dene
{почеш мут} [Generate paradigm] 1. with, together with someone
♢ joltašem mə̑j denem mutlana {ойлончо} my friend is chatting with me
♢ aβaže ergə̑ž dene kaja {ойлончо} the mother is going with her son
♦ dene pə̑rl'a {наречий} together with
♦ joltaš dene pə̑rl'a {наречий} together with a friend
♦ mə̑j denem {наречий} with me
♦ tendan dene {наречий} with you (Pl.)
♦ tudə̑n dene {наречий} with him/her
2. with, using (denoting the instrument of an activity)
♦ boj dene nalam {икымше спряжениян глагол} to capture with a battle
♦ iktaž-kön βujlatə̑mə̑ž dene {наречий} under someone's directions
♦ jük dene šortam {икымше спряжениян глагол} to weep loudly
♦ karandaš dene βozem {кокымшо спряжениян глагол} to write with a pencil
♦ ner dene ojlem {кокымшо спряжениян глагол} speak through one's nose
♦ oksa dene nalam {икымше спряжениян глагол} to buy with money
♦ oksa dene tülem {кокымшо спряжениян глагол} to pay with money
♦ spiske dene ludam {икымше спряжениян глагол} to read on a list
♦ teŋge dene užalem {кокымшо спряжениян глагол} to sell for rubles
♦ toβar dene ruem {кокымшо спряжениян глагол} to chop with an ax
♦ tüška dene {наречий} in groups
♦ ulo šüm dene {наречий} with all one's heart
3. from, of, made from, made of
♦ kermə̑č́ dene ə̑štə̑me {пале мут} made of bricks
♦ kü dene ə̑štə̑me pört {лӱм мут} stone house
♦ muš dene punə̑mo {пале мут} woven from hemp
♦ piste dene ə̑štem {кокымшо спряжениян глагол} to make of linden wood
4. at, by, close to
♢ traktor č́odə̑ra dene kuraleš {ойлончо} the tractor is plowing by the woods
♦ βakš dene {наречий} at the mill
♦ pört dene {наречий} at the house, by the house
♦ omo dene {наречий} while asleep, in one's sleep
♦ č́odə̑ra dene {наречий} by the forest
5. along
♦ č́odə̑ra dene kajem {кокымшо спряжениян глагол} to walk along the forest
♦ korno dene koštšo {пале мут} walking along the road
6. for, over the course of, while
♦ arńa dene {наречий} for weeks, for weeks on end
♦ ij dene {наречий} for years, for years on end
♦ keč́e lekme dene {наречий} at sunrise
♦ kolo ij dene {наречий} for twenty years
♦ ördə̑žtö arńa dene ilem {кокымшо спряжениян глагол} to live in an out-of-the-way place for a few weeks
♦ tide keč́e dene {наречий} on this day
♦ tüžem ij dene {наречий} thousands of years
♦ tə̑lze dene {наречий} months, for months
♦ er lups dene türedaš lektam {икымше спряжениян глагол} to go cut a field at the crack of dawn
7. out of, from, due to, because of
♦ kamβoč́mo dene {наречий} due to a fall
♦ kuanə̑me dene murem {кокымшо спряжениян глагол} to sing for joy
♦ lüdmö dene {наречий} out of fear
♦ ojgo dene {наречий} out of grief
♦ ojgo dene č́erlanem {кокымшо спряжениян глагол} to fall ill with grief
♦ šə̑de dene {наречий} out of anger, out of rage
8. by (denoting means of transportation, transmission)
♦ aβtobus dene kajem {кокымшо спряжениян глагол} to go by bus
♦ ječ́e dene {наречий} by ski
♦ radio dene {наречий} by radio
♦ ula dene {наречий} by cart
9. by (denoting agent of a reflexive or intransitive verb)
♢ samə̑rə̑k süretč́e žurnalist-βlak dene aβə̑ralte {ойлончо} the young artist was surrounded by journalists
10. (denoting object of a game)
♦ tul dene modam {икымше спряжениян глагол} {тыгак вончештарыме} to play with fire
♦ futbol dene modam {икымше спряжениян глагол} to play soccer (A.E.), to play football (B.E.)
11. in, by (used to denote quantities)
♦ million dene {наречий} in millions
♦ tonn dene {наречий} in tons
♦ šüdö dene {наречий} by hundreds
12. from (denoting the source of something)
♦ šörə̑m užalə̑me dene nalme parə̑š {лӱм мут} profit made from selling milk
13. for (denoting a purpose or target)
♦ paša dene {наречий} on business
♦ proβerke dene {наречий} for inspection
♦ pə̑rč́e dene č́üŋgem {кокымшо спряжениян глагол} to peck grains
14. to (the accompaniment of)
♦ šə̑ma muro dene {наречий} to the accompaniment of tender song
15. like, on a level with
♢ tudə̑n kapkə̑lže jüksə̑n dene iktak {ойлончо} (s)he is like a swan
16. on, covering (denoting subject of a book, exam, etc.)
♦ zoologij dene uč́ebnik {лӱм мут} zoology textbook
♦ istorij dene zač́ot {лӱм мут} history test, history exam
17. of, in (denoting a specialist's area of expertise)
♦ anatomij dene specialist {лӱм мут} anatomy specialist, specialist in anatomy
♦ antropologij dene specialist {лӱм мут} anthropology specialist, specialist in anthropology
--"ТЫГАЙ ШОМАК ГЫЧ"--> den