG-3SG
vb1-conn-poss
шылже
шыл-Ø-же
шыл-Ø-жЕ
hide-CVB-3SG
vb1-adv-poss
коя,
коя
коя
fat
ad/no
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
кочкаш
кочк-аш
кочк-аш
eat-INF
vb1-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
roll-CNG
vb2-conn
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
mix-CNG
vb2-conn
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
go.out-CNG
vb2-conn
йӧрӧ, —
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
be.satisfying-CNG
vb2-conn
манеш
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers
кумшыжо.
кумшы-жо
кумшо-жЕ
third-3SG
av/nm-poss



1-3-9-94


Яшай ден ватыже, кернакак, поянлан куаненыт.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ден
ден
ден
and
co
ватыже,
ваты-же
вате-жЕ
wife-3SG
no-poss
ватыже,
ваты-же
вате-жЕ
absorbent.cotton-3SG
no-poss
кернакак,
кернакак
кернакак
really
pa
кернакак,
кернак-ак
кернак-ак
really-STR
pa-enc
поянлан
поянл-ан
поянле-ан
rich-with
ad-deriv.ad
поянлан
поян-лан
поян-лан
rich-DAT
ad/av/no-case
поянлан
поян-ла-н
поян-ла-н
rich-PL-GEN
ad/av/no-num-case
куаненыт.
куан-ен-ыт
куане-ен-ыт
rejoice-PST2-3PL
vb2-tense-pers



1-3-9-95


Утларакше Яшай вате куанен.

Утларакше
Утларакше
утларакше
mainly
av
Утларакше
Утларак-ше
утларак-жЕ
more-3SG
av-poss
Утларакше
Утла-рак-ше
утла-рак-жЕ
more-COMP-3SG
av/po-deg-poss
Утларакше
Утл-а-рак-ше
утло-а-рак-жЕ
escape-3SG-COMP-3SG
vb2-pers-deg-poss
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
куанен.
куанен
куанен
happily
av
куанен.
куан-ен-Ø
куане-ен-Ø
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
куанен.
куан-ен
куане-ен
rejoice-CVB
vb2-adv



1-3-9-96


«Тудын родыж гай иктынат тиде ялыште ок лий...

«Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
«Тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
родыж
роды-ж
родо-жЕ
relative-3SG
no-poss
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
иктынат
иктын-ат
иктын-ат
alone-and
av-enc
иктынат
икты-на-т
икте-на-ат
one-1PL-and
nm/pr-poss-enc
иктынат
икты-н-ат
икте-н-ат
one-GEN-and
nm/pr-case-enc
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
ялыште
ял-ыште
ял-штЕ
village-INE
no-case
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий...
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий...
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий...
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



1-3-9-97


Адак Макар — Чужган куван йӧратыме межнеч эргыже.

Адак
Адак
адак
again
av
Макар —
Макар
Макар
Makar
na
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
куван
кува-н
кува-ан
old.woman-with
no-deriv.ad
куван
кува-н
кува-ан
reddish-brown-with
ad-deriv.ad
куван
кув-ан
куво-ан
bran-with
no-deriv.ad
куван
кува-н
кува-н
old.woman-GEN
no-case
куван
кува-н
кува-н
reddish-brown-GEN
ad-case
йӧратыме
йӧратыме
йӧратыме
dear
ad
йӧратыме
йӧраты-ме
йӧрате-мЕ
love-PTCP.PASS
vb2-ad
межнеч
межнеч
межнеч
lastborn
ad/no
эргыже.
эргы-же
эрге-жЕ
son-3SG
no-poss
эргыже.
эргы-же
эрге-жЕ
warp-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже.
эргы-же
эрге-жЕ
reap-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже.
эргы-Ø-же
эрге-Ø-жЕ
warp-CNG-3SG
vb2-conn-poss
эргыже.
эргы-Ø-же
эрге-Ø-жЕ
reap-CNG-3SG
vb2-conn-poss



1-3-9-98


Чачи, аҥыра, ала-могай тугай ораде Сакар верч ойгыра.

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
аҥыра,
аҥыра
аҥыра
stupid
ad/no
ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
тугай
тугай
тугай
such
ad/av/pr
ораде
ораде
ораде
fool
ad/no
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
верч
верч
верч
for
po
ойгыра.
ойгыр-а
ойгыро-а
grieve-3SG
vb2-pers



1-3-9-99


Кернакак, юмо пӱрымым нигузеат айдеме эртен каен ок керт.

Кернакак,
Кернакак
кернакак
really
pa
Кернакак,
Кернак-ак
кернак-ак
really-STR
pa-enc
юмо
юмо
юмо
god
in/no
пӱрымым
пӱрымы-м
пӱрымӧ-м
destined-ACC
ad-case
пӱрымым
пӱры-мы-м
пӱрӧ-мЕ-м
be.destined-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
пӱрымым
пӱры-мы-м
пӱрӧ-мЕ-м
wrinkle-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
нигузеат
н'игузеат
н'игузеат
in.no.way
av
нигузеат
н'игузе-ат
н'игузе-ат
in.no.way-and
av/pr-enc
айдеме
айдеме
айдеме
human
no
эртен
эртен
эртен
very
av
эртен
эрт-ен-Ø
эрте-ен-Ø
pass-PST2-3SG
vb2-tense-pers
эртен
эрт-ен
эрте-ен
pass-CVB
vb2-adv
каен
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



1-3-9-100


Саде Сакарет адак лачак Элнет олыкеш верештын...» Яшай вате ушыж дене тыге шона.

Саде
Саде
саде
that
pr
Сакарет
Сакарет
Сакарет
Sakaret
na
адак
адак
адак
again
av
лачак
лачак
лачак
[X]
av
лачак
лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
лачак
лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
олыкеш
олык-еш
олык-еш
meadow-LAT
no-case
верештын...»
верешт-ын-Ø
верешт-н-Ø
get.into-PST2-3SG
vb1-tense-pers
верештын...»
верешт-ын
верешт-н
get.into-CVB
vb1-adv
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
ушыж
уш-ыж
уш-жЕ
mind-3SG
no-poss
ушыж
у-ш-ыж
у-ш-жЕ
new-ILL-3SG
ad/no-case-poss
ушыж
ушы-Ø-ж
ушо-Ø-жЕ
join-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ушыж
ушы-Ø-ж
ушо-Ø-жЕ
order-CNG-3SG
vb2-conn-poss
дене
дене
дене
with
po
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
шона.
шон-а
шоно-а
think-3SG
vb2-pers



1-3-9-101


Сакарым наҥгайымылан таум ышта...

Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
наҥгайымылан
наҥгайы-мы-лан
наҥгае-мЕ-лан
take-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
наҥгайымылан
наҥгайы-мы-ла-н
наҥгае-мЕ-ла-н
take-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
таум
тау-м
тау-м
thanks-ACC
in/no-case
ышта...
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers



1-3-9-102


Сакар вольнаште лиеш ыле гын, ала-мом ышта ыле, вет Сакар пеш осал, маныт.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
вольнаште
вольна-ште
вольна-штЕ
freedom-INE
ad/no-case
вольнаште
вольнашт-е
вольнашт-Е
grow.bolder-PST1.3SG
vb1-tense.pers
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
ыле
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
ала-мом
ала-мо-м
ала-мо-м
something-ACC
pa/pr-case
ышта
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вет
вет
вет
so
co/pa
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
пеш
пеш
пеш
very
av
осал,
осал
осал
evil
ad/no
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers



1-3-9-103


Чачи гын, вес семын шона: Сакар лиеш гын, тудым утара ыле.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
гын,
гын
гын
if
co/pa
вес
вес
вес
different
ad/pr
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
шона:
шон-а
шоно-а
think-3SG
vb2-pers
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
утара
утар-а
утаре-а
save-3SG
vb2-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-104


Сакар нимо дечат ок лӱд, чылт Нӧнчык-патыр гае, но Сакар уке, Опкын ынде Чачим шке полатышкыже наҥгайыде ок код.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr
дечат
деч-ат
деч-ат
from-and
po-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лӱд,
лӱд-Ø
лӱд-Ø
be.afraid.of-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лӱд,
лӱд-Ø
лӱд-Ø
be.afraid.of-CNG
vb1-conn
лӱд,
лӱд-Ø
лӱд-Ø
be.afraid.of-CVB
vb1-adv
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
Нӧнчык-патыр
Нӧнчык-патыр
нӧнчыкпатыр
doughstrongman
no/poad/no
гае,
гае
гае
like
po
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
уке,
уке
уке
no
ad/no/pa
Опкын
Опкын
опкын
greedy.person
ad/no
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
шке
шке
шке
REFL
pr
полатышкыже
полат-ышкы-же
полат-шкЕ-жЕ
palace-ILL-3SG
no-case-poss
наҥгайыде
наҥгайы-де
наҥгае-де
take-CVB.NEG
vb2-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
код.
код
код
code
no
код.
код-Ø
код-Ø
stay-IMP.2SG
vb1-mood.pers
код.
код-Ø
код-Ø
stay-CNG
vb1-conn
код.
код-Ø
код-Ø
stay-CVB
vb1-adv



1-3-9-105


Кас ончыл йӱмӧ годым Ведат кудыш погынышо калык, утларакше ӱдырамаш-влак, шортде ышт чыте.

Кас
Кас
кас
evening
av/no
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
йӱмӧ
йӱмӧ
йӱмӧ
drinking
ad
йӱмӧ
йӱ-мӧ
йӱ-мЕ
drink-PTCP.PASS
vb1-ad
годым
годым
годым
during
po
Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
кудыш
куд-ыш
куд-ш
six-ILL
nm-case
кудыш
куды-ш
кудо-ш
which-ILL
pr-case
кудыш
куды-ш
кудо-ш
house-ILL
no-case
кудыш
куды-ш
кудо-ш
placenta-ILL
no-case
погынышо
погыны-шо
погыно-шЕ
gather-PTCP.ACT
vb2-ad
калык,
калык
калык
people
no
утларакше
утларакше
утларакше
mainly
av
утларакше
утларак-ше
утларак-жЕ
more-3SG
av-poss
утларакше
утла-рак-ше
утла-рак-жЕ
more-COMP-3SG
av/po-deg-poss
утларакше
утл-а-рак-ше
утло-а-рак-жЕ
escape-3SG-COMP-3SG
vb2-pers-deg-poss
ӱдырамаш-влак,
ӱдырамаш-влак
ӱдырамаш-влак
woman-PL
no-num
шортде
шорт-де
шорт-де
cry-CVB.NEG
vb1-adv
ышт
ы-ш-т
ы-ш-т
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
чыте.
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чыте.
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-CNG
vb2-conn



1-3-9-106


Яндар йӱкшӧ дене ныжылгын муралтен, Чачи ала-кӧн чонжымат тарватыш:

Яндар
Яндар
яндар
clean
ad/av/no
йӱкшӧ
йӱк-шӧ
йӱк-жЕ
voice-3SG
no-poss
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
дене
дене
дене
with
po
ныжылгын
ныжылгын
ныжылгын
gently
av
ныжылгын
ныжылгы-н
ныжылге-н
affectionate-GEN
ad-case
муралтен,
муралт-ен-Ø
муралте-ен-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
муралтен,
муралт-ен
муралте-ен
sing-CVB
vb2-adv
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ала-кӧн
ала-кӧ-н
ала-кӧ-н
somebody-GEN
pr-case
чонжымат
чон-жы-м-ат
чон-жЕ-м-ат
soul-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
тарватыш:
тарваты-ш-Ø
тарвате-ш-Ø
move-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-107


Эҥерын-эҥерын вӱдшӧ йогалеш,

Эҥерын-эҥерын
Эҥер-ын-эҥер-ын
эҥер-нэҥер-н
river-GENriver-GEN
no-caseno-case
Эҥерын-эҥерын
Эҥер-ын-эҥер-ын
эҥер-нэҥер-н
river-GENsaddle-GEN
no-caseno-case
Эҥерын-эҥерын
Эҥер-ын-эҥер-ын
эҥер-нэҥер-н
saddle-GENriver-GEN
no-caseno-case
Эҥерын-эҥерын
Эҥер-ын-эҥер-ын
эҥер-нэҥер-н
saddle-GENsaddle-GEN
no-caseno-case
вӱдшӧ
вӱд-шӧ
вӱд-жЕ
water-3SG
no-poss
йогалеш,
йогал-еш
йогал-еш
flow-3SG
vb1-pers



1-3-9-108


Сержым каткален йогалеш.

