Logowww.mari-language.com:
Main page » Corpus Tool » Элнет » 2-2-2

Corpus Tool Demo - Элнет - 2-2-2

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]


Иванов, Иван Максимович, Тумеръялыште учительлан куд ий шога.
Тиде куд ий коклаште тудо шке школ пеленже ятыр кугу садым ыштен.
Тудын садыштыже олмапу, вишня, шоптырвондо, эҥыжвондо кушкыт, кок йыраҥ мӧр уло.
Олмапу коклаште иктаж коло мӱкшомарта коеш.
Учитель жалований ӱмбалан мӱкш пуымо парыш — шӱдӧ коло теҥге талуклан — Иван Максимовичлан ятырак кугу асум ышта.
Иван Максимович «Биржевые ведомости» газетым, «Вестник знания» журналым налын шога.
Педагогика дене книга-влакат тудын ятыр уло: Ушинскийын, Амос Коменскийын, Песталоццин возымо книга-влакым Иван Максимович йӧратен лудеш.
Ушинскийын «Родной язык» книгажым чӱчкыдын кучылтеш, Песталоццин южо романжым наизусть гаяк шинча.
Аркамбал волостьышто Иван Максимович моло учитель коклаште ончыл верым налын шога, инспекторат тудым молылан пример семын ончыкта, куд ийыште кум наградым пуэн.
Мӱкш кучымыж ден сад шындымыжлан Тумеръял марий-влакат Иван Максимовичым пеш моктат, чӱчкыдын ой йодаш толыт.
Иван Максимович калык деч тупуй ок кошт: кӧлан олмапум шуен пуа, кӧлан краж омарта гыч яшлык омарташ мӱкшым кусара, а южыжым эҥыж дене вареньым шолташ туныкта.
Пакча саска шындымаштат, вольык ончымаштат Иван Максимович ыҥыла, кӱлеш ойым пуэн мошта.
Теве тиде Иван Максимович Ивановын характеристикыжым становой пристав Григорий Петрович деч йодын...
Тумеръял гыч Аркамбаке куд меҥге лиеш.
Тумеръялыш кайме корно ӱмбалне кугу ото уло.
Воштшо лекташ меҥгат пеле лиеш.
Тудо ото арка тӱрыштӧ шога.
Тушто иман пушеҥге шагал шочеш, утларакше тумо, ваштар, писте кушкыт.
Нунын коклаште ломбо, пӱкшерме, ош кӱсевондо, шем кӱсевондо талышненыт, коклан шуанвондо, пирыломбо коедат.., Шошым да кеҥежым тиде отыш Аркамбал кавалер ден барышня-влак шӱшпык колышташ коштыт.
Петро деч вара шӱшпык пеш ок шӱшкӧ.
Моло кайыкат шагал мура.
Кызыт чодыраште вес тӱрлӧ симфоний шокта.
Кызыт чодыраште чоҥештылше, лудымо, тӱрлӧ-тӱрлӧ чонан-влак тӱрлӧ йӱкын ызгалыт, вуй мучаште ик семын з-з-з-з шокта.
Григорий Петрович ден Чачи ик корно кадыреш шогальыч.
Тиде кадыр гыч ӧрдыжкӧ такыргыше йолгорно пура.
Григорий Петрович Чачим тиде йолгорно дене наҥгайыш.
Изиш каймеке.
шыгыр чодыра йоҥгыдеме.
Григорий Петрович ден Чачи ото тӱрыш, курык серыш, лектыч.
Курык серыште, ӱлнырак, кӱ лончо гыч ший гай яндар вӱд йоген лектеш, курык йымалне ятырак кугу ер коеш.
Памаш вӱд, кӱ гыч кӱышкӧ тӧрштылын, ерышке йоген вола.
Ерын шола могырыштыжо, чашкерлаште, мӱкшотар уло.
Тиде отарыште омарта-влакше чыла тошто краж омарта улыт.
Туге гынат, нуно лӱмын ыштыме йыгыре кашта ӱмбалне шогат...
Курык серже йӱдйымакыла тайыл.
Садлан тыште лум вашке ок кай.
Южо вереже, келгырак коремыштыже, лум Петро мартеат кия.
Тиде шот гыч тыште пушеҥгат вара ужарга, шудат почеш кодын кушкеш, пеледышат Петро деч вара иже пеледаш тӱҥалеш.
Умбалне икияш пасу коеш.
Шӱльӧ але ужарге, коклан гына тӱкӧ ыльчык пураш тӱҥалын.
Шемшыдаҥ аҥа ош лум дене леведалтмыла коеш.
Тушечын пеш тутло мӱй ӱпш кӱза.
Элнет вес могырышто, чодыра ӱмбалне, кандалгын койын, юж лӱҥгалтеш.
Григорий Петрович Чачим вачыж гыч ӧндале, шке воктенже, курык сереш, шындыш.
— Ончал, Чачи, могай сылне вер!
— Кернак, пеш сылне, — кӧныш Чачи, Григорий Петрович пелен эҥертыш.
— Могай сай игече, могай сылне пӱртӱс!
— Тыгайыштыже илымет веле шуэш.
— Тыге, Чачи.
Тыгайыште илыме шуэш!
Ме ончык илышаш еҥ улына!
Но осал еҥ-влак мыланна илаш эрыкым ынешт пу.
Нунын чонышт — кишке чон гай...
Вет пӱртӱсын поянлыкше пеш кугу, чылаланат сита.
Тыгай сай игечыште, пӱртӱс тыгай сылне улмаште куанен илаш кӱлеш ыле, но ала-молан чонышто куштылго огыл.
Григорий Петровичын ушышкыжо Вейнбергын почеламутшо пурыш.
Григорий Петрович кынел шогале, ковра ӱдыр гай сылнын чийше пӱртӱсым ончен, Чачилан ойлаш тӱҥале:
Ликует и блещет природа в одежде зеленой.
В ней щедро разлиты все чары роскошного лета,
В ней столько сокровищ тепла и лазурного света!
Но — странное дело!
— в такую чудесную пору
Тоскливо и тщетно дыхание ищет простору,
Свинцовая тяжесть ложится на душу сурово,
На сжатых губах замирает свободное слово.
И слышится уху — какие-то гадкие крики
Несутся отовсюду, зловещи, отчаянны, дики,
И видится глазу — какие-то гадкие люди
Хохочут и топчут высокие мощные груди,
И губят, и давят, и — черствы, заносчивы, тупы —
С проклятием грозным садятся на бедные трупы.
А лето ликует и блещет в одежде зеленой...
Григорий Петровичын ойлымыжым Чачи ок ыҥыле, но шӱмжӧ дене шижеш: Григорий Петрович пӱртӱсым мокта, неле илышлан ойгыра, осал еҥ-влакым карга...
Декламироватлен пытарымекше, Григорий Петрович йодо:
— Чачи, сай вет?
— Пеш сай, — мане Чачи.
Григорий Петрович ден Чачи коктынат ышт шиж: нунын ойышт тугае лие, кажныже шке шонымыжлан вашмутым пуэн...
Григорий Петровичым Чачи куанен онча.
Тудын йӱкшӧ Чачилан пеш сылне музыкла шокта.
Григорий Петрович Элнет вес веке онча, тушто делянка руэм коеш.
Ожно, учительлан шогалмыж деч ончыч, Хохряков озалан пу руаш Григорий Петровичат ятыр коштын.
Чодырам ончышыжла, Григорий Петрович Галина Глафиран почеламутшым шоналтыш, Чачилан марлашке кусарен лудаш тӱҥале:
Чодырам руат, ужар самырык чодырам!
А шоҥго пӱнчын — пеш неле шонымаш...
Чылт мландыш вуйжым пӱгыртен, тӱкен ошмам,
Ончен огеш керт пӱнчӧ кӱшнысӧ кавам!
Чодырам руат...
Молан?
Ала пеш чот лӱшкалтын,
Пӱртӱсым тудо ӱжын помыжалта эрдене?
Ала лышташше-влак муреныт пеш куатлын,
У кечым, эрыкым моктеныт мурышт дене?
Чодырам руат...
Но нӧшмыжӧ мландышке возеш...
Толеш саман.
Кынелыт илыш вий дене мураш
Ужар онар-влак, иланен ава мландеш,
Куатлын угычын тӱҥалыт чот лӱшкаш!..
Чачилан тиде почеламут пеш келшыш.
Чачин шкенжынат иктаж тыгайым ойлымыжо шуо.
Только Чачи мом тыгайым ойлен мошта?
Чачи йомакым пеш шуко шинча.
Смола заводышто тудо пеш шуко колын.
— Когой, шинчет, мый тыланет ик мутым ойлем?
— Мом ойлынет, ойло.
— Тый воштылаш от тӱҥал?
— Молан воштылам?
Огым.
— Мый тыланет ик йомакым ойлем, колыштат мо?
— Ойло, Чачи, ойло, мый куанен колыштам.
Григорий Петрович Чачи ваштареш шинче, Чачин шинчажым, умша тарватымыжым онча.



Admin login:

[Search]


2-2-2-1


Иванов, Иван Максимович, Тумеръялыште учительлан куд ий шога.

Иванов,
Иванов
Иванов
Ivanov
na
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимович,
Максимович
Максимович
Maksimovich
na
Тумеръялыште
Тумеръялыште
Тумеръялыште
Tumeryalyshte
na
учительлан
учитель-лан
учитель-лан
teacher-DAT
no-case
учительлан
учитель-ла
учитель-ла
teacher-PL-GEN
no-num-case
куд
куд
куд
six
nm
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий
ий
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий
ий
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий
ий
swim-CVB
vb1-adv
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог
шого
stand-3SG
vb2-pers




2-2-2-2


Тиде куд ий коклаште тудо шке школ пеленже ятыр кугу садым ыштен.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
куд
куд
куд
six
nm
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий
ий
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий
ий
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий
ий
swim-CVB
vb1-adv
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
школ
школ
школ
school
no
пеленже
пелен-же
пелен-жЕ
to-3SG
av/po-poss
пеленже
пеле-же
пеле-жЕ
in.half-GEN-3SG
ad/av/no-case-poss
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
садым
сад-ым
сад
garden-ACC
no-case
садым
сады
саде
that-ACC
pr-case
ыштен.
ышт-ен
ыште-ен
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен.
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv




2-2-2-3


Тудын садыштыже олмапу, вишня, шоптырвондо, эҥыжвондо кушкыт, кок йыраҥ мӧр уло.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
садыштыже
сад-ышты-же
сад-штЕ-жЕ
garden-INE-3SG
no-case-poss
садыштыже
сады-шты-же
саде-штЕ-жЕ
that-INE-3SG
pr-case-poss
олмапу,
олмапу
олмапу
apple.tree
no
вишня,
***
***
***
***
шоптырвондо,
шоптырвондо
шоптырвондо
currant.bush
no
эҥыжвондо
эҥыжвондо
эҥыжвондо
rasperry.bush
no
кушкыт,
кушк-ыт
кушк-ыт
grow-3PL
vb1-pers
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
йыраҥ
йыраҥ
йыраҥ
bed
no
йыраҥ
йыра
йыра-аҥ
buttermilk-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
йыраҥ
йыр-аҥ
йыр-аҥ
around-TRANS-IMP.2SG
ad/av/no/po-deriv.v-mood.pers
йыраҥ
йыра
йыра-аҥ
buttermilk-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
йыраҥ
йыр-аҥ
йыр-аҥ
around-TRANS-CNG
ad/av/no/po-deriv.v-conn
йыраҥ
йыра
йыра-аҥ
buttermilk-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
йыраҥ
йыр-аҥ
йыр-аҥ
around-TRANS-CVB
ad/av/no/po-deriv.v-adv
мӧр
мӧр
мӧр
strawberry
no
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb




2-2-2-4


Олмапу коклаште иктаж коло мӱкшомарта коеш.

