Logowww.mari-language.com:
Main page » Corpus Tool » Элнет » 2-1-5

Corpus Tool Demo - Элнет - 2-1-5

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]


Григорий Петровичын, Чачим вӱден, пӧртышкӧ пурымыж годым Левентей кугыза Яшайлан ожно Кудашнурышто Япык кугызан Мишам пуштмыж нерген ойлен шинча ыле.
Григорий Петрович пурымым ужын, Левентей кугыза ойлымыжым чарныш, титакан еҥла койын, вуйжым кумык сакыш...
— Молан чарнышыч, кугызай?
Ойло, йомакетым колто, меат колыштына.
— Тиде йомак манмет шукертак лийын, кызытсе еҥлан тыгайым колышташ нимо сайжат уке...
Шоҥго еҥ тудо тошто годсым ойлен ила...
— Шоҥго еҥ ойлымым рвезылан кеч-кунамат колышташ уто огыл, кугызай, — шыман гына пелештыш Григорий Петрович, шкеже Левентей кугыза воктек олымбалан шинче, Чачи ӱдырамаш пусакыш кайыш.
Тыгай мутым колын, Левентей кугыза шинчажым
Григорий Петрович ӱмбак нӧлтале, вара аптраненрак пелештыш:
— Тенийсе калык шоҥго мутым пеш колыштманак огыл да...
— Туге ит ойло, кугызай!
Мый шоҥгырак еҥ ойлымым колышташ пеш йӧратем.
Кӧ Мишкажым пуштын?
Кӧ тугай улмаш Мишкаже?
Яшай вате пӧртышкӧ пурыш, Левентей кугыза ден Григорий Петровичын йыгыре шинчын мутланымыштым ужын, Чачи дек мийыш, шыпак йодо:
— Учитель молан толын?
— Тендан дене ала-мо нерген мутланынеже.
— Ойырлен толметланак ок вурсо дыр?
— Уке...
Тудо йӧршеш вес семын ойла.
— Мом ойла?
— Чу, уна Левентей кугызай пеш оҥайым ойла...
Аваж ден ӱдыржат Левентей кугызам колышташ тӱҥальыч.
Левентей кугыза тыге ойла:
— Мишка мемнан ялыш Озаҥ ола гыч илаш толын, тудо пеш мастар токарь ыле.
Тудын тугай станокшо лийын.
Станокшым ончаш мый шкат миенам.
Мишка тудо станокеш ала-момат пӧрда, чылт шке шочшо гайым ыштен луктеш ыле.
Ик шыжым Мишка, кӱсотыш миен, кумалме годым олташ ямдылыме Япык кугызан пужым оптен толын.
Кеҥеж гоч кошкен шогышо пу пеш кукшо, Мишкалан пеш келшен: юмо кумалаш ямдылымым монь руш ок шинче.
Икана кондымыжо пытымек, Мишка вес гана каен.
Тиде жапыште ала-кӧ Мишкан пу кондымыжым, адак каймыжым Япык кугызалан каласен.
Япык кугыза пеш шыде ыле, тунамак кӱсотыш ваҥаш куржын колтен.
Отышко миен, уала гыч ончалеш: онапу тӱҥыштӧ Мишка пум оптен шога.
Вигак миен пижаш Япык кугыза аптранен: Мишка пеш таза, олаште калачым кочкын, чот кушкын.
Мемнан дене тунам писте пеш шуко ыле, кажне ийын оза-влак, тудым шуко руыктен, мочылам чыкыктеныт.
Писте кашка-влак чодыра мучко кийылтыныт...
Тикын тукым-влак писте кашка дене алгаштарен, Мишкам конденыт...
Япык кугыза еҥ онапу йымач, шугыньо гай пондым налын, шыпак миен, Мишкам шолен колтен.
Тыглайжым тудо пӱгыртымӧ туп гыч перынеже улмаш, но лач тиде жапыште Мишка вийнен шогалын, шугыньо Мишкан вуеш пернен.
Мишка тунамак лыдырген волен возын.
Паша тыге савырнымылан Япык кугыза пеш ӧрын гынат, Мишкан орва гыч пум ястарен, толашен-толашен, Мишкам орвашке пыштен да имньым корнышко луктын колтен.
Имне шке ораж дене Мишкам мӧҥгыжӧ конден.
Мӧҥгышкыжӧ толмекше, ик жаплан Мишкан ушыжо пурен, аважын «мо лийынат?» манын йодмыжлан «Япык» манын, лач ик мутым пелештен кертын, вара колен колтен...
Эрлашыжым мемнан ялыш тӧра-влак вузальыч: становоет, урядникет, старшинат, тулеч молет.
Старостаже, сотньыкшо, лувуйжо куржталыштыт, ур пийла веле койыт...
Тӧра-влак эн ончыч Мишкан аваж деч йодышташ тӱҥалыныт:
— Кузе толын?..
Кӧ конден?..
Орваштыже мо ыле?..
Мом ойлыш?..
Мишан аваже шортын-шортын ойлен:
— Нимомат ойлен ыш керт...
Лачак ик мутым гына пелештен керте...
— Кузе ойлыш?..
Япык, мане?..
Могай Япык?
Могай Япыкшым Мишкан аваже шкат ок шинче.
Тунам мемнан ялыште кок Япык ыле: иктыже, Тарас Япыкше, нужна, весыже — Мишкам перыше, поян.
Тудын идымыштыже вич-куд каванже ыле.
Йӱмыжӧ годым «нылшӱдӧ теҥге оксам уло» манын кутыра ыле...
Тӧра-влак Япыкым кычалаш тӱҥалыныт.
Кӱсото гыч кондымым, пу дек мийме гыч тыге лийын толмым терген-терген, Япыкым пален налыныт.
Поян еҥын каторгыш каймыже ок шу; тудын окса уло, кинде уло, вольыкат шагал огыл.
Япык кугыза кӧлан шӱдӧ, кӧлан витле, кӧлан кумло теҥгем шӱшкедаш тӱҥалын.
Киндат ятыр каен.
Шорыкымат тӧра-влак ала-мынярым кочкын пытареныт.
Тӧра-влак пире дечат осал улыт: оксамат налнешт, титакан еҥымат муынешт...
Мемнан ялыште кок Япык уло: иктыже титакан огыл гын, весыже — титакан...
Тӧра-влак нужна Япыкым кучен наҥгаеныт...
Кызыт Япык Сибирьыште ила, маныт.
— Сакарат ок утло дыр, — Левентей кугыза кенета мутшым савырыш.
— Кузе утла, рушла ойлен ок мошто.
Тудын нимо титакшат уке да, тӧра тудым шинча мо?
Тиде мутым колын, Чачин шинчавӱдшӧ чыпчаш тӱҥале, Яшай вате нержым нӱштале, ончылансакыш лукшо дене ала-молан нер тӱҥжым ӱштыльӧ.
Григорий Петровичат вуйжым кумык сакыш.
Ончычшо обыск лийме дене, вара земский начальник ден становой приставын аҥыртарымышт дене, тулеч вараже йӱын киймыж дене, пытартыш жапыште Чачи дене ушнымыж дене Григорий Петрович Сакар нерген сайынрак шоналтен огыл...
А вет тиде пеш сай огыл: телым Сакар тудым колымаш гыч огыл гын, намысыш пурымаш деч утарен...
«Кеч-кузе гынат, Сакарлан полшаш кӱлеш...
Но кузе тудлан полшаш лиеш?» — Григорий Петрович ятыр шонен шинчыш, вара Левентей кугызалан каласыш:
— Кугызай, тый Сакар нерген ял деч мирской приговорым нал, вара судебный следовательлан колто.
Ял сай приговорым пуа гын, мыйын шонымаштем, Сакарым колтат: тыйын ойлыметла, Сакарын нимо титакшат уке.
— Поро ойым пуыметлан, эргым, пеш кугу тау.
Только вот мемнан толкшо дене возен моштышыжо уке.
— Шемешыже мый шке возен пуэм.
Шке декет миймекет, тый тудым иктаж еҥлан, сайрак возен моштышылан, вес кагазыш возыкто.
Мыйын возен пуымем иктыланат ит ойло.
Йодыт гын, ик палыме еҥ возен пуэн, ман.
Уэш возымо кагазеш шкендан ял суртан оза-влакын лӱмыштым чыла возаш кӱлеш.
Кидыштым пыштен моштышо-влак шке верчыштат, кнага моштыдымо-влак верчынат кидыштым пыштышт...
Старосталан печатьым пыштыкте, вара волостной правлениеш пеҥгыдемдыкте...
— Тау, пеш тау, эргым!
— Левентей кугыза куаныш.
— Ну, мый каем, кызытак возен кондем.
— Шого, шӱр кӱэш, — чара Яшай вате, — тулар тачак ок кай.
— Уке, тулаче, кызыт паша годым шуко юватылаш ок лий, йӱдым гынат, тачак каем.
— Изиш вучалте, кугызай, мый вашке толам, — Григорий Петрович школышко писын ошкыльо.
— Пеш сай рвезе, — Яшай каласыш, — весе дене тыгай лиеш гын, пелештенат от мошто.
Пӧртышкӧ Япуш пурыш:
— Авай, мий, шӱретым шке ончо!
Яшай вате кудыш лектын кайыш, шӱр подым нумал пуртыш.
— Чачи, самоварым шынде, Григорий Петровичлан муным шолтена.
Тудлан пареҥган шӱрым пукшет мо?
Левентей кугызан, шӱрым кочкын, ӱстелтӧр гыч лекмыже годым Григорий Петрович толын пурыш.
— Теве тидым ончен, приговорым возыкто.
Теве тыланет кагаз, ручка ден перо, теве тидыже чернила.
Кӱсенышкет пыште, пробка дене сайын петыренам, ок вел.
— Ну, эргым, кужу ӱмыран лий!
Юмо тыланет тазалыкым пуыжо!
Ынде мый куржам веле.
Чеверын, Яшай, чеверын, тулаче, чеверын, уныкам!
— Левентей кугыза Япушым вӱчкалтыш.
— Чеверын, ӱдырем!
Юмо пӱрен гын, Сакар пӧртылеш гын, ачат ден ават тореш огыт лий дыр.
Мый поян омыл гынат, Сакар дене когылянда погем сита...
Чачи тулшол гай йошкаргыш.
Лач тиде жапыште самовар чож-ж оварен кайыш.
Чачи самовар дек пӱгырныш.
Левентей кугыза лектын кайыш.
Яшай вате самоварыш вич муным пыштыш.
Левентей кугызан пытартыш мутшо Григорий Петровичым ӧрыктарыш.
Чачин чевергымыже адакат чотрак сӱсандарыш.
Григорий Петровичын ӧрмыжлан вашмутым Пуымыла Яшай пелештыш:
— Левентей кугыза Сакарым эргылыкеш пурташ шонен, вара мемнан Чачим Сакарлан наҥгаяш шонен...
Тудо мыланем телымак ойлен ыле...
Григорий Петрович эше чотрак ӧрӧ, вара Чачин шошым больницыш куржталмыже ушешыже возо...
Григорий Петрович ыҥылыш: тудо еҥ коклаш пурен.
Но ынде нимом ышташ ок лий.
Григорий Петрович Чачим шылталымыла пелештыш:
— Чачи, тый молан мыланем Сакар нерген шыч ойло?
Вашмут пуымо олмеш Чачи шорташ тӱҥале.
— Тый Сакарым йӧратет гын, мый тугеже нимомат ом ойло, мый лучо каем...
Григорий Петрович омса кылым кучыш.
— Ит кай!
— чон йӧсыж дене Чачи кычкырал колтыш.
Григорий Петрович пӧртыльӧ:
— Чачи, кидетым пу!
Чачи кок кидшыге Григорий Петровичлан шуйыш.
Яшай ден ватыже, Япуш нимомат огыт ыҥле, нимом пелешташат ӧрыныт.
— Яков Никифорович!
— Чачин кидым кучен, Григорий Петрович ойлаш тӱҥале.
— Чачи, Лопнур Чужган Макар деч утлен куржын толмекыже, вигак мый декем миен.
Тендан дек толаш лӱдын.
Волгыжшаш тӱреш толын пурыш.
Теҥгече кечыгут мый денем илен, кодшо йӱдым мыйын...
помышешем мален...
— Ой, юмо!
— кычкырал колтыш Яшай вате.
Яшай шинчажым кугун каралтыш, кынел шогале, вара мӧҥгеш волен шинче.
— Намысше могай, намысше!
— ызга Яшай вате.
— Нимогай намысат уке.
Ӱдырдам мый шке марлан налам.
— Григорий Петрович, тынарак ит воштыл, мемнан ойгына тугакат кугу, — ӧпкелен пелештыш Яшай.
— Яков Никифорович, мый иктымат мыскылаш ом шоно.
Конешне, таче эр марте мый Чачим марлан налаш шонен омыл, но ынде, мыйын мутем пеҥгыде, Чачи деч посна мый тышеч ом кай.
Конешне, Чачи поро кумыл дене мияш кӧна гын...
Яшай вате чытен ыш керт, шортын колтыш.
— Венчайдеак наҥгает мо?
— Вет Чужган Макарат венчайдеак наҥгаен.
— Венчаймыже содор огыл, — коклаш пурыш Яшай, — теве чияшыже вургемже уке.
Улыжат чыла Чужганмыт деран кодын.
— Тудын верч ида ойгыро, шке ватем чаранак ом коштыкто...
Япуш, на окса, ик черпыт аракам налын кондо, — Григорий Петрович, оксам луктын, Япушлан пуыш.
— Черпытше шуко лиеш...
Пошкудо-влак Лопнурыш каймыж годым чот йӱыныт, сита, — Яшай вате мане.
— Мый пошкудым монь ӱжаш ом шӱдӧ, шкенан еш дене веле мутланена.
Аракажым таче кугун ынеда йӱ гын, паша годым, тӱред толмекыда, ноймашешда изин-изин подылыда.
Тиде мутлан Яшаят келшыш.
Япуш, торык мешакым налят, аракалан куржо.
Яшай вате, клат гыч ӱйым пуртен, муным ӱяҥдыш...
Яшай икон ваштареш сортам чӱктыш...



Admin login:

[Search]


2-1-5-1


Григорий Петровичын, Чачим вӱден, пӧртышкӧ пурымыж годым Левентей кугыза Яшайлан ожно Кудашнурышто Япык кугызан Мишам пуштмыж нерген ойлен шинча ыле.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын,
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
вӱден,
вӱд-ен
вӱдӧ-ен
lead-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вӱден,
вӱд-ен
вӱдӧ-ен
lead-CVB
vb2-adv
пӧртышкӧ
пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
пӧртышкӧ
пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
пурымыж
пурымы
пурымо-жЕ
entrance-3SG
ad-poss
пурымыж
пуры-мы
пуро-мЕ-жЕ
go.in-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
Яшайлан
Яшайлан
Яшайлан
Yashaylan
na
ожно
ожно
ожно
once
av/po
Кудашнурышто
Кудашнурышто
Кудашнурышто
Kudashnuryshto
na
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугызан
кугыза
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан
кугыза
кугыза
old.man-GEN
no-case
Мишам
Мишам
Мишам
Misham
na
пуштмыж
пуштмы
пуштмо-жЕ
killed-3SG
ad-poss
пуштмыж
пушт-мы
пушт-мЕ-жЕ
kill-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге
нерге
cold-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
badger-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
order-GEN
no-case
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
шинча
шинча
шинча
eye
no
шинча
шинч
шинче
sit-3SG
vb2-pers
шинча
шинч
шинче
know-3SG
vb2-pers
ыле.
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-2


Григорий Петрович пурымым ужын, Левентей кугыза ойлымыжым чарныш, титакан еҥла койын, вуйжым кумык сакыш...

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
пурымым
пурымы
пурымо
entrance-ACC
ad-case
пурымым
пуры-мы
пуро-мЕ
go.in-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
ужын,
уж-ын
уж
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын,
уж-ын
уж
see-CVB
vb1-adv
ужын,
у-жы
у-жЕ
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
ойлымыжым
ойлымы-жы
ойлымо-жЕ
speech-3SG-ACC
ad-poss-case
ойлымыжым
ойлы-мы-жы
ойло-мЕ-жЕ
talk-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
чарныш,
чарныш
чарныш
stop
no
чарныш,
чарны
чарне
stop-PST1-3SG
vb2-tense-pers
титакан
титакан
титакан
guilty
ad/no
титакан
титак-ан
титак-ан
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
еҥла
еҥ-ла
еҥ-ла
person-COMP
ad/no-case
еҥла
еҥ-ла
еҥ-ла
person-PL
ad/no-num
еҥла
еҥ-ла
еҥ-ла
person-STR
ad/no-enc
койын,
койын
койын
noticeably
av
койын,
кой-ын
кой
be.visible-PST2-3SG
vb1-tense-pers
койын,
кой-ын
кой
be.visible-CVB
vb1-adv
вуйжым
вуй-жы
вуй-жЕ
head-3SG-ACC
no-poss-case
кумык
кумык
кумык
face-down
ad/av
кумык
кумык
кумык
Kumyk
no
сакыш...
сакыш
сакыш
curtain
no
сакыш...
сак-ыш
сак
keen-ILL
ad/av-case
сакыш...
сакы
саке
hang.up-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-3


— Молан чарнышыч, кугызай?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
чарнышыч,
чарны-ыч
чарне-ыч
stop-PST1-2SG
vb2-tense-pers
кугызай?
кугызай
кугызай
old.man
no




2-1-5-4


Ойло, йомакетым колто, меат колыштына.

Ойло,
Ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ойло,
Ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn
йомакетым
йомак-ет-ым
йомак-ет
tale-2SG-ACC
no-poss-case
колто,
колто
колто
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
колто,
колто
колто
send-CNG
vb2-conn
меат
ме-ат
ме-ат
1PL-and
pr-enc
колыштына.
колышт-ына
колышт-на
listen-1PL
vb1-pers
колыштына.
кол-ышты-на
кол-штЕ-на
fish-INE-1PL
no-case-poss
колыштына.
кол-ышты-на
кол-штЕ-на
Pisces-INE-1PL
no-case-poss
колыштына.
колы-шты-на
коло-штЕ-на
twenty-INE-1PL
nm-case-poss




2-1-5-5


— Тиде йомак манмет шукертак лийын, кызытсе еҥлан тыгайым колышташ нимо сайжат уке...