Сержым
Сер-жы-м
сер-жЕ-м
shore-3SG-ACC
no-poss-case
каткален
каткал-ен-Ø
каткале-ен-Ø
break-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каткален
каткал-ен
каткале-ен
break-CVB
vb2-adv
йогалеш.
йогал-еш
йогал-еш
flow-3SG
vb1-pers



1-3-9-109


Серже катлыл йогымешке,

Серже
Сер-же
сер-жЕ
shore-3SG
no-poss
катлыл
катлыл-Ø
катлыл-Ø
break.off-IMP.2SG
vb1-mood.pers
катлыл
катлыл-Ø
катлыл-Ø
break.off-CNG
vb1-conn
катлыл
катлыл-Ø
катлыл-Ø
break.off-CVB
vb1-adv
йогымешке,
йогы-мешке
його-мешке
flow-CVB.FUT
vb2-adv



1-3-9-110


Меже йоген кайшаш ыле.

Меже
ме-же
ме-жЕ
1PL-3SG
pr-poss
йоген
йог-ен-Ø
його-ен-Ø
flow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йоген
йог-ен
його-ен
flow-CVB
vb2-adv
кайшаш
***
***
***
***
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-111


Кӱ моклакан чонжо уке,

Кӱ
Кӱ
кӱ
stone
no
Кӱ
Кӱ-Ø
кӱ-Ø
ripen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Кӱ
Кӱ-Ø
кӱ-Ø
ripen-CNG
vb1-conn
Кӱ
Кӱ-Ø
кӱ-Ø
ripen-CVB
vb1-adv
моклакан
моклака-н
моклака-ан
lump-with
no-deriv.ad
моклакан
моклака-н
моклака-н
lump-GEN
no-case
чонжо
чон-жо
чон-жЕ
soul-3SG
no-poss
уке,
уке
уке
no
ad/no/pa



1-3-9-112


Чонжо уке, ойгыжо уке.

Чонжо
Чон-жо
чон-жЕ
soul-3SG
no-poss
уке,
уке
уке
no
ad/no/pa
ойгыжо
ойгы-жо
ойго-жЕ
grief-3SG
no-poss
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



1-3-9-113


Меже чонан улына,

Меже
ме-же
ме-жЕ
1PL-3SG
pr-poss
чонан
чонан
чонан
alive
ad/no
чонан
чон-ан
чон-ан
soul-with
no-deriv.ad
улына,
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына,
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers



1-3-9-114


Меже ойган улына.

Меже
ме-же
ме-жЕ
1PL-3SG
pr-poss
ойган
ойган
ойган
sad
ad/av
ойган
ойг-ан
ойго-ан
grief-with
no-deriv.ad
улына.
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына.
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers



1-3-9-115


Ой, ӱдыржат, ой, шамычшат,

Ой,
Ой
ой
opinion
no
Ой,
Ой
ой
oh
in
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
ӱдыржат,
ӱдыр-ж-ат
ӱдыр-жЕ-ат
daughter-3SG-and
no-poss-enc
ӱдыржат,
ӱдыр-ж-ат
ӱдыр-жЕ-ат
Virgo-3SG-and
no-poss-enc
ой,
ой
ой
opinion
no
ой,
ой
ой
oh
in
ой,
ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой,
ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой,
ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
ой,
ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
шамычшат,
***
***
***
***



1-3-9-116


Ой чонемжат, шӱмемжат!..

Ой
Ой
ой
opinion
no
Ой
Ой
ой
oh
in
Ой
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
Ой
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
чонемжат,
чонем-ж-ат
чонем-жЕ-ат
darling-3SG-and
no-poss-enc
чонемжат,
чон-ем-ж-ат
чон-ем-жЕ-ат
soul-1SG-3SG-and
no-poss-poss-enc
чонемжат,
чон-ем-Ø-ж-ат
чон-ем-Ø-жЕ-ат
soul-TRANS-CNG-3SG-and
no-deriv.v-conn-poss-enc
чонемжат,
чон-ем-Ø-ж-ат
чон-ем-Ø-жЕ-ат
soul-TRANS-CVB-3SG-and
no-deriv.v-adv-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱмем-ж-ат
шӱмем-жЕ-ат
my.dear-3SG-and
no-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-ж-ат
шӱм-ем-жЕ-ат
heart-1SG-3SG-and
no-poss-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-ж-ат
шӱм-ем-жЕ-ат
feeling-1SG-3SG-and
no-poss-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-ж-ат
шӱм-ем-жЕ-ат
bark-1SG-3SG-and
no-poss-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-Ø-ж-ат
шӱм-ем-Ø-жЕ-ат
heart-TRANS-CNG-3SG-and
no-deriv.v-conn-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-Ø-ж-ат
шӱм-ем-Ø-жЕ-ат
feeling-TRANS-CNG-3SG-and
no-deriv.v-conn-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-Ø-ж-ат
шӱм-ем-Ø-жЕ-ат
bark-TRANS-CNG-3SG-and
no-deriv.v-conn-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-Ø-ж-ат
шӱм-ем-Ø-жЕ-ат
heart-TRANS-CVB-3SG-and
no-deriv.v-adv-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-Ø-ж-ат
шӱм-ем-Ø-жЕ-ат
feeling-TRANS-CVB-3SG-and
no-deriv.v-adv-poss-enc
шӱмемжат!..
шӱм-ем-Ø-ж-ат
шӱм-ем-Ø-жЕ-ат
bark-TRANS-CVB-3SG-and
no-deriv.v-adv-poss-enc



1-3-9-117


Умбакыже Чачи ойлен ыш керт, шортын колтыш.

Умбакыже
Умбакыже
умбакыже
onward
av
Умбакыже
Умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ойлен
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт,
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт,
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт,
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт,
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
шортын
шорт-ын
шорт-н
shorts-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт-н
lamentation-GEN
no-case
шортын
шорт-ын-Ø
шорт-н-Ø
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шортын
шорт-ын
шорт-н
cry-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-118


Почешыже ончылшогышо ӱдыржӧ шорташ тӱҥале.

Почешыже
Почеш-ыже
почеш-жЕ
recent-3SG
ad/av/po-poss
Почешыже
Поч-еш-ыже
поч-еш-жЕ
tail-LAT-3SG
no-case-poss
Почешыже
Поч-еш-ыже
поч-еш-жЕ
open-3SG-3SG
vb1-pers-poss
ончылшогышо
ончылшогышо
ончылшогышо
bridesmaid
no
ӱдыржӧ
ӱдыр-жӧ
ӱдыр-жЕ
daughter-3SG
no-poss
ӱдыржӧ
ӱдыр-жӧ
ӱдыр-жЕ
Virgo-3SG
no-poss
шорташ
шорт-аш
шорт-аш
cry-INF
vb1-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-119


Кудысо калык гыч шукыжо шинчаштым ниялтышт.

Кудысо
Кудысо
кудысо
house
ad
Кудысо
Куд-ысо
куд-сЕ
six-ADJ
nm-deriv.ad
Кудысо
Куды-со
кудо-сЕ
which-ADJ
pr-deriv.ad
Кудысо
Куды-со
кудо-сЕ
house-ADJ
no-deriv.ad
Кудысо
Куды-со
кудо-сЕ
placenta-ADJ
no-deriv.ad
калык
калык
калык
people
no
гыч
гыч
гыч
from
po
шукыжо
шукыжо
шукыжо
many.people
no
шукыжо
шукы-жо
шуко-жЕ
a.lot-3SG
ad/av/no-poss
шинчаштым
шинча-шт-ым
шинча-шт-м
eye-3PL-ACC
no-poss-case
ниялтышт.
ниялты-шт
ниялте-шт
stroke-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ниялтышт.
ниялты-ш-т
ниялте-ш-т
stroke-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-3-9-120


Чачи изиш тыпланыш, вара адак муралтыш:

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
тыпланыш,
тыпланы-ш-Ø
тыплане-ш-Ø
grow.silent-PST1-3SG
vb2-tense-pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
адак
адак
адак
again
av
муралтыш:
муралты-ш-Ø
муралте-ш-Ø
sing-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-121


Ачай кучыктыш, арака чаркам кучыктыш —

Ачай
Ачай
ачай
father
no
кучыктыш,
кучыктыш
кучыктыш
fastener
no
кучыктыш,
кучыкты-ш-Ø
кучыкто-ш-Ø
hand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кучыктыш,
кучы-кты-ш-Ø
кучо-ктЕ-ш-Ø
hold-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
арака
арака
арака
vodka
no
чаркам
чарка-м
чарка-м
glass-ACC
no-case
чаркам
чарка-м
чарка-ем
glass-1SG
no-poss
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кучыктыш —
кучыктыш
кучыктыш
fastener
no
кучыктыш —
кучыкты-ш-Ø
кучыкто-ш-Ø
hand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кучыктыш —
кучы-кты-ш-Ø
кучо-ктЕ-ш-Ø
hold-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers



1-3-9-122


Йӱмемжат ок шу, каймемжат ок шу,

Йӱмемжат
Йӱм-ем-ж-ат
йӱмӧ-ем-жЕ-ат
drinking-1SG-3SG-and
ad-poss-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱ-м-ем-ж-ат
йӱ-мЕ-ем-жЕ-ат
drink-PTCP.PASS-1SG-3SG-and
vb1-ad-poss-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱм-ем-Ø-ж-ат
йӱмӧ-ем-Ø-жЕ-ат
drinking-TRANS-CNG-3SG-and
ad-deriv.v-conn-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱм-ем-Ø-ж-ат
йӱмӧ-ем-Ø-жЕ-ат
drinking-TRANS-CVB-3SG-and
ad-deriv.v-adv-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱ-м-ем-Ø-ж-ат
йӱ-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
drink-PTCP.PASS-TRANS-CNG-3SG-and
vb1-ad-deriv.v-conn-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱ-м-ем-Ø-ж-ат
йӱ-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
drink-PTCP.PASS-TRANS-CVB-3SG-and
vb1-ad-deriv.v-adv-poss-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу,
шу
шу
bran
no
шу,
шу
шу
bristle
no
шу,
шу
шу
eye
no
шу,
шу
шу
spring.water
no
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv
каймемжат
***
***
***
***
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу,
шу
шу
bran
no
шу,
шу
шу
bristle
no
шу,
шу
шу
eye
no
шу,
шу
шу
spring.water
no
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-123


Шке ачай деч ойырлымемжат ок шу,

Шке
шке
шке
REFL
pr
ачай
ачай
ачай
father
no
деч
деч
деч
from
po
ойырлымемжат
ойырлы-м-ем-ж-ат
ойырло-мЕ-ем-жЕ-ат
go.apart-PTCP.PASS-1SG-3SG-and
vb2-ad-poss-poss-enc
ойырлымемжат
ойырлы-м-ем-Ø-ж-ат
ойырло-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
go.apart-PTCP.PASS-TRANS-CNG-3SG-and
vb2-ad-deriv.v-conn-poss-enc
ойырлымемжат
ойырлы-м-ем-Ø-ж-ат
ойырло-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
go.apart-PTCP.PASS-TRANS-CVB-3SG-and
vb2-ad-deriv.v-adv-poss-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу,
шу
шу
bran
no
шу,
шу
шу
bristle
no
шу,
шу
шу
eye
no
шу,
шу
шу
spring.water
no
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-124


Шке сурт гыч лектын каймем ок шу.

