Logowww.mari-language.com:ENGLISH | МАРЛА | ПО-РУССКИ
Main page » Corpus Tool » Марийско-русский словарь » з

Corpus Tool Demo - Марийско-русский словарь - з

Cyrillic | UPA | IPA

Previous Chapter | Next Chapter

[Instructions]

Забастовкым нӧлталаш
забастовкым ышташ
забастовка шарла
Забастовочный комитет
Капиталистический эллаште забастовочный движений шарла.
Забастовщик-влак ик ой дене уремышке лектыныт.
Пырдыж ден ӱмыл нуным поктат. Вот забой.
Мланде шӱйым эллан утларак пуаш манын, забойщик-влак эре у паша йӧным кычалыт.
Зав деч йодаш
Мемнан деке у зав толын.
Нугыдо заварка
у заварка
Заварка пытен – уэш ышташ кӱлеш.
Тошто заведений
заведенийым почаш
Прорехин эше ик-кок мутым каласынеже ыле, но тиде жапыште заведенийыш йошкар пондашан еҥ толын пурыш.
Азий ден Африкысе высший учебный заведенийлаштат руш йылме кумдан шарлен.
Роно заведующий
ферма заведующий
Ныл классан школышко алят ни заведующийым, ни моло туныктышым колтен огытыл. Галина Александровналан чылажымат шке ӱмбакше налаш логале.
Нотариус дене заверитлаш
Тушман дымовой завесым ыштен, мемнан границым вончен да ик олам атаковатлен.
Кочан завещанийже
завещанийым оформитлаш
Полушин, икмагал шып шинчымеке, чытырналтше йӱк дене пелештыш: – Мыйым завещаний аҥыртарен.
Суртым завещатлаш
Пӧртшым, ойлат, уныкажлан завещатлен коден.
Крепостной зависимость
Пытартыш лу ий жапыште гына ятыр эл-влак колониальный да пеле колониальный зависимость гыч утленыт.
Зависимый лияш
Колониальный да зависимый эллаште кучедалмаш чот пӱсемын.
Иктаж-кӧ деч зависитлаш
Кӱкшӧ урожай, колхоз вольык шукеммаш, вольык продуктивностьым нӧлталмаш – нунын (ял озанлык специалист-влакын) пашашт деч зависитла.
Завклублан ышташ
Уке, шалишь, брат, ме Устям завклублан культпросветучилищыште туныктен луктынна, нигушкат огына колто.
Завком председатель
завкомым сайлымаш
– А мый директор, завком председатель дене каҥашен ончем.
Кермыч завод
коваште завод
смола завод
ял озанлык машинам ыштыше завод
заводым чоҥаш
Завод Сылва йогын вӱд воктен пеш кугу лопка верым ярен шинчын.
Завод тӱньык
завод илыш
завод оза
Тиде мугыр кокла мландышпге шыҥ-шыҥ манме семынак завод корпус-влак, тӱрлӧ склад, илыме пӧрт-влак шогат.
Шагатын заводшо
Шагат ок кошт – заводшо пытен улмаш.
Адак стартерым темдальым, мотор заводитлалте.
Машинам заводитлаш
патефоным заводитлаш
шагатым заводитлаш
Арсен тракторжым заводитлыш, йытын шийме валыш шкивым пижыктыш.
Заводитлыман модыш
Заводитлыме сравоч
Тунам вара Максим Кондратьевич ден шофёрлан почела черет дене кабина гыч лекташ, вӱд кашка гай лиймешке заводитлыме ручкам пӱтыраш логалеш.
Заводной пружина
Юрка шӱжаржын тыге манмыжлан лӱмынак заводной сравочым кок-кум гана пӱтырале.
Кабина гыч заводной ручкам налын, Апаев моторым пӱтыраш тӧчыш.
– Но тототлаш тӱҥалам гын, чарнен ом керт. Пылышдам петыраш логалеш. – Тугеже заводной улыда, – ӱдыр чон канен воштыл колта.
– Тиде пӧртыштӧ заводоуправлений верланен. Директор, инженер-шамыч, бухгалтерий, кадр отдел, партком.
Заводской лабораторий
заводской цех
Тудо заводской посёлко деч мӱндыр огыл, чодыра воктен, эҥер серыште.
Тиде заводской приказчик Афанасий Карлович улмашын.
Пайрем касышке заводской-влакат толыныт.
Горный заводчик-влак тудын (Юкейын) пошкудыжо-влак деч мландым шупшын налынытат, Юкей власть ваштареш бунтым тарватен.
Заводысо смена
заводысо цех
заводысо инженер-влак
Тиде заводысо пашазе-влакын колоннышт эрта.
Пеш кугу орланымаш дене да осал завоеватель ваштареш эреак кредал шогымыж дене руш калык Западный Европым монгольский игон орлыкшо деч арален коден.
Завсклад шокте-влакым конден шуктыш.
Завтракым ышташ
завтрак деч вара
Школ завуч
(Степаныч:) – Ӱдыремат, Людмила Андреевна, ондак шкенан школымак пытарен. Кызыт завуч шотышто.
Школын завхозшо
Пытартыш клат гыч лекмышт годым лачак завхоз толын лекте.
Заговорым ышташ
заговорым почаш
Заговор нерген шоналтыме годым Виллин могыржо чытырналте, пуйто йӱштымужо толын перыш.
Заговорщик-влакым кучаш
Южо сонарзе янлык коваштым заготконторыш сдатлыме олмеш ӧрдыжкӧ ужала да тыге шинчаора государствым ондала.
– Олаште, ик организацийыште, заготовительлан пашам ышта.
Заготовительный организаций
заготовительный ак
Тыште (районный центрыште) шуко учреждений, склад, тӱрлӧ заготовительный пункт, кугу магазин-влак улыт.
Кинде заготовка
Заготовкым нуно шукертак теменыт, урлыкаш оптымо да вольыклан кодымо деч вара трудодень почеш пайлат.
Кемлык заготовка
сравочлык заготовка
Цехыште метчикым ышташ металл ситен, но пытартыш жапыште заготовка лийын огыл.
Шоссе дене эртат обоз-шамыч, колхозла гыч у киндым кондат заготпунктыш.
Вара пире игым куршыш шынден, заготпунктыш, Звениговыш наҥгайышым.
Заграницыш каяш
заграница гыч серыш
Заграничный паспорт
Сылне ӱдыр, сай чиеман, заграничный марке шӧртньӧ шагатан.
Загсыште возалташ
(Мичуш.) Вашке загсыш каена, закон почеш ушнена.
Заданийым шукташ
заданий почеш
Цехыште чыла пашазе палемдыме заданийым эртарен тема.
Отрядыштына кажнылан посна заданийым пуымо: иктылан дневникым возаш, весылан сӱретлаш, кумшылан музейлык материалым погаш.
У ий йӱдым, командованийын заданийжым шуктен, кӱрылтшӧ линийым ушаш кайышым.
Алгебра дене мӧҥгыш пуымо заданийымат шке вуя сеҥен ом керт.
(Дьячок:) – Паша лиеш, кызыт задатке шотлан лу теҥгем пуэт, вара, паша лиймеке, адак кок лу теҥгем пуэт.
Кызыт мемнан эл ончылно, совет калык ончылно пеш кугу задача-влак шогат.
Дивизий ончылно изи огыл задачым шындыме: тиде йӧнан вереш тушманын вийжым лунчырташ.
Задачым шотлаш
Туныктышо доскаш задачым возен гына шукта, Юра шотленат луктеш.
Математика дене задачник
«Задачым урокышто веле огыл, мӧҥгыштат тӱрлӧ задачник гыч ыштем», – ойла Оля.
Заёмым шараш
Погынымашын участникше-влак заём нерген ойым сайлан шотлышт.
Газ зажигалка
Смирнов умшашкыже папиросым пурльо, зажигалкым ылыжтыш.
Ик воштырым тарватыш, весым – верыштышт улмыла чучо. Зажиганият сайла койо.
Зажиганий сравоч
Келгын шӱлалтен, ключым зажиганий замокыш кералын, стартерым пызыральым.
Зажигательный бомба
Пехотинец-влак противотанковый пычалышт дене шелыштыт, зажигательный бутылкам, гранатым кышкат.
Антенна воштырым шупшаш да заземленийым гына ышташ кодын.
Йылмын мут составшым пойдарымаште кугу верым заимствований налеш.
Марий йылмыште руш заимствований-влак
Марий йылмыш руш йылме гыч заимствований-влак пурен шогат.
Колхозник-влакын материальный заинтересованностьыштым нӧлталме принципым илышыш тӱрыс пуртыман.
Заказым ышташ
Тидымат каласаш кӱлеш: заказ дене возаш нимо шотлан ок тол, писатель, поэт-влаклан йоча нерген возымашым системыш пурташ кӱлеш.
Билетым заказатлаш
– Мый эше заказатлен кертам. Лу порцийым!
Пӱртӱс поянлыкым аралыме пашан вес активный формыжо – заказник.
Заказной серыш
заказной бандероль
(Демид:) – Йодмыжым ӱдырамаш «заказной» шот дене колтен. Тышке толын огыл гын, мӧҥгеш мия ыле.
Тудын койышыжак тугай: заказчик иктаж-мом ышташ тудлан пуэн гын, тудо вашке шукташ тырша.
Закладлан пуаш
– Теве тулупым кондышна, закладыш пыштынена...
(Мамич Бердей.) Мый тыште титакан омыл. Ӱдыретым мурза закладлан теве тиде турня олмеш наҥгаен.
Заключенийыште лияш
Кум ий заключенийыште лийме деч вара веле толын.
Заключенийым возаш
Шкежат кынел шогале да следователь ден прокурорын заключенийыштым пеш кужун лудо.
Этапын кок велныже вич конвоир, кычкыркален, заключённый-влакым чыштырат.
Заключительный мут
заключительный концерт
Европеец-влакын, США-н да Канадын тӱшка вийышт дене Хельсинкисе Заключительный актым ыштыме ыле.
Сайлыме нерген закон
пашаче коллектив нерген закон
У закон-влак общественный отношенийын тӱрлӧ могыржым утларак лывыргын, утларак сайын регулироватлаш йӧным пуат.
Кызыт ВЦИК мланде кокла законым луктын.
– Чодырасе закон почеш, – манам адакат, – пычалзе кидысе пычалжым кушко виктышашым раш палышаш.
Футбол дене модмо законым ушештарыш Генрих.
Общество вияҥме закон-влак
Пӱртӱс шке жапшым пала, айдемын кӱштымыж деч поснак шке законжым шукта.
Мут-влак кутырымына годым йылмын законжылан келшышын грамматика да смысл шот дене ваш-ваш кылдалтыт.
Задача деч вара «юмын законым» йодышташ тӱҥальыч.
Закондымылык ваштареш кучедалмаш
закондымылык озалана
Посна предприятий ден организацийлаште штатно-сметный расписанийым алят пудыртылыт, должностной окладым закондымын кугемдылыт.
Революционный законность
законность укелык
Социалистический законностьым умбакыже пеҥгыдемдымаште, государствын да граждан-влакын интересыштым преступный элемент деч ӱшанлын аралымаште милиций орган-влакын рольышт да значенийышт путырак чот кушкеш.
Законный права
Мемнан элыште кеч-кӧнат пашам ышташ да канаш законный праваже уло.
СССР-ын законодательствыже
Конституций негызеш совет законодательствым уэмдымаш кугу пайдам конда.
Лексикологий ден фразеологий марий йылмын мут поянлыкшым да тудын вияҥме закономерностьым пален налаш полшат.
Закономерный явлений
Илалшырак, опытный поэт-влакын прозыш куснымышт – литературышто закономерный процесс.
Законопроектым ямдылаш
Кумдан каҥашыме деч вара законопроектым сайлан шотлымо.
Опытан закройщик
– А кӧн йоҥылышыжо ок лий! – ойла закройщик. – Утыжым керек-кунамат туртыкташ лиеш.
Шыжым тӱредме меж государствылан закуп шотеш сдаватлалтеш.
Закуп ак
Марпотребсоюзын заготконторыжо-влак калык деч закуп ак дене коштымо, тыгак свежа эмлык да технический сырьём, мыгыльывоҥгым, куптырвоҥгым мыняр лиеш, тунар налыт.
Чынак, Ванька коваштым, сӧсна шум, межым погаш закупщиклан Курманай ял тошто торговой эргым, Чопой Корим, шогалтен.
Йӱштӧ закуска
закускым пурлаш
Пӧрт покшелне тыртыш ӱстел ӱмбалне аракан ате, стакан, тарелка да закуска.
Закусочныйышто кочкаш
Корно ӱмбалне улшо ик закусочный деран водитель машинажым шогалтыш.
Актовый зал
вучымо зал
Кастене, куд шагатлан, физкультурный залеш торжественный заседаний почылто.
Зал воштылаш, совым кыраш тӱҥале.
Волгыдо зал
залыш ӱжаш
Марина кува тудлан (Елуклан) залеш шарыш, диванеш малаш пыштыш.
Кумда залив
Тиде заливыште вӱд келге огыл.
Залог шотеш пуаш
залог шотеш налаш
Глаголын действительный залогшо
Залог – субъект ден объект дек действийын отношенийжым ончыктышо грамматический категорий.
Заложниклан налаш
заложник-влакым эрыкыш лукташ
Тыште тудо кажне пуштмо немыч олмеш кумло заложникым лӱен пушташ сӧрен.
Залп мӱгыралте
залп дене лӱен колташ
Тиде жапыште куп воктенысе батарей залпым пуыш.
(Яранцев:) Тусо заготконторыш замлан темлат.
Окна замазка
Пор замазкым ямдылаш, пӱй мушмо порошокым ышташ кая.
Мераҥ ошемаш тӱҥалеш – лум заман возеш.
Кызыт ушешда ом воч гын, заман возам ушешда.
У заместитель
директорын заместительже
Но райисполком председательын заместительже Кормаков тудлан тичмашын ӱшана.
Оҥай заметка
заметкым возаш
Газетысе заметкым лудын лекмек, тиде чылажат вес семын койо.
Первый заметка лектын огыл гынат, рвезе вуйым ыш саке.
Замечаний дене ойлаш лекташ
доклад почеш замечаний
Коммунист-влакын замечанийышт, критикышт, ой-каҥашышт нимо деч шергакан улыт.
(Майрук:) Ольош, нелеш ит нал, мый замечанийым гына ыштем.
Замечанийым ышташ
(Губин:) – Каласе командиретлан: мый тыланет замечанийым ыштем.
Тошто замок
Замок йыр башнян, бойницан кӱкшӧ кӱ пырдыжым оптеныт.
Граф Шереметев погыжым да замокшым оролашлан нылле гвардейцым куча улмаш.
Замок дене тӱкылаш
замокым сакаш
Уке, каен огыл, омсаштыже замок ок кече.
Ты ганалан пӧртӧнчыл омсам, молгунамсе гай омса кӧргысӧ замокым суралымек, эше тӱжвач сакыман кугу кӧгӧн дене сурален кодыш.
Пулемётын замокшо
Ик минутым йомдарыде, коваштым ургаш тӱҥальыч... Сергей Андреевичын кидыштыже иглодержательын замокшо шылт-шылт-шылт шокта...
Ключым зажиганий замокыш кералын, стартерым пызыральым.
Курткын замокшо
кемын замокшым вашталташ
Замокан сондык
замокан омса
Замокан куртка
замокан сумка
– Шып лийза, капитан замполитлан ала-мом ойла.
Замша дене ургымо куртка
Замшевый туфльо
замшевый перчатка
Светлана ончыл пӧлемыш лекте. Кемжым, замшевый курткыжым кудаше, тапочкым чийыш.
Кӱчык замыканий
замыканий лийын
Кодшо ийысе ик сӱрет Никодимовын вуйыштыжо тунамак замыканийысе сескемла волгалте.
Занавесым сакаш
занавес нӧлталте
Пеледышан занавеска
занавескым сакаш
Пырдыжлаште шуко сӱрет уло, тӱрлӧ-тӱрлӧ карточка-влак, окналаште пеледыш, занавеска.
Зангар пеледыш
зангар шинча
Пӧрт шеҥгелне у эр кече чиялта зангар кавам.
Урок деч вара заниматлаш
(Ирина.) Айда вес пӧлемыш, тыште ачам заниматла.
– Сапаев, – ойла Вачий, – мӧҥгыштыжӧ ок заниматле.
Музыка дене заниматлаш
Эн тӱҥжӧ – шукырак книгам лудаш, спорт дене заниматлаш, шке культурым нӧлташ тыршаш кӱлеш.
первый занятий
занятийыш кошташ
Слушатель-влак итоговый занятийлан сайын ямдылалтшаш улыт.
Фермыште занятий пытымек, чыланат чеверласат.
Школышто занятий тӱҥалмеш икмыняр кече веле кодын.
Заочник-влаклан расписаний
Заочниклан льгот пуалтеш, а экзаменлан ямдылалташ жап шагал огыл кӱлеш.
(Саскавий:) – Шкат шинчет, мый ял озанлык институтыш тунемаш пуренам, заочница улам.
Институтым заочно пытараш
– Такшым, ешан еҥлан заочно тунемаш йӧсӧ.
Шкеже фермыште ышта, ял озанлык институтыш заочно тунемаш пураш кӱлынак ямдылалтеш.
Заочный сессий
заочный курс
Производство деч кӱрылтде вечерний да заочный высший ден средний специальный учебный заведенийлаште кугыеҥ-влакым туныктымо школлаште 1956 ийыште 3,4 миллион еҥ тунемын.
Артиллерийский часть-влак фронт гыч ала-молан запад веке каяш тӱҥальыч.
Вет американский империализм, тудын идеологшо-влак да Западысе моло деятель-влак калык-влакын интересышт ваштареш шогат.
Граната запал
Вара гранатым кидышкыже кучыш, комдышым почын, запалым пеле наре чыкышат, мӧҥгеш лукто.
Кочкыш запас
мут запас
Но ме утларак ышташ темлена: ядерный оружийым ыштен лукмым чарнаш, тудын запасшым шагалемдаш тӱҥалаш, тӱрыснек пытарымашке куснаш.
Чыла тӱрлӧ кушкылынат органический вещества запасше нӧшмеш (пырчеш) погына.
Запасыште улшо капитан
запасыш лукташ
запасыш лекташ
Запас шырпе
турпоходышко запас меж носким налаш
– Петю, запас шокте-влак улыт мо, от пале?
Шужен, тӱҥын орланыше шемер марий-влак, кинде магазин омсам пудыртен, земский начальник шӱдыдеак, запас уржам пайленыт.
Запасной парашют
запасной омса
Ик лукышто бригадирын кондымо запасной часть-влак кият.
(Корий) ондак запасной полкышто тылзе наре служитлен, а вара – эре ончыл линийыште.
Запасной-влакым призыватлымаш
Тачысе матчыште запасной-влакат модаш тӱҥалыт.
Запискым возаш
запискым пуаш
Тидын нерген Плотников совещанийыштат ойлынеже ыле, запискымат возен колтыш, но черет ыш шу.
Юрик запискым кӱсенышкыже пыштыш да кино ончаш тарваныш.
Нине записка-влакым ямдылыме годым ту ийласе икмыняр материалым мылам колташ партийный ден совет архивласе пашаеҥ-влак деч йодынам.
Учёный записка-влакым лукташ
Автолюбительын записной книжкаже
адресым записной книжкашке возен налаш
Вара, записной книжка гыч ластыкым кушкед налын, карандаш дене пырля мыланем кучыктышыч.
Янлыкым, кайыквусым арам пытарыме деч арален кодаш, кундемнан пӱртӱсшым перегаш манын, кугыжанышна Кугу Какшан вӱд тураште заповедникым ыштен.
Канде запоным ош тувыр ӱмбачше чаткатан ӱштал шынден.
Мотор запонка
Шокш мучаш рожыш запонка пыкше пура.
Мотоциклым заправитлаш
бакым тич заправитлаш
Сменщик-влак, погынен, тракторым эрыктат, шӱрат, заправитлат.
Заправка пашам ышта
Шернур трактыште улшо заправка воктене (шофёр) автобусым кумыктен.
Тушто нунылан лӱмын баракым, запретный зоным ыштеныт.
Запросым ышташ
Поснак кӱлешан йодышым решатлышашлан депутатский запросым кумдан кучылтман.
Запчастьым кычалаш
Мом ойлаш, шкендын запчастет уке гын, йӧсӧ шол.
Ит ойгыро, запчастет ситышын уло.
Запятойым шындаш
Придаточный предложений главный предложений деч кеч-кунамат запятой дене ойыралтеш.
Зар вучаш
Могырым зар шуркала уржа отыл, от керт канен, сусла йыр возынат.
Заражений деч эскераш
грипп годым заражений лийын кертеш
Вӱр заражений
Кидетым чот муш – ато зараза пижеш.
Грипп дене заразитлалташ
Адак вес семынат шонкалем: мыят заразитлалтынам, ечын микробшо мыйын капышкемат пурен шуктен, шонем.
Пеш лишке ит тол – заразитлен кертам.
Заразный чер
Танян кайымекыже, Виктор пеш шуко этюдым, эскизым, зарисовкым ыштен.
Оҥай зарисовка
Но нине произведений кокла гыч шукыштым очерк огыл, зарисовка гына манаш лиеш.
Чывиге зародыш
Вож, вурго да лышташ нер семядоля дене пырля зародыш лийыт. Лач тиде зародыш у, самырык кушкыллан тӱҥалтышым пуа.
Зарплатым налаш
Мемнан элыште зарплатын кокла кугытшо эре кушкын толеш.
Зарплата кече
зарплата окса
Зарубежный литература
зарубежный эл-влак
Боевой заряд
зарядым шӱшкаш
Куд зарядан револьвер
дробь заряд
(Тойшинын) йӧнжӧ уке, шинчаже мӱндырк ок уж, зарядым пелке колтыкта.
Положительный заряд
отрицательный заряд
Пычалым зарядитлаш
уэш зарядитлаш
Алик автоматым зарядитлыш, шке ячейкышкыже верланыш.
Электрический батарейым зарядитлаш
аккумуляторым зарядитлаш
У электростанций кызытсе деч куштылго да куатлырак лиеш. Аккумуляторым зарядитлаш йӧнештараш палемдыме.
Пушкым зарядитлымаш
аккумуляторым зарядитлымаш
Эр зарядка
зарядкылан шогалаш
– Спортсмен лияш шонышо еҥ зарядкым кеч-могай игечыштат ышта, – мане Иван Дмитриевич.
Зарядкым налаш
«Каныш кечын кол кучаш миен толатат, – ойла мыйын палымем, – уло арнялан кугу зарядка лиеш».
Вучыдымо засада
– Засадым ышташ кӱлеш, тыште вер пеш келшыше, – каласыш капитан Соловьёв.
Имнешке засада
засадым ойыраш
Засада гын, шеҥгек чакнен утлаш садак ок лий; ала ик засадым эртымат.
Президиумын заседанийже
кечывал заседаний
заседанийым эртараш
торжественный заседаний
(Ануш.) Келшет гын, тачак кастене правленийын заседанийыштыже утвердитлена.
Калык заседатель
кугу стажан заседатель
Тунамак шеҥгел омса гыч калык заседатель-влак лектыч, ӱстелтӧрыштӧ верланышт.
Кужун заседатлаш
Таче кастене местком путёвка шотышто заседатлаш тӱҥалеш.
Заслоным шогалташ
заслоным кодаш
Нунын (Алексеевмытын) ротышт заслонеш кодеш, а частьышт Днепр гоч вес могырыш вонча.
Кугу заслуга
учёный-влакын заслугышт
родина ончылно заслуга
Мемнан элыште еҥым тошто заслугылан веле огыл, а эн чотшо кызытсе пашалан пагалат.
Заслуженный еҥ
заслуженный каныш
Мутлан, тый заслуженный, кугу лӱман, школеш чалемше туныктышо улат лийже.
Кугурак ийготанже заслуженный канышыш каят.
Скульптор пашалан шке гыч тунемше, МАССР искусствын заслуженный деятельже Ф. П. Шабердин Йошкар-Олаште ышта.
Мичушын ик шонымаш: кузе-гынат заслуженный артистын скрипкажым кеч кид дене кучен ончаш.
Йӧратымашым заслужитлаш
ӱшаным заслужитлаш
– Ме тудым (Пагулым) тыште мемнан профессорна манына. Айдемым тыге маныт гын, тиде вет тяп-ляп огыл. Заслужитлаш кӱлеш.
Заставыш увертараш
лӱддымӧ застава
Мичу ден Ивук застава воктенысе лишыл ялыште илат.
Заставым авыраш
Тунамак местечко йыр заставым шогалтылыт.
Пашаште застой
промышленностьышто застой
шонымаште застой
Автоматын затворжо
фотоаппаратын затворжо
Тудо (Алексеев) адакат ик гана винтовкыжым ончен нале, затворжым шолдымаҥдыш. Затвор сайын коштеш.
Телым тӱнӧ йӱштӧ, зато коҥгамбалне шокшо.
Тек шоҥгемына ме жап деч ончыч, но зато курымешак пеледешыс йырваш: миллионло-влакын йӧратымаш да рвезылык, тӱрлӧ калык-влакын келшен илымаш.
Кумда затон
куакш затон
Пристань ден затонлаште чодыра тич темын, ятырже вӱд пундашке каен але шӱйын пытен.
Затон серыште республикыште пеш кугу целлюлозно-кагаз комбинат верланен.
Кугу затор
Затор тугай кугу лийын, пырня-влак вич пачаш огыл, кок вич пачаш кӱварлалтыныт, Какшан вӱдшат пӱялтын.
Икмыняр вере савыртышлаште затор лийын, ий чумырген шинчын.
А ынде, кунам ме фашистский захватчик-влак руалтен налме территориеш кодын улына гын, задача мемнан ончылно весе шындалтеш.
Письменный зачёт
историй дене зачёт
зачётым сдатлаш
Зачётын первый кечыже шолып толын шуо, ышат шижалт.
(Щеглов ден Ершов) личный зачётыштат, командный первенствыштат кок гана эн тале улмышт дене ойыртемалтыныт.
Жап укелан кӧра Ленинский зачётым вашкерак эртараш шонымо ыле, но тудо молгунамсе деч кужунрак шуйныш да рӱжге кошаргыш.
Зачётный паша
Таче тендан дене первый гана дирижирований дене зачётный занятийым эртарена.
Кумшо зачётный группын финальный заездыштыже йошкаролинец Щеглов ӱшанлын ончылно «чымыктен».
Канде коман зачётный книжкам шуялта.
Ончымо пашашке защита у материалым ушаш темла.
Защитыште модаш
Кумытын защитеш кодса, молышт нападенийыш кусныза.
Защитникын ойлымыжо
Чын, адвокат судебный процессыште титаклыме еҥым защитник семын арала.
Опытан защитник
защитник мечым аутышко чумале
Кок защитникым ондален, тудо штрафной площадкыш мардежла миен пурыш.
Защитный очки
Тыште нимогай защитный линий уке.
Микале мӧҥгыж гыч пижыктен толмо значокшым защитный тӱсан гимнастёрка оҥ кӱсен ӱмбаланже радам дене пижыктыш.
Изобретенийлан заявка
заявкым регистрироватлаш
Теве залысе ик лукым мебельлан лӱмын ойырымо. Налше еҥ тудым мӧҥгышкыжӧ заявка почеш наҥгаен кертеш.
Заявленийым ышташ
Михаил Сергеевич Горбачёвын заявленийже совет айдемын чоныштыжо ӱшаным ышта...
Заявленийым пуаш
Молат «чемодан ӱмбалне» шинчат, паша гыч каяш заявленийым возат.
Лауреат званий
званийым пуаш
учёный званий
Кажне плиташте шӧртньӧ буква дене возымо фамилий, лӱм да воинский званий ончыкталтыныт.
Доцент – тиде учёный званий.
Теве ӱлыл мучаште поян Калийын эргыже кокымшо пачаш окнам шынден, стенам звезлыктен.
Звено вуйлатыше
пионер-влак звено
истребитель-влак звено
Механизатор-влакын звеношт солен оптымо касалыкым пога.
Комсомольско-молодёжный звено пашаш чот пиже.
– Мемнан классыште кум звено, – пытартышлан каласыш Нина Павловна.
Управленийын посна звеножо-влак
Ял озанлык производство дене вигак заниматлыше ӱлыл звено-влакым пеҥгыдемдаш кӱлеш.
Звеньевой вымпел
Пионер веле огыл – мыйым звеньевой вожатыйлан сайленыт.
Звеньевойын ойжо
звеньевойым сайлаш
Арсен звеньевой дек мийышат, кидшым пеҥгыдын кормыжтале.
А мыйым звеньевой деч кораҥден кертеш гын, кукурузым ончен куштышо тудо лиеш.
Арам огыл тудым классыште чыланат пагалат, кажне ийын звеньевойлан сайлат.
Зверинецым почаш
(Юннат-влак) Кече мучко пӧрдыт, шолыт шке зверинецышт воктен.
Ончыл зверовод-влакын опытышт
Зверофермыште рывыж ден песецым ашнат
Тушман орен, эн шучко зверь лийын, шкенжын налмыжым тулеш йӱлатынеже.
– Тый, Гриш, чудак улат. Конешне, Зверев осал зверь. Но тудо земский начальник.
Погоныштыжо кум звёздочка
Йоча-влак йошкар звёздочкым налнешт, тудым мемнан армий пӧртылмеш пеленышт шып кучаш шонат.
Порученийым октябрятский группа, звёздочка але вожатый пуа.
Эркын звонитлаш
мемнан деке звонитлат
занятийыш звонитлат
Ала-кӧ электрозвонокым йыҥгыртатыш. – Виктор, звонитлат, поч, – мане Викторын аваже.
Пашашке звонитлаш
Эрла эрак райкомыш, Миша Лосев дек звонитлем.
Шкеже (Стрельников) телефон трубкам нӧлтале, но ыш звонитле, мӧҥгеш пыштыш.
Чарныде звонитлылаш
Телефон салмат чӱчкыдынак дыр да дыр пӧрдын: тӱрлӧ вере звонитлылын.
Электрический звонок
звонокым шындаш
Тыгодым звонок йыҥгыртатыш: директор секретарьжым шкеж дек ӱжеш.
Звонок коридор мучко шергылте
Звонокат лие, кугу переменат тӱҥале, а тудо алят ок тол.
А таче пытартыш звонок почеш вигак корныш лектым.
Звонок йылме
звонок йӱк
Звонок йӱк школ мучко шергылт кая.
Звуковой сигнал
звуковой кино
звуковой скорость
Первый звуковой кинофильмыште Йыван Кырля устан модын да пӱтынь эллан палыме лийын.
Марий йылме звукоподражаний йӧн дене ышталтше мутлан поян.
Чапле зданий
шуко пачашан зданий
Кугурак зданий йытыра ужар палисад дене авыралтын, шке моторлыкшо дене кугешнен шинча.
– Кунам тый декет пурем але кугурак надзиратель, тыгакак помощник але начальник пурат, тый денет здоровитлалтыт гын, ваштарешышт яндарын каласышаш улат: «Здравия желаю, господин старшина».
Йолташ дене здоровитлаш
(Осяндр.) Но-о! Вот тиде здорово! Агроном-химик улыда?
Учреждений пашаеҥ-влак погынаш тӱҥалыт. Ваш лиеден, «Сай улат?», адак «Здорово?» маныт, ваш-ваш йодыштыт.
– Здорово, Йогор! – кидым шуялтыш тудо.
Йоча здравница
Крымысе здравница-влак
Совет здравоохранений
здравоохраненийлан кугу вниманийым ойыраш
Здравоохранений учреждений-влак
Здравоохранений министерство
Ялысе здравпункт
(Алик.) Тудын мушкылтыш вӱдшым кышкал веле, а мый здравпункт гыч Высылий акайым ӱжын толам.
(Пӧча.) Здравствуйте, Антон курскай!
Зоопаркыште ме Африка гыч кондымо кужу шӱян жирафым, корнан-корнан зебр-влакым, молымат ончен коштна.
Землекоп-влак котельный воктене погыненытат, ала-мо верч ӱчашат.
Чока пондашан вес пӧръеҥ землемерын кидше гыч важык тоям налнеже.
Коло ий ожно, лачак кугыжан сар тӱҥалме деч ончычрак, мемнан ялыш межовой толын, тенийсыла манаш – землемер.
Землемер инструмент
землемер паша
– Паша тыгай, – манеш Вачай. – Землемер план гыч купын могай улмыжым пален огына керт.
Землесос пашам ышта
Какшаныште землесос-влак шогат.
Кугу землетрясений
У курык нӧлталалтме верлаште чӱчкыдынак землетрясений лиеда.
Землеустроительлан пашам ышташ
– Тый шинчет, Аркамбал волостьышко землемер-шамыч толыныт. Зверевым землеустроительлан назначаен улыт.
Тений латшым колхоз ден совхозышто озанлык кӧргысӧ землеустройствым рашемдыме.
Землечерпалкым кондаш
Какшаным землечерпалка дене огыл, а землесос дене келгемдат.
Землякым вашлияш
Вет целинник-влак коклаште тӱжем дене мемнан землякна-влак улыт, кумыл нӧлтын пашам ыштат.
Кушеч тый улат, ала земляк лият.
Тошто землянка
Дымковлан адак рок пӧртыштӧ, тура курык тайылеш кеҥежымак кӱнчен ямдылыме землянкеш илаш вереште. Пӱтынь санитарный взвод землянкыште ила.
Землячество погынымаш кечат толын шуо. Ачин «могай-тугай землячество, мом ыштат тушто?» манын шинчышаш верчак мийыш.
Землячкым вашлияш
Ойлынем тыланет мый, землячка: «Пиалан кушкыл семын пелед!»
(Кочик:) – Туге гын земотделыш неретымат ончыктымо ок кӱл ыле.
Земотделыште ыштымыж годым Плотников шӱмлан келшыше самырык ӱдырым вашлийын.
(Вӱтан) Воктенжак земский пӧртын пудыргышо окнаже-влак шемын койыт.
– Земскийлан прошенийым возышаш!
– Кӱлеш, Гриш. Земский начальникын илышыжымат палаш кӱлеш.
(Пасет.) Но земский суд тудын могырыш шогалын.
Какшан эҥерым лопкаҥдыме дене пырляк олан у микрорайонжо-влакым чоҥаш земснаряд дене лап верым ятырлан нӧлтымӧ.
Тудо (Шадрин) шкенжын делегатше-влак дене пырля земствыш миен пуренат, кондымо прошенийым ик тӧралан ончыктен.
Шӱдыр зенитыште
Каваште эн кӱшыл точкым зенит маныт.
Зенитка дене лӱйкалаш
Тушманын зениткыже-влак тулым почын ышт шукто, уло фронт мучко артиллерий рашкалтыш.
Зенитный артиллерий
зенитный пушка
зенитный орудий
Зенитчикын подвигше
Тиде жапыште советский зенитчик-влак тулым почыч.
Зенитчик-влаклан танк ваштарешат кредалаш пернен.
Зеркальный карпым ашнаш
Колхозын зерносушилкыже
уржа-сорлалан зерносушилкым ямдылаш
Тыште (колхозышто) пырчым кошташ типовой да кок простой зерносушилка ямде.
Зернохранилищым ышташ
Ынде Казахстаныште сӧреман мландыште шолдыра элеватор ден зернохранилище-влакын куатле сетьыштым ыштен лукмо.
Кызыт чодыраште вуй мучаште ик семын з-з-з-з шокта.
Чоҥгата тайылыште траншей-влакым зигзаг семын кӱнчен кайыме.
Зигзаг тырма кум тӱрлӧ лиеш: куштылго, кокла нелытан да неле.
– Урай купец-влакын отрядышт дыр, – пелештыш Андрийын ачаже, – тушто тӱрлӧ зимагорым погеныт.
Какшан воктенысе пӱнчер ден кожер лоҥгаште лум дене чокан леведалтше зимовка-влак шинчат.
Зимовка кӱвар
Оксимытын зимовка окнаште волгыдо тул коеш.
Зияным муаш
Векат, шонем, (ечын) тошкалме тураште кугу зиян уло.
Койышыжо дене тудо (Роза) икмыняр тӧрсыр гынат, моло шотышто нимогай зиянымат ом му.
Зияным ышташ
Мыйым осаллан шотлат гынат, мый вет иктыланат зияным ыштылмаш уке.
– А тый, Иван Данилович, казаварня дене эргычым тӱкет гынат, пален лий, шканет моткоч кугу зияным кондет.
Зиян лияш
Зиян лийын каен.
Зиян каласен ок тол.
– Зияныш логалын улына, кува, – шӱлешт-шӱлешт Ведат ойла.
Зияныш пураш
– Мыланем муно налын илаш чылтак йӧнан огыл, ик зиян гына.
Фашист-влак совет калыклан пеш кугу зияным, шуко эҥгекым кондышт.
Злободневный йодыш
Календарьын содержанийже злободневный улмашын.
Злодейым кучаш
Злодей-влакым сеҥена да чапле балым ыштена.
Тыгай листовкым злодей-влак тӱрлӧ семын шаркалат.
Математический знак
корно знак
нота знак
Качество знак
алфавитын знакше-влак
Знак-влакын мом ончыктымыштым палыман.
Числа-влак посна знак дене – цифра дене возен ончыкталтыт.
Уто знак
Кӱлеш знакым шынден, почеламутым возен налза. Знакым молан тыге шындаш кӱлеш, умылтарыза.
Университетский знак
Семон кугыза (шкаф гыч луктын, староста знакшым оҥешыже пижыкта). Микита, пуышашетым пу!
Препинаний знак-влак
Пытартыш жапыште тыгай оборот-влак утларак кучылталтыт, возымо годым пренинаний знак дене икте ойыра, а весе огеш.
Ятыр жап нушкын кайымек, лейтенант кид дене условный знакым ыштыш.
Кӧ, кычкалтын, машинам шупшаш тӱҥалеш?! Знаме нигӧ.
(Семон кугыза.) Знаме, ом пу: тый тыгеже тылзат ыштет.
(Елук.) Знаме, мом кондымыжым калыклан чыла ончыкташ ок лий.
Общий знаменательым муаш
Черта йымалан возымо числа дробьын знаменательже лиеш, тудо кругым мыняр тӧр ужашлан пайлымым ончыкта.
Знаменательный событий
знаменательный дата
Ий еда мемнан илышыште пеш кугу знаменательный кече-влак, тӱнямбал айдеме илышыште кугу событий-влак лийын шогат.
Знаменательный ойлымаш ужаш-влак
Мут сочетаний подчинений йӧн дене ышталтеш да кокыт деч шагал огыл знаменательный мутым ушен шога.
Ончылно знаменосец-влак каят
Знаменосец-влакын нумалме пионерский знамя-влак мардеж дене ловыкталтыт.
Куснылшо Йошкар знамя
пионерский знамя
Сеҥымаш Знамя
знамям пуаш
Колонна ӱмбалне Йошкар знамя лойгалтеш, «Марсельеза» муро йоҥга.
Лозунг йымалне КПСС райком ден райсовет исполкомын куснылшо Йошкар знамяшт.
Коммунизм знамя
эрык знамя
Марксизм-ленинизмын знамяже йымалне мировой коммунистический движений кызыт моткоч кугу.
Знатный строитель
знатный колхозник
Арам огыл вет знатный шахтёр лӱм тыйын чапым адак кӱш нӧлта.
Кредалаш да еҥым толаш военный знать шке дружиныж дене эре ямде лийын шоген.
Мутын значенийже
букван йӱк значенийже
Кугу значений
значений кугеммаш
значенийым налаш
Совет еҥ-влакын кажне сеҥымашышт кугу интернациональный значенийым налын шога.
Кушкылын илышыштыже пеледышын значенийже йӧршеш вес тӱрлӧ. Пеледыш – тиде кушкылын тӱлымӧ органже.
Мут ыштыше суффикс полшымо дене у лексический значениян шомак шочеш.
Кугу значениян
Нукын пеш кугу значениян улмыж нерген нигӧм уэш-пачаш ӱшандарыме огеш кӱл.
– Значит, тудын лӱмжӧ Сакар? А фамилийже кузе?
(Санюк.) Значит, тыят тудым йӧратет?
ГТО значкист-влакым ямдылымаш
значкист-влак ешаралтыныт
Фестиваль значок
лауреат значок
университетский значок
«Калык туныктымо пашан отличникше» значок
Оҥыштыжо йошкар галстук, комсомол значок койыт.
Пурла оҥыштыжо – гвардейский значок.
Шоҥго деке чержат пуд дене толеш, а тазалыкше – золотник дене веле.
Паровой машинан золотникше
золотникым алмашташ
Пограничный зона
чодыра зона
Шемрокдымо зона
Защита зона
нападений зона
Зональный соревнований
Эрлашыжым Николай Петрович речной пароходство дене пырля эртарыме зональный совещанийыште оратор-влакым колышто.
Резина зонд
металл гыч ыштыме зонд
зондым нелаш
Метеорологический зонд
зондым колташ
Кумда зонт
брезент зонт
зонт йымалне шинчаш
Тодылман зонтик
зонтикым шаралташ
Ик кидыштыже изи чемодан, весыштыже – зонтик.
Вургемже чапле, оҥыштыжо шӧртньӧ шинчыр кеча, кидыштыже – зонтик.
Тӱрлӧ пеледышын соцветийже тӱрлӧ лиеш. Мутлан, вишньын соцветийжым зонтик, уржаным парча маныт.
Зооветеринарный институт
Озанлыкысе зооветеринарный пашаеҥ-влак ончылно кызыт вольык урлыкым саемдыме шотышто кугу проблема шога.
Зооветспециалистын каҥашыже
Зооветспециалист-влак кӱлеш полышым жапыштыже пуэн шогат.
Воштылашыже кертыда, но туге гынат, пеш начар зоолог улыда.
Зоологийым тунемаш
зоологий дене учебник
Зоологий наука
Вара Анук акайым мемнан оласе институтыш зоологий кафедрым вуйлаташ колтеныт.
Зоологический музей
зоологический сад
Зоопаркыш экскурсий
Шуко тӱрлӧ янлыкым, шуко тӱрлӧ кайыкым кечыгут зоопаркыште коштна ончеден.
Зоотехнийын сеҥымашыже
Южо комплекс ден фермыште зоотехнийын элементарный йодмашыжым огыт шукто.
Зоотехниклан тунемаш
Йогор. «Ӱжара» колхозышто фермым зоотехник вуйлата.
Зоотехникым тунеммаш ушкалым ончымаште да лӱштымӧ ушкал деч шӧрым налмаште кугун полшыш.
Зоотехнический лабораторий
Ушкал лӱштышӧ-влак зоотехнический курсышто туныкталтыт.
– Зоотехническая пропаганда пеш начар ышталтеш, – йӱкшӧ шыдын шоктыш.
Кугыжа ден дума поян кресаньык-влаклан нужна кресаньыкым зоритлаш кунар полшат, йорло кресаньык масса тунар ыҥылаш тӱҥалеш, кугыжалан ӱшаныдыме лиеш.
Зритель-влакын конференцийышт
Пьесыште ситыдымаш ыле гынат, зритель (спектакльым) чон вургыж ончыш.
Зрительный зал
Тыштак, зрительный зал гыч лекдеак, кином сниматлыше-влак тыге решитлышт: нигӧлан палыдыме тиде рвезым Мустафа рольыш кусараш.
– Тый, эргаш, чонетым утыждене зря ит турж.
Зубр-влакым аралаш
Беловежский пуща манме заповедник зубр-влакше дене чаплана, Воронежский – бобр-влак дене.
Почеламутым зубритлаш
Тыште юмын законым, латин да грек йылмым зубритленыт.
Ӱстембалне самовар шолын шинча, ик бутылка коньяк, графиныште зубровка, шудо пыштыман тыглай арака, кум чарка уло.
Чылан вучат ик шомакан командым, коклан-коклан лач «зуммер» муралта.
Телефон зуммер йоҥгалт каен.
Зябьым куралаш


Admin login:

[Search]

забастовка 1


Забастовкым нӧлталаш

Забастовкым
Забастовкы-м
забастовко-м
strike-ACC
no-case
нӧлталаш
нӧлтал-аш
нӧлтал-аш
raise-INF
vb1-inf



забастовка 2


забастовкым ышташ

забастовкым
забастовкы-м
забастовко-м
strike-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



забастовка 3


забастовка шарла

забастовка
***
***
***
***
шарла
шар-ла
шар-ла
sphere-COMP
no-case
шарла
шар-ла
шар-ла
horsehair-COMP
no-case
шарла
шар-ла
шар-ла
sphere-PL
no-num
шарла
шар-ла
шар-ла
horsehair-PL
no-num
шарла
шар-ла
шар-ла
sphere-STR
no-enc
шарла
шар-ла
шар-ла
horsehair-STR
no-enc
шарла
шарл-а
шарле-а
widen-3SG
vb2-pers



забастовочный 1


Забастовочный комитет

Забастовочный
Забастовочный
забастовочный
strike
ad
комитет
комитет
комитет
committee
no



забастовочный 2


Капиталистический эллаште забастовочный движений шарла.

Капиталистический
Капиталистический
капиталистический
capitalist
ad
эллаште
эл-ла-ште
эл-ла-штЕ
land-PL-INE
no-num-case
забастовочный
забастовочный
забастовочный
strike
ad
движений
движений
движений
motion
no
шарла.
шар-ла
шар-ла
sphere-COMP
no-case
шарла.
шар-ла
шар-ла
horsehair-COMP
no-case
шарла.
шар-ла
шар-ла
sphere-PL
no-num
шарла.
шар-ла
шар-ла
horsehair-PL
no-num
шарла.
шар-ла
шар-ла
sphere-STR
no-enc
шарла.
шар-ла
шар-ла
horsehair-STR
no-enc
шарла.
шарл-а
шарле-а
widen-3SG
vb2-pers



забастовщик 1


Забастовщик-влак ик ой дене уремышке лектыныт.

Забастовщик-влак
Забастовщик-влак
забастовщик-влак
striker-PL
no-num
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
ой
ой
ой
opinion
no
ой
ой
ой
oh
in
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fear-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fast-CNG
vb2-conn
ой
ой-Ø
ойо-Ø
fear-CNG
vb2-conn
дене
дене
дене
with
po
уремышке
урем-ышке
урем-шкЕ
street-ILL
no-case
лектыныт.
лект-ын-ыт
лект-н-ыт
go-PST2-3PL
vb1-tense-pers



забой 1 (А. Бик)


Пырдыж ден ӱмыл нуным поктат. Вот забой.

Пырдыж
Пырдыж
пырдыж
wall
no
ден
ден
ден
and
co
ӱмыл
ӱмыл
ӱмыл
shade
no
нуным
нуным
нуным
them
pr
нуным
нуно-м
нуно-м
3PL-ACC
pr-case
поктат.
покт-ат
покто-ат
drive-3PL
vb2-pers
поктат.
покт-а-т
покто-а-ат
drive-3SG-and
vb2-pers-enc
поктат.
покт-Ø-ат
покто-Ø-ат
drive-CNG-and
vb2-conn-enc
Вот
Вот
вот
there
co/pa
Вот
Вот
вот
web
no
забой.
забой
забой
mine.face
no



забойщик 1


Мланде шӱйым эллан утларак пуаш манын, забойщик-влак эре у паша йӧным кычалыт.

Мланде
Мланде
мланде
land
no
Мланде
Мланде
Мланде
Earth
pn
шӱйым
шӱй-ым
шӱй-м
neck-ACC
no-case
шӱйым
шӱй-ым
шӱй-м
piece.of.coal-ACC
no-case
шӱйым
шӱй-ым
шӱй-м
pus-ACC
no-case
шӱйым
шӱй-ым
шӱй-ым
rot-PST1.1SG
vb1-tense.pers
эллан
эл-лан
эл-лан
land-DAT
no-case
эллан
эл-ла-н
эл-ла-н
land-PL-GEN
no-num-case
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
забойщик-влак
забойщик-влак
забойщик-влак
miner-PL
no-num
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
паша
паша
паша
work
no
йӧным
йӧн-ым
йӧн-м
method-ACC
no-case
кычалыт.
кычал-ыт
кычал-ыт
search-3PL
vb1-pers



зав 1


Зав деч йодаш

Зав
Зав
зав
head
no
деч
деч
деч
from
po
йодаш
йод-аш
йод-аш
ask-INF
vb1-inf



зав 2


Мемнан деке у зав толын.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
деке
деке
деке
to
po
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
зав
зав
зав
head
no
толын.
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын.
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv



заварка 1


Нугыдо заварка

Нугыдо
Нугыдо
нугыдо
thick
ad/no
заварка
***
***
***
***



заварка 2


у заварка

у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
заварка
***
***
***
***



заварка 3


Заварка пытен – уэш ышташ кӱлеш.

Заварка
Заварка
Заварка
Zavarka
na
пытен –
пыт-ен-Ø
пыте-ен-Ø
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытен –
пыт-ен
пыте-ен
end-CVB
vb2-adv
уэш
уэш
уэш
again
av
уэш
у-эш
у-еш
new-LAT
ad/no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



заведений 1


Тошто заведений

Тошто
Тошто
тошто
old
ad/no
Тошто
Тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
Тошто
Тошт-о
тошт-Е
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
заведений
заведений
заведений
establishment
no



заведений 2


заведенийым почаш

заведенийым
заведений-ым
заведений-м
establishment-ACC
no-case
почаш
поч-аш
поч-аш
open-INF
vb1-inf



заведений 3 (К. Васин)


Прорехин эше ик-кок мутым каласынеже ыле, но тиде жапыште заведенийыш йошкар пондашан еҥ толын пурыш.

Прорехин
Прорехин
Прорехин
Prorekhin
na
эше
эше
эше
yet
av
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-IMP.2SG
vb2-mood.pers
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-CNG
vb2-conn
ик-кок
ик-кок
ик-кок
one.or.two
nm
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
каласынеже
каласы-не-же
каласе-не-же
say-DES-3SG
vb2-mood-pers
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
заведенийыш
заведений-ыш
заведений-ш
establishment-ILL
no-case
йошкар
йошкар
йошкар
red
ad
пондашан
пондашан
пондашан
bearded
ad/no
пондашан
пондаш-ан
пондаш-ан
beard-with
no-deriv.ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



заведений 4 («Мар. ком.»)


Азий ден Африкысе высший учебный заведенийлаштат руш йылме кумдан шарлен.

Азий
Азий
Азий
Asia
pn
Азий
Азий
азий
Asian
no
ден
ден
ден
and
co
Африкысе
Африкысе
африкысе
African
ad
Африкысе
Африк-ысе
африк-сЕ
African-ADJ
no-deriv.ad
Африкысе
Африкы-се
Африке-сЕ
Africa-ADJ
pn-deriv.ad
высший
высший
высший
highest
ad
учебный
учебный
учебный
educational
ad
заведенийлаштат
заведений-ла-шт-ат
заведений-ла-шт-ат
establishment-COMP-3PL-and
no-case-poss-enc
заведенийлаштат
заведений-ла-шт-ат
заведений-ла-шт-ат
establishment-PL-3PL-and
no-num-poss-enc
заведенийлаштат
заведений-ла-шт-ат
заведений-ла-штЕ-ат
establishment-PL-INE-and
no-num-case-enc
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру-ш
ру-ш
leaven-ILL
no-case
йылме
йылме
йылме
tongue
no
кумдан
кумдан
кумдан
widely
av
кумдан
кумда-н
кумда-ан
wide-with
ad-deriv.ad
кумдан
кумда-н
кумда-н
wide-GEN
ad-case
кумдан
кум-да-н
кум-да-н
godfather.of.one's.child-2PL-GEN
no-poss-case
кумдан
кум-да-н
кум-да-н
three-2PL-GEN
nm-poss-case
шарлен.
шарл-ен-Ø
шарле-ен-Ø
widen-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шарлен.
шарл-ен
шарле-ен
widen-CVB
vb2-adv



заведующий 1


Роно заведующий

Роно
Роно
роно
district.public.education.authority
no
заведующий
заведующий
заведующий
chief
no



заведующий 2


ферма заведующий

ферма
***
***
***
***
заведующий
заведующий
заведующий
chief
no



заведующий 3 (П. Корнилов)


Ныл классан школышко алят ни заведующийым, ни моло туныктышым колтен огытыл. Галина Александровналан чылажымат шке ӱмбакше налаш логале.

Ныл
Ныл
ныл
four
nm
классан
классан
классан
having.a.class
ad
классан
класс-ан
класс-ан
class-with
no-deriv.ad
школышко
школ-ышко
школ-шкЕ
school-ILL
no-case
алят
алят
алят
still
pa
алят
ал[ь]-[а]т
ал'е-ат
or-and
av/co/pa-enc
ни
ни
ни
neither.....nor
co/pa
заведующийым,
заведующий-ым
заведующий-м
chief-ACC
no-case
ни
ни
ни
neither.....nor
co/pa
моло
моло
моло
other
no/pr
туныктышым
туныктыш-ым
туныктыш-м
education-ACC
no-case
туныктышым
туныктышы-м
туныктышо-м
teacher-ACC
no-case
туныктышым
туныкты-ш-ым
туныкто-ш-ым
teach-PST1-1SG
vb2-tense-pers
туныктышым
туныкты-шы-м
туныкто-шЕ-м
teach-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case
колтен
колт-ен-Ø
колто-ен-Ø
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv
огытыл.
ог-ыт-ыл-Ø
ог-ыт-ул-Ø
NEG-3PL-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Галина
Галина
Галина
Galina
na
Александровналан
Александровналан
Александровналан
Aleksandrovnalan
na
чылажымат
чылажы-м-ат
чылаже-м-ат
everything-ACC-and
pr-case-enc
чылажымат
чыла-жы-м-ат
чыла-жЕ-м-ат
everything-3SG-ACC-and
ad/pa/pr-poss-case-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
ӱмбакше
ӱмбак-ше
ӱмбак-жЕ
the.top-3SG
av/po-poss
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
логале.
логал-'е
логал-Е
touch-PST1.3SG
vb1-tense.pers



заверитлаш 1


Нотариус дене заверитлаш

Нотариус
Нотариус
нотариус
notary
no
дене
дене
дене
with
po
заверитлаш
заверитл-аш
заверитле-аш
attest-INF
vb2-inf



завес 1 (М. Казаков)


Тушман дымовой завесым ыштен, мемнан границым вончен да ик олам атаковатлен.

Тушман
Тушман
тушман
enemy
no
дымовой
дымовой
дымовой
smoke
ad
завесым
завес-ым
завес-м
curtain-ACC
no-case
ыштен,
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен,
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
границым
границы-м
границе-м
border-ACC
no-case
вончен
вонч-ен-Ø
вончо-ен-Ø
cross-PST2-3SG
vb2-tense-pers
вончен
вонч-ен
вончо-ен
cross-CVB
vb2-adv
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
олам
ола-м
ола-м
city-ACC
no-case
олам
ола-м
ола-м
motley-ACC
ad-case
олам
ола-м
ола-ем
city-1SG
no-poss
олам
ола-м
ола-ем
motley-1SG
ad-poss
олам
ола-м-Ø
ола-ем-Ø
city-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
олам
ола-м-Ø
ола-ем-Ø
motley-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
олам
ола-м-Ø
ола-ем-Ø
city-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
олам
ола-м-Ø
ола-ем-Ø
motley-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
олам
ола-м-Ø
ола-ем-Ø
city-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
олам
ола-м-Ø
ола-ем-Ø
motley-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
атаковатлен.
атаковатл-ен-Ø
атаковатле-ен-Ø
attack-PST2-3SG
vb2-tense-pers
атаковатлен.
атаковатл-ен
атаковатле-ен
attack-CVB
vb2-adv



завещаний 1


Кочан завещанийже

Кочан
Коча-н
коча-ан
grandfather-with
no-deriv.ad
Кочан
Коч-ан
кочо-ан
bitter-with
ad/no-deriv.ad
Кочан
Коча-н
коча-н
grandfather-GEN
no-case
завещанийже
завещаний-же
завещаний-жЕ
testament-3SG
no-poss



завещаний 2


завещанийым оформитлаш

завещанийым
завещаний-ым
завещаний-м
testament-ACC
no-case
оформитлаш
оформитл-аш
оформитле-аш
design-INF
vb2-inf



завещаний 3 («Ончыко»)


Полушин, икмагал шып шинчымеке, чытырналтше йӱк дене пелештыш: – Мыйым завещаний аҥыртарен.

Полушин,
Полушин
Полушин
Polushin
na
икмагал
икмагал
икмагал
some.time
av
шып
шып
шып
quiet
ad/av/no
шинчымеке,
шинчы-меке
шинче-меке
sit-CVB.PRI
vb2-adv
шинчымеке,
шинчы-меке
шинче-меке
know-CVB.PRI
vb2-adv
чытырналтше
чытырналтше
чытырналтше
shuddering
ad
чытырналтше
чытырналт-ше
чытырналт-шЕ
shudder-PTCP.ACT
vb1-ad
чытырналтше
чытырналт-ше
чытырналт-жЕ
shudder-IMP.3SG
vb1-mood.pers
чытырналтше
чытырн-алт-ше
чытырне-алт-шЕ
shake-REF-PTCP.ACT
vb2-deriv.v-ad
чытырналтше
чытырналт-Ø-ше
чытырналт-Ø-жЕ
shudder-CNG-3SG
vb1-conn-poss
чытырналтше
чытырналт-Ø-ше
чытырналт-Ø-жЕ
shudder-CVB-3SG
vb1-adv-poss
чытырналтше
чытырн-алт-ше
чытырне-алт-жЕ
shake-REF-IMP.3SG
vb2-deriv.v-mood.pers
чытырналтше
чытырн-алт-Ø-ше
чытырне-алт-Ø-жЕ
shake-REF-CNG-3SG
vb2-deriv.v-conn-poss
чытырналтше
чытырн-алт-Ø-ше
чытырне-алт-Ø-жЕ
shake-REF-CVB-3SG
vb2-deriv.v-adv-poss
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
дене
дене
дене
with
po
пелештыш: –
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Мыйым
Мыйым
мыйым
me
pr
Мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
завещаний
завещаний
завещаний
testament
no
аҥыртарен.
аҥыртар-ен-Ø
аҥыртаре-ен-Ø
give.off.carbon.monoxide-PST2-3SG
vb2-tense-pers
аҥыртарен.
аҥыртар-ен
аҥыртаре-ен
give.off.carbon.monoxide-CVB
vb2-adv



завещатлаш 1


Суртым завещатлаш

Суртым
Сурт-ым
сурт-м
farmstead-ACC
no-case
завещатлаш
завещатл-аш
завещатле-аш
bequeath-INF
vb2-inf



завещатлаш 2


Пӧртшым, ойлат, уныкажлан завещатлен коден.

Пӧртшым,
Пӧрт-шы-м
пӧрт-жЕ-м
house-3SG-ACC
no-poss-case
ойлат,
ойл-ат
ойло-ат
talk-3PL
vb2-pers
ойлат,
ой-ла-т
ой-ла-ет
opinion-COMP-2SG
no-case-poss
ойлат,
ой-ла-т
ой-ла-ет
opinion-PL-2SG
no-num-poss
ойлат,
ой-ла-т
ой-ла-ат
opinion-COMP-and
no-case-enc
ойлат,
ой-ла-т
ой-ла-ат
opinion-PL-and
no-num-enc
ойлат,
ойл-а-т
ойло-а-ат
talk-3SG-and
vb2-pers-enc
ойлат,
ойл-Ø-ат
ойло-Ø-ат
talk-CNG-and
vb2-conn-enc
уныкажлан
уныка-ж-лан
уныка-жЕ-лан
grandchild-3SG-DAT
no-poss-case
уныкажлан
уныка-ж-ла-н
уныка-жЕ-ла-н
grandchild-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
завещатлен
завещатл-ен-Ø
завещатле-ен-Ø
bequeath-PST2-3SG
vb2-tense-pers
завещатлен
завещатл-ен
завещатле-ен
bequeath-CVB
vb2-adv
коден.
код-ен-Ø
кодо-ен-Ø
leave-PST2-3SG
vb2-tense-pers
коден.
код-ен
кодо-ен
leave-CVB
vb2-adv



зависимость 1


Крепостной зависимость

Крепостной
Крепостной
крепостной
serf
ad/no
зависимость
зависимость
зависимость
dependence
no



зависимость 2 («Мар. ком.»)


Пытартыш лу ий жапыште гына ятыр эл-влак колониальный да пеле колониальный зависимость гыч утленыт.

Пытартыш
Пытартыш
пытартыш
last
ad/no
лу
лу
лу
bone
no
лу
лу
лу
ten
nm
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CVB
vb1-adv
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
гына
гына
гына
only
pa
ятыр
ятыр
ятыр
much
av/no/pr
эл-влак
эл-влак
эл-влак
land-PL
no-num
колониальный
колониальный
колониальный
colonial
ad
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
пеле
пеле
пеле
half
ad/av/no
пеле
пеле
пеле
in.half
ad/av/no
пеле
пел-'е
пел-Е
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
колониальный
колониальный
колониальный
colonial
ad
зависимость
зависимость
зависимость
dependence
no
гыч
гыч
гыч
from
po
утленыт.
утл-ен-ыт
утло-ен-ыт
escape-PST2-3PL
vb2-tense-pers



зависимый 1


Зависимый лияш

Зависимый
Зависимый
зависимый
dependent
ad
лияш
ли[й]-[а]ш
лий-аш
be-INF
vb1-inf



зависимый 2 («Мар. ком.»)


Колониальный да зависимый эллаште кучедалмаш чот пӱсемын.

Колониальный
Колониальный
колониальный
colonial
ad
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
зависимый
зависимый
зависимый
dependent
ad
эллаште
эл-ла-ште
эл-ла-штЕ
land-PL-INE
no-num-case
кучедалмаш
кучедалмаш
кучедалмаш
fight
no
кучедалмаш
кучедал-маш
кучедал-маш
fight-NMLZ
vb1-deriv.n
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
пӱсемын.
пӱсем-ын-Ø
пӱсем-н-Ø
be.sharpened-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пӱсемын.
пӱсем-ын
пӱсем-н
be.sharpened-CVB
vb1-adv
пӱсемын.
пӱс-ем-ын
пӱсӧ-ем-н
sharp-1SG-GEN
ad/no-poss-case
пӱсемын.
пӱс-ем-ын-Ø
пӱсӧ-ем-н-Ø
sharp-TRANS-PST2-3SG
ad/no-deriv.v-tense-pers
пӱсемын.
пӱс-ем-ын
пӱсӧ-ем-н
sharp-TRANS-CVB
ad/no-deriv.v-adv



зависитлаш 1


Иктаж-кӧ деч зависитлаш

Иктаж-кӧ
Иктаж-кӧ
иктаж-кӧ
anyone
pr
деч
деч
деч
from
po
зависитлаш
зависитл-аш
зависитле-аш
depend-INF
vb2-inf



зависитлаш 2 (Д. Орай)


Кӱкшӧ урожай, колхоз вольык шукеммаш, вольык продуктивностьым нӧлталмаш – нунын (ял озанлык специалист-влакын) пашашт деч зависитла.

Кӱкшӧ
Кӱкшӧ
кӱкшӧ
high
ad
урожай,
урожай
урожай
harvest
no
колхоз
колхоз
колхоз
kolkhoz
no
вольык
вольык
вольык
cattle
no
шукеммаш,
шукеммаш
шукеммаш
multiplication
no
шукеммаш,
шукем-маш
шукем-маш
multiply-NMLZ
vb1-deriv.n
шукеммаш,
шук-ем-маш
шуко-ем-маш
a.lot-TRANS-NMLZ
ad/av/no-deriv.v-deriv.n
вольык
вольык
вольык
cattle
no
продуктивностьым
продуктивность-ым
продуктивность-м
productivity-ACC
no-case
нӧлталмаш –
нӧлталмаш
нӧлталмаш
raising
no
нӧлталмаш –
нӧлтал-маш
нӧлтал-маш
raise-NMLZ
vb1-deriv.n
нунын
нунын
нунын
their
pr
нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
(ял
ял
ял
village
no
озанлык
озанлык
озанлык
economy
no
озанлык
оза-н-лык
оза-ан-лык
owner-with-for
no-deriv.ad-deriv.ad
специалист-влакын)
специалист-влак-ын
специалист-влак-н
specialist-PL-GEN
no-num-case
пашашт
паша-шт
паша-шт
work-3PL
no-poss
деч
деч
деч
from
po
зависитла.
зависитл-а
зависитле-а
depend-3SG
vb2-pers



завклуб 1


Завклублан ышташ

Завклублан
Завклуб-лан
завклуб-лан
club.manager-DAT
no-case
Завклублан
Завклуб-ла-н
завклуб-ла-н
club.manager-PL-GEN
no-num-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



завклуб 2 (М. Рыбаков)


Уке, шалишь, брат, ме Устям завклублан культпросветучилищыште туныктен луктынна, нигушкат огына колто.

