Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Main page » Corpus Tool » Элнет » 2-3-1

Corpus Tool Demo - Элнет - 2-3-1

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

Григорий Петровичым Озаҥысе военный суд судитлен, экспроприацийым ыштымылан титаклен, лу ийлан каторгыш колташ пунчалын.
Следователь Чачимат, полышкалышылан шотлен, титаклаш тӧчен.
Григорий Петровичын Иван Максимовичлан возымо письмаже, Чачин самырыклыкше, просталыкше Чачин титак укежым раш ончыктеныт.
Чачи судышко логалын огыл.
Григорий Петровичым Озаҥ губерний тюрьмаште шуко ышт шинчыкте, Вологод централыш колтышт.
Григорий Петровичым Вологдыш наҥгаяш манын, йолешыже кандалам чиктен, пересыльный тюрьмашке колтышт.
Тушто Вологдыш кайшаш иктаж лу еҥ погынен.
Озаҥ гыч Ярославль олаш шумеш пароход дене наҥгайышт.
Ярославль гыч Вологод олашке — кӱртньӧ корно дене.
Тюрьмашке намиен пуртымеке, чыла арестантым, вургемыштым кудашыктен, вургемыштыштат, котомкаштыштат, чыла вереат пеш чот кычал пытарышт.
Вара, фотокарточкым ончен, кажныжын тӱсыштым таҥастарышт да камерыш наҥгайышт.
Камерже пеле пычкемыш, лавран, юж пыкныше, ала-мо тугай сай огылын ӱпша.
Кок велне брезент шупшман, койка-влак кечат.
Койкыжат лавра дене туҥгыралтше улыт, покшелне оҥа дене ыштыме ӱстел шога, йырже — теҥгыл-влак.
Нине теҥгыл ӱмбаке йӱдлан койка-влакым волтен пыштат.
Коҥга воктен, лукышто, кӱжгӧ кӱртньӧ дене ыштыме параша шинча, а ваштарешыже, вес лукышто, пырдыжыште, Николай Чудотворец икон пижыкталтын.
Эрлашыжым эрдене шокшо вӱдым пуэдаш тӱҥальыч.
Угыч толшо-влаклан каласышт:
— Шкендан кондымо чайникда, стаканда, пӱй эрыктыме щеткыда, шергеда, шовында — чыла цейхгаузеш кодеш, камерыш нимомат налаш ок лий.
— Молан тиде тыге?
— ӧрын йодыч шукыжо.
— Устав почеш каторжник-влаклан нимомат шкеныштыным пеленышт кучаш огеш лий.
Камерышке кугу вӱргене чайникым пуртен шындышт.
Пеленже иктаж лучко той кружкам кондышт.
Камерысе-влак кружкаш шокшо вӱдым темен-темен нальыч.
Григорий Петровичынат йӱмыжӧ пеш шуын.
Ик кружкаш шокшо вӱдым темыш, йӱаш тӱҥале, тӱрвыжым когартен колтыш.
Чай кондышо каласыш:
— Йӱмекыда, кружкам кермыч ложаш дене эрыктыза: ынышт шинчырге, ынышт ужарге.
— Шовын деч посна кузе лийман?
— адак йодыч.
— А теве, кунам мончашке каеда, тунам казна шовыным пуат, а шке шовын арестантын лийман огыл.
— А мончаже кунам лиеш?
— Мончаш тылзылан кум гана олтена.
Иктаж арня гыч лиеш.
— А вара кузе, ме вет этап гыч пуракаҥын, лавраҥын толын улына?
— Ик арням чытеда, баринак огыдал.
— Ну, централ!
— маныт утларак ужын коштшо-влакше.
— Тыгай порядке нигуштат уке.
Кечывал кочкышлан ала-могай лювырчыкым кондышт.
Кас кочкышлан тулечат уда тольо.
— Молан тыге?
— Кызыт пӱтӧ.
Пӱтӧ мучко кочкыш тыгай лиеш, — маныт.
— А вет мемнан коклаште латыш ден поляк ятыр улыт.
Нунылан православный пӱтым кучыкташ ок лий.
— А тиде мемнан паша огыл, тудым кугурак начальство шинча.
— А вет моло централыште пӱтӧ кочкыш тыглай кочкыш дене алмаштыл пуалтеш.
Ну, кеч шке окса дене тыглай кочкышым налаш лиеш мо?
— Шке окса денат пӱтӧ кочкыш деч молым налаш ок лий: ынде шорыкйол марте тюрьмашке селедка ден вобла кол деч моло ок пурталт.
Тыгай ойлан тюрьмаште улшо-влак чылан шыдешкышт.
Шонаш, каҥашаш тӱҥальыч: умбакше кузе лийман?
Вес камерысе-влак дене, пырдыжым кырен, запискым шолып колтен, ик семын шогаш келшышт.
Уло тюрьма дене начальникым ӱжаш тӱҥальыч.
Тудо кечак начальник тольо — кӱкшӧ, лопка туп-вачан кугыза.
Начальник шыман гына ойлаш тӱҥале:
— Ну, господа, мо вара?..
Тендан йодмыдам мый лудым.
Мом ойлаш, те ятыржак чыным ойледа.
Тыланда мутым пуэм: мом кертам — чыла ыштем.
Книжка-влак, серыш колтымаш, кандалам налмаш, сроклан скидке — тиде шотышто тендам пырчат ом шыгыремде!
Мыйын пурымем годым надзиратель «смирно» ынже кычкыре манын ойледа гын, ну, ок кӱл, ынже кычкыре.
Прогулкым кугемдаш?
Тидымат ышташ лиеш.
Теве пӱтӧ кочкыш нерген гын, юмончылнат, нимат ыштен ом керт: Петербургыш шке возенам, вашталташ йодынам, уке, огыт вашталте.
Теве тыгак шке оксада денат шылым але шӧр-торыкым налаш ок лий.
Стакан ден шовын шотыштат разрешитлен ом керт.
Прошенийым возыза.
Мый тендан век лиям.
Каторжник-влак возымо кагазым адак ик гана ончале да начальник кугун шӱлалтыш, пӱкен гыч кынеле:
— Теве тыге, господа, — манын, лектын кайыш.
Омса тӱчылтӧ веле — тудым критиковайымаш, койышыжым игылтмаш тӱҥалят.
Чыланат иктылан келшышт: начальникын мутыштыжо ик пырче чынат уке.
Уло камер ик ойым пиде: пӱтӧ кочкышым кочкаш огыл.
Тылеч вара тыгай паша кайыш: кечывал кочкышым кондат — иктат ок тӱкӧ, каслан кондат — тугак.
Лач киндым гына кочкыт.
Ала-мыняр кече эртымек, Вологод централыш «Главное тюремное управление» манме гыч врачебный инспектор тольо.
Тудо тюрьма еда санитарий шотышто ревизийым ыштен коштеш улмаш.
Кугу свитым поген, инспектор Григорий Петрович шинчыме камерышкат пурен йодо:
— Ну, кузе, господа, умдыла уло?
— Улыжо уло, только пашаже умдылаште огыл, — камерыште шинчыше-влак ойлаш тӱҥальыч.
— Молан мемнам пӱтӧ кочкыш дене индырат?
Ме святойыш лекташ пырчат огына шоно.
Молан мыланна шкенан стаканнам огыт пу?
Кушто тыгайым ужалтын — каторжниклан шовын дене мушкаш запрещаймым?
— Колынам, колынам, господа..
Но тиде вес статья!
— мане врач-ревизор.
— Значит, умдыла уке?!..
Ну, йӧра, пеш сай.
Инспектор лектын кайыш.
Тудо тюрьман больницышкыжат пурен.
Больница тич черле-влак кият.
Вигак ойлаш, больница утыж дене темын.
Черле-влакым йӱдым клозетыш огыт лук, черле-влак ӱпшышӧ парашыш коштыт.
Неле черле-влакын, утларакше чахоткан-влакын, кандалаштым пытартыш илыш кечыштыштат огыт нал, нуно тугак, кандаланак колат.
Тидым врач-ревизор ужын-колын огыл.
А теве вес шотышто черле-влак ончыланак врач ден фельдшерым вурсен пытарен.
— Молан кажне черлын койка вуешыже табличкым пижыктыме огыл?
Тиде табличкеш черлын фамилийже, черже, температурыжо возалтман!
Черлын температурыжым шинчыде, мый кузе палем: пурымем годым тудо кынел шогал кертеш але уке?
Эрлашыжым врач-ревизор начальникын кабинетышкыже кажне камера гыч ик делегат гыч ӱжыктен.
Делегат-влаклан тыге ойлен:
— Гигиена шотышто тӱрлӧ-тӱрлӧ кочкыш пеш кугу пайдам пуа.
Пӱтӧ кочкышышто кӱлеш арвер пеш шуко уло: пурсаште — белок, а колышто — фосфор...
Каласаш кӱлеш, Вологод тюрьмаште вӱргече ден кугарнян, моло пӱтӧ годымат, тыгыде кол поч дене шолтен, шӱрым пукшат.
Врач-инспектор пытартышлан тыге ойлен:
— Господа, мыйын каҥашем тыгае — кочкышым те кочса, а молыжлан посна распоряжений лиеш.
Стаканым, шовыным тыланда пуат...
Адакше мый шке вашке столицыште лиям, тендан интересдам аралаш тыршем...
— Шоналтена, — маньыч делегат-влак, вара камерышкышт кайышт.
Камерыште делегат-влакым пеш вученыт.
Делегатышт миймеке, тунамак йодышташ тӱҥальыч:
— Кузе вара?
Мом ойлыш?
Делегат-влак ревизорын ойлымыжым ыҥылтарышт.
Пӱтӧ кочкыш дене иктат ыш келше.
Туге гынат, иктаж-могай йӧн дене начальство репрессийым ыштен кертеш, тидлан кӧра вуйым пуыман огыл манын, чыла камерыштат келшышт.
Но, ончыкыжо мо лийшашым палыде, илаш йӧсӧ.
Вучаш — тулечат неле.
Камерлаште тыгай ой кошташ тӱҥале: иктаж-мом гынат тугайым ышташ кӱлеш — начальство чакныже...
— Начальство мутым колышташ огыл!
— кычкыра ик уголовник.
Политический-влак «эше чытен ончаш кӱлеш» маныт.
Туге гынат, арестант-влак шуко ышт чыте, Ик эрдене воктенсе камерыште «Марсельезым» мураш тӱҥальыч.
Григорий Петрович шинчыме камерысе-влак тунамак, окнам почын, мурышко ушнышт.
Вара кумшо камера кынеле.
Умбакыже мурымо йӱк эре ешаралташ да ешаралташ тӱҥале.
Надзиратель-влак нимолан ӧрын куржталыштыт.
Шукак ыш лий — начальник ден помощникше-влак толын шуыч.
Начальник кокымшо камера дене мутланаш гына тӱҥалын ыле — вес велне шергылт кайыш:
Вихри враждебные воют над нами,
Темные силы нас грозно гнетут...
Начальник але марте нигунамат тыгайым ужын огыл.
Садлан чотак лӱдын.
Тудо тыманмеш губернаторлан телефон дене каласен.
Губернатор тунамак тюрьмашке салтакым колташ шӱден.
Ик камерыште самырык каторжник, окна воктен шогалын, «Марсельезым» чот йоҥгалтарен мурен.
Кудвечыште коштшо надзиратель ала-мыняр гана каласен:
— Окна деч кае.
Но самырык каторжанин тудым вурсен веле.
Тиде жапыште окна воктен кугурак помощник, Меркушев, эртен кая улмаш.
— Мом нерет!
— кычкырал колтыш Меркушев.
— Теве тудым тыге...
Лӱяш!
Надзиратель лӱен колтыш.
Самырык каторжанин ала-кузе кораҥ шуктыш, уке гын тунамак колен возеш ыле.
Тыгай лийме тюрьмасе калыкым утларак шыдештарыш.
Революций муро чотрак шергылташ тӱҥале.
Южышт кычкырат:
— Палач-влак!..
Еҥ пуштшо-влак!..
Коридорышто салтак кондышо офицерын командыже шоктыш.
Камерлаште шыпланышт.
Офицер Григорий Петровичмытын камерышкышт пурыш.
— Ну, мом тӧчеда, молодец-влак?
— йодо офицер, чакрак миен, шинчажым пӱале.
Камерысе-влак, иктыже-весыж коклаш пурен, пашымлен ойлаш тӱҥальыч.
А Кронштадтыште ондак служитлыше ик матрос, Васенов, молыгунам шып коштшо еҥ, оҥжым почын, офицерлан кычкыраш тӱҥале:
— Наза!..
Лӱйза, дракон-влак!
Шуралтыза!
Ме огына лӱд!
Садыгак мемнам тыште шужыктен пуштыт!
— Ну, мом тушто мутайкалаш!
— кычкырал колтыш начальник.
Тудо офицер шеҥгек толын шогалын улмаш.
Иктын-иктын коридорыш лекса!
Ну, мом шорыкла чумырген улыда?!
Чылаштымат лукташ!
Камерыш иктаж лу надзиратель пурен кайышт, арестант-влакым шӱдырен, шупшын лукташ тӱҥальыч.
Салтак-влак камера гыч лукмо-влакым, вес корпусыш наҥгаен-наҥгаен, кок еҥ гыч посна камерыш петырышт.
Григорий Петрович Петроградысе пашазе, Герасимов, дене ик камерышке логале.
Петроградысе пашазе ден Григорий Петрович арня чоло пырля шинчышт.
Тиде жапыште Григорий Петровичлан Герасимов большевик партий нерген ятыр ойлыш.
Герасимов ойлымо гыч Григорий Петрович Ленин нергенат ятырак ыҥылыш...
Империалист сар нергенже — мо верч Англий ден Францийысе капиталист-влак кучедалыт, мо верч Германий толаша, нунын коклашке Россий кузе верештын — тидын нерген Григорий Петровичлан Озаҥ тюрьмаштак ик студент раш умылтарен.
Герасимов деч Григорий Петрович эше шуко пален налеш ыле, но ик арня гыч Григорий Петрович чот туешкыш.
Сӱрем гыч тӱҥалын, шорыкйол марте тудын орланымыже, колянымыже, ойгырымыжо — ӱмырланат сита ыле.
Тыгай кугу, шуко вашталтышым самырык кап-кыл чытен огыл.
Григорий Петровичым больницыш наҥгайышт.
Больницыште сай пукшеныт, но эмлыме шот уке улмаш.
Фельдшер, шкеже осал еҥ огыл гынат, чыла арестантым симулянтлан шотлен.
Тидлан тудо доктор деч тунемын.
Доктор, чал вуян кугыза, больницыш арнялан ик гана веле толеш.
Тунамжат, шукыжо годым, тудын пурымыж деч ончычак черле-влакын нерышкышт арака ӱпш толын перна.
Тыгай годым доктор кӧм тӧрланышылан шотла — чыла мӧҥгеш, корпусыш колта, вигак ойлаш гын, кӧ шинчашкыже перна, тудым тӧрланышылан шотла.
Шукыжо годым тыге лийын: южо таза еҥ, иктаж пустяк черан веле гынат, больницеш кодын, а неле черан, нунын коклаште туберкулезанат, тӱшкан илыме камерыш каен.
Григорий Петрович доктор ден фельдшер полшымо дене тӧрланен огыл, шкенжын рвезе, пеҥгыде кап-кылже сеҥен.
Григорий Петровичым больница гыч шкет шинчыман камерыш наҥгаеныт.
— Макар Чужганов!
— кычкырале ефрейтор.
Сакар кынел шогале.
— Кто я?
— йодо ефрейтор.
Сакар шып шога.
— Повторяй за мной, — кычкыра ефрейтор.
— Вы изволите быть господин ефрейтор.
— Вӱ изволь...
косподин...
епр...
— Как?!
— кычкырал колтыш ефрейтор, Сакарым чолт совен колтыш.
Сакарын вуйжо тайныш.
— Стой прямо!
— ефрейтор вес вечын шолен колтыш.
Пытартыш жапыште Сакарын кыралтдыме кечыже шагал лийын...
Эн ончыч тудым урядник ден стражник-влак Левентей кугызан кудвечеш кыреныт.
Вара Чарлаш наҥгайшыла Роҥго чодыраш ала-мо тугай пушкыдо, но пеш неле дене, ошма мешак дене ала-мо, вуй гыч шелыштыныт.
Тушак Сакарым йӧршеш тӱнчыктарышт, аҥыртарышт.
Сакар чылт ушдымо гай лие.
Варлам Яковлевич Сакарлан каласыш:
— Епрем Сакар колен, тый Макар Чужганов улат.
Колат?
Ма-кар Чуж-га-нов!
Тый салтаклан кает...
Умбакыже Сакар раш огеш шарне.
Лачак чара могыран шогымыжым омо ужмыла изиш шарна.
Ала-могай кужу ӧрышан тӧра ден шинчалыкан, чал ӱпан доктор Сакарым ончышт.
Сакар кылмымуж чытырыктымыла чытыра...
Сакарын ушыжо кугу казармыште пурыш.
Кузе тышке Сакар верештын — шкат ок ыҥыле.
Ала-молан тудым Макар Чужганов маныт.
Сакар, мый Макар Чужганов омыл манын, пеш умылтарынеже, но тудым иктат ок колышт.
Тыште Сакарын ик палыме еҥжат уке.
Ик гана кугу ӧрышан еҥлан Сакар ойлаш тӧчыш:
— Мый не Макар Чужганов, мый Сакар Епремов...
Кугу ӧрышан еҥ тудлан сырыш веле:
— Что ты бормочешь, непутевый!
— кычкырале.
— Я тебе такого Сакара покажу, что ты всю дурь позабудешь!
— шке мутшым пеҥгыдемдаш манын, Сакар саҥгаш мушкындыжым тушкалтен ончыш.
«Тыште Сакар лӱмым огыт йӧрате, ужат», — шоналтыш Сакар.
Тылеч вара иктыланат Сакар улам манын ыш ойло.
Тулеч поснат эре кырат, шке лӱмлан лийын уто мушкындым погаш ок лий.
Сакар але Макар — иктак огыл мо?
Толашен-толашен, Сакар «вы изволите быть господин ефрейтор» манаш тунеме, Но тидын дене йӧсылыкшӧ ыш пыте.
Йӧсылыкшӧ ончылно улмаш.
Тиде ефрейтор, шыде гынат, тунарак осал огыл, кыра гынат, сусырташак ок тӧчӧ ыле.
Кӱшнӧ ойлымо мутым Сакарлан туныктен шуктымыжо годым тудым младший унтер-офицерым ыштышт, вес взводыш колтышт.
Тудын олмеш вес ефрейтор тольо.
Капше кугу, шинчаже шеме, шинчаончалтышыже чылт пирын гай.
— Макар Чужганов, кто ты?
— йодо у ефрейтор.
Сакар шып шога.
«Мом ойлаш?
Ала-кузе ойлен келша?
Макар манаш але Сакар?»
— Повторяй за мною!
Сто двадцать шестого стрелкового полка, пятой роты, третьего взвода рядовой Макар Чужганов.
Тиде шомакым ойлаш тунеммешкыже Сакар кок гана вӱр дене пырля пӱйжым шӱвал луктын шуыш.
«Знамя есть священная хоругвь» манаш тунеммешкыже адак кок оҥгыр пӱйжӧ шаланыш.
Вашке Сакарлан куанымаш тольо: тудлан у винтовкым пуышт.
Йылгыжше, кужу, палыдыме виян винтовка Сакарлан Элнет чодырам шарныкта.
Но чодыра олмеш вагон-влак тольыч, мӱндыркӧ, оярыштат кӱдырчӧ мӱгырымашке наҥгайышт. * * *
Окопышто лавран, шӱйшӧ виляла ӱпша.
Мӱшкыр эре шужен коштеш.
Могыр лыгышта.
Лыгыштыме верыш кидым чыкен удыралат гын, шем кӱч вуеш кок-кум тий икганаште лектеш...
Икана, окопышто шинчыме годым, Сакар шке воктенсе салтак деч йодо:
— А на что тут сидим-то?
Окто приказал-то?
Тиде жаплан Сакар эркын-эркын рушла ойлаш изиш тунемын.
Адак тиде, йолташ салтакшат пеш сай, Сакарым ик ганат перен огыл.
Тудо — Петроград пашазе.
Лӱмжӧ — Иван Волков.
Сакарын йодмыжлан Волков ыш сыре, шыпак гына каласыш:
— Кто!
Известно, царь, купцы да генералы...
Сакар адак шукырак йодыштнеже ыле, но нунын ӱмбалне шрапнель пудештылаш тӱҥале.
Сакар ден Волков окоп карниз йымак туртын шинчыч.
Ик шагат гыч Волковын вуйжым шрапнель стакан шалатыш.
Сакар окоп гыч кынел ончале: вигак Сакар ваштареш чаплын чийше, кугу капан еҥ-влак толыт.
Нунын вуйыштышт кошар мучашан каске.
Окоп гыч ала-кӧ кычкырале:
— Огонь!
Сакар урым, мераҥым, рывыжым, пирым лӱен тунемын, а тыште еҥ-влак толыт.
Айдемым кузе лӱет?
Сакар, винтовкыжым кучен, ӧрын шога.
Фельдфебель, тидым ужын, пунан мушкындыж дене Сакарым вуйлеп гыч мушкынден колтыш.
Сакар винтовкыжым виктыш.
Каскым упшалше еҥ-влак мераҥ дечат аҥыра улыт: мераҥ тупуй кудалеш, а нуно вигак Сакарын винтовкыжо ваштареш куржыт.
Сакарын кудымшо обоймым винтовка магазин коробкаш пыштымекше, кошар упшан еҥ иктат ыш код.
Немыч атака чактарен колталте.
Но тиде йӱдымак его благородия-влак Сакарлан, моло салтакланат винтовкым пышташ шӱдышт.
— Мы взяты, — маньыч нуно.
Сакар адак ыш ыҥыле: молан винтовкым пыштат?
Тудын патронжо але уло.
Кӧ тудым налын кертеш?
Сакар ок шинче, мо тугае «мешак».
Тудо ок шинче: тышечат, тушечат Сакар велке кугу логарыштым почын шинчыше, Крупп завод гыч толшо кокшӱдӧ пушка Сакарын винтовкыж деч куатлырак улыт.
Сакар винтовкыжым ӧкымак пыштыш, кугун шӱлалтыш...
Кум кече гыч Сакарым Вестфалийышке, кум радам кӱртньӧ воштыр дене авырыме концентрационный лагерьышке, намиен пуртышт.


Admin login:

[Search]

2-3-1-1


Григорий Петровичым Озаҥысе военный суд судитлен, экспроприацийым ыштымылан титаклен, лу ийлан каторгыш колташ пунчалын.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
Озаҥысе
Озаҥ-ысе
Озаҥ-сЕ
Kazan-ADJ
pn-deriv.ad
военный
военный
военный
war
ad/no
суд
суд
суд
court
no
судитлен,
судитл-ен-Ø
судитле-ен-Ø
try-PST2-3SG
vb2-tense-pers
судитлен,
судитл-ен
судитле-ен
try-CVB
vb2-adv
экспроприацийым
экспроприаций-ым
экспроприаций-м
expropriation-ACC
no-case
ыштымылан
ыштымы-лан
ыштыме-лан
done-DAT
ad-case
ыштымылан
ыштымы-ла-н
ыштыме-ла-н
done-PL-GEN
ad-num-case
ыштымылан
ышты-мы-лан
ыште-мЕ-лан
do-PTCP.PASS-DAT
vb2-ad-case
ыштымылан
ышты-мы-ла-н
ыште-мЕ-ла-н
do-PTCP.PASS-PL-GEN
vb2-ad-num-case
титаклен,
титакл-ен-Ø
титакле-ен-Ø
blame-PST2-3SG
vb2-tense-pers
титаклен,
титакл-ен
титакле-ен
blame-CVB
vb2-adv
лу
лу
лу
bone
no
лу
лу
лу
ten
nm
ийлан
ий-лан
ий-лан
year-DAT
no-case
ийлан
ий-лан
ий-лан
ice-DAT
no-case
ийлан
ий-лан
ий-лан
chisel-DAT
no-case
ийлан
ий-ла-н
ий-ла-н
year-PL-GEN
no-num-case
ийлан
ий-ла-н
ий-ла-н
ice-PL-GEN
no-num-case
ийлан
ий-ла-н
ий-ла-н
chisel-PL-GEN
no-num-case
каторгыш
каторгы-ш
каторго-ш
penal.servitude-ILL
no-case
колташ
колт-аш
колто-аш
send-INF
vb2-inf
пунчалын.
пунчал-ын
пунчал-н
decision-GEN
no-case
пунчалын.
пунчал-ын-Ø
пунчал-н-Ø
wring.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пунчалын.
пунчал-ын-Ø
пунчал-н-Ø
decide-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пунчалын.
пунчал-ын
пунчал-н
wring.out-CVB
vb1-adv
пунчалын.
пунчал-ын
пунчал-н
decide-CVB
vb1-adv



2-3-1-2


Следователь Чачимат, полышкалышылан шотлен, титаклаш тӧчен.

Следователь
Следователь
следователь
investigator
no
Чачимат,
Чачимат
Чачимат
Chachimat
na
полышкалышылан
полышкалышы-лан
полышкалыше-лан
assistant-DAT
no-case
полышкалышылан
полышкалышы-ла-н
полышкалыше-ла-н
assistant-PL-GEN
no-num-case
полышкалышылан
полышкалы-шы-лан
полышкале-шЕ-лан
help-PTCP.ACT-DAT
vb2-ad-case
полышкалышылан
полышкалы-шы-ла-н
полышкале-шЕ-ла-н
help-PTCP.ACT-PL-GEN
vb2-ad-num-case
шотлен,
шотл-ен-Ø
шотло-ен-Ø
count-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шотлен,
шотл-ен
шотло-ен
count-CVB
vb2-adv
титаклаш
титакл-аш
титакле-аш
blame-INF
vb2-inf
титаклаш
титак-ла-ш
титак-ла-ш
guilt-PL-ILL
ad/av/no-num-case
титаклаш
титак-ла-ш
титак-ла-еш
guilt-PL-LAT
ad/av/no-num-case
тӧчен.
тӧч-ен-Ø
тӧчӧ-ен-Ø
try-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӧчен.
тӧч-ен
тӧчӧ-ен
try-CVB
vb2-adv



2-3-1-3


Григорий Петровичын Иван Максимовичлан возымо письмаже, Чачин самырыклыкше, просталыкше Чачин титак укежым раш ончыктеныт.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичын
Петровичын
Петровичын
Petrovichyn
na
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Максимовичлан
Максимовичлан
Максимовичлан
Maksimovichlan
na
возымо
возымо
возымо
written
ad
возымо
возы-мо
возо-мЕ
write-PTCP.PASS
vb2-ad
письмаже,
письма-же
письма-жЕ
letter-3SG
no-poss
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
самырыклыкше,
самырыклык-ше
самырыклык-жЕ
youth-3SG
ad/no-poss
просталыкше
просталык-ше
просталык-жЕ
simplicity-3SG
no-poss
просталыкше
проста-лык-ше
проста-лык-жЕ
simple-for-3SG
ad-deriv.ad-poss
Чачин
Чачин
Чачин
Chachin
na
титак
титак
титак
guilt
ad/av/no
укежым
уке-жы-м
уке-жЕ-м
no-3SG-ACC
ad/no/pa-poss-case
раш
раш
раш
clear
ad/av
ончыктеныт.
ончыкт-ен-ыт
ончыкто-ен-ыт
show-PST2-3PL
vb2-tense-pers
ончыктеныт.
ончы-кт-ен-ыт
ончо-ктЕ-ен-ыт
look-CAUS-PST2-3PL
vb2-deriv.v-tense-pers



2-3-1-4


Чачи судышко логалын огыл.

Чачи
Чачи
Чачи
Chachi
na
судышко
суд-ышко
суд-шкЕ
court-ILL
no-case
логалын
логал-ын-Ø
логал-н-Ø
touch-PST2-3SG
vb1-tense-pers
логалын
логал-ын
логал-н
touch-CVB
vb1-adv
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-5


Григорий Петровичым Озаҥ губерний тюрьмаште шуко ышт шинчыкте, Вологод централыш колтышт.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
Озаҥ
Озаҥ
Озаҥ
Kazan
pn
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-CNG
vb1-conn
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-CVB
vb1-adv
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
губерний
губерний
губерний
province
no
тюрьмаште
тюрьма-ште
тюрьма-штЕ
prison-INE
no-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
ышт
ы-ш-т
ы-ш-т
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
шинчыкте,
шинчыкте-Ø
шинчыкте-Ø
hold.up-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинчыкте,
шинчыкте-Ø
шинчыкте-Ø
hold.up-CNG
vb2-conn
шинчыкте,
шинч-ыкте-Ø
шинч-ктЕ-Ø
sit.down-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шинчыкте,
шинчы-кте-Ø
шинче-ктЕ-Ø
sit-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
шинчыкте,
шинчы-кте-Ø
шинче-ктЕ-Ø
know-CAUS-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
шинчыкте,
шинч-ыкте-Ø
шинч-ктЕ-Ø
sit.down-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шинчыкте,
шинчы-кте-Ø
шинче-ктЕ-Ø
sit-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn
шинчыкте,
шинчы-кте-Ø
шинче-ктЕ-Ø
know-CAUS-CNG
vb2-deriv.v-conn
Вологод
Вологод
Вологод
Vologod
na
централыш
***
***
***
***
колтышт.
колты-шт
колто-шт
send-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колтышт.
колты-ш-т
колто-ш-т
send-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-6


Григорий Петровичым Вологдыш наҥгаяш манын, йолешыже кандалам чиктен, пересыльный тюрьмашке колтышт.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
Вологдыш
Вологдыш
Вологдыш
Vologdysh
na
наҥгаяш
наҥга[й]-[а]ш
наҥгае-аш
take-INF
vb2-inf
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
йолешыже
йол-еш-ыже
йол-еш-жЕ
foot-LAT-3SG
no-case-poss
кандалам
кандала-м
кандала-м
shackles-ACC
no-case
кандалам
кандала-м
кандала-ем
shackles-1SG
no-poss
кандалам
кандала-м-Ø
кандала-ем-Ø
shackles-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кандалам
кандала-м-Ø
кандала-ем-Ø
shackles-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кандалам
кандала-м-Ø
кандала-ем-Ø
shackles-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чиктен,
чикт-ен-Ø
чикте-ен-Ø
dress-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чиктен,
чикт-ен
чикте-ен
dress-CVB
vb2-adv
пересыльный
***
***
***
***
тюрьмашке
тюрьма-шке
тюрьма-шкЕ
prison-ILL
no-case
колтышт.
колты-шт
колто-шт
send-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колтышт.
колты-ш-т
колто-ш-т
send-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-7


Тушто Вологдыш кайшаш иктаж лу еҥ погынен.

Тушто
Тушто
тушто
there
av/pa/pr
Тушто
Тушто
тушто
riddle
no
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
Тушто
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тушто
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
Вологдыш
Вологдыш
Вологдыш
Vologdysh
na
кайшаш
***
***
***
***
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
лу
лу
лу
bone
no
лу
лу
лу
ten
nm
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
погынен.
погын-ен-Ø
погыно-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
погынен.
погын-ен
погыно-ен
gather-CVB
vb2-adv



2-3-1-8


Озаҥ гыч Ярославль олаш шумеш пароход дене наҥгайышт.