Шке
шке
шке
REFL
pr
сурт
сурт
сурт
farmstead
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
каймем
***
***
***
***
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу.
шу
шу
bran
no
шу.
шу
шу
bristle
no
шу.
шу
шу
eye
no
шу.
шу
шу
spring.water
no
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-125


Авай кучыктыш, сыра коркам кучыктыш —

Авай
Авай
авай
mother
no
кучыктыш,
кучыктыш
кучыктыш
fastener
no
кучыктыш,
кучыкты-ш-Ø
кучыкто-ш-Ø
hand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кучыктыш,
кучы-кты-ш-Ø
кучо-ктЕ-ш-Ø
hold-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
сыра
сыра
сыра
beer
no
сыра
сыр-а
сыре-а
get.angry-3SG
vb2-pers
коркам
корка-м
корка-м
scoop-ACC
no-case
коркам
корка-м
корка-ем
scoop-1SG
no-poss
коркам
корка-м-Ø
корка-ем-Ø
scoop-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
коркам
корка-м-Ø
корка-ем-Ø
scoop-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
коркам
корка-м-Ø
корка-ем-Ø
scoop-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кучыктыш —
кучыктыш
кучыктыш
fastener
no
кучыктыш —
кучыкты-ш-Ø
кучыкто-ш-Ø
hand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кучыктыш —
кучы-кты-ш-Ø
кучо-ктЕ-ш-Ø
hold-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers



1-3-9-126


Йӱмемжат ок шу, каймемжат ок шу.

Йӱмемжат
Йӱм-ем-ж-ат
йӱмӧ-ем-жЕ-ат
drinking-1SG-3SG-and
ad-poss-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱ-м-ем-ж-ат
йӱ-мЕ-ем-жЕ-ат
drink-PTCP.PASS-1SG-3SG-and
vb1-ad-poss-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱм-ем-Ø-ж-ат
йӱмӧ-ем-Ø-жЕ-ат
drinking-TRANS-CNG-3SG-and
ad-deriv.v-conn-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱм-ем-Ø-ж-ат
йӱмӧ-ем-Ø-жЕ-ат
drinking-TRANS-CVB-3SG-and
ad-deriv.v-adv-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱ-м-ем-Ø-ж-ат
йӱ-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
drink-PTCP.PASS-TRANS-CNG-3SG-and
vb1-ad-deriv.v-conn-poss-enc
Йӱмемжат
Йӱ-м-ем-Ø-ж-ат
йӱ-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
drink-PTCP.PASS-TRANS-CVB-3SG-and
vb1-ad-deriv.v-adv-poss-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу,
шу
шу
bran
no
шу,
шу
шу
bristle
no
шу,
шу
шу
eye
no
шу,
шу
шу
spring.water
no
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv
каймемжат
***
***
***
***
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу.
шу
шу
bran
no
шу.
шу
шу
bristle
no
шу.
шу
шу
eye
no
шу.
шу
шу
spring.water
no
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-127


Шке авай деч ойырлымемжат ок шу,

Шке
шке
шке
REFL
pr
авай
авай
авай
mother
no
деч
деч
деч
from
po
ойырлымемжат
ойырлы-м-ем-ж-ат
ойырло-мЕ-ем-жЕ-ат
go.apart-PTCP.PASS-1SG-3SG-and
vb2-ad-poss-poss-enc
ойырлымемжат
ойырлы-м-ем-Ø-ж-ат
ойырло-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
go.apart-PTCP.PASS-TRANS-CNG-3SG-and
vb2-ad-deriv.v-conn-poss-enc
ойырлымемжат
ойырлы-м-ем-Ø-ж-ат
ойырло-мЕ-ем-Ø-жЕ-ат
go.apart-PTCP.PASS-TRANS-CVB-3SG-and
vb2-ad-deriv.v-adv-poss-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу,
шу
шу
bran
no
шу,
шу
шу
bristle
no
шу,
шу
шу
eye
no
шу,
шу
шу
spring.water
no
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу,
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу,
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу,
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-128


Шке сурт гыч лектын каймем ок шу.

Шке
шке
шке
REFL
pr
сурт
сурт
сурт
farmstead
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
каймем
***
***
***
***
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу.
шу
шу
bran
no
шу.
шу
шу
bristle
no
шу.
шу
шу
eye
no
шу.
шу
шу
spring.water
no
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



1-3-9-129


Мамык шӱртет — пушкыдо шӱртет,

Мамык
Мамык
мамык
down
no
шӱртет —
шӱрт-ет
шӱртӧ-ет
thread-2SG
no-poss
пушкыдо
пушкыдо
пушкыдо
soft
ad
шӱртет,
шӱрт-ет
шӱртӧ-ет
thread-2SG
no-poss



1-3-9-130


Шупшылат гын, шуйналтеш.

Шупшылат
Шупшыл-ат
шупшыл-ат
pull-2SG
vb1-pers
Шупшылат
Шупшыл-Ø-ат
шупшыл-Ø-ат
pull-CNG-and
vb1-conn-enc
Шупшылат
Шупшыл-Ø-ат
шупшыл-Ø-ат
pull-CVB-and
vb1-adv-enc
гын,
гын
гын
if
co/pa
шуйналтеш.
шуйналт-еш
шуйналт-еш
stretch.out-3SG
vb1-pers
шуйналтеш.
шуйн-алт-еш
шуйно-алт-еш
stretch.out-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers



1-3-9-131


Ава кумылет — пушкыдо кумылет,

Ава
Ава
ава
mother
no
Ава
Ав-а
аве-а
cut-3SG
vb2-pers
кумылет —
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss
пушкыдо
пушкыдо
пушкыдо
soft
ad
кумылет,
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss



1-3-9-132


Шортын шинчышашым веле шинча.

Шортын
Шорт-ын
шорт-н
shorts-GEN
no-case
Шортын
Шорт-ын
шорт-н
lamentation-GEN
no-case
Шортын
Шорт-ын-Ø
шорт-н-Ø
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
Шортын
Шорт-ын
шорт-н
cry-CVB
vb1-adv
шинчышашым
шинчы-шаш-ым
шинче-шаш-м
sit-PTCP.FUT-ACC
vb2-ad-case
шинчышашым
шинчы-шаш-ым
шинче-шаш-м
know-PTCP.FUT-ACC
vb2-ad-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



1-3-9-133


Ача кумылет — пушкыдо кумылет,

Ача
Ача
ача
father
no
кумылет —
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss
пушкыдо
пушкыдо
пушкыдо
soft
ad
кумылет,
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss



1-3-9-134


Йӱын шинчышашым веле шинча.

Йӱын
Йӱ-ын-Ø
йӱ-н-Ø
drink-PST2-3SG
vb1-tense-pers
Йӱын
Йӱ-ын
йӱ-н
drink-CVB
vb1-adv
шинчышашым
шинчы-шаш-ым
шинче-шаш-м
sit-PTCP.FUT-ACC
vb2-ad-case
шинчышашым
шинчы-шаш-ым
шинче-шаш-м
know-PTCP.FUT-ACC
vb2-ad-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



1-3-9-135


Иза кумылет — пешкыде кумылет,

Иза
Иза
иза
older.brother
no
кумылет —
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss
пешкыде
пешкыде
пешкыде
hard
ad
кумылет,
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss



1-3-9-136


Лектын шичметым веле вуча.

Лектын
Лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
Лектын
Лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
шичметым
шичм-ет-ым
шичме-ет-м
sitting-2SG-ACC
ad-poss-case
шичметым
шич-м-ет-ым
шинч-мЕ-ет-м
sit.down-PTCP.PASS-2SG-ACC
vb1-ad-poss-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
вуча.
вуч-а
вучо-а
wait-3SG
vb2-pers



1-3-9-137


Еҥга кумылет — пешкыде кумылет,

Еҥга
Еҥга
еҥга
elder.brother's.wife.or.elder.cousin's.wife
no
кумылет —
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss
пешкыде
пешкыде
пешкыде
hard
ad
кумылет,
кумыл-ет
кумыл-ет
mood-2SG
no-poss



1-3-9-138


Капка почшашым веле вуча.

Капка
Капка
капка
gate
no
почшашым
поч-шаш-ым
поч-шаш-м
open-PTCP.FUT-ACC
vb1-ad-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
вуча.
вуч-а
вучо-а
wait-3SG
vb2-pers



1-3-9-139


Аршаш гае агулем кодеш,

Аршаш
Аршаш
аршаш
bouquet
no
гае
гае
гае
like
po
агулем
агул-ем
агул-ем
village-1SG
no-poss
агулем
агул-ем-Ø
агул-ем-Ø
village-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
агулем
агул-ем-Ø
агул-ем-Ø
village-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
агулем
агул-ем-Ø
агул-ем-Ø
village-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кодеш,
код-еш
код-еш
code-LAT
no-case
кодеш,
код-еш
код-еш
stay-3SG
vb1-pers



1-3-9-140


Посто гае пошкудем кодеш.

Посто
Посто
посто
cloth
no
гае
гае
гае
like
po
пошкудем
пошкуд-ем
пошкудо-ем
neighbor-1SG
no-poss
пошкудем
пошкуд-ем-Ø
пошкудо-ем-Ø
neighbor-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пошкудем
пошкуд-ем-Ø
пошкудо-ем-Ø
neighbor-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пошкудем
пошкуд-ем-Ø
пошкудо-ем-Ø
neighbor-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кодеш.
код-еш
код-еш
code-LAT
no-case
кодеш.
код-еш
код-еш
stay-3SG
vb1-pers



1-3-9-141


Тарай гае таҥем кодеш.

Тарай
Тарай
тарай
red.calico
no
гае
гае
гае
like
po
таҥем
таҥ-ем
таҥ-ем
friend-1SG
av/no-poss
таҥем
таҥ-ем-Ø
таҥ-ем-Ø
friend-TRANS-IMP.2SG
av/no-deriv.v-mood.pers
таҥем
таҥ-ем-Ø
таҥ-ем-Ø
friend-TRANS-CNG
av/no-deriv.v-conn
таҥем
таҥ-ем-Ø
таҥ-ем-Ø
friend-TRANS-CVB
av/no-deriv.v-adv
кодеш.
код-еш
код-еш
code-LAT
no-case
кодеш.
код-еш
код-еш
stay-3SG
vb1-pers



1-3-9-142


Пеледыш гае шольым кодеш.

