ончаш (-ем)
{кокымшо спряжениян глагол} [Generate paradigm] 1. to look, to watch
♢ икте-весыштым ончальыч {ойлончо} they looked at one another
♢ ӱмбакыже ончышым {ойлончо} I looked at him/her
♦ выставкым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to see an exhibition
♦ ончен йӧратет {муткылдыш} what a lovely sight, what a feast for the eyes, it's a sight to behold
♦ ончен куанет {муткылдыш} one can but marvel, amazing, hard to believe
♦ ончен ӧрат {муткылдыш} one can but marvel, amazing, hard to believe
♦ ончен висымаш {лӱм мут} ocular estimation
♦ ончен пуаш (-эм) {кокымшо спряжениян глагол} {set phrase} to tell fortunes, to tell somebody's fortune
♦ ончет гын {наречий} {set phrase} it turns out, as it turns out
♦ ончыко ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look forward, to look ahead
♦ пьесым ончаш каяш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to see a play
♦ сӱретым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look at a picture
♦ телевизорым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to watch television
♦ шинчашке ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look somebody in the eyes; {set phrase} to be dependent on somebody; {set phrase} to try to ingratiate oneself
♦ шке ончыко ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look in front of oneself
♦ шӧрын ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look askew; {set phrase} to treat somebody in an unfriendly manner
2. to examine, to survey
♦ вершӧрым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to survey an area
3. to discuss, to examine
♢ суд делам онча {ойлончо} the court will examine the matter
♦ неле йодышым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to examine a difficult matter, to discuss a difficult question
4. to familiarize oneself, to familiarise oneself (B.E.ALT)
♦ биографийым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to familiarize oneself with a biography
♦ приказым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to familiarize oneself with an order
5. to nurse, to tend, to look after, to care for
♦ ешым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a family
♦ йочам ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a child, to nurse a child
♦ йочам ончен кушташ (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to raise a child
♦ киндым ончен кушташ (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to grow grain crops
♦ кушкылым ончен кушташ (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to grow plants
♦ ончен кушташ (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {set phrase} to bring up, to rear, to raise; {set phrase} {переходный} to grow
♦ ончен куштымаш {лӱм мут} training, raising, bringing up; growing (plants)
♦ сӧснам ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to tend pigs
♦ шке йоча-влакым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after one's children, to care for one's children
♦ черлым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a sick person
6. {вончештарыме} to look after, to entertain, to treat (guests)
♦ унам ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a guest
7. {вончештарыме} to choose (a bride, groom, part of formal courtship traditions)
♦ ӱдырым ончаш кошташ (-ам) {икымше спряжениян глагол} to go and choose a bride
♦ качым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to choose a groom
8. {вончештарыме} fo follow someone's example, to emulate
♦ моло-влакым ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to follow the example of others
9. {вончештарыме} to turn one's attention to something, to pay attention to something, to look at something
♢ ончыч шкендым ончал, вара иже еҥ нерген ойло {ойлончо} take a look at yourself first, only then talk about others
10. {вончештарыме} to look at, to think about, to direct one's thoughts
♦ ончыко ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to think about the future
♦ эрлашке ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to think about the next day
11. {вончештарыме} to consider in a certain manner, to think of in a certain manner, to have a certain attitude towards something
♦ иктаж-мом керышотын ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to have a serious attitude towards something
♦ критикым удан ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to resent criticism, not to respond well to criticism
12. {вончештарыме} to face, to point in a certain direction, to look onto
♢ окна уремышке онча {ойлончо} the window faces the street, the window looks onto the street
13. {вончештарыме} to shine (sun, moon)
♢ тылзе пыл шеҥгеч онча {ойлончо} the moon is shining from behind the clouds
♢ кӱшычын кече онча {ойлончо} the sun is shining from above
14. {составной глаголышто} (attempting to do something, trying to do something, doing something for a short time, in second person can also be used to express threats, etc.)
♢ толын ончо! {ойлончо} oh just try and come!
♦ кутырен ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to have a talk
♦ лудын ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to try to read, to skim through
♦ шоктен ончаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to play briefly
~ КОПУЛЯТИВНЫЙ СОСТАВНОЙ ГЛАГОЛ ~
/ ончен савырнаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} (around)
/ палыдыме верым ончен савырнаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to take a good look at an unknown place
~ ВИДЫМ ОНЧЫКТЫШО СОСТАВНОЙ ГЛАГОЛ ~
// ончен кодаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// иктаж-кӧн почешыже ончен кодаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to follow somebody with one's eyes
// ончен кошташ (-ам) {икымше спряжениян глагол} {несовершенный} (see above)
// тоштерыште экспонат-влакым ончен кошташ (-ам) {икымше спряжениян глагол} to look at items of exhibit in a museum
// ончен лекташ (-ам) {икымше спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// газетым ончен лекташ (-ам) {икымше спряжениян глагол} to look through a newspaper
// ончен налаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// кевытыште сатум ончен налаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to look at goods in a store
// делам ончен налмаш {лӱм мут} case hearing
// ончен пытараш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// кином ончен пытараш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to watch a film to the end
// ончен толаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {несовершенный} (see above)
♢ вара имньым ончен толытат, тул йыр чумалтен, малаш возыт {ойлончо} then, they check on the horses, stretch out by the fire, and lie down to sleep
// ончен шинчаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {несовершенный} (see above); to loaf around, to idle
♢ чылан пашам ыштат, а тый ончен шинчет {ойлончо} everyone's working, and you're loafing around
// ончен шогаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {несовершенный} (see above); to loaf around, to idle
♢ чылан пашалан пижыныт, а тый ончен шогет {ойлончо} everyone's getting to work, and you're loafing around
// ончен шукташ (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
♢ мый чылашт почеш ончен ом шукто {ойлончо} I don't have time to look after everyone