Олмапу
Олмапу
олмапу
apple.tree
no
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
коло
коло
коло
twenty
nm
коло
коло
коло
die-IMP.2SG
vb2-mood.pers
коло
коло
коло
die-CNG
vb2-conn
мӱкшомарта
***
***
***
***
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




2-2-2-5


Учитель жалований ӱмбалан мӱкш пуымо парыш — шӱдӧ коло теҥге талуклан — Иван Максимовичлан ятырак кугу асум ышта.

Учитель
Учитель
учитель
teacher
no
жалований
жалований
жалований
salary
no
ӱмбалан
ӱмбалан
ӱмбалан
up
av/po
ӱмбалан
ӱмбалан
ӱмбалан
with.a.surface
ad
ӱмбалан
ӱмбала
ӱмбала-ан
one.on.another-with
ad/av-deriv.ad
ӱмбалан
ӱмбал-ан
ӱмбал-ан
top-with
ad/no/po-deriv.ad
ӱмбалан
ӱмбала
ӱмбала
one.on.another-GEN
ad/av-case
мӱкш
мӱкш
мӱкш
bee
no
пуымо
пуымо
пуымо
given
ad
пуымо
пуы-мо
пуо-мЕ
give-PTCP.PASS
vb2-ad
пуымо
пуы-мо
пуо-мЕ
blow-PTCP.PASS
vb2-ad
парыш —
парыш
парыш
revenue
no
парыш —
пар-ыш
пар
fallow-ILL
no-case
парыш —
пар-ыш
пар
steam-ILL
no-case
парыш —
пар-ыш
пар
pair-ILL
no-case
парыш —
пар-ыш
пар
gust-ILL
no-case
шӱдӧ
шӱдӧ
шӱдӧ
hundred
nm
шӱдӧ
шӱдӧ
шӱдӧ
order-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шӱдӧ
шӱд
шӱд
clear-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шӱдӧ
шӱдӧ
шӱдӧ
order-CNG
vb2-conn
коло
коло
коло
twenty
nm
коло
коло
коло
die-IMP.2SG
vb2-mood.pers
коло
коло
коло
die-CNG
vb2-conn
теҥге
теҥге
теҥге
ruble
no
талуклан —
талук-лан
талук-лан
year-DAT
no-case
талуклан —
талук-ла
талук-ла
year-PL-GEN
no-num-case
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимовичлан
Максимовичлан
Максимовичлан
Maksimovichlan
na
ятырак
ятыр-ак
ятыр-ак
much-STR
av/no/pr-enc
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
асум
асу
асу
benefit-ACC
ad/no-case
ышта.
ышт
ыште
do-3SG
vb2-pers




2-2-2-6


Иван Максимович «Биржевые ведомости» газетым, «Вестник знания» журналым налын шога.

Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимович
Максимович
Максимович
Maksimovich
na
«Биржевые
Биржевые
Биржевые
Birzhevyye
na
ведомости»
***
***
***
***
газетым,
газет-ым
газет
newspaper-ACC
no-case
газетым,
газ-ет-ым
газ-ет
gas-2SG-ACC
no-poss-case
газетым,
газ-ет-ым
газ-ет
gauze-2SG-ACC
no-poss-case
«Вестник
Вестник
Вестник
Vestnik
na
знания»
***
***
***
***
журналым
журнал-ым
журнал
magazine-ACC
no-case
налын
нал-ын
нал
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын
нал-ын
нал
take-CVB
vb1-adv
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог
шого
stand-3SG
vb2-pers




2-2-2-7


Педагогика дене книга-влакат тудын ятыр уло: Ушинскийын, Амос Коменскийын, Песталоццин возымо книга-влакым Иван Максимович йӧратен лудеш.

Педагогика
Педагогика
Педагогика
Pedagogika
na
дене
дене
дене
with
po
книга-влакат
книга-влак-ат
книга-влак-ат
book-PL-and
no-num-enc
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
уло:
уло
уло
is
ad/no/vb
Ушинскийын,
Ушинскийын
Ушинскийын
Ushinskiyyn
na
Амос
Амос
Амос
Amos
na
Коменскийын,
Коменскийын
Коменскийын
Komenskiyyn
na
Песталоццин
Песталоццин
Песталоццин
Pestaloccin
na
возымо
возымо
возымо
written
ad
возымо
возы-мо
возо-мЕ
write-PTCP.PASS
vb2-ad
книга-влакым
книга-влак-ым
книга-влак
book-PL-ACC
no-num-case
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимович
Максимович
Максимович
Maksimovich
na
йӧратен
йӧратен
йӧратен
[X]
av
йӧратен
йӧрат-ен
йӧрате-ен
love-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йӧратен
йӧрат-ен
йӧрате-ен
love-CVB
vb2-adv
лудеш.
луд-еш
лудо-еш
duck-LAT
no-case
лудеш.
луд-еш
лудо-еш
gray-LAT
ad-case
лудеш.
луд-еш
луд-еш
read-3SG
vb1-pers




2-2-2-8


Ушинскийын «Родной язык» книгажым чӱчкыдын кучылтеш, Песталоццин южо романжым наизусть гаяк шинча.

Ушинскийын
Ушинскийын
Ушинскийын
Ushinskiyyn
na
«Родной
Родной
родной
related.by.blood
ad
язык»
язык
язык
sin
ad/no
книгажым
книга-жы
книга-жЕ
book-3SG-ACC
no-poss-case
чӱчкыдын
чӱчкыдын
чӱчкыдын
often
av
чӱчкыдын
чӱчкыды
чӱчкыдӧ
frequent-GEN
ad-case
кучылтеш,
кучылт-еш
кучылт-еш
hold-3SG
vb1-pers
Песталоццин
Песталоццин
Песталоццин
Pestaloccin
na
южо
южо
южо
some
pr
южо
ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
южо
ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
романжым
роман-жы
роман-жЕ
novel-3SG-ACC
no-poss-case
романжым
роман-жы
роман-жЕ
Romance-3SG-ACC
ad-poss-case
романжым
ром-ан-жы
ром-ан-жЕ
rum-with-3SG-ACC
no-deriv.ad-poss-case
наизусть
наизусть
наизусть
by.heart
av
гаяк
гаяк
гаяк
almost
po
гаяк
га[й]-[а]к
гай-ак
like-STR
ad/av/pa/po-enc
гаяк
га[й]-[а]к
гае-ак
like-STR
po-enc
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч
шинче
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч
шинче
know-3SG
vb2-pers




2-2-2-9


Аркамбал волостьышто Иван Максимович моло учитель коклаште ончыл верым налын шога, инспекторат тудым молылан пример семын ончыкта, куд ийыште кум наградым пуэн.

Аркамбал
Аркамбал
аркамбал
hill
no
волостьышто
волость-ышто
волость-штЕ
volost-INE
no-case
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимович
Максимович
Максимович
Maksimovich
na
моло
моло
моло
other
no/pr
учитель
учитель
учитель
teacher
no
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
верым
вер-ым
вер
place-ACC
no-case
налын
нал-ын
нал
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын
нал-ын
нал
take-CVB
vb1-adv
шога,
шога
шога
plough
no
шога,
шог
шого
stand-3SG
vb2-pers
инспекторат
инспектор-ат
инспектор-ат
inspector-and
no-enc
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо
тудо
3SG-ACC
pr-case
молылан
молы-лан
моло-лан
other-DAT
no/pr-case
молылан
молы-ла
моло-ла
other-PL-GEN
no/pr-num-case
пример
пример
пример
example
no
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем
sense-GEN
no-case
ончыкта,
ончыкт
ончыкто
show-3SG
vb2-pers
ончыкта,
ончы-кт
ончо-ктЕ
look-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers
куд
куд
куд
six
nm
ийыште
ий-ыште
ий-штЕ
year-INE
no-case
ийыште
ий-ыште
ий-штЕ
ice-INE
no-case
ийыште
ий-ыште
ий-штЕ
chisel-INE
no-case
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
наградым
награды
награде
award-ACC
no-case
пуэн.
пу}-эн
пуо-ен
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн.
пу}-эн
пуо-ен
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн.
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн.
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv




2-2-2-10


Мӱкш кучымыж ден сад шындымыжлан Тумеръял марий-влакат Иван Максимовичым пеш моктат, чӱчкыдын ой йодаш толыт.

Мӱкш
Мӱкш
мӱкш
bee
no
кучымыж
кучымы
кучымо-жЕ
caught-3SG
ad-poss
кучымыж
кучы-мы
кучо-мЕ-жЕ
hold-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
ден
ден
ден
and
co
сад
сад
сад
garden
no
шындымыжлан
шындымы-лан
шындыме-жЕ-лан
installation-3SG-DAT
ad-poss-case
шындымыжлан
шындымы-ла
шындыме-жЕ-ла
installation-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
шындымыжлан
шынды-мы-лан
шынде-мЕ-жЕ-лан
put-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
шындымыжлан
шынды-мы-ла
шынде-мЕ-жЕ-ла
put-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
Тумеръял
Тумеръял
Тумеръял
Tumeryal
na
марий-влакат
марий-влак-ат
марий-влак-ат
Mari-PL-and
no-num-enc
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимовичым
Максимовичым
Максимовичым
Maksimovichym
na
пеш
пеш
пеш
very
av
моктат,
мокт-ат
мокто-ат
praise-3PL
vb2-pers
моктат,
мокт
мокто-ат
praise-3SG-and
vb2-pers-enc
моктат,
мокт-ат
мокто-ат
praise-CNG-and
vb2-conn-enc
чӱчкыдын
чӱчкыдын
чӱчкыдын
often
av
чӱчкыдын
чӱчкыды
чӱчкыдӧ
frequent-GEN
ad-case
ой
ой
ой
opinion
no
ой
ой
ой
oh
in
ой
ой
ойо
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой
ой
ойо
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой
ой
ойо
fast-CNG
vb2-conn
ой
ой
ойо
fear-CNG
vb2-conn
йодаш
йод-аш
йод-аш
ask-INF
vb1-inf
толыт.
тол-ыт
тол-ыт
come-3PL
vb1-pers




2-2-2-11


Иван Максимович калык деч тупуй ок кошт: кӧлан олмапум шуен пуа, кӧлан краж омарта гыч яшлык омарташ мӱкшым кусара, а южыжым эҥыж дене вареньым шолташ туныкта.

Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимович
Максимович
Максимович
Maksimovich
na
калык
калык
калык
people
no
деч
деч
деч
from
po
тупуй
тупуй
тупуй
stubborn
ad/av/no
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
кошт:
кошт
кошт
[X]
de
кошт:
кошт
кошт
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кошт:
кошт
кошт
go-CNG
vb1-conn
кошт:
кошт
кошт
go-CVB
vb1-adv
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла
кӧ-ла
who-PL-GEN
pr-num-case
олмапум
олмапу
олмапу
apple.tree-ACC
no-case
шуен
шу[й]-ен
шуйо-ен
stretch.out-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шуен
шу[й]-ен
шуйо-ен
stretch.out-CVB
vb2-adv
пуа,
пу
пуо
give-3SG
vb2-pers
пуа,
пу
пуо
blow-3SG
vb2-pers
кӧлан
кӧлан
кӧлан
whom
pr
кӧлан
кӧ-лан
кӧ-лан
who-DAT
pr-case
кӧлан
кӧ-ла
кӧ-ла
who-PL-GEN
pr-num-case
краж
краж
краж
block
no
краж
кра
кра-жЕ
garlic-3SG
no-poss
омарта
омарта
омарта
stump
no
гыч
гыч
гыч
from
po
яшлык
яшлык
яшлык
box
no
омарташ
омарта
омарта
stump-ILL
no-case
омарташ
омарта
омарта-еш
stump-LAT
no-case
мӱкшым
мӱкш-ым
мӱкш
bee-ACC
no-case
кусара,
кусар
кусаре
move-3SG
vb2-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
южыжым
южыжы
южыжо
some-ACC
pr-case
южыжым
южы-жы
южо-жЕ
some-3SG-ACC
pr-poss-case
южыжым
ю-жы-жы
ю-жЕ-жЕ
magic-3SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
южыжым
ю-жы-жы
ю-жЕ-жЕ
cool-3SG-3SG-ACC
no-poss-poss-case
эҥыж
эҥыж
эҥыж
raspberry.bush
no
эҥыж
эҥ
эҥ-жЕ
smolder-PST1.3SG-3SG
vb1-tense.pers-poss
дене
дене
дене
with
po
вареньым
варен'ьы
варен'е
jam-ACC
no-case
шолташ
шолт-аш
шолто-аш
boil-INF
vb2-inf
туныкта.
туныкт
туныкто
teach-3SG
vb2-pers




2-2-2-12


Пакча саска шындымаштат, вольык ончымаштат Иван Максимович ыҥыла, кӱлеш ойым пуэн мошта.

Пакча
Пакча
пакча
garden
no
саска
саска
саска
berries
no
шындымаштат,
шындымаш-ат
шындымаш-штЕ-ат
planting-INE-and
no-case-enc
шындымаштат,
шынды-маш-ат
шынде-маш-штЕ-ат
put-NMLZ-INE-and
vb2-deriv.n-case-enc
вольык
вольык
вольык
cattle
no
ончымаштат
ончымаш-ат
ончымаш-штЕ-ат
look-INE-and
no-case-enc
ончымаштат
ончы-маш-ат
ончо-маш-штЕ-ат
look-NMLZ-INE-and
vb2-deriv.n-case-enc
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимович
Максимович
Максимович
Maksimovich
na
ыҥыла,
***
***
***
***
кӱлеш
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
ойым
ойым
ойым
off
ad
ойым
ой-ым
ой
opinion-ACC
no-case
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv
мошта.
мошт
мошто
be.able.to-3SG
vb2-pers
мошта.
мошт
мошто
become.tired-3SG
vb2-pers




2-2-2-13


Теве тиде Иван Максимович Ивановын характеристикыжым становой пристав Григорий Петрович деч йодын...

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимович
Максимович
Максимович
Maksimovich
na
Ивановын
Ивановын
Ивановын
Ivanovyn
na
характеристикыжым
характеристикы-жы
характеристике-жЕ
description-3SG-ACC
no-poss-case
становой
становой
становой
district
ad/no
пристав
пристав
пристав
police.officer
no
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
деч
деч
деч
from
po
йодын...
йод-ын
йод
iodine-GEN
no-case
йодын...
йод-ын
йод
ask-PST2-3SG
vb1-tense-pers
йодын...
йод-ын
йод
ask-CVB
vb1-adv




2-2-2-14


Тумеръял гыч Аркамбаке куд меҥге лиеш.

Тумеръял
Тумеръял
Тумеръял
Tumeryal
na
гыч
гыч
гыч
from
po
Аркамбаке
Аркамбаке
аркамбаке
up.the.hill
av
куд
куд
куд
six
nm
меҥге
меҥге
меҥге
post
no
меҥге
меҥ-ге
меҥ-ге
birthmark-COM
no-case
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers




2-2-2-15


Тумеръялыш кайме корно ӱмбалне кугу ото уло.

Тумеръялыш
Тумеръялыш
Тумеръялыш
Tumeryalysh
na
кайме
***
***
***
***
корно
корно
корно
road
no
ӱмбалне
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
ото
ото
ото
grove
no
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb




2-2-2-16


Воштшо лекташ меҥгат пеле лиеш.

Воштшо
Вошт-шо
вошт-жЕ
over-3SG
av/po-poss
лекташ
лект-аш
лект-аш
go-INF
vb1-inf
меҥгат
меҥг-ат
меҥге-ат
post-and
no-enc
пеле
пеле
пеле
half
ad/av/no
пеле
пеле
пеле
in.half
ad/av/no
пеле
пел-'е
пел
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers




2-2-2-17


Тудо ото арка тӱрыштӧ шога.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ото
ото
ото
grove
no
арка
арка
арка
hill
no
арка
арка
арка
owing.to
po
тӱрыштӧ
тӱр-ыштӧ
тӱр-штЕ
edge-INE
no-case
тӱрыштӧ
тӱр-ыштӧ
тӱр-штЕ
embroidery-INE
no-case
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог
шого
stand-3SG
vb2-pers




2-2-2-18


Тушто иман пушеҥге шагал шочеш, утларакше тумо, ваштар, писте кушкыт.

Тушто
Тушто
тушто
there
av/pa/pr
Тушто
Тушто
тушто
riddle
no
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
Тушто
Тушто
тушто
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тушто
Тушто
тушто
ask-CNG
vb2-conn
иман
иман
иман
coniferous
ad
иман
им-ан
име-ан
needle-with
no-deriv.ad
пушеҥге
пушеҥге
пушеҥге
tree
no
шагал
шагал
шагал
little
ad/av/no
шочеш,
шоч-еш
шоч-еш
[X]-LAT
ad-case
шочеш,
шоч-еш
шоч-еш
be.born-3SG
vb1-pers
утларакше
утларакше
утларакше
mainly
av
утларакше
утларак-ше
утларак-жЕ
more-3SG
av-poss
утларакше
утла-рак-ше
утла-рак-жЕ
more-COMP-3SG
av/po-deg-poss
утларакше
утл-рак-ше
утло-рак-жЕ
escape-3SG-COMP-3SG
vb2-pers-deg-poss
тумо,
тумо
тумо
oak
no
ваштар,
ваштар
ваштар
maple
no
писте
писте
писте
linden
no
кушкыт.
кушк-ыт
кушк-ыт
grow-3PL
vb1-pers




2-2-2-19


Нунын коклаште ломбо, пӱкшерме, ош кӱсевондо, шем кӱсевондо талышненыт, коклан шуанвондо, пирыломбо коедат.., Шошым да кеҥежым тиде отыш Аркамбал кавалер ден барышня-влак шӱшпык колышташ коштыт.

Нунын
Нунын
нунын
their
pr
Нунын
нуно
нуно
3PL-GEN
pr-case
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
ломбо,
ломбо
ломбо
bird.cherry.tree
no
пӱкшерме,
пӱкшерме
пӱкшерме
hazel.tree
no
ош
ош
ош
white
ad
кӱсевондо,
кӱсевондо
кӱсевондо
spindle
no
шем
шем
шем
black
ad
кӱсевондо
кӱсевондо
кӱсевондо
spindle
no
талышненыт,
талышн-ен-ыт
талышне-ен-ыт
grow.stronger-PST2-3PL
vb2-tense-pers
коклан
коклан
коклан
sometimes
av
коклан
кокла
кокла-ан
distance-with
ad/no-deriv.ad
коклан
кокла
кокла
distance-GEN
ad/no-case
коклан
кок-лан
кок-лан
cook-DAT
no-case
коклан
кок-лан
кок-лан
two-DAT
nm-case
коклан
кок-ла
кок-ла
cook-PL-GEN
no-num-case
коклан
кок-ла
кок-ла
two-PL-GEN
nm-num-case
шуанвондо,
шуанвондо
шуанвондо
dog.rose
no
пирыломбо
пирыломбо
пирыломбо
buckthorn
no
коедат..,
коед-ат
коеде-ат
appear-3PL
vb2-pers
коедат..,
коед
коеде-ат
appear-3SG-and
vb2-pers-enc
коедат..,
коед-ат
коеде-ат
appear-CNG-and
vb2-conn-enc
Шошым
Шошым
шошым
in.spring
av
Шошым
Шошы
шошо
spring-ACC
no-case
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
кеҥежым
кеҥежым
кеҥежым
in.the.summer
av
кеҥежым
кеҥеж-ым
кеҥеж
summer-ACC
no-case
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
отыш
оты
ото
grove-ILL
no-case
Аркамбал
Аркамбал
аркамбал
hill
no
кавалер
кавалер
кавалер
holder.of.an.order
no
кавалер
кавалер
кавалер
admirer
no
ден
ден
ден
and
co
барышня-влак
***
***
***
***
шӱшпык
шӱшпык
шӱшпык
nightingale
no
колышташ
колышт-аш
колышт-аш
listen-INF
vb1-inf
коштыт.
кошт-ыт
кошт-ыт
go-3PL
vb1-pers




2-2-2-20


Петро деч вара шӱшпык пеш ок шӱшкӧ.

Петро
Петро
петро
Feast.of.Saints.Peter.and.Paul
no
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
шӱшпык
шӱшпык
шӱшпык
nightingale
no
пеш
пеш
пеш
very
av
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
шӱшкӧ.
шӱшкӧ
шӱшкӧ
whistle-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шӱшкӧ.
шӱшк
шӱшк
shove-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шӱшкӧ.
шӱшкӧ
шӱшкӧ
whistle-CNG
vb2-conn




2-2-2-21


Моло кайыкат шагал мура.

Моло
Моло
моло
other
no/pr
кайыкат
кайык-ат
кайык-ат
bird-and
no-enc
шагал
шагал
шагал
little
ad/av/no
мура.
мур
муро
sing-3SG
vb2-pers




2-2-2-22


Кызыт чодыраште вес тӱрлӧ симфоний шокта.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
forest-INE
no-case
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
coarse-INE
ad-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
embroider-CNG
vb2-conn
симфоний
симфоний
симфоний
symphony
no
шокта.
шокт
шокто
be.heard-3SG
vb2-pers




2-2-2-23


Кызыт чодыраште чоҥештылше, лудымо, тӱрлӧ-тӱрлӧ чонан-влак тӱрлӧ йӱкын ызгалыт, вуй мучаште ик семын з-з-з-з шокта.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
forest-INE
no-case
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
coarse-INE
ad-case
чоҥештылше,
чоҥештылше
чоҥештылше
flying
ad
чоҥештылше,
чоҥештыл-ше
чоҥештыл-шЕ
fly-PTCP.ACT
vb1-ad
лудымо,
лудымо
лудымо
boneless
ad
лудымо,
лу-дымо
лу-дымЕ
bone-without
no-deriv.ad
лудымо,
лу-дымо
лу-дымЕ
ten-without
nm-deriv.ad
тӱрлӧ-тӱрлӧ
тӱрлӧ-тӱрлӧ
тӱрлӧ-тӱрлӧ
various
ad
чонан-влак
чонан-влак
чонан-влак
alive-PL
ad/no-num
чонан-влак
чон-ан-влак
чон-ан-влак
soul-with-PL
no-deriv.ad-num
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
embroider-CNG
vb2-conn
йӱкын
йӱкын
йӱкын
loudly
av
йӱкын
йӱк-ын
йӱк
voice-GEN
no-case
ызгалыт,
***
***
***
***
вуй
вуй
вуй
head
no
мучаште
мучаште
мучаште
at.the.end
po
мучаште
муча-ште
муча-штЕ
reed-INE
no-case
мучаште
мучаш-те
мучаш-штЕ
end-INE
no-case
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем
sense-GEN
no-case
з-з-з-з
***
***
***
***
шокта.
шокт
шокто
be.heard-3SG
vb2-pers




2-2-2-24


Григорий Петрович ден Чачи ик корно кадыреш шогальыч.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
корно
корно
корно
road
no
кадыреш
кадыр-еш
кадыр-еш
crooked-LAT
ad/no-case
шогальыч.
шогал-ьыч
шогал-ыч
stand.up-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шогальыч.
шогал-ьыч
шогал-ыч
stand.up-PST1.3PL
vb1-tense.pers




2-2-2-25


Тиде кадыр гыч ӧрдыжкӧ такыргыше йолгорно пура.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
кадыр
кадыр
кадыр
crooked
ad/no
гыч
гыч
гыч
from
po
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
the.side
av/po
такыргыше
такыргыше
такыргыше
trodden
ad
такыргыше
такыргы-ше
такырге-шЕ
be.trodden-PTCP.ACT
vb2-ad
йолгорно
йолгорно
йолгорно
path
no
пура.
пура
пура
home-made.kvass
no
пура.
пура
пура
framework
no
пура.
пур
пуро
go.in-3SG
vb2-pers




2-2-2-26


Григорий Петрович Чачим тиде йолгорно дене наҥгайыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
йолгорно
йолгорно
йолгорно
path
no
дене
дене
дене
with
po
наҥгайыш.
наҥгайы
наҥгае
take-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-2-2-27


Изиш каймеке.