Пеледыш
Пеледыш
пеледыш
flower
no
гае
гае
гае
like
po
шольым
шольым
шольым
my.little.brother
no
шольым
шольы-м
шольо-м
little.brother-ACC
no-case
шольым
шол-ьым
шол-ым
boil-PST1.1SG
vb1-tense.pers
кодеш.
код-еш
код-еш
code-LAT
no-case
кодеш.
код-еш
код-еш
stay-3SG
vb1-pers



1-3-9-143


Ачан-аван кидыштыже

Ачан-аван
Ача-н-ава-н
ача-анава-ан
father-withmother-with
no-deriv.adno-deriv.ad
Ачан-аван
Ача-н-ава-н
ача-анава-н
father-withmother-GEN
no-deriv.adno-case
Ачан-аван
Ача-н-ава-н
ача-нава-ан
father-GENmother-with
no-caseno-deriv.ad
Ачан-аван
Ача-н-ава-н
ача-нава-н
father-GENmother-GEN
no-caseno-case
кидыштыже
кид-ышты-же
кид-штЕ-жЕ
hand-INE-3SG
no-case-poss



1-3-9-144


Каван ӱмбал озым улына,

Каван
Каван
каван
stack
no
Каван
Кава-н
кава-ан
sky-with
no-deriv.ad
Каван
Кава-н
кава-ан
lower.abdomen-with
no-deriv.ad
Каван
Кава-н
кава-ан
weight-with
no-deriv.ad
Каван
Кава-н
кава-н
sky-GEN
no-case
Каван
Кава-н
кава-н
lower.abdomen-GEN
no-case
Каван
Кава-н
кава-н
weight-GEN
no-case
ӱмбал
ӱмбал
ӱмбал
top
ad/no/po
озым
озым
озым
winter.crop
no
улына,
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына,
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers



1-3-9-145


Еҥ кидышке каймекыже,

Еҥ
Еҥ
еҥ
person
ad/no
кидышке
кид-ышке
кид-шкЕ
hand-ILL
no-case
каймекыже,
***
***
***
***



1-3-9-146


Каван йымал куштыра лийына.

Каван
Каван
каван
stack
no
Каван
Кава-н
кава-ан
sky-with
no-deriv.ad
Каван
Кава-н
кава-ан
lower.abdomen-with
no-deriv.ad
Каван
Кава-н
кава-ан
weight-with
no-deriv.ad
Каван
Кава-н
кава-н
sky-GEN
no-case
Каван
Кава-н
кава-н
lower.abdomen-GEN
no-case
Каван
Кава-н
кава-н
weight-GEN
no-case
йымал
йымал
йымал
bottom
ad/no
куштыра
куштыра
куштыра
litter
no
лийына.
лий-ына
лий-на
be-1PL
vb1-pers



1-3-9-147


Чачи адак мӱгырен шортын колтыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
адак
адак
адак
again
av
мӱгырен
мӱгыр-ен-Ø
мӱгырӧ-ен-Ø
roar-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мӱгырен
мӱгыр-ен
мӱгырӧ-ен
roar-CVB
vb2-adv
шортын
шорт-ын
шорт-н
shorts-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт-н
lamentation-GEN
no-case
шортын
шорт-ын-Ø
шорт-н-Ø
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шортын
шорт-ын
шорт-н
cry-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-148


Кудышто шукыжо шортыт.

Кудышто
Куд-ышто
куд-штЕ
six-INE
nm-case
Кудышто
Куды-што
кудо-штЕ
which-INE
pr-case
Кудышто
Куды-што
кудо-штЕ
house-INE
no-case
Кудышто
Куды-што
кудо-штЕ
placenta-INE
no-case
шукыжо
шукыжо
шукыжо
many.people
no
шукыжо
шукы-жо
шуко-жЕ
a.lot-3SG
ad/av/no-poss
шортыт.
шорт-ыт
шорт-ыт
cry-3PL
vb1-pers



1-3-9-149


— Чачи, молан тынар шортат?

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тынар
тынар
тынар
that.much
av/pr
шортат?
шорт-ат
шорт-ат
shorts-and
no-enc
шортат?
шорт-ат
шорт-ат
[X]-and
de-enc
шортат?
шорт-ат
шорт-ат
lamentation-and
no-enc
шортат?
шорт-ат
шорт-ат
cry-2SG
vb1-pers
шортат?
шорт-Ø-ат
шорт-Ø-ат
cry-CNG-and
vb1-conn-enc
шортат?
шорт-Ø-ат
шорт-Ø-ат
cry-CVB-and
vb1-adv-enc
шортат?
шорт--ат
шорт-Е-ат
cry-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



1-3-9-150


— Ведат вате эмраташ тӧча, Чачин кидышке арака чаркам кучыкта, Чачилан ӱян муным пукшаш толаша.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
эмраташ
эмрат-аш
эмрате-аш
comfort-INF
vb2-inf
тӧча,
тӧч-а
тӧчӧ-а
try-3SG
vb2-pers
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
кидышке
кид-ышке
кид-шкЕ
hand-ILL
no-case
арака
арака
арака
vodka
no
чаркам
чарка-м
чарка-м
glass-ACC
no-case
чаркам
чарка-м
чарка-ем
glass-1SG
no-poss
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
чаркам
чарка-м-Ø
чарка-ем-Ø
glass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кучыкта,
кучыкт-а
кучыкто-а
hand-3SG
vb2-pers
кучыкта,
кучы-кт-а
кучо-ктЕ-а
hold-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
ӱян
ӱян
ӱян
buttered
ad
ӱян
ӱ[й]-[а]н
ӱй-ан
butter-with
ad/no-deriv.ad
муным
муны-м
муно-м
egg-ACC
no-case
пукшаш
пукш-аш
пукшо-аш
feed-INF
vb2-inf
толаша.
толаш-а
толаше-а
try-3SG
vb2-pers



1-3-9-151


— Шортмо ок кӱл.

Шортмо
Шортмо
шортмо
crying
ad
Шортмо
Шорт-мо
шорт-мЕ
cry-PTCP.PASS
vb1-ad
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv



1-3-9-152


Юмо гына пиалым пуыжо, чыла сай лиеш...

Юмо
Юмо
юмо
god
in/no
гына
гына
гына
only
pa
пиалым
пиал-ым
пиал-м
happiness-ACC
no-case
пуыжо,
пуы-жо
пуо-жЕ
give-IMP.3SG
vb2-mood.pers
пуыжо,
пуы-жо
пуо-жЕ
blow-IMP.3SG
vb2-mood.pers
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
сай
сай
сай
good
ad/av
лиеш...
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш...
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



1-3-9-153


Чачи шортмо лугыч муралтыш:

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
шортмо
шортмо
шортмо
crying
ad
шортмо
шорт-мо
шорт-мЕ
cry-PTCP.PASS
vb1-ad
лугыч
лугыч
лугыч
uninterruptedly
av/po
муралтыш:
муралты-ш-Ø
муралте-ш-Ø
sing-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-154


Умла йыраҥет — ик йыраҥет,

Умла
Умла
умла
hops
no
Умла
У-м-ла
у-м-ла
new-ACC-STR
ad/no-case-enc
йыраҥет —
йыраҥ-ет
йыраҥ-ет
bed-2SG
no-poss
йыраҥет —
йыра-ҥ-ет
йыра-аҥ-ет
buttermilk-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
йыраҥет —
йыр-аҥ-ет
йыр-аҥ-ет
around-TRANS-2SG
ad/av/no/po-deriv.v-pers
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
йыраҥет,
йыраҥ-ет
йыраҥ-ет
bed-2SG
no-poss
йыраҥет,
йыра-ҥ-ет
йыра-аҥ-ет
buttermilk-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
йыраҥет,
йыр-аҥ-ет
йыр-аҥ-ет
around-TRANS-2SG
ad/av/no/po-deriv.v-pers



1-3-9-155


Ок лий улмаш мӧр йыраҥет,

Ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
улмаш
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n
мӧр
мӧр
мӧр
strawberry
no
йыраҥет,
йыраҥ-ет
йыраҥ-ет
bed-2SG
no-poss
йыраҥет,
йыра-ҥ-ет
йыра-аҥ-ет
buttermilk-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
йыраҥет,
йыр-аҥ-ет
йыр-аҥ-ет
around-TRANS-2SG
ad/av/no/po-deriv.v-pers



1-3-9-156


Самырык илышет — ик илышет,

Самырык
Самырык
самырык
young
ad/no
илышет —
илыш-ет
илыш-ет
life-2SG
no-poss
илышет —
илыш-ет
илыше-ет
living-2SG
ad/no-poss
илышет —
илы-ш-ет
иле-шЕ-ет
live-PTCP.ACT-2SG
vb2-ad-poss
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
илышет,
илыш-ет
илыш-ет
life-2SG
no-poss
илышет,
илыш-ет
илыше-ет
living-2SG
ad/no-poss
илышет,
илы-ш-ет
иле-шЕ-ет
live-PTCP.ACT-2SG
vb2-ad-poss



1-3-9-157


Ок лий улмаш кок илышет.

Ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
улмаш
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
илышет.
илыш-ет
илыш-ет
life-2SG
no-poss
илышет.
илыш-ет
илыше-ет
living-2SG
ad/no-poss
илышет.
илы-ш-ет
иле-шЕ-ет
live-PTCP.ACT-2SG
vb2-ad-poss



1-3-9-158


Пеледыш гай ӱдыр илышем

Пеледыш
Пеледыш
пеледыш
flower
no
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
илышем
илыш-ем
илыш-ем
life-1SG
no-poss
илышем
илыш-ем
илыше-ем
living-1SG
ad/no-poss
илышем
илы-ш-ем
иле-шЕ-ем
live-PTCP.ACT-1SG
vb2-ad-poss
илышем
илыш-ем-Ø
илыш-ем-Ø
life-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
илышем
илыш-ем-Ø
илыше-ем-Ø
living-TRANS-IMP.2SG
ad/no-deriv.v-mood.pers
илышем
илыш-ем-Ø
илыш-ем-Ø
life-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
илышем
илыш-ем-Ø
илыше-ем-Ø
living-TRANS-CNG
ad/no-deriv.v-conn
илышем
илыш-ем-Ø
илыш-ем-Ø
life-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
илышем
илыш-ем-Ø
илыше-ем-Ø
living-TRANS-CVB
ad/no-deriv.v-adv
илышем
илы-ш-ем-Ø
иле-шЕ-ем-Ø
live-PTCP.ACT-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
илышем
илы-ш-ем-Ø
иле-шЕ-ем-Ø
live-PTCP.ACT-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
илышем
илы-ш-ем-Ø
иле-шЕ-ем-Ø
live-PTCP.ACT-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv



1-3-9-159


Аяр покшым чывыштале...

Аяр
Аяр
аяр
poison
ad/no
Аяр
Аяр
аяр
colic
no
покшым
покшым
покшым
frost
ad/no
чывыштале...
чывыштал-'е
чывыштал-Е
pinch-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-160


Ведат кудо гыч Чачи шортынак лекте.

Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
кудо
кудо
кудо
which
pr
кудо
кудо
кудо
house
no
кудо
кудо
кудо
placenta
no
гыч
гыч
гыч
from
po
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
шортынак
шорт-ына-к
шорт-на-ак
cry-1PL-STR
vb1-pers-enc
шортынак
шорт-ын-ак
шорт-н-ак
shorts-GEN-STR
no-case-enc
шортынак
шорт-ын-ак
шорт-н-ак
lamentation-GEN-STR
no-case-enc
шортынак
шорт-ын-Ø-ак
шорт-н-Ø-ак
cry-PST2-3SG-STR
vb1-tense-pers-enc
шортынак
шорт-ын-ак
шорт-н-ак
cry-CVB-STR
vb1-adv-enc
лекте.
лект-е
лект-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-161


Шортынак шке декше тольо...

Шортынак
Шорт-ына-к
шорт-на-ак
cry-1PL-STR
vb1-pers-enc
Шортынак
Шорт-ын-ак
шорт-н-ак
shorts-GEN-STR
no-case-enc
Шортынак
Шорт-ын-ак
шорт-н-ак
lamentation-GEN-STR
no-case-enc
Шортынак
Шорт-ын-Ø-ак
шорт-н-Ø-ак
cry-PST2-3SG-STR
vb1-tense-pers-enc
Шортынак
Шорт-ын-ак
шорт-н-ак
cry-CVB-STR
vb1-adv-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
декше
дек-ше
дек-жЕ
to-3SG
po-poss
тольо...
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-162


Ӱдыр-влак капкашкыже шумешке ужатен кондышт, ончылшогышо ӱдырлан эскераш шӱдышт. * * *

Ӱдыр-влак
Ӱдыр-влак
ӱдыр-влак
daughter-PL
no-num
Ӱдыр-влак
Ӱдыр-влак
Ӱдыр-влак
Virgo-PL
no-num
капкашкыже
капка-шкы-же
капка-шкЕ-жЕ
gate-ILL-3SG
no-case-poss
шумешке
шумешке
шумешке
to
po
шумешке
шу-мешке
шу-мешке
reach-CVB.FUT
vb1-adv
шумешке
шу-мешке
шу-мешке
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
шумешке
шу-мешке
шу-мешке
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
ужатен
ужат-ен-Ø
ужате-ен-Ø
accompany-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ужатен
ужат-ен
ужате-ен
accompany-CVB
vb2-adv
кондышт,
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кондышт,
конды-шт
кондо-шт
bring-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кондышт,
конды-ш-т
кондо-ш-т
bring-PST1-3PL
vb2-tense-pers
кондышт,
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CNG
vb1-conn
кондышт,
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CVB
vb1-adv
ончылшогышо
ончылшогышо
ончылшогышо
bridesmaid
no
ӱдырлан
ӱдыр-лан
ӱдыр-лан
daughter-DAT
no-case
ӱдырлан
ӱдыр-лан
ӱдыр-лан
Virgo-DAT
no-case
ӱдырлан
ӱдыр-ла-н
ӱдыр-ла-н
daughter-PL-GEN
no-num-case
ӱдырлан
ӱдыр-ла-н
ӱдыр-ла-н
Virgo-PL-GEN
no-num-case
эскераш
эскер-аш
эскере-аш
observe-INF
vb2-inf
шӱдышт. * * *
шӱды-шт
шӱдӧ-шт
hundred-3PL
nm-poss
шӱдышт. * * *
шӱд-ышт
шӱд-шт
clear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
шӱдышт. * * *
шӱды-шт
шӱдӧ-шт
order-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шӱдышт. * * *
шӱды-ш-т
шӱдӧ-ш-т
order-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-3-9-163


Тарантасыш кӱзен шичмыжат, Элнет чодыра вошт толмыжат, сӱан лӱшкымат Чачилан омо ужмыла веле чучеш.

Тарантасыш
Тарантас-ыш
тарантас-ш
springless.carriage-ILL
no-case
кӱзен
кӱз-ен-Ø
кӱзӧ-ен-Ø
go.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кӱзен
кӱз-ен
кӱзӧ-ен
go.up-CVB
vb2-adv
шичмыжат,
шичмы-ж-ат
шичме-жЕ-ат
sitting-3SG-and
ad-poss-enc
шичмыжат,
шич-мы-ж-ат
шинч-мЕ-жЕ-ат
sit.down-PTCP.PASS-3SG-and
vb1-ad-poss-enc
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
вошт
вошт
вошт
over
av/po
толмыжат,
толмы-ж-ат
толмо-жЕ-ат
arrival-3SG-and
ad-poss-enc
толмыжат,
тол-мы-ж-ат
тол-мЕ-жЕ-ат
come-PTCP.PASS-3SG-and
vb1-ad-poss-enc
сӱан
сӱан
сӱан
wedding
no
лӱшкымат
лӱшкым-ат
лӱшкымӧ-ат
noisy-and
ad-enc
лӱшкымат
лӱшкы-м-ат
лӱшкӧ-мЕ-ат
make.noise-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
омо
омо
омо
sleep
no
ужмыла
ужмы-ла
ужмо-ла
seen-COMP
ad-case
ужмыла
ужмы-ла
ужмо-ла
seen-PL
ad-num
ужмыла
ужмы-ла
ужмо-ла
seen-STR
ad-enc
ужмыла
уж-мыла
уж-мыла
see-INF.FUT
vb1-inf
ужмыла
уж-мы-ла
уж-мЕ-ла
see-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
ужмыла
уж-мы-ла
уж-мЕ-ла
see-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
ужмыла
уж-мы-ла
уж-мЕ-ла
see-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
чучеш.
чуч-еш
чуч-еш
seem-3SG
vb1-pers



1-3-9-164


Теве тудын вуешыже шарпаным пӱтыреныт.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
вуешыже
вуеш-ыже
вуеш-жЕ
into.one's.head-3SG
av/po-poss
вуешыже
ву[й]-еш-ыже
вуй-еш-жЕ
head-LAT-3SG
no-case-poss
шарпаным
шарпан-ым
шарпан-м
[X]-ACC
no-case
пӱтыреныт.
пӱтыр-ен-ыт
пӱтырӧ-ен-ыт
turn-PST2-3PL
vb2-tense-pers



1-3-9-165


Вуйышто ала-мо йоҥ-йоҥ-йоҥ кыра.

Вуйышто
Вуй-ышто
вуй-штЕ
head-INE
no-case
ала-мо
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
йоҥ-йоҥ-йоҥ
йоҥ-йоҥ-йоҥ
йоҥйоҥ-йоҥ
completely[X]
av/dede
кыра.
кыр-а
кыре-а
beat-3SG
vb2-pers



1-3-9-166


Ала-молан тудым ӱстел ваштареш сукыктен шынденыт, воктенже ончылшогышо ӱдыр, вес велым Макар сукалтен шинчыныт, изиш ӧрдыжтырак почеш толшо вате шога.

Ала-молан
Ала-молан
ала-молан
for.some.reason
av/pr
Ала-молан
Ала-мо-лан
ала-мо-лан
something-DAT
pa/pr-case
Ала-молан
Ала-мо-ла-н
ала-мо-ла-н
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
ӱстел
ӱстел
ӱстел
table
no
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
сукыктен
сукыкт-ен-Ø
сукыкто-ен-Ø
bring.somebody.to.their.knees-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сукыктен
сукыкт-ен
сукыкто-ен
bring.somebody.to.their.knees-CVB
vb2-adv
сукыктен
сукы-кт-ен-Ø
суко-ктЕ-ен-Ø
kneel.down-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
сукыктен
сукы-кт-ен
суко-ктЕ-ен
kneel.down-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
шынденыт,
шынд-ен-ыт
шынде-ен-ыт
put-PST2-3PL
vb2-tense-pers
воктенже
воктен-же
воктен-жЕ
beside-3SG
av/po-poss
воктенже
вокт-ен-Ø-же
вокто-ен-Ø-жЕ
strip.bark-PST2-3SG-3SG
vb2-tense-pers-poss
воктенже
вокт-ен-же
вокто-ен-жЕ
strip.bark-CVB-3SG
vb2-adv-poss
ончылшогышо
ончылшогышо
ончылшогышо
bridesmaid
no
ӱдыр,
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр,
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
вес
вес
вес
different
ad/pr
велым
велым
велым
from.the.side
po
велым
вел-ым
вел-м
side-ACC
no-case
Макар
Макар
Макар
Makar
na
сукалтен
сукалт-ен-Ø
сукалте-ен-Ø
kneel.down-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сукалтен
сукалт-ен
сукалте-ен
kneel.down-CVB
vb2-adv
шинчыныт,
шинч-ын-ыт
шинч-н-ыт
sit.down-PST2-3PL
vb1-tense-pers
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
ӧрдыжтырак
ӧрдыжты-рак
ӧрдыжтӧ-рак
at.the.side-COMP
av/po-deg
ӧрдыжтырак
ӧрдыжты-Ø-рак
ӧрдыжтӧ-Ø-рак
heel-CNG-COMP
vb2-conn-deg
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
толшо
толшо
толшо
coming
ad/no
толшо
тол-шо
тол-шЕ
come-PTCP.ACT
vb1-ad
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



1-3-9-167


Вуй пулчышо вате, кидпӱанже тич тувырым, шарпаным, солыкым, шовычым оптен, тӧрыштӧ шинчыше-влаклан кӧлан шовычым, кӧлан мом пыштен кайыш...

Вуй
Вуй
вуй
head
no
пулчышо
пулчы-шо
пулчо-шЕ
[X]-PTCP.ACT
vb2-ad
вате,
вате
вате
wife
no
вате,
вате
вате
absorbent.cotton
no
кидпӱанже
кидпӱан-же
кидпӱан-жЕ
bend.of.the.arm-3SG
no-poss
тич
тич
тич
full
ad/av/po
тувырым,
тувыр-ым
тувыр-м
shirt-ACC
no-case
шарпаным,
шарпан-ым
шарпан-м
[X]-ACC
no-case
солыкым,
солык-ым
солык-м
kerchief-ACC
no-case
шовычым
шовыч-ым
шовыч-м
kerchief-ACC
no-case
оптен,
опт-ен-Ø
опто-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен,
опт-ен-Ø
опто-ен-Ø
bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен,
опт-ен
опто-ен
put-CVB
vb2-adv
оптен,
опт-ен
опто-ен
bark-CVB
vb2-adv
тӧрыштӧ
тӧр-ыштӧ
тӧр-штЕ
flat-INE
ad/av/no-case
шинчыше-влаклан
шинчыше-влак-лан
шинчыше-влак-лан
stagnant-PL-DAT
ad-num-case
шинчыше-влаклан
шинчыше-влак-лан
шинчыше-влак-лан
learned-PL-DAT
ad/no-num-case
шинчыше-влаклан
шинчы-ше-влак-лан
шинче-шЕ-влак-лан
sit-PTCP.ACT-PL-DAT
vb2-ad-num-case
шинчыше-влаклан
шинчы-ше-влак-лан
шинче-шЕ-влак-лан
know-PTCP.ACT-PL-DAT
vb2-ad-num-case
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла-н
кӧ-ла-н
who-PL-GEN
pr-num-case
шовычым,
шовыч-ым
шовыч-м
kerchief-ACC
no-case
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла-н
кӧ-ла-н
who-PL-GEN
pr-num-case
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
пыштен
пышт-ен-Ø
пыште-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пыштен
пышт-ен
пыште-ен
put-CVB
vb2-adv
кайыш...
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш...
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-168


Ӱстелтӧрыштӧ Чужган кугыза ден куваже, эргыже-влак, ӱдыржӧ-влак шинчат, чылаже иктаж лучко еҥ уло...