Уке,
Уке
уке
no
ad/no/pa
шалишь,
***
***
***
***
брат,
брат
брат
old.boy
no
брат,
бра-т
бра-ет
sconce-2SG
no-poss
брат,
бра-т
бра-ет
bra-2SG
no-poss
брат,
бра-т
бра-ат
sconce-and
no-enc
брат,
бра-т
бра-ат
bra-and
no-enc
ме
ме
ме
1PL
pr
Устям
Устям
Устям
Ust'am
na
завклублан
завклуб-лан
завклуб-лан
club.manager-DAT
no-case
завклублан
завклуб-ла-н
завклуб-ла-н
club.manager-PL-GEN
no-num-case
культпросветучилищыште
***
***
***
***
туныктен
туныкт-ен-Ø
туныкто-ен-Ø
teach-PST2-3SG
vb2-tense-pers
туныктен
туныкт-ен
туныкто-ен
teach-CVB
vb2-adv
луктынна,
лукт-ын-на
лукт-н-на
lead.out-PST2-1PL
vb1-tense-pers
нигушкат
н'игушк-ат
н'игушко-ат
[X]-and
av/pr-enc
нигушкат
н'игуш-к-ат
н'игуш-шкЕ-ат
nowhere-ILL-and
av/pr-case-enc
огына
ог-ына
ог-ына
NEG-1PL
vb-pers
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-IMP.2SG
vb2-mood.pers
колто.
колто-Ø
колто-Ø
send-CNG
vb2-conn



завком 1


Завком председатель

Завком
Завком
завком
factory.committee
no
председатель
председатель
председатель
president
no



завком 2


завкомым сайлымаш

завкомым
завком-ым
завком-м
factory.committee-ACC
no-case
сайлымаш
сайлымаш
сайлымаш
election
no
сайлымаш
сайлы-маш
сайле-маш
elect-NMLZ
vb2-deriv.n



завком 3 (В. Иванов)


– А мый директор, завком председатель дене каҥашен ончем.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
мый
мый
мый
1SG
pr
директор,
директор
директор
director
no
завком
завком
завком
factory.committee
no
председатель
председатель
председатель
president
no
дене
дене
дене
with
po
каҥашен
каҥаш-ен-Ø
каҥаше-ен-Ø
advise-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каҥашен
каҥаш-ен
каҥаше-ен
advise-CVB
vb2-adv
ончем.
онч-ем
ончо-ем
look-1SG
vb2-pers



завод [I] 1


Кермыч завод

Кермыч
Кермыч
кермыч
brick
no
завод
завод
завод
factory
no



завод [I] 2


коваште завод

коваште
коваште
коваште
skin
no
коваште
кова-ште
кова-штЕ
grandmother-INE
no-case
завод
завод
завод
factory
no



завод [I] 3


смола завод

смола
смола
смола
pitch
no
завод
завод
завод
factory
no



завод [I] 4


ял озанлык машинам ыштыше завод

ял
ял
ял
village
no
озанлык
озанлык
озанлык
economy
no
озанлык
оза-н-лык
оза-ан-лык
owner-with-for
no-deriv.ad-deriv.ad
машинам
машина-м
машина-м
machine-ACC
no-case
машинам
машина-м
машина-ем
machine-1SG
no-poss
машинам
машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
машинам
машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
машинам
машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ыштыше
ыштыше
ыштыше
doer
ad/no
ыштыше
ышты-ше
ыште-шЕ
do-PTCP.ACT
vb2-ad
завод
завод
завод
factory
no



завод [I] 5


заводым чоҥаш

заводым
завод-ым
завод-м
factory-ACC
no-case
чоҥаш
чоҥ-аш
чоҥо-аш
build-INF
vb2-inf



завод [I] 6 (М. Шкетан)


Завод Сылва йогын вӱд воктен пеш кугу лопка верым ярен шинчын.

Завод
Завод
завод
factory
no
Сылва
Сылва
Сылва
Sylva
na
йогын
йогын
йогын
stream
no
йогын
йогын
йогын
lazily
av
йогын
йогы-н
його-н
laziness-GEN
ad/no-case
йогын
йогы-н
його-н
yoga-GEN
no-case
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
воктен
воктен
воктен
beside
av/po
воктен
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
лопка
лопка
лопка
wide
ad
лопка
лопк-а
лопко-а
eat-3SG
vb2-pers
верым
вер-ым
вер-м
place-ACC
no-case
ярен
яр-ен-Ø
яре-ен-Ø
catch.someone-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ярен
яр-ен-Ø
яре-ен-Ø
take.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ярен
яр-ен
яре-ен
catch.someone-CVB
vb2-adv
ярен
яр-ен
яре-ен
take.up-CVB
vb2-adv
шинчын.
шинч-ын-Ø
шинч-н-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шинчын.
шинч-ын
шинч-н
sit.down-CVB
vb1-adv



завод [I] 7


Завод тӱньык

Завод
Завод
завод
factory
no
тӱньык
тӱньык
тӱньык
chimney
no



завод [I] 8


завод илыш

завод
завод
завод
factory
no
илыш
илыш
илыш
life
no
илыш
илы-ш-Ø
иле-ш-Ø
live-PST1-3SG
vb2-tense-pers



завод [I] 9


завод оза

завод
завод
завод
factory
no
оза
оза
оза
owner
no



завод [I] 10 (М. Шкетан)


Тиде мугыр кокла мландышпге шыҥ-шыҥ манме семынак завод корпус-влак, тӱрлӧ склад, илыме пӧрт-влак шогат.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
мугыр
мугыр
мугыр
hump
no
мугыр
мугыр
мугыр
bend
no
кокла
кокла
кокла
distance
ad/no
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-COMP
no-case
кокла
кок-ла
кок-ла
two-COMP
nm-case
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-PL
no-num
кокла
кок-ла
кок-ла
two-PL
nm-num
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-STR
no-enc
кокла
кок-ла
кок-ла
two-STR
nm-enc
мландышпге
***
***
***
***
шыҥ-шыҥ
шыҥ-шыҥ
шыҥ-шыҥ
packed
av
манме
ман-ме
ман-мЕ
say-PTCP.PASS
vb1-ad
семынак
семын-ак
семын-ак
like-STR
po-enc
семынак
сем-ын-ак
сем-н-ак
melody-GEN-STR
no-case-enc
семынак
сем-ын-ак
сем-н-ак
sense-GEN-STR
no-case-enc
завод
завод
завод
factory
no
корпус-влак,
корпус-влак
корпус-влак
body-PL
no-num
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
склад,
склад
склад
storehouse
no
илыме
илыме
илыме
living
ad
илыме
илы-ме
иле-мЕ
live-PTCP.PASS
vb2-ad
пӧрт-влак
пӧрт-влак
пӧрт-влак
house-PL
no-num
шогат.
шога-т
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат.
шога-т
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат.
шог-а-т
шого-а-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат.
шог-Ø-ат
шого-Ø-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc



завод [II] 1


Шагатын заводшо

Шагатын
Шагатын
шагатын
with.every.hour
av
Шагатын
Шагат-ын
шагат-н
hour-GEN
no-case
заводшо
завод-шо
завод-жЕ
factory-3SG
no-poss



завод [II] 2


Шагат ок кошт – заводшо пытен улмаш.

Шагат
Шагат
шагат
hour
no
Шагат
Шаг-ат
шаге-ат
nursery-and
no-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кошт –
кошт
кошт
[X]
de
кошт –
кошт-Ø
кошт-Ø
go-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кошт –
кошт-Ø
кошт-Ø
go-CNG
vb1-conn
кошт –
кошт-Ø
кошт-Ø
go-CVB
vb1-adv
заводшо
завод-шо
завод-жЕ
factory-3SG
no-poss
пытен
пыт-ен-Ø
пыте-ен-Ø
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытен
пыт-ен
пыте-ен
end-CVB
vb2-adv
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



заводитлалташ 1 (М. Рыбаков)


Адак стартерым темдальым, мотор заводитлалте.

Адак
Адак
адак
again
av
стартерым
стартер-ым
стартер-м
starter-ACC
no-case
темдальым,
темдал-ьым
темдал-ым
push-PST1.1SG
vb1-tense.pers
мотор
мотор
мотор
beautiful
ad/av/no
мотор
мотор
мотор
motor
no
заводитлалте.
заводитлалт-е
заводитлалт-Е
start.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
заводитлалте.
заводитл-алт-е
заводитле-алт-Е
start-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



заводитлаш 1


Машинам заводитлаш

Машинам
Машина-м
машина-м
machine-ACC
no-case
Машинам
Машина-м
машина-ем
machine-1SG
no-poss
Машинам
Машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Машинам
Машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Машинам
Машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
заводитлаш
заводитл-аш
заводитле-аш
start-INF
vb2-inf



заводитлаш 2


патефоным заводитлаш

патефоным
патефон-ым
патефон-м
portable.gramophone-ACC
no-case
заводитлаш
заводитл-аш
заводитле-аш
start-INF
vb2-inf



заводитлаш 3


шагатым заводитлаш

шагатым
шагат-ым
шагат-м
hour-ACC
no-case
заводитлаш
заводитл-аш
заводитле-аш
start-INF
vb2-inf



заводитлаш 4 (Н. Лекайн)


Арсен тракторжым заводитлыш, йытын шийме валыш шкивым пижыктыш.

Арсен
Арсен
Арсен
Arsen
na
тракторжым
трактор-жы-м
трактор-жЕ-м
tractor-3SG-ACC
no-poss-case
заводитлыш,
заводитлы-ш-Ø
заводитле-ш-Ø
start-PST1-3SG
vb2-tense-pers
йытын
йытын
йытын
flax
no
шийме
шийме
шийме
threshing
ad
шийме
ший-ме
ший-мЕ
thresh-PTCP.PASS
vb1-ad
шийме
ший-ме
ший-мЕ
blow-PTCP.PASS
vb1-ad
валыш
вал-ыш
вал-ш
axle-ILL
no-case
валыш
вал-ыш
вал-ш
bank-ILL
no-case
валыш
вал-ыш
вал-ш
surface-ILL
no-case
валыш
вал-ыш
вал-ш
billow-ILL
no-case
шкивым
шкив-ым
шкив-м
pulley-ACC
no-case
пижыктыш.
пижыктыш
пижыктыш
stapler
no
пижыктыш.
пижыкты-ш-Ø
пижыкте-ш-Ø
hook-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пижыктыш.
пиж-ыкты-ш-Ø
пиж-ктЕ-ш-Ø
stick-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers



заводитлыман 1


Заводитлыман модыш

Заводитлыман
Заводитлыман
заводитлыман
clockwork
ad
Заводитлыман
Заводитлым-ан
заводитлыме-ан
clockwork-with
ad-deriv.ad
Заводитлыман
Заводитлы-ман
заводитле-ман
start-INF.NEC
vb2-inf
Заводитлыман
Заводитлы-м-ан
заводитле-мЕ-ан
start-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
модыш
модыш
модыш
game
no
модыш
моды-ш
модо-ш
blueberry-ILL
no-case
модыш
моды-ш
модо-ш
fashion-ILL
no-case



заводитлыме 1


Заводитлыме сравоч

Заводитлыме
Заводитлыме
заводитлыме
clockwork
ad
Заводитлыме
Заводитлы-ме
заводитле-мЕ
start-PTCP.PASS
vb2-ad
сравоч
сравоч
сравоч
key
no



заводитлыме 2 (А. Краснопёров)


Тунам вара Максим Кондратьевич ден шофёрлан почела черет дене кабина гыч лекташ, вӱд кашка гай лиймешке заводитлыме ручкам пӱтыраш логалеш.

Тунам
Тунам
тунам
then
av
Тунам
Туна-м
туна-м
heifer-ACC
no-case
Тунам
Туна-м
туна-ем
heifer-1SG
no-poss
Тунам
Ту-на-м
ту-на-м
that-1PL-ACC
pr-poss-case
Тунам
Ту-на-м
ту-на-м
gland-1PL-ACC
no-poss-case
Тунам
Ту-на-м
ту-на-м
banner-1PL-ACC
no-poss-case
Тунам
Туна-м-Ø
туна-ем-Ø
heifer-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Тунам
Туна-м-Ø
туна-ем-Ø
heifer-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Тунам
Туна-м-Ø
туна-ем-Ø
heifer-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
Максим
Максим
Максим
Maksim
na
Кондратьевич
Кондратьевич
Кондратьевич
Kondrat'yevich
na
ден
ден
ден
and
co
шофёрлан
шофёр-лан
шофёр-лан
driver-DAT
no-case
шофёрлан
шофёр-ла-н
шофёр-ла-н
driver-PL-GEN
no-num-case
почела
почела
почела
one.after.another
ad/av/po
почела
поче-ла
поче-ла
one.after.another-STR
av/po-enc
черет
черет
черет
line
no
черет
чер-ет
чер-ет
disease-2SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
кабина
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
лекташ,
лект-аш
лект-аш
go-INF
vb1-inf
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
кашка
кашка
кашка
block
no
кашка
кашка
кашка
swift
ad
кашка
кашк-а
кашке-а
mold-3SG
vb2-pers
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
лиймешке
лий-мешке
лий-мешке
be-CVB.FUT
vb1-adv
заводитлыме
заводитлыме
заводитлыме
clockwork
ad
заводитлыме
заводитлы-ме
заводитле-мЕ
start-PTCP.PASS
vb2-ad
ручкам
ручка-м
ручка-м
pen-ACC
no-case
ручкам
ручка-м
ручка-ем
pen-1SG
no-poss
ручкам
ручка-м-Ø
ручка-ем-Ø
pen-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ручкам
ручка-м-Ø
ручка-ем-Ø
pen-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ручкам
ручка-м-Ø
ручка-ем-Ø
pen-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пӱтыраш
пӱтыр-аш
пӱтырӧ-аш
turn-INF
vb2-inf
логалеш.
логал-еш
логал-еш
touch-3SG
vb1-pers



заводной 1


Заводной пружина

Заводной
Заводной
заводной
clockwork
ad
пружина
***
***
***
***



заводной 2 (В. Косоротов)


Юрка шӱжаржын тыге манмыжлан лӱмынак заводной сравочым кок-кум гана пӱтырале.

Юрка
Юрка
Юрка
Yurka
na
шӱжаржын
шӱжар-жы-н
шӱжар-жЕ-н
younger.sister-3SG-GEN
no-poss-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
манмыжлан
ман-мы-ж-лан
ман-мЕ-жЕ-лан
say-PTCP.PASS-3SG-DAT
vb1-ad-poss-case
манмыжлан
ман-мы-ж-ла-н
ман-мЕ-жЕ-ла-н
say-PTCP.PASS-3SG-PL-GEN
vb1-ad-poss-num-case
лӱмынак
лӱмын-ак
лӱмын-ак
intentionally-STR
ad/av/po-enc
лӱмынак
лӱмы-на-к
лӱмӧ-на-ак
sore-1PL-STR
no-poss-enc
лӱмынак
лӱмы-на-к
лӱмӧ-на-ак
glue-1PL-STR
no-poss-enc
лӱмынак
лӱм-ын-ак
лӱм-н-ак
name-GEN-STR
no-case-enc
лӱмынак
лӱмы-н-ак
лӱмӧ-н-ак
sore-GEN-STR
no-case-enc
лӱмынак
лӱмы-н-ак
лӱмӧ-н-ак
glue-GEN-STR
no-case-enc
заводной
заводной
заводной
clockwork
ad
сравочым
сравоч-ым
сравоч-м
key-ACC
no-case
кок-кум
кок-кум
кок-кум
two.or.three
nm
гана
гана
гана
times
no/po
пӱтырале.
пӱтырал-'е
пӱтырал-Е
turn-PST1.3SG
vb1-tense.pers



заводной 3 (П. Корнилов)


Кабина гыч заводной ручкам налын, Апаев моторым пӱтыраш тӧчыш.

Кабина
Кабина
Кабина
Kabina
na
гыч
гыч
гыч
from
po
заводной
заводной
заводной
clockwork
ad
ручкам
ручка-м
ручка-м
pen-ACC
no-case
ручкам
ручка-м
ручка-ем
pen-1SG
no-poss
ручкам
ручка-м-Ø
ручка-ем-Ø
pen-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ручкам
ручка-м-Ø
ручка-ем-Ø
pen-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ручкам
ручка-м-Ø
ручка-ем-Ø
pen-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
налын,
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын,
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
Апаев
Апаев
Апаев
Apayev
na
моторым
мотор-ым
мотор-м
beautiful-ACC
ad/av/no-case
моторым
мотор-ым
мотор-м
motor-ACC
no-case
пӱтыраш
пӱтыр-аш
пӱтырӧ-аш
turn-INF
vb2-inf
тӧчыш.
тӧчы-ш-Ø
тӧчӧ-ш-Ø
try-PST1-3SG
vb2-tense-pers



заводной 4 (Г. Чемеков)


– Но тототлаш тӱҥалам гын, чарнен ом керт. Пылышдам петыраш логалеш. – Тугеже заводной улыда, – ӱдыр чон канен воштыл колта.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
тототлаш
тототл-аш
тототло-аш
jabber-INF
vb2-inf
тӱҥалам
тӱҥал-ам
тӱҥал-ам
start-1SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
чарнен
чарн-ен-Ø
чарне-ен-Ø
stop-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чарнен
чарн-ен
чарне-ен
stop-CVB
vb2-adv
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
Пылышдам
Пылыш-да-м
пылыш-да-м
ear-2PL-ACC
no-poss-case
петыраш
петыр-аш
петыре-аш
close-INF
vb2-inf
логалеш. –
логал-еш
логал-еш
touch-3SG
vb1-pers
Тугеже
Тугеже
тугеже
so
av/pa/pr
Тугеже
Туге-же
туге-жЕ
so-3SG
av/pa-poss
Тугеже
Ту-ге-же
ту-ге-жЕ
that-COM-3SG
pr-case-poss
Тугеже
Ту-ге-же
ту-ге-жЕ
gland-COM-3SG
no-case-poss
Тугеже
Ту-ге-же
ту-ге-жЕ
banner-COM-3SG
no-case-poss
заводной
заводной
заводной
clockwork
ad
улыда, –
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда, –
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
чон
чон
чон
soul
no
канен
кан-ен-Ø
кане-ен-Ø
rest-PST2-3SG
vb2-tense-pers
канен
кан-ен
кане-ен
rest-CVB
vb2-adv
воштыл
воштыл-Ø
воштыл-Ø
laugh-IMP.2SG
vb1-mood.pers
воштыл
воштыл-Ø
воштыл-Ø
laugh-CNG
vb1-conn
воштыл
воштыл-Ø
воштыл-Ø
laugh-CVB
vb1-adv
колта.
колт-а
колто-а
send-3SG
vb2-pers



заводоуправлений 1 (Ю. Артамонов)


– Тиде пӧртыштӧ заводоуправлений верланен. Директор, инженер-шамыч, бухгалтерий, кадр отдел, партком.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
пӧртыштӧ
пӧрт-ыштӧ
пӧрт-штЕ
house-INE
no-case
пӧртыштӧ
пӧртыш-тӧ
пӧртыш-штЕ
coenurosis-INE
no-case
заводоуправлений
заводоуправлений
заводоуправлений
factory.management
no
верланен.
верлан-ен-Ø
верлане-ен-Ø
settle-PST2-3SG
vb2-tense-pers
верланен.
верлан-ен
верлане-ен
settle-CVB
vb2-adv
Директор,
Директор
директор
director
no
инженер-шамыч,
инженер-шамыч
инженер-шамыч
engineer-PL
no-num
бухгалтерий,
бухгалтерий
бухгалтерий
accounting
no
кадр
кадр
кадр
personnel
no
кадр
кадр
кадр
frame
no
отдел,
отдел
отдел
department
no
партком.
партком
партком
party.committee
no



заводской 1


Заводской лабораторий

Заводской
Заводской
заводской
factory
ad/no
лабораторий
лабораторий
лабораторий
laboratory
no



заводской 2


заводской цех

заводской
заводской
заводской
factory
ad/no
цех
цех
цех
work.hall
no



заводской 3 (А. Асаев)


Тудо заводской посёлко деч мӱндыр огыл, чодыра воктен, эҥер серыште.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
заводской
заводской
заводской
factory
ad/no
посёлко
посёлко
посёлко
settlement
no
деч
деч
деч
from
po
мӱндыр
мӱндыр
мӱндыр
distant
ad/av
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
воктен,
воктен
воктен
beside
av/po
воктен,
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен,
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv
эҥер
эҥер
эҥер
river
no
эҥер
эҥер
эҥер
saddle
no
серыште.
сер-ыште
сер-штЕ
shore-INE
no-case
серыште.
серыш-те
серыш-штЕ
letter-INE
no-case
серыште.
серыш-те
серыш-штЕ
plot.of.land-INE
no-case



заводской 4 (К. Васин)


Тиде заводской приказчик Афанасий Карлович улмашын.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
заводской
заводской
заводской
factory
ad/no
приказчик
приказчик
приказчик
salesman
no
Афанасий
Афанасий
Афанасий
Afanasiy
na
Карлович
Карлович
Карлович
Karlovich
na
улмашын.
улмашын
улмашын
being
vb
улмашын.
улмаш-ын
улмаш-н
being-GEN
no/pa/vb-case
улмашын.
ул-маш-ын
ул-маш-н
be-NMLZ-GEN
vb1-deriv.n-case



заводской 5


Пайрем касышке заводской-влакат толыныт.

Пайрем
Пайрем
пайрем
holiday
no
касышке
кас-ышке
кас-шкЕ
evening-ILL
av/no-case
касышке
касыш-ке
касыш-шкЕ
living-ILL
no-case
заводской-влакат
заводской-влак-ат
заводской-влак-ат
factory-PL-and
ad/no-num-enc
толыныт.
тол-ын-ыт
тол-н-ыт
come-PST2-3PL
vb1-tense-pers



заводчик 1 (К. Васин)


Горный заводчик-влак тудын (Юкейын) пошкудыжо-влак деч мландым шупшын налынытат, Юкей власть ваштареш бунтым тарватен.

Горный
Горный
горный
mining
ad
заводчик-влак
заводчик-влак
заводчик-влак
factory.owner-PL
no-num
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
(Юкейын)
Юкейын
Юкейын
Yukeyyn
na
пошкудыжо-влак
пошкуды-жо-влак
пошкудо-жЕ-влак
neighbor-3SG-PL
no-poss-num
деч
деч
деч
from
po
мландым
мланды-м
мланде-м
land-ACC
no-case
мландым
мланды-м
мланде-м
Earth-ACC
pn-case
шупшын
шупш-ын-Ø
шупш-н-Ø
pull-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шупшын
шупш-ын
шупш-н
pull-CVB
vb1-adv
налынытат,
нал-ын-ыт-ат
нал-н-ыт-ат
take-PST2-3PL-and
vb1-tense-pers-enc
Юкей
Юкей
Юкей
Yukey
na
власть
власть
власть
authority
no
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
бунтым
бунт-ым
бунт-м
uprising-ACC
no-case
тарватен.
тарват-ен-Ø
тарвате-ен-Ø
move-PST2-3SG
vb2-tense-pers
тарватен.
тарват-ен
тарвате-ен
move-CVB
vb2-adv



заводысо 1


Заводысо смена

Заводысо
Заводысо
заводысо
factory
ad
Заводысо
Завод-ысо
завод-сЕ
factory-ADJ
no-deriv.ad
смена
***
***
***
***



заводысо 2


заводысо цех

заводысо
заводысо
заводысо
factory
ad
заводысо
завод-ысо
завод-сЕ
factory-ADJ
no-deriv.ad
цех
цех
цех
work.hall
no



заводысо 3


заводысо инженер-влак

заводысо
заводысо
заводысо
factory
ad
заводысо
завод-ысо
завод-сЕ
factory-ADJ
no-deriv.ad
инженер-влак
инженер-влак
инженер-влак
engineer-PL
no-num



заводысо 4 (В. Иванов)


Тиде заводысо пашазе-влакын колоннышт эрта.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
заводысо
заводысо
заводысо
factory
ad
заводысо
завод-ысо
завод-сЕ
factory-ADJ
no-deriv.ad
пашазе-влакын
пашазе-влак-ын
пашазе-влак-н
worker-PL-GEN
ad/no-num-case
колоннышт
колонны-шт
колонно-шт
column-3PL
no-poss
эрта.
эрт-а
эрте-а
pass-3SG
vb2-pers



завоеватель 1 («Кокла курым»)


Пеш кугу орланымаш дене да осал завоеватель ваштареш эреак кредал шогымыж дене руш калык Западный Европым монгольский игон орлыкшо деч арален коден.

Пеш
Пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
орланымаш
орланымаш
орланымаш
suffering
no
орланымаш
орланы-маш
орлане-маш
suffer-NMLZ
vb2-deriv.n
дене
дене
дене
with
po
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
осал
осал
осал
evil
ad/no
завоеватель
завоеватель
завоеватель
conqueror
no
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
эреак
эреак
эреак
always
av
эреак
эре-ак
эре-ак
always-STR
av/po-enc
кредал
кредал-Ø
кредал-Ø
fight-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кредал
кредал-Ø
кредал-Ø
fight-CNG
vb1-conn
кредал
кредал-Ø
кредал-Ø
fight-CVB
vb1-adv
шогымыж
шогымы-ж
шогымо-жЕ
standing-3SG
ad-poss
шогымыж
шогы-мы-ж
шого-мЕ-жЕ
stand-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
дене
дене
дене
with
po
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру-ш
ру-ш
leaven-ILL
no-case
калык
калык
калык
people
no
Западный
Западный
Западный
Zapadnyy
na
Европым
Европы-м
Европо-м
Europe-ACC
pn-case
монгольский
***
***
***
***
игон
иго-н
иго-н
yoke-GEN
no-case
орлыкшо
орлык-шо
орлык-жЕ
torment-3SG
no-poss
орлыкшо
ор-лык-шо
ор-лык-жЕ
fortress-for-3SG
ad/no-deriv.ad-poss
деч
деч
деч
from
po
арален
арал-ен-Ø
арале-ен-Ø
defend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
арален
арал-ен
арале-ен
defend-CVB
vb2-adv
коден.
код-ен-Ø
кодо-ен-Ø
leave-PST2-3SG
vb2-tense-pers
коден.
код-ен
кодо-ен
leave-CVB
vb2-adv



завсклад 1 (Й. Ялмарий)


Завсклад шокте-влакым конден шуктыш.

Завсклад
Завсклад
завсклад
warehouse.manager
no
шокте-влакым
шокте-влак-ым
шокте-влак-м
sieve-PL-ACC
no-num-case
конден
конд-ен-Ø
кондо-ен-Ø
bring-PST2-3SG
vb2-tense-pers
конден
конд-ен
кондо-ен
bring-CVB
vb2-adv
шуктыш.
шуктыш
шуктыш
execution
no
шуктыш.
шукты-ш-Ø
шукто-ш-Ø
succeed.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шуктыш.
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
reach-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктыш.
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
ferment-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктыш.
шу-кты-ш-Ø
шу-ктЕ-ш-Ø
whittle-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers



завтрак 1


Завтракым ышташ

Завтракым
Завтрак-ым
завтрак-м
breakfast-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



завтрак 2


завтрак деч вара

завтрак
завтрак
завтрак
breakfast
no
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers



завуч 1


Школ завуч

Школ
Школ
школ
school
no
завуч
завуч
завуч
director.of.studies
no



завуч 2 (В. Косоротов)


(Степаныч:) – Ӱдыремат, Людмила Андреевна, ондак шкенан школымак пытарен. Кызыт завуч шотышто.

(Степаныч:) –
Степаныч
Степаныч
Stepanych
na
Ӱдыремат,
Ӱдырем-ат
ӱдырем-ат
[X]-and
no-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-ат
ӱдыр-ем-ат
daughter-1SG-and
no-poss-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-ат
Ӱдыр-ем-ат
Virgo-1SG-and
no-poss-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-ат
ӱдыр-ем-ат
daughter-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-ат
Ӱдыр-ем-ат
Virgo-TRANS-2SG
no-deriv.v-pers
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-ат
ӱдыр-ем-ат
daughter-TRANS-3PL
no-deriv.v-pers
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-ат
Ӱдыр-ем-ат
Virgo-TRANS-3PL
no-deriv.v-pers
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-а-т
ӱдыр-ем-а-ат
daughter-TRANS-3SG-and
no-deriv.v-pers-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-а-т
Ӱдыр-ем-а-ат
Virgo-TRANS-3SG-and
no-deriv.v-pers-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-Ø-ат
ӱдыр-ем-Ø-ат
daughter-TRANS-CNG-and
no-deriv.v-conn-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-Ø-ат
Ӱдыр-ем-Ø-ат
Virgo-TRANS-CNG-and
no-deriv.v-conn-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-Ø-ат
ӱдыр-ем-Ø-ат
daughter-TRANS-CVB-and
no-deriv.v-adv-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем-Ø-ат
Ӱдыр-ем-Ø-ат
Virgo-TRANS-CVB-and
no-deriv.v-adv-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем--ат
ӱдыр-ем-Е-ат
daughter-TRANS-PST1.3SG-and
no-deriv.v-tense.pers-enc
Ӱдыремат,
Ӱдыр-ем--ат
Ӱдыр-ем-Е-ат
Virgo-TRANS-PST1.3SG-and
no-deriv.v-tense.pers-enc
Людмила
Людмила
Людмила
L'udmila
na
Андреевна,
Андреевна
Андреевна
Andreyevna
na
ондак
ондак
ондак
at.first
av
ондак
он-да-к
он-да-ак
leader-2PL-STR
no-poss-enc
шкенан
шке-на-н
шке-на-н
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
шкенан
шкен-ан
шкен-ан
private-with
ad-deriv.ad
шкенан
шке-на-н
шке-на-н
REFL-1PL-GEN
pr-poss-case
школымак
школ-ым-ак
школ-м-ак
school-ACC-STR
no-case-enc
пытарен.
пытар-ен-Ø
пытаре-ен-Ø
finish-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытарен.
пытар-ен
пытаре-ен
finish-CVB
vb2-adv
Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
завуч
завуч
завуч
director.of.studies
no
шотышто.
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто.
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case



завхоз 1


Школын завхозшо

Школын
Школ-ын
школ-н
school-GEN
no-case
завхозшо
завхоз-шо
завхоз-жЕ
logistics.manager-3SG
no-poss



завхоз 2 (Б. Данилов)


Пытартыш клат гыч лекмышт годым лачак завхоз толын лекте.

Пытартыш
Пытартыш
пытартыш
last
ad/no
клат
клат
клат
storage
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лекмышт
лекмы-шт
лекме-шт
out-3PL
ad-poss
лекмышт
лек-мы-шт
лект-мЕ-шт
go-PTCP.PASS-3PL
vb1-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
лачак
лачак
лачак
[X]
av
лачак
лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
лачак
лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
завхоз
завхоз
завхоз
logistics.manager
no
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
лекте.
лект-е
лект-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers



заговор 1


Заговорым ышташ

Заговорым
Заговор-ым
заговор-м
conspiracy-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



заговор 2


заговорым почаш

заговорым
заговор-ым
заговор-м
conspiracy-ACC
no-case
почаш
поч-аш
поч-аш
open-INF
vb1-inf



заговор 3 (А. Тимофеев)


Заговор нерген шоналтыме годым Виллин могыржо чытырналте, пуйто йӱштымужо толын перыш.

Заговор
Заговор
заговор
conspiracy
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
шоналтыме
шоналты-ме
шоналте-мЕ
think-PTCP.PASS
vb2-ad
годым
годым
годым
during
po
Виллин
Виллин
Виллин
Villin
na
могыржо
могыр-жо
могыр-жЕ
body-3SG
no-poss
чытырналте,
чытырналт-е
чытырналт-Е
shudder-PST1.3SG
vb1-tense.pers
чытырналте,
чытырн-алт-е
чытырне-алт-Е
shake-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers
пуйто
пуйто
пуйто
as.if
co/pa
йӱштымужо
йӱштымужо
йӱштымужо
fever
no
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
перыш.
перы-ш
пере-ш
power-ILL
no-case
перыш.
перы-ш-Ø
пере-ш-Ø
hit-PST1-3SG
vb2-tense-pers



заговорщик 1


Заговорщик-влакым кучаш

Заговорщик-влакым
Заговорщик-влак-ым
заговорщик-влак-м
conspirator-PL-ACC
no-num-case
кучаш
куча-ш
куча-ш
residue-ILL
no-case
кучаш
куча-ш
куча-еш
residue-LAT
no-case
кучаш
куч-аш
кучо-аш
hold-INF
vb2-inf



заготконтора 1 («Мар. ком.»)


Южо сонарзе янлык коваштым заготконторыш сдатлыме олмеш ӧрдыжкӧ ужала да тыге шинчаора государствым ондала.

Южо
Южо
южо
some
pr
Южо
Ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
Южо
Ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
сонарзе
сонарзе
сонарзе
hunter
no
янлык
янлык
янлык
animal
no
коваштым
ковашты-м
коваште-м
skin-ACC
no-case
коваштым
кова-шт-ым
кова-шт-м
grandmother-3PL-ACC
no-poss-case
заготконторыш
заготконтор-ыш
заготконтор-ш
procurement.office-ILL
no-case
сдатлыме
сдатлы-ме
сдатле-мЕ
hand.over-PTCP.PASS
vb2-ad
олмеш
олмеш
олмеш
instead
po
олмеш
олм-еш
олмо-еш
place-LAT
no-case
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
ӧрдыжкӧ
the.side
av/po
ужала
ужал-а
ужале-а
sell-3SG
vb2-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
шинчаора
шинчаора
шинчаора
openly
av
государствым
государствы-м
государстве-м
state-ACC
no-case
ондала.
ондал-а
ондале-а
deceive-3SG
vb2-pers
ондала.
он-да-ла
он-да-ла
leader-2PL-COMP
no-poss-case
ондала.
он-да-ла
он-да-ла
leader-2PL-PL
no-poss-num
ондала.
он-да-ла
он-да-ла
leader-2PL-STR
no-poss-enc



заготовитель 1 (С. Николаев)


– Олаште, ик организацийыште, заготовительлан пашам ышта.

Олаште,
Ола-ште
ола-штЕ
city-INE
no-case
Олаште,
Ола-ште
ола-штЕ
motley-INE
ad-case
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
организацийыште,
организаций-ыште
организаций-штЕ
organization-INE
no-case
заготовительлан
заготовитель-лан
заготовитель-лан
procurer-DAT
no-case
заготовительлан
заготовитель-ла-н
заготовитель-ла-н
procurer-PL-GEN
no-num-case
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ышта.
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers



заготовительный 1


Заготовительный организаций

Заготовительный
Заготовительный
заготовительный
procurement
ad
организаций
организаций
организаций
organization
no



заготовительный 2


заготовительный ак

заготовительный
заготовительный
заготовительный
procurement
ad
ак
ак
ак
price
no



заготовительный 3 (Н. Лекайн)


Тыште (районный центрыште) шуко учреждений, склад, тӱрлӧ заготовительный пункт, кугу магазин-влак улыт.

Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
(районный
районный
районный
district
ad
центрыште)
центр-ыште
центр-штЕ
center-INE
no-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
учреждений,
учреждений
учреждений
establishment
no
склад,
склад
склад
storehouse
no
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
заготовительный
заготовительный
заготовительный
procurement
ad
пункт,
пункт
пункт
point
no
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
магазин-влак
магазин-влак
магазин-влак
shop-PL
no-num
магазин-влак
магази-н-влак
магази-н-влак
[X]-GEN-PL
ad-case-num
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers



заготовка 1


Кинде заготовка

Кинде
Кинде
кинде
bread
no
заготовка
***
***
***
***



заготовка 2 (Н. Лекайн)


Заготовкым нуно шукертак теменыт, урлыкаш оптымо да вольыклан кодымо деч вара трудодень почеш пайлат.

Заготовкым
Заготовкы-м
заготовко-м
procurement-ACC
no-case
нуно
нуно
нуно
3PL
pr
шукертак
шукерт-ак
шукерте-ак
long.ago-STR
av-enc
теменыт,
тем-ен-ыт
теме-ен-ыт
fill-PST2-3PL
vb2-tense-pers
теменыт,
те-м-ен-ыт
те-ем-ен-ыт
2PL-TRANS-PST2-3PL
pr-deriv.v-tense-pers
урлыкаш
урлыкаш
урлыкаш
seed
ad/no
оптымо
опты-мо
опто-мЕ
put-PTCP.PASS
vb2-ad
оптымо
опты-мо
опто-мЕ
bark-PTCP.PASS
vb2-ad
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
вольыклан
вольык-лан
вольык-лан
cattle-DAT
no-case
вольыклан
вольык-ла-н
вольык-ла-н
cattle-PL-GEN
no-num-case
кодымо
кодымо
кодымо
left.behind
ad
кодымо
коды-мо
кодо-мЕ
leave-PTCP.PASS
vb2-ad
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
трудодень
трудодень
трудодень
workday
no
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
пайлат.
пайл-ат
пайле-ат
divide-3PL
vb2-pers
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ет
share-COMP-2SG
no-case-poss
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ет
fried.meat-COMP-2SG
no-case-poss
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ет
share-PL-2SG
no-num-poss
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ет
fried.meat-PL-2SG
no-num-poss
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ат
share-COMP-and
no-case-enc
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ат
fried.meat-COMP-and
no-case-enc
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ат
share-PL-and
no-num-enc
пайлат.
пай-ла-т
пай-ла-ат
fried.meat-PL-and
no-num-enc
пайлат.
пайл-а-т
пайле-а-ат
divide-3SG-and
vb2-pers-enc
пайлат.
пайл-Ø-ат
пайле-Ø-ат
divide-CNG-and
vb2-conn-enc



заготовка 3


Кемлык заготовка

Кемлык
Кем-лык
кем-лык
boot-for
no-deriv.ad
заготовка
***
***
***
***



заготовка 4


сравочлык заготовка

сравочлык
сравоч-лык
сравоч-лык
key-for
no-deriv.ad
заготовка
***
***
***
***



заготовка 5 («Мар. ком.»)


Цехыште метчикым ышташ металл ситен, но пытартыш жапыште заготовка лийын огыл.

Цехыште
Цех-ыште
цех-штЕ
work.hall-INE
no-case
метчикым
***
***
***
***
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
металл
металл
металл
metal
no
ситен,
сит-ен-Ø
сите-ен-Ø
suffice-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ситен,
сит-ен
сите-ен
suffice-CVB
vb2-adv
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
заготовка
***
***
***
***
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



заготпункт 1 (Й. Осмин)


Шоссе дене эртат обоз-шамыч, колхозла гыч у киндым кондат заготпунктыш.

Шоссе
Шоссе
шоссе
highway
no
дене
дене
дене
with
po
эртат
эрт-ат
эрте-ат
pass-3PL
vb2-pers
эртат
эрт-а-т
эрте-а-ат
pass-3SG-and
vb2-pers-enc
эртат
эрт-Ø-ат
эрте-Ø-ат
pass-CNG-and
vb2-conn-enc
обоз-шамыч,
обоз-шамыч
обоз-шамыч
convoy-PL
no-num
колхозла
колхоз-ла
колхоз-ла
kolkhoz-COMP
no-case
колхозла
колхоз-ла
колхоз-ла
kolkhoz-PL
no-num
колхозла
колхоз-ла
колхоз-ла
kolkhoz-STR
no-enc
гыч
гыч
гыч
from
po
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
киндым
кинды-м
кинде-м
bread-ACC
no-case
кондат
конд-ат
кондо-ат
bring-3PL
vb2-pers
кондат
кон-да-т
кон-да-ат
kitty-2PL-and
no-poss-enc
кондат
кон-да-т
кон-да-ат
alkali-2PL-and
no-poss-enc
кондат
конд-а-т
кондо-а-ат
bring-3SG-and
vb2-pers-enc
кондат
конд-Ø-ат
кондо-Ø-ат
bring-CNG-and
vb2-conn-enc
заготпунктыш.
заготпункт-ыш
заготпункт-ш
purveying.center-ILL
no-case



заготпункт 2 (М.-Азмекей)


Вара пире игым куршыш шынден, заготпунктыш, Звениговыш наҥгайышым.

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
пире
пире
пире
wolf
no
игым
игы-м
иге-м
young-ACC
no-case
куршыш
курш-ыш
курш-ш
basket-ILL
no-case
шынден,
шынд-ен-Ø
шынде-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шынден,
шынд-ен
шынде-ен
put-CVB
vb2-adv
заготпунктыш,
заготпункт-ыш
заготпункт-ш
purveying.center-ILL
no-case
Звениговыш
Звениговыш
Звениговыш
Zvenigovysh
na
наҥгайышым.
наҥгайы-ш-ым
наҥгае-ш-ым
take-PST1-1SG
vb2-tense-pers
наҥгайышым.
наҥгайы-шы-м
наҥгае-шЕ-м
take-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



заграница 1


Заграницыш каяш

Заграницыш
Заграницы-ш
загранице-ш
foreign.countries-ILL
no-case
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf



заграница 2


заграница гыч серыш

заграница
***
***
***
***
гыч
гыч
гыч
from
po
серыш
серыш
серыш
letter
no
серыш
серыш
серыш
plot.of.land
no
серыш
сер-ыш
сер-ш
shore-ILL
no-case
серыш
серы-ш-Ø
сере-ш-Ø
write-PST1-3SG
vb2-tense-pers



заграничный 1


Заграничный паспорт

Заграничный
Заграничный
заграничный
foreign
ad
паспорт
паспорт
паспорт
passport
no



заграничный 2 (С. Вишневский)


Сылне ӱдыр, сай чиеман, заграничный марке шӧртньӧ шагатан.

Сылне
Сылне
сылне
beautiful
ad
ӱдыр,
ӱдыр
ӱдыр
daughter
no
ӱдыр,
ӱдыр
ӱдыр
Virgo
no
сай
сай
сай
good
ad/av
чиеман,
чиеман
чиеман
clothed
ad
чиеман,
чием-ан
чием-ан
clothing-with
no-deriv.ad
чиеман,
чие-ман
чие-ман
put.on-INF.NEC
vb2-inf
чиеман,
чие-м-ан
чие-мЕ-ан
put.on-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
заграничный
заграничный
заграничный
foreign
ad
марке
марке
марке
stamp
no
марке
марке
марке
up.to
po
шӧртньӧ
шӧртньӧ
шӧртньӧ
gold
ad/no
шагатан.
шагат-ан
шагат-ан
hour-with
no-deriv.ad



загс 1


Загсыште возалташ

Загсыште
Загс-ыште
загс-штЕ
registry.office-INE
no-case
возалташ
возалт-аш
возалт-аш
be.written-INF
vb1-inf
возалташ
возалт-аш
возалт-аш
be.separated.from-INF
vb1-inf
возалташ
возалт-аш
возалте-аш
write-INF
vb2-inf
возалташ
воз-алт-аш
воз-алт-аш
lie.down-REF-INF
vb1-deriv.v-inf
возалташ
воз-алт-аш
возо-алт-аш
write-REF-INF
vb2-deriv.v-inf



загс 2 (Н. Арбан)


(Мичуш.) Вашке загсыш каена, закон почеш ушнена.

(Мичуш.)
Мичуш
Мичуш
Michush
na
Вашке
Вашке
вашке
soon
ad/av/no
Вашке
Вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Вашке
Вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-CNG
vb2-conn
загсыш
загс-ыш
загс-ш
registry.office-ILL
no-case
каена,
ка[й]-ена
кае-ена
go-1PL
vb2-pers
закон
закон
закон
law
no
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
ушнена.
ушн-ена
ушно-ена
join-1PL
vb2-pers



заданий 1


Заданийым шукташ

Заданийым
Заданий-ым
заданий-м
assignment-ACC
no-case
шукташ
шукт-аш
шукто-аш
succeed.in-INF
vb2-inf
шукташ
шу-кт-аш
шу-ктЕ-аш
reach-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
шукташ
шу-кт-аш
шу-ктЕ-аш
ferment-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
шукташ
шу-кт-аш
шу-ктЕ-аш
whittle-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf



заданий 2


заданий почеш

заданий
заданий
заданий
assignment
no
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers



заданий 3 («Мар. ком.»)


Цехыште чыла пашазе палемдыме заданийым эртарен тема.

Цехыште
Цех-ыште
цех-штЕ
work.hall-INE
no-case
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
пашазе
пашазе
пашазе
worker
ad/no
палемдыме
палемдыме
палемдыме
set
ad
палемдыме
палемды-ме
палемде-мЕ
mark-PTCP.PASS
vb2-ad
палемдыме
палем-дыме
палем-дымЕ
become.noticeable-PTCP.NEG
vb1-ad
палемдыме
пал-ем-дыме
пале-ем-дымЕ
marking-TRANS-PTCP.NEG
ad/no-deriv.v-ad
заданийым
заданий-ым
заданий-м
assignment-ACC
no-case
эртарен
эртар-ен-Ø
эртаре-ен-Ø
spend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
эртарен
эртар-ен
эртаре-ен
spend-CVB
vb2-adv
тема.
тем-а
теме-а
fill-3SG
vb2-pers
тема.
те-м-а
те-ем-а
2PL-TRANS-3SG
pr-deriv.v-pers



заданий 4 (В. Сапаев)


Отрядыштына кажнылан посна заданийым пуымо: иктылан дневникым возаш, весылан сӱретлаш, кумшылан музейлык материалым погаш.

Отрядыштына
Отряд-ышты-на
отряд-штЕ-на
detachment-INE-1PL
no-case-poss
кажнылан
кажны-лан
кажне-лан
each-DAT
pr-case
кажнылан
кажны-ла-н
кажне-ла-н
each-PL-GEN
pr-num-case
посна
посна
посна
isolated
ad/av
заданийым
заданий-ым
заданий-м
assignment-ACC
no-case
пуымо:
пуымо
пуымо
given
ad
пуымо:
пуы-мо
пуо-мЕ
give-PTCP.PASS
vb2-ad
пуымо:
пуы-мо
пуо-мЕ
blow-PTCP.PASS
vb2-ad
иктылан
икты-лан
икте-лан
one-DAT
nm/pr-case
иктылан
икты-ла-н
икте-ла-н
one-PL-GEN
nm/pr-num-case
дневникым
дневник-ым
дневник-м
diary-ACC
no-case
возаш,
возаш
возаш
a.cartload
ad
возаш,
воз-аш
воз-аш
lie.down-INF
vb1-inf
возаш,
воз-аш
возо-аш
write-INF
vb2-inf
весылан
весы-лан
весе-лан
different-DAT
ad/no/pr-case
весылан
весы-ла-н
весе-ла-н
different-PL-GEN
ad/no/pr-num-case
сӱретлаш,
сӱретл-аш
сӱретле-аш
paint-INF
vb2-inf
сӱретлаш,
сӱрет-ла-ш
сӱрет-ла-ш
painting-PL-ILL
no-num-case
сӱретлаш,
сӱрет-ла-ш
сӱрет-ла-еш
painting-PL-LAT
no-num-case
кумшылан
кумшылан
кумшылан
thirdly
av
кумшылан
кумшы-лан
кумшо-лан
third-DAT
av/nm-case
кумшылан
кумшы-ла-н
кумшо-ла-н
third-PL-GEN
av/nm-num-case
музейлык
музейлык
музейлык
museum
ad
музейлык
музей-лык
музей-лык
museum-for
no-deriv.ad
материалым
материал-ым
материал-м
material-ACC
no-case
погаш.
пог-аш
пого-аш
gather-INF
vb2-inf



заданий 5 (В. Иванов)


У ий йӱдым, командованийын заданийжым шуктен, кӱрылтшӧ линийым ушаш кайышым.

У
У
у
new
ad/no
У
У
у
oh
in
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CVB
vb1-adv
йӱдым,
йӱдым
йӱдым
at.night
av
йӱдым,
йӱд-ым
йӱд-м
night-ACC
no-case
командованийын
командований-ын
командований-н
commanding-GEN
no-case
заданийжым
заданий-жы-м
заданий-жЕ-м
assignment-3SG-ACC
no-poss-case
шуктен,
шукт-ен-Ø
шукто-ен-Ø
succeed.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шуктен,
шукт-ен
шукто-ен
succeed.in-CVB
vb2-adv
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
reach-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
ferment-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
whittle-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
reach-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
ferment-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
whittle-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
кӱрылтшӧ
кӱрылтшӧ
кӱрылтшӧ
broken
ad
кӱрылтшӧ
кӱрылт-шӧ
кӱрылт-шЕ
tear.off-PTCP.ACT
vb1-ad
кӱрылтшӧ
кӱрылт-шӧ
кӱрылт-жЕ
tear.off-IMP.3SG
vb1-mood.pers
кӱрылтшӧ
кӱрылт-Ø-шӧ
кӱрылт-Ø-жЕ
tear.off-CNG-3SG
vb1-conn-poss
кӱрылтшӧ
кӱрылт-Ø-шӧ
кӱрылт-Ø-жЕ
tear.off-CVB-3SG
vb1-adv-poss
линийым
линий-ым
линий-м
line-ACC
no-case
ушаш
уш-аш
ушо-аш
join-INF
vb2-inf
ушаш
уш-аш
ушо-аш
order-INF
vb2-inf
кайышым.
кайышы-м
кайыше-м
scrolling-ACC
ad-case
кайышым.
кайы-ш-ым
кае-ш-ым
go-PST1-1SG
vb2-tense-pers
кайышым.
кайы-шы-м
кае-шЕ-м
go-PTCP.ACT-ACC
vb2-ad-case



заданий 6 (И. Васильев)


Алгебра дене мӧҥгыш пуымо заданийымат шке вуя сеҥен ом керт.

Алгебра
Алгебра
Алгебра
Algebra
na
дене
дене
дене
with
po
мӧҥгыш
мӧҥгыш
мӧҥгыш
home
av
мӧҥгыш
мӧҥгы-ш
мӧҥгӧ-ш
home-ILL
av/no/po-case
пуымо
пуымо
пуымо
given
ad
пуымо
пуы-мо
пуо-мЕ
give-PTCP.PASS
vb2-ad
пуымо
пуы-мо
пуо-мЕ
blow-PTCP.PASS
vb2-ad
заданийымат
заданий-ым-ат
заданий-м-ат
assignment-ACC-and
no-case-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
вуя
вуя
вуя
with.a.head
av
сеҥен
сеҥен
сеҥен
by.force
av
сеҥен
сеҥ-ен-Ø
сеҥе-ен-Ø
defeat-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сеҥен
сеҥ-ен
сеҥе-ен
defeat-CVB
vb2-adv
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



задатке 1 (С. Чавайн)


(Дьячок:) – Паша лиеш, кызыт задатке шотлан лу теҥгем пуэт, вара, паша лиймеке, адак кок лу теҥгем пуэт.

(Дьячок:) –
Дьячок
дьячок
sexton
no
Паша
Паша
паша
work
no
лиеш,
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш,
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
кызыт
кызыт
кызыт
now
av
задатке
задатке
задатке
deposit
no
шотлан
шотлан
шотлан
for.form's.sake
av/po
шотлан
шот-лан
шот-лан
use-DAT
no-case
шотлан
шот-ла-н
шот-ла-н
use-PL-GEN
no-num-case
лу
лу
лу
bone
no
лу
лу
лу
ten
nm
теҥгем
теҥге-м
теҥге-м
ruble-ACC
no-case
теҥгем
теҥге-м
теҥге-ем
ruble-1SG
no-poss
теҥгем
теҥге-м-Ø
теҥге-ем-Ø
ruble-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
теҥгем
теҥге-м-Ø
теҥге-ем-Ø
ruble-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
теҥгем
теҥге-м-Ø
теҥге-ем-Ø
ruble-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пуэт,
пу-эт
пу-ет
wood-2SG
no-poss
пуэт,
пу}-эт
пуо-ет
give-2SG
vb2-pers
пуэт,
пу}-эт
пуо-ет
blow-2SG
vb2-pers
вара,
вара
вара
then
av/pa
вара,
вара
вара
pole
no
вара,
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
паша
паша
паша
work
no
лиймеке,
лиймеке
лиймеке
after
av
лиймеке,
лий-меке
лий-меке
be-CVB.PRI
vb1-adv
адак
адак
адак
again
av
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
лу
лу
лу
bone
no
лу
лу
лу
ten
nm
теҥгем
теҥге-м
теҥге-м
ruble-ACC
no-case
теҥгем
теҥге-м
теҥге-ем
ruble-1SG
no-poss
теҥгем
теҥге-м-Ø
теҥге-ем-Ø
ruble-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
теҥгем
теҥге-м-Ø
теҥге-ем-Ø
ruble-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
теҥгем
теҥге-м-Ø
теҥге-ем-Ø
ruble-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пуэт.
пу-эт
пу-ет
wood-2SG
no-poss
пуэт.
пу}-эт
пуо-ет
give-2SG
vb2-pers
пуэт.
пу}-эт
пуо-ет
blow-2SG
vb2-pers



задача 1 («Ончыко»)


Кызыт мемнан эл ончылно, совет калык ончылно пеш кугу задача-влак шогат.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
эл
эл
эл
land
no
ончылно,
ончылно
ончылно
in.front
av/po
совет
совет
совет
council
no
совет
сов-ет
сово-ет
palm-2SG
no-poss
совет
сов-ет
сово-ет
slap-2SG
vb2-pers
калык
калык
калык
people
no
ончылно
ончылно
ончылно
in.front
av/po
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
задача-влак
***
***
***
***
шогат.
шога-т
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат.
шога-т
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат.
шог-а-т
шого-а-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат.
шог-Ø-ат
шого-Ø-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc



задача 2 (Н. Лекайн)


Дивизий ончылно изи огыл задачым шындыме: тиде йӧнан вереш тушманын вийжым лунчырташ.

Дивизий
Дивизий
дивизий
division
no
ончылно
ончылно
ончылно
in.front
av/po
изи
изи
изи
small
ad/no
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
задачым
задачы-м
задаче-м
assignment-ACC
no-case
шындыме:
шындыме
шындыме
installation
ad
шындыме:
шынды-ме
шынде-мЕ
put-PTCP.PASS
vb2-ad
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
йӧнан
йӧнан
йӧнан
fitting
ad
йӧнан
йӧн-ан
йӧн-ан
method-with
no-deriv.ad
вереш
вереш
вереш
instead.of
no/po
вереш
вер-еш
вер-еш
place-LAT
no-case
тушманын
тушманын
тушманын
in.a.hostile.manner
av
тушманын
тушман-ын
тушман-н
enemy-GEN
no-case
вийжым
вий-жы-м
вий-жЕ-м
power-3SG-ACC
no-poss-case
лунчырташ.
лунчырт-аш
лунчырто-аш
weaken-INF
vb2-inf



задача 3


Задачым шотлаш

Задачым
Задачы-м
задаче-м
assignment-ACC
no-case
шотлаш
шотл-аш
шотло-аш
count-INF
vb2-inf
шотлаш
шот-ла-ш
шот-ла-ш
use-PL-ILL
no-num-case
шотлаш
шот-ла-ш
шот-ла-еш
use-PL-LAT
no-num-case



задача 4 (В. Сапаев)


Туныктышо доскаш задачым возен гына шукта, Юра шотленат луктеш.

Туныктышо
Туныктышо
туныктышо
teacher
no
Туныктышо
Туныкты-шо
туныкто-шЕ
teach-PTCP.ACT
vb2-ad
доскаш
доска-ш
доска-ш
board-ILL
no-case
доскаш
доска-ш
доска-еш
board-LAT
no-case
задачым
задачы-м
задаче-м
assignment-ACC
no-case
возен
воз-ен-Ø
возо-ен-Ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
гына
гына
гына
only
pa
шукта,
шукт-а
шукто-а
succeed.in-3SG
vb2-pers
шукта,
шу-кт-а
шу-ктЕ-а
reach-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers
шукта,
шу-кт-а
шу-ктЕ-а
ferment-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers
шукта,
шу-кт-а
шу-ктЕ-а
whittle-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers
Юра
Юра
Юра
Yura
na
шотленат
шотл-ен-ат
шотло-ен-ат
count-PST2-2SG
vb2-tense-pers
шотленат
шотл-ена-т
шотло-ена-ат
count-1PL-and
vb2-pers-enc
шотленат
шотл-ен-Ø-ат
шотло-ен-Ø-ат
count-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
шотленат
шотл-ен-ат
шотло-ен-ат
count-CVB-and
vb2-adv-enc
луктеш.
лукт-еш
лукт-еш
lead.out-3SG
vb1-pers



задачник 1


Математика дене задачник

Математика
Математика
Математика
Matematika
na
дене
дене
дене
with
po
задачник
задачник
задачник
book.of.problems
no



задачник 2 («Ямде лий!»)


«Задачым урокышто веле огыл, мӧҥгыштат тӱрлӧ задачник гыч ыштем», – ойла Оля.

«Задачым
Задачы-м
задаче-м
assignment-ACC
no-case
урокышто
урок-ышто
урок-штЕ
lesson-INE
no-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
мӧҥгыштат
мӧҥгышт-ат
мӧҥгыштӧ-ат
at.home-and
av-enc
мӧҥгыштат
мӧҥгы-шт-ат
мӧҥгӧ-шт-ат
home-3PL-and
av/no/po-poss-enc
мӧҥгыштат
мӧҥгы-шт-ат
мӧҥгӧ-штЕ-ат
home-INE-and
av/no/po-case-enc
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
задачник
задачник
задачник
book.of.problems
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ыштем», –
ышт-ем
ыште-ем
do-1SG
vb2-pers
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
Оля.
Оля
Оля
Ol'a
na



заём 1


Заёмым шараш

Заёмым
Заём-ым
заём-м
loan-ACC
no-case
шараш
шара-ш
шара-ш
bright-ILL
ad-case
шараш
шара-ш
шара-ш
extensive-ILL
ad-case
шараш
шара-ш
шара-ш
[X]-ILL
ad-case
шараш
шара-ш
шара-ш
glanders-ILL
no-case
шараш
шара-ш
шара-еш
bright-LAT
ad-case
шараш
шара-ш
шара-еш
extensive-LAT
ad-case
шараш
шара-ш
шара-еш
[X]-LAT
ad-case
шараш
шара-ш
шара-еш
glanders-LAT
no-case
шараш
шар-аш
шаре-аш
spread.out-INF
vb2-inf



заём 2 («Мар. ком.»)


Погынымашын участникше-влак заём нерген ойым сайлан шотлышт.

Погынымашын
Погынымаш-ын
погынымаш-н
assembly-GEN
no-case
Погынымашын
Погыны-маш-ын
погыно-маш-н
gather-NMLZ-GEN
vb2-deriv.n-case
участникше-влак
участник-ше-влак
участник-жЕ-влак
participant-3SG-PL
no-poss-num
заём
заём
заём
loan
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
ойым
ойым
ойым
off
ad
ойым
ой-ым
ой-м
opinion-ACC
no-case
сайлан
сайл-ан
сайле-ан
positive-with
no-deriv.ad
сайлан
сай-лан
сай-лан
good-DAT
ad/av-case
сайлан
сай-ла-н
сай-ла-н
good-PL-GEN
ad/av-num-case
шотлышт.
шотлы-шт
шотло-шт
count-IMP.3PL
vb2-mood.pers
шотлышт.
шотлы-ш-т
шотло-ш-т
count-PST1-3PL
vb2-tense-pers



зажигалка 1


Газ зажигалка

Газ
Газ
газ
gas
no
Газ
Газ
газ
gauze
no
зажигалка
***
***
***
***



зажигалка 2 (К. Исаков)


Смирнов умшашкыже папиросым пурльо, зажигалкым ылыжтыш.

Смирнов
Смирнов
Смирнов
Smirnov
na
умшашкыже
умша-шкы-же
умша-шкЕ-жЕ
mouth-ILL-3SG
no-case-poss
папиросым
папирос-ым
папирос-м
cigarette-ACC
no-case
пурльо,
пурл-ьо
пурл-Е
bite-PST1.3SG
vb1-tense.pers
зажигалкым
зажигалкы-м
зажигалке-м
lighter-ACC
no-case
ылыжтыш.
ылыжтыш
ылыжтыш
lighting
no
ылыжтыш.
ылыжты-ш-Ø
ылыжте-ш-Ø
kindle-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зажиганий 1 (П. Корнилов)


Ик воштырым тарватыш, весым – верыштышт улмыла чучо. Зажиганият сайла койо.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
воштырым
воштыр-ым
воштыр-м
twig-ACC
no-case
тарватыш,
тарваты-ш-Ø
тарвате-ш-Ø
move-PST1-3SG
vb2-tense-pers
весым –
вес-ым
вес-м
different-ACC
ad/pr-case
весым –
весы-м
весе-м
different-ACC
ad/no/pr-case
верыштышт
верышты-шт
верыште-шт
inessive-3PL
no-poss
верыштышт
вер-ышты-шт
вер-штЕ-шт
place-INE-3PL
no-case-poss
улмыла
улмы-ла
улмо-ла
being-COMP
ad-case
улмыла
улмы-ла
улмо-ла
being-PL
ad-num
улмыла
улмы-ла
улмо-ла
being-STR
ad-enc
улмыла
ул-мыла
ул-мыла
be-INF.FUT
vb1-inf
улмыла
ул-мы-ла
ул-мЕ-ла
be-PTCP.PASS-COMP
vb1-ad-case
улмыла
ул-мы-ла
ул-мЕ-ла
be-PTCP.PASS-PL
vb1-ad-num
улмыла
ул-мы-ла
ул-мЕ-ла
be-PTCP.PASS-STR
vb1-ad-enc
чучо.
чуч-о
чуч-Е
seem-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Зажиганият
Зажигани[й]-[а]т
зажиганий-ат
ignition-and
no-enc
сайла
сай-ла
сай-ла
good-COMP
ad/av-case
сайла
сай-ла
сай-ла
good-PL
ad/av-num
сайла
сай-ла
сай-ла
good-STR
ad/av-enc
сайла
сайл-а
сайле-а
elect-3SG
vb2-pers
койо.
кой-о
кой-Е
be.visible-PST1.3SG
vb1-tense.pers



зажиганий 2


Зажиганий сравоч

Зажиганий
Зажиганий
зажиганий
ignition
no
сравоч
сравоч
сравоч
key
no



зажиганий 3 (М. Рыбаков)


Келгын шӱлалтен, ключым зажиганий замокыш кералын, стартерым пызыральым.

Келгын
Келгын
келгын
deeply
av
Келгын
Келгы-н
келге-н
deep-GEN
ad/no-case
шӱлалтен,
шӱлалт-ен-Ø
шӱлалте-ен-Ø
breathe-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шӱлалтен,
шӱлалт-ен
шӱлалте-ен
breathe-CVB
vb2-adv
ключым
ключ-ым
ключ-м
key-ACC
no-case
зажиганий
зажиганий
зажиганий
ignition
no
замокыш
замок-ыш
замок-ш
castle-ILL
no-case
замокыш
замок-ыш
замок-ш
lock-ILL
no-case
кералын,
керал-ын
керал-н
fair-GEN
ad-case
кералын,
керал-ын-Ø
керал-н-Ø
stick.in-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кералын,
керал-ын
керал-н
stick.in-CVB
vb1-adv
стартерым
стартер-ым
стартер-м
starter-ACC
no-case
пызыральым.
пызырал-ьым
пызырал-ым
push-PST1.1SG
vb1-tense.pers



зажигательный 1


Зажигательный бомба

Зажигательный
Зажигательный
зажигательный
incendiary
ad
бомба
***
***
***
***



зажигательный 2 (К. Васин, П. Новосёлов)


Пехотинец-влак противотанковый пычалышт дене шелыштыт, зажигательный бутылкам, гранатым кышкат.

Пехотинец-влак
Пехотинец-влак
пехотинец-влак
infantryman-PL
no-num
противотанковый
противотанковый
противотанковый
anti-tank
ad
пычалышт
пычал-ышт
пычал-шт
gun-3PL
no-poss
дене
дене
дене
with
po
шелыштыт,
шелышт-ыт
шелышт-ыт
break-3PL
vb1-pers
зажигательный
зажигательный
зажигательный
incendiary
ad
бутылкам,
бутылка-м
бутылка-м
bottle-ACC
no-case
бутылкам,
бутылка-м
бутылка-ем
bottle-1SG
no-poss
бутылкам,
бутылка-м-Ø
бутылка-ем-Ø
bottle-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
бутылкам,
бутылка-м-Ø
бутылка-ем-Ø
bottle-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
бутылкам,
бутылка-м-Ø
бутылка-ем-Ø
bottle-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
гранатым
гранат-ым
гранат-м
pomegranate-ACC
no-case
гранатым
гранат-ым
гранат-м
grenade-ACC
no-case
кышкат.
кышк-ат
кышке-ат
throw-3PL
vb2-pers
кышкат.
кышк-а-т
кышке-а-ат
throw-3SG-and
vb2-pers-enc
кышкат.
кышк-Ø-ат
кышке-Ø-ат
throw-CNG-and
vb2-conn-enc



заземлений 1 (А. Айзенворт)


Антенна воштырым шупшаш да заземленийым гына ышташ кодын.

Антенна
Антенна
Антенна
Antenna
na
воштырым
воштыр-ым
воштыр-м
twig-ACC
no-case
шупшаш
шупш-аш
шупш-аш
pull-INF
vb1-inf
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
заземленийым
заземлений-ым
заземлений-м
grounding-ACC
no-case
гына
гына
гына
only
pa
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
кодын.
кодын
кодын
with.delay
av
кодын.
код-ын
код-н
code-GEN
no-case
кодын.
код-ын-Ø
код-н-Ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кодын.
код-ын
код-н
stay-CVB
vb1-adv



заимствований 1


Йылмын мут составшым пойдарымаште кугу верым заимствований налеш.