Озаҥ
Озаҥ
Озаҥ
Kazan
pn
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-CNG
vb1-conn
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-CVB
vb1-adv
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
гыч
гыч
гыч
from
po
Ярославль
Ярославль
Ярославль
Yaroslavl'
na
олаш
ола-ш
ола-ш
city-ILL
no-case
олаш
ола-ш
ола-ш
motley-ILL
ad-case
олаш
ола-ш
ола-еш
city-LAT
no-case
олаш
ола-ш
ола-еш
motley-LAT
ad-case
шумеш
шумеш
шумеш
to
po
шумеш
шум-еш
шум-еш
tire-3SG
vb1-pers
шумеш
шу-меш
шу-меш
reach-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
ferment-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-меш
шу-меш
whittle-CVB.FUT
vb1-adv
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
reach-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
ferment-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
шумеш
шу-м-еш
шу-мЕ-еш
whittle-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
пароход
пароход
пароход
steamer
no
дене
дене
дене
with
po
наҥгайышт.
наҥгайы-шт
наҥгайе-шт
take-IMP.3PL
vb2-mood.pers
наҥгайышт.
наҥгайы-ш-т
наҥгае-ш-т
take-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-9


Ярославль гыч Вологод олашке — кӱртньӧ корно дене.

Ярославль
Ярославль
Ярославль
Yaroslavl'
na
гыч
гыч
гыч
from
po
Вологод
Вологод
Вологод
Vologod
na
олашке —
ола-шке
ола-шкЕ
city-ILL
no-case
олашке —
ола-шке
ола-шкЕ
motley-ILL
ad-case
кӱртньӧ
кӱртньӧ
кӱртньӧ
iron
no
корно
корно
корно
road
no
дене.
дене
дене
with
po



2-3-1-10


Тюрьмашке намиен пуртымеке, чыла арестантым, вургемыштым кудашыктен, вургемыштыштат, котомкаштыштат, чыла вереат пеш чот кычал пытарышт.

Тюрьмашке
Тюрьма-шке
тюрьма-шкЕ
prison-ILL
no-case
намиен
нами[й]-ен-Ø
намие-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
намиен
нами[й]-ен
намие-ен
bring-CVB
vb2-adv
пуртымеке,
пурты-меке
пурто-меке
bring.in-CVB.PRI
vb2-adv
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
арестантым,
арестант-ым
арестант-м
prisoner-ACC
no-case
вургемыштым
вургем-ышт-ым
вургем-шт-м
clothes-3PL-ACC
no-poss-case
кудашыктен,
кудаш-ыкт-ен-Ø
кудаш-ктЕ-ен-Ø
take.off-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
кудашыктен,
кудаш-ыкт-ен
кудаш-ктЕ-ен
take.off-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
вургемыштыштат,
вургем-ышты-шт-ат
вургем-штЕ-шт-ат
clothes-INE-3PL-and
no-case-poss-enc
котомкаштыштат,
котомка-шты-шт-ат
котомка-штЕ-шт-ат
knapsack-INE-3PL-and
no-case-poss-enc
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
вереат
вере-ат
вере-ат
in.a.place-and
po-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
кычал
кычал-Ø
кычал-Ø
search-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычал
кычал-Ø
кычал-Ø
search-CNG
vb1-conn
кычал
кычал-Ø
кычал-Ø
search-CVB
vb1-adv
пытарышт.
пытары-шт
пытаре-шт
finish-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пытарышт.
пытары-ш-т
пытаре-ш-т
finish-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-11


Вара, фотокарточкым ончен, кажныжын тӱсыштым таҥастарышт да камерыш наҥгайышт.

Вара,
Вара
вара
then
av/pa
Вара,
Вара
вара
pole
no
Вара,
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
фотокарточкым
***
***
***
***
ончен,
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен,
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
кажныжын
кажны-жы-н
кажне-жЕ-н
each-3SG-GEN
pr-poss-case
тӱсыштым
тӱс-ышт-ым
тӱс-шт-м
color-3PL-ACC
no-poss-case
таҥастарышт
таҥастары-шт
таҥастаре-шт
compare-IMP.3PL
vb2-mood.pers
таҥастарышт
таҥастары-ш-т
таҥастаре-ш-т
compare-PST1-3PL
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
камерыш
камер-ыш
камер-ш
chamber-ILL
no-case
наҥгайышт.
наҥгайы-шт
наҥгайе-шт
take-IMP.3PL
vb2-mood.pers
наҥгайышт.
наҥгайы-ш-т
наҥгае-ш-т
take-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-12


Камерже пеле пычкемыш, лавран, юж пыкныше, ала-мо тугай сай огылын ӱпша.

Камерже
Камер-же
камер-жЕ
chamber-3SG
no-poss
пеле
пеле
пеле
half
ad/av/no
пеле
пеле
пеле
in.half
ad/av/no
пеле
пел-'е
пел-Е
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
пычкемыш,
пычкемыш
пычкемыш
darkness
ad/no
лавран,
лавр-ан
лавр-ан
laurel-with
no-deriv.ad
лавран,
лавр-ан
лавр-ан
lavra-with
no-deriv.ad
юж
юж
юж
air
no
юж
ю-ж
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
юж
ю-ж
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
пыкныше,
***
***
***
***
ала-мо
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
тугай
тугай
тугай
such
ad/av/pr
сай
сай
сай
good
ad/av
огылын
***
***
***
***
ӱпша.
ӱпш-а
ӱпшӧ-а
smell-3SG
vb2-pers



2-3-1-13


Кок велне брезент шупшман, койка-влак кечат.

Кок
Кок
кок
cook
no
Кок
Кок
кок
two
nm
велне
велне
велне
on.the.side
po
брезент
брезент
брезент
tarpaulin
no
шупшман,
шупшман
шупшман
sucking
ad
шупшман,
шупшм-ан
шупшмо-ан
smoking-with
ad-deriv.ad
шупшман,
шупш-ман
шупш-ман
pull-INF.NEC
vb1-inf
шупшман,
шупш-м-ан
шупш-мЕ-ан
pull-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad
койка-влак
***
***
***
***
кечат.
кеч-ат
кеч-ат
even.if-and
co/pa-enc
кечат.
кеч-ат
кече-ат
sun-and
no-enc
кечат.
кеч-ат
кече-ат
hang-3PL
vb2-pers
кечат.
кеч-а-т
кече-а-ат
hang-3SG-and
vb2-pers-enc
кечат.
кеч-Ø-ат
кече-Ø-ат
hang-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-14


Койкыжат лавра дене туҥгыралтше улыт, покшелне оҥа дене ыштыме ӱстел шога, йырже — теҥгыл-влак.

Койкыжат
Койкы-ж-ат
койко-жЕ-ат
bunk-3SG-and
no-poss-enc
лавра
***
***
***
***
дене
дене
дене
with
po
туҥгыралтше
туҥгыралт-ше
туҥгыралт-шЕ
be.covered.with.a.hard.crust-PTCP.ACT
vb1-ad
туҥгыралтше
туҥгыралт-ше
туҥгыралт-жЕ
be.covered.with.a.hard.crust-IMP.3SG
vb1-mood.pers
туҥгыралтше
туҥгыралт-Ø-ше
туҥгыралт-Ø-жЕ
be.covered.with.a.hard.crust-CNG-3SG
vb1-conn-poss
туҥгыралтше
туҥгыралт-Ø-ше
туҥгыралт-Ø-жЕ
be.covered.with.a.hard.crust-CVB-3SG
vb1-adv-poss
улыт,
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers
покшелне
покшелне
покшелне
in.the.middle
av/po
оҥа
оҥа
оҥа
board
no
дене
дене
дене
with
po
ыштыме
ыштыме
ыштыме
done
ad
ыштыме
ышты-ме
ыште-мЕ
do-PTCP.PASS
vb2-ad
ӱстел
ӱстел
ӱстел
table
no
шога,
шога
шога
plough
no
шога,
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers
йырже —
йыр-же
йыр-жЕ
around-3SG
ad/av/no/po-poss
теҥгыл-влак.
теҥгыл-влак
теҥгыл-влак
bench-PL
no-num



2-3-1-15


Нине теҥгыл ӱмбаке йӱдлан койка-влакым волтен пыштат.

Нине
Нине
нине
these
pr
теҥгыл
теҥгыл
теҥгыл
bench
no
ӱмбаке
ӱмбаке
ӱмбаке
the.top
av/po
йӱдлан
йӱдлан
йӱдлан
for.the.night
av
йӱдлан
йӱд-лан
йӱд-лан
night-DAT
no-case
йӱдлан
йӱд-ла-н
йӱд-ла-н
night-PL-GEN
no-num-case
койка-влакым
***
***
***
***
волтен
волт-ен-Ø
волто-ен-Ø
lower-PST2-3SG
vb2-tense-pers
волтен
волт-ен
волто-ен
lower-CVB
vb2-adv
пыштат.
пышт-ат
пыште-ат
put-3PL
vb2-pers
пыштат.
пышт-а-т
пыште-а-ат
put-3SG-and
vb2-pers-enc
пыштат.
пышт-Ø-ат
пыште-Ø-ат
put-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-16


Коҥга воктен, лукышто, кӱжгӧ кӱртньӧ дене ыштыме параша шинча, а ваштарешыже, вес лукышто, пырдыжыште, Николай Чудотворец икон пижыкталтын.

Коҥга
Коҥга
коҥга
stove
no
воктен,
воктен
воктен
beside
av/po
воктен,
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен,
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
лукышто,
лук-ышто
лук-штЕ
corner-INE
no-case
лукышто,
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
лукышто,
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
кӱжгӧ
кӱжгӧ
кӱжгӧ
thick
ad
кӱртньӧ
кӱртньӧ
кӱртньӧ
iron
no
дене
дене
дене
with
po
ыштыме
ыштыме
ыштыме
done
ad
ыштыме
ышты-ме
ыште-мЕ
do-PTCP.PASS
vb2-ad
параша
***
***
***
***
шинча,
шинча
шинча
eye
no
шинча,
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча,
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
ваштарешыже,
ваштареш-ыже
ваштареш-жЕ
toward-3SG
ad/av/po-poss
ваштарешыже,
ваштар-еш-ыже
ваштар-еш-жЕ
maple-LAT-3SG
no-case-poss
вес
вес
вес
different
ad/pr
лукышто,
лук-ышто
лук-штЕ
corner-INE
no-case
лукышто,
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
лукышто,
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
пырдыжыште,
пырдыж-ыште
пырдыж-штЕ
wall-INE
no-case
Николай
Николай
Николай
Nikolay
na
Чудотворец
Чудотворец
Чудотворец
Chudotvorec
na
икон
***
***
***
***
пижыкталтын.
пижыкталт-ын-Ø
пижыкталт-н-Ø
be.attached-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пижыкталтын.
пижыкталт-ын
пижыкталт-н
be.attached-CVB
vb1-adv
пижыкталтын.
пижыкт-алт-ын-Ø
пижыкте-алт-н-Ø
hook-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
пижыкталтын.
пижыкт-алт-ын
пижыкте-алт-н
hook-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
пижыкталтын.
пиж-ыкт-алт-ын-Ø
пиж-ктЕ-алт-н-Ø
stick-CAUS-REF-PST2-3SG
vb1-deriv.v-deriv.v-tense-pers
пижыкталтын.
пиж-ыкт-алт-ын
пиж-ктЕ-алт-н
stick-CAUS-REF-CVB
vb1-deriv.v-deriv.v-adv



2-3-1-17


Эрлашыжым эрдене шокшо вӱдым пуэдаш тӱҥальыч.

Эрлашыжым
Эрлашыжым
эрлашыжым
on.the.next.day
av
эрдене
эрдене
эрдене
in.the.morning
av
шокшо
шокшо
шокшо
heat
ad/no
шокшо
шок-шо
шокт-шЕ
sift-PTCP.ACT
vb1-ad
шокшо
шок-шо
шок-жЕ
shock-3SG
no-poss
шокшо
шок-шо
шокт-жЕ
sift-IMP.3SG
vb1-mood.pers
шокшо
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CNG-3SG
vb1-conn-poss
шокшо
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CVB-3SG
vb1-adv-poss
вӱдым
вӱд-ым
вӱд-м
water-ACC
no-case
пуэдаш
пуэд-аш
пуэде-аш
give-INF
vb2-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-18


Угыч толшо-влаклан каласышт:

Угыч
Угыч
угыч
again
av
толшо-влаклан
толшо-влак-лан
толшо-влак-лан
coming-PL-DAT
ad/no-num-case
толшо-влаклан
тол-шо-влак-лан
тол-шЕ-влак-лан
come-PTCP.ACT-PL-DAT
vb1-ad-num-case
каласышт:
каласы-шт
каласе-шт
say-IMP.3PL
vb2-mood.pers
каласышт:
каласы-ш-т
каласе-ш-т
say-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-19


— Шкендан кондымо чайникда, стаканда, пӱй эрыктыме щеткыда, шергеда, шовында — чыла цейхгаузеш кодеш, камерыш нимомат налаш ок лий.

Шкендан
шкен-да-н
шке-да-н
REFL-2PL-GEN
pr-poss-case
Шкендан
Шкен-да-н
шкен-да-н
private-2PL-GEN
ad-poss-case
Шкендан
шке-н-да-н
шке-н-да-н
REFL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
кондымо
кондымо
кондымо
delivery
ad
кондымо
конды-мо
кондо-мЕ
bring-PTCP.PASS
vb2-ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
kitty-without
no-deriv.ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
alkali-without
no-deriv.ad
чайникда,
чайник-да
чайник-да
kettle-2PL
no-poss
стаканда,
стакан-да
стакан-да
glass-2PL
no-poss
пӱй
пӱй
пӱй
tooth
no
пӱй
пӱй-Ø
пӱйӧ-Ø
dam-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱй
пӱй-Ø
пӱйӧ-Ø
dam-CNG
vb2-conn
эрыктыме
эрыктыме
эрыктыме
cleaned
ad
эрыктыме
эрыкты-ме
эрыкте-мЕ
clean-PTCP.PASS
vb2-ad
щеткыда,
***
***
***
***
шергеда,
шерге-да
шерге-да
comb-2PL
no-poss
шергеда,
шерг-еда
шерге-еда
look.over-2PL
vb2-pers
шовында —
шовын-да
шовын-да
soap-2PL
no-poss
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
цейхгаузеш
***
***
***
***
кодеш,
код-еш
код-еш
code-LAT
no-case
кодеш,
код-еш
код-еш
stay-3SG
vb1-pers
камерыш
камер-ыш
камер-ш
chamber-ILL
no-case
нимомат
н'имом-ат
н'имом-ат
nothing-and
pr-enc
нимомат
н'имо-м-ат
н'имо-м-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



2-3-1-20


— Молан тиде тыге?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
тыге?
тыге
тыге
so
av/pa/pr



2-3-1-21


— ӧрын йодыч шукыжо.

ӧрын
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
йодыч
йод-ыч
йод-ыч
ask-PST1.2SG
vb1-tense.pers
йодыч
йод-ыч
йод-ыч
ask-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шукыжо.
шукыжо
шукыжо
many.people
no
шукыжо.
шукы-жо
шуко-жЕ
a.lot-3SG
ad/av/no-poss



2-3-1-22


— Устав почеш каторжник-влаклан нимомат шкеныштыным пеленышт кучаш огеш лий.

Устав
Устав
устав
regulations
no
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
каторжник-влаклан
каторжник-влак-лан
каторжник-влак-лан
convict-PL-DAT
no-num-case
нимомат
н'имом-ат
н'имом-ат
nothing-and
pr-enc
нимомат
н'имо-м-ат
н'имо-м-ат
nothing-ACC-and
ad/av/pr-case-enc
шкеныштыным
шкен-ышт-ын-ым
шке-ышт-ын-м
REFL-3PL-GEN-ACC
pr-poss-case-case
пеленышт
пелен-ышт
пелен-шт
to-3PL
av/po-poss
пеленышт
пеле-н-ышт
пеле-н-шт
in.half-GEN-3PL
ad/av/no-case-poss
кучаш
куча-ш
куча-ш
residue-ILL
no-case
кучаш
куча-ш
куча-еш
residue-LAT
no-case
кучаш
куч-аш
кучо-аш
hold-INF
vb2-inf
огеш
ог-еш
ог-еш
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



2-3-1-23


Камерышке кугу вӱргене чайникым пуртен шындышт.

Камерышке
Камер-ышке
камер-шкЕ
chamber-ILL
no-case
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
вӱргене
вӱрген'е
вӱрген'е
copper
no
чайникым
чайник-ым
чайник-м
kettle-ACC
no-case
пуртен
пурт-ен-Ø
пурто-ен-Ø
bring.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуртен
пурт-ен
пурто-ен
bring.in-CVB
vb2-adv
шындышт.
шынды-шт
шынде-шт
put-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шындышт.
шынды-ш-т
шынде-ш-т
put-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-24


Пеленже иктаж лучко той кружкам кондышт.

Пеленже
Пелен-же
пелен-жЕ
to-3SG
av/po-poss
Пеленже
Пеле-н-же
пеле-н-жЕ
in.half-GEN-3SG
ad/av/no-case-poss
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
лучко
лучко
лучко
fifteen
nm
той
той
той
brass
ad/no
той
той-Ø
тойо-Ø
hide-IMP.2SG
vb2-mood.pers
той
той-Ø
тойо-Ø
hide-CNG
vb2-conn
кружкам
кружка-м
кружка-м
mug-ACC
no-case
кружкам
кружка-м
кружка-ем
mug-1SG
no-poss
кружкам
кружка-м-Ø
кружка-ем-Ø
mug-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кружкам
кружка-м-Ø
кружка-ем-Ø
mug-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кружкам
кружка-м-Ø
кружка-ем-Ø
mug-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кондышт.
конды-шт
кондо-шт
bring-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кондышт.
конды-ш-т
кондо-ш-т
bring-PST1-3PL
vb2-tense-pers
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CNG
vb1-conn
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CVB
vb1-adv



2-3-1-25


Камерысе-влак кружкаш шокшо вӱдым темен-темен нальыч.

Камерысе-влак
Камер-ысе-влак
камер-сЕ-влак
chamber-ADJ-PL
no-deriv.ad-num
кружкаш
кружка-ш
кружка-ш
mug-ILL
no-case
кружкаш
кружка-ш
кружка-еш
mug-LAT
no-case
шокшо
шокшо
шокшо
heat
ad/no
шокшо
шок-шо
шокт-шЕ
sift-PTCP.ACT
vb1-ad
шокшо
шок-шо
шок-жЕ
shock-3SG
no-poss
шокшо
шок-шо
шокт-жЕ
sift-IMP.3SG
vb1-mood.pers
шокшо
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CNG-3SG
vb1-conn-poss
шокшо
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CVB-3SG
vb1-adv-poss
вӱдым
вӱд-ым
вӱд-м
water-ACC
no-case
темен-темен
тем-ен-Ø-тем-ен-Ø
теме-ен-Øтеме-ен-Ø
fill-PST2-3SGfill-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
темен-темен
тем-ен-Ø-тем-ен
теме-ен-Øтеме-ен
fill-PST2-3SGfill-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
темен-темен
тем-ен-Ø-те-м-ен-Ø
теме-ен-Øте-ем-ен-Ø
fill-PST2-3SG2PL-TRANS-PST2-3SG
vb2-tense-perspr-deriv.v-tense-pers
темен-темен
тем-ен-Ø-те-м-ен
теме-ен-Øте-ем-ен
fill-PST2-3SGyou-TRANS-CVB
vb2-tense-perspr-deriv.v-adv
темен-темен
тем-ен-тем-ен-Ø
теме-ентеме-ен-Ø
fill-CVBfill-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
темен-темен
тем-ен-тем-ен
теме-ентеме-ен
fill-CVBfill-CVB
vb2-advvb2-adv
темен-темен
тем-ен-те-м-ен-Ø
теме-енте-ем-ен-Ø
fill-CVB2PL-TRANS-PST2-3SG
vb2-advpr-deriv.v-tense-pers
темен-темен
тем-ен-те-м-ен
теме-енте-ем-ен
fill-CVByou-TRANS-CVB
vb2-advpr-deriv.v-adv
темен-темен
те-м-ен-Ø-тем-ен-Ø
те-ем-ен-Øтеме-ен-Ø
2PL-TRANS-PST2-3SGfill-PST2-3SG
pr-deriv.v-tense-persvb2-tense-pers
темен-темен
те-м-ен-Ø-тем-ен
те-ем-ен-Øтеме-ен
2PL-TRANS-PST2-3SGfill-CVB
pr-deriv.v-tense-persvb2-adv
темен-темен
те-м-ен-Ø-те-м-ен-Ø
те-ем-ен-Øте-ем-ен-Ø
2PL-TRANS-PST2-3SG2PL-TRANS-PST2-3SG
pr-deriv.v-tense-perspr-deriv.v-tense-pers
темен-темен
те-м-ен-Ø-те-м-ен
те-ем-ен-Øте-ем-ен
2PL-TRANS-PST2-3SGyou-TRANS-CVB
pr-deriv.v-tense-perspr-deriv.v-adv
темен-темен
те-м-ен-тем-ен-Ø
те-ем-ентеме-ен-Ø
you-TRANS-CVBfill-PST2-3SG
pr-deriv.v-advvb2-tense-pers
темен-темен
те-м-ен-тем-ен
те-ем-ентеме-ен
you-TRANS-CVBfill-CVB
pr-deriv.v-advvb2-adv
темен-темен
те-м-ен-те-м-ен-Ø
те-ем-енте-ем-ен-Ø
you-TRANS-CVB2PL-TRANS-PST2-3SG
pr-deriv.v-advpr-deriv.v-tense-pers
темен-темен
те-м-ен-те-м-ен
те-ем-енте-ем-ен
you-TRANS-CVByou-TRANS-CVB
pr-deriv.v-advpr-deriv.v-adv
нальыч.
нал-ьыч
нал-ыч
take-PST1.2SG
vb1-tense.pers
нальыч.
нал-ьыч
нал-ыч
take-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-26


Григорий Петровичынат йӱмыжӧ пеш шуын.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичынат
Петровичынат
Петровичынат
Petrovichynat
na
йӱмыжӧ
йӱмы-жӧ
йӱмӧ-жЕ
drinking-3SG
ad-poss
йӱмыжӧ
йӱ-мы-жӧ
йӱ-мЕ-жЕ
drink-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
пеш
пеш
пеш
very
av
шуын.
шуын
шуын
no.matter
pa
шуын.
шу-ын
шу-н
bran-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
bristle-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
eye-GEN
no-case
шуын.
шу-ын
шу-н
spring.water-GEN
no-case
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
reach-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
ferment-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын-Ø
шу-н-Ø
whittle-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шуын.
шу-ын
шу-н
reach-CVB
vb1-adv
шуын.
шу-ын
шу-н
ferment-CVB
vb1-adv
шуын.
шу-ын
шу-н
whittle-CVB
vb1-adv



2-3-1-27


Ик кружкаш шокшо вӱдым темыш, йӱаш тӱҥале, тӱрвыжым когартен колтыш.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
кружкаш
кружка-ш
кружка-ш
mug-ILL
no-case
кружкаш
кружка-ш
кружка-еш
mug-LAT
no-case
шокшо
шокшо
шокшо
heat
ad/no
шокшо
шок-шо
шокт-шЕ
sift-PTCP.ACT
vb1-ad
шокшо
шок-шо
шок-жЕ
shock-3SG
no-poss
шокшо
шок-шо
шокт-жЕ
sift-IMP.3SG
vb1-mood.pers
шокшо
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CNG-3SG
vb1-conn-poss
шокшо
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CVB-3SG
vb1-adv-poss
вӱдым
вӱд-ым
вӱд-м
water-ACC
no-case
темыш,
темыш
темыш
[X]
no
темыш,
темыш
темыш
sense.of.sufficiency
no
темыш,
темы-ш
теме-ш
subject-ILL
no-case
темыш,
темы-ш-Ø
теме-ш-Ø
fill-PST1-3SG
vb2-tense-pers
йӱаш
йӱ-аш
йӱ-аш
drink-INF
vb1-inf
тӱҥале,
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тӱрвыжым
тӱрвы-жы-м
тӱрвӧ-жЕ-м
lip-3SG-ACC
no-poss-case
когартен
когарт-ен-Ø
когарте-ен-Ø
burn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
когартен
когарт-ен
когарте-ен
burn-CVB
vb2-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-28


Чай кондышо каласыш:

Чай
Чай
чай
tea
no
Чай
Чай
чай
probably
pa
кондышо
кондышо
кондышо
deliveryman
ad
кондышо
конды-шо
кондо-шЕ
bring-PTCP.ACT
vb2-ad
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-29


— Йӱмекыда, кружкам кермыч ложаш дене эрыктыза: ынышт шинчырге, ынышт ужарге.

Йӱмекыда,
Йӱ-мекы-да
йӱ-меке-да
drink-CVB.PRI-2PL
vb1-adv-poss
кружкам
кружка-м
кружка-м
mug-ACC
no-case
кружкам
кружка-м
кружка-ем
mug-1SG
no-poss
кружкам
кружка-м-Ø
кружка-ем-Ø
mug-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кружкам
кружка-м-Ø
кружка-ем-Ø
mug-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кружкам
кружка-м-Ø
кружка-ем-Ø
mug-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кермыч
кермыч
кермыч
brick
no
ложаш
ложаш
ложаш
flour
no
дене
дене
дене
with
po
эрыктыза:
эрыкты-за
эрыкте-за
clean-IMP.2PL
vb2-mood.pers
ынышт
ын-ышт
ын-ышт
NEG-IMP.3PL
vb-mood.pers
шинчырге,
шинчыр-ге
шинчыр-ге
chain-COM
no-case
шинчырге,
шинчырге-Ø
шинчырге-Ø
rust-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинчырге,
шинчырге-Ø
шинчырге-Ø
rust-CNG
vb2-conn
ынышт
ын-ышт
ын-ышт
NEG-IMP.3PL
vb-mood.pers
ужарге.
ужарге
ужарге
green
ad/no
ужарге.
ужар-ге
ужар-ге
green-COM
ad-case
ужарге.
ужарге-Ø
ужарге-Ø
turn.green-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ужарге.
ужарге-Ø
ужарге-Ø
turn.green-CNG
vb2-conn



2-3-1-30


— Шовын деч посна кузе лийман?

Шовын
Шовын
шовын
soap
no
деч
деч
деч
from
po
посна
посна
посна
isolated
ad/av
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
лийман?
лийман
лийман
able
ad
лийман?
лийм-ан
лийме-ан
happening-with
ad-deriv.ad
лийман?
лий-ман
лий-ман
be-INF.NEC
vb1-inf
лийман?
лий-м-ан
лий-мЕ-ан
be-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad



2-3-1-31


— адак йодыч.

адак
адак
адак
again
av
йодыч.
йод-ыч
йод-ыч
ask-PST1.2SG
vb1-tense.pers
йодыч.
йод-ыч
йод-ыч
ask-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-32


— А теве, кунам мончашке каеда, тунам казна шовыным пуат, а шке шовын арестантын лийман огыл.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
теве,
теве
теве
here
av/co/pa
теве,
теве
теве
[X]
pa
кунам
кунам
кунам
when
av/co/pa/pr
мончашке
монча-шке
монча-шкЕ
bathhouse-ILL
no-case
каеда,
ка[й]-еда
кае-еда
go-2PL
vb2-pers
тунам
тунам
тунам
then
av
тунам
туна-м
туна-м
heifer-ACC
no-case
тунам
туна-м
туна-ем
heifer-1SG
no-poss
тунам
ту-на-м
ту-на-м
that-1PL-ACC
pr-poss-case
тунам
ту-на-м
ту-на-м
gland-1PL-ACC
no-poss-case
тунам
ту-на-м
ту-на-м
banner-1PL-ACC
no-poss-case
тунам
туна-м-Ø
туна-ем-Ø
heifer-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
тунам
туна-м-Ø
туна-ем-Ø
heifer-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
тунам
туна-м-Ø
туна-ем-Ø
heifer-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
казна
казна
казна
state
no
казна
казна
казна
bottom.of.stove
no
шовыным
шовын-ым
шовын-м
soap-ACC
no-case
пуат,
пу-ат
пу-ат
wood-and
no-enc
пуат,
пу-ат
пуо-ат
give-3PL
vb2-pers
пуат,
пу-ат
пуо-ат
blow-3PL
vb2-pers
пуат,
пу-а-т
пуо-а-ат
give-3SG-and
vb2-pers-enc
пуат,
пу-а-т
пуо-а-ат
blow-3SG-and
vb2-pers-enc
пуат,
пу-Ø-ат
пуо-Ø-ат
give-CNG-and
vb2-conn-enc
пуат,
пу-Ø-ат
пуо-Ø-ат
blow-CNG-and
vb2-conn-enc
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
шке
шке
шке
REFL
pr
шовын
шовын
шовын
soap
no
арестантын
арестант-ын
арестант-н
prisoner-GEN
no-case
лийман
лийман
лийман
able
ad
лийман
лийм-ан
лийме-ан
happening-with
ad-deriv.ad
лийман
лий-ман
лий-ман
be-INF.NEC
vb1-inf
лийман
лий-м-ан
лий-мЕ-ан
be-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-33


— А мончаже кунам лиеш?

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
мончаже
монча-же
монча-жЕ
bathhouse-3SG
no-poss
кунам
кунам
кунам
when
av/co/pa/pr
лиеш?
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш?
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



2-3-1-34


— Мончаш тылзылан кум гана олтена.

Мончаш
Монча-ш
монча-ш
bathhouse-ILL
no-case
Мончаш
Монча-ш
монча-еш
bathhouse-LAT
no-case
тылзылан
тылзы-лан
тылзе-лан
moon-DAT
no-case
тылзылан
тылзы-ла-н
тылзе-ла-н
moon-PL-GEN
no-num-case
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
гана
гана
гана
times
no/po
олтена.
олт-ена
олто-ена
light-1PL
vb2-pers



2-3-1-35


Иктаж арня гыч лиеш.

Иктаж
Иктаж
иктаж
somebody
av/pr
арня
арня
арня
week
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



2-3-1-36


— А вара кузе, ме вет этап гыч пуракаҥын, лавраҥын толын улына?