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
йомак
йомак
йомак
tale
no
йомак
йом-ак
йом-ак
disappear-CNG-STR
vb1-conn-enc
йомак
йом-ак
йом-ак
disappear-CVB-STR
vb1-adv-enc
йомак
йом--ак
йом-ак
disappear-PST1.3SG-STR
vb1-tense.pers-enc
манмет
ман-ет
ман-мЕ-ет
say-PTCP.PASS-2SG
vb1-ad-poss
шукертак
шукерт-ак
шукерте-ак
long.ago-STR
av-enc
лийын,
лийын
лийын
as.a
po
лийын,
лий-ын
лий
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын,
лий-ын
лий
be-CVB
vb1-adv
кызытсе
кызытсе
кызытсе
present
ad
еҥлан
еҥ-лан
еҥ-лан
person-DAT
ad/no-case
еҥлан
еҥ-ла
еҥ-ла
person-PL-GEN
ad/no-num-case
тыгайым
тыгай-ым
тыгай
such-ACC
ad/av/no/pr-case
колышташ
колышт-аш
колышт-аш
listen-INF
vb1-inf
нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr
сайжат
сай-ат
сай-жЕ-ат
good-3SG-and
ad/av-poss-enc
уке...
уке
уке
no
ad/no/pa




2-1-5-6


Шоҥго еҥ тудо тошто годсым ойлен ила...

Шоҥго
Шоҥго
шоҥго
old
ad/no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тошто
тошто
тошто
old
ad/no
тошто
тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
тошто
тошт
тошт
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
годсым
годсы
годсо
of.the.time-ACC
ad/no-case
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
ила...
и-ла
и-ла
and-STR
co-enc
ила...
и-ла
и-ла
[X]-STR
pa-enc
ила...
ил
иле
live-3SG
vb2-pers




2-1-5-7


— Шоҥго еҥ ойлымым рвезылан кеч-кунамат колышташ уто огыл, кугызай, — шыман гына пелештыш Григорий Петрович, шкеже Левентей кугыза воктек олымбалан шинче, Чачи ӱдырамаш пусакыш кайыш.

Шоҥго
Шоҥго
шоҥго
old
ad/no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
ойлымым
ойлымы
ойлымо
speech-ACC
ad-case
ойлымым
ойлы-мы
ойло-мЕ
talk-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
рвезылан
рвезы-лан
рвезе-лан
young.man-DAT
ad/no-case
рвезылан
рвезы-ла
рвезе-ла
young.man-PL-GEN
ad/no-num-case
кеч-кунамат
кеч-кунам-ат
кеч-кунам-ат
whenever-and
av/pr-enc
колышташ
колышт-аш
колышт-аш
listen-INF
vb1-inf
уто
уто
уто
extra
ad/no
уто
уто
уто
become.superfluous-IMP.2SG
vb2-mood.pers
уто
уто
уто
hurt-IMP.2SG
vb2-mood.pers
уто
уто
уто
become.superfluous-CNG
vb2-conn
уто
уто
уто
hurt-CNG
vb2-conn
огыл,
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
кугызай, —
кугызай
кугызай
old.man
no
шыман
шыман
шыман
gently
av
шыман
шыма
шыма-ан
gentle-with
ad-deriv.ad
шыман
шым-ан
шым-ан
seven-with
nm-deriv.ad
шыман
шыма
шыма
gentle-GEN
ad-case
гына
гына
гына
only
pa
пелештыш
пелешты
пелеште
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
шкеже
шке-же
шке-жЕ
REFL-3SG
pr-poss
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
воктек
воктек
воктек
closer
av/po
олымбалан
олымбалан
олымбалан
on.the.bench
av
олымбалан
олымбал-ан
олымбал-ан
bench-with
no-deriv.ad
шинче,
шинче
шинче
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинче
шинче
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинч
шинч
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче,
шинче
шинче
sit-CNG
vb2-conn
шинче,
шинче
шинче
know-CNG
vb2-conn
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ӱдырамаш
ӱдырамаш
ӱдырамаш
woman
no
пусакыш
пусак-ыш
пусак
corner-ILL
no-case
кайыш.
кай-ыш
кай
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы
кае
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-8


Тыгай мутым колын, Левентей кугыза шинчажым

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
колын,
кол-ын
кол
fish-GEN
no-case
колын,
кол-ын
кол
Pisces-GEN
no-case
колын,
колы
коло
twenty-GEN
nm-case
колын,
кол-ын
кол
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колын,
кол-ын
кол
hear-CVB
vb1-adv
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
шинчажым
шинча-жы
шинча-жЕ
eye-3SG-ACC
no-poss-case




2-1-5-9


Григорий Петрович ӱмбак нӧлтале, вара аптраненрак пелештыш:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ӱмбак
ӱмбак
ӱмбак
the.top
av/po
нӧлтале,
нӧлтал-'е
нӧлтал
raise-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
аптраненрак
***
***
***
***
пелештыш:
пелешты
пелеште
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-10


— Тенийсе калык шоҥго мутым пеш колыштманак огыл да...

Тенийсе
Тенийсе
Тенийсе
Teniyse
na
калык
калык
калык
people
no
шоҥго
шоҥго
шоҥго
old
ad/no
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
пеш
пеш
пеш
very
av
колыштманак
колыштм-ан-ак
колыштмо-ан-ак
hearing-with-STR
ad-deriv.ad-enc
колыштманак
колышт-ман-ак
колышт-ман-ак
listen-INF.NEC-STR
vb1-inf-enc
колыштманак
колышт-ан-ак
колышт-мЕ-ан-ак
listen-PTCP.PASS-with-STR
vb1-ad-deriv.ad-enc
огыл
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
да...
да
да
and
co
да...
да
да
yes
pa




2-1-5-11


— Туге ит ойло, кугызай!

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ойло,
ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло,
ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn
кугызай!
кугызай
кугызай
old.man
no




2-1-5-12


Мый шоҥгырак еҥ ойлымым колышташ пеш йӧратем.

Мый
мый
мый
1SG
pr
шоҥгырак
шоҥгы-рак
шоҥго-рак
old-COMP
ad/no-deg
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
ойлымым
ойлымы
ойлымо
speech-ACC
ad-case
ойлымым
ойлы-мы
ойло-мЕ
talk-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
колышташ
колышт-аш
колышт-аш
listen-INF
vb1-inf
пеш
пеш
пеш
very
av
йӧратем.
йӧрат-ем
йӧрате-ем
love-1SG
vb2-pers




2-1-5-13


Кӧ Мишкажым пуштын?

Кӧ
Кӧ
кӧ
who
pr
Мишкажым
Мишкажым
Мишкажым
Mishkazhym
na
пуштын?
пушты
пушто
oat.flour-GEN
no-case
пуштын?
пушты
пушто
stomach-GEN
no-case
пуштын?
пушт-ын
пушт
kill-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пуштын?
пушт-ын
пушт
kill-CVB
vb1-adv
пуштын?
пу-шт-ын
пу-шт
wood-3PL-GEN
no-poss-case




2-1-5-14


Кӧ тугай улмаш Мишкаже?

Кӧ
Кӧ
кӧ
who
pr
тугай
тугай
тугай
such
ad/av/pr
улмаш
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n
Мишкаже?
Мишкаже
Мишкаже
Mishkazhe
na




2-1-5-15


Яшай вате пӧртышкӧ пурыш, Левентей кугыза ден Григорий Петровичын йыгыре шинчын мутланымыштым ужын, Чачи дек мийыш, шыпак йодо:

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
пӧртышкӧ
пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
пӧртышкӧ
пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
пурыш,
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш,
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
йыгыре
йыгыре
йыгыре
next.to.one.another
ad/av
шинчын
шинч-ын
шинч
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шинчын
шинч-ын
шинч
sit.down-CVB
vb1-adv
мутланымыштым
мутланымы-шт-ым
мутланыме-шт
informal-3PL-ACC
ad-poss-case
мутланымыштым
мутланы-мы-шт-ым
мутлане-мЕ-шт
talk-PTCP.PASS-3PL-ACC
vb2-ad-poss-case
ужын,
уж-ын
уж
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын,
уж-ын
уж
see-CVB
vb1-adv
ужын,
у-жы
у-жЕ
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
дек
дек
дек
to
po
мийыш,
мийы
мие
come-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шыпак
шыпак
шыпак
quietly
av
шыпак
шып-ак
шып-ак
quiet-STR
ad/av/no-enc
йодо:
йод
йод
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-16


— Учитель молан толын?

Учитель
Учитель
учитель
teacher
no
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
толын?
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын?
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv




2-1-5-17


— Тендан дене ала-мо нерген мутланынеже.

Тендан
тен-да
те-да
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
Тендан
те-да
те-да
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
дене
дене
дене
with
po
ала-мо
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге
нерге
cold-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
badger-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
order-GEN
no-case
мутланынеже.
мутланы-не-же
мутлане-не-же
talk-DES-3SG
vb2-mood-pers




2-1-5-18


— Ойырлен толметланак ок вурсо дыр?

Ойырлен
Ойырл-ен
ойырло-ен
go.apart-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Ойырлен
Ойырл-ен
ойырло-ен
go.apart-CVB
vb2-adv
толметланак
толм-ет-лан-ак
толмо-ет-лан-ак
arrival-2SG-DAT-STR
ad-poss-case-enc
толметланак
толм-ет-ла-ак
толмо-ет-ла-ак
arrival-2SG-PL-GEN-STR
ad-poss-num-case-enc
толметланак
тол-ет-лан-ак
тол-мЕ-ет-лан-ак
come-PTCP.PASS-2SG-DAT-STR
vb1-ad-poss-case-enc
толметланак
тол-ет-ла-ак
тол-мЕ-ет-ла-ак
come-PTCP.PASS-2SG-PL-GEN-STR
vb1-ad-poss-num-case-enc
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
вурсо
вурсо
вурсо
battle
no
вурсо
вурсо
вурсо
scold-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вурсо
вурсо
вурсо
scold-CNG
vb2-conn
дыр?
дыр
дыр
probably
pa




2-1-5-19


— Уке...

Уке...
Уке
уке
no
ad/no/pa




2-1-5-20


Тудо йӧршеш вес семын ойла.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
йӧршеш
йӧршеш
йӧршеш
totally
av
йӧршеш
йӧрш-еш
йӧршӧ-еш
fitting-LAT
ad-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем
sense-GEN
no-case
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла.
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла.
ойл
ойло
talk-3SG
vb2-pers
ойла.
ой-ла
ойо-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла.
ой-ла
ойо-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc




2-1-5-21


— Мом ойла?

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо
мо
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойла?
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла?
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла?
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла?
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла?
ойл
ойло
talk-3SG
vb2-pers
ойла?
ой-ла
ойо-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла?
ой-ла
ойо-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc




2-1-5-22


— Чу, уна Левентей кугызай пеш оҥайым ойла...

Чу,
Чу
чу
listen
in
уна
уна
уна
guest
no
уна
уна
уна
there
pa
уна
у-на
у-на
new-1PL
ad/no-poss
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызай
кугызай
кугызай
old.man
no
пеш
пеш
пеш
very
av
оҥайым
оҥай-ым
оҥай
interesting-ACC
ad/av-case
ойла...
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла...
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла...
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла...
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла...
ойл
ойло
talk-3SG
vb2-pers
ойла...
ой-ла
ойо-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла...
ой-ла
ойо-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc




2-1-5-23


Аваж ден ӱдыржат Левентей кугызам колышташ тӱҥальыч.

Аваж
Ава
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
Аваж
Ав
аве-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
ден
ден
ден
and
co
ӱдыржат
ӱдыр-ат
ӱдыр-жЕ-ат
daughter-3SG-and
no-poss-enc
ӱдыржат
ӱдыр-ат
ӱдыр-жЕ-ат
Virgo-3SG-and
no-poss-enc
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызам
кугыза
кугыза
old.man-ACC
no-case
кугызам
кугыза
кугыза-ем
old.man-1SG
no-poss
кугызам
кугыза
кугыза-ем
old.man-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кугызам
кугыза
кугыза-ем
old.man-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кугызам
кугыза
кугыза-ем
old.man-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
колышташ
колышт-аш
колышт-аш
listen-INF
vb1-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers




2-1-5-24


Левентей кугыза тыге ойла:

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла:
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла:
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла:
ойл
ойло
talk-3SG
vb2-pers
ойла:
ой-ла
ойо-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла:
ой-ла
ойо-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc




2-1-5-25


— Мишка мемнан ялыш Озаҥ ола гыч илаш толын, тудо пеш мастар токарь ыле.

Мишка
Мишка
Мишка
Mishka
na
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ялыш
ял-ыш
ял
village-ILL
no-case
Озаҥ
Озаҥ
Озаҥ
Kazan
pn
Озаҥ
Озаҥ
озаҥ
get.an.owner-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Озаҥ
Озаҥ
озаҥ
get.an.owner-CNG
vb1-conn
Озаҥ
Озаҥ
озаҥ
get.an.owner-CVB
vb1-adv
Озаҥ
Оза
оза-аҥ
owner-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Озаҥ
Оза
оза-аҥ
owner-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Озаҥ
Оза
оза-аҥ
owner-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ола
ола
ола
city
no
ола
ола
ола
motley
ad
ола
о-ла
о-ла
oh-STR
in-enc
гыч
гыч
гыч
from
po
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
толын,
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын,
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
пеш
пеш
пеш
very
av
мастар
мастар
мастар
craftsman
ad/no
токарь
токарь
токарь
turner
no
ыле.
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-26


Тудын тугай станокшо лийын.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
тугай
тугай
тугай
such
ad/av/pr
станокшо
станок-шо
станок-жЕ
machine.tool-3SG
no-poss
лийын.
лийын
лийын
as.a
po
лийын.
лий-ын
лий
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын.
лий-ын
лий
be-CVB
vb1-adv




2-1-5-27


Станокшым ончаш мый шкат миенам.

Станокшым
Станок-шы
станок-жЕ
machine.tool-3SG-ACC
no-poss-case
ончаш
онч-аш
ончо-аш
look-INF
vb2-inf
мый
мый
мый
1SG
pr
шкат
***
***
***
***
миенам.
ми[й]-ен-ам
мие-ен-ам
come-PST2-1SG
vb2-tense-pers




2-1-5-28


Мишка тудо станокеш ала-момат пӧрда, чылт шке шочшо гайым ыштен луктеш ыле.

Мишка
Мишка
Мишка
Mishka
na
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
станокеш
станок-еш
станок-еш
machine.tool-LAT
no-case
ала-момат
ала-мо-ат
ала-мо-ат
something-ACC-and
pa/pr-case-enc
пӧрда,
пӧрд
пӧрдӧ
lathe-3SG
vb2-pers
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
шке
шке
шке
REFL
pr
шочшо
шочшо
шочшо
child
no
шочшо
шоч-шо
шоч-шЕ
be.born-PTCP.ACT
vb1-ad
шочшо
шоч-шо
шоч-жЕ
[X]-3SG
ad-poss
шочшо
шоч-шо
шоч-жЕ
be.born-IMP.3SG
vb1-mood.pers
шочшо
шоч-шо
шоч-жЕ
be.born-CNG-3SG
vb1-conn-poss
шочшо
шоч-шо
шоч-жЕ
be.born-CVB-3SG
vb1-adv-poss
гайым
гай-ым
гай
like-ACC
ad/av/pa/po-case
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
луктеш
лукт-еш
лукт-еш
lead.out-3SG
vb1-pers
ыле.
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-29


Ик шыжым Мишка, кӱсотыш миен, кумалме годым олташ ямдылыме Япык кугызан пужым оптен толын.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
шыжым
шыжым
шыжым
in.autumn
av
шыжым
шыжы
шыже
autumn-ACC
no-case
Мишка,
Мишка
Мишка
Mishka
na
кӱсотыш
кӱсоты
кӱсото
sacred.grove-ILL
no-case
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
кумалме
кумалме
кумалме
prayer
ad
кумалме
кумал-ме
кумал-мЕ
pray-PTCP.PASS
vb1-ad
годым
годым
годым
during
po
олташ
олт-аш
олто-аш
light-INF
vb2-inf
ямдылыме
ямдылыме
ямдылыме
ready
ad
ямдылыме
ямдылы-ме
ямдыле-мЕ
prepare-PTCP.PASS
vb2-ad
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугызан
кугыза
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан
кугыза
кугыза
old.man-GEN
no-case
пужым
пу-жы
пу-жЕ
wood-3SG-ACC
no-poss-case
оптен
опт-ен
опто-ен
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен
опт-ен
опто-ен
bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен
опт-ен
опто-ен
put-CVB
vb2-adv
оптен
опт-ен
опто-ен
bark-CVB
vb2-adv
толын.
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын.
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv




2-1-5-30


Кеҥеж гоч кошкен шогышо пу пеш кукшо, Мишкалан пеш келшен: юмо кумалаш ямдылымым монь руш ок шинче.

Кеҥеж
Кеҥеж
кеҥеж
summer
no
гоч
гоч
гоч
over
po
кошкен
кошк-ен
кошко-ен
dry-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кошкен
кошк-ен
кошко-ен
dry-CVB
vb2-adv
шогышо
шогышо
шогышо
standing
no
шогышо
шогы-шо
шого-шЕ
stand-PTCP.ACT
vb2-ad
пу
пу
пу
wood
no
пу
пу
пуо
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
give-CNG
vb2-conn
пу
пу
пуо
blow-CNG
vb2-conn
пеш
пеш
пеш
very
av
кукшо,
кукшо
кукшо
dry
ad/no
Мишкалан
Мишкалан
Мишкалан
Mishkalan
na
пеш
пеш
пеш
very
av
келшен:
келшен
келшен
agreeably
av
келшен:
келш-ен
келше-ен
appeal.to-PST2-3SG
vb2-tense-pers
келшен:
келш-ен
келше-ен
appeal.to-CVB
vb2-adv
юмо
юмо
юмо
god
in/no
кумалаш
кумала
кумала
lock-ILL
no-case
кумалаш
кумала
кумала-еш
lock-LAT
no-case
кумалаш
кумал-аш
кумал-аш
pray-INF
vb1-inf
кумалаш
кума-ла
кума-ла
godmother.of.one's.child-PL-ILL
no-num-case
кумалаш
кума-ла
кума-ла-еш
godmother.of.one's.child-PL-LAT
no-num-case
ямдылымым
ямдылымы
ямдылыме
ready-ACC
ad-case
ямдылымым
ямдылы-мы
ямдыле-мЕ
prepare-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
монь
монь
монь
and.the.like
pa
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру
ру
leaven-ILL
no-case
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
шинче.
шинче
шинче
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче
шинче
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч
шинч
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче
шинче
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче
шинче
know-CNG
vb2-conn




2-1-5-31


Икана кондымыжо пытымек, Мишка вес гана каен.