Йылмын
Йылмы-н
йылме-н
tongue-GEN
no-case
мут
мут
мут
word
no
составшым
состав-шы-м
состав-жЕ-м
personnel.and.resources-3SG-ACC
no-poss-case
пойдарымаште
пойдарымаш-те
пойдарымаш-штЕ
enrichment-INE
no-case
пойдарымаште
пойдары-маш-те
пойдаре-маш-штЕ
enrichen-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
верым
вер-ым
вер-м
place-ACC
no-case
заимствований
заимствований
заимствований
loaning
no
налеш.
нал[ь]-еш
нал'е-еш
soft.red.clay-LAT
no-case
налеш.
нал-еш
нал-еш
take-3SG
vb1-pers



заимствований 2


Марий йылмыште руш заимствований-влак

Марий
Марий
марий
Mari
no
йылмыште
йылмы-ште
йылме-штЕ
tongue-INE
no-case
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру-ш
ру-ш
leaven-ILL
no-case
заимствований-влак
заимствований-влак
заимствований-влак
loaning-PL
no-num



заимствований 3


Марий йылмыш руш йылме гыч заимствований-влак пурен шогат.

Марий
Марий
марий
Mari
no
йылмыш
йылмы-ш
йылме-ш
tongue-ILL
no-case
руш
руш
руш
Russian
no
руш
ру-ш
ру-ш
leaven-ILL
no-case
йылме
йылме
йылме
tongue
no
гыч
гыч
гыч
from
po
заимствований-влак
заимствований-влак
заимствований-влак
loaning-PL
no-num
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
шогат.
шога-т
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат.
шога-т
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат.
шог-а-т
шого-а-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат.
шог-Ø-ат
шого-Ø-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc



заинтересованность 1 («Мар. ком.»)


Колхозник-влакын материальный заинтересованностьыштым нӧлталме принципым илышыш тӱрыс пуртыман.

Колхозник-влакын
Колхозник-влак-ын
колхозник-влак-н
collective.farmer-PL-GEN
no-num-case
материальный
материальный
материальный
material
ad
заинтересованностьыштым
заинтересованность-ышт-ым
заинтересованность-шт-м
interest-3PL-ACC
no-poss-case
нӧлталме
нӧлталме
нӧлталме
toast
ad
нӧлталме
нӧлтал-ме
нӧлтал-мЕ
raise-PTCP.PASS
vb1-ad
принципым
принцип-ым
принцип-м
principle-ACC
no-case
илышыш
илыш-ыш
илыш-ш
life-ILL
no-case
илышыш
илышы-ш
илыше-ш
living-ILL
ad/no-case
илышыш
илы-шы-ш
иле-шЕ-ш
live-PTCP.ACT-ILL
vb2-ad-case
тӱрыс
тӱрыс
тӱрыс
complete
ad/av/no
тӱрыс
тӱр-ыс
тӱр-с
edge-STR
no-enc
тӱрыс
тӱр-ыс
тӱр-с
embroidery-STR
no-enc
тӱрыс
тӱр-ыс
тӱр-с
[X]-STR
de-enc
пуртыман.
пуртым-ан
пуртымо-ан
adoptive-with
ad-deriv.ad
пуртыман.
пурты-ман
пурто-ман
bring.in-INF.NEC
vb2-inf
пуртыман.
пурты-м-ан
пурто-мЕ-ан
bring.in-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad



заказ 1


Заказым ышташ

Заказым
Заказ-ым
заказ-м
order-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



заказ 2 (М. Шкетан)


Тидымат каласаш кӱлеш: заказ дене возаш нимо шотлан ок тол, писатель, поэт-влаклан йоча нерген возымашым системыш пурташ кӱлеш.

Тидымат
Тиды-м-ат
тиде-м-ат
this-ACC-and
pr-case-enc
Тидымат
Тиды-м-ат
тиде-мЕ-ат
drop.into.boiling.water-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc
каласаш
калас-аш
каласе-аш
say-INF
vb2-inf
кӱлеш:
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш:
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
заказ
заказ
заказ
order
no
дене
дене
дене
with
po
возаш
возаш
возаш
a.cartload
ad
возаш
воз-аш
воз-аш
lie.down-INF
vb1-inf
возаш
воз-аш
возо-аш
write-INF
vb2-inf
нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr
шотлан
шотлан
шотлан
for.form's.sake
av/po
шотлан
шот-лан
шот-лан
use-DAT
no-case
шотлан
шот-ла-н
шот-ла-н
use-PL-GEN
no-num-case
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
тол,
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол,
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол,
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv
писатель,
писатель
писатель
writer
no
поэт-влаклан
поэт-влак-лан
поэт-влак-лан
poet-PL-DAT
no-num-case
йоча
йоча
йоча
child
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
возымашым
возымаш-ым
возымаш-м
writing-ACC
no-case
возымашым
возы-маш-ым
возо-маш-м
write-NMLZ-ACC
vb2-deriv.n-case
системыш
системы-ш
системе-ш
system-ILL
no-case
пурташ
пурташ
пурташ
swelling
no
пурташ
пурт-аш
пурто-аш
bring.in-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



заказатлаш 1


Билетым заказатлаш

Билетым
Билет-ым
билет-м
ticket-ACC
no-case
заказатлаш
заказатл-аш
заказатле-аш
order-INF
vb2-inf



заказатлаш 2 (В. Исенеков)


– Мый эше заказатлен кертам. Лу порцийым!

Мый
мый
мый
1SG
pr
эше
эше
эше
yet
av
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-IMP.2SG
vb2-mood.pers
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-CNG
vb2-conn
заказатлен
заказатл-ен-Ø
заказатле-ен-Ø
order-PST2-3SG
vb2-tense-pers
заказатлен
заказатл-ен
заказатле-ен
order-CVB
vb2-adv
кертам.
керт-ам
керт-ам
be.able.to-1SG
vb1-pers
кертам.
керт-ам
керт-ам
swaddle-1SG
vb1-pers
Лу
Лу
лу
bone
no
Лу
Лу
лу
ten
nm
порцийым!
порций-ым
порций-м
portion-ACC
no-case



заказник 1 («Мар. ком.»)


Пӱртӱс поянлыкым аралыме пашан вес активный формыжо – заказник.

Пӱртӱс
Пӱртӱс
пӱртӱс
nature
no
поянлыкым
поянлык-ым
поянлык-м
wealth-ACC
no-case
поянлыкым
поян-лык-ым
поян-лык-м
rich-for-ACC
ad/av/no-deriv.ad-case
аралыме
аралыме
аралыме
defensive
ad
аралыме
аралы-ме
арале-мЕ
defend-PTCP.PASS
vb2-ad
пашан
паша-н
паша-ан
work-with
no-deriv.ad
пашан
паша-н
паша-н
work-GEN
no-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
активный
активный
активный
active
ad
формыжо –
формы-жо
формо-жЕ
form-3SG
no-poss
заказник.
заказник
заказник
reserve
no



заказной 1


Заказной серыш

Заказной
Заказной
заказной
registered
ad
серыш
серыш
серыш
letter
no
серыш
серыш
серыш
plot.of.land
no
серыш
сер-ыш
сер-ш
shore-ILL
no-case
серыш
серы-ш-Ø
сере-ш-Ø
write-PST1-3SG
vb2-tense-pers



заказной 2


заказной бандероль

заказной
заказной
заказной
registered
ad
бандероль
бандероль
бандероль
parcel
no



заказной 3 (Д. Орай)


(Демид:) – Йодмыжым ӱдырамаш «заказной» шот дене колтен. Тышке толын огыл гын, мӧҥгеш мия ыле.

(Демид:) –
Демид
Демид
Demid
na
Йодмыжым
Йодмы-жы-м
йодмо-жЕ-м
interrogative-3SG-ACC
ad-poss-case
Йодмыжым
Йод-мы-жы-м
йод-мЕ-жЕ-м
ask-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
ӱдырамаш
ӱдырамаш
ӱдырамаш
woman
no
«заказной»
заказной
заказной
registered
ad
шот
шот
шот
use
no
дене
дене
дене
with
po
колтен.
колт-ен-Ø
колто-ен-Ø
send-PST2-3SG
vb2-tense-pers
колтен.
колт-ен
колто-ен
send-CVB
vb2-adv
Тышке
Тышке
тышке
here
av/pr
Тышке
Тыш-ке
тыш-шкЕ
here-ILL
av/pr-case
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
гын,
гын
гын
if
co/pa
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
мия
ми[й]-[а]
мие-а
come-3SG
vb2-pers
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



заказчик 1 (И. Васильев)


Тудын койышыжак тугай: заказчик иктаж-мом ышташ тудлан пуэн гын, тудо вашке шукташ тырша.

Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
койышыжак
койыш-ыж-ак
койыш-жЕ-ак
nature-3SG-STR
no-poss-enc
тугай:
тугай
тугай
such
ad/av/pr
заказчик
заказчик
заказчик
customer
no
иктаж-мом
иктаж-мо-м
иктаж-мо-м
anything-ACC
ad/pr-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
вашке
вашке
вашке
soon
ad/av/no
вашке
вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вашке
вашке-Ø
вашке-Ø
hurry-CNG
vb2-conn
шукташ
шукт-аш
шукто-аш
succeed.in-INF
vb2-inf
шукташ
шу-кт-аш
шу-ктЕ-аш
reach-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
шукташ
шу-кт-аш
шу-ктЕ-аш
ferment-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
шукташ
шу-кт-аш
шу-ктЕ-аш
whittle-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
тырша.
тырш-а
тырше-а
try-3SG
vb2-pers



заклад 1


Закладлан пуаш

Закладлан
Заклад-лан
заклад-лан
pawning-DAT
no-case
Закладлан
Заклад-ла-н
заклад-ла-н
pawning-PL-GEN
no-num-case
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf



заклад 2 (А. Эрыкан)


– Теве тулупым кондышна, закладыш пыштынена...

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
тулупым
тулуп-ым
тулуп-м
sheepskin.coat-ACC
no-case
кондышна,
конды-ш-на
кондо-ш-на
bring-PST1-1PL
vb2-tense-pers
закладыш
заклад-ыш
заклад-ш
pawning-ILL
no-case
пыштынена...
пышты-не-на
пыште-не-на
put-DES-1PL
vb2-mood-pers



заклад 3 (С. Николаев)


(Мамич Бердей.) Мый тыште титакан омыл. Ӱдыретым мурза закладлан теве тиде турня олмеш наҥгаен.

(Мамич
Мамич
Мамич
Mamich
na
Бердей.)
Бердей
Бердей
Berdey
na
Мый
мый
мый
1SG
pr
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
титакан
титакан
титакан
guilty
ad/no
титакан
титак-ан
титак-ан
guilt-with
ad/av/no-deriv.ad
омыл.
о-м-ыл-Ø
о-м-ул-Ø
NEG-1SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Ӱдыретым
Ӱдыр-ет-ым
ӱдыр-ет-м
daughter-2SG-ACC
no-poss-case
Ӱдыретым
Ӱдыр-ет-ым
Ӱдыр-ет-м
Virgo-2SG-ACC
no-poss-case
мурза
мурза
мурза
morza
no
закладлан
заклад-лан
заклад-лан
pawning-DAT
no-case
закладлан
заклад-ла-н
заклад-ла-н
pawning-PL-GEN
no-num-case
теве
теве
теве
here
av/co/pa
теве
теве
теве
[X]
pa
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
турня
турня
турня
crane
no
олмеш
олмеш
олмеш
instead
po
олмеш
олм-еш
олмо-еш
place-LAT
no-case
наҥгаен.
наҥга[й]-ен-Ø
наҥгае-ен-Ø
take-PST2-3SG
vb2-tense-pers
наҥгаен.
наҥга[й]-ен
наҥгае-ен
take-CVB
vb2-adv



заключений 1


Заключенийыште лияш

Заключенийыште
Заключений-ыште
заключений-штЕ
confinement-INE
no-case
лияш
ли[й]-[а]ш
лий-аш
be-INF
vb1-inf



заключений 2


Кум ий заключенийыште лийме деч вара веле толын.

Кум
Кум
кум
godfather.of.one's.child
no
Кум
Кум
кум
three
nm
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CVB
vb1-adv
заключенийыште
заключений-ыште
заключений-штЕ
confinement-INE
no-case
лийме
лийме
лийме
happening
ad
лийме
лий-ме
лий-мЕ
be-PTCP.PASS
vb1-ad
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
толын.
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын.
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv



заключений 3


Заключенийым возаш

Заключенийым
Заключений-ым
заключений-м
confinement-ACC
no-case
возаш
возаш
возаш
a.cartload
ad
возаш
воз-аш
воз-аш
lie.down-INF
vb1-inf
возаш
воз-аш
возо-аш
write-INF
vb2-inf



заключений 4 (Н. Лекайн)


Шкежат кынел шогале да следователь ден прокурорын заключенийыштым пеш кужун лудо.

Шкежат
шке-ж-ат
шке-жЕ-ат
REFL-3SG-and
pr-poss-enc
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CNG
vb1-conn
кынел
кын'ел-Ø
кын'ел-Ø
get.up-CVB
vb1-adv
шогале
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шогале
шогал-'е
шогал-Е
stand.up-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шогале
шогале-Ø
шогале-Ø
plough-CNG
vb2-conn
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
следователь
следователь
следователь
investigator
no
ден
ден
ден
and
co
прокурорын
прокурор-ын
прокурор-н
public.prosecutor-GEN
no-case
заключенийыштым
заключений-ышт-ым
заключений-шт-м
confinement-3PL-ACC
no-poss-case
пеш
пеш
пеш
very
av
кужун
кужун
кужун
long.time
av
кужун
кужу-н
кужу-н
long-GEN
ad-case
лудо.
лудо
лудо
duck
no
лудо.
лудо
лудо
gray
ad
лудо.
луд-о
луд-Е
read-PST1.3SG
vb1-tense.pers



заключённый 1 (И. Васильев)


Этапын кок велныже вич конвоир, кычкыркален, заключённый-влакым чыштырат.

Этапын
Этап-ын
этап-н
stage-GEN
no-case
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
велныже
велны-же
велне-жЕ
on.the.side-3SG
po-poss
вич
вич
вич
five
nm
конвоир,
конвоир
конвоир
escort
no
кычкыркален,
кычкыркал-ен-Ø
кычкыркале-ен-Ø
cry-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кычкыркален,
кычкыркал-ен
кычкыркале-ен
cry-CVB
vb2-adv
заключённый-влакым
заключённый-влак-ым
заключённый-влак-м
prisoner-PL-ACC
no-num-case
чыштырат.
чыштыр-ат
чыштыре-ат
hurry.on-3PL
vb2-pers
чыштырат.
чыштыр-а-т
чыштыре-а-ат
hurry.on-3SG-and
vb2-pers-enc
чыштырат.
чыштыр-Ø-ат
чыштыре-Ø-ат
hurry.on-CNG-and
vb2-conn-enc



заключительный 1


Заключительный мут

Заключительный
Заключительный
заключительный
concluding
ad
мут
мут
мут
word
no



заключительный 2


заключительный концерт

заключительный
заключительный
заключительный
concluding
ad
концерт
концерт
концерт
concert
no



заключительный 3 («Мар. ком.»)


Европеец-влакын, США-н да Канадын тӱшка вийышт дене Хельсинкисе Заключительный актым ыштыме ыле.

Европеец-влакын,
Европеец-влак-ын
европеец-влак-н
European-PL-GEN
no-num-case
США-н
США-н
США-н
SShA-n
na
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
Канадын
Канадын
Канадын
Kanadyn
na
тӱшка
тӱшка
тӱшка
group
no
вийышт
вий-ышт
вий-шт
power-3PL
no-poss
вийышт
вийы-шт
вийе-шт
justify.oneself-IMP.3PL
vb2-mood.pers
вийышт
вийы-ш-т
вие-ш-т
justify.oneself-PST1-3PL
vb2-tense-pers
дене
дене
дене
with
po
Хельсинкисе
Хельсинки-се
Хельсинки-сЕ
Helsinki-ADJ
pn-deriv.ad
Заключительный
Заключительный
заключительный
concluding
ad
актым
акт-ым
акт-м
statement-ACC
no-case
ыштыме
ыштыме
ыштыме
done
ad
ыштыме
ышты-ме
ыште-мЕ
do-PTCP.PASS
vb2-ad
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



закон 1


Сайлыме нерген закон

Сайлыме
Сайлыме
сайлыме
electoral
ad
Сайлыме
Сайлы-ме
сайле-мЕ
elect-PTCP.PASS
vb2-ad
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
закон
закон
закон
law
no



закон 2


пашаче коллектив нерген закон

пашаче
пашаче
пашаче
hard-working
ad/no
коллектив
коллектив
коллектив
collective
no
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
закон
закон
закон
law
no



закон 3


У закон-влак общественный отношенийын тӱрлӧ могыржым утларак лывыргын, утларак сайын регулироватлаш йӧным пуат.

У
У
у
new
ad/no
У
У
у
oh
in
закон-влак
закон-влак
закон-влак
law-PL
no-num
общественный
общественный
общественный
social
ad
отношенийын
отношений-ын
отношений-н
relation-GEN
no-case
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
могыржым
могыр-жы-м
могыр-жЕ-м
body-3SG-ACC
no-poss-case
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
лывыргын,
лывыргын
лывыргын
smoothly
av
лывыргын,
лывыргы-н
лывырге-н
flexible-GEN
ad/no-case
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай-н
good-GEN
ad/av-case
регулироватлаш
регулироватл-аш
регулироватле-аш
regulate-INF
vb2-inf
йӧным
йӧн-ым
йӧн-м
method-ACC
no-case
пуат.
пу-ат
пу-ат
wood-and
no-enc
пуат.
пу-ат
пуо-ат
give-3PL
vb2-pers
пуат.
пу-ат
пуо-ат
blow-3PL
vb2-pers
пуат.
пу-а-т
пуо-а-ат
give-3SG-and
vb2-pers-enc
пуат.
пу-а-т
пуо-а-ат
blow-3SG-and
vb2-pers-enc
пуат.
пу-Ø-ат
пуо-Ø-ат
give-CNG-and
vb2-conn-enc
пуат.
пу-Ø-ат
пуо-Ø-ат
blow-CNG-and
vb2-conn-enc



закон 4 (М. Шкетан)


Кызыт ВЦИК мланде кокла законым луктын.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
ВЦИК
ВЦИК
ВЦИК
VCIK
na
мланде
мланде
мланде
land
no
мланде
мланде
мланде
Earth
pn
кокла
кокла
кокла
distance
ad/no
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-COMP
no-case
кокла
кок-ла
кок-ла
two-COMP
nm-case
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-PL
no-num
кокла
кок-ла
кок-ла
two-PL
nm-num
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-STR
no-enc
кокла
кок-ла
кок-ла
two-STR
nm-enc
законым
закон-ым
закон-м
law-ACC
no-case
луктын.
лукт-ын-Ø
лукт-н-Ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
луктын.
лукт-ын
лукт-н
lead.out-CVB
vb1-adv



закон 5 (М.-Азмекей)


– Чодырасе закон почеш, – манам адакат, – пычалзе кидысе пычалжым кушко виктышашым раш палышаш.

Чодырасе
Чодырасе
чодырасе
forest
ad
Чодырасе
Чодыра-се
чодыра-сЕ
forest-ADJ
no-deriv.ad
Чодырасе
Чодыра-се
чодыра-сЕ
coarse-ADJ
ad-deriv.ad
закон
закон
закон
law
no
почеш, –
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш, –
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш, –
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
манам
ман-ам
ман-ам
say-1SG
vb1-pers
адакат, –
адакат
адакат
still
av
адакат, –
адак-ат
адак-ат
again-and
av-enc
пычалзе
пычалзе
пычалзе
hunter
no
кидысе
кидысе
кидысе
in.one's.hands
ad
кидысе
кид-ысе
кид-сЕ
hand-ADJ
no-deriv.ad
пычалжым
пычал-жы-м
пычал-жЕ-м
gun-3SG-ACC
no-poss-case
кушко
кушко
кушко
where
av/pr
кушко
куш-ко
куш-шкЕ
where-ILL
av/co/pr-case
кушко
кушк-о
кушк-Е
grow-PST1.3SG
vb1-tense.pers
виктышашым
викты-шаш-ым
викте-шаш-м
aim.at-PTCP.FUT-ACC
vb2-ad-case
раш
раш
раш
clear
ad/av
палышаш.
палы-шаш
пале-шаш
know-PTCP.FUT
vb2-ad



закон 6 (В. Косоротов)


Футбол дене модмо законым ушештарыш Генрих.

Футбол
Футбол
футбол
soccer
no
дене
дене
дене
with
po
модмо
модмо
модмо
playing
ad
модмо
мод-мо
мод-мЕ
play-PTCP.PASS
vb1-ad
законым
закон-ым
закон-м
law-ACC
no-case
ушештарыш
ушештары-ш-Ø
ушештаре-ш-Ø
remind-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Генрих.
Генрих
Генрих
Genrikh
na



закон 7


Общество вияҥме закон-влак

Общество
Общество
Общество
Obshchestvo
na
вияҥме
вияҥме
вияҥме
development
ad
вияҥме
вияҥ-ме
вияҥ-мЕ
grow.stronger-PTCP.PASS
vb1-ad
вияҥме
ви[й]-[а]ҥ-ме
вий-аҥ-мЕ
power-TRANS-PTCP.PASS
no-deriv.v-ad
закон-влак
закон-влак
закон-влак
law-PL
no-num



закон 8 (Й. Осмин)


Пӱртӱс шке жапшым пала, айдемын кӱштымыж деч поснак шке законжым шукта.

Пӱртӱс
Пӱртӱс
пӱртӱс
nature
no
шке
шке
шке
REFL
pr
жапшым
жап-шы-м
жап-жЕ-м
time-3SG-ACC
no-poss-case
пала,
пал-а
пале-а
know-3SG
vb2-pers
айдемын
айдемы-н
айдеме-н
human-GEN
no-case
кӱштымыж
кӱштымы-ж
кӱштымӧ-жЕ
ordered-3SG
ad-poss
кӱштымыж
кӱшты-мы-ж
кӱштӧ-мЕ-жЕ
order-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
деч
деч
деч
from
po
поснак
поснак
поснак
especially
av
поснак
посна-к
посна-ак
isolated-STR
ad/av-enc
шке
шке
шке
REFL
pr
законжым
закон-жы-м
закон-жЕ-м
law-3SG-ACC
no-poss-case
шукта.
шукт-а
шукто-а
succeed.in-3SG
vb2-pers
шукта.
шу-кт-а
шу-ктЕ-а
reach-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers
шукта.
шу-кт-а
шу-ктЕ-а
ferment-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers
шукта.
шу-кт-а
шу-ктЕ-а
whittle-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers



закон 9 («Мар. фил.»)


Мут-влак кутырымына годым йылмын законжылан келшышын грамматика да смысл шот дене ваш-ваш кылдалтыт.

Мут-влак
Мут-влак
мут-влак
word-PL
no-num
кутырымына
кутырымы-на
кутырымо-на
speech-1PL
ad-poss
кутырымына
кутыры-мы-на
кутыро-мЕ-на
talk-PTCP.PASS-1PL
vb2-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
йылмын
йылмы-н
йылме-н
tongue-GEN
no-case
законжылан
закон-жы-лан
закон-жЕ-лан
law-3SG-DAT
no-poss-case
законжылан
закон-жы-ла-н
закон-жЕ-ла-н
law-3SG-PL-GEN
no-poss-num-case
келшышын
келшышын
келшышын
in.accord
av/po
келшышын
келшышы-н
келшыше-н
fitting-GEN
ad-case
келшышын
келшы-шы-н
келше-шЕ-н
appeal.to-PTCP.ACT-GEN
vb2-ad-case
грамматика
***
***
***
***
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
смысл
смысл
смысл
sense
no
шот
шот
шот
use
no
дене
дене
дене
with
po
ваш-ваш
ваш-ваш
ваш-ваш
mutually
av
кылдалтыт.
кылдалт-ыт
кылдалт-ыт
be.tied.up-3PL
vb1-pers
кылдалтыт.
кылд-алт-ыт
кылде-алт-ыт
tie.up-REF-3PL
vb2-deriv.v-pers



закон 10 (С. Чавайн)


Задача деч вара «юмын законым» йодышташ тӱҥальыч.

Задача
Задача
Задача
Zadacha
na
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
«юмын
юм-ын
юм-н
horsehair.worm-GEN
no-case
«юмын
юмы-н
юмо-н
god-GEN
in/no-case
законым»
закон-ым
закон-м
law-ACC
no-case
йодышташ
йодышт-аш
йодышт-аш
ask-INF
vb1-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



закондымылык 1


Закондымылык ваштареш кучедалмаш

Закондымылык
Закондымылык
закондымылык
illegality
no
Закондымылык
Закондымы-лык
закондымо-лык
unlawful-for
ad-deriv.ad
Закондымылык
Закон-дымы-лык
закон-дымЕ-лык
law-without-for
no-deriv.ad-deriv.ad
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
кучедалмаш
кучедалмаш
кучедалмаш
fight
no
кучедалмаш
кучедал-маш
кучедал-маш
fight-NMLZ
vb1-deriv.n



закондымылык 2


закондымылык озалана

закондымылык
закондымылык
закондымылык
illegality
no
закондымылык
закондымы-лык
закондымо-лык
unlawful-for
ad-deriv.ad
закондымылык
закон-дымы-лык
закон-дымЕ-лык
law-without-for
no-deriv.ad-deriv.ad
озалана
озалан-а
озалане-а
manage-3SG
vb2-pers
озалана
оза-ла-на
оза-ла-на
owner-COMP-1PL
no-case-poss
озалана
оза-ла-на
оза-ла-на
owner-PL-1PL
no-num-poss



закондымын 1 («Мар. ком.»)


Посна предприятий ден организацийлаште штатно-сметный расписанийым алят пудыртылыт, должностной окладым закондымын кугемдылыт.

Посна
Посна
посна
isolated
ad/av
предприятий
предприятий
предприятий
undertaking
no
ден
ден
ден
and
co
организацийлаште
организаций-ла-ште
организаций-ла-штЕ
organization-PL-INE
no-num-case
штатно-сметный
***
***
***
***
расписанийым
расписаний-ым
расписаний-м
timetable-ACC
no-case
алят
алят
алят
still
pa
алят
ал[ь]-[а]т
ал'е-ат
or-and
av/co/pa-enc
пудыртылыт,
пудыртыл-ыт
пудыртыл-ыт
break-3PL
vb1-pers
должностной
должностной
должностной
official
ad
окладым
оклад-ым
оклад-м
salary-ACC
no-case
закондымын
закондымын
закондымын
illegally
av
закондымын
закондымы-н
закондымо-н
unlawful-GEN
ad-case
закондымын
закон-дымы-н
закон-дымЕ-н
law-without-GEN
no-deriv.ad-case
кугемдылыт.
кугемдыл-ыт
кугемдыл-ыт
increase-3PL
vb1-pers



законность 1


Революционный законность

Революционный
Революционный
революционный
revolutionary
ad
законность
законность
законность
lawfulness
no



законность 2


законность укелык

законность
законность
законность
lawfulness
no
укелык
укелык
укелык
absence
no
укелык
уке-лык
уке-лык
no-for
ad/no/pa-deriv.ad



законность 3 (М. Рыбаков)


Социалистический законностьым умбакыже пеҥгыдемдымаште, государствын да граждан-влакын интересыштым преступный элемент деч ӱшанлын аралымаште милиций орган-влакын рольышт да значенийышт путырак чот кушкеш.

Социалистический
Социалистический
социалистический
socialist
ad
законностьым
законность-ым
законность-м
lawfulness-ACC
no-case
умбакыже
умбакыже
умбакыже
onward
av
умбакыже
умбакы-же
умбаке-жЕ
far-3SG
av-poss
пеҥгыдемдымаште,
пеҥгыдемдымаш-те
пеҥгыдемдымаш-штЕ
strengthening-INE
no-case
пеҥгыдемдымаште,
пеҥгыдемды-маш-те
пеҥгыдемде-маш-штЕ
compress-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
пеҥгыдемдымаште,
пеҥгыдем-дымаш-те
пеҥгыдем-дымаш-штЕ
harden-NMLZ.NEG-INE
vb1-deriv.n-case
пеҥгыдемдымаште,
пеҥгыд-ем-дымаш-те
пеҥгыде-ем-дымаш-штЕ
hard-TRANS-NMLZ.NEG-INE
ad-deriv.v-deriv.n-case
государствын
государствы-н
государстве-н
state-GEN
no-case
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
граждан-влакын
граждан-влак-ын
граждан-влак-н
citizen-PL-GEN
ad/no-num-case
интересыштым
интерес-ышт-ым
интерес-шт-м
interest-3PL-ACC
no-poss-case
преступный
преступный
преступный
criminal
ad
элемент
элемент
элемент
element
no
деч
деч
деч
from
po
ӱшанлын
ӱшанлын
ӱшанлын
convincingly
av
ӱшанлын
ӱшанлы-н
ӱшанле-н
reliable-GEN
ad-case
аралымаште
аралымаш-те
аралымаш-штЕ
defense-INE
no-case
аралымаште
аралы-маш-те
арале-маш-штЕ
defend-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
милиций
милиций
милиций
police
no
орган-влакын
орган-влак-ын
орган-влак-н
organ-PL-GEN
no-num-case
орган-влакын
орган-влак-ын
орган-влак-н
organ-PL-GEN
no-num-case
рольышт
роль-ышт
роль-шт
role-3PL
no-poss
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
значенийышт
значений-ышт
значений-шт
meaning-3PL
no-poss
путырак
путырак
путырак
very
av
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
кушкеш.
кушк-еш
кушко-еш
where-LAT
av/pr-case
кушкеш.
кушк-еш
кушк-еш
grow-3SG
vb1-pers



законный 1


Законный права

Законный
Законный
законный
lawful
no
права
права
права
law
no



законный 2


Мемнан элыште кеч-кӧнат пашам ышташ да канаш законный праваже уло.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
элыште
эл-ыште
эл-штЕ
land-INE
no-case
кеч-кӧнат
кеч-кӧ-на-т
кеч-кӧ-на-ат
whoever-1PL-and
pr-poss-enc
кеч-кӧнат
кеч-кӧ-н-ат
кеч-кӧ-н-ат
whoever-GEN-and
pr-case-enc
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
канаш
кан-аш
кане-аш
rest-INF
vb2-inf
законный
законный
законный
lawful
no
праваже
права-же
права-жЕ
law-3SG
no-poss
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



законодательство 1


СССР-ын законодательствыже

СССР-ын
СССР-ын
СССР-ын
SSSR-yn
na
законодательствыже
законодательствы-же
законодательстве-жЕ
legislation-3SG
no-poss



законодательство 2


Конституций негызеш совет законодательствым уэмдымаш кугу пайдам конда.

Конституций
Конституций
конституций
constitution
no
негызеш
негызеш
негызеш
on.ground.of
po
негызеш
негыз-еш
негыз-еш
foundation-LAT
no-case
совет
совет
совет
council
no
совет
сов-ет
сово-ет
palm-2SG
no-poss
совет
сов-ет
сово-ет
slap-2SG
vb2-pers
законодательствым
законодательствы-м
законодательстве-м
legislation-ACC
no-case
уэмдымаш
уэмдымаш
уэмдымаш
renewal
no
уэмдымаш
уэмды-маш
уэмде-маш
renew-NMLZ
vb2-deriv.n
уэмдымаш
уэм-дымаш
уэм-дымаш
be.renewed-NMLZ.NEG
vb1-deriv.n
уэмдымаш
у-эм-ды-маш
у-ем-дЕ-маш
new-TRANS-CAUS-NMLZ
ad/no-deriv.v-deriv.v-deriv.n
уэмдымаш
у-эм-дымаш
у-ем-дымаш
new-TRANS-NMLZ.NEG
ad/no-deriv.v-deriv.n
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
пайдам
пайда-м
пайда-м
use-ACC
no-case
пайдам
пайда-м
пайда-ем
use-1SG
no-poss
пайдам
пай-да-м
пай-да-м
share-2PL-ACC
no-poss-case
пайдам
пай-да-м
пай-да-м
fried.meat-2PL-ACC
no-poss-case
пайдам
пайда-м-Ø
пайда-ем-Ø
use-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пайдам
пайда-м-Ø
пайда-ем-Ø
use-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пайдам
пайда-м-Ø
пайда-ем-Ø
use-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
конда.
кон-да
кон-да
kitty-2PL
no-poss
конда.
кон-да
кон-да
alkali-2PL
no-poss
конда.
конд-а
кондо-а
bring-3SG
vb2-pers



закономерность 1 (З. Учаев)


Лексикологий ден фразеологий марий йылмын мут поянлыкшым да тудын вияҥме закономерностьым пален налаш полшат.

Лексикологий
Лексикологий
лексикологий
lexicology
no
ден
ден
ден
and
co
фразеологий
фразеологий
фразеологий
phraseology
no
марий
марий
марий
Mari
no
йылмын
йылмы-н
йылме-н
tongue-GEN
no-case
мут
мут
мут
word
no
поянлыкшым
поянлык-шы-м
поянлык-жЕ-м
wealth-3SG-ACC
no-poss-case
поянлыкшым
поян-лык-шы-м
поян-лык-жЕ-м
rich-for-3SG-ACC
ad/av/no-deriv.ad-poss-case
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
вияҥме
вияҥме
вияҥме
development
ad
вияҥме
вияҥ-ме
вияҥ-мЕ
grow.stronger-PTCP.PASS
vb1-ad
вияҥме
ви[й]-[а]ҥ-ме
вий-аҥ-мЕ
power-TRANS-PTCP.PASS
no-deriv.v-ad
закономерностьым
закономерность-ым
закономерность-м
regularity-ACC
no-case
пален
пал-ен-Ø
пале-ен-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пален
пал-ен
пале-ен
know-CVB
vb2-adv
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf
полшат.
полш-ат
полшо-ат
help-3PL
vb2-pers
полшат.
полш-а-т
полшо-а-ат
help-3SG-and
vb2-pers-enc
полшат.
полш-Ø-ат
полшо-Ø-ат
help-CNG-and
vb2-conn-enc



закономерный 1


Закономерный явлений

Закономерный
Закономерный
закономерный
natural
ad
явлений
явлений
явлений
phenomenon
no



закономерный 2 (С. Ибатов)


Илалшырак, опытный поэт-влакын прозыш куснымышт – литературышто закономерный процесс.

Илалшырак,
Илалшы-рак
илалше-рак
elderly-COMP
ad/no-deg
Илалшырак,
Илал-шы-рак
илал-шЕ-рак
eke.out.a.living-PTCP.ACT-COMP
vb1-ad-deg
опытный
опытный
опытный
experimental
ad
поэт-влакын
поэт-влак-ын
поэт-влак-н
poet-PL-GEN
no-num-case
прозыш
прозы-ш
прозо-ш
prose-ILL
no-case
куснымышт –
кусны-мы-шт
кусно-мЕ-шт
move-PTCP.PASS-3PL
vb2-ad-poss
литературышто
литератур-ышто
литератур-штЕ
literature-INE
no-case
закономерный
закономерный
закономерный
natural
ad
процесс.
процесс
процесс
process
no



законопроект 1


Законопроектым ямдылаш

Законопроектым
Законопроект-ым
законопроект-м
bill-ACC
no-case
ямдылаш
ямдыл-аш
ямдыле-аш
prepare-INF
vb2-inf
ямдылаш
ямды-ла-ш
ямде-ла-ш
ready-PL-ILL
ad-num-case
ямдылаш
ямды-ла-ш
ямде-ла-еш
ready-PL-LAT
ad-num-case



законопроект 2


Кумдан каҥашыме деч вара законопроектым сайлан шотлымо.

Кумдан
Кумдан
кумдан
widely
av
Кумдан
Кумда-н
кумда-ан
wide-with
ad-deriv.ad
Кумдан
Кумда-н
кумда-н
wide-GEN
ad-case
Кумдан
Кум-да-н
кум-да-н
godfather.of.one's.child-2PL-GEN
no-poss-case
Кумдан
Кум-да-н
кум-да-н
three-2PL-GEN
nm-poss-case
каҥашыме
каҥашы-ме
каҥаше-мЕ
advise-PTCP.PASS
vb2-ad
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
законопроектым
законопроект-ым
законопроект-м
bill-ACC
no-case
сайлан
сайл-ан
сайле-ан
positive-with
no-deriv.ad
сайлан
сай-лан
сай-лан
good-DAT
ad/av-case
сайлан
сай-ла-н
сай-ла-н
good-PL-GEN
ad/av-num-case
шотлымо.
шотлымо
шотлымо
calculating
ad
шотлымо.
шотлы-мо
шотло-мЕ
count-PTCP.PASS
vb2-ad



закройщик 1


Опытан закройщик

Опытан
Опытан
опытан
experienced
ad
Опытан
Опыт-ан
опыт-ан
experience-with
no-deriv.ad
закройщик
закройщик
закройщик
fitter
no



закройщик 2 (Д. Орай)


– А кӧн йоҥылышыжо ок лий! – ойла закройщик. – Утыжым керек-кунамат туртыкташ лиеш.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
кӧн
кӧн
кӧн
whose
pr
кӧн
кӧ-н
кӧ-н
who-GEN
pr-case
йоҥылышыжо
йоҥылыш-ыжо
йоҥылыш-жЕ
mistake-3SG
ad/av/no-poss
йоҥылышыжо
йоҥылы-шы-жо
йоҥыло-шЕ-жЕ
make.mistakes-PTCP.ACT-3SG
vb2-ad-poss
йоҥылышыжо
йоҥылы-ш-Ø-ыжо
йоҥыло-ш-Ø-жЕ
make.mistakes-PST1-3SG-3SG
vb2-tense-pers-poss
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий! –
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий! –
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий! –
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
закройщик. –
закройщик
закройщик
fitter
no
Утыжым
Утыжым
утыжым
too
av
Утыжым
Уты-жы-м
уто-жЕ-м
extra-3SG-ACC
ad/no-poss-case
керек-кунамат
керек-кунам-ат
керек-кунам-ат
whenever-and
av/pr-enc
туртыкташ
туртыкт-аш
туртыкто-аш
press-INF
vb2-inf
туртыкташ
туртыкт-аш
туртыкто-аш
cook-INF
vb2-inf
туртыкташ
турт-ыкт-аш
турт-ктЕ-аш
huddle.up-CAUS-INF
vb1-deriv.v-inf
туртыкташ
турты-кт-аш
турто-ктЕ-аш
lean.against-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



закуп 1 («Мар. ком.»)


Шыжым тӱредме меж государствылан закуп шотеш сдаватлалтеш.

Шыжым
Шыжым
шыжым
in.autumn
av
Шыжым
Шыжы-м
шыже-м
autumn-ACC
no-case
тӱредме
тӱредме
тӱредме
cut
ad
тӱредме
тӱред-ме
тӱред-мЕ
cut-PTCP.PASS
vb1-ad
меж
меж
меж
hair
no
меж
ме-ж
ме-жЕ
1PL-3SG
pr-poss
государствылан
государствы-лан
государстве-лан
state-DAT
no-case
государствылан
государствы-ла-н
государстве-ла-н
state-PL-GEN
no-num-case
закуп
закуп
закуп
purchase
no
шотеш
шотеш
шотеш
for
po
шотеш
шот-еш
шот-еш
use-LAT
no-case
сдаватлалтеш.
сдаватлалт-еш
сдаватлалт-еш
surrender-3SG
vb1-pers
сдаватлалтеш.
сдаватл-алт-еш
сдаватле-алт-еш
hand.over-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers



закуп 2


Закуп ак

Закуп
Закуп
закуп
purchase
no
ак
ак
ак
price
no



закуп 3 («Мар. ком.»)


Марпотребсоюзын заготконторыжо-влак калык деч закуп ак дене коштымо, тыгак свежа эмлык да технический сырьём, мыгыльывоҥгым, куптырвоҥгым мыняр лиеш, тунар налыт.

Марпотребсоюзын
Марпотребсоюзын
Марпотребсоюзын
Marpotrebsoyuzyn
na
заготконторыжо-влак
***
***
***
***
калык
калык
калык
people
no
деч
деч
деч
from
po
закуп
закуп
закуп
purchase
no
ак
ак
ак
price
no
дене
дене
дене
with
po
коштымо,
коштымо
коштымо
dried
ad
коштымо,
кошты-мо
кошто-мЕ
dry-PTCP.PASS
vb2-ad
тыгак
тыгак
тыгак
like.this
ad/av/co/pa/pr
свежа
свежа
свежа
fresh
ad
эмлык
эмлык
эмлык
curative
ad
эмлык
эм-лык
эм-лык
medicine-for
no-deriv.ad
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
технический
технический
технический
technical
ad
сырьём,
сырьё-м
сырьё-м
raw.material-ACC
no-case
мыгыльывоҥгым,
мыгыльывоҥгы-м
мыгыльывоҥго-м
false.morel-ACC
no-case
куптырвоҥгым
куптырвоҥгы-м
куптырвоҥго-м
morel-ACC
no-case
мыняр
мыняр
мыняр
how.many
av/co/pr
лиеш,
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш,
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
тунар
тунар
тунар
so.much
av
налыт.
нал-ыт
нал-ыт
take-3PL
vb1-pers



закупщик 1 (М. Шкетан)


Чынак, Ванька коваштым, сӧсна шум, межым погаш закупщиклан Курманай ял тошто торговой эргым, Чопой Корим, шогалтен.

Чынак,
Чынак
чынак
really
av/pa
Чынак,
Чын-ак
чын-ак
truth-STR
ad/av/no-enc
Ванька
Ванька
Ванька
Van'ka
na
коваштым,
ковашты-м
коваште-м
skin-ACC
no-case
коваштым,
кова-шт-ым
кова-шт-м
grandmother-3PL-ACC
no-poss-case
сӧсна
сӧсна
сӧсна
pig
no
сӧсна
сӧсна
сӧсна
shock.of.sheaves
no
сӧсна
сӧс-на
сӧс-на
[X]-1PL
ad-poss
шум,
шу-м
шу-м
bran-ACC
no-case
шум,
шу-м
шу-м
bristle-ACC
no-case
шум,
шу-м
шу-м
eye-ACC
no-case
шум,
шу-м
шу-м
spring.water-ACC
no-case
шум,
шум-Ø
шум-Ø
tire-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шум,
шум-Ø
шум-Ø
tire-CNG
vb1-conn
шум,
шум-Ø
шум-Ø
tire-CVB
vb1-adv
межым
меж-ым
меж-м
hair-ACC
no-case
межым
ме-жы-м
ме-жЕ-м
1PL-3SG-ACC
pr-poss-case
погаш
пог-аш
пого-аш
gather-INF
vb2-inf
закупщиклан
закупщик-лан
закупщик-лан
purchaser-DAT
no-case
закупщиклан
закупщик-ла-н
закупщик-ла-н
purchaser-PL-GEN
no-num-case
Курманай
Курманай
Курманай
Kurmanay
na
ял
ял
ял
village
no
тошто
тошто
тошто
old
ad/no
тошто
тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
тошто
тошт-о
тошт-Е
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
торговой
торговой
торговой
merchant
no
эргым,
эргым
эргым
my.son
no
эргым,
эргы-м
эрге-м
son-ACC
no-case
Чопой
Чопой
Чопой
Chopoy
na
Корим,
Корим
Корим
Korim
na
шогалтен.
шогалт-ен-Ø
шогалте-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шогалтен.
шогалт-ен
шогалте-ен
put-CVB
vb2-adv



закуска 1


Йӱштӧ закуска

Йӱштӧ
Йӱштӧ
йӱштӧ
cold
ad/no
закуска
***
***
***
***



закуска 2


закускым пурлаш

закускым
закускы-м
закуско-м
appetizer-ACC
no-case
пурлаш
пурлаш
пурлаш
right
av
пурлаш
пурла-ш
пурла-ш
right-ILL
ad/no-case
пурлаш
пурла-ш
пурла-еш
right-LAT
ad/no-case
пурлаш
пурл-аш
пурл-аш
bite-INF
vb1-inf



закуска 3 (С. Вишневский)


Пӧрт покшелне тыртыш ӱстел ӱмбалне аракан ате, стакан, тарелка да закуска.

Пӧрт
Пӧрт
пӧрт
house
no
покшелне
покшелне
покшелне
in.the.middle
av/po
тыртыш
тыртыш
тыртыш
circle
ad/no
ӱстел
ӱстел
ӱстел
table
no
ӱмбалне
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
аракан
аракан
аракан
with.alcohol
ad
аракан
арака-н
арака-ан
vodka-with
no-deriv.ad
аракан
арак-ан
арак-ан
[X]-with
ad-deriv.ad
аракан
арака-н
арака-н
vodka-GEN
no-case
ате,
ате
ате
vessel
no
стакан,
стакан
стакан
glass
no
тарелка
***
***
***
***
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
закуска.
***
***
***
***



закусочный 1


Закусочныйышто кочкаш

Закусочныйышто
Закусочный-ышто
закусочный-штЕ
snack.bar-INE
ad-case
кочкаш
кочк-аш
кочк-аш
eat-INF
vb1-inf



закусочный 2 (В. Иванов)


Корно ӱмбалне улшо ик закусочный деран водитель машинажым шогалтыш.

Корно
Корно
корно
road
no
ӱмбалне
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
улшо
улшо
улшо
existing
ad
улшо
ул-шо
ул-шЕ
be-PTCP.ACT
vb1-ad
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
закусочный
закусочный
закусочный
snack.bar
ad
деран
деран
деран
at
po
водитель
водитель
водитель
driver
no
машинажым
машина-жы-м
машина-жЕ-м
machine-3SG-ACC
no-poss-case
шогалтыш.
шогалтыш
шогалтыш
[X]
no
шогалтыш.
шогалты-ш-Ø
шогалте-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зал 1


Актовый зал

Актовый
Актовый
актовый
[X]
ad
зал
зал
зал
hall
no



зал 2


вучымо зал

вучымо
вучымо
вучымо
expected
ad
вучымо
вучы-мо
вучо-мЕ
wait-PTCP.PASS
vb2-ad
зал
зал
зал
hall
no



зал 3 (М. Евсеева)


Кастене, куд шагатлан, физкультурный залеш торжественный заседаний почылто.

Кастене,
Кастене
кастене
in.the.evening
ad
куд
куд
куд
six
nm
шагатлан,
шагат-лан
шагат-лан
hour-DAT
no-case
шагатлан,
шагат-ла-н
шагат-ла-н
hour-PL-GEN
no-num-case
физкультурный
физкультурный
физкультурный
physical.training
ad
залеш
зал-еш
зал-еш
hall-LAT
no-case
торжественный
торжественный
торжественный
festive
ad
заседаний
заседаний
заседаний
meeting
no
почылто.
почылт-о
почылт-Е
open-PST1.3SG
vb1-tense.pers



зал 4 (А. Асаев)


Зал воштылаш, совым кыраш тӱҥале.

Зал
Зал
зал
hall
no
воштылаш,
воштыл-аш
воштыл-аш
laugh-INF
vb1-inf
совым
совы-м
сово-м
palm-ACC
no-case
кыраш
кыр-аш
кыре-аш
beat-INF
vb2-inf
тӱҥале.
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers



зал 5


Волгыдо зал

Волгыдо
Волгыдо
волгыдо
light
ad/no
зал
зал
зал
hall
no



зал 6


залыш ӱжаш

залыш
зал-ыш
зал-ш
hall-ILL
no-case
ӱжаш
ӱж-аш
ӱж-аш
call-INF
vb1-inf



зал 7 (Ю. Артамонов)


Марина кува тудлан (Елуклан) залеш шарыш, диванеш малаш пыштыш.

Марина
Марина
Марина
Marina
na
кува
кува
кува
old.woman
no
кува
кува
кува
reddish-brown
ad
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
(Елуклан)
Елуклан
Елуклан
Yeluklan
na
залеш
зал-еш
зал-еш
hall-LAT
no-case
шарыш,
шарыш
шарыш
flooring
no
шарыш,
шар-ыш
шар-ш
sphere-ILL
no-case
шарыш,
шар-ыш
шар-ш
horsehair-ILL
no-case
шарыш,
шары-ш-Ø
шаре-ш-Ø
spread.out-PST1-3SG
vb2-tense-pers
диванеш
диван-еш
диван-еш
sofa-LAT
no-case
малаш
мал-аш
мале-аш
sleep-INF
vb2-inf
пыштыш.
пышты-ш-Ø
пыште-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



залив 1


Кумда залив

Кумда
Кумда
кумда
wide
ad
Кумда
Кум-да
кум-да
godfather.of.one's.child-2PL
no-poss
Кумда
Кум-да
кум-да
three-2PL
nm-poss
залив
залив
залив
gulf
no



залив 2 (Я. Элексейн)


Тиде заливыште вӱд келге огыл.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
заливыште
залив-ыште
залив-штЕ
gulf-INE
no-case
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
келге
келге
келге
deep
ad/no
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn



залог [I] 1


Залог шотеш пуаш

Залог
Залог
залог
pledge
no
Залог
Залог
залог
voice
no
шотеш
шотеш
шотеш
for
po
шотеш
шот-еш
шот-еш
use-LAT
no-case
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf



залог [I] 2


залог шотеш налаш

залог
залог
залог
pledge
no
залог
залог
залог
voice
no
шотеш
шотеш
шотеш
for
po
шотеш
шот-еш
шот-еш
use-LAT
no-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



залог [II] 1


Глаголын действительный залогшо

Глаголын
Глагол-ын
глагол-н
verb-GEN
no-case
действительный
действительный
действительный
real
ad
залогшо
залог-шо
залог-жЕ
pledge-3SG
no-poss
залогшо
залог-шо
залог-жЕ
voice-3SG
no-poss



залог [II] 2 (З. Учаев)


Залог – субъект ден объект дек действийын отношенийжым ончыктышо грамматический категорий.

Залог –
Залог
залог
pledge
no
Залог –
Залог
залог
voice
no
субъект
субъект
субъект
subject
no
ден
ден
ден
and
co
объект
объект
объект
object
no
дек
дек
дек
to
po
действийын
действий-ын
действий-н
action-GEN
no-case
отношенийжым
отношений-жы-м
отношений-жЕ-м
relation-3SG-ACC
no-poss-case
ончыктышо
ончыктышо
ончыктышо
guide
ad/no
ончыктышо
ончыкты-шо
ончыкто-шЕ
show-PTCP.ACT
vb2-ad
ончыктышо
ончы-кты-шо
ончо-ктЕ-шЕ
look-CAUS-PTCP.ACT
vb2-deriv.v-ad
грамматический
грамматический
грамматический
grammatical
ad
категорий.
категорий
категорий
category
no



заложник 1


Заложниклан налаш

Заложниклан
Заложник-лан
заложник-лан
hostage-DAT
no-case
Заложниклан
Заложник-ла-н
заложник-ла-н
hostage-PL-GEN
no-num-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



заложник 2


заложник-влакым эрыкыш лукташ

заложник-влакым
заложник-влак-ым
заложник-влак-м
hostage-PL-ACC
no-num-case
эрыкыш
эрык-ыш
эрык-ш
freedom-ILL
ad/no-case
лукташ
лукт-аш
лукт-аш
lead.out-INF
vb1-inf



заложник 3 (А. Бик)


Тыште тудо кажне пуштмо немыч олмеш кумло заложникым лӱен пушташ сӧрен.

Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
кажне
кажне
кажне
each
pr
пуштмо
пуштмо
пуштмо
killed
ad
пуштмо
пушт-мо
пушт-мЕ
kill-PTCP.PASS
vb1-ad
немыч
н'емыч
н'емыч
German
no
олмеш
олмеш
олмеш
instead
po
олмеш
олм-еш
олмо-еш
place-LAT
no-case
кумло
кумло
кумло
thirty
nm
заложникым
заложник-ым
заложник-м
hostage-ACC
no-case
лӱен
лӱ[й]-ен-Ø
лӱйӧ-ен-Ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лӱен
лӱ[й]-ен
лӱйӧ-ен
shoot-CVB
vb2-adv
пушташ
пушт-аш
пушт-аш
kill-INF
vb1-inf
сӧрен.
сӧр-ен-Ø
сӧрӧ-ен-Ø
promise-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сӧрен.
сӧр-ен
сӧрӧ-ен
promise-CVB
vb2-adv



залп 1


Залп мӱгыралте

Залп
Залп
залп
volley
no
мӱгыралте
мӱгыралте-Ø
мӱгыралте-Ø
roar-IMP.2SG
vb2-mood.pers
мӱгыралте
мӱгыралт-е
мӱгыралт-Е
roar-PST1.3SG
vb1-tense.pers
мӱгыралте
мӱгыралте-Ø
мӱгыралте-Ø
roar-CNG
vb2-conn
мӱгыралте
мӱгыр-алт-е
мӱгырӧ-алт-Е
roar-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



залп 2


залп дене лӱен колташ

залп
залп
залп
volley
no
дене
дене
дене
with
po
лӱен
лӱ[й]-ен-Ø
лӱйӧ-ен-Ø
shoot-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лӱен
лӱ[й]-ен
лӱйӧ-ен
shoot-CVB
vb2-adv
колташ
колт-аш
колто-аш
send-INF
vb2-inf



залп 3 (К. Березин)


Тиде жапыште куп воктенысе батарей залпым пуыш.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
куп
куп
куп
swamp
no
воктенысе
воктенысе
воктенысе
close
ad
батарей
батарей
батарей
battery
no
залпым
залп-ым
залп-м
volley-ACC
no-case
пуыш.
пу-ыш
пу-ш
wood-ILL
no-case
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
give-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пуыш.
пуы-ш-Ø
пуо-ш-Ø
blow-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зам 1 (П. Корнилов)


(Яранцев:) Тусо заготконторыш замлан темлат.

(Яранцев:)
Яранцев
Яранцев
Yarancev
na
Тусо
Тусо
тусо
of.that.place
ad
Тусо
Ту-со
ту-сЕ
that-ADJ
pr-deriv.ad
Тусо
Ту-со
ту-сЕ
gland-ADJ
no-deriv.ad
Тусо
Ту-со
ту-сЕ
banner-ADJ
no-deriv.ad
заготконторыш
заготконтор-ыш
заготконтор-ш
procurement.office-ILL
no-case
замлан
зам-лан
зам-лан
deputy-DAT
no-case
замлан
зам-ла-н
зам-ла-н
deputy-PL-GEN
no-num-case
темлат.
темл-ат
темле-ат
offer-3PL
vb2-pers
темлат.
темл-а-т
темле-а-ат
offer-3SG-and
vb2-pers-enc
темлат.
темл-Ø-ат
темле-Ø-ат
offer-CNG-and
vb2-conn-enc
темлат.
те-м-ла-т
те-ем-ла-ат
2PL-1SG-COMP-and
pr-poss-case-enc
темлат.
те-м-ла-т
те-ем-ла-ат
you-1SG-PL-and
pr-poss-num-enc



замазка 1


Окна замазка

Окна
Окна
окна
window
no
замазка
***
***
***
***



замазка 2 («Природоведений»)


Пор замазкым ямдылаш, пӱй мушмо порошокым ышташ кая.

Пор
Пор
пор
chalk
no
замазкым
замазкы-м
замазке-м
putty-ACC
no-case
ямдылаш,
ямдыл-аш
ямдыле-аш
prepare-INF
vb2-inf
ямдылаш,
ямды-ла-ш
ямде-ла-ш
ready-PL-ILL
ad-num-case
ямдылаш,
ямды-ла-ш
ямде-ла-еш
ready-PL-LAT
ad-num-case
пӱй
пӱй
пӱй
tooth
no
пӱй
пӱй-Ø
пӱйӧ-Ø
dam-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пӱй
пӱй-Ø
пӱйӧ-Ø
dam-CNG
vb2-conn
мушмо
мушмо
мушмо
washing
ad
мушмо
муш-мо
мушк-мЕ
wash-PTCP.PASS
vb1-ad
порошокым
порошок-ым
порошок-м
powder-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
кая.
ка[й]-[а]
кае-а
go-3SG
vb2-pers



заман 1 (Пале)


Мераҥ ошемаш тӱҥалеш – лум заман возеш.

Мераҥ
Мераҥ
мераҥ
hare
no
Мераҥ
Мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Мераҥ
Мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Мераҥ
Мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Мераҥ
Мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Мераҥ
Мера-ҥ-Ø
мера-аҥ-Ø
measure-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
Мераҥ
Мер-аҥ-Ø
мер-аҥ-Ø
community-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ошемаш
ошем-аш
ошем-аш
turn.white-INF
vb1-inf
ошемаш
ош-ем-аш
ош-ем-аш
white-TRANS-INF
ad-deriv.v-inf
ошемаш
ош-ем-аш
ошо-ем-аш
white-TRANS-INF
ad-deriv.v-inf
тӱҥалеш –
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers
лум
лум
лум
snow
no
лум
лу-м
лу-м
bone-ACC
no-case
лум
лу-м
лу-м
ten-ACC
nm-case
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-CNG
vb1-conn
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-CVB
vb1-adv
заман
зам-ан
зам-ан
deputy-with
no-deriv.ad
возеш.
воз-еш
воз-еш
cart-LAT
no-case
возеш.
воз-еш
воз-еш
lie.down-3SG
vb1-pers



заман 2 (Муро)


Кызыт ушешда ом воч гын, заман возам ушешда.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
ушешда
уш-еш-да
уш-еш-да
mind-LAT-2PL
no-case-poss
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
воч
воч
воч
lie.down
vb
воч
воч-Ø
воз-Ø
lie.down-IMP.2SG
vb1-mood.pers
воч
воч-Ø
воз-Ø
lie.down-CNG
vb1-conn
воч
воч-Ø
воз-Ø
lie.down-CVB
vb1-adv
гын,
гын
гын
if
co/pa
заман
зам-ан
зам-ан
deputy-with
no-deriv.ad
возам
воз-ам
воз-ам
lie.down-1SG
vb1-pers
ушешда.
уш-еш-да
уш-еш-да
mind-LAT-2PL
no-case-poss



заместитель 1


У заместитель

У
У
у
new
ad/no
У
У
у
oh
in
заместитель
заместитель
заместитель
deputy
no



заместитель 2


директорын заместительже

директорын
директор-ын
директор-н
director-GEN
no-case
заместительже
заместитель-же
заместитель-жЕ
deputy-3SG
no-poss



заместитель 3 (П. Корнилов)


Но райисполком председательын заместительже Кормаков тудлан тичмашын ӱшана.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
райисполком
райисполком
райисполком
district.executive.committee
no
председательын
председатель-ын
председатель-н
president-GEN
no-case
заместительже
заместитель-же
заместитель-жЕ
deputy-3SG
no-poss
Кормаков
Кормаков
Кормаков
Kormakov
na
тудлан
туд-лан
тудо-лан
3SG-DAT
pr-case
тичмашын
тичмашын
тичмашын
fully
av
тичмашын
тичмаш-ын
тичмаш-н
whole-GEN
ad/av/no-case
ӱшана.
ӱшан-а
ӱшане-а
believe-3SG
vb2-pers



заметка 1


Оҥай заметка

Оҥай
Оҥай
оҥай
interesting
ad/av
заметка
***
***
***
***



заметка 2


заметкым возаш

заметкым
заметкы-м
заметке-м
note-ACC
no-case
возаш
возаш
возаш
a.cartload
ad
возаш
воз-аш
воз-аш
lie.down-INF
vb1-inf
возаш
воз-аш
возо-аш
write-INF
vb2-inf



заметка 3 (П. Корнилов)


Газетысе заметкым лудын лекмек, тиде чылажат вес семын койо.

Газетысе
Газетысе
газетысе
newspaper
ad
Газетысе
Газет-ысе
газет-сЕ
newspaper-ADJ
no-deriv.ad
заметкым
заметкы-м
заметке-м
note-ACC
no-case
лудын
луды-н
лудо-н
duck-GEN
no-case
лудын
луды-н
лудо-н
gray-GEN
ad-case
лудын
луд-ын-Ø
луд-н-Ø
read-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лудын
луд-ын
луд-н
read-CVB
vb1-adv
лекмек,
лек-мек
лект-мек
go-CVB.PRI
vb1-adv
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
чылажат
чылажат
чылажат
in.total
pr
чылажат
чылаж-ат
чылаже-ат
everything-and
pr-enc
чылажат
чыла-ж-ат
чыла-жЕ-ат
everything-3SG-and
ad/pa/pr-poss-enc
вес
вес
вес
different
ad/pr
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
койо.
кой-о
кой-Е
be.visible-PST1.3SG
vb1-tense.pers



заметка 4 (В. Любимов)


Первый заметка лектын огыл гынат, рвезе вуйым ыш саке.

Первый
Первый
первый
first
ad/av/nm
заметка
***
***
***
***
лектын
лект-ын-Ø
лект-н-Ø
go-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лектын
лект-ын
лект-н
go-CVB
vb1-adv
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
рвезе
рвезе
рвезе
young.man
ad/no
вуйым
вуй-ым
вуй-м
head-ACC
no-case
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
саке.
саке-Ø
саке-Ø
hang.up-IMP.2SG
vb2-mood.pers
саке.
саке-Ø
саке-Ø
hang.up-CNG
vb2-conn



замечаний 1


Замечаний дене ойлаш лекташ

Замечаний
Замечаний
замечаний
remark
no
дене
дене
дене
with
po
ойлаш
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
лекташ
лект-аш
лект-аш
go-INF
vb1-inf



замечаний 2


доклад почеш замечаний

доклад
доклад
доклад
lecture
no
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
замечаний
замечаний
замечаний
remark
no



замечаний 3 («Мар. ком.»)


Коммунист-влакын замечанийышт, критикышт, ой-каҥашышт нимо деч шергакан улыт.

Коммунист-влакын
Коммунист-влак-ын
коммунист-влак-н
communist-PL-GEN
no-num-case
замечанийышт,
замечаний-ышт
замечаний-шт
remark-3PL
no-poss
критикышт,
критик-ышт
критик-шт
critic-3PL
no-poss
критикышт,
критикы-шт
критике-шт
criticism-3PL
no-poss
ой-каҥашышт
ой-каҥаш-ышт
ой-каҥаш-шт
advice-3PL
no-poss
нимо
н'имо
н'имо
nothing
ad/av/pr
деч
деч
деч
from
po
шергакан
шергакан
шергакан
expensive
ad
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers



замечаний 4 (П. Эсеней)


(Майрук:) Ольош, нелеш ит нал, мый замечанийым гына ыштем.

(Майрук:)
Майрук
Майрук
Mayruk
na
Ольош,
Ольош
Ольош
Ol'osh
na
нелеш
нел-еш
неле-еш
heavy-LAT
ad/no-case
нелеш
нел-еш
нел-еш
swallow-3SG
vb1-pers
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
нал,
нал-Ø
нал-Ø
take-IMP.2SG
vb1-mood.pers
нал,
нал-Ø
нал-Ø
take-CNG
vb1-conn
нал,
нал-Ø
нал-Ø
take-CVB
vb1-adv
мый
мый
мый
1SG
pr
замечанийым
замечаний-ым
замечаний-м
remark-ACC
no-case
гына
гына
гына
only
pa
ыштем.
ышт-ем
ыште-ем
do-1SG
vb2-pers



замечаний 5


Замечанийым ышташ

Замечанийым
Замечаний-ым
замечаний-м
remark-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



замечаний 6 (В. Микишкин)


(Губин:) – Каласе командиретлан: мый тыланет замечанийым ыштем.

(Губин:) –
Губин
Губин
Gubin
na
Каласе
Каласе-Ø
каласе-Ø
say-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Каласе
Каласе-Ø
каласе-Ø
say-CNG
vb2-conn
командиретлан:
командир-ет-лан
командир-ет-лан
commander-2SG-DAT
no-poss-case
командиретлан:
командир-ет-ла-н
командир-ет-ла-н
commander-2SG-PL-GEN
no-poss-num-case
мый
мый
мый
1SG
pr
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
замечанийым
замечаний-ым
замечаний-м
remark-ACC
no-case
ыштем.
ышт-ем
ыште-ем
do-1SG
vb2-pers



замок 1


Тошто замок

Тошто
Тошто
тошто
old
ad/no
Тошто
Тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
Тошто
Тошт-о
тошт-Е
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
замок
замок
замок
castle
no
замок
замок
замок
lock
no



замок 2 («Кокла курым»)


Замок йыр башнян, бойницан кӱкшӧ кӱ пырдыжым оптеныт.