Изиш
Изиш
изиш
a.bit
av
Изиш
Изи
изи
small-ILL
ad/no-case
каймеке.
***
***
***
***




2-2-2-28


шыгыр чодыра йоҥгыдеме.

шыгыр
шыгыр
шыгыр
crowded
ad/no
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
йоҥгыдеме.
йоҥгыдем
йоҥгыдем
clear.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
йоҥгыдеме.
йоҥгыд-ем
йоҥгыдо-ем
spacious-TRANS-PST1.3SG
ad/no-deriv.v-tense.pers




2-2-2-29


Григорий Петрович ден Чачи ото тӱрыш, курык серыш, лектыч.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ото
ото
ото
grove
no
тӱрыш,
тӱр-ыш
тӱр
edge-ILL
no-case
тӱрыш,
тӱр-ыш
тӱр
embroidery-ILL
no-case
курык
курык
курык
mountain
no
серыш,
серыш
серыш
letter
no
серыш,
серыш
серыш
plot.of.land
no
серыш,
сер-ыш
сер
shore-ILL
no-case
серыш,
серы
сере
write-PST1-3SG
vb2-tense-pers
лектыч.
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.2SG
vb1-tense.pers
лектыч.
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.3PL
vb1-tense.pers




2-2-2-30


Курык серыште, ӱлнырак, кӱ лончо гыч ший гай яндар вӱд йоген лектеш, курык йымалне ятырак кугу ер коеш.

Курык
Курык
курык
mountain
no
серыште,
сер-ыште
сер-штЕ
shore-INE
no-case
серыште,
серыш-те
серыш-штЕ
letter-INE
no-case
серыште,
серыш-те
серыш-штЕ
plot.of.land-INE
no-case
ӱлнырак,
ӱлнырак
ӱлнырак
lower
av
ӱлнырак,
ӱлны-рак
ӱлнӧ-рак
below-COMP
av-deg
кӱ
кӱ
кӱ
stone
no
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CNG
vb1-conn
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CVB
vb1-adv
лончо
лончо
лончо
layer
no
лончо
лончо
лончо
divide.into.layers-IMP.2SG
vb2-mood.pers
лончо
лончо
лончо
divide.into.layers-CNG
vb2-conn
гыч
гыч
гыч
from
po
ший
ший
ший
silver
ad/no
ший
ший
ший
tree.ring
no
ший
ший
ший
thresh-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ший
ший
ший
blow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ший
ший
ший
thresh-CNG
vb1-conn
ший
ший
ший
blow-CNG
vb1-conn
ший
ший
ший
thresh-CVB
vb1-adv
ший
ший
ший
blow-CVB
vb1-adv
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
яндар
яндар
яндар
clean
ad/av/no
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
йоген
йог-ен
його-ен
flow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йоген
йог-ен
його-ен
flow-CVB
vb2-adv
лектеш,
лект-еш
лект-еш
go-3SG
vb1-pers
курык
курык
курык
mountain
no
йымалне
йымалне
йымалне
at.the.bottom
av/po
ятырак
ятыр-ак
ятыр-ак
much-STR
av/no/pr-enc
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
ер
ер
ер
lake
no
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




2-2-2-31


Памаш вӱд, кӱ гыч кӱышкӧ тӧрштылын, ерышке йоген вола.

Памаш
Памаш
памаш
spring
no
вӱд,
вӱд
вӱд
water
no
кӱ
кӱ
кӱ
stone
no
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CNG
vb1-conn
кӱ
кӱ
кӱ
ripen-CVB
vb1-adv
гыч
гыч
гыч
from
po
кӱышкӧ
кӱ-ышкӧ
кӱ-шкЕ
stone-ILL
no-case
тӧрштылын,
тӧрштыл-ын
тӧрштыл
jump-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӧрштылын,
тӧрштыл-ын
тӧрштыл
jump-CVB
vb1-adv
ерышке
ер-ышке
ер-шкЕ
lake-ILL
no-case
йоген
йог-ен
його-ен
flow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йоген
йог-ен
його-ен
flow-CVB
vb2-adv
вола.
вол
воло
descend-3SG
vb2-pers




2-2-2-32


Ерын шола могырыштыжо, чашкерлаште, мӱкшотар уло.

Ерын
Ер-ын
ер
lake-GEN
no-case
шола
шола
шола
left
ad/no
шола
шол
шоло
throw-3SG
vb2-pers
могырыштыжо,
могырышты-жо
могырышто-жЕ
on.the.side-3SG
po-poss
могырыштыжо,
могыр-ышты-жо
могыр-штЕ-жЕ
body-INE-3SG
no-case-poss
чашкерлаште,
чашкер-ла-ште
чашкер-ла-штЕ
thicket-PL-INE
no-num-case
мӱкшотар
мӱкшотар
мӱкшотар
apiary
no
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb




2-2-2-33


Тиде отарыште омарта-влакше чыла тошто краж омарта улыт.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
отарыште
отар-ыште
отар-штЕ
apiary-INE
no-case
омарта-влакше
омарта-влак-ше
омарта-влак-жЕ
stump-PL-3SG
no-num-poss
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
тошто
тошто
тошто
old
ad/no
тошто
тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
тошто
тошт
тошт
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
краж
краж
краж
block
no
краж
кра
кра-жЕ
garlic-3SG
no-poss
омарта
омарта
омарта
stump
no
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers




2-2-2-34


Туге гынат, нуно лӱмын ыштыме йыгыре кашта ӱмбалне шогат...

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
нуно
нуно
нуно
3PL
pr
лӱмын
лӱмын
лӱмын
intentionally
ad/av/po
лӱмын
лӱм-ын
лӱм
name-GEN
no-case
лӱмын
лӱмы
лӱмӧ
sore-GEN
no-case
лӱмын
лӱмы
лӱмӧ
glue-GEN
no-case
ыштыме
ыштыме
ыштыме
done
ad
ыштыме
ышты-ме
ыште-мЕ
do-PTCP.PASS
vb2-ad
йыгыре
йыгыре
йыгыре
next.to.one.another
ad/av
кашта
кашта
кашта
crossbeam
no
ӱмбалне
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
шогат...
шога
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат...
шога
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат...
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат...
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат...
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат...
шог
шого-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат...
шог-ат
шого-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc




2-2-2-35


Курык серже йӱдйымакыла тайыл.

Курык
Курык
курык
mountain
no
серже
сер-же
сер-жЕ
shore-3SG
no-poss
йӱдйымакыла
йӱдйымакы-ла
йӱдйымаке-ла
into.the.north-STR
av-enc
тайыл.
тайыл
тайыл
slope
no




2-2-2-36


Садлан тыште лум вашке ок кай.

Садлан
Садлан
садлан
therefore
co
Садлан
Сад-лан
сад-лан
garden-DAT
no-case
Садлан
Сад-ла
сад-ла
garden-PL-GEN
no-num-case
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
лум
лум
лум
snow
no
лум
лу
лу
bone-ACC
no-case
лум
лу
лу
ten-ACC
nm-case
лум
лум
лум
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лум
лум
лум
snow-CNG
vb1-conn
лум
лум
лум
snow-CVB
vb1-adv
вашке
вашке
вашке
soon
ad/av/no
вашке
вашке
вашке
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вашке
вашке
вашке
hurry-CNG
vb2-conn
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
кай.
кай
кай
[X]
in
кай.
кай
кай
aftergrass
no
кай.
кай
кае
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кай.
кай
кае
go-CNG
vb2-conn




2-2-2-37


Южо вереже, келгырак коремыштыже, лум Петро мартеат кия.

Южо
Южо
южо
some
pr
Южо
Ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
Южо
Ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
вереже,
вере-же
вере-жЕ
in.a.place-3SG
po-poss
келгырак
келгы-рак
келге-рак
deep-COMP
ad/no-deg
коремыштыже,
корем-ышты-же
корем-штЕ-жЕ
ravine-INE-3SG
no-case-poss
лум
лум
лум
snow
no
лум
лу
лу
bone-ACC
no-case
лум
лу
лу
ten-ACC
nm-case
лум
лум
лум
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лум
лум
лум
snow-CNG
vb1-conn
лум
лум
лум
snow-CVB
vb1-adv
Петро
Петро
петро
Feast.of.Saints.Peter.and.Paul
no
мартеат
марте-ат
марте-ат
up.to-and
po-enc
кия.
ки[й]-[а]
кие
lie-3SG
vb2-pers




2-2-2-38


Тиде шот гыч тыште пушеҥгат вара ужарга, шудат почеш кодын кушкеш, пеледышат Петро деч вара иже пеледаш тӱҥалеш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
шот
шот
шот
use
no
гыч
гыч
гыч
from
po
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
пушеҥгат
пушеҥг-ат
пушеҥге-ат
tree-and
no-enc
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
ужарга,
ужарг
ужарге
turn.green-3SG
vb2-pers
шудат
шуд-ат
шудо-ат
grass-and
no-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
bran-2PL-and
no-poss-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
bristle-2PL-and
no-poss-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
eye-2PL-and
no-poss-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
spring.water-2PL-and
no-poss-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
reach-2PL-and
vb1-pers-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
ferment-2PL-and
vb1-pers-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
whittle-2PL-and
vb1-pers-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
reach-PST1.2PL-and
vb1-tense.pers-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
ferment-PST1.2PL-and
vb1-tense.pers-enc
шудат
шу-да
шу-да-ат
whittle-PST1.2PL-and
vb1-tense.pers-enc
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
кодын
кодын
кодын
with.delay
av
кодын
код-ын
код
code-GEN
no-case
кодын
код-ын
код
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кодын
код-ын
код
stay-CVB
vb1-adv
кушкеш,
кушк-еш
кушко-еш
where-LAT
av/pr-case
кушкеш,
кушк-еш
кушк-еш
grow-3SG
vb1-pers
пеледышат
пеледыш-ат
пеледыш-ат
flower-and
no-enc
Петро
Петро
петро
Feast.of.Saints.Peter.and.Paul
no
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар
варе
mix-3SG
vb2-pers
иже
иже
иже
not.until
av/pa
иже
и-же
и-жЕ
and-3SG
co-poss
иже
и-же
и-жЕ
[X]-3SG
pa-poss
пеледаш
пелед-аш
пелед-аш
flower-INF
vb1-inf
тӱҥалеш.
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers




2-2-2-39


Умбалне икияш пасу коеш.