Ӱстелтӧрыштӧ
Ӱстелтӧр-ыштӧ
ӱстелтӧр-штЕ
place.at.table-INE
no-case
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
ден
ден
ден
and
co
куваже,
кува-же
кува-жЕ
old.woman-3SG
no-poss
куваже,
кува-же
кува-жЕ
reddish-brown-3SG
ad-poss
эргыже-влак,
эргы-же-влак
эрге-жЕ-влак
son-3SG-PL
no-poss-num
ӱдыржӧ-влак
ӱдыр-жӧ-влак
ӱдыр-жЕ-влак
daughter-3SG-PL
no-poss-num
ӱдыржӧ-влак
ӱдыр-жӧ-влак
ӱдыр-жЕ-влак
Virgo-3SG-PL
no-poss-num
шинчат,
шинча-т
шинча-ет
eye-2SG
no-poss
шинчат,
шинча-т
шинча-ат
eye-and
no-enc
шинчат,
шинч-ат
шинч-ат
sit.down-2SG
vb1-pers
шинчат,
шинч-ат
шинче-ат
sit-3PL
vb2-pers
шинчат,
шинч-ат
шинче-ат
know-3PL
vb2-pers
шинчат,
шинч-а-т
шинче-а-ат
sit-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат,
шинч-а-т
шинче-а-ат
know-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CNG-and
vb1-conn-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CVB-and
vb1-adv-enc
шинчат,
шинч--ат
шинч-Е-ат
sit.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
sit-CNG-and
vb2-conn-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
know-CNG-and
vb2-conn-enc
чылаже
чылаже
чылаже
everything
pr
чылаже
чыла-же
чыла-жЕ
everything-3SG
ad/pa/pr-poss
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
лучко
лучко
лучко
fifteen
nm
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
уло...
уло
уло
is
ad/no/vb



1-3-9-169


Чужган кува межнеч эргыжын сӱанжылан кӧра сайынак подылын.

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
межнеч
межнеч
межнеч
lastborn
ad/no
эргыжын
эргы-жы-н
эрге-жЕ-н
son-3SG-GEN
no-poss-case
сӱанжылан
сӱан-жы-лан
сӱан-жЕ-лан
wedding-3SG-DAT
no-poss-case
сӱанжылан
сӱан-жы-ла-н
сӱан-жЕ-ла-н
wedding-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
кӧра
кӧра
кӧра
because.of
po
сайынак
сайынак
сайынак
very
av
сайынак
сайын-ак
сайын-ак
well-STR
av-enc
сайынак
сайын-ак
сайын-ак
each-STR
po-enc
сайынак
сайы-на-к
сае-на-ак
good-1PL-STR
ad-poss-enc
сайынак
сай-ын-ак
сай-н-ак
good-GEN-STR
ad/av-case-enc
подылын.
подыл-ын-Ø
подыл-н-Ø
sip-PST2-3SG
vb1-tense-pers
подылын.
подыл-ын
подыл-н
sip-CVB
vb1-adv



1-3-9-170


Ӱстелтӧрыштӧ, кынел шогалын, чывыла вуйжым шӧрын ыштен, Чачим тура ончыш-ончыш, да ала-можо ыш келше — тудын йӱшӧ шинчажлан Чачин сылне чурийже сайын ыш кой ала-мо — шке вачыж гыч кумалтыш тувыр ден шарпан-нашмакым налын, вигак Чачин вуйышкыжо шуыш, вара чаргыжаш тӱҥале:

Ӱстелтӧрыштӧ,
Ӱстелтӧр-ыштӧ
ӱстелтӧр-штЕ
place.at.table-INE
no-case
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогалын,
шогал-ын-Ø
шогал-н-Ø
stand.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шогалын,
шогал-ын
шогал-н
stand.up-CVB
vb1-adv
чывыла
чывы-ла
чыве-ла
chicken-COMP
no-case
чывыла
чывы-ла
чыве-ла
chicken-PL
no-num
чывыла
чывы-ла
чыве-ла
chicken-STR
no-enc
чывыла
чывы-Ø-ла
чыве-Ø-ла
drip-CNG-STR
vb2-conn-enc
вуйжым
вуй-жы-м
вуй-жЕ-м
head-3SG-ACC
no-poss-case
шӧрын
шӧрын
шӧрын
slantwise
ad/av/no
шӧрын
шӧр-ын
шӧр-н
milk-GEN
no-case
шӧрын
шӧр-ын
шӧр-н
edge-GEN
no-case
ыштен,
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен,
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
тура
тура
тура
steep
ad/av/no/po
тура
тура
тура
rook
po
ончыш-ончыш,
ончы-ш-Ø-ончы-ш-Ø
ончо-ш-Øончо-ш-Ø
look-PST1-3SGlook-PST1-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
ала-можо
ала-мо-жо
ала-мо-жЕ
something-3SG
pa/pr-poss
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
келше —
кел-ше
кел-шЕ
step-PTCP.ACT
vb1-ad
келше —
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
келше —
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-CNG
vb2-conn
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
йӱшӧ
йӱшӧ
йӱшӧ
drunken
ad/no
йӱшӧ
йӱ-шӧ
йӱ-шЕ
drink-PTCP.ACT
vb1-ad
шинчажлан
шинча-ж-лан
шинча-жЕ-лан
eye-3SG-DAT
no-poss-case
шинчажлан
шинча-ж-ла-н
шинча-жЕ-ла-н
eye-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
сылне
сылне
сылне
beautiful
ad
чурийже
чурий-же
чурий-жЕ
face-3SG
no-poss
чурийже
чурий-Ø-же
чурие-Ø-жЕ
be.tormented-CNG-3SG
vb2-conn-poss
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай-н
good-GEN
ad/av-case
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
кой
кой-Ø
кой-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кой
кой-Ø
кой-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
кой
кой-Ø
кой-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv
ала-мо —
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
шке
шке
шке
REFL
pr
вачыж
вачы-ж
ваче-жЕ
shoulder-3SG
no-poss
гыч
гыч
гыч
from
po
кумалтыш
кумалтыш
кумалтыш
praying
no
кумалтыш
кумалты-ш-Ø
кумалте-ш-Ø
close.one's.eyes.briefly-PST1-3SG
vb2-tense-pers
тувыр
тувыр
тувыр
shirt
no
ден
ден
ден
and
co
шарпан-нашмакым
шарпан-нашмак-ым
шарпан-нашмак-м
[X]-ACC
no-case
налын,
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын,
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
вигак
вигак
вигак
immediately
av
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
вуйышкыжо
вуй-ышкы-жо
вуй-шкЕ-жЕ
head-ILL-3SG
no-case-poss
шуыш,
шу-ыш
шу-ш
bran-ILL
no-case
шуыш,
шу-ыш
шу-ш
bristle-ILL
no-case
шуыш,
шу-ыш
шу-ш
eye-ILL
no-case
шуыш,
шу-ыш
шу-ш
spring.water-ILL
no-case
шуыш,
шуы-ш-Ø
шуо-ш-Ø
throw-PST1-3SG
vb2-tense-pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
чаргыжаш
чаргыж-аш
чаргыж-аш
squeal-INF
vb1-inf
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-171


— Наҥгайза, наҥгайза, тыгай ош пыльтка мыланем ок кӱл.

Наҥгайза,
Наҥгайза
Наҥгайза
Naŋgayza
na
наҥгайза,
***
***
***
***
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
ош
ош
ош
white
ad
пыльтка
пыльтк-а
пыльтке-а
babble-3SG
vb2-pers
пыльтка
пыльтк-а
пыльтке-а
drip-3SG
vb2-pers
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv



1-3-9-172


«Чачи тушакак ушыжо кайме гае лие: Чужган кува теве кузе межнеч шешкыжым вашлиеш?» — шоналтыш.

«Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
тушакак
тушакак
тушакак
immediately
av/pr
тушакак
тушак-ак
тушак-ак
there-STR
av/pr-enc
ушыжо
уш-ыжо
уш-жЕ
mind-3SG
no-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
join-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
order-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
у-ш-ыжо
у-ш-жЕ
new-ILL-3SG
ad/no-case-poss
ушыжо
ушы-Ø-жо
ушо-Ø-жЕ
join-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ушыжо
ушы-Ø-жо
ушо-Ø-жЕ
order-CNG-3SG
vb2-conn-poss
кайме
***
***
***
***
гае
гае
гае
like
po
лие:
ли[й]-е
лий-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
межнеч
межнеч
межнеч
lastborn
ad/no
шешкыжым
шешкы-жы-м
шешке-жЕ-м
daughter-in-law-3SG-ACC
no-poss-case
вашлиеш?» —
вашли[й]-еш
вашлий-еш
meet-3SG
vb1-pers
шоналтыш.
шоналты-ш-Ø
шоналте-ш-Ø
think-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-173


Но шинча гычше шинчавӱдшӧ ыш лек.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
шинча
шинча
шинча
eye
no
шинча
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers
гычше
гыч-ше
гыч-жЕ
from-3SG
po-poss
шинчавӱдшӧ
шинчавӱд-шӧ
шинчавӱд-жЕ
tear-3SG
no-poss
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
лек.
лек-Ø
лект-Ø
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лек.
лек-Ø
лект-Ø
go-CNG
vb1-conn
лек.
лек-Ø
лект-Ø
go-CVB
vb1-adv



1-3-9-174


Ала шортын пытарен, ала шӱмжӧ кӱжгемын?

Ала
Ала
ала
maybe
co/pa
Ала
Ала
ала
pitch
no
Ала
А-ла
а-ла
and-STR
co-enc
Ала
А-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
Ала
А-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
Ала
Ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
шортын
шорт-ын
шорт-н
shorts-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт-н
lamentation-GEN
no-case
шортын
шорт-ын-Ø
шорт-н-Ø
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шортын
шорт-ын
шорт-н
cry-CVB
vb1-adv
пытарен,
пытар-ен-Ø
пытаре-ен-Ø
finish-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытарен,
пытар-ен
пытаре-ен
finish-CVB
vb2-adv
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
heart-3SG
no-poss
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
feeling-3SG
no-poss
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
bark-3SG
no-poss
кӱжгемын?
кӱжгем-ын
кӱжгем-н
layer-GEN
no-case
кӱжгемын?
кӱжгем-ын-Ø
кӱжгем-н-Ø
thicken-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кӱжгемын?
кӱжгем-ын
кӱжгем-н
thicken-CVB
vb1-adv
кӱжгемын?
кӱжг-ем-ын
кӱжгӧ-ем-н
thick-1SG-GEN
ad-poss-case
кӱжгемын?
кӱжг-ем-ын-Ø
кӱжгӧ-ем-н-Ø
thick-TRANS-PST2-3SG
ad-deriv.v-tense-pers
кӱжгемын?
кӱжг-ем-ын
кӱжгӧ-ем-н
thick-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv



1-3-9-175


Чужган кувам тыпландарышт.

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кувам
кува-м
кува-м
old.woman-ACC
no-case
кувам
кува-м
кува-м
reddish-brown-ACC
ad-case
кувам
кува-м
кува-ем
old.woman-1SG
no-poss
кувам
кува-м
кува-ем
reddish-brown-1SG
ad-poss
кувам
кува-м-Ø
кува-ем-Ø
old.woman-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кувам
кува-м-Ø
кува-ем-Ø
reddish-brown-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
кувам
кува-м-Ø
кува-ем-Ø
old.woman-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кувам
кува-м-Ø
кува-ем-Ø
reddish-brown-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
кувам
кува-м-Ø
кува-ем-Ø
old.woman-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кувам
кува-м-Ø
кува-ем-Ø
reddish-brown-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
тыпландарышт.
тыпландары-шт
тыпландаре-шт
pacify-IMP.3PL
vb2-mood.pers
тыпландарышт.
тыпландары-ш-т
тыпландаре-ш-т
pacify-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-3-9-176


Умбакыже сӱан шке шотшо дене эртыш.