Замок
Замок
замок
castle
no
Замок
Замок
замок
lock
no
йыр
йыр
йыр
around
ad/av/no/po
башнян,
башн[ь]-[а]н
башн'е-ан
tower-with
no-deriv.ad
бойницан
бойниц-ан
бойнице-ан
arrow.slit-with
no-deriv.ad
кӱкшӧ
кӱкшӧ
кӱкшӧ
high
ad
кӱ
кӱ
кӱ
stone
no
кӱ
кӱ-Ø
кӱ-Ø
ripen-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱ
кӱ-Ø
кӱ-Ø
ripen-CNG
vb1-conn
кӱ
кӱ-Ø
кӱ-Ø
ripen-CVB
vb1-adv
пырдыжым
пырдыж-ым
пырдыж-м
wall-ACC
no-case
оптеныт.
опт-ен-ыт
опто-ен-ыт
put-PST2-3PL
vb2-tense-pers
оптеныт.
опт-ен-ыт
опто-ен-ыт
bark-PST2-3PL
vb2-tense-pers



замок 3 (А. Айзенворт)


Граф Шереметев погыжым да замокшым оролашлан нылле гвардейцым куча улмаш.

Граф
Граф
граф
earl
no
Шереметев
Шереметев
Шереметев
Sheremetev
na
погыжым
погы-жы-м
пого-жЕ-м
belongings-3SG-ACC
no-poss-case
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
замокшым
замок-шы-м
замок-жЕ-м
castle-3SG-ACC
no-poss-case
замокшым
замок-шы-м
замок-жЕ-м
lock-3SG-ACC
no-poss-case
оролашлан
орол-аш-лан
ороло-аш-лан
guard-INF-DAT
vb2-inf-case
нылле
нылле
нылле
forty
nm
гвардейцым
***
***
***
***
куча
куча
куча
residue
no
куча
куч-а
кучо-а
hold-3SG
vb2-pers
улмаш.
улмаш
улмаш
being
no/pa/vb
улмаш.
ул-маш
ул-маш
be-NMLZ
vb1-deriv.n



замок 4


Замок дене тӱкылаш

Замок
Замок
замок
castle
no
Замок
Замок
замок
lock
no
дене
дене
дене
with
po
тӱкылаш
тӱкыл-аш
тӱкылӧ-аш
lock-INF
vb2-inf
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-ш
horn-PL-ILL
no-num-case
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-ш
bolt-PL-ILL
no-num-case
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-ш
yellow-PL-ILL
ad-num-case
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-ш
type-PL-ILL
no-num-case
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-еш
horn-PL-LAT
no-num-case
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-еш
bolt-PL-LAT
no-num-case
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-еш
yellow-PL-LAT
ad-num-case
тӱкылаш
тӱкы-ла-ш
тӱкӧ-ла-еш
type-PL-LAT
no-num-case



замок 5


замокым сакаш

замокым
замок-ым
замок-м
castle-ACC
no-case
замокым
замок-ым
замок-м
lock-ACC
no-case
сакаш
сака-ш
сака-ш
osprey-ILL
no-case
сакаш
сака-ш
сака-еш
osprey-LAT
no-case
сакаш
сак-аш
саке-аш
hang.up-INF
vb2-inf



замок 6 (А. Ягельдин)


Уке, каен огыл, омсаштыже замок ок кече.

Уке,
Уке
уке
no
ad/no/pa
каен
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
омсаштыже
омса-шты-же
омса-штЕ-жЕ
door-INE-3SG
no-case-poss
замок
замок
замок
castle
no
замок
замок
замок
lock
no
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кече.
кече
кече
sun
no
кече.
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече.
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn



замок 7 (З. Каткова)


Ты ганалан пӧртӧнчыл омсам, молгунамсе гай омса кӧргысӧ замокым суралымек, эше тӱжвач сакыман кугу кӧгӧн дене сурален кодыш.

Ты
Ты
ты
this
pr
Ты
Ты
ты
[X]
pa
ганалан
ганалан
ганалан
time
av
ганалан
гана-лан
гана-лан
times-DAT
no/po-case
ганалан
гана-ла-н
гана-ла-н
times-PL-GEN
no/po-num-case
пӧртӧнчыл
пӧртӧнчыл
пӧртӧнчыл
entrance.hall
no
омсам,
омса-м
омса-м
door-ACC
no-case
омсам,
омса-м
омса-ем
door-1SG
no-poss
омсам,
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
омсам,
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
омсам,
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
молгунамсе
молгунамсе
молгунамсе
usual
ad/pr
гай
гай
гай
like
ad/av/pa/po
омса
омса
омса
door
no
кӧргысӧ
кӧргысӧ
кӧргысӧ
inside
ad/no
кӧргысӧ
кӧргы-сӧ
кӧргӧ-сЕ
inside-ADJ
ad/no-deriv.ad
замокым
замок-ым
замок-м
castle-ACC
no-case
замокым
замок-ым
замок-м
lock-ACC
no-case
суралымек,
суралы-мек
сурале-мек
lock.up-CVB.PRI
vb2-adv
эше
эше
эше
yet
av
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-IMP.2SG
vb2-mood.pers
эше
эше-Ø
эше-Ø
fall.heavily-CNG
vb2-conn
тӱжвач
тӱжвач
тӱжвач
from.outside
av
сакыман
сакыман
сакыман
with.something.hanging
ad
сакыман
сакым-ан
сакыме-ан
suspended-with
ad-deriv.ad
сакыман
сакы-ман
саке-ман
hang.up-INF.NEC
vb2-inf
сакыман
сакы-м-ан
саке-мЕ-ан
hang.up-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
кӧгӧн
кӧгӧн
кӧгӧн
lock
no
дене
дене
дене
with
po
сурален
сурал-ен-Ø
сурале-ен-Ø
lock.up-PST2-3SG
vb2-tense-pers
сурален
сурал-ен
сурале-ен
lock.up-CVB
vb2-adv
кодыш.
код-ыш
код-ш
code-ILL
no-case
кодыш.
коды-ш-Ø
кодо-ш-Ø
leave-PST1-3SG
vb2-tense-pers



замок 8


Пулемётын замокшо

Пулемётын
Пулемёт-ын
пулемёт-н
machine.gun-GEN
no-case
замокшо
замок-шо
замок-жЕ
castle-3SG
no-poss
замокшо
замок-шо
замок-жЕ
lock-3SG
no-poss



замок 9 (К. Березин)


Ик минутым йомдарыде, коваштым ургаш тӱҥальыч... Сергей Андреевичын кидыштыже иглодержательын замокшо шылт-шылт-шылт шокта...

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
минутым
минут-ым
минут-м
minute-ACC
no-case
йомдарыде,
йомдары-де
йомдаре-де
misplace-CVB.NEG
vb2-adv
коваштым
ковашты-м
коваште-м
skin-ACC
no-case
коваштым
кова-шт-ым
кова-шт-м
grandmother-3PL-ACC
no-poss-case
ургаш
ург-аш
урго-аш
sew-INF
vb2-inf
тӱҥальыч...
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч...
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers
Сергей
Сергей
Сергей
Sergey
na
Андреевичын
Андреевичын
Андреевичын
Andreyevichyn
na
кидыштыже
кид-ышты-же
кид-штЕ-жЕ
hand-INE-3SG
no-case-poss
иглодержательын
***
***
***
***
замокшо
замок-шо
замок-жЕ
castle-3SG
no-poss
замокшо
замок-шо
замок-жЕ
lock-3SG
no-poss
шылт-шылт-шылт
***
***
***
***
шокта...
шокт-а
шокто-а
be.heard-3SG
vb2-pers



замок 10 (М. Рыбаков)


Ключым зажиганий замокыш кералын, стартерым пызыральым.

Ключым
Ключ-ым
ключ-м
key-ACC
no-case
зажиганий
зажиганий
зажиганий
ignition
no
замокыш
замок-ыш
замок-ш
castle-ILL
no-case
замокыш
замок-ыш
замок-ш
lock-ILL
no-case
кералын,
керал-ын
керал-н
fair-GEN
ad-case
кералын,
керал-ын-Ø
керал-н-Ø
stick.in-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кералын,
керал-ын
керал-н
stick.in-CVB
vb1-adv
стартерым
стартер-ым
стартер-м
starter-ACC
no-case
пызыральым.
пызырал-ьым
пызырал-ым
push-PST1.1SG
vb1-tense.pers



замок 11


Курткын замокшо

Курткын
Курткы-н
куртко-н
jacket-GEN
no-case
Курткын
Курткы-н
куртко-н
bundle.of.sheafs-GEN
no-case
замокшо
замок-шо
замок-жЕ
castle-3SG
no-poss
замокшо
замок-шо
замок-жЕ
lock-3SG
no-poss



замок 12


кемын замокшым вашталташ

кемын
кем-ын
кем-н
boot-GEN
no-case
замокшым
замок-шы-м
замок-жЕ-м
castle-3SG-ACC
no-poss-case
замокшым
замок-шы-м
замок-жЕ-м
lock-3SG-ACC
no-poss-case
вашталташ
вашталт-аш
вашталт-аш
change-INF
vb1-inf
вашталташ
вашталт-аш
вашталте-аш
change-INF
vb2-inf



замокан 1


Замокан сондык

Замокан
Замокан
замокан
with.a.lock
ad
Замокан
Замок-ан
замок-ан
castle-with
no-deriv.ad
Замокан
Замок-ан
замок-ан
lock-with
no-deriv.ad
сондык
сондык
сондык
trunk
no



замокан 2


замокан омса

замокан
замокан
замокан
with.a.lock
ad
замокан
замок-ан
замок-ан
castle-with
no-deriv.ad
замокан
замок-ан
замок-ан
lock-with
no-deriv.ad
омса
омса
омса
door
no



замокан 3


Замокан куртка

Замокан
Замокан
замокан
with.a.lock
ad
Замокан
Замок-ан
замок-ан
castle-with
no-deriv.ad
Замокан
Замок-ан
замок-ан
lock-with
no-deriv.ad
куртка
***
***
***
***



замокан 4


замокан сумка

замокан
замокан
замокан
with.a.lock
ad
замокан
замок-ан
замок-ан
castle-with
no-deriv.ad
замокан
замок-ан
замок-ан
lock-with
no-deriv.ad
сумка
сумка
сумка
bag
no



замполит 1 (В. Микишкин)


– Шып лийза, капитан замполитлан ала-мом ойла.

Шып
Шып
шып
quiet
ad/av/no
лийза,
лий-за
лий-за
be-IMP.2PL
vb1-mood.pers
капитан
капитан
капитан
captain
no
замполитлан
замполит-лан
замполит-лан
deputy.commander.in.charge.of.political.work-DAT
no-case
замполитлан
замполит-ла-н
замполит-ла-н
deputy.commander.in.charge.of.political.work-PL-GEN
no-num-case
ала-мом
ала-мо-м
ала-мо-м
something-ACC
pa/pr-case
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла.
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла.
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла.
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла.
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



замша 1


Замша дене ургымо куртка

Замша
Замша
Замша
Zamsha
na
дене
дене
дене
with
po
ургымо
ургымо
ургымо
sewn
ad
ургымо
ургы-мо
урго-мЕ
sew-PTCP.PASS
vb2-ad
куртка
***
***
***
***



замшевый 1


Замшевый туфльо

Замшевый
Замшевый
замшевый
suede
ad
туфльо
туфльо
туфльо
shoe
no



замшевый 2


замшевый перчатка

замшевый
замшевый
замшевый
suede
ad
перчатка
***
***
***
***



замшевый 3 (З. Каткова)


Светлана ончыл пӧлемыш лекте. Кемжым, замшевый курткыжым кудаше, тапочкым чийыш.

Светлана
Светлана
Светлана
Svetlana
na
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
пӧлемыш
пӧлем-ыш
пӧлем-ш
room-ILL
no-case
лекте.
лект-е
лект-Е
go-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Кемжым,
Кем-жы-м
кем-жЕ-м
boot-3SG-ACC
no-poss-case
замшевый
замшевый
замшевый
suede
ad
курткыжым
курткы-жы-м
куртко-жЕ-м
jacket-3SG-ACC
no-poss-case
курткыжым
курткы-жы-м
куртко-жЕ-м
bundle.of.sheafs-3SG-ACC
no-poss-case
кудаше,
кудаш-е
кудаш-Е
take.off-PST1.3SG
vb1-tense.pers
тапочкым
***
***
***
***
чийыш.
чийыш
чийыш
clothes
no
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
reason-ILL
no-case
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
defect-ILL
no-case
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
real-ILL
ad-case
чийыш.
чий-ыш
чий-ш
sense-ILL
no-case
чийыш.
чийы-ш-Ø
чие-ш-Ø
put.on-PST1-3SG
vb2-tense-pers



замыканий 1


Кӱчык замыканий

Кӱчык
Кӱчык
кӱчык
short
ad/no
замыканий
замыканий
замыканий
closing
no



замыканий 2


замыканий лийын

замыканий
замыканий
замыканий
closing
no
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv



замыканий 3 (В. Микишкин)


Кодшо ийысе ик сӱрет Никодимовын вуйыштыжо тунамак замыканийысе сескемла волгалте.

Кодшо
Кодшо
кодшо
last
ad/no
Кодшо
Код-шо
код-шЕ
stay-PTCP.ACT
vb1-ad
Кодшо
Код-шо
код-жЕ
code-3SG
no-poss
Кодшо
Код-шо
код-жЕ
stay-IMP.3SG
vb1-mood.pers
Кодшо
Код-Ø-шо
код-Ø-жЕ
stay-CNG-3SG
vb1-conn-poss
Кодшо
Код-Ø-шо
код-Ø-жЕ
stay-CVB-3SG
vb1-adv-poss
ийысе
ийысе
ийысе
year
ad
ийысе
ийысе
ийысе
ice
ad
ийысе
ийысе
ийысе
chisel
ad
ийысе
ий-ысе
ий-сЕ
year-ADJ
no-deriv.ad
ийысе
ий-ысе
ий-сЕ
ice-ADJ
no-deriv.ad
ийысе
ий-ысе
ий-сЕ
chisel-ADJ
no-deriv.ad
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
сӱрет
сӱрет
сӱрет
painting
no
Никодимовын
Никодимовын
Никодимовын
Nikodimovyn
na
вуйыштыжо
вуй-ышты-жо
вуй-штЕ-жЕ
head-INE-3SG
no-case-poss
тунамак
тунамак
тунамак
immediately
av
тунамак
тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
тунамак
туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
тунамак
туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
тунамак
туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
тунамак
туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
замыканийысе
замыканий-ысе
замыканий-сЕ
closing-ADJ
no-deriv.ad
сескемла
сескем-ла
сескем-ла
spark-COMP
no-case
сескемла
сескем-ла
сескем-ла
spark-PL
no-num
сескемла
сескем-ла
сескем-ла
spark-STR
no-enc
сескемла
сескемл-а
сескемле-а
make.something.sparkle-3SG
vb2-pers
волгалте.
волгалте-Ø
волгалте-Ø
light.up-IMP.2SG
vb2-mood.pers
волгалте.
волгалт-е
волгалт-Е
shine-PST1.3SG
vb1-tense.pers
волгалте.
волгалте-Ø
волгалте-Ø
light.up-CNG
vb2-conn
волгалте.
волг-алт-е
волго-алт-Е
shine-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



занавес 1


Занавесым сакаш

Занавесым
Занавес-ым
занавес-м
curtain-ACC
no-case
сакаш
сака-ш
сака-ш
osprey-ILL
no-case
сакаш
сака-ш
сака-еш
osprey-LAT
no-case
сакаш
сак-аш
саке-аш
hang.up-INF
vb2-inf



занавес 2


занавес нӧлталте

занавес
занавес
занавес
curtain
no
нӧлталте
нӧлталт-е
нӧлталт-Е
rise-PST1.3SG
vb1-tense.pers
нӧлталте
нӧлт-алт-е
нӧлт-алт-Е
rise-REF-PST1.3SG
vb1-deriv.v-tense.pers
нӧлталте
нӧлт-алт-е
нӧлтӧ-алт-Е
lift-REF-PST1.3SG
vb2-deriv.v-tense.pers



занавеска 1


Пеледышан занавеска

Пеледышан
Пеледышан
пеледышан
with.flowers
ad
Пеледышан
Пеледыш-ан
пеледыш-ан
flower-with
no-deriv.ad
занавеска
***
***
***
***



занавеска 2


занавескым сакаш

занавескым
занавескы-м
занавеске-м
curtain-ACC
no-case
сакаш
сака-ш
сака-ш
osprey-ILL
no-case
сакаш
сака-ш
сака-еш
osprey-LAT
no-case
сакаш
сак-аш
саке-аш
hang.up-INF
vb2-inf



занавеска 3 (М. Шкетан)


Пырдыжлаште шуко сӱрет уло, тӱрлӧ-тӱрлӧ карточка-влак, окналаште пеледыш, занавеска.

Пырдыжлаште
Пырдыж-ла-ште
пырдыж-ла-штЕ
wall-PL-INE
no-num-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
сӱрет
сӱрет
сӱрет
painting
no
уло,
уло
уло
is
ad/no/vb
тӱрлӧ-тӱрлӧ
тӱрлӧ-тӱрлӧ
тӱрлӧ-тӱрлӧ
various
ad
карточка-влак,
***
***
***
***
окналаште
окна-ла-ште
окна-ла-штЕ
window-PL-INE
no-num-case
пеледыш,
пеледыш
пеледыш
flower
no
занавеска.
***
***
***
***



зангар 1


Зангар пеледыш

Зангар
Зангар
Зангар
Zangar
na
пеледыш
пеледыш
пеледыш
flower
no



зангар 2


зангар шинча

зангар
***
***
***
***
шинча
шинча
шинча
eye
no
шинча
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



зангар 3 (Й. Осмин)


Пӧрт шеҥгелне у эр кече чиялта зангар кавам.

Пӧрт
Пӧрт
пӧрт
house
no
шеҥгелне
шеҥгелне
шеҥгелне
behind
av/po
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
эр
эр
эр
morning
ad/av/no
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
чиялта
чиялт-а
чиялте-а
paint-3SG
vb2-pers
зангар
***
***
***
***
кавам.
кава-м
кава-м
sky-ACC
no-case
кавам.
кава-м
кава-м
lower.abdomen-ACC
no-case
кавам.
кава-м
кава-м
weight-ACC
no-case
кавам.
кава-м
кава-ем
sky-1SG
no-poss
кавам.
кава-м
кава-ем
lower.abdomen-1SG
no-poss
кавам.
кава-м
кава-ем
weight-1SG
no-poss
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
sky-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
lower.abdomen-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
weight-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
sky-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
lower.abdomen-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
weight-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
sky-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
lower.abdomen-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
кавам.
кава-м-Ø
кава-ем-Ø
weight-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



заниматлаш 1


Урок деч вара заниматлаш

Урок
Урок
урок
lesson
no
деч
деч
деч
from
po
вара
вара
вара
then
av/pa
вара
вара
вара
pole
no
вара
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
заниматлаш
заниматл-аш
заниматле-аш
study-INF
vb2-inf



заниматлаш 2 (К. Коршунов)


(Ирина.) Айда вес пӧлемыш, тыште ачам заниматла.

(Ирина.)
Ирина
Ирина
Irina
na
Айда
Айда
айда
let's.go
pa
вес
вес
вес
different
ad/pr
пӧлемыш,
пӧлем-ыш
пӧлем-ш
room-ILL
no-case
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
ачам
ача-м
ача-м
father-ACC
no-case
ачам
ача-м
ача-ем
father-1SG
no-poss
ачам
ача-м-Ø
ача-ем-Ø
father-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
ачам
ача-м-Ø
ача-ем-Ø
father-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
ачам
ача-м-Ø
ача-ем-Ø
father-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
заниматла.
заниматл-а
заниматле-а
study-3SG
vb2-pers



заниматлаш 3 (Б. Данилов)


– Сапаев, – ойла Вачий, – мӧҥгыштыжӧ ок заниматле.

Сапаев, –
Сапаев
Сапаев
Sapayev
na
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
Вачий, –
Вачий
Вачий
Vachiy
na
мӧҥгыштыжӧ
мӧҥгышты-жӧ
мӧҥгыштӧ-жЕ
at.home-3SG
av-poss
мӧҥгыштыжӧ
мӧҥгы-шты-жӧ
мӧҥгӧ-штЕ-жЕ
home-INE-3SG
av/no/po-case-poss
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
заниматле.
заниматле-Ø
заниматле-Ø
study-IMP.2SG
vb2-mood.pers
заниматле.
заниматле-Ø
заниматле-Ø
study-CNG
vb2-conn



заниматлаш 4


Музыка дене заниматлаш

Музыка
Музыка
Музыка
Muzyka
na
дене
дене
дене
with
po
заниматлаш
заниматл-аш
заниматле-аш
study-INF
vb2-inf



заниматлаш 5 (В. Косоротов)


Эн тӱҥжӧ – шукырак книгам лудаш, спорт дене заниматлаш, шке культурым нӧлташ тыршаш кӱлеш.

Эн
эн
эн
SUP
pa
тӱҥжӧ –
тӱҥ-жӧ
тӱҥ-жЕ
foundation-3SG
ad/no-poss
тӱҥжӧ –
тӱҥ-жӧ
тӱҥ-жЕ
freeze-IMP.3SG
vb1-mood.pers
тӱҥжӧ –
тӱҥ-Ø-жӧ
тӱҥ-Ø-жЕ
freeze-CNG-3SG
vb1-conn-poss
тӱҥжӧ –
тӱҥ-Ø-жӧ
тӱҥ-Ø-жЕ
freeze-CVB-3SG
vb1-adv-poss
шукырак
шукырак
шукырак
more
ad/av
шукырак
шукы-рак
шуко-рак
a.lot-COMP
ad/av/no-deg
книгам
книга-м
книга-м
book-ACC
no-case
книгам
книга-м
книга-ем
book-1SG
no-poss
книгам
книга-м-Ø
книга-ем-Ø
book-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
книгам
книга-м-Ø
книга-ем-Ø
book-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
книгам
книга-м-Ø
книга-ем-Ø
book-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
лудаш,
луд-аш
луд-аш
read-INF
vb1-inf
спорт
спорт
спорт
sports
no
дене
дене
дене
with
po
заниматлаш,
заниматл-аш
заниматле-аш
study-INF
vb2-inf
шке
шке
шке
REFL
pr
культурым
культур-ым
культур-м
culture-ACC
no-case
нӧлташ
нӧлт-аш
нӧлт-аш
rise-INF
vb1-inf
нӧлташ
нӧлт-аш
нӧлтӧ-аш
lift-INF
vb2-inf
тыршаш
тырш-аш
тырше-аш
try-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



занятий 1


первый занятий

первый
первый
первый
first
ad/av/nm
занятий
занятий
занятий
lesson
no



занятий 2


занятийыш кошташ

занятийыш
занятий-ыш
занятий-ш
lesson-ILL
no-case
кошташ
кошт-аш
кошт-аш
go-INF
vb1-inf
кошташ
кошт-аш
кошто-аш
dry-INF
vb2-inf



занятий 3 («Мар. ком.»)


Слушатель-влак итоговый занятийлан сайын ямдылалтшаш улыт.

Слушатель-влак
Слушатель-влак
слушатель-влак
listener-PL
no-num
итоговый
итоговый
итоговый
total
ad
занятийлан
занятий-лан
занятий-лан
lesson-DAT
no-case
занятийлан
занятий-ла-н
занятий-ла-н
lesson-PL-GEN
no-num-case
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай-н
good-GEN
ad/av-case
ямдылалтшаш
ямдылалт-шаш
ямдылалт-шаш
prepare-PTCP.FUT
vb1-ad
ямдылалтшаш
ямдыл-алт-шаш
ямдыле-алт-шаш
prepare-REF-PTCP.FUT
vb2-deriv.v-ad
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers



занятий 4 (М. Иванов)


Фермыште занятий пытымек, чыланат чеверласат.

Фермыште
Фермы-ште
ферме-штЕ
farm-INE
no-case
занятий
занятий
занятий
lesson
no
пытымек,
пыты-мек
пыте-мек
end-CVB.PRI
vb2-adv
чыланат
чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
чыланат
чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
чыланат
чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
чыланат
чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
чыланат
чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
чеверласат.
чеверлас-ат
чеверласе-ат
say.goodbye-3PL
vb2-pers
чеверласат.
чеверлас-а-т
чеверласе-а-ат
say.goodbye-3SG-and
vb2-pers-enc
чеверласат.
чевер-ла-се-ат
чевер-ла-се-ат
beautiful-PL-ADJ-and
ad/av/no-num-deriv.ad-enc
чеверласат.
чеверлас-Ø-ат
чеверласе-Ø-ат
say.goodbye-CNG-and
vb2-conn-enc



занятий 5 (В. Орлов)


Школышто занятий тӱҥалмеш икмыняр кече веле кодын.

Школышто
Школ-ышто
школ-штЕ
school-INE
no-case
занятий
занятий
занятий
lesson
no
тӱҥалмеш
тӱҥалм-еш
тӱҥалме-еш
started-LAT
ad-case
тӱҥалмеш
тӱҥал-меш
тӱҥал-меш
start-CVB.FUT
vb1-adv
тӱҥалмеш
тӱҥал-м-еш
тӱҥал-мЕ-еш
start-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
икмыняр
икмыняр
икмыняр
some
ad/av/nm/pr
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
кодын.
кодын
кодын
with.delay
av
кодын.
код-ын
код-н
code-GEN
no-case
кодын.
код-ын-Ø
код-н-Ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кодын.
код-ын
код-н
stay-CVB
vb1-adv



заочник 1


Заочник-влаклан расписаний

Заочник-влаклан
Заочник-влак-лан
заочник-влак-лан
long-distance.learner-PL-DAT
no-num-case
расписаний
расписаний
расписаний
timetable
no



заочник 2 (В. Косоротов)


Заочниклан льгот пуалтеш, а экзаменлан ямдылалташ жап шагал огыл кӱлеш.

Заочниклан
Заочник-лан
заочник-лан
long-distance.learner-DAT
no-case
Заочниклан
Заочник-ла-н
заочник-ла-н
long-distance.learner-PL-GEN
no-num-case
льгот
***
***
***
***
пуалтеш,
пуалт-еш
пуалт-еш
be.given-3SG
vb1-pers
пуалтеш,
пу-алт-еш
пуо-алт-еш
give-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers
пуалтеш,
пу-алт-еш
пуо-алт-еш
blow-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
экзаменлан
экзамен-лан
экзамен-лан
examination-DAT
no-case
экзаменлан
экзамен-ла-н
экзамен-ла-н
examination-PL-GEN
no-num-case
ямдылалташ
ямдылалт-аш
ямдылалт-аш
prepare-INF
vb1-inf
ямдылалташ
ямдыл-алт-аш
ямдыле-алт-аш
prepare-REF-INF
vb2-deriv.v-inf
жап
жап
жап
time
no
шагал
шагал
шагал
little
ad/av/no
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



заочница 1 (В. Иванов)


(Саскавий:) – Шкат шинчет, мый ял озанлык институтыш тунемаш пуренам, заочница улам.

(Саскавий:) –
Саскавий
Саскавий
Saskaviy
na
Шкат
Шкат
Шкат
Shkat
na
шинчет,
шинч-ет
шинче-ет
sit-2SG
vb2-pers
шинчет,
шинч-ет
шинче-ет
know-2SG
vb2-pers
мый
мый
мый
1SG
pr
ял
ял
ял
village
no
озанлык
озанлык
озанлык
economy
no
озанлык
оза-н-лык
оза-ан-лык
owner-with-for
no-deriv.ad-deriv.ad
институтыш
институт-ыш
институт-ш
institute-ILL
no-case
тунемаш
тунем-аш
тунем-аш
learn-INF
vb1-inf
пуренам,
пур-ен-ам
пуро-ен-ам
go.in-PST2-1SG
vb2-tense-pers
заочница
***
***
***
***
улам.
ула-м
ула-м
cart-ACC
no-case
улам.
ула-м
ула-ем
cart-1SG
no-poss
улам.
ул-ам
ул-ам
be-1SG
vb1-pers
улам.
у-ла-м
у-ла-м
new-PL-ACC
ad/no-num-case
улам.
у-ла-м
у-ла-ем
new-COMP-1SG
ad/no-case-poss
улам.
у-ла-м
у-ла-ем
new-PL-1SG
ad/no-num-poss
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
улам.
ула-м-Ø
ула-ем-Ø
cart-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv



заочно 1


Институтым заочно пытараш

Институтым
Институт-ым
институт-м
institute-ACC
no-case
заочно
заочно
заочно
by.correspondence
av
пытараш
пытар-аш
пытаре-аш
finish-INF
vb2-inf



заочно 2 (П. Корнилов)


– Такшым, ешан еҥлан заочно тунемаш йӧсӧ.

Такшым,
Такшым
такшым
generally
av
ешан
ешан
ешан
familial
ad
ешан
еш-ан
еш-ан
family-with
no-deriv.ad
еҥлан
еҥ-лан
еҥ-лан
person-DAT
ad/no-case
еҥлан
еҥ-ла-н
еҥ-ла-н
person-PL-GEN
ad/no-num-case
заочно
заочно
заочно
by.correspondence
av
тунемаш
тунем-аш
тунем-аш
learn-INF
vb1-inf
йӧсӧ.
йӧсӧ
йӧсӧ
difficult
ad/no
йӧсӧ.
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧсӧ.
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-CNG
vb2-conn



заочно 3 (Й. Ялмарий)


Шкеже фермыште ышта, ял озанлык институтыш заочно тунемаш пураш кӱлынак ямдылалтеш.

Шкеже
шке-же
шке-жЕ
REFL-3SG
pr-poss
фермыште
фермы-ште
ферме-штЕ
farm-INE
no-case
ышта,
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers
ял
ял
ял
village
no
озанлык
озанлык
озанлык
economy
no
озанлык
оза-н-лык
оза-ан-лык
owner-with-for
no-deriv.ad-deriv.ad
институтыш
институт-ыш
институт-ш
institute-ILL
no-case
заочно
заочно
заочно
by.correspondence
av
тунемаш
тунем-аш
тунем-аш
learn-INF
vb1-inf
пураш
пура-ш
пура-ш
home-made.kvass-ILL
no-case
пураш
пура-ш
пура-ш
framework-ILL
no-case
пураш
пура-ш
пура-еш
home-made.kvass-LAT
no-case
пураш
пура-ш
пура-еш
framework-LAT
no-case
пураш
пур-аш
пур-аш
chew-INF
vb1-inf
пураш
пур-аш
пуро-аш
go.in-INF
vb2-inf
кӱлынак
кӱлын-ак
кӱлын-ак
as.necessary-STR
av-enc
кӱлынак
кӱл-ына-к
кӱл-на-ак
be.necessary-1PL-STR
vb1-pers-enc
кӱлынак
кӱл-ын-Ø-ак
кӱл-н-Ø-ак
be.necessary-PST2-3SG-STR
vb1-tense-pers-enc
кӱлынак
кӱл-ын-ак
кӱл-н-ак
be.necessary-CVB-STR
vb1-adv-enc
ямдылалтеш.
ямдылалт-еш
ямдылалт-еш
prepare-3SG
vb1-pers
ямдылалтеш.
ямдыл-алт-еш
ямдыле-алт-еш
prepare-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers



заочный 1


Заочный сессий

Заочный
Заочный
заочный
by.correspondence
ad
сессий
сессий
сессий
session
no



заочный 2


заочный курс

заочный
заочный
заочный
by.correspondence
ad
курс
курс
курс
course
no



заочный 3 («Мар. ком.»)


Производство деч кӱрылтде вечерний да заочный высший ден средний специальный учебный заведенийлаште кугыеҥ-влакым туныктымо школлаште 1956 ийыште 3,4 миллион еҥ тунемын.

Производство
Производство
производство
production
no
деч
деч
деч
from
po
кӱрылтде
кӱрылтде
кӱрылтде
constantly
av
кӱрылтде
кӱрылт-де
кӱрылт-де
tear.off-CVB.NEG
vb1-adv
вечерний
вечерний
вечерний
evening
ad
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
заочный
заочный
заочный
by.correspondence
ad
высший
высший
высший
highest
ad
ден
ден
ден
and
co
средний
***
***
***
***
специальный
специальный
специальный
special
ad
учебный
учебный
учебный
educational
ad
заведенийлаште
заведений-ла-ште
заведений-ла-штЕ
establishment-PL-INE
no-num-case
кугыеҥ-влакым
кугыеҥ-влак-ым
кугыеҥ-влак-м
adult-PL-ACC
no-num-case
туныктымо
туныктымо
туныктымо
educated
ad
туныктымо
туныкты-мо
туныкто-мЕ
teach-PTCP.PASS
vb2-ad
школлаште
школ-ла-ште
школ-ла-штЕ
school-PL-INE
no-num-case
1956
1956
1956
1956
nm
ийыште
ий-ыште
ий-штЕ
year-INE
no-case
ийыште
ий-ыште
ий-штЕ
ice-INE
no-case
ийыште
ий-ыште
ий-штЕ
chisel-INE
no-case
3,4
***
***
***
***
миллион
миллион
миллион
million
nm
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
тунемын.
тунем-ын-Ø
тунем-н-Ø
learn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тунемын.
тунем-ын
тунем-н
learn-CVB
vb1-adv
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
that-GEN-1SG-GEN
pr-case-poss-case
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
gland-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case
тунемын.
ту-н-ем-ын
ту-н-ем-н
banner-GEN-1SG-GEN
no-case-poss-case



запад 1 (С. Вишневский)


Артиллерийский часть-влак фронт гыч ала-молан запад веке каяш тӱҥальыч.

Артиллерийский
Артиллерийский
артиллерийский
artillery
ad
часть-влак
часть-влак
часть-влак
unit-PL
no-num
фронт
фронт
фронт
front
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ала-молан
ала-молан
ала-молан
for.some.reason
av/pr
ала-молан
ала-мо-лан
ала-мо-лан
something-DAT
pa/pr-case
ала-молан
ала-мо-ла-н
ала-мо-ла-н
something-PL-GEN
pa/pr-num-case
запад
запад
запад
west
no
запад
запад
запад
the.West
pn
веке
веке
веке
to
po
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.2SG
vb1-tense.pers
тӱҥальыч.
тӱҥал-ьыч
тӱҥал-ыч
start-PST1.3PL
vb1-tense.pers



запад 2 («Мар. ком.»)


Вет американский империализм, тудын идеологшо-влак да Западысе моло деятель-влак калык-влакын интересышт ваштареш шогат.

Вет
Вет
вет
so
co/pa
американский
американский
американский
American
ad
империализм,
империализм
империализм
imperialism
no
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
идеологшо-влак
идеолог-шо-влак
идеолог-жЕ-влак
ideologist-3SG-PL
no-poss-num
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
Западысе
Запад-ысе
запад-сЕ
west-ADJ
no-deriv.ad
Западысе
Запад-ысе
Запад-сЕ
the.West-ADJ
pn-deriv.ad
моло
моло
моло
other
no/pr
деятель-влак
деятель-влак
деятель-влак
figure-PL
no-num
калык-влакын
калык-влак-ын
калык-влак-н
people-PL-GEN
no-num-case
интересышт
интерес-ышт
интерес-шт
interest-3PL
no-poss
ваштареш
ваштареш
ваштареш
toward
ad/av/po
ваштареш
ваштар-еш
ваштар-еш
maple-LAT
no-case
шогат.
шога-т
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат.
шога-т
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат.
шог-а-т
шого-а-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат.
шог-Ø-ат
шого-Ø-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc



запал 1


Граната запал

Граната
Граната
Граната
Granata
na
запал
запал
запал
fuse
no



запал 2 (Н. Лекайн)


Вара гранатым кидышкыже кучыш, комдышым почын, запалым пеле наре чыкышат, мӧҥгеш лукто.

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
гранатым
гранат-ым
гранат-м
pomegranate-ACC
no-case
гранатым
гранат-ым
гранат-м
grenade-ACC
no-case
кидышкыже
кид-ышкы-же
кид-шкЕ-жЕ
hand-ILL-3SG
no-case-poss
кучыш,
кучыш
кучыш
endurance
no
кучыш,
кучы-ш
кучо-ш
ascarid-ILL
no-case
кучыш,
кучы-ш-Ø
кучо-ш-Ø
hold-PST1-3SG
vb2-tense-pers
комдышым
комдыш-ым
комдыш-м
cover-ACC
no-case
почын,
почын
почын
agape
av
почын,
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын,
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын,
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
запалым
запал-ым
запал-м
fuse-ACC
no-case
пеле
пеле
пеле
half
ad/av/no
пеле
пеле
пеле
in.half
ad/av/no
пеле
пел-'е
пел-Е
burn-PST1.3SG
vb1-tense.pers
наре
наре
наре
about
po
чыкышат,
чыкы-ш-Ø-ат
чыке-ш-Ø-ат
shove-PST1-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
чыкышат,
чыкы-ш-ат
чыке-шЕ-ат
shove-PTCP.ACT-and
vb2-ad-enc
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
лукто.
лукт-о
лукт-Е
lead.out-PST1.3SG
vb1-tense.pers



запас 1


Кочкыш запас

Кочкыш
Кочкыш
кочкыш
food
no
запас
запас
запас
stock
no



запас 2


мут запас

мут
мут
мут
word
no
запас
запас
запас
stock
no



запас 3


Но ме утларак ышташ темлена: ядерный оружийым ыштен лукмым чарнаш, тудын запасшым шагалемдаш тӱҥалаш, тӱрыснек пытарымашке куснаш.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
ме
ме
ме
1PL
pr
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
темлена:
темл-ена
темле-ена
offer-1PL
vb2-pers
ядерный
ядерный
ядерный
nuclear
ad
оружийым
оружий-ым
оружий-м
weapons-ACC
no-case
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
лукмым
лукмы-м
лукмо-м
deductible-ACC
ad-case
лукмым
лук-мы-м
лукт-мЕ-м
lead.out-PTCP.PASS-ACC
vb1-ad-case
чарнаш,
чарн-аш
чарне-аш
stop-INF
vb2-inf
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
запасшым
запас-шы-м
запас-жЕ-м
stock-3SG-ACC
no-poss-case
шагалемдаш
шагалемд-аш
шагалемде-аш
reduce-INF
vb2-inf
тӱҥалаш,
тӱҥал-аш
тӱҥал-аш
start-INF
vb1-inf
тӱрыснек
тӱрысн'ек
тӱрысн'ек
fully
av
пытарымашке
пытарымаш-ке
пытарымаш-шкЕ
completion-ILL
no-case
пытарымашке
пытары-маш-ке
пытаре-маш-шкЕ
finish-NMLZ-ILL
vb2-deriv.n-case
куснаш.
кусн-аш
кусно-аш
move-INF
vb2-inf



запас 4 («Ботаника»)


Чыла тӱрлӧ кушкылынат органический вещества запасше нӧшмеш (пырчеш) погына.

Чыла
Чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
кушкылынат
кушкыл-ын-ат
кушкыл-н-ат
plant-GEN-and
no-case-enc
органический
органический
органический
organic
ad
вещества
вещества
вещества
substance
no
запасше
запас-ше
запас-жЕ
stock-3SG
no-poss
нӧшмеш
нӧшм-еш
нӧшмӧ-еш
seed-LAT
no-case
(пырчеш)
пырч-еш
пырче-еш
grain-LAT
no-case
погына.
погы-на
пого-на
belongings-1PL
no-poss
погына.
погын-а
погыно-а
gather-3SG
vb2-pers



запас 5


Запасыште улшо капитан

Запасыште
Запас-ыште
запас-штЕ
stock-INE
no-case
улшо
улшо
улшо
existing
ad
улшо
ул-шо
ул-шЕ
be-PTCP.ACT
vb1-ad
капитан
капитан
капитан
captain
no



запас 6


запасыш лукташ

запасыш
запас-ыш
запас-ш
stock-ILL
no-case
лукташ
лукт-аш
лукт-аш
lead.out-INF
vb1-inf



запас 7


запасыш лекташ

запасыш
запас-ыш
запас-ш
stock-ILL
no-case
лекташ
лект-аш
лект-аш
go-INF
vb1-inf



запас 8


Запас шырпе

Запас
Запас
запас
stock
no
шырпе
шырпе
шырпе
match
no



запас 9


турпоходышко запас меж носким налаш

турпоходышко
***
***
***
***
запас
запас
запас
stock
no
меж
меж
меж
hair
no
меж
ме-ж
ме-жЕ
1PL-3SG
pr-poss
носким
носки-м
носки-м
socks-ACC
no-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



запас 10 (Й. Ялмарий)


– Петю, запас шокте-влак улыт мо, от пале?

Петю,
Петю
Петю
Pet'u
na
запас
запас
запас
stock
no
шокте-влак
шокте-влак
шокте-влак
sieve-PL
no-num
улыт
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers
мо,
мо
мо
what
ad/av/pa/pr
от
о-т
о-т
NEG-2SG
vb-pers
пале?
пале
пале
marking
ad/no
пале?
пале-Ø
пале-Ø
know-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пале?
пале-Ø
пале-Ø
know-CNG
vb2-conn



запас 11 (С. Чавайн)


Шужен, тӱҥын орланыше шемер марий-влак, кинде магазин омсам пудыртен, земский начальник шӱдыдеак, запас уржам пайленыт.

Шужен,
Шуж-ен-Ø
шужо-ен-Ø
get.hungry-PST2-3SG
vb2-tense-pers
Шужен,
Шуж-ен
шужо-ен
get.hungry-CVB
vb2-adv
тӱҥын
тӱҥ-ын
тӱҥ-н
foundation-GEN
ad/no-case
тӱҥын
тӱҥ-ын-Ø
тӱҥ-н-Ø
freeze-PST2-3SG
vb1-tense-pers
тӱҥын
тӱҥ-ын
тӱҥ-н
freeze-CVB
vb1-adv
орланыше
орланы-ше
орлане-шЕ
suffer-PTCP.ACT
vb2-ad
шемер
шемер
шемер
worker
no
марий-влак,
марий-влак
марий-влак
Mari-PL
no-num
кинде
кинде
кинде
bread
no
магазин
магазин
магазин
shop
no
магазин
магази-н
магази-н
[X]-GEN
ad-case
омсам
омса-м
омса-м
door-ACC
no-case
омсам
омса-м
омса-ем
door-1SG
no-poss
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
омсам
омса-м-Ø
омса-ем-Ø
door-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пудыртен,
пудырт-ен-Ø
пудырто-ен-Ø
break-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пудыртен,
пудырт-ен
пудырто-ен
break-CVB
vb2-adv
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник
начальник
начальник
head
no
шӱдыдеак,
шӱды-де-ак
шӱдӧ-де-ак
order-CVB.NEG-STR
vb2-adv-enc
запас
запас
запас
stock
no
уржам
уржа-м
уржа-м
rye-ACC
no-case
уржам
уржа-м
уржа-ем
rye-1SG
no-poss
уржам
уржа-м-Ø
уржа-ем-Ø
rye-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
уржам
уржа-м-Ø
уржа-ем-Ø
rye-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
уржам
уржа-м-Ø
уржа-ем-Ø
rye-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пайленыт.
пайл-ен-ыт
пайле-ен-ыт
divide-PST2-3PL
vb2-tense-pers



запасной 1


Запасной парашют

Запасной
Запасной
запасной
spare
ad/no
парашют
парашют
парашют
parachute
no



запасной 2


запасной омса

запасной
запасной
запасной
spare
ad/no
омса
омса
омса
door
no



запасной 3 (Ф. Смирнов)


Ик лукышто бригадирын кондымо запасной часть-влак кият.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
corner-INE
no-case
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
лукышто
лук-ышто
лук-штЕ
[X]-INE
no-case
бригадирын
бригадир-ын
бригадир-н
foreman-GEN
no-case
кондымо
кондымо
кондымо
delivery
ad
кондымо
конды-мо
кондо-мЕ
bring-PTCP.PASS
vb2-ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
kitty-without
no-deriv.ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
alkali-without
no-deriv.ad
запасной
запасной
запасной
spare
ad/no
часть-влак
часть-влак
часть-влак
unit-PL
no-num
кият.
ки[й]-[а]т
кий-ат
cue-and
no-enc
кият.
ки[й]-[а]т
кие-ат
lie-3PL
vb2-pers
кият.
ки[й]-[а]-т
кие-а-ат
lie-3SG-and
vb2-pers-enc



запасной 4 (А. Березин)


(Корий) ондак запасной полкышто тылзе наре служитлен, а вара – эре ончыл линийыште.

(Корий)
Корий
Корий
Koriy
na
ондак
ондак
ондак
at.first
av
ондак
он-да-к
он-да-ак
leader-2PL-STR
no-poss-enc
запасной
запасной
запасной
spare
ad/no
полкышто
полк-ышто
полк-штЕ
regiment-INE
no-case
полкышто
полкы-што
полко-штЕ
shelf-INE
no-case
полкышто
полкы-што
полко-штЕ
family-INE
no-case
тылзе
тылзе
тылзе
moon
no
наре
наре
наре
about
po
служитлен,
служитл-ен-Ø
служитле-ен-Ø
serve-PST2-3SG
vb2-tense-pers
служитлен,
служитл-ен
служитле-ен
serve-CVB
vb2-adv
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
вара –
вара
вара
then
av/pa
вара –
вара
вара
pole
no
вара –
вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
ончыл
ончыл
ончыл
front
ad/no
линийыште.
линий-ыште
линий-штЕ
line-INE
no-case



запасной 5


Запасной-влакым призыватлымаш

Запасной-влакым
Запасной-влак-ым
запасной-влак-м
spare-PL-ACC
ad/no-num-case
призыватлымаш
призыватлы-маш
призыватле-маш
call-NMLZ
vb2-deriv.n



запасной 6


Тачысе матчыште запасной-влакат модаш тӱҥалыт.

Тачысе
Тачысе
тачысе
today's
ad
Тачысе
Тачы-се
таче-сЕ
today-ADJ
ad/av-deriv.ad
матчыште
матч-ыште
матч-штЕ
match-INE
no-case
запасной-влакат
запасной-влак-ат
запасной-влак-ат
spare-PL-and
ad/no-num-enc
модаш
мод-аш
мод-аш
play-INF
vb1-inf
тӱҥалыт.
тӱҥал-ыт
тӱҥал-ыт
start-3PL
vb1-pers



записка 1


Запискым возаш

Запискым
Запискы-м
записке-м
note-ACC
no-case
возаш
возаш
возаш
a.cartload
ad
возаш
воз-аш
воз-аш
lie.down-INF
vb1-inf
возаш
воз-аш
возо-аш
write-INF
vb2-inf



записка 2


запискым пуаш

запискым
запискы-м
записке-м
note-ACC
no-case
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf



записка 3 (П. Корнилов)


Тидын нерген Плотников совещанийыштат ойлынеже ыле, запискымат возен колтыш, но черет ыш шу.

Тидын
Тиды-н
тиде-н
this-GEN
pr-case
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
Плотников
Плотников
Плотников
Plotnikov
na
совещанийыштат
совещаний-ышт-ат
совещаний-шт-ат
conference-3PL-and
no-poss-enc
совещанийыштат
совещаний-ышт-ат
совещаний-штЕ-ат
conference-INE-and
no-case-enc
ойлынеже
ойлы-не-же
ойло-не-же
talk-DES-3SG
vb2-mood-pers
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
запискымат
запискы-м-ат
записке-м-ат
note-ACC-and
no-case-enc
возен
воз-ен-Ø
возо-ен-Ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
колтыш,
колтыш
колтыш
conductivity
no
колтыш,
колты-ш-Ø
колто-ш-Ø
send-PST1-3SG
vb2-tense-pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
черет
черет
черет
line
no
черет
чер-ет
чер-ет
disease-2SG
no-poss
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
шу.
шу
шу
bran
no
шу.
шу
шу
bristle
no
шу.
шу
шу
eye
no
шу.
шу
шу
spring.water
no
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CNG
vb1-conn
шу.
шу-Ø
шуо-Ø
throw-CNG
vb2-conn
шу.
шу-Ø
шу-Ø
reach-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
ferment-CVB
vb1-adv
шу.
шу-Ø
шу-Ø
whittle-CVB
vb1-adv



записка 4 (В. Косоротов)


Юрик запискым кӱсенышкыже пыштыш да кино ончаш тарваныш.

Юрик
Юрик
юрик
[X]
de
запискым
запискы-м
записке-м
note-ACC
no-case
кӱсенышкыже
кӱсен-ышкы-же
кӱсен-шкЕ-жЕ
pocket-ILL-3SG
no-case-poss
кӱсенышкыже
кӱсен-ышкы-же
кӱсен-шкЕ-жЕ
tendon-ILL-3SG
no-case-poss
кӱсенышкыже
кӱсе-н-ышкы-же
кӱсе-н-шкЕ-жЕ
[X]-GEN-ILL-3SG
no-case-case-poss
пыштыш
пышты-ш-Ø
пыште-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
кино
кино
кино
cinema
no
ончаш
онч-аш
ончо-аш
look-INF
vb2-inf
тарваныш.
тарваны-ш-Ø
тарване-ш-Ø
move-PST1-3SG
vb2-tense-pers



записка 5


Нине записка-влакым ямдылыме годым ту ийласе икмыняр материалым мылам колташ партийный ден совет архивласе пашаеҥ-влак деч йодынам.

Нине
Нине
нине
these
pr
записка-влакым
***
***
***
***
ямдылыме
ямдылыме
ямдылыме
ready
ad
ямдылыме
ямдылы-ме
ямдыле-мЕ
prepare-PTCP.PASS
vb2-ad
годым
годым
годым
during
po
ту
ту
ту
that
pr
ту
ту
ту
gland
no
ту
ту
ту
banner
no
ту
ту
ту
[X]
pa
ийласе
ий-ла-се
ий-ла-се
year-PL-ADJ
no-num-deriv.ad
ийласе
ий-ла-се
ий-ла-се
ice-PL-ADJ
no-num-deriv.ad
ийласе
ий-ла-се
ий-ла-се
chisel-PL-ADJ
no-num-deriv.ad
икмыняр
икмыняр
икмыняр
some
ad/av/nm/pr
материалым
материал-ым
материал-м
material-ACC
no-case
мылам
мы-ла-м
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
колташ
колт-аш
колто-аш
send-INF
vb2-inf
партийный
партийный
партийный
party
ad/no
ден
ден
ден
and
co
совет
совет
совет
council
no
совет
сов-ет
сово-ет
palm-2SG
no-poss
совет
сов-ет
сово-ет
slap-2SG
vb2-pers
архивласе
архив-ла-се
архив-ла-се
archives-PL-ADJ
no-num-deriv.ad
пашаеҥ-влак
пашаеҥ-влак
пашаеҥ-влак
worker-PL
no-num
деч
деч
деч
from
po
йодынам.
йод-ын-ам
йод-н-ам
ask-PST2-1SG
vb1-tense-pers



записка 6


Учёный записка-влакым лукташ

Учёный
Учёный
учёный
scholar
ad/no
записка-влакым
***
***
***
***
лукташ
лукт-аш
лукт-аш
lead.out-INF
vb1-inf



записной 1


Автолюбительын записной книжкаже

Автолюбительын
Автолюбитель-ын
автолюбитель-н
car.owner-GEN
no-case
записной
записной
записной
[X]
ad
книжкаже
книжка-же
книжка-жЕ
booklet-3SG
no-poss



записной 2


адресым записной книжкашке возен налаш

адресым
адрес-ым
адрес-м
address-ACC
no-case
записной
записной
записной
[X]
ad
книжкашке
книжка-шке
книжка-шкЕ
booklet-ILL
no-case
возен
воз-ен-Ø
возо-ен-Ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



записной 3 (З. Каткова)


Вара, записной книжка гыч ластыкым кушкед налын, карандаш дене пырля мыланем кучыктышыч.

Вара,
Вара
вара
then
av/pa
Вара,
Вара
вара
pole
no
Вара,
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
записной
записной
записной
[X]
ad
книжка
книжка
книжка
booklet
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ластыкым
ластык-ым
ластык-м
piece-ACC
no-case
кушкед
кушкед-Ø
кушкед-Ø
tear-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кушкед
кушкед-Ø
кушкед-Ø
tear-CNG
vb1-conn
кушкед
кушкед-Ø
кушкед-Ø
tear-CVB
vb1-adv
налын,
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын,
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
карандаш
карандаш
карандаш
pencil
no
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
кучыктышыч.
кучыкты-ш-ыч
кучыкто-ш-ыч
hand-PST1-2SG
vb2-tense-pers
кучыктышыч.
кучы-кты-ш-ыч
кучо-ктЕ-ш-ыч
hold-CAUS-PST1-2SG
vb2-deriv.v-tense-pers



заповедник 1 (К. Васин)


Янлыкым, кайыквусым арам пытарыме деч арален кодаш, кундемнан пӱртӱсшым перегаш манын, кугыжанышна Кугу Какшан вӱд тураште заповедникым ыштен.

Янлыкым,
Янлык-ым
янлык-м
animal-ACC
no-case
кайыквусым
кайыквусы-м
кайыквусо-м
wild.birds-ACC
no-case
арам
арам
арам
in.vain
ad/av
арам
ара-м
ара-м
body-ACC
no-case
арам
ара-м
ара-ем
body-1SG
no-poss
арам
ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
арам
ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
арам
ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пытарыме
пытары-ме
пытаре-мЕ
finish-PTCP.PASS
vb2-ad
деч
деч
деч
from
po
арален
арал-ен-Ø
арале-ен-Ø
defend-PST2-3SG
vb2-tense-pers
арален
арал-ен
арале-ен
defend-CVB
vb2-adv
кодаш,
код-аш
код-аш
stay-INF
vb1-inf
кодаш,
код-аш
кодо-аш
leave-INF
vb2-inf
кундемнан
кундем-на-н
кундем-на-н
region-1PL-GEN
no-poss-case
пӱртӱсшым
пӱртӱс-шы-м
пӱртӱс-жЕ-м
nature-3SG-ACC
no-poss-case
перегаш
перег-аш
переге-аш
preserve-INF
vb2-inf
манын,
манын
манын
that
co
манын,
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын,
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
кугыжанышна
кугыжаныш-на
кугыжаныш-на
state-1PL
no-poss
Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
Какшан
Какшан
Какшан
Kokshaga
pn
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
тураште
тураште
тураште
right.away
av/po
тураште
тура-ште
тура-штЕ
steep-INE
ad/av/no/po-case
тураште
тураште-Ø
тураште-Ø
direct-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тураште
тураште-Ø
тураште-Ø
direct-CNG
vb2-conn
заповедникым
заповедник-ым
заповедник-м
reserve-ACC
no-case
ыштен.
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен.
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv



запон 1 (М. Евсеева)


Канде запоным ош тувыр ӱмбачше чаткатан ӱштал шынден.

Канде
Канде
канде
blue
ad
запоным
***
***
***
***
ош
ош
ош
white
ad
тувыр
тувыр
тувыр
shirt
no
ӱмбачше
ӱмбач-ше
ӱмбач-жЕ
from.above-3SG
av/po-poss
чаткатан
чаткатан
чаткатан
neatly
av
чаткатан
чатката-н
чатката-ан
elegant-with
ad/no-deriv.ad
чаткатан
чатката-н
чатката-н
elegant-GEN
ad/no-case
ӱштал
ӱштал-Ø
ӱштал-Ø
put.on.a.belt-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ӱштал
ӱштал-Ø
ӱштал-Ø
put.on.a.belt-CNG
vb1-conn
ӱштал
ӱштал-Ø
ӱштал-Ø
put.on.a.belt-CVB
vb1-adv
шынден.
шынд-ен-Ø
шынде-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шынден.
шынд-ен
шынде-ен
put-CVB
vb2-adv



запонка 1


Мотор запонка

Мотор
Мотор
мотор
beautiful
ad/av/no
Мотор
Мотор
мотор
motor
no
запонка
***
***
***
***



запонка 2


Шокш мучаш рожыш запонка пыкше пура.

Шокш
Шокш
шокш
sleeve
no
мучаш
мучаш
мучаш
end
no
мучаш
муча-ш
муча-ш
reed-ILL
no-case
мучаш
муча-ш
муча-еш
reed-LAT
no-case
рожыш
рож-ыш
рож-ш
hole-ILL
no-case
запонка
***
***
***
***
пыкше
пыкше
пыкше
barely
av
пура.
пура
пура
home-made.kvass
no
пура.
пура
пура
framework
no
пура.
пур-а
пуро-а
go.in-3SG
vb2-pers



заправитлаш 1


Мотоциклым заправитлаш

Мотоциклым
Мотоцикл-ым
мотоцикл-м
motorcycle-ACC
no-case
заправитлаш
заправитл-аш
заправитле-аш
fill.up-INF
vb2-inf



заправитлаш 2


бакым тич заправитлаш

бакым
бак-ым
бак-м
tank-ACC
no-case
тич
тич
тич
full
ad/av/po
заправитлаш
заправитл-аш
заправитле-аш
fill.up-INF
vb2-inf



заправитлаш 3 (Я. Элексейн)


Сменщик-влак, погынен, тракторым эрыктат, шӱрат, заправитлат.

Сменщик-влак,
Сменщик-влак
сменщик-влак
replacement-PL
no-num
погынен,
погын-ен-Ø
погыно-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
погынен,
погын-ен
погыно-ен
gather-CVB
vb2-adv
тракторым
трактор-ым
трактор-м
tractor-ACC
no-case
эрыктат,
эрыкт-ат
эрыкте-ат
clean-3PL
vb2-pers
эрыктат,
эрыкт-а-т
эрыкте-а-ат
clean-3SG-and
vb2-pers-enc
эрыктат,
эрыкт-Ø-ат
эрыкте-Ø-ат
clean-CNG-and
vb2-conn-enc
шӱрат,
шӱр-ат
шӱр-ат
soup-and
no-enc
шӱрат,
шӱр-ат
шӱрӧ-ат
spread-3PL
vb2-pers
шӱрат,
шӱр-ат
шӱрӧ-ат
strain-3PL
vb2-pers
шӱрат,
шӱр-ат
шӱрӧ-ат
fish-3PL
vb2-pers
шӱрат,
шӱр-ат
шӱрӧ-ат
harrow-3PL
vb2-pers
шӱрат,
шӱр-а-т
шӱрӧ-а-ат
spread-3SG-and
vb2-pers-enc
шӱрат,
шӱр-а-т
шӱрӧ-а-ат
strain-3SG-and
vb2-pers-enc
шӱрат,
шӱр-а-т
шӱрӧ-а-ат
fish-3SG-and
vb2-pers-enc
шӱрат,
шӱр-а-т
шӱрӧ-а-ат
harrow-3SG-and
vb2-pers-enc
шӱрат,
шӱр-Ø-ат
шӱрӧ-Ø-ат
spread-CNG-and
vb2-conn-enc
шӱрат,
шӱр-Ø-ат
шӱрӧ-Ø-ат
strain-CNG-and
vb2-conn-enc
шӱрат,
шӱр-Ø-ат
шӱрӧ-Ø-ат
fish-CNG-and
vb2-conn-enc
шӱрат,
шӱр-Ø-ат
шӱрӧ-Ø-ат
harrow-CNG-and
vb2-conn-enc
заправитлат.
заправитл-ат
заправитле-ат
fill.up-3PL
vb2-pers
заправитлат.
заправитл-а-т
заправитле-а-ат
fill.up-3SG-and
vb2-pers-enc
заправитлат.
заправитл-Ø-ат
заправитле-Ø-ат
fill.up-CNG-and
vb2-conn-enc



заправка 1


Заправка пашам ышта

Заправка
Заправка
Заправка
Zapravka
na
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ышта
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers



заправка 2 («Мар. ком.»)


Шернур трактыште улшо заправка воктене (шофёр) автобусым кумыктен.

Шернур
Шернур
Шернур
Sernur
pn
трактыште
тракт-ыште
тракт-штЕ
highway-INE
no-case
улшо
улшо
улшо
existing
ad
улшо
ул-шо
ул-шЕ
be-PTCP.ACT
vb1-ad
заправка
***
***
***
***
воктене
воктене
воктене
beside
av/po
(шофёр)
шофёр
шофёр
driver
no
автобусым
автобус-ым
автобус-м
bus-ACC
no-case
кумыктен.
кумыкт-ен-Ø
кумыкто-ен-Ø
overturn-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кумыктен.
кумыкт-ен
кумыкто-ен
overturn-CVB
vb2-adv
кумыктен.
кумы-кт-ен-Ø
кумо-ктЕ-ен-Ø
close.one's.eyes-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
кумыктен.
кумы-кт-ен
кумо-ктЕ-ен
close.one's.eyes-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv



запретный 1 (И. Васильев)


Тушто нунылан лӱмын баракым, запретный зоным ыштеныт.

Тушто
Тушто
тушто
there
av/pa/pr
Тушто
Тушто
тушто
riddle
no
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
Тушто
Ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
Тушто
Туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
Тушто
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тушто
Тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
нунылан
нунылан
нунылан
them
av
нунылан
нуно-лан
нуно-лан
3PL-DAT
pr-case
нунылан
нуны-ла-н
нуно-ла-н
they-PL-GEN
pr-num-case
лӱмын
лӱмын
лӱмын
intentionally
ad/av/po
лӱмын
лӱм-ын
лӱм-н
name-GEN
no-case
лӱмын
лӱмы-н
лӱмӧ-н
sore-GEN
no-case
лӱмын
лӱмы-н
лӱмӧ-н
glue-GEN
no-case
баракым,
барак-ым
барак-м
barracks-ACC
no-case
запретный
запретный
запретный
forbidden
ad
зоным
зоны-м
зоно-м
zone-ACC
no-case
ыштеныт.
ышт-ен-ыт
ыште-ен-ыт
do-PST2-3PL
vb2-tense-pers



запрос 1


Запросым ышташ

Запросым
Запрос-ым
запрос-м
inquiry-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



запрос 2 («Мар. ком.»)


Поснак кӱлешан йодышым решатлышашлан депутатский запросым кумдан кучылтман.

Поснак
Поснак
поснак
especially
av
Поснак
Посна-к
посна-ак
isolated-STR
ad/av-enc
кӱлешан
кӱлешан
кӱлешан
necessary
ad
кӱлешан
кӱлеш-ан
кӱлеш-ан
need-with
ad/no-deriv.ad
йодышым
йодыш-ым
йодыш-м
question-ACC
no-case
решатлышашлан
решатлы-шаш-лан
решатле-шаш-лан
solve-PTCP.FUT-DAT
vb2-ad-case
решатлышашлан
решатлы-шаш-ла-н
решатле-шаш-ла-н
solve-PTCP.FUT-PL-GEN
vb2-ad-num-case
депутатский
депутатский
депутатский
delegate
ad
запросым
запрос-ым
запрос-м
inquiry-ACC
no-case
кумдан
кумдан
кумдан
widely
av
кумдан
кумда-н
кумда-ан
wide-with
ad-deriv.ad
кумдан
кумда-н
кумда-н
wide-GEN
ad-case
кумдан
кум-да-н
кум-да-н
godfather.of.one's.child-2PL-GEN
no-poss-case
кумдан
кум-да-н
кум-да-н
three-2PL-GEN
nm-poss-case
кучылтман.
кучылтм-ан
кучылтмо-ан
usage-with
ad-deriv.ad
кучылтман.
кучылт-ман
кучылт-ман
hold-INF.NEC
vb1-inf
кучылтман.
кучылт-м-ан
кучылт-мЕ-ан
hold-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad



запчасть 1


Запчастьым кычалаш

Запчастьым
Запчасть-ым
запчасть-м
spare.part-ACC
no-case
кычалаш
кычал-аш
кычал-аш
search-INF
vb1-inf



запчасть 2 (П. Корнилов)


Мом ойлаш, шкендын запчастет уке гын, йӧсӧ шол.

Мом
Мом
мом
what
pr
Мом
Мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ойлаш,
ойл-аш
ойло-аш
talk-INF
vb2-inf
ойлаш,
ой-ла-ш
ой-ла-ш
opinion-PL-ILL
no-num-case
ойлаш,
ой-ла-ш
ой-ла-еш
opinion-PL-LAT
no-num-case
шкендын
шкен-д-ын
шке-д-ын
REFL-2SG-GEN
pr-poss-case
запчастет
запчаст[ь]-ет
запчасть-ет
spare.part-2SG
no-poss
уке
уке
уке
no
ad/no/pa
гын,
гын
гын
if
co/pa
йӧсӧ
йӧсӧ
йӧсӧ
difficult
ad/no
йӧсӧ
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӧсӧ
йӧсӧ-Ø
йӧсӧ-Ø
regret-CNG
vb2-conn
шол.
шол
шол
well
pa
шол.
шол
шол
bracelet
no
шол.
шол-Ø
шол-Ø
boil-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шол.
шол-Ø
шол-Ø
boil-CNG
vb1-conn
шол.
шол-Ø
шол-Ø
boil-CVB
vb1-adv



запчасть 3 (Н. Лекайн)


Ит ойгыро, запчастет ситышын уло.

Ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
ойгыро,
ойгыро-Ø
ойгыро-Ø
grieve-IMP.2SG
vb2-mood.pers
ойгыро,
ойгыро-Ø
ойгыро-Ø
grieve-CNG
vb2-conn
запчастет
запчаст[ь]-ет
запчасть-ет
spare.part-2SG
no-poss
ситышын
ситышын
ситышын
sufficiently
av
ситышын
ситыш-ын
ситыш-н
needs-GEN
no-case
ситышын
ситышы-н
ситыше-н
sufficient-GEN
ad-case
ситышын
ситы-шы-н
сите-шЕ-н
suffice-PTCP.ACT-GEN
vb2-ad-case
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



запятой 1


Запятойым шындаш

Запятойым
Запятой-ым
запятой-м
comma-ACC
no-case
шындаш
шынд-аш
шынде-аш
put-INF
vb2-inf



запятой 2 («Мар. йылме»)


Придаточный предложений главный предложений деч кеч-кунамат запятой дене ойыралтеш.