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
кузе,
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
ме
ме
ме
1PL
pr
вет
вет
вет
so
co/pa
этап
этап
этап
stage
no
гыч
гыч
гыч
from
po
пуракаҥын,
пуракаҥ-ын-Ø
пуракаҥ-н-Ø
get.dusty-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пуракаҥын,
пуракаҥ-ын
пуракаҥ-н
get.dusty-CVB
vb1-adv
пуракаҥын,
пурака-ҥ-ын-Ø
пурака-аҥ-н-Ø
spinning.wheel-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
пуракаҥын,
пурак-аҥ-ын-Ø
пурак-аҥ-н-Ø
dust-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
пуракаҥын,
пурак-аҥ-ын-Ø
пурак-аҥ-н-Ø
birch.bark.container-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
пуракаҥын,
пурака-ҥ-ын
пурака-аҥ-н
spinning.wheel-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пуракаҥын,
пурак-аҥ-ын
пурак-аҥ-н
dust-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пуракаҥын,
пурак-аҥ-ын
пурак-аҥ-н
birch.bark.container-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
лавраҥын
лавр-аҥ-ын-Ø
лавр-аҥ-н-Ø
laurel-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
лавраҥын
лавр-аҥ-ын-Ø
лавр-аҥ-н-Ø
lavra-TRANS-PST2-3SG
no-deriv.v-tense-pers
лавраҥын
лавр-аҥ-ын
лавр-аҥ-н
laurel-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
лавраҥын
лавр-аҥ-ын
лавр-аҥ-н
lavra-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
улына?
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына?
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers



2-3-1-37


— Ик арням чытеда, баринак огыдал.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
арням
арня-м
арня-м
week-ACC
no-case
арням
арня-м
арня-ем
week-1SG
no-poss
арням
арня-м-Ø
арня-ем-Ø
week-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
арням
арня-м-Ø
арня-ем-Ø
week-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
арням
арня-м-Ø
арня-ем-Ø
week-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чытеда,
чыт-еда
чыте-еда
tolerate-2PL
vb2-pers
баринак
барин-ак
барин-ак
gentleman-STR
no-enc
огыдал.
ог-ыда-л-Ø
ог-ыда-ул-Ø
NEG-2PL-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-38


— Ну, централ!

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
централ!
***
***
***
***



2-3-1-39


— маныт утларак ужын коштшо-влакше.

маныт
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
ужын
уж-ын-Ø
уж-н-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын
уж-ын
уж-н
see-CVB
vb1-adv
ужын
у-жы-н
у-жЕ-н
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
коштшо-влакше.
коштшо-влак-ше
коштшо-влак-жЕ
passerby-PL-3SG
ad/no-num-poss
коштшо-влакше.
кошт-шо-влак-ше
кошт-шЕ-влак-жЕ
go-PTCP.ACT-PL-3SG
vb1-ad-num-poss



2-3-1-40


— Тыгай порядке нигуштат уке.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
порядке
порядке
порядке
order
no
нигуштат
н'игушт-ат
н'игушто-ат
nowhere-and
av/pr-enc
нигуштат
н'игуш-т-ат
н'игуш-штЕ-ат
nowhere-INE-and
av/pr-case-enc
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



2-3-1-41


Кечывал кочкышлан ала-могай лювырчыкым кондышт.

Кечывал
Кечывал
кечывал
midday
no
кочкышлан
кочкыш-лан
кочкыш-лан
food-DAT
no-case
кочкышлан
кочкыш-ла-н
кочкыш-ла-н
food-PL-GEN
no-num-case
ала-могай
ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
лювырчыкым
лювырчык-ым
лювырчык-м
slops-ACC
no-case
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кондышт.
конды-шт
кондо-шт
bring-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кондышт.
конды-ш-т
кондо-ш-т
bring-PST1-3PL
vb2-tense-pers
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CNG
vb1-conn
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CVB
vb1-adv



2-3-1-42


Кас кочкышлан тулечат уда тольо.

Кас
Кас
кас
evening
av/no
кочкышлан
кочкыш-лан
кочкыш-лан
food-DAT
no-case
кочкышлан
кочкыш-ла-н
кочкыш-ла-н
food-PL-GEN
no-num-case
тулечат
тулеч-ат
тулеч-ат
from.that-and
av-enc
уда
уда
уда
bad
ad
уда
у-да
у-да
new-2PL
ad/no-poss
тольо.
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-43


— Молан тыге?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тыге?
тыге
тыге
so
av/pa/pr



2-3-1-44


— Кызыт пӱтӧ.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
пӱтӧ.
пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
пӱтӧ.
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱтӧ.
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn



2-3-1-45


Пӱтӧ мучко кочкыш тыгай лиеш, — маныт.

Пӱтӧ
Пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
Пӱтӧ
Пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Пӱтӧ
Пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
лиеш, —
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш, —
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers



2-3-1-46


— А вет мемнан коклаште латыш ден поляк ятыр улыт.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
вет
вет
вет
so
co/pa
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
латыш
латыш
латыш
Latvian
no
латыш
лат-ыш
лат-ш
harmony-ILL
no-case
ден
ден
ден
and
co
поляк
поляк
поляк
Pole
no
поляк
поля-к
поля-ак
margin-STR
no-enc
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers



2-3-1-47


Нунылан православный пӱтым кучыкташ ок лий.

Нунылан
Нунылан
нунылан
them
av
Нунылан
нуно-лан
нуно-лан
3PL-DAT
pr-case
Нунылан
Нуны-ла-н
нуно-ла-н
they-PL-GEN
pr-num-case
православный
православный
православный
Orthodoxy
ad
пӱтым
пӱты-м
пӱтӧ-м
fasting-ACC
no-case
кучыкташ
кучыкт-аш
кучыкто-аш
hand-INF
vb2-inf
кучыкташ
кучы-кт-аш
кучо-ктЕ-аш
hold-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



2-3-1-48


— А тиде мемнан паша огыл, тудым кугурак начальство шинча.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
паша
паша
паша
work
no
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
кугурак
кугурак
кугурак
bigger
ad
кугурак
кугу-рак
кугу-рак
big-COMP
ad/no-deg
начальство
***
***
***
***
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



2-3-1-49


— А вет моло централыште пӱтӧ кочкыш тыглай кочкыш дене алмаштыл пуалтеш.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
вет
вет
вет
so
co/pa
моло
моло
моло
other
no/pr
централыште
***
***
***
***
пӱтӧ
пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
тыглай
тыглай
тыглай
ordinary
ad/av/pr
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
дене
дене
дене
with
po
алмаштыл
алмаштыл-Ø
алмаштыл-Ø
replace-IMP.2SG
vb1-mood.pers
алмаштыл
алмаштыл-Ø
алмаштыл-Ø
replace-CNG
vb1-conn
алмаштыл
алмаштыл-Ø
алмаштыл-Ø
replace-CVB
vb1-adv
пуалтеш.
пуалт-еш
пуалт-еш
be.given-3SG
vb1-pers
пуалтеш.
пу-алт-еш
пуо-алт-еш
give-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers
пуалтеш.
пу-алт-еш
пуо-алт-еш
blow-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers



2-3-1-50


Ну, кеч шке окса дене тыглай кочкышым налаш лиеш мо?

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
кеч
кеч
кеч
even.if
co/pa
шке
шке
шке
REFL
pr
окса
окса
окса
money
no
дене
дене
дене
with
po
тыглай
тыглай
тыглай
ordinary
ad/av/pr
кочкышым
кочкыш-ым
кочкыш-м
food-ACC
no-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
лиеш
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



2-3-1-51


— Шке окса денат пӱтӧ кочкыш деч молым налаш ок лий: ынде шорыкйол марте тюрьмашке селедка ден вобла кол деч моло ок пурталт.

Шке
шке
шке
REFL
pr
окса
окса
окса
money
no
денат
ден-ат
ден-ат
and-and
co-enc
денат
ден-ат
дене-ат
with-and
po-enc
пӱтӧ
пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
деч
деч
деч
from
po
молым
молы-м
моло-м
other-ACC
no/pr-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий:
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий:
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий:
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
ынде
ынде
ынде
now
av/pa
шорыкйол
шорыкйол
шорыкйол
Christmas
no
марте
марте
марте
up.to
po
тюрьмашке
тюрьма-шке
тюрьма-шкЕ
prison-ILL
no-case
селедка
***
***
***
***
ден
ден
ден
and
co
вобла
***
***
***
***
кол
кол
кол
fish
no
кол
кол
кол
Pisces
no
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-CNG
vb1-conn
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-CVB
vb1-adv
деч
деч
деч
from
po
моло
моло
моло
other
no/pr
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
пурталт.
пурталт-Ø
пурталт-Ø
be.entered-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пурталт.
пурталт-Ø
пурталт-Ø
be.entered-CNG
vb1-conn
пурталт.
пурталт-Ø
пурталт-Ø
be.entered-CVB
vb1-adv
пурталт.
пурт-алт-Ø
пурто-алт-Ø
bring.in-REF-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
пурталт.
пурт-алт-Ø
пурто-алт-Ø
bring.in-REF-CNG
vb2-deriv.v-conn
пурталт.
пурт-алт-Ø
пурто-алт-Ø
bring.in-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv



2-3-1-52


Тыгай ойлан тюрьмаште улшо-влак чылан шыдешкышт.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
ойлан
ой-лан
ой-лан
opinion-DAT
no-case
ойлан
ой-ла-н
ой-ла-н
opinion-PL-GEN
no-num-case
тюрьмаште
тюрьма-ште
тюрьма-штЕ
prison-INE
no-case
улшо-влак
улшо-влак
улшо-влак
existing-PL
ad-num
улшо-влак
ул-шо-влак
ул-шЕ-влак
be-PTCP.ACT-PL
vb1-ad-num
чылан
чылан
чылан
all
av/pr
чылан
чыла-н
чыла-ан
everything-with
ad/pa/pr-deriv.ad
чылан
чыл-ан
чыл-ан
dim-with
ad/av-deriv.ad
чылан
чыла-н
чыла-н
everything-GEN
ad/pa/pr-case
шыдешкышт.
шыдешкы-шт
шыдешке-шт
be.angry-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шыдешкышт.
шыдешкы-ш-т
шыдешке-ш-т
be.angry-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-53


Шонаш, каҥашаш тӱҥальыч: умбакше кузе лийман?

Шонаш,
Шон-аш
шоно-аш
think-INF
vb2-inf
каҥашаш
каҥаш-аш
каҥаше-аш
advise-INF
vb2-inf
тӱҥальыч:
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч:
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers
умбакше
умбак-ше
умбак-жЕ
far-3SG
av-poss
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
лийман?
лийман
лийман
able
ad
лийман?
лийм-ан
лийме-ан
happening-with
ad-deriv.ad
лийман?
лий-ман
лий-ман
be-INF.NEC
vb1-inf
лийман?
лий-м-ан
лий-мЕ-ан
be-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad



2-3-1-54


Вес камерысе-влак дене, пырдыжым кырен, запискым шолып колтен, ик семын шогаш келшышт.

Вес
Вес
вес
different
ad/pr
камерысе-влак
камер-ысе-влак
камер-сЕ-влак
chamber-ADJ-PL
no-deriv.ad-num
дене,
дене
дене
with
po
пырдыжым
пырдыж-ым
пырдыж-м
wall-ACC
no-case
кырен,
кыр-ен-Ø
кыре-ен-Ø
beat-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кырен,
кыр-ен
кыре-ен
beat-CVB
vb2-adv
запискым
запискы-м
записке-м
note-ACC
no-case
шолып
шолып
шолып
secret
ad/av/no
колтен,
колт-ен-Ø
колто-ен-Ø
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен,
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
шогаш
шога-ш
шога-ш
plough-ILL
no-case
шогаш
шога-ш
шога-еш
plough-LAT
no-case
шогаш
шог-аш
шого-аш
stand-INF
vb2-inf
келшышт.
келшы-шт
келше-шт
appeal.to-IMP.3PL
vb2-mood.pers
келшышт.
келшы-ш-т
келше-ш-т
appeal.to-PST1-3PL
vb2-tense-pers
келшышт.
кел-шы-шт
кел-шЕ-шт
step-PTCP.ACT-3PL
vb1-ad-poss



2-3-1-55


Уло тюрьма дене начальникым ӱжаш тӱҥальыч.

Уло
Уло
уло
is
ad/no/vb
тюрьма
тюрьма
тюрьма
prison
no
дене
дене
дене
with
po
начальникым
начальник-ым
начальник-м
head-ACC
no-case
ӱжаш
ӱж-аш
ӱж-аш
call-INF
vb1-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-56


Тудо кечак начальник тольо — кӱкшӧ, лопка туп-вачан кугыза.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
кечак
кеч-ак
кеч-ак
even.if-STR
co/pa-enc
кечак
кеч-ак
кече-ак
sun-STR
no-enc
кечак
кеч-а-к
кече-а-ак
hang-3SG-STR
vb2-pers-enc
кечак
кеч-Ø-ак
кече-Ø-ак
hang-CNG-STR
vb2-conn-enc
начальник
начальник
начальник
head
no
тольо —
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кӱкшӧ,
кӱкшӧ
кӱкшӧ
high
ad
лопка
лопка
лопка
wide
ad
лопка
лопк-а
лопко-а
eat-3SG
vb2-pers
туп-вачан
туп-вачан
туп-вачан
having.a.certain.kind.of.torso
ad
туп-вачан
туп-вач-ан
туп-ваче-ан
torso-with
no-deriv.ad
кугыза.
кугыза
кугыза
old.man
no



2-3-1-57


Начальник шыман гына ойлаш тӱҥале:

Начальник
Начальник
начальник
head
no
шыман
шыман
шыман
gently
av
шыман
шыма-н
шыма-ан
gentle-with
ad-deriv.ad
шыман
шым-ан
шым-ан
seven-with
nm-deriv.ad
шыман
шыма-н
шыма-н
gentle-GEN
ad-case
гына
гына
гына
only
pa
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-58


— Ну, господа, мо вара?..

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
господа,
***
***
***
***
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
вара?..
вара
вара
then
av/pa
вара?..
вара
вара
pole
no
вара?..
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers



2-3-1-59


Тендан йодмыдам мый лудым.

Тендан
тен-да-н
те-да-н
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
Тендан
те-н-да-н
те-н-да-н
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
йодмыдам
йодмы-да-м
йодмо-да-м
interrogative-2PL-ACC
ad-poss-case
йодмыдам
йод-мы-да-м
йод-мЕ-да-м
ask-PTCP.PASS-2PL-ACC
vb1-ad-poss-case
мый
мый
мый
1SG
pr
лудым.
луды-м
лудо-м
duck-ACC
no-case
лудым.
луды-м
лудо-м
gray-ACC
ad-case
лудым.
луд-ым
луд-ым
read-PST1.1SG
vb1-tense.pers



2-3-1-60


Мом ойлаш, те ятыржак чыным ойледа.

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлаш,
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш,
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш,
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
те
те
те
2PL
pr
ятыржак
ятыр-ж-ак
ятыр-жЕ-ак
much-3SG-STR
av/no/pr-poss-enc
чыным
чын-ым
чын-м
truth-ACC
ad/av/no-case
ойледа.
ойл-еда
ойло-еда
talk-2PL
vb2-pers



2-3-1-61


Тыланда мутым пуэм: мом кертам — чыла ыштем.

Тыланда
ты-лан-да
те-лан-да
2PL-DAT-2PL
pr-case-poss
Тыланда
Тылан-да
тылан-да
wish-2PL
no-poss
Тыланда
Тыл-ан-да
тыл-ан-да
rear-with-2PL
no-deriv.ad-poss
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
пуэм:
пуэм
пуэм
bagpipe.mouthpiece
no
пуэм:
пу-эм
пу-ем
wood-1SG
no-poss
пуэм:
пу}-эм
пуо-ем
give-1SG
vb2-pers
пуэм:
пу}-эм
пуо-ем
blow-1SG
vb2-pers
пуэм:
пу-эм-Ø
пу-ем-Ø
wood-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пуэм:
пу-эм-Ø
пу-ем-Ø
wood-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пуэм:
пу-эм-Ø
пу-ем-Ø
wood-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
кертам —
керт-ам
керт-ам
be.able.to-1SG
vb1-pers
кертам —
керт-ам
керт-ам
swaddle-1SG
vb1-pers
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
ыштем.
ышт-ем
ыште-ем
do-1SG
vb2-pers



2-3-1-62


Книжка-влак, серыш колтымаш, кандалам налмаш, сроклан скидке — тиде шотышто тендам пырчат ом шыгыремде!

Книжка-влак,
Книжка-влак
книжка-влак
booklet-PL
no-num
серыш
серыш
серыш
letter
no
серыш
серыш
серыш
plot.of.land
no
серыш
сер-ыш
сер-ш
shore-ILL
no-case
серыш
серы-ш-Ø
сере-ш-Ø
write-PST1-3SG
vb2-tense-pers
колтымаш,
колтымаш
колтымаш
sending
no
колтымаш,
колты-маш
колто-маш
send-NMLZ
vb2-deriv.n
кандалам
кандала-м
кандала-м
shackles-ACC
no-case
кандалам
кандала-м
кандала-ем
shackles-1SG
no-poss
кандалам
кандала-м-Ø
кандала-ем-Ø
shackles-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кандалам
кандала-м-Ø
кандала-ем-Ø
shackles-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кандалам
кандала-м-Ø
кандала-ем-Ø
shackles-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
налмаш,
налмаш
налмаш
taking
no
налмаш,
нал-маш
нал-маш
take-NMLZ
vb1-deriv.n
сроклан
срок-лан
срок-лан
time-DAT
no-case
сроклан
срок-ла-н
срок-ла-н
time-PL-GEN
no-num-case
скидке —
скидке
скидке
discount
no
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
тендам
тен-да-м
те-да-м
2PL-2PL-ACC
pr-poss-case
тендам
те-н-да-м
те-н-да-м
2PL-GEN-2PL-ACC
pr-case-poss-case
пырчат
пырчат
пырчат
not.at.all
av
пырчат
пырч-ат
пырче-ат
grain-and
no-enc
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
шыгыремде!
шыгыремде-Ø
шыгыремде-Ø
make.more.cramped-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шыгыремде!
шыгырем-де
шыгырем-де
become.crowded-CVB.NEG
vb1-adv
шыгыремде!
шыгыремде-Ø
шыгыремде-Ø
make.more.cramped-CNG
vb2-conn
шыгыремде!
шыгыр-ем-де
шыгыр-ем-де
crowded-TRANS-CVB.NEG
ad/no-deriv.v-adv



2-3-1-63


Мыйын пурымем годым надзиратель «смирно» ынже кычкыре манын ойледа гын, ну, ок кӱл, ынже кычкыре.

Мыйын
Мыйын
мыйын
my
pr
Мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
пурымем
пурым-ем
пурымо-ем
entrance-1SG
ad-poss
пурымем
пуры-м-ем
пуро-мЕ-ем
go.in-PTCP.PASS-1SG
vb2-ad-poss
пурымем
пурым-ем-Ø
пурымо-ем-Ø
entrance-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
пурымем
пурым-ем-Ø
пурымо-ем-Ø
entrance-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
пурымем
пурым-ем-Ø
пурымо-ем-Ø
entrance-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
пурымем
пуры-м-ем-Ø
пуро-мЕ-ем-Ø
go.in-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
пурымем
пуры-м-ем-Ø
пуро-мЕ-ем-Ø
go.in-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
пурымем
пуры-м-ем-Ø
пуро-мЕ-ем-Ø
go.in-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv
годым
годым
годым
during
po
надзиратель
надзиратель
надзиратель
overseer
no
«смирно»
***
***
***
***
ынже
ын-же
ын-жЕ
NEG-IMP.3SG
vb-mood.pers
кычкыре
кычкыре-Ø
кычкыре-Ø
shout-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кычкыре
кычкыре-Ø
кычкыре-Ø
shout-CNG
vb2-conn
манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
ойледа
ойл-еда
ойло-еда
talk-2PL
vb2-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
ну,
ну
ну
well
in/pa
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кӱл,
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱл,
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
кӱл,
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv
ынже
ын-же
ын-жЕ
NEG-IMP.3SG
vb-mood.pers
кычкыре.
кычкыре-Ø
кычкыре-Ø
shout-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кычкыре.
кычкыре-Ø
кычкыре-Ø
shout-CNG
vb2-conn



2-3-1-64


Прогулкым кугемдаш?

Прогулкым
Прогулкы-м
прогулко-м
walk-ACC
no-case
кугемдаш?
кугемд-аш
кугемде-аш
increase-INF
vb2-inf



2-3-1-65


Тидымат ышташ лиеш.

Тидымат
Тиды-м-ат
тиде-м-ат
this-ACC-and
pr-case-enc
Тидымат
Тиды-м-ат
тиде-мЕ-ат
drop.into.boiling.water-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



2-3-1-66


Теве пӱтӧ кочкыш нерген гын, юмончылнат, нимат ыштен ом керт: Петербургыш шке возенам, вашталташ йодынам, уке, огыт вашталте.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
пӱтӧ
пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
гын,
гын
гын
if
co/pa
юмончылнат,
юмончылн-ат
юмончылно-ат
really!-and
av/in-enc
юмончылнат,
юмончыл-на-т
юмончыл-на-ат
icon.corner-1PL-and
no-poss-enc
нимат
н'имат
н'имат
nothing
pr
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
керт:
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт:
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт:
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт:
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт:
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт:
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
Петербургыш
Петербург-ыш
Петербург-ш
Saint.Petersburg-ILL
pn-case
шке
шке
шке
REFL
pr
возенам,
воз-ен-ам
возо-ен-ам
write-PST2-1SG
vb2-tense-pers
вашталташ
вашталт-аш
вашталт-аш
change-INF
vb1-inf
вашталташ
вашталт-аш
вашталте-аш
change-INF
vb2-inf
йодынам,
йод-ын-ам
йод-н-ам
ask-PST2-1SG
vb1-tense-pers
уке,
уке
уке
no
ad/no/pa
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
вашталте.
вашталте-Ø
вашталте-Ø
change-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вашталте.
вашталт-е
вашталт-Е
change-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вашталте.
вашталте-Ø
вашталте-Ø
change-CNG
vb2-conn



2-3-1-67


Теве тыгак шке оксада денат шылым але шӧр-торыкым налаш ок лий.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тыгак
тыгак
тыгак
like.this
ad/av/co/pa/pr
шке
шке
шке
REFL
pr
оксада
окса-да
окса-да
money-2PL
no-poss
денат
ден-ат
ден-ат
and-and
co-enc
денат
ден-ат
дене-ат
with-and
po-enc
шылым
шыл-ым
шыл-м
meat-ACC
no-case
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
шӧр-торыкым
шӧр-торык-ым
шӧр-торык-м
milk.products-ACC
no-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



2-3-1-68


Стакан ден шовын шотыштат разрешитлен ом керт.

Стакан
Стакан
стакан
glass
no
ден
ден
ден
and
co
шовын
шовын
шовын
soap
no
шотыштат
шотышт-ат
шотышто-ат
regarding-and
po-enc
шотыштат
шот-ышт-ат
шот-шт-ат
use-3PL-and
no-poss-enc
шотыштат
шот-ышт-ат
шот-штЕ-ат
use-INE-and
no-case-enc
разрешитлен
разрешитл-ен-Ø
разрешитле-ен-Ø
permit-PST2-3SG
vb2-tense-pers
разрешитлен
разрешитл-ен
разрешитле-ен
permit-CVB
vb2-adv
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



2-3-1-69


Прошенийым возыза.

Прошенийым
Прошений-ым
прошений-м
application-ACC
no-case
возыза.
возы-за
возо-за
write-IMP.2PL
vb2-mood.pers



2-3-1-70


Мый тендан век лиям.

Мый
мый
мый
1SG
pr
тендан
тен-да-н
те-да-н
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
тендан
те-н-да-н
те-н-да-н
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
век
век
век
at.all
av
век
век
век
to
po
лиям.
ли[й]-[а]м
лий-ам
be-1SG
vb1-pers



2-3-1-71


Каторжник-влак возымо кагазым адак ик гана ончале да начальник кугун шӱлалтыш, пӱкен гыч кынеле:

Каторжник-влак
Каторжник-влак
каторжник-влак
convict-PL
no-num
возымо
возымо
возымо
written
ad
возымо
возы-мо
возо-мЕ
write-PTCP.PASS
vb2-ad
кагазым
кагаз-ым
кагаз-м
paper-ACC
no-case
адак
адак
адак
again
av
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
гана
гана
гана
times
no/po
ончале
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
начальник
начальник
начальник
head
no
кугун
кугун
кугун
a.lot
av
кугун
кугу-н
кугу-н
big-GEN
ad/no-case
шӱлалтыш,
шӱлалтыш
шӱлалтыш
breathing
no
шӱлалтыш,
шӱлалты-ш-Ø
шӱлалте-ш-Ø
breathe-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пӱкен
пӱкен
пӱкен
chair
no
гыч
гыч
гыч
from
po
кынеле:
кын'ел-'е
кын'ел-Е
get.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-72


— Теве тыге, господа, — манын, лектын кайыш.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тыге,
тыге
тыге
so
av/pa/pr
господа, —
***
***
***
***
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-73


Омса тӱчылтӧ веле — тудым критиковайымаш, койышыжым игылтмаш тӱҥалят.

Омса
Омса
омса
door
no
тӱчылтӧ
тӱчылт-ӧ
тӱчылт-Е
close-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле —
веле
веле
only
pa
веле —
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле —
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле —
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
критиковайымаш,
***
***
***
***
койышыжым
койыш-ыжы-м
койыш-жЕ-м
nature-3SG-ACC
no-poss-case
игылтмаш
игылтмаш
игылтмаш
mockery
no
игылтмаш
игылт-маш
игылт-маш
mock-NMLZ
vb1-deriv.n
тӱҥалят.
тӱҥал-'е-[а]т
тӱҥал-Е-ат
start-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



2-3-1-74


Чыланат иктылан келшышт: начальникын мутыштыжо ик пырче чынат уке.

Чыланат
Чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
Чыланат
Чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
Чыланат
Чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
иктылан
икты-лан
икте-лан
one-DAT
nm/pr-case
иктылан
икты-ла-н
икте-ла-н
one-PL-GEN
nm/pr-num-case
келшышт:
келшы-шт
келше-шт
appeal.to-IMP.3PL
vb2-mood.pers
келшышт:
келшы-ш-т
келше-ш-т
appeal.to-PST1-3PL
vb2-tense-pers
келшышт:
кел-шы-шт
кел-шЕ-шт
step-PTCP.ACT-3PL
vb1-ad-poss
начальникын
начальник-ын
начальник-н
head-GEN
no-case
мутыштыжо
мут-ышты-жо
мут-штЕ-жЕ
word-INE-3SG
no-case-poss
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
пырче
пырче
пырче
grain
no
чынат
чын-ат
чын-ат
truth-and
ad/av/no-enc
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



2-3-1-75


Уло камер ик ойым пиде: пӱтӧ кочкышым кочкаш огыл.

Уло
Уло
уло
is
ad/no/vb
камер
камер
камер
chamber
no
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
ойым
ойым
ойым
off
ad
ойым
ой-ым
ой-м
opinion-ACC
no-case
пиде:
пид-е
пид-Е
tie-PST1.3SG
vb1-tense.pers
пӱтӧ
пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
кочкышым
кочкыш-ым
кочкыш-м
food-ACC
no-case
кочкаш
кочк-аш
кочк-аш
eat-INF
vb1-inf
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-76


Тылеч вара тыгай паша кайыш: кечывал кочкышым кондат — иктат ок тӱкӧ, каслан кондат — тугак.

Тылеч
Тылеч
тылеч
from.this
av/pr
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
паша
паша
паша
work
no
кайыш:
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш:
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кечывал
кечывал
кечывал
midday
no
кочкышым
кочкыш-ым
кочкыш-м
food-ACC
no-case
кондат —
конд-ат
кондо-ат
bring-3PL
vb2-pers
кондат —
кон-да-т
кон-да-ат
kitty-2PL-and
no-poss-enc
кондат —
кон-да-т
кон-да-ат
alkali-2PL-and
no-poss-enc
кондат —
конд-а-т
кондо-а-ат
bring-3SG-and
vb2-pers-enc
кондат —
конд-Ø-ат
кондо-Ø-ат
bring-CNG-and
vb2-conn-enc
иктат
иктат
иктат
anybody
nm/pr
иктат
икт-ат
икте-ат
one-and
nm/pr-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
тӱкӧ,
тӱкӧ
тӱкӧ
horn
no
тӱкӧ,
тӱкӧ
тӱкӧ
bolt
no
тӱкӧ,
тӱкӧ
тӱкӧ
yellow
ad
тӱкӧ,
тӱкӧ
тӱкӧ
type
no
тӱкӧ,
тӱкӧ-Ø
тӱкӧ-Ø
touch-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱкӧ,
тӱкӧ-Ø
тӱкӧ-Ø
touch-CNG
vb2-conn
каслан
кас-лан
кас-лан
evening-DAT
av/no-case
каслан
кас-ла-н
кас-ла-н
evening-PL-GEN
av/no-num-case
кондат —
конд-ат
кондо-ат
bring-3PL
vb2-pers
кондат —
кон-да-т
кон-да-ат
kitty-2PL-and
no-poss-enc
кондат —
кон-да-т
кон-да-ат
alkali-2PL-and
no-poss-enc
кондат —
конд-а-т
кондо-а-ат
bring-3SG-and
vb2-pers-enc
кондат —
конд-Ø-ат
кондо-Ø-ат
bring-CNG-and
vb2-conn-enc
тугак.
тугак
тугак
so
av/co/pr
тугак.
туг-а-к
туго-а-ак
break-3SG-STR
vb2-pers-enc
тугак.
туг-Ø-ак
туг-Ø-ак
break-CNG-STR
vb1-conn-enc
тугак.
туг-Ø-ак
туг-Ø-ак
break-CVB-STR
vb1-adv-enc
тугак.
туг--ак
туг-Е-ак
break-PST1.3SG-STR
vb1-tense.pers-enc
тугак.
туг-Ø-ак
туго-Ø-ак
break-CNG-STR
vb2-conn-enc



2-3-1-77


Лач киндым гына кочкыт.

Лач
Лач
лач
just
av/no/pa
Лач
Лач
лач
swim.bladder
no
киндым
кинды-м
кинде-м
bread-ACC
no-case
гына
гына
гына
only
pa
кочкыт.
кочк-ыт
кочк-ыт
eat-3PL
vb1-pers



2-3-1-78


Ала-мыняр кече эртымек, Вологод централыш «Главное тюремное управление» манме гыч врачебный инспектор тольо.

Ала-мыняр
Ала-мыняр
ала-мыняр
some
av/pr
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
эртымек,
эрты-мек
эрте-мек
pass-CVB.PRI
vb2-adv
Вологод
Вологод
Вологод
Vologod
na
централыш
***
***
***
***
«Главное
Главное
Главное
Glavnoye
na
тюремное
***
***
***
***
управление»
***
***
***
***
манме
ман-ме
ман-мЕ
say-PTCP.PASS
vb1-ad
гыч
гыч
гыч
from
po
врачебный
врачебный
врачебный
medical
ad
инспектор
инспектор
инспектор
inspector
no
тольо.
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-79


Тудо тюрьма еда санитарий шотышто ревизийым ыштен коштеш улмаш.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тюрьма
тюрьма
тюрьма
prison
no
еда
еда
еда
each
po
санитарий
санитарий
санитарий
sanitation
no
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
ревизийым
ревизий-ым
ревизий-м
inspection-ACC
no-case
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
коштеш
кошт-еш
кошт-еш
go-3SG
vb1-pers
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-3-1-80


Кугу свитым поген, инспектор Григорий Петрович шинчыме камерышкат пурен йодо:

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
свитым
свиты-м
свите-м
suite-ACC
no-case
поген,
пог-ен-Ø
пого-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
поген,
пог-ен
пого-ен
gather-CVB
vb2-adv
инспектор
инспектор
инспектор
inspector
no
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
шинчыме
шинчыме
шинчыме
sitting
ad
шинчыме
шинчы-ме
шинче-мЕ
sit-PTCP.PASS
vb2-ad
шинчыме
шинчы-ме
шинче-мЕ
know-PTCP.PASS
vb2-ad
камерышкат
камер-ышк-ат
камер-шкЕ-ат
chamber-ILL-and
no-case-enc
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
йодо:
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-81


— Ну, кузе, господа, умдыла уло?