Умбалне
Умбалне
умбалне
at.a.distance
av
икияш
икияш
икияш
one-year
ad/no
пасу
пасу
пасу
field
no
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




2-2-2-40


Шӱльӧ але ужарге, коклан гына тӱкӧ ыльчык пураш тӱҥалын.

Шӱльӧ
Шӱльӧ
шӱльӧ
oats
no
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але
але
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але
але
soften.bast-CNG
vb2-conn
ужарге,
ужарге
ужарге
green
ad/no
ужарге,
ужар-ге
ужар-ге
green-COM
ad-case
ужарге,
ужарге
ужарге
turn.green-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ужарге,
ужарге
ужарге
turn.green-CNG
vb2-conn
коклан
коклан
коклан
sometimes
av
коклан
кокла
кокла-ан
distance-with
ad/no-deriv.ad
коклан
кокла
кокла
distance-GEN
ad/no-case
коклан
кок-лан
кок-лан
cook-DAT
no-case
коклан
кок-лан
кок-лан
two-DAT
nm-case
коклан
кок-ла
кок-ла
cook-PL-GEN
no-num-case
коклан
кок-ла
кок-ла
two-PL-GEN
nm-num-case
гына
гына
гына
only
pa
тӱкӧ
тӱкӧ
тӱкӧ
horn
no
тӱкӧ
тӱкӧ
тӱкӧ
bolt
no
тӱкӧ
тӱкӧ
тӱкӧ
yellow
ad
тӱкӧ
тӱкӧ
тӱкӧ
type
no
тӱкӧ
тӱкӧ
тӱкӧ
touch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱкӧ
тӱкӧ
тӱкӧ
touch-CNG
vb2-conn
ыльчык
***
***
***
***
пураш
пура
пура
home-made.kvass-ILL
no-case
пураш
пура
пура
framework-ILL
no-case
пураш
пура
пура-еш
home-made.kvass-LAT
no-case
пураш
пура
пура-еш
framework-LAT
no-case
пураш
пур-аш
пур-аш
chew-INF
vb1-inf
пураш
пур-аш
пуро-аш
go.in-INF
vb2-inf
тӱҥалын.
тӱҥал-ын
тӱҥал
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӱҥалын.
тӱҥал-ын
тӱҥал
start-CVB
vb1-adv




2-2-2-41


Шемшыдаҥ аҥа ош лум дене леведалтмыла коеш.

Шемшыдаҥ
Шемшыдаҥ
шемшыдаҥ
buckwheat
no
аҥа
аҥа
аҥа
strip.of.land
no
ош
ош
ош
white
ad
лум
лум
лум
snow
no
лум
лу
лу
bone-ACC
no-case
лум
лу
лу
ten-ACC
nm-case
лум
лум
лум
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лум
лум
лум
snow-CNG
vb1-conn
лум
лум
лум
snow-CVB
vb1-adv
дене
дене
дене
with
po
леведалтмыла
леведалт-мыла
леведалт-мыла
cover.oneself-INF.FUT
vb1-inf
леведалтмыла
леведалт-мы-ла
леведалт-мЕ-ла
cover.oneself-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
леведалтмыла
леведалт-мы-ла
леведалт-мЕ-ла
cover.oneself-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
леведалтмыла
леведалт-мы-ла
леведалт-мЕ-ла
cover.oneself-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
леведалтмыла
левед-алт-мыла
левед-алт-мыла
cover-REF-INF.FUT
vb1-deriv.v-inf
леведалтмыла
левед-алт-мы-ла
левед-алт-мЕ-ла
cover-REF-PTCP.PASS-COMP
vb1-deriv.v-ad-case
леведалтмыла
левед-алт-мы-ла
левед-алт-мЕ-ла
cover-REF-PTCP.PASS-PL
vb1-deriv.v-ad-num
леведалтмыла
левед-алт-мы-ла
левед-алт-мЕ-ла
cover-REF-PTCP.PASS-STR
vb1-deriv.v-ad-enc
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




2-2-2-42


Тушечын пеш тутло мӱй ӱпш кӱза.

Тушечын
Тушечын
тушечын
from.there
av/pr
Тушечын
Тушеч-ын
тушеч
from.there-GEN
av/pr-case
пеш
пеш
пеш
very
av
тутло
тутло
тутло
tasty
ad
мӱй
мӱй
мӱй
honey
no
ӱпш
ӱпш
ӱпш
smell
no
кӱза.
кӱз
кӱзӧ
go.up-3SG
vb2-pers
кӱза.
кӱ-за
кӱ-за
ripen-IMP.2PL
vb1-mood.pers




2-2-2-43


Элнет вес могырышто, чодыра ӱмбалне, кандалгын койын, юж лӱҥгалтеш.

Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
могырышто,
могырышто
могырышто
on.the.side
po
могырышто,
могыр-ышто
могыр-штЕ
body-INE
no-case
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
ӱмбалне,
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
кандалгын
кандалгын
кандалгын
bluish
av
кандалгын
кандалгы
кандалге
bluish-GEN
ad-case
койын,
койын
койын
noticeably
av
койын,
кой-ын
кой
be.visible-PST2-3SG
vb1-tense-pers
койын,
кой-ын
кой
be.visible-CVB
vb1-adv
юж
юж
юж
air
no
юж
ю
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
юж
ю
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
лӱҥгалтеш.
лӱҥгалт-еш
лӱҥгалт-еш
rock-3SG
vb1-pers
лӱҥгалтеш.
лӱҥг-алт-еш
лӱҥгӧ-алт-еш
rock-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers




2-2-2-44


Григорий Петрович Чачим вачыж гыч ӧндале, шке воктенже, курык сереш, шындыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Чачим
Чачим
Чачим
Chachim
na
вачыж
вачы
ваче-жЕ
shoulder-3SG
no-poss
гыч
гыч
гыч
from
po
ӧндале,
ӧндал-'е
ӧндал
embrace-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шке
шке
шке
REFL
pr
воктенже,
воктен-же
воктен-жЕ
beside-3SG
av/po-poss
воктенже,
вокт-ен-же
вокто-ен-жЕ
strip.bark-PST2-3SG-3SG
vb2-tense-pers-poss
воктенже,
вокт-ен-же
вокто-ен-жЕ
strip.bark-CVB-3SG
vb2-adv-poss
курык
курык
курык
mountain
no
сереш,
сер-еш
сер-еш
shore-LAT
no-case
шындыш.
шындыш
шындыш
sheaves.in.drying.barn
no
шындыш.
шынды
шынде
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-2-2-45


— Ончал, Чачи, могай сылне вер!

Ончал,
Ончал
ончал
look-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ончал,
Ончал
ончал
look-CNG
vb1-conn
Ончал,
Ончал
ончал
look-CVB
vb1-adv
Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
сылне
сылне
сылне
beautiful
ad
вер!
вер
вер
place
no




2-2-2-46


— Кернак, пеш сылне, — кӧныш Чачи, Григорий Петрович пелен эҥертыш.

Кернак,
Кернак
кернак
really
pa
Кернак,
Кер-на
кер-на-ак
pass.through-PST1.1PL-STR
vb1-tense.pers-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
сылне, —
сылне
сылне
beautiful
ad
кӧныш
кӧн-ыш
кӧн
whose-ILL
pr-case
кӧныш
кӧны
кӧнӧ
agree-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кӧныш
кӧ-ыш
кӧ
who-GEN-ILL
pr-case-case
Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
пелен
пелен
пелен
to
av/po
пелен
пеле
пеле
in.half-GEN
ad/av/no-case
эҥертыш.
эҥертыш
эҥертыш
support
no
эҥертыш.
эҥерты
эҥерте
lean.on-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-2-2-47


— Могай сай игече, могай сылне пӱртӱс!

Могай
Могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
сай
сай
сай
good
ad/av
игече,
игече
игече
weather
no
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
сылне
сылне
сылне
beautiful
ad
пӱртӱс!
пӱртӱс
пӱртӱс
nature
no




2-2-2-48


— Тыгайыштыже илымет веле шуэш.

Тыгайыштыже
Тыгай-ышты-же
тыгай-штЕ-жЕ
such-INE-3SG
ad/av/no/pr-case-poss
илымет
илым-ет
илыме-ет
living-2SG
ad-poss
илымет
илы-ет
иле-мЕ-ет
live-PTCP.PASS-2SG
vb2-ad-poss
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле
веле
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле
веле
spill-CNG
vb2-conn
шуэш.
шуэ
шуэ
thin-ILL
ad-case
шуэш.
шуэ
шуэ
anthill-ILL
no-case
шуэш.
шуэ
шуэ-еш
thin-LAT
ad-case
шуэш.
шуэ
шуэ-еш
anthill-LAT
no-case
шуэш.
шу-эш
шу-еш
bran-LAT
no-case
шуэш.
шу-эш
шу-еш
bristle-LAT
no-case
шуэш.
шу-эш
шу-еш
eye-LAT
no-case
шуэш.
шу-эш
шу-еш
spring.water-LAT
no-case
шуэш.
шу-эш
шу-еш
reach-3SG
vb1-pers
шуэш.
шу-эш
шу-еш
ferment-3SG
vb1-pers
шуэш.
шу-эш
шу-еш
whittle-3SG
vb1-pers




2-2-2-49


— Тыге, Чачи.

Тыге,
Тыге
тыге
so
av/pa/pr
Чачи.
Чачи
Чачи
Chachi
na




2-2-2-50


Тыгайыште илыме шуэш!

Тыгайыште
Тыгай-ыште
тыгай-штЕ
such-INE
ad/av/no/pr-case
илыме
илыме
илыме
living
ad
илыме
илы-ме
иле-мЕ
live-PTCP.PASS
vb2-ad
шуэш!
шуэ
шуэ
thin-ILL
ad-case
шуэш!
шуэ
шуэ
anthill-ILL
no-case
шуэш!
шуэ
шуэ-еш
thin-LAT
ad-case
шуэш!
шуэ
шуэ-еш
anthill-LAT
no-case
шуэш!
шу-эш
шу-еш
bran-LAT
no-case
шуэш!
шу-эш
шу-еш
bristle-LAT
no-case
шуэш!
шу-эш
шу-еш
eye-LAT
no-case
шуэш!
шу-эш
шу-еш
spring.water-LAT
no-case
шуэш!
шу-эш
шу-еш
reach-3SG
vb1-pers
шуэш!
шу-эш
шу-еш
ferment-3SG
vb1-pers
шуэш!
шу-эш
шу-еш
whittle-3SG
vb1-pers




2-2-2-51


Ме ончык илышаш еҥ улына!

Ме
ме
ме
1PL
pr
ончык
ончык
ончык
forward
av/po
илышаш
илы-шаш
иле-шаш
live-PTCP.FUT
vb2-ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
улына!
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына!
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers




2-2-2-52


Но осал еҥ-влак мыланна илаш эрыкым ынешт пу.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
осал
осал
осал
evil
ad/no
еҥ-влак
еҥ-влак
еҥ-влак
person-PL
ad/no-num
мыланна
мы-лан-на
ме-лан-на
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
эрыкым
эрык-ым
эрык
freedom-ACC
ad/no-case
ынешт
ы-не-шт
ы-не-шт
NEG-DES-3PL
vb-mood-pers
пу.
пу
пу
wood
no
пу.
пу
пуо
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу
пуо
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу.
пу
пуо
give-CNG
vb2-conn
пу.
пу
пуо
blow-CNG
vb2-conn




2-2-2-53


Нунын чонышт — кишке чон гай...

Нунын
Нунын
нунын
their
pr
Нунын
нуно
нуно
3PL-GEN
pr-case
чонышт —
чон-ышт
чон-шт
soul-3PL
no-poss
кишке
кишке
кишке
snake
no
кишке
киш-ке
киш-шкЕ
resin-ILL
no-case
чон
чон
чон
soul
no
гай...
гай
гай
like
ad/av/pa/po




2-2-2-54


Вет пӱртӱсын поянлыкше пеш кугу, чылаланат сита.

Вет
Вет
вет
so
co/pa
пӱртӱсын
пӱртӱс-ын
пӱртӱс
nature-GEN
no-case
поянлыкше
поянлык-ше
поянлык-жЕ
wealth-3SG
no-poss
поянлыкше
поян-лык-ше
поян-лык-жЕ
rich-for-3SG
ad/av/no-deriv.ad-poss
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу,
кугу
кугу
big
ad/no
чылаланат
чыла-лан-ат
чыла-лан-ат
everything-DAT-and
ad/pa/pr-case-enc
чылаланат
чыла-ла-на
чыла-ла-на-ат
everything-COMP-1PL-and
ad/pa/pr-case-poss-enc
чылаланат
чыла-ла-на
чыла-ла-на-ат
everything-PL-1PL-and
ad/pa/pr-num-poss-enc
чылаланат
чыла-ла-ат
чыла-ла-ат
everything-PL-GEN-and
ad/pa/pr-num-case-enc
сита.
сита
сита
enough
in/vb
сита.
сита
сита
sieve
no
сита.
сит
сите
suffice-3SG
vb2-pers




2-2-2-55


Тыгай сай игечыште, пӱртӱс тыгай сылне улмаште куанен илаш кӱлеш ыле, но ала-молан чонышто куштылго огыл.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
сай
сай
сай
good
ad/av
игечыште,
игечы-ште
игече-штЕ
weather-INE
no-case
пӱртӱс
пӱртӱс
пӱртӱс
nature
no
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
сылне
сылне
сылне
beautiful
ad
улмаште
улмаште
улмаште
in.presence.of
po
улмаште
улмаш-те
улмаш-штЕ
being-INE
no/pa/vb-case
улмаште
ул-маш-те
ул-маш-штЕ
be-NMLZ-INE
vb1-deriv.n-case
куанен
куанен
куанен
happily
av
куанен
куан-ен
куане-ен
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
куанен
куан-ен
куане-ен
rejoice-CVB
vb2-adv
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
кӱлеш
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
ыле,
ыл-'е
ул
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
ала-молан
ала-молан
ала-молан
for.some.reason
av/pr
ала-молан
ала-мо-лан
ала-мо-лан
something-DAT
pa/pr-case
ала-молан
ала-мо-ла
ала-мо-ла
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
чонышто
чон-ышто
чон-штЕ
soul-INE
no-case
куштылго
куштылго
куштылго
light
ad/no
огыл.
ог-ыл
ог-ул
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn




2-2-2-56


Григорий Петровичын ушышкыжо Вейнбергын почеламутшо пурыш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
ушышкыжо
уш-ышкы-жо
уш-шкЕ-жЕ
mind-ILL-3SG
no-case-poss
Вейнбергын
Вейнбергын
Вейнбергын
Veynbergyn
na
почеламутшо
почеламут-шо
почеламут-жЕ
poem-3SG
no-poss
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры
пуро
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers




2-2-2-57


Григорий Петрович кынел шогале, ковра ӱдыр гай сылнын чийше пӱртӱсым ончен, Чачилан ойлаш тӱҥале:

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
кынел
кын'ел
кын'ел
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел
кын'ел
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел
кын'ел
get.up-CVB
vb1-adv
шогале,
шогале
шогале
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале,
шогал-'е
шогал
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале,
шогале
шогале
plough-CNG
vb2-conn
ковра
***
***
***
***
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
сылнын
сылнын
сылнын
beautifully
av
сылнын
сылны
сылне
beautiful-GEN
ad-case
чийше
***
***
***
***
пӱртӱсым
пӱртӱс-ым
пӱртӱс
nature-ACC
no-case
ончен,
онч-ен
ончо-ен
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен,
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла
ой-ла
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-2-2-58


Ликует и блещет природа в одежде зеленой.

Ликует
Ликует
Ликует
Likuyet
na
и
и
и
and
co
и
и
и
[X]
pa
блещет
***
***
***
***
природа
***
***
***
***
в
***
***
***
***
одежде
***
***
***
***
зеленой.
***
***
***
***




2-2-2-59


В ней щедро разлиты все чары роскошного лета,

В
В
В
V
na
ней
***
***
***
***
щедро
***
***
***
***
разлиты
***
***
***
***
все
***
***
***
***
чары
***
***
***
***
роскошного
***
***
***
***
лета,
***
***
***
***




2-2-2-60


В ней столько сокровищ тепла и лазурного света!

В
В
В
V
na
ней
***
***
***
***
столько
***
***
***
***
сокровищ
***
***
***
***
тепла
***
***
***
***
и
и
и
and
co
и
и
и
[X]
pa
лазурного
***
***
***
***
света!
***
***
***
***




2-2-2-61


Но — странное дело!

Но —
Но
но
but
co/no/pa
Но —
Но
но
gee.up
in
странное
***
***
***
***
дело!
***
***
***
***




2-2-2-62


— в такую чудесную пору

в
***
***
***
***
такую
***
***
***
***
чудесную
***
***
***
***
пору
***
***
***
***




2-2-2-63


Тоскливо и тщетно дыхание ищет простору,

Тоскливо
Тоскливо
Тоскливо
Tosklivo
na
и
и
и
and
co
и
и
и
[X]
pa
тщетно
***
***
***
***
дыхание
***
***
***
***
ищет
***
***
***
***
простору,
***
***
***
***




2-2-2-64


Свинцовая тяжесть ложится на душу сурово,

Свинцовая
Свинцовая
Свинцовая
Svincovaya
na
тяжесть
***
***
***
***
ложится
***
***
***
***
на
на
на
here
in/pa
душу
***
***
***
***
сурово,
***
***
***
***




2-2-2-65


На сжатых губах замирает свободное слово.

На
На
на
here
in/pa
сжатых
***
***
***
***
губах
***
***
***
***
замирает
***
***
***
***
свободное
***
***
***
***
слово.
***
***
***
***




2-2-2-66


И слышится уху — какие-то гадкие крики

И
И
и
and
co
И
И
и
[X]
pa
слышится
***
***
***
***
уху —
***
***
***
***
какие-то
***
***
***
***
гадкие
***
***
***
***
крики
***
***
***
***




2-2-2-67


Несутся отовсюду, зловещи, отчаянны, дики,

Несутся
Несутся
Несутся
Nesuts'a
na
отовсюду,
***
***
***
***
зловещи,
***
***
***
***
отчаянны,
***
***
***
***
дики,
***
***
***
***




2-2-2-68


И видится глазу — какие-то гадкие люди

И
И
и
and
co
И
И
и
[X]
pa
видится
***
***
***
***
глазу —
***
***
***
***
какие-то
***
***
***
***
гадкие
***
***
***
***
люди
***
***
***
***




2-2-2-69


Хохочут и топчут высокие мощные груди,

Хохочут
Хохочут
Хохочут
Khokhochut
na
и
и
и
and
co
и
и
и
[X]
pa
топчут
***
***
***
***
высокие
***
***
***
***
мощные
***
***
***
***
груди,
***
***
***
***




2-2-2-70


И губят, и давят, и — черствы, заносчивы, тупы —

И
И
и
and
co
И
И
и
[X]
pa
губят,
***
***
***
***
и
и
и
and
co
и
и
и
[X]
pa
давят,
***
***
***
***
и —
и
и
and
co
и —
и
и
[X]
pa
черствы,
***
***
***
***
заносчивы,
***
***
***
***
тупы —
***
***
***
***




2-2-2-71


С проклятием грозным садятся на бедные трупы.

С
С
С
S
na
проклятием
***
***
***
***
грозным
***
***
***
***
садятся
***
***
***
***
на
на
на
here
in/pa
бедные
***
***
***
***
трупы.
***
***
***
***




2-2-2-72


А лето ликует и блещет в одежде зеленой...

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
лето
***
***
***
***
ликует
***
***
***
***
и
и
и
and
co
и
и
и
[X]
pa
блещет
***
***
***
***
в
***
***
***
***
одежде
***
***
***
***
зеленой...
***
***
***
***




2-2-2-73


Григорий Петровичын ойлымыжым Чачи ок ыҥыле, но шӱмжӧ дене шижеш: Григорий Петрович пӱртӱсым мокта, неле илышлан ойгыра, осал еҥ-влакым карга...

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
ойлымыжым
ойлымы-жы
ойлымо-жЕ
speech-3SG-ACC
ad-poss-case
ойлымыжым
ойлы-мы-жы
ойло-мЕ-жЕ
talk-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ок
ок
ок
NEG-3SG
vb-pers
ыҥыле,
***
***
***
***
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
heart-3SG
no-poss
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
feeling-3SG
no-poss
шӱмжӧ
шӱм-жӧ
шӱм-жЕ
bark-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
шижеш:
шиж-еш
шиж-еш
feel-3SG
vb1-pers
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
пӱртӱсым
пӱртӱс-ым
пӱртӱс
nature-ACC
no-case
мокта,
мокт
мокто
praise-3SG
vb2-pers
неле
неле
неле
heavy
ad/no
неле
нел-'е
нел
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
илышлан
илышл-ан
илышле-ан
vital-with
ad-deriv.ad
илышлан
илыш-лан
илыш-лан
life-DAT
no-case
илышлан
илыш-ла
илыш-ла
life-PL-GEN
no-num-case
ойгыра,
ойгыр
ойгыро
grieve-3SG
vb2-pers
осал
осал
осал
evil
ad/no
еҥ-влакым
еҥ-влак-ым
еҥ-влак
person-PL-ACC
ad/no-num-case
карга...
карга
карга
[X]
no
карга...
карг
карге
curse-3SG
vb2-pers




2-2-2-74


Декламироватлен пытарымекше, Григорий Петрович йодо:

Декламироватлен
Декламироватл-ен
декламироватле-ен
recite-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Декламироватлен
Декламироватл-ен
декламироватле-ен
recite-CVB
vb2-adv
пытарымекше,
пытары-мек-ше
пытаре-мек-жЕ
finish-CVB.PRI-3SG
vb2-adv-poss
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
йодо:
йод
йод
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-2-2-75


— Чачи, сай вет?

Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
сай
сай
сай
good
ad/av
вет?
вет
вет
so
co/pa




2-2-2-76


— Пеш сай, — мане Чачи.

Пеш
Пеш
пеш
very
av
сай, —
сай
сай
good
ad/av
мане
ман-'е
ман
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Чачи.
Чачи
Чачи
Chachi
na




2-2-2-77


Григорий Петрович ден Чачи коктынат ышт шиж: нунын ойышт тугае лие, кажныже шке шонымыжлан вашмутым пуэн...

