де•не
{почеш мут} [Generate paradigm] 1. with, together with someone ♢ йолташе•м мый дене•м мутлана• {ойлончо} my friend is chatting with me
♢ ава•же э•ргыж де•не кая• {ойлончо} the mother is going with her son
♦ де•не пырля• {наречий} together with
♦ йолта•ш де•не пырля• {наречий} together with a friend
♦ мый дене•м {наречий} with me
♦ тенда•н де•не {наречий} with you (Pl.)
♦ ту•дын де•не {наречий} with him/her
2. with, using (denoting the instrument of an activity) ♦ бой де•не нала•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to capture with a battle
♦ икта•ж-кӧн вуйла•тымыж де•не {наречий} under someone's directions
♦ йӱк де•не шорта•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to weep loudly
♦ каранда•ш де•не воза•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to write with a pencil
♦ нер де•не ойла•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} speak through one's nose
♦ окса• де•не нала•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to buy with money
♦ окса• де•не тӱла•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to pay with money
♦ спи•ске де•не луда•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to read on a list
♦ теҥге• де•не ужала•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to sell for rubles
♦ това•р де•не руа•ш (-эм) {кокымшо спряжениян глагол} to chop with an ax
♦ тӱшка• де•не {наречий} in groups
♦ у•ло шӱм де•не {наречий} with all one's heart
3. from, of, made from, made of ♦ ке•рмыч де•не ы•штыме {пале мут} made of bricks
♦ кӱ де•не ы•штыме пӧрт {лӱм мут} stone house
♦ муш де•не пу•нымо {пале мут} woven from hemp
♦ пи•сте де•не ышта•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to make of linden wood
4. at, by, close to ♢ тра•ктор чодыра• де•не курале•ш {ойлончо} the tractor is plowing by the woods
♦ вакш де•не {наречий} at the mill
♦ пӧрт де•не {наречий} at the house, by the house
♦ о•мо де•не {наречий} while asleep, in one's sleep
♦ чодыра• де•не {наречий} by the forest
5. along ♦ чодыра• де•не кая•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to walk along the forest
♦ ко•рно де•не ко•штшо {пале мут} walking along the road
6. for, over the course of, while ♦ арня• де•не {наречий} for weeks, for weeks on end
♦ ий де•не {наречий} for years, for years on end
♦ ке•че ле•кме де•не {наречий} at sunrise
♦ ко•ло ий де•не {наречий} for twenty years
♦ ӧ•рдыжтӧ арня• де•не ила•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to live in an out-of-the-way place for a few weeks
♦ ти•де ке•че де•не {наречий} on this day
♦ тӱже•м ий де•не {наречий} thousands of years
♦ ты•лзе де•не {наречий} months, for months
♦ эр лупс де•не тӱреда•ш лекта•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to go cut a field at the crack of dawn
7. out of, from, due to, because of ♦ камво•чмо де•не {наречий} due to a fall
♦ куа•ныме де•не мура•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to sing for joy
♦ лӱ•дмӧ де•не {наречий} out of fear
♦ о•йго де•не {наречий} out of grief
♦ о•йго де•не черлана•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to fall ill with grief
♦ шы•де де•не {наречий} out of anger, out of rage
8. by (denoting means of transportation, transmission) ♦ авто•бус де•не кая•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to go by bus
♦ е•че де•не {наречий} by ski
♦ ра•дио де•не {наречий} by radio
♦ ула• де•не {наречий} by cart
9. by (denoting agent of a reflexive or intransitive verb) ♢ са•мырык сӱре•тче журнали•ст-влак де•не авыра•лте {ойлончо} the young artist was surrounded by journalists
10. (denoting object of a game) ♦ тул де•не мода•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {тыгак вончештарыме} to play with fire
♦ футбо•л де•не мода•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to play soccer (A.E.), to play football (B.E.)
11. in, by (used to denote quantities) ♦ миллио•н де•не {наречий} in millions
♦ тонн де•не {наречий} in tons
♦ шӱ•дӧ де•не {наречий} by hundreds
12. from (denoting the source of something) ♦ шӧ•рым ужа•лыме де•не на•лме па•рыш {лӱм мут} profit made from selling milk
13. for (denoting a purpose or target) ♦ паша• де•не {наречий} on business
♦ прове•рке де•не {наречий} for inspection
♦ пы•рче де•не чӱҥга•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to peck grains
14. to (the accompaniment of) ♦ шыма• му•ро де•не {наречий} to the accompaniment of tender song
15. like, on a level with ♢ ту•дын капкы•лже йӱ•ксын де•не икта•к {ойлончо} (s)he is like a swan
16. on, covering (denoting subject of a book, exam, etc.) ♦ зооло•гий де•не уче•бник {лӱм мут} zoology textbook
♦ исто•рий де•не зачё•т {лӱм мут} history test, history exam
17. of, in (denoting a specialist's area of expertise) ♦ анато•мий де•не специали•ст {лӱм мут} anatomy specialist, specialist in anatomy
♦ антрополо•гий де•не специали•ст {лӱм мут} anthropology specialist, specialist in anthropology
--"ТЫГАЙ ШОМАК ГЫЧ"--> ден