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
кузе,
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
господа,
***
***
***
***
умдыла
умдыла
умдыла
bedbug
no
умдыла
умды-ла
умдо-ла
spear-COMP
no-case
умдыла
умды-ла
умдо-ла
spear-PL
no-num
умдыла
умды-ла
умдо-ла
spear-STR
no-enc
умдыла
умдыл-а
умдыло-а
prick-3SG
vb2-pers
уло?
уло
уло
is
ad/no/vb



2-3-1-82


— Улыжо уло, только пашаже умдылаште огыл, — камерыште шинчыше-влак ойлаш тӱҥальыч.

Улыжо
Улыжо
улыжо
all.there.is
av
Улыжо
Улы-жо
уло-жЕ
is-3SG
ad/no/vb-poss
уло,
уло
уло
is
ad/no/vb
только
только
только
but
co/pa
пашаже
паша-же
паша-жЕ
work-3SG
no-poss
умдылаште
умдыла-ште
умдыла-штЕ
bedbug-INE
no-case
умдылаште
умды-ла-ште
умдо-ла-штЕ
spear-PL-INE
no-num-case
огыл, —
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
камерыште
камер-ыште
камер-штЕ
chamber-INE
no-case
шинчыше-влак
шинчыше-влак
шинчыше-влак
stagnant-PL
ad-num
шинчыше-влак
шинчыше-влак
шинчыше-влак
learned-PL
ad/no-num
шинчыше-влак
шинчы-ше-влак
шинче-шЕ-влак
sit-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
шинчыше-влак
шинчы-ше-влак
шинче-шЕ-влак
know-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-83


— Молан мемнам пӱтӧ кочкыш дене индырат?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
мемнам
мем-на-м
ме-на-м
1PL-1PL-ACC
pr-poss-case
пӱтӧ
пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
дене
дене
дене
with
po
индырат?
индыр-ат
индыр-ат
torment-and
no-enc
индырат?
индыр-ат
индыре-ат
torment-3PL
vb2-pers
индырат?
индыр-а-т
индыре-а-ат
torment-3SG-and
vb2-pers-enc
индырат?
индыр-Ø-ат
индыре-Ø-ат
torment-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-84


Ме святойыш лекташ пырчат огына шоно.

Ме
ме
ме
1PL
pr
святойыш
святой-ыш
святой-ш
holy-ILL
ad-case
лекташ
лект-аш
лект-аш
go-INF
vb1-inf
пырчат
пырчат
пырчат
not.at.all
av
пырчат
пырч-ат
пырче-ат
grain-and
no-enc
огына
ог-ына
ог-ына
NEG-1PL
vb-pers
шоно.
шоно-Ø
шоно-Ø
think-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шоно.
шоно-Ø
шоно-Ø
think-CNG
vb2-conn



2-3-1-85


Молан мыланна шкенан стаканнам огыт пу?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
мыланна
мы-лан-на
ме-лан-на
1PL-DAT-1PL
pr-case-poss
шкенан
шке-на-н
шке-на-н
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
шкенан
шкен-ан
шкен-ан
private-with
ad-deriv.ad
шкенан
шке-на-н
шке-на-н
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
стаканнам
стакан-на-м
стакан-на-м
glass-1PL-ACC
no-poss-case
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
пу?
пу
пу
wood
no
пу?
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу?
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу?
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу?
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn



2-3-1-86


Кушто тыгайым ужалтын — каторжниклан шовын дене мушкаш запрещаймым?

Кушто
Кушто
кушто
where
av/co/pr
Кушто
Куш-то
куш-штЕ
where-INE
av/co/pr-case
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
grow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
dance-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
grow-CNG
vb2-conn
Кушто
Кушто-Ø
кушто-Ø
dance-CNG
vb2-conn
тыгайым
тыгай-ым
тыгай-м
such-ACC
ad/av/no/pr-case
ужалтын —
ужалт-ын-Ø
ужалт-н-Ø
be.seen-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужалтын —
ужалт-ын
ужалт-н
be.seen-CVB
vb1-adv
ужалтын —
уж-алт-ын-Ø
уж-алт-н-Ø
see-REF-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
ужалтын —
уж-алт-ын
уж-алт-н
see-REF-CVB
vb1-deriv.v-adv
каторжниклан
каторжник-лан
каторжник-лан
convict-DAT
no-case
каторжниклан
каторжник-ла-н
каторжник-ла-н
convict-PL-GEN
no-num-case
шовын
шовын
шовын
soap
no
дене
дене
дене
with
po
мушкаш
мушк-аш
мушк-аш
wash-INF
vb1-inf
запрещаймым?
***
***
***
***



2-3-1-87


— Колынам, колынам, господа..

Колынам,
Кол-ын-ам
кол-н-ам
hear-PST2-1SG
vb1-tense-pers
Колынам,
Колы-на-м
коло-на-м
twenty-1PL-ACC
nm-poss-case
колынам,
кол-ын-ам
кол-н-ам
hear-PST2-1SG
vb1-tense-pers
колынам,
колы-на-м
коло-на-м
twenty-1PL-ACC
nm-poss-case
господа..
***
***
***
***



2-3-1-88


Но тиде вес статья!

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
вес
вес
вес
different
ad/pr
статья!
статья
статья
article
no



2-3-1-89


— мане врач-ревизор.

мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
врач-ревизор.
врач-ревизор
врачревизор
doctorinspector
nono



2-3-1-90


— Значит, умдыла уке?!..

Значит,
Значит
значит
so
in
умдыла
умдыла
умдыла
bedbug
no
умдыла
умды-ла
умдо-ла
spear-COMP
no-case
умдыла
умды-ла
умдо-ла
spear-PL
no-num
умдыла
умды-ла
умдо-ла
spear-STR
no-enc
умдыла
умдыл-а
умдыло-а
prick-3SG
vb2-pers
уке?!..
уке
уке
no
ad/no/pa



2-3-1-91


Ну, йӧра, пеш сай.

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
йӧра,
йӧра
йӧра
good
pa
йӧра,
йӧр-а
йӧрӧ-а
roll-3SG
vb2-pers
йӧра,
йӧр-а
йӧрӧ-а
mix-3SG
vb2-pers
йӧра,
йӧр-а
йӧрӧ-а
go.out-3SG
vb2-pers
йӧра,
йӧр-а
йӧрӧ-а
be.satisfying-3SG
vb2-pers
пеш
пеш
пеш
very
av
сай.
сай
сай
good
ad/av



2-3-1-92


Инспектор лектын кайыш.

Инспектор
Инспектор
инспектор
inspector
no
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
кайыш.
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш.
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-93


Тудо тюрьман больницышкыжат пурен.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тюрьман
тюрьма-н
тюрьма-ан
prison-with
no-deriv.ad
тюрьман
тюрьма-н
тюрьма-н
prison-GEN
no-case
больницышкыжат
больницы-шкы-ж-ат
больнице-шкЕ-жЕ-ат
hospital-ILL-3SG-and
no-case-poss-enc
пурен.
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен.
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv



2-3-1-94


Больница тич черле-влак кият.

Больница
Больница
Больница
Bol'nica
na
тич
тич
тич
full
ad/av/po
черле-влак
черле-влак
черле-влак
sick-PL
ad/no-num
кият.
ки[й]-[а]т
кий-ат
cue-and
no-enc
кият.
ки[й]-[а]т
кие-ат
lie-3PL
vb2-pers
кият.
ки[й]-[а]-т
кие-а-ат
lie-3SG-and
vb2-pers-enc



2-3-1-95


Вигак ойлаш, больница утыж дене темын.

Вигак
Вигак
вигак
immediately
av
ойлаш,
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш,
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш,
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
больница
***
***
***
***
утыж
уты-ж
уто-жЕ
extra-3SG
ad/no-poss
утыж
уты-Ø-ж
уто-Ø-жЕ
become.superfluous-CNG-3SG
vb2-conn-poss
утыж
уты-Ø-ж
уто-Ø-жЕ
hurt-CNG-3SG
vb2-conn-poss
дене
дене
дене
with
po
темын.
темын
темын
filling.everything
av
темын.
темы-н
теме-н
subject-GEN
no-case
темын.
тем-ын-Ø
тем-н-Ø
fill.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
темын.
тем-ын
тем-н
fill.up-CVB
vb1-adv
темын.
те-м-ын
те-ем-н
2PL-1SG-GEN
pr-poss-case
темын.
те-м-ын-Ø
те-ем-н-Ø
you-TRANS-PST2-3SG
pr-deriv.v-tense-pers
темын.
те-м-ын
те-ем-н
you-TRANS-CVB
pr-deriv.v-adv



2-3-1-96


Черле-влакым йӱдым клозетыш огыт лук, черле-влак ӱпшышӧ парашыш коштыт.

Черле-влакым
Черле-влак-ым
черле-влак-м
sick-PL-ACC
ad/no-num-case
йӱдым
йӱдым
йӱдым
at.night
av
йӱдым
йӱд-ым
йӱд-м
night-ACC
no-case
клозетыш
***
***
***
***
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
лук,
лук
лук
corner
no
лук,
лук
лук
[X]
no
лук,
лук
лук
[X]
no
лук,
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лук,
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-CNG
vb1-conn
лук,
лук-Ø
лукт-Ø
lead.out-CVB
vb1-adv
черле-влак
черле-влак
черле-влак
sick-PL
ad/no-num
ӱпшышӧ
ӱпшышӧ
ӱпшышӧ
smelly
ad
ӱпшышӧ
ӱпшы-шӧ
ӱпшӧ-шЕ
smell-PTCP.ACT
vb2-ad
парашыш
парашы-ш
параше-ш
chamber.pot-ILL
no-case
коштыт.
кошт-ыт
кошт-ыт
go-3PL
vb1-pers



2-3-1-97


Неле черле-влакын, утларакше чахоткан-влакын, кандалаштым пытартыш илыш кечыштыштат огыт нал, нуно тугак, кандаланак колат.

Неле
Неле
неле
heavy
ad/no
Неле
Нел-'е
нел-Е
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
черле-влакын,
черле-влак-ын
черле-влак-н
sick-PL-GEN
ad/no-num-case
утларакше
утларакше
утларакше
mainly
av
утларакше
утларак-ше
утларак-жЕ
more-3SG
av-poss
утларакше
утла-рак-ше
утла-рак-жЕ
more-COMP-3SG
av/po-deg-poss
утларакше
утл-а-рак-ше
утло-а-рак-жЕ
escape-3SG-COMP-3SG
vb2-pers-deg-poss
чахоткан-влакын,
чахоткан-влак-ын
чахоткан-влак-н
having.consumption-PL-GEN
ad-num-case
чахоткан-влакын,
чахотк-ан-влак-ын
чахотко-ан-влак-н
pulmonary.tuberculosis-with-PL-GEN
no-deriv.ad-num-case
кандалаштым
кандала-шт-ым
кандала-шт-м
shackles-3PL-ACC
no-poss-case
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
илыш
илыш
илыш
life
no
илыш
илы-ш-Ø
иле-ш-Ø
live-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кечыштыштат
кечы-шты-шт-ат
кече-штЕ-шт-ат
sun-INE-3PL-and
no-case-poss-enc
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
нал,
нал-Ø
нал-Ø
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нал,
нал-Ø
нал-Ø
take-CNG
vb1-conn
нал,
нал-Ø
нал-Ø
take-CVB
vb1-adv
нуно
нуно
нуно
3PL
pr
тугак,
тугак
тугак
so
av/co/pr
тугак,
туг-а-к
туго-а-ак
break-3SG-STR
vb2-pers-enc
тугак,
туг-Ø-ак
туг-Ø-ак
break-CNG-STR
vb1-conn-enc
тугак,
туг-Ø-ак
туг-Ø-ак
break-CVB-STR
vb1-adv-enc
тугак,
туг--ак
туг-Е-ак
break-PST1.3SG-STR
vb1-tense.pers-enc
тугак,
туг-Ø-ак
туго-Ø-ак
break-CNG-STR
vb2-conn-enc
кандаланак
кандала-на-к
кандала-на-ак
shackles-1PL-STR
no-poss-enc
кандаланак
кандала-н-ак
кандала-ан-ак
shackles-with-STR
no-deriv.ad-enc
кандаланак
кандала-н-ак
кандала-н-ак
shackles-GEN-STR
no-case-enc
колат.
кол-ат
кол-ат
fish-and
no-enc
колат.
кол-ат
кол-ат
Pisces-and
no-enc
колат.
кол-ат
коло-ат
twenty-and
nm-enc
колат.
кол-ат
кол-ат
hear-2SG
vb1-pers
колат.
кол-ат
коло-ат
die-3PL
vb2-pers
колат.
кол-а-т
коло-а-ат
die-3SG-and
vb2-pers-enc
колат.
кол-Ø-ат
кол-Ø-ат
hear-CNG-and
vb1-conn-enc
колат.
кол-Ø-ат
кол-Ø-ат
hear-CVB-and
vb1-adv-enc
колат.
кол-Ø-ат
коло-Ø-ат
die-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-98


Тидым врач-ревизор ужын-колын огыл.

Тидым
Тиды-м
тиде-м
this-ACC
pr-case
врач-ревизор
врач-ревизор
врачревизор
doctorinspector
nono
ужын-колын
уж-ын-Ø-кол-ын
уж-н-Øкол-н
see-PST2-3SGfish-GEN
vb1-tense-persno-case
ужын-колын
уж-ын-Ø-кол-ын
уж-н-Øкол-н
see-PST2-3SGPisces-GEN
vb1-tense-persno-case
ужын-колын
уж-ын-Ø-колы-н
уж-н-Øколо-н
see-PST2-3SGtwenty-GEN
vb1-tense-persnm-case
ужын-колын
уж-ын-Ø-кол-ын-Ø
уж-н-Øкол-н-Ø
see-PST2-3SGhear-PST2-3SG
vb1-tense-persvb1-tense-pers
ужын-колын
уж-ын-Ø-кол-ын
уж-н-Øкол-н
see-PST2-3SGhear-CVB
vb1-tense-persvb1-adv
ужын-колын
уж-ын-кол-ын
уж-нкол-н
see-CVBfish-GEN
vb1-advno-case
ужын-колын
уж-ын-кол-ын
уж-нкол-н
see-CVBPisces-GEN
vb1-advno-case
ужын-колын
уж-ын-колы-н
уж-нколо-н
see-CVBtwenty-GEN
vb1-advnm-case
ужын-колын
уж-ын-кол-ын-Ø
уж-нкол-н-Ø
see-CVBhear-PST2-3SG
vb1-advvb1-tense-pers
ужын-колын
уж-ын-кол-ын
уж-нкол-н
see-CVBhear-CVB
vb1-advvb1-adv
ужын-колын
у-жы-н-кол-ын
у-жЕ-нкол-н
new-3SG-GENfish-GEN
ad/no-poss-caseno-case
ужын-колын
у-жы-н-кол-ын
у-жЕ-нкол-н
new-3SG-GENPisces-GEN
ad/no-poss-caseno-case
ужын-колын
у-жы-н-колы-н
у-жЕ-нколо-н
new-3SG-GENtwenty-GEN
ad/no-poss-casenm-case
ужын-колын
у-жы-н-кол-ын-Ø
у-жЕ-нкол-н-Ø
new-3SG-GENhear-PST2-3SG
ad/no-poss-casevb1-tense-pers
ужын-колын
у-жы-н-кол-ын
у-жЕ-нкол-н
new-3SG-GENhear-CVB
ad/no-poss-casevb1-adv
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-99


А теве вес шотышто черле-влак ончыланак врач ден фельдшерым вурсен пытарен.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
вес
вес
вес
different
ad/pr
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
черле-влак
черле-влак
черле-влак
sick-PL
ad/no-num
ончыланак
ончылан-ак
ончылан-ак
in.front.of-STR
av/po-enc
ончыланак
ончыл-ан-ак
ончыл-ан-ак
front-with-STR
ad/no-deriv.ad-enc
врач
врач
врач
doctor
no
ден
ден
ден
and
co
фельдшерым
фельдшер-ым
фельдшер-м
medical.assistant-ACC
no-case
вурсен
вурс-ен-Ø
вурсо-ен-Ø
scold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вурсен
вурс-ен
вурсо-ен
scold-CVB
vb2-adv
пытарен.
пытар-ен-Ø
пытаре-ен-Ø
finish-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытарен.
пытар-ен
пытаре-ен
finish-CVB
vb2-adv



2-3-1-100


— Молан кажне черлын койка вуешыже табличкым пижыктыме огыл?

Молан
Молан
молан
for.what
av/pr
Молан
Мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
Молан
Мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
Молан
Мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
кажне
кажне
кажне
each
pr
черлын
черлын
черлын
sick
av
черлын
черлы-н
черле-н
sick-GEN
ad/no-case
койка
***
***
***
***
вуешыже
вуеш-ыже
вуеш-жЕ
into.one's.head-3SG
av/po-poss
вуешыже
ву[й]-еш-ыже
вуй-еш-жЕ
head-LAT-3SG
no-case-poss
табличкым
табличкы-м
табличке-м
plate-ACC
no-case
пижыктыме
пижыкты-ме
пижыкте-мЕ
hook-PTCP.PASS
vb2-ad
пижыктыме
пиж-ыкты-ме
пиж-ктЕ-мЕ
stick-CAUS-PTCP.PASS
vb1-deriv.v-ad
огыл?
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-101


Тиде табличкеш черлын фамилийже, черже, температурыжо возалтман!

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
табличкеш
табличк-еш
табличке-еш
plate-LAT
no-case
черлын
черлын
черлын
sick
av
черлын
черлы-н
черле-н
sick-GEN
ad/no-case
фамилийже,
фамилий-же
фамилий-жЕ
family.name-3SG
no-poss
черже,
чер-же
чер-жЕ
disease-3SG
no-poss
температурыжо
***
***
***
***
возалтман!
возалт-ман
возалт-ман
be.written-INF.NEC
vb1-inf
возалтман!
возалт-ман
возалт-ман
be.separated.from-INF.NEC
vb1-inf
возалтман!
возалт-м-ан
возалт-мЕ-ан
be.written-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad
возалтман!
возалт-м-ан
возалт-мЕ-ан
be.separated.from-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad
возалтман!
воз-алт-ман
воз-алт-ман
lie.down-REF-INF.NEC
vb1-deriv.v-inf
возалтман!
воз-алт-ман
возо-алт-ман
write-REF-INF.NEC
vb2-deriv.v-inf
возалтман!
воз-алт-м-ан
воз-алт-мЕ-ан
lie.down-REF-PTCP.PASS-with
vb1-deriv.v-ad-deriv.ad
возалтман!
воз-алт-м-ан
возо-алт-мЕ-ан
write-REF-PTCP.PASS-with
vb2-deriv.v-ad-deriv.ad



2-3-1-102


Черлын температурыжым шинчыде, мый кузе палем: пурымем годым тудо кынел шогал кертеш але уке?

Черлын
Черлын
черлын
sick
av
Черлын
Черлы-н
черле-н
sick-GEN
ad/no-case
температурыжым
***
***
***
***
шинчыде,
шинчыде
шинчыде
without.sitting
av
шинчыде,
шинчы-де
шинче-де
sit-CVB.NEG
vb2-adv
шинчыде,
шинчы-де
шинче-де
know-CVB.NEG
vb2-adv
мый
мый
мый
1SG
pr
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
палем:
пал-ем
пале-ем
marking-1SG
ad/no-poss
палем:
пал-ем
пале-ем
know-1SG
vb2-pers
палем:
палем-Ø
палем-Ø
become.noticeable-IMP.2SG
vb1-mood.pers
палем:
палем-Ø
палем-Ø
become.noticeable-CNG
vb1-conn
палем:
палем-Ø
палем-Ø
become.noticeable-CVB
vb1-adv
палем:
пал-ем-Ø
пале-ем-Ø
marking-TRANS-IMP.2SG
ad/no-deriv.v-mood.pers
палем:
пал-ем-Ø
пале-ем-Ø
marking-TRANS-CNG
ad/no-deriv.v-conn
палем:
пал-ем-Ø
пале-ем-Ø
marking-TRANS-CVB
ad/no-deriv.v-adv
пурымем
пурым-ем
пурымо-ем
entrance-1SG
ad-poss
пурымем
пуры-м-ем
пуро-мЕ-ем
go.in-PTCP.PASS-1SG
vb2-ad-poss
пурымем
пурым-ем-Ø
пурымо-ем-Ø
entrance-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
пурымем
пурым-ем-Ø
пурымо-ем-Ø
entrance-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
пурымем
пурым-ем-Ø
пурымо-ем-Ø
entrance-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
пурымем
пуры-м-ем-Ø
пуро-мЕ-ем-Ø
go.in-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
пурымем
пуры-м-ем-Ø
пуро-мЕ-ем-Ø
go.in-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
пурымем
пуры-м-ем-Ø
пуро-мЕ-ем-Ø
go.in-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv
годым
годым
годым
during
po
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогал
шогал-Ø
шогал-Ø
stand.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шогал
шогал-Ø
шогал-Ø
stand.up-CNG
vb1-conn
шогал
шогал-Ø
шогал-Ø
stand.up-CVB
vb1-adv
кертеш
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
уке?
уке
уке
no
ad/no/pa



2-3-1-103


Эрлашыжым врач-ревизор начальникын кабинетышкыже кажне камера гыч ик делегат гыч ӱжыктен.

Эрлашыжым
Эрлашыжым
эрлашыжым
on.the.next.day
av
врач-ревизор
врач-ревизор
врачревизор
doctorinspector
nono
начальникын
начальник-ын
начальник-н
head-GEN
no-case
кабинетышкыже
кабинет-ышкы-же
кабинет-шкЕ-жЕ
study-ILL-3SG
no-case-poss
кажне
кажне
кажне
each
pr
камера
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
делегат
делегат
делегат
delegate
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ӱжыктен.
ӱжыкт-ен-Ø
ӱжыктӧ-ен-Ø
summon-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ӱжыктен.
ӱжыкт-ен
ӱжыктӧ-ен
summon-CVB
vb2-adv
ӱжыктен.
ӱж-ыкт-ен-Ø
ӱж-ктЕ-ен-Ø
call-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
ӱжыктен.
ӱж-ыкт-ен
ӱж-ктЕ-ен
call-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv



2-3-1-104


Делегат-влаклан тыге ойлен:

Делегат-влаклан
Делегат-влак-лан
делегат-влак-лан
delegate-PL-DAT
no-num-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
ойлен:
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен:
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv



2-3-1-105


— Гигиена шотышто тӱрлӧ-тӱрлӧ кочкыш пеш кугу пайдам пуа.

Гигиена
Гигиена
Гигиена
Gigiyena
na
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
тӱрлӧ-тӱрлӧ
тӱрлӧ-тӱрлӧ
тӱрлӧ-тӱрлӧ
various
ad
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
пайдам
пайда-м
пайда-м
use-ACC
no-case
пайдам
пайда-м
пайда-ем
use-1SG
no-poss
пайдам
пай-да-м
пай-да-м
share-2PL-ACC
no-poss-case
пайдам
пай-да-м
пай-да-м
fried.meat-2PL-ACC
no-poss-case
пайдам
пайда-м-Ø
пайда-ем-Ø
use-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пайдам
пайда-м-Ø
пайда-ем-Ø
use-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пайдам
пайда-м-Ø
пайда-ем-Ø
use-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пуа.
пу-а
пуо-а
give-3SG
vb2-pers
пуа.
пу-а
пуо-а
blow-3SG
vb2-pers



2-3-1-106


Пӱтӧ кочкышышто кӱлеш арвер пеш шуко уло: пурсаште — белок, а колышто — фосфор...

Пӱтӧ
Пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
Пӱтӧ
Пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Пӱтӧ
Пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
кочкышышто
кочкыш-ышто
кочкыш-штЕ
food-INE
no-case
кӱлеш
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
арвер
арвер
арвер
things
no
пеш
пеш
пеш
very
av
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
уло:
уло
уло
is
ad/no/vb
пурсаште —
пурса-ште
пурса-штЕ
pea-INE
no-case
белок,
белок
белок
protein
no
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
колышто —
кол-ышто
кол-штЕ
fish-INE
no-case
колышто —
кол-ышто
кол-штЕ
Pisces-INE
no-case
колышто —
колы-што
коло-штЕ
twenty-INE
nm-case
колышто —
колышт-о
колышт-Е
listen-PST1.3SG
vb1-tense.pers
фосфор...
фосфор
фосфор
phosphorusP
no



2-3-1-107


Каласаш кӱлеш, Вологод тюрьмаште вӱргече ден кугарнян, моло пӱтӧ годымат, тыгыде кол поч дене шолтен, шӱрым пукшат.

Каласаш
Калас-аш
каласе-аш
say-INF
vb2-inf
кӱлеш,
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш,
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
Вологод
Вологод
Вологод
Vologod
na
тюрьмаште
тюрьма-ште
тюрьма-штЕ
prison-INE
no-case
вӱргече
вӱргече
вӱргече
Wednesday
no
ден
ден
ден
and
co
кугарнян,
кугарнян
кугарнян
on.Friday
av
кугарнян,
кугарня-н
кугарня-ан
Friday-with
no-deriv.ad
кугарнян,
кугарня-н
кугарня-н
Friday-GEN
no-case
моло
моло
моло
other
no/pr
пӱтӧ
пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱтӧ
пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
годымат,
годым-ат
годым-ат
during-and
po-enc
тыгыде
тыгыде
тыгыде
fine
ad/no
кол
кол
кол
fish
no
кол
кол
кол
Pisces
no
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-CNG
vb1-conn
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-CVB
vb1-adv
поч
поч
поч
tail
no
поч
поч-Ø
поч-Ø
open-IMP.2SG
vb1-mood.pers
поч
поч-Ø
поч-Ø
open-CNG
vb1-conn
поч
поч-Ø
поч-Ø
open-CVB
vb1-adv
дене
дене
дене
with
po
шолтен,
шолт-ен-Ø
шолто-ен-Ø
boil-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шолтен,
шолт-ен
шолто-ен
boil-CVB
vb2-adv
шӱрым
шӱр-ым
шӱр-м
soup-ACC
no-case
пукшат.
пукш-ат
пукш-ат
allowance-and
no-enc
пукшат.
пукш-ат
пукшо-ат
feed-3PL
vb2-pers
пукшат.
пукш-а-т
пукшо-а-ат
feed-3SG-and
vb2-pers-enc
пукшат.
пук-ш-ат
пук-жЕ-ат
[X]-3SG-and
de-poss-enc
пукшат.
пукш-Ø-ат
пукшо-Ø-ат
feed-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-108


Врач-инспектор пытартышлан тыге ойлен:

Врач-инспектор
Врач-инспектор
врачинспектор
doctorinspector
nono
пытартышлан
пытартышлан
пытартышлан
at.last
av
пытартышлан
пытартыш-лан
пытартыш-лан
last-DAT
ad/no-case
пытартышлан
пытартыш-ла-н
пытартыш-ла-н
last-PL-GEN
ad/no-num-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
ойлен:
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен:
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv



2-3-1-109


— Господа, мыйын каҥашем тыгае — кочкышым те кочса, а молыжлан посна распоряжений лиеш.

Господа,
Господа
Господа
Gospoda
na
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
каҥашем
каҥаш-ем
каҥаш-ем
advice-1SG
no-poss
каҥашем
каҥаш-ем
каҥаше-ем
advise-1SG
vb2-pers
каҥашем
каҥаш-ем-Ø
каҥаш-ем-Ø
advice-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
каҥашем
каҥаш-ем-Ø
каҥаш-ем-Ø
advice-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
каҥашем
каҥаш-ем-Ø
каҥаш-ем-Ø
advice-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
тыгае —
тыгае
тыгае
such
ad/av/no/pr
кочкышым
кочкыш-ым
кочкыш-м
food-ACC
no-case
те
те
те
2PL
pr
кочса,
коч-са
кочк-за
eat-IMP.2PL
vb1-mood.pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
молыжлан
молы-ж-лан
моло-жЕ-лан
other-3SG-DAT
no/pr-poss-case
молыжлан
молы-ж-ла-н
моло-жЕ-ла-н
other-3SG-PL-GEN
no/pr-poss-num-case
посна
посна
посна
isolated
ad/av
распоряжений
распоряжений
распоряжений
order
no
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



2-3-1-110


Стаканым, шовыным тыланда пуат...

Стаканым,
Стакан-ым
стакан-м
glass-ACC
no-case
шовыным
шовын-ым
шовын-м
soap-ACC
no-case
тыланда
ты-лан-да
те-лан-да
2PL-DAT-2PL
pr-case-poss
тыланда
тылан-да
тылан-да
wish-2PL
no-poss
тыланда
тыл-ан-да
тыл-ан-да
rear-with-2PL
no-deriv.ad-poss
пуат...
пу-ат
пу-ат
wood-and
no-enc
пуат...
пу-ат
пуо-ат
give-3PL
vb2-pers
пуат...
пу-ат
пуо-ат
blow-3PL
vb2-pers
пуат...
пу-а-т
пуо-а-ат
give-3SG-and
vb2-pers-enc
пуат...
пу-а-т
пуо-а-ат
blow-3SG-and
vb2-pers-enc
пуат...
пу-Ø-ат
пуо-Ø-ат
give-CNG-and
vb2-conn-enc
пуат...
пу-Ø-ат
пуо-Ø-ат
blow-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-111


Адакше мый шке вашке столицыште лиям, тендан интересдам аралаш тыршем...

Адакше
Адакше
адакше
again
av
Адакше
Адак-ше
адак-жЕ
again-3SG
av-poss
мый
мый
мый
1SG
pr
шке
шке
шке
REFL
pr
вашке
вашке
вашке
soon
ad/av/no
вашке
вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вашке
вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-CNG
vb2-conn
столицыште
столицы-ште
столице-штЕ
capital-INE
no-case
лиям,
ли[й]-[а]м
лий-ам
be-1SG
vb1-pers
тендан
тен-да-н
те-да-н
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
тендан
те-н-да-н
те-н-да-н
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
интересдам
интерес-да-м
интерес-да-м
interest-2PL-ACC
no-poss-case
аралаш
арал-аш
арале-аш
defend-INF
vb2-inf
аралаш
ара-ла-ш
ара-ла-ш
body-PL-ILL
no-num-case
аралаш
ара-ла-ш
ара-ла-еш
body-PL-LAT
no-num-case
тыршем...
тырш-ем
тырше-ем
try-1SG
vb2-pers



2-3-1-112


— Шоналтена, — маньыч делегат-влак, вара камерышкышт кайышт.