Икана
Икана
икана
once
av
кондымыжо
кондымы-жо
кондымо-жЕ
delivery-3SG
ad-poss
кондымыжо
конды-мы-жо
кондо-мЕ-жЕ
bring-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
кондымыжо
кон-дымы-жо
кон-дымЕ-жЕ
kitty-without-3SG
no-deriv.ad-poss
кондымыжо
кон-дымы-жо
кон-дымЕ-жЕ
alkali-without-3SG
no-deriv.ad-poss
пытымек,
пыты-мек
пыте-мек
end-CVB.PRI
vb2-adv
Мишка
Мишка
Мишка
Mishka
na
вес
вес
вес
different
ad/pr
гана
гана
гана
times
no/po
каен.
ка[й]-ен
кае-ен
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен.
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv




2-1-5-32


Тиде жапыште ала-кӧ Мишкан пу кондымыжым, адак каймыжым Япык кугызалан каласен.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
ала-кӧ
ала-кӧ
ала-кӧ
somebody
pr
Мишкан
Мишкан
Мишкан
Mishkino
pn
пу
пу
пу
wood
no
пу
пу
пуо
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
give-CNG
vb2-conn
пу
пу
пуо
blow-CNG
vb2-conn
кондымыжым,
кондымы-жы
кондымо-жЕ
delivery-3SG-ACC
ad-poss-case
кондымыжым,
конды-мы-жы
кондо-мЕ-жЕ
bring-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
кондымыжым,
кон-дымы-жы
кон-дымЕ-жЕ
kitty-without-3SG-ACC
no-deriv.ad-poss-case
кондымыжым,
кон-дымы-жы
кон-дымЕ-жЕ
alkali-without-3SG-ACC
no-deriv.ad-poss-case
адак
адак
адак
again
av
каймыжым
***
***
***
***
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугызалан
кугыза-лан
кугыза-лан
old.man-DAT
no-case
кугызалан
кугыза-ла
кугыза-ла
old.man-PL-GEN
no-num-case
каласен.
калас-ен
каласе-ен
say-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каласен.
калас-ен
каласе-ен
say-CVB
vb2-adv




2-1-5-33


Япык кугыза пеш шыде ыле, тунамак кӱсотыш ваҥаш куржын колтен.

Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
пеш
пеш
пеш
very
av
шыде
шыде
шыде
anger
ad/no
ыле,
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-ак
туна-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна
туна-ем-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-ак
ту-на-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-ак
ту-на-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-ак
ту-на-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-ак
туна-ем-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-ак
туна-ем-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна--ак
туна-ем-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
кӱсотыш
кӱсоты
кӱсото
sacred.grove-ILL
no-case
ваҥаш
ваҥ-аш
ваҥе-аш
guard-INF
vb2-inf
куржын
курж-ын
курж
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж
run-CVB
vb1-adv
колтен.
колт-ен
колто-ен
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен.
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv




2-1-5-34


Отышко миен, уала гыч ончалеш: онапу тӱҥыштӧ Мишка пум оптен шога.

Отышко
Оты-шко
ото-шкЕ
grove-ILL
no-case
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
уала
уала
уала
willow.bush
no
уала
уа-ла
уа-ла
willow-COMP
no-case
уала
уа-ла
уа-ла
willow-PL
no-num
уала
уа-ла
уа-ла
willow-STR
no-enc
гыч
гыч
гыч
from
po
ончалеш:
ончал-еш
ончал-еш
look-3SG
vb1-pers
онапу
онапу
онапу
sacrificial.tree
no
тӱҥыштӧ
тӱҥ-ыштӧ
тӱҥ-штЕ
foundation-INE
ad/no-case
Мишка
Мишка
Мишка
Mishka
na
пум
пу
пу
wood-ACC
no-case
оптен
опт-ен
опто-ен
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен
опт-ен
опто-ен
bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оптен
опт-ен
опто-ен
put-CVB
vb2-adv
оптен
опт-ен
опто-ен
bark-CVB
vb2-adv
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог
шого
stand-3SG
vb2-pers




2-1-5-35


Вигак миен пижаш Япык кугыза аптранен: Мишка пеш таза, олаште калачым кочкын, чот кушкын.

Вигак
Вигак
вигак
immediately
av
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
пижаш
пиж-аш
пиж-аш
stick-INF
vb1-inf
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
аптранен:
***
***
***
***
Мишка
Мишка
Мишка
Mishka
na
пеш
пеш
пеш
very
av
таза,
таза
таза
healthy
ad
олаште
ола-ште
ола-штЕ
city-INE
no-case
олаште
ола-ште
ола-штЕ
motley-INE
ad-case
калачым
калач-ым
калач
kalach-ACC
no-case
кочкын,
кочк-ын
кочк
eat-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кочкын,
кочк-ын
кочк
eat-CVB
vb1-adv
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
кушкын.
кушкы
кушко
where-GEN
av/pr-case
кушкын.
кушк-ын
кушк
grow-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кушкын.
кушк-ын
кушк
grow-CVB
vb1-adv




2-1-5-36


Мемнан дене тунам писте пеш шуко ыле, кажне ийын оза-влак, тудым шуко руыктен, мочылам чыкыктеныт.

Мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
дене
дене
дене
with
po
тунам
тунам
тунам
then
av
тунам
туна
туна
heifer-ACC
no-case
тунам
туна
туна-ем
heifer-1SG
no-poss
тунам
ту-на
ту-на
that-1PL-ACC
pr-poss-case
тунам
ту-на
ту-на
gland-1PL-ACC
no-poss-case
тунам
ту-на
ту-на
banner-1PL-ACC
no-poss-case
тунам
туна
туна-ем
heifer-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
тунам
туна
туна-ем
heifer-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
тунам
туна
туна-ем
heifer-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
писте
писте
писте
linden
no
пеш
пеш
пеш
very
av
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
ыле,
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кажне
кажне
кажне
each
pr
ийын
ийын
ийын
yearly
av/po
ийын
ий-ын
ий
year-GEN
no-case
ийын
ий-ын
ий
ice-GEN
no-case
ийын
ий-ын
ий
chisel-GEN
no-case
ийын
ий-ын
ий
swim-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ийын
ий-ын
ий
swim-CVB
vb1-adv
оза-влак,
оза-влак
оза-влак
owner-PL
no-num
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо
тудо
3SG-ACC
pr-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
руыктен,
руыкт-ен
руыкто-ен
have.something.cut-PST2-3SG
vb2-tense-pers
руыктен,
руыкт-ен
руыкто-ен
have.something.cut-CVB
vb2-adv
руыктен,
руы-кт-ен
руо-ктЕ-ен
chop-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
руыктен,
руы-кт-ен
руо-ктЕ-ен
chop-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
мочылам
мочыла
мочыла
bast-ACC
no-case
мочылам
мочыла
мочыла-ем
bast-1SG
no-poss
мочылам
мочыла
мочыла-ем
bast-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мочылам
мочыла
мочыла-ем
bast-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мочылам
мочыла
мочыла-ем
bast-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чыкыктеныт.
чыкы-кт-ен-ыт
чыке-ктЕ-ен-ыт
shove-CAUS-PST2-3PL
vb2-deriv.v-tense-pers




2-1-5-37


Писте кашка-влак чодыра мучко кийылтыныт...

Писте
Писте
писте
linden
no
кашка-влак
кашка-влак
кашка-влак
block-PL
no-num
кашка-влак
кашка-влак
кашка-влак
swift-PL
ad-num
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
кийылтыныт...
кийылт-ын-ыт
кийылт-ыт
lie.around-PST2-3PL
vb1-tense-pers




2-1-5-38


Тикын тукым-влак писте кашка дене алгаштарен, Мишкам конденыт...

Тикын
Тикын
Тикын
Tikyn
na
тукым-влак
тукым-влак
тукым-влак
family-PL
no-num
писте
писте
писте
linden
no
кашка
кашка
кашка
block
no
кашка
кашка
кашка
swift
ad
кашка
кашк
кашке
mold-3SG
vb2-pers
дене
дене
дене
with
po
алгаштарен,
алгаштар-ен
алгаштаре-ен
entice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
алгаштарен,
алгаштар-ен
алгаштаре-ен
entice-CVB
vb2-adv
Мишкам
Мишкам
Мишкам
Mishkam
na
конденыт...
конд-ен-ыт
кондо-ен-ыт
bring-PST2-3PL
vb2-tense-pers




2-1-5-39


Япык кугыза еҥ онапу йымач, шугыньо гай пондым налын, шыпак миен, Мишкам шолен колтен.

Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
онапу
онапу
онапу
sacrificial.tree
no
йымач,
йымач
йымач
from.below
av/po
шугыньо
шугыньо
шугыньо
club
no
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
пондым
понды
пондо
stick-ACC
no-case
налын,
нал-ын
нал
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын,
нал-ын
нал
take-CVB
vb1-adv
шыпак
шыпак
шыпак
quietly
av
шыпак
шып-ак
шып-ак
quiet-STR
ad/av/no-enc
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
Мишкам
Мишкам
Мишкам
Mishkam
na
шолен
шол-ен
шоло-ен
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шолен
шол-ен
шоло-ен
throw-CVB
vb2-adv
колтен.
колт-ен
колто-ен
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен.
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv




2-1-5-40


Тыглайжым тудо пӱгыртымӧ туп гыч перынеже улмаш, но лач тиде жапыште Мишка вийнен шогалын, шугыньо Мишкан вуеш пернен.

Тыглайжым
Тыглай-жы
тыглай-жЕ
ordinary-3SG-ACC
ad/av/pr-poss-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
пӱгыртымӧ
пӱгыртымӧ
пӱгыртымӧ
bent
ad
пӱгыртымӧ
пӱгырты-мӧ
пӱгыртӧ-мЕ
bend-PTCP.PASS
vb2-ad
туп
туп
туп
back
no
гыч
гыч
гыч
from
po
перынеже
перы-не-же
пере-не-же
hit-DES-3SG
vb2-mood-pers
улмаш,
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш,
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
лач
лач
лач
just
av/no/pa
лач
лач
лач
swim.bladder
no
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
Мишка
Мишка
Мишка
Mishka
na
вийнен
вийн-ен
вийне-ен
stretch.out-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вийнен
вийн-ен
вийне-ен
stretch.out-CVB
vb2-adv
шогалын,
шогал-ын
шогал
stand.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шогалын,
шогал-ын
шогал
stand.up-CVB
vb1-adv
шугыньо
шугыньо
шугыньо
club
no
Мишкан
Мишкан
Мишкан
Mishkino
pn
вуеш
вуеш
вуеш
into.one's.head
av/po
вуеш
ву[й]-еш
вуй-еш
head-LAT
no-case
пернен.
перн-ен
перне-ен
strike.against-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пернен.
перн-ен
перне-ен
strike.against-CVB
vb2-adv




2-1-5-41


Мишка тунамак лыдырген волен возын.

Мишка
Мишка
Мишка
Mishka
na
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-ак
туна-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна
туна-ем-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-ак
ту-на-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-ак
ту-на-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-ак
ту-на-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-ак
туна-ем-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-ак
туна-ем-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна--ак
туна-ем-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
лыдырген
лыдырг-ен
лыдырге-ен
sag-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лыдырген
лыдырг-ен
лыдырге-ен
sag-CVB
vb2-adv
волен
вол-ен
воло-ен
descend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
волен
вол-ен
воло-ен
descend-CVB
vb2-adv
возын.
воз-ын
воз
cart-GEN
no-case
возын.
воз-ын
воз
lie.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
возын.
воз-ын
воз
lie.down-CVB
vb1-adv




2-1-5-42


Паша тыге савырнымылан Япык кугыза пеш ӧрын гынат, Мишкан орва гыч пум ястарен, толашен-толашен, Мишкам орвашке пыштен да имньым корнышко луктын колтен.

Паша
Паша
паша
work
no
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
савырнымылан
савырны-мы-лан
савырне-мЕ-лан
turn-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
савырнымылан
савырны-мы-ла
савырне-мЕ-ла
turn-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
пеш
пеш
пеш
very
av
ӧрын
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын
ӧр-ын
ӧр
slope-GEN
no-case
ӧрын
ӧры
ӧрӧ
groove-GEN
no-case
ӧрын
ӧр-ын
ӧр
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын
ӧр-ын
ӧр
be.surprised-CVB
vb1-adv
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
Мишкан
Мишкан
Мишкан
Mishkino
pn
орва
орва
орва
cart
no
гыч
гыч
гыч
from
po
пум
пу
пу
wood-ACC
no-case
ястарен,
ястар-ен
ястаре-ен
unload-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ястарен,
ястар-ен
ястаре-ен
unload-CVB
vb2-adv
толашен-толашен,
толашен-толашен
толашен-толашен
with.difficulty
av
Мишкам
Мишкам
Мишкам
Mishkam
na
орвашке
орва-шке
орва-шкЕ
cart-ILL
no-case
пыштен
пышт-ен
пыште-ен
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пыштен
пышт-ен
пыште-ен
put-CVB
vb2-adv
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
имньым
имн'ьы
имн'е
horse-ACC
no-case
корнышко
корны-шко
корно-шкЕ
road-ILL
no-case
луктын
лукт-ын
лукт
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
луктын
лукт-ын
лукт
lead.out-CVB
vb1-adv
колтен.
колт-ен
колто-ен
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен.
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv




2-1-5-43


Имне шке ораж дене Мишкам мӧҥгыжӧ конден.

Имне
Имне
имне
horse
no
шке
шке
шке
REFL
pr
ораж
ора
ора-жЕ
heap-3SG
no-poss
ораж
ора
ора-жЕ
canine-3SG
no-poss
ораж
ор
оро-жЕ
rage-3SG-3SG
vb2-pers-poss
дене
дене
дене
with
po
Мишкам
Мишкам
Мишкам
Mishkam
na
мӧҥгыжӧ
мӧҥгы-жӧ
мӧҥгӧ-жЕ
home-3SG
av/no/po-poss
конден.
конд-ен
кондо-ен
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
конден.
конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv




2-1-5-44


Мӧҥгышкыжӧ толмекше, ик жаплан Мишкан ушыжо пурен, аважын «мо лийынат?» манын йодмыжлан «Япык» манын, лач ик мутым пелештен кертын, вара колен колтен...

Мӧҥгышкыжӧ
Мӧҥгышкы-жӧ
мӧҥгышкӧ-жЕ
home-3SG
av-poss
Мӧҥгышкыжӧ
Мӧҥгы-шкы-жӧ
мӧҥгӧ-шкЕ-жЕ
home-ILL-3SG
av/no/po-case-poss
толмекше,
тол-мек-ше
тол-мек-жЕ
come-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
жаплан
жаплан
жаплан
for.a.time
av
жаплан
жап-лан
жап-лан
time-DAT
no-case
жаплан
жап-ла
жап-ла
time-PL-GEN
no-num-case
Мишкан
Мишкан
Мишкан
Mishkino
pn
ушыжо
уш-ыжо
уш-жЕ
mind-3SG
no-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
join-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
order-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
у-ыжо
у-жЕ
new-ILL-3SG
ad/no-case-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
join-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
order-CNG-3SG
vb2-conn-poss
пурен,
пур-ен
пуро-ен
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен,
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
аважын
ава-жы
ава-жЕ
mother-3SG-GEN
no-poss-case
«мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
лийынат?»
лийын-ат
лийын-ат
as.a-and
po-enc
лийынат?»
лий-ын-ат
лий-ат
be-PST2-2SG
vb1-tense-pers
лийынат?»
лий-ына
лий-на-ат
be-1PL-and
vb1-pers-enc
лийынат?»
лий-ын-ат
лий-ат
be-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
лийынат?»
лий-ын-ат
лий-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын
ман
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман
say-CVB
vb1-adv
йодмыжлан
йодмы-лан
йодмо-жЕ-лан
interrogative-3SG-DAT
ad-poss-case
йодмыжлан
йодмы-ла
йодмо-жЕ-ла
interrogative-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
йодмыжлан
йод-мы-лан
йод-мЕ-жЕ-лан
ask-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb1-ad-poss-case
йодмыжлан
йод-мы-ла
йод-мЕ-жЕ-ла
ask-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb1-ad-poss-num-case
«Япык»
Япык
Япык
Yapyk
na
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын
ман
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман
say-CVB
vb1-adv
лач
лач
лач
just
av/no/pa
лач
лач
лач
swim.bladder
no
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
пелештен
пелешт-ен
пелеште-ен
say-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пелештен
пелешт-ен
пелеште-ен
say-CVB
vb2-adv
кертын,
керт-ын
керт
be.able.to-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кертын,
керт-ын
керт
swaddle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кертын,
керт-ын
керт
be.able.to-CVB
vb1-adv
кертын,
керт-ын
керт
swaddle-CVB
vb1-adv
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
колен
кол-ен
коло-ен
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колен
кол-ен
коло-ен
die-CVB
vb2-adv
колтен...
колт-ен
колто-ен
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен...
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv




2-1-5-45


Эрлашыжым мемнан ялыш тӧра-влак вузальыч: становоет, урядникет, старшинат, тулеч молет.

Эрлашыжым
Эрлашыжым
эрлашыжым
on.the.next.day
av
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ялыш
ял-ыш
ял
village-ILL
no-case
тӧра-влак
тӧра-влак
тӧра-влак
lord-PL
no-num
вузальыч:
вузал-ьыч
вузал-ыч
sweep.over-PST1.2SG
vb1-tense.pers
вузальыч:
вузал-ьыч
вузал-ыч
sweep.over-PST1.3PL
vb1-tense.pers
становоет,
станово[й]-ет
становой-ет
district-2SG
ad/no-poss
урядникет,
урядник-ет
урядник-ет
village.constable-2SG
no-poss
старшинат,
старшина
старшина-ет
sergeant.major-2SG
no-poss
старшинат,
старшина
старшина-ат
sergeant.major-and
no-enc
тулеч
тулеч
тулеч
from.that
av
молет.
мол-ет
моло-ет
other-2SG
no/pr-poss
молет.
мол[ь]-ет
моль-ет
mole-2SG
no-poss
молет.
мол[ь]-ет
мольо-ет
young.fish-2SG
no-poss
молет.
мол[ь]-ет
мольо-ет
stream-driven.timber-2SG
no-poss




2-1-5-46


Старостаже, сотньыкшо, лувуйжо куржталыштыт, ур пийла веле койыт...