Придаточный
Придаточный
придаточный
subordinate
ad
предложений
предложений
предложений
offer
no
главный
главный
главный
main
ad
предложений
предложений
предложений
offer
no
деч
деч
деч
from
po
кеч-кунамат
кеч-кунам-ат
кеч-кунам-ат
whenever-and
av/pr-enc
запятой
запятой
запятой
comma
no
дене
дене
дене
with
po
ойыралтеш.
ойыралт-еш
ойыралт-еш
be.chosen-3SG
vb1-pers
ойыралтеш.
ойыр-алт-еш
ойыро-алт-еш
separate-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers



зар 1


Зар вучаш

Зар
Зар
Зар
Zar
na
вучаш
вуч-аш
вучо-аш
wait-INF
vb2-inf



зар 2 (Сем. Николаев)


Могырым зар шуркала уржа отыл, от керт канен, сусла йыр возынат.

Могырым
Могырым
могырым
from.a.side
po
Могырым
Могыр-ым
могыр-м
body-ACC
no-case
зар
***
***
***
***
шуркала
шурка-ла
шурка-ла
crest-COMP
no-case
шуркала
шурка-ла
шурка-ла
back-COMP
no-case
шуркала
шурка-ла
шурка-ла
crest-PL
no-num
шуркала
шурка-ла
шурка-ла
back-PL
no-num
шуркала
шурка-ла
шурка-ла
crest-STR
no-enc
шуркала
шурка-ла
шурка-ла
back-STR
no-enc
шуркала
шуркал-а
шуркале-а
prick-3SG
vb2-pers
уржа
уржа
уржа
rye
no
отыл,
о-т-ыл-Ø
о-т-ул-Ø
NEG-2SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
отыл,
отыл
отыл
stubble
no
от
о-т
о-т
NEG-2SG
vb-pers
керт
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv
канен,
кан-ен-Ø
кане-ен-Ø
rest-PST2-3SG
vb2-tense-pers
канен,
кан-ен
кане-ен
rest-CVB
vb2-adv
сусла
сусла
сусла
sheaf
no
сусла
сусла
сусла
wort
no
йыр
йыр
йыр
around
ad/av/no/po
возынат.
воз-ын-ат
воз-н-ат
lie.down-PST2-2SG
vb1-tense-pers
возынат.
воз-ына-т
воз-на-ат
lie.down-1PL-and
vb1-pers-enc
возынат.
воз-ын-ат
воз-н-ат
cart-GEN-and
no-case-enc
возынат.
воз-ын-Ø-ат
воз-н-Ø-ат
lie.down-PST2-3SG-and
vb1-tense-pers-enc
возынат.
воз-ын-ат
воз-н-ат
lie.down-CVB-and
vb1-adv-enc



заражений 1


Заражений деч эскераш

Заражений
Заражений
заражений
infection
no
деч
деч
деч
from
po
эскераш
эскер-аш
эскере-аш
observe-INF
vb2-inf



заражений 2


грипп годым заражений лийын кертеш

грипп
грипп
грипп
influenza
no
годым
годым
годым
during
po
заражений
заражений
заражений
infection
no
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
кертеш
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers



заражений 3


Вӱр заражений

Вӱр
Вӱр
вӱр
blood
no
заражений
заражений
заражений
infection
no



зараза 1


Кидетым чот муш – ато зараза пижеш.

Кидетым
Кид-ет-ым
кид-ет-м
hand-2SG-ACC
no-poss-case
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
муш –
муш
муш
hemp
no
муш –
муш-Ø
мушк-Ø
wash-IMP.2SG
vb1-mood.pers
муш –
муш-Ø
мушк-Ø
wash-CNG
vb1-conn
муш –
муш-Ø
мушк-Ø
wash-CVB
vb1-adv
ато
ато
ато
otherwise
co
зараза
***
***
***
***
пижеш.
пиж-еш
пиж-еш
mitten-LAT
no-case
пижеш.
пиж-еш
пиж-еш
stick-3SG
vb1-pers



заразитлалташ 1


Грипп дене заразитлалташ

Грипп
Грипп
грипп
influenza
no
дене
дене
дене
with
po
заразитлалташ
заразитлалт-аш
заразитлалт-аш
be.infected-INF
vb1-inf
заразитлалташ
заразитл-алт-аш
заразитле-алт-аш
infect-REF-INF
vb2-deriv.v-inf



заразитлалташ 2 (М. Шкетан)


Адак вес семынат шонкалем: мыят заразитлалтынам, ечын микробшо мыйын капышкемат пурен шуктен, шонем.

Адак
Адак
адак
again
av
вес
вес
вес
different
ad/pr
семынат
семын-ат
семын-ат
like-and
po-enc
семынат
сем-ын-ат
сем-н-ат
melody-GEN-and
no-case-enc
семынат
сем-ын-ат
сем-н-ат
sense-GEN-and
no-case-enc
шонкалем:
шонкал-ем
шонкале-ем
think-1SG
vb2-pers
мыят
мый-[а]т
мый-ат
1SG-and
pr-enc
заразитлалтынам,
заразитлалт-ын-ам
заразитлалт-н-ам
be.infected-PST2-1SG
vb1-tense-pers
заразитлалтынам,
заразитл-алт-ын-ам
заразитле-алт-н-ам
infect-REF-PST2-1SG
vb2-deriv.v-tense-pers
ечын
ечы-н
ече-н
ski-GEN
no-case
микробшо
микроб-шо
микроб-жЕ
microbe-3SG
no-poss
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
капышкемат
кап-ышк-ем-ат
кап-шкЕ-ем-ат
body-ILL-1SG-and
no-case-poss-enc
пурен
пур-ен-Ø
пуро-ен-Ø
go.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пурен
пур-ен
пуро-ен
go.in-CVB
vb2-adv
шуктен,
шукт-ен-Ø
шукто-ен-Ø
succeed.in-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шуктен,
шукт-ен
шукто-ен
succeed.in-CVB
vb2-adv
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
reach-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
ferment-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен-Ø
шу-ктЕ-ен-Ø
whittle-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
reach-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
ferment-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
шуктен,
шу-кт-ен
шу-ктЕ-ен
whittle-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
шонем.
шон-ем
шоно-ем
think-1SG
vb2-pers



заразитлаш 1


Пеш лишке ит тол – заразитлен кертам.

Пеш
Пеш
пеш
very
av
лишке
лишке
лишке
near
av/po
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
тол –
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол –
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол –
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv
заразитлен
заразитл-ен-Ø
заразитле-ен-Ø
infect-PST2-3SG
vb2-tense-pers
заразитлен
заразитл-ен
заразитле-ен
infect-CVB
vb2-adv
кертам.
керт-ам
керт-ам
be.able.to-1SG
vb1-pers
кертам.
керт-ам
керт-ам
swaddle-1SG
vb1-pers



заразный 1


Заразный чер

Заразный
Заразный
заразный
infectious
ad
чер
чер
чер
disease
no



зарисовка 1 (В. Косоротов)


Танян кайымекыже, Виктор пеш шуко этюдым, эскизым, зарисовкым ыштен.

Танян
Танян
Танян
Tan'an
na
кайымекыже,
кайы-мекы-же
кае-меке-жЕ
go-CVB.PRI-3SG
vb2-adv-poss
Виктор
Виктор
Виктор
Viktor
na
пеш
пеш
пеш
very
av
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
этюдым,
этюд-ым
этюд-м
study-ACC
no-case
эскизым,
эскиз-ым
эскиз-м
sketch-ACC
no-case
зарисовкым
зарисовкы-м
зарисовко-м
sketch-ACC
no-case
ыштен.
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен.
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv



зарисовка 2


Оҥай зарисовка

Оҥай
Оҥай
оҥай
interesting
ad/av
зарисовка
***
***
***
***



зарисовка 3 (Н. Лекайн)


Но нине произведений кокла гыч шукыштым очерк огыл, зарисовка гына манаш лиеш.

Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
нине
нине
нине
these
pr
произведений
произведений
произведений
work
no
кокла
кокла
кокла
distance
ad/no
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-COMP
no-case
кокла
кок-ла
кок-ла
two-COMP
nm-case
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-PL
no-num
кокла
кок-ла
кок-ла
two-PL
nm-num
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-STR
no-enc
кокла
кок-ла
кок-ла
two-STR
nm-enc
гыч
гыч
гыч
from
po
шукыштым
шукышт-ым
шукышт-м
many.people-ACC
no-case
шукыштым
шукы-шт-ым
шуко-шт-м
a.lot-3PL-ACC
ad/av/no-poss-case
очерк
очерк
очерк
essay
no
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
зарисовка
***
***
***
***
гына
гына
гына
only
pa
манаш
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



зародыш 1


Чывиге зародыш

Чывиге
Чывиге
чывиге
chick
no
зародыш
зародыш
зародыш
embryo
no



зародыш 2 («Ботаника»)


Вож, вурго да лышташ нер семядоля дене пырля зародыш лийыт. Лач тиде зародыш у, самырык кушкыллан тӱҥалтышым пуа.

Вож,
Вож
вож
root
no
вурго
вурго
вурго
stem
no
вурго
вурго-Ø
вурго-Ø
be.worried-IMP.2SG
vb2-mood.pers
вурго
вурго-Ø
вурго-Ø
be.worried-CNG
vb2-conn
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
лышташ
лышташ
лышташ
leaf
no
нер
нер
нер
nose
no
семядоля
***
***
***
***
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
зародыш
зародыш
зародыш
embryo
no
лийыт.
лий-ыт
лий-ыт
be-3PL
vb1-pers
Лач
Лач
лач
just
av/no/pa
Лач
Лач
лач
swim.bladder
no
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
зародыш
зародыш
зародыш
embryo
no
у,
у
у
new
ad/no
у,
у
у
oh
in
у,
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у,
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у,
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у,
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
кушкыллан
кушкыл-лан
кушкыл-лан
plant-DAT
no-case
кушкыллан
кушкыл-ла-н
кушкыл-ла-н
plant-PL-GEN
no-num-case
тӱҥалтышым
тӱҥалтыш-ым
тӱҥалтыш-м
beginning-ACC
ad/no-case
пуа.
пу-а
пуо-а
give-3SG
vb2-pers
пуа.
пу-а
пуо-а
blow-3SG
vb2-pers



зарплата 1


Зарплатым налаш

Зарплатым
Зарплаты-м
зарплате-м
pay-ACC
no-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



зарплата 2


Мемнан элыште зарплатын кокла кугытшо эре кушкын толеш.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
элыште
эл-ыште
эл-штЕ
land-INE
no-case
зарплатын
зарплаты-н
зарплате-н
pay-GEN
no-case
кокла
кокла
кокла
distance
ad/no
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-COMP
no-case
кокла
кок-ла
кок-ла
two-COMP
nm-case
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-PL
no-num
кокла
кок-ла
кок-ла
two-PL
nm-num
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-STR
no-enc
кокла
кок-ла
кок-ла
two-STR
nm-enc
кугытшо
кугыт-шо
кугыт-жЕ
size-3SG
no-poss
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
кушкын
кушкы-н
кушко-н
where-GEN
av/pr-case
кушкын
кушк-ын-Ø
кушк-н-Ø
grow-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кушкын
кушк-ын
кушк-н
grow-CVB
vb1-adv
толеш.
тол[ь]-еш
толь-еш
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
толеш.
тол-еш
тол-еш
come-3SG
vb1-pers



зарплата 3


Зарплата кече

Зарплата
Зарплата
Зарплата
Zarplata
na
кече
кече
кече
sun
no
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
кече
кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn



зарплата 4


зарплата окса

зарплата
***
***
***
***
окса
окса
окса
money
no



зарубежный 1


Зарубежный литература

Зарубежный
Зарубежный
зарубежный
foreign
ad
литература
***
***
***
***



зарубежный 2


зарубежный эл-влак

зарубежный
зарубежный
зарубежный
foreign
ad
эл-влак
эл-влак
эл-влак
land-PL
no-num



заряд 1


Боевой заряд

Боевой
Боевой
боевой
battle
ad
заряд
заряд
заряд
charge
no



заряд 2


зарядым шӱшкаш

зарядым
заряд-ым
заряд-м
charge-ACC
no-case
шӱшкаш
шӱшк-аш
шӱшк-аш
shove-INF
vb1-inf
шӱшкаш
шӱшк-аш
шӱшкӧ-аш
whistle-INF
vb2-inf



заряд 3


Куд зарядан револьвер

Куд
Куд
куд
six
nm
зарядан
зарядан
зарядан
with.a.charge
ad
зарядан
заряд-ан
заряд-ан
charge-with
no-deriv.ad
револьвер
револьвер
револьвер
revolver
no



заряд 4


дробь заряд

дробь
дробь
дробь
fraction
no
заряд
заряд
заряд
charge
no



заряд 5 (А. Эрыкан)


(Тойшинын) йӧнжӧ уке, шинчаже мӱндырк ок уж, зарядым пелке колтыкта.

(Тойшинын)
Тойшинын
Тойшинын
Toyshinyn
na
йӧнжӧ
йӧн-жӧ
йӧн-жЕ
method-3SG
no-poss
уке,
уке
уке
no
ad/no/pa
шинчаже
шинча-же
шинча-жЕ
eye-3SG
no-poss
шинчаже
шинч-а-же
шинче-а-жЕ
sit-3SG-3SG
vb2-pers-poss
шинчаже
шинч-а-же
шинче-а-жЕ
know-3SG-3SG
vb2-pers-poss
мӱндырк
мӱндырк
мӱндырк
far
av/po
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
уж,
уж
уж
already
av/pa
уж,
у-ж
у-жЕ
new-3SG
ad/no-poss
уж,
у-ж
у-жЕ
oh-3SG
in-poss
уж,
уж-Ø
уж-Ø
see-IMP.2SG
vb1-mood.pers
уж,
уж-Ø
уж-Ø
see-CNG
vb1-conn
уж,
уж-Ø
уж-Ø
see-CVB
vb1-adv
уж,
у-Ø-ж
уо-Ø-жЕ
take.care.of-CNG-3SG
vb2-conn-poss
уж,
у-Ø-ж
уо-Ø-жЕ
stroke-CNG-3SG
vb2-conn-poss
зарядым
заряд-ым
заряд-м
charge-ACC
no-case
пелке
пелке
пелке
the.side
av
колтыкта.
колты-кт-а
колто-ктЕ-а
send-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers



заряд 6


Положительный заряд

Положительный
Положительный
положительный
positive
ad
заряд
заряд
заряд
charge
no



заряд 7


отрицательный заряд

отрицательный
отрицательный
отрицательный
negative
ad
заряд
заряд
заряд
charge
no



зарядитлаш 1


Пычалым зарядитлаш

Пычалым
Пычал-ым
пычал-м
gun-ACC
no-case
зарядитлаш
зарядитл-аш
зарядитле-аш
load-INF
vb2-inf



зарядитлаш 2


уэш зарядитлаш

уэш
уэш
уэш
again
av
уэш
у-эш
у-еш
new-LAT
ad/no-case
зарядитлаш
зарядитл-аш
зарядитле-аш
load-INF
vb2-inf



зарядитлаш 3 (Г. Алексеев)


Алик автоматым зарядитлыш, шке ячейкышкыже верланыш.

Алик
Алик
Алик
Alik
na
автоматым
автомат-ым
автомат-м
assault.rifle-ACC
no-case
зарядитлыш,
зарядитлы-ш-Ø
зарядитле-ш-Ø
load-PST1-3SG
vb2-tense-pers
шке
шке
шке
REFL
pr
ячейкышкыже
ячейкы-шкы-же
ячейке-шкЕ-жЕ
cell-ILL-3SG
no-case-poss
верланыш.
верланы-ш-Ø
верлане-ш-Ø
settle-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зарядитлаш 4


Электрический батарейым зарядитлаш

Электрический
Электрический
электрический
electric
ad
батарейым
батарей-ым
батарей-м
battery-ACC
no-case
зарядитлаш
зарядитл-аш
зарядитле-аш
load-INF
vb2-inf



зарядитлаш 5


аккумуляторым зарядитлаш

аккумуляторым
аккумулятор-ым
аккумулятор-м
rechargeable.battery-ACC
no-case
зарядитлаш
зарядитл-аш
зарядитле-аш
load-INF
vb2-inf



зарядитлаш 6 («Мар. ком.»)


У электростанций кызытсе деч куштылго да куатлырак лиеш. Аккумуляторым зарядитлаш йӧнештараш палемдыме.

У
У
у
new
ad/no
У
У
у
oh
in
электростанций
электростанций
электростанций
power.station
no
кызытсе
кызытсе
кызытсе
present
ad
деч
деч
деч
from
po
куштылго
куштылго
куштылго
light
ad/no
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
куатлырак
куатлы-рак
куатле-рак
strong-COMP
ad-deg
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
Аккумуляторым
Аккумулятор-ым
аккумулятор-м
rechargeable.battery-ACC
no-case
зарядитлаш
зарядитл-аш
зарядитле-аш
load-INF
vb2-inf
йӧнештараш
йӧнештар-аш
йӧнештаре-аш
adapt-INF
vb2-inf
палемдыме.
палемдыме
палемдыме
set
ad
палемдыме.
палемды-ме
палемде-мЕ
mark-PTCP.PASS
vb2-ad
палемдыме.
палем-дыме
палем-дымЕ
become.noticeable-PTCP.NEG
vb1-ad
палемдыме.
пал-ем-дыме
пале-ем-дымЕ
marking-TRANS-PTCP.NEG
ad/no-deriv.v-ad



зарядитлымаш 1


Пушкым зарядитлымаш

Пушкым
Пушкы-м
пушко-м
cannon-ACC
no-case
зарядитлымаш
зарядитлымаш
зарядитлымаш
loading
no
зарядитлымаш
зарядитлы-маш
зарядитле-маш
load-NMLZ
vb2-deriv.n



зарядитлымаш 2


аккумуляторым зарядитлымаш

аккумуляторым
аккумулятор-ым
аккумулятор-м
rechargeable.battery-ACC
no-case
зарядитлымаш
зарядитлымаш
зарядитлымаш
loading
no
зарядитлымаш
зарядитлы-маш
зарядитле-маш
load-NMLZ
vb2-deriv.n



зарядка 1


Эр зарядка

Эр
Эр
эр
morning
ad/av/no
зарядка
***
***
***
***



зарядка 2


зарядкылан шогалаш

зарядкылан
зарядкы-лан
зарядке-лан
exercises-DAT
no-case
зарядкылан
зарядкы-ла-н
зарядке-ла-н
exercises-PL-GEN
no-num-case
шогалаш
шогал-аш
шогал-аш
stand.up-INF
vb1-inf
шогалаш
шогал-аш
шогале-аш
plough-INF
vb2-inf
шогалаш
шога-ла-ш
шога-ла-ш
plough-PL-ILL
no-num-case
шогалаш
шога-ла-ш
шога-ла-еш
plough-PL-LAT
no-num-case



зарядка 3 (В. Косоротов)


– Спортсмен лияш шонышо еҥ зарядкым кеч-могай игечыштат ышта, – мане Иван Дмитриевич.

Спортсмен
Спортсмен
спортсмен
athlete
no
лияш
ли[й]-[а]ш
лий-аш
be-INF
vb1-inf
шонышо
шонышо
шонышо
worried
ad/no
шонышо
шоны-шо
шоно-шЕ
think-PTCP.ACT
vb2-ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
зарядкым
зарядкы-м
зарядке-м
exercises-ACC
no-case
кеч-могай
кеч-могай
кеч-могай
of.whatever.sort
ad/pr
игечыштат
игечы-шт-ат
игече-шт-ат
weather-3PL-and
no-poss-enc
игечыштат
игечы-шт-ат
игече-штЕ-ат
weather-INE-and
no-case-enc
ышта, –
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Дмитриевич.
Дмитриевич
Дмитриевич
Dmitriyevich
na



зарядка 4


Зарядкым налаш

Зарядкым
Зарядкы-м
зарядке-м
exercises-ACC
no-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



зарядка 5 («Мар. ком.»)


«Каныш кечын кол кучаш миен толатат, – ойла мыйын палымем, – уло арнялан кугу зарядка лиеш».

«Каныш
Каныш
каныш
break
no
«Каныш
Каны-ш-Ø
кане-ш-Ø
rest-PST1-3SG
vb2-tense-pers
кечын
кечын
кечын
daily
av
кечын
кечы-н
кече-н
sun-GEN
no-case
кол
кол
кол
fish
no
кол
кол
кол
Pisces
no
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-CNG
vb1-conn
кол
кол-Ø
кол-Ø
hear-CVB
vb1-adv
кучаш
куча-ш
куча-ш
residue-ILL
no-case
кучаш
куча-ш
куча-еш
residue-LAT
no-case
кучаш
куч-аш
кучо-аш
hold-INF
vb2-inf
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
толатат, –
тол-ат-ат
тол-ат-ат
come-2SG-and
vb1-pers-enc
толатат, –
тол-ат-ат
толо-ат-ат
steal-3PL-and
vb2-pers-enc
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc
мыйын
мыйын
мыйын
my
pr
мыйын
мый-ын
мый-н
1SG-GEN
pr-case
палымем, –
палым-ем
палыме-ем
known-1SG
ad-poss
палымем, –
палы-м-ем
пале-мЕ-ем
know-PTCP.PASS-1SG
vb2-ad-poss
палымем, –
палым-ем-Ø
палыме-ем-Ø
known-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
палымем, –
палым-ем-Ø
палыме-ем-Ø
known-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
палымем, –
палым-ем-Ø
палыме-ем-Ø
known-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
палымем, –
палы-м-ем-Ø
пале-мЕ-ем-Ø
know-PTCP.PASS-TRANS-IMP.2SG
vb2-ad-deriv.v-mood.pers
палымем, –
палы-м-ем-Ø
пале-мЕ-ем-Ø
know-PTCP.PASS-TRANS-CNG
vb2-ad-deriv.v-conn
палымем, –
палы-м-ем-Ø
пале-мЕ-ем-Ø
know-PTCP.PASS-TRANS-CVB
vb2-ad-deriv.v-adv
уло
уло
уло
is
ad/no/vb
арнялан
арня-лан
арня-лан
week-DAT
no-case
арнялан
арня-ла-н
арня-ла-н
week-PL-GEN
no-num-case
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
зарядка
***
***
***
***
лиеш».
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш».
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



засада 1


Вучыдымо засада

Вучыдымо
Вучыдымо
вучыдымо
unexpected
ad
Вучыдымо
Вучы-дымо
вучо-дымЕ
wait-PTCP.NEG
vb2-ad
засада
***
***
***
***



засада 2 (А. Бик)


– Засадым ышташ кӱлеш, тыште вер пеш келшыше, – каласыш капитан Соловьёв.

Засадым
Засады-м
засаде-м
ambush-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf
кӱлеш,
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш,
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
вер
вер
вер
place
no
пеш
пеш
пеш
very
av
келшыше, –
келшыше
келшыше
fitting
ad
келшыше, –
келшы-ше
келше-шЕ
appeal.to-PTCP.ACT
vb2-ad
каласыш
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
капитан
капитан
капитан
captain
no
Соловьёв.
Соловьёв
Соловьёв
Solov'yov
na



засада 3


Имнешке засада

Имнешке
Имнешке
имнешке
rider
no
засада
***
***
***
***



засада 4


засадым ойыраш

засадым
засады-м
засаде-м
ambush-ACC
no-case
ойыраш
ойыр-аш
ойыро-аш
separate-INF
vb2-inf



засада 5 (Н. Лекайн)


Засада гын, шеҥгек чакнен утлаш садак ок лий; ала ик засадым эртымат.

Засада
Засада
Засада
Zasada
na
гын,
гын
гын
if
co/pa
шеҥгек
шеҥгек
шеҥгек
back
av/po
чакнен
чакн-ен-Ø
чакне-ен-Ø
move.back-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чакнен
чакн-ен
чакне-ен
move.back-CVB
vb2-adv
утлаш
утл-аш
утло-аш
escape-INF
vb2-inf
садак
садак
садак
all.the.same
pa
садак
сад-ак
сад-ак
garden-STR
no-enc
садак
сад-ак
саде-ак
that-STR
pr-enc
садак
са-да-к
са-да-ак
scythe-2PL-STR
no-poss-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий;
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий;
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий;
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
засадым
засады-м
засаде-м
ambush-ACC
no-case
эртымат.
эртым-ат
эртыме-ат
past-and
ad-enc
эртымат.
эрты-м-ат
эрте-мЕ-ат
pass-PTCP.PASS-and
vb2-ad-enc



заседаний 1


Президиумын заседанийже

Президиумын
Президиум-ын
президиум-н
presidium-GEN
no-case
заседанийже
заседаний-же
заседаний-жЕ
meeting-3SG
no-poss



заседаний 2


кечывал заседаний

кечывал
кечывал
кечывал
midday
no
заседаний
заседаний
заседаний
meeting
no



заседаний 3


заседанийым эртараш

заседанийым
заседаний-ым
заседаний-м
meeting-ACC
no-case
эртараш
эртар-аш
эртаре-аш
spend-INF
vb2-inf



заседаний 4


торжественный заседаний

торжественный
торжественный
торжественный
festive
ad
заседаний
заседаний
заседаний
meeting
no



заседаний 5 (М. Рыбаков)


(Ануш.) Келшет гын, тачак кастене правленийын заседанийыштыже утвердитлена.

(Ануш.)
Ануш
Ануш
Anush
na
Келшет
Келш-ет
келше-ет
appeal.to-2SG
vb2-pers
Келшет
Кел-ш-ет
кел-шЕ-ет
step-PTCP.ACT-2SG
vb1-ad-poss
гын,
гын
гын
if
co/pa
тачак
тач-ак
таче-ак
today-STR
ad/av-enc
кастене
кастене
кастене
in.the.evening
ad
правленийын
правлений-ын
правлений-н
board-GEN
no-case
заседанийыштыже
заседаний-ышты-же
заседаний-штЕ-жЕ
meeting-INE-3SG
no-case-poss
утвердитлена.
***
***
***
***



заседатель 1


Калык заседатель

Калык
Калык
калык
people
no
заседатель
заседатель
заседатель
assessor
no



заседатель 2


кугу стажан заседатель

кугу
кугу
кугу
big
ad/no
стажан
стаж-ан
стаж-ан
length.of.service-with
no-deriv.ad
заседатель
заседатель
заседатель
assessor
no



заседатель 3 (З. Каткова)


Тунамак шеҥгел омса гыч калык заседатель-влак лектыч, ӱстелтӧрыштӧ верланышт.

Тунамак
Тунамак
тунамак
immediately
av
Тунамак
Тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
Тунамак
Туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
Тунамак
Туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
шеҥгел
шеҥгел
шеҥгел
back
ad/no
омса
омса
омса
door
no
гыч
гыч
гыч
from
po
калык
калык
калык
people
no
заседатель-влак
заседатель-влак
заседатель-влак
assessor-PL
no-num
лектыч,
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.2SG
vb1-tense.pers
лектыч,
лект-ыч
лект-ыч
go-PST1.3PL
vb1-tense.pers
ӱстелтӧрыштӧ
ӱстелтӧр-ыштӧ
ӱстелтӧр-штЕ
place.at.table-INE
no-case
верланышт.
верланы-шт
верлане-шт
settle-IMP.3PL
vb2-mood.pers
верланышт.
верланы-ш-т
верлане-ш-т
settle-PST1-3PL
vb2-tense-pers
верланышт.
вер-лан-ышт
вер-лан-шт
place-DAT-3PL
no-case-poss



заседатлаш 1


Кужун заседатлаш

Кужун
Кужун
кужун
long.time
av
Кужун
Кужу-н
кужу-н
long-GEN
ad-case
заседатлаш
заседатл-аш
заседатле-аш
be.in.session-INF
vb2-inf



заседатлаш 2


Таче кастене местком путёвка шотышто заседатлаш тӱҥалеш.

Таче
Таче
таче
today
ad/av
кастене
кастене
кастене
in.the.evening
ad
местком
местком
местком
local.committee
no
путёвка
***
***
***
***
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
заседатлаш
заседатл-аш
заседатле-аш
be.in.session-INF
vb2-inf
тӱҥалеш.
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers



заслон 1


Заслоным шогалташ

Заслоным
Заслон-ым
заслон-м
covering.force-ACC
no-case
шогалташ
шогалт-аш
шогалте-аш
put-INF
vb2-inf
шогалташ
шог-алт-аш
шого-алт-аш
stand-REF-INF
vb2-deriv.v-inf



заслон 2


заслоным кодаш

заслоным
заслон-ым
заслон-м
covering.force-ACC
no-case
кодаш
код-аш
код-аш
stay-INF
vb1-inf
кодаш
код-аш
кодо-аш
leave-INF
vb2-inf



заслон 3 (Н. Лекайн)


Нунын (Алексеевмытын) ротышт заслонеш кодеш, а частьышт Днепр гоч вес могырыш вонча.

Нунын
Нунын
нунын
their
pr
Нунын
нуно-н
нуно-н
3PL-GEN
pr-case
(Алексеевмытын)
Алексеевмытын
Алексеевмытын
Alekseyevmytyn
na
ротышт
роты-шт
рото-шт
company-3PL
no-poss
заслонеш
заслон-еш
заслон-еш
covering.force-LAT
no-case
кодеш,
код-еш
код-еш
code-LAT
no-case
кодеш,
код-еш
код-еш
stay-3SG
vb1-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
частьышт
часть-ышт
часть-шт
unit-3PL
no-poss
Днепр
Днепр
Днепр
Dnepr
na
гоч
гоч
гоч
over
po
вес
вес
вес
different
ad/pr
могырыш
могырыш
могырыш
in.the.direction.of
po
могырыш
могыр-ыш
могыр-ш
body-ILL
no-case
вонча.
вонч-а
вончо-а
cross-3SG
vb2-pers



заслуга 1


Кугу заслуга

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
заслуга
***
***
***
***



заслуга 2


учёный-влакын заслугышт

учёный-влакын
учёный-влак-ын
учёный-влак-н
scholar-PL-GEN
ad/no-num-case
заслугышт
заслугы-шт
заслуго-шт
merit-3PL
no-poss



заслуга 3


родина ончылно заслуга

родина
***
***
***
***
ончылно
ончылно
ончылно
in.front
av/po
заслуга
***
***
***
***



заслуга 4 (А. Эрыкан)


Мемнан элыште еҥым тошто заслугылан веле огыл, а эн чотшо кызытсе пашалан пагалат.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
элыште
эл-ыште
эл-штЕ
land-INE
no-case
еҥым
еҥ-ым
еҥ-м
person-ACC
ad/no-case
тошто
тошто
тошто
old
ad/no
тошто
тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
тошто
тошт-о
тошт-Е
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
заслугылан
заслугы-лан
заслуго-лан
merit-DAT
no-case
заслугылан
заслугы-ла-н
заслуго-ла-н
merit-PL-GEN
no-num-case
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
эн
эн
эн
SUP
pa
чотшо
чот-шо
чот-жЕ
number-3SG
no-poss
чотшо
чот-шо
чот-жЕ
very-3SG
av-poss
кызытсе
кызытсе
кызытсе
present
ad
пашалан
паша-лан
паша-лан
work-DAT
no-case
пашалан
паша-ла-н
паша-ла-н
work-PL-GEN
no-num-case
пагалат.
пагал-ат
пагале-ат
respect-3PL
vb2-pers
пагалат.
пагал-а-т
пагале-а-ат
respect-3SG-and
vb2-pers-enc
пагалат.
пагал-Ø-ат
пагале-Ø-ат
respect-CNG-and
vb2-conn-enc



заслуженный 1


Заслуженный еҥ

Заслуженный
Заслуженный
заслуженный
celebrated
ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no



заслуженный 2


заслуженный каныш

заслуженный
заслуженный
заслуженный
celebrated
ad
каныш
каныш
каныш
break
no
каныш
каны-ш-Ø
кане-ш-Ø
rest-PST1-3SG
vb2-tense-pers



заслуженный 3 (В. Косоротов)


Мутлан, тый заслуженный, кугу лӱман, школеш чалемше туныктышо улат лийже.

Мутлан,
Мутлан
мутлан
for.example
pa
Мутлан,
Мут-лан
мут-лан
word-DAT
no-case
Мутлан,
Мут-ла-н
мут-ла-н
word-PL-GEN
no-num-case
тый
тый
тый
2SG
pr
заслуженный,
заслуженный
заслуженный
celebrated
ad
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
лӱман,
лӱман
лӱман
named
ad
лӱман,
лӱман
лӱман
scabby
ad
лӱман,
лӱман
лӱман
with.glue
ad
лӱман,
лӱм-ан
лӱм-ан
name-with
no-deriv.ad
лӱман,
лӱм-ан
лӱмӧ-ан
sore-with
no-deriv.ad
лӱман,
лӱм-ан
лӱмӧ-ан
glue-with
no-deriv.ad
школеш
школ-еш
школ-еш
school-LAT
no-case
чалемше
чалемше
чалемше
gray
ad
чалемше
чалем-ше
чалем-шЕ
go.gray-PTCP.ACT
vb1-ad
чалемше
чал-ем-ше
чал-ем-шЕ
gray-TRANS-PTCP.ACT
ad-deriv.v-ad
туныктышо
туныктышо
туныктышо
teacher
no
туныктышо
туныкты-шо
туныкто-шЕ
teach-PTCP.ACT
vb2-ad
улат
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
лийже.
лийже
лийже
let's.imagine
pa
лийже.
лий-же
лий-жЕ
be-IMP.3SG
vb1-mood.pers
лийже.
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CNG-3SG
vb1-conn-poss
лийже.
лий-Ø-же
лий-Ø-жЕ
be-CVB-3SG
vb1-adv-poss



заслуженный 4 («Мар. ком.»)


Кугурак ийготанже заслуженный канышыш каят.

Кугурак
Кугурак
кугурак
bigger
ad
Кугурак
Кугу-рак
кугу-рак
big-COMP
ad/no-deg
ийготанже
ийготан-же
ийготан-жЕ
of.a.certain.age-3SG
ad-poss
ийготанже
ийгот-ан-же
ийгот-ан-жЕ
age-with-3SG
no-deriv.ad-poss
заслуженный
заслуженный
заслуженный
celebrated
ad
канышыш
каныш-ыш
каныш-ш
break-ILL
no-case
канышыш
канышы-ш
каныше-ш
vacationer-ILL
no-case
канышыш
каны-шы-ш
кане-шЕ-ш
rest-PTCP.ACT-ILL
vb2-ad-case
каят.
ка[й]-[а]т
кай-ат
[X]-and
in-enc
каят.
ка[й]-[а]т
кай-ат
aftergrass-and
no-enc
каят.
ка[й]-[а]т
кае-ат
go-3PL
vb2-pers
каят.
ка[й]-[а]-т
кае-а-ат
go-3SG-and
vb2-pers-enc



заслуженный 5 («Мар. ком.»)


Скульптор пашалан шке гыч тунемше, МАССР искусствын заслуженный деятельже Ф. П. Шабердин Йошкар-Олаште ышта.

Скульптор
Скульптор
скульптор
sculptor
no
пашалан
паша-лан
паша-лан
work-DAT
no-case
пашалан
паша-ла-н
паша-ла-н
work-PL-GEN
no-num-case
шке
шке
шке
REFL
pr
гыч
гыч
гыч
from
po
тунемше,
тунемше
тунемше
educated
ad/no
тунемше,
тунем-ше
тунем-шЕ
learn-PTCP.ACT
vb1-ad
МАССР
МАССР
МАССР
MASSR
na
искусствын
искусствы-н
искусство-н
art-GEN
no-case
заслуженный
заслуженный
заслуженный
celebrated
ad
деятельже
деятель-же
деятель-жЕ
figure-3SG
no-poss
Ф.
Ф
Ф
F
na
П.
П
П
P
na
Шабердин
Шабердин
Шабердин
Shaberdin
na
Йошкар-Олаште
Йошкар-Ола-ште
Йошкар-Ола-штЕ
Yoshkar-Ola-INE
pn-case
ышта.
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers



заслуженный 6 (Н. Арбан)


Мичушын ик шонымаш: кузе-гынат заслуженный артистын скрипкажым кеч кид дене кучен ончаш.

Мичушын
Мичушын
Мичушын
Michushyn
na
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
шонымаш:
шонымаш
шонымаш
thought
no
шонымаш:
шоны-маш
шоно-маш
think-NMLZ
vb2-deriv.n
кузе-гынат
кузе-гынат
кузе-гынат
anyhow
av/pr
заслуженный
заслуженный
заслуженный
celebrated
ad
артистын
артист-ын
артист-н
artist-GEN
no-case
скрипкажым
скрипка-жы-м
скрипка-жЕ-м
violin-3SG-ACC
no-poss-case
кеч
кеч
кеч
even.if
co/pa
кид
кид
кид
hand
no
дене
дене
дене
with
po
кучен
куч-ен-Ø
кучо-ен-Ø
hold-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кучен
куч-ен
кучо-ен
hold-CVB
vb2-adv
ончаш.
онч-аш
ончо-аш
look-INF
vb2-inf



заслужитлаш 1


Йӧратымашым заслужитлаш

Йӧратымашым
Йӧратымаш-ым
йӧратымаш-м
love-ACC
no-case
Йӧратымашым
Йӧраты-маш-ым
йӧрате-маш-м
love-NMLZ-ACC
vb2-deriv.n-case
заслужитлаш
заслужитл-аш
заслужитле-аш
deserve-INF
vb2-inf



заслужитлаш 2


ӱшаным заслужитлаш

ӱшаным
ӱшан-ым
ӱшан-м
trust-ACC
ad/no-case
ӱшаным
ӱш-ан-ым
ӱш-ан-м
club-with-ACC
no-deriv.ad-case
заслужитлаш
заслужитл-аш
заслужитле-аш
deserve-INF
vb2-inf



заслужитлаш 3 (Ю. Артамонов)


– Ме тудым (Пагулым) тыште мемнан профессорна манына. Айдемым тыге маныт гын, тиде вет тяп-ляп огыл. Заслужитлаш кӱлеш.

Ме
ме
ме
1PL
pr
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
(Пагулым)
Пагулым
Пагулым
Pagulym
na
тыште
тыште
тыште
here
av/pr
тыште
тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
профессорна
профессор-на
профессор-на
professor-1PL
no-poss
манына.
ман-ына
ман-на
say-1PL
vb1-pers
Айдемым
Айдемы-м
айдеме-м
human-ACC
no-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
маныт
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
вет
вет
вет
so
co/pa
тяп-ляп
***
***
***
***
огыл.
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
Заслужитлаш
Заслужитл-аш
заслужитле-аш
deserve-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



застава 1


Заставыш увертараш

Заставыш
Заставы-ш
заставе-ш
guard-ILL
no-case
увертараш
увертар-аш
увертаре-аш
announce-INF
vb2-inf



застава 2


лӱддымӧ застава

лӱддымӧ
лӱддымӧ
лӱддымӧ
fearless
ad/no
лӱддымӧ
лӱд-дымӧ
лӱд-дымЕ
be.afraid.of-PTCP.NEG
vb1-ad
застава
***
***
***
***



застава 3 (А. Максимов)


Мичу ден Ивук застава воктенысе лишыл ялыште илат.

Мичу
Мичу
Мичу
Michu
na
ден
ден
ден
and
co
Ивук
Ивук
Ивук
Ivuk
na
застава
***
***
***
***
воктенысе
воктенысе
воктенысе
close
ad
лишыл
лишыл
лишыл
close
ad/no
ялыште
ял-ыште
ял-штЕ
village-INE
no-case
илат.
ил-ат
иле-ат
live-3PL
vb2-pers
илат.
ил-а-т
иле-а-ат
live-3SG-and
vb2-pers-enc
илат.
ил-Ø-ат
иле-Ø-ат
live-CNG-and
vb2-conn-enc



застава 4


Заставым авыраш

Заставым
Заставы-м
заставе-м
guard-ACC
no-case
авыраш
авыр-аш
авыре-аш
surround-INF
vb2-inf



застава 5 (Н. Лекайн)


Тунамак местечко йыр заставым шогалтылыт.

Тунамак
Тунамак
тунамак
immediately
av
Тунамак
Тунам-ак
тунам-ак
then-STR
av-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-м-ак
heifer-ACC-STR
no-case-enc
Тунамак
Туна-м-ак
туна-ем-ак
heifer-1SG-STR
no-poss-enc
Тунамак
Туна-м-а-к
туна-ем-а-ак
heifer-TRANS-3SG-STR
no-deriv.v-pers-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
that-1PL-ACC-STR
pr-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
gland-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Ту-на-м-ак
ту-на-м-ак
banner-1PL-ACC-STR
no-poss-case-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CNG-STR
no-deriv.v-conn-enc
Тунамак
Туна-м-Ø-ак
туна-ем-Ø-ак
heifer-TRANS-CVB-STR
no-deriv.v-adv-enc
Тунамак
Туна-м--ак
туна-ем-Е-ак
heifer-TRANS-PST1.3SG-STR
no-deriv.v-tense.pers-enc
местечко
***
***
***
***
йыр
йыр
йыр
around
ad/av/no/po
заставым
заставы-м
заставе-м
guard-ACC
no-case
шогалтылыт.
шогалтыл-ыт
шогалтыл-ыт
put-3PL
vb1-pers



застой 1


Пашаште застой

Пашаште
Паша-ште
паша-штЕ
work-INE
no-case
застой
застой
застой
stagnation
no



застой 2


промышленностьышто застой

промышленностьышто
промышленность-ышто
промышленность-штЕ
industry-INE
no-case
застой
застой
застой
stagnation
no



застой 3


шонымаште застой

шонымаште
шонымаш-те
шонымаш-штЕ
thought-INE
no-case
шонымаште
шоны-маш-те
шоно-маш-штЕ
think-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
застой
застой
застой
stagnation
no



затвор 1


Автоматын затворжо

Автоматын
Автомат-ын
автомат-н
assault.rifle-GEN
no-case
затворжо
затвор-жо
затвор-жЕ
lock-3SG
no-poss



затвор 2


фотоаппаратын затворжо

фотоаппаратын
фотоаппарат-ын
фотоаппарат-н
camera-GEN
no-case
затворжо
затвор-жо
затвор-жЕ
lock-3SG
no-poss



затвор 3 (Н. Лекайн)


Тудо (Алексеев) адакат ик гана винтовкыжым ончен нале, затворжым шолдымаҥдыш. Затвор сайын коштеш.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
(Алексеев)
Алексеев
Алексеев
Alekseyev
na
адакат
адакат
адакат
still
av
адакат
адак-ат
адак-ат
again-and
av-enc
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
гана
гана
гана
times
no/po
винтовкыжым
винтовкы-жы-м
винтовко-жЕ-м
rifle-3SG-ACC
no-poss-case
ончен
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
нале,
нал'е
нал'е
soft.red.clay
no
нале,
нал-'е
нал-Е
take-PST1.3SG
vb1-tense.pers
затворжым
затвор-жы-м
затвор-жЕ-м
lock-3SG-ACC
no-poss-case
шолдымаҥдыш.
шолдымаҥды-ш-Ø
шолдымаҥде-ш-Ø
tap-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Затвор
Затвор
затвор
lock
no
сайын
сайын
сайын
well
av
сайын
сайын
сайын
each
po
сайын
сай-ын
сай-н
good-GEN
ad/av-case
коштеш.
кошт-еш
кошт-еш
go-3SG
vb1-pers



зато 1 (Г. Ефруш)


Телым тӱнӧ йӱштӧ, зато коҥгамбалне шокшо.

Телым
Телым
телым
in.winter
av
Телым
Телы-м
теле-м
winter-ACC
no-case
тӱнӧ
тӱнӧ
тӱнӧ
outside
av
тӱнӧ
тӱнӧ-Ø
тӱнӧ-Ø
be.in.need-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱнӧ
тӱнӧ-Ø
тӱнӧ-Ø
be.in.need-CNG
vb2-conn
йӱштӧ,
йӱштӧ
йӱштӧ
cold
ad/no
зато
зато
зато
but
co
коҥгамбалне
коҥгамбалне
коҥгамбалне
on.the.stove.bench
av
шокшо.
шокшо
шокшо
heat
ad/no
шокшо.
шок-шо
шокт-шЕ
sift-PTCP.ACT
vb1-ad
шокшо.
шок-шо
шок-жЕ
shock-3SG
no-poss
шокшо.
шок-шо
шокт-жЕ
sift-IMP.3SG
vb1-mood.pers
шокшо.
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CNG-3SG
vb1-conn-poss
шокшо.
шок-Ø-шо
шокт-Ø-жЕ
sift-CVB-3SG
vb1-adv-poss



зато 2 (А. Бик)


Тек шоҥгемына ме жап деч ончыч, но зато курымешак пеледешыс йырваш: миллионло-влакын йӧратымаш да рвезылык, тӱрлӧ калык-влакын келшен илымаш.

Тек
Тек
тек
let
av/co/pa
шоҥгемына
шоҥгем-ына
шоҥгем-на
age-1PL
vb1-pers
шоҥгемына
шоҥг-ем-ына
шоҥго-ем-на
old-TRANS-1PL
ad/no-deriv.v-pers
ме
ме
ме
1PL
pr
жап
жап
жап
time
no
деч
деч
деч
from
po
ончыч,
ончыч
ончыч
from.in.front.of
av/po
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
зато
зато
зато
but
co
курымешак
курымеш-ак
курымеш-ак
forever-STR
av-enc
курымешак
курым-еш-ак
курым-еш-ак
century-LAT-STR
no-case-enc
пеледешыс
пелед-еш-ыс
пелед-еш-с
flower-3SG-STR
vb1-pers-enc
йырваш:
йырваш
йырваш
around
av
миллионло-влакын
миллионло-влак-ын
миллионло-влак-н
millions-PL-GEN
ad-num-case
йӧратымаш
йӧратымаш
йӧратымаш
love
no
йӧратымаш
йӧраты-маш
йӧрате-маш
love-NMLZ
vb2-deriv.n
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
рвезылык,
рвезылык
рвезылык
youth
no
рвезылык,
рвезы-лык
рвезе-лык
young.man-for
ad/no-deriv.ad
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
калык-влакын
калык-влак-ын
калык-влак-н
people-PL-GEN
no-num-case
келшен
келшен
келшен
agreeably
av
келшен
келш-ен-Ø
келше-ен-Ø
appeal.to-PST2-3SG
vb2-tense-pers
келшен
келш-ен
келше-ен
appeal.to-CVB
vb2-adv
илымаш.
илымаш
илымаш
living
no
илымаш.
илы-маш
иле-маш
live-NMLZ
vb2-deriv.n



затон 1


Кумда затон

Кумда
Кумда
кумда
wide
ad
Кумда
Кум-да
кум-да
godfather.of.one's.child-2PL
no-poss
Кумда
Кум-да
кум-да
three-2PL
nm-poss
затон
затон
затон
backwater
no



затон 2


куакш затон

куакш
куакш
куакш
shallow
ad/av/no
затон
затон
затон
backwater
no



затон 3 (А. Сидоров)


Пристань ден затонлаште чодыра тич темын, ятырже вӱд пундашке каен але шӱйын пытен.

Пристань
Пристань
пристань
landing.stage
no
ден
ден
ден
and
co
затонлаште
затон-ла-ште
затон-ла-штЕ
backwater-PL-INE
no-num-case
чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
тич
тич
тич
full
ad/av/po
темын,
темын
темын
filling.everything
av
темын,
темы-н
теме-н
subject-GEN
no-case
темын,
тем-ын-Ø
тем-н-Ø
fill.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
темын,
тем-ын
тем-н
fill.up-CVB
vb1-adv
темын,
те-м-ын
те-ем-н
2PL-1SG-GEN
pr-poss-case
темын,
те-м-ын-Ø
те-ем-н-Ø
you-TRANS-PST2-3SG
pr-deriv.v-tense-pers
темын,
те-м-ын
те-ем-н
you-TRANS-CVB
pr-deriv.v-adv
ятырже
ятыр-же
ятыр-жЕ
much-3SG
av/no/pr-poss
вӱд
вӱд
вӱд
water
no
пундашке
пундаш-ке
пундаш-шкЕ
bottom-ILL
no-case
каен
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
шӱйын
шӱй-ын
шӱй-н
neck-GEN
no-case
шӱйын
шӱй-ын
шӱй-н
piece.of.coal-GEN
no-case
шӱйын
шӱй-ын
шӱй-н
pus-GEN
no-case
шӱйын
шӱй-ын-Ø
шӱй-н-Ø
rot-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шӱйын
шӱй-ын
шӱй-н
rot-CVB
vb1-adv
пытен.
пыт-ен-Ø
пыте-ен-Ø
end-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пытен.
пыт-ен
пыте-ен
end-CVB
vb2-adv



затон 4 («Мар. ком.»)


Затон серыште республикыште пеш кугу целлюлозно-кагаз комбинат верланен.

Затон
Затон
затон
backwater
no
серыште
сер-ыште
сер-штЕ
shore-INE
no-case
серыште
серыш-те
серыш-штЕ
letter-INE
no-case
серыште
серыш-те
серыш-штЕ
plot.of.land-INE
no-case
республикыште
республик-ыште
республик-штЕ
republic-INE
no-case
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
целлюлозно-кагаз
***
***
***
***
комбинат
комбинат
комбинат
industrial.complex
no
верланен.
верлан-ен-Ø
верлане-ен-Ø
settle-PST2-3SG
vb2-tense-pers
верланен.
верлан-ен
верлане-ен
settle-CVB
vb2-adv



затор 1


Кугу затор

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
затор
затор
затор
obstruction
no



затор 2 (Н. Лекайн)


Затор тугай кугу лийын, пырня-влак вич пачаш огыл, кок вич пачаш кӱварлалтыныт, Какшан вӱдшат пӱялтын.

Затор
Затор
затор
obstruction
no
тугай
тугай
тугай
such
ad/av/pr
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
лийын,
лийын
лийын
as.a
po
лийын,
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын,
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
пырня-влак
пырня-влак
пырня-влак
log-PL
no-num
вич
вич
вич
five
nm
пачаш
пачаш
пачаш
floor
no/po
пачаш
пачаш
пачаш
[X]
ad
пачаш
пача-ш
пача-ш
lamb-ILL
no-case
пачаш
пача-ш
пача-еш
lamb-LAT
no-case
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
вич
вич
вич
five
nm
пачаш
пачаш
пачаш
floor
no/po
пачаш
пачаш
пачаш
[X]
ad
пачаш
пача-ш
пача-ш
lamb-ILL
no-case
пачаш
пача-ш
пача-еш
lamb-LAT
no-case
кӱварлалтыныт,
кӱварлалт-ын-ыт
кӱварлалт-н-ыт
be.dammed.up-PST2-3PL
vb1-tense-pers
кӱварлалтыныт,
кӱварл-алт-ын-ыт
кӱварле-алт-н-ыт
bridge-REF-PST2-3PL
vb2-deriv.v-tense-pers
Какшан
Какшан
Какшан
Kokshaga
pn
вӱдшат
вӱд-ш-ат
вӱд-жЕ-ат
water-3SG-and
no-poss-enc
пӱялтын.
пӱялт-ын-Ø
пӱялт-н-Ø
be.dammed.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пӱялтын.
пӱялт-ын
пӱялт-н
be.dammed.up-CVB
vb1-adv
пӱялтын.
пӱ[й]-[а]лт-ын-Ø
пӱйӧ-алт-н-Ø
dam-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
пӱялтын.
пӱ[й]-[а]лт-ын
пӱйӧ-алт-н
dam-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv



затор 3 (А. Юзыкайн)


Икмыняр вере савыртышлаште затор лийын, ий чумырген шинчын.

Икмыняр
Икмыняр
икмыняр
some
ad/av/nm/pr
вере
вере
вере
in.a.place
po
савыртышлаште
савыртыш-ла-ште
савыртыш-ла-штЕ
turn-PL-INE
no-num-case
затор
затор
затор
obstruction
no
лийын,
лийын
лийын
as.a
po
лийын,
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын,
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CVB
vb1-adv
чумырген
чумырген
чумырген
in.unity
av
чумырген
чумырг-ен-Ø
чумырго-ен-Ø
gather-PST2-3SG
vb2-tense-pers
чумырген
чумырг-ен
чумырго-ен
gather-CVB
vb2-adv
шинчын.
шинч-ын-Ø
шинч-н-Ø
sit.down-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шинчын.
шинч-ын
шинч-н
sit.down-CVB
vb1-adv



захватчик 1 (Н. Лекайн)


А ынде, кунам ме фашистский захватчик-влак руалтен налме территориеш кодын улына гын, задача мемнан ончылно весе шындалтеш.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
ынде,
ынде
ынде
now
av/pa
кунам
кунам
кунам
when
av/co/pa/pr
ме
ме
ме
1PL
pr
фашистский
***
***
***
***
захватчик-влак
захватчик-влак
захватчик-влак
invader-PL
no-num
руалтен
руалт-ен-Ø
руалте-ен-Ø
grab-PST2-3SG
vb2-tense-pers
руалтен
руалт-ен
руалте-ен
grab-CVB
vb2-adv
налме
налме
налме
purchasing
ad
налме
нал-ме
нал-мЕ
take-PTCP.PASS
vb1-ad
территориеш
территори[й]-еш
территорий-еш
territory-LAT
no-case
кодын
кодын
кодын
with.delay
av
кодын
код-ын
код-н
code-GEN
no-case
кодын
код-ын-Ø
код-н-Ø
stay-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кодын
код-ын
код-н
stay-CVB
vb1-adv
улына
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
задача
***
***
***
***
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ончылно
ончылно
ончылно
in.front
av/po
весе
весе
весе
different
ad/no/pr
шындалтеш.
шындалт-еш
шындалт-еш
be.planted-3SG
vb1-pers
шындалтеш.
шынд-алт-еш
шынде-алт-еш
put-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers



зачёт 1


Письменный зачёт

Письменный
Письменный
письменный
writing
ad
зачёт
зачёт
зачёт
examination
no



зачёт 2


историй дене зачёт

историй
историй
историй
history
no
дене
дене
дене
with
po
зачёт
зачёт
зачёт
examination
no



зачёт 3


зачётым сдатлаш

зачётым
зачёт-ым
зачёт-м
examination-ACC
no-case
сдатлаш
сдатл-аш
сдатле-аш
hand.over-INF
vb2-inf



зачёт 4 (Я. Ялкайн)


Зачётын первый кечыже шолып толын шуо, ышат шижалт.

Зачётын
Зачёт-ын
зачёт-н
examination-GEN
no-case
первый
первый
первый
first
ad/av/nm
кечыже
кечы-же
кече-жЕ
sun-3SG
no-poss
кечыже
кечы-же
кече-жЕ
hang-IMP.3SG
vb2-mood.pers
кечыже
кечы-Ø-же
кече-Ø-жЕ
hang-CNG-3SG
vb2-conn-poss
шолып
шолып
шолып
secret
ad/av/no
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
шуо,
шу-о
шу-Е
reach-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо,
шу-о
шу-Е
ferment-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо,
шу-о
шу-Е
whittle-PST1.3SG
vb1-tense.pers
ышат
ы-ш-Ø-ат
ы-ш-Ø-ат
NEG-PST-3SG-and
vb-tense-pers-enc
шижалт.
шижалт-Ø
шижалт-Ø
be.felt-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шижалт.
шижалт-Ø
шижалт-Ø
be.felt-CNG
vb1-conn
шижалт.
шижалт-Ø
шижалт-Ø
be.felt-CVB
vb1-adv
шижалт.
шиж-алт-Ø
шиж-алт-Ø
feel-REF-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шижалт.
шиж-алт-Ø
шиж-алт-Ø
feel-REF-CNG
vb1-deriv.v-conn
шижалт.
шиж-алт-Ø
шиж-алт-Ø
feel-REF-CVB
vb1-deriv.v-adv



зачёт 5 («Мар. ком.»)


(Щеглов ден Ершов) личный зачётыштат, командный первенствыштат кок гана эн тале улмышт дене ойыртемалтыныт.

(Щеглов
Щеглов
Щеглов
Shcheglov
na
ден
ден
ден
and
co
Ершов)
Ершов
Ершов
Yershov
na
личный
личный
личный
personal
ad
зачётыштат,
зачёт-ышт-ат
зачёт-шт-ат
examination-3PL-and
no-poss-enc
зачётыштат,
зачёт-ышт-ат
зачёт-штЕ-ат
examination-INE-and
no-case-enc
командный
командный
командный
commanding
ad
первенствыштат
первенствы-шт-ат
первенстве-шт-ат
first.place-3PL-and
no-poss-enc
первенствыштат
первенствы-шт-ат
первенстве-штЕ-ат
first.place-INE-and
no-case-enc
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
гана
гана
гана
times
no/po
эн
эн
эн
SUP
pa
тале
тале
тале
bold
ad
тале
тал'е
тал'е
glade
no
улмышт
улмы-шт
улмо-шт
being-3PL
ad-poss
улмышт
ул-мы-шт
ул-мЕ-шт
be-PTCP.PASS-3PL
vb1-ad-poss
дене
дене
дене
with
po
ойыртемалтыныт.
ойыртемалт-ын-ыт
ойыртемалт-н-ыт
differ-PST2-3PL
vb1-tense-pers



зачёт 6 (В. Косоротов)


Жап укелан кӧра Ленинский зачётым вашкерак эртараш шонымо ыле, но тудо молгунамсе деч кужунрак шуйныш да рӱжге кошаргыш.

Жап
Жап
жап
time
no
укелан
укелан
укелан
in.vain
av
укелан
уке-лан
уке-лан
no-DAT
ad/no/pa-case
укелан
уке-ла-н
уке-ла-н
no-PL-GEN
ad/no/pa-num-case
кӧра
кӧра
кӧра
because.of
po
Ленинский
Ленинский
ленинский
Leninist
ad
зачётым
зачёт-ым
зачёт-м
examination-ACC
no-case
вашкерак
вашкерак
вашкерак
sooner
av
вашкерак
вашке-рак
вашке-рак
soon-COMP
ad/av/no-deg
эртараш
эртар-аш
эртаре-аш
spend-INF
vb2-inf
шонымо
шонымо
шонымо
desired
ad
шонымо
шоны-мо
шоно-мЕ
think-PTCP.PASS
vb2-ad
ыле,
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
молгунамсе
молгунамсе
молгунамсе
usual
ad/pr
деч
деч
деч
from
po
кужунрак
кужун-рак
кужун-рак
long.time-COMP
av-deg
кужунрак
кужу-н-рак
кужу-н-рак
long-GEN-COMP
ad-case-deg
шуйныш
шуйны-ш-Ø
шуйно-ш-Ø
stretch.out-PST1-3SG
vb2-tense-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
рӱжге
рӱжге
рӱжге
together
ad/av
кошаргыш.
кошаргы-ш
кошарге-ш
pointed-ILL
ad/no-case
кошаргыш.
кошаргы-ш-Ø
кошарге-ш-Ø
become.sharp-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зачётный 1


Зачётный паша

Зачётный
Зачётный
зачётный
examination
ad
паша
паша
паша
work
no



зачётный 2 (К. Исаков)


Таче тендан дене первый гана дирижирований дене зачётный занятийым эртарена.

Таче
Таче
таче
today
ad/av
тендан
тен-да-н
те-да-н
2PL-2PL-GEN
pr-poss-case
тендан
те-н-да-н
те-н-да-н
2PL-GEN-2PL-GEN
pr-case-poss-case
дене
дене
дене
with
po
первый
первый
первый
first
ad/av/nm
гана
гана
гана
times
no/po
дирижирований
дирижирований
дирижирований
conducting
no
дене
дене
дене
with
po
зачётный
зачётный
зачётный
examination
ad
занятийым
занятий-ым
занятий-м
lesson-ACC
no-case
эртарена.
эртар-ена
эртаре-ена
spend-1PL
vb2-pers



зачётный 3 («Мар. ком.»)


Кумшо зачётный группын финальный заездыштыже йошкаролинец Щеглов ӱшанлын ончылно «чымыктен».

Кумшо
Кумшо
кумшо
third
av/nm
зачётный
зачётный
зачётный
examination
ad
группын
группы-н
группо-н
group-GEN
no-case
финальный
финальный
финальный
final
ad
заездыштыже
***
***
***
***
йошкаролинец
***
***
***
***
Щеглов
Щеглов
Щеглов
Shcheglov
na
ӱшанлын
ӱшанлын
ӱшанлын
convincingly
av
ӱшанлын
ӱшанлы-н
ӱшанле-н
reliable-GEN
ad-case
ончылно
ончылно
ончылно
in.front
av/po
«чымыктен».
чымыкт-ен-Ø
чымыкте-ен-Ø
tighten-PST2-3SG
vb2-tense-pers
«чымыктен».
чымыкт-ен
чымыкте-ен
tighten-CVB
vb2-adv
«чымыктен».
чымы-кт-ен-Ø
чыме-ктЕ-ен-Ø
tighten-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
«чымыктен».
чымы-кт-ен
чыме-ктЕ-ен
tighten-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv



зачётный 4 (П. Корнилов)


Канде коман зачётный книжкам шуялта.

Канде
Канде
канде
blue
ad
коман
коман
коман
surfaced
ad
коман
кома-н
кома-ан
otter-with
no-deriv.ad
коман
ком-ан
ком-ан
surface-with
no-deriv.ad
коман
ком-ан
комо-ан
coma-with
no-deriv.ad
коман
кома-н
кома-н
otter-GEN
no-case
зачётный
зачётный
зачётный
examination
ad
книжкам
книжка-м
книжка-м
booklet-ACC
no-case
книжкам
книжка-м
книжка-ем
booklet-1SG
no-poss
книжкам
книжка-м-Ø
книжка-ем-Ø
booklet-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
книжкам
книжка-м-Ø
книжка-ем-Ø
booklet-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
книжкам
книжка-м-Ø
книжка-ем-Ø
booklet-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шуялта.
шуялт-а
шуялте-а
stretch.out-3SG
vb2-pers



защита 1


Ончымо пашашке защита у материалым ушаш темла.

Ончымо
Ончымо
ончымо
view
ad
Ончымо
Ончы-мо
ончо-мЕ
look-PTCP.PASS
vb2-ad
пашашке
паша-шке
паша-шкЕ
work-ILL
no-case
защита
***
***
***
***
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
материалым
материал-ым
материал-м
material-ACC
no-case
ушаш
уш-аш
ушо-аш
join-INF
vb2-inf
ушаш
уш-аш
ушо-аш
order-INF
vb2-inf
темла.
темл-а
темле-а
offer-3SG
vb2-pers
темла.
те-м-ла
те-ем-ла
2PL-1SG-COMP
pr-poss-case
темла.
те-м-ла
те-ем-ла
you-1SG-PL
pr-poss-num
темла.
те-м-ла
те-м-ла
you-ACC-STR
pr-case-enc
темла.
те-м-ла
те-ем-ла
you-1SG-STR
pr-poss-enc
темла.
тем-Ø-ла
тем-Ø-ла
fill.up-CNG-STR
vb1-conn-enc
темла.
тем-Ø-ла
тем-Ø-ла
fill.up-CVB-STR
vb1-adv-enc
темла.
те-м-Ø-ла
те-ем-Ø-ла
you-TRANS-CNG-STR
pr-deriv.v-conn-enc
темла.
те-м-Ø-ла
те-ем-Ø-ла
you-TRANS-CVB-STR
pr-deriv.v-adv-enc



защита 2


Защитыште модаш

Защитыште
Защиты-ште
защите-штЕ
defense-INE
no-case
модаш
мод-аш
мод-аш
play-INF
vb1-inf



защита 3 (В. Косоротов)


Кумытын защитеш кодса, молышт нападенийыш кусныза.

Кумытын
Кумытын
кумытын
as.three
av
Кумытын
Кумыт-ын
кумыт-н
three-GEN
nm-case
защитеш
защит-еш
защите-еш
defense-LAT
no-case
кодса,
код-са
код-за
stay-IMP.2PL
vb1-mood.pers
молышт
молы-шт
моло-шт
other-3PL
no/pr-poss
нападенийыш
нападений-ыш
нападений-ш
attack-ILL
no-case
кусныза.
кусны-за
кусно-за
move-IMP.2PL
vb2-mood.pers



защитник 1


Защитникын ойлымыжо

Защитникын
Защитник-ын
защитник-н
counsel.for.the.defense-GEN
no-case
ойлымыжо
ойлымы-жо
ойлымо-жЕ
speech-3SG
ad-poss
ойлымыжо
ойлы-мы-жо
ойло-мЕ-жЕ
talk-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss



защитник 2 (С. Музуров)


Чын, адвокат судебный процессыште титаклыме еҥым защитник семын арала.