Умбакыже
Умбакыже
умбакыже
onward
av
Умбакыже
Умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
сӱан
сӱан
сӱан
wedding
no
шке
шке
шке
REFL
pr
шотшо
шот-шо
шот-жЕ
use-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
эртыш.
эртыш
эртыш
history
no
эртыш.
эрты-ш-Ø
эрте-ш-Ø
pass-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-177


Кече шинчаш тора огыл ыле, Чачи ден Макарым когыньыштым клатыш петырышт.

Кече
Кече
кече
sun
no
Кече
Кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кече
Кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
шинчаш
шинча-ш
шинча-ш
eye-ILL
no-case
шинчаш
шинча-ш
шинча-еш
eye-LAT
no-case
шинчаш
шинч-аш
шинч-аш
sit.down-INF
vb1-inf
шинчаш
шинч-аш
шинче-аш
sit-INF
vb2-inf
шинчаш
шинч-аш
шинче-аш
know-INF
vb2-inf
тора
тора
тора
gap
ad/av/no
тора
тор-а
торо-а
move.apart-3SG
vb2-pers
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ден
ден
ден
and
co
Макарым
Макарым
Макарым
Makarym
na
когыньыштым
когыньышт-ым
когыньышт-м
the.two.of.them-ACC
nm-case
клатыш
клат-ыш
клат-ш
storage-ILL
no-case
петырышт.
петыры-шт
петыре-шт
close-IMP.3PL
vb2-mood.pers
петырышт.
петыры-ш-т
петыре-ш-т
close-PST1-3PL
vb2-tense-pers



1-3-9-178


Омсам тӱчмыжӧ годым савуш тыге муралтыш:

Омсам
Омса-м
омса-м
door-ACC
no-case
Омсам
Омса-м
омса-ем
door-1SG
no-poss
Омсам
Омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Омсам
Омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Омсам
Омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
тӱчмыжӧ
тӱчмы-жӧ
тӱчмӧ-жЕ
closed-3SG
ad-poss
тӱчмыжӧ
тӱч-мы-жӧ
тӱч-мЕ-жЕ
close-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
савуш
савуш
савуш
best.man
no
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
муралтыш:
муралты-ш-Ø
муралте-ш-Ø
sing-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-179


Ик пуд, кок пуд,

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
пуд,
пуд
пуд
pood
no
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
пуд,
пуд
пуд
pood
no



1-3-9-180


Серебро — шым пуд.

Серебро —
Серебро
Серебро
Serebro
na
шым
Ø-ш-ым
ы-ш-ым
NEG-PST-1SG
vb-tense-pers
шым
шым
шым
seven
nm
пуд.
пуд
пуд
pood
no



1-3-9-181


Подкалина-малина,

Подкалина-малина,
Подкалина-малина
Подкалина-малина
Podkalina-malina
na



1-3-9-182


Эре тыге малдена...

Эре
Эре
эре
always
av/po
Эре
Эре
эре
clean
ad
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
малдена...
малд-ена
малде-ена
talk-1PL
vb2-pers



1-3-9-183


Савуш омсам тӱчӧ веле, кӧргӧ гычын Макар шке тӱкылыш.

Савуш
Савуш
савуш
best.man
no
омсам
омса-м
омса-м
door-ACC
no-case
омсам
омса-м
омса-ем
door-1SG
no-poss
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
тӱчӧ
тӱчӧ-Ø
тӱчӧ-Ø
flick-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱчӧ
тӱч-ӧ
тӱч-Е
close-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тӱчӧ
тӱчӧ-Ø
тӱчӧ-Ø
flick-CNG
vb2-conn
веле,
веле
веле
only
pa
веле,
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле,
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле,
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
кӧргӧ
кӧргӧ
кӧргӧ
inside
ad/no
гычын
гычын
гычын
from
po
Макар
Макар
Макар
Makar
na
шке
шке
шке
REFL
pr
тӱкылыш.
тӱкылы-ш-Ø
тӱкылӧ-ш-Ø
lock-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-184


Чачи ден Макар клатеш коктын кодыч.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ден
ден
ден
and
co
Макар
Макар
Макар
Makar
na
клатеш
клат-еш
клат-еш
storage-LAT
no-case
коктын
коктын
коктын
as.a.pair
av
кодыч.
код-ыч
код-ыч
stay-PST1.2SG
vb1-tense.pers
кодыч.
код-ыч
код-ыч
stay-PST1.3PL
vb1-tense.pers



1-3-9-185


Чачин шӱмжӧ мераҥла пыртка.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
heart-3SG
no-poss
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
feeling-3SG
no-poss
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
bark-3SG
no-poss
мераҥла
мераҥ-ла
мераҥ-ла
hare-COMP
no-case
мераҥла
мераҥ-ла
мераҥ-ла
hare-PL
no-num
мераҥла
мераҥ-ла
мераҥ-ла
hare-STR
no-enc
мераҥла
мера-ҥ-Ø-ла
мера-аҥ-Ø-ла
measure-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
мераҥла
мер-аҥ-Ø-ла
мер-аҥ-Ø-ла
community-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
мераҥла
мера-ҥ-Ø-ла
мера-аҥ-Ø-ла
measure-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
мераҥла
мер-аҥ-Ø-ла
мер-аҥ-Ø-ла
community-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
пыртка.
пыртк-а
пыртке-а
beat-3SG
vb2-pers



1-3-9-186


Макар пинчакшым кудаше.

Макар
Макар
Макар
Makar
na
пинчакшым
пинчак-шы-м
пинчак-жЕ-м
jacket-3SG-ACC
no-poss-case
кудаше.
кудаш-е
кудаш-Е
take.off-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-187


Чачи нимолан ӧрын, клат покшелне шога.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
нимолан
н'имолан
н'имолан
for.no.reason
in/pr
нимолан
н'имо-лан
н'имо-лан
nothing-DAT
ad/av/pr-case
нимолан
н'имо-ла-н
н'имо-ла-н
nothing-PL-GEN
ad/av/pr-num-case
ӧрын,
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын,
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын,
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын,
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын,
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
клат
клат
клат
storage
no
покшелне
покшелне
покшелне
in.the.middle
av/po
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



1-3-9-188


Макар Чачи деке мийыш, сывынжым кудашын, кашташке лупшале, вара Чачим ӧндал кучыш, чевер леведышан кӱртньӧ койкыш наҥгайыш...

Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
деке
деке
деке
to
po
мийыш,
мийы-ш-Ø
мие-ш-Ø
come-PST1-3SG
vb2-tense-pers
сывынжым
сывын-жы-м
сывын-жЕ-м
cover-3SG-ACC
ad/no-poss-case
кудашын,
кудаш-ын-Ø
кудаш-н-Ø
take.off-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кудашын,
кудаш-ын
кудаш-н
take.off-CVB
vb1-adv
кашташке
кашта-шке
кашта-шкЕ
crossbeam-ILL
no-case
лупшале,
лупшал-'е
лупшал-Е
whip-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
ӧндал
ӧндал-Ø
ӧндал-Ø
embrace-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ӧндал
ӧндал-Ø
ӧндал-Ø
embrace-CNG
vb1-conn
ӧндал
ӧндал-Ø
ӧндал-Ø
embrace-CVB
vb1-adv
кучыш,
кучыш
кучыш
endurance
no
кучыш,
кучы-ш
кучо-ш
ascarid-ILL
no-case
кучыш,
кучы-ш-Ø
кучо-ш-Ø
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers
чевер
чевер
чевер
beautiful
ad/av/no
леведышан
леведышан
леведышан
covered
ad
леведышан
леведыш-ан
леведыш-ан
blanket-with
no-deriv.ad
кӱртньӧ
кӱртньӧ
кӱртньӧ
iron
no
койкыш
койкы-ш
койко-ш
bunk-ILL
no-case
наҥгайыш...
наҥгайы-ш-Ø
наҥгае-ш-Ø
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-189


Макарын кидше тӱкнымӧ Чачим кишке чӱҥгалмыла чучо...

Макарын
Макарын
Макарын
Makaryn
na
кидше
кид-ше
кид-жЕ
hand-3SG
no-poss
тӱкнымӧ
тӱкны-мӧ
тӱкнӧ-мЕ
touch-PTCP.PASS
vb2-ad
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
кишке
кишке
кишке
snake
no
кишке
киш-ке
киш-шкЕ
resin-ILL
no-case
чӱҥгалмыла
чӱҥгал-мыла
чӱҥгал-мыла
peck-INF.FUT
vb1-inf
чӱҥгалмыла
чӱҥгал-мы-ла
чӱҥгал-мЕ-ла
peck-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
чӱҥгалмыла
чӱҥгал-мы-ла
чӱҥгал-мЕ-ла
peck-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
чӱҥгалмыла
чӱҥгал-мы-ла
чӱҥгал-мЕ-ла
peck-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
чучо...
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-190


Чачи кыде-годо кынел шогале.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
кыде-годо
кыде-годо
кыде-годо
[X]
de
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогале.
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале.
шогал-'е
шогал-Е
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале.
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-CNG
vb2-conn



1-3-9-191


Макар адак руалтен кучыш:

Макар
Макар
Макар
Makar
na
адак
адак
адак
again
av
руалтен
руалт-ен-Ø
руалте-ен-Ø
grab-PST2-3SG
vb2-tense-pers
руалтен
руалт-ен
руалте-ен
grab-CVB
vb2-adv
кучыш:
кучыш
кучыш
endurance
no
кучыш:
кучы-ш
кучо-ш
ascarid-ILL
no-case
кучыш:
кучы-ш-Ø
кучо-ш-Ø
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-192


— Куш куржат, ораде?

Куш
Куш
куш
where
av/co/pr
Куш
Куш-Ø
кушк-Ø
grow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Куш
Куш-Ø
кушк-Ø
grow-CNG
vb1-conn
Куш
Куш-Ø
кушк-Ø
grow-CVB
vb1-adv
куржат,
курж-ат
курж-ат
run-2SG
vb1-pers
куржат,
курж-Ø-ат
курж-Ø-ат
run-CNG-and
vb1-conn-enc
куржат,
курж-Ø-ат
курж-Ø-ат
run-CVB-and
vb1-adv-enc
куржат,
курж--ат
курж-Е-ат
run-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
ораде?
ораде
ораде
fool
ad/no



1-3-9-193


Ынде тый мыйын ватем улат.

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
тый
тый
тый
2SG
pr
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
ватем
ватем
ватем
honey
no
ватем
ват-ем
вате-ем
wife-1SG
no-poss
ватем
ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-1SG
no-poss
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
wife-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ватем
ват-ем-Ø
вате-ем-Ø
absorbent.cotton-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
улат.
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат.
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат.
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат.
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc



1-3-9-194


Ынде тый курымеш мыйын лият.

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
тый
тый
тый
2SG
pr
курымеш
курымеш
курымеш
forever
av
курымеш
курым-еш
курым-еш
century-LAT
no-case
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
лият.
ли[й]-[а]т
лий-ат
be-2SG
vb1-pers
лият.
ли[й]-[]-[а]т
лий-Е-ат
be-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



1-3-9-195


Мый тыйым иктыланат ом пу!

Мый
мый
мый
1SG
pr
тыйым
тыйым
тыйым
you
pr
тыйым
тый-ым
тый-м
2SG-ACC
pr-case
иктыланат
икты-лан-ат
икте-лан-ат
one-DAT-and
nm/pr-case-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-COMP-1PL-and
nm/pr-case-poss-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-PL-1PL-and
nm/pr-num-poss-enc
иктыланат
икты-ла-н-ат
икте-ла-н-ат
one-PL-GEN-and
nm/pr-num-case-enc
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
пу!
пу
пу
wood
no
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn



1-3-9-196


Макар уло кертмыжым Чачим ӧндале.

