лияш (-ям)
{глагол первого спряжения} [Generate paradigm] 1. to be (used esp. in reference to past and future)
♢ тудо олаште лийын {предложение} (s)he was in town
♢ тыгак лияш кӱлеш {предложение} that's the way it must be
♢ лийын кертеш, тудо чын {предложение} it could be that (s)he is right
♢ лийын кертеш, туге {предложение} it's possible, yes
♢ лушто визыт кок гана лиеш {предложение} ten divided by five is two
♢ ме кумытын лийынна {предложение} there were three of us
♢ тиде кӧ лийын кертеш {предложение} who can that be
♢ тиде лийын кертшаш {предложение} that's quite probable, the probability is high
♢ тиде лийын ок керт {предложение} this is out of the question
♢ тушто лийына! {предложение} we will be there!
♢ тыгае лийын ок керт! {предложение} that cannot be!, that isn't possible!
♢ тудо мыланем кокай лиеш {предложение} she is my aunt
♦ виян лийже! {фраза} long live (...)
♦ поро лийза {фраза} could you please, would you be so kind
♦ таза лий! {фраза} cheers, to your health; goodbye!, all the best!; bless you!, gesundheit!
♦ тау лийже! {фраза} thank you!
♦ воктене лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be close to something
♦ ик шагатыште ямде лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be done in an hour
♦ иктаж-мо деч посна лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to go without something
♦ корнышто лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be on someone's way
♦ кугу оксан лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to have a lot of money, to be rolling in money
♦ лиеш гын {наречие} if possible
♦ лийже манын {наречие} {set phrase} properly, as it should be done
♦ лийже манын ышташ (-ем) {глагол второго спряжения} {set phrase} to do something properly, to do something as it should be done, to give one's best
♦ лийын кертдыме {имя прилагательное} impossible
♦ лийын кертдыме событий {имя существительное} impossible event
♦ лийын кертмаш {имя существительное} possibility
♦ лийын кертшаш {имя прилагательное} probable
♦ лийын кертшашлык {имя существительное} probability
♦ лийын кертшашын {наречие} possibly
♦ лийын кертше {имя прилагательное} possible, likely, probable
♦ лийын кертшылан шотлаш (-ем) {глагол второго спряжения} to consider something possible, to consider something probable
♦ лийын кертшылан шотлаш огыл {глагол второго спряжения – отрицательная форма} not to consider something probable, to consider something improbable
♦ лияш огыл {глагол первого спряжения – отрицательная форма} to be absent
♦ отпускышто лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be on vacation
♦ пашаште лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be at work
♦ фронтышто лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be at the front
♦ сай верыште лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be in the proper place
♦ тӱнямбал значеиян лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to be of global importance, to carry global importance
♦ тыште шуэн лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to put in an appearance rarely
♦ школышто лияш огыл {глагол первого спряжения – отрицательная форма} to be absent from school
♦ шуко оксан лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to have a lot of money, to be rolling in money
2. to become, to turn into
♢ рвезе-влак сай йолташ лийыныт {предложение} the boys became good friends
♢ шокшо лие {предложение} it became warm
♢ тый мо лийынат? {предложение} what's up with you?, what is the matter with you?
♦ космонавт лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to become a cosmonaut
♦ кугу лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to become an adult, to grow up
♦ неле лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to become difficult
♦ таҥ лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to become friends
♦ туныктышо лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to become a teacher
♦ шӱкшӧ лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to wear out
3. to happen, to occur
♢ лийын кертеш {предложение} it can happen
♢ нимат лийын огыл {предложение} nothing happened
♢ южгунам лиеш {предложение} it occurs from time to time
♢ ынде мо лиеш? {предложение} what will happen now?
♢ чыла вучымем семын лийын {предложение} everything happened as I expected it
♢ чыла вучымем почеш лийын {предложение} everything happened as I expected it
♢ тиде теҥгече лийын {предложение} this happened yesterday
♢ тендан коклаште нимо лийын огыл {предложение} nothing happened between you
♢ мый денемат тыгай лийын {предложение} that happened to me too
♢ мо лийын? {предложение} what happened?
♢ мемнан дене мо лиеш? {предложение} what will happen with us?
♢ куштылгын лийын кертеш {предложение} it's quite possible
♢ коклан лиеш {предложение} it happens from time to time
♢ жапын-жапын лиеш {предложение} to happen from time to time
♦ лиеш, мо лиеш {фраза} whatever will be, will be
♦ лийже мо лиеш {фраза} come what may
♦ пуйто нимо лийын огыл {имя прилагательное} as if nothing had happened
4. to be possible, to be allowed, to be permitted
♢ ок лий {предложение} one cannot, one may not
♢ мылам нелым нумалаш огеш лий {предложение} I cannot carry heavy things
♢ лиеш гын? {предложение} is it possible?, may one?
♢ лиеш гынат, ом кай {предложение} although I could go, I won't
♢ пураш лиеш {предложение} one can come in
♢ йодаш лиеш мо? {предложение} can I ask a question?
♢ каласаш лиеш мо? {предложение} may I make a remark?
♢ нимом ышташ ок лий {предложение} there's nothing one can do
♢ палемдаш лиеш мо? {предложение} may I make a remark?
♢ тыште шупшаш лиеш мо? {предложение} can one smoke here?
♦ кузе лияш {фраза} what is to be done?
♦ лиеш гын {наречие} if possible
5. to take place, to be held
♢ таче погынымаш лиеш {предложение} a meeting will be held today
♢ погынымаш лие {предложение} a meeting took place
6. to turn out, to come out to be
♢ пальто аҥысыр лийын {предложение} the coat turned out to be too tight
♦ чын лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to turn out to be true
7. to find oneself somewhere, to come to be somewhere, to end up somewhere
♢ мыйже кузе гала Москваште лийым? {предложение} how did I end up in Moscow?
8. to remain, to stay somewhere
♢ чыла пасуэшак лийын {предложение} everything stayed right on the field
9. to turn out well, to work out well, to succeed
♢ чыла сайын лие {предложение} everything worked out
10. to form, to emerge, to arise, to come about
♢ тыге мемнан институт лие {предложение} this is how our institute came about
11. to disappear somewhere, to vanish somewhere
♢ шинчалыкем ала-кушко лие {предложение} my glasses vanished somewhere
12. to start, to begin (a time, status, activity)
♢ йӱд лие {предложение} night fell
13. to be found
♢ мыланемат паша лие {предложение} work was found for me too
14. to be born (cows, sheep)
♢ шорык лийын {предложение} a sheep was born
♢ ушкал лийын {предложение} a cow was born
15. to ripen, to mature
♢ шурно лийын {предложение} the grain matured
16. to be ready, to be done (e.g., an oven, a sauna)
♢ коҥга лийын {предложение} the oven is ready, the oven is heated
♢ монча лийын {предложение} the sauna is ready
17. to tinker with something, to mess with something, to work around with something, to play around with something
♢ пырысет ден ит лий, пашам ыште {предложение} don't play around with your cat, work
18. to decide to do something, to promise to do something
♢ мияш лийын {предложение} (s)he promised to go, (s)he decided to go
♢ тудо толаш лие {предложение} (s)he promised to come
19. (in combination with active and negative participle) to pretend, to feign
♢ кайыше лиям {предложение} I'll pretend that I'm going
♦ рушла моштыдымо лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to pretend not to know Russian
20. {в составном глаголе} (denotes the start of an activity, coupled with transitive and intransitive verbs)
♦ шарнен лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to memorize
♦ шинчен лияш (-ям) {глагол первого спряжения} to remember, to bear in mind
~ СОСТАВНОЙ ГЛАГОЛ С ВИДОВЫМ ЗНАЧЕНИЕМ ~
// лийын возаш (-ам) {глагол первого спряжения} {совершенный} (see above)
♢ йолташем палыдыме гай лийын возо {предложение} my friend changed completely
// лийын каяш (-ем) {глагол второго спряжения} {совершенный} (see above)
♢ мо лийын кайыш? {предложение} what happened?
// лийын кодаш (-ам) {глагол первого спряжения} {совершенный} (see above)
♢ тиддеч посна эн сай шонымашат шонымашак веле лийын кодеш {предложение} without this, the best intentions will just remain intentions
// лийын кудалташ (-ем) {глагол второго спряжения} {совершенный} (see above)
// ӧрткышӧ гай лийын кудалташ (-ем) {глагол второго спряжения} to have a sudden fright
// лийын колташ (-ем) {глагол второго спряжения} {совершенный} (see above); (used in combination with descriptive words)
// акмук лийын колташ (-ем) {глагол второго спряжения} to get confused, to stop short
// тырын-тӱрын лийын колташ (-ем) {глагол второго спряжения} to sway, to totter, to stagger
// чурк лийын колташ (-ем) {глагол второго спряжения} to wince, to flinch, to start
// лийын лекташ (-ам) {глагол первого спряжения} {совершенный} (see above)
♢ вич ий тунеммеке туныктышо лийын лектат {предложение} after studying for five years you will become a teacher
// лийын ончаш (-ем) {глагол второго спряжения} {однократный} (see above)
♢ туныктышо лийын онченам {предложение} I was a teacher for a while
// лийын пыташ (-ем) {глагол второго спряжения} {совершенный} (see above)
♢ йӧршын лавыран лийын пытенам {предложение} I was covered in mud
// лийын шинчаш (-ам) {глагол первого спряжения} {совершенный} (see above)
♢ те тыште бюрократ лийын шинчын улыда! {предложение} you have become bureaucrats here!
// лийын шогалаш (-ам) {глагол первого спряжения} {совершенный} (see above)
♢ тудо тушто кенета лийын шогалын {предложение} (s)he suddenly appeared there
// лийын шогаш (-ем) {глагол второго спряжения} {несовершенный} (see above)
♢ ялыште мо гына лийын ок шого {предложение} all kinds of things happen in the village
// лийын шуаш (-ам) {глагол первого спряжения} {совершенный} (see above)
♢ кыртмен ыштымеке гына лектышан паша лийын шуэш {предложение} only after exerting yourself will your work show good results
// лийын шукташ (-ем) {глагол второго спряжения} {совершенный} (see above)
// палыме еҥ лийын шукташ (-ем) {глагол второго спряжения} to become a celebrity