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
ден
ден
ден
and
co
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
коктынат
коктынат
коктынат
both
av
коктынат
коктын-ат
коктын-ат
as.a.pair-and
av-enc
ышт
ы
ы
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
шиж:
шиж
шиж
feel-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шиж:
шиж
шиж
feel-CNG
vb1-conn
шиж:
шиж
шиж
feel-CVB
vb1-adv
нунын
нунын
нунын
their
pr
нунын
нуно
нуно
3PL-GEN
pr-case
ойышт
ой-ышт
ой-шт
opinion-3PL
no-poss
ойышт
ойы-шт
ойо-шт
fast-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ойышт
ойы-шт
ойо-шт
fear-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ойышт
о[й]
ойо
fast-PST1-3PL
vb2-tense-pers
ойышт
о[й]
ойо
fear-PST1-3PL
vb2-tense-pers
тугае
тугае
тугае
such
ad/av/pr
лие,
ли[й]
лий
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кажныже
кажны-же
кажне-жЕ
each-3SG
pr-poss
шке
шке
шке
REFL
pr
шонымыжлан
шонымы-лан
шонымо-жЕ-лан
desired-3SG-DAT
ad-poss-case
шонымыжлан
шонымы-ла
шонымо-жЕ-ла
desired-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
шонымыжлан
шоны-мы-лан
шоно-мЕ-жЕ-лан
think-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb2-ad-poss-case
шонымыжлан
шоны-мы-ла
шоно-мЕ-жЕ-ла
think-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb2-ad-poss-num-case
вашмутым
вашмут-ым
вашмут
answer-ACC
no-case
пуэн...
пу}-эн
пуо-ен
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн...
пу}-эн
пуо-ен
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн...
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн...
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv




2-2-2-78


Григорий Петровичым Чачи куанен онча.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
куанен
куанен
куанен
happily
av
куанен
куан-ен
куане-ен
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
куанен
куан-ен
куане-ен
rejoice-CVB
vb2-adv
онча.
онч
ончо
look-3SG
vb2-pers




2-2-2-79


Тудын йӱкшӧ Чачилан пеш сылне музыкла шокта.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо
тудо
3SG-GEN
pr-case
йӱкшӧ
йӱк-шӧ
йӱк-жЕ
voice-3SG
no-poss
йӱкшӧ
йӱкшӧ
йӱкшӧ
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱкшӧ
йӱкшӧ
йӱкшӧ
cool.down-CNG
vb2-conn
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
пеш
пеш
пеш
very
av
сылне
сылне
сылне
beautiful
ad
музыкла
музык-ла
музык-ла
music-COMP
no-case
музыкла
музык-ла
музык-ла
music-PL
no-num
музыкла
музык-ла
музык-ла
music-STR
no-enc
шокта.
шокт
шокто
be.heard-3SG
vb2-pers




2-2-2-80


Григорий Петрович Элнет вес веке онча, тушто делянка руэм коеш.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
веке
веке
веке
to
po
онча,
онч
ончо
look-3SG
vb2-pers
тушто
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто
тушто
тушто
riddle
no
тушто
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто
тушто
тушто
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто
тушто
тушто
ask-CNG
vb2-conn
делянка
***
***
***
***
руэм
руэм
руэм
clearing
no
руэм
ру-эм
ру-ем
leaven-1SG
no-poss
руэм
ру}-эм
руо-ем
chop-1SG
vb2-pers
руэм
ру-эм
ру-ем
leaven-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
руэм
ру-эм
ру-ем
leaven-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
руэм
ру-эм
ру-ем
leaven-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers




2-2-2-81


Ожно, учительлан шогалмыж деч ончыч, Хохряков озалан пу руаш Григорий Петровичат ятыр коштын.

Ожно,
Ожно
ожно
once
av/po
учительлан
учитель-лан
учитель-лан
teacher-DAT
no-case
учительлан
учитель-ла
учитель-ла
teacher-PL-GEN
no-num-case
шогалмыж
шогалмы
шогалме-жЕ
stopping-3SG
ad-poss
шогалмыж
шогал-мы
шогал-мЕ-жЕ
stand.up-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
деч
деч
деч
from
po
ончыч,
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
Хохряков
Хохряков
Хохряков
Khokhr'akov
na
озалан
оза-лан
оза-лан
owner-DAT
no-case
озалан
оза-ла
оза-ла
owner-PL-GEN
no-num-case
пу
пу
пу
wood
no
пу
пу
пуо
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу
пу
пуо
give-CNG
vb2-conn
пу
пу
пуо
blow-CNG
vb2-conn
руаш
руаш
руаш
dough
no
руаш
ру-аш
руо-аш
chop-INF
vb2-inf
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичат
Петровичат
Петровичат
Petrovichat
na
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
коштын.
кошт-ын
кошт
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
коштын.
кошт-ын
кошт
go-CVB
vb1-adv




2-2-2-82


Чодырам ончышыжла, Григорий Петрович Галина Глафиран почеламутшым шоналтыш, Чачилан марлашке кусарен лудаш тӱҥале:

Чодырам
Чодыра
чодыра
forest-ACC
no-case
Чодырам
Чодыра
чодыра
coarse-ACC
ad-case
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-1SG
no-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-1SG
ad-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
ончышыжла,
ончы-шыжла
ончо-шыжла
look-CVB.SIM.3SG
vb2-adv.pers
ончышыжла,
ончышы-ла
ончышо-жЕ-ла
viewer-3SG-COMP
no-poss-case
ончышыжла,
ончышы-ла
ончышо-жЕ-ла
viewer-3SG-PL
no-poss-num
ончышыжла,
ончышы-ла
ончышо-жЕ-ла
viewer-3SG-STR
no-poss-enc
ончышыжла,
ончы-шы-ла
ончо-шЕ-жЕ-ла
look-PTCP.ACT-3SG-COMP
vb2-ad-poss-case
ончышыжла,
ончы-шы-ла
ончо-шЕ-жЕ-ла
look-PTCP.ACT-3SG-PL
vb2-ad-poss-num
ончышыжла,
ончы-шы-ла
ончо-шЕ-жЕ-ла
look-PTCP.ACT-3SG-STR
vb2-ad-poss-enc
ончышыжла,
ончы-ыж-ла
ончо-жЕ-ла
look-PST1-3SG-3SG-STR
vb2-tense-pers-poss-enc
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Галина
Галина
Галина
Galina
na
Глафиран
Глафиран
Глафиран
Glafiran
na
почеламутшым
почеламут-шы
почеламут-жЕ
poem-3SG-ACC
no-poss-case
шоналтыш,
шоналты
шоналте
think-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
марлашке
марлашке
марлашке
into.Mari
av
марлашке
марла-шке
марла-шкЕ
Mari-ILL
ad/av-case
кусарен
кусар-ен
кусаре-ен
move-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кусарен
кусар-ен
кусаре-ен
move-CVB
vb2-adv
лудаш
луд-аш
луд-аш
read-INF
vb1-inf
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-2-2-83


Чодырам руат, ужар самырык чодырам!

Чодырам
Чодыра
чодыра
forest-ACC
no-case
Чодырам
Чодыра
чодыра
coarse-ACC
ad-case
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-1SG
no-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-1SG
ad-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
руат,
ру-ат
ру-ат
leaven-and
no-enc
руат,
ру-ат
руо-ат
chop-3PL
vb2-pers
руат,
ру
руо-ат
chop-3SG-and
vb2-pers-enc
руат,
ру-ат
руо-ат
chop-CNG-and
vb2-conn-enc
ужар
ужар
ужар
green
ad
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
чодырам!
чодыра
чодыра
forest-ACC
no-case
чодырам!
чодыра
чодыра
coarse-ACC
ad-case
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
forest-1SG
no-poss
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
coarse-1SG
ad-poss
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чодырам!
чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv




2-2-2-84


А шоҥго пӱнчын — пеш неле шонымаш...

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
шоҥго
шоҥго
шоҥго
old
ad/no
пӱнчын —
пӱнчы
пӱнчӧ
pine-GEN
no-case
пеш
пеш
пеш
very
av
неле
неле
неле
heavy
ad/no
неле
нел-'е
нел
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шонымаш...
шонымаш
шонымаш
thought
no
шонымаш...
шоны-маш
шоно-маш
think-NMLZ
vb2-deriv.n




2-2-2-85


Чылт мландыш вуйжым пӱгыртен, тӱкен ошмам,

Чылт
Чылт
чылт
completely
av/pa
мландыш
мланды
мланде
land-ILL
no-case
мландыш
мланды
мланде
Earth-ILL
pn-case
вуйжым
вуй-жы
вуй-жЕ
head-3SG-ACC
no-poss-case
пӱгыртен,
пӱгырт-ен
пӱгыртӧ-ен
bend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пӱгыртен,
пӱгырт-ен
пӱгыртӧ-ен
bend-CVB
vb2-adv
тӱкен
тӱкен
тӱкен
frankly
av
тӱкен
тӱк-ен
тӱкӧ-ен
touch-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӱкен
тӱк-ен
тӱкӧ-ен
touch-CVB
vb2-adv
ошмам,
ошма
ошма
sand-ACC
no-case
ошмам,
ошма
ошма-ем
sand-1SG
no-poss
ошмам,
ошма
ошма-ем
sand-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ошмам,
ошма
ошма-ем
sand-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ошмам,
ошма
ошма-ем
sand-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv




2-2-2-86


Ончен огеш керт пӱнчӧ кӱшнысӧ кавам!

Ончен
Онч-ен
ончо-ен
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Ончен
Онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
огеш
ог-еш
ог-еш
NEG-3SG
vb-pers
керт
керт
керт
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт
керт
керт
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт
керт
керт
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт
керт
керт
swaddle-CNG
vb1-conn
керт
керт
керт
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт
керт
керт
swaddle-CVB
vb1-adv
пӱнчӧ
пӱнчӧ
пӱнчӧ
pine
no
пӱнчӧ
пӱнчӧ
пӱнчӧ
notch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱнчӧ
пӱнчӧ
пӱнчӧ
notch-CNG
vb2-conn
кӱшнысӧ
кӱшнысӧ
кӱшнысӧ
upper
ad
кавам!
кава
кава
sky-ACC
no-case
кавам!
кава
кава
lower.abdomen-ACC
no-case
кавам!
кава
кава
weight-ACC
no-case
кавам!
кава
кава-ем
sky-1SG
no-poss
кавам!
кава
кава-ем
lower.abdomen-1SG
no-poss
кавам!
кава
кава-ем
weight-1SG
no-poss
кавам!
кава
кава-ем
sky-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кавам!
кава
кава-ем
lower.abdomen-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кавам!
кава
кава-ем
weight-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кавам!
кава
кава-ем
sky-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кавам!
кава
кава-ем
lower.abdomen-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кавам!
кава
кава-ем
weight-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кавам!
кава
кава-ем
sky-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кавам!
кава
кава-ем
lower.abdomen-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кавам!
кава
кава-ем
weight-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv




2-2-2-87


Чодырам руат...

Чодырам
Чодыра
чодыра
forest-ACC
no-case
Чодырам
Чодыра
чодыра
coarse-ACC
ad-case
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-1SG
no-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-1SG
ad-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
руат...
ру-ат
ру-ат
leaven-and
no-enc
руат...
ру-ат
руо-ат
chop-3PL
vb2-pers
руат...
ру
руо-ат
chop-3SG-and
vb2-pers-enc
руат...
ру-ат
руо-ат
chop-CNG-and
vb2-conn-enc




2-2-2-88


Молан?

Молан?
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан?
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан?
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан?
Мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case




2-2-2-89


Ала пеш чот лӱшкалтын,

Ала
Ала
ала
maybe
co/pa
Ала
Ала
ала
pitch
no
Ала
А-ла
а-ла
and-STR
co-enc
Ала
А-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
Ала
А-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
Ала
Ал
але
soften.bast-3SG
vb2-pers
пеш
пеш
пеш
very
av
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
лӱшкалтын,
лӱшкалт-ын
лӱшкалт
get.all.worked.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лӱшкалтын,
лӱшкалт-ын
лӱшкалт
get.all.worked.up-CVB
vb1-adv
лӱшкалтын,
лӱшк-алт-ын
лӱшкӧ-алт
make.noise-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
лӱшкалтын,
лӱшк-алт-ын
лӱшкӧ-алт
make.noise-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv




2-2-2-90


Пӱртӱсым тудо ӱжын помыжалта эрдене?