Макар
Макар
Макар
Makar
na
уло
уло
уло
is
ad/no/vb
кертмыжым
керт-мы-жы-м
керт-мЕ-жЕ-м
be.able.to-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
кертмыжым
керт-мы-жы-м
керт-мЕ-жЕ-м
swaddle-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
ӧндале.
ӧндал-'е
ӧндал-Е
embrace-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-197


Чачи, уло вийжым поген, Макарым шӱкал колтыш.

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
уло
уло
уло
is
ad/no/vb
вийжым
вий-жы-м
вий-жЕ-м
power-3SG-ACC
no-poss-case
поген,
пог-ен-Ø
пого-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
поген,
пог-ен
пого-ен
gather-CVB
vb2-adv
Макарым
Макарым
Макарым
Makarym
na
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-CNG
vb1-conn
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-198


Макар лукышко, клат кӧргым сургалтарен, пурен кайыш.

Макар
Макар
Макар
Makar
na
лукышко,
лук-ышко
лук-шкЕ
corner-ILL
no-case
лукышко,
лук-ышко
лук-шкЕ
[X]-ILL
no-case
лукышко,
лук-ышко
лук-шкЕ
[X]-ILL
no-case
клат
клат
клат
storage
no
кӧргым
кӧргы-м
кӧргӧ-м
inside-ACC
ad/no-case
сургалтарен,
сургалтар-ен-Ø
сургалтаре-ен-Ø
shake-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сургалтарен,
сургалтар-ен
сургалтаре-ен
shake-CVB
vb2-adv
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-199


Чачи омсашке тӧршталтыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
омсашке
омса-шке
омса-шкЕ
door-ILL
no-case
тӧршталтыш.
тӧршталты-ш-Ø
тӧршталте-ш-Ø
jump-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-200


Омсам почын, шеҥгекыже ончале: Макар тарваныде кия.

Омсам
Омса-м
омса-м
door-ACC
no-case
Омсам
Омса-м
омса-ем
door-1SG
no-poss
Омсам
Омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Омсам
Омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Омсам
Омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
почын,
почын
почын
agape
av
почын,
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын,
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын,
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
шеҥгекыже
шеҥгекы-же
шеҥгеке-жЕ
back-3SG
av/po-poss
ончале:
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Макар
Макар
Макар
Makar
na
тарваныде
тарваныде
тарваныде
without.moving
av
тарваныде
тарваны-де
тарване-де
move-CVB.NEG
vb2-adv
кия.
ки[й]-[а]
кие-а
lie-3SG
vb2-pers



1-3-9-201


Чачи чакрак миен ончале: Макарын вуй гычше вӱр йога.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
чакрак
чакрак
чакрак
closer
av
чакрак
чак-рак
чак-рак
close-COMP
ad/av/no-deg
чакрак
чак-рак
чак-рак
barely-COMP
av-deg
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
ончале:
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Макарын
Макарын
Макарын
Makaryn
na
вуй
вуй
вуй
head
no
гычше
гыч-ше
гыч-жЕ
from-3SG
po-poss
вӱр
вӱр
вӱр
blood
no
йога.
йог-а
його-а
flow-3SG
vb2-pers



1-3-9-202


Макар вуйвичкыжше дене шондык шӧреш пернен.

Макар
Макар
Макар
Makar
na
вуйвичкыжше
вуйвичкыж-ше
вуйвичкыж-жЕ
temple-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
шондык
шондык
шондык
chest
no
шӧреш
шӧр-еш
шӧр-еш
milk-LAT
no-case
шӧреш
шӧр-еш
шӧр-еш
edge-LAT
no-case
пернен.
перн-ен-Ø
перне-ен-Ø
strike.against-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пернен.
перн-ен
перне-ен
strike.against-CVB
vb2-adv



1-3-9-203


Чачин ӧрт лектын кайыш: тудо Макарым пуштын!..

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
ӧрт
ӧрт
ӧрт
spirit
no
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
кайыш:
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш:
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
Макарым
Макарым
Макарым
Makarym
na
пуштын!..
пушты-н
пушто-н
oat.flour-GEN
no-case
пуштын!..
пушты-н
пушто-н
stomach-GEN
no-case
пуштын!..
пушт-ын-Ø
пушт-н-Ø
kill-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пуштын!..
пушт-ын
пушт-н
kill-CVB
vb1-adv
пуштын!..
пу-шт-ын
пу-шт-н
wood-3PL-GEN
no-poss-case



1-3-9-204


Чачи кашта гыч вӱргенчык шовычшым солалтыш, клат ончыко лекте.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
кашта
кашта
кашта
crossbeam
no
гыч
гыч
гыч
from
po
вӱргенчык
вӱргенчык
вӱргенчык
bridal.veil
no
шовычшым
шовыч-шы-м
шовыч-жЕ-м
kerchief-3SG-ACC
no-poss-case
солалтыш,
солалтыш
солалтыш
swing
no
солалтыш,
солалты-ш-Ø
солалте-ш-Ø
wave-PST1-3SG
vb2-tense-pers
клат
клат
клат
storage
no
ончыко
ончыко
ончыко
forward
av/po
лекте.
лект-е
лект-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-205


Кудвечыште еҥ иктат ок кой, туге гынат, Чачи кудвечыш ыш воло.

Кудвечыште
Кудвечыште
Кудвечыште
Kudvechyshte
na
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
иктат
иктат
иктат
anybody
nm/pr
иктат
икт-ат
икте-ат
one-and
nm/pr-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кой,
кой-Ø
кой-Ø
be.visible-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кой,
кой-Ø
кой-Ø
be.visible-CNG
vb1-conn
кой,
кой-Ø
кой-Ø
be.visible-CVB
vb1-adv
туге
туге
туге
so
av/pa
туге
ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
туге
ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
туге
ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
кудвечыш
***
***
***
***
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
воло.
воло-Ø
воло-Ø
descend-IMP.2SG
vb2-mood.pers
воло.
воло-Ø
воло-Ø
descend-CNG
vb2-conn



1-3-9-206


Клат ончыч сарайыш, вӱта ӱмбаке кайыш, вӱта ӱмбачын каен, кылта пуртымо омсашке шуо.

Клат
Клат
клат
storage
no
ончыч
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
сарайыш,
сарай-ыш
сарай-ш
shed-ILL
no-case
вӱта
вӱта
вӱта
shed
no
ӱмбаке
ӱмбаке
ӱмбаке
the.top
av/po
кайыш,
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш,
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers
вӱта
вӱта
вӱта
shed
no
ӱмбачын
ӱмбачын
ӱмбачын
from.above
av/po
каен,
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен,
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
кылта
кылта
кылта
sheaf
no
пуртымо
пуртымо
пуртымо
adoptive
ad
пуртымо
пурты-мо
пурто-мЕ
bring.in-PTCP.PASS
vb2-ad
омсашке
омса-шке
омса-шкЕ
door-ILL
no-case
шуо.
шу-о
шу-Е
reach-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо.
шу-о
шу-Е
ferment-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо.
шу-о
шу-Е
whittle-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-207


Омса пробой гыч пашкарым луктын, омсам почо, идым-печыш лекте.

Омса
Омса
омса
door
no
пробой
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
пашкарым
пашкар-ым
пашкар-м
stick-ACC
no-case
луктын,
лукт-ын-Ø
лукт-н-Ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
луктын,
лукт-ын
лукт-н
lead.out-CVB
vb1-adv
омсам
омса-м
омса-м
door-ACC
no-case
омсам
омса-м
омса-ем
door-1SG
no-poss
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
почо,
поч-о
поч-Е
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers
идым-печыш
идым-печы-ш
идымпече-ш
threshing.floorfence-ILL
nono-case
идым-печыш
идым-печы-ш
идымпече-ш
threshing.flooroutrunner-ILL
nono-case
идым-печыш
идым-печы-ш-Ø
идымпече-ш-Ø
threshing.floorfence.in-PST1-3SG
novb2-tense-pers
лекте.
лект-е
лект-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-208


Каван-влак кокла гыч куржын, пасушко, уржа лоҥгашке, пурен кайыш.

Каван-влак
Каван-влак
каван-влак
stack-PL
no-num
Каван-влак
Кава-н-влак
кава-ан-влак
sky-with-PL
no-deriv.ad-num
Каван-влак
Кава-н-влак
кава-ан-влак
lower.abdomen-with-PL
no-deriv.ad-num
Каван-влак
Кава-н-влак
кава-ан-влак
weight-with-PL
no-deriv.ad-num
Каван-влак
Кава-н-влак
кава-н-влак
sky-GEN-PL
no-case-num
Каван-влак
Кава-н-влак
кава-н-влак
lower.abdomen-GEN-PL
no-case-num
Каван-влак
Кава-н-влак
кава-н-влак
weight-GEN-PL
no-case-num
кокла
кокла
кокла
distance
ad/no
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-COMP
no-case
кокла
кок-ла
кок-ла
two-COMP
nm-case
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-PL
no-num
кокла
кок-ла
кок-ла
two-PL
nm-num
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-STR
no-enc
кокла
кок-ла
кок-ла
two-STR
nm-enc
гыч
гыч
гыч
from
po
куржын,
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын,
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv
пасушко,
пасу-шко
пасу-шкЕ
field-ILL
no-case
уржа
уржа
уржа
rye
no
лоҥгашке,
лоҥгашке
лоҥгашке
into
po
лоҥгашке,
лоҥга-шке
лоҥга-шкЕ
thicket-ILL
no-case
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



1-3-9-209


Уржа лоҥга гыч вигак Элнет корнышко лекте.

Уржа
Уржа
уржа
rye
no
лоҥга
лоҥга
лоҥга
thicket
no
гыч
гыч
гыч
from
po
вигак
вигак
вигак
immediately
av
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
корнышко
корны-шко
корно-шкЕ
road-ILL
no-case
лекте.
лект-е
лект-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers



1-3-9-210


Элнет корно дене, нойымешкыже, шеҥгек ончен-ончен куржо...

Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
корно
корно
корно
road
no
дене,
дене
дене
with
po
нойымешкыже,
но[й]-мешкы-же
нойо-мешке-жЕ
become.tired-CVB.FUT-3SG
vb2-adv-poss
шеҥгек
шеҥгек
шеҥгек
back
av/po
ончен-ончен
онч-ен-Ø-онч-ен-Ø
ончо-ен-Øончо-ен-Ø
look-PST2-3SGlook-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
ончен-ончен
онч-ен-Ø-онч-ен
ончо-ен-Øончо-ен
look-PST2-3SGlook-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
ончен-ончен
онч-ен-онч-ен-Ø
ончо-енончо-ен-Ø
look-CVBlook-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
ончен-ончен
онч-ен-онч-ен
ончо-енончо-ен
look-CVBlook-CVB
vb2-advvb2-adv
куржо...
курж-о
курж-Е
run-PST1.3SG
vb1-tense.pers



The Mari Web Project is primarily based at the Department of Finno-Ugric Studies at the University of Vienna. The second stage of the project is being funded by the Kone Foundation: The Mari Web Project: Phase 2. Some of our work is carried out at the Institute of Finno-Ugric and Uralic Studies at the Ludwig Maximilian University of Munich.
Last update: 10 August 2023