Чын,
Чын
чын
truth
ad/av/no
адвокат
адвокат
адвокат
lawyer
no
судебный
судебный
судебный
judicial
ad
процессыште
процесс-ыште
процесс-штЕ
process-INE
no-case
титаклыме
титаклыме
титаклыме
accusatory
ad/no
титаклыме
титаклы-ме
титакле-мЕ
blame-PTCP.PASS
vb2-ad
еҥым
еҥ-ым
еҥ-м
person-ACC
ad/no-case
защитник
защитник
защитник
counsel.for.the.defense
no
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
арала.
ара-ла
ара-ла
body-COMP
no-case
арала.
ара-ла
ара-ла
body-PL
no-num
арала.
ара-ла
ара-ла
body-STR
no-enc
арала.
арал-а
арале-а
defend-3SG
vb2-pers
арала.
ар-а-ла
аре-а-ла
borrow-3SG-STR
vb2-pers-enc



защитник 3


Опытан защитник

Опытан
Опытан
опытан
experienced
ad
Опытан
Опыт-ан
опыт-ан
experience-with
no-deriv.ad
защитник
защитник
защитник
counsel.for.the.defense
no



защитник 4


защитник мечым аутышко чумале

защитник
защитник
защитник
counsel.for.the.defense
no
мечым
мечы-м
мече-м
ball-ACC
no-case
аутышко
аут-ышко
аут-шкЕ
out-ILL
no-case
чумале
чумал-'е
чумал-Е
kick-PST1.3SG
vb1-tense.pers



защитник 5 (В. Косоротов)


Кок защитникым ондален, тудо штрафной площадкыш мардежла миен пурыш.

Кок
Кок
кок
cook
no
Кок
Кок
кок
two
nm
защитникым
защитник-ым
защитник-м
counsel.for.the.defense-ACC
no-case
ондален,
ондал-ен-Ø
ондале-ен-Ø
deceive-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ондален,
ондал-ен
ондале-ен
deceive-CVB
vb2-adv
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
штрафной
штрафной
штрафной
penal
ad
площадкыш
площадкы-ш
площадке-ш
ground-ILL
no-case
мардежла
мардеж-ла
мардеж-ла
wind-COMP
no-case
мардежла
мардеж-ла
мардеж-ла
wind-PL
no-num
мардежла
мардеж-ла
мардеж-ла
wind-STR
no-enc
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
пурыш.
пурыш
пурыш
nase
no
пурыш.
пуры-ш-Ø
пуро-ш-Ø
go.in-PST1-3SG
vb2-tense-pers



защитный 1


Защитный очки

Защитный
Защитный
защитный
protective
ad
очки
очки
очки
glasses
no



защитный 2 (В. Косоротов)


Тыште нимогай защитный линий уке.

Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
нимогай
н'имогай
н'имогай
no
ad/pr
защитный
защитный
защитный
protective
ad
линий
линий
линий
line
no
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



защитный 3 (М.-Азмекей)


Микале мӧҥгыж гыч пижыктен толмо значокшым защитный тӱсан гимнастёрка оҥ кӱсен ӱмбаланже радам дене пижыктыш.

Микале
Микале
Микале
Mikale
na
мӧҥгыж
мӧҥгы-ж
мӧҥгӧ-жЕ
home-3SG
av/no/po-poss
гыч
гыч
гыч
from
po
пижыктен
пижыкт-ен-Ø
пижыкте-ен-Ø
hook-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пижыктен
пижыкт-ен
пижыкте-ен
hook-CVB
vb2-adv
пижыктен
пиж-ыкт-ен-Ø
пиж-ктЕ-ен-Ø
stick-CAUS-PST2-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers
пижыктен
пиж-ыкт-ен
пиж-ктЕ-ен
stick-CAUS-CVB
vb1-deriv.v-adv
толмо
толмо
толмо
arrival
ad
толмо
тол-мо
тол-мЕ
come-PTCP.PASS
vb1-ad
значокшым
значок-шы-м
значок-жЕ-м
badge-3SG-ACC
no-poss-case
защитный
защитный
защитный
protective
ad
тӱсан
тӱсан
тӱсан
colored
ad
тӱсан
тӱс-ан
тӱс-ан
color-with
no-deriv.ad
гимнастёрка
***
***
***
***
оҥ
оҥ
оҥ
chest
no
кӱсен
кӱсен
кӱсен
pocket
no
кӱсен
кӱсен
кӱсен
tendon
no
кӱсен
кӱсе-н
кӱсе-н
[X]-GEN
no-case
ӱмбаланже
ӱмбалан-же
ӱмбалан-жЕ
up-3SG
av/po-poss
ӱмбаланже
ӱмбалан-же
ӱмбалан-жЕ
with.a.surface-3SG
ad-poss
ӱмбаланже
ӱмбала-н-же
ӱмбала-ан-жЕ
one.on.another-with-3SG
ad/av-deriv.ad-poss
ӱмбаланже
ӱмбал-ан-же
ӱмбал-ан-жЕ
top-with-3SG
ad/no/po-deriv.ad-poss
ӱмбаланже
ӱмбала-н-же
ӱмбала-н-жЕ
one.on.another-GEN-3SG
ad/av-case-poss
радам
радам
радам
row
no
дене
дене
дене
with
po
пижыктыш.
пижыктыш
пижыктыш
stapler
no
пижыктыш.
пижыкты-ш-Ø
пижыкте-ш-Ø
hook-PST1-3SG
vb2-tense-pers
пижыктыш.
пиж-ыкты-ш-Ø
пиж-ктЕ-ш-Ø
stick-CAUS-PST1-3SG
vb1-deriv.v-tense-pers



заявка 1


Изобретенийлан заявка

Изобретенийлан
Изобретений-лан
изобретений-лан
invention-DAT
no-case
Изобретенийлан
Изобретений-ла-н
изобретений-ла-н
invention-PL-GEN
no-num-case
заявка
***
***
***
***



заявка 2


заявкым регистрироватлаш

заявкым
заявкы-м
заявке-м
claim-ACC
no-case
регистрироватлаш
регистрироватл-аш
регистрироватле-аш
register-INF
vb2-inf



заявка 3 («Мар. ком.»)


Теве залысе ик лукым мебельлан лӱмын ойырымо. Налше еҥ тудым мӧҥгышкыжӧ заявка почеш наҥгаен кертеш.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
залысе
зал-ысе
зал-сЕ
hall-ADJ
no-deriv.ad
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
лукым
лук-ым
лук-м
corner-ACC
no-case
лукым
лук-ым
лук-м
[X]-ACC
no-case
лукым
лук-ым
лук-м
[X]-ACC
no-case
мебельлан
мебель-лан
мебель-лан
furniture-DAT
no-case
мебельлан
мебель-ла-н
мебель-ла-н
furniture-PL-GEN
no-num-case
лӱмын
лӱмын
лӱмын
intentionally
ad/av/po
лӱмын
лӱм-ын
лӱм-н
name-GEN
no-case
лӱмын
лӱмы-н
лӱмӧ-н
sore-GEN
no-case
лӱмын
лӱмы-н
лӱмӧ-н
glue-GEN
no-case
ойырымо.
ойырымо
ойырымо
selected
ad
ойырымо.
ойыры-мо
ойыро-мЕ
separate-PTCP.PASS
vb2-ad
Налше
Налше
налше
buyer
no
Налше
Нал-ше
нал-шЕ
take-PTCP.ACT
vb1-ad
еҥ
еҥ
еҥ
person
ad/no
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
мӧҥгышкыжӧ
мӧҥгышкы-жӧ
мӧҥгышкӧ-жЕ
home-3SG
av-poss
мӧҥгышкыжӧ
мӧҥгы-шкы-жӧ
мӧҥгӧ-шкЕ-жЕ
home-ILL-3SG
av/no/po-case-poss
заявка
***
***
***
***
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
наҥгаен
наҥга[й]-ен-Ø
наҥгае-ен-Ø
take-PST2-3SG
vb2-tense-pers
наҥгаен
наҥга[й]-ен
наҥгае-ен
take-CVB
vb2-adv
кертеш.
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш.
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers



заявлений 1


Заявленийым ышташ

Заявленийым
Заявлений-ым
заявлений-м
declaration-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



заявлений 2 («Мар. ком.»)


Михаил Сергеевич Горбачёвын заявленийже совет айдемын чоныштыжо ӱшаным ышта...

Михаил
Михаил
Михаил
Mikhail
na
Сергеевич
Сергеевич
Сергеевич
Sergeyevich
na
Горбачёвын
Горбачёвын
Горбачёвын
Gorbachovyn
na
заявленийже
заявлений-же
заявлений-жЕ
declaration-3SG
no-poss
совет
совет
совет
council
no
совет
сов-ет
сово-ет
palm-2SG
no-poss
совет
сов-ет
сово-ет
slap-2SG
vb2-pers
айдемын
айдемы-н
айдеме-н
human-GEN
no-case
чоныштыжо
чон-ышты-жо
чон-штЕ-жЕ
soul-INE-3SG
no-case-poss
ӱшаным
ӱшан-ым
ӱшан-м
trust-ACC
ad/no-case
ӱшаным
ӱш-ан-ым
ӱш-ан-м
club-with-ACC
no-deriv.ad-case
ышта...
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers



заявлений 3


Заявленийым пуаш

Заявленийым
Заявлений-ым
заявлений-м
declaration-ACC
no-case
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf



заявлений 4 (Д. Орай)


Молат «чемодан ӱмбалне» шинчат, паша гыч каяш заявленийым возат.

Молат
Мол-ат
моло-ат
other-and
no/pr-enc
Молат
Мо-ла-т
мо-ла-ет
what-COMP-2SG
ad/av/pa/pr-case-poss
Молат
Мо-ла-т
мо-ла-ет
what-PL-2SG
ad/av/pa/pr-num-poss
Молат
Мо-ла-т
мо-ла-ат
what-COMP-and
ad/av/pa/pr-case-enc
Молат
Мо-ла-т
мо-ла-ат
what-PL-and
ad/av/pa/pr-num-enc
«чемодан
чемодан
чемодан
suitcase
no
ӱмбалне»
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
шинчат,
шинча-т
шинча-ет
eye-2SG
no-poss
шинчат,
шинча-т
шинча-ат
eye-and
no-enc
шинчат,
шинч-ат
шинч-ат
sit.down-2SG
vb1-pers
шинчат,
шинч-ат
шинче-ат
sit-3PL
vb2-pers
шинчат,
шинч-ат
шинче-ат
know-3PL
vb2-pers
шинчат,
шинч-а-т
шинче-а-ат
sit-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат,
шинч-а-т
шинче-а-ат
know-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CNG-and
vb1-conn-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CVB-and
vb1-adv-enc
шинчат,
шинч--ат
шинч-Е-ат
sit.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
sit-CNG-and
vb2-conn-enc
шинчат,
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
know-CNG-and
vb2-conn-enc
паша
паша
паша
work
no
гыч
гыч
гыч
from
po
каяш
ка[й]-[а]ш
кае-аш
go-INF
vb2-inf
заявленийым
заявлений-ым
заявлений-м
declaration-ACC
no-case
возат.
воз-ат
воз-ат
cart-and
no-enc
возат.
воз-ат
воз-ат
lie.down-2SG
vb1-pers
возат.
воз-ат
возо-ат
write-3PL
vb2-pers
возат.
воз-а-т
возо-а-ат
write-3SG-and
vb2-pers-enc
возат.
воз-Ø-ат
воз-Ø-ат
lie.down-CNG-and
vb1-conn-enc
возат.
воз-Ø-ат
воз-Ø-ат
lie.down-CVB-and
vb1-adv-enc
возат.
воз--ат
воз-Е-ат
lie.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
возат.
воз-Ø-ат
возо-Ø-ат
write-CNG-and
vb2-conn-enc



званий 1


Лауреат званий

Лауреат
Лауреат
лауреат
prizewinner
no
званий
званий
званий
title
no



званий 2


званийым пуаш

званийым
званий-ым
званий-м
title-ACC
no-case
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf



званий 3


учёный званий

учёный
учёный
учёный
scholar
ad/no
званий
званий
званий
title
no



званий 4 (А. Ягельдин)


Кажне плиташте шӧртньӧ буква дене возымо фамилий, лӱм да воинский званий ончыкталтыныт.

Кажне
Кажне
кажне
each
pr
плиташте
плита-ште
плита-штЕ
plate-INE
no-case
шӧртньӧ
шӧртньӧ
шӧртньӧ
gold
ad/no
буква
буква
буква
letter
no
дене
дене
дене
with
po
возымо
возымо
возымо
written
ad
возымо
возы-мо
возо-мЕ
write-PTCP.PASS
vb2-ad
фамилий,
фамилий
фамилий
family.name
no
лӱм
лӱм
лӱм
name
no
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
воинский
воинский
воинский
military
ad
званий
званий
званий
title
no
ончыкталтыныт.
ончыкталт-ын-ыт
ончыкталт-н-ыт
appear-PST2-3PL
vb1-tense-pers
ончыкталтыныт.
ончыкт-алт-ын-ыт
ончыкто-алт-н-ыт
show-REF-PST2-3PL
vb2-deriv.v-tense-pers
ончыкталтыныт.
ончы-кт-алт-ын-ыт
ончо-ктЕ-алт-н-ыт
look-CAUS-REF-PST2-3PL
vb2-deriv.v-deriv.v-tense-pers



званий 5


Доцент – тиде учёный званий.

Доцент –
Доцент
доцент
associate.professor
no
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
учёный
учёный
учёный
scholar
ad/no
званий.
званий
званий
title
no



звезлыкташ 1 (Я. Ялкайн)


Теве ӱлыл мучаште поян Калийын эргыже кокымшо пачаш окнам шынден, стенам звезлыктен.

Теве
Теве
теве
here
av/co/pa
Теве
Теве
теве
[X]
pa
ӱлыл
ӱлыл
ӱлыл
lower
no
мучаште
мучаште
мучаште
at.the.end
po
мучаште
муча-ште
муча-штЕ
reed-INE
no-case
мучаште
мучаш-те
мучаш-штЕ
end-INE
no-case
поян
поян
поян
rich
ad/av/no
Калийын
Калий-ын
калий-н
potassium-GEN
no-case
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
son-3SG
no-poss
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
warp-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже
эргы-же
эрге-жЕ
reap-IMP.3SG
vb2-mood.pers
эргыже
эргы-Ø-же
эрге-Ø-жЕ
warp-CNG-3SG
vb2-conn-poss
эргыже
эргы-Ø-же
эрге-Ø-жЕ
reap-CNG-3SG
vb2-conn-poss
кокымшо
кокымшо
кокымшо
second
nm
пачаш
пачаш
пачаш
floor
no/po
пачаш
пачаш
пачаш
[X]
ad
пачаш
пача-ш
пача-ш
lamb-ILL
no-case
пачаш
пача-ш
пача-еш
lamb-LAT
no-case
окнам
окна-м
окна-м
window-ACC
no-case
окнам
окна-м
окна-ем
window-1SG
no-poss
окнам
окна-м-Ø
окна-ем-Ø
window-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
окнам
окна-м-Ø
окна-ем-Ø
window-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
окнам
окна-м-Ø
окна-ем-Ø
window-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шынден,
шынд-ен-Ø
шынде-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шынден,
шынд-ен
шынде-ен
put-CVB
vb2-adv
стенам
***
***
***
***
звезлыктен.
***
***
***
***



звено 1


Звено вуйлатыше

Звено
Звено
Звено
Zveno
na
вуйлатыше
вуйлатыше
вуйлатыше
leading
ad/no
вуйлатыше
вуйлаты-ше
вуйлате-шЕ
lead-PTCP.ACT
vb2-ad



звено 2


пионер-влак звено

пионер-влак
пионер-влак
пионер-влак
pioneer-PL
no-num
звено
***
***
***
***



звено 3


истребитель-влак звено

истребитель-влак
истребитель-влак
истребитель-влак
fighter-PL
no-num
звено
***
***
***
***



звено 4 («Мар. ком.»)


Механизатор-влакын звеношт солен оптымо касалыкым пога.

Механизатор-влакын
Механизатор-влак-ын
механизатор-влак-н
specialist.in.mechanization-PL-GEN
no-num-case
звеношт
***
***
***
***
солен
сол-ен-Ø
соло-ен-Ø
mow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
солен
сол-ен
соло-ен
mow-CVB
vb2-adv
оптымо
опты-мо
опто-мЕ
put-PTCP.PASS
vb2-ad
оптымо
опты-мо
опто-мЕ
bark-PTCP.PASS
vb2-ad
касалыкым
касалык-ым
касалык-м
strip-ACC
no-case
касалыкым
каса-лык-ым
каса-лык-м
festive.gathering.of.young.people-for-ACC
no-deriv.ad-case
касалыкым
каса-лык-ым
каса-лык-м
testicles-for-ACC
no-deriv.ad-case
касалыкым
каса-лык-ым
каса-лык-м
oil.cake-for-ACC
no-deriv.ad-case
пога.
пог-а
пого-а
gather-3SG
vb2-pers



звено 5 (Н. Лекайн)


Комсомольско-молодёжный звено пашаш чот пиже.

Комсомольско-молодёжный
Комсомольско-молодёжный
комсомольско-молодёжный
Komsomol.and.youth
ad
звено
***
***
***
***
пашаш
паша-ш
паша-ш
work-ILL
no-case
пашаш
паша-ш
паша-еш
work-LAT
no-case
чот
чот
чот
very
av
чот
чот
чот
number
no
пиже.
пиж-е
пиж-Е
stick-PST1.3SG
vb1-tense.pers



звено 6 (В. Иванов)


– Мемнан классыште кум звено, – пытартышлан каласыш Нина Павловна.

Мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
классыште
класс-ыште
класс-штЕ
class-INE
no-case
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
звено, –
***
***
***
***
пытартышлан
пытартышлан
пытартышлан
at.last
av
пытартышлан
пытартыш-лан
пытартыш-лан
last-DAT
ad/no-case
пытартышлан
пытартыш-ла-н
пытартыш-ла-н
last-PL-GEN
ad/no-num-case
каласыш
каласы-ш-Ø
каласе-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Нина
Нина
Нина
Nina
na
Павловна.
Павловна
Павловна
Pavlovna
na



звено 7


Управленийын посна звеножо-влак

Управленийын
Управлений-ын
управлений-н
management-GEN
no-case
посна
посна
посна
isolated
ad/av
звеножо-влак
***
***
***
***



звено 8 («Мар. ком.»)


Ял озанлык производство дене вигак заниматлыше ӱлыл звено-влакым пеҥгыдемдаш кӱлеш.

Ял
Ял
ял
village
no
озанлык
озанлык
озанлык
economy
no
озанлык
оза-н-лык
оза-ан-лык
owner-with-for
no-deriv.ad-deriv.ad
производство
производство
производство
production
no
дене
дене
дене
with
po
вигак
вигак
вигак
immediately
av
заниматлыше
заниматлы-ше
заниматле-шЕ
study-PTCP.ACT
vb2-ad
ӱлыл
ӱлыл
ӱлыл
lower
no
звено-влакым
***
***
***
***
пеҥгыдемдаш
пеҥгыдемд-аш
пеҥгыдемде-аш
compress-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



звеньевой 1


Звеньевой вымпел

Звеньевой
Звеньевой
звеньевой
team
ad/no
вымпел
вымпел
вымпел
pennant
no



звеньевой 2 (В. Косоротов)


Пионер веле огыл – мыйым звеньевой вожатыйлан сайленыт.

Пионер
Пионер
пионер
pioneer
no
веле
веле
веле
only
pa
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
огыл –
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
мыйым
мыйым
мыйым
me
pr
мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
звеньевой
звеньевой
звеньевой
team
ad/no
вожатыйлан
вожатый-лан
вожатый-лан
guide-DAT
no-case
вожатыйлан
вожатый-ла-н
вожатый-ла-н
guide-PL-GEN
no-num-case
сайленыт.
сайл-ен-ыт
сайле-ен-ыт
elect-PST2-3PL
vb2-tense-pers



звеньевой 3


Звеньевойын ойжо

Звеньевойын
Звеньевой-ын
звеньевой-н
team-GEN
ad/no-case
ойжо
ой-жо
ой-жЕ
opinion-3SG
no-poss
ойжо
ой-жо
ой-жЕ
oh-3SG
in-poss
ойжо
ой-Ø-жо
ойо-Ø-жЕ
fast-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ойжо
ой-Ø-жо
ойо-Ø-жЕ
fear-CNG-3SG
vb2-conn-poss



звеньевой 4


звеньевойым сайлаш

звеньевойым
звеньевой-ым
звеньевой-м
team-ACC
ad/no-case
сайлаш
сайл-аш
сайле-аш
elect-INF
vb2-inf
сайлаш
сай-ла-ш
сай-ла-ш
good-PL-ILL
ad/av-num-case
сайлаш
сай-ла-ш
сай-ла-еш
good-PL-LAT
ad/av-num-case



звеньевой 5 (Н. Лекайн)


Арсен звеньевой дек мийышат, кидшым пеҥгыдын кормыжтале.

Арсен
Арсен
Арсен
Arsen
na
звеньевой
звеньевой
звеньевой
team
ad/no
дек
дек
дек
to
po
мийышат,
мийы-ш-Ø-ат
мие-ш-Ø-ат
come-PST1-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
мийышат,
мийы-ш-ат
мие-шЕ-ат
come-PTCP.ACT-and
vb2-ad-enc
кидшым
кид-шы-м
кид-жЕ-м
hand-3SG-ACC
no-poss-case
пеҥгыдын
пеҥгыдын
пеҥгыдын
hard
av
пеҥгыдын
пеҥгыды-н
пеҥгыде-н
hard-GEN
ad-case
кормыжтале.
кормыжтал-'е
кормыжтал-Е
press-PST1.3SG
vb1-tense.pers



звеньевой 6 (В. Иванов)


А мыйым звеньевой деч кораҥден кертеш гын, кукурузым ончен куштышо тудо лиеш.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
мыйым
мыйым
мыйым
me
pr
мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
звеньевой
звеньевой
звеньевой
team
ad/no
деч
деч
деч
from
po
кораҥден
кораҥд-ен-Ø
кораҥде-ен-Ø
remove-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кораҥден
кораҥд-ен
кораҥде-ен
remove-CVB
vb2-adv
кертеш
керт-еш
керт-еш
be.able.to-3SG
vb1-pers
кертеш
керт-еш
керт-еш
swaddle-3SG
vb1-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
кукурузым
кукурузы-м
кукурузо-м
sweet.corn-ACC
no-case
ончен
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
куштышо
куштышо
куштышо
dancer
ad/no
куштышо
кушты-шо
кушто-шЕ
grow-PTCP.ACT
vb2-ad
куштышо
кушты-шо
кушто-шЕ
dance-PTCP.ACT
vb2-ad
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



звеньевой 7 (В. Иванов)


Арам огыл тудым классыште чыланат пагалат, кажне ийын звеньевойлан сайлат.

Арам
Арам
арам
in.vain
ad/av
Арам
Ара-м
ара-м
body-ACC
no-case
Арам
Ара-м
ара-ем
body-1SG
no-poss
Арам
Ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Арам
Ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Арам
Ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
классыште
класс-ыште
класс-штЕ
class-INE
no-case
чыланат
чылан-ат
чылан-ат
all-and
av/pr-enc
чыланат
чыла-на-т
чыла-на-ат
everything-1PL-and
ad/pa/pr-poss-enc
чыланат
чыла-н-ат
чыла-ан-ат
everything-with-and
ad/pa/pr-deriv.ad-enc
чыланат
чыл-ан-ат
чыл-ан-ат
dim-with-and
ad/av-deriv.ad-enc
чыланат
чыла-н-ат
чыла-н-ат
everything-GEN-and
ad/pa/pr-case-enc
пагалат,
пагал-ат
пагале-ат
respect-3PL
vb2-pers
пагалат,
пагал-а-т
пагале-а-ат
respect-3SG-and
vb2-pers-enc
пагалат,
пагал-Ø-ат
пагале-Ø-ат
respect-CNG-and
vb2-conn-enc
кажне
кажне
кажне
each
pr
ийын
ийын
ийын
yearly
av/po
ийын
ий-ын
ий-н
year-GEN
no-case
ийын
ий-ын
ий-н
ice-GEN
no-case
ийын
ий-ын
ий-н
chisel-GEN
no-case
ийын
ий-ын-Ø
ий-н-Ø
swim-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ийын
ий-ын
ий-н
swim-CVB
vb1-adv
звеньевойлан
звеньевой-лан
звеньевой-лан
team-DAT
ad/no-case
звеньевойлан
звеньевой-ла-н
звеньевой-ла-н
team-PL-GEN
ad/no-num-case
сайлат.
сайл-ат
сайле-ат
positive-and
no-enc
сайлат.
сайл-ат
сайле-ат
elect-3PL
vb2-pers
сайлат.
сай-ла-т
сай-ла-ет
good-COMP-2SG
ad/av-case-poss
сайлат.
сай-ла-т
сай-ла-ет
good-PL-2SG
ad/av-num-poss
сайлат.
сай-ла-т
сай-ла-ат
good-COMP-and
ad/av-case-enc
сайлат.
сай-ла-т
сай-ла-ат
good-PL-and
ad/av-num-enc
сайлат.
сайл-а-т
сайле-а-ат
elect-3SG-and
vb2-pers-enc
сайлат.
сайл-Ø-ат
сайле-Ø-ат
elect-CNG-and
vb2-conn-enc



зверинец 1


Зверинецым почаш

Зверинецым
Зверинец-ым
зверинец-м
menagerie-ACC
no-case
почаш
поч-аш
поч-аш
open-INF
vb1-inf



зверинец 2 (М. Казаков)


(Юннат-влак) Кече мучко пӧрдыт, шолыт шке зверинецышт воктен.

(Юннат-влак)
Юннат-влак
юннат-влак
young.natural.scientist-PL
no-num
Кече
Кече
кече
sun
no
Кече
Кече-Ø
кече-Ø
hang-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Кече
Кече-Ø
кече-Ø
hang-CNG
vb2-conn
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
пӧрдыт,
пӧрд-ыт
пӧрд-ыт
turn-3PL
vb1-pers
шолыт
шол-ыт
шол-ыт
boil-3PL
vb1-pers
шке
шке
шке
REFL
pr
зверинецышт
зверинец-ышт
зверинец-шт
menagerie-3PL
no-poss
воктен.
воктен
воктен
beside
av/po
воктен.
вокт-ен-Ø
вокто-ен-Ø
strip.bark-PST2-3SG
vb2-tense-pers
воктен.
вокт-ен
вокто-ен
strip.bark-CVB
vb2-adv



зверовод 1


Ончыл зверовод-влакын опытышт

Ончыл
Ончыл
ончыл
front
ad/no
зверовод-влакын
зверовод-влак-ын
зверовод-влак-н
fur.farmer-PL-GEN
no-num-case
опытышт
опыт-ышт
опыт-шт
experience-3PL
no-poss



звероферма 1


Зверофермыште рывыж ден песецым ашнат

Зверофермыште
Зверофермы-ште
звероферме-штЕ
fur.farm-INE
no-case
рывыж
рывыж
рывыж
fox
no
ден
ден
ден
and
co
песецым
песец-ым
песец-м
arctic.fox-ACC
no-case
ашнат
ашн-ат
ашне-ат
keep-3PL
vb2-pers
ашнат
аш-на-т
аш-на-ат
power-1PL-and
ad/no-poss-enc
ашнат
ашн-а-т
ашне-а-ат
keep-3SG-and
vb2-pers-enc
ашнат
ашн-Ø-ат
ашне-Ø-ат
keep-CNG-and
vb2-conn-enc



зверь 1 (М.-Азмекей)


Тушман орен, эн шучко зверь лийын, шкенжын налмыжым тулеш йӱлатынеже.

Тушман
Тушман
тушман
enemy
no
орен,
орен
орен
wildly
av
орен,
ор-ен-Ø
оро-ен-Ø
rage-PST2-3SG
vb2-tense-pers
орен,
ор-ен
оро-ен
rage-CVB
vb2-adv
эн
эн
эн
SUP
pa
шучко
шучко
шучко
terrifying
ad
зверь
зверь
зверь
brute
no
лийын,
лийын
лийын
as.a
po
лийын,
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын,
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
шкенжын
шкен-жы-н
шке-жЕ-н
REFL-3SG-GEN
pr-poss-case
шкенжын
шкен-жы-н
шкен-жЕ-н
private-3SG-GEN
ad-poss-case
шкенжын
шке-н-жы-н
шке-н-жЕ-н
REFL-GEN-3SG-GEN
pr-case-poss-case
налмыжым
налмы-жы-м
налме-жЕ-м
purchasing-3SG-ACC
ad-poss-case
налмыжым
нал-мы-жы-м
нал-мЕ-жЕ-м
take-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
тулеш
тул'е-ш
тул'е-ш
flax.brake-ILL
no-case
тулеш
тул-еш
тул-еш
fire-LAT
ad/no-case
тулеш
тул-еш
туло-еш
watermill-LAT
no-case
тулеш
тул-еш
туло-еш
stormy-LAT
ad-case
тулеш
тул'е-ш
тул'е-еш
flax.brake-LAT
no-case
йӱлатынеже.
йӱлаты-не-же
йӱлате-не-же
burn-DES-3SG
vb2-mood-pers



зверь 2 (С. Чавайн)


– Тый, Гриш, чудак улат. Конешне, Зверев осал зверь. Но тудо земский начальник.

Тый,
тый
тый
2SG
pr
Гриш,
Гриш
Гриш
Grish
na
чудак
чудак
чудак
eccentric
no
чудак
чуд-ак
чудо-ак
miracle-STR
no-enc
улат.
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат.
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат.
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат.
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат.
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат.
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
Конешне,
Конешне
конешне
of.course
in/pa
Зверев
Зверев
Зверев
Zverev
na
осал
осал
осал
evil
ad/no
зверь.
зверь
зверь
brute
no
Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
начальник.
начальник
начальник
head
no



звёздочка 1


Погоныштыжо кум звёздочка

Погоныштыжо
Погон-ышты-жо
погон-штЕ-жЕ
shoulder.strap-INE-3SG
no-case-poss
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
звёздочка
***
***
***
***



звёздочка 2 (К. Березин)


Йоча-влак йошкар звёздочкым налнешт, тудым мемнан армий пӧртылмеш пеленышт шып кучаш шонат.

Йоча-влак
Йоча-влак
йоча-влак
child-PL
no-num
йошкар
йошкар
йошкар
red
ad
звёздочкым
звёздочкы-м
звёздочко-м
star-ACC
no-case
налнешт,
нал-не-шт
нал-не-шт
take-DES-3PL
vb1-mood-pers
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
армий
армий
армий
army
no
пӧртылмеш
пӧртыл-меш
пӧртыл-меш
return-CVB.FUT
vb1-adv
пӧртылмеш
пӧртыл-м-еш
пӧртыл-мЕ-еш
return-PTCP.PASS-LAT
vb1-ad-case
пеленышт
пелен-ышт
пелен-шт
to-3PL
av/po-poss
пеленышт
пеле-н-ышт
пеле-н-шт
in.half-GEN-3PL
ad/av/no-case-poss
шып
шып
шып
quiet
ad/av/no
кучаш
куча-ш
куча-ш
residue-ILL
no-case
кучаш
куча-ш
куча-еш
residue-LAT
no-case
кучаш
куч-аш
кучо-аш
hold-INF
vb2-inf
шонат.
шон-ат
шоно-ат
think-3PL
vb2-pers
шонат.
шон-а-т
шоно-а-ат
think-3SG-and
vb2-pers-enc
шонат.
шон-Ø-ат
шоно-Ø-ат
think-CNG-and
vb2-conn-enc



звёздочка 3 («Ямде лий!»)


Порученийым октябрятский группа, звёздочка але вожатый пуа.

Порученийым
Поручений-ым
поручений-м
mission-ACC
no-case
октябрятский
***
***
***
***
группа,
***
***
***
***
звёздочка
***
***
***
***
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
вожатый
вожатый
вожатый
guide
no
пуа.
пу-а
пуо-а
give-3SG
vb2-pers
пуа.
пу-а
пуо-а
blow-3SG
vb2-pers



звонитлаш 1


Эркын звонитлаш

Эркын
Эркын
эркын
softly
ad/av
Эркын
Эркын
эркын
freedom
av/no
Эркын
Эркы-н
эрке-н
peace-GEN
no-case
звонитлаш
звонитл-аш
звонитле-аш
ring-INF
vb2-inf



звонитлаш 2


мемнан деке звонитлат

мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
деке
деке
деке
to
po
звонитлат
звонитл-ат
звонитле-ат
ring-3PL
vb2-pers
звонитлат
звонитл-а-т
звонитле-а-ат
ring-3SG-and
vb2-pers-enc
звонитлат
звонитл-Ø-ат
звонитле-Ø-ат
ring-CNG-and
vb2-conn-enc



звонитлаш 3


занятийыш звонитлат

занятийыш
занятий-ыш
занятий-ш
lesson-ILL
no-case
звонитлат
звонитл-ат
звонитле-ат
ring-3PL
vb2-pers
звонитлат
звонитл-а-т
звонитле-а-ат
ring-3SG-and
vb2-pers-enc
звонитлат
звонитл-Ø-ат
звонитле-Ø-ат
ring-CNG-and
vb2-conn-enc



звонитлаш 4 (В. Косоротов)


Ала-кӧ электрозвонокым йыҥгыртатыш. – Виктор, звонитлат, поч, – мане Викторын аваже.

Ала-кӧ
Ала-кӧ
ала-кӧ
somebody
pr
электрозвонокым
электрозвонок-ым
электрозвонок-м
electric.bell-ACC
no-case
йыҥгыртатыш. –
йыҥгыртаты-ш-Ø
йыҥгыртате-ш-Ø
ring-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Виктор,
Виктор
Виктор
Viktor
na
звонитлат,
звонитл-ат
звонитле-ат
ring-3PL
vb2-pers
звонитлат,
звонитл-а-т
звонитле-а-ат
ring-3SG-and
vb2-pers-enc
звонитлат,
звонитл-Ø-ат
звонитле-Ø-ат
ring-CNG-and
vb2-conn-enc
поч, –
поч
поч
tail
no
поч, –
поч-Ø
поч-Ø
open-IMP.2SG
vb1-mood.pers
поч, –
поч-Ø
поч-Ø
open-CNG
vb1-conn
поч, –
поч-Ø
поч-Ø
open-CVB
vb1-adv
мане
ман-'е
ман-Е
say-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Викторын
Викторын
Викторын
Viktoryn
na
аваже.
аваже
аваже
honey
no
аваже.
ава-же
ава-жЕ
mother-3SG
no-poss
аваже.
ав-а-же
аве-а-жЕ
cut-3SG-3SG
vb2-pers-poss



звонитлаш 5


Пашашке звонитлаш

Пашашке
Паша-шке
паша-шкЕ
work-ILL
no-case
звонитлаш
звонитл-аш
звонитле-аш
ring-INF
vb2-inf



звонитлаш 6 (М. Иванов)


Эрла эрак райкомыш, Миша Лосев дек звонитлем.

Эрла
Эрла
эрла
tomorrow
ad/av/no
Эрла
Эр-ла
эр-ла
morning-COMP
ad/av/no-case
Эрла
Эр-ла
эр-ла
morning-PL
ad/av/no-num
Эрла
Эр-ла
эр-ла
morning-STR
ad/av/no-enc
эрак
эрак
эрак
early
av
эрак
э-рак
э-рак
oh-COMP
in/pa-deg
эрак
эра-к
эра-ак
era-STR
no-enc
эрак
эра-к
эра-ак
[X]-STR
no-enc
эрак
эр-ак
эр-ак
morning-STR
ad/av/no-enc
эрак
эр-ак
эре-ак
clean-STR
ad-enc
райкомыш,
райком-ыш
райком-ш
district.committee-ILL
no-case
Миша
Миша
Миша
Misha
na
Лосев
Лосев
Лосев
Losev
na
дек
дек
дек
to
po
звонитлем.
звонитл-ем
звонитле-ем
ring-1SG
vb2-pers



звонитлаш 7 (А. Асаев)


Шкеже (Стрельников) телефон трубкам нӧлтале, но ыш звонитле, мӧҥгеш пыштыш.

Шкеже
шке-же
шке-жЕ
REFL-3SG
pr-poss
(Стрельников)
Стрельников
Стрельников
Strel'nikov
na
телефон
телефон
телефон
telephone
no
трубкам
***
***
***
***
нӧлтале,
нӧлтал-'е
нӧлтал-Е
raise-PST1.3SG
vb1-tense.pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
ыш
ы-ш-Ø
ы-ш-Ø
NEG-PST-3SG
vb-tense-pers
звонитле,
звонитле-Ø
звонитле-Ø
ring-IMP.2SG
vb2-mood.pers
звонитле,
звонитле-Ø
звонитле-Ø
ring-CNG
vb2-conn
мӧҥгеш
мӧҥгеш
мӧҥгеш
back
ad/av
мӧҥгеш
мӧҥг-еш
мӧҥгӧ-еш
home-LAT
av/no/po-case
пыштыш.
пышты-ш-Ø
пыште-ш-Ø
put-PST1-3SG
vb2-tense-pers



звонитлылаш 1


Чарныде звонитлылаш

Чарныде
Чарныде
чарныде
continually
av
Чарныде
Чарны-де
чарне-де
stop-CVB.NEG
vb2-adv
звонитлылаш
звонитлыл-аш
звонитлыл-аш
ring-INF
vb1-inf



звонитлылаш 2 (В. Юксерн)


Телефон салмат чӱчкыдынак дыр да дыр пӧрдын: тӱрлӧ вере звонитлылын.

Телефон
Телефон
телефон
telephone
no
салмат
салма-т
салма-ет
frying.pan-2SG
no-poss
салмат
салма-т
салма-ат
frying.pan-and
no-enc
чӱчкыдынак
чӱчкыдын-ак
чӱчкыдын-ак
often-STR
av-enc
чӱчкыдынак
чӱчкыды-на-к
чӱчкыдӧ-на-ак
frequent-1PL-STR
ad-poss-enc
чӱчкыдынак
чӱчкыды-н-ак
чӱчкыдӧ-н-ак
frequent-GEN-STR
ad-case-enc
дыр
дыр
дыр
probably
pa
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
дыр
дыр
дыр
probably
pa
пӧрдын:
пӧрд-ын-Ø
пӧрд-н-Ø
turn-PST2-3SG
vb1-tense-pers
пӧрдын:
пӧрд-ын
пӧрд-н
turn-CVB
vb1-adv
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
вере
вере
вере
in.a.place
po
звонитлылын.
звонитлыл-ын-Ø
звонитлыл-н-Ø
ring-PST2-3SG
vb1-tense-pers
звонитлылын.
звонитлыл-ын
звонитлыл-н
ring-CVB
vb1-adv



звонок 1


Электрический звонок

Электрический
Электрический
электрический
electric
ad
звонок
звонок
звонок
bell
no



звонок 2


звонокым шындаш

звонокым
звонок-ым
звонок-м
bell-ACC
no-case
шындаш
шынд-аш
шынде-аш
put-INF
vb2-inf



звонок 3 (В. Юксерн)


Тыгодым звонок йыҥгыртатыш: директор секретарьжым шкеж дек ӱжеш.

Тыгодым
Тыгодым
тыгодым
at.this.time
av/pr
звонок
звонок
звонок
bell
no
йыҥгыртатыш:
йыҥгыртаты-ш-Ø
йыҥгыртате-ш-Ø
ring-PST1-3SG
vb2-tense-pers
директор
директор
директор
director
no
секретарьжым
секретарь-жы-м
секретарь-жЕ-м
secretary-3SG-ACC
no-poss-case
шкеж
шке-ж
шке-жЕ
REFL-3SG
pr-poss
дек
дек
дек
to
po
ӱжеш.
ӱж-еш
ӱж-еш
call-3SG
vb1-pers



звонок 4


Звонок коридор мучко шергылте

Звонок
Звонок
звонок
bell
no
коридор
коридор
коридор
corridor
no
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
шергылте
шергылте-Ø
шергылте-Ø
fill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шергылте
шергылт-е
шергылт-Е
come.undone-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шергылте
шергылте-Ø
шергылте-Ø
fill-CNG
vb2-conn



звонок 5 (А. Мусатов)


Звонокат лие, кугу переменат тӱҥале, а тудо алят ок тол.

Звонокат
Звонок-ат
звонок-ат
bell-and
no-enc
лие,
ли[й]-е
лий-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
переменат
перемен-ат
перемен-ат
recess-and
no-enc
переменат
пер-ем-ен-ат
пере-ем-ен-ат
power-TRANS-PST2-2SG
no-deriv.v-tense-pers
переменат
пер-ем-ена-т
пере-ем-ена-ат
power-TRANS-1PL-and
no-deriv.v-pers-enc
переменат
пер-ем-ен-Ø-ат
пере-ем-ен-Ø-ат
power-TRANS-PST2-3SG-and
no-deriv.v-tense-pers-enc
переменат
пер-ем-ен-ат
пере-ем-ен-ат
power-TRANS-CVB-and
no-deriv.v-adv-enc
тӱҥале,
тӱҥал-'е
тӱҥал-Е
start-PST1.3SG
vb1-tense.pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
алят
алят
алят
still
pa
алят
ал[ь]-[а]т
ал'е-ат
or-and
av/co/pa-enc
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
тол.
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол.
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол.
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv



звонок 6 (Й. Ялмарий)


А таче пытартыш звонок почеш вигак корныш лектым.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
таче
таче
таче
today
ad/av
пытартыш
пытартыш
пытартыш
last
ad/no
звонок
звонок
звонок
bell
no
почеш
почеш
почеш
recent
ad/av/po
почеш
поч-еш
поч-еш
tail-LAT
no-case
почеш
поч-еш
поч-еш
open-3SG
vb1-pers
вигак
вигак
вигак
immediately
av
корныш
корны-ш
корно-ш
road-ILL
no-case
лектым.
лект-ым
лект-ым
go-PST1.1SG
vb1-tense.pers



звонок 7


Звонок йылме

Звонок
Звонок
звонок
bell
no
йылме
йылме
йылме
tongue
no



звонок 8


звонок йӱк

звонок
звонок
звонок
bell
no
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no



звонок 9 (М. Евсеева)


Звонок йӱк школ мучко шергылт кая.

Звонок
Звонок
звонок
bell
no
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
школ
школ
школ
school
no
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-IMP.2SG
vb1-mood.pers
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-CNG
vb1-conn
шергылт
шергылт-Ø
шергылт-Ø
come.undone-CVB
vb1-adv
кая.
ка[й]-[а]
кае-а
go-3SG
vb2-pers



звуковой 1


Звуковой сигнал

Звуковой
Звуковой
звуковой
sound
ad
сигнал
сигнал
сигнал
signal
no



звуковой 2


звуковой кино

звуковой
звуковой
звуковой
sound
ad
кино
кино
кино
cinema
no



звуковой 3


звуковой скорость

звуковой
звуковой
звуковой
sound
ad
скорость
скорость
скорость
speed
no



звуковой 4


Первый звуковой кинофильмыште Йыван Кырля устан модын да пӱтынь эллан палыме лийын.

Первый
Первый
первый
first
ad/av/nm
звуковой
звуковой
звуковой
sound
ad
кинофильмыште
кинофильм-ыште
кинофильм-штЕ
film-INE
no-case
Йыван
Йыван
Йыван
Yyvan
na
Кырля
Кырля
Кырля
Kyrl'a
na
устан
устан
устан
skillfully
av
устан
уста-н
уста-ан
skilled-with
ad/no-deriv.ad
устан
уста-н
уста-н
skilled-GEN
ad/no-case
модын
моды-н
модо-н
blueberry-GEN
no-case
модын
моды-н
модо-н
fashion-GEN
no-case
модын
мод-ын-Ø
мод-н-Ø
play-PST2-3SG
vb1-tense-pers
модын
мод-ын
мод-н
play-CVB
vb1-adv
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
пӱтынь
пӱтынь
пӱтынь
complete
ad/av
эллан
эл-лан
эл-лан
land-DAT
no-case
эллан
эл-ла-н
эл-ла-н
land-PL-GEN
no-num-case
палыме
палыме
палыме
known
ad
палыме
палы-ме
пале-мЕ
know-PTCP.PASS
vb2-ad
лийын.
лийын
лийын
as.a
po
лийын.
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын.
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv



звукоподражаний 1


Марий йылме звукоподражаний йӧн дене ышталтше мутлан поян.

Марий
Марий
марий
Mari
no
йылме
йылме
йылме
tongue
no
звукоподражаний
звукоподражаний
звукоподражаний
onomatopoeia
no
йӧн
йӧн
йӧн
method
no
дене
дене
дене
with
po
ышталтше
ышталтше
ышталтше
passive
ad
ышталтше
ышталт-ше
ышталт-шЕ
be.done-PTCP.ACT
vb1-ad
ышталтше
ышталт-ше
ышталт-жЕ
be.done-IMP.3SG
vb1-mood.pers
ышталтше
ышт-алт-ше
ыште-алт-шЕ
do-REF-PTCP.ACT
vb2-deriv.v-ad
ышталтше
ышталт-Ø-ше
ышталт-Ø-жЕ
be.done-CNG-3SG
vb1-conn-poss
ышталтше
ышталт-Ø-ше
ышталт-Ø-жЕ
be.done-CVB-3SG
vb1-adv-poss
ышталтше
ышт-алт-ше
ыште-алт-жЕ
do-REF-IMP.3SG
vb2-deriv.v-mood.pers
ышталтше
ышт-алт-Ø-ше
ыште-алт-Ø-жЕ
do-REF-CNG-3SG
vb2-deriv.v-conn-poss
ышталтше
ышт-алт-Ø-ше
ыште-алт-Ø-жЕ
do-REF-CVB-3SG
vb2-deriv.v-adv-poss
мутлан
мутлан
мутлан
for.example
pa
мутлан
мут-лан
мут-лан
word-DAT
no-case
мутлан
мут-ла-н
мут-ла-н
word-PL-GEN
no-num-case
поян.
поян
поян
rich
ad/av/no



зданий 1


Чапле зданий

Чапле
Чапле
чапле
glorious
ad
Чапле
Чапле-Ø
чапле-Ø
glorify-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Чапле
Чапле-Ø
чапле-Ø
glorify-CNG
vb2-conn
зданий
зданий
зданий
building
no



зданий 2


шуко пачашан зданий

шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
пачашан
пачашан
пачашан
with.a.floor
ad
пачашан
пачаш-ан
пачаш-ан
floor-with
no/po-deriv.ad
пачашан
пачаш-ан
пачаш-ан
[X]-with
ad-deriv.ad
зданий
зданий
зданий
building
no



зданий 3 (Г. Чемеков)


Кугурак зданий йытыра ужар палисад дене авыралтын, шке моторлыкшо дене кугешнен шинча.

Кугурак
Кугурак
кугурак
bigger
ad
Кугурак
Кугу-рак
кугу-рак
big-COMP
ad/no-deg
зданий
зданий
зданий
building
no
йытыра
йытыра
йытыра
beautiful
ad
ужар
ужар
ужар
green
ad
палисад
палисад
палисад
palisade
no
дене
дене
дене
with
po
авыралтын,
авыралт-ын-Ø
авыралт-н-Ø
be.surrounded-PST2-3SG
vb1-tense-pers
авыралтын,
авыралт-ын
авыралт-н
be.surrounded-CVB
vb1-adv
авыралтын,
авыр-алт-ын-Ø
авыре-алт-н-Ø
surround-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
авыралтын,
авыр-алт-ын
авыре-алт-н
surround-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
шке
шке
шке
REFL
pr
моторлыкшо
моторлык-шо
моторлык-жЕ
beauty-3SG
no-poss
моторлыкшо
мотор-лык-шо
мотор-лык-жЕ
beautiful-for-3SG
ad/av/no-deriv.ad-poss
моторлыкшо
мотор-лык-шо
мотор-лык-жЕ
motor-for-3SG
no-deriv.ad-poss
дене
дене
дене
with
po
кугешнен
кугешнен
кугешнен
haughtily
av
кугешнен
кугешн-ен-Ø
кугешне-ен-Ø
take.pride-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кугешнен
кугешн-ен
кугешне-ен
take.pride-CVB
vb2-adv
шинча.
шинча
шинча
eye
no
шинча.
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча.
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers



здоровитлалташ 1 (С. Чавайн)


– Кунам тый декет пурем але кугурак надзиратель, тыгакак помощник але начальник пурат, тый денет здоровитлалтыт гын, ваштарешышт яндарын каласышаш улат: «Здравия желаю, господин старшина».

Кунам
Кунам
кунам
when
av/co/pa/pr
тый
тый
тый
2SG
pr
декет
дек-ет
дек-ет
to-2SG
po-poss
декет
дек-ет
деке-ет
to-2SG
po-poss
пурем
пур-ем
пуро-ем
go.in-1SG
vb2-pers
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
кугурак
кугурак
кугурак
bigger
ad
кугурак
кугу-рак
кугу-рак
big-COMP
ad/no-deg
надзиратель,
надзиратель
надзиратель
overseer
no
тыгакак
тыгак-ак
тыгак-ак
like.this-STR
ad/av/co/pa/pr-enc
помощник
помощник
помощник
helper
no
але
ал'е
ал'е
or
av/co/pa
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-IMP.2SG
vb2-mood.pers
але
але-Ø
але-Ø
soften.bast-CNG
vb2-conn
начальник
начальник
начальник
head
no
пурат,
пура-т
пура-ет
home-made.kvass-2SG
no-poss
пурат,
пура-т
пура-ет
framework-2SG
no-poss
пурат,
пура-т
пура-ат
home-made.kvass-and
no-enc
пурат,
пура-т
пура-ат
framework-and
no-enc
пурат,
пур-ат
пур-ат
chew-2SG
vb1-pers
пурат,
пур-ат
пуро-ат
go.in-3PL
vb2-pers
пурат,
пур-а-т
пуро-а-ат
go.in-3SG-and
vb2-pers-enc
пурат,
пур-Ø-ат
пур-Ø-ат
chew-CNG-and
vb1-conn-enc
пурат,
пур-Ø-ат
пур-Ø-ат
chew-CVB-and
vb1-adv-enc
пурат,
пур--ат
пур-Е-ат
chew-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
пурат,
пур-Ø-ат
пуро-Ø-ат
go.in-CNG-and
vb2-conn-enc
тый
тый
тый
2SG
pr
денет
ден-ет
дене-ет
with-2SG
po-poss
здоровитлалтыт
здоровитл-алт-ыт
здоровитле-алт-ыт
greet-REF-3PL
vb2-deriv.v-pers
гын,
гын
гын
if
co/pa
ваштарешышт
ваштареш-ышт
ваштареш-шт
toward-3PL
ad/av/po-poss
ваштарешышт
ваштар-еш-ышт
ваштар-еш-шт
maple-LAT-3PL
no-case-poss
яндарын
яндарын
яндарын
clean
av
яндарын
яндар-ын
яндар-н
clean-GEN
ad/av/no-case
каласышаш
каласы-шаш
каласе-шаш
say-PTCP.FUT
vb2-ad
улат:
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат:
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат:
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат:
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат:
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат:
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат:
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат:
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат:
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат:
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
«Здравия
Здравия
Здравия
Zdraviya
na
желаю,
***
***
***
***
господин
господин
господин
Mr.
no
старшина».
старшина
старшина
sergeant.major
no



здоровитлаш 1


Йолташ дене здоровитлаш

Йолташ
Йолташ
йолташ
friend
no
дене
дене
дене
with
po
здоровитлаш
здоровитл-аш
здоровитле-аш
greet-INF
vb2-inf



здорово 1 (А. Волков)


(Осяндр.) Но-о! Вот тиде здорово! Агроном-химик улыда?

(Осяндр.)
Осяндр
Осяндр
Os'andr
na
Но-о!
Но-о
ноо
butoh
co/no/pain
Но-о!
Но-о
ноо
gee.upoh
inin
Вот
Вот
вот
there
co/pa
Вот
Вот
вот
web
no
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
здорово!
здорово
здорово
hello
in
Агроном-химик
Агроном-химик
агрономхимик
agronomistchemist
nono
улыда?
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда?
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers



здорово 2 (Д. Орай)


Учреждений пашаеҥ-влак погынаш тӱҥалыт. Ваш лиеден, «Сай улат?», адак «Здорово?» маныт, ваш-ваш йодыштыт.

Учреждений
Учреждений
учреждений
establishment
no
пашаеҥ-влак
пашаеҥ-влак
пашаеҥ-влак
worker-PL
no-num
погынаш
погын-аш
погыно-аш
gather-INF
vb2-inf
тӱҥалыт.
тӱҥал-ыт
тӱҥал-ыт
start-3PL
vb1-pers
Ваш
Ваш
ваш
mutually
av
лиеден,
лиед-ен-Ø
лиеде-ен-Ø
be-PST2-3SG
vb2-tense-pers
лиеден,
лиед-ен
лиеде-ен
be-CVB
vb2-adv
«Сай
Сай
сай
good
ad/av
улат?»,
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат?»,
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат?»,
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат?»,
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат?»,
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат?»,
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат?»,
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат?»,
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат?»,
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат?»,
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
адак
адак
адак
again
av
«Здорово?»
Здорово
здорово
hello
in
маныт,
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers
ваш-ваш
ваш-ваш
ваш-ваш
mutually
av
йодыштыт.
йодышт-ыт
йодышт-ыт
ask-3PL
vb1-pers



здорово 3 (В. Косоротов)


– Здорово, Йогор! – кидым шуялтыш тудо.

Здорово,
Здорово
здорово
hello
in
Йогор! –
Йогор
Йогор
Yogor
na
кидым
кид-ым
кид-м
hand-ACC
no-case
шуялтыш
шуялты-ш-Ø
шуялте-ш-Ø
stretch.out-PST1-3SG
vb2-tense-pers
тудо.
тудо
тудо
3SG
pr



здравница 1


Йоча здравница

Йоча
Йоча
йоча
child
no
здравница
***
***
***
***



здравница 2


Крымысе здравница-влак

Крымысе
Крым-ысе
Крым-сЕ
Crimea-ADJ
pn-deriv.ad
здравница-влак
***
***
***
***



здравоохранений 1


Совет здравоохранений

Совет
Совет
совет
council
no
Совет
Сов-ет
сово-ет
palm-2SG
no-poss
Совет
Сов-ет
сово-ет
slap-2SG
vb2-pers
здравоохранений
здравоохранений
здравоохранений
healthcare
no



здравоохранений 2


здравоохраненийлан кугу вниманийым ойыраш

здравоохраненийлан
здравоохранений-лан
здравоохранений-лан
healthcare-DAT
no-case
здравоохраненийлан
здравоохранений-ла-н
здравоохранений-ла-н
healthcare-PL-GEN
no-num-case
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
вниманийым
вниманий-ым
вниманий-м
attention-ACC
no-case
ойыраш
ойыр-аш
ойыро-аш
separate-INF
vb2-inf



здравоохранений 3


Здравоохранений учреждений-влак

Здравоохранений
Здравоохранений
здравоохранений
healthcare
no
учреждений-влак
учреждений-влак
учреждений-влак
establishment-PL
no-num



здравоохранений 4


Здравоохранений министерство

Здравоохранений
Здравоохранений
здравоохранений
healthcare
no
министерство
***
***
***
***



здравпункт 1


Ялысе здравпункт

Ялысе
Ялысе
ялысе
village
ad/no
Ялысе
Ял-ысе
ял-сЕ
village-ADJ
no-deriv.ad
здравпункт
здравпункт
здравпункт
medical.station
no



здравпункт 2 (М. Рыбаков)


(Алик.) Тудын мушкылтыш вӱдшым кышкал веле, а мый здравпункт гыч Высылий акайым ӱжын толам.

(Алик.)
Алик
Алик
Alik
na
Тудын
Тудын
тудын
his/her
pr
Тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
мушкылтыш
мушкылтыш
мушкылтыш
wash.water
no
вӱдшым
вӱд-шы-м
вӱд-жЕ-м
water-3SG-ACC
no-poss-case
кышкал
кышкал-Ø
кышкал-Ø
pour.out-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кышкал
кышкал-Ø
кышкал-Ø
pour.out-CNG
vb1-conn
кышкал
кышкал-Ø
кышкал-Ø
pour.out-CVB
vb1-adv
веле,
веле
веле
only
pa
веле,
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле,
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле,
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
мый
мый
мый
1SG
pr
здравпункт
здравпункт
здравпункт
medical.station
no
гыч
гыч
гыч
from
po
Высылий
Высылий
Высылий
Vysyliy
na
акайым
акай-ым
акай-м
older.sister-ACC
no-case
ӱжын
ӱж-ын-Ø
ӱж-н-Ø
call-PST2-3SG
vb1-tense-pers
ӱжын
ӱж-ын
ӱж-н
call-CVB
vb1-adv
толам.
тол-ам
тол-ам
come-1SG
vb1-pers



здравствуй(те) 1 (М. Рыбаков)


(Пӧча.) Здравствуйте, Антон курскай!

(Пӧча.)
Пӧча
Пӧча
Pöcha
na
Здравствуйте,
Здравствуйте
здравствуйте
hello
in
Антон
Антон
Антон
Anton
na
курскай!
курскай
курскай
brother-in-law
no



зебр 1


Зоопаркыште ме Африка гыч кондымо кужу шӱян жирафым, корнан-корнан зебр-влакым, молымат ончен коштна.

Зоопаркыште
Зоопарк-ыште
зоопарк-штЕ
zoo-INE
no-case
ме
ме
ме
1PL
pr
Африка
Африка
Африка
Afrika
na
гыч
гыч
гыч
from
po
кондымо
кондымо
кондымо
delivery
ad
кондымо
конды-мо
кондо-мЕ
bring-PTCP.PASS
vb2-ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
kitty-without
no-deriv.ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
alkali-without
no-deriv.ad
кужу
кужу
кужу
long
ad
шӱян
шӱян
шӱян
purulent
ad
шӱян
шӱ[й]-[а]н
шӱй-ан
neck-with
no-deriv.ad
шӱян
шӱ[й]-[а]н
шӱй-ан
piece.of.coal-with
no-deriv.ad
шӱян
шӱ[й]-[а]н
шӱй-ан
pus-with
no-deriv.ad
жирафым,
жираф-ым
жираф-м
giraffe-ACC
no-case
корнан-корнан
корнан-корнан
корнан-корнан
striped
ad
зебр-влакым,
зебр-влак-ым
зебр-влак-м
zebra-PL-ACC
no-num-case
молымат
молы-м-ат
моло-м-ат
other-ACC-and
no/pr-case-enc
ончен
онч-ен-Ø
ончо-ен-Ø
look-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончен
онч-ен
ончо-ен
look-CVB
vb2-adv
коштна.
кошт-на
кошт-на
go-PST1.1PL
vb1-tense.pers



землекоп 1 (Г. Чемеков)


Землекоп-влак котельный воктене погыненытат, ала-мо верч ӱчашат.

Землекоп-влак
Землекоп-влак
землекоп-влак
digger-PL
no-num
котельный
котельный
котельный
boiler.house
no
воктене
воктене
воктене
beside
av/po
погыненытат,
погын-ен-ыт-ат
погыно-ен-ыт-ат
gather-PST2-3PL-and
vb2-tense-pers-enc
ала-мо
ала-мо
ала-мо
something
pa/pr
верч
верч
верч
for
po
ӱчашат.
ӱчаш-ат
ӱчаш-ат
fight-and
ad/no-enc
ӱчашат.
ӱчаш-ат
ӱчаше-ат
compete-3PL
vb2-pers
ӱчашат.
ӱчаш-а-т
ӱчаше-а-ат
compete-3SG-and
vb2-pers-enc
ӱчашат.
ӱчаш-Ø-ат
ӱчаше-Ø-ат
compete-CNG-and
vb2-conn-enc



землемер 1 (М. Евсеева)


Чока пондашан вес пӧръеҥ землемерын кидше гыч важык тоям налнеже.

Чока
Чока
чока
thick
ad
Чока
Чока
чока
mute
ad
Чока
Чока
чока
tassel
no
пондашан
пондашан
пондашан
bearded
ad/no
пондашан
пондаш-ан
пондаш-ан
beard-with
no-deriv.ad
вес
вес
вес
different
ad/pr
пӧръеҥ
пӧръеҥ
пӧръеҥ
man
no
землемерын
землемер-ын
землемер-н
surveyor-GEN
no-case
кидше
кид-ше
кид-жЕ
hand-3SG
no-poss
гыч
гыч
гыч
from
po
важык
важык
важык
crooked
ad/av/no
тоям
тоя-м
тоя-м
stick-ACC
no-case
тоям
тоя-м
тоя-ем
stick-1SG
no-poss
тоям
тоя-м-Ø
тоя-ем-Ø
stick-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
тоям
тоя-м-Ø
тоя-ем-Ø
stick-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
тоям
тоя-м-Ø
тоя-ем-Ø
stick-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
налнеже.
нал-не-же
нал-не-же
take-DES-3SG
vb1-mood-pers



землемер 2 (М. Шкетан)


Коло ий ожно, лачак кугыжан сар тӱҥалме деч ончычрак, мемнан ялыш межовой толын, тенийсыла манаш – землемер.

Коло
Коло
коло
twenty
nm
Коло
Коло-Ø
коло-Ø
die-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Коло
Коло-Ø
коло-Ø
die-CNG
vb2-conn
ий
ий
ий
year
no
ий
ий
ий
ice
no
ий
ий
ий
chisel
no
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CNG
vb1-conn
ий
ий-Ø
ий-Ø
swim-CVB
vb1-adv
ожно,
ожно
ожно
once
av/po
лачак
лачак
лачак
[X]
av
лачак
лач-ак
лач-ак
just-STR
av/no/pa-enc
лачак
лач-ак
лач-ак
swim.bladder-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
basket-STR
no-enc
лачак
лач-ак
лаче-ак
roller-STR
no-enc
кугыжан
кугыжа-н
кугыжа-ан
czar-with
no-deriv.ad
кугыжан
кугыжа-н
кугыжа-н
czar-GEN
no-case
сар
сар
сар
war
no
сар
сар
сар
yellow
ad
тӱҥалме
тӱҥалме
тӱҥалме
started
ad
тӱҥалме
тӱҥал-ме
тӱҥал-мЕ
start-PTCP.PASS
vb1-ad
деч
деч
деч
from
po
ончычрак,
ончычрак
ончычрак
a.bit.early
av
ончычрак,
ончыч-рак
ончыч-рак
from.in.front.of-COMP
av/po-deg
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
ялыш
ял-ыш
ял-ш
village-ILL
no-case
межовой
***
***
***
***
толын,
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын,
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
тенийсыла
***
***
***
***
манаш –
ман-аш
ман-аш
say-INF
vb1-inf
землемер.
землемер
землемер
surveyor
no



землемер 3


Землемер инструмент

Землемер
Землемер
землемер
surveyor
no
инструмент
инструмент
инструмент
tool
no



землемер 4


землемер паша

землемер
землемер
землемер
surveyor
no
паша
паша
паша
work
no



землемер 5 (М. Шкетан)


– Паша тыгай, – манеш Вачай. – Землемер план гыч купын могай улмыжым пален огына керт.

Паша
Паша
паша
work
no
тыгай, –
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
манеш
манеш
манеш
it.is.said
av
манеш
ман-еш
ман-еш
say-3SG
vb1-pers
Вачай. –
Вачай
Вачай
Vachay
na
Землемер
Землемер
землемер
surveyor
no
план
план
план
plan
no
гыч
гыч
гыч
from
po
купын
куп-ын
куп-н
swamp-GEN
no-case
могай
могай
могай
what.sort.of
ad/pa/pr
улмыжым
улмы-жы-м
улмо-жЕ-м
being-3SG-ACC
ad-poss-case
улмыжым
ул-мы-жы-м
ул-мЕ-жЕ-м
be-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb1-ad-poss-case
пален
пал-ен-Ø
пале-ен-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пален
пал-ен
пале-ен
know-CVB
vb2-adv
огына
ог-ына
ог-ына
NEG-1PL
vb-pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-IMP.2SG
vb1-mood.pers
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CNG
vb1-conn
керт.
керт-Ø
керт-Ø
be.able.to-CVB
vb1-adv
керт.
керт-Ø
керт-Ø
swaddle-CVB
vb1-adv



землесос 1


Землесос пашам ышта

Землесос
Землесос
землесос
dredge
no
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ышта
ышт-а
ыште-а
do-3SG
vb2-pers



землесос 2


Какшаныште землесос-влак шогат.

Какшаныште
Какшан-ыште
Какшан-штЕ
Kokshaga-INE
pn-case
землесос-влак
землесос-влак
землесос-влак
dredge-PL
no-num
шогат.
шога-т
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат.
шога-т
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат.
шог-а-т
шого-а-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат.
шог-Ø-ат
шого-Ø-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc



землетрясений 1


Кугу землетрясений

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
землетрясений
землетрясений
землетрясений
earthquake
no



землетрясений 2


У курык нӧлталалтме верлаште чӱчкыдынак землетрясений лиеда.