Пӱртӱсым
Пӱртӱс-ым
пӱртӱс
nature-ACC
no-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ӱжын
ӱж-ын
ӱж
call-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӱжын
ӱж-ын
ӱж
call-CVB
vb1-adv
помыжалта
помыжалт
помыжалте
wake.up-3SG
vb2-pers
эрдене?
эрдене
эрдене
in.the.morning
av




2-2-2-91


Ала лышташше-влак муреныт пеш куатлын,

Ала
Ала
ала
maybe
co/pa
Ала
Ала
ала
pitch
no
Ала
А-ла
а-ла
and-STR
co-enc
Ала
А-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
Ала
А-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
Ала
Ал
але
soften.bast-3SG
vb2-pers
лышташше-влак
лышташ-ше-влак
лышташ-жЕ-влак
leaf-3SG-PL
no-poss-num
муреныт
мур-ен-ыт
муро-ен-ыт
sing-PST2-3PL
vb2-tense-pers
пеш
пеш
пеш
very
av
куатлын,
куатлын
куатлын
strongly
av
куатлын,
куатлы
куатле
strong-GEN
ad-case




2-2-2-92


У кечым, эрыкым моктеныт мурышт дене?

У
У
у
new
ad/no
У
У
у
oh
in
кечым,
кечы
кече
sun-ACC
no-case
эрыкым
эрык-ым
эрык
freedom-ACC
ad/no-case
моктеныт
мокт-ен-ыт
мокто-ен-ыт
praise-PST2-3PL
vb2-tense-pers
мурышт
муры-шт
муро-шт
song-3PL
no-poss
мурышт
муры-шт
муро-шт
sing-IMP.3PL
vb2-mood.pers
мурышт
муры
муро
sing-PST1-3PL
vb2-tense-pers
дене?
дене
дене
with
po




2-2-2-93


Чодырам руат...

Чодырам
Чодыра
чодыра
forest-ACC
no-case
Чодырам
Чодыра
чодыра
coarse-ACC
ad-case
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-1SG
no-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-1SG
ad-poss
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Чодырам
Чодыра
чодыра-ем
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
руат...
ру-ат
ру-ат
leaven-and
no-enc
руат...
ру-ат
руо-ат
chop-3PL
vb2-pers
руат...
ру
руо-ат
chop-3SG-and
vb2-pers-enc
руат...
ру-ат
руо-ат
chop-CNG-and
vb2-conn-enc




2-2-2-94


Но нӧшмыжӧ мландышке возеш...

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
нӧшмыжӧ
нӧшмы-жӧ
нӧшмӧ-жЕ
seed-3SG
no-poss
мландышке
мланды-шке
мланде-шкЕ
land-ILL
no-case
мландышке
мланды-шке
мланде-шкЕ
Earth-ILL
pn-case
возеш...
воз-еш
воз-еш
cart-LAT
no-case
возеш...
воз-еш
воз-еш
lie.down-3SG
vb1-pers




2-2-2-95


Толеш саман.

Толеш
Тол[ь]-еш
толь-еш
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
Толеш
Тол-еш
тол-еш
come-3SG
vb1-pers
саман.
саман
саман
times
no




2-2-2-96


Кынелыт илыш вий дене мураш

Кынелыт
Кынел-ыт
кынел-ыт
get.up-3PL
vb1-pers
илыш
илыш
илыш
life
no
илыш
илы
иле
live-PST1-3SG
vb2-tense-pers
вий
вий
вий
power
no
вий
вий
вие
justify.oneself-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вий
вий
вие
justify.oneself-CNG
vb2-conn
дене
дене
дене
with
po
мураш
мур-аш
муро-аш
sing-INF
vb2-inf




2-2-2-97


Ужар онар-влак, иланен ава мландеш,

Ужар
Ужар
ужар
green
ad
онар-влак,
онар-влак
онар-влак
hero-PL
no-num
иланен
илан-ен
илане-ен
take.root-PST2-3SG
vb2-tense-pers
иланен
илан-ен
илане-ен
take.root-CVB
vb2-adv
ава
ава
ава
mother
no
ава
ав
аве
cut-3SG
vb2-pers
мландеш,
мланд-еш
мланде-еш
land-LAT
no-case
мландеш,
мланд-еш
мланде-еш
Earth-LAT
pn-case




2-2-2-98


Куатлын угычын тӱҥалыт чот лӱшкаш!..

Куатлын
Куатлын
куатлын
strongly
av
Куатлын
Куатлы
куатле
strong-GEN
ad-case
угычын
угычын
угычын
again
av
тӱҥалыт
тӱҥал-ыт
тӱҥал-ыт
start-3PL
vb1-pers
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
лӱшкаш!..
лӱшк-аш
лӱшкӧ-аш
make.noise-INF
vb2-inf




2-2-2-99


Чачилан тиде почеламут пеш келшыш.

Чачилан
Чачилан
Чачилан
Chachilan
na
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде
тиде
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
почеламут
почеламут
почеламут
poem
no
пеш
пеш
пеш
very
av
келшыш.
келшы
келше
appeal.to-PST1-3SG
vb2-tense-pers
келшыш.
кел-шы
кел-шЕ
step-PTCP.ACT-ILL
vb1-ad-case




2-2-2-100


Чачин шкенжынат иктаж тыгайым ойлымыжо шуо.

Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шкенжынат
шкен-жы-ат
шке-жЕ-ат
REFL-3SG-GEN-and
pr-poss-case-enc
шкенжынат
шкен-жы-ат
шкен-жЕ-ат
private-3SG-GEN-and
ad-poss-case-enc
шкенжынат
шке-жы-ат
шке-жЕ-ат
REFL-GEN-3SG-GEN-and
pr-case-poss-case-enc
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
тыгайым
тыгай-ым
тыгай
such-ACC
ad/av/no/pr-case
ойлымыжо
ойлымы-жо
ойлымо-жЕ
speech-3SG
ad-poss
ойлымыжо
ойлы-мы-жо
ойло-мЕ-жЕ
talk-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
шуо.
шу
шу
reach-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо.
шу
шу
ferment-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо.
шу
шу
whittle-PST1.3SG
vb1-tense.pers




2-2-2-101


Только Чачи мом тыгайым ойлен мошта?

Только
Только
только
but
co/pa
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо
мо
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
тыгайым
тыгай-ым
тыгай
such-ACC
ad/av/no/pr-case
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
мошта?
мошт
мошто
be.able.to-3SG
vb2-pers
мошта?
мошт
мошто
become.tired-3SG
vb2-pers




2-2-2-102


Чачи йомакым пеш шуко шинча.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
йомакым
йомак-ым
йомак
tale-ACC
no-case
пеш
пеш
пеш
very
av
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч
шинче
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч
шинче
know-3SG
vb2-pers




2-2-2-103


Смола заводышто тудо пеш шуко колын.

Смола
Смола
смола
pitch
no
заводышто
завод-ышто
завод-штЕ
factory-INE
no-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
пеш
пеш
пеш
very
av
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
колын.
кол-ын
кол
fish-GEN
no-case
колын.
кол-ын
кол
Pisces-GEN
no-case
колын.
колы
коло
twenty-GEN
nm-case
колын.
кол-ын
кол
hear-PST2-3SG
vb1-tense-pers
колын.
кол-ын
кол
hear-CVB
vb1-adv




2-2-2-104


— Когой, шинчет, мый тыланет ик мутым ойлем?

Когой,
Когой
Когой
Kogoy
na
шинчет,
шинч-ет
шинче-ет
sit-2SG
vb2-pers
шинчет,
шинч-ет
шинче-ет
know-2SG
vb2-pers
мый
мый
мый
1SG
pr
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
мутым
мут-ым
мут
word-ACC
no-case
ойлем?
ойл-ем
ойло-ем
talk-1SG
vb2-pers




2-2-2-105


— Мом ойлынет, ойло.

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо
мо
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлынет,
ойлы-не
ойло-не
talk-DES-2SG
vb2-mood-pers
ойло.
ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло.
ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn




2-2-2-106


— Тый воштылаш от тӱҥал?

Тый
тый
тый
2SG
pr
воштылаш
воштыл-аш
воштыл-аш
laugh-INF
vb1-inf
от
о
о
NEG-2SG
vb-pers
тӱҥал?
тӱҥал
тӱҥал
start-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тӱҥал?
тӱҥал
тӱҥал
start-CNG
vb1-conn
тӱҥал?
тӱҥал
тӱҥал
start-CVB
vb1-adv




2-2-2-107


— Молан воштылам?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла
мо-ла
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
воштылам?
воштыл-ам
воштыл-ам
laugh-1SG
vb1-pers




2-2-2-108


Огым.

Огым.
ог-ым
ог-ым
NEG-1SG
vb-pers




2-2-2-109


— Мый тыланет ик йомакым ойлем, колыштат мо?

Мый
мый
мый
1SG
pr
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
йомакым
йомак-ым
йомак
tale-ACC
no-case
ойлем,
ойл-ем
ойло-ем
talk-1SG
vb2-pers
колыштат
колышт-ат
колышт-ат
listen-2SG
vb1-pers
колыштат
кол-ышт-ат
кол-шт-ат
fish-3PL-and
no-poss-enc
колыштат
кол-ышт-ат
кол-шт-ат
Pisces-3PL-and
no-poss-enc
колыштат
колы-шт-ат
коло-шт-ат
twenty-3PL-and
nm-poss-enc
колыштат
колы-ат
коло-ат
die-PST1-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
колыштат
колышт-ат
колышт-ат
listen-CNG-and
vb1-conn-enc
колыштат
колышт-ат
колышт-ат
listen-CVB-and
vb1-adv-enc
колыштат
кол-ышт-ат
кол-штЕ-ат
fish-INE-and
no-case-enc
колыштат
кол-ышт-ат
кол-штЕ-ат
Pisces-INE-and
no-case-enc
колыштат
колы-шт-ат
коло-штЕ-ат
twenty-INE-and
nm-case-enc
колыштат
колышт--ат
колышт-ат
listen-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr




2-2-2-110


— Ойло, Чачи, ойло, мый куанен колыштам.

Ойло,
Ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Ойло,
Ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn
Чачи,
Чачи
Чачи
Chachi
na
ойло,
ойло
ойло
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло,
ойло
ойло
talk-CNG
vb2-conn
мый
мый
мый
1SG
pr
куанен
куанен
куанен
happily
av
куанен
куан-ен
куане-ен
rejoice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
куанен
куан-ен
куане-ен
rejoice-CVB
vb2-adv
колыштам.
колышт-ам
колышт-ам
listen-1SG
vb1-pers




2-2-2-111


Григорий Петрович Чачи ваштареш шинче, Чачин шинчажым, умша тарватымыжым онча.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
шинче,
шинче
шинче
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинче
шинче
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинч
шинч
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче,
шинче
шинче
sit-CNG
vb2-conn
шинче,
шинче
шинче
know-CNG
vb2-conn
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
шинчажым,
шинча-жы
шинча-жЕ
eye-3SG-ACC
no-poss-case
умша
умша
умша
mouth
no
тарватымыжым
тарваты-мы-жы
тарвате-мЕ-жЕ
move-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
онча.
онч
ончо
look-3SG
vb2-pers




Last update: 10 August 2023