Старостаже,
Старостаже
Старостаже
Starostazhe
na
сотньыкшо,
***
***
***
***
лувуйжо
лувуй-жо
лувуй-жЕ
elected.village.constable.in.pre-revolutionary.Russia-3SG
no-poss
куржталыштыт,
куржталышт-ыт
куржталышт-ыт
run-3PL
vb1-pers
ур
ур
ур
squirrel
no
ур
ур
ур
fall-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ур
ур
ур
fall-CNG
vb1-conn
ур
ур
ур
fall-CVB
vb1-adv
пийла
пий-ла
пий-ла
dog-COMP
no-case
пийла
пий-ла
пий-ла
dog-PL
no-num
пийла
пий-ла
пий-ла
dog-STR
no-enc
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле
веле
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле
веле
spill-CNG
vb2-conn
койыт...
кой-ыт
кой-ыт
be.visible-3PL
vb1-pers




2-1-5-47


Тӧра-влак эн ончыч Мишкан аваж деч йодышташ тӱҥалыныт:

Тӧра-влак
Тӧра-влак
тӧра-влак
lord-PL
no-num
эн
эн
эн
SUP
pa
ончыч
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
Мишкан
Мишкан
Мишкан
Mishkino
pn
аваж
ава
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваж
ав
аве-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
деч
деч
деч
from
po
йодышташ
йодышт-аш
йодышт-аш
ask-INF
vb1-inf
тӱҥалыныт:
тӱҥал-ын-ыт
тӱҥал-ыт
start-PST2-3PL
vb1-tense-pers




2-1-5-48


— Кузе толын?..

Кузе
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa
толын?..
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын?..
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv




2-1-5-49


Кӧ конден?..

Кӧ
Кӧ
кӧ
who
pr
конден?..
конд-ен
кондо-ен
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
конден?..
конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv




2-1-5-50


Орваштыже мо ыле?..

Орваштыже
Орва-шты-же
орва-штЕ-жЕ
cart-INE-3SG
no-case-poss
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
ыле?..
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-51


Мом ойлыш?..

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо
мо
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлыш?..
ойлы
ойло
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-52


Мишан аваже шортын-шортын ойлен:

Мишан
Мишан
Мишан
Mishan
na
аваже
аваже
аваже
honey
no
аваже
ава-же
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваже
ав-же
аве-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шортын-шортын
шортын-шортын
шортын-шортын
in.tears
av
ойлен:
ойл-ен
ойло-ен
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен:
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv




2-1-5-53


— Нимомат ойлен ыш керт...

Нимомат
Нимом-ат
нимом-ат
nothing-and
pr-enc
Нимомат
Нимо-ат
нимо-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт...
керт
керт
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт...
керт
керт
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт...
керт
керт
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт...
керт
керт
swaddle-CNG
vb1-conn
керт...
керт
керт
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт...
керт
керт
swaddle-CVB
vb1-adv




2-1-5-54


Лачак ик мутым гына пелештен керте...

Лачак
Лачак
лачак
[X]
av
Лачак
Лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
Лачак
Лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
Лачак
Лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
Лачак
Лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
гына
гына
гына
only
pa
пелештен
пелешт-ен
пелеште-ен
say-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пелештен
пелешт-ен
пелеште-ен
say-CVB
vb2-adv
керте...
керт
керт
be.able.to-PST1.3SG
vb1-tense.pers
керте...
керт
керт
swaddle-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-55


— Кузе ойлыш?..

Кузе
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa
ойлыш?..
ойлы
ойло
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-56


Япык, мане?..

Япык,
Япык
Япык
Yapyk
na
мане?..
ман-'е
ман
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-57


Могай Япык?

Могай
Могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
Япык?
Япык
Япык
Yapyk
na




2-1-5-58


Могай Япыкшым Мишкан аваже шкат ок шинче.

Могай
Могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
Япыкшым
Япыкшым
Япыкшым
Yapykshym
na
Мишкан
Мишкан
Мишкан
Mishkino
pn
аваже
аваже
аваже
honey
no
аваже
ава-же
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваже
ав-же
аве-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шкат
***
***
***
***
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
шинче.
шинче
шинче
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче
шинче
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч
шинч
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче
шинче
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче
шинче
know-CNG
vb2-conn




2-1-5-59


Тунам мемнан ялыште кок Япык ыле: иктыже, Тарас Япыкше, нужна, весыже — Мишкам перыше, поян.

Тунам
Тунам
тунам
then
av
Тунам
Туна
туна
heifer-ACC
no-case
Тунам
Туна
туна-ем
heifer-1SG
no-poss
Тунам
Ту-на
ту-на
that-1PL-ACC
pr-poss-case
Тунам
Ту-на
ту-на
gland-1PL-ACC
no-poss-case
Тунам
Ту-на
ту-на
banner-1PL-ACC
no-poss-case
Тунам
Туна
туна-ем
heifer-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Тунам
Туна
туна-ем
heifer-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Тунам
Туна
туна-ем
heifer-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ялыште
ял-ыште
ял-штЕ
village-INE
no-case
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
ыле:
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
иктыже,
иктыже
иктыже
one.of.them
pr
иктыже,
икты-же
икте-жЕ
one-3SG
nm/pr-poss
Тарас
Тарас
Тарас
Taras
na
Япыкше,
Япыкше
Япыкше
Yapykshe
na
нужна,
нужна
нужна
poor
ad/no
нужна,
нуж-на
нуж-на
nettle-1PL
no-poss
нужна,
нуж-на
нуж-на
pike-1PL
no-poss
весыже —
весы-же
весе-жЕ
different-3SG
ad/no/pr-poss
Мишкам
Мишкам
Мишкам
Mishkam
na
перыше,
перы-ше
пере-шЕ
hit-PTCP.ACT
vb2-ad
поян.
поян
поян
rich
ad/av/no




2-1-5-60


Тудын идымыштыже вич-куд каванже ыле.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
идымыштыже
идым-ышты-же
идым-штЕ-жЕ
threshing.floor-INE-3SG
no-case-poss
вич-куд
вич-куд
вич-куд
five.or.six
nm
каванже
каван-же
каван-жЕ
stack-3SG
no-poss
каванже
кава-же
кава-ан-жЕ
sky-with-3SG
no-deriv.ad-poss
каванже
кава-же
кава-ан-жЕ
lower.abdomen-with-3SG
no-deriv.ad-poss
каванже
кава-же
кава-ан-жЕ
weight-with-3SG
no-deriv.ad-poss
каванже
кава-же
кава-жЕ
sky-GEN-3SG
no-case-poss
каванже
кава-же
кава-жЕ
lower.abdomen-GEN-3SG
no-case-poss
каванже
кава-же
кава-жЕ
weight-GEN-3SG
no-case-poss
ыле.
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-61


Йӱмыжӧ годым «нылшӱдӧ теҥге оксам уло» манын кутыра ыле...

Йӱмыжӧ
Йӱмы-жӧ
йӱмӧ-жЕ
drinking-3SG
ad-poss
Йӱмыжӧ
Йӱ-мы-жӧ
йӱ-мЕ-жЕ
drink-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
«нылшӱдӧ
нылшӱдӧ
нылшӱдӧ
four.hundred
nm
теҥге
теҥге
теҥге
ruble
no
оксам
окса
окса
money-ACC
no-case
оксам
окса
окса-ем
money-1SG
no-poss
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
уло»
уло
уло
is
ad/no/vb
манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын
ман
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман
say-CVB
vb1-adv
кутыра
кутыр
кутыро
talk-3SG
vb2-pers
ыле...
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-62


Тӧра-влак Япыкым кычалаш тӱҥалыныт.

Тӧра-влак
Тӧра-влак
тӧра-влак
lord-PL
no-num
Япыкым
Япыкым
Япыкым
Yapykym
na
кычалаш
кычал-аш
кычал-аш
search-INF
vb1-inf
тӱҥалыныт.
тӱҥал-ын-ыт
тӱҥал-ыт
start-PST2-3PL
vb1-tense-pers




2-1-5-63


Кӱсото гыч кондымым, пу дек мийме гыч тыге лийын толмым терген-терген, Япыкым пален налыныт.

Кӱсото
Кӱсото
кӱсото
sacred.grove
no
гыч
гыч
гыч
from
po
кондымым,
кондымы
кондымо
delivery-ACC
ad-case
кондымым,
конды-мы
кондо-мЕ
bring-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
кондымым,
кон-дымы
кон-дымЕ
kitty-without-ACC
no-deriv.ad-case
кондымым,
кон-дымы
кон-дымЕ
alkali-without-ACC
no-deriv.ad-case
пу
пу
пу
wood
no
пу
пу
пуо
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
give-CNG
vb2-conn
пу
пу
пуо
blow-CNG
vb2-conn
дек
дек
дек
to
po
мийме
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын
лий
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий
be-CVB
vb1-adv
толмым
толмы
толмо
arrival-ACC
ad-case
толмым
тол-мы
тол-мЕ
come-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
терген-терген,
терген-терген
тергентерген
searchinglysearchingly
avav
терген-терген,
терген-терг-ен
тергентерге-ен
searchinglycheck-PST2-3SG
avvb2-tense-pers
терген-терген,
терген-терг-ен
тергентерге-ен
searchinglycheck-CVB
avvb2-adv
терген-терген,
терг-ен-Ø-терген
терге-ентерген
check-PST2-3SGsearchingly
vb2-tense-persav
терген-терген,
терг-ен-Ø-терг-ен
терге-ентерге-ен
check-PST2-3SGcheck-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
терген-терген,
терг-ен-Ø-терг-ен
терге-ентерге-ен
check-PST2-3SGcheck-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
терген-терген,
терг-ен-терген
терге-ентерген
check-CVBsearchingly
vb2-advav
терген-терген,
терг-ен-терг-ен
терге-ентерге-ен
check-CVBcheck-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
терген-терген,
терг-ен-терг-ен
терге-ентерге-ен
check-CVBcheck-CVB
vb2-advvb2-adv
Япыкым
Япыкым
Япыкым
Yapykym
na
пален
пал-ен
пале-ен
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пален
пал-ен
пале-ен
know-CVB
vb2-adv
налыныт.
нал-ын-ыт
нал-ыт
take-PST2-3PL
vb1-tense-pers




2-1-5-64


Поян еҥын каторгыш каймыже ок шу; тудын окса уло, кинде уло, вольыкат шагал огыл.

Поян
Поян
поян
rich
ad/av/no
еҥын
еҥ-ын
еҥ
person-GEN
ad/no-case
каторгыш
каторгы
каторго
penal.servitude-ILL
no-case
каймыже
***
***
***
***
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
шу;
шу
шу
bran
no
шу;
шу
шу
bristle
no
шу;
шу
шу
eye
no
шу;
шу
шу
spring.water
no
шу;
шу
шу
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу;
шу
шу
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу;
шу
шу
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу;
шу
шуо
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу;
шу
шу
reach-CNG
vb1-conn
шу;
шу
шу
ferment-CNG
vb1-conn
шу;
шу
шу
whittle-CNG
vb1-conn
шу;
шу
шуо
throw-CNG
vb2-conn
шу;
шу
шу
reach-CVB
vb1-adv
шу;
шу
шу
ferment-CVB
vb1-adv
шу;
шу
шу
whittle-CVB
vb1-adv
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
окса
окса
окса
money
no
уло,
уло
уло
is
ad/no/vb
кинде
кинде
кинде
bread
no
уло,
уло
уло
is
ad/no/vb
вольыкат
вольык-ат
вольык-ат
cattle-and
no-enc
шагал
шагал
шагал
little
ad/av/no
огыл.
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn




2-1-5-65


Япык кугыза кӧлан шӱдӧ, кӧлан витле, кӧлан кумло теҥгем шӱшкедаш тӱҥалын.

Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла
кӧ-ла
who-PL-GEN
pr-num-case
шӱдӧ,
шӱдӧ
шӱдӧ
hundred
nm
шӱдӧ,
шӱдӧ
шӱдӧ
order-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шӱдӧ,
шӱд
шӱд
clear-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шӱдӧ,
шӱдӧ
шӱдӧ
order-CNG
vb2-conn
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла
кӧ-ла
who-PL-GEN
pr-num-case
витле,
витле
витле
fifty
nm
витле,
витле
витле
complain-IMP.2SG
vb2-mood.pers
витле,
витле
витле
complain-CNG
vb2-conn
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла
кӧ-ла
who-PL-GEN
pr-num-case
кумло
кумло
кумло
thirty
nm
теҥгем
теҥге
теҥге
ruble-ACC
no-case
теҥгем
теҥге
теҥге-ем
ruble-1SG
no-poss
теҥгем
теҥге
теҥге-ем
ruble-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
теҥгем
теҥге
теҥге-ем
ruble-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
теҥгем
теҥге
теҥге-ем
ruble-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шӱшкедаш
шӱшкед-аш
шӱшкеде-аш
shove-INF
vb2-inf
тӱҥалын.
тӱҥал-ын
тӱҥал
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӱҥалын.
тӱҥал-ын
тӱҥал
start-CVB
vb1-adv




2-1-5-66


Киндат ятыр каен.

Киндат
Кинд-ат
кинде-ат
bread-and
no-enc
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
каен.
ка[й]-ен
кае-ен
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен.
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv




2-1-5-67


Шорыкымат тӧра-влак ала-мынярым кочкын пытареныт.

Шорыкымат
Шорык-ым-ат
шорык-ат
sheep-ACC-and
no-case-enc
Шорыкымат
Шорык-ым-ат
Шорык-ат
Aries-ACC-and
no-case-enc
тӧра-влак
тӧра-влак
тӧра-влак
lord-PL
no-num
ала-мынярым
ала-мыняр-ым
ала-мыняр
some-ACC
av/pr-case
ала-мынярым
ала-мыняры
ала-мыняре
some-ACC
av/pr-case
кочкын
кочк-ын
кочк
eat-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кочкын
кочк-ын
кочк
eat-CVB
vb1-adv
пытареныт.
пытар-ен-ыт
пытаре-ен-ыт
finish-PST2-3PL
vb2-tense-pers




2-1-5-68


Тӧра-влак пире дечат осал улыт: оксамат налнешт, титакан еҥымат муынешт...

Тӧра-влак
Тӧра-влак
тӧра-влак
lord-PL
no-num
пире
пире
пире
wolf
no
дечат
деч-ат
деч-ат
from-and
po-enc
осал
осал
осал
evil
ad/no
улыт:
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers
оксамат
окса-ат
окса-ат
money-ACC-and
no-case-enc
оксамат
окса-ат
окса-ем-ат
money-1SG-and
no-poss-enc
оксамат
окса-ат
окса-ем-ат
money-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
оксамат
окса-ат
окса-ем-ат
money-TRANS-3PL
no-deriv.v-pers
оксамат
окса
окса-ем-ат
money-TRANS-3SG-and
no-deriv.v-pers-enc
оксамат
окса-ат
окса-ем-ат
money-TRANS-CNG-and
no-deriv.v-conn-enc
оксамат
окса-ат
окса-ем-ат
money-TRANS-CVB-and
no-deriv.v-adv-enc
оксамат
окса--ат
окса-ем-ат
money-TRANS-PST1.3SG-and
no-deriv.v-tense.pers-enc
налнешт,
нал-не-шт
нал-не-шт
take-DES-3PL
vb1-mood-pers
титакан
титакан
титакан
guilty
ad/no
титакан
титак-ан
титак-ан
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
еҥымат
еҥ-ым-ат
еҥ-ат
person-ACC-and
ad/no-case-enc
муынешт...
***
***
***
***




2-1-5-69


Мемнан ялыште кок Япык уло: иктыже титакан огыл гын, весыже — титакан...

Мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ялыште
ял-ыште
ял-штЕ
village-INE
no-case
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
уло:
уло
уло
is
ad/no/vb
иктыже
иктыже
иктыже
one.of.them
pr
иктыже
икты-же
икте-жЕ
one-3SG
nm/pr-poss
титакан
титакан
титакан
guilty
ad/no
титакан
титак-ан
титак-ан
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
огыл
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
весыже —
весы-же
весе-жЕ
different-3SG
ad/no/pr-poss
титакан...
титакан
титакан
guilty
ad/no
титакан...
титак-ан
титак-ан
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad




2-1-5-70


Тӧра-влак нужна Япыкым кучен наҥгаеныт...

Тӧра-влак
Тӧра-влак
тӧра-влак
lord-PL
no-num
нужна
нужна
нужна
poor
ad/no
нужна
нуж-на
нуж-на
nettle-1PL
no-poss
нужна
нуж-на
нуж-на
pike-1PL
no-poss
Япыкым
Япыкым
Япыкым
Yapykym
na
кучен
куч-ен
кучо-ен
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
наҥгаеныт...
наҥга[й]-ен-ыт
наҥгае-ен-ыт
take-PST2-3PL
vb2-tense-pers




2-1-5-71


Кызыт Япык Сибирьыште ила, маныт.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
Япык
Япык
Япык
Yapyk
na
Сибирьыште
Сибирь-ыште
Сибирь-штЕ
Siberia-INE
pn-case
ила,
и-ла
и-ла
and-STR
co-enc
ила,
и-ла
и-ла
[X]-STR
pa-enc
ила,
ил
иле
live-3SG
vb2-pers
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers




2-1-5-72


— Сакарат ок утло дыр, — Левентей кугыза кенета мутшым савырыш.

Сакарат
Сакарат
Сакарат
Sakarat
na
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
утло
утло
утло
escape-IMP.2SG
vb2-mood.pers
утло
утло
утло
escape-CNG
vb2-conn
дыр, —
дыр
дыр
probably
pa
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
кенета
кенета
кенета
suddenly
av
мутшым
мут-шы
мут-жЕ
word-3SG-ACC
no-poss-case
савырыш.
савыр-ыш
савыр
good.behavior-ILL
no-case
савырыш.
савыры
савыре
make-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-73


— Кузе утла, рушла ойлен ок мошто.

Кузе
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa
утла,
утла
утла
more
av/po
утла,
утл
утло
escape-3SG
vb2-pers
рушла
рушла
рушла
Russian
ad/av
рушла
руш-ла
руш-ла
Russian-COMP
no-case
рушла
руш-ла
руш-ла
Russian-PL
no-num
рушла
руш-ла
руш-ла
Russian-STR
no-enc
рушла
ру-ла
ру-ла
leaven-ILL-STR
no-case-enc
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
мошто.
мо-што
мо-штЕ
what-INE
ad/av/pa/pr-case
мошто.
мош-то
мош-штЕ
for.how.much-INE
av/pr-case
мошто.
мошто
мошто
be.able.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мошто.
мошто
мошто
become.tired-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мошто.
мошто
мошто
be.able.to-CNG
vb2-conn
мошто.
мошто
мошто
become.tired-CNG
vb2-conn




2-1-5-74


Тудын нимо титакшат уке да, тӧра тудым шинча мо?

