дене
{почеш мут} [Generate paradigm] 1. with, together with someone
♢ йолташем мый денем мутлана {ойлончо} my friend is chatting with me
♢ аваже эргыж дене кая {ойлончо} the mother is going with her son
♦ дене пырля {наречий} together with
♦ йолташ дене пырля {наречий} together with a friend
♦ мый денем {наречий} with me
♦ тендан дене {наречий} with you (Pl.)
♦ тудын дене {наречий} with him/her
2. with, using (denoting the instrument of an activity)
♦ бой дене налаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to capture with a battle
♦ иктаж-кӧн вуйлатымыж дене {наречий} under someone's directions
♦ йӱк дене шорташ (-ам) {икымше спряжениян глагол} to weep loudly
♦ карандаш дене возаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to write with a pencil
♦ нер дене ойлаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} speak through one's nose
♦ окса дене налаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to buy with money
♦ окса дене тӱлаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to pay with money
♦ списке дене лудаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to read on a list
♦ теҥге дене ужалаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to sell for rubles
♦ товар дене руаш (-эм) {кокымшо спряжениян глагол} to chop with an ax
♦ тӱшка дене {наречий} in groups
♦ уло шӱм дене {наречий} with all one's heart
3. from, of, made from, made of
♦ кермыч дене ыштыме {пале мут} made of bricks
♦ кӱ дене ыштыме пӧрт {лӱм мут} stone house
♦ муш дене пунымо {пале мут} woven from hemp
♦ писте дене ышташ (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to make of linden wood
4. at, by, close to
♢ трактор чодыра дене куралеш {ойлончо} the tractor is plowing by the woods
♦ вакш дене {наречий} at the mill
♦ пӧрт дене {наречий} at the house, by the house
♦ омо дене {наречий} while asleep, in one's sleep
♦ чодыра дене {наречий} by the forest
5. along
♦ чодыра дене каяш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to walk along the forest
♦ корно дене коштшо {пале мут} walking along the road
6. for, over the course of, while
♦ арня дене {наречий} for weeks, for weeks on end
♦ ий дене {наречий} for years, for years on end
♦ кече лекме дене {наречий} at sunrise
♦ коло ий дене {наречий} for twenty years
♦ ӧрдыжтӧ арня дене илаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to live in an out-of-the-way place for a few weeks
♦ тиде кече дене {наречий} on this day
♦ тӱжем ий дене {наречий} thousands of years
♦ тылзе дене {наречий} months, for months
♦ эр лупс дене тӱредаш лекташ (-ам) {икымше спряжениян глагол} to go cut a field at the crack of dawn
7. out of, from, due to, because of
♦ камвочмо дене {наречий} due to a fall
♦ куаныме дене мураш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to sing for joy
♦ лӱдмӧ дене {наречий} out of fear
♦ ойго дене {наречий} out of grief
♦ ойго дене черланаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to fall ill with grief
♦ шыде дене {наречий} out of anger, out of rage
8. by (denoting means of transportation, transmission)
♦ автобус дене каяш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to go by bus
♦ ече дене {наречий} by ski
♦ радио дене {наречий} by radio
♦ ула дене {наречий} by cart
9. by (denoting agent of a reflexive or intransitive verb)
♢ самырык сӱретче журналист-влак дене авыралте {ойлончо} the young artist was surrounded by journalists
10. (denoting object of a game)
♦ тул дене модаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {тыгак вончештарыме} to play with fire
♦ футбол дене модаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to play soccer (A.E.), to play football (B.E.)
11. in, by (used to denote quantities)
♦ миллион дене {наречий} in millions
♦ тонн дене {наречий} in tons
♦ шӱдӧ дене {наречий} by hundreds
12. from (denoting the source of something)
♦ шӧрым ужалыме дене налме парыш {лӱм мут} profit made from selling milk
13. for (denoting a purpose or target)
♦ паша дене {наречий} on business
♦ проверке дене {наречий} for inspection
♦ пырче дене чӱҥгаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to peck grains
14. to (the accompaniment of)
♦ шыма муро дене {наречий} to the accompaniment of tender song
15. like, on a level with
♢ тудын капкылже йӱксын дене иктак {ойлончо} (s)he is like a swan
16. on, covering (denoting subject of a book, exam, etc.)
♦ зоологий дене учебник {лӱм мут} zoology textbook
♦ историй дене зачёт {лӱм мут} history test, history exam
17. of, in (denoting a specialist's area of expertise)
♦ анатомий дене специалист {лӱм мут} anatomy specialist, specialist in anatomy
♦ антропологий дене специалист {лӱм мут} anthropology specialist, specialist in anthropology
--"ТЫГАЙ ШОМАК ГЫЧ"--> ден