У
У
у
new
ad/no
У
У
у
oh
in
курык
курык
курык
mountain
no
нӧлталалтме
нӧлталалт-ме
нӧлталалт-мЕ
rise-PTCP.PASS
vb1-ad
нӧлталалтме
нӧлтал-алт-ме
нӧлтал-алт-мЕ
raise-REF-PTCP.PASS
vb1-deriv.v-ad
верлаште
вер-ла-ште
вер-ла-штЕ
place-PL-INE
no-num-case
чӱчкыдынак
чӱчкыдын-ак
чӱчкыдын-ак
often-STR
av-enc
чӱчкыдынак
чӱчкыды-на-к
чӱчкыдӧ-на-ак
frequent-1PL-STR
ad-poss-enc
чӱчкыдынак
чӱчкыды-н-ак
чӱчкыдӧ-н-ак
frequent-GEN-STR
ad-case-enc
землетрясений
землетрясений
землетрясений
earthquake
no
лиеда.
лиед-а
лиеде-а
be-3SG
vb2-pers



землеустроитель 1


Землеустроительлан пашам ышташ

Землеустроительлан
Землеустроитель-лан
землеустроитель-лан
surveyor-DAT
no-case
Землеустроительлан
Землеустроитель-ла-н
землеустроитель-ла-н
surveyor-PL-GEN
no-num-case
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



землеустроитель 2 (С. Чавайн)


– Тый шинчет, Аркамбал волостьышко землемер-шамыч толыныт. Зверевым землеустроительлан назначаен улыт.

Тый
тый
тый
2SG
pr
шинчет,
шинч-ет
шинче-ет
sit-2SG
vb2-pers
шинчет,
шинч-ет
шинче-ет
know-2SG
vb2-pers
Аркамбал
Аркамбал
аркамбал
hill
no
волостьышко
волость-ышко
волость-шкЕ
volost-ILL
no-case
землемер-шамыч
землемер-шамыч
землемер-шамыч
surveyor-PL
no-num
толыныт.
тол-ын-ыт
тол-н-ыт
come-PST2-3PL
vb1-tense-pers
Зверевым
Зверевым
Зверевым
Zverevym
na
землеустроительлан
землеустроитель-лан
землеустроитель-лан
surveyor-DAT
no-case
землеустроительлан
землеустроитель-ла-н
землеустроитель-ла-н
surveyor-PL-GEN
no-num-case
назначаен
***
***
***
***
улыт.
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers



землеустройство 1 («Мар. ком.»)


Тений латшым колхоз ден совхозышто озанлык кӧргысӧ землеустройствым рашемдыме.

Тений
Тений
тений
this.year
av
латшым
латшым
латшым
seventeen
nm
латшым
лат-шы-м
лат-жЕ-м
harmony-3SG-ACC
no-poss-case
колхоз
колхоз
колхоз
kolkhoz
no
ден
ден
ден
and
co
совхозышто
совхоз-ышто
совхоз-штЕ
state.farm-INE
no-case
озанлык
озанлык
озанлык
economy
no
озанлык
оза-н-лык
оза-ан-лык
owner-with-for
no-deriv.ad-deriv.ad
кӧргысӧ
кӧргысӧ
кӧргысӧ
inside
ad/no
кӧргысӧ
кӧргы-сӧ
кӧргӧ-сЕ
inside-ADJ
ad/no-deriv.ad
землеустройствым
землеустройствы-м
землеустройство-м
land.utilization-ACC
no-case
рашемдыме.
рашемдыме
рашемдыме
defined
ad/no
рашемдыме.
рашемды-ме
рашемде-мЕ
specify-PTCP.PASS
vb2-ad
рашемдыме.
рашем-дыме
рашем-дымЕ
become.distinct-PTCP.NEG
vb1-ad
рашемдыме.
раш-ем-дыме
раш-ем-дымЕ
clear-TRANS-PTCP.NEG
ad/av-deriv.v-ad



землечерпалка 1


Землечерпалкым кондаш

Землечерпалкым
Землечерпалкы-м
землечерпалке-м
dredge-ACC
no-case
кондаш
конд-аш
кондо-аш
bring-INF
vb2-inf



землечерпалка 2


Какшаным землечерпалка дене огыл, а землесос дене келгемдат.

Какшаным
Какшан-ым
Какшан-м
Kokshaga-ACC
pn-case
землечерпалка
***
***
***
***
дене
дене
дене
with
po
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
землесос
землесос
землесос
dredge
no
дене
дене
дене
with
po
келгемдат.
келгемд-ат
келгемде-ат
deepen-3PL
vb2-pers
келгемдат.
келгем-да-т
келгем-да-ат
deep-2PL-and
no-poss-enc
келгемдат.
келгемд-а-т
келгемде-а-ат
deepen-3SG-and
vb2-pers-enc
келгемдат.
келгем-да-т
келгем-да-ат
deepen-PST1.2PL-and
vb1-tense.pers-enc
келгемдат.
келгемд-Ø-ат
келгемде-Ø-ат
deepen-CNG-and
vb2-conn-enc
келгемдат.
келг-ем-да-т
келге-ем-да-ат
deep-TRANS-PST1.2PL-and
ad/no-deriv.v-tense.pers-enc



земляк 1


Землякым вашлияш

Землякым
Земляк-ым
земляк-м
countryman-ACC
no-case
вашлияш
вашли[й]-[а]ш
вашлий-аш
meet-INF
vb1-inf



земляк 2 (М. Казаков)


Вет целинник-влак коклаште тӱжем дене мемнан землякна-влак улыт, кумыл нӧлтын пашам ыштат.

Вет
Вет
вет
so
co/pa
целинник-влак
***
***
***
***
коклаште
коклаште
коклаште
in
av/po
коклаште
кокла-ште
кокла-штЕ
distance-INE
ad/no-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
cook-PL-INE
no-num-case
коклаште
кок-ла-ште
кок-ла-штЕ
two-PL-INE
nm-num-case
тӱжем
тӱжем
тӱжем
thousand
nm
тӱжем
тӱж-ем
тӱж-ем
heavy.with.young-1SG
ad-poss
тӱжем
тӱж-ем
тӱжӧ-ем
heavy.with.young-1SG
ad-poss
тӱжем
тӱж-ем-Ø
тӱж-ем-Ø
heavy.with.young-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
тӱжем
тӱж-ем-Ø
тӱжӧ-ем-Ø
heavy.with.young-TRANS-IMP.2SG
ad-deriv.v-mood.pers
тӱжем
тӱж-ем-Ø
тӱж-ем-Ø
heavy.with.young-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
тӱжем
тӱж-ем-Ø
тӱжӧ-ем-Ø
heavy.with.young-TRANS-CNG
ad-deriv.v-conn
тӱжем
тӱж-ем-Ø
тӱж-ем-Ø
heavy.with.young-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
тӱжем
тӱж-ем-Ø
тӱжӧ-ем-Ø
heavy.with.young-TRANS-CVB
ad-deriv.v-adv
дене
дене
дене
with
po
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
землякна-влак
земляк-на-влак
земляк-на-влак
countryman-1PL-PL
no-poss-num
улыт,
ул-ыт
ул-ыт
be-3PL
vb1-pers
кумыл
кумыл
кумыл
mood
no
нӧлтын
нӧлт-ын-Ø
нӧлт-н-Ø
rise-PST2-3SG
vb1-tense-pers
нӧлтын
нӧлт-ын
нӧлт-н
rise-CVB
vb1-adv
пашам
паша-м
паша-м
work-ACC
no-case
пашам
паша-м
паша-ем
work-1SG
no-poss
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
пашам
паша-м-Ø
паша-ем-Ø
work-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
ыштат.
ы-ш-т-ат
ы-ш-т-ат
NEG-PST-3PL-and
vb-tense-pers-enc
ыштат.
ышт-ат
ыште-ат
do-3PL
vb2-pers
ыштат.
ышт-а-т
ыште-а-ат
do-3SG-and
vb2-pers-enc
ыштат.
ышт-Ø-ат
ыште-Ø-ат
do-CNG-and
vb2-conn-enc



земляк 3 (Н. Лекайн)


Кушеч тый улат, ала земляк лият.

Кушеч
Кушеч
кушеч
from.where
av/pr
тый
тый
тый
2SG
pr
улат,
ула-т
ула-ет
cart-2SG
no-poss
улат,
ула-т
ула-ат
cart-and
no-enc
улат,
ул-ат
уло-ат
is-and
ad/no/vb-enc
улат,
ул-ат
ул-ат
be-2SG
vb1-pers
улат,
у-ла-т
у-ла-ет
new-COMP-2SG
ad/no-case-poss
улат,
у-ла-т
у-ла-ет
new-PL-2SG
ad/no-num-poss
улат,
у-ла-т
у-ла-ат
new-COMP-and
ad/no-case-enc
улат,
у-ла-т
у-ла-ат
new-PL-and
ad/no-num-enc
улат,
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CNG-and
vb1-conn-enc
улат,
ул-Ø-ат
ул-Ø-ат
be-CVB-and
vb1-adv-enc
ала
ала
ала
maybe
co/pa
ала
ала
ала
pitch
no
ала
а-ла
а-ла
and-STR
co-enc
ала
а-ла
а-ла
so-STR
pa-enc
ала
а-ла
а-ла
oh-STR
in-enc
ала
ал-а
але-а
soften.bast-3SG
vb2-pers
земляк
земляк
земляк
countryman
no
лият.
ли[й]-[а]т
лий-ат
be-2SG
vb1-pers
лият.
ли[й]-[]-[а]т
лий-Е-ат
be-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc



землянка 1


Тошто землянка

Тошто
Тошто
тошто
old
ad/no
Тошто
Тош-то
тош-штЕ
butt-INE
no-case
Тошто
Тошт-о
тошт-Е
dare-PST1.3SG
vb1-tense.pers
землянка
***
***
***
***



землянка 2 (К. Васин, П. Новосёлов)


Дымковлан адак рок пӧртыштӧ, тура курык тайылеш кеҥежымак кӱнчен ямдылыме землянкеш илаш вереште. Пӱтынь санитарный взвод землянкыште ила.

Дымковлан
Дымковлан
Дымковлан
Dymkovlan
na
адак
адак
адак
again
av
рок
рок
рок
soil
no
пӧртыштӧ,
пӧрт-ыштӧ
пӧрт-штЕ
house-INE
no-case
пӧртыштӧ,
пӧртыш-тӧ
пӧртыш-штЕ
coenurosis-INE
no-case
тура
тура
тура
steep
ad/av/no/po
тура
тура
тура
rook
po
курык
курык
курык
mountain
no
тайылеш
тайыл-еш
тайыл-еш
slope-LAT
no-case
кеҥежымак
кеҥежым-ак
кеҥежым-ак
in.the.summer-STR
av-enc
кеҥежымак
кеҥеж-ым-ак
кеҥеж-м-ак
summer-ACC-STR
no-case-enc
кӱнчен
кӱнч-ен-Ø
кӱнчӧ-ен-Ø
dig-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кӱнчен
кӱнч-ен
кӱнчӧ-ен
dig-CVB
vb2-adv
ямдылыме
ямдылыме
ямдылыме
ready
ad
ямдылыме
ямдылы-ме
ямдыле-мЕ
prepare-PTCP.PASS
vb2-ad
землянкеш
землянк-еш
землянке-еш
dugout-LAT
no-case
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
вереште.
вереш-те
вереш-штЕ
instead.of-INE
no/po-case
вереште.
верешт-е
верешт-Е
get.into-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Пӱтынь
Пӱтынь
пӱтынь
complete
ad/av
санитарный
санитарный
санитарный
medical
ad
взвод
взвод
взвод
platoon
no
землянкыште
землянкы-ште
землянке-штЕ
dugout-INE
no-case
ила.
и-ла
и-ла
and-STR
co-enc
ила.
и-ла
и-ла
[X]-STR
pa-enc
ила.
ил-а
иле-а
live-3SG
vb2-pers



землячество 1 (Я. Ялкайн)


Землячество погынымаш кечат толын шуо. Ачин «могай-тугай землячество, мом ыштат тушто?» манын шинчышаш верчак мийыш.

Землячество
Землячество
Землячество
Zeml'achestvo
na
погынымаш
погынымаш
погынымаш
assembly
no
погынымаш
погыны-маш
погыно-маш
gather-NMLZ
vb2-deriv.n
кечат
кеч-ат
кеч-ат
even.if-and
co/pa-enc
кечат
кеч-ат
кече-ат
sun-and
no-enc
кечат
кеч-ат
кече-ат
hang-3PL
vb2-pers
кечат
кеч-а-т
кече-а-ат
hang-3SG-and
vb2-pers-enc
кечат
кеч-Ø-ат
кече-Ø-ат
hang-CNG-and
vb2-conn-enc
толын
тол-ын-Ø
тол-н-Ø
come-PST2-3SG
vb1-tense-pers
толын
тол-ын
тол-н
come-CVB
vb1-adv
шуо.
шу-о
шу-Е
reach-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо.
шу-о
шу-Е
ferment-PST1.3SG
vb1-tense.pers
шуо.
шу-о
шу-Е
whittle-PST1.3SG
vb1-tense.pers
Ачин
Ачин
Ачин
Achin
na
«могай-тугай
могай-тугай
могай-тугай
what.kind.of
ad/pr
землячество,
***
***
***
***
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ыштат
ы-ш-т-ат
ы-ш-т-ат
NEG-PST-3PL-and
vb-tense-pers-enc
ыштат
ышт-ат
ыште-ат
do-3PL
vb2-pers
ыштат
ышт-а-т
ыште-а-ат
do-3SG-and
vb2-pers-enc
ыштат
ышт-Ø-ат
ыште-Ø-ат
do-CNG-and
vb2-conn-enc
тушто?»
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто?»
тушто
тушто
riddle
no
тушто?»
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто?»
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто?»
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто?»
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто?»
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто?»
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто?»
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто?»
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
манын
манын
манын
that
co
манын
ман-ын-Ø
ман-н-Ø
say-PST2-3SG
vb1-tense-pers
манын
ман-ын
ман-н
say-CVB
vb1-adv
шинчышаш
шинчы-шаш
шинче-шаш
sit-PTCP.FUT
vb2-ad
шинчышаш
шинчы-шаш
шинче-шаш
know-PTCP.FUT
vb2-ad
верчак
верч-ак
верч-ак
for-STR
po-enc
мийыш.
мийы-ш-Ø
мие-ш-Ø
come-PST1-3SG
vb2-tense-pers



землячка 1


Землячкым вашлияш

Землячкым
Землячкы-м
землячке-м
countrywoman-ACC
no-case
вашлияш
вашли[й]-[а]ш
вашлий-аш
meet-INF
vb1-inf



землячка 2 (М. Казаков)


Ойлынем тыланет мый, землячка: «Пиалан кушкыл семын пелед!»

Ойлынем
Ойлы-не-м
ойло-не-м
talk-DES-1SG
vb2-mood-pers
тыланет
ты-лан-ет
тый-лан-ет
2SG-DAT-2SG
pr-case-poss
тыланет
тылан-ет
тылан-ет
wish-2SG
no-poss
тыланет
тылан-ет
тылане-ет
wish-2SG
vb2-pers
тыланет
тыл-ан-ет
тыл-ан-ет
rear-with-2SG
no-deriv.ad-poss
мый,
мый
мый
1SG
pr
землячка:
***
***
***
***
«Пиалан
Пиалан
пиалан
happy
ad
«Пиалан
Пиал-ан
пиал-ан
happiness-with
no-deriv.ad
кушкыл
кушкыл
кушкыл
plant
no
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
пелед!»
пелед-Ø
пелед-Ø
flower-IMP.2SG
vb1-mood.pers
пелед!»
пелед-Ø
пелед-Ø
flower-CNG
vb1-conn
пелед!»
пелед-Ø
пелед-Ø
flower-CVB
vb1-adv



земотдел 1 (М. Шкетан)


(Кочик:) – Туге гын земотделыш неретымат ончыктымо ок кӱл ыле.

(Кочик:) –
Кочик
Кочик
Kochik
na
Туге
Туге
туге
so
av/pa
Туге
Ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
Туге
Ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гын
гын
гын
if
co/pa
земотделыш
земотдел-ыш
земотдел-ш
land.department-ILL
no-case
неретымат
нер-ет-ым-ат
нер-ет-м-ат
nose-2SG-ACC-and
no-poss-case-enc
ончыктымо
ончыктымо
ончыктымо
shown
ad/no
ончыктымо
ончыкты-мо
ончыкто-мЕ
show-PTCP.PASS
vb2-ad
ончыктымо
ончы-кты-мо
ончо-ктЕ-мЕ
look-CAUS-PTCP.PASS
vb2-deriv.v-ad
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
кӱл
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱл
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
кӱл
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv
ыле.
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers



земотдел 2 (П. Корнилов)


Земотделыште ыштымыж годым Плотников шӱмлан келшыше самырык ӱдырым вашлийын.

Земотделыште
Земотдел-ыште
земотдел-штЕ
land.department-INE
no-case
ыштымыж
ыштымы-ж
ыштыме-жЕ
done-3SG
ad-poss
ыштымыж
ышты-мы-ж
ыште-мЕ-жЕ
do-PTCP.PASS-3SG
vb2-ad-poss
годым
годым
годым
during
po
Плотников
Плотников
Плотников
Plotnikov
na
шӱмлан
шӱмл-ан
шӱмлӧ-ан
cordial-with
ad-deriv.ad
шӱмлан
шӱм-лан
шӱм-лан
heart-DAT
no-case
шӱмлан
шӱм-лан
шӱм-лан
feeling-DAT
no-case
шӱмлан
шӱм-лан
шӱм-лан
bark-DAT
no-case
шӱмлан
шӱм-ла-н
шӱм-ла-н
heart-PL-GEN
no-num-case
шӱмлан
шӱм-ла-н
шӱм-ла-н
feeling-PL-GEN
no-num-case
шӱмлан
шӱм-ла-н
шӱм-ла-н
bark-PL-GEN
no-num-case
келшыше
келшыше
келшыше
fitting
ad
келшыше
келшы-ше
келше-шЕ
appeal.to-PTCP.ACT
vb2-ad
самырык
самырык
самырык
young
ad/no
ӱдырым
ӱдыр-ым
ӱдыр-м
daughter-ACC
no-case
ӱдырым
ӱдыр-ым
ӱдыр-м
Virgo-ACC
no-case
вашлийын.
вашлий-ын-Ø
вашлий-н-Ø
meet-PST2-3SG
vb1-tense-pers
вашлийын.
вашлий-ын
вашлий-н
meet-CVB
vb1-adv



земский 1 (Я. Ялкайн)


(Вӱтан) Воктенжак земский пӧртын пудыргышо окнаже-влак шемын койыт.

(Вӱтан)
Вӱта-н
вӱта-ан
shed-with
no-deriv.ad
(Вӱтан)
Вӱта-н
вӱта-н
shed-GEN
no-case
Воктенжак
Воктен-ж-ак
воктен-жЕ-ак
beside-3SG-STR
av/po-poss-enc
Воктенжак
Вокт-ен-Ø-ж-ак
вокто-ен-Ø-жЕ-ак
strip.bark-PST2-3SG-3SG-STR
vb2-tense-pers-poss-enc
Воктенжак
Вокт-ен-ж-ак
вокто-ен-жЕ-ак
strip.bark-CVB-3SG-STR
vb2-adv-poss-enc
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
пӧртын
пӧрт-ын
пӧрт-н
house-GEN
no-case
пудыргышо
пудыргышо
пудыргышо
broken
ad
пудыргышо
пудыргы-шо
пудырго-шЕ
break-PTCP.ACT
vb2-ad
окнаже-влак
окна-же-влак
окна-жЕ-влак
window-3SG-PL
no-poss-num
шемын
шемын
шемын
black
av
шемын
шем-ын
шем-н
black-GEN
ad-case
шемын
шемы-н
шеме-н
black-GEN
ad/no-case
койыт.
кой-ыт
кой-ыт
be.visible-3PL
vb1-pers



земский 2 (А. Березин)


– Земскийлан прошенийым возышаш!

Земскийлан
Земский-лан
земский-лан
zemstvo-DAT
ad/no-case
Земскийлан
Земский-ла-н
земский-ла-н
zemstvo-PL-GEN
ad/no-num-case
прошенийым
прошений-ым
прошений-м
application-ACC
no-case
возышаш!
возы-шаш
возо-шаш
write-PTCP.FUT
vb2-ad



земский 3 (С. Чавайн)


– Кӱлеш, Гриш. Земский начальникын илышыжымат палаш кӱлеш.

Кӱлеш,
Кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
Кӱлеш,
Кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
Гриш.
Гриш
Гриш
Grish
na
Земский
Земский
земский
zemstvo
ad/no
начальникын
начальник-ын
начальник-н
head-GEN
no-case
илышыжымат
илыш-ыжы-м-ат
илыш-жЕ-м-ат
life-3SG-ACC-and
no-poss-case-enc
илышыжымат
илышы-жы-м-ат
илыше-жЕ-м-ат
living-3SG-ACC-and
ad/no-poss-case-enc
илышыжымат
илы-шы-жы-м-ат
иле-шЕ-жЕ-м-ат
live-PTCP.ACT-3SG-ACC-and
vb2-ad-poss-case-enc
палаш
пал-аш
пале-аш
know-INF
vb2-inf
кӱлеш.
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш.
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers



земский 4 (Н. Арбан)


(Пасет.) Но земский суд тудын могырыш шогалын.

(Пасет.)
Пас-ет
пас-ет
pass-2SG
no-poss
(Пасет.)
Пас-ет
пасе-ет
overpower-2SG
vb2-pers
Но
Но
но
but
co/no/pa
Но
Но
но
gee.up
in
земский
земский
земский
zemstvo
ad/no
суд
суд
суд
court
no
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
могырыш
могырыш
могырыш
in.the.direction.of
po
могырыш
могыр-ыш
могыр-ш
body-ILL
no-case
шогалын.
шогал-ын-Ø
шогал-н-Ø
stand.up-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шогалын.
шогал-ын
шогал-н
stand.up-CVB
vb1-adv



земснаряд 1


Какшан эҥерым лопкаҥдыме дене пырляк олан у микрорайонжо-влакым чоҥаш земснаряд дене лап верым ятырлан нӧлтымӧ.

Какшан
Какшан
Какшан
Kokshaga
pn
эҥерым
эҥер-ым
эҥер-м
river-ACC
no-case
эҥерым
эҥер-ым
эҥер-м
saddle-ACC
no-case
лопкаҥдыме
лопкаҥды-ме
лопкаҥде-мЕ
expand-PTCP.PASS
vb2-ad
лопкаҥдыме
лопкаҥ-дыме
лопкаҥ-дымЕ
expand-PTCP.NEG
vb1-ad
лопкаҥдыме
лопка-ҥ-дыме
лопка-аҥ-дымЕ
wide-TRANS-PTCP.NEG
ad-deriv.v-ad
дене
дене
дене
with
po
пырляк
пырля-к
пырля-ак
together-STR
ad/av-enc
олан
ола-н
ола-ан
city-with
no-deriv.ad
олан
ола-н
ола-ан
motley-with
ad-deriv.ad
олан
ола-н
ола-н
city-GEN
no-case
олан
ола-н
ола-н
motley-GEN
ad-case
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
микрорайонжо-влакым
микрорайон-жо-влак-ым
микрорайон-жЕ-влак-м
microrayon-3SG-PL-ACC
no-poss-num-case
чоҥаш
чоҥ-аш
чоҥо-аш
build-INF
vb2-inf
земснаряд
земснаряд
земснаряд
dredge
no
дене
дене
дене
with
po
лап
лап
лап
lowland
ad/av/no
лап
лап
лап
[X]
de
верым
вер-ым
вер-м
place-ACC
no-case
ятырлан
ятырлан
ятырлан
much
av
ятырлан
ятыр-лан
ятыр-лан
much-DAT
av/no/pr-case
ятырлан
ятыр-ла-н
ятыр-ла-н
much-PL-GEN
av/no/pr-num-case
нӧлтымӧ.
нӧлтымӧ
нӧлтымӧ
patterned
ad
нӧлтымӧ.
нӧлты-мӧ
нӧлтӧ-мЕ
lift-PTCP.PASS
vb2-ad



земство 1 (Н. Лекайн)


Тудо (Шадрин) шкенжын делегатше-влак дене пырля земствыш миен пуренат, кондымо прошенийым ик тӧралан ончыктен.

Тудо
тудо
тудо
3SG
pr
(Шадрин)
Шадрин
Шадрин
Shadrin
na
шкенжын
шкен-жы-н
шке-жЕ-н
REFL-3SG-GEN
pr-poss-case
шкенжын
шкен-жы-н
шкен-жЕ-н
private-3SG-GEN
ad-poss-case
шкенжын
шке-н-жы-н
шке-н-жЕ-н
REFL-GEN-3SG-GEN
pr-case-poss-case
делегатше-влак
делегат-ше-влак
делегат-жЕ-влак
delegate-3SG-PL
no-poss-num
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
земствыш
земствы-ш
земстве-ш
zemstvo-ILL
no-case
миен
ми[й]-ен-Ø
мие-ен-Ø
come-PST2-3SG
vb2-tense-pers
миен
ми[й]-ен
мие-ен
come-CVB
vb2-adv
пуренат,
пур-ен-ат
пуро-ен-ат
go.in-PST2-2SG
vb2-tense-pers
пуренат,
пур-ена-т
пуро-ена-ат
go.in-1PL-and
vb2-pers-enc
пуренат,
пур-ен-Ø-ат
пуро-ен-Ø-ат
go.in-PST2-3SG-and
vb2-tense-pers-enc
пуренат,
пур-ен-ат
пуро-ен-ат
go.in-CVB-and
vb2-adv-enc
кондымо
кондымо
кондымо
delivery
ad
кондымо
конды-мо
кондо-мЕ
bring-PTCP.PASS
vb2-ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
kitty-without
no-deriv.ad
кондымо
кон-дымо
кон-дымЕ
alkali-without
no-deriv.ad
прошенийым
прошений-ым
прошений-м
application-ACC
no-case
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
тӧралан
тӧра-лан
тӧра-лан
lord-DAT
no-case
тӧралан
тӧра-ла-н
тӧра-ла-н
lord-PL-GEN
no-num-case
ончыктен.
ончыкт-ен-Ø
ончыкто-ен-Ø
show-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончыктен.
ончыкт-ен
ончыкто-ен
show-CVB
vb2-adv
ончыктен.
ончы-кт-ен-Ø
ончо-ктЕ-ен-Ø
look-CAUS-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
ончыктен.
ончы-кт-ен
ончо-ктЕ-ен
look-CAUS-CVB
vb2-deriv.v-adv



зенит 1


Шӱдыр зенитыште

Шӱдыр
Шӱдыр
шӱдыр
star
no
Шӱдыр
Шӱдыр
шӱдыр
axle
no
Шӱдыр
Шӱдыр
шӱдыр
stem
no
зенитыште
зенит-ыште
зенит-штЕ
zenith-INE
no-case



зенит 2 («Физ. геогр.»)


Каваште эн кӱшыл точкым зенит маныт.

Каваште
Кава-ште
кава-штЕ
sky-INE
no-case
Каваште
Кава-ште
кава-штЕ
lower.abdomen-INE
no-case
Каваште
Кава-ште
кава-штЕ
weight-INE
no-case
эн
эн
эн
SUP
pa
кӱшыл
кӱшыл
кӱшыл
upper
ad
точкым
точкы-м
точко-м
spot-ACC
no-case
зенит
зенит
зенит
zenith
no
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers



зенитка 1


Зенитка дене лӱйкалаш

Зенитка
Зенитка
Зенитка
Zenitka
na
дене
дене
дене
with
po
лӱйкалаш
лӱйкал-аш
лӱйкале-аш
shoot-INF
vb2-inf



зенитка 2 (В. Иванов)


Тушманын зениткыже-влак тулым почын ышт шукто, уло фронт мучко артиллерий рашкалтыш.

Тушманын
Тушманын
тушманын
in.a.hostile.manner
av
Тушманын
Тушман-ын
тушман-н
enemy-GEN
no-case
зениткыже-влак
зениткы-же-влак
зенитке-жЕ-влак
anti-aircraft.gun-3SG-PL
no-poss-num
тулым
тул-ым
тул-м
fire-ACC
ad/no-case
тулым
тулы-м
туло-м
watermill-ACC
no-case
тулым
тулы-м
туло-м
stormy-ACC
ad-case
почын
почын
почын
agape
av
почын
поч-ын
поч-н
tail-GEN
no-case
почын
поч-ын-Ø
поч-н-Ø
open-PST2-3SG
vb1-tense-pers
почын
поч-ын
поч-н
open-CVB
vb1-adv
ышт
ы-ш-т
ы-ш-т
NEG-PST-3PL
vb-tense-pers
шукто,
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шукто,
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-CNG
vb2-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто,
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
уло
уло
уло
is
ad/no/vb
фронт
фронт
фронт
front
no
мучко
мучко
мучко
completely
av/po
артиллерий
артиллерий
артиллерий
artillery
no
рашкалтыш.
рашкалтыш
рашкалтыш
rolls.of.thunder
no
рашкалтыш.
рашкалты-ш-Ø
рашкалте-ш-Ø
hit-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зенитный 1


Зенитный артиллерий

Зенитный
Зенитный
зенитный
anti-aircraft
ad
артиллерий
артиллерий
артиллерий
artillery
no



зенитный 2


зенитный пушка

зенитный
зенитный
зенитный
anti-aircraft
ad
пушка
***
***
***
***



зенитный 3


зенитный орудий

зенитный
зенитный
зенитный
anti-aircraft
ad
орудий
орудий
орудий
gun
no



зенитчик 1


Зенитчикын подвигше

Зенитчикын
Зенитчик-ын
зенитчик-н
anti-aircraft.gunner-GEN
no-case
подвигше
подвиг-ше
подвиг-жЕ
exploit-3SG
no-poss



зенитчик 2 (Н. Лекайн)


Тиде жапыште советский зенитчик-влак тулым почыч.

Тиде
Тиде
тиде
this
pr
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тиде
Тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
советский
советский
советский
Soviet
ad
зенитчик-влак
зенитчик-влак
зенитчик-влак
anti-aircraft.gunner-PL
no-num
тулым
тул-ым
тул-м
fire-ACC
ad/no-case
тулым
тулы-м
туло-м
watermill-ACC
no-case
тулым
тулы-м
туло-м
stormy-ACC
ad-case
почыч.
поч-ыч
поч-ыч
open-PST1.2SG
vb1-tense.pers
почыч.
поч-ыч
поч-ыч
open-PST1.3PL
vb1-tense.pers



зенитчик 3 («Мар. ком.»)


Зенитчик-влаклан танк ваштарешат кредалаш пернен.

Зенитчик-влаклан
Зенитчик-влак-лан
зенитчик-влак-лан
anti-aircraft.gunner-PL-DAT
no-num-case
танк
танк
танк
tank
no
ваштарешат
ваштареш-ат
ваштареш-ат
toward-and
ad/av/po-enc
ваштарешат
ваштар-еш-ат
ваштар-еш-ат
maple-LAT-and
no-case-enc
кредалаш
кредал-аш
кредал-аш
fight-INF
vb1-inf
пернен.
перн-ен-Ø
перне-ен-Ø
strike.against-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пернен.
перн-ен
перне-ен
strike.against-CVB
vb2-adv



зеркальный 1


Зеркальный карпым ашнаш

Зеркальный
Зеркальный
зеркальный
[X]
ad
карпым
карп-ым
карп-м
carp-ACC
no-case
ашнаш
ашн-аш
ашне-аш
keep-INF
vb2-inf



зерносушилка 1


Колхозын зерносушилкыже

Колхозын
Колхоз-ын
колхоз-н
kolkhoz-GEN
no-case
зерносушилкыже
зерносушилкы-же
зерносушилке-жЕ
grain.dryer-3SG
no-poss



зерносушилка 2


уржа-сорлалан зерносушилкым ямдылаш

уржа-сорлалан
уржа-сорла-лан
уржа-сорла-лан
harvest-DAT
no-case
уржа-сорлалан
уржа-сорла-ла-н
уржа-сорла-ла-н
harvest-PL-GEN
no-num-case
зерносушилкым
зерносушилкы-м
зерносушилке-м
grain.dryer-ACC
no-case
ямдылаш
ямдыл-аш
ямдыле-аш
prepare-INF
vb2-inf
ямдылаш
ямды-ла-ш
ямде-ла-ш
ready-PL-ILL
ad-num-case
ямдылаш
ямды-ла-ш
ямде-ла-еш
ready-PL-LAT
ad-num-case



зерносушилка 3 («Мар. ком.»)


Тыште (колхозышто) пырчым кошташ типовой да кок простой зерносушилка ямде.

Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
(колхозышто)
колхоз-ышто
колхоз-штЕ
kolkhoz-INE
no-case
пырчым
пырчы-м
пырче-м
grain-ACC
no-case
кошташ
кошт-аш
кошт-аш
go-INF
vb1-inf
кошташ
кошт-аш
кошто-аш
dry-INF
vb2-inf
типовой
типовой
типовой
standard
ad
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
кок
кок
кок
cook
no
кок
кок
кок
two
nm
простой
простой
простой
simple
ad
зерносушилка
***
***
***
***
ямде.
ямде
ямде
ready
ad



зернохранилище 1


Зернохранилищым ышташ

Зернохранилищым
Зернохранилищы-м
зернохранилище-м
granary-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



зернохранилище 2


Ынде Казахстаныште сӧреман мландыште шолдыра элеватор ден зернохранилище-влакын куатле сетьыштым ыштен лукмо.

Ынде
Ынде
ынде
now
av/pa
Казахстаныште
Казахстан-ыште
Казахстан-штЕ
Kazakhstan-INE
pn-case
сӧреман
сӧреман
сӧреман
virgin
ad
сӧреман
сӧрем-ан
сӧрем-ан
turf-with
no-deriv.ad
мландыште
мланды-ште
мланде-штЕ
land-INE
no-case
мландыште
мланды-ште
мланде-штЕ
Earth-INE
pn-case
шолдыра
шолдыра
шолдыра
coarse
ad
элеватор
элеватор
элеватор
grain.elevator
no
ден
ден
ден
and
co
зернохранилище-влакын
зернохранилище-влак-ын
зернохранилище-влак-н
granary-PL-GEN
no-num-case
куатле
куатле
куатле
strong
ad
сетьыштым
сеть-ышт-ым
сеть-шт-м
network-3PL-ACC
no-poss-case
ыштен
ышт-ен-Ø
ыште-ен-Ø
do-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ыштен
ышт-ен
ыште-ен
do-CVB
vb2-adv
лукмо.
лукмо
лукмо
deductible
ad
лукмо.
лук-мо
лукт-мЕ
lead.out-PTCP.PASS
vb1-ad



з-з-з 1 (С. Чавайн)


Кызыт чодыраште вуй мучаште ик семын з-з-з-з шокта.

Кызыт
Кызыт
кызыт
now
av
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
forest-INE
no-case
чодыраште
чодыра-ште
чодыра-штЕ
coarse-INE
ad-case
вуй
вуй
вуй
head
no
мучаште
мучаште
мучаште
at.the.end
po
мучаште
муча-ште
муча-штЕ
reed-INE
no-case
мучаште
мучаш-те
мучаш-штЕ
end-INE
no-case
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
з-з-з-з
***
***
***
***
шокта.
шокт-а
шокто-а
be.heard-3SG
vb2-pers



зигзаг 1


Чоҥгата тайылыште траншей-влакым зигзаг семын кӱнчен кайыме.

Чоҥгата
Чоҥгата
чоҥгата
hill
no
тайылыште
тайыл-ыште
тайыл-штЕ
slope-INE
no-case
траншей-влакым
траншей-влак-ым
траншей-влак-м
trench-PL-ACC
no-num-case
зигзаг
зигзаг
зигзаг
zigzag
no
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
кӱнчен
кӱнч-ен-Ø
кӱнчӧ-ен-Ø
dig-PST2-3SG
vb2-tense-pers
кӱнчен
кӱнч-ен
кӱнчӧ-ен
dig-CVB
vb2-adv
кайыме.
кайыме
кайыме
walking
ad
кайыме.
кайы-ме
кае-мЕ
go-PTCP.PASS
vb2-ad



зигзаг 2 (Н. Лекайн)


Зигзаг тырма кум тӱрлӧ лиеш: куштылго, кокла нелытан да неле.

Зигзаг
Зигзаг
зигзаг
zigzag
no
тырма
тырма
тырма
harrow
no
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
лиеш:
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш:
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
куштылго,
куштылго
куштылго
light
ad/no
кокла
кокла
кокла
distance
ad/no
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-COMP
no-case
кокла
кок-ла
кок-ла
two-COMP
nm-case
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-PL
no-num
кокла
кок-ла
кок-ла
two-PL
nm-num
кокла
кок-ла
кок-ла
cook-STR
no-enc
кокла
кок-ла
кок-ла
two-STR
nm-enc
нелытан
нелытан
нелытан
weighing
no
нелытан
нелыт-ан
нелыт-ан
weight-with
no-deriv.ad
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
неле.
неле
неле
heavy
ad/no
неле.
нел-'е
нел-Е
swallow-PST1.3SG
vb1-tense.pers



зимагор 1 (Я. Ялкайн)


– Урай купец-влакын отрядышт дыр, – пелештыш Андрийын ачаже, – тушто тӱрлӧ зимагорым погеныт.

Урай
Урай
Урай
Uray
na
купец-влакын
***
***
***
***
отрядышт
отряд-ышт
отряд-шт
detachment-3PL
no-poss
дыр, –
дыр
дыр
probably
pa
пелештыш
пелешты-ш-Ø
пелеште-ш-Ø
say-PST1-3SG
vb2-tense-pers
Андрийын
Андрийын
Андрийын
Andriyyn
na
ачаже, –
ачаже
ачаже
my.dear
no
ачаже, –
ача-же
ача-жЕ
father-3SG
no-poss
тушто
тушто
тушто
there
av/pa/pr
тушто
тушто
тушто
riddle
no
тушто
ту-што
ту-штЕ
that-INE
pr-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
gland-INE
no-case
тушто
ту-што
ту-штЕ
banner-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
seed-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
flourish-INE
no-case
тушто
туш-то
туш-штЕ
there-INE
av/pr-case
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тушто
тушто-Ø
тушто-Ø
ask-CNG
vb2-conn
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
зимагорым
***
***
***
***
погеныт.
пог-ен-ыт
пого-ен-ыт
gather-PST2-3PL
vb2-tense-pers



зимовка 1 (Н. Лекайн)


Какшан воктенысе пӱнчер ден кожер лоҥгаште лум дене чокан леведалтше зимовка-влак шинчат.

Какшан
Какшан
Какшан
Kokshaga
pn
воктенысе
воктенысе
воктенысе
close
ad
пӱнчер
пӱнчер
пӱнчер
pine.forest
no
пӱнчер
пӱнчер
пӱнчер
Sosnovka
pn
ден
ден
ден
and
co
кожер
кожер
кожер
spruce.forest
no
лоҥгаште
лоҥгаште
лоҥгаште
amidst
po
лоҥгаште
лоҥга-ште
лоҥга-штЕ
thicket-INE
no-case
лум
лум
лум
snow
no
лум
лу-м
лу-м
bone-ACC
no-case
лум
лу-м
лу-м
ten-ACC
nm-case
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-CNG
vb1-conn
лум
лум-Ø
лум-Ø
snow-CVB
vb1-adv
дене
дене
дене
with
po
чокан
чокан
чокан
densely
av
чокан
чокан
чокан
with.tinsels
ad
чокан
чока-н
чока-ан
thick-with
ad-deriv.ad
чокан
чока-н
чока-ан
mute-with
ad-deriv.ad
чокан
чока-н
чока-ан
tassel-with
no-deriv.ad
чокан
чок-ан
чок-ан
sacrifice-with
no-deriv.ad
чокан
чок-ан
чок-ан
occasion-with
no-deriv.ad
чокан
чок-ан
чоко-ан
tassel-with
ad-deriv.ad
чокан
чока-н
чока-н
thick-GEN
ad-case
чокан
чока-н
чока-н
mute-GEN
ad-case
чокан
чока-н
чока-н
tassel-GEN
no-case
леведалтше
леведалт-ше
леведалт-шЕ
cover.oneself-PTCP.ACT
vb1-ad
леведалтше
леведалт-ше
леведалт-жЕ
cover.oneself-IMP.3SG
vb1-mood.pers
леведалтше
левед-алт-ше
левед-алт-шЕ
cover-REF-PTCP.ACT
vb1-deriv.v-ad
леведалтше
леведалт-Ø-ше
леведалт-Ø-жЕ
cover.oneself-CNG-3SG
vb1-conn-poss
леведалтше
леведалт-Ø-ше
леведалт-Ø-жЕ
cover.oneself-CVB-3SG
vb1-adv-poss
леведалтше
левед-алт-ше
левед-алт-жЕ
cover-REF-IMP.3SG
vb1-deriv.v-mood.pers
леведалтше
левед-алт-Ø-ше
левед-алт-Ø-жЕ
cover-REF-CNG-3SG
vb1-deriv.v-conn-poss
леведалтше
левед-алт-Ø-ше
левед-алт-Ø-жЕ
cover-REF-CVB-3SG
vb1-deriv.v-adv-poss
зимовка-влак
***
***
***
***
шинчат.
шинча-т
шинча-ет
eye-2SG
no-poss
шинчат.
шинча-т
шинча-ат
eye-and
no-enc
шинчат.
шинч-ат
шинч-ат
sit.down-2SG
vb1-pers
шинчат.
шинч-ат
шинче-ат
sit-3PL
vb2-pers
шинчат.
шинч-ат
шинче-ат
know-3PL
vb2-pers
шинчат.
шинч-а-т
шинче-а-ат
sit-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат.
шинч-а-т
шинче-а-ат
know-3SG-and
vb2-pers-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CNG-and
vb1-conn-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинч-Ø-ат
sit.down-CVB-and
vb1-adv-enc
шинчат.
шинч--ат
шинч-Е-ат
sit.down-PST1.3SG-and
vb1-tense.pers-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
sit-CNG-and
vb2-conn-enc
шинчат.
шинч-Ø-ат
шинче-Ø-ат
know-CNG-and
vb2-conn-enc



зимовка 2


Зимовка кӱвар

Зимовка
Зимовка
Зимовка
Zimovka
na
кӱвар
кӱвар
кӱвар
floor
no



зимовка 3 (М. Шкетан)


Оксимытын зимовка окнаште волгыдо тул коеш.

Оксимытын
Оксимытын
Оксимытын
Oksimytyn
na
зимовка
***
***
***
***
окнаште
окна-ште
окна-штЕ
window-INE
no-case
волгыдо
волгыдо
волгыдо
light
ad/no
тул
тул
тул
fire
ad/no
коеш.
коеш
коеш
it.seems
pa
коеш.
ко[й]-еш
кой-еш
be.visible-3SG
vb1-pers



зиян 1


Зияным муаш

Зияным
Зиян-ым
зиян-м
flaw-ACC
no-case
муаш
му-аш
му-аш
find-INF
vb1-inf



зиян 2 (М. Шкетан)


Векат, шонем, (ечын) тошкалме тураште кугу зиян уло.

Векат,
Векат
векат
probably
pa
Векат,
Векат
векат
at.all
av
Векат,
Век-ат
век-ат
at.all-and
av-enc
Векат,
Век-ат
век-ат
to-and
po-enc
Векат,
Век-ат
веке-ат
to-and
po-enc
шонем,
шон-ем
шоно-ем
think-1SG
vb2-pers
(ечын)
ечы-н
ече-н
ski-GEN
no-case
тошкалме
тошкал-ме
тошкал-мЕ
step-PTCP.PASS
vb1-ad
тураште
тураште
тураште
right.away
av/po
тураште
тура-ште
тура-штЕ
steep-INE
ad/av/no/po-case
тураште
тураште-Ø
тураште-Ø
direct-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тураште
тураште-Ø
тураште-Ø
direct-CNG
vb2-conn
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
зиян
зиян
зиян
flaw
no
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



зиян 3 (М. Рыбаков)


Койышыжо дене тудо (Роза) икмыняр тӧрсыр гынат, моло шотышто нимогай зиянымат ом му.

Койышыжо
Койыш-ыжо
койыш-жЕ
nature-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
(Роза)
Роза
роза
rose
no
икмыняр
икмыняр
икмыняр
some
ad/av/nm/pr
тӧрсыр
тӧрсыр
тӧрсыр
uneven
ad/av/no
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
моло
моло
моло
other
no/pr
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
нимогай
н'имогай
н'имогай
no
ad/pr
зиянымат
зиян-ым-ат
зиян-м-ат
flaw-ACC-and
no-case-enc
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
му.
му-Ø
му-Ø
find-IMP.2SG
vb1-mood.pers
му.
му-Ø
му-Ø
find-CNG
vb1-conn
му.
му-Ø
му-Ø
find-CVB
vb1-adv



зиян 4


Зияным ышташ

Зияным
Зиян-ым
зиян-м
flaw-ACC
no-case
ышташ
ышт-аш
ыште-аш
do-INF
vb2-inf



зиян 5 (А. Асаев)


Мыйым осаллан шотлат гынат, мый вет иктыланат зияным ыштылмаш уке.

Мыйым
Мыйым
мыйым
me
pr
Мыйым
мый-ым
мый-м
1SG-ACC
pr-case
осаллан
осал-лан
осал-лан
evil-DAT
ad/no-case
осаллан
осал-ла-н
осал-ла-н
evil-PL-GEN
ad/no-num-case
шотлат
шотл-ат
шотло-ат
count-3PL
vb2-pers
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ет
use-COMP-2SG
no-case-poss
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ет
use-PL-2SG
no-num-poss
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ат
use-COMP-and
no-case-enc
шотлат
шот-ла-т
шот-ла-ат
use-PL-and
no-num-enc
шотлат
шотл-а-т
шотло-а-ат
count-3SG-and
vb2-pers-enc
шотлат
шотл-Ø-ат
шотло-Ø-ат
count-CNG-and
vb2-conn-enc
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
мый
мый
мый
1SG
pr
вет
вет
вет
so
co/pa
иктыланат
икты-лан-ат
икте-лан-ат
one-DAT-and
nm/pr-case-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-COMP-1PL-and
nm/pr-case-poss-enc
иктыланат
икты-ла-на-т
икте-ла-на-ат
one-PL-1PL-and
nm/pr-num-poss-enc
иктыланат
икты-ла-н-ат
икте-ла-н-ат
one-PL-GEN-and
nm/pr-num-case-enc
зияным
зиян-ым
зиян-м
flaw-ACC
no-case
ыштылмаш
ыштылмаш
ыштылмаш
doing
no
ыштылмаш
ыштыл-маш
ыштыл-маш
do-NMLZ
vb1-deriv.n
уке.
уке
уке
no
ad/no/pa



зиян 6 (Ю. Артамонов)


– А тый, Иван Данилович, казаварня дене эргычым тӱкет гынат, пален лий, шканет моткоч кугу зияным кондет.

А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
тый,
тый
тый
2SG
pr
Иван
Иван
Иван
Ivan
na
Данилович,
Данилович
Данилович
Danilovich
na
казаварня
казаварня
казаварня
little.finger
no
дене
дене
дене
with
po
эргычым
эргыч-ым
эргыч-м
your.son-ACC
no-case
тӱкет
тӱк-ет
тӱкӧ-ет
horn-2SG
no-poss
тӱкет
тӱк-ет
тӱкӧ-ет
bolt-2SG
no-poss
тӱкет
тӱк-ет
тӱкӧ-ет
yellow-2SG
ad-poss
тӱкет
тӱк-ет
тӱкӧ-ет
type-2SG
no-poss
тӱкет
тӱк-ет
тӱкӧ-ет
touch-2SG
vb2-pers
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
пален
пал-ен-Ø
пале-ен-Ø
know-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пален
пал-ен
пале-ен
know-CVB
vb2-adv
лий,
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий,
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий,
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv
шканет
шк-ан-ет
шке-лан-ет
REFL-DAT-2SG
pr-case-poss
шканет
шкан-ет
шкан-ет
for.oneself-2SG
pr-poss
моткоч
моткоч
моткоч
exceedingly
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
зияным
зиян-ым
зиян-м
flaw-ACC
no-case
кондет.
конд-ет
кондо-ет
bring-2SG
vb2-pers



зиян 7


Зиян лияш

Зиян
Зиян
зиян
flaw
no
лияш
ли[й]-[а]ш
лий-аш
be-INF
vb1-inf



зиян 8 (С. Николаев)


Зиян лийын каен.

Зиян
Зиян
зиян
flaw
no
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
каен.
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен.
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv



зиян 9 (Калыкмут)


Зиян каласен ок тол.

Зиян
Зиян
зиян
flaw
no
каласен
калас-ен-Ø
каласе-ен-Ø
say-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каласен
калас-ен
каласе-ен
say-CVB
vb2-adv
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
тол.
тол-Ø
тол-Ø
come-IMP.2SG
vb1-mood.pers
тол.
тол-Ø
тол-Ø
come-CNG
vb1-conn
тол.
тол-Ø
тол-Ø
come-CVB
vb1-adv



зиян 10 (З. Каткова)


– Зияныш логалын улына, кува, – шӱлешт-шӱлешт Ведат ойла.

Зияныш
Зиян-ыш
зиян-ш
flaw-ILL
no-case
логалын
логал-ын-Ø
логал-н-Ø
touch-PST2-3SG
vb1-tense-pers
логалын
логал-ын
логал-н
touch-CVB
vb1-adv
улына,
улы-на
уло-на
is-1PL
ad/no/vb-poss
улына,
ул-ына
ул-на
be-1PL
vb1-pers
кува, –
кува
кува
old.woman
no
кува, –
кува
кува
reddish-brown
ad
шӱлешт-шӱлешт
шӱлешт-шӱлешт
шӱлешт-шӱлешт
gasping
av
Ведат
Ведат
Ведат
Vedat
na
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-COMP
no-case
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-PL
no-num
ойла.
ой-ла
ой-ла
opinion-STR
no-enc
ойла.
ой-ла
ой-ла
oh-STR
in-enc
ойла.
ойл-а
ойло-а
talk-3SG
vb2-pers
ойла.
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fast-CNG-STR
vb2-conn-enc
ойла.
ой-Ø-ла
ойо-Ø-ла
fear-CNG-STR
vb2-conn-enc



зиян 11


Зияныш пураш

Зияныш
Зиян-ыш
зиян-ш
flaw-ILL
no-case
пураш
пура-ш
пура-ш
home-made.kvass-ILL
no-case
пураш
пура-ш
пура-ш
framework-ILL
no-case
пураш
пура-ш
пура-еш
home-made.kvass-LAT
no-case
пураш
пура-ш
пура-еш
framework-LAT
no-case
пураш
пур-аш
пур-аш
chew-INF
vb1-inf
пураш
пур-аш
пуро-аш
go.in-INF
vb2-inf



зиян 12 (А. Эрыкан)


– Мыланем муно налын илаш чылтак йӧнан огыл, ик зиян гына.

Мыланем
мы-лан-ем
мый-лан-ем
1SG-DAT-1SG
pr-case-poss
муно
муно
муно
egg
no
налын
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
илаш
ил-аш
иле-аш
live-INF
vb2-inf
чылтак
чылт-ак
чылт-ак
completely-STR
av/pa-enc
йӧнан
йӧнан
йӧнан
fitting
ad
йӧнан
йӧн-ан
йӧн-ан
method-with
no-deriv.ad
огыл,
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
зиян
зиян
зиян
flaw
no
гына.
гына
гына
only
pa



зиян 13 (С. Николаев)


Фашист-влак совет калыклан пеш кугу зияным, шуко эҥгекым кондышт.

Фашист-влак
Фашист-влак
фашист-влак
fascist-PL
no-num
совет
совет
совет
council
no
совет
сов-ет
сово-ет
palm-2SG
no-poss
совет
сов-ет
сово-ет
slap-2SG
vb2-pers
калыклан
калыкл-ан
калыкле-ан
national-with
ad-deriv.ad
калыклан
калык-лан
калык-лан
people-DAT
no-case
калыклан
калык-ла-н
калык-ла-н
people-PL-GEN
no-num-case
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
зияным,
зиян-ым
зиян-м
flaw-ACC
no-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
эҥгекым
эҥгек-ым
эҥгек-м
misfortune-ACC
no-case
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кондышт.
конды-шт
кондо-шт
bring-IMP.3PL
vb2-mood.pers
кондышт.
конды-ш-т
кондо-ш-т
bring-PST1-3PL
vb2-tense-pers
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CNG
vb1-conn
кондышт.
кондышт-Ø
кондышт-Ø
drive-CVB
vb1-adv



злободневный 1


Злободневный йодыш

Злободневный
Злободневный
злободневный
timely
ad
йодыш
йодыш
йодыш
question
no
йодыш
йод-ыш
йод-ш
iodine-ILL
no-case



злободневный 2 (А. Асылбаев)


Календарьын содержанийже злободневный улмашын.

Календарьын
Календарь-ын
календарь-н
calendar-GEN
no-case
содержанийже
содержаний-же
содержаний-жЕ
content-3SG
no-poss
злободневный
злободневный
злободневный
timely
ad
улмашын.
улмашын
улмашын
being
vb
улмашын.
улмаш-ын
улмаш-н
being-GEN
no/pa/vb-case
улмашын.
ул-маш-ын
ул-маш-н
be-NMLZ-GEN
vb1-deriv.n-case



злодей 1


Злодейым кучаш

Злодейым
Злодей-ым
злодей-м
villain-ACC
no-case
кучаш
куча-ш
куча-ш
residue-ILL
no-case
кучаш
куча-ш
куча-еш
residue-LAT
no-case
кучаш
куч-аш
кучо-аш
hold-INF
vb2-inf



злодей 2 (К. Васин)


Злодей-влакым сеҥена да чапле балым ыштена.

Злодей-влакым
Злодей-влак-ым
злодей-влак-м
villain-PL-ACC
no-num-case
сеҥена
сеҥ-ена
сеҥе-ена
defeat-1PL
vb2-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
чапле
чапле
чапле
glorious
ad
чапле
чапле-Ø
чапле-Ø
glorify-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чапле
чапле-Ø
чапле-Ø
glorify-CNG
vb2-conn
балым
бал-ым
бал-м
ball-ACC
no-case
ыштена.
ышт-ена
ыште-ена
do-1PL
vb2-pers



злодей 3 (Н. Лекайн)


Тыгай листовкым злодей-влак тӱрлӧ семын шаркалат.

Тыгай
Тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
листовкым
листовкы-м
листовко-м
leaflet-ACC
no-case
злодей-влак
злодей-влак
злодей-влак
villain-PL
no-num
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
семын
семын
семын
like
po
семын
сем-ын
сем-н
melody-GEN
no-case
семын
сем-ын
сем-н
sense-GEN
no-case
шаркалат.
шаркал-ат
шаркале-ат
spread.out-3PL
vb2-pers
шаркалат.
шаркал-а-т
шаркале-а-ат
spread.out-3SG-and
vb2-pers-enc
шаркалат.
шаркал-Ø-ат
шаркале-Ø-ат
spread.out-CNG-and
vb2-conn-enc



знак 1


Математический знак

Математический
Математический
математический
mathematical
ad
знак
знак
знак
sign
no



знак 2


корно знак

корно
корно
корно
road
no
знак
знак
знак
sign
no



знак 3


нота знак

нота
нота
нота
specially
av
знак
знак
знак
sign
no



знак 4


Качество знак

Качество
Качество
Качество
Kachestvo
na
знак
знак
знак
sign
no



знак 5


алфавитын знакше-влак

алфавитын
алфавит-ын
алфавит-н
alphabet-GEN
no-case
знакше-влак
знак-ше-влак
знак-жЕ-влак
sign-3SG-PL
no-poss-num



знак 6 (В. Исенеков)


Знак-влакын мом ончыктымыштым палыман.

Знак-влакын
Знак-влак-ын
знак-влак-н
sign-PL-GEN
no-num-case
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
ончыктымыштым
ончыктымы-шт-ым
ончыктымо-шт-м
shown-3PL-ACC
ad/no-poss-case
ончыктымыштым
ончыкты-мы-шт-ым
ончыкто-мЕ-шт-м
show-PTCP.PASS-3PL-ACC
vb2-ad-poss-case
ончыктымыштым
ончы-кты-мы-шт-ым
ончо-ктЕ-мЕ-шт-м
look-CAUS-PTCP.PASS-3PL-ACC
vb2-deriv.v-ad-poss-case
палыман.
палым-ан
палыме-ан
known-with
ad-deriv.ad
палыман.
палы-ман
пале-ман
know-INF.NEC
vb2-inf
палыман.
палы-м-ан
пале-мЕ-ан
know-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad



знак 7 («Арифметика»)


Числа-влак посна знак дене – цифра дене возен ончыкталтыт.

Числа-влак
Числа-влак
числа-влак
number-PL
no-num
посна
посна
посна
isolated
ad/av
знак
знак
знак
sign
no
дене –
дене
дене
with
po
цифра
***
***
***
***
дене
дене
дене
with
po
возен
воз-ен-Ø
возо-ен-Ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
ончыкталтыт.
ончыкталт-ыт
ончыкталт-ыт
appear-3PL
vb1-pers
ончыкталтыт.
ончыкт-алт-ыт
ончыкто-алт-ыт
show-REF-3PL
vb2-deriv.v-pers
ончыкталтыт.
ончы-кт-алт-ыт
ончо-ктЕ-алт-ыт
look-CAUS-REF-3PL
vb2-deriv.v-deriv.v-pers



знак 8


Уто знак

Уто
Уто
уто
extra
ad/no
Уто
Уто-Ø
уто-Ø
become.superfluous-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Уто
Уто-Ø
уто-Ø
hurt-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Уто
Уто-Ø
уто-Ø
become.superfluous-CNG
vb2-conn
Уто
Уто-Ø
уто-Ø
hurt-CNG
vb2-conn
знак
знак
знак
sign
no



знак 9 («Мар. йылме»)


Кӱлеш знакым шынден, почеламутым возен налза. Знакым молан тыге шындаш кӱлеш, умылтарыза.

Кӱлеш
Кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
Кӱлеш
Кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
знакым
знак-ым
знак-м
sign-ACC
no-case
шынден,
шынд-ен-Ø
шынде-ен-Ø
put-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шынден,
шынд-ен
шынде-ен
put-CVB
vb2-adv
почеламутым
почеламут-ым
почеламут-м
poem-ACC
no-case
возен
воз-ен-Ø
возо-ен-Ø
write-PST2-3SG
vb2-tense-pers
возен
воз-ен
возо-ен
write-CVB
vb2-adv
налза.
нал-за
нал-за
take-IMP.2PL
vb1-mood.pers
Знакым
Знак-ым
знак-м
sign-ACC
no-case
молан
молан
молан
for.what
av/pr
молан
мол-ан
моло-ан
other-with
no/pr-deriv.ad
молан
мо-лан
мо-лан
what-DAT
ad/av/pa/pr-case
молан
мо-ла-н
мо-ла-н
what-PL-GEN
ad/av/pa/pr-num-case
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
шындаш
шынд-аш
шынде-аш
put-INF
vb2-inf
кӱлеш,
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш,
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
умылтарыза.
умылтары-за
умылтаре-за
explain-IMP.2PL
vb2-mood.pers



знак 10


Университетский знак

Университетский
Университетский
университетский
university
ad
знак
знак
знак
sign
no



знак 11 (С. Чавайн)


Семон кугыза (шкаф гыч луктын, староста знакшым оҥешыже пижыкта). Микита, пуышашетым пу!

Семон
Семон
Семон
Semon
na
кугыза
кугыза
кугыза
old.man
no
(шкаф
шкаф
шкаф
wardrobe
no
гыч
гыч
гыч
from
po
луктын,
лукт-ын-Ø
лукт-н-Ø
lead.out-PST2-3SG
vb1-tense-pers
луктын,
лукт-ын
лукт-н
lead.out-CVB
vb1-adv
староста
***
***
***
***
знакшым
знак-шы-м
знак-жЕ-м
sign-3SG-ACC
no-poss-case
оҥешыже
оҥ-еш-ыже
оҥ-еш-жЕ
chest-LAT-3SG
no-case-poss
пижыкта).
пижыкт-а
пижыкте-а
hook-3SG
vb2-pers
пижыкта).
пиж-ыкт-а
пиж-ктЕ-а
stick-CAUS-3SG
vb1-deriv.v-pers
Микита,
Микита
Микита
Mikita
na
пуышашетым
пуышаш-ет-ым
пуышаш-ет-м
having.to.give-2SG-ACC
no-poss-case
пуышашетым
пуы-шаш-ет-ым
пуо-шаш-ет-м
give-PTCP.FUT-2SG-ACC
vb2-ad-poss-case
пуышашетым
пуы-шаш-ет-ым
пуо-шаш-ет-м
blow-PTCP.FUT-2SG-ACC
vb2-ad-poss-case
пу!
пу
пу
wood
no
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу!
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn



знак 12


Препинаний знак-влак

Препинаний
Препинаний
препинаний
punctuation
no
знак-влак
знак-влак
знак-влак
sign-PL
no-num



знак 13 (В. Тимофеева)


Пытартыш жапыште тыгай оборот-влак утларак кучылталтыт, возымо годым пренинаний знак дене икте ойыра, а весе огеш.

Пытартыш
Пытартыш
пытартыш
last
ad/no
жапыште
жапыште
жапыште
in.time
av/po
жапыште
жап-ыште
жап-штЕ
time-INE
no-case
тыгай
тыгай
тыгай
such
ad/av/no/pr
оборот-влак
оборот-влак
оборот-влак
revolution-PL
no-num
утларак
утларак
утларак
more
av
утларак
утла-рак
утла-рак
more-COMP
av/po-deg
утларак
утл-а-рак
утло-а-рак
escape-3SG-COMP
vb2-pers-deg
кучылталтыт,
кучылталт-ыт
кучылталт-ыт
be.used-3PL
vb1-pers
кучылталтыт,
кучылт-алт-ыт
кучылт-алт-ыт
hold-REF-3PL
vb1-deriv.v-pers
возымо
возымо
возымо
written
ad
возымо
возы-мо
возо-мЕ
write-PTCP.PASS
vb2-ad
годым
годым
годым
during
po
пренинаний
***
***
***
***
знак
знак
знак
sign
no
дене
дене
дене
with
po
икте
икте
икте
one
nm/pr
ойыра,
ойыр-а
ойыро-а
separate-3SG
vb2-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
весе
весе
весе
different
ad/no/pr
огеш.
ог-еш
ог-еш
NEG-3SG
vb-pers



знак 14 (С. Вишневский)


Ятыр жап нушкын кайымек, лейтенант кид дене условный знакым ыштыш.

Ятыр
Ятыр
ятыр
much
av/no/pr
жап
жап
жап
time
no
нушкын
нушк-ын-Ø
нушк-н-Ø
creep-PST2-3SG
vb1-tense-pers
нушкын
нушк-ын
нушк-н
creep-CVB
vb1-adv
кайымек,
кайы-мек
кае-мек
go-CVB.PRI
vb2-adv
лейтенант
лейтенант
лейтенант
lieutenant
no
кид
кид
кид
hand
no
дене
дене
дене
with
po
условный
условный
условный
agreed
ad
знакым
знак-ым
знак-м
sign-ACC
no-case
ыштыш.
ыштыш
ыштыш
work
no
ыштыш.
ышты-ш-Ø
ыште-ш-Ø
do-PST1-3SG
vb2-tense-pers



знаме 1 (А. Юзыкайн)


Кӧ, кычкалтын, машинам шупшаш тӱҥалеш?! Знаме нигӧ.

Кӧ,
Кӧ
кӧ
who
pr
кычкалтын,
кычкалт-ын-Ø
кычкалт-н-Ø
be.harnessed-PST2-3SG
vb1-tense-pers
кычкалтын,
кычкалт-ын
кычкалт-н
be.harnessed-CVB
vb1-adv
кычкалтын,
кычк-алт-ын-Ø
кычке-алт-н-Ø
harness-REF-PST2-3SG
vb2-deriv.v-tense-pers
кычкалтын,
кычк-алт-ын
кычке-алт-н
harness-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
машинам
машина-м
машина-м
machine-ACC
no-case
машинам
машина-м
машина-ем
machine-1SG
no-poss
машинам
машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
машинам
машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
машинам
машина-м-Ø
машина-ем-Ø
machine-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
шупшаш
шупш-аш
шупш-аш
pull-INF
vb1-inf
тӱҥалеш?!
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers
Знаме
Знаме
знаме
clearly
av
нигӧ.
н'игӧ
н'игӧ
nobody
pr



знаме 2 (С. Чавайн)


(Семон кугыза.) Знаме, ом пу: тый тыгеже тылзат ыштет.

(Семон
Семон
Семон
Semon
na
кугыза.)
кугыза
кугыза
old.man
no
Знаме,
Знаме
знаме
clearly
av
ом
о-м
о-м
NEG-1SG
vb-pers
ом
ом
ом
ohm
no
пу:
пу
пу
wood
no
пу:
пу-Ø
пуо-Ø
give-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу:
пу-Ø
пуо-Ø
blow-IMP.2SG
vb2-mood.pers
пу:
пу-Ø
пуо-Ø
give-CNG
vb2-conn
пу:
пу-Ø
пуо-Ø
blow-CNG
vb2-conn
тый
тый
тый
2SG
pr
тыгеже
тыгеже
тыгеже
so
av
тыгеже
тыге-же
тыге-жЕ
so-3SG
av/pa/pr-poss
тылзат
тылз-ат
тылзе-ат
moon-and
no-enc
ыштет.
ышт-ет
ыште-ет
do-2SG
vb2-pers



знаме 3 (М. Рыбаков)


(Елук.) Знаме, мом кондымыжым калыклан чыла ончыкташ ок лий.

(Елук.)
Елук
Елук
Yeluk
na
Знаме,
Знаме
знаме
clearly
av
мом
мом
мом
what
pr
мом
мо-м
мо-м
what-ACC
ad/av/pa/pr-case
кондымыжым
кондымы-жы-м
кондымо-жЕ-м
delivery-3SG-ACC
ad-poss-case
кондымыжым
конды-мы-жы-м
кондо-мЕ-жЕ-м
bring-PTCP.PASS-3SG-ACC
vb2-ad-poss-case
кондымыжым
кон-дымы-жы-м
кон-дымЕ-жЕ-м
kitty-without-3SG-ACC
no-deriv.ad-poss-case
кондымыжым
кон-дымы-жы-м
кон-дымЕ-жЕ-м
alkali-without-3SG-ACC
no-deriv.ad-poss-case
калыклан
калыкл-ан
калыкле-ан
national-with
ad-deriv.ad
калыклан
калык-лан
калык-лан
people-DAT
no-case
калыклан
калык-ла-н
калык-ла-н
people-PL-GEN
no-num-case
чыла
чыла
чыла
everything
ad/pa/pr
ончыкташ
ончыкт-аш
ончыкто-аш
show-INF
vb2-inf
ончыкташ
ончы-кт-аш
ончо-ктЕ-аш
look-CAUS-INF
vb2-deriv.v-inf
ок
ок-Ø
ок-Ø
NEG-3SG
vb-pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-IMP.2SG
vb1-mood.pers
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CNG
vb1-conn
лий.
лий-Ø
лий-Ø
be-CVB
vb1-adv



знаменатель 1


Общий знаменательым муаш

Общий
Общий
общий
general
ad
знаменательым
знаменатель-ым
знаменатель-м
denominator-ACC
no-case
муаш
му-аш
му-аш
find-INF
vb1-inf



знаменатель 2 («Математика»)


Черта йымалан возымо числа дробьын знаменательже лиеш, тудо кругым мыняр тӧр ужашлан пайлымым ончыкта.

Черта
Черта
черта
line
no
йымалан
йымалан
йымалан
down
av/po
йымалан
йымал-ан
йымал-ан
bottom-with
ad/no-deriv.ad
возымо
возымо
возымо
written
ad
возымо
возы-мо
возо-мЕ
write-PTCP.PASS
vb2-ad
числа
числа
числа
number
no
дробьын
дробь-ын
дробь-н
fraction-GEN
no-case
знаменательже
знаменатель-же
знаменатель-жЕ
denominator-3SG
no-poss
лиеш,
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш,
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
тудо
тудо
тудо
3SG
pr
кругым
круг-ым
круг-м
circle-ACC
no-case
мыняр
мыняр
мыняр
how.many
av/co/pr
тӧр
тӧр
тӧр
flat
ad/av/no
ужашлан
ужаш-лан
ужаш-лан
part-DAT
no-case
ужашлан
уж-аш-лан
уж-аш-лан
see-INF-DAT
vb1-inf-case
ужашлан
ужаш-ла-н
ужаш-ла-н
part-PL-GEN
no-num-case
пайлымым
пайлымы-м
пайлыме-м
dividend-ACC
ad/no-case
пайлымым
пайлы-мы-м
пайле-мЕ-м
divide-PTCP.PASS-ACC
vb2-ad-case
ончыкта.
ончыкт-а
ончыкто-а
show-3SG
vb2-pers
ончыкта.
ончы-кт-а
ончо-ктЕ-а
look-CAUS-3SG
vb2-deriv.v-pers



знаменательный 1


Знаменательный событий

Знаменательный
Знаменательный
знаменательный
significant
ad
событий
событий
событий
event
no



знаменательный 2


знаменательный дата

знаменательный
знаменательный
знаменательный
significant
ad
дата
***
***
***
***



знаменательный 3 (Г. Ефруш)


Ий еда мемнан илышыште пеш кугу знаменательный кече-влак, тӱнямбал айдеме илышыште кугу событий-влак лийын шогат.

Ий
Ий
ий
year
no
Ий
Ий
ий
ice
no
Ий
Ий
ий
chisel
no
Ий
Ий-Ø
ий-Ø
swim-IMP.2SG
vb1-mood.pers
Ий
Ий-Ø
ий-Ø
swim-CNG
vb1-conn
Ий
Ий-Ø
ий-Ø
swim-CVB
vb1-adv
еда
еда
еда
each
po
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
илышыште
илыш-ыште
илыш-штЕ
life-INE
no-case
илышыште
илышы-ште
илыше-штЕ
living-INE
ad/no-case
илышыште
илы-шы-ште
иле-шЕ-штЕ
live-PTCP.ACT-INE
vb2-ad-case
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
знаменательный
знаменательный
знаменательный
significant
ad
кече-влак,
кече-влак
кече-влак
sun-PL
no-num
тӱнямбал
тӱнямбал
тӱнямбал
face.of.the.earth
ad/no
айдеме
айдеме
айдеме
human
no
илышыште
илыш-ыште
илыш-штЕ
life-INE
no-case
илышыште
илышы-ште
илыше-штЕ
living-INE
ad/no-case
илышыште
илы-шы-ште
иле-шЕ-штЕ
live-PTCP.ACT-INE
vb2-ad-case
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
событий-влак
событий-влак
событий-влак
event-PL
no-num
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
шогат.
шога-т
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат.
шога-т
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат.
шог-а-т
шого-а-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат.
шог-Ø-ат
шого-Ø-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc



знаменательный 4


Знаменательный ойлымаш ужаш-влак

Знаменательный
Знаменательный
знаменательный
significant
ad
ойлымаш
ойлымаш
ойлымаш
story
no
ойлымаш
ойлы-маш
ойло-маш
talk-NMLZ
vb2-deriv.n
ужаш-влак
ужаш-влак
ужаш-влак
part-PL
no-num



знаменательный 5 («Мар. фил.»)


Мут сочетаний подчинений йӧн дене ышталтеш да кокыт деч шагал огыл знаменательный мутым ушен шога.

Мут
Мут
мут
word
no
сочетаний
сочетаний
сочетаний
combination
no
подчинений
подчинений
подчинений
subordination
no
йӧн
йӧн
йӧн
method
no
дене
дене
дене
with
po
ышталтеш
ышталт-еш
ышталт-еш
be.done-3SG
vb1-pers
ышталтеш
ышт-алт-еш
ыште-алт-еш
do-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
кокыт
кокыт
кокыт
two
nm
деч
деч
деч
from
po
шагал
шагал
шагал
little
ad/av/no
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
знаменательный
знаменательный
знаменательный
significant
ad
мутым
мут-ым
мут-м
word-ACC
no-case
ушен
уш-ен-Ø
ушо-ен-Ø
join-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ушен
уш-ен-Ø
ушо-ен-Ø
order-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ушен
уш-ен
ушо-ен
join-CVB
vb2-adv
ушен
уш-ен
ушо-ен
order-CVB
vb2-adv
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



знаменосец 1


Ончылно знаменосец-влак каят

Ончылно
Ончылно
ончылно
in.front
av/po
знаменосец-влак
знаменосец-влак
знаменосец-влак
standard.bearer-PL
no-num
каят
ка[й]-[а]т
кай-ат
[X]-and
in-enc
каят
ка[й]-[а]т
кай-ат
aftergrass-and
no-enc
каят
ка[й]-[а]т
кае-ат
go-3PL
vb2-pers
каят
ка[й]-[а]-т
кае-а-ат
go-3SG-and
vb2-pers-enc



знаменосец 2 («Мар. ком.»)


Знаменосец-влакын нумалме пионерский знамя-влак мардеж дене ловыкталтыт.

Знаменосец-влакын
Знаменосец-влак-ын
знаменосец-влак-н
standard.bearer-PL-GEN
no-num-case
нумалме
нумал-ме
нумал-мЕ
carry-PTCP.PASS
vb1-ad
пионерский
пионерский
пионерский
Young.Pioneer
ad
знамя-влак
знамя-влак
знамя-влак
banner-PL
no-num
мардеж
мардеж
мардеж
wind
no
дене
дене
дене
with
po
ловыкталтыт.
ловыкталт-ыт
ловыкталт-ыт
be.choppy-3PL
vb1-pers
ловыкталтыт.
ловыкт-алт-ыт
ловыкто-алт-ыт
sway-REF-3PL
vb2-deriv.v-pers



знамя 1


Куснылшо Йошкар знамя

Куснылшо
Куснылшо
куснылшо
mobile
ad
Куснылшо
Кусныл-шо
кусныл-шЕ
move-PTCP.ACT
vb1-ad
Йошкар
Йошкар
йошкар
red
ad
знамя
знамя
знамя
banner
no



знамя 2


пионерский знамя

пионерский
пионерский
пионерский
Young.Pioneer
ad
знамя
знамя
знамя
banner
no



знамя 3


Сеҥымаш Знамя

Сеҥымаш
Сеҥымаш
сеҥымаш
victory
no
Сеҥымаш
Сеҥы-маш
сеҥе-маш
defeat-NMLZ
vb2-deriv.n
Знамя
Знамя
знамя
banner
no



знамя 4


знамям пуаш

знамям
знамя-м
знамя-м
banner-ACC
no-case
знамям
знамя-м
знамя-ем
banner-1SG
no-poss
знамям
знамя-м-Ø
знамя-ем-Ø
banner-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
знамям
знамя-м-Ø
знамя-ем-Ø
banner-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
знамям
знамя-м-Ø
знамя-ем-Ø
banner-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
пуаш
пу-аш
пуо-аш
give-INF
vb2-inf
пуаш
пу-аш
пуо-аш
blow-INF
vb2-inf



знамя 5 (И. Васильев)


Колонна ӱмбалне Йошкар знамя лойгалтеш, «Марсельеза» муро йоҥга.

Колонна
Колонна
Колонна
Kolonna
na
ӱмбалне
ӱмбалне
ӱмбалне
above
av/po
Йошкар
Йошкар
йошкар
red
ad
знамя
знамя
знамя
banner
no
лойгалтеш,
лойгалт-еш
лойгалт-еш
sway-3SG
vb1-pers
лойгалтеш,
лойг-алт-еш
лойго-алт-еш
sway-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers
«Марсельеза»
Марсельеза
Марсельеза
Marsel'yeza
na
муро
муро
муро
song
no
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-IMP.2SG
vb2-mood.pers
муро
муро-Ø
муро-Ø
sing-CNG
vb2-conn
йоҥга.
йоҥг-а
йоҥго-а
sound-3SG
vb2-pers



знамя 6 («Мар. ком.»)


Лозунг йымалне КПСС райком ден райсовет исполкомын куснылшо Йошкар знамяшт.

Лозунг
Лозунг
лозунг
slogan
no
йымалне
йымалне
йымалне
at.the.bottom
av/po
КПСС
КПСС
КПСС
KPSS
na
райком
райком
райком
district.committee
no
ден
ден
ден
and
co
райсовет
райсовет
райсовет
district.council
no
исполкомын
исполком-ын
исполком-н
executive.committee-GEN
no-case
куснылшо
куснылшо
куснылшо
mobile
ad
куснылшо
кусныл-шо
кусныл-шЕ
move-PTCP.ACT
vb1-ad
Йошкар
Йошкар
йошкар
red
ad
знамяшт.
знамя-шт
знамя-шт
banner-3PL
no-poss



знамя 7


Коммунизм знамя

Коммунизм
Коммунизм
коммунизм
communism
no
знамя
знамя
знамя
banner
no



знамя 8


эрык знамя

эрык
эрык
эрык
freedom
ad/no
знамя
знамя
знамя
banner
no



знамя 9


Марксизм-ленинизмын знамяже йымалне мировой коммунистический движений кызыт моткоч кугу.

Марксизм-ленинизмын
Марксизм-ленинизм-ын
марксизм-ленинизм-н
Marxism-Leninism-GEN
no-case
знамяже
знамя-же
знамя-жЕ
banner-3SG
no-poss
йымалне
йымалне
йымалне
at.the.bottom
av/po
мировой
мировой
мировой
world
ad
коммунистический
коммунистический
коммунистический
communist
ad
движений
движений
движений
motion
no
кызыт
кызыт
кызыт
now
av
моткоч
моткоч
моткоч
exceedingly
av
кугу.
кугу
кугу
big
ad/no



знатный 1


Знатный строитель

Знатный
Знатный
знатный
outstanding
ad
строитель
строитель
строитель
builder
no



знатный 2


знатный колхозник

знатный
знатный
знатный
outstanding
ad
колхозник
колхозник
колхозник
collective.farmer
no



знатный 3 (А. Бик)


Арам огыл вет знатный шахтёр лӱм тыйын чапым адак кӱш нӧлта.

Арам
Арам
арам
in.vain
ad/av
Арам
Ара-м
ара-м
body-ACC
no-case
Арам
Ара-м
ара-ем
body-1SG
no-poss
Арам
Ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-IMP.2SG
no-deriv.v-mood.pers
Арам
Ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-CNG
no-deriv.v-conn
Арам
Ара-м-Ø
ара-ем-Ø
body-TRANS-CVB
no-deriv.v-adv
огыл
ог-Ø-ыл-Ø
ог-Ø-ул-Ø
NEG-3SG-be-CNG
vb-pers-vb-conn
вет
вет
вет
so
co/pa
знатный
знатный
знатный
outstanding
ad
шахтёр
шахтёр
шахтёр
miner
no
лӱм
лӱм
лӱм
name
no
тыйын
тыйын
тыйын
your
pr
тыйын
тый-ын
тый-н
2SG-GEN
pr-case
чапым
чап-ым
чап-м
glory-ACC
no-case
адак
адак
адак
again
av
кӱш
кӱш
кӱш
shoo
in
кӱш
кӱш
кӱш
up
av
кӱш
кӱ-ш
кӱ-ш
stone-ILL
no-case
нӧлта.
нӧлт-а
нӧлтӧ-а
lift-3SG
vb2-pers



знать 1 («Кокла курым»)


Кредалаш да еҥым толаш военный знать шке дружиныж дене эре ямде лийын шоген.

Кредалаш
Кредал-аш
кредал-аш
fight-INF
vb1-inf
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
еҥым
еҥ-ым
еҥ-м
person-ACC
ad/no-case
толаш
тол-аш
тол-аш
come-INF
vb1-inf
толаш
тол-аш
толо-аш
steal-INF
vb2-inf
военный
военный
военный
war
ad/no
знать
знать
знать
aristocracy
no
шке
шке
шке
REFL
pr
дружиныж
дружины-ж
дружине-жЕ
group-3SG
no-poss
дене
дене
дене
with
po
эре
эре
эре
always
av/po
эре
эре
эре
clean
ad
ямде
ямде
ямде
ready
ad
лийын
лийын
лийын
as.a
po
лийын
лий-ын-Ø
лий-н-Ø
be-PST2-3SG
vb1-tense-pers
лийын
лий-ын
лий-н
be-CVB
vb1-adv
шоген.
шог-ен-Ø
шого-ен-Ø
stand-PST2-3SG
vb2-tense-pers
шоген.
шог-ен
шого-ен
stand-CVB
vb2-adv



значений 1


Мутын значенийже

Мутын
Мут-ын
мут-н
word-GEN
no-case
значенийже
значений-же
значений-жЕ
meaning-3SG
no-poss



значений 2


букван йӱк значенийже

букван
буква-н
буква-ан
letter-with
no-deriv.ad
букван
буква-н
буква-н
letter-GEN
no-case
йӱк
йӱк
йӱк
voice
no
значенийже
значений-же
значений-жЕ
meaning-3SG
no-poss



значений 3


Кугу значений

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
значений
значений
значений
meaning
no



значений 4


значений кугеммаш

значений
значений
значений
meaning
no
кугеммаш
кугеммаш
кугеммаш
enlargement
no
кугеммаш
кугем-маш
кугем-маш
increase-NMLZ
vb1-deriv.n
кугеммаш
куг-ем-маш
куго-ем-маш
mother-in-law-TRANS-NMLZ
no-deriv.v-deriv.n



значений 5


значенийым налаш

значенийым
значений-ым
значений-м
meaning-ACC
no-case
налаш
нал-аш
нал-аш
take-INF
vb1-inf



значений 6 («Мар. ком.»)


Совет еҥ-влакын кажне сеҥымашышт кугу интернациональный значенийым налын шога.

Совет
Совет
совет
council
no
Совет
Сов-ет
сово-ет
palm-2SG
no-poss
Совет
Сов-ет
сово-ет
slap-2SG
vb2-pers
еҥ-влакын
еҥ-влак-ын
еҥ-влак-н
person-PL-GEN
ad/no-num-case
кажне
кажне
кажне
each
pr
сеҥымашышт
сеҥымаш-ышт
сеҥымаш-шт
victory-3PL
no-poss
сеҥымашышт
сеҥы-маш-ышт
сеҥе-маш-шт
defeat-NMLZ-3PL
vb2-deriv.n-poss
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
интернациональный
интернациональный
интернациональный
international
ad
значенийым
значений-ым
значений-м
meaning-ACC
no-case
налын
нал-ын-Ø
нал-н-Ø
take-PST2-3SG
vb1-tense-pers
налын
нал-ын
нал-н
take-CVB
vb1-adv
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



значений 7 («Ботаника»)


Кушкылын илышыштыже пеледышын значенийже йӧршеш вес тӱрлӧ. Пеледыш – тиде кушкылын тӱлымӧ органже.

Кушкылын
Кушкыл-ын
кушкыл-н
plant-GEN
no-case
илышыштыже
илыш-ышты-же
илыш-штЕ-жЕ
life-INE-3SG
no-case-poss
илышыштыже
илышы-шты-же
илыше-штЕ-жЕ
living-INE-3SG
ad/no-case-poss
илышыштыже
илы-шы-шты-же
иле-шЕ-штЕ-жЕ
live-PTCP.ACT-INE-3SG
vb2-ad-case-poss
пеледышын
пеледышын
пеледышын
flowery
av
пеледышын
пеледыш-ын
пеледыш-н
flower-GEN
no-case
значенийже
значений-же
значений-жЕ
meaning-3SG
no-poss
йӧршеш
йӧршеш
йӧршеш
totally
av
йӧршеш
йӧрш-еш
йӧршӧ-еш
fitting-LAT
ad-case
вес
вес
вес
different
ad/pr
тӱрлӧ.
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ.
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ.
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
Пеледыш –
Пеледыш
пеледыш
flower
no
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
кушкылын
кушкыл-ын
кушкыл-н
plant-GEN
no-case
тӱлымӧ
тӱлымӧ
тӱлымӧ
paid
ad
тӱлымӧ
тӱлымӧ
тӱлымӧ
fertilized
ad
тӱлымӧ
тӱлы-мӧ
тӱлӧ-мЕ
pay-PTCP.PASS
vb2-ad
тӱлымӧ
тӱлы-мӧ
тӱлӧ-мЕ
reproduce-PTCP.PASS
vb2-ad
органже.
орган-же
орган-жЕ
organ-3SG
no-poss
органже.
орган-же
орган-жЕ
organ-3SG
no-poss



значениян 1 («Мар. фил.»)


Мут ыштыше суффикс полшымо дене у лексический значениян шомак шочеш.

Мут
Мут
мут
word
no
ыштыше
ыштыше
ыштыше
doer
ad/no
ыштыше
ышты-ше
ыште-шЕ
do-PTCP.ACT
vb2-ad
суффикс
суффикс
суффикс
suffix
no
полшымо
полшы-мо
полшо-мЕ
help-PTCP.PASS
vb2-ad
дене
дене
дене
with
po
у
у
у
new
ad/no
у
у
у
oh
in
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-IMP.2SG
vb2-mood.pers
у
у-Ø
уо-Ø
take.care.of-CNG
vb2-conn
у
у-Ø
уо-Ø
stroke-CNG
vb2-conn
лексический
лексический
лексический
lexical
ad
значениян
значениян
значениян
meaning
ad
значениян
значени[й]-[а]н
значений-ан
meaning-with
no-deriv.ad
шомак
шомак
шомак
word
no
шочеш.
шоч-еш
шоч-еш
[X]-LAT
ad-case
шочеш.
шоч-еш
шоч-еш
be.born-3SG
vb1-pers



значениян 2


Кугу значениян

Кугу
Кугу
кугу
big
ad/no
значениян
значениян
значениян
meaning
ad
значениян
значени[й]-[а]н
значений-ан
meaning-with
no-deriv.ad



значениян 3


Нукын пеш кугу значениян улмыж нерген нигӧм уэш-пачаш ӱшандарыме огеш кӱл.

Нукын
Нукын
Нукын
Nukyn
na
пеш
пеш
пеш
very
av
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
значениян
значениян
значениян
meaning
ad
значениян
значени[й]-[а]н
значений-ан
meaning-with
no-deriv.ad
улмыж
улмы-ж
улмо-жЕ
being-3SG
ad-poss
улмыж
ул-мы-ж
ул-мЕ-жЕ
be-PTCP.PASS-3SG
vb1-ad-poss
нерген
нерген
нерген
about
po
нерген
нерге-н
нерге-н
cold-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
badger-GEN
no-case
нерген
нерге-н
нерге-н
order-GEN
no-case
нигӧм
н'игӧм
н'игӧм
nobody
pr
нигӧм
н'игӧ-м
н'игӧ-м
nobody-ACC
pr-case
уэш-пачаш
уэш-пачаш
уэш-пачаш
again.and.again
av
ӱшандарыме
ӱшандары-ме
ӱшандаре-мЕ
assure-PTCP.PASS
vb2-ad
огеш
ог-еш
ог-еш
NEG-3SG
vb-pers
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-IMP.2SG
vb1-mood.pers
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CNG
vb1-conn
кӱл.
кӱл-Ø
кӱл-Ø
be.necessary-CVB
vb1-adv



значит 1 (С. Чавайн)


– Значит, тудын лӱмжӧ Сакар? А фамилийже кузе?

Значит,
Значит
значит
so
in
тудын
тудын
тудын
his/her
pr
тудын
тудо-н
тудо-н
3SG-GEN
pr-case
лӱмжӧ
лӱм-жӧ
лӱм-жЕ
name-3SG
no-poss
Сакар?
Сакар
Сакар
Sakar
na
А
А
а
and
co
А
А
а
so
pa
А
А
а
oh
in
фамилийже
фамилий-же
фамилий-жЕ
family.name-3SG
no-poss
кузе?
кузе
кузе
how
av/co/no/pa



значит 2 (Н. Арбан)


(Санюк.) Значит, тыят тудым йӧратет?

(Санюк.)
Санюк
Санюк
San'uk
na
Значит,
Значит
значит
so
in
тыят
тый-[а]т
тый-ат
2SG-and
pr-enc
тудым
тудым
тудым
him/her
pr
тудым
тудо-м
тудо-м
3SG-ACC
pr-case
йӧратет?
йӧрат-ет
йӧрате-ет
love-2SG
vb2-pers



значкист 1


ГТО значкист-влакым ямдылымаш

ГТО
ГТО
ГТО
GTO
na
значкист-влакым
значкист-влак-ым
значкист-влак-м
holder.of.a.badge-PL-ACC
no-num-case
ямдылымаш
ямдылымаш
ямдылымаш
preparation
no
ямдылымаш
ямдылы-маш
ямдыле-маш
prepare-NMLZ
vb2-deriv.n



значкист 2


значкист-влак ешаралтыныт

значкист-влак
значкист-влак
значкист-влак
holder.of.a.badge-PL
no-num
ешаралтыныт
ешаралт-ын-ыт
ешаралт-н-ыт
be.added.to-PST2-3PL
vb1-tense-pers
ешаралтыныт
ешар-алт-ын-ыт
ешаре-алт-н-ыт
add-REF-PST2-3PL
vb2-deriv.v-tense-pers



значок 1


Фестиваль значок

Фестиваль
Фестиваль
фестиваль
festival
no
значок
значок
значок
badge
no



значок 2


лауреат значок

лауреат
лауреат
лауреат
prizewinner
no
значок
значок
значок
badge
no



значок 3


университетский значок

университетский
университетский
университетский
university
ad
значок
значок
значок
badge
no



значок 4


«Калык туныктымо пашан отличникше» значок

«Калык
Калык
калык
people
no
туныктымо
туныктымо
туныктымо
educated
ad
туныктымо
туныкты-мо
туныкто-мЕ
teach-PTCP.PASS
vb2-ad
пашан
паша-н
паша-ан
work-with
no-deriv.ad
пашан
паша-н
паша-н
work-GEN
no-case
отличникше»
отличник-ше
отличник-жЕ
student.obtaining.excellent.marks-3SG
no-poss
значок
значок
значок
badge
no



значок 5 (В. Исенеков)


Оҥыштыжо йошкар галстук, комсомол значок койыт.

Оҥыштыжо
Оҥ-ышты-жо
оҥ-штЕ-жЕ
chest-INE-3SG
no-case-poss
йошкар
йошкар
йошкар
red
ad
галстук,
галстук
галстук
tie
no
комсомол
комсомол
комсомол
Komsomol
no
значок
значок
значок
badge
no
койыт.
кой-ыт
кой-ыт
be.visible-3PL
vb1-pers



значок 6 (В. Косоротов)


Пурла оҥыштыжо – гвардейский значок.

Пурла
Пурла
пурла
right
ad/no
Пурла
Пур-Ø-ла
пур-Ø-ла
chew-CNG-STR
vb1-conn-enc
Пурла
Пур-Ø-ла
пур-Ø-ла
chew-CVB-STR
vb1-adv-enc
оҥыштыжо –
оҥ-ышты-жо
оҥ-штЕ-жЕ
chest-INE-3SG
no-case-poss
гвардейский
гвардейский
гвардейский
guard
ad
значок.
значок
значок
badge
no



золотник [I] 1 (Н. Лекайн)


Шоҥго деке чержат пуд дене толеш, а тазалыкше – золотник дене веле.

Шоҥго
Шоҥго
шоҥго
old
ad/no
деке
деке
деке
to
po
чержат
чер-ж-ат
чер-жЕ-ат
disease-3SG-and
no-poss-enc
пуд
пуд
пуд
pood
no
дене
дене
дене
with
po
толеш,
тол[ь]-еш
толь-еш
tarred.roofing.paper-LAT
no-case
толеш,
тол-еш
тол-еш
come-3SG
vb1-pers
а
а
а
and
co
а
а
а
so
pa
а
а
а
oh
in
тазалыкше –
тазалык-ше
тазалык-жЕ
health-3SG
no-poss
тазалыкше –
таза-лык-ше
таза-лык-жЕ
healthy-for-3SG
ad-deriv.ad-poss
золотник
золотник
золотник
zolotnik
no
золотник
золотник
золотник
valve
no
дене
дене
дене
with
po
веле.
веле
веле
only
pa
веле.
веле-Ø
веле-Ø
spill-IMP.2SG
vb2-mood.pers
веле.
вел-'е
вел-Е
spill-PST1.3SG
vb1-tense.pers
веле.
веле-Ø
веле-Ø
spill-CNG
vb2-conn



золотник [II] 1


Паровой машинан золотникше

Паровой
Паровой
паровой
steam
ad
машинан
машина-н
машина-ан
machine-with
no-deriv.ad
машинан
машина-н
машина-н
machine-GEN
no-case
золотникше
золотник-ше
золотник-жЕ
zolotnik-3SG
no-poss
золотникше
золотник-ше
золотник-жЕ
valve-3SG
no-poss



золотник [II] 2


золотникым алмашташ

золотникым
золотник-ым
золотник-м
zolotnik-ACC
no-case
золотникым
золотник-ым
золотник-м
valve-ACC
no-case
алмашташ
алмашт-аш
алмашт-аш
be.changed-INF
vb1-inf
алмашташ
алмашт-аш
алмаште-аш
replace-INF
vb2-inf



зона 1


Пограничный зона

Пограничный
Пограничный
пограничный
border
ad
зона
***
***
***
***



зона 2


чодыра зона

чодыра
чодыра
чодыра
forest
no
чодыра
чодыра
чодыра
coarse
ad
зона
***
***
***
***



зона 3


Шемрокдымо зона

Шемрокдымо
Шемрокдымо
шемрокдымо
without.black.earth
ad
зона
***
***
***
***



зона 4


Защита зона

Защита
Защита
Защита
Zashchita
na
зона
***
***
***
***



зона 5


нападений зона

нападений
нападений
нападений
attack
no
зона
***
***
***
***



зональный 1


Зональный соревнований

Зональный
Зональный
зональный
zonal
ad
соревнований
соревнований
соревнований
competition
no



зональный 2 (В. Исенеков)


Эрлашыжым Николай Петрович речной пароходство дене пырля эртарыме зональный совещанийыште оратор-влакым колышто.

Эрлашыжым
Эрлашыжым
эрлашыжым
on.the.next.day
av
Николай
Николай
Николай
Nikolay
na
Петрович
Петрович
Петрович
Petrovich
na
речной
речной
речной
river
ad
пароходство
пароходство
пароходство
navigation
no
дене
дене
дене
with
po
пырля
пырля
пырля
together
ad/av
эртарыме
эртары-ме
эртаре-мЕ
spend-PTCP.PASS
vb2-ad
зональный
зональный
зональный
zonal
ad
совещанийыште
совещаний-ыште
совещаний-штЕ
conference-INE
no-case
оратор-влакым
оратор-влак-ым
оратор-влак-м
orator-PL-ACC
no-num-case
колышто.
кол-ышто
кол-штЕ
fish-INE
no-case
колышто.
кол-ышто
кол-штЕ
Pisces-INE
no-case
колышто.
колы-што
коло-штЕ
twenty-INE
nm-case
колышто.
колышт-о
колышт-Е
listen-PST1.3SG
vb1-tense.pers



зонд 1


Резина зонд

Резина
Резина
Резина
Rezina
na
зонд
зонд
зонд
probe
no



зонд 2


металл гыч ыштыме зонд

металл
металл
металл
metal
no
гыч
гыч
гыч
from
po
ыштыме
ыштыме
ыштыме
done
ad
ыштыме
ышты-ме
ыште-мЕ
do-PTCP.PASS
vb2-ad
зонд
зонд
зонд
probe
no



зонд 3


зондым нелаш

зондым
зонд-ым
зонд-м
probe-ACC
no-case
нелаш
нел-аш
нел-аш
swallow-INF
vb1-inf



зонд 4


Метеорологический зонд

Метеорологический
Метеорологический
метеорологический
meteorological
ad
зонд
зонд
зонд
probe
no



зонд 5


зондым колташ

зондым
зонд-ым
зонд-м
probe-ACC
no-case
колташ
колт-аш
колто-аш
send-INF
vb2-inf



зонт 1


Кумда зонт

Кумда
Кумда
кумда
wide
ad
Кумда
Кум-да
кум-да
godfather.of.one's.child-2PL
no-poss
Кумда
Кум-да
кум-да
three-2PL
nm-poss
зонт
зонт
зонт
umbrella
no



зонт 2


брезент зонт

брезент
брезент
брезент
tarpaulin
no
зонт
зонт
зонт
umbrella
no



зонт 3


зонт йымалне шинчаш

зонт
зонт
зонт
umbrella
no
йымалне
йымалне
йымалне
at.the.bottom
av/po
шинчаш
шинча-ш
шинча-ш
eye-ILL
no-case
шинчаш
шинча-ш
шинча-еш
eye-LAT
no-case
шинчаш
шинч-аш
шинч-аш
sit.down-INF
vb1-inf
шинчаш
шинч-аш
шинче-аш
sit-INF
vb2-inf
шинчаш
шинч-аш
шинче-аш
know-INF
vb2-inf



зонтик 1


Тодылман зонтик

Тодылман
Тодылман
тодылман
folding
ad
Тодылман
Тодылм-ан
тодылмо-ан
broken-with
ad-deriv.ad
Тодылман
Тодыл-ман
тодыл-ман
break-INF.NEC
vb1-inf
Тодылман
Тодыл-м-ан
тодыл-мЕ-ан
break-PTCP.PASS-with
vb1-ad-deriv.ad
зонтик
зонтик
зонтик
umbrella
no



зонтик 2


зонтикым шаралташ

зонтикым
зонтик-ым
зонтик-м
umbrella-ACC
no-case
шаралташ
шаралт-аш
шаралт-аш
be.spread-INF
vb1-inf
шаралташ
шаралт-аш
шаралте-аш
spread.out-INF
vb2-inf
шаралташ
шар-алт-аш
шаре-алт-аш
spread.out-REF-INF
vb2-deriv.v-inf



зонтик 3 (А. Максимов)


Ик кидыштыже изи чемодан, весыштыже – зонтик.

Ик
Ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
кидыштыже
кид-ышты-же
кид-штЕ-жЕ
hand-INE-3SG
no-case-poss
изи
изи
изи
small
ad/no
чемодан,
чемодан
чемодан
suitcase
no
весыштыже –
вес-ышты-же
вес-штЕ-жЕ
different-INE-3SG
ad/pr-case-poss
весыштыже –
весы-шты-же
весе-штЕ-жЕ
different-INE-3SG
ad/no/pr-case-poss
зонтик.
зонтик
зонтик
umbrella
no



зонтик 4 (О. Тыныш)


Вургемже чапле, оҥыштыжо шӧртньӧ шинчыр кеча, кидыштыже – зонтик.

Вургемже
Вургем-же
вургем-жЕ
clothes-3SG
no-poss
Вургемже
Вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
stem-1SG-3SG
no-poss-poss
Вургемже
Вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
be.worried-1SG-3SG
vb2-pers-poss
Вургемже
Вург-ем-же
вурго-ем-жЕ
stem-TRANS-IMP.3SG
no-deriv.v-mood.pers
Вургемже
Вург-ем-Ø-же
вурго-ем-Ø-жЕ
stem-TRANS-CNG-3SG
no-deriv.v-conn-poss
Вургемже
Вург-ем-Ø-же
вурго-ем-Ø-жЕ
stem-TRANS-CVB-3SG
no-deriv.v-adv-poss
чапле,
чапле
чапле
glorious
ad
чапле,
чапле-Ø
чапле-Ø
glorify-IMP.2SG
vb2-mood.pers
чапле,
чапле-Ø
чапле-Ø
glorify-CNG
vb2-conn
оҥыштыжо
оҥ-ышты-жо
оҥ-штЕ-жЕ
chest-INE-3SG
no-case-poss
шӧртньӧ
шӧртньӧ
шӧртньӧ
gold
ad/no
шинчыр
шинчыр
шинчыр
chain
no
кеча,
кеч-а
кече-а
hang-3SG
vb2-pers
кидыштыже –
кид-ышты-же
кид-штЕ-жЕ
hand-INE-3SG
no-case-poss
зонтик.
зонтик
зонтик
umbrella
no



зонтик 5 («Ботаника»)


Тӱрлӧ пеледышын соцветийже тӱрлӧ лиеш. Мутлан, вишньын соцветийжым зонтик, уржаным парча маныт.

Тӱрлӧ
Тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
Тӱрлӧ
Тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
Тӱрлӧ
Тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
пеледышын
пеледышын
пеледышын
flowery
av
пеледышын
пеледыш-ын
пеледыш-н
flower-GEN
no-case
соцветийже
***
***
***
***
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers
Мутлан,
Мутлан
мутлан
for.example
pa
Мутлан,
Мут-лан
мут-лан
word-DAT
no-case
Мутлан,
Мут-ла-н
мут-ла-н
word-PL-GEN
no-num-case
вишньын
вишн'ьы-н
вишн'е-н
cherry-GEN
no-case
соцветийжым
***
***
***
***
зонтик,
зонтик
зонтик
umbrella
no
уржаным
уржа-н-ым
уржа-ан-м
rye-with-ACC
no-deriv.ad-case
уржаным
уржа-н-ым
уржа-н-м
rye-GEN-ACC
no-case-case
парча
парча
парча
twig
no
парча
парча
парча
brocade
no
маныт.
ман-ыт
ман-ыт
say-3PL
vb1-pers



зооветеринарный 1


Зооветеринарный институт

Зооветеринарный
Зооветеринарный
зооветеринарный
veterinary
ad
институт
институт
институт
institute
no



зооветеринарный 2 («Мар. ком.»)


Озанлыкысе зооветеринарный пашаеҥ-влак ончылно кызыт вольык урлыкым саемдыме шотышто кугу проблема шога.

Озанлыкысе
Озанлыкысе
озанлыкысе
economic
ad
Озанлыкысе
Озанлык-ысе
озанлык-сЕ
economy-ADJ
no-deriv.ad
Озанлыкысе
Оза-н-лык-ысе
оза-ан-лык-сЕ
owner-with-for-ADJ
no-deriv.ad-deriv.ad-deriv.ad
зооветеринарный
зооветеринарный
зооветеринарный
veterinary
ad
пашаеҥ-влак
пашаеҥ-влак
пашаеҥ-влак
worker-PL
no-num
ончылно
ончылно
ончылно
in.front
av/po
кызыт
кызыт
кызыт
now
av
вольык
вольык
вольык
cattle
no
урлыкым
урлык-ым
урлык-м
family-ACC
no-case
урлыкым
ур-лык-ым
ур-лык-м
squirrel-for-ACC
no-deriv.ad-case
саемдыме
саемды-ме
саемде-мЕ
make.better-PTCP.PASS
vb2-ad
саемдыме
саем-дыме
саем-дымЕ
get.better-PTCP.NEG
vb1-ad
саемдыме
са[й]-ем-дыме
сай-ем-дымЕ
good-TRANS-PTCP.NEG
ad/av-deriv.v-ad
саемдыме
са[й]-ем-дыме
сае-ем-дымЕ
good-TRANS-PTCP.NEG
ad-deriv.v-ad
шотышто
шотышто
шотышто
regarding
po
шотышто
шот-ышто
шот-штЕ
use-INE
no-case
кугу
кугу
кугу
big
ad/no
проблема
***
***
***
***
шога.
шога
шога
plough
no
шога.
шог-а
шого-а
stand-3SG
vb2-pers



зооветспециалист 1


Зооветспециалистын каҥашыже

Зооветспециалистын
Зооветспециалист-ын
зооветспециалист-н
veterinary.specialist-GEN
no-case
каҥашыже
каҥаш-ыже
каҥаш-жЕ
advice-3SG
no-poss
каҥашыже
каҥашы-же
каҥаше-жЕ
advise-IMP.3SG
vb2-mood.pers
каҥашыже
каҥашы-Ø-же
каҥаше-Ø-жЕ
advise-CNG-3SG
vb2-conn-poss



зооветспециалист 2 («Мар. ком.»)


Зооветспециалист-влак кӱлеш полышым жапыштыже пуэн шогат.

Зооветспециалист-влак
Зооветспециалист-влак
зооветспециалист-влак
veterinary.specialist-PL
no-num
кӱлеш
кӱлеш
кӱлеш
need
ad/no
кӱлеш
кӱл-еш
кӱл-еш
be.necessary-3SG
vb1-pers
полышым
полыш-ым
полыш-м
help-ACC
no-case
жапыштыже
жапыштыже
жапыштыже
in.good.time
av
жапыштыже
жапышты-же
жапыште-жЕ
in.time-3SG
av/po-poss
жапыштыже
жап-ышты-же
жап-штЕ-жЕ
time-INE-3SG
no-case-poss
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
give-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн-Ø
пуо-ен-Ø
blow-PST2-3SG
vb2-tense-pers
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
give-CVB
vb2-adv
пуэн
пу}-эн
пуо-ен
blow-CVB
vb2-adv
шогат.
шога-т
шога-ет
plough-2SG
no-poss
шогат.
шога-т
шога-ат
plough-and
no-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stop-and
vb-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
mute-and
ad-enc
шогат.
шог-ат
шого-ат
stand-3PL
vb2-pers
шогат.
шог-а-т
шого-а-ат
stand-3SG-and
vb2-pers-enc
шогат.
шог-Ø-ат
шого-Ø-ат
stand-CNG-and
vb2-conn-enc



зоолог 1 (А. Айзенворт)


Воштылашыже кертыда, но туге гынат, пеш начар зоолог улыда.

Воштылашыже
Воштыл-аш-ыже
воштыл-аш-жЕ
laugh-INF-3SG
vb1-inf-poss
кертыда,
керт-ыда
керт-да
be.able.to-2PL
vb1-pers
кертыда,
керт-ыда
керт-да
swaddle-2PL
vb1-pers
но
но
но
but
co/no/pa
но
но
но
gee.up
in
туге
туге
туге
so
av/pa
туге
ту-ге
ту-ге
that-COM
pr-case
туге
ту-ге
ту-ге
gland-COM
no-case
туге
ту-ге
ту-ге
banner-COM
no-case
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
пеш
пеш
пеш
very
av
начар
начар
начар
weak
ad/av
зоолог
зоолог
зоолог
zoologist
no
улыда.
улы-да
уло-да
is-2PL
ad/no/vb-poss
улыда.
ул-ыда
ул-да
be-2PL
vb1-pers



зоологий 1


Зоологийым тунемаш

Зоологийым
Зоологий-ым
зоологий-м
zoology-ACC
no-case
тунемаш
тунем-аш
тунем-аш
learn-INF
vb1-inf



зоологий 2


зоологий дене учебник

зоологий
зоологий
зоологий
zoology
no
дене
дене
дене
with
po
учебник
учебник
учебник
textbook
no



зоологий 3


Зоологий наука

Зоологий
Зоологий
зоологий
zoology
no
наука
***
***
***
***



зоологий 4 (О. Тыныш)


Вара Анук акайым мемнан оласе институтыш зоологий кафедрым вуйлаташ колтеныт.

Вара
Вара
вара
then
av/pa
Вара
Вара
вара
pole
no
Вара
Вар-а
варе-а
mix-3SG
vb2-pers
Анук
Анук
Анук
Anuk
na
акайым
акай-ым
акай-м
older.sister-ACC
no-case
мемнан
мем-на-н
ме-на-н
1PL-1PL-GEN
pr-poss-case
оласе
оласе
оласе
urban
ad
оласе
ола-се
ола-сЕ
city-ADJ
no-deriv.ad
оласе
ола-се
ола-сЕ
motley-ADJ
ad-deriv.ad
институтыш
институт-ыш
институт-ш
institute-ILL
no-case
зоологий
зоологий
зоологий
zoology
no
кафедрым
кафедр-ым
кафедр-м
pulpit-ACC
no-case
вуйлаташ
вуйлат-аш
вуйлате-аш
lead-INF
vb2-inf
колтеныт.
колт-ен-ыт
колто-ен-ыт
send-PST2-3PL
vb2-tense-pers



зоологический 1


Зоологический музей

Зоологический
Зоологический
зоологический
zoological
ad
музей
музей
музей
museum
no



зоологический 2


зоологический сад

зоологический
зоологический
зоологический
zoological
ad
сад
сад
сад
garden
no



зоопарк 1


Зоопаркыш экскурсий

Зоопаркыш
Зоопарк-ыш
зоопарк-ш
zoo-ILL
no-case
экскурсий
экскурсий
экскурсий
excursion
no



зоопарк 2 (М. Казаков)


Шуко тӱрлӧ янлыкым, шуко тӱрлӧ кайыкым кечыгут зоопаркыште коштна ончеден.

Шуко
Шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
янлыкым,
янлык-ым
янлык-м
animal-ACC
no-case
шуко
шуко
шуко
a.lot
ad/av/no
тӱрлӧ
тӱрлӧ
тӱрлӧ
different
ad/no/po
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тӱрлӧ
тӱрлӧ-Ø
тӱрлӧ-Ø
embroider-CNG
vb2-conn
кайыкым
кайык-ым
кайык-м
bird-ACC
no-case
кечыгут
кечыгут
кечыгут
all.day
av
зоопаркыште
зоопарк-ыште
зоопарк-штЕ
zoo-INE
no-case
коштна
кошт-на
кошт-на
go-PST1.1PL
vb1-tense.pers
ончеден.
ончед-ен-Ø
ончеде-ен-Ø
look.at-PST2-3SG
vb2-tense-pers
ончеден.
ончед-ен
ончеде-ен
look.at-CVB
vb2-adv



зоотехний 1


Зоотехнийын сеҥымашыже

Зоотехнийын
Зоотехний-ын
зоотехний-н
zootechnics-GEN
no-case
сеҥымашыже
сеҥымаш-ыже
сеҥымаш-жЕ
victory-3SG
no-poss
сеҥымашыже
сеҥы-маш-ыже
сеҥе-маш-жЕ
defeat-NMLZ-3SG
vb2-deriv.n-poss



зоотехний 2 («Мар. ком.»)


Южо комплекс ден фермыште зоотехнийын элементарный йодмашыжым огыт шукто.

Южо
Южо
южо
some
pr
Южо
Ю-жо
ю-жЕ
magic-3SG
no-poss
Южо
Ю-жо
ю-жЕ
cool-3SG
no-poss
комплекс
комплекс
комплекс
complex
no
ден
ден
ден
and
co
фермыште
фермы-ште
ферме-штЕ
farm-INE
no-case
зоотехнийын
зоотехний-ын
зоотехний-н
zootechnics-GEN
no-case
элементарный
элементарный
элементарный
elementary
ad
йодмашыжым
йодмаш-ыжы-м
йодмаш-жЕ-м
question-3SG-ACC
no-poss-case
йодмашыжым
йод-маш-ыжы-м
йод-маш-жЕ-м
ask-NMLZ-3SG-ACC
vb1-deriv.n-poss-case
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-3PL
vb-pers
огыт
ог-ыт
ог-ыт
NEG-2SG
vb-pers
шукто.
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-IMP.2SG
vb2-mood.pers
шукто.
шукто-Ø
шукто-Ø
succeed.in-CNG
vb2-conn
шукто.
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто.
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто.
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-IMP.2SG
vb1-deriv.v-mood.pers
шукто.
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
reach-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто.
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
ferment-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn
шукто.
шу-кто-Ø
шу-ктЕ-Ø
whittle-CAUS-CNG
vb1-deriv.v-conn



зоотехник 1


Зоотехниклан тунемаш

Зоотехниклан
Зоотехник-лан
зоотехник-лан
zootechnician-DAT
no-case
Зоотехниклан
Зоотехник-ла-н
зоотехник-ла-н
zootechnician-PL-GEN
no-num-case
тунемаш
тунем-аш
тунем-аш
learn-INF
vb1-inf



зоотехник 2 (П. Эсеней)


Йогор. «Ӱжара» колхозышто фермым зоотехник вуйлата.

Йогор.
Йогор
Йогор
Yogor
na
«Ӱжара»
Ӱжара
ӱжара
dawn
no
колхозышто
колхоз-ышто
колхоз-штЕ
kolkhoz-INE
no-case
фермым
фермы-м
ферме-м
farm-ACC
no-case
зоотехник
зоотехник
зоотехник
zootechnician
no
вуйлата.
вуйлат-а
вуйлате-а
lead-3SG
vb2-pers



зоотехника 1 («Ончыко»)


Зоотехникым тунеммаш ушкалым ончымаште да лӱштымӧ ушкал деч шӧрым налмаште кугун полшыш.

Зоотехникым
Зоотехник-ым
зоотехник-м
zootechnician-ACC
no-case
Зоотехникым
Зоотехникы-м
зоотехнике-м
zootechnics-ACC
no-case
тунеммаш
тунеммаш
тунеммаш
learning
no
тунеммаш
тунем-маш
тунем-маш
learn-NMLZ
vb1-deriv.n
ушкалым
ушкал-ым
ушкал-м
cow-ACC
no-case
ончымаште
ончымаш-те
ончымаш-штЕ
look-INE
no-case
ончымаште
ончы-маш-те
ончо-маш-штЕ
look-NMLZ-INE
vb2-deriv.n-case
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
лӱштымӧ
лӱштымӧ
лӱштымӧ
milking
ad
лӱштымӧ
лӱшты-мӧ
лӱштӧ-мЕ
milk-PTCP.PASS
vb2-ad
ушкал
ушкал
ушкал
cow
no
деч
деч
деч
from
po
шӧрым
шӧр-ым
шӧр-м
milk-ACC
no-case
шӧрым
шӧр-ым
шӧр-м
edge-ACC
no-case
налмаште
налмаш-те
налмаш-штЕ
taking-INE
no-case
налмаште
нал-маш-те
нал-маш-штЕ
take-NMLZ-INE
vb1-deriv.n-case
кугун
кугун
кугун
a.lot
av
кугун
кугу-н
кугу-н
big-GEN
ad/no-case
полшыш.
полшы-ш-Ø
полшо-ш-Ø
help-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зоотехнический 1


Зоотехнический лабораторий

Зоотехнический
Зоотехнический
зоотехнический
zootechnical
ad
лабораторий
лабораторий
лабораторий
laboratory
no



зоотехнический 2 («Мар. ком.»)


Ушкал лӱштышӧ-влак зоотехнический курсышто туныкталтыт.

Ушкал
Ушкал
ушкал
cow
no
лӱштышӧ-влак
лӱштышӧ-влак
лӱштышӧ-влак
milker-PL
ad-num
лӱштышӧ-влак
лӱшты-шӧ-влак
лӱштӧ-шЕ-влак
milk-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
зоотехнический
зоотехнический
зоотехнический
zootechnical
ad
курсышто
курс-ышто
курс-штЕ
course-INE
no-case
туныкталтыт.
туныкталт-ыт
туныкталт-ыт
be.educated-3PL
vb1-pers
туныкталтыт.
туныкт-алт-ыт
туныкто-алт-ыт
teach-REF-3PL
vb2-deriv.v-pers



зоотехнический 3 (М. Иванов)


– Зоотехническая пропаганда пеш начар ышталтеш, – йӱкшӧ шыдын шоктыш.

Зоотехническая
Зоотехническая
Зоотехническая
Zootekhnicheskaya
na
пропаганда
***
***
***
***
пеш
пеш
пеш
very
av
начар
начар
начар
weak
ad/av
ышталтеш, –
ышталт-еш
ышталт-еш
be.done-3SG
vb1-pers
ышталтеш, –
ышт-алт-еш
ыште-алт-еш
do-REF-3SG
vb2-deriv.v-pers
йӱкшӧ
йӱк-шӧ
йӱк-жЕ
voice-3SG
no-poss
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-IMP.2SG
vb2-mood.pers
йӱкшӧ
йӱкшӧ-Ø
йӱкшӧ-Ø
cool.down-CNG
vb2-conn
шыдын
шыдын
шыдын
angrily
av
шыдын
шыды-н
шыде-н
anger-GEN
ad/no-case
шоктыш.
шоктыш
шоктыш
bran
no
шоктыш.
шокты-ш-Ø
шокто-ш-Ø
be.heard-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зоритлаш 1 (С. Чавайн)


Кугыжа ден дума поян кресаньык-влаклан нужна кресаньыкым зоритлаш кунар полшат, йорло кресаньык масса тунар ыҥылаш тӱҥалеш, кугыжалан ӱшаныдыме лиеш.

Кугыжа
Кугыжа
кугыжа
czar
no
ден
ден
ден
and
co
дума
***
***
***
***
поян
поян
поян
rich
ad/av/no
кресаньык-влаклан
кресаньык-влак-лан
кресаньык-влак-лан
peasant-PL-DAT
no-num-case
нужна
нужна
нужна
poor
ad/no
нужна
нуж-на
нуж-на
nettle-1PL
no-poss
нужна
нуж-на
нуж-на
pike-1PL
no-poss
кресаньыкым
кресаньык-ым
кресаньык-м
peasant-ACC
no-case
зоритлаш
***
***
***
***
кунар
кунар
кунар
how.many
av/co/pr
полшат,
полш-ат
полшо-ат
help-3PL
vb2-pers
полшат,
полш-а-т
полшо-а-ат
help-3SG-and
vb2-pers-enc
полшат,
полш-Ø-ат
полшо-Ø-ат
help-CNG-and
vb2-conn-enc
йорло
йорло
йорло
poor
ad/no
кресаньык
кресаньык
кресаньык
peasant
no
масса
***
***
***
***
тунар
тунар
тунар
so.much
av
ыҥылаш
***
***
***
***
тӱҥалеш,
тӱҥал-еш
тӱҥал-еш
start-3SG
vb1-pers
кугыжалан
кугыжа-лан
кугыжа-лан
czar-DAT
no-case
кугыжалан
кугыжа-ла-н
кугыжа-ла-н
czar-PL-GEN
no-num-case
ӱшаныдыме
ӱшаныдыме
ӱшаныдыме
distrustful
ad
ӱшаныдыме
ӱшаны-дыме
ӱшане-дымЕ
believe-PTCP.NEG
vb2-ad
лиеш.
лиеш
лиеш
soon
pa
лиеш.
ли[й]-еш
лий-еш
be-3SG
vb1-pers



зритель 1


Зритель-влакын конференцийышт

Зритель-влакын
Зритель-влак-ын
зритель-влак-н
spectator-PL-GEN
no-num-case
конференцийышт
конференций-ышт
конференций-шт
conference-3PL
no-poss



зритель 2 (С. Николаев)


Пьесыште ситыдымаш ыле гынат, зритель (спектакльым) чон вургыж ончыш.

Пьесыште
Пьесы-ште
пьесе-штЕ
play-INE
no-case
ситыдымаш
ситыдымаш
ситыдымаш
shortage
no
ситыдымаш
ситы-дымаш
сите-дымаш
suffice-NMLZ.NEG
vb2-deriv.n
ыле
ыл-'е
ул-Е
be-PST1.3SG
vb1-tense.pers
гынат,
гынат
гынат
even.though
co/pa
гынат,
гына-т
гына-ат
only-and
pa-enc
гынат,
гын-ат
гын-ат
if-and
co/pa-enc
зритель
зритель
зритель
spectator
no
(спектакльым)
спектакль-ым
спектакль-м
performance-ACC
no-case
чон
чон
чон
soul
no
вургыж
вургы-ж
вурго-жЕ
stem-3SG
no-poss
вургыж
вургыж-Ø
вургыж-Ø
worry-IMP.2SG
vb1-mood.pers
вургыж
вургыж-Ø
вургыж-Ø
worry-CNG
vb1-conn
вургыж
вургыж-Ø
вургыж-Ø
worry-CVB
vb1-adv
вургыж
вургы-Ø-ж
вурго-Ø-жЕ
be.worried-CNG-3SG
vb2-conn-poss
ончыш.
ончы-ш-Ø
ончо-ш-Ø
look-PST1-3SG
vb2-tense-pers



зрительный 1


Зрительный зал

Зрительный
Зрительный
зрительный
audience
ad
зал
зал
зал
hall
no



зрительный 2 («Йыван Кырля»)


Тыштак, зрительный зал гыч лекдеак, кином сниматлыше-влак тыге решитлышт: нигӧлан палыдыме тиде рвезым Мустафа рольыш кусараш.

Тыштак,
Тыштак
тыштак
right.here
av/pr
Тыштак,
Тышт-ак
тыште-ак
here-STR
av/pr-enc
Тыштак,
Тыш-т-ак
тыш-штЕ-ак
here-INE-STR
av/pr-case-enc
зрительный
зрительный
зрительный
audience
ad
зал
зал
зал
hall
no
гыч
гыч
гыч
from
po
лекдеак,
лек-де-ак
лект-де-ак
go-CVB.NEG-STR
vb1-adv-enc
кином
кино-м
кино-м
cinema-ACC
no-case
сниматлыше-влак
сниматлыше-влак
сниматлыше-влак
photographer-PL
no-num
сниматлыше-влак
сниматлы-ше-влак
сниматле-шЕ-влак
photograph-PTCP.ACT-PL
vb2-ad-num
тыге
тыге
тыге
so
av/pa/pr
решитлышт:
решитлы-шт
решитле-шт
solve-IMP.3PL
vb2-mood.pers
решитлышт:
решитлы-ш-т
решитле-ш-т
solve-PST1-3PL
vb2-tense-pers
нигӧлан
н'игӧлан
н'игӧлан
nobody
pr
нигӧлан
н'игӧ-лан
н'игӧ-лан
nobody-DAT
pr-case
нигӧлан
н'игӧ-ла-н
н'игӧ-ла-н
nobody-PL-GEN
pr-num-case
палыдыме
палыдыме
палыдыме
unknown
ad/no
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
know-PTCP.NEG
vb2-ad
палыдыме
палы-дыме
пале-дымЕ
marking-without
ad/no-deriv.ad
тиде
тиде
тиде
this
pr
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-IMP.2SG
vb2-mood.pers
тиде
тиде-Ø
тиде-Ø
drop.into.boiling.water-CNG
vb2-conn
рвезым
рвезы-м
рвезе-м
young.man-ACC
ad/no-case
Мустафа
Мустафа
Мустафа
Mustafa
na
рольыш
роль-ыш
роль-ш
role-ILL
no-case
кусараш.
кусар-аш
кусаре-аш
move-INF
vb2-inf



зря 1 (П. Корнилов)


– Тый, эргаш, чонетым утыждене зря ит турж.

Тый,
тый
тый
2SG
pr
эргаш,
эргаш
эргаш
boy
no
эргаш,
эрг-аш
эрге-аш
warp-INF
vb2-inf
эргаш,
эрг-аш
эрге-аш
reap-INF
vb2-inf
чонетым
чон-ет-ым
чон-ет-м
soul-2SG-ACC
no-poss-case
утыждене
утыждене
утыждене
too
av
зря
зря
зря
in.vain
av
ит
ит
ит
NEG.IMP.2SG
vb.mood.pers
турж.
турж-Ø
турж-Ø
crumple-IMP.2SG
vb1-mood.pers
турж.
турж-Ø
турж-Ø
crumple-CNG
vb1-conn
турж.
турж-Ø
турж-Ø
crumple-CVB
vb1-adv



зубр 1


Зубр-влакым аралаш

Зубр-влакым
Зубр-влак-ым
зубр-влак-м
wisent-PL-ACC
no-num-case
аралаш
арал-аш
арале-аш
defend-INF
vb2-inf
аралаш
ара-ла-ш
ара-ла-ш
body-PL-ILL
no-num-case
аралаш
ара-ла-ш
ара-ла-еш
body-PL-LAT
no-num-case



зубр 2 («Природоведений»)


Беловежский пуща манме заповедник зубр-влакше дене чаплана, Воронежский – бобр-влак дене.

Беловежский
Беловежский
Беловежский
Belovezhskiy
na
пуща
***
***
***
***
манме
ман-ме
ман-мЕ
say-PTCP.PASS
vb1-ad
заповедник
заповедник
заповедник
reserve
no
зубр-влакше
зубр-влак-ше
зубр-влак-жЕ
wisent-PL-3SG
no-num-poss
дене
дене
дене
with
po
чаплана,
чаплан-а
чаплане-а
become.famous-3SG
vb2-pers
чаплана,
чап-ла-на
чап-ла-на
glory-COMP-1PL
no-case-poss
чаплана,
чап-ла-на
чап-ла-на
glory-PL-1PL
no-num-poss
Воронежский –
Воронежский
Воронежский
Voronezhskiy
na
бобр-влак
бобр-влак
бобр-влак
beaver-PL
no-num
дене.
дене
дене
with
po



зубритлаш 1


Почеламутым зубритлаш

Почеламутым
Почеламут-ым
почеламут-м
poem-ACC
no-case
зубритлаш
зубритл-аш
зубритле-аш
learn.by.rote-INF
vb2-inf



зубритлаш 2 (А. Бик)


Тыште юмын законым, латин да грек йылмым зубритленыт.

Тыште
Тыште
тыште
here
av/pr
Тыште
Тыш-те
тыш-штЕ
here-INE
av/pr-case
юмын
юм-ын
юм-н
horsehair.worm-GEN
no-case
юмын
юмы-н
юмо-н
god-GEN
in/no-case
законым,
закон-ым
закон-м
law-ACC
no-case
латин
латин
латин
Latin
no
да
да
да
and
co
да
да
да
yes
pa
грек
грек
грек
Greek
no
йылмым
йылмы-м
йылме-м
tongue-ACC
no-case
зубритленыт.
зубритл-ен-ыт
зубритле-ен-ыт
learn.by.rote-PST2-3PL
vb2-tense-pers



зубровка 1 (С. Чавайн)


Ӱстембалне самовар шолын шинча, ик бутылка коньяк, графиныште зубровка, шудо пыштыман тыглай арака, кум чарка уло.

Ӱстембалне
Ӱстембалне
ӱстембалне
on.the.table
av
самовар
самовар
самовар
samovar
no
шолын
шол-ын
шол-н
bracelet-GEN
no-case
шолын
шолы-н
шоло-н
gut-GEN
no-case
шолын
шолы-н
шоло-н
elm-GEN
no-case
шолын
шолы-н
шоло-н
raft-GEN
no-case
шолын
шолы-н
шоло-н
slippery.place-GEN
no-case
шолын
шолы-н
шоло-н
secret-GEN
no-case
шолын
шолы-н
шоло-н
thief-GEN
no-case
шолын
шол-ын-Ø
шол-н-Ø
boil-PST2-3SG
vb1-tense-pers
шолын
шол-ын
шол-н
boil-CVB
vb1-adv
шинча,
шинча
шинча
eye
no
шинча,
шинч-а
шинче-а
sit-3SG
vb2-pers
шинча,
шинч-а
шинче-а
know-3SG
vb2-pers
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
бутылка
бутылка
бутылка
bottle
no
коньяк,
коньяк
коньяк
cognac
no
графиныште
графин-ыште
графин-штЕ
decanter-INE
no-case
зубровка,
***
***
***
***
шудо
шудо
шудо
grass
no
пыштыман
пыштым-ан
пыштыме-ан
put-with
ad-deriv.ad
пыштыман
пышты-ман
пыште-ман
put-INF.NEC
vb2-inf
пыштыман
пышты-м-ан
пыште-мЕ-ан
put-PTCP.PASS-with
vb2-ad-deriv.ad
тыглай
тыглай
тыглай
ordinary
ad/av/pr
арака,
арака
арака
vodka
no
кум
кум
кум
godfather.of.one's.child
no
кум
кум
кум
three
nm
чарка
чарка
чарка
glass
no
уло.
уло
уло
is
ad/no/vb



зуммер 1 (М. Казаков)


Чылан вучат ик шомакан командым, коклан-коклан лач «зуммер» муралта.

Чылан
Чылан
чылан
all
av/pr
Чылан
Чыла-н
чыла-ан
everything-with
ad/pa/pr-deriv.ad
Чылан
Чыл-ан
чыл-ан
dim-with
ad/av-deriv.ad
Чылан
Чыла-н
чыла-н
everything-GEN
ad/pa/pr-case
вучат
вуч-ат
вучо-ат
wait-3PL
vb2-pers
вучат
вуч-а-т
вучо-а-ат
wait-3SG-and
vb2-pers-enc
вучат
вуч-Ø-ат
вучо-Ø-ат
wait-CNG-and
vb2-conn-enc
ик
ик
ик
one
ad/nm/pa/pr
шомакан
шомакан
шомакан
having.words
ad
шомакан
шомак-ан
шомак-ан
word-with
no-deriv.ad
командым,
команды-м
команде-м
command-ACC
no-case
коклан-коклан
коклан-коклан
коклан-коклан
sometimes
av
лач
лач
лач
just
av/no/pa
лач
лач
лач
swim.bladder
no
«зуммер»
зуммер
зуммер
buzzer
no
муралта.
муралт-а
муралте-а
sing-3SG
vb2-pers



зуммер 2 (А. Ягельдин)


Телефон зуммер йоҥгалт каен.

Телефон
Телефон
телефон
telephone
no
зуммер
зуммер
зуммер
buzzer
no
йоҥгалт
йоҥгалт-Ø
йоҥгалт-Ø
sound-IMP.2SG
vb1-mood.pers
йоҥгалт
йоҥгалт-Ø
йоҥгалт-Ø
sound-CNG
vb1-conn
йоҥгалт
йоҥгалт-Ø
йоҥгалт-Ø
sound-CVB
vb1-adv
йоҥгалт
йоҥг-алт-Ø
йоҥго-алт-Ø
sound-REF-IMP.2SG
vb2-deriv.v-mood.pers
йоҥгалт
йоҥг-алт-Ø
йоҥго-алт-Ø
sound-REF-CNG
vb2-deriv.v-conn
йоҥгалт
йоҥг-алт-Ø
йоҥго-алт-Ø
sound-REF-CVB
vb2-deriv.v-adv
каен.
ка[й]-ен-Ø
кае-ен-Ø
go-PST2-3SG
vb2-tense-pers
каен.
ка[й]-ен
кае-ен
go-CVB
vb2-adv



зябь 1


Зябьым куралаш

Зябьым
Зябь-ым
зябь-м
land.ploughed.in.autumn.for.spring.sowing-ACC
no-case
куралаш
курал-аш
курал-аш
plough-INF
vb1-inf



The Mari Web Project is primarily based at the Department of Finno-Ugric Studies at the University of Vienna. The second stage of the project is being funded by the Kone Foundation: The Mari Web Project: Phase 2. Some of our work is carried out at the Institute of Finno-Ugric and Uralic Studies at the Ludwig Maximilian University of Munich.
Last update: 10 August 2023