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr
титакшат
титак-ат
титак-жЕ-ат
guilt-3SG-and
ad/av/no-poss-enc
уке
уке
уке
no
ad/no/pa
да,
да
да
and
co
да,
да
да
yes
pa
тӧра
тӧра
тӧра
lord
no
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо
тудо
3SG-ACC
pr-case
шинча
шинча
шинча
eye
no
шинча
шинч
шинче
sit-3SG
vb2-pers
шинча
шинч
шинче
know-3SG
vb2-pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr




2-1-5-75


Тиде мутым колын, Чачин шинчавӱдшӧ чыпчаш тӱҥале, Яшай вате нержым нӱштале, ончылансакыш лукшо дене ала-молан нер тӱҥжым ӱштыльӧ.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
колын,
кол-ын
кол
fish-GEN
no-case
колын,
кол-ын
кол
Pisces-GEN
no-case
колын,
колы
коло
twenty-GEN
nm-case
колын,
кол-ын
кол
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колын,
кол-ын
кол
hear-CVB
vb1-adv
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шинчавӱдшӧ
шинчавӱд-шӧ
шинчавӱд-жЕ
tear-3SG
no-poss
чыпчаш
чыпч-аш
чыпче-аш
drip-INF
vb2-inf
тӱҥале,
тӱҥал-'е
тӱҥал
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
нержым
нер-жы
нер-жЕ
nose-3SG-ACC
no-poss-case
нӱштале,
нӱштал-'е
нӱштал
blow.one's.nose-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ончылансакыш
***
***
***
***
лукшо
лукшо
лукшо
mining
ad/no
лукшо
лук-шо
лукт-шЕ
lead.out-PTCP.ACT
vb1-ad
лукшо
лук-шо
лук-жЕ
corner-3SG
no-poss
лукшо
лук-шо
лук-жЕ
[X]-3SG
no-poss
лукшо
лук-шо
лук-жЕ
[X]-3SG
no-poss
лукшо
лук-шо
лукт-жЕ
lead.out-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лукшо
лук-шо
лукт-жЕ
lead.out-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лукшо
лук-шо
лукт-жЕ
lead.out-CVB-3SG
vb1-adv-poss
дене
дене
дене
with
po
ала-молан
ала-молан
ала-молан
for.some.reason
av/pr
ала-молан
ала-мо-лан
ала-мо-лан
something-DAT
pa/pr-case
ала-молан
ала-мо-ла
ала-мо-ла
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
нер
нер
нер
nose
no
тӱҥжым
тӱҥ-жы
тӱҥ-жЕ
foundation-3SG-ACC
ad/no-poss-case
ӱштыльӧ.
ӱштыл-ьӧ
ӱштыл
sweep-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-76


Григорий Петровичат вуйжым кумык сакыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичат
Петровичат
Петровичат
Petrovichat
na
вуйжым
вуй-жы
вуй-жЕ
head-3SG-ACC
no-poss-case
кумык
кумык
кумык
face-down
ad/av
кумык
кумык
кумык
Kumyk
no
сакыш.
сакыш
сакыш
curtain
no
сакыш.
сак-ыш
сак
keen-ILL
ad/av-case
сакыш.
сакы
саке
hang.up-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-77


Ончычшо обыск лийме дене, вара земский начальник ден становой приставын аҥыртарымышт дене, тулеч вараже йӱын киймыж дене, пытартыш жапыште Чачи дене ушнымыж дене Григорий Петрович Сакар нерген сайынрак шоналтен огыл...

Ончычшо
Ончычшо
ончычшо
earlier.in.the.beginning
av
Ончычшо
Ончыч-шо
ончыч-жЕ
from.in.front.of-3SG
av/po-poss
обыск
обыск
обыск
search
no
лийме
лийме
лийме
happening
ad
лийме
лий-ме
лий-мЕ
be-PTCP.PASS
vb1-ad
дене,
дене
дене
with
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
ден
ден
ден
and
co
становой
становой
становой
district
ad/no
приставын
пристав-ын
пристав
police.officer-GEN
no-case
аҥыртарымышт
аҥыртары-мы-шт
аҥыртаре-мЕ-шт
give.off.carbon.monoxide-PTCP.PASS-3PL
vb2-ad-poss
дене,
дене
дене
with
po
тулеч
тулеч
тулеч
from.that
av
вараже
вараже
вараже
then
av
вараже
вара-же
вара-жЕ
pole-3SG
no-poss
вараже
вара-же
вара-жЕ
then-3SG
av/pa-poss
вараже
вар-же
варе-жЕ
mix-3SG-3SG
vb2-pers-poss
йӱын
йӱ-ын
йӱ
drink-PST2-3SG
vb1-tense-pers
йӱын
йӱ-ын
йӱ
drink-CVB
vb1-adv
киймыж
***
***
***
***
дене,
дене
дене
with
po
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
дене
дене
дене
with
po
ушнымыж
ушнымы
ушнымо-жЕ
joining-3SG
ad-poss
ушнымыж
ушны-мы
ушно-мЕ-жЕ
join-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
дене
дене
дене
with
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге
нерге
cold-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
badger-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
order-GEN
no-case
сайынрак
сайынрак
сайынрак
better
av
сайынрак
сайын-рак
сайын-рак
well-COMP
av-deg
сайынрак
сайын-рак
сайын-рак
each-COMP
po-deg
сайынрак
сай-ын-рак
сай-рак
good-GEN-COMP
ad/av-case-deg
шоналтен
шоналтен
шоналтен
deliberately
av
шоналтен
шоналт-ен
шоналте-ен
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шоналтен
шоналт-ен
шоналте-ен
think-CVB
vb2-adv
огыл...
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn




2-1-5-78


А вет тиде пеш сай огыл: телым Сакар тудым колымаш гыч огыл гын, намысыш пурымаш деч утарен...

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
вет
вет
вет
so
co/pa
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пеш
пеш
пеш
very
av
сай
сай
сай
good
ad/av
огыл:
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
телым
телым
телым
in.winter
av
телым
телы
теле
winter-ACC
no-case
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо
тудо
3SG-ACC
pr-case
колымаш
колымаш
колымаш
death
no
колымаш
колы-маш
коло-маш
die-NMLZ
vb2-deriv.n
гыч
гыч
гыч
from
po
огыл
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
намысыш
намыс-ыш
намыс
shame-ILL
no-case
пурымаш
пурымаш
пурымаш
entering
no
пурымаш
пуры-маш
пуро-маш
go.in-NMLZ
vb2-deriv.n
деч
деч
деч
from
po
утарен...
утар-ен
утаре-ен
save-PST2-3SG
vb2-tense-pers
утарен...
утар-ен
утаре-ен
save-CVB
vb2-adv




2-1-5-79


«Кеч-кузе гынат, Сакарлан полшаш кӱлеш...

«Кеч-кузе
Кеч-кузе
кеч-кузе
however
av/pr
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
Сакарлан
Сакарлан
Сакарлан
Sakarlan
na
полшаш
полш-аш
полшо-аш
help-INF
vb2-inf
кӱлеш...
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш...
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers




2-1-5-80


Но кузе тудлан полшаш лиеш?» — Григорий Петрович ятыр шонен шинчыш, вара Левентей кугызалан каласыш:

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
полшаш
полш-аш
полшо-аш
help-INF
vb2-inf
лиеш?» —
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш?» —
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
шонен
шонен
шонен
deliberately
av
шонен
шон-ен
шоно-ен
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шонен
шон-ен
шоно-ен
think-CVB
vb2-adv
шинчыш,
шинчы
шинче
sit-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шинчыш,
шинчы
шинче
know-PST1-3SG
vb2-tense-pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызалан
кугыза-лан
кугыза-лан
old.man-DAT
no-case
кугызалан
кугыза-ла
кугыза-ла
old.man-PL-GEN
no-num-case
каласыш:
каласы
каласе
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-81


— Кугызай, тый Сакар нерген ял деч мирской приговорым нал, вара судебный следовательлан колто.

Кугызай,
Кугызай
кугызай
old.man
no
тый
тый
тый
2SG
pr
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге
нерге
cold-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
badger-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
order-GEN
no-case
ял
ял
ял
village
no
деч
деч
деч
from
po
мирской
мирской
мирской
village.community
ad
приговорым
приговор-ым
приговор
sentence-ACC
no-case
нал,
нал
нал
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нал,
нал
нал
take-CNG
vb1-conn
нал,
нал
нал
take-CVB
vb1-adv
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
судебный
судебный
судебный
judicial
ad
следовательлан
следователь-лан
следователь-лан
investigator-DAT
no-case
следовательлан
следователь-ла
следователь-ла
investigator-PL-GEN
no-num-case
колто.
колто
колто
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
колто.
колто
колто
send-CNG
vb2-conn




2-1-5-82


Ял сай приговорым пуа гын, мыйын шонымаштем, Сакарым колтат: тыйын ойлыметла, Сакарын нимо титакшат уке.

Ял
Ял
ял
village
no
сай
сай
сай
good
ad/av
приговорым
приговор-ым
приговор
sentence-ACC
no-case
пуа
пу
пуо
give-3SG
vb2-pers
пуа
пу
пуо
blow-3SG
vb2-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый
1SG-GEN
pr-case
шонымаштем,
шонымаш-ем
шонымаш-штЕ-ем
thought-INE-1SG
no-case-poss
шонымаштем,
шоны-маш-ем
шоно-маш-штЕ-ем
think-NMLZ-INE-1SG
vb2-deriv.n-case-poss
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
колтат:
колт-ат
колт-ат
[X]-and
de-enc
колтат:
колт-ат
колто-ат
send-3PL
vb2-pers
колтат:
колт
колто-ат
send-3SG-and
vb2-pers-enc
колтат:
колт-ат
колто-ат
send-CNG-and
vb2-conn-enc
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый
2SG-GEN
pr-case
ойлыметла,
ойлы-метла
ойло-метла
talk-INF.FUT.2SG
vb2-inf.pers
ойлыметла,
ойлым-ет-ла
ойлымо-ет-ла
speech-2SG-COMP
ad-poss-case
ойлыметла,
ойлым-ет-ла
ойлымо-ет-ла
speech-2SG-PL
ad-poss-num
ойлыметла,
ойлым-ет-ла
ойлымо-ет-ла
speech-2SG-STR
ad-poss-enc
ойлыметла,
ойлы-ет-ла
ойло-мЕ-ет-ла
talk-PTCP.PASS-2SG-COMP
vb2-ad-poss-case
ойлыметла,
ойлы-ет-ла
ойло-мЕ-ет-ла
talk-PTCP.PASS-2SG-PL
vb2-ad-poss-num
ойлыметла,
ойлы-ет-ла
ойло-мЕ-ет-ла
talk-PTCP.PASS-2SG-STR
vb2-ad-poss-enc
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr
титакшат
титак-ат
титак-жЕ-ат
guilt-3SG-and
ad/av/no-poss-enc
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa




2-1-5-83


— Поро ойым пуыметлан, эргым, пеш кугу тау.

Поро
Поро
поро
good
ad
ойым
ойым
ойым
off
ad
ойым
ой-ым
ой
opinion-ACC
no-case
пуыметлан,
пуым-ет-лан
пуымо-ет-лан
given-2SG-DAT
ad-poss-case
пуыметлан,
пуым-ет-ла
пуымо-ет-ла
given-2SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
пуыметлан,
пуы-ет-лан
пуо-мЕ-ет-лан
give-PTCP.PASS-2SG-DAT
vb2-ad-poss-case
пуыметлан,
пуы-ет-лан
пуо-мЕ-ет-лан
blow-PTCP.PASS-2SG-DAT
vb2-ad-poss-case
пуыметлан,
пуы-ет-ла
пуо-мЕ-ет-ла
give-PTCP.PASS-2SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
пуыметлан,
пуы-ет-ла
пуо-мЕ-ет-ла
blow-PTCP.PASS-2SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
эргым,
эргым
эргым
my.son
no
эргым,
эргы
эрге
son-ACC
no-case
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
тау.
тау
тау
thanks
in/no




2-1-5-84


Только вот мемнан толкшо дене возен моштышыжо уке.

Только
Только
только
but
co/pa
вот
вот
вот
there
co/pa
вот
вот
вот
web
no
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
толкшо
толк-шо
толк-жЕ
sense-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
возен
воз-ен
возо-ен
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
моштышыжо
моштышы-жо
моштышо-жЕ
skilled-3SG
ad-poss
моштышыжо
мошты-шы-жо
мошто-шЕ-жЕ
be.able.to-PTCP.ACT-3SG
vb2-ad-poss
моштышыжо
мошты-шы-жо
мошто-шЕ-жЕ
become.tired-PTCP.ACT-3SG
vb2-ad-poss
моштышыжо
мошты-ыжо
мошто-жЕ
be.able.to-PST1-3SG-3SG
vb2-tense-pers-poss
моштышыжо
мошты-ыжо
мошто-жЕ
become.tired-PST1-3SG-3SG
vb2-tense-pers-poss
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa




2-1-5-85


— Шемешыже мый шке возен пуэм.

Шемешыже
Шемеш-ыже
шемеш-жЕ
roughly-3SG
av-poss
Шемешыже
Шем-еш-ыже
шем-еш-жЕ
black-LAT-3SG
ad-case-poss
Шемешыже
Шем-еш-ыже
шеме-еш-жЕ
black-LAT-3SG
ad/no-case-poss
мый
мый
мый
1SG
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
возен
воз-ен
возо-ен
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
пуэм.
пуэм
пуэм
bagpipe.mouthpiece
no
пуэм.
пу-эм
пу-ем
wood-1SG
no-poss
пуэм.
пу}-эм
пуо-ем
give-1SG
vb2-pers
пуэм.
пу}-эм
пуо-ем
blow-1SG
vb2-pers
пуэм.
пу-эм
пу-ем
wood-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пуэм.
пу-эм
пу-ем
wood-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пуэм.
пу-эм
пу-ем
wood-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv




2-1-5-86


Шке декет миймекет, тый тудым иктаж еҥлан, сайрак возен моштышылан, вес кагазыш возыкто.

Шке
шке
шке
REFL
pr
декет
дек-ет
дек-ет
to-2SG
po-poss
декет
дек-ет
деке-ет
to-2SG
po-poss
миймекет,
***
***
***
***
тый
тый
тый
2SG
pr
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо
тудо
3SG-ACC
pr-case
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
еҥлан,
еҥ-лан
еҥ-лан
person-DAT
ad/no-case
еҥлан,
еҥ-ла
еҥ-ла
person-PL-GEN
ad/no-num-case
сайрак
сайрак
сайрак
better
ad
сайрак
сай-рак
сай-рак
good-COMP
ad/av-deg
возен
воз-ен
возо-ен
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
моштышылан,
моштышы-лан
моштышо-лан
skilled-DAT
ad-case
моштышылан,
моштышы-ла
моштышо-ла
skilled-PL-GEN
ad-num-case
моштышылан,
мошты-шы-лан
мошто-шЕ-лан
be.able.to-PTCP.ACT-DAT
vb2-ad-case
моштышылан,
мошты-шы-лан
мошто-шЕ-лан
become.tired-PTCP.ACT-DAT
vb2-ad-case
моштышылан,
мошты-шы-ла
мошто-шЕ-ла
be.able.to-PTCP.ACT-PL-GEN
vb2-ad-num-case
моштышылан,
мошты-шы-ла
мошто-шЕ-ла
become.tired-PTCP.ACT-PL-GEN
vb2-ad-num-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
кагазыш
кагаз-ыш
кагаз
paper-ILL
no-case
возыкто.
возыкто
возыкто
sign.up-IMP.2SG
vb2-mood.pers
возыкто.
возыкто
возыкто
sign.up-CNG
vb2-conn
возыкто.
воз-ыкто
воз-ктЕ
lie.down-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
возыкто.
возы-кто
возо-ктЕ
write-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
возыкто.
воз-ыкто
воз-ктЕ
lie.down-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
возыкто.
возы-кто
возо-ктЕ
write-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn




2-1-5-87


Мыйын возен пуымем иктыланат ит ойло.

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый
1SG-GEN
pr-case
возен
воз-ен
возо-ен
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
пуымем
пуым-ем
пуымо-ем
given-1SG
ad-poss
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
give-PTCP.PASS-1SG
vb2-ad-poss
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
blow-PTCP.PASS-1SG
vb2-ad-poss
пуымем
пуым-ем
пуымо-ем
given-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
пуымем
пуым-ем
пуымо-ем
given-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
пуымем
пуым-ем
пуымо-ем
given-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
give-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
blow-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
give-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
blow-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
give-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv
пуымем
пуы-ем
пуо-мЕ-ем
blow-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv
иктыланат
икты-лан-ат
икте-лан-ат
one-DAT-and
nm/pr-case-enc
иктыланат
икты-ла-на
икте-ла-на-ат
one-COMP-1PL-and
nm/pr-case-poss-enc
иктыланат
икты-ла-на
икте-ла-на-ат
one-PL-1PL-and
nm/pr-num-poss-enc
иктыланат
икты-ла-ат
икте-ла-ат
one-PL-GEN-and
nm/pr-num-case-enc
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ойло.
ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло.
ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn




2-1-5-88


Йодыт гын, ик палыме еҥ возен пуэн, ман.

Йодыт
Йод-ыт
йод-ыт
ask-3PL
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
палыме
палыме
палыме
known
ad
палыме
палы-ме
пале-мЕ
know-PTCP.PASS
vb2-ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
возен
воз-ен
возо-ен
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
пуэн,
пу}-эн
пуо-ен
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн,
пу}-эн
пуо-ен
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн,
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн,
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv
ман.
ман
ман
well.I.never
pa
ман.
ман
ман
that
co
ман.
ман
ман
say-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ман.
ман
ман
say-CNG
vb1-conn
ман.
ман
ман
say-CVB
vb1-adv




2-1-5-89


Уэш возымо кагазеш шкендан ял суртан оза-влакын лӱмыштым чыла возаш кӱлеш.

Уэш
Уэш
уэш
again
av
Уэш
У-эш
у-еш
new-LAT
ad/no-case
возымо
возымо
возымо
written
ad
возымо
возы-мо
возо-мЕ
write-PTCP.PASS
vb2-ad
кагазеш
кагаз-еш
кагаз-еш
paper-LAT
no-case
шкендан
шкен-да
шке-да
REFL-2PL-GEN
pr-poss-case
шкендан
шкен-да
шкен-да
private-2PL-GEN
ad-poss-case
шкендан
шке-да
шке-да
REFL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
ял
ял
ял
village
no
суртан
суртан
суртан
having.a.farmstead
ad
суртан
сурт-ан
сурт-ан
farmstead-with
no-deriv.ad
оза-влакын
оза-влак-ын
оза-влак
owner-PL-GEN
no-num-case
лӱмыштым
лӱм-ышт-ым
лӱм-шт
name-3PL-ACC
no-poss-case
лӱмыштым
лӱмы-шт-ым
лӱмӧ-шт
sore-3PL-ACC
no-poss-case
лӱмыштым
лӱмы-шт-ым
лӱмӧ-шт
glue-3PL-ACC
no-poss-case
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
возаш
возаш
возаш
a.cartload
ad
возаш
воз-аш
воз-аш
lie.down-INF
vb1-inf
возаш
воз-аш
возо-аш
write-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers




2-1-5-90


Кидыштым пыштен моштышо-влак шке верчыштат, кнага моштыдымо-влак верчынат кидыштым пыштышт...