Шоналтена, —
Шоналт-ена
шоналте-ена
think-1PL
vb2-pers
маньыч
ман-ьыч
ман-ыч
say-PST1.2SG
vb1-tense.pers
маньыч
ман-ьыч
ман-ыч
say-PST1.3PL
vb1-tense.pers
делегат-влак,
делегат-влак
делегат-влак
delegate-PL
no-num
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
камерышкышт
камер-ышкы-шт
камер-шкЕ-шт
chamber-ILL-3PL
no-case-poss
кайышт.
кай-ышт
кай-шт
aftergrass-3PL
no-poss
кайышт.
кайы-шт
кайе-шт
go-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кайышт.
кайы-ш-т
кае-ш-т
go-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-113


Камерыште делегат-влакым пеш вученыт.

Камерыште
Камер-ыште
камер-штЕ
chamber-INE
no-case
делегат-влакым
делегат-влак-ым
делегат-влак-м
delegate-PL-ACC
no-num-case
пеш
пеш
пеш
very
av
вученыт.
вуч-ен-ыт
вучо-ен-ыт
wait-PST2-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-114


Делегатышт миймеке, тунамак йодышташ тӱҥальыч:

Делегатышт
Делегат-ышт
делегат-шт
delegate-3PL
no-poss
миймеке,
***
***
***
***
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
йодышташ
йодышт-аш
йодышт-аш
ask-INF
vb1-inf
тӱҥальыч:
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч:
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-115


— Кузе вара?

Кузе
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa
вара?
вара
вара
then
av/pa
вара?
вара
вара
pole
no
вара?
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers



2-3-1-116


Мом ойлыш?

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлыш?
ойлы-ш-Ø
ойло-ш-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-117


Делегат-влак ревизорын ойлымыжым ыҥылтарышт.

Делегат-влак
Делегат-влак
делегат-влак
delegate-PL
no-num
ревизорын
ревизор-ын
ревизор-н
inspector-GEN
no-case
ойлымыжым
ойлымы-жы-м
ойлымо-жЕ-м
speech-3SG-ACC
ad-poss-case
ойлымыжым
ойлы-мы-жы-м
ойло-мЕ-жЕ-м
talk-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
ыҥылтарышт.
ыҥылтары-шт
ыҥылтаре-шт
explain-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ыҥылтарышт.
ыҥылтары-ш-т
ыҥылтаре-ш-т
explain-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-118


Пӱтӧ кочкыш дене иктат ыш келше.

Пӱтӧ
Пӱтӧ
пӱтӧ
fasting
no
Пӱтӧ
Пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Пӱтӧ
Пӱтӧ-Ø
пӱтӧ-Ø
fast-CNG
vb2-conn
кочкыш
кочкыш
кочкыш
food
no
дене
дене
дене
with
po
иктат
иктат
иктат
anybody
nm/pr
иктат
икт-ат
икте-ат
one-and
nm/pr-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
келше.
кел-ше
кел-шЕ
step-PTCP.ACT
vb1-ad
келше.
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-IMP.2SG
vb2-mood.pers
келше.
келше-Ø
келше-Ø
appeal.to-CNG
vb2-conn



2-3-1-119


Туге гынат, иктаж-могай йӧн дене начальство репрессийым ыштен кертеш, тидлан кӧра вуйым пуыман огыл манын, чыла камерыштат келшышт.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
иктаж-могай
иктаж-могай
иктаж-могай
some
ad/pr
йӧн
йӧн
йӧн
method
no
дене
дене
дене
with
po
начальство
***
***
***
***
репрессийым
репрессий-ым
репрессий-м
repressions-ACC
no-case
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
кертеш,
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш,
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers
тидлан
тид-лан
тиде-лан
this-DAT
pr-case
кӧра
кӧра
кӧра
because.of
po
вуйым
вуй-ым
вуй-м
head-ACC
no-case
пуыман
пуым-ан
пуымо-ан
given-with
ad-deriv.ad
пуыман
пуы-ман
пуо-ман
give-INF.NEC
vb2-inf
пуыман
пуы-ман
пуо-ман
blow-INF.NEC
vb2-inf
пуыман
пуы-м-ан
пуо-мЕ-ан
give-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
пуыман
пуы-м-ан
пуо-мЕ-ан
blow-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
камерыштат
камер-ышт-ат
камер-шт-ат
chamber-3PL-and
no-poss-enc
камерыштат
камер-ышт-ат
камер-штЕ-ат
chamber-INE-and
no-case-enc
келшышт.
келшы-шт
келше-шт
appeal.to-IMP.3PL
vb2-mood.pers
келшышт.
келшы-ш-т
келше-ш-т
appeal.to-PST1-3PL
vb2-tense-pers
келшышт.
кел-шы-шт
кел-шЕ-шт
step-PTCP.ACT-3PL
vb1-ad-poss



2-3-1-120


Но, ончыкыжо мо лийшашым палыде, илаш йӧсӧ.

Но,
Но
но
but
co/no/pa
Но,
Но
но
gee.up
in
ончыкыжо
ончыкыжо
ончыкыжо
in.future
av
ончыкыжо
ончыкы-жо
ончыко-жЕ
forward-3SG
av/po-poss
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
лийшашым
лийшаш-ым
лийшаш-м
coming-ACC
ad-case
лийшашым
лий-шаш-ым
лий-шаш-м
be-PTCP.FUT-ACC
vb1-ad-case
палыде,
палыде
палыде
unknowingly
av
палыде,
палы-де
пале-де
know-CVB.NEG
vb2-adv
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
йӧсӧ.
йӧсӧ
йӧсӧ
difficult
ad/no
йӧсӧ.
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧсӧ.
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-CNG
vb2-conn



2-3-1-121


Вучаш — тулечат неле.

Вучаш —
Вуч-аш
вучо-аш
wait-INF
vb2-inf
тулечат
тулеч-ат
тулеч-ат
from.that-and
av-enc
неле.
неле
неле
heavy
ad/no
неле.
нел-'е
нел-Е
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-122


Камерлаште тыгай ой кошташ тӱҥале: иктаж-мом гынат тугайым ышташ кӱлеш — начальство чакныже...

Камерлаште
Камер-ла-ште
камер-ла-штЕ
chamber-PL-INE
no-num-case
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
ой
ой
ой
opinion
no
ой
ой
ой
oh
in
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
кошташ
кошт-аш
кошт-аш
go-INF
vb1-inf
кошташ
кошт-аш
кошто-аш
dry-INF
vb2-inf
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers
иктаж-мом
иктаж-мо-м
иктаж-мо-м
anything-ACC
ad/pr-case
гынат
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
тугайым
тугай-ым
тугай-м
such-ACC
ad/av/pr-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
кӱлеш —
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш —
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
начальство
***
***
***
***
чакныже...
чакны-же
чакне-жЕ
move.back-IMP.3SG
vb2-mood.pers
чакныже...
чакны-Ø-же
чакне-Ø-жЕ
move.back-CNG-3SG
vb2-conn-poss



2-3-1-123


— Начальство мутым колышташ огыл!

Начальство
Начальство
Начальство
Nachal'stvo
na
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
колышташ
колышт-аш
колышт-аш
listen-INF
vb1-inf
огыл!
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-124


— кычкыра ик уголовник.

кычкыра
кычкыр-а
кычкыре-а
shout-3SG
vb2-pers
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
уголовник.
уголовник
уголовник
criminal
no



2-3-1-125


Политический-влак «эше чытен ончаш кӱлеш» маныт.

Политический-влак
Политический-влак
политический-влак
political-PL
ad-num
«эше
эше
эше
yet
av
«эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-IMP.2SG
vb2-mood.pers
«эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-CNG
vb2-conn
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен-Ø
чыте-ен-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
ончаш
онч-аш
ончо-аш
look-INF
vb2-inf
кӱлеш»
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш»
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers



2-3-1-126


Туге гынат, арестант-влак шуко ышт чыте, Ик эрдене воктенсе камерыште «Марсельезым» мураш тӱҥальыч.

Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
арестант-влак
арестант-влак
арестант-влак
prisoner-PL
no-num
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
ышт
ы-ш-т
ы-ш-т
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
чыте,
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чыте,
чыте-Ø
чыте-Ø
tolerate-CNG
vb2-conn
Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
эрдене
эрдене
эрдене
in.the.morning
av
воктенсе
***
***
***
***
камерыште
камер-ыште
камер-штЕ
chamber-INE
no-case
«Марсельезым»
Марсельезым
Марсельезым
Marsel'yezym
na
мураш
мур-аш
муро-аш
sing-INF
vb2-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-127


Григорий Петрович шинчыме камерысе-влак тунамак, окнам почын, мурышко ушнышт.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
шинчыме
шинчыме
шинчыме
sitting
ad
шинчыме
шинчы-ме
шинче-мЕ
sit-PTCP.PASS
vb2-ad
шинчыме
шинчы-ме
шинче-мЕ
know-PTCP.PASS
vb2-ad
камерысе-влак
камер-ысе-влак
камер-сЕ-влак
chamber-ADJ-PL
no-deriv.ad-num
тунамак,
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак,
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак,
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак,
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак,
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак,
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак,
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак,
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак,
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак,
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак,
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
окнам
окна-м
окна-м
window-ACC
no-case
окнам
окна-м
окна-ем
window-1SG
no-poss
окнам
окна-м-Ø
окна-ем-Ø
window-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
окнам
окна-м-Ø
окна-ем-Ø
window-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
окнам
окна-м-Ø
окна-ем-Ø
window-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
почын,
почын
почын
agape
av
почын,
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын,
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын,
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
мурышко
муры-шко
муро-шкЕ
song-ILL
no-case
ушнышт.
ушны-шт
ушно-шт
join-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ушнышт.
ушны-ш-т
ушно-ш-т
join-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-128


Вара кумшо камера кынеле.

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
кумшо
кумшо
кумшо
third
av/nm
камера
***
***
***
***
кынеле.
кын'ел-'е
кын'ел-Е
get.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-129


Умбакыже мурымо йӱк эре ешаралташ да ешаралташ тӱҥале.

Умбакыже
Умбакыже
умбакыже
onward
av
Умбакыже
Умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
мурымо
муры-мо
муро-мЕ
sing-PTCP.PASS
vb2-ad
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
ешаралташ
ешаралт-аш
ешаралт-аш
be.added.to-INF
vb1-inf
ешаралташ
ешаралт-аш
ешаралте-аш
add-INF
vb2-inf
ешаралташ
ешар-алт-аш
ешаре-алт-аш
add-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
ешаралташ
ешаралт-аш
ешаралт-аш
be.added.to-INF
vb1-inf
ешаралташ
ешаралт-аш
ешаралте-аш
add-INF
vb2-inf
ешаралташ
ешар-алт-аш
ешаре-алт-аш
add-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-130


Надзиратель-влак нимолан ӧрын куржталыштыт.

Надзиратель-влак
Надзиратель-влак
надзиратель-влак
overseer-PL
no-num
нимолан
н'имолан
н'имолан
for.no.reason
in/pr
нимолан
н'имо-лан
н'имо-лан
nothing-DAT
ad/av/pr-case
нимолан
н'имо-ла-н
н'имо-ла-н
nothing-PL-GEN
ad/av/pr-num-case
ӧрын
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
куржталыштыт.
куржталышт-ыт
куржталышт-ыт
run-3PL
vb1-pers



2-3-1-131


Шукак ыш лий — начальник ден помощникше-влак толын шуыч.

Шукак
Шук-ак
шуко-ак
a.lot-STR
ad/av/no-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
лий —
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий —
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий —
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
начальник
начальник
начальник
head
no
ден
ден
ден
and
co
помощникше-влак
помощник-ше-влак
помощник-жЕ-влак
helper-3SG-PL
no-poss-num
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
reach-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
ferment-PST1.3PL
vb1-tense.pers
шуыч.
шу-ыч
шу-ыч
whittle-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-132


Начальник кокымшо камера дене мутланаш гына тӱҥалын ыле — вес велне шергылт кайыш:

Начальник
Начальник
начальник
head
no
кокымшо
кокымшо
кокымшо
second
nm
камера
***
***
***
***
дене
дене
дене
with
po
мутланаш
мутлан-аш
мутлане-аш
talk-INF
vb2-inf
гына
гына
гына
only
pa
тӱҥалын
тӱҥал-ын-Ø
тӱҥал-н-Ø
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӱҥалын
тӱҥал-ын
тӱҥал-н
start-CVB
vb1-adv
ыле —
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
велне
велне
велне
on.the.side
po
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-CNG
vb1-conn
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-CVB
vb1-adv
кайыш:
кай-ыш
кай-ш
aftergrass-ILL
no-case
кайыш:
кайы-ш-Ø
кае-ш-Ø
go-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-133


Вихри враждебные воют над нами,

Вихри
Вихри
Вихри
Vikhri
na
враждебные
***
***
***
***
воют
***
***
***
***
над
***
***
***
***
нами,
***
***
***
***



2-3-1-134


Темные силы нас грозно гнетут...

Темные
Темные
Темные
Temnyye
na
силы
***
***
***
***
нас
на-с
на-с
here-STR
in/pa-enc
грозно
***
***
***
***
гнетут...
***
***
***
***



2-3-1-135


Начальник але марте нигунамат тыгайым ужын огыл.

Начальник
Начальник
начальник
head
no
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
марте
марте
марте
up.to
po
нигунамат
н'игунамат
н'игунамат
in.no.case
av/pr
нигунамат
н'игунам-ат
н'игунам-ат
never-and
av/pr-enc
тыгайым
тыгай-ым
тыгай-м
such-ACC
ad/av/no/pr-case
ужын
уж-ын-Ø
уж-н-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын
уж-ын
уж-н
see-CVB
vb1-adv
ужын
у-жы-н
у-жЕ-н
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-136


Садлан чотак лӱдын.

Садлан
Садлан
садлан
therefore
co
Садлан
Сад-лан
сад-лан
garden-DAT
no-case
Садлан
Сад-ла-н
сад-ла-н
garden-PL-GEN
no-num-case
чотак
чот-ак
чот-ак
very-STR
av-enc
чотак
чот-ак
чот-ак
number-STR
no-enc
лӱдын.
лӱдын
лӱдын
timidly
av
лӱдын.
лӱд-ын-Ø
лӱд-н-Ø
be.afraid.of-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лӱдын.
лӱд-ын
лӱд-н
be.afraid.of-CVB
vb1-adv



2-3-1-137


Тудо тыманмеш губернаторлан телефон дене каласен.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
тыманмеш
тыманмеш
тыманмеш
at.once
av
тыманмеш
тыманм-еш
тыманме-еш
[X]-LAT
ad-case
губернаторлан
губернатор-лан
губернатор-лан
governor-DAT
no-case
губернаторлан
губернатор-ла-н
губернатор-ла-н
governor-PL-GEN
no-num-case
телефон
телефон
телефон
telephone
no
дене
дене
дене
with
po
каласен.
калас-ен-Ø
каласе-ен-Ø
say-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каласен.
калас-ен
каласе-ен
say-CVB
vb2-adv



2-3-1-138


Губернатор тунамак тюрьмашке салтакым колташ шӱден.

Губернатор
Губернатор
губернатор
governor
no
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
тюрьмашке
тюрьма-шке
тюрьма-шкЕ
prison-ILL
no-case
салтакым
салтак-ым
салтак-м
soldier-ACC
no-case
колташ
колт-аш
колто-аш
send-INF
vb2-inf
шӱден.
шӱд-ен-Ø
шӱдӧ-ен-Ø
order-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шӱден.
шӱд-ен
шӱдӧ-ен
order-CVB
vb2-adv



2-3-1-139


Ик камерыште самырык каторжник, окна воктен шогалын, «Марсельезым» чот йоҥгалтарен мурен.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
камерыште
камер-ыште
камер-штЕ
chamber-INE
no-case
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
каторжник,
каторжник
каторжник
convict
no
окна
окна
окна
window
no
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
шогалын,
шогал-ын-Ø
шогал-н-Ø
stand.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шогалын,
шогал-ын
шогал-н
stand.up-CVB
vb1-adv
«Марсельезым»
Марсельезым
Марсельезым
Marsel'yezym
na
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
йоҥгалтарен
йоҥгалтар-ен-Ø
йоҥгалтаре-ен-Ø
fill-PST2-3SG
vb2-tense-pers
йоҥгалтарен
йоҥгалтар-ен
йоҥгалтаре-ен
fill-CVB
vb2-adv
мурен.
мур-ен-Ø
муро-ен-Ø
sing-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мурен.
мур-ен
муро-ен
sing-CVB
vb2-adv



2-3-1-140


Кудвечыште коштшо надзиратель ала-мыняр гана каласен:

Кудвечыште
Кудвечыште
Кудвечыште
Kudvechyshte
na
коштшо
коштшо
коштшо
passerby
ad/no
коштшо
кошт-шо
кошт-шЕ
go-PTCP.ACT
vb1-ad
коштшо
кошт-шо
кошт-жЕ
[X]-3SG
de-poss
коштшо
кошт-шо
кошт-жЕ
go-IMP.3SG
vb1-mood.pers
коштшо
кошт-Ø-шо
кошт-Ø-жЕ
go-CNG-3SG
vb1-conn-poss
коштшо
кошт-Ø-шо
кошт-Ø-жЕ
go-CVB-3SG
vb1-adv-poss
надзиратель
надзиратель
надзиратель
overseer
no
ала-мыняр
ала-мыняр
ала-мыняр
some
av/pr
гана
гана
гана
times
no/po
каласен:
калас-ен-Ø
каласе-ен-Ø
say-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каласен:
калас-ен
каласе-ен
say-CVB
vb2-adv



2-3-1-141


— Окна деч кае.

Окна
Окна
окна
window
no
деч
деч
деч
from
po
кае.
кае-Ø
кае-Ø
go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кае.
кае-Ø
кае-Ø
go-CNG
vb2-conn



2-3-1-142


Но самырык каторжанин тудым вурсен веле.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
каторжанин
каторжанин
каторжанин
convict
no
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
вурсен
вурс-ен-Ø
вурсо-ен-Ø
scold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вурсен
вурс-ен
вурсо-ен
scold-CVB
vb2-adv
веле.
веле
веле
only
pa
веле.
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле.
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле.
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn



2-3-1-143


Тиде жапыште окна воктен кугурак помощник, Меркушев, эртен кая улмаш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
окна
окна
окна
window
no
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
кугурак
кугурак
кугурак
bigger
ad
кугурак
кугу-рак
кугу-рак
big-COMP
ad/no-deg
помощник,
помощник
помощник
helper
no
Меркушев,
Меркушев
Меркушев
Merkushev
na
эртен
эртен
эртен
very
av
эртен
эрт-ен-Ø
эрте-ен-Ø
pass-PST2-3SG
vb2-tense-pers
эртен
эрт-ен
эрте-ен
pass-CVB
vb2-adv
кая
ка[й]-[а]
кае-а
go-3SG
vb2-pers
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-3-1-144


— Мом нерет!

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
нерет!
нер-ет
нер-ет
nose-2SG
no-poss
нерет!
нер-ет
нере-ет
doze-2SG
vb2-pers



2-3-1-145


— кычкырал колтыш Меркушев.

кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CNG
vb1-conn
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CVB
vb1-adv
колтыш
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Меркушев.
Меркушев
Меркушев
Merkushev
na



2-3-1-146


— Теве тудым тыге...

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
тыге...
тыге
тыге
so
av/pa/pr



2-3-1-147


Лӱяш!

Лӱяш!
Лӱ[й]-[а]ш
лӱйӧ-аш
shoot-INF
vb2-inf



2-3-1-148


Надзиратель лӱен колтыш.

Надзиратель
Надзиратель
надзиратель
overseer
no
лӱен
лӱ[й]-ен-Ø
лӱйӧ-ен-Ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лӱен
лӱ[й]-ен
лӱйӧ-ен
shoot-CVB
vb2-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-149


Самырык каторжанин ала-кузе кораҥ шуктыш, уке гын тунамак колен возеш ыле.

Самырык
Самырык
самырык
young
ad/no
каторжанин
каторжанин
каторжанин
convict
no
ала-кузе
ала-кузе
ала-кузе
somehow
av/pr
кораҥ
кораҥ-Ø
кораҥ-Ø
move.away.from-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кораҥ
кораҥ-Ø
кораҥ-Ø
move.away.from-CNG
vb1-conn
кораҥ
кораҥ-Ø
кораҥ-Ø
move.away.from-CVB
vb1-adv
шуктыш,
шуктыш
шуктыш
execution
no
шуктыш,
шукты-ш-Ø
шукто-ш-Ø
succeed.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шуктыш,
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
reach-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктыш,
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
ferment-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктыш,
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
whittle-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
уке
уке
уке
no
ad/no/pa
гын
гын
гын
if
co/pa
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
колен
кол-ен-Ø
коло-ен-Ø
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колен
кол-ен
коло-ен
die-CVB
vb2-adv
возеш
воз-еш
воз-еш
cart-LAT
no-case
возеш
воз-еш
воз-еш
lie.down-3SG
vb1-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-150


Тыгай лийме тюрьмасе калыкым утларак шыдештарыш.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
лийме
лийме
лийме
happening
ad
лийме
лий-ме
лий-мЕ
be-PTCP.PASS
vb1-ad
тюрьмасе
тюрьма-се
тюрьма-сЕ
prison-ADJ
no-deriv.ad
калыкым
калык-ым
калык-м
people-ACC
no-case
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
шыдештарыш.
шыдештары-ш-Ø
шыдештаре-ш-Ø
anger-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-151


Революций муро чотрак шергылташ тӱҥале.

Революций
Революций
революций
revolution
no
муро
муро
муро
song
no
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-IMP.2SG
vb2-mood.pers
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-CNG
vb2-conn
чотрак
чот-рак
чот-рак
very-COMP
av-deg
чотрак
чот-рак
чот-рак
number-COMP
no-deg
шергылташ
шергылт-аш
шергылт-аш
come.undone-INF
vb1-inf
шергылташ
шергылт-аш
шергылте-аш
fill-INF
vb2-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-152


Южышт кычкырат:

Южышт
Южышт
южышт
some
av/pr
Южышт
Юж-ышт
юж-шт
air-3PL
no-poss
Южышт
Южы-шт
южо-шт
some-3PL
pr-poss
кычкырат:
кычкыр-ат
кычкыре-ат
shout-3PL
vb2-pers
кычкырат:
кычкыр-а-т
кычкыре-а-ат
shout-3SG-and
vb2-pers-enc
кычкырат:
кычкыр-Ø-ат
кычкыре-Ø-ат
shout-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-153


— Палач-влак!..

Палач-влак!..
Палач-влак
палач-влак
executioner-PL
no-num



2-3-1-154


Еҥ пуштшо-влак!..

Еҥ
Еҥ
еҥ
person
ad/no
пуштшо-влак!..
пуштшо-влак
пуштшо-влак
killer-PL
no-num
пуштшо-влак!..
пушт-шо-влак
пушт-шЕ-влак
kill-PTCP.ACT-PL
vb1-ad-num
пуштшо-влак!..
пу-шт-шо-влак
пу-шт-жЕ-влак
wood-3PL-3SG-PL
no-poss-poss-num



2-3-1-155


Коридорышто салтак кондышо офицерын командыже шоктыш.

Коридорышто
Коридор-ышто
коридор-штЕ
corridor-INE
no-case
салтак
салтак
салтак
soldier
no
кондышо
кондышо
кондышо
deliveryman
ad
кондышо
конды-шо
кондо-шЕ
bring-PTCP.ACT
vb2-ad
офицерын
офицер-ын
офицер-н
officer-GEN
no-case
командыже
команды-же
команде-жЕ
command-3SG
no-poss
шоктыш.
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш.
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-156


Камерлаште шыпланышт.

Камерлаште
Камер-ла-ште
камер-ла-штЕ
chamber-PL-INE
no-num-case
шыпланышт.
шыпланы-шт
шыплане-шт
fall.silent-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шыпланышт.
шыпланы-ш-т
шыплане-ш-т
fall.silent-PST1-3PL
vb2-tense-pers
шыпланышт.
шып-лан-ышт
шып-лан-шт
quiet-DAT-3PL
ad/av/no-case-poss



2-3-1-157


Офицер Григорий Петровичмытын камерышкышт пурыш.

Офицер
Офицер
офицер
officer
no
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичмытын
Петровичмытын
Петровичмытын
Petrovichmytyn
na
камерышкышт
камер-ышкы-шт
камер-шкЕ-шт
chamber-ILL-3PL
no-case-poss
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-158


— Ну, мом тӧчеда, молодец-влак?

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
тӧчеда,
тӧч-еда
тӧчӧ-еда
try-2PL
vb2-pers
молодец-влак?
молодец-влак
молодец-влак
fine.fellow-PL
in/no-num



2-3-1-159


— йодо офицер, чакрак миен, шинчажым пӱале.

йодо
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
офицер,
офицер
офицер
officer
no
чакрак
чакрак
чакрак
closer
av
чакрак
чак-рак
чак-рак
close-COMP
ad/av/no-deg
чакрак
чак-рак
чак-рак
barely-COMP
av-deg
миен,
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен,
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
шинчажым
шинча-жы-м
шинча-жЕ-м
eye-3SG-ACC
no-poss-case
пӱале.
***
***
***
***



2-3-1-160


Камерысе-влак, иктыже-весыж коклаш пурен, пашымлен ойлаш тӱҥальыч.

Камерысе-влак,
Камер-ысе-влак
камер-сЕ-влак
chamber-ADJ-PL
no-deriv.ad-num
иктыже-весыж
иктыже-весы-ж
иктыжевесе-жЕ
one.of.themdifferent-3SG
prad/no/pr-poss
иктыже-весыж
икты-же-весы-ж
икте-жЕвесе-жЕ
one-3SGdifferent-3SG
nm/pr-possad/no/pr-poss
коклаш
коклаш
коклаш
into
av/po
коклаш
кокла-ш
кокла-ш
distance-ILL
ad/no-case
коклаш
кокла-ш
кокла-еш
distance-LAT
ad/no-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
cook-PL-ILL
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-ш
two-PL-ILL
nm-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
cook-PL-LAT
no-num-case
коклаш
кок-ла-ш
кок-ла-еш
two-PL-LAT
nm-num-case
пурен,
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен,
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
пашымлен
пашымл-ен-Ø
пашымле-ен-Ø
speak-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пашымлен
пашымл-ен
пашымле-ен
speak-CVB
vb2-adv
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-161


А Кронштадтыште ондак служитлыше ик матрос, Васенов, молыгунам шып коштшо еҥ, оҥжым почын, офицерлан кычкыраш тӱҥале:

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
Кронштадтыште
Кронштадтыште
Кронштадтыште
Kronshtadtyshte
na
ондак
ондак
ондак
at.first
av
ондак
он-да-к
он-да-ак
leader-2PL-STR
no-poss-enc
служитлыше
служитлыше
служитлыше
office.worker
ad
служитлыше
служитлы-ше
служитле-шЕ
serve-PTCP.ACT
vb2-ad
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
матрос,
матрос
матрос
sailor
no
Васенов,
Васенов
Васенов
Vasenov
na
молыгунам
***
***
***
***
шып
шып
шып
quiet
ad/av/no
коштшо
коштшо
коштшо
passerby
ad/no
коштшо
кошт-шо
кошт-шЕ
go-PTCP.ACT
vb1-ad
коштшо
кошт-шо
кошт-жЕ
[X]-3SG
de-poss
коштшо
кошт-шо
кошт-жЕ
go-IMP.3SG
vb1-mood.pers
коштшо
кошт-Ø-шо
кошт-Ø-жЕ
go-CNG-3SG
vb1-conn-poss
коштшо
кошт-Ø-шо
кошт-Ø-жЕ
go-CVB-3SG
vb1-adv-poss
еҥ,
еҥ
еҥ
person
ad/no
оҥжым
оҥ-жы-м
оҥ-жЕ-м
chest-3SG-ACC
no-poss-case
почын,
почын
почын
agape
av
почын,
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын,
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын,
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
офицерлан
офицер-лан
офицер-лан
officer-DAT
no-case
офицерлан
офицер-ла-н
офицер-ла-н
officer-PL-GEN
no-num-case
кычкыраш
кычкыр-аш
кычкыре-аш
shout-INF
vb2-inf
тӱҥале:
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-162


— Наза!..

Наза!..
Наза
Наза
Naza
na



2-3-1-163


Лӱйза, дракон-влак!

Лӱйза,
Лӱйза
Лӱйза
Lüyza
na
дракон-влак!
дракон-влак
дракон-влак
dragon-PL
no-num



2-3-1-164


Шуралтыза!

Шуралтыза!
Шуралты-за
шуралте-за
stick.in-IMP.2PL
vb2-mood.pers



2-3-1-165


Ме огына лӱд!

Ме
ме
ме
1PL
pr
огына
ог-ына
ог-ына
NEG-1PL
vb-pers
лӱд!
лӱд-Ø
лӱд-Ø
be.afraid.of-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лӱд!
лӱд-Ø
лӱд-Ø
be.afraid.of-CNG
vb1-conn
лӱд!
лӱд-Ø
лӱд-Ø
be.afraid.of-CVB
vb1-adv



2-3-1-166


Садыгак мемнам тыште шужыктен пуштыт!

Садыгак
Садыгак
садыгак
all.the.same
av/pr
Садыгак
Садыг-ак
садыге-ак
so-STR
av/in-enc
мемнам
мем-на-м
ме-на-м
1PL-1PL-ACC
pr-poss-case
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
шужыктен
шужыкт-ен-Ø
шужыкто-ен-Ø
starve-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шужыктен
шужыкт-ен
шужыкто-ен
starve-CVB
vb2-adv
шужыктен
шужы-кт-ен-Ø
шужо-ктЕ-ен-Ø
get.hungry-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
шужыктен
шужы-кт-ен
шужо-ктЕ-ен
get.hungry-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv
пуштыт!
пушт-ыт
пушт-ыт
kill-3PL
vb1-pers



2-3-1-167


— Ну, мом тушто мутайкалаш!

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
тушто
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто
тушто
тушто
riddle
no
тушто
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
мутайкалаш!
мутайкал-аш
мутайкале-аш
delay-INF
vb2-inf



2-3-1-168


— кычкырал колтыш начальник.

кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CNG
vb1-conn
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CVB
vb1-adv
колтыш
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
начальник.
начальник
начальник
head
no



2-3-1-169


Тудо офицер шеҥгек толын шогалын улмаш.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
офицер
офицер
офицер
officer
no
шеҥгек
шеҥгек
шеҥгек
back
av/po
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
шогалын
шогал-ын-Ø
шогал-н-Ø
stand.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шогалын
шогал-ын
шогал-н
stand.up-CVB
vb1-adv
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-3-1-170


Иктын-иктын коридорыш лекса!

Иктын-иктын
Иктын-иктын
иктын-иктын
one.by.one
av
коридорыш
коридор-ыш
коридор-ш
corridor-ILL
no-case
лекса!
лек-са
лект-за
go-IMP.2PL
vb1-mood.pers



2-3-1-171


Ну, мом шорыкла чумырген улыда?!

