онча•ш (-ем)
{кокымшо спряжениян глагол} [Generate paradigm] 1. to look, to watch
♢ и•кте-ве•сыштым онча•льыч {ойлончо} they looked at one another
♢ ӱмба•кыже о•нчышым {ойлончо} I looked at him/her
♦ вы•ставкым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to see an exhibition
♦ онче•н йӧрате•т {муткылдыш} what a lovely sight, what a feast for the eyes, it's a sight to behold
♦ онче•н куане•т {муткылдыш} one can but marvel, amazing, hard to believe
♦ онче•н ӧра•т {муткылдыш} one can but marvel, amazing, hard to believe
♦ онче•н висыма•ш {лӱм мут} ocular estimation
♦ онче•н пуа•ш (-эм) {кокымшо спряжениян глагол} {set phrase} to tell fortunes, to tell somebody's fortune
♦ онче•т гын {наречий} {set phrase} it turns out, as it turns out
♦ о•нчыко онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look forward, to look ahead
♦ пье•сым онча•ш кая•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to see a play
♦ сӱре•тым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look at a picture
♦ телеви•зорым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to watch television
♦ шинча•шке онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look somebody in the eyes; {set phrase} to be dependent on somebody; {set phrase} to try to ingratiate oneself
♦ шке о•нчыко онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look in front of oneself
♦ шӧ•рын онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look askew; {set phrase} to treat somebody in an unfriendly manner
2. to examine, to survey
♦ вершӧ•рым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to survey an area
3. to discuss, to examine
♢ суд дела•м онча• {ойлончо} the court will examine the matter
♦ не•ле йо•дышым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to examine a difficult matter, to discuss a difficult question
4. to familiarize oneself, to familiarise oneself (B.E.ALT)
♦ биогра•фийым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to familiarize oneself with a biography
♦ прика•зым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to familiarize oneself with an order
5. to nurse, to tend, to look after, to care for
♦ е•шым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a family
♦ йоча•м онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a child, to nurse a child
♦ йоча•м онче•н кушта•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to raise a child
♦ ки•ндым онче•н кушта•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to grow grain crops
♦ ку•шкылым онче•н кушта•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to grow plants
♦ онче•н кушта•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {set phrase} to bring up, to rear, to raise; {set phrase} {переходный} to grow
♦ онче•н куштыма•ш {лӱм мут} training, raising, bringing up; growing (plants)
♦ сӧсна•м онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to tend pigs
♦ шке йоча•-вла•кым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after one's children, to care for one's children
♦ че•рлым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a sick person
6. {вончештарыме} to look after, to entertain, to treat (guests)
♦ уна•м онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to look after a guest
7. {вончештарыме} to choose (a bride, groom, part of formal courtship traditions)
♦ ӱ•дырым онча•ш кошта•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to go and choose a bride
♦ ка•чым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to choose a groom
8. {вончештарыме} fo follow someone's example, to emulate
♦ мо•ло-вла•кым онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to follow the example of others
9. {вончештарыме} to turn one's attention to something, to pay attention to something, to look at something
♢ о•нчыч шке•ндым онча•л, вара• и•же еҥ нерге•н о•йло {ойлончо} take a look at yourself first, only then talk about others
10. {вончештарыме} to look at, to think about, to direct one's thoughts
♦ о•нчыко онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to think about the future
♦ эрла•шке онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to think about the next day
11. {вончештарыме} to consider in a certain manner, to think of in a certain manner, to have a certain attitude towards something
♦ икта•ж-мом керышо•тын онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to have a serious attitude towards something
♦ кри•тикым уда•н онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to resent criticism, not to respond well to criticism
12. {вончештарыме} to face, to point in a certain direction, to look onto
♢ окна• уре•мышке онча• {ойлончо} the window faces the street, the window looks onto the street
13. {вончештарыме} to shine (sun, moon)
♢ ты•лзе пыл шеҥге•ч онча• {ойлончо} the moon is shining from behind the clouds
♢ кӱ•шычын ке•че онча• {ойлончо} the sun is shining from above
14. {составной глаголышто} (attempting to do something, trying to do something, doing something for a short time, in second person can also be used to express threats, etc.)
♢ то•лын о•нчо! {ойлончо} oh just try and come!
♦ кутыре•н онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to have a talk
♦ лу•дын онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to try to read, to skim through
♦ шокте•н онча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to play briefly
~ КОПУЛЯТИВНЫЙ СОСТАВНОЙ ГЛАГОЛ ~
/ онче•н савырна•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} (around)
/ па•лыдыме ве•рым онче•н савырна•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to take a good look at an unknown place
~ ВИДЫМ ОНЧЫКТЫШО СОСТАВНОЙ ГЛАГОЛ ~
// онче•н кода•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// икта•ж-кӧн поче•шыже онче•н кода•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to follow somebody with one's eyes
// онче•н кошта•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {несовершенный} (see above)
// тоште•рыште экспона•т-вла•кым онче•н кошта•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to look at items of exhibit in a museum
// онче•н лекта•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// газе•тым онче•н лекта•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to look through a newspaper
// онче•н нала•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// ке•вытыште сату•м онче•н нала•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} to look at goods in a store
// дела•м онче•н налма•ш {лӱм мут} case hearing
// онче•н пытара•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
// кино•м онче•н пытара•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} to watch a film to the end
// онче•н тола•ш (-ам) {икымше спряжениян глагол} {несовершенный} (see above)
♢ вара• и•мньым онче•н толыта•т, тул йыр чумалте•н, мала•ш во•зыт {ойлончо} then, they check on the horses, stretch out by the fire, and lie down to sleep
// онче•н шинча•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {несовершенный} (see above); to loaf around, to idle
♢ чыла•н паша•м ышта•т, а тый онче•н шинче•т {ойлончо} everyone's working, and you're loafing around
// онче•н шога•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {несовершенный} (see above); to loaf around, to idle
♢ чыла•н пашала•н пи•жыныт, а тый онче•н шоге•т {ойлончо} everyone's getting to work, and you're loafing around
// онче•н шукта•ш (-ем) {кокымшо спряжениян глагол} {совершенный} (see above)
♢ мый чыла•шт поче•ш онче•н ом шу•кто {ойлончо} I don't have time to look after everyone