Кидыштым
Кид-ышт-ым
кид-шт
hand-3PL-ACC
no-poss-case
пыштен
пышт-ен
пыште-ен
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пыштен
пышт-ен
пыште-ен
put-CVB
vb2-adv
моштышо-влак
моштышо-влак
моштышо-влак
skilled-PL
ad-num
моштышо-влак
мошты-шо-влак
мошто-шЕ-влак
be.able.to-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
моштышо-влак
мошты-шо-влак
мошто-шЕ-влак
become.tired-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
шке
шке
шке
REFL
pr
верчыштат,
верч-ышт-ат
верч-шт-ат
for-3PL-and
po-poss-enc
кнага
кнага
кнага
book
no
моштыдымо-влак
моштыдымо-влак
моштыдымо-влак
unskillful-PL
ad/no-num
моштыдымо-влак
мошты-дымо-влак
мошто-дымЕ-влак
be.able.to-PTCP.NEG-PL
vb2-ad-num
моштыдымо-влак
мошты-дымо-влак
мошто-дымЕ-влак
become.tired-PTCP.NEG-PL
vb2-ad-num
верчынат
верчын-ат
верчын-ат
for-and
po-enc
кидыштым
кид-ышт-ым
кид-шт
hand-3PL-ACC
no-poss-case
пыштышт...
пышты-шт
пыште-шт
put-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пыштышт...
пышты
пыште
put-PST1-3PL
vb2-tense-pers




2-1-5-91


Старосталан печатьым пыштыкте, вара волостной правлениеш пеҥгыдемдыкте...

Старосталан
Старосталан
Старосталан
Starostalan
na
печатьым
печать-ым
печать
seal-ACC
no-case
пыштыкте,
пыштыкте
пыштыкте
make.someone.put.something.somewhere-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пыштыкте,
пыштыкте
пыштыкте
make.someone.put.something.somewhere-CNG
vb2-conn
пыштыкте,
пышты-кте
пыште-ктЕ
put-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
пыштыкте,
пышты-кте
пыште-ктЕ
put-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
волостной
волостной
волостной
volost
ad
правлениеш
правлени[й]-еш
правлений-еш
board-LAT
no-case
пеҥгыдемдыкте...
пеҥгыдемды-кте
пеҥгыдемде-ктЕ
compress-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
пеҥгыдемдыкте...
пеҥгыдемды-кте
пеҥгыдемде-ктЕ
compress-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn




2-1-5-92


— Тау, пеш тау, эргым!

Тау,
Тау
тау
thanks
in/no
пеш
пеш
пеш
very
av
тау,
тау
тау
thanks
in/no
эргым!
эргым
эргым
my.son
no
эргым!
эргы
эрге
son-ACC
no-case




2-1-5-93


— Левентей кугыза куаныш.

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
куаныш.
куан-ыш
куан
joy-ILL
no-case
куаныш.
куаны
куане
rejoice-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-94


— Ну, мый каем, кызытак возен кондем.

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
мый
мый
мый
1SG
pr
каем,
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-1SG
no-poss
каем,
ка[й]-ем
кае-ем
go-1SG
vb2-pers
каем,
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
каем,
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
каем,
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кызытак
кызытак
кызытак
at.once
av
кызытак
кызыт-ак
кызыт-ак
now-STR
av-enc
возен
воз-ен
возо-ен
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
кондем.
конд-ем
кондо-ем
bring-1SG
vb2-pers




2-1-5-95


— Шого, шӱр кӱэш, — чара Яшай вате, — тулар тачак ок кай.

Шого,
Шого
шого
stop
vb
Шого,
Шого
шого
mute
ad
Шого,
Шого
шого
stand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Шого,
Шого
шого
stand-CNG
vb2-conn
шӱр
шӱр
шӱр
soup
no
кӱэш, —
кӱ-эш
кӱ-еш
stone-LAT
no-case
кӱэш, —
кӱ-эш
кӱ-еш
ripen-3SG
vb1-pers
чара
чара
чара
glade
ad/no
чара
чар
чаре
prohibit-3SG
vb2-pers
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате, —
вате
вате
wife
no
вате, —
вате
вате
absorbent.cotton
no
тулар
тулар
тулар
matchmaker
no
тачак
тач-ак
таче-ак
today-STR
ad/av-enc
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
кай.
кай
кай
[X]
in
кай.
кай
кай
aftergrass
no
кай.
кай
кае
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай.
кай
кае
go-CNG
vb2-conn




2-1-5-96


— Уке, тулаче, кызыт паша годым шуко юватылаш ок лий, йӱдым гынат, тачак каем.

Уке,
Уке
уке
no
ad/no/pa
тулаче,
тулаче
тулаче
matchmaker
no
кызыт
кызыт
кызыт
now
av
паша
паша
паша
work
no
годым
годым
годым
during
po
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
юватылаш
юватыл-аш
юватыл-аш
dawdle-INF
vb1-inf
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
лий,
лий
лий
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий,
лий
лий
be-CNG
vb1-conn
лий,
лий
лий
be-CVB
vb1-adv
йӱдым
йӱдым
йӱдым
at.night
av
йӱдым
йӱд-ым
йӱд
night-ACC
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
тачак
тач-ак
таче-ак
today-STR
ad/av-enc
каем.
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-1SG
no-poss
каем.
ка[й]-ем
кае-ем
go-1SG
vb2-pers
каем.
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
каем.
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
каем.
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv




2-1-5-97


— Изиш вучалте, кугызай, мый вашке толам, — Григорий Петрович школышко писын ошкыльо.

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи
изи
small-ILL
ad/no-case
вучалте,
вучалте
вучалте
wait-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вучалте,
вучалте
вучалте
wait-CNG
vb2-conn
вучалте,
вуч-алт
вучо-алт
wait-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers
кугызай,
кугызай
кугызай
old.man
no
мый
мый
мый
1SG
pr
вашке
вашке
вашке
soon
ad/av/no
вашке
вашке
вашке
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вашке
вашке
вашке
hurry-CNG
vb2-conn
толам, —
тол-ам
тол-ам
come-1SG
vb1-pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
школышко
школ-ышко
школ-шкЕ
school-ILL
no-case
писын
писын
писын
quickly
av
писын
писы
писе
quick-GEN
ad-case
ошкыльо.
ошкыл-ьо
ошкыл
step-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-98


— Пеш сай рвезе, — Яшай каласыш, — весе дене тыгай лиеш гын, пелештенат от мошто.

Пеш
Пеш
пеш
very
av
сай
сай
сай
good
ad/av
рвезе, —
рвезе
рвезе
young.man
ad/no
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
каласыш, —
каласы
каласе
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
весе
весе
весе
different
ad/no/pr
дене
дене
дене
with
po
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
пелештенат
пелешт-ен-ат
пелеште-ен-ат
say-PST2-2SG
vb2-tense-pers
пелештенат
пелешт-ена
пелеште-ена-ат
say-1PL-and
vb2-pers-enc
пелештенат
пелешт-ен-ат
пелеште-ен-ат
say-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
пелештенат
пелешт-ен-ат
пелеште-ен-ат
say-CVB-and
vb2-adv-enc
от
о
о
NEG-2SG
vb-pers
мошто.
мо-што
мо-штЕ
what-INE
ad/av/pa/pr-case
мошто.
мош-то
мош-штЕ
for.how.much-INE
av/pr-case
мошто.
мошто
мошто
be.able.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мошто.
мошто
мошто
become.tired-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мошто.
мошто
мошто
be.able.to-CNG
vb2-conn
мошто.
мошто
мошто
become.tired-CNG
vb2-conn




2-1-5-99


Пӧртышкӧ Япуш пурыш:

Пӧртышкӧ
Пӧрт-ышкӧ
пӧрт-шкЕ
house-ILL
no-case
Пӧртышкӧ
Пӧртыш-кӧ
пӧртыш-шкЕ
coenurosis-ILL
no-case
Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
пурыш:
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш:
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-100


— Авай, мий, шӱретым шке ончо!

Авай,
Авай
авай
mother
no
мий,
мий
мие
come-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мий,
мий
мие
come-CNG
vb2-conn
шӱретым
шӱр-ет-ым
шӱр-ет
soup-2SG-ACC
no-poss-case
шӱретым
шӱре-ым
шӱре-ет
harrow-2SG-ACC
no-poss-case
шӱретым
шӱре-ым
шӱре-ет
drone-2SG-ACC
no-poss-case
шӱретым
шӱре-ым
шӱре-ет
sieve-2SG-ACC
no-poss-case
шке
шке
шке
REFL
pr
ончо!
ончо
ончо
look-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ончо!
ончо
ончо
look-CNG
vb2-conn




2-1-5-101


Яшай вате кудыш лектын кайыш, шӱр подым нумал пуртыш.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
кудыш
куд-ыш
куд
six-ILL
nm-case
кудыш
куды
кудо
which-ILL
pr-case
кудыш
куды
кудо
house-ILL
no-case
кудыш
куды
кудо
placenta-ILL
no-case
лектын
лект-ын
лект
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект
go-CVB
vb1-adv
кайыш,
кай-ыш
кай
aftergrass-ILL
no-case
кайыш,
кайы
кае
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шӱр
шӱр
шӱр
soup
no
подым
под-ым
под
pot-ACC
no-case
нумал
нумал
нумал
carry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нумал
нумал
нумал
carry-CNG
vb1-conn
нумал
нумал
нумал
carry-CVB
vb1-adv
пуртыш.
пурты
пурто
bring.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-102


— Чачи, самоварым шынде, Григорий Петровичлан муным шолтена.

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
самоварым
самовар-ым
самовар
samovar-ACC
no-case
шынде,
шынде
шынде
put-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шынде,
шынде
шынде
put-CNG
vb2-conn
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
муным
муны
муно
egg-ACC
no-case
шолтена.
шолт-ена
шолто-ена
boil-1PL
vb2-pers




2-1-5-103


Тудлан пареҥган шӱрым пукшет мо?

Тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
пареҥган
пареҥган
пареҥган
potato
ad
пареҥган
пареҥг-ан
пареҥге-ан
potato-with
no-deriv.ad
шӱрым
шӱр-ым
шӱр
soup-ACC
no-case
пукшет
пукш-ет
пукш-ет
allowance-2SG
no-poss
пукшет
пукш-ет
пукшо-ет
feed-2SG
vb2-pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr




2-1-5-104


Левентей кугызан, шӱрым кочкын, ӱстелтӧр гыч лекмыже годым Григорий Петрович толын пурыш.

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызан,
кугыза
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан,
кугыза
кугыза
old.man-GEN
no-case
шӱрым
шӱр-ым
шӱр
soup-ACC
no-case
кочкын,
кочк-ын
кочк
eat-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кочкын,
кочк-ын
кочк
eat-CVB
vb1-adv
ӱстелтӧр
ӱстелтӧр
ӱстелтӧр
place.at.table
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лекмыже
лекмы-же
лекме-жЕ
out-3SG
ad-poss
лекмыже
лек-мы-же
лект-мЕ-жЕ
go-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
толын
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-105


— Теве тидым ончен, приговорым возыкто.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тидым
тиды
тиде
this-ACC
pr-case
ончен,
онч-ен
ончо-ен
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен,
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
приговорым
приговор-ым
приговор
sentence-ACC
no-case
возыкто.
возыкто
возыкто
sign.up-IMP.2SG
vb2-mood.pers
возыкто.
возыкто
возыкто
sign.up-CNG
vb2-conn
возыкто.
воз-ыкто
воз-ктЕ
lie.down-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
возыкто.
возы-кто
возо-ктЕ
write-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
возыкто.
воз-ыкто
воз-ктЕ
lie.down-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
возыкто.
возы-кто
возо-ктЕ
write-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn




2-1-5-106


Теве тыланет кагаз, ручка ден перо, теве тидыже чернила.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
кагаз,
кагаз
кагаз
paper
no
ручка
ручка
ручка
pen
no
ден
ден
ден
and
co
перо,
***
***
***
***
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
тидыже
тиды-же
тиде-жЕ
this-3SG
pr-poss
тидыже
тиды-же
тиде-жЕ
drop.into.boiling.water-IMP.3SG
vb2-mood.pers
тидыже
тиды-же
тиде-жЕ
drop.into.boiling.water-CNG-3SG
vb2-conn-poss
чернила.
чернила
чернила
ink
no




2-1-5-107


Кӱсенышкет пыште, пробка дене сайын петыренам, ок вел.

Кӱсенышкет
Кӱсен-ышк-ет
кӱсен-шкЕ-ет
pocket-ILL-2SG
no-case-poss
Кӱсенышкет
Кӱсен-ышк-ет
кӱсен-шкЕ-ет
tendon-ILL-2SG
no-case-poss
Кӱсенышкет
Кӱсе-ышк-ет
кӱсе-шкЕ-ет
[X]-GEN-ILL-2SG
no-case-case-poss
пыште,
пыште
пыште
put-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пыште,
пыште
пыште
put-CNG
vb2-conn
пробка
***
***
***
***
дене
дене
дене
with
po
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай
good-GEN
ad/av-case
петыренам,
петыр-ен-ам
петыре-ен-ам
close-PST2-1SG
vb2-tense-pers
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
вел.
вел
вел
side
no
вел.
вел
вел
spill-IMP.2SG
vb1-mood.pers
вел.
вел
вел
spill-CNG
vb1-conn
вел.
вел
вел
spill-CVB
vb1-adv




2-1-5-108


— Ну, эргым, кужу ӱмыран лий!

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
эргым,
эргым
эргым
my.son
no
эргым,
эргы
эрге
son-ACC
no-case
кужу
кужу
кужу
long
ad
ӱмыран
ӱмыран
ӱмыран
having.a.life
ad
ӱмыран
ӱмыр-ан
ӱмыр-ан
life-with
no-deriv.ad
лий!
лий
лий
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий!
лий
лий
be-CNG
vb1-conn
лий!
лий
лий
be-CVB
vb1-adv




2-1-5-109


Юмо тыланет тазалыкым пуыжо!

Юмо
Юмо
юмо
god
in/no
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
тазалыкым
тазалык-ым
тазалык
health-ACC
no-case
тазалыкым
таза-лык-ым
таза-лык
healthy-for-ACC
ad-deriv.ad-case
пуыжо!
пуы-жо
пуо-жЕ
give-IMP.3SG
vb2-mood.pers
пуыжо!
пуы-жо
пуо-жЕ
blow-IMP.3SG
vb2-mood.pers




2-1-5-110


Ынде мый куржам веле.

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
мый
мый
мый
1SG
pr
куржам
курж-ам
курж-ам
run-1SG
vb1-pers
веле.
веле
веле
only
pa
веле.
веле
веле
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле.
вел-'е
вел
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле.
веле
веле
spill-CNG
vb2-conn




2-1-5-111


Чеверын, Яшай, чеверын, тулаче, чеверын, уныкам!

Чеверын,
Чеверын
чеверын
beautifully
av/in
Чеверын,
Чевер-ын
чевер
beautiful-GEN
ad/av/no-case
Яшай,
Яшай
Яшай
Yashay
na
чеверын,
чеверын
чеверын
beautifully
av/in
чеверын,
чевер-ын
чевер
beautiful-GEN
ad/av/no-case
тулаче,
тулаче
тулаче
matchmaker
no
чеверын,
чеверын
чеверын
beautifully
av/in
чеверын,
чевер-ын
чевер
beautiful-GEN
ad/av/no-case
уныкам!
уныкам
уныкам
[X]
no
уныкам!
уныка
уныка
grandchild-ACC
no-case
уныкам!
уныка
уныка-ем
grandchild-1SG
no-poss
уныкам!
уныка
уныка-ем
grandchild-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
уныкам!
уныка
уныка-ем
grandchild-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
уныкам!
уныка
уныка-ем
grandchild-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv




2-1-5-112


— Левентей кугыза Япушым вӱчкалтыш.

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
Япушым
Япушым
Япушым
Yapushym
na
вӱчкалтыш.
вӱчкалты
вӱчкалте
pat.on.the.back-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-113


— Чеверын, ӱдырем!

Чеверын,
Чеверын
чеверын
beautifully
av/in
Чеверын,
Чевер-ын
чевер
beautiful-GEN
ad/av/no-case
ӱдырем!
ӱдырем
ӱдырем
[X]
no
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-1SG
no-poss
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-1SG
no-poss
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
daughter-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ӱдырем!
ӱдыр-ем
ӱдыр-ем
Virgo-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv




2-1-5-114


Юмо пӱрен гын, Сакар пӧртылеш гын, ачат ден ават тореш огыт лий дыр.

Юмо
Юмо
юмо
god
in/no
пӱрен
пӱр-ен
пӱрӧ-ен
be.destined-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пӱрен
пӱр-ен
пӱрӧ-ен
wrinkle-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пӱрен
пӱр-ен
пӱрӧ-ен
be.destined-CVB
vb2-adv
пӱрен
пӱр-ен
пӱрӧ-ен
wrinkle-CVB
vb2-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
пӧртылеш
пӧртыл-еш
пӧртыл-еш
return-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
ачат
ача
ача-ет
father-2SG
no-poss
ачат
ача
ача-ат
father-and
no-enc
ден
ден
ден
and
co
ават
ава
ава-ет
mother-2SG
no-poss
ават
ава
ава-ат
mother-and
no-enc
ават
ав-ат
аве-ат
cut-3PL
vb2-pers
ават
ав
аве-ат
cut-3SG-and
vb2-pers-enc
ават
ав-ат
аве-ат
cut-CNG-and
vb2-conn-enc
тореш
тореш
тореш
crosspiece
ad/av/no/po
тореш
тор-еш
тор-еш
trash-LAT
ad/no-case
тореш
тор-еш
тор-еш
bay-LAT
ad-case
тореш
тор-еш
тор-еш
forest-LAT
no-case
тореш
тор-еш
тор-еш
demand-LAT
no-case
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
лий
лий
лий
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий
лий
лий
be-CNG
vb1-conn
лий
лий
лий
be-CVB
vb1-adv
дыр.
дыр
дыр
probably
pa




2-1-5-115


Мый поян омыл гынат, Сакар дене когылянда погем сита...

Мый
мый
мый
1SG
pr
поян
поян
поян
rich
ad/av/no
омыл
о-ыл
о-ул
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
дене
дене
дене
with
po
когылянда
когылянда
когылянда
the.two.of.you
av
когылянда
когыл[ь]-[а]н-да
когыльо-ан-да
pie-with-2PL
no-deriv.ad-poss
погем
пог-ем
пого-ем
belongings-1SG
no-poss
погем
пог-ем
пого-ем
gather-1SG
vb2-pers
погем
пог-ем
пого-ем
belongings-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
погем
пог-ем
пого-ем
belongings-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
погем
пог-ем
пого-ем
belongings-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
сита...
сита
сита
enough
in/vb
сита...
сита
сита
sieve
no
сита...
сит
сите
suffice-3SG
vb2-pers




2-1-5-116


Чачи тулшол гай йошкаргыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
тулшол
тулшол
тулшол
hot.coals
ad/no
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
йошкаргыш.
йошкаргы
йошкарге
red-ILL
ad/no-case
йошкаргыш.
йошкаргы
йошкарге
redden-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-117


Лач тиде жапыште самовар чож-ж оварен кайыш.

Лач
Лач
лач
just
av/no/pa
Лач
Лач
лач
swim.bladder
no
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
самовар
самовар
самовар
samovar
no
чож-ж
***
***
***
***
оварен
овар-ен
оваре-ен
rise-PST2-3SG
vb2-tense-pers
оварен
овар-ен
оваре-ен
rise-CVB
vb2-adv
кайыш.
кай-ыш
кай
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы
кае
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-118


Чачи самовар дек пӱгырныш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
самовар
самовар
самовар
samovar
no
дек
дек
дек
to
po
пӱгырныш.
пӱгырны
пӱгырнӧ
bend.down-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-119


Левентей кугыза лектын кайыш.

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
лектын
лект-ын
лект
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект
go-CVB
vb1-adv
кайыш.
кай-ыш
кай
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы
кае
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-120


Яшай вате самоварыш вич муным пыштыш.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
самоварыш
самовар-ыш
самовар
samovar-ILL
no-case
вич
вич
вич
five
nm
муным
муны
муно
egg-ACC
no-case
пыштыш.
пышты
пыште
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-121


Левентей кугызан пытартыш мутшо Григорий Петровичым ӧрыктарыш.

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызан
кугыза
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан
кугыза
кугыза
old.man-GEN
no-case
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
мутшо
мут-шо
мут-жЕ
word-3SG
no-poss
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
ӧрыктарыш.
ӧрыктары
ӧрыктаре
surprise-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-122


Чачин чевергымыже адакат чотрак сӱсандарыш.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
чевергымыже
чевергы-мы-же
чеверге-мЕ-жЕ
turn.red-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
адакат
адакат
адакат
still
av
адакат
адак-ат
адак-ат
again-and
av-enc
чотрак
чот-рак
чот-рак
very-COMP
av-deg
чотрак
чот-рак
чот-рак
number-COMP
no-deg
сӱсандарыш.
сӱсандары
сӱсандаре
chill-PST1-3SG
vb2-tense-pers
сӱсандарыш.
сӱсандары
сӱсандаре
embarrass-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-123


Григорий Петровичын ӧрмыжлан вашмутым Пуымыла Яшай пелештыш:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
ӧрмыжлан
ӧрмы-лан
ӧрмӧ-жЕ-лан
surprised-3SG-DAT
ad-poss-case
ӧрмыжлан
ӧрмы-ла
ӧрмӧ-жЕ-ла
surprised-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
ӧрмыжлан
ӧр-мы-лан
ӧр-мЕ-жЕ-лан
be.surprised-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb1-ad-poss-case
ӧрмыжлан
ӧр-мы-ла
ӧр-мЕ-жЕ-ла
be.surprised-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb1-ad-poss-num-case
вашмутым
вашмут-ым
вашмут
answer-ACC
no-case
Пуымыла
Пуымы-ла
пуымо-ла
given-COMP
ad-case
Пуымыла
Пуымы-ла
пуымо-ла
given-PL
ad-num
Пуымыла
Пуымы-ла
пуымо-ла
given-STR
ad-enc
Пуымыла
Пуы-мыла
пуо-мыла
give-INF.FUT
vb2-inf
Пуымыла
Пуы-мыла
пуо-мыла
blow-INF.FUT
vb2-inf
Пуымыла
Пуы-мы-ла
пуо-мЕ-ла
give-PTCP.PASS-COMP
vb2-ad-case
Пуымыла
Пуы-мы-ла
пуо-мЕ-ла
blow-PTCP.PASS-COMP
vb2-ad-case
Пуымыла
Пуы-мы-ла
пуо-мЕ-ла
give-PTCP.PASS-PL
vb2-ad-num
Пуымыла
Пуы-мы-ла
пуо-мЕ-ла
blow-PTCP.PASS-PL
vb2-ad-num
Пуымыла
Пуы-мы-ла
пуо-мЕ-ла
give-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
Пуымыла
Пуы-мы-ла
пуо-мЕ-ла
blow-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
пелештыш:
пелешты
пелеште
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-124


— Левентей кугыза Сакарым эргылыкеш пурташ шонен, вара мемнан Чачим Сакарлан наҥгаяш шонен...

Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
эргылыкеш
эргылыкеш
эргылыкеш
[X]
av
эргылыкеш
эргы-лык-еш
эрге-лык-еш
son-for-LAT
no-deriv.ad-case
пурташ
пурташ
пурташ
swelling
no
пурташ
пурт-аш
пурто-аш
bring.in-INF
vb2-inf
шонен,
шонен
шонен
deliberately
av
шонен,
шон-ен
шоно-ен
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шонен,
шон-ен
шоно-ен
think-CVB
vb2-adv
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
Сакарлан
Сакарлан
Сакарлан
Sakarlan
na
наҥгаяш
наҥга[й]-[а]ш
наҥгае-аш
take-INF
vb2-inf
шонен...
шонен
шонен
deliberately
av
шонен...
шон-ен
шоно-ен
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шонен...
шон-ен
шоно-ен
think-CVB
vb2-adv




2-1-5-125


Тудо мыланем телымак ойлен ыле...

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
телымак
телым-ак
телым-ак
in.winter-STR
av-enc
телымак
телы-ак
теле-ак
winter-ACC-STR
no-case-enc
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
ыле...
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-126


Григорий Петрович эше чотрак ӧрӧ, вара Чачин шошым больницыш куржталмыже ушешыже возо...

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
эше
эше
эше
yet
av
эше
эше
эше
fall.heavily-IMP.2SG
vb2-mood.pers
эше
эше
эше
fall.heavily-CNG
vb2-conn
чотрак
чот-рак
чот-рак
very-COMP
av-deg
чотрак
чот-рак
чот-рак
number-COMP
no-deg
ӧрӧ,
ӧрӧ
ӧрӧ
groove
no
ӧрӧ,
ӧр
ӧр
be.surprised-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шошым
шошым
шошым
in.spring
av
шошым
шошы
шошо
spring-ACC
no-case
больницыш
больницы
больнице
hospital-ILL
no-case
куржталмыже
куржталмы-же
куржталме-жЕ
running-3SG
ad-poss
куржталмыже
куржтал-мы-же
куржтал-мЕ-жЕ
run-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
ушешыже
уш-еш-ыже
уш-еш-жЕ
mind-LAT-3SG
no-case-poss
возо...
возо
возо
write-IMP.2SG
vb2-mood.pers
возо...
воз
воз
lie.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
возо...
возо
возо
write-CNG
vb2-conn




2-1-5-127


Григорий Петрович ыҥылыш: тудо еҥ коклаш пурен.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ыҥылыш:
***
***
***
***
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
коклаш
коклаш
коклаш
into
av/po
коклаш
кокла
кокла
distance-ILL
ad/no-case
коклаш
кокла
кокла-еш
distance-LAT
ad/no-case
коклаш
кок-ла
кок-ла
cook-PL-ILL
no-num-case
коклаш
кок-ла
кок-ла
two-PL-ILL
nm-num-case
коклаш
кок-ла
кок-ла-еш
cook-PL-LAT
no-num-case
коклаш
кок-ла
кок-ла-еш
two-PL-LAT
nm-num-case
пурен.
пур-ен
пуро-ен
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен.
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv




2-1-5-128


Но ынде нимом ышташ ок лий.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
нимом
н'имом
н'имом
nothing
pr
нимом
н'имо
н'имо
nothing-ACC
ad/av/pr-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий
лий
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий
лий
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий
лий
be-CVB
vb1-adv




2-1-5-129


Григорий Петрович Чачим шылталымыла пелештыш:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
шылталымыла
шылталы-мыла
шылтале-мыла
reproach-INF.FUT
vb2-inf
шылталымыла
шылталы-мы-ла
шылтале-мЕ-ла
reproach-PTCP.PASS-COMP
vb2-ad-case
шылталымыла
шылталы-мы-ла
шылтале-мЕ-ла
reproach-PTCP.PASS-PL
vb2-ad-num
шылталымыла
шылталы-мы-ла
шылтале-мЕ-ла
reproach-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
пелештыш:
пелешты
пелеште
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-130


— Чачи, тый молан мыланем Сакар нерген шыч ойло?

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
тый
тый
тый
2SG
pr
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге
нерге
cold-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
badger-GEN
no-case
нерген
нерге
нерге
order-GEN
no-case
шыч
Ø-ыч
ы-ыч
NEG-PST-2SG
vb-tense-pers
ойло?
ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло?
ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn




2-1-5-131


Вашмут пуымо олмеш Чачи шорташ тӱҥале.

Вашмут
Вашмут
вашмут
answer
no
пуымо
пуымо
пуымо
given
ad
пуымо
пуы-мо
пуо-мЕ
give-PTCP.PASS
vb2-ad
пуымо
пуы-мо
пуо-мЕ
blow-PTCP.PASS
vb2-ad
олмеш
олмеш
олмеш
instead
po
олмеш
олм-еш
олмо-еш
place-LAT
no-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
шорташ
шорт-аш
шорт-аш
cry-INF
vb1-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-132


— Тый Сакарым йӧратет гын, мый тугеже нимомат ом ойло, мый лучо каем...

Тый
тый
тый
2SG
pr
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
йӧратет
йӧрат-ет
йӧрате-ет
love-2SG
vb2-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
мый
мый
мый
1SG
pr
тугеже
тугеже
тугеже
so
av/pa/pr
тугеже
туге-же
туге-жЕ
so-3SG
av/pa-poss
тугеже
ту-ге-же
ту-ге-жЕ
that-COM-3SG
pr-case-poss
тугеже
ту-ге-же
ту-ге-жЕ
gland-COM-3SG
no-case-poss
тугеже
ту-ге-же
ту-ге-жЕ
banner-COM-3SG
no-case-poss
нимомат
н'имом-ат
н'имом-ат
nothing-and
pr-enc
нимомат
н'имо-ат
н'имо-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
ом
о
о
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
ойло,
ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло,
ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn
мый
мый
мый
1SG
pr
лучо
лучо
лучо
rather
ad/av/no
каем...
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-1SG
no-poss
каем...
ка[й]-ем
кае-ем
go-1SG
vb2-pers
каем...
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
каем...
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
каем...
ка[й]-ем
кай-ем
aftergrass-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv




2-1-5-133


Григорий Петрович омса кылым кучыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
омса
омса
омса
door
no
кылым
кыл-ым
кыл
string-ACC
no-case
кучыш.
кучыш
кучыш
endurance
no
кучыш.
кучы
кучо
ascarid-ILL
no-case
кучыш.
кучы
кучо
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-134


— Ит кай!

Ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
кай!
кай
кай
[X]
in
кай!
кай
кай
aftergrass
no
кай!
кай
кае
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай!
кай
кае
go-CNG
vb2-conn




2-1-5-135


— чон йӧсыж дене Чачи кычкырал колтыш.

чон
чон
чон
soul
no
йӧсыж
йӧсы
йӧсӧ-жЕ
difficult-3SG
ad/no-poss
йӧсыж
йӧсы
йӧсӧ-жЕ
regret-CNG-3SG
vb2-conn-poss
дене
дене
дене
with
po
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
кычкырал
кычкырал
кычкырал
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычкырал
кычкырал
кычкырал
shout-CNG
vb1-conn
кычкырал
кычкырал
кычкырал
shout-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-136


Григорий Петрович пӧртыльӧ:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
пӧртыльӧ:
пӧртыл-ьӧ
пӧртыл
return-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-137


— Чачи, кидетым пу!

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
кидетым
кид-ет-ым
кид-ет
hand-2SG-ACC
no-poss-case
пу!
пу
пу
wood
no
пу!
пу
пуо
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу!
пу
пуо
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу!
пу
пуо
give-CNG
vb2-conn
пу!
пу
пуо
blow-CNG
vb2-conn




2-1-5-138


Чачи кок кидшыге Григорий Петровичлан шуйыш.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
кидшыге
кид-шы-ге
кид-жЕ-ге
hand-3SG-COM
no-poss-case
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
шуйыш.
шуйыш
шуйыш
extension
no
шуйыш.
шу[й]
шуйо
stretch.out-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-139


Яшай ден ватыже, Япуш нимомат огыт ыҥле, нимом пелешташат ӧрыныт.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
ден
ден
ден
and
co
ватыже,
ваты-же
вате-жЕ
wife-3SG
no-poss
ватыже,
ваты-же
вате-жЕ
absorbent.cotton-3SG
no-poss
Япуш
Япуш
Япуш
Yapush
na
нимомат
н'имом-ат
н'имом-ат
nothing-and
pr-enc
нимомат
н'имо-ат
н'имо-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
ыҥле,
ыҥле
ыҥле
clever
ad
ыҥле,
ыҥле
ыҥле
understand-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ыҥле,
ыҥле
ыҥле
understand-CNG
vb2-conn
нимом
н'имом
н'имом
nothing
pr
нимом
н'имо
н'имо
nothing-ACC
ad/av/pr-case
пелешташат
пелешт-аш-ат
пелеште-аш-ат
say-INF-and
vb2-inf-enc
ӧрыныт.
ӧр-ын-ыт
ӧр-ыт
be.surprised-PST2-3PL
vb1-tense-pers




2-1-5-140


— Яков Никифорович!

Яков
Яков
Яков
Yakov
na
Никифорович!
Никифорович
Никифорович
Nikiforovich
na




2-1-5-141


— Чачин кидым кучен, Григорий Петрович ойлаш тӱҥале.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
кидым
кид-ым
кид
hand-ACC
no-case
кучен,
куч-ен
кучо-ен
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен,
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла
ой-ла
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-142


— Чачи, Лопнур Чужган Макар деч утлен куржын толмекыже, вигак мый декем миен.

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
Лопнур
Лопнур
Лопнур
Lopnur
na
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга
чужга
coarse-GEN
ad-case
Макар
Макар
Макар
Makar
na
деч
деч
деч
from
po
утлен
утл-ен
утло-ен
escape-PST2-3SG
vb2-tense-pers
утлен
утл-ен
утло-ен
escape-CVB
vb2-adv
куржын
курж-ын
курж
run-PST2-3SG
vb1-tense-pers
куржын
курж-ын
курж
run-CVB
vb1-adv
толмекыже,
тол-мекы-же
тол-меке-жЕ
come-CVB.PRI-3SG
vb1-adv-poss
вигак
вигак
вигак
immediately
av
мый
мый
мый
1SG
pr
декем
дек-ем
дек-ем
to-1SG
po-poss
декем
дек-ем
деке-ем
to-1SG
po-poss
миен.
ми[й]-ен
мие-ен
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен.
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv




2-1-5-143


Тендан дек толаш лӱдын.

Тендан
тен-да
те-да
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
Тендан
те-да
те-да
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
дек
дек
дек
to
po
толаш
тол-аш
тол-аш
come-INF
vb1-inf
толаш
тол-аш
толо-аш
steal-INF
vb2-inf
лӱдын.
лӱдын
лӱдын
timidly
av
лӱдын.
лӱд-ын
лӱд
be.afraid.of-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лӱдын.
лӱд-ын
лӱд
be.afraid.of-CVB
vb1-adv




2-1-5-144


Волгыжшаш тӱреш толын пурыш.

Волгыжшаш
Волгыж-шаш
волгыж-шаш
break-PTCP.FUT
vb1-ad
тӱреш
тӱр-еш
тӱр-еш
edge-LAT
no-case
тӱреш
тӱр-еш
тӱр-еш
embroidery-LAT
no-case
толын
тол-ын
тол
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол
come-CVB
vb1-adv
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-145


Теҥгече кечыгут мый денем илен, кодшо йӱдым мыйын...

Теҥгече
Теҥгече
теҥгече
yesterday
av
кечыгут
кечыгут
кечыгут
all.day
av
мый
мый
мый
1SG
pr
денем
ден-ем
дене-ем
with-1SG
po-poss
илен,
ил'е
ил'е
damp-GEN
ad-case
илен,
ил-ен
иле-ен
live-PST2-3SG
vb2-tense-pers
илен,
ил-ен
иле-ен
live-CVB
vb2-adv
кодшо
кодшо
кодшо
last
ad/no
кодшо
код-шо
код-шЕ
stay-PTCP.ACT
vb1-ad
кодшо
код-шо
код-жЕ
code-3SG
no-poss
кодшо
код-шо
код-жЕ
stay-IMP.3SG
vb1-mood.pers
кодшо
код-шо
код-жЕ
stay-CNG-3SG
vb1-conn-poss
кодшо
код-шо
код-жЕ
stay-CVB-3SG
vb1-adv-poss
йӱдым
йӱдым
йӱдым
at.night
av
йӱдым
йӱд-ым
йӱд
night-ACC
no-case
мыйын...
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын...
мый-ын
мый
1SG-GEN
pr-case




2-1-5-146


помышешем мален...

помышешем
помыш-еш-ем
помыш-еш-ем
bosom-LAT-1SG
no-case-poss
мален...
мал-ен
мале-ен
sleep-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мален...
мал-ен
мале-ен
sleep-CVB
vb2-adv




2-1-5-147


— Ой, юмо!

Ой,
Ой
ой
opinion
no
Ой,
Ой
ой
oh
in
Ой,
Ой
ойо
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой
ойо
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ой,
Ой
ойо
fast-CNG
vb2-conn
Ой,
Ой
ойо
fear-CNG
vb2-conn
юмо!
юмо
юмо
god
in/no




2-1-5-148


— кычкырал колтыш Яшай вате.

