кӱзаш (-ем)
{кокымшо спряжениян глагол} [Generate paradigm] 1. to go up, to climb, to rise
♢ тул йолкын кӱшкӧ кӱза {ойлончо} the fire is flaming up
♢ вӱд кӱза {ойлончо} the water is rising
♢ шикш кӱза {ойлончо} smoke is rising
♢ корно кӱза {ойлончо} the road is rising
♦ вуйышкем вӱр кӱзыш {муткылдыш} blood rushed to my head
♦ сыра вуйышко кӱза {муткылдыш} the beer is going to his head
♦ логарышкем комыля кӱзен {муткылдыш} I had a lump in my throat
♦ логарышкем шекш кочо кӱзен {муткылдыш} I had a lump in my throat
♦ кӱшкӧ кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to go up
♦ пӧртӧнчыкӧ кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to walk up onto the porch
2. to climb, to climb up
♦ кашташке кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {set phrase} to feel free, to feel independent; to take liberties
♦ курыкыш кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to climb a mountain
♦ пӧрткоклаш кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to climb up into the attic
♦ пушеҥге вуйыш кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to climb up a tree
♦ пушеҥгыш кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to climb up a tree
♦ шӱйышкӧ кӱзен шинчаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {set phrase} to take advantage of somebody, to be a parasite
3. to rise (on the horizon)
♢ кече кӱза {ойлончо} the sun is rising
4. to fly up, to take off
♢ ракет кӱза {ойлончо} the rocket takes off
♢ самолёт кӱза {ойлончо} the airplane is taking off
5. to go up (a river), to go against the stream
♦ эҥер дене кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to go up the river
6. to approach, to come closer (clouds, fog, storms, etc.)
♢ кӱдырчан йӱр кӱза {ойлончо} a thunderstorm is approaching
7. to grow, to rise
♢ йытын кӱза {ойлончо} flax is growing
8. to rise, to go up (prices, etc.)
♢ ак кӱза {ойлончо} prices are rising
♢ шурно лектыш кӱзен {ойлончо} crop productivity rose
♦ чапше кӱзен {муткылдыш} (s)he got famous, (s)he got popular
♦ лӱмнерже кӱзен {муткылдыш} (s)he got famous, (s)he got popular
9. to get better, to improve
♢ илыш условий кӱза {ойлончо} living conditions are improving
10. to take (honey from the hive)
♦ мӱйым кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {set phrase} to take honey from the hive
11. {составной глаголышто} (expressing an upward movement, coupled with intransitive verbs)
♦ кудал кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to run up
♦ нушкын кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to crawl up
♦ чоҥештен кӱзаш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to fly up
~ ВИДЫМ ОНЧЫКТЫШО СОСТАВНОЙ ГЛАГОЛ ~
// кӱзен каяш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
♢ ур пушеҥгышке кӱзен кайыш {ойлончо} the squirrel shot up the tree
♢ тений озым пеш вашке кӱзен кайыш {ойлончо} winter crops grew quite quickly this year
♢ ак чот кӱзен каен {ойлончо} the prices have risen sharply
♢ температур кӱзен кая {ойлончо} the temperature soars
// пачашыш кӱзен каяш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to go upstairs
// кӱзен шуаш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
♢ луй ур декат кӱзен шуо {ойлончо} the marten climbed all the way up to the squirrel
♢ шудо кыдал мартеат кӱзен шуын {ойлончо} the grass has grown up to the waist
