тәгәрәү неперех. 1) а) катиться алгы көпчәк кая тәгәрәсә, арткысы шунда тәгәри — (посл.) куда катятся передние колёса, туда и задние б) двигаться, передвигаться || передвижение (о круглых предметах, если даже они не способны вращаться) кояш түбәнгә тәгәри — солнце движется вниз 2) неперех. катить (о предметах с колёсами) тигез юлдан тәгәрәгән машина — машина, катившая по ровной дороге 3) идти вперёд тормышыбыз иске эздән тәгәри — жизнь наша идёт по проложенной колее эшләр тәгәри инде — дела же двигаются своим чередом 4) перен.; грубо-прост. улепётывать, катиться || улепётывание тәгәрә моннан — катись (улепётывай) отсюда 5) в разн. знач. перекатываться түбәнгә таба тәгәри — перекатывается вниз дулкыннар басма өстеннән тәгәри — волны перекатываются через мостки 6) перен. а) с размахом лечь/возлечь урын җиргә тәгәрәү — грохнуться на постель б) лежать, возлежать, валяться || возлежание шунда бүрәнәләр тәгәрәгән — тут же валяются брёвна 7) перен.; разг. падать/упасть, грохнуться || падение бер сугу белән тәгәрәде — одного удара хватило - грохнулся 8) перен.; грубо-прост. умереть, околеть, отдать богу душу; отдать концы ачка тәгәрәү — умереть с голоду 9) перен.; разг. уснуть (о детях) 10) перен.; разг. прокатываться/прокатиться (на выборах); свергнуться тәгәрәячәген сизеп торды — чувствовал, что его прокатят (на выборах) 11) перен.; разг. скатываться, скатиться назад (на менее почётные места, позиции и т. п.) утызынчы урынга тәгәрәү — скатываться на тридцатое место • - тәгәрәп китү - тәгәрәп төшү - тәгәрәп яту •• тәгәрәгәнче ашау (тыгыну) — есть до отвала тәгәрәгәнче көлү — смеяться до упаду тәгәрәп кенә бару — быть на мази (о делах) тәгәрәп китим (менә) — с места не сойти (букв. пусть грохнусь на месте - формула клятвы) - тәгәрәп кату
Ш. Н. Асылгараев, Ф. А. Ганиев, М. З. Закиев, К. М. Миннуллин, Д. Б. Рамазанова 2007: Татарско-русский словарь; Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова; Kazan. (2 volumes, 726 + 728 pages, ~56000 entries)