кычкырал
кычкырал
кычкырал
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычкырал
кычкырал
кычкырал
shout-CNG
vb1-conn
кычкырал
кычкырал
кычкырал
shout-CVB
vb1-adv
колтыш
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате.
вате
вате
wife
no
вате.
вате
вате
absorbent.cotton
no




2-1-5-149


Яшай шинчажым кугун каралтыш, кынел шогале, вара мӧҥгеш волен шинче.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
шинчажым
шинча-жы
шинча-жЕ
eye-3SG-ACC
no-poss-case
кугун
кугун
кугун
a.lot
av
кугун
кугу
кугу
big-GEN
ad/no-case
каралтыш,
каралты
каралте
open.wide-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кынел
кын'ел
кын'ел
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел
кын'ел
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел
кын'ел
get.up-CVB
vb1-adv
шогале,
шогале
шогале
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале,
шогал-'е
шогал
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале,
шогале
шогале
plough-CNG
vb2-conn
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
волен
вол-ен
воло-ен
descend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
волен
вол-ен
воло-ен
descend-CVB
vb2-adv
шинче.
шинче
шинче
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинче
шинче
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче.
шинч
шинч
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче.
шинче
шинче
sit-CNG
vb2-conn
шинче.
шинче
шинче
know-CNG
vb2-conn




2-1-5-150


— Намысше могай, намысше!

Намысше
Намыс-ше
намыс-жЕ
shame-3SG
no-poss
могай,
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
намысше!
намыс-ше
намыс-жЕ
shame-3SG
no-poss




2-1-5-151


— ызга Яшай вате.

ызга
ызг
ызге
buzz-3SG
vb2-pers
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате.
вате
вате
wife
no
вате.
вате
вате
absorbent.cotton
no




2-1-5-152


— Нимогай намысат уке.

Нимогай
Нимогай
нимогай
no
ad/pr
намысат
намыс-ат
намыс-ат
shame-and
no-enc
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa




2-1-5-153


Ӱдырдам мый шке марлан налам.

Ӱдырдам
Ӱдыр-да
ӱдыр-да
daughter-2PL-ACC
no-poss-case
Ӱдырдам
Ӱдыр-да
Ӱдыр-да
Virgo-2PL-ACC
no-poss-case
мый
мый
мый
1SG
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
марлан
марлан
марлан
marrying
av
марлан
марла
марла-ан
Mari-with
ad/av-deriv.ad
марлан
марла
марла
Mari-GEN
ad/av-case
налам.
нал-ам
нал-ам
take-1SG
vb1-pers




2-1-5-154


— Григорий Петрович, тынарак ит воштыл, мемнан ойгына тугакат кугу, — ӧпкелен пелештыш Яшай.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
тынарак
тынарак
тынарак
just.as.much
av/pr
тынарак
тынар-ак
тынар-ак
that.much-STR
av/pr-enc
тынарак
тынар-ак
тынаре-ак
that.much-STR
av/pr-enc
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
воштыл,
воштыл
воштыл
laugh-IMP.2SG
vb1-mood.pers
воштыл,
воштыл
воштыл
laugh-CNG
vb1-conn
воштыл,
воштыл
воштыл
laugh-CVB
vb1-adv
мемнан
мем-на
ме-на
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ойгына
ойгы-на
ойго-на
grief-1PL
no-poss
тугакат
тугакат
тугакат
as.it.is
av
тугакат
тугак-ат
тугак-ат
so-and
av/co/pr-enc
кугу, —
кугу
кугу
big
ad/no
ӧпкелен
ӧпкел-ен
ӧпкеле-ен
repent-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ӧпкелен
ӧпкел-ен
ӧпкеле-ен
repent-CVB
vb2-adv
пелештыш
пелешты
пелеште
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Яшай.
Яшай
Яшай
Yashay
na




2-1-5-155


— Яков Никифорович, мый иктымат мыскылаш ом шоно.

Яков
Яков
Яков
Yakov
na
Никифорович,
Никифорович
Никифорович
Nikiforovich
na
мый
мый
мый
1SG
pr
иктымат
икты-ат
икте-ат
one-ACC-and
nm/pr-case-enc
мыскылаш
мыскыл-аш
мыскыле-аш
laugh.at-INF
vb2-inf
ом
о
о
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
шоно.
шоно
шоно
think-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шоно.
шоно
шоно
think-CNG
vb2-conn




2-1-5-156


Конешне, таче эр марте мый Чачим марлан налаш шонен омыл, но ынде, мыйын мутем пеҥгыде, Чачи деч посна мый тышеч ом кай.

Конешне,
Конешне
конешне
of.course
in/pa
таче
таче
таче
today
ad/av
эр
эр
эр
morning
ad/av/no
марте
марте
марте
up.to
po
мый
мый
мый
1SG
pr
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
марлан
марлан
марлан
marrying
av
марлан
марла
марла-ан
Mari-with
ad/av-deriv.ad
марлан
марла
марла
Mari-GEN
ad/av-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
шонен
шонен
шонен
deliberately
av
шонен
шон-ен
шоно-ен
think-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шонен
шон-ен
шоно-ен
think-CVB
vb2-adv
омыл,
о-ыл
о-ул
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
ынде,
ынде
ынде
now
av/pa
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый
1SG-GEN
pr-case
мутем
мут-ем
мут-ем
word-1SG
no-poss
мутем
мут-ем
мут-ем
word-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мутем
мут-ем
мут-ем
word-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мутем
мут-ем
мут-ем
word-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пеҥгыде,
пеҥгыде
пеҥгыде
hard
ad
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
деч
деч
деч
from
po
посна
посна
посна
isolated
ad/av
мый
мый
мый
1SG
pr
тышеч
тышеч
тышеч
from.here
av/pr
ом
о
о
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
кай.
кай
кай
[X]
in
кай.
кай
кай
aftergrass
no
кай.
кай
кае
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай.
кай
кае
go-CNG
vb2-conn




2-1-5-157


Конешне, Чачи поро кумыл дене мияш кӧна гын...

Конешне,
Конешне
конешне
of.course
in/pa
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
поро
поро
поро
good
ad
кумыл
кумыл
кумыл
mood
no
дене
дене
дене
with
po
мияш
ми[й]-[а]ш
мие-аш
come-INF
vb2-inf
кӧна
кӧ-на
кӧ-на
who-1PL
pr-poss
кӧна
кӧн
кӧнӧ
agree-3SG
vb2-pers
гын...
гын
гын
if
co/pa




2-1-5-158


Яшай вате чытен ыш керт, шортын колтыш.

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
ыш
ы
ы
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
керт,
керт
керт
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт
керт
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт,
керт
керт
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт,
керт
керт
swaddle-CNG
vb1-conn
керт,
керт
керт
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт,
керт
керт
swaddle-CVB
vb1-adv
шортын
шорт-ын
шорт
shorts-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт
lamentation-GEN
no-case
шортын
шорт-ын
шорт
cry-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шортын
шорт-ын
шорт
cry-CVB
vb1-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты
колто
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-159


— Венчайдеак наҥгает мо?

Венчайдеак
Венчайдеак
Венчайдеак
Venchaydeak
na
наҥгает
наҥга[й]-ет
наҥгае-ет
take-2SG
vb2-pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr




2-1-5-160


— Вет Чужган Макарат венчайдеак наҥгаен.

Вет
Вет
вет
so
co/pa
Чужган
Чужган
чужган
firmly
av
Чужган
Чужга
чужга-ан
coarse-with
ad-deriv.ad
Чужган
Чужга
чужга
coarse-GEN
ad-case
Макарат
Макарат
Макарат
Makarat
na
венчайдеак
***
***
***
***
наҥгаен.
наҥга[й]-ен
наҥгае-ен
take-PST2-3SG
vb2-tense-pers
наҥгаен.
наҥга[й]-ен
наҥгае-ен
take-CVB
vb2-adv




2-1-5-161


— Венчаймыже содор огыл, — коклаш пурыш Яшай, — теве чияшыже вургемже уке.

Венчаймыже
Венчаймыже
Венчаймыже
Venchaymyzhe
na
содор
содор
содор
quickly
ad/av
огыл, —
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
коклаш
коклаш
коклаш
into
av/po
коклаш
кокла
кокла
distance-ILL
ad/no-case
коклаш
кокла
кокла-еш
distance-LAT
ad/no-case
коклаш
кок-ла
кок-ла
cook-PL-ILL
no-num-case
коклаш
кок-ла
кок-ла
two-PL-ILL
nm-num-case
коклаш
кок-ла
кок-ла-еш
cook-PL-LAT
no-num-case
коклаш
кок-ла
кок-ла-еш
two-PL-LAT
nm-num-case
пурыш
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Яшай, —
Яшай
Яшай
Yashay
na
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
чияшыже
чия-ыже
чия-еш-жЕ
paint-LAT-3SG
no-case-poss
чияшыже
чи[й]-[а]ш-ыже
чие-аш-жЕ
put.on-INF-3SG
vb2-inf-poss
чияшыже
чия-ыже
чия-жЕ
paint-ILL-3SG
no-case-poss
вургемже
вургем-же
вургем-жЕ
clothes-3SG
no-poss
вургемже
вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
stem-1SG-3SG
no-poss-poss
вургемже
вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
be.worried-1SG-3SG
vb2-pers-poss
вургемже
вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
stem-TRANS-IMP.3SG
no-deriv.v-mood.pers
вургемже
вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
stem-TRANS-CNG-3SG
no-deriv.v-conn-poss
вургемже
вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
stem-TRANS-CVB-3SG
no-deriv.v-adv-poss
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa




2-1-5-162


Улыжат чыла Чужганмыт деран кодын.

Улыжат
Улыжат
улыжат
only
pa
Улыжат
Улыж-ат
улыжо-ат
all.there.is-and
av-enc
Улыжат
Улы-ат
уло-жЕ-ат
is-3SG-and
ad/no/vb-poss-enc
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
Чужганмыт
Чужга-мыт
чужга-ан-мыт
coarse-with-PL.SOC
ad-deriv.ad-num
Чужганмыт
Чужга-мыт
чужга-мыт
coarse-GEN-PL.SOC
ad-case-num
деран
деран
деран
at
po
кодын.
кодын
кодын
with.delay
av
кодын.
код-ын
код
code-GEN
no-case
кодын.
код-ын
код
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кодын.
код-ын
код
stay-CVB
vb1-adv




2-1-5-163


— Тудын верч ида ойгыро, шке ватем чаранак ом коштыкто...

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
верч
верч
верч
for
po
ида
ида
ида
NEG.IMP.2PL
vb.mood.pers
ойгыро,
ойгыро
ойгыро
grieve-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойгыро,
ойгыро
ойгыро
grieve-CNG
vb2-conn
шке
шке
шке
REFL
pr
ватем
ватем
ватем
honey
no
ватем
ват-ем
вате-ем
wife-1SG
no-poss
ватем
ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-1SG
no-poss
ватем
ват-ем
вате-ем
wife-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем
ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ватем
ват-ем
вате-ем
wife-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем
ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ватем
ват-ем
вате-ем
wife-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ватем
ват-ем
вате-ем
absorbent.cotton-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чаранак
чаран-ак
чаран-ак
naked-STR
av-enc
чаранак
чара-на
чара-на-ак
glade-1PL-STR
ad/no-poss-enc
чаранак
чара-ак
чара-ан-ак
glade-with-STR
ad/no-deriv.ad-enc
чаранак
чар-ан-ак
чар-ан-ак
film-with-STR
no-deriv.ad-enc
чаранак
чара-ак
чара-ак
glade-GEN-STR
ad/no-case-enc
ом
о
о
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
коштыкто...
коштыкто
коштыкто
drive-IMP.2SG
vb2-mood.pers
коштыкто...
коштыкто
коштыкто
drive-CNG
vb2-conn
коштыкто...
кошт-ыкто
кошт-ктЕ
go-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
коштыкто...
кошты-кто
кошто-ктЕ
dry-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
коштыкто...
кошт-ыкто
кошт-ктЕ
go-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
коштыкто...
кошты-кто
кошто-ктЕ
dry-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn




2-1-5-164


Япуш, на окса, ик черпыт аракам налын кондо, — Григорий Петрович, оксам луктын, Япушлан пуыш.

Япуш,
Япуш
Япуш
Yapush
na
на
на
на
here
in/pa
окса,
окса
окса
money
no
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
черпыт
черпыт
черпыт
quarter.cup
no
аракам
арака
арака
vodka-ACC
no-case
аракам
арака
арака-ем
vodka-1SG
no-poss
аракам
арака
арака-ем
vodka-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
аракам
арака
арака-ем
vodka-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
аракам
арака
арака-ем
vodka-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
налын
нал-ын
нал
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын
нал-ын
нал
take-CVB
vb1-adv
кондо, —
кондо
кондо
bring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кондо, —
кондо
кондо
bring-CNG
vb2-conn
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович,
Петрович
Петрович
Petrovich
na
оксам
окса
окса
money-ACC
no-case
оксам
окса
окса-ем
money-1SG
no-poss
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
оксам
окса
окса-ем
money-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
луктын,
лукт-ын
лукт
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
луктын,
лукт-ын
лукт
lead.out-CVB
vb1-adv
Япушлан
Япушлан
Япушлан
Yapushlan
na
пуыш.
пу-ыш
пу
wood-ILL
no-case
пуыш.
пуы
пуо
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пуыш.
пуы
пуо
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-165


— Черпытше шуко лиеш...

Черпытше
Черпыт-ше
черпыт-жЕ
quarter.cup-3SG
no-poss
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
лиеш...
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш...
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers




2-1-5-166


Пошкудо-влак Лопнурыш каймыж годым чот йӱыныт, сита, — Яшай вате мане.

Пошкудо-влак
Пошкудо-влак
пошкудо-влак
neighbor-PL
no-num
Лопнурыш
Лопнурыш
Лопнурыш
Lopnurysh
na
каймыж
***
***
***
***
годым
годым
годым
during
po
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
йӱыныт,
йӱ-ын-ыт
йӱ-ыт
drink-PST2-3PL
vb1-tense-pers
сита, —
сита
сита
enough
in/vb
сита, —
сита
сита
sieve
no
сита, —
сит
сите
suffice-3SG
vb2-pers
Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате
вате
вате
wife
no
вате
вате
вате
absorbent.cotton
no
мане.
ман-'е
ман
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-167


— Мый пошкудым монь ӱжаш ом шӱдӧ, шкенан еш дене веле мутланена.

Мый
мый
мый
1SG
pr
пошкудым
пошкуды
пошкудо
neighbor-ACC
no-case
монь
монь
монь
and.the.like
pa
ӱжаш
ӱж-аш
ӱж-аш
call-INF
vb1-inf
ом
о
о
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
шӱдӧ,
шӱдӧ
шӱдӧ
hundred
nm
шӱдӧ,
шӱдӧ
шӱдӧ
order-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шӱдӧ,
шӱд
шӱд
clear-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шӱдӧ,
шӱдӧ
шӱдӧ
order-CNG
vb2-conn
шкенан
шке-на
шке-на
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
шкенан
шкен-ан
шкен-ан
private-with
ad-deriv.ad
шкенан
шке-на
шке-на
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
еш
еш
еш
family
no
дене
дене
дене
with
po
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле
веле
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле
веле
spill-CNG
vb2-conn
мутланена.
мутлан-ена
мутлане-ена
talk-1PL
vb2-pers




2-1-5-168


Аракажым таче кугун ынеда йӱ гын, паша годым, тӱред толмекыда, ноймашешда изин-изин подылыда.

Аракажым
Арака-жы
арака-жЕ
vodka-3SG-ACC
no-poss-case
таче
таче
таче
today
ad/av
кугун
кугун
кугун
a.lot
av
кугун
кугу
кугу
big-GEN
ad/no-case
ынеда
ы-не-да
ы-не-да
NEG-DES-2PL
vb-mood-pers
йӱ
йӱ
йӱ
drink-IMP.2SG
vb1-mood.pers
йӱ
йӱ
йӱ
drink-CNG
vb1-conn
йӱ
йӱ
йӱ
drink-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
паша
паша
паша
work
no
годым,
годым
годым
during
po
тӱред
тӱред
тӱред
cut-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тӱред
тӱред
тӱред
cut-CNG
vb1-conn
тӱред
тӱред
тӱред
cut-CVB
vb1-adv
толмекыда,
тол-мекы-да
тол-меке-да
come-CVB.PRI-2PL
vb1-adv-poss
ноймашешда
***
***
***
***
изин-изин
изин-изин
изин-изин
little.by.little
av
подылыда.
подыл-ыда
подыл-да
sip-2PL
vb1-pers




2-1-5-169


Тиде мутлан Яшаят келшыш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
мутлан
мутлан
мутлан
for.example
pa
мутлан
мут-лан
мут-лан
word-DAT
no-case
мутлан
мут-ла
мут-ла
word-PL-GEN
no-num-case
Яшаят
Яшаят
Яшаят
Yashayat
na
келшыш.
келшы
келше
appeal.to-PST1-3SG
vb2-tense-pers
келшыш.
кел-шы
кел-шЕ
step-PTCP.ACT-ILL
vb1-ad-case




2-1-5-170


Япуш, торык мешакым налят, аракалан куржо.

Япуш,
Япуш
Япуш
Yapush
na
торык
торык
торык
curds
no
мешакым
мешак-ым
мешак
bag-ACC
no-case
налят,
налят
налят
curse
in/no
налят,
нал[ь]-[а]т
нал'е-ат
soft.red.clay-and
no-enc
налят,
нал-'е-[а]т
нал-ат
take-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
аракалан
арака-лан
арака-лан
vodka-DAT
no-case
аракалан
арака-ла
арака-ла
vodka-PL-GEN
no-num-case
куржо.
курж
курж
run-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-1-5-171


Яшай вате, клат гыч ӱйым пуртен, муным ӱяҥдыш...

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
вате,
вате
вате
wife
no
вате,
вате
вате
absorbent.cotton
no
клат
клат
клат
storage
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ӱйым
ӱй-ым
ӱй
butter-ACC
ad/no-case
пуртен,
пурт-ен
пурто-ен
bring.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуртен,
пурт-ен
пурто-ен
bring.in-CVB
vb2-adv
муным
муны
муно
egg-ACC
no-case
ӱяҥдыш...
ӱяҥдыш
ӱяҥдыш
fertilizer
no
ӱяҥдыш...
ӱяҥды
ӱяҥде
add.oil.to-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-1-5-172


Яшай икон ваштареш сортам чӱктыш...

Яшай
Яшай
Яшай
Yashay
na
икон
***
***
***
***
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
сортам
сорта
сорта
candle-ACC
no-case
сортам
сорта
сорта-ем
candle-1SG
no-poss
сортам
сорта
сорта-ем
candle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
сортам
сорта
сорта-ем
candle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
сортам
сорта
сорта-ем
candle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чӱктыш...
чӱктыш
чӱктыш
switch
no
чӱктыш...
чӱкты
чӱктӧ
light-PST1-3SG
vb2-tense-pers




Last update: 10 August 2023