www.mari-language.com - Press Release (25 July 2014)

Logowww.mari-language.com:

Марла-англичанла мутер ош тӱняш лектын: muter.mari-language.com

2014-ше ий 25-шо сӱрем тылзе, Джереми Брэдли, Йошкар-Ола, Россий

Таче Вена университетыште савыкташ ямдылыме марла-англичанла мутерын презентацийже эртен. Мутер muter.mari-language.com вотлаштыкеш вераҥдыме, тудым интернет дене пайдаланыше кажне еҥ яра (оксам тӱлыде) кучылт кертеш. Мутер чылаже 42561 тӱҥ мутым, 82742 мут кучылталтмаш ден примерым, ты шотыштак 10749 фразеологизмым, уша. Тыге тудым Российысе финн-угор йылмыла гыч англичаныш кусарыме мутер кокла гыч эн кугулан шотлаш лиеш. Тылеч гоч, мо палена, кугыт дене мемнан савыктышна дене таҥастараш лийме Российысе иктаж-могай вес шагал еҥ чотан йылме гыч англичаныш кусарыме мутерат уке. Ойлыманат огыл, марий йылме дене пашам ышташ тӱҥалмына годым мемнан кид йымалне тыгай материал лиеш ыле гын, пеш куанена ыле.

Мутер Creative Commons лицензий дене савыкталтын. Лицензий семын пайдаланышын, автор-влакын лӱмыштым ончыктен, материалнам эрыкын шараш да кучылташ праваже уло. Мутер Австрий шанче фондын полышыж дене возалтын (P22786-G20 грант): проектна 2011-ше ий 1-ше шорыкйол тылзын тӱҥалын да кум ий шуйнен. Тудым Вена университетысе финн-угор шымлымаш пӧлкан пашаеҥже-влак Тимоти Ризе ден Джереми Брэдли (англичан йылме дене шочмо йылме семын кутырат) да Марий кугыжаныш университетын туныктышыжо марий йылмышанчызе Элина Гусева возеныт.

Мутернан тӱҥ цельже кызытсе марий литератур йылмым авалташ лийын. Савыктышым тӱҥ шотышто англичан дене шочмо йылме семын мутланыше марий йылме деке кумылан еҥ-влак ямдыленыт, садлан тушто кугурак тӱткыш марий йылме дене кутырышылан огыл, а англичан йылман лудшылан ойыралтын. Тыге гынат пашана марий калыкланат пайдале лиеш манын, ӱшанена. Шонена, мутернам марий йылмым тунемше йотэл студент-влак веле огыл, англичан йылмым тунемше марий студент-влакат кучылташ тӱҥалыт.

Мутер шуко ойыртемже дене – мутлан, тудым мӧҥгешла англичанла-марла мутер семын кучылташ лийме але марий материалым (урал але тӱнямбал фонетике алфавитан, УФА але ТФА) транцскрипций дене ончыктымо дене – поснак йылмызе-влаклан оҥай лиеш:

Йылме эре вашталт толеш, садлан лексикографын пашажым нигунам пытышылан шотлаш огеш лий. Ме мутерым мыняр тӱткын ышташ тыршенна гынат, жап эртыме семын ситыдымаш-влак садак кояш тӱҥалыт. Нуным лийме семын вашкерак тӧрлаташ манын, софтверышкына мӧҥгешла вашкыл функцийым пуртенна. Тыге пайдаланыше-влак савыктыш шотышто шке келшыдыме ойыштым, темлымