Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Main page » Corpus Tool » Элнет » 2-1-2

Corpus Tool Demo - Элнет - 2-1-2

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

Чужган Элександр ден Яшай Элнет воктен корнывож еда кудалышт пытарышт, кажне вашлийме еҥ деч йодыштыч, янда заводышкат пурен лектыч, Нужа суас дечат йодышт нальыч — Чачи нигуштат уке: «Ала юмыш, ала мландыш пурен каен».
Яшайын ушышкыжо тӱрлӧ пура: «Ойгыж дене, лӱдмыж дене Чачи ала шкенжым иктаж-мом ыштен?..» — шона.
Яшайын могыржылан йӱштын чучеш, ӱдыржым ӧкымлен марлан пуымыжлан ынде шкежат пеш ӧкына.
Ойган ӱдыр тӱрлымат ыштен кертеш...
Ожно Яшайлан куваваже тыгай йомакым ойлен ыле: «Аркамбалне ик колызо илен.
Тудо телыже, кеҥежше Элнетыште колым кучен илен улмаш.
Икана тудо, мурдам шындылын коштшыжла, вараш кодын.
Йӱд ятыр лийын.
Кеҥежым йӱдшат кужу огыл.
Йырваш пеш тымык.
Тулым олтыдеак, марий ик ломбо тӱҥеш малаш возын.
Тудо нералтен колтен ала шуктен, ала уке — сӱанмарий лӱшкымӧ шокташ тӱҥалеш.
Изиш лиеш — Элнет курык гыч пеш тале сӱан вола...
Квитка кӧргыштӧ пеш йытыра ӱдыр шинча.
Сӱанмарий пеш чот мура, марий мурыжымат мурен мошта...
Сӱанмарий Элнет кӱвареш ала-молан шогалеш.
Ӱдыр квитка гыч вола, сӱанмарий мурымым сеҥен, муралтен колта:
Мардеж-южшо пуалеш,
Пушеҥге лышташым тарвата,
Элнет вӱдшӧ йогалеш,
Лыкын-лукын йогалеш.
Лукшо еда — ош пеледыш,
Пелед шуде лывыжген.
Мыйын изи ӱмыремже
Илен шуде кӱрылтеш...
Ӱдыр тыге муралта да вигак Элнетышке тӧршта.
Умбалне чодыра оролын агытанже пелйӱдлан муралтен колта, Сӱанмарий тунамак йомеш...»
Куваваже Яшайлан тыге ешарен ойлен: «Ожно ик Шайра марий ӱдырым ӧкымешак Элнет вес вел Тумертӱрыш марлан пуэн.
Ӱдыржӧ сӱан орваш Элнетыш шумеш шинчын миен да вара вигак Элнет агурыш тӧрштен.
Тудо ӱдыр вӱдыштӧ илыше вӱдӱдыр лийын, манеш, кажне ийын, шке сӱан кечынже, йӱдым вӱд гыч лектын, ты мурым мура, манеш...»
«Чачиэмат туге ок лий гын, йӧра», — шона Яшай.
Чужган Элександр ден Яшай кас велеш иже Лопнурыш миен шуыч.
Капкам почын, кудвечыш пурышт веле — Чужган кува ала-кушеч лектын шуо, Яшайым шудалаш тӱҥале:
— Чара коля-влак!
Чара коля-влак!..
Тегыт шӱргӧ, тегыт шӱргӧ!
Мо намысет дене мемнан деке толын пуренат?!
Ӱдыретын мыскылен кодымыжо ок сите, адак тыйже толын шогалынат-ыс!
Кай, кай тышеч: тӱсетым ончалмем ок шу!..
Ойлаш огыл, ӱдыретым пеш мотор туныктен колтенат: марийжым шӱкал шуэн, сусыртен коден, таҥже дек куржын!
Ой, юмо, юмо, тыгай яжарым ӱмырыштемат колын омыл...
— Тулаче, тый ончыч колышт, вара вурсет гынат лиеш.
Мый ӱдырем айда-лийже коштыктен омыл, мыйын ӱдырем туге ок кошт — мый весе деч лӱдынам: ала шкенжым иктажым ыштен, шонем.
— Пытыже, пытыже!
— чаргыжеш Чужган кува.
— Тыйын ӱдыретым юмо тӱкен, мланде налже!
Тыгай мутым колмекше, Яшай, моло годым ӱҥышӧ гынат, тиде ганалан ыш чыте, пеш чот когаргыш, шижде кычкырал колтыш:
— Мыйын ӱдырем мый дечем нигунамат шылын коштын огыл!
Мый тудым суртем гыч, еҥ шот денак орваш шынден, эргычлан пуэн колтышым.
Мыйын нимогай титакемат уке.
Тендан деч шешкыда шылын куржын гын, те шке титакан улыда!
— Шешкына?!.
Тыйын ӱдырет мемнан шешке огыл.
Конден пуртышт, да тунамак чонешем ыш пиж.
Тудым мый нигунамат суртышкем конден ом пурто!
— Тугеже, мо пого-пургыжо уло, мӧҥгеш пуэн колтыза.
Мыланем шке ӱдырем уто огыл.
Але марте Чужган кугыза, ватыжын ияланымыжым колыштын, шып гына шогыш, Яшайын пытартыш мутшым колын, коклаш пурыш:
— Мый тыланет нимогай погымат мӧҥгеш ом пу.
Мый але тыйын ӱмбачет кычалаш тӱҥалам: ӱдыретын шарга-варгаже мемнан роскот ыштымым сулен ок керт.
Тиде мутшо Яшайым утларак сырыктыш:
— Ӱдыремжым куш чыкен улыда?
Мыланем ӱдырем пуыза!
Чужган кува адакат чотрак чаргыжаш тӱҥале:
— Тыйын ӱдырет гай яжарже тӱняште уке!
Тугай намысдыме яжарым кычал коштмаш уке!
Ӱдыретым, айда, шкак кычал!..
Элнет вес вел калык гыч порыжо иктат уке!
Умбакыже Яшай ыш колышт, кидшым лупшалын, Чужган сурт гыч лектын кайыш, изи йолгорно дене Кудашнурышко — Левентей кугыза дек ошкыльо… * * *
Тыгай паша лиймылан Левентей кугыза ден куваже пеш чот ӧрыныт.
— Кузе тыге лийын каен, Чачи пеш ушан икшыве ыль-ыс?
— манеш Левентей кугыза.
— Лияш шукышто огыл, — ойгыра Левентей кува.
— Уна Сакарнат мо лийын каен...
Эй, юмо, юмо, могай туткарлан тудо ваш миен...
«Сакарым стражник-влак кучен каеныт» манмым колмекше, Левентей кугыза первыйже тыге шонен: «Сакар Элнет воктен пӱчым лӱен да, стрелок-влак кученыт...
Ну, Сакар чытамсыр еҥ, стрелок деч лӱдын куржын огыл».
Вара увер вес семын шоктыш, Левентей кугызат чотрак колянаш тӱҥале...
Ынде Яшай раш умылтарыш.
Левентей кугыза Яшай дене пырля эрак Аркамбаке земский начальник дек каяш ойым ыштышт, куважлан ош тувыр-йолашым ямдылаш шӱдыш...
Эрлашыжым эрдене, тӱл кояш тӱҥалме годымак, Яшай ден Левентей кугыза, пече гоч вончен, Элнет корныш лектын, чодырашке пурен кайышт.
Аркамбаке калыкын, пасушко лектын, тӱредаш тӱҥалмыж деч ончычак миен шуыч.
Пӧртыш пурымышт годым Яшай вате тӱредаш каяш сорлам пӱтырен шога ыле.
Левентей кугыза ден Яшайын коктын толын пурымыштым ужын, Яшай вате кидшыге, йолжыге чытыраш тӱҥале...
— Чачи толын огыл?
— йодо Яшай.
— Те ыжда му мо?
— Яшай ватын йӱкшӧ пыкше шоктыш.
Яшай, нимом пелештыде, олымбаке волен шинче.
Яшай ватын кидше гыч сорла камвозо, кӱвареш пернен, чылдыр-чолдыр муралтыш.
Япуш ачажым ончале, аважым ончале, шыпак миен, кӱвар ӱмбач сорлам поген нале, омсадӱр олымбак намиен пыштыш.
Левентей кугыза нимоланат ӧрын: ни лектын каяш, ни шинчаш...
Изиш тыге шып шогымеке, Левентей кугыза пелештыш:
— Мый земский начальник дек миен толам.
Яшай ден ватыже нимомат ышт пелеште.
Левентей кугызан, лектын каяш тарванен, омса кылым кучымыж годым Япуш каласыш:
— Земский начальник ӱдыржӧ дене коктын Озаҥышке кудальыч.
Выльып кугыза пар имне дене наҥгайыш...
Левентей кугыза, вуйжым сакен, омсадӱр олымбалан шинче.
Пӧртыштӧ кум кугу еҥ ден ик икшыве нимом пелештыде шинчат.
Кажныжын вуйыштыжо шке семынже шонымаш пӧрдеш.
«Могай пиалдыме мый шочынам, — шона Левентей кугыза, — шке шочшем-влак изинекак колен пытышт...
Сакарым эргылыкеш пурташ шонышым, тудымат стражник-влак эпере кучен каеныт...»
«Кӧлан Чачиэм осалым ыштен?
Молан тудым тыге пужгален колтеныт?» — шона Яшай вате.
«Мый шкак титакан улам, — шона Яшай, — поянлан куанен, ӱдырем Чужган Макарлан пуаш тӧчышым...»
«Ачай ден авай ала-молан туге акайым виеш марлан пуэн колтышт?
Ынде шкак ойгырат.
Акайже ынде ала-кушко йомын...»
Яшай кынел шогале, йӱкын пелештыш:
— Тыге шинчен ок йӧрӧ, становой дек каен, явитлаш возеш.
Тушто мемнан ӱдырна верч коляныше уке.
«Таҥже дек куржын» манын веле мыскылат...
Омса почылто, пӧртышкӧ Чачи пурен шогале.
Чыланат, шинчаштлан ӱшаныде, Чачим ончат.
Колышо, ылыжын, шӱгар гыч мӧҥгеш толеш гын, Яшай ден ватыже тыге огыт ӧр ыле дыр, кузе Чачи толын пурымылан ӧрыныт.
Япуш гына шуко ӧрын ыш шого, тӧршталтен, куржын миен, вигак акажын шӱйышкыжӧ кержалте:
— Акай, акай!
Кушеч толынат?
Яшай ватат чытен ыш керт — ӱдыржым миен ӧндале:
— Ӱдырем, ӱдырем!
Мо лийынат?
Чачи ачажым онча.
Ачаже могай уверым конден гын?
Ынде тудо мом каласа гын?
Тудо Чачим умыла гын, уке гын?..
— Ачай, мыйым тышак кеч пушт, мый Чужган Макар дек тегак ом кай!
Умбакыже Яшаят чытен ыш керт, ӱдыржым ончен, шортын колтыш, шинчавӱдшым ӱштын каласыш:
— Ит ойгыро, ӱдырем.
Юмо тыйым осал деч утарен.
Мый тыйым тудо суртышко нигунамат ом колто.
Чужган кува айдеме огыл улмаш.
Ӱдыржӧ ден ватыжлан Яшай Чужган кува нерген чыла ойлыш.
— Чужган кува деч осалже кум волостьыштат уке, — ешарыш Левентей кугыза.
— Ну, тый, ӱдырем, осал кид гыч утлышыч, ынде Сакарым кузе утараш гын?
«Сакар» манме мутым колмекше, Чачин шӱргыжлан шокшын чучо...
Чачи, нимом пелештыде, тӱгӧ лектын кайыш...


Admin login:

[Search]

2-1-2-1


Чужган Элександр ден Яшай Элнет воктен корнывож еда кудалышт пытарышт, кажне вашлийме еҥ деч йодыштыч, янда заводышкат пурен лектыч, Нужа суас дечат йодышт нальыч — Чачи нигуштат уке: «Ала юмыш, ала мландыш пурен каен».

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
Элександр
Элександр
Элександр
Eleksandr
na
ден
ден
ден
and
co
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
корнывож
корнывож
корнывож
intersection
no
еда
еда
еда
each
po
кудалышт
кудалышт-Ø
кудалышт-Ø
run.around-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кудалышт
кудал-ышт
кудал-шт
run-IMP.3PL
vb1-mood.pers
кудалышт
кудалышт-Ø
кудалышт-Ø
run.around-CNG
vb1-conn
кудалышт
кудалышт-Ø
кудалышт-Ø
run.around-CVB
vb1-adv
пытарышт,
пытары-шт
пытаре-шт
finish-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пытарышт,
пытары-ш-т
пытаре-ш-т
finish-PST1-3PL
vb2-tense-pers
кажне
кажне
кажне
each
pr
вашлийме
вашлийме
вашлийме
meeting
ad
вашлийме
вашлий-ме
вашлий-мЕ
meet-PTCP.PASS
vb1-ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
деч
деч
деч
from
po
йодыштыч,
йодышт-ыч
йодышт-ыч
ask-PST1.2SG
vb1-tense.pers
йодыштыч,
йодышт-ыч
йодышт-ыч
ask-PST1.3PL
vb1-tense.pers
янда
янда
янда
glass
no
заводышкат
завод-ышк-ат
завод-шкЕ-ат
factory-ILL-and
no-case-enc
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
лектыч,
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.2SG
vb1-tense.pers
лектыч,
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.3PL
vb1-tense.pers
Нужа
Нуж-а
нужо-а
wash.clothes-3SG
vb2-pers
суас
суас
суас
Tatar
no
дечат
деч-ат
деч-ат
from-and
po-enc
йодышт
йод-ышт
йод-шт
iodine-3PL
no-poss
йодышт
йодышт-Ø
йодышт-Ø
ask-IMP.2SG
vb1-mood.pers
йодышт
йод-ышт
йод-шт
ask-IMP.3PL
vb1-mood.pers
йодышт
йодышт-Ø
йодышт-Ø
ask-CNG
vb1-conn
йодышт
йодышт-Ø
йодышт-Ø
ask-CVB
vb1-adv
нальыч —
нал-ьыч
нал-ыч
take-PST1.2SG
vb1-tense.pers
нальыч —
нал-ьыч
нал-ыч
take-PST1.3PL
vb1-tense.pers
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
нигуштат
н'игушт-ат
н'игушто-ат
nowhere-and
av/pr-enc
нигуштат
н'игуш-т-ат
н'игуш-штЕ-ат
nowhere-INE-and
av/pr-case-enc
уке:
уке
уке
no
ad/no/pa
«Ала
Ала
ала
maybe
co/pa
«Ала
Ала
ала
pitch
no
«Ала
А-ла
а-ла
and-STR
co-enc
«Ала
А-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
«Ала
А-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
«Ала
Ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
юмыш,
юм-ыш
юм-ш
horsehair.worm-ILL
no-case
юмыш,
юмы-ш
юмо-ш
god-ILL
in/no-case
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
мландыш
мланды-ш
мланде-ш
land-ILL
no-case
мландыш
мланды-ш
мланде-ш
Earth-ILL
pn-case
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
каен».
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен».
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv



2-1-2-2


Яшайын ушышкыжо тӱрлӧ пура: «Ойгыж дене, лӱдмыж дене Чачи ала шкенжым иктаж-мом ыштен?..» — шона.

Яшайын
Яшайын
Яшайын
Yashayyn
na
ушышкыжо
уш-ышкы-жо
уш-шкЕ-жЕ
mind-ILL-3SG
no-case-poss
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
пура:
пура
пура
home-made.kvass
no
пура:
пура
пура
framework
no
пура:
пур-а
пуро-а
go.in-3SG
vb2-pers
«Ойгыж
Ойгы-ж
ойго-жЕ
grief-3SG
no-poss
дене,
дене
дене
with
po
лӱдмыж
лӱдмы-ж
лӱдмӧ-жЕ
shy-3SG
ad-poss
лӱдмыж
лӱд-мы-ж
лӱд-мЕ-жЕ
be.afraid.of-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
дене
дене
дене
with
po
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
шкенжым
шкен-жы-м
шке-жЕ-м
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
шкенжым
шкен-жы-м
шкен-жЕ-м
private-3SG-ACC
ad-poss-case
шкенжым
шке-н-жы-м
шке-н-жЕ-м
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
иктаж-мом
иктаж-мо-м
иктаж-мо-м
anything-ACC
ad/pr-case
ыштен?..» —
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен?..» —
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
шона.
шон-а
шоно-а
think-3SG
vb2-pers



2-1-2-3


Яшайын могыржылан йӱштын чучеш, ӱдыржым ӧкымлен марлан пуымыжлан ынде шкежат пеш ӧкына.

Яшайын
Яшайын
Яшайын
Yashayyn
na
могыржылан
могыр-жы-лан
могыр-жЕ-лан
body-3SG-DAT
no-poss-case
могыржылан
могыр-жы-ла-н
могыр-жЕ-ла-н
body-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
йӱштын
йӱштын
йӱштын
coldly
av
йӱштын
йӱшты-н
йӱштӧ-н
cold-GEN
ad/no-case
чучеш,
чуч-еш
чуч-еш
seem-3SG
vb1-pers
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
ӧкымлен
ӧкымл-ен-Ø
ӧкымлӧ-ен-Ø
force-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ӧкымлен
ӧкымл-ен
ӧкымлӧ-ен
force-CVB
vb2-adv
марлан
марлан
марлан
marrying
av
марлан
марла-н
марла-ан
Mari-with
ad/av-deriv.ad
марлан
марла-н
марла-н
Mari-GEN
ad/av-case
пуымыжлан
пуымы-ж-лан
пуымо-жЕ-лан
given-3SG-DAT
ad-poss-case
пуымыжлан
пуымы-ж-ла-н
пуымо-жЕ-ла-н
given-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
пуымыжлан
пуы-мы-ж-лан
пуо-мЕ-жЕ-лан
give-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
пуымыжлан
пуы-мы-ж-лан
пуо-мЕ-жЕ-лан
blow-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
пуымыжлан
пуы-мы-ж-ла-н
пуо-мЕ-жЕ-ла-н
give-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
пуымыжлан
пуы-мы-ж-ла-н
пуо-мЕ-жЕ-ла-н
blow-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
шкежат
шке-ж-ат
шке-жЕ-ат
REFL-3SG-and
pr-poss-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
ӧкына.
ӧкын-а
ӧкынӧ-а
repent-3SG
vb2-pers



2-1-2-4


Ойган ӱдыр тӱрлымат ыштен кертеш...

Ойган
Ойган
ойган
sad
ad/av
Ойган
Ойг-ан
ойго-ан
grief-with
no-deriv.ad
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
тӱрлымат
тӱрлым-ат
тӱрлымӧ-ат
embroidery-and
ad-enc
тӱрлымат
тӱрлы-м-ат
тӱрлӧ-м-ат
different-ACC-and
ad/no/po-case-enc
тӱрлымат
тӱрлы-м-ат
тӱрлӧ-мЕ-ат
embroider-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
кертеш...
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш...
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers



2-1-2-5


Ожно Яшайлан куваваже тыгай йомакым ойлен ыле: «Аркамбалне ик колызо илен.

Ожно
Ожно
ожно
once
av/po
Яшайлан
Яшайлан
Яшайлан
Yashaylan
na
куваваже
кувава-же
кувава-жЕ
grandmother-3SG
no-poss
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
йомакым
йомак-ым
йомак-м
tale-ACC
no-case
ойлен
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
ыле:
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
«Аркамбалне
Аркамбалне
аркамбалне
on.the.hill
av
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
колызо
колызо
колызо
fisher
no
илен.
ил'е-н
ил'е-н
damp-GEN
ad-case
илен.
ил-ен-Ø
иле-ен-Ø
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
илен.
ил-ен
иле-ен
live-CVB
vb2-adv



2-1-2-6


Тудо телыже, кеҥежше Элнетыште колым кучен илен улмаш.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
телыже,
телы-же
теле-жЕ
winter-3SG
no-poss
кеҥежше
кеҥеж-ше
кеҥеж-жЕ
summer-3SG
no-poss
Элнетыште
Элнет-ыште
Элнет-штЕ
Ilet-INE
pn-case
колым
кол-ым
кол-м
fish-ACC
no-case
колым
кол-ым
кол-м
Pisces-ACC
no-case
колым
колы-м
коло-м
twenty-ACC
nm-case
кучен
куч-ен-Ø
кучо-ен-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
илен
ил'е-н
ил'е-н
damp-GEN
ad-case
илен
ил-ен-Ø
иле-ен-Ø
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
илен
ил-ен
иле-ен
live-CVB
vb2-adv
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-1-2-7


Икана тудо, мурдам шындылын коштшыжла, вараш кодын.

Икана
Икана
икана
once
av
тудо,
тудо
тудо
3SG
pr
мурдам
мурда-м
мурда-м
fish.trap-ACC
no-case
мурдам
мурда-м
мурда-ем
fish.trap-1SG
no-poss
мурдам
мурда-м-Ø
мурда-ем-Ø
fish.trap-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мурдам
мурда-м-Ø
мурда-ем-Ø
fish.trap-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мурдам
мурда-м-Ø
мурда-ем-Ø
fish.trap-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шындылын
шындыл-ын-Ø
шындыл-н-Ø
put-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шындылын
шындыл-ын
шындыл-н
put-CVB
vb1-adv
коштшыжла,
кошт-шыжла
кошт-шыжла
go-CVB.SIM.3SG
vb1-adv.pers
коштшыжла,
коштшы-ж-ла
коштшо-жЕ-ла
passerby-3SG-COMP
ad/no-poss-case
коштшыжла,
коштшы-ж-ла
коштшо-жЕ-ла
passerby-3SG-PL
ad/no-poss-num
коштшыжла,
коштшы-ж-ла
коштшо-жЕ-ла
passerby-3SG-STR
ad/no-poss-enc
коштшыжла,
кошт-шы-ж-ла
кошт-шЕ-жЕ-ла
go-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb1-ad-poss-case
коштшыжла,
кошт-шы-ж-ла
кошт-шЕ-жЕ-ла
go-PTCP.ACT-3SG-PL
vb1-ad-poss-num
коштшыжла,
кошт-шы-ж-ла
кошт-шЕ-жЕ-ла
go-PTCP.ACT-3SG-STR
vb1-ad-poss-enc
вараш
вараш
вараш
hawk
no
вараш
вараш
вараш
late
av
вараш
вара-ш
вара-ш
pole-ILL
no-case
вараш
вара-ш
вара-еш
pole-LAT
no-case
вараш
вар-аш
варе-аш
mix-INF
vb2-inf
кодын.
кодын
кодын
with.delay
av
кодын.
код-ын
код-н
code-GEN
no-case
кодын.
код-ын-Ø
код-н-Ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кодын.
код-ын
код-н
stay-CVB
vb1-adv



2-1-2-8


Йӱд ятыр лийын.

Йӱд
Йӱд
йӱд
night
no
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
лийын.
лийын
лийын
as.a
po
лийын.
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын.
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv



2-1-2-9


Кеҥежым йӱдшат кужу огыл.

Кеҥежым
Кеҥежым
кеҥежым
in.the.summer
av
Кеҥежым
Кеҥеж-ым
кеҥеж-м
summer-ACC
no-case
йӱдшат
йӱд-ш-ат
йӱд-жЕ-ат
night-3SG-and
no-poss-enc
кужу
кужу
кужу
long
ad
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-10


Йырваш пеш тымык.

Йырваш
Йырваш
йырваш
around
av
пеш
пеш
пеш
very
av
тымык.
тымык
тымык
quiet
ad/no



2-1-2-11


Тулым олтыдеак, марий ик ломбо тӱҥеш малаш возын.

Тулым
Тул-ым
тул-м
fire-ACC
ad/no-case
Тулым
Тулы-м
туло-м
watermill-ACC
no-case
Тулым
Тулы-м
туло-м
stormy-ACC
ad-case
олтыдеак,
олты-де-ак
олто-де-ак
light-CVB.NEG-STR
vb2-adv-enc
марий
марий
марий
Mari
no
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
ломбо
ломбо
ломбо
bird.cherry.tree
no
тӱҥеш
тӱҥ-еш
тӱҥ-еш
foundation-LAT
ad/no-case
тӱҥеш
тӱҥ-еш
тӱҥ-еш
freeze-3SG
vb1-pers
малаш
мал-аш
мале-аш
sleep-INF
vb2-inf
возын.
воз-ын
воз-н
cart-GEN
no-case
возын.
воз-ын-Ø
воз-н-Ø
lie.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
возын.
воз-ын
воз-н
lie.down-CVB
vb1-adv



2-1-2-12


Тудо нералтен колтен ала шуктен, ала уке — сӱанмарий лӱшкымӧ шокташ тӱҥалеш.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
нералтен
нералт-ен-Ø
нералте-ен-Ø
have.a.nap-PST2-3SG
vb2-tense-pers
нералтен
нералт-ен
нералте-ен
have.a.nap-CVB
vb2-adv
колтен
колт-ен-Ø
колто-ен-Ø
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
шуктен,
шукт-ен-Ø
шукто-ен-Ø
succeed.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шуктен,
шукт-ен
шукто-ен
succeed.in-CVB
vb2-adv
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
reach-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
ferment-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
whittle-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
reach-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
ferment-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
whittle-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
уке —
уке
уке
no
ad/no/pa
сӱанмарий
сӱанмарий
сӱанмарий
wedding.guest
no
лӱшкымӧ
лӱшкымӧ
лӱшкымӧ
noisy
ad
лӱшкымӧ
лӱшкы-мӧ
лӱшкӧ-мЕ
make.noise-PTCP.PASS
vb2-ad
шокташ
шокт-аш
шокт-аш
sift-INF
vb1-inf
шокташ
шокт-аш
шокто-аш
be.heard-INF
vb2-inf
тӱҥалеш.
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers



2-1-2-13


Изиш лиеш — Элнет курык гыч пеш тале сӱан вола...

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
лиеш —
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш —
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
курык
курык
курык
mountain
no
гыч
гыч
гыч
from
po
пеш
пеш
пеш
very
av
тале
тале
тале
bold
ad
тале
тал'е
тал'е
glade
no
сӱан
сӱан
сӱан
wedding
no
вола...
вол-а
воло-а
descend-3SG
vb2-pers



2-1-2-14


Квитка кӧргыштӧ пеш йытыра ӱдыр шинча.

Квитка
Квитка
Квитка
Kvitka
na
кӧргыштӧ
кӧргыштӧ
кӧргыштӧ
inside
av/po
кӧргыштӧ
кӧргы-штӧ
кӧргӧ-штЕ
inside-INE
ad/no-case
пеш
пеш
пеш
very
av
йытыра
йытыра
йытыра
beautiful
ad
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



2-1-2-15


Сӱанмарий пеш чот мура, марий мурыжымат мурен мошта...

Сӱанмарий
Сӱанмарий
сӱанмарий
wedding.guest
no
пеш
пеш
пеш
very
av
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
мура,
мур-а
муро-а
sing-3SG
vb2-pers
марий
марий
марий
Mari
no
мурыжымат
муры-жы-м-ат
муро-жЕ-м-ат
song-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
мурен
мур-ен-Ø
муро-ен-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мурен
мур-ен
муро-ен
sing-CVB
vb2-adv
мошта...
мошт-а
мошто-а
be.able.to-3SG
vb2-pers
мошта...
мошт-а
мошто-а
become.tired-3SG
vb2-pers



2-1-2-16


Сӱанмарий Элнет кӱвареш ала-молан шогалеш.

Сӱанмарий
Сӱанмарий
сӱанмарий
wedding.guest
no
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
кӱвареш
кӱвар-еш
кӱвар-еш
floor-LAT
no-case
ала-молан
ала-молан
ала-молан
for.some.reason
av/pr
ала-молан
ала-мо-лан
ала-мо-лан
something-DAT
pa/pr-case
ала-молан
ала-мо-ла-н
ала-мо-ла-н
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
шогалеш.
шогал-еш
шогал-еш
stand.up-3SG
vb1-pers



2-1-2-17


Ӱдыр квитка гыч вола, сӱанмарий мурымым сеҥен, муралтен колта:

Ӱдыр
Ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
Ӱдыр
Ӱдыр
Ӱдыр
Virgo
no
квитка
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
вола,
вол-а
воло-а
descend-3SG
vb2-pers
сӱанмарий
сӱанмарий
сӱанмарий
wedding.guest
no
мурымым
муры-мы-м
муро-мЕ-м
sing-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
сеҥен,
сеҥен
сеҥен
by.force
av
сеҥен,
сеҥ-ен-Ø
сеҥе-ен-Ø
defeat-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сеҥен,
сеҥ-ен
сеҥе-ен
defeat-CVB
vb2-adv
муралтен
муралт-ен-Ø
муралте-ен-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
муралтен
муралт-ен
муралте-ен
sing-CVB
vb2-adv
колта:
колт-а
колто-а
send-3SG
vb2-pers



2-1-2-18


Мардеж-южшо пуалеш,

Мардеж-южшо
Мардеж-юж-шо
мардежюж-жЕ
windair-3SG
nono-poss
Мардеж-южшо
Мардеж-ю-ж-шо
мардежю-жЕ-жЕ
windmagic-3SG-3SG
nono-poss-poss
Мардеж-южшо
Мардеж-ю-ж-шо
мардежю-жЕ-жЕ
windcool-3SG-3SG
nono-poss-poss
пуалеш,
пуал-еш
пуал-еш
blow-3SG
vb1-pers
пуалеш,
пуал-еш
пуал-еш
swell-3SG
vb1-pers



2-1-2-19


Пушеҥге лышташым тарвата,

Пушеҥге
Пушеҥге
пушеҥге
tree
no
лышташым
лышташ-ым
лышташ-м
leaf-ACC
no-case
тарвата,
тарват-а
тарвате-а
move-3SG
vb2-pers



2-1-2-20


Элнет вӱдшӧ йогалеш,

Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
вӱдшӧ
вӱд-шӧ
вӱд-жЕ
water-3SG
no-poss
йогалеш,
йогал-еш
йогал-еш
flow-3SG
vb1-pers



2-1-2-21


Лыкын-лукын йогалеш.

Лыкын-лукын
Лыкын-лукын
лыкын-лукын
twisting
ad/av
йогалеш.
йогал-еш
йогал-еш
flow-3SG
vb1-pers



2-1-2-22


Лукшо еда — ош пеледыш,

Лукшо
Лукшо
лукшо
mining
ad/no
Лукшо
Лук-шо
лукт-шЕ
lead.out-PTCP.ACT
vb1-ad
Лукшо
Лук-шо
лук-жЕ
corner-3SG
no-poss
Лукшо
Лук-шо
лук-жЕ
[X]-3SG
no-poss
Лукшо
Лук-шо
лук-жЕ
[X]-3SG
no-poss
Лукшо
Лук-шо
лукт-жЕ
lead.out-IMP.3SG
vb1-mood.pers
Лукшо
Лук-Ø-шо
лукт-Ø-жЕ
lead.out-CNG-3SG
vb1-conn-poss
Лукшо
Лук-Ø-шо
лукт-Ø-жЕ
lead.out-CVB-3SG
vb1-adv-poss
еда —
еда
еда
each
po
ош
ош
ош
white
ad
пеледыш,
пеледыш
пеледыш
flower
no



2-1-2-23


Пелед шуде лывыжген.

Пелед
Пелед-Ø
пелед-Ø
flower-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Пелед
Пелед-Ø
пелед-Ø
flower-CNG
vb1-conn
Пелед
Пелед-Ø
пелед-Ø
flower-CVB
vb1-adv
шуде
шу-де
шу-де
reach-CVB.NEG
vb1-adv
шуде
шу-де
шу-де
ferment-CVB.NEG
vb1-adv
шуде
шу-де
шу-де
whittle-CVB.NEG
vb1-adv
лывыжген.
лывыжг-ен-Ø
лывыжге-ен-Ø
wither-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лывыжген.
лывыжг-ен
лывыжге-ен
wither-CVB
vb2-adv



2-1-2-24


Мыйын изи ӱмыремже

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
изи
изи
изи
small
ad/no
ӱмыремже
ӱмыр-ем-же
ӱмыр-ем-жЕ
life-1SG-3SG
no-poss-poss
ӱмыремже
ӱмыр-ем-же
ӱмыр-ем-жЕ
life-TRANS-IMP.3SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱмыремже
ӱмыр-ем-Ø-же
ӱмыр-ем-Ø-жЕ
life-TRANS-CNG-3SG
no-deriv.v-conn-poss
ӱмыремже
ӱмыр-ем-Ø-же
ӱмыр-ем-Ø-жЕ
life-TRANS-CVB-3SG
no-deriv.v-adv-poss



2-1-2-25


Илен шуде кӱрылтеш...

Илен
Иле-н
иле-н
damp-GEN
ad-case
Илен
Ил-ен-Ø
иле-ен-Ø
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Илен
Ил-ен
иле-ен
live-CVB
vb2-adv
шуде
шу-де
шу-де
reach-CVB.NEG
vb1-adv
шуде
шу-де
шу-де
ferment-CVB.NEG
vb1-adv
шуде
шу-де
шу-де
whittle-CVB.NEG
vb1-adv
кӱрылтеш...
кӱрылт-еш
кӱрылт-еш
tear.off-3SG
vb1-pers



2-1-2-26


Ӱдыр тыге муралта да вигак Элнетышке тӧршта.

Ӱдыр
Ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
Ӱдыр
Ӱдыр
Ӱдыр
Virgo
no
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
муралта
муралт-а
муралте-а
sing-3SG
vb2-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
вигак
вигак
вигак
immediately
av
Элнетышке
Элнет-ышке
Элнет-шкЕ
Ilet-ILL
pn-case
тӧршта.
тӧршт-а
тӧрштӧ-а
jump-3SG
vb2-pers



2-1-2-27


Умбалне чодыра оролын агытанже пелйӱдлан муралтен колта, Сӱанмарий тунамак йомеш...»

Умбалне
Умбалне
умбалне
at.a.distance
av
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
оролын
орол-ын
орол-н
watchman-GEN
no-case
агытанже
агытан-же
агытан-жЕ
rooster-3SG
no-poss
пелйӱдлан
пелйӱд-лан
пелйӱд-лан
midnight-DAT
no-case
пелйӱдлан
пелйӱд-ла-н
пелйӱд-ла-н
midnight-PL-GEN
no-num-case
муралтен
муралт-ен-Ø
муралте-ен-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
муралтен
муралт-ен
муралте-ен
sing-CVB
vb2-adv
колта,
колт-а
колто-а
send-3SG
vb2-pers
Сӱанмарий
Сӱанмарий
сӱанмарий
wedding.guest
no
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
йомеш...»
йом-еш
йом-еш
disappear-3SG
vb1-pers



2-1-2-28


Куваваже Яшайлан тыге ешарен ойлен: «Ожно ик Шайра марий ӱдырым ӧкымешак Элнет вес вел Тумертӱрыш марлан пуэн.

Куваваже
Кувава-же
кувава-жЕ
grandmother-3SG
no-poss
Яшайлан
Яшайлан
Яшайлан
Yashaylan
na
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
ешарен
ешарен
ешарен
in.addition
av
ешарен
ешар-ен-Ø
ешаре-ен-Ø
add-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ешарен
ешар-ен
ешаре-ен
add-CVB
vb2-adv
ойлен:
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен:
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
«Ожно
Ожно
ожно
once
av/po
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
Шайра
Шайра
Шайра
Shayra
na
марий
марий
марий
Mari
no
ӱдырым
ӱдыр-ым
ӱдыр-м
daughter-ACC
no-case
ӱдырым
ӱдыр-ым
ӱдыр-м
Virgo-ACC
no-case
ӧкымешак
ӧкымеш-ак
ӧкымеш-ак
by.force-STR
av-enc
ӧкымешак
ӧкым-еш-ак
ӧкым-еш-ак
by.force-LAT-STR
ad/av-case-enc
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
вел
вел
вел
side
no
вел
вел-Ø
вел-Ø
spill-IMP.2SG
vb1-mood.pers
вел
вел-Ø
вел-Ø
spill-CNG
vb1-conn
вел
вел-Ø
вел-Ø
spill-CVB
vb1-adv
Тумертӱрыш
Тумертӱрыш
Тумертӱрыш
Tumertürysh
na
марлан
марлан
марлан
marrying
av
марлан
марла-н
марла-ан
Mari-with
ad/av-deriv.ad
марлан
марла-н
марла-н
Mari-GEN
ad/av-case
пуэн.
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн.
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн.
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн.
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv



2-1-2-29


Ӱдыржӧ сӱан орваш Элнетыш шумеш шинчын миен да вара вигак Элнет агурыш тӧрштен.

Ӱдыржӧ
Ӱдыр-жӧ
ӱдыр-жЕ
daughter-3SG
no-poss
Ӱдыржӧ
Ӱдыр-жӧ
Ӱдыр-жЕ
Virgo-3SG
no-poss
сӱан
сӱан
сӱан
wedding
no
орваш
орва-ш
орва-ш
cart-ILL
no-case
орваш
орва-ш
орва-еш
cart-LAT
no-case
Элнетыш
Элнет-ыш
Элнет-ш
Ilet-ILL
pn-case
шумеш
шумеш
шумеш
to
po
шумеш
шум-еш
шум-еш
tire-3SG
vb1-pers
шумеш
шу-меш
шу-меш
reach-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
reach-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
ferment-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
whittle-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шинчын
шинч-ын-Ø
шинч-н-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шинчын
шинч-ын
шинч-н
sit.down-CVB
vb1-adv
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
вигак
вигак
вигак
immediately
av
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
агурыш
агур-ыш
агур-ш
pool-ILL
no-case
тӧрштен.
тӧршт-ен-Ø
тӧрштӧ-ен-Ø
jump-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӧрштен.
тӧршт-ен
тӧрштӧ-ен
jump-CVB
vb2-adv



2-1-2-30


Тудо ӱдыр вӱдыштӧ илыше вӱдӱдыр лийын, манеш, кажне ийын, шке сӱан кечынже, йӱдым вӱд гыч лектын, ты мурым мура, манеш...»

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
вӱдыштӧ
вӱд-ыштӧ
вӱд-штЕ
water-INE
no-case
илыше
илыше
илыше
living
ad/no
илыше
илы-ше
иле-шЕ
live-PTCP.ACT
vb2-ad
вӱдӱдыр
вӱдӱдыр
вӱдӱдыр
mermaid
no
лийын,
лийын
лийын
as.a
po
лийын,
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын,
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
манеш,
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш,
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers
кажне
кажне
кажне
each
pr
ийын,
ийын
ийын
yearly
av/po
ийын,
ий-ын
ий-н
year-GEN
no-case
ийын,
ий-ын
ий-н
ice-GEN
no-case
ийын,
ий-ын
ий-н
chisel-GEN
no-case
ийын,
ий-ын-Ø
ий-н-Ø
swim-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ийын,
ий-ын
ий-н
swim-CVB
vb1-adv
шке
шке
шке
REFL
pr
сӱан
сӱан
сӱан
wedding
no
кечынже,
кечын-же
кечын-жЕ
daily-3SG
av-poss
кечынже,
кечы-н-же
кече-н-жЕ
sun-GEN-3SG
no-case-poss
йӱдым
йӱдым
йӱдым
at.night
av
йӱдым
йӱд-ым
йӱд-м
night-ACC
no-case
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лектын,
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын,
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
ты
ты
ты
this
pr
ты
ты
ты
[X]
pa
мурым
муры-м
муро-м
song-ACC
no-case
мура,
мур-а
муро-а
sing-3SG
vb2-pers
манеш...»
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш...»
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers



2-1-2-31


«Чачиэмат туге ок лий гын, йӧра», — шона Яшай.

«Чачиэмат
Чачиэмат
Чачиэмат
Chachiemat
na
туге
туге
туге
so
av/pa
туге
ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
туге
ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
туге
ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
йӧра», —
йӧра
йӧра
good
pa
йӧра», —
йӧр-а
йӧрӧ-а
roll-3SG
vb2-pers
йӧра», —
йӧр-а
йӧрӧ-а
mix-3SG
vb2-pers
йӧра», —
йӧр-а
йӧрӧ-а
go.out-3SG
vb2-pers
йӧра», —
йӧр-а
йӧрӧ-а
be.satisfying-3SG
vb2-pers
шона
шон-а
шоно-а
think-3SG
vb2-pers
Яшай.
Яшай
Яшай
Yashay
na



2-1-2-32


Чужган Элександр ден Яшай кас велеш иже Лопнурыш миен шуыч.

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
Элександр
Элександр
Элександр
Eleksandr
na
ден
ден
ден
and
co
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
кас
кас
кас
evening
av/no
велеш
велеш
велеш
toward
po
велеш
вел-еш
вел-еш
side-LAT
no-case
велеш
вел-еш
вел-еш
spill-3SG
vb1-pers
иже
иже
иже
not.until
av/pa
иже
и-же
и-жЕ
and-3SG
co-poss
иже
и-же
и-жЕ
[X]-3SG
pa-poss
Лопнурыш
Лопнурыш
Лопнурыш
Lopnurysh
na
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-1-2-33


Капкам почын, кудвечыш пурышт веле — Чужган кува ала-кушеч лектын шуо, Яшайым шудалаш тӱҥале:

Капкам
Капка-м
капка-м
gate-ACC
no-case
Капкам
Капка-м
капка-ем
gate-1SG
no-poss
Капкам
Капка-м-Ø
капка-ем-Ø
gate-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Капкам
Капка-м-Ø
капка-ем-Ø
gate-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Капкам
Капка-м-Ø
капка-ем-Ø
gate-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
почын,
почын
почын
agape
av
почын,
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын,
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын,
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
кудвечыш
***
***
***
***
пурышт
пурышт-Ø
пурышт-Ø
bite-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пурышт
пур-ышт
пур-шт
chew-IMP.3PL
vb1-mood.pers
пурышт
пуры-шт
пуро-шт
go.in-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пурышт
пуры-ш-т
пуро-ш-т
go.in-PST1-3PL
vb2-tense-pers
пурышт
пурышт-Ø
пурышт-Ø
bite-CNG
vb1-conn
пурышт
пурышт-Ø
пурышт-Ø
bite-CVB
vb1-adv
веле —
веле
веле
only
pa
веле —
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле —
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле —
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
ала-кушеч
ала-кушеч
ала-кушеч
from.somewhere
av/pr
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
шуо,
шу-о
шу-Е
reach-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо,
шу-о
шу-Е
ferment-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо,
шу-о
шу-Е
whittle-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Яшайым
Яшайым
Яшайым
Yashayym
na
шудалаш
шудал-аш
шудал-аш
scold-INF
vb1-inf
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-34


— Чара коля-влак!

Чара
Чара
чара
glade
ad/no
Чара
Чар-а
чаре-а
prohibit-3SG
vb2-pers
коля-влак!
коля-влак
коля-влак
mouse-PL
no-num



2-1-2-35


Чара коля-влак!..

Чара
Чара
чара
glade
ad/no
Чара
Чар-а
чаре-а
prohibit-3SG
vb2-pers
коля-влак!..
коля-влак
коля-влак
mouse-PL
no-num



2-1-2-36


Тегыт шӱргӧ, тегыт шӱргӧ!

Тегыт
Тегыт
тегыт
tar
no
шӱргӧ,
шӱргӧ
шӱргӧ
face
no
шӱргӧ,
шӱргӧ
шӱргӧ
forest
no
тегыт
тегыт
тегыт
tar
no
шӱргӧ!
шӱргӧ
шӱргӧ
face
no
шӱргӧ!
шӱргӧ
шӱргӧ
forest
no



2-1-2-37


Мо намысет дене мемнан деке толын пуренат?!

Мо
Мо
мо
what
ad/av/pa/pr
намысет
намыс-ет
намыс-ет
shame-2SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
деке
деке
деке
to
po
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
пуренат?!
пур-ен-ат
пуро-ен-ат
go.in-PST2-2SG
vb2-tense-pers
пуренат?!
пур-ена-т
пуро-ена-ат
go.in-1PL-and
vb2-pers-enc
пуренат?!
пур-ен-Ø-ат
пуро-ен-Ø-ат
go.in-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
пуренат?!
пур-ен-ат
пуро-ен-ат
go.in-CVB-and
vb2-adv-enc



2-1-2-38


Ӱдыретын мыскылен кодымыжо ок сите, адак тыйже толын шогалынат-ыс!

Ӱдыретын
Ӱдыр-ет-ын
ӱдыр-ет-н
daughter-2SG-GEN
no-poss-case
Ӱдыретын
Ӱдыр-ет-ын
Ӱдыр-ет-н
Virgo-2SG-GEN
no-poss-case
мыскылен
мыскыл-ен-Ø
мыскыле-ен-Ø
laugh.at-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мыскылен
мыскыл-ен
мыскыле-ен
laugh.at-CVB
vb2-adv
кодымыжо
кодымы-жо
кодымо-жЕ
left.behind-3SG
ad-poss
кодымыжо
коды-мы-жо
кодо-мЕ-жЕ
leave-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
сите,
сите-Ø
сите-Ø
suffice-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сите,
сите-Ø
сите-Ø
suffice-CNG
vb2-conn
адак
адак
адак
again
av
тыйже
тый-же
тый-жЕ
2SG-3SG
pr-poss
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
шогалынат-ыс!
шогал-ын-ат-ыс
шогал-н-ат-с
stand.up-PST2-2SG-STR
vb1-tense-pers-enc



2-1-2-39


Кай, кай тышеч: тӱсетым ончалмем ок шу!..

Кай,
Кай
кай
[X]
in
Кай,
Кай
кай
aftergrass
no
Кай,
Кай-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кай,
Кай-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn
кай
кай
кай
[X]
in
кай
кай
кай
aftergrass
no
кай
кай-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай
кай-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn
тышеч:
тышеч
тышеч
from.here
av/pr
тӱсетым
тӱс-ет-ым
тӱс-ет-м
color-2SG-ACC
no-poss-case
ончалмем
ончал-м-ем
ончал-мЕ-ем
look-PTCP.PASS-1SG
vb1-ad-poss
ончалмем
ончал-м-ем-Ø
ончал-мЕ-ем-Ø
look-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb1-ad-deriv.v-mood.pers
ончалмем
ончал-м-ем-Ø
ончал-мЕ-ем-Ø
look-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb1-ad-deriv.v-conn
ончалмем
ончал-м-ем-Ø
ончал-мЕ-ем-Ø
look-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb1-ad-deriv.v-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шу!..
шу
шу
bran
no
шу!..
шу
шу
bristle
no
шу!..
шу
шу
eye
no
шу!..
шу
шу
spring.water
no
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу!..
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу!..
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу!..
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



2-1-2-40


Ойлаш огыл, ӱдыретым пеш мотор туныктен колтенат: марийжым шӱкал шуэн, сусыртен коден, таҥже дек куржын!

Ойлаш
Ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
Ойлаш
Ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
Ойлаш
Ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ӱдыретым
ӱдыр-ет-ым
ӱдыр-ет-м
daughter-2SG-ACC
no-poss-case
ӱдыретым
ӱдыр-ет-ым
ӱдыр-ет-м
Virgo-2SG-ACC
no-poss-case
пеш
пеш
пеш
very
av
мотор
мотор
мотор
beautiful
ad/av/no
мотор
мотор
мотор
motor
no
туныктен
туныкт-ен-Ø
туныкто-ен-Ø
teach-PST2-3SG
vb2-tense-pers
туныктен
туныкт-ен
туныкто-ен
teach-CVB
vb2-adv
колтенат:
колт-ен-ат
колто-ен-ат
send-PST2-2SG
vb2-tense-pers
колтенат:
колт-ена-т
колто-ена-ат
send-1PL-and
vb2-pers-enc
колтенат:
колт-ен-Ø-ат
колто-ен-Ø-ат
send-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
колтенат:
колт-ен-ат
колто-ен-ат
send-CVB-and
vb2-adv-enc
марийжым
марий-жы-м
марий-жЕ-м
Mari-3SG-ACC
no-poss-case
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-CNG
vb1-conn
шӱкал
шӱкал-Ø
шӱкал-Ø
push-CVB
vb1-adv
шуэн,
шуэн
шуэн
sparsely
av
шуэн,
шуэ-н
шуэ-н
thin-GEN
ad-case
шуэн,
шуэ-н
шуэ-н
anthill-GEN
no-case
шуэн,
шу}-эн-Ø
шуо-ен-Ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шуэн,
шу}-эн
шуо-ен
throw-CVB
vb2-adv
сусыртен
сусырт-ен-Ø
сусырто-ен-Ø
wound-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сусыртен
сусырт-ен
сусырто-ен
wound-CVB
vb2-adv
коден,
код-ен-Ø
кодо-ен-Ø
leave-PST2-3SG
vb2-tense-pers
коден,
код-ен
кодо-ен
leave-CVB
vb2-adv
таҥже
таҥ-же
таҥ-жЕ
friend-3SG
av/no-poss
дек
дек
дек
to
po
куржын!
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын!
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv



2-1-2-41


Ой, юмо, юмо, тыгай яжарым ӱмырыштемат колын омыл...

Ой,
Ой
ой
opinion
no
Ой,
Ой
ой
oh
in
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
Ой,
Ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
юмо,
юмо
юмо
god
in/no
юмо,
юмо
юмо
god
in/no
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
яжарым
яжар-ым
яжар-м
debauched-ACC
ad/no-case
ӱмырыштемат
ӱмыр-ышт-ем-ат
ӱмыр-штЕ-ем-ат
life-INE-1SG-and
no-case-poss-enc
колын
кол-ын
кол-н
fish-GEN
no-case
колын
кол-ын
кол-н
Pisces-GEN
no-case
колын
колы-н
коло-н
twenty-GEN
nm-case
колын
кол-ын-Ø
кол-н-Ø
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колын
кол-ын
кол-н
hear-CVB
vb1-adv
омыл...
о-м-ыл-Ø
о-м-ул-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-42


— Тулаче, тый ончыч колышт, вара вурсет гынат лиеш.

Тулаче,
Тулаче
тулаче
matchmaker
no
тый
тый
тый
2SG
pr
ончыч
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
колышт,
кол-ышт
кол-шт
fish-3PL
no-poss
колышт,
кол-ышт
кол-шт
Pisces-3PL
no-poss
колышт,
колы-шт
коло-шт
twenty-3PL
nm-poss
колышт,
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
колышт,
кол-ышт
кол-шт
hear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
колышт,
колы-шт
коло-шт
die-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колышт,
колы-ш-т
коло-ш-т
die-PST1-3PL
vb2-tense-pers
колышт,
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-CNG
vb1-conn
колышт,
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-CVB
vb1-adv
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
вурсет
вурс-ет
вурс-ет
steel-2SG
ad/no-poss
вурсет
вурс-ет
вурсо-ет
battle-2SG
no-poss
вурсет
вурс-ет
вурсо-ет
scold-2SG
vb2-pers
гынат
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



2-1-2-43


Мый ӱдырем айда-лийже коштыктен омыл, мыйын ӱдырем туге ок кошт — мый весе деч лӱдынам: ала шкенжым иктажым ыштен, шонем.

Мый
мый
мый
1SG
pr
ӱдырем
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
айда-лийже
айда-лийже
айда-лийже
carelessly
ad/av
коштыктен
коштыкт-ен-Ø
коштыкто-ен-Ø
drive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
коштыктен
коштыкт-ен
коштыкто-ен
drive-CVB
vb2-adv
коштыктен
кошт-ыкт-ен-Ø
кошт-ктЕ-ен-Ø
go-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
коштыктен
кошты-кт-ен-Ø
кошто-ктЕ-ен-Ø
dry-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
коштыктен
кошт-ыкт-ен
кошт-ктЕ-ен
go-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
коштыктен
кошты-кт-ен
кошто-ктЕ-ен
dry-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
омыл,
о-м-ыл-Ø
о-м-ул-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
ӱдырем
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
туге
туге
туге
so
av/pa
туге
ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
туге
ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
туге
ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кошт —
кошт
кошт
[X]
de
кошт —
кошт-Ø
кошт-Ø
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кошт —
кошт-Ø
кошт-Ø
go-CNG
vb1-conn
кошт —
кошт-Ø
кошт-Ø
go-CVB
vb1-adv
мый
мый
мый
1SG
pr
весе
весе
весе
different
ad/no/pr
деч
деч
деч
from
po
лӱдынам:
лӱд-ын-ам
лӱд-н-ам
be.afraid.of-PST2-1SG
vb1-tense-pers
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
шкенжым
шкен-жы-м
шке-жЕ-м
REFL-3SG-ACC
pr-poss-case
шкенжым
шкен-жы-м
шкен-жЕ-м
private-3SG-ACC
ad-poss-case
шкенжым
шке-н-жы-м
шке-н-жЕ-м
REFL-GEN-3SG-ACC
pr-case-poss-case
иктажым
иктаж-ым
иктаж-м
somebody-ACC
av/pr-case
иктажым
иктажы-м
иктаже-м
somebody-ACC
pr-case
ыштен,
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен,
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
шонем.
шон-ем
шоно-ем
think-1SG
vb2-pers



2-1-2-44


— Пытыже, пытыже!

Пытыже,
Пыты-же
пыте-жЕ
end-IMP.3SG
vb2-mood.pers
Пытыже,
Пыты-Ø-же
пыте-Ø-жЕ
end-CNG-3SG
vb2-conn-poss
пытыже!
пыты-же
пыте-жЕ
end-IMP.3SG
vb2-mood.pers
пытыже!
пыты-Ø-же
пыте-Ø-жЕ
end-CNG-3SG
vb2-conn-poss



2-1-2-45


— чаргыжеш Чужган кува.

чаргыжеш
чаргыж-еш
чаргыж-еш
squeal-LAT
no-case
чаргыжеш
чаргыж-еш
чаргыж-еш
squeal-3SG
vb1-pers
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува.
кува
кува
old.woman
no
кува.
кува
кува
reddish-brown
ad



2-1-2-46


— Тыйын ӱдыретым юмо тӱкен, мланде налже!

Тыйын
Тыйын
тыйын
your
pr
Тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
ӱдыретым
ӱдыр-ет-ым
ӱдыр-ет-м
daughter-2SG-ACC
no-poss-case
ӱдыретым
ӱдыр-ет-ым
ӱдыр-ет-м
Virgo-2SG-ACC
no-poss-case
юмо
юмо
юмо
god
in/no
тӱкен,
тӱкен
тӱкен
frankly
av
тӱкен,
тӱк-ен-Ø
тӱкӧ-ен-Ø
touch-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӱкен,
тӱк-ен
тӱкӧ-ен
touch-CVB
vb2-adv
мланде
мланде
мланде
land
no
мланде
мланде
мланде
Earth
pn
налже!
нал-же
нал-жЕ
take-IMP.3SG
vb1-mood.pers
налже!
нал-Ø-же
нал-Ø-жЕ
take-CNG-3SG
vb1-conn-poss
налже!
нал-Ø-же
нал-Ø-жЕ
take-CVB-3SG
vb1-adv-poss



2-1-2-47


Тыгай мутым колмекше, Яшай, моло годым ӱҥышӧ гынат, тиде ганалан ыш чыте, пеш чот когаргыш, шижде кычкырал колтыш:

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
колмекше,
кол-мек-ше
кол-мек-жЕ
hear-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Яшай,
Яшай
Яшай
Yashay
na
моло
моло
моло
other
no/pr
годым
годым
годым
during
po
ӱҥышӧ
ӱҥышӧ
ӱҥышӧ
quiet
ad/no
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
ганалан
ганалан
ганалан
time
av
ганалан
гана-лан
гана-лан
times-DAT
no/po-case
ганалан
гана-ла-н
гана-ла-н
times-PL-GEN
no/po-num-case
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
чыте,
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чыте,
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-CNG
vb2-conn
пеш
пеш
пеш
very
av
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
когаргыш,
когаргы-ш-Ø
когарге-ш-Ø
be.scalded-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шижде
шижде
шижде
imperceptibly
av
шижде
шиж-де
шиж-де
feel-CVB.NEG
vb1-adv
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CNG
vb1-conn
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CVB
vb1-adv
колтыш:
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш:
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-48


— Мыйын ӱдырем мый дечем нигунамат шылын коштын огыл!

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
ӱдырем
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мый
мый
мый
1SG
pr
дечем
деч-ем
деч-ем
from-1SG
po-poss
нигунамат
н'игунамат
н'игунамат
in.no.case
av/pr
нигунамат
н'игунам-ат
н'игунам-ат
never-and
av/pr-enc
шылын
шыл-ын
шыл-н
meat-GEN
no-case
шылын
шыл-ын-Ø
шыл-н-Ø
hide-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шылын
шыл-ын
шыл-н
hide-CVB
vb1-adv
коштын
кошт-ын-Ø
кошт-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
коштын
кошт-ын
кошт-н
go-CVB
vb1-adv
огыл!
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-49


Мый тудым суртем гыч, еҥ шот денак орваш шынден, эргычлан пуэн колтышым.

Мый
мый
мый
1SG
pr
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
суртем
сурт-ем
сурт-ем
farmstead-1SG
no-poss
суртем
сурт-ем-Ø
сурт-ем-Ø
farmstead-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
суртем
сурт-ем-Ø
сурт-ем-Ø
farmstead-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
суртем
сурт-ем-Ø
сурт-ем-Ø
farmstead-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
гыч,
гыч
гыч
from
po
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
шот
шот
шот
use
no
денак
ден-ак
ден-ак
and-STR
co-enc
денак
ден-ак
дене-ак
with-STR
po-enc
орваш
орва-ш
орва-ш
cart-ILL
no-case
орваш
орва-ш
орва-еш
cart-LAT
no-case
шынден,
шынд-ен-Ø
шынде-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шынден,
шынд-ен
шынде-ен
put-CVB
vb2-adv
эргычлан
эргыч-лан
эргыч-лан
your.son-DAT
no-case
эргычлан
эргыч-ла-н
эргыч-ла-н
your.son-PL-GEN
no-num-case
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv
колтышым.
колтыш-ым
колтыш-м
conductivity-ACC
no-case
колтышым.
колтышы-м
колтышо-м
sender-ACC
ad/no-case
колтышым.
колты-ш-ым
колто-ш-ым
send-PST1-1SG
vb2-tense-pers
колтышым.
колты-шы-м
колто-шЕ-м
send-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



2-1-2-50


Мыйын нимогай титакемат уке.

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
нимогай
н'имогай
н'имогай
no
ad/pr
титакемат
титак-ем-ат
титак-ем-ат
guilt-1SG-and
ad/av/no-poss-enc
титакемат
титак-ем-ат
титак-ем-ат
guilt-TRANS-2SG
ad/av/no-deriv.v-pers
титакемат
титак-ем-ат
титак-ем-ат
guilt-TRANS-3PL
ad/av/no-deriv.v-pers
титакемат
титак-ем-а-т
титак-ем-а-ат
guilt-TRANS-3SG-and
ad/av/no-deriv.v-pers-enc
титакемат
титак-ем-Ø-ат
титак-ем-Ø-ат
guilt-TRANS-CNG-and
ad/av/no-deriv.v-conn-enc
титакемат
титак-ем-Ø-ат
титак-ем-Ø-ат
guilt-TRANS-CVB-and
ad/av/no-deriv.v-adv-enc
титакемат
титак-ем--ат
титак-ем-Е-ат
guilt-TRANS-PST1.3SG-and
ad/av/no-deriv.v-tense.pers-enc
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



2-1-2-51


Тендан деч шешкыда шылын куржын гын, те шке титакан улыда!

Тендан
тен-да-н
те-да-н
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
Тендан
те-н-да-н
те-н-да-н
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
деч
деч
деч
from
po
шешкыда
шешкы-да
шешке-да
daughter-in-law-2PL
no-poss
шылын
шыл-ын
шыл-н
meat-GEN
no-case
шылын
шыл-ын-Ø
шыл-н-Ø
hide-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шылын
шыл-ын
шыл-н
hide-CVB
vb1-adv
куржын
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
те
те
те
2PL
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
титакан
титакан
титакан
guilty
ad/no
титакан
титак-ан
титак-ан
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
улыда!
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда!
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers



2-1-2-52


— Шешкына?!.

Шешкына?!.
Шешкы-на
шешке-на
daughter-in-law-1PL
no-poss



2-1-2-53


Тыйын ӱдырет мемнан шешке огыл.

Тыйын
Тыйын
тыйын
your
pr
Тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
ӱдырет
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
daughter-2SG
no-poss
ӱдырет
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
Virgo-2SG
no-poss
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
шешке
шешке
шешке
daughter-in-law
no
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-54


Конден пуртышт, да тунамак чонешем ыш пиж.

Конден
Конд-ен-Ø
кондо-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Конден
Конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv
пуртышт,
пурты-шт
пурто-шт
bring.in-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пуртышт,
пурты-ш-т
пурто-ш-т
bring.in-PST1-3PL
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
чонешем
чон-еш-ем
чон-еш-ем
soul-LAT-1SG
no-case-poss
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
пиж.
пиж
пиж
mitten
no
пиж.
пиж-Ø
пиж-Ø
stick-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пиж.
пиж-Ø
пиж-Ø
stick-CNG
vb1-conn
пиж.
пиж-Ø
пиж-Ø
stick-CVB
vb1-adv



2-1-2-55


Тудым мый нигунамат суртышкем конден ом пурто!

Тудым
Тудым
тудым
him/her
pr
Тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
мый
мый
мый
1SG
pr
нигунамат
н'игунамат
н'игунамат
in.no.case
av/pr
нигунамат
н'игунам-ат
н'игунам-ат
never-and
av/pr-enc
суртышкем
сурт-ышк-ем
сурт-шкЕ-ем
farmstead-ILL-1SG
no-case-poss
конден
конд-ен-Ø
кондо-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
конден
конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
пурто!
пурто-Ø
пурто-Ø
bring.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пурто!
пурто-Ø
пурто-Ø
bring.in-CNG
vb2-conn



2-1-2-56


— Тугеже, мо пого-пургыжо уло, мӧҥгеш пуэн колтыза.

Тугеже,
Тугеже
тугеже
so
av/pa/pr
Тугеже,
Туге-же
туге-жЕ
so-3SG
av/pa-poss
Тугеже,
Ту-ге-же
ту-ге-жЕ
that-COM-3SG
pr-case-poss
Тугеже,
Ту-ге-же
ту-ге-жЕ
gland-COM-3SG
no-case-poss
Тугеже,
Ту-ге-же
ту-ге-жЕ
banner-COM-3SG
no-case-poss
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
пого-пургыжо
пого-пургы-жо
погопурго-жЕ
belongingscurl-IMP.3SG
novb2-mood.pers
пого-пургыжо
пого-пургы-Ø-жо
погопурго-Ø-жЕ
belongingscurl-CNG-3SG
novb2-conn-poss
пого-пургыжо
пого-Ø-пургы-жо
пого-Øпурго-жЕ
gather-IMP.2SGcurl-IMP.3SG
vb2-mood.persvb2-mood.pers
пого-пургыжо
пого-Ø-пургы-Ø-жо
пого-Øпурго-Ø-жЕ
gather-IMP.2SGcurl-CNG-3SG
vb2-mood.persvb2-conn-poss
пого-пургыжо
пого-Ø-пургы-жо
пого-Øпурго-жЕ
gather-CNGcurl-IMP.3SG
vb2-connvb2-mood.pers
пого-пургыжо
пого-Ø-пургы-Ø-жо
пого-Øпурго-Ø-жЕ
gather-CNGcurl-CNG-3SG
vb2-connvb2-conn-poss
уло,
уло
уло
is
ad/no/vb
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv
колтыза.
колты-за
колто-за
send-IMP.2PL
vb2-mood.pers



2-1-2-57


Мыланем шке ӱдырем уто огыл.

Мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
шке
шке
шке
REFL
pr
ӱдырем
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
уто
уто
уто
extra
ad/no
уто
уто-Ø
уто-Ø
become.superfluous-IMP.2SG
vb2-mood.pers
уто
уто-Ø
уто-Ø
hurt-IMP.2SG
vb2-mood.pers
уто
уто-Ø
уто-Ø
become.superfluous-CNG
vb2-conn
уто
уто-Ø
уто-Ø
hurt-CNG
vb2-conn
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-58


Але марте Чужган кугыза, ватыжын ияланымыжым колыштын, шып гына шогыш, Яшайын пытартыш мутшым колын, коклаш пурыш:

Але
Але
але
or
av/co/pa
Але
Але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Але
Але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
марте
марте
марте
up.to
po
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кугыза,
кугыза
кугыза
old.man
no
ватыжын
ваты-жы-н
вате-жЕ-н
wife-3SG-GEN
no-poss-case
ватыжын
ваты-жы-н
вате-жЕ-н
absorbent.cotton-3SG-GEN
no-poss-case
ияланымыжым
ияланы-мы-жы-м
иялане-мЕ-жЕ-м
rage-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
колыштын,
колышт-ын-Ø
колышт-н-Ø
listen-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колыштын,
колышт-ын
колышт-н
listen-CVB
vb1-adv
колыштын,
кол-ышт-ын
кол-шт-н
fish-3PL-GEN
no-poss-case
колыштын,
кол-ышт-ын
кол-шт-н
Pisces-3PL-GEN
no-poss-case
колыштын,
колы-шт-ын
коло-шт-н
twenty-3PL-GEN
nm-poss-case
шып
шып
шып
quiet
ad/av/no
гына
гына
гына
only
pa
шогыш,
шогы-ш
шого-ш
mute-ILL
ad-case
шогыш,
шогы-ш-Ø
шого-ш-Ø
stand-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Яшайын
Яшайын
Яшайын
Yashayyn
na
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
мутшым
мут-шы-м
мут-жЕ-м
word-3SG-ACC
no-poss-case
колын,
кол-ын
кол-н
fish-GEN
no-case
колын,
кол-ын
кол-н
Pisces-GEN
no-case
колын,
колы-н
коло-н
twenty-GEN
nm-case
колын,
кол-ын-Ø
кол-н-Ø
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колын,
кол-ын
кол-н
hear-CVB
vb1-adv
коклаш
коклаш
коклаш
into
av/po
коклаш
кокла-ш
кокла-ш
distance-ILL
ad/no-case
коклаш
кокла-ш
кокла-еш
distance-LAT
ad/no-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
cook-PL-ILL
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
two-PL-ILL
nm-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
cook-PL-LAT
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
two-PL-LAT
nm-num-case
пурыш:
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш:
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-59


— Мый тыланет нимогай погымат мӧҥгеш ом пу.

Мый
мый
мый
1SG
pr
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
нимогай
н'имогай
н'имогай
no
ad/pr
погымат
погым-ат
погымо-ат
storage-and
ad-enc
погымат
погы-м-ат
пого-м-ат
belongings-ACC-and
no-case-enc
погымат
погы-м-ат
пого-мЕ-ат
gather-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
пу.
пу
пу
wood
no
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу.
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn



2-1-2-60


Мый але тыйын ӱмбачет кычалаш тӱҥалам: ӱдыретын шарга-варгаже мемнан роскот ыштымым сулен ок керт.

Мый
мый
мый
1SG
pr
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
ӱмбачет
ӱмбач-ет
ӱмбач-ет
from.above-2SG
av/po-poss
кычалаш
кычал-аш
кычал-аш
search-INF
vb1-inf
тӱҥалам:
тӱҥал-ам
тӱҥал-ам
start-1SG
vb1-pers
ӱдыретын
ӱдыр-ет-ын
ӱдыр-ет-н
daughter-2SG-GEN
no-poss-case
ӱдыретын
ӱдыр-ет-ын
ӱдыр-ет-н
Virgo-2SG-GEN
no-poss-case
шарга-варгаже
***
***
***
***
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
роскот
роскот
роскот
expenses
no
ыштымым
ыштымы-м
ыштыме-м
done-ACC
ad-case
ыштымым
ышты-мы-м
ыште-мЕ-м
do-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
сулен
сул-ен-Ø
суло-ен-Ø
redeem.something-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сулен
сул-ен
суло-ен
redeem.something-CVB
vb2-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



2-1-2-61


Тиде мутшо Яшайым утларак сырыктыш:

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
мутшо
мут-шо
мут-жЕ
word-3SG
no-poss
Яшайым
Яшайым
Яшайым
Yashayym
na
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
сырыктыш:
сырыкты-ш-Ø
сырыкте-ш-Ø
anger-PST1-3SG
vb2-tense-pers
сырыктыш:
сыры-кты-ш-Ø
сыре-ктЕ-ш-Ø
get.angry-CAUS-PST1-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers



2-1-2-62


— Ӱдыремжым куш чыкен улыда?

Ӱдыремжым
Ӱдырем-жы-м
ӱдырем-жЕ-м
[X]-3SG-ACC
no-poss-case
Ӱдыремжым
Ӱдыр-ем-жы-м
ӱдыр-ем-жЕ-м
daughter-1SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
Ӱдыремжым
Ӱдыр-ем-жы-м
Ӱдыр-ем-жЕ-м
Virgo-1SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
куш
куш
куш
where
av/co/pr
куш
куш-Ø
кушк-Ø
grow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
куш
куш-Ø
кушк-Ø
grow-CNG
vb1-conn
куш
куш-Ø
кушк-Ø
grow-CVB
vb1-adv
чыкен
чыке-н
чыке-н
pile.of.hay-GEN
no-case
чыкен
чык-ен-Ø
чыке-ен-Ø
shove-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чыкен
чык-ен
чыке-ен
shove-CVB
vb2-adv
улыда?
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда?
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers



2-1-2-63


Мыланем ӱдырем пуыза!

Мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
ӱдырем
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пуыза!
пуы-за
пуо-за
give-IMP.2PL
vb2-mood.pers
пуыза!
пуы-за
пуо-за
blow-IMP.2PL
vb2-mood.pers



2-1-2-64


Чужган кува адакат чотрак чаргыжаш тӱҥале:

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
адакат
адакат
адакат
still
av
адакат
адак-ат
адак-ат
again-and
av-enc
чотрак
чот-рак
чот-рак
very-COMP
av-deg
чотрак
чот-рак
чот-рак
number-COMP
no-deg
чаргыжаш
чаргыж-аш
чаргыж-аш
squeal-INF
vb1-inf
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-65


— Тыйын ӱдырет гай яжарже тӱняште уке!

Тыйын
Тыйын
тыйын
your
pr
Тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
ӱдырет
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
daughter-2SG
no-poss
ӱдырет
ӱдыр-ет
ӱдыр-ет
Virgo-2SG
no-poss
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
яжарже
яжар-же
яжар-жЕ
debauched-3SG
ad/no-poss
тӱняште
тӱня-ште
тӱня-штЕ
world-INE
no-case
уке!
уке
уке
no
ad/no/pa



2-1-2-66


Тугай намысдыме яжарым кычал коштмаш уке!

Тугай
Тугай
тугай
such
ad/av/pr
намысдыме
намысдыме
намысдыме
shameless
ad
намысдыме
намыс-дыме
намыс-дымЕ
shame-without
no-deriv.ad
яжарым
яжар-ым
яжар-м
debauched-ACC
ad/no-case
кычал
кычал-Ø
кычал-Ø
search-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычал
кычал-Ø
кычал-Ø
search-CNG
vb1-conn
кычал
кычал-Ø
кычал-Ø
search-CVB
vb1-adv
коштмаш
коштмаш
коштмаш
going
no
коштмаш
кошт-маш
кошт-маш
go-NMLZ
vb1-deriv.n
уке!
уке
уке
no
ad/no/pa



2-1-2-67


Ӱдыретым, айда, шкак кычал!..

Ӱдыретым,
Ӱдыр-ет-ым
ӱдыр-ет-м
daughter-2SG-ACC
no-poss-case
Ӱдыретым,
Ӱдыр-ет-ым
Ӱдыр-ет-м
Virgo-2SG-ACC
no-poss-case
айда,
айда
айда
let's.go
pa
шкак
***
***
***
***
кычал!..
кычал-Ø
кычал-Ø
search-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычал!..
кычал-Ø
кычал-Ø
search-CNG
vb1-conn
кычал!..
кычал-Ø
кычал-Ø
search-CVB
vb1-adv



2-1-2-68


Элнет вес вел калык гыч порыжо иктат уке!

Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
вел
вел
вел
side
no
вел
вел-Ø
вел-Ø
spill-IMP.2SG
vb1-mood.pers
вел
вел-Ø
вел-Ø
spill-CNG
vb1-conn
вел
вел-Ø
вел-Ø
spill-CVB
vb1-adv
калык
калык
калык
people
no
гыч
гыч
гыч
from
po
порыжо
поры-жо
поро-жЕ
good-3SG
ad-poss
иктат
иктат
иктат
anybody
nm/pr
иктат
икт-ат
икте-ат
one-and
nm/pr-enc
уке!
уке
уке
no
ad/no/pa



2-1-2-69


Умбакыже Яшай ыш колышт, кидшым лупшалын, Чужган сурт гыч лектын кайыш, изи йолгорно дене Кудашнурышко — Левентей кугыза дек ошкыльо… * * *

Умбакыже
Умбакыже
умбакыже
onward
av
Умбакыже
Умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
колышт,
кол-ышт
кол-шт
fish-3PL
no-poss
колышт,
кол-ышт
кол-шт
Pisces-3PL
no-poss
колышт,
колы-шт
коло-шт
twenty-3PL
nm-poss
колышт,
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
колышт,
кол-ышт
кол-шт
hear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
колышт,
колы-шт
коло-шт
die-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колышт,
колы-ш-т
коло-ш-т
die-PST1-3PL
vb2-tense-pers
колышт,
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-CNG
vb1-conn
колышт,
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-CVB
vb1-adv
кидшым
кид-шы-м
кид-жЕ-м
hand-3SG-ACC
no-poss-case
лупшалын,
лупшал-ын-Ø
лупшал-н-Ø
whip-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лупшалын,
лупшал-ын
лупшал-н
whip-CVB
vb1-adv
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
сурт
сурт
сурт
farmstead
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
кайыш,
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш,
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers
изи
изи
изи
small
ad/no
йолгорно
йолгорно
йолгорно
path
no
дене
дене
дене
with
po
Кудашнурышко —
Кудашнурышко
Кудашнурышко
Kudashnuryshko
na
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
дек
дек
дек
to
po
ошкыльо… * * *
***
***
***
***



2-1-2-70


Тыгай паша лиймылан Левентей кугыза ден куваже пеш чот ӧрыныт.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
паша
паша
паша
work
no
лиймылан
лиймы-лан
лийме-лан
happening-DAT
ad-case
лиймылан
лиймы-ла-н
лийме-ла-н
happening-PL-GEN
ad-num-case
лиймылан
лий-мы-лан
лий-мЕ-лан
be-PTCP.PASS-DAT
vb1-ad-case
лиймылан
лий-мы-ла-н
лий-мЕ-ла-н
be-PTCP.PASS-PL-GEN
vb1-ad-num-case
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
ден
ден
ден
and
co
куваже
кува-же
кува-жЕ
old.woman-3SG
no-poss
куваже
кува-же
кува-жЕ
reddish-brown-3SG
ad-poss
пеш
пеш
пеш
very
av
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
ӧрыныт.
ӧр-ын-ыт
ӧр-н-ыт
be.surprised-PST2-3PL
vb1-tense-pers



2-1-2-71


— Кузе тыге лийын каен, Чачи пеш ушан икшыве ыль-ыс?

Кузе
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
каен,
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен,
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
пеш
пеш
пеш
very
av
ушан
ушан
ушан
intelligent
ad/no
ушан
уш-ан
уш-ан
mind-with
no-deriv.ad
икшыве
икшыве
икшыве
child
no
ыль-ыс?
***
***
***
***



2-1-2-72


— манеш Левентей кугыза.

манеш
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза.
кугыза
кугыза
old.man
no



2-1-2-73


— Лияш шукышто огыл, — ойгыра Левентей кува.

Лияш
Ли[й]-[а]ш
лий-аш
be-INF
vb1-inf
шукышто
шукы-што
шуко-штЕ
a.lot-INE
ad/av/no-case
огыл, —
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ойгыра
ойгыр-а
ойгыро-а
grieve-3SG
vb2-pers
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кува.
кува
кува
old.woman
no
кува.
кува
кува
reddish-brown
ad



2-1-2-74


— Уна Сакарнат мо лийын каен...

Уна
Уна
уна
guest
no
Уна
Уна
уна
there
pa
Уна
У-на
у-на
new-1PL
ad/no-poss
Сакарнат
Сакарнат
Сакарнат
Sakarnat
na
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
каен...
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен...
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv



2-1-2-75


Эй, юмо, юмо, могай туткарлан тудо ваш миен...

Эй,
Эй
эй
hey
in/pa
юмо,
юмо
юмо
god
in/no
юмо,
юмо
юмо
god
in/no
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
туткарлан
туткар-лан
туткар-лан
misfortune-DAT
no-case
туткарлан
туткар-ла-н
туткар-ла-н
misfortune-PL-GEN
no-num-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ваш
ваш
ваш
mutually
av
миен...
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен...
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv



2-1-2-76


«Сакарым стражник-влак кучен каеныт» манмым колмекше, Левентей кугыза первыйже тыге шонен: «Сакар Элнет воктен пӱчым лӱен да, стрелок-влак кученыт...

«Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
стражник-влак
стражник-влак
стражник-влак
police.constable-PL
no-num
кучен
куч-ен-Ø
кучо-ен-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
каеныт»
ка[й]-ен-ыт
кае-ен-ыт
go-PST2-3PL
vb2-tense-pers
манмым
ман-мы-м
ман-мЕ-м
say-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
колмекше,
кол-мек-ше
кол-мек-жЕ
hear-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
первыйже
первый-же
первый-жЕ
first-3SG
ad/av/nm-poss
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
шонен:
шонен
шонен
deliberately
av
шонен:
шон-ен-Ø
шоно-ен-Ø
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шонен:
шон-ен
шоно-ен
think-CVB
vb2-adv
«Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
пӱчым
пӱчы-м
пӱчӧ-м
deer-ACC
no-case
лӱен
лӱ[й]-ен-Ø
лӱйӧ-ен-Ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лӱен
лӱ[й]-ен
лӱйӧ-ен
shoot-CVB
vb2-adv
да,
да
да
and
co
да,
да
да
yes
pa
стрелок-влак
стрелок-влак
стрелок-влак
shot-PL
no-num
кученыт...
куч-ен-ыт
кучо-ен-ыт
hold-PST2-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-77


Ну, Сакар чытамсыр еҥ, стрелок деч лӱдын куржын огыл».

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
чытамсыр
чытамсыр
чытамсыр
restless
ad/no
еҥ,
еҥ
еҥ
person
ad/no
стрелок
стрелок
стрелок
shot
no
деч
деч
деч
from
po
лӱдын
лӱдын
лӱдын
timidly
av
лӱдын
лӱд-ын-Ø
лӱд-н-Ø
be.afraid.of-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лӱдын
лӱд-ын
лӱд-н
be.afraid.of-CVB
vb1-adv
куржын
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv
огыл».
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-78


Вара увер вес семын шоктыш, Левентей кугызат чотрак колянаш тӱҥале...

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
увер
увер
увер
news
no
вес
вес
вес
different
ad/pr
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
шоктыш,
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш,
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызат
кугыза-т
кугыза-ет
old.man-2SG
no-poss
кугызат
кугыза-т
кугыза-ат
old.man-and
no-enc
чотрак
чот-рак
чот-рак
very-COMP
av-deg
чотрак
чот-рак
чот-рак
number-COMP
no-deg
колянаш
колян-аш
коляне-аш
worry-INF
vb2-inf
тӱҥале...
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-79


Ынде Яшай раш умылтарыш.

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
раш
раш
раш
clear
ad/av
умылтарыш.
умылтарыш
умылтарыш
explanation
no
умылтарыш.
умылтары-ш-Ø
умылтаре-ш-Ø
explain-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-80


Левентей кугыза Яшай дене пырля эрак Аркамбаке земский начальник дек каяш ойым ыштышт, куважлан ош тувыр-йолашым ямдылаш шӱдыш...

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
эрак
эрак
эрак
early
av
эрак
э-рак
э-рак
oh-COMP
in/pa-deg
эрак
эра-к
эра-ак
era-STR
no-enc
эрак
эра-к
эра-ак
[X]-STR
no-enc
эрак
эр-ак
эр-ак
morning-STR
ad/av/no-enc
эрак
эр-ак
эре-ак
clean-STR
ad-enc
Аркамбаке
Аркамбаке
аркамбаке
up.the.hill
av
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
дек
дек
дек
to
po
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
ойым
ойым
ойым
off
ad
ойым
ой-ым
ой-м
opinion-ACC
no-case
ыштышт,
ышты-шт
ыште-шт
do-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ыштышт,
ышты-ш-т
ыште-ш-т
do-PST1-3PL
vb2-tense-pers
куважлан
кува-ж-лан
кува-жЕ-лан
old.woman-3SG-DAT
no-poss-case
куважлан
кува-ж-лан
кува-жЕ-лан
reddish-brown-3SG-DAT
ad-poss-case
куважлан
кува-ж-ла-н
кува-жЕ-ла-н
old.woman-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
куважлан
кува-ж-ла-н
кува-жЕ-ла-н
reddish-brown-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
ош
ош
ош
white
ad
тувыр-йолашым
тувыр-йолаш-ым
тувыр-йолаш-м
underwear-ACC
no-case
ямдылаш
ямдыл-аш
ямдыле-аш
prepare-INF
vb2-inf
ямдылаш
ямды-ла-ш
ямде-ла-ш
ready-PL-ILL
ad-num-case
ямдылаш
ямды-ла-ш
ямде-ла-еш
ready-PL-LAT
ad-num-case
шӱдыш...
шӱдыш
шӱдыш
hoop
no
шӱдыш...
шӱды-ш
шӱдӧ-ш
hundred-ILL
nm-case
шӱдыш...
шӱды-ш-Ø
шӱдӧ-ш-Ø
order-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-81


Эрлашыжым эрдене, тӱл кояш тӱҥалме годымак, Яшай ден Левентей кугыза, пече гоч вончен, Элнет корныш лектын, чодырашке пурен кайышт.

Эрлашыжым
Эрлашыжым
эрлашыжым
on.the.next.day
av
эрдене,
эрдене
эрдене
in.the.morning
av
тӱл
тӱл
тӱл
[X]
ad
кояш
коя-ш
коя-ш
fat-ILL
ad/no-case
кояш
коя-ш
коя-еш
fat-LAT
ad/no-case
кояш
ко[й]-[а]ш
кой-аш
be.visible-INF
vb1-inf
тӱҥалме
тӱҥалме
тӱҥалме
started
ad
тӱҥалме
тӱҥал-ме
тӱҥал-мЕ
start-PTCP.PASS
vb1-ad
годымак,
годым-ак
годым-ак
during-STR
po-enc
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ден
ден
ден
and
co
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза,
кугыза
кугыза
old.man
no
пече
пече
пече
fence
no
пече
пече
пече
outrunner
no
пече
пече-Ø
пече-Ø
fence.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пече
пече-Ø
пече-Ø
fence.in-CNG
vb2-conn
гоч
гоч
гоч
over
po
вончен,
вонч-ен-Ø
вончо-ен-Ø
cross-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вончен,
вонч-ен
вончо-ен
cross-CVB
vb2-adv
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
корныш
корны-ш
корно-ш
road-ILL
no-case
лектын,
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын,
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
чодырашке
чодыра-шке
чодыра-шкЕ
forest-ILL
no-case
чодырашке
чодыра-шке
чодыра-шкЕ
coarse-ILL
ad-case
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
кайышт.
кай-ышт
кай-шт
aftergrass-3PL
no-poss
кайышт.
кайы-шт
кайе-шт
go-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кайышт.
кайы-ш-т
кае-ш-т
go-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-82


Аркамбаке калыкын, пасушко лектын, тӱредаш тӱҥалмыж деч ончычак миен шуыч.

Аркамбаке
Аркамбаке
аркамбаке
up.the.hill
av
калыкын,
калык-ын
калык-н
people-GEN
no-case
пасушко
пасу-шко
пасу-шкЕ
field-ILL
no-case
лектын,
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын,
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
тӱредаш
тӱред-аш
тӱред-аш
cut-INF
vb1-inf
тӱҥалмыж
тӱҥалмы-ж
тӱҥалме-жЕ
started-3SG
ad-poss
тӱҥалмыж
тӱҥал-мы-ж
тӱҥал-мЕ-жЕ
start-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
деч
деч
деч
from
po
ончычак
ончычак
ончычак
in.advance
av
ончычак
ончыч-ак
ончыч-ак
from.in.front.of-STR
av/po-enc
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-1-2-83


Пӧртыш пурымышт годым Яшай вате тӱредаш каяш сорлам пӱтырен шога ыле.

Пӧртыш
Пӧртыш
пӧртыш
coenurosis
no
Пӧртыш
Пӧрт-ыш
пӧрт-ш
house-ILL
no-case
пурымышт
пурымы-шт
пурымо-шт
entrance-3PL
ad-poss
пурымышт
пуры-мы-шт
пуро-мЕ-шт
go.in-PTCP.PASS-3PL
vb2-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
тӱредаш
тӱред-аш
тӱред-аш
cut-INF
vb1-inf
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
сорлам
сорла-м
сорла-м
sickle-ACC
no-case
сорлам
сорла-м
сорла-ем
sickle-1SG
no-poss
сорлам
сор-ла-м
сор-ла-м
many-PL-ACC
ad/av-num-case
сорлам
сор-ла-м
сор-ла-ем
many-COMP-1SG
ad/av-case-poss
сорлам
сор-ла-м
сор-ла-ем
many-PL-1SG
ad/av-num-poss
сорлам
сорла-м-Ø
сорла-ем-Ø
sickle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
сорлам
сорла-м-Ø
сорла-ем-Ø
sickle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
сорлам
сорла-м-Ø
сорла-ем-Ø
sickle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пӱтырен
пӱтыр-ен-Ø
пӱтырӧ-ен-Ø
turn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пӱтырен
пӱтыр-ен
пӱтырӧ-ен
turn-CVB
vb2-adv
шога
шога
шога
plough
no
шога
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-84


Левентей кугыза ден Яшайын коктын толын пурымыштым ужын, Яшай вате кидшыге, йолжыге чытыраш тӱҥале...

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
ден
ден
ден
and
co
Яшайын
Яшайын
Яшайын
Yashayyn
na
коктын
коктын
коктын
as.a.pair
av
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
пурымыштым
пурымы-шт-ым
пурымо-шт-м
entrance-3PL-ACC
ad-poss-case
пурымыштым
пуры-мы-шт-ым
пуро-мЕ-шт-м
go.in-PTCP.PASS-3PL-ACC
vb2-ad-poss-case
ужын,
уж-ын-Ø
уж-н-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын,
уж-ын
уж-н
see-CVB
vb1-adv
ужын,
у-жы-н
у-жЕ-н
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
кидшыге,
кид-шы-ге
кид-жЕ-ге
hand-3SG-COM
no-poss-case
йолжыге
йол-жы-ге
йол-жЕ-ге
foot-3SG-COM
no-poss-case
чытыраш
чытыр-аш
чытыре-аш
shudder-INF
vb2-inf
тӱҥале...
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-85


— Чачи толын огыл?

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
огыл?
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-1-2-86


— йодо Яшай.

йодо
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Яшай.
Яшай
Яшай
Yashay
na



2-1-2-87


— Те ыжда му мо?

Те
те
те
2PL
pr
ыжда
***
***
***
***
му
му-Ø
му-Ø
find-IMP.2SG
vb1-mood.pers
му
му-Ø
му-Ø
find-CNG
vb1-conn
му
му-Ø
му-Ø
find-CVB
vb1-adv
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



2-1-2-88


— Яшай ватын йӱкшӧ пыкше шоктыш.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ватын
ваты-н
вате-н
wife-GEN
no-case
ватын
ваты-н
вате-н
absorbent.cotton-GEN
no-case
йӱкшӧ
йӱк-шӧ
йӱк-жЕ
voice-3SG
no-poss
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
пыкше
пыкше
пыкше
barely
av
шоктыш.
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш.
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-89


Яшай, нимом пелештыде, олымбаке волен шинче.

Яшай,
Яшай
Яшай
Yashay
na
нимом
н'имом
н'имом
nothing
pr
нимом
н'имо-м
н'имо-м
nothing-ACC
ad/av/pr-case
пелештыде,
пелештыде
пелештыде
silently
av
пелештыде,
пелешты-де
пелеште-де
say-CVB.NEG
vb2-adv
олымбаке
олымбаке
олымбаке
onto.the.bench
av
волен
вол-ен-Ø
воло-ен-Ø
descend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
волен
вол-ен
воло-ен
descend-CVB
vb2-adv
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn



2-1-2-90


Яшай ватын кидше гыч сорла камвозо, кӱвареш пернен, чылдыр-чолдыр муралтыш.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ватын
ваты-н
вате-н
wife-GEN
no-case
ватын
ваты-н
вате-н
absorbent.cotton-GEN
no-case
кидше
кид-ше
кид-жЕ
hand-3SG
no-poss
гыч
гыч
гыч
from
po
сорла
сорла
сорла
sickle
no
сорла
сор-ла
сор-ла
many-COMP
ad/av-case
сорла
сор-ла
сор-ла
many-PL
ad/av-num
сорла
сор-ла
сор-ла
[X]-STR
de-enc
сорла
сор-ла
сор-ла
many-STR
ad/av-enc
камвозо,
камвоз-о
камвоз-Е
fall-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кӱвареш
кӱвар-еш
кӱвар-еш
floor-LAT
no-case
пернен,
перн-ен-Ø
перне-ен-Ø
strike.against-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пернен,
перн-ен
перне-ен
strike.against-CVB
vb2-adv
чылдыр-чолдыр
чылдыр-чолдыр
чылдыр-чолдыр
[X]
de
муралтыш.
муралты-ш-Ø
муралте-ш-Ø
sing-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-91


Япуш ачажым ончале, аважым ончале, шыпак миен, кӱвар ӱмбач сорлам поген нале, омсадӱр олымбак намиен пыштыш.

Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
ачажым
ача-жы-м
ача-жЕ-м
father-3SG-ACC
no-poss-case
ончале,
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
аважым
ава-жы-м
ава-жЕ-м
mother-3SG-ACC
no-poss-case
ончале,
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шыпак
шыпак
шыпак
quietly
av
шыпак
шып-ак
шып-ак
quiet-STR
ad/av/no-enc
миен,
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
кӱвар
кӱвар
кӱвар
floor
no
ӱмбач
ӱмбач
ӱмбач
from.above
av/po
сорлам
сорла-м
сорла-м
sickle-ACC
no-case
сорлам
сорла-м
сорла-ем
sickle-1SG
no-poss
сорлам
сор-ла-м
сор-ла-м
many-PL-ACC
ad/av-num-case
сорлам
сор-ла-м
сор-ла-ем
many-COMP-1SG
ad/av-case-poss
сорлам
сор-ла-м
сор-ла-ем
many-PL-1SG
ad/av-num-poss
сорлам
сорла-м-Ø
сорла-ем-Ø
sickle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
сорлам
сорла-м-Ø
сорла-ем-Ø
sickle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
сорлам
сорла-м-Ø
сорла-ем-Ø
sickle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
поген
пог-ен-Ø
пого-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
поген
пог-ен
пого-ен
gather-CVB
vb2-adv
нале,
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале,
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers
омсадӱр
омсадӱр
омсадӱр
place.beside.a.door
no
олымбак
олымбак
олымбак
onto.the.bench
av
намиен
нами[й]-ен-Ø
намие-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
намиен
нами[й]-ен
намие-ен
bring-CVB
vb2-adv
пыштыш.
пышты-ш-Ø
пыште-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-92


Левентей кугыза нимоланат ӧрын: ни лектын каяш, ни шинчаш...

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
нимоланат
н'имолан-ат
н'имолан-ат
for.no.reason-and
in/pr-enc
нимоланат
н'имо-лан-ат
н'имо-лан-ат
nothing-DAT-and
ad/av/pr-case-enc
нимоланат
н'имо-ла-на-т
н'имо-ла-на-ат
nothing-COMP-1PL-and
ad/av/pr-case-poss-enc
нимоланат
н'имо-ла-на-т
н'имо-ла-на-ат
nothing-PL-1PL-and
ad/av/pr-num-poss-enc
нимоланат
н'имо-ла-н-ат
н'имо-ла-н-ат
nothing-PL-GEN-and
ad/av/pr-num-case-enc
ӧрын:
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын:
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын:
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын:
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын:
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
ни
ни
ни
neither.....nor
co/pa
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
каяш,
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
ни
ни
ни
neither.....nor
co/pa
шинчаш...
шинча-ш
шинча-ш
eye-ILL
no-case
шинчаш...
шинча-ш
шинча-еш
eye-LAT
no-case
шинчаш...
шинч-аш
шинч-аш
sit.down-INF
vb1-inf
шинчаш...
шинч-аш
шинче-аш
sit-INF
vb2-inf
шинчаш...
шинч-аш
шинче-аш
know-INF
vb2-inf



2-1-2-93


Изиш тыге шып шогымеке, Левентей кугыза пелештыш:

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
шып
шып
шып
quiet
ad/av/no
шогымеке,
шогы-меке
шого-меке
stand-CVB.PRI
vb2-adv
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
пелештыш:
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-94


— Мый земский начальник дек миен толам.

Мый
мый
мый
1SG
pr
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
дек
дек
дек
to
po
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
толам.
тол-ам
тол-ам
come-1SG
vb1-pers



2-1-2-95


Яшай ден ватыже нимомат ышт пелеште.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ден
ден
ден
and
co
ватыже
ваты-же
вате-жЕ
wife-3SG
no-poss
ватыже
ваты-же
вате-жЕ
absorbent.cotton-3SG
no-poss
нимомат
н'имом-ат
н'имом-ат
nothing-and
pr-enc
нимомат
н'имо-м-ат
н'имо-м-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
ышт
ы-ш-т
ы-ш-т
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
пелеште.
пеле-ште
пеле-штЕ
in.half-INE
ad/av/no-case
пелеште.
пелеште-Ø
пелеште-Ø
say-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пелеште.
пелеште-Ø
пелеште-Ø
say-CNG
vb2-conn



2-1-2-96


Левентей кугызан, лектын каяш тарванен, омса кылым кучымыж годым Япуш каласыш:

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызан,
кугыза-н
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан,
кугыза-н
кугыза-н
old.man-GEN
no-case
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
тарванен,
тарван-ен-Ø
тарване-ен-Ø
move-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тарванен,
тарван-ен
тарване-ен
move-CVB
vb2-adv
омса
омса
омса
door
no
кылым
кыл-ым
кыл-м
string-ACC
no-case
кучымыж
кучымы-ж
кучымо-жЕ
caught-3SG
ad-poss
кучымыж
кучы-мы-ж
кучо-мЕ-жЕ
hold-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-97


— Земский начальник ӱдыржӧ дене коктын Озаҥышке кудальыч.

Земский
Земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
ӱдыржӧ
ӱдыр-жӧ
ӱдыр-жЕ
daughter-3SG
no-poss
ӱдыржӧ
ӱдыр-жӧ
ӱдыр-жЕ
Virgo-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
коктын
коктын
коктын
as.a.pair
av
Озаҥышке
Озаҥ-ышке
Озаҥ-шкЕ
Kazan-ILL
pn-case
кудальыч.
кудал-ьыч
кудал-ыч
run-PST1.2SG
vb1-tense.pers
кудальыч.
кудал-ьыч
кудал-ыч
run-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-1-2-98


Выльып кугыза пар имне дене наҥгайыш...

Выльып
Выльып
Выльып
Vyl'yp
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
пар
пар
пар
fallow
no
пар
пар
пар
steam
no
пар
пар
пар
pair
no
пар
пар
пар
gust
no
имне
имн'е
имн'е
horse
no
дене
дене
дене
with
po
наҥгайыш...
наҥгайы-ш-Ø
наҥгае-ш-Ø
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-99


Левентей кугыза, вуйжым сакен, омсадӱр олымбалан шинче.

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза,
кугыза
кугыза
old.man
no
вуйжым
вуй-жы-м
вуй-жЕ-м
head-3SG-ACC
no-poss-case
сакен,
сак-ен-Ø
саке-ен-Ø
hang.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сакен,
сак-ен
саке-ен
hang.up-CVB
vb2-adv
омсадӱр
омсадӱр
омсадӱр
place.beside.a.door
no
олымбалан
олымбалан
олымбалан
on.the.bench
av
олымбалан
олымбал-ан
олымбал-ан
bench-with
no-deriv.ad
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn



2-1-2-100


Пӧртыштӧ кум кугу еҥ ден ик икшыве нимом пелештыде шинчат.

Пӧртыштӧ
Пӧрт-ыштӧ
пӧрт-штЕ
house-INE
no-case
Пӧртыштӧ
Пӧртыш-тӧ
пӧртыш-штЕ
coenurosis-INE
no-case
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
ден
ден
ден
and
co
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
икшыве
икшыве
икшыве
child
no
нимом
н'имом
н'имом
nothing
pr
нимом
н'имо-м
н'имо-м
nothing-ACC
ad/av/pr-case
пелештыде
пелештыде
пелештыде
silently
av
пелештыде
пелешты-де
пелеште-де
say-CVB.NEG
vb2-adv
шинчат.
шинча-т
шинча-ет
eye-2SG
no-poss
шинчат.
шинча-т
шинча-ат
eye-and
no-enc
шинчат.
шинч-ат
шинч-ат
sit.down-2SG
vb1-pers
шинчат.
шинч-ат
шинче-ат
sit-3PL
vb2-pers
шинчат.
шинч-ат
шинче-ат
know-3PL
vb2-pers
шинчат.
шинч-а-т
шинче-а-ат
sit-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат.
шинч-а-т
шинче-а-ат
know-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CNG-and
vb1-conn-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CVB-and
vb1-adv-enc
шинчат.
шинч--ат
шинч-Е-ат
sit.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
sit-CNG-and
vb2-conn-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
know-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-101


Кажныжын вуйыштыжо шке семынже шонымаш пӧрдеш.

Кажныжын
Кажны-жы-н
кажне-жЕ-н
each-3SG-GEN
pr-poss-case
вуйыштыжо
вуй-ышты-жо
вуй-штЕ-жЕ
head-INE-3SG
no-case-poss
шке
шке
шке
REFL
pr
семынже
семын-же
семын-жЕ
like-3SG
po-poss
семынже
сем-ын-же
сем-н-жЕ
melody-GEN-3SG
no-case-poss
семынже
сем-ын-же
сем-н-жЕ
sense-GEN-3SG
no-case-poss
шонымаш
шонымаш
шонымаш
thought
no
шонымаш
шоны-маш
шоно-маш
think-NMLZ
vb2-deriv.n
пӧрдеш.
пӧрд-еш
пӧрд-еш
turn-3SG
vb1-pers



2-1-2-102


«Могай пиалдыме мый шочынам, — шона Левентей кугыза, — шке шочшем-влак изинекак колен пытышт...

«Могай
Могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
пиалдыме
пиалдыме
пиалдыме
unhappy
ad
пиалдыме
пиал-дыме
пиал-дымЕ
happiness-without
no-deriv.ad
мый
мый
мый
1SG
pr
шочынам, —
шоч-ын-ам
шоч-н-ам
be.born-PST2-1SG
vb1-tense-pers
шона
шон-а
шоно-а
think-3SG
vb2-pers
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза, —
кугыза
кугыза
old.man
no
шке
шке
шке
REFL
pr
шочшем-влак
шочш-ем-влак
шочшо-ем-влак
child-1SG-PL
no-poss-num
шочшем-влак
шоч-ш-ем-влак
шоч-шЕ-ем-влак
be.born-PTCP.ACT-1SG-PL
vb1-ad-poss-num
изинекак
изин'ек-ак
изин'ек-ак
since.childhood-STR
av-enc
колен
кол-ен-Ø
коло-ен-Ø
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колен
кол-ен
коло-ен
die-CVB
vb2-adv
пытышт...
пыты-шт
пыте-шт
end-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пытышт...
пыты-ш-т
пыте-ш-т
end-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-103


Сакарым эргылыкеш пурташ шонышым, тудымат стражник-влак эпере кучен каеныт...»

Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
эргылыкеш
эргылыкеш
эргылыкеш
[X]
av
эргылыкеш
эргы-лык-еш
эрге-лык-еш
son-for-LAT
no-deriv.ad-case
пурташ
пурташ
пурташ
swelling
no
пурташ
пурт-аш
пурто-аш
bring.in-INF
vb2-inf
шонышым,
шоныш-ым
шоныш-м
thought-ACC
no-case
шонышым,
шонышы-м
шонышо-м
worried-ACC
ad/no-case
шонышым,
шоны-ш-ым
шоно-ш-ым
think-PST1-1SG
vb2-tense-pers
шонышым,
шоны-шы-м
шоно-шЕ-м
think-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
тудымат
тудым-ат
тудым-ат
him/her-and
pr-enc
тудымат
тудо-м-ат
тудо-м-ат
3SG-ACC-and
pr-case-enc
тудымат
ту-дым-ат
ту-дымЕ-ат
that-without-and
pr-deriv.ad-enc
тудымат
ту-дым-ат
ту-дымЕ-ат
gland-without-and
no-deriv.ad-enc
тудымат
ту-дым-ат
ту-дымЕ-ат
banner-without-and
no-deriv.ad-enc
стражник-влак
стражник-влак
стражник-влак
police.constable-PL
no-num
эпере
эпере
эпере
in.vain
ad/av
кучен
куч-ен-Ø
кучо-ен-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
каеныт...»
ка[й]-ен-ыт
кае-ен-ыт
go-PST2-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-104


«Кӧлан Чачиэм осалым ыштен?

«Кӧлан
Кӧлан
кӧлан
whom
pr
«Кӧлан
Кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
«Кӧлан
Кӧ-ла-н
кӧ-ла-н
who-PL-GEN
pr-num-case
Чачиэм
Чачиэм
Чачиэм
Chachiem
na
осалым
осал-ым
осал-м
evil-ACC
ad/no-case
ыштен?
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен?
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv



2-1-2-105


Молан тудым тыге пужгален колтеныт?» — шона Яшай вате.

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
пужгален
***
***
***
***
колтеныт?» —
колт-ен-ыт
колто-ен-ыт
send-PST2-3PL
vb2-tense-pers
шона
шон-а
шоно-а
think-3SG
vb2-pers
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате.
вате
вате
wife
no
вате.
вате
вате
absorbent.cotton
no



2-1-2-106


«Мый шкак титакан улам, — шона Яшай, — поянлан куанен, ӱдырем Чужган Макарлан пуаш тӧчышым...»

«Мый
мый
мый
1SG
pr
шкак
***
***
***
***
титакан
титакан
титакан
guilty
ad/no
титакан
титак-ан
титак-ан
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
улам, —
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам, —
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам, —
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам, —
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам, —
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам, —
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам, —
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам, —
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам, —
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шона
шон-а
шоно-а
think-3SG
vb2-pers
Яшай, —
Яшай
Яшай
Yashay
na
поянлан
поянл-ан
поянле-ан
rich-with
ad-deriv.ad
поянлан
поян-лан
поян-лан
rich-DAT
ad/av/no-case
поянлан
поян-ла-н
поян-ла-н
rich-PL-GEN
ad/av/no-num-case
куанен,
куанен
куанен
happily
av
куанен,
куан-ен-Ø
куане-ен-Ø
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
куанен,
куан-ен
куане-ен
rejoice-CVB
vb2-adv
ӱдырем
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
Макарлан
Макарлан
Макарлан
Makarlan
na
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf
тӧчышым...»
тӧчышы-м
тӧчышӧ-м
person.trying.to.do.something-ACC
no-case
тӧчышым...»
тӧчы-ш-ым
тӧчӧ-ш-ым
try-PST1-1SG
vb2-tense-pers
тӧчышым...»
тӧчы-шы-м
тӧчӧ-шЕ-м
try-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



2-1-2-107


«Ачай ден авай ала-молан туге акайым виеш марлан пуэн колтышт?

«Ачай
Ачай
ачай
father
no
ден
ден
ден
and
co
авай
авай
авай
mother
no
ала-молан
ала-молан
ала-молан
for.some.reason
av/pr
ала-молан
ала-мо-лан
ала-мо-лан
something-DAT
pa/pr-case
ала-молан
ала-мо-ла-н
ала-мо-ла-н
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
туге
туге
туге
so
av/pa
туге
ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
туге
ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
туге
ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
акайым
акай-ым
акай-м
older.sister-ACC
no-case
виеш
виеш
виеш
by.force
av
виеш
ви[й]-еш
вий-еш
power-LAT
no-case
виеш
вие-ш-Ø
вие-ш-Ø
justify.oneself-PST1-3SG
vb2-tense-pers
марлан
марлан
марлан
marrying
av
марлан
марла-н
марла-ан
Mari-with
ad/av-deriv.ad
марлан
марла-н
марла-н
Mari-GEN
ad/av-case
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv
колтышт?
колты-шт
колто-шт
send-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колтышт?
колты-ш-т
колто-ш-т
send-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-1-2-108


Ынде шкак ойгырат.

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
шкак
***
***
***
***
ойгырат.
ойгыр-ат
ойгыро-ат
grieve-3PL
vb2-pers
ойгырат.
ойгыр-а-т
ойгыро-а-ат
grieve-3SG-and
vb2-pers-enc
ойгырат.
ойгыр-Ø-ат
ойгыро-Ø-ат
grieve-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-109


Акайже ынде ала-кушко йомын...»

Акайже
Акай-же
акай-жЕ
older.sister-3SG
no-poss
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
ала-кушко
ала-кушко
ала-кушко
somewhere
av/pr
ала-кушко
ала-куш-ко
ала-куш-шкЕ
somewhere-ILL
av/pr-case
йомын...»
йом-ын-Ø
йом-н-Ø
disappear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
йомын...»
йом-ын
йом-н
disappear-CVB
vb1-adv



2-1-2-110


Яшай кынел шогале, йӱкын пелештыш:

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогале,
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале,
шогал-'е
шогал-Е
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале,
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-CNG
vb2-conn
йӱкын
йӱкын
йӱкын
loudly
av
йӱкын
йӱк-ын
йӱк-н
voice-GEN
no-case
пелештыш:
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-111


— Тыге шинчен ок йӧрӧ, становой дек каен, явитлаш возеш.

Тыге
Тыге
тыге
so
av/pa/pr
шинчен
шинч-ен-Ø
шинче-ен-Ø
sit-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шинчен
шинч-ен-Ø
шинче-ен-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шинчен
шинч-ен
шинче-ен
sit-CVB
vb2-adv
шинчен
шинч-ен
шинче-ен
know-CVB
vb2-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
roll-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
mix-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
go.out-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
be.satisfying-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
roll-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
mix-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
go.out-CNG
vb2-conn
йӧрӧ,
йӧрӧ-Ø
йӧрӧ-Ø
be.satisfying-CNG
vb2-conn
становой
становой
становой
district
ad/no
дек
дек
дек
to
po
каен,
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен,
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
явитлаш
явитл-аш
явитле-аш
report-INF
vb2-inf
возеш.
воз-еш
воз-еш
cart-LAT
no-case
возеш.
воз-еш
воз-еш
lie.down-3SG
vb1-pers



2-1-2-112


Тушто мемнан ӱдырна верч коляныше уке.

Тушто
Тушто
тушто
there
av/pa/pr
Тушто
Тушто
тушто
riddle
no
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
Тушто
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тушто
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ӱдырна
ӱдыр-на
ӱдыр-на
daughter-1PL
no-poss
ӱдырна
ӱдыр-на
ӱдыр-на
Virgo-1PL
no-poss
верч
верч
верч
for
po
коляныше
коляныше
коляныше
anxious
ad
коляныше
коляны-ше
коляне-шЕ
worry-PTCP.ACT
vb2-ad
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



2-1-2-113


«Таҥже дек куржын» манын веле мыскылат...

«Таҥже
Таҥ-же
таҥ-жЕ
friend-3SG
av/no-poss
дек
дек
дек
to
po
куржын»
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын»
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv
манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
мыскылат...
мыскыл-ат
мыскыл-ат
humiliation-and
no-enc
мыскылат...
мыскыл-ат
мыскыле-ат
laugh.at-3PL
vb2-pers
мыскылат...
мыскыл-а-т
мыскыле-а-ат
laugh.at-3SG-and
vb2-pers-enc
мыскылат...
мыскыл-Ø-ат
мыскыле-Ø-ат
laugh.at-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-114


Омса почылто, пӧртышкӧ Чачи пурен шогале.

Омса
Омса
омса
door
no
почылто,
почылт-о
почылт-Е
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers
пӧртышкӧ
пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
пӧртышкӧ
пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
шогале.
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале.
шогал-'е
шогал-Е
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале.
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-CNG
vb2-conn



2-1-2-115


Чыланат, шинчаштлан ӱшаныде, Чачим ончат.

Чыланат,
Чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
Чыланат,
Чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
Чыланат,
Чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
Чыланат,
Чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
Чыланат,
Чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
шинчаштлан
шинча-шт-лан
шинча-шт-лан
eye-3PL-DAT
no-poss-case
шинчаштлан
шинча-шт-ла-н
шинча-шт-ла-н
eye-3PL-PL-GEN
no-poss-num-case
ӱшаныде,
ӱшаныде
ӱшаныде
with.distrust
av
ӱшаныде,
ӱшаны-де
ӱшане-де
believe-CVB.NEG
vb2-adv
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
ончат.
онч-ат
ончо-ат
look-3PL
vb2-pers
ончат.
онч-а-т
ончо-а-ат
look-3SG-and
vb2-pers-enc
ончат.
онч-Ø-ат
ончо-Ø-ат
look-CNG-and
vb2-conn-enc



2-1-2-116


Колышо, ылыжын, шӱгар гыч мӧҥгеш толеш гын, Яшай ден ватыже тыге огыт ӧр ыле дыр, кузе Чачи толын пурымылан ӧрыныт.

Колышо,
Колышо
колышо
dead
ad/no
Колышо,
Колы-шо
коло-шЕ
die-PTCP.ACT
vb2-ad
ылыжын,
ылыж-ын-Ø
ылыж-н-Ø
flare.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ылыжын,
ылыж-ын
ылыж-н
flare.up-CVB
vb1-adv
шӱгар
шӱгар
шӱгар
grave
no
гыч
гыч
гыч
from
po
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
толеш
тол[ь]-еш
толь-еш
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
толеш
тол-еш
тол-еш
come-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ден
ден
ден
and
co
ватыже
ваты-же
вате-жЕ
wife-3SG
no-poss
ватыже
ваты-же
вате-жЕ
absorbent.cotton-3SG
no-poss
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
ӧр
ӧр
ӧр
slope
no
ӧр
ӧр-Ø
ӧр-Ø
be.surprised-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ӧр
ӧр-Ø
ӧр-Ø
be.surprised-CNG
vb1-conn
ӧр
ӧр-Ø
ӧр-Ø
be.surprised-CVB
vb1-adv
ыле
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
дыр,
дыр
дыр
probably
pa
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
пурымылан
пурымы-лан
пурымо-лан
entrance-DAT
ad-case
пурымылан
пурымы-ла-н
пурымо-ла-н
entrance-PL-GEN
ad-num-case
пурымылан
пуры-мы-лан
пуро-мЕ-лан
go.in-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
пурымылан
пуры-мы-ла-н
пуро-мЕ-ла-н
go.in-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
ӧрыныт.
ӧр-ын-ыт
ӧр-н-ыт
be.surprised-PST2-3PL
vb1-tense-pers



2-1-2-117


Япуш гына шуко ӧрын ыш шого, тӧршталтен, куржын миен, вигак акажын шӱйышкыжӧ кержалте:

Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
гына
гына
гына
only
pa
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
ӧрын
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
шого,
шого
шого
stop
vb
шого,
шого
шого
mute
ad
шого,
шого-Ø
шого-Ø
stand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шого,
шого-Ø
шого-Ø
stand-CNG
vb2-conn
тӧршталтен,
тӧршталт-ен-Ø
тӧршталте-ен-Ø
jump-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӧршталтен,
тӧршталт-ен
тӧршталте-ен
jump-CVB
vb2-adv
куржын
курж-ын-Ø
курж-н-Ø
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж-н
run-CVB
vb1-adv
миен,
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
вигак
вигак
вигак
immediately
av
акажын
ака-жы-н
ака-жЕ-н
older.sister-3SG-GEN
no-poss-case
шӱйышкыжӧ
шӱй-ышкы-жӧ
шӱй-шкЕ-жЕ
neck-ILL-3SG
no-case-poss
шӱйышкыжӧ
шӱй-ышкы-жӧ
шӱй-шкЕ-жЕ
piece.of.coal-ILL-3SG
no-case-poss
шӱйышкыжӧ
шӱй-ышкы-жӧ
шӱй-шкЕ-жЕ
pus-ILL-3SG
no-case-poss
кержалте:
кержалт-е
кержалт-Е
grasp-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-118


— Акай, акай!

Акай,
Акай
акай
older.sister
no
акай!
акай
акай
older.sister
no



2-1-2-119


Кушеч толынат?

Кушеч
Кушеч
кушеч
from.where
av/pr
толынат?
тол-ын-ат
тол-н-ат
come-PST2-2SG
vb1-tense-pers
толынат?
тол-ына-т
тол-на-ат
come-1PL-and
vb1-pers-enc
толынат?
тол-ын-Ø-ат
тол-н-Ø-ат
come-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
толынат?
тол-ын-ат
тол-н-ат
come-CVB-and
vb1-adv-enc



2-1-2-120


Яшай ватат чытен ыш керт — ӱдыржым миен ӧндале:

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ватат
ват-ат
вате-ат
wife-and
no-enc
ватат
ват-ат
вате-ат
absorbent.cotton-and
no-enc
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен-Ø
чыте-ен-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт —
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт —
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
ӧндале:
ӧндал-'е
ӧндал-Е
embrace-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-121


— Ӱдырем, ӱдырем!

Ӱдырем,
Ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем
Ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
Ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
Ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Ӱдырем,
Ӱдыр-ем-Ø
Ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем!
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем!
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем!
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем!
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем!
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем!
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем!
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



2-1-2-122


Мо лийынат?

Мо
Мо
мо
what
ad/av/pa/pr
лийынат?
лийын-ат
лийын-ат
as.a-and
po-enc
лийынат?
лий-ын-ат
лий-н-ат
be-PST2-2SG
vb1-tense-pers
лийынат?
лий-ына-т
лий-на-ат
be-1PL-and
vb1-pers-enc
лийынат?
лий-ын-Ø-ат
лий-н-Ø-ат
be-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
лийынат?
лий-ын-ат
лий-н-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc



2-1-2-123


Чачи ачажым онча.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ачажым
ача-жы-м
ача-жЕ-м
father-3SG-ACC
no-poss-case
онча.
онч-а
ончо-а
look-3SG
vb2-pers



2-1-2-124


Ачаже могай уверым конден гын?

Ачаже
Ачаже
ачаже
my.dear
no
Ачаже
Ача-же
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
уверым
увер-ым
увер-м
news-ACC
no-case
конден
конд-ен-Ø
кондо-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
конден
конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv
гын?
гын
гын
if
co/pa



2-1-2-125


Ынде тудо мом каласа гын?

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
каласа
калас-а
каласе-а
say-3SG
vb2-pers
гын?
гын
гын
if
co/pa



2-1-2-126


Тудо Чачим умыла гын, уке гын?..

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
умыла
умыл-а
умыло-а
understand-3SG
vb2-pers
умыла
умы-Ø-ла
умо-Ø-ла
ripen-CNG-STR
vb2-conn-enc
гын,
гын
гын
if
co/pa
уке
уке
уке
no
ad/no/pa
гын?..
гын
гын
if
co/pa



2-1-2-127


— Ачай, мыйым тышак кеч пушт, мый Чужган Макар дек тегак ом кай!

Ачай,
Ачай
ачай
father
no
мыйым
мыйым
мыйым
me
pr
мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
тышак
тышак
тышак
here
av/pr
тышак
тыш-ак
тыш-ак
here-STR
av/pr-enc
кеч
кеч
кеч
even.if
co/pa
пушт,
пу-шт
пу-шт
wood-3PL
no-poss
пушт,
пушт-Ø
пушт-Ø
kill-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пушт,
пушт-Ø
пушт-Ø
kill-CNG
vb1-conn
пушт,
пушт-Ø
пушт-Ø
kill-CVB
vb1-adv
мый
мый
мый
1SG
pr
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
Макар
Макар
Макар
Makar
na
дек
дек
дек
to
po
тегак
тегак
тегак
in.future
av/pa
тегак
тег-ак
тег-ак
tag-STR
no-enc
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
кай!
кай
кай
[X]
in
кай!
кай
кай
aftergrass
no
кай!
кай-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай!
кай-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn



2-1-2-128


Умбакыже Яшаят чытен ыш керт, ӱдыржым ончен, шортын колтыш, шинчавӱдшым ӱштын каласыш:

Умбакыже
Умбакыже
умбакыже
onward
av
Умбакыже
Умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
Яшаят
Яшаят
Яшаят
Yashayat
na
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен-Ø
чыте-ен-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт,
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт,
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт,
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт,
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
daughter-3SG-ACC
no-poss-case
ӱдыржым
ӱдыр-жы-м
ӱдыр-жЕ-м
Virgo-3SG-ACC
no-poss-case
ончен,
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен,
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
шортын
шорт-ын
шорт-н
shorts-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт-н
lamentation-GEN
no-case
шортын
шорт-ын-Ø
шорт-н-Ø
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шортын
шорт-ын
шорт-н
cry-CVB
vb1-adv
колтыш,
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш,
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шинчавӱдшым
шинчавӱд-шы-м
шинчавӱд-жЕ-м
tear-3SG-ACC
no-poss-case
ӱштын
ӱшты-н
ӱштӧ-н
belt-GEN
no-case
ӱштын
ӱшт-ын-Ø
ӱшт-н-Ø
sweep-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӱштын
ӱшт-ын
ӱшт-н
sweep-CVB
vb1-adv
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-129


— Ит ойгыро, ӱдырем.

Ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ойгыро,
ойгыро-Ø
ойгыро-Ø
grieve-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойгыро,
ойгыро-Ø
ойгыро-Ø
grieve-CNG
vb2-conn
ӱдырем.
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем.
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем.
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем.
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем.
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем.
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем.
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем.
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем.
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



2-1-2-130


Юмо тыйым осал деч утарен.

Юмо
Юмо
юмо
god
in/no
тыйым
тыйым
тыйым
you
pr
тыйым
тый-ым
тый-м
2SG-ACC
pr-case
осал
осал
осал
evil
ad/no
деч
деч
деч
from
po
утарен.
утар-ен-Ø
утаре-ен-Ø
save-PST2-3SG
vb2-tense-pers
утарен.
утар-ен
утаре-ен
save-CVB
vb2-adv



2-1-2-131


Мый тыйым тудо суртышко нигунамат ом колто.

Мый
мый
мый
1SG
pr
тыйым
тыйым
тыйым
you
pr
тыйым
тый-ым
тый-м
2SG-ACC
pr-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
суртышко
сурт-ышко
сурт-шкЕ
farmstead-ILL
no-case
нигунамат
н'игунамат
н'игунамат
in.no.case
av/pr
нигунамат
н'игунам-ат
н'игунам-ат
never-and
av/pr-enc
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-CNG
vb2-conn



2-1-2-132


Чужган кува айдеме огыл улмаш.

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
айдеме
айдеме
айдеме
human
no
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-1-2-133


Ӱдыржӧ ден ватыжлан Яшай Чужган кува нерген чыла ойлыш.

Ӱдыржӧ
Ӱдыр-жӧ
ӱдыр-жЕ
daughter-3SG
no-poss
Ӱдыржӧ
Ӱдыр-жӧ
Ӱдыр-жЕ
Virgo-3SG
no-poss
ден
ден
ден
and
co
ватыжлан
ваты-ж-лан
вате-жЕ-лан
wife-3SG-DAT
no-poss-case
ватыжлан
ваты-ж-лан
вате-жЕ-лан
absorbent.cotton-3SG-DAT
no-poss-case
ватыжлан
ваты-ж-ла-н
вате-жЕ-ла-н
wife-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
ватыжлан
ваты-ж-ла-н
вате-жЕ-ла-н
absorbent.cotton-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
ойлыш.
ойлы-ш-Ø
ойло-ш-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-1-2-134


— Чужган кува деч осалже кум волостьыштат уке, — ешарыш Левентей кугыза.

Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга-н
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга-н
чужга-н
coarse-GEN
ad-case
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
деч
деч
деч
from
po
осалже
осал-же
осал-жЕ
evil-3SG
ad/no-poss
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
волостьыштат
волость-ышт-ат
волость-шт-ат
volost-3PL-and
no-poss-enc
волостьыштат
волость-ышт-ат
волость-штЕ-ат
volost-INE-and
no-case-enc
уке, —
уке
уке
no
ad/no/pa
ешарыш
ешары-ш-Ø
ешаре-ш-Ø
add-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза.
кугыза
кугыза
old.man
no



2-1-2-135


— Ну, тый, ӱдырем, осал кид гыч утлышыч, ынде Сакарым кузе утараш гын?

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
тый,
тый
тый
2SG
pr
ӱдырем,
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем,
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем,
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем,
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем,
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем,
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем,
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем,
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем,
ӱдыр-ем-Ø
ӱдыр-ем-Ø
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
осал
осал
осал
evil
ad/no
кид
кид
кид
hand
no
гыч
гыч
гыч
from
po
утлышыч,
утлы-ш-ыч
утло-ш-ыч
escape-PST1-2SG
vb2-tense-pers
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
утараш
утар-аш
утаре-аш
save-INF
vb2-inf
гын?
гын
гын
if
co/pa



2-1-2-136


«Сакар» манме мутым колмекше, Чачин шӱргыжлан шокшын чучо...

«Сакар»
Сакар
Сакар
Sakar
na
манме
ман-ме
ман-мЕ
say-PTCP.PASS
vb1-ad
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
колмекше,
кол-мек-ше
кол-мек-жЕ
hear-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шӱргыжлан
шӱргы-ж-лан
шӱргӧ-жЕ-лан
face-3SG-DAT
no-poss-case
шӱргыжлан
шӱргы-ж-лан
шӱргӧ-жЕ-лан
forest-3SG-DAT
no-poss-case
шӱргыжлан
шӱргы-ж-ла-н
шӱргӧ-жЕ-ла-н
face-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
шӱргыжлан
шӱргы-ж-ла-н
шӱргӧ-жЕ-ла-н
forest-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
шокшын
шокшын
шокшын
hot
av
шокшын
шокш-ын
шокш-н
sleeve-GEN
no-case
шокшын
шокшы-н
шокшо-н
heat-GEN
ad/no-case
шокшын
шок-шы-н
шокт-шЕ-н
sift-PTCP.ACT-GEN
vb1-ad-case
шокшын
шок-шы-н
шок-жЕ-н
shock-3SG-GEN
no-poss-case
чучо...
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-1-2-137


Чачи, нимом пелештыде, тӱгӧ лектын кайыш...

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
нимом
н'имом
н'имом
nothing
pr
нимом
н'имо-м
н'имо-м
nothing-ACC
ad/av/pr-case
пелештыде,
пелештыде
пелештыде
silently
av
пелештыде,
пелешты-де
пелеште-де
say-CVB.NEG
vb2-adv
тӱгӧ
тӱгӧ
тӱгӧ
outside
av
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
кайыш...
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш...
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



The Mari Web Project is primarily based at the Department of Finno-Ugric Studies at the University of Vienna. The second stage of the project is being funded by the Kone Foundation: The Mari Web Project: Phase 2. Some of our work is carried out at the Institute of Finno-Ugric and Uralic Studies at the Ludwig Maximilian University of Munich.
Last update: 10 August 2023