Ну,
Ну
ну
well
in/pa
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
шорыкла
шорык-ла
шорык-ла
sheep-COMP
no-case
шорыкла
шорык-ла
шорык-ла
Aries-COMP
no-case
шорыкла
шорык-ла
шорык-ла
sheep-PL
no-num
шорыкла
шорык-ла
шорык-ла
Aries-PL
no-num
шорыкла
шорык-ла
шорык-ла
sheep-STR
no-enc
шорыкла
шорык-ла
шорык-ла
Aries-STR
no-enc
чумырген
чумырген
чумырген
in.unity
av
чумырген
чумырг-ен-Ø
чумырго-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чумырген
чумырг-ен
чумырго-ен
gather-CVB
vb2-adv
улыда?!
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда?!
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers



2-3-1-172


Чылаштымат лукташ!

Чылаштымат
Чылашт-ым-ат
чылашт-м-ат
all.of.them-ACC-and
pr-case-enc
Чылаштымат
Чыла-шт-ым-ат
чыла-шт-м-ат
everything-3PL-ACC-and
ad/pa/pr-poss-case-enc
лукташ!
лукт-аш
лукт-аш
lead.out-INF
vb1-inf



2-3-1-173


Камерыш иктаж лу надзиратель пурен кайышт, арестант-влакым шӱдырен, шупшын лукташ тӱҥальыч.

Камерыш
Камер-ыш
камер-ш
chamber-ILL
no-case
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
лу
лу
лу
bone
no
лу
лу
лу
ten
nm
надзиратель
надзиратель
надзиратель
overseer
no
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
кайышт,
кай-ышт
кай-шт
aftergrass-3PL
no-poss
кайышт,
кайы-шт
кайе-шт
go-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кайышт,
кайы-ш-т
кае-ш-т
go-PST1-3PL
vb2-tense-pers
арестант-влакым
арестант-влак-ым
арестант-влак-м
prisoner-PL-ACC
no-num-case
шӱдырен,
шӱдыр-ен-Ø
шӱдырӧ-ен-Ø
drag-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шӱдырен,
шӱдыр-ен-Ø
шӱдырӧ-ен-Ø
spin-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шӱдырен,
шӱдыр-ен
шӱдырӧ-ен
drag-CVB
vb2-adv
шӱдырен,
шӱдыр-ен
шӱдырӧ-ен
spin-CVB
vb2-adv
шупшын
шупш-ын-Ø
шупш-н-Ø
pull-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шупшын
шупш-ын
шупш-н
pull-CVB
vb1-adv
лукташ
лукт-аш
лукт-аш
lead.out-INF
vb1-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-174


Салтак-влак камера гыч лукмо-влакым, вес корпусыш наҥгаен-наҥгаен, кок еҥ гыч посна камерыш петырышт.

Салтак-влак
Салтак-влак
салтак-влак
soldier-PL
no-num
камера
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
лукмо-влакым,
лукмо-влак-ым
лукмо-влак-м
deductible-PL-ACC
ad-num-case
лукмо-влакым,
лук-мо-влак-ым
лукт-мЕ-влак-м
lead.out-PTCP.PASS-PL-ACC
vb1-ad-num-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
корпусыш
корпус-ыш
корпус-ш
body-ILL
no-case
наҥгаен-наҥгаен,
наҥга[й]-ен-Ø-наҥга[й]-ен-Ø
наҥгае-ен-Øнаҥгае-ен-Ø
take-PST2-3SGtake-PST2-3SG
vb2-tense-persvb2-tense-pers
наҥгаен-наҥгаен,
наҥга[й]-ен-Ø-наҥга[й]-ен
наҥгае-ен-Øнаҥгае-ен
take-PST2-3SGtake-CVB
vb2-tense-persvb2-adv
наҥгаен-наҥгаен,
наҥга[й]-ен-наҥга[й]-ен-Ø
наҥгае-еннаҥгае-ен-Ø
take-CVBtake-PST2-3SG
vb2-advvb2-tense-pers
наҥгаен-наҥгаен,
наҥга[й]-ен-наҥга[й]-ен
наҥгае-еннаҥгае-ен
take-CVBtake-CVB
vb2-advvb2-adv
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
гыч
гыч
гыч
from
po
посна
посна
посна
isolated
ad/av
камерыш
камер-ыш
камер-ш
chamber-ILL
no-case
петырышт.
петыры-шт
петыре-шт
close-IMP.3PL
vb2-mood.pers
петырышт.
петыры-ш-т
петыре-ш-т
close-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-175


Григорий Петрович Петроградысе пашазе, Герасимов, дене ик камерышке логале.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Петроградысе
Петроградысе
Петроградысе
Petrogradyse
na
пашазе,
пашазе
пашазе
worker
ad/no
Герасимов,
Герасимов
Герасимов
Gerasimov
na
дене
дене
дене
with
po
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
камерышке
камер-ышке
камер-шкЕ
chamber-ILL
no-case
логале.
логал-'е
логал-Е
touch-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-176


Петроградысе пашазе ден Григорий Петрович арня чоло пырля шинчышт.

Петроградысе
Петроградысе
Петроградысе
Petrogradyse
na
пашазе
пашазе
пашазе
worker
ad/no
ден
ден
ден
and
co
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
арня
арня
арня
week
no
чоло
чоло
чоло
about
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
шинчышт.
шинчышт-Ø
шинчышт-Ø
sit-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шинчышт.
шинч-ышт
шинч-шт
sit.down-IMP.3PL
vb1-mood.pers
шинчышт.
шинчы-шт
шинче-шт
sit-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шинчышт.
шинчы-шт
шинче-шт
know-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шинчышт.
шинчы-ш-т
шинче-ш-т
sit-PST1-3PL
vb2-tense-pers
шинчышт.
шинчы-ш-т
шинче-ш-т
know-PST1-3PL
vb2-tense-pers
шинчышт.
шинчышт-Ø
шинчышт-Ø
sit-CNG
vb1-conn
шинчышт.
шинчышт-Ø
шинчышт-Ø
sit-CVB
vb1-adv



2-3-1-177


Тиде жапыште Григорий Петровичлан Герасимов большевик партий нерген ятыр ойлыш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
Герасимов
Герасимов
Герасимов
Gerasimov
na
большевик
большевик
большевик
Bolshevik
no
партий
партий
партий
party
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
ойлыш.
ойлы-ш-Ø
ойло-ш-Ø
talk-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-178


Герасимов ойлымо гыч Григорий Петрович Ленин нергенат ятырак ыҥылыш...

Герасимов
Герасимов
Герасимов
Gerasimov
na
ойлымо
ойлымо
ойлымо
speech
ad
ойлымо
ойлы-мо
ойло-мЕ
talk-PTCP.PASS
vb2-ad
гыч
гыч
гыч
from
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
Ленин
Ленин
Ленин
Lenin
na
нергенат
нерген-ат
нерген-ат
about-and
po-enc
нергенат
нерге-на-т
нерге-на-ат
cold-1PL-and
no-poss-enc
нергенат
нерге-на-т
нерге-на-ат
badger-1PL-and
no-poss-enc
нергенат
нерге-на-т
нерге-на-ат
order-1PL-and
no-poss-enc
нергенат
нерге-н-ат
нерге-н-ат
cold-GEN-and
no-case-enc
нергенат
нерге-н-ат
нерге-н-ат
badger-GEN-and
no-case-enc
нергенат
нерге-н-ат
нерге-н-ат
order-GEN-and
no-case-enc
ятырак
ятыр-ак
ятыр-ак
much-STR
av/no/pr-enc
ыҥылыш...
***
***
***
***



2-3-1-179


Империалист сар нергенже — мо верч Англий ден Францийысе капиталист-влак кучедалыт, мо верч Германий толаша, нунын коклашке Россий кузе верештын — тидын нерген Григорий Петровичлан Озаҥ тюрьмаштак ик студент раш умылтарен.

Империалист
Империалист
империалист
imperialist
no
сар
сар
сар
war
no
сар
сар
сар
yellow
ad
нергенже —
нерген-же
нерген-жЕ
about-3SG
po-poss
нергенже —
нерге-н-же
нерге-н-жЕ
cold-GEN-3SG
no-case-poss
нергенже —
нерге-н-же
нерге-н-жЕ
badger-GEN-3SG
no-case-poss
нергенже —
нерге-н-же
нерге-н-жЕ
order-GEN-3SG
no-case-poss
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
верч
верч
верч
for
po
Англий
Англий
Англий
England
pn
ден
ден
ден
and
co
Францийысе
Франций-ысе
Франций-сЕ
France-ADJ
pn-deriv.ad
капиталист-влак
капиталист-влак
капиталист-влак
capitalist-PL
no-num
кучедалыт,
кучедал-ыт
кучедал-ыт
fight-3PL
vb1-pers
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
верч
верч
верч
for
po
Германий
Германий
Германий
Germany
pn
толаша,
толаш-а
толаше-а
try-3SG
vb2-pers
нунын
нунын
нунын
their
pr
нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
коклашке
коклашке
коклашке
into
av/po
коклашке
кокла-шке
кокла-шкЕ
distance-ILL
ad/no-case
коклашке
кок-ла-шке
кок-ла-шкЕ
cook-PL-ILL
no-num-case
коклашке
кок-ла-шке
кок-ла-шкЕ
two-PL-ILL
nm-num-case
Россий
Россий
Россий
Russia
pn
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
верештын —
верешт-ын-Ø
верешт-н-Ø
get.into-PST2-3SG
vb1-tense-pers
верештын —
верешт-ын
верешт-н
get.into-CVB
vb1-adv
тидын
тиды-н
тиде-н
this-GEN
pr-case
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичлан
Петровичлан
Петровичлан
Petrovichlan
na
Озаҥ
Озаҥ
Озаҥ
Kazan
pn
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-CNG
vb1-conn
Озаҥ
Озаҥ-Ø
озаҥ-Ø
get.an.owner-CVB
vb1-adv
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Озаҥ
Оза-ҥ-Ø
оза-аҥ-Ø
owner-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
тюрьмаштак
тюрьма-шт-ак
тюрьма-шт-ак
prison-3PL-STR
no-poss-enc
тюрьмаштак
тюрьма-шт-ак
тюрьма-штЕ-ак
prison-INE-STR
no-case-enc
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
студент
студент
студент
student
no
раш
раш
раш
clear
ad/av
умылтарен.
умылтар-ен-Ø
умылтаре-ен-Ø
explain-PST2-3SG
vb2-tense-pers
умылтарен.
умылтар-ен
умылтаре-ен
explain-CVB
vb2-adv



2-3-1-180


Герасимов деч Григорий Петрович эше шуко пален налеш ыле, но ик арня гыч Григорий Петрович чот туешкыш.

Герасимов
Герасимов
Герасимов
Gerasimov
na
деч
деч
деч
from
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
эше
эше
эше
yet
av
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-IMP.2SG
vb2-mood.pers
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-CNG
vb2-conn
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
пален
пал-ен-Ø
пале-ен-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пален
пал-ен
пале-ен
know-CVB
vb2-adv
налеш
нал[ь]-еш
нал'е-еш
soft.red.clay-LAT
no-case
налеш
нал-еш
нал-еш
take-3SG
vb1-pers
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
арня
арня
арня
week
no
гыч
гыч
гыч
from
po
Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
туешкыш.
туешкы-ш
туешке-ш
sickly-ILL
ad-case
туешкыш.
туешкы-ш-Ø
туешке-ш-Ø
get.sick-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-181


Сӱрем гыч тӱҥалын, шорыкйол марте тудын орланымыже, колянымыже, ойгырымыжо — ӱмырланат сита ыле.

Сӱрем
Сӱрем
Сӱрем
[X]
no
гыч
гыч
гыч
from
po
тӱҥалын,
тӱҥал-ын-Ø
тӱҥал-н-Ø
start-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӱҥалын,
тӱҥал-ын
тӱҥал-н
start-CVB
vb1-adv
шорыкйол
шорыкйол
шорыкйол
Christmas
no
марте
марте
марте
up.to
po
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
орланымыже,
орланы-мы-же
орлане-мЕ-жЕ
suffer-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
колянымыже,
коляны-мы-же
коляне-мЕ-жЕ
worry-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
ойгырымыжо —
ойгыры-мы-жо
ойгыро-мЕ-жЕ
grieve-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
ӱмырланат
ӱмырлан-ат
ӱмырлан-ат
forever-and
av-enc
ӱмырланат
ӱмыр-лан-ат
ӱмыр-лан-ат
life-DAT-and
no-case-enc
ӱмырланат
ӱмыр-ла-на-т
ӱмыр-ла-на-ат
life-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
ӱмырланат
ӱмыр-ла-на-т
ӱмыр-ла-на-ат
life-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
ӱмырланат
ӱмыр-ла-н-ат
ӱмыр-ла-н-ат
life-PL-GEN-and
no-num-case-enc
сита
сита
сита
enough
in/vb
сита
сита
сита
sieve
no
сита
сит-а
сите-а
suffice-3SG
vb2-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-182


Тыгай кугу, шуко вашталтышым самырык кап-кыл чытен огыл.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
кугу,
кугу
кугу
big
ad/no
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
вашталтышым
вашталтыш-ым
вашталтыш-м
change-ACC
no-case
вашталтышым
вашталтышы-м
вашталтыше-м
replacement-ACC
no-case
вашталтышым
вашталты-ш-ым
вашталте-ш-ым
change-PST1-1SG
vb2-tense-pers
вашталтышым
вашталты-шы-м
вашталте-шЕ-м
change-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
кап-кыл
кап-кыл
капкыл
bodystring
nono
чытен
чытен
чытен
patiently
av
чытен
чыт-ен-Ø
чыте-ен-Ø
tolerate-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чытен
чыт-ен
чыте-ен
tolerate-CVB
vb2-adv
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-183


Григорий Петровичым больницыш наҥгайышт.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
больницыш
больницы-ш
больнице-ш
hospital-ILL
no-case
наҥгайышт.
наҥгайы-шт
наҥгайе-шт
take-IMP.3PL
vb2-mood.pers
наҥгайышт.
наҥгайы-ш-т
наҥгае-ш-т
take-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-184


Больницыште сай пукшеныт, но эмлыме шот уке улмаш.

Больницыште
Больницы-ште
больнице-штЕ
hospital-INE
no-case
сай
сай
сай
good
ad/av
пукшеныт,
пукш-ен-ыт
пукшо-ен-ыт
feed-PST2-3PL
vb2-tense-pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
эмлыме
эмлыме
эмлыме
curative
ad
эмлыме
эмлы-ме
эмле-мЕ
treat-PTCP.PASS
vb2-ad
шот
шот
шот
use
no
уке
уке
уке
no
ad/no/pa
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-3-1-185


Фельдшер, шкеже осал еҥ огыл гынат, чыла арестантым симулянтлан шотлен.

Фельдшер,
Фельдшер
фельдшер
medical.assistant
no
шкеже
шке-же
шке-жЕ
REFL-3SG
pr-poss
осал
осал
осал
evil
ad/no
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
арестантым
арестант-ым
арестант-м
prisoner-ACC
no-case
симулянтлан
симулянт-лан
симулянт-лан
faker-DAT
no-case
симулянтлан
симулянт-ла-н
симулянт-ла-н
faker-PL-GEN
no-num-case
шотлен.
шотл-ен-Ø
шотло-ен-Ø
count-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шотлен.
шотл-ен
шотло-ен
count-CVB
vb2-adv



2-3-1-186


Тидлан тудо доктор деч тунемын.

Тидлан
тид-лан
тиде-лан
this-DAT
pr-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
доктор
доктор
доктор
doctor
no
деч
деч
деч
from
po
тунемын.
тунем-ын-Ø
тунем-н-Ø
learn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тунемын.
тунем-ын
тунем-н
learn-CVB
vb1-adv
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
that-GEN-1SG-GEN
pr-case-poss-case
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
gland-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
banner-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case



2-3-1-187


Доктор, чал вуян кугыза, больницыш арнялан ик гана веле толеш.

Доктор,
Доктор
доктор
doctor
no
чал
чал
чал
gray
ad
вуян
вуян
вуян
headed
ad
вуян
ву[й]-[а]н
вуй-ан
head-with
no-deriv.ad
кугыза,
кугыза
кугыза
old.man
no
больницыш
больницы-ш
больнице-ш
hospital-ILL
no-case
арнялан
арня-лан
арня-лан
week-DAT
no-case
арнялан
арня-ла-н
арня-ла-н
week-PL-GEN
no-num-case
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
гана
гана
гана
times
no/po
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
толеш.
тол[ь]-еш
толь-еш
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
толеш.
тол-еш
тол-еш
come-3SG
vb1-pers



2-3-1-188


Тунамжат, шукыжо годым, тудын пурымыж деч ончычак черле-влакын нерышкышт арака ӱпш толын перна.

Тунамжат,
Тунам-ж-ат
тунам-жЕ-ат
then-3SG-and
av-poss-enc
Тунамжат,
Туна-м-ж-ат
туна-м-жЕ-ат
heifer-ACC-3SG-and
no-case-poss-enc
Тунамжат,
Туна-м-ж-ат
туна-ем-жЕ-ат
heifer-1SG-3SG-and
no-poss-poss-enc
Тунамжат,
Ту-на-м-ж-ат
ту-на-м-жЕ-ат
that-1PL-ACC-3SG-and
pr-poss-case-poss-enc
Тунамжат,
Ту-на-м-ж-ат
ту-на-м-жЕ-ат
gland-1PL-ACC-3SG-and
no-poss-case-poss-enc
Тунамжат,
Ту-на-м-ж-ат
ту-на-м-жЕ-ат
banner-1PL-ACC-3SG-and
no-poss-case-poss-enc
Тунамжат,
Туна-м-Ø-ж-ат
туна-ем-Ø-жЕ-ат
heifer-TRANS-CNG-3SG-and
no-deriv.v-conn-poss-enc
Тунамжат,
Туна-м-Ø-ж-ат
туна-ем-Ø-жЕ-ат
heifer-TRANS-CVB-3SG-and
no-deriv.v-adv-poss-enc
шукыжо
шукыжо
шукыжо
many.people
no
шукыжо
шукы-жо
шуко-жЕ
a.lot-3SG
ad/av/no-poss
годым,
годым
годым
during
po
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
пурымыж
пурымы-ж
пурымо-жЕ
entrance-3SG
ad-poss
пурымыж
пуры-мы-ж
пуро-мЕ-жЕ
go.in-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
деч
деч
деч
from
po
ончычак
ончычак
ончычак
in.advance
av
ончычак
ончыч-ак
ончыч-ак
from.in.front.of-STR
av/po-enc
черле-влакын
черле-влак-ын
черле-влак-н
sick-PL-GEN
ad/no-num-case
нерышкышт
нер-ышкы-шт
нер-шкЕ-шт
nose-ILL-3PL
no-case-poss
арака
арака
арака
vodka
no
ӱпш
ӱпш
ӱпш
smell
no
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
перна.
перн-а
перне-а
strike.against-3SG
vb2-pers



2-3-1-189


Тыгай годым доктор кӧм тӧрланышылан шотла — чыла мӧҥгеш, корпусыш колта, вигак ойлаш гын, кӧ шинчашкыже перна, тудым тӧрланышылан шотла.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
годым
годым
годым
during
po
доктор
доктор
доктор
doctor
no
кӧм
кӧм
кӧм
whom
pr
кӧм
кӧ-м
кӧ-м
who-ACC
pr-case
тӧрланышылан
тӧрланы-шы-лан
тӧрлане-шЕ-лан
heal-PTCP.ACT-DAT
vb2-ad-case
тӧрланышылан
тӧрланы-шы-ла-н
тӧрлане-шЕ-ла-н
heal-PTCP.ACT-PL-GEN
vb2-ad-num-case
шотла —
шот-ла
шот-ла
use-COMP
no-case
шотла —
шот-ла
шот-ла
use-PL
no-num
шотла —
шот-ла
шот-ла
use-STR
no-enc
шотла —
шотл-а
шотло-а
count-3SG
vb2-pers
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
мӧҥгеш,
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш,
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
корпусыш
корпус-ыш
корпус-ш
body-ILL
no-case
колта,
колт-а
колто-а
send-3SG
vb2-pers
вигак
вигак
вигак
immediately
av
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
гын,
гын
гын
if
co/pa
кӧ
кӧ
кӧ
who
pr
шинчашкыже
шинча-шкы-же
шинча-шкЕ-жЕ
eye-ILL-3SG
no-case-poss
перна,
перн-а
перне-а
strike.against-3SG
vb2-pers
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
тӧрланышылан
тӧрланы-шы-лан
тӧрлане-шЕ-лан
heal-PTCP.ACT-DAT
vb2-ad-case
тӧрланышылан
тӧрланы-шы-ла-н
тӧрлане-шЕ-ла-н
heal-PTCP.ACT-PL-GEN
vb2-ad-num-case
шотла.
шот-ла
шот-ла
use-COMP
no-case
шотла.
шот-ла
шот-ла
use-PL
no-num
шотла.
шот-ла
шот-ла
use-STR
no-enc
шотла.
шотл-а
шотло-а
count-3SG
vb2-pers



2-3-1-190


Шукыжо годым тыге лийын: южо таза еҥ, иктаж пустяк черан веле гынат, больницеш кодын, а неле черан, нунын коклаште туберкулезанат, тӱшкан илыме камерыш каен.

Шукыжо
Шукыжо
шукыжо
many.people
no
Шукыжо
Шукы-жо
шуко-жЕ
a.lot-3SG
ad/av/no-poss
годым
годым
годым
during
po
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
лийын:
лийын
лийын
as.a
po
лийын:
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын:
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
южо
южо
южо
some
pr
южо
ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
южо
ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
таза
таза
таза
healthy
ad
еҥ,
еҥ
еҥ
person
ad/no
иктаж
иктаж
иктаж
somebody
av/pr
пустяк
пустяк
пустяк
trifle
ad/no
черан
черан
черан
sick
ad
черан
чер-ан
чер-ан
disease-with
no-deriv.ad
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
больницеш
больниц-еш
больнице-еш
hospital-LAT
no-case
кодын,
кодын
кодын
with.delay
av
кодын,
код-ын
код-н
code-GEN
no-case
кодын,
код-ын-Ø
код-н-Ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кодын,
код-ын
код-н
stay-CVB
vb1-adv
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
неле
неле
неле
heavy
ad/no
неле
нел-'е
нел-Е
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
черан,
черан
черан
sick
ad
черан,
чер-ан
чер-ан
disease-with
no-deriv.ad
нунын
нунын
нунын
their
pr
нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
туберкулезанат,
туберкулезан-ат
туберкулезан-ат
with.tuberculosis-and
ad-enc
туберкулезанат,
туберкулез-ан-ат
туберкулез-ан-ат
tuberculosis-with-and
no-deriv.ad-enc
тӱшкан
тӱшкан
тӱшкан
together
av
тӱшкан
тӱшка-н
тӱшка-ан
group-with
no-deriv.ad
тӱшкан
тӱшка-н
тӱшка-н
group-GEN
no-case
илыме
илыме
илыме
living
ad
илыме
илы-ме
иле-мЕ
live-PTCP.PASS
vb2-ad
камерыш
камер-ыш
камер-ш
chamber-ILL
no-case
каен.
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен.
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv



2-3-1-191


Григорий Петрович доктор ден фельдшер полшымо дене тӧрланен огыл, шкенжын рвезе, пеҥгыде кап-кылже сеҥен.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
доктор
доктор
доктор
doctor
no
ден
ден
ден
and
co
фельдшер
фельдшер
фельдшер
medical.assistant
no
полшымо
полшы-мо
полшо-мЕ
help-PTCP.PASS
vb2-ad
дене
дене
дене
with
po
тӧрланен
тӧрлан-ен-Ø
тӧрлане-ен-Ø
heal-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тӧрланен
тӧрлан-ен
тӧрлане-ен
heal-CVB
vb2-adv
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
шкенжын
шкен-жы-н
шке-жЕ-н
REFL-3SG-GEN
pr-poss-case
шкенжын
шкен-жы-н
шкен-жЕ-н
private-3SG-GEN
ad-poss-case
шкенжын
шке-н-жы-н
шке-н-жЕ-н
REFL-GEN-3SG-GEN
pr-case-poss-case
рвезе,
рвезе
рвезе
young.man
ad/no
пеҥгыде
пеҥгыде
пеҥгыде
hard
ad
кап-кылже
кап-кыл-же
капкыл-жЕ
bodystring-3SG
nono-poss
сеҥен.
сеҥен
сеҥен
by.force
av
сеҥен.
сеҥ-ен-Ø
сеҥе-ен-Ø
defeat-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сеҥен.
сеҥ-ен
сеҥе-ен
defeat-CVB
vb2-adv



2-3-1-192


Григорий Петровичым больница гыч шкет шинчыман камерыш наҥгаеныт.

Григорий
Григорий
Григорий
Grigoriy
na
Петровичым
Петровичым
Петровичым
Petrovichym
na
больница
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
шкет
шкет
шкет
alone
ad/av/pa
шкет
шке-т
шке-ет
REFL-2SG
pr-poss
шинчыман
шинчым-ан
шинчыме-ан
sitting-with
ad-deriv.ad
шинчыман
шинчы-ман
шинче-ман
sit-INF.NEC
vb2-inf
шинчыман
шинчы-ман
шинче-ман
know-INF.NEC
vb2-inf
шинчыман
шинчы-м-ан
шинче-мЕ-ан
sit-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
шинчыман
шинчы-м-ан
шинче-мЕ-ан
know-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
камерыш
камер-ыш
камер-ш
chamber-ILL
no-case
наҥгаеныт.
наҥга[й]-ен-ыт
наҥгае-ен-ыт
take-PST2-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-193


— Макар Чужганов!

Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чужганов!
Чужганов
Чужганов
Chuzhganov
na



2-3-1-194


— кычкырале ефрейтор.

кычкырале
кычкырал-'е
кычкырал-Е
shout-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ефрейтор.
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no



2-3-1-195


Сакар кынел шогале.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогале.
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале.
шогал-'е
шогал-Е
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале.
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-CNG
vb2-conn



2-3-1-196


— Кто я?

Кто
Кто
Кто
Kto
na
я?
я
я
or
co
я?
я
я
well
in



2-3-1-197


— йодо ефрейтор.

йодо
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ефрейтор.
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no



2-3-1-198


Сакар шып шога.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
шып
шып
шып
quiet
ad/av/no
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



2-3-1-199


— Повторяй за мной, — кычкыра ефрейтор.

Повторяй
Повторяй
Повторяй
Povtor'ay
na
за
***
***
***
***
мной, —
***
***
***
***
кычкыра
кычкыр-а
кычкыре-а
shout-3SG
vb2-pers
ефрейтор.
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no



2-3-1-200


— Вы изволите быть господин ефрейтор.

Вы
Вы
Вы
Vy
na
изволите
***
***
***
***
быть
***
***
***
***
господин
господин
господин
Mr.
no
ефрейтор.
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no



2-3-1-201


— Вӱ изволь...

Вӱ
Вӱ
Вӱ
Vü
na
изволь...
***
***
***
***



2-3-1-202


косподин...

косподин...
***
***
***
***



2-3-1-203


епр...

епр...
***
***
***
***



2-3-1-204


— Как?!

Как?!
Как
как
dried
ad
Как?!
Как
как
crimson
ad
Как?!
Как
как
pastila
no



2-3-1-205


— кычкырал колтыш ефрейтор, Сакарым чолт совен колтыш.

кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CNG
vb1-conn
кычкырал
кычкырал-Ø
кычкырал-Ø
shout-CVB
vb1-adv
колтыш
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
ефрейтор,
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
чолт
чолт
чолт
[X]
de
совен
сов-ен-Ø
сово-ен-Ø
slap-PST2-3SG
vb2-tense-pers
совен
сов-ен
сово-ен
slap-CVB
vb2-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-206


Сакарын вуйжо тайныш.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
вуйжо
вуй-жо
вуй-жЕ
head-3SG
no-poss
тайныш.
тайныш
тайныш
slope
no
тайныш.
тайны-ш
тайне-ш
mystery-ILL
no-case
тайныш.
тайны-ш-Ø
тайне-ш-Ø
stoop-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-207


— Стой прямо!

Стой
Стой
Стой
Stoy
na
прямо!
***
***
***
***



2-3-1-208


— ефрейтор вес вечын шолен колтыш.

ефрейтор
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no
вес
вес
вес
different
ad/pr
вечын
вечын
вечын
from.the.direction.of
po
вечын
вечы-н
вече-н
veche-GEN
no-case
шолен
шол-ен-Ø
шоло-ен-Ø
throw-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шолен
шол-ен
шоло-ен
throw-CVB
vb2-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-209


Пытартыш жапыште Сакарын кыралтдыме кечыже шагал лийын...

Пытартыш
Пытартыш
пытартыш
last
ad/no
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
кыралтдыме
кыралт-дыме
кыралт-дымЕ
be.beaten-PTCP.NEG
vb1-ad
кыралтдыме
кыр-алт-дыме
кыре-алт-дымЕ
beat-REF-PTCP.NEG
vb2-deriv.v-ad
кечыже
кечы-же
кече-жЕ
sun-3SG
no-poss
кечыже
кечы-же
кече-жЕ
hang-IMP.3SG
vb2-mood.pers
кечыже
кечы-Ø-же
кече-Ø-жЕ
hang-CNG-3SG
vb2-conn-poss
шагал
шагал
шагал
little
ad/av/no
лийын...
лийын
лийын
as.a
po
лийын...
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын...
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv



2-3-1-210


Эн ончыч тудым урядник ден стражник-влак Левентей кугызан кудвечеш кыреныт.

Эн
эн
эн
SUP
pa
ончыч
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
урядник
урядник
урядник
village.constable
no
ден
ден
ден
and
co
стражник-влак
стражник-влак
стражник-влак
police.constable-PL
no-num
Левентей
Левентей
Левентей
Leventey
na
кугызан
кугыза-н
кугыза-ан
old.man-with
no-deriv.ad
кугызан
кугыза-н
кугыза-н
old.man-GEN
no-case
кудвечеш
***
***
***
***
кыреныт.
кыр-ен-ыт
кыре-ен-ыт
beat-PST2-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-211


Вара Чарлаш наҥгайшыла Роҥго чодыраш ала-мо тугай пушкыдо, но пеш неле дене, ошма мешак дене ала-мо, вуй гыч шелыштыныт.

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
Чарлаш
Чарла-ш
Чарла-ш
Tsaryovokokshaysk-ILL
pn-case
Чарлаш
Чарла-ш
Чарла-еш
Tsaryovokokshaysk-LAT
pn-case
Чарлаш
Чар-ла-ш
чар-ла-ш
film-PL-ILL
no-num-case
Чарлаш
Чар-ла-ш
чар-ла-еш
film-PL-LAT
no-num-case
наҥгайшыла
***
***
***
***
Роҥго
Роҥго-Ø
роҥго-Ø
knock-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Роҥго
Роҥго-Ø
роҥго-Ø
starve-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Роҥго
Роҥго-Ø
роҥго-Ø
knock-CNG
vb2-conn
Роҥго
Роҥго-Ø
роҥго-Ø
starve-CNG
vb2-conn
чодыраш
чодыра-ш
чодыра-ш
forest-ILL
no-case
чодыраш
чодыра-ш
чодыра-ш
coarse-ILL
ad-case
чодыраш
чодыра-ш
чодыра-еш
forest-LAT
no-case
чодыраш
чодыра-ш
чодыра-еш
coarse-LAT
ad-case
ала-мо
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
тугай
тугай
тугай
such
ad/av/pr
пушкыдо,
пушкыдо
пушкыдо
soft
ad
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
пеш
пеш
пеш
very
av
неле
неле
неле
heavy
ad/no
неле
нел-'е
нел-Е
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
дене,
дене
дене
with
po
ошма
ошма
ошма
sand
no
мешак
мешак
мешак
bag
no
мешак
ме-ш-ак
ме-ш-ак
1PL-ILL-STR
pr-case-enc
мешак
ме-ш-ак
ме-еш-ак
we-LAT-STR
pr-case-enc
дене
дене
дене
with
po
ала-мо,
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
вуй
вуй
вуй
head
no
гыч
гыч
гыч
from
po
шелыштыныт.
шелышт-ын-ыт
шелышт-н-ыт
break-PST2-3PL
vb1-tense-pers



2-3-1-212


Тушак Сакарым йӧршеш тӱнчыктарышт, аҥыртарышт.

Тушак
Тушак
тушак
there
av/pr
Тушак
Туш-ак
туш-ак
seed-STR
no-enc
Тушак
Туш-ак
туш-ак
flourish-STR
no-enc
Тушак
Туш-ак
туш-ак
there-STR
av/pr-enc
Тушак
Ту-ш-ак
ту-ш-ак
that-ILL-STR
pr-case-enc
Тушак
Ту-ш-ак
ту-ш-ак
gland-ILL-STR
no-case-enc
Тушак
Ту-ш-ак
ту-ш-ак
banner-ILL-STR
no-case-enc
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
йӧршеш
йӧршеш
йӧршеш
totally
av
йӧршеш
йӧрш-еш
йӧршӧ-еш
fitting-LAT
ad-case
тӱнчыктарышт,
тӱнчыктары-шт
тӱнчыктаре-шт
weaken-IMP.3PL
vb2-mood.pers
тӱнчыктарышт,
тӱнчыктары-ш-т
тӱнчыктаре-ш-т
weaken-PST1-3PL
vb2-tense-pers
аҥыртарышт.
аҥыртары-шт
аҥыртаре-шт
give.off.carbon.monoxide-IMP.3PL
vb2-mood.pers
аҥыртарышт.
аҥыртары-ш-т
аҥыртаре-ш-т
give.off.carbon.monoxide-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-213


Сакар чылт ушдымо гай лие.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
ушдымо
ушдымо
ушдымо
insane
ad/no
ушдымо
уш-дымо
уш-дымЕ
mind-without
no-deriv.ad
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
лие.
ли[й]-е
лий-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-214


Варлам Яковлевич Сакарлан каласыш:

Варлам
Вар-ла-м
вар-ла-м
pitch-PL-ACC
no-num-case
Варлам
Вар-ла-м
вар-ла-м
wild-PL-ACC
ad-num-case
Варлам
Вар-ла-м
вар-ла-ем
pitch-COMP-1SG
no-case-poss
Варлам
Вар-ла-м
вар-ла-ем
wild-COMP-1SG
ad-case-poss
Варлам
Вар-ла-м
вар-ла-ем
pitch-PL-1SG
no-num-poss
Варлам
Вар-ла-м
вар-ла-ем
wild-PL-1SG
ad-num-poss
Яковлевич
Яковлевич
Яковлевич
Yakovlevich
na
Сакарлан
Сакарлан
Сакарлан
Sakarlan
na
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-215


— Епрем Сакар колен, тый Макар Чужганов улат.

Епрем
Епрем
Епрем
Yeprem
na
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
колен,
кол-ен-Ø
коло-ен-Ø
die-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колен,
кол-ен
коло-ен
die-CVB
vb2-adv
тый
тый
тый
2SG
pr
Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чужганов
Чужганов
Чужганов
Chuzhganov
na
улат.
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат.
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат.
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат.
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc



2-3-1-216


Колат?

Колат?
Кол-ат
кол-ат
fish-and
no-enc
Колат?
Кол-ат
Кол-ат
Pisces-and
no-enc
Колат?
Кол-ат
коло-ат
twenty-and
nm-enc
Колат?
Кол-ат
кол-ат
hear-2SG
vb1-pers
Колат?
Кол-ат
коло-ат
die-3PL
vb2-pers
Колат?
Кол-а-т
коло-а-ат
die-3SG-and
vb2-pers-enc
Колат?
Кол-Ø-ат
кол-Ø-ат
hear-CNG-and
vb1-conn-enc
Колат?
Кол-Ø-ат
кол-Ø-ат
hear-CVB-and
vb1-adv-enc
Колат?
Кол-Ø-ат
коло-Ø-ат
die-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-217


Ма-кар Чуж-га-нов!

Ма-кар
Ма-кар
макар
whethertight
co/paad/no
Ма-кар
Ма-кар
макар
whetherchisel
co/pano
Чуж-га-нов!
Чуж-га-нов
Чуж-га-нов
Chuzh-ga-nov
na



2-3-1-218


Тый салтаклан кает...

Тый
тый
тый
2SG
pr
салтаклан
салтак-лан
салтак-лан
soldier-DAT
no-case
салтаклан
салтак-ла-н
салтак-ла-н
soldier-PL-GEN
no-num-case
кает...
ка[й]-ет
кай-ет
aftergrass-2SG
no-poss
кает...
ка[й]-ет
кае-ет
go-2SG
vb2-pers



2-3-1-219


Умбакыже Сакар раш огеш шарне.

Умбакыже
Умбакыже
умбакыже
onward
av
Умбакыже
Умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
раш
раш
раш
clear
ad/av
огеш
ог-еш
ог-еш
NEG-3SG
vb-pers
шарне.
шарне-Ø
шарне-Ø
remember-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шарне.
шарне-Ø
шарне-Ø
remember-CNG
vb2-conn



2-3-1-220


Лачак чара могыран шогымыжым омо ужмыла изиш шарна.

Лачак
Лачак
лачак
[X]
av
Лачак
Лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
Лачак
Лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
Лачак
Лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
Лачак
Лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
чара
чара
чара
glade
ad/no
чара
чар-а
чаре-а
prohibit-3SG
vb2-pers
могыран
могыран
могыран
with.a.certain.kind.of.body
ad
могыран
могыр-ан
могыр-ан
body-with
no-deriv.ad
шогымыжым
шогымы-жы-м
шогымо-жЕ-м
standing-3SG-ACC
ad-poss-case
шогымыжым
шогы-мы-жы-м
шого-мЕ-жЕ-м
stand-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
омо
омо
омо
sleep
no
ужмыла
ужмы-ла
ужмо-ла
seen-COMP
ad-case
ужмыла
ужмы-ла
ужмо-ла
seen-PL
ad-num
ужмыла
ужмы-ла
ужмо-ла
seen-STR
ad-enc
ужмыла
уж-мыла
уж-мыла
see-INF.FUT
vb1-inf
ужмыла
уж-мы-ла
уж-мЕ-ла
see-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
ужмыла
уж-мы-ла
уж-мЕ-ла
see-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
ужмыла
уж-мы-ла
уж-мЕ-ла
see-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
шарна.
шар-на
шар-на
sphere-1PL
no-poss
шарна.
шар-на
шар-на
horsehair-1PL
no-poss
шарна.
шарн-а
шарне-а
remember-3SG
vb2-pers



2-3-1-221


Ала-могай кужу ӧрышан тӧра ден шинчалыкан, чал ӱпан доктор Сакарым ончышт.

Ала-могай
Ала-могай
ала-могай
some
ad/av/pr
кужу
кужу
кужу
long
ad
ӧрышан
ӧрышан
ӧрышан
mustached
no
ӧрышан
ӧрыш-ан
ӧрыш-ан
mustache-with
no-deriv.ad
тӧра
тӧра
тӧра
lord
no
ден
ден
ден
and
co
шинчалыкан,
шинчалыкан
шинчалыкан
with.glasses
ad
шинчалыкан,
шинчалык-ан
шинчалык-ан
glasses-with
no-deriv.ad
шинчалыкан,
шинча-лык-ан
шинча-лык-ан
eye-for-with
no-deriv.ad-deriv.ad
чал
чал
чал
gray
ad
ӱпан
ӱпан
ӱпан
haired
ad
ӱпан
ӱп-ан
ӱп-ан
hair-with
no-deriv.ad
ӱпан
ӱп-ан
ӱпӧ-ан
herd-with
no-deriv.ad
ӱпан
ӱп-ан
ӱпӧ-ан
Ufa-with
pn-deriv.ad
доктор
доктор
доктор
doctor
no
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
ончышт.
ончышт-Ø
ончышт-Ø
look-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ончышт.
ончы-шт
ончо-шт
look-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ончышт.
ончы-ш-т
ончо-ш-т
look-PST1-3PL
vb2-tense-pers
ончышт.
ончышт-Ø
ончышт-Ø
look-CNG
vb1-conn
ончышт.
ончышт-Ø
ончышт-Ø
look-CVB
vb1-adv



2-3-1-222


Сакар кылмымуж чытырыктымыла чытыра...

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
кылмымуж
***
***
***
***
чытырыктымыла
чытырыкты-мыла
чытырыкте-мыла
shake-INF.FUT
vb2-inf
чытырыктымыла
чытырыкты-мы-ла
чытырыкте-мЕ-ла
shake-PTCP.PASS-COMP
vb2-ad-case
чытырыктымыла
чытырыкты-мы-ла
чытырыкте-мЕ-ла
shake-PTCP.PASS-PL
vb2-ad-num
чытырыктымыла
чытырыкты-мы-ла
чытырыкте-мЕ-ла
shake-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
чытырыктымыла
чытыры-кты-мыла
чытыре-ктЕ-мыла
shudder-CAUS-INF.FUT
vb2-deriv.v-inf
чытырыктымыла
чытыры-кты-мы-ла
чытыре-ктЕ-мЕ-ла
shudder-CAUS-PTCP.PASS-COMP
vb2-deriv.v-ad-case
чытырыктымыла
чытыры-кты-мы-ла
чытыре-ктЕ-мЕ-ла
shudder-CAUS-PTCP.PASS-PL
vb2-deriv.v-ad-num
чытырыктымыла
чытыры-кты-мы-ла
чытыре-ктЕ-мЕ-ла
shudder-CAUS-PTCP.PASS-STR
vb2-deriv.v-ad-enc
чытыра...
чытыр-а
чытыре-а
shudder-3SG
vb2-pers



2-3-1-223


Сакарын ушыжо кугу казармыште пурыш.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
ушыжо
уш-ыжо
уш-жЕ
mind-3SG
no-poss
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
join-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
ушы-жо
ушо-жЕ
order-IMP.3SG
vb2-mood.pers
ушыжо
у-ш-ыжо
у-ш-жЕ
new-ILL-3SG
ad/no-case-poss
ушыжо
ушы-Ø-жо
ушо-Ø-жЕ
join-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ушыжо
ушы-Ø-жо
ушо-Ø-жЕ
order-CNG-3SG
vb2-conn-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
казармыште
казармы-ште
казарме-штЕ
barracks-INE
no-case
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-224


Кузе тышке Сакар верештын — шкат ок ыҥыле.

Кузе
Кузе
кузе
how
av/co/no/pa
тышке
тышке
тышке
here
av/pr
тышке
тыш-ке
тыш-шкЕ
here-ILL
av/pr-case
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
верештын —
верешт-ын-Ø
верешт-н-Ø
get.into-PST2-3SG
vb1-tense-pers
верештын —
верешт-ын
верешт-н
get.into-CVB
vb1-adv
шкат
***
***
***
***
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
ыҥыле.
***
***
***
***



2-3-1-225


Ала-молан тудым Макар Чужганов маныт.

Ала-молан
Ала-молан
ала-молан
for.some.reason
av/pr
Ала-молан
Ала-мо-лан
ала-мо-лан
something-DAT
pa/pr-case
Ала-молан
Ала-мо-ла-н
ала-мо-ла-н
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чужганов
Чужганов
Чужганов
Chuzhganov
na
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers



2-3-1-226


Сакар, мый Макар Чужганов омыл манын, пеш умылтарынеже, но тудым иктат ок колышт.

Сакар,
Сакар
Сакар
Sakar
na
мый
мый
мый
1SG
pr
Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чужганов
Чужганов
Чужганов
Chuzhganov
na
омыл
о-м-ыл-Ø
о-м-ул-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
пеш
пеш
пеш
very
av
умылтарынеже,
умылтары-не-же
умылтаре-не-же
explain-DES-3SG
vb2-mood-pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
иктат
иктат
иктат
anybody
nm/pr
иктат
икт-ат
икте-ат
one-and
nm/pr-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
колышт.
кол-ышт
кол-шт
fish-3PL
no-poss
колышт.
кол-ышт
кол-шт
Pisces-3PL
no-poss
колышт.
колы-шт
коло-шт
twenty-3PL
nm-poss
колышт.
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
колышт.
кол-ышт
кол-шт
hear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
колышт.
колы-шт
коло-шт
die-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колышт.
колы-ш-т
коло-ш-т
die-PST1-3PL
vb2-tense-pers
колышт.
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-CNG
vb1-conn
колышт.
колышт-Ø
колышт-Ø
listen-CVB
vb1-adv



2-3-1-227


Тыште Сакарын ик палыме еҥжат уке.

Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
палыме
палыме
палыме
known
ad
палыме
палы-ме
пале-мЕ
know-PTCP.PASS
vb2-ad
еҥжат
еҥ-ж-ат
еҥ-жЕ-ат
person-3SG-and
ad/no-poss-enc
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



2-3-1-228


Ик гана кугу ӧрышан еҥлан Сакар ойлаш тӧчыш:

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
гана
гана
гана
times
no/po
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
ӧрышан
ӧрышан
ӧрышан
mustached
no
ӧрышан
ӧрыш-ан
ӧрыш-ан
mustache-with
no-deriv.ad
еҥлан
еҥ-лан
еҥ-лан
person-DAT
ad/no-case
еҥлан
еҥ-ла-н
еҥ-ла-н
person-PL-GEN
ad/no-num-case
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тӧчыш:
тӧчы-ш-Ø
тӧчӧ-ш-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-229


— Мый не Макар Чужганов, мый Сакар Епремов...

Мый
мый
мый
1SG
pr
не
не
не
[X]
pa
Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чужганов,
Чужганов
Чужганов
Chuzhganov
na
мый
мый
мый
1SG
pr
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
Епремов...
Епремов
Епремов
Yepremov
na



2-3-1-230


Кугу ӧрышан еҥ тудлан сырыш веле:

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
ӧрышан
ӧрышан
ӧрышан
mustached
no
ӧрышан
ӧрыш-ан
ӧрыш-ан
mustache-with
no-deriv.ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
сырыш
сыр-ыш
сыр-ш
cheese-ILL
no-case
сырыш
сыр-ыш
сыр-ш
[X]-ILL
no-case
сырыш
сыры-ш-Ø
сыре-ш-Ø
get.angry-PST1-3SG
vb2-tense-pers
веле:
веле
веле
only
pa
веле:
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле:
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле:
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn



2-3-1-231


— Что ты бормочешь, непутевый!

Что
Что
Что
Chto
na
ты
ты
ты
this
pr
ты
ты
ты
[X]
pa
бормочешь,
***
***
***
***
непутевый!
***
***
***
***



2-3-1-232


— кычкырале.

кычкырале.
кычкырал-'е
кычкырал-Е
shout-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-233


— Я тебе такого Сакара покажу, что ты всю дурь позабудешь!

Я
Я
я
or
co
Я
Я
я
well
in
тебе
тебе
тебе
[X]
pa
такого
***
***
***
***
Сакара
Сакара
Сакара
Sakara
na
покажу,
***
***
***
***
что
***
***
***
***
ты
ты
ты
this
pr
ты
ты
ты
[X]
pa
всю
***
***
***
***
дурь
***
***
***
***
позабудешь!
***
***
***
***



2-3-1-234


— шке мутшым пеҥгыдемдаш манын, Сакар саҥгаш мушкындыжым тушкалтен ончыш.

шке
шке
шке
REFL
pr
мутшым
мут-шы-м
мут-жЕ-м
word-3SG-ACC
no-poss-case
пеҥгыдемдаш
пеҥгыдемд-аш
пеҥгыдемде-аш
compress-INF
vb2-inf
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
саҥгаш
саҥга-ш
саҥга-ш
forehead-ILL
no-case
саҥгаш
саҥга-ш
саҥга-еш
forehead-LAT
no-case
мушкындыжым
мушкынды-жы-м
мушкындо-жЕ-м
fist-3SG-ACC
no-poss-case
тушкалтен
тушкалт-ен-Ø
тушкалте-ен-Ø
dip-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тушкалтен
тушкалт-ен
тушкалте-ен
dip-CVB
vb2-adv
ончыш.
ончы-ш-Ø
ончо-ш-Ø
look-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-235


«Тыште Сакар лӱмым огыт йӧрате, ужат», — шоналтыш Сакар.

«Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
«Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
лӱмым
лӱм-ым
лӱм-м
name-ACC
no-case
лӱмым
лӱмы-м
лӱмӧ-м
sore-ACC
no-case
лӱмым
лӱмы-м
лӱмӧ-м
glue-ACC
no-case
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
йӧрате,
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧрате,
йӧрате-Ø
йӧрате-Ø
love-CNG
vb2-conn
ужат», —
ужат
ужат
see
pa
ужат», —
уж-ат
уж-ат
already-and
av/pa-enc
ужат», —
уж-ат
уж-ат
see-2SG
vb1-pers
ужат», —
у-ж-ат
у-жЕ-ат
new-3SG-and
ad/no-poss-enc
ужат», —
у-ж-ат
у-жЕ-ат
oh-3SG-and
in-poss-enc
ужат», —
уж-Ø-ат
уж-Ø-ат
see-CNG-and
vb1-conn-enc
ужат», —
уж-Ø-ат
уж-Ø-ат
see-CVB-and
vb1-adv-enc
ужат», —
уж--ат
уж-Е-ат
see-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
ужат», —
у-Ø-ж-ат
уо-Ø-жЕ-ат
take.care.of-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
ужат», —
у-Ø-ж-ат
уо-Ø-жЕ-ат
stroke-CNG-3SG-and
vb2-conn-poss-enc
шоналтыш
шоналты-ш-Ø
шоналте-ш-Ø
think-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Сакар.
Сакар
Сакар
Sakar
na



2-3-1-236


Тылеч вара иктыланат Сакар улам манын ыш ойло.

Тылеч
Тылеч
тылеч
from.this
av/pr
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
иктыланат
икты-лан-ат
икте-лан-ат
one-DAT-and
nm/pr-case-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-COMP-1PL-and
nm/pr-case-poss-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-PL-1PL-and
nm/pr-num-poss-enc
иктыланат
икты-ла-н-ат
икте-ла-н-ат
one-PL-GEN-and
nm/pr-num-case-enc
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
улам
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
ойло.
ойло-Ø
ойло-Ø
talk-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойло.
ойло-Ø
ойло-Ø
talk-CNG
vb2-conn



2-3-1-237


Тулеч поснат эре кырат, шке лӱмлан лийын уто мушкындым погаш ок лий.

Тулеч
Тулеч
тулеч
from.that
av
поснат
посна-т
посна-ет
isolated-2SG
ad/av-poss
поснат
посна-т
посна-ат
isolated-and
ad/av-enc
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
кырат,
кыр-ат
кыре-ат
beat-3PL
vb2-pers
кырат,
кыр-а-т
кыре-а-ат
beat-3SG-and
vb2-pers-enc
кырат,
кыр-Ø-ат
кыре-Ø-ат
beat-CNG-and
vb2-conn-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
лӱмлан
лӱмлан
лӱмлан
for.form's.sake
av
лӱмлан
лӱмл-ан
лӱмлӧ-ан
well-known-with
ad-deriv.ad
лӱмлан
лӱм-лан
лӱм-лан
name-DAT
no-case
лӱмлан
лӱм-ла-н
лӱм-ла-н
name-PL-GEN
no-num-case
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
уто
уто
уто
extra
ad/no
уто
уто-Ø
уто-Ø
become.superfluous-IMP.2SG
vb2-mood.pers
уто
уто-Ø
уто-Ø
hurt-IMP.2SG
vb2-mood.pers
уто
уто-Ø
уто-Ø
become.superfluous-CNG
vb2-conn
уто
уто-Ø
уто-Ø
hurt-CNG
vb2-conn
мушкындым
мушкынды-м
мушкындо-м
fist-ACC
no-case
погаш
пог-аш
пого-аш
gather-INF
vb2-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



2-3-1-238


Сакар але Макар — иктак огыл мо?

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
Макар —
Макар
Макар
Makar
na
иктак
иктак
иктак
the.same
ad/av
иктак
икт-ак
икте-ак
one-STR
nm/pr-enc
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
мо?
мо
мо
what
ad/av/pa/pr



2-3-1-239


Толашен-толашен, Сакар «вы изволите быть господин ефрейтор» манаш тунеме, Но тидын дене йӧсылыкшӧ ыш пыте.

Толашен-толашен,
Толашен-толашен
толашен-толашен
with.difficulty
av
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
«вы
***
***
***
***
изволите
***
***
***
***
быть
***
***
***
***
господин
господин
господин
Mr.
no
ефрейтор»
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no
манаш
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
тунеме,
тунем-е
тунем-Е
learn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
тидын
тиды-н
тиде-н
this-GEN
pr-case
дене
дене
дене
with
po
йӧсылыкшӧ
йӧсылык-шӧ
йӧсылык-жЕ
hardships-3SG
no-poss
йӧсылыкшӧ
йӧсы-лык-шӧ
йӧсӧ-лык-жЕ
difficult-for-3SG
ad/no-deriv.ad-poss
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
пыте.
пыте-Ø
пыте-Ø
end-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пыте.
пыте-Ø
пыте-Ø
end-CNG
vb2-conn



2-3-1-240


Йӧсылыкшӧ ончылно улмаш.

Йӧсылыкшӧ
Йӧсылык-шӧ
йӧсылык-жЕ
hardships-3SG
no-poss
Йӧсылыкшӧ
Йӧсы-лык-шӧ
йӧсӧ-лык-жЕ
difficult-for-3SG
ad/no-deriv.ad-poss
ончылно
ончылно
ончылно
in.front
av/po
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



2-3-1-241


Тиде ефрейтор, шыде гынат, тунарак осал огыл, кыра гынат, сусырташак ок тӧчӧ ыле.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
ефрейтор,
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no
шыде
шыде
шыде
anger
ad/no
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
тунарак
тунарак
тунарак
not.very.much
av
тунарак
туна-рак
туна-рак
heifer-COMP
no-deg
тунарак
тунар-ак
тунар-ак
so.much-STR
av-enc
тунарак
тунар-ак
тунаре-ак
so.much-STR
av-enc
осал
осал
осал
evil
ad/no
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
кыра
кыр-а
кыре-а
beat-3SG
vb2-pers
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
сусырташак
сусырт-аш-ак
сусырто-аш-ак
wound-INF-STR
vb2-inf-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
тӧчӧ
тӧчӧ-Ø
тӧчӧ-Ø
try-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӧчӧ
тӧчӧ-Ø
тӧчӧ-Ø
try-CNG
vb2-conn
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-242


Кӱшнӧ ойлымо мутым Сакарлан туныктен шуктымыжо годым тудым младший унтер-офицерым ыштышт, вес взводыш колтышт.

Кӱшнӧ
Кӱшнӧ
кӱшнӧ
above
av
ойлымо
ойлымо
ойлымо
speech
ad
ойлымо
ойлы-мо
ойло-мЕ
talk-PTCP.PASS
vb2-ad
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
Сакарлан
Сакарлан
Сакарлан
Sakarlan
na
туныктен
туныкт-ен-Ø
туныкто-ен-Ø
teach-PST2-3SG
vb2-tense-pers
туныктен
туныкт-ен
туныкто-ен
teach-CVB
vb2-adv
шуктымыжо
шуктымы-жо
шуктымо-жЕ
perfective-3SG
ad-poss
шуктымыжо
шукты-мы-жо
шукто-мЕ-жЕ
succeed.in-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
шуктымыжо
шу-кты-мы-жо
шу-ктЕ-мЕ-жЕ
reach-CAUS-PTCP.PASS-3SG
vb1-deriv.v-ad-poss
шуктымыжо
шу-кты-мы-жо
шу-ктЕ-мЕ-жЕ
ferment-CAUS-PTCP.PASS-3SG
vb1-deriv.v-ad-poss
шуктымыжо
шу-кты-мы-жо
шу-ктЕ-мЕ-жЕ
whittle-CAUS-PTCP.PASS-3SG
vb1-deriv.v-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
младший
младший
младший
junior
ad
унтер-офицерым
унтер-офицер-ым
унтер-офицер-м
non-commissioned.officer-ACC
no-case
ыштышт,
ышты-шт
ыште-шт
do-IMP.3PL
vb2-mood.pers
ыштышт,
ышты-ш-т
ыште-ш-т
do-PST1-3PL
vb2-tense-pers
вес
вес
вес
different
ad/pr
взводыш
взвод-ыш
взвод-ш
platoon-ILL
no-case
колтышт.
колты-шт
колто-шт
send-IMP.3PL
vb2-mood.pers
колтышт.
колты-ш-т
колто-ш-т
send-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-243


Тудын олмеш вес ефрейтор тольо.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
олмеш
олмеш
олмеш
instead
po
олмеш
олм-еш
олмо-еш
place-LAT
no-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
ефрейтор
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no
тольо.
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-244


Капше кугу, шинчаже шеме, шинчаончалтышыже чылт пирын гай.

Капше
Кап-ше
кап-жЕ
body-3SG
no-poss
кугу,
кугу
кугу
big
ad/no
шинчаже
шинча-же
шинча-жЕ
eye-3SG
no-poss
шинчаже
шинч-а-же
шинче-а-жЕ
sit-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шинчаже
шинч-а-же
шинче-а-жЕ
know-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шеме,
шеме
шеме
black
ad/no
шинчаончалтышыже
шинчаончалтыш-ыже
шинчаончалтыш-жЕ
look-3SG
no-poss
чылт
чылт
чылт
completely
av/pa
пирын
пиры-н
пире-н
wolf-GEN
no-case
гай.
гай
гай
like
ad/av/pa/po



2-3-1-245


— Макар Чужганов, кто ты?

Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чужганов,
Чужганов
Чужганов
Chuzhganov
na
кто
***
***
***
***
ты?
ты
ты
this
pr
ты?
ты
ты
[X]
pa



2-3-1-246


— йодо у ефрейтор.

йодо
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
ефрейтор.
ефрейтор
ефрейтор
corporal
no



2-3-1-247


Сакар шып шога.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
шып
шып
шып
quiet
ad/av/no
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



2-3-1-248


«Мом ойлаш?

«Мом
Мом
мом
what
pr
«Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлаш?
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш?
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш?
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case



2-3-1-249


Ала-кузе ойлен келша?

Ала-кузе
Ала-кузе
ала-кузе
somehow
av/pr
ойлен
ойл-ен-Ø
ойло-ен-Ø
talk-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ойлен
ойл-ен
ойло-ен
talk-CVB
vb2-adv
келша?
келш-а
келше-а
appeal.to-3SG
vb2-pers



2-3-1-250


Макар манаш але Сакар?»

Макар
Макар
Макар
Makar
na
манаш
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
Сакар?»
Сакар
Сакар
Sakar
na



2-3-1-251


— Повторяй за мною!

Повторяй
Повторяй
Повторяй
Povtor'ay
na
за
***
***
***
***
мною!
***
***
***
***



2-3-1-252


Сто двадцать шестого стрелкового полка, пятой роты, третьего взвода рядовой Макар Чужганов.

Сто
Сто
Сто
Sto
na
двадцать
***
***
***
***
шестого
***
***
***
***
стрелкового
***
***
***
***
полка,
***
***
***
***
пятой
***
***
***
***
роты,
***
***
***
***
третьего
***
***
***
***
взвода
***
***
***
***
рядовой
рядовой
рядовой
ordinary
ad/no
Макар
Макар
Макар
Makar
na
Чужганов.
Чужганов
Чужганов
Chuzhganov
na



2-3-1-253


Тиде шомакым ойлаш тунеммешкыже Сакар кок гана вӱр дене пырля пӱйжым шӱвал луктын шуыш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
шомакым
шомак-ым
шомак-м
word-ACC
no-case
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
тунеммешкыже
тунем-мешкы-же
тунем-мешке-жЕ
learn-CVB.FUT-3SG
vb1-adv-poss
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
гана
гана
гана
times
no/po
вӱр
вӱр
вӱр
blood
no
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
пӱйжым
пӱй-жы-м
пӱй-жЕ-м
tooth-3SG-ACC
no-poss-case
шӱвал
шӱвал-Ø
шӱвал-Ø
spit-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шӱвал
шӱвал-Ø
шӱвал-Ø
spit-CNG
vb1-conn
шӱвал
шӱвал-Ø
шӱвал-Ø
spit-CVB
vb1-adv
луктын
лукт-ын-Ø
лукт-н-Ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
луктын
лукт-ын
лукт-н
lead.out-CVB
vb1-adv
шуыш.
шу-ыш
шу-ш
bran-ILL
no-case
шуыш.
шу-ыш
шу-ш
bristle-ILL
no-case
шуыш.
шу-ыш
шу-ш
eye-ILL
no-case
шуыш.
шу-ыш
шу-ш
spring.water-ILL
no-case
шуыш.
шуы-ш-Ø
шуо-ш-Ø
throw-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-254


«Знамя есть священная хоругвь» манаш тунеммешкыже адак кок оҥгыр пӱйжӧ шаланыш.

«Знамя
Знамя
знамя
banner
no
есть
***
***
***
***
священная
***
***
***
***
хоругвь»
***
***
***
***
манаш
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
тунеммешкыже
тунем-мешкы-же
тунем-мешке-жЕ
learn-CVB.FUT-3SG
vb1-adv-poss
адак
адак
адак
again
av
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
оҥгыр
оҥгыр
оҥгыр
bell
no
пӱйжӧ
пӱй-жӧ
пӱй-жЕ
tooth-3SG
no-poss
пӱйжӧ
пӱй-Ø-жӧ
пӱйӧ-Ø-жЕ
dam-CNG-3SG
vb2-conn-poss
шаланыш.
шаланы-ш-Ø
шалане-ш-Ø
be.scattered-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шаланыш.
шала-н-ыш
шала-ан-ш
shaggy-with-ILL
ad/av-deriv.ad-case
шаланыш.
шала-н-ыш
шала-н-ш
shaggy-GEN-ILL
ad/av-case-case



2-3-1-255


Вашке Сакарлан куанымаш тольо: тудлан у винтовкым пуышт.

Вашке
Вашке
вашке
soon
ad/av/no
Вашке
Вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Вашке
Вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-CNG
vb2-conn
Сакарлан
Сакарлан
Сакарлан
Sakarlan
na
куанымаш
куанымаш
куанымаш
joy
no
куанымаш
куаны-маш
куане-маш
rejoice-NMLZ
vb2-deriv.n
тольо:
тол-ьо
тол-Е
come-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
винтовкым
винтовкы-м
винтовко-м
rifle-ACC
no-case
пуышт.
пу-ышт
пу-шт
wood-3PL
no-poss
пуышт.
пуы-шт
пуо-шт
give-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пуышт.
пуы-шт
пуо-шт
blow-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пуышт.
пуы-ш-т
пуо-ш-т
give-PST1-3PL
vb2-tense-pers
пуышт.
пуы-ш-т
пуо-ш-т
blow-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-256


Йылгыжше, кужу, палыдыме виян винтовка Сакарлан Элнет чодырам шарныкта.

Йылгыжше,
Йылгыжше
йылгыжше
shiny
ad/no
Йылгыжше,
Йылгыж-ше
йылгыж-шЕ
shine-PTCP.ACT
vb1-ad
Йылгыжше,
Йылгыж-ше
йылгыж-жЕ
shine-IMP.3SG
vb1-mood.pers
Йылгыжше,
Йылгы-ж-ше
йылге-жЕ-жЕ
sparkling-3SG-3SG
ad-poss-poss
Йылгыжше,
Йылгыж-Ø-ше
йылгыж-Ø-жЕ
shine-CNG-3SG
vb1-conn-poss
Йылгыжше,
Йылгыж-Ø-ше
йылгыж-Ø-жЕ
shine-CVB-3SG
vb1-adv-poss
кужу,
кужу
кужу
long
ad
палыдыме
палыдыме
палыдыме
unknown
ad/no
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
know-PTCP.NEG
vb2-ad
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
marking-without
ad/no-deriv.ad
виян
виян
виян
strong
ad/av
виян
ви[й]-[а]н
вий-ан
power-with
no-deriv.ad
винтовка
***
***
***
***
Сакарлан
Сакарлан
Сакарлан
Sakarlan
na
Элнет
Элнет
Элнет
Ilet
pn
Элнет
Элн-ет
элне-ет
tire-2SG
vb2-pers
Элнет
Элн-ет
элне-ет
run-2SG
vb2-pers
чодырам
чодыра-м
чодыра-м
forest-ACC
no-case
чодырам
чодыра-м
чодыра-м
coarse-ACC
ad-case
чодырам
чодыра-м
чодыра-ем
forest-1SG
no-poss
чодырам
чодыра-м
чодыра-ем
coarse-1SG
ad-poss
чодырам
чодыра-м-Ø
чодыра-ем-Ø
forest-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
чодырам
чодыра-м-Ø
чодыра-ем-Ø
coarse-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
чодырам
чодыра-м-Ø
чодыра-ем-Ø
forest-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
чодырам
чодыра-м-Ø
чодыра-ем-Ø
coarse-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
чодырам
чодыра-м-Ø
чодыра-ем-Ø
forest-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
чодырам
чодыра-м-Ø
чодыра-ем-Ø
coarse-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
шарныкта.
шарныкт-а
шарныкте-а
remind-3SG
vb2-pers
шарныкта.
шарны-кт-а
шарне-ктЕ-а
remember-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers



2-3-1-257


Но чодыра олмеш вагон-влак тольыч, мӱндыркӧ, оярыштат кӱдырчӧ мӱгырымашке наҥгайышт. * * *

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
олмеш
олмеш
олмеш
instead
po
олмеш
олм-еш
олмо-еш
place-LAT
no-case
вагон-влак
вагон-влак
вагон-влак
railroad.car-PL
no-num
тольыч,
тол-ьыч
тол-ыч
come-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тольыч,
тол-ьыч
тол-ыч
come-PST1.3PL
vb1-tense.pers
мӱндыркӧ,
мӱндыркӧ
мӱндыркӧ
far
av/po
оярыштат
ояр-ышт-ат
ояр-шт-ат
fine.weather-3PL-and
ad/no-poss-enc
оярыштат
ояры-ш-т-ат
ояре-ш-т-ат
clear.up-PST1-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
оярыштат
ояр-ышт-ат
ояр-штЕ-ат
fine.weather-INE-and
ad/no-case-enc
кӱдырчӧ
кӱдырчӧ
кӱдырчӧ
thunder
no
мӱгырымашке
мӱгырымаш-ке
мӱгырымаш-шкЕ
roaring-ILL
no-case
мӱгырымашке
мӱгыры-маш-ке
мӱгырӧ-маш-шкЕ
roar-NMLZ-ILL
vb2-deriv.n-case
наҥгайышт. * * *
наҥгайы-шт
наҥгайе-шт
take-IMP.3PL
vb2-mood.pers
наҥгайышт. * * *
наҥгайы-ш-т
наҥгае-ш-т
take-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-258


Окопышто лавран, шӱйшӧ виляла ӱпша.

Окопышто
Окоп-ышто
окоп-штЕ
trench-INE
no-case
лавран,
лавр-ан
лавр-ан
laurel-with
no-deriv.ad
лавран,
лавр-ан
лавр-ан
lavra-with
no-deriv.ad
шӱйшӧ
шӱйшӧ
шӱйшӧ
rotten
ad/no
шӱйшӧ
шӱй-шӧ
шӱй-шЕ
rot-PTCP.ACT
vb1-ad
виляла
виля-ла
виля-ла
carcass-COMP
no-case
виляла
виля-ла
виля-ла
carcass-PL
no-num
виляла
виля-ла
виля-ла
carcass-STR
no-enc
ӱпша.
ӱпш-а
ӱпшӧ-а
smell-3SG
vb2-pers



2-3-1-259


Мӱшкыр эре шужен коштеш.

Мӱшкыр
Мӱшкыр
мӱшкыр
stomach
no
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
шужен
шуж-ен-Ø
шужо-ен-Ø
get.hungry-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шужен
шуж-ен
шужо-ен
get.hungry-CVB
vb2-adv
коштеш.
кошт-еш
кошт-еш
go-3SG
vb1-pers



2-3-1-260


Могыр лыгышта.

Могыр
Могыр
могыр
body
no
лыгышта.
***
***
***
***



2-3-1-261


Лыгыштыме верыш кидым чыкен удыралат гын, шем кӱч вуеш кок-кум тий икганаште лектеш...

Лыгыштыме
Лыгыштыме
Лыгыштыме
Lygyshtyme
na
верыш
вер-ыш
вер-ш
place-ILL
no-case
кидым
кид-ым
кид-м
hand-ACC
no-case
чыкен
чыке-н
чыке-н
pile.of.hay-GEN
no-case
чыкен
чык-ен-Ø
чыке-ен-Ø
shove-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чыкен
чык-ен
чыке-ен
shove-CVB
vb2-adv
удыралат
удырал-ат
удырал-ат
strike-2SG
vb1-pers
удыралат
удырал-Ø-ат
удырал-Ø-ат
strike-CNG-and
vb1-conn-enc
удыралат
удырал-Ø-ат
удырал-Ø-ат
strike-CVB-and
vb1-adv-enc
гын,
гын
гын
if
co/pa
шем
шем
шем
black
ad
кӱч
кӱч
кӱч
nail
no
вуеш
вуеш
вуеш
into.one's.head
av/po
вуеш
ву[й]-еш
вуй-еш
head-LAT
no-case
кок-кум
кок-кум
кок-кум
two.or.three
nm
тий
тий
тий
louse
no
тий
тий-Ø
тий-Ø
go.into-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тий
тий-Ø
тий-Ø
go.into-CNG
vb1-conn
тий
тий-Ø
тий-Ø
go.into-CVB
vb1-adv
икганаште
***
***
***
***
лектеш...
лект-еш
лект-еш
go-3SG
vb1-pers



2-3-1-262


Икана, окопышто шинчыме годым, Сакар шке воктенсе салтак деч йодо:

Икана,
Икана
икана
once
av
окопышто
окоп-ышто
окоп-штЕ
trench-INE
no-case
шинчыме
шинчыме
шинчыме
sitting
ad
шинчыме
шинчы-ме
шинче-мЕ
sit-PTCP.PASS
vb2-ad
шинчыме
шинчы-ме
шинче-мЕ
know-PTCP.PASS
vb2-ad
годым,
годым
годым
during
po
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
шке
шке
шке
REFL
pr
воктенсе
***
***
***
***
салтак
салтак
салтак
soldier
no
деч
деч
деч
from
po
йодо:
йод-о
йод-Е
ask-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-263


— А на что тут сидим-то?

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
на
на
на
here
in/pa
что
***
***
***
***
тут
тут
тут
taste
no
сидим-то?
***
***
***
***



2-3-1-264


Окто приказал-то?

Окто
Окто
Окто
Okto
na
приказал-то?
***
***
***
***



2-3-1-265


Тиде жаплан Сакар эркын-эркын рушла ойлаш изиш тунемын.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жаплан
жаплан
жаплан
for.a.time
av
жаплан
жап-лан
жап-лан
time-DAT
no-case
жаплан
жап-ла-н
жап-ла-н
time-PL-GEN
no-num-case
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
эркын-эркын
эркын-эркын
эркын-эркын
gradually
av
рушла
рушла
рушла
Russian
ad/av
рушла
руш-ла
руш-ла
Russian-COMP
no-case
рушла
руш-ла
руш-ла
Russian-PL
no-num
рушла
руш-ла
руш-ла
Russian-STR
no-enc
рушла
ру-ш-ла
ру-ш-ла
leaven-ILL-STR
no-case-enc
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
изиш
изиш
изиш
a.bit
av
изиш
изи-ш
изи-ш
small-ILL
ad/no-case
тунемын.
тунем-ын-Ø
тунем-н-Ø
learn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тунемын.
тунем-ын
тунем-н
learn-CVB
vb1-adv
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
that-GEN-1SG-GEN
pr-case-poss-case
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
gland-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
banner-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case



2-3-1-266


Адак тиде, йолташ салтакшат пеш сай, Сакарым ик ганат перен огыл.

Адак
Адак
адак
again
av
тиде,
тиде
тиде
this
pr
тиде,
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде,
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
йолташ
йолташ
йолташ
friend
no
салтакшат
салтак-ш-ат
салтак-жЕ-ат
soldier-3SG-and
no-poss-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
сай,
сай
сай
good
ad/av
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
ганат
гана-т
гана-ет
times-2SG
no/po-poss
ганат
гана-т
гана-ат
times-and
no/po-enc
перен
пер-ен-Ø
пере-ен-Ø
hit-PST2-3SG
vb2-tense-pers
перен
пер-ен
пере-ен
hit-CVB
vb2-adv
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



2-3-1-267


Тудо — Петроград пашазе.

Тудо —
тудо
тудо
3SG
pr
Петроград
Петроград
Петроград
Petrograd
na
пашазе.
пашазе
пашазе
worker
ad/no



2-3-1-268


Лӱмжӧ — Иван Волков.

Лӱмжӧ —
Лӱм-жӧ
лӱм-жЕ
name-3SG
no-poss
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Волков.
Волков
Волков
Volkov
na



2-3-1-269


Сакарын йодмыжлан Волков ыш сыре, шыпак гына каласыш:

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
йодмыжлан
йодмы-ж-лан
йодмо-жЕ-лан
interrogative-3SG-DAT
ad-poss-case
йодмыжлан
йодмы-ж-ла-н
йодмо-жЕ-ла-н
interrogative-3SG-PL-GEN
ad-poss-num-case
йодмыжлан
йод-мы-ж-лан
йод-мЕ-жЕ-лан
ask-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb1-ad-poss-case
йодмыжлан
йод-мы-ж-ла-н
йод-мЕ-жЕ-ла-н
ask-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb1-ad-poss-num-case
Волков
Волков
Волков
Volkov
na
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
сыре,
сыре-Ø
сыре-Ø
get.angry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
сыре,
сыре-Ø
сыре-Ø
get.angry-CNG
vb2-conn
шыпак
шыпак
шыпак
quietly
av
шыпак
шып-ак
шып-ак
quiet-STR
ad/av/no-enc
гына
гына
гына
only
pa
каласыш:
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-270


— Кто!

Кто!
Кто
Кто
Kto
na



2-3-1-271


Известно, царь, купцы да генералы...

Известно,
Известно
Известно
Izvestno
na
царь,
***
***
***
***
купцы
***
***
***
***
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
генералы...
***
***
***
***



2-3-1-272


Сакар адак шукырак йодыштнеже ыле, но нунын ӱмбалне шрапнель пудештылаш тӱҥале.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
адак
адак
адак
again
av
шукырак
шукырак
шукырак
more
ad/av
шукырак
шукы-рак
шуко-рак
a.lot-COMP
ad/av/no-deg
йодыштнеже
йодышт-не-же
йодышт-не-же
ask-DES-3SG
vb1-mood-pers
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
нунын
нунын
нунын
their
pr
нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
ӱмбалне
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
шрапнель
шрапнель
шрапнель
shrapnel
no
пудештылаш
пудештыл-аш
пудештыл-аш
burst-INF
vb1-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-273


Сакар ден Волков окоп карниз йымак туртын шинчыч.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
ден
ден
ден
and
co
Волков
Волков
Волков
Volkov
na
окоп
окоп
окоп
trench
no
карниз
карниз
карниз
cornice
no
йымак
йымак
йымак
down
av/po
йымак
йым-а-к
йыме-а-ак
be.blinded-3SG-STR
vb2-pers-enc
йымак
йым-Ø-ак
йыме-Ø-ак
be.blinded-CNG-STR
vb2-conn-enc
туртын
турт-ын-Ø
турт-н-Ø
huddle.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
туртын
турт-ын
турт-н
huddle.up-CVB
vb1-adv
шинчыч.
шинч-ыч
шинч-ыч
sit.down-PST1.2SG
vb1-tense.pers
шинчыч.
шинч-ыч
шинч-ыч
sit.down-PST1.3PL
vb1-tense.pers



2-3-1-274


Ик шагат гыч Волковын вуйжым шрапнель стакан шалатыш.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
шагат
шагат
шагат
hour
no
шагат
шаг-ат
шаге-ат
nursery-and
no-enc
гыч
гыч
гыч
from
po
Волковын
Волковын
Волковын
Volkovyn
na
вуйжым
вуй-жы-м
вуй-жЕ-м
head-3SG-ACC
no-poss-case
шрапнель
шрапнель
шрапнель
shrapnel
no
стакан
стакан
стакан
glass
no
шалатыш.
шалаты-ш-Ø
шалате-ш-Ø
scatter-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-275


Сакар окоп гыч кынел ончале: вигак Сакар ваштареш чаплын чийше, кугу капан еҥ-влак толыт.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
окоп
окоп
окоп
trench
no
гыч
гыч
гыч
from
po
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
ончале:
ончал-'е
ончал-Е
look-PST1.3SG
vb1-tense.pers
вигак
вигак
вигак
immediately
av
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
чаплын
чаплын
чаплын
excellently
av
чаплын
чаплы-н
чапле-н
glorious-GEN
ad-case
чийше,
***
***
***
***
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
капан
капан
капан
with.a.body
ad
капан
кап-ан
кап-ан
body-with
no-deriv.ad
еҥ-влак
еҥ-влак
еҥ-влак
person-PL
ad/no-num
толыт.
тол-ыт
тол-ыт
come-3PL
vb1-pers



2-3-1-276


Нунын вуйыштышт кошар мучашан каске.

Нунын
Нунын
нунын
their
pr
Нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
вуйыштышт
вуй-ышты-шт
вуй-штЕ-шт
head-INE-3PL
no-case-poss
кошар
кошар
кошар
sheep.shed
no
кошар
кошар
кошар
pointed
ad/no
мучашан
мучашан
мучашан
ended
ad
мучашан
мучаш-ан
мучаш-ан
end-with
no-deriv.ad
каске.
каске
каске
helmet
no



2-3-1-277


Окоп гыч ала-кӧ кычкырале:

Окоп
Окоп
окоп
trench
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ала-кӧ
ала-кӧ
ала-кӧ
somebody
pr
кычкырале:
кычкырал-'е
кычкырал-Е
shout-PST1.3SG
vb1-tense.pers



2-3-1-278


— Огонь!

Огонь!
Огонь
огонь
fire
no



2-3-1-279


Сакар урым, мераҥым, рывыжым, пирым лӱен тунемын, а тыште еҥ-влак толыт.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
урым,
ур-ым
ур-м
squirrel-ACC
no-case
урым,
ур-ым
ур-ым
fall-PST1.1SG
vb1-tense.pers
мераҥым,
мераҥ-ым
мераҥ-м
hare-ACC
no-case
мераҥым,
мера-ҥ-ым
мера-аҥ-ым
measure-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
мераҥым,
мер-аҥ-ым
мер-аҥ-ым
community-TRANS-PST1.1SG
no-deriv.v-tense.pers
рывыжым,
рывыж-ым
рывыж-м
fox-ACC
no-case
пирым
пиры-м
пире-м
wolf-ACC
no-case
лӱен
лӱ[й]-ен-Ø
лӱйӧ-ен-Ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лӱен
лӱ[й]-ен
лӱйӧ-ен
shoot-CVB
vb2-adv
тунемын,
тунем-ын-Ø
тунем-н-Ø
learn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тунемын,
тунем-ын
тунем-н
learn-CVB
vb1-adv
тунемын,
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
that-GEN-1SG-GEN
pr-case-poss-case
тунемын,
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
gland-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
тунемын,
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
banner-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
еҥ-влак
еҥ-влак
еҥ-влак
person-PL
ad/no-num
толыт.
тол-ыт
тол-ыт
come-3PL
vb1-pers



2-3-1-280


Айдемым кузе лӱет?

Айдемым
Айдемы-м
айдеме-м
human-ACC
no-case
кузе
кузе
кузе
how
av/co/no/pa
лӱет?
лӱ[й]-ет
лӱйӧ-ет
shoot-2SG
vb2-pers



2-3-1-281


Сакар, винтовкыжым кучен, ӧрын шога.

Сакар,
Сакар
Сакар
Sakar
na
винтовкыжым
винтовкы-жы-м
винтовко-жЕ-м
rifle-3SG-ACC
no-poss-case
кучен,
куч-ен-Ø
кучо-ен-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен,
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
ӧрын
ӧрын
ӧрын
timidly
av
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
slope-GEN
no-case
ӧрын
ӧры-н
ӧрӧ-н
groove-GEN
no-case
ӧрын
ӧр-ын-Ø
ӧр-н-Ø
be.surprised-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӧрын
ӧр-ын
ӧр-н
be.surprised-CVB
vb1-adv
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



2-3-1-282


Фельдфебель, тидым ужын, пунан мушкындыж дене Сакарым вуйлеп гыч мушкынден колтыш.

Фельдфебель,
Фельдфебель
фельдфебель
sergeant.major
no
тидым
тиды-м
тиде-м
this-ACC
pr-case
ужын,
уж-ын-Ø
уж-н-Ø
see-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ужын,
уж-ын
уж-н
see-CVB
vb1-adv
ужын,
у-жы-н
у-жЕ-н
new-3SG-GEN
ad/no-poss-case
пунан
пунан
пунан
hairy
ad
пунан
пун-ан
пун-ан
hair-with
no-deriv.ad
пунан
пу-на-н
пу-на-н
wood-1PL-GEN
no-poss-case
мушкындыж
мушкынды-ж
мушкындо-жЕ
fist-3SG
no-poss
мушкындыж
мушкынды-Ø-ж
мушкындо-Ø-жЕ
hit.with.one's.fist-CNG-3SG
vb2-conn-poss
дене
дене
дене
with
po
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
вуйлеп
вуйлеп
вуйлеп
crown
no
гыч
гыч
гыч
from
po
мушкынден
мушкынд-ен-Ø
мушкындо-ен-Ø
hit.with.one's.fist-PST2-3SG
vb2-tense-pers
мушкынден
мушкынд-ен
мушкындо-ен
hit.with.one's.fist-CVB
vb2-adv
колтыш.
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш.
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-283


Сакар винтовкыжым виктыш.

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
винтовкыжым
винтовкы-жы-м
винтовко-жЕ-м
rifle-3SG-ACC
no-poss-case
виктыш.
виктыш
виктыш
length.of.linen.roll
no
виктыш.
викты-ш-Ø
викте-ш-Ø
aim.at-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-284


Каскым упшалше еҥ-влак мераҥ дечат аҥыра улыт: мераҥ тупуй кудалеш, а нуно вигак Сакарын винтовкыжо ваштареш куржыт.

Каскым
Каскы-м
каске-м
helmet-ACC
no-case
упшалше
упшал-ше
упшал-шЕ
put.on-PTCP.ACT
vb1-ad
еҥ-влак
еҥ-влак
еҥ-влак
person-PL
ad/no-num
мераҥ
мераҥ
мераҥ
hare
no
мераҥ
мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мераҥ
мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мераҥ
мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мераҥ
мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мераҥ
мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мераҥ
мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
дечат
деч-ат
деч-ат
from-and
po-enc
аҥыра
аҥыра
аҥыра
stupid
ad/no
улыт:
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers
мераҥ
мераҥ
мераҥ
hare
no
мераҥ
мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мераҥ
мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
мераҥ
мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мераҥ
мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
мераҥ
мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
мераҥ
мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
тупуй
тупуй
тупуй
stubborn
ad/av/no
кудалеш,
кудал-еш
кудал-еш
run-3SG
vb1-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
нуно
нуно
нуно
3PL
pr
вигак
вигак
вигак
immediately
av
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
винтовкыжо
винтовкы-жо
винтовко-жЕ
rifle-3SG
no-poss
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
куржыт.
курж-ыт
курж-ыт
run-3PL
vb1-pers



2-3-1-285


Сакарын кудымшо обоймым винтовка магазин коробкаш пыштымекше, кошар упшан еҥ иктат ыш код.

Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
кудымшо
кудымшо
кудымшо
sixth
nm
обоймым
обоймы-м
обоймо-м
cartridge.clip-ACC
no-case
винтовка
***
***
***
***
магазин
магазин
магазин
shop
no
магазин
магази-н
магази-н
[X]-GEN
ad-case
коробкаш
коробка-ш
коробка-ш
small.box-ILL
no-case
коробкаш
коробка-ш
коробка-еш
small.box-LAT
no-case
пыштымекше,
пышты-мек-ше
пыште-мек-жЕ
put-CVB.PRI-3SG
vb2-adv-poss
кошар
кошар
кошар
sheep.shed
no
кошар
кошар
кошар
pointed
ad/no
упшан
упшан
упшан
in.a.hat
ad
упшан
упш-ан
упш-ан
hat-with
no-deriv.ad
упшан
упш-ан
упшо-ан
hat-with
no-deriv.ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
иктат
иктат
иктат
anybody
nm/pr
иктат
икт-ат
икте-ат
one-and
nm/pr-enc
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
код.
код
код
code
no
код.
код-Ø
код-Ø
stay-IMP.2SG
vb1-mood.pers
код.
код-Ø
код-Ø
stay-CNG
vb1-conn
код.
код-Ø
код-Ø
stay-CVB
vb1-adv



2-3-1-286


Немыч атака чактарен колталте.

Немыч
Немыч
немыч
German
no
атака
***
***
***
***
чактарен
чактар-ен-Ø
чактаре-ен-Ø
push.back-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чактарен
чактар-ен
чактаре-ен
push.back-CVB
vb2-adv
колталте.
колталте-Ø
колталте-Ø
let.go-IMP.2SG
vb2-mood.pers
колталте.
колталт-е
колталт-Е
be.sent-PST1.3SG
vb1-tense.pers
колталте.
колталте-Ø
колталте-Ø
let.go-CNG
vb2-conn
колталте.
колт-алт-е
колто-алт-Е
send-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



2-3-1-287


Но тиде йӱдымак его благородия-влак Сакарлан, моло салтакланат винтовкым пышташ шӱдышт.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
йӱдымак
йӱдым-ак
йӱдым-ак
at.night-STR
av-enc
йӱдымак
йӱд-ым-ак
йӱд-м-ак
night-ACC-STR
no-case-enc
йӱдымак
йӱды-м-ак
йӱдӧ-мЕ-ак
go.senile-PTCP.PASS-STR
vb2-ad-enc
йӱдымак
йӱ-дым-ак
йӱ-дымЕ-ак
drink-PTCP.NEG-STR
vb1-ad-enc
его
***
***
***
***
благородия-влак
***
***
***
***
Сакарлан,
Сакарлан
Сакарлан
Sakarlan
na
моло
моло
моло
other
no/pr
салтакланат
салтак-лан-ат
салтак-лан-ат
soldier-DAT-and
no-case-enc
салтакланат
салтак-ла-на-т
салтак-ла-на-ат
soldier-COMP-1PL-and
no-case-poss-enc
салтакланат
салтак-ла-на-т
салтак-ла-на-ат
soldier-PL-1PL-and
no-num-poss-enc
салтакланат
салтак-ла-н-ат
салтак-ла-н-ат
soldier-PL-GEN-and
no-num-case-enc
винтовкым
винтовкы-м
винтовко-м
rifle-ACC
no-case
пышташ
пышт-аш
пыште-аш
put-INF
vb2-inf
шӱдышт.
шӱды-шт
шӱдӧ-шт
hundred-3PL
nm-poss
шӱдышт.
шӱд-ышт
шӱд-шт
clear-IMP.3PL
vb1-mood.pers
шӱдышт.
шӱды-шт
шӱдӧ-шт
order-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шӱдышт.
шӱды-ш-т
шӱдӧ-ш-т
order-PST1-3PL
vb2-tense-pers



2-3-1-288


— Мы взяты, — маньыч нуно.

Мы
Мы
Мы
My
na
взяты, —
***
***
***
***
маньыч
ман-ьыч
ман-ыч
say-PST1.2SG
vb1-tense.pers
маньыч
ман-ьыч
ман-ыч
say-PST1.3PL
vb1-tense.pers
нуно.
нуно
нуно
3PL
pr



2-3-1-289


Сакар адак ыш ыҥыле: молан винтовкым пыштат?

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
адак
адак
адак
again
av
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
ыҥыле:
***
***
***
***
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
винтовкым
винтовкы-м
винтовко-м
rifle-ACC
no-case
пыштат?
пышт-ат
пыште-ат
put-3PL
vb2-pers
пыштат?
пышт-а-т
пыште-а-ат
put-3SG-and
vb2-pers-enc
пыштат?
пышт-Ø-ат
пыште-Ø-ат
put-CNG-and
vb2-conn-enc



2-3-1-290


Тудын патронжо але уло.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
патронжо
патрон-жо
патрон-жЕ
cartridge-3SG
no-poss
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



2-3-1-291


Кӧ тудым налын кертеш?

Кӧ
Кӧ
кӧ
who
pr
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
налын
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
кертеш?
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш?
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers



2-3-1-292


Сакар ок шинче, мо тугае «мешак».

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче,
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче,
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn
мо
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
тугае
тугае
тугае
such
ad/av/pr
«мешак».
мешак
мешак
bag
no
«мешак».
ме-ш-ак
ме-ш-ак
1PL-ILL-STR
pr-case-enc
«мешак».
ме-ш-ак
ме-еш-ак
we-LAT-STR
pr-case-enc



2-3-1-293


Тудо ок шинче: тышечат, тушечат Сакар велке кугу логарыштым почын шинчыше, Крупп завод гыч толшо кокшӱдӧ пушка Сакарын винтовкыж деч куатлырак улыт.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
шинче:
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче:
шинче-Ø
шинче-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шинче:
шинч-е
шинч-Е
sit.down-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шинче:
шинче-Ø
шинче-Ø
sit-CNG
vb2-conn
шинче:
шинче-Ø
шинче-Ø
know-CNG
vb2-conn
тышечат,
тышеч-ат
тышеч-ат
from.here-and
av/pr-enc
тушечат
тушеч-ат
тушеч-ат
from.there-and
av/pr-enc
Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
велке
велке
велке
the.side
po
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
логарыштым
логар-ышт-ым
логар-шт-м
throat-3PL-ACC
no-poss-case
почын
почын
почын
agape
av
почын
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
шинчыше,
шинчыше
шинчыше
stagnant
ad
шинчыше,
шинчыше
шинчыше
learned
ad/no
шинчыше,
шинчы-ше
шинче-шЕ
sit-PTCP.ACT
vb2-ad
шинчыше,
шинчы-ше
шинче-шЕ
know-PTCP.ACT
vb2-ad
Крупп
Крупп
Крупп
Krupp
na
завод
завод
завод
factory
no
гыч
гыч
гыч
from
po
толшо
толшо
толшо
coming
ad/no
толшо
тол-шо
тол-шЕ
come-PTCP.ACT
vb1-ad
кокшӱдӧ
кокшӱдӧ
кокшӱдӧ
two.hundred
nm
пушка
***
***
***
***
Сакарын
Сакарын
Сакарын
Sakaryn
na
винтовкыж
винтовкы-ж
винтовко-жЕ
rifle-3SG
no-poss
деч
деч
деч
from
po
куатлырак
куатлы-рак
куатле-рак
strong-COMP
ad-deg
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers



2-3-1-294


Сакар винтовкыжым ӧкымак пыштыш, кугун шӱлалтыш...

Сакар
Сакар
Сакар
Sakar
na
винтовкыжым
винтовкы-жы-м
винтовко-жЕ-м
rifle-3SG-ACC
no-poss-case
ӧкымак
ӧкым-ак
ӧкым-ак
by.force-STR
ad/av-enc
ӧкымак
ӧк-ым-ак
ӧк-м-ак
[X]-ACC-STR
no-case-enc
пыштыш,
пышты-ш-Ø
пыште-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кугун
кугун
кугун
a.lot
av
кугун
кугу-н
кугу-н
big-GEN
ad/no-case
шӱлалтыш...
шӱлалтыш
шӱлалтыш
breathing
no
шӱлалтыш...
шӱлалты-ш-Ø
шӱлалте-ш-Ø
breathe-PST1-3SG
vb2-tense-pers



2-3-1-295


Кум кече гыч Сакарым Вестфалийышке, кум радам кӱртньӧ воштыр дене авырыме концентрационный лагерьышке, намиен пуртышт.

Кум
Кум
кум
godfather.of.one's.child
no
Кум
Кум
кум
three
nm
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
гыч
гыч
гыч
from
po
Сакарым
Сакарым
Сакарым
Sakarym
na
Вестфалийышке,
Вестфалийышке
Вестфалийышке
Vestfaliyyshke
na
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
радам
радам
радам
row
no
кӱртньӧ
кӱртньӧ
кӱртньӧ
iron
no
воштыр
воштыр
воштыр
twig
no
дене
дене
дене
with
po
авырыме
авырыме
авырыме
fenced
ad
авырыме
авыры-ме
авыре-мЕ
surround-PTCP.PASS
vb2-ad
концентрационный
концентрационный
концентрационный
concentration
ad
лагерьышке,
лагерь-ышке
лагерь-шкЕ
camp-ILL
no-case
намиен
нами[й]-ен-Ø
намие-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
намиен
нами[й]-ен
намие-ен
bring-CVB
vb2-adv
пуртышт.
пурты-шт
пурто-шт
bring.in-IMP.3PL
vb2-mood.pers
пуртышт.
пурты-ш-т
пурто-ш-т
bring.in-PST1-3PL
vb2-tense-pers



The Mari Web Project is primarily based at the Department of Finno-Ugric Studies at the University of Vienna. The second stage of the project is being funded by the Kone Foundation: The Mari Web Project: Phase 2. Some of our work is carried out at the Institute of Finno-Ugric and Uralic Studies at the Ludwig Maximilian University of Munich.
Last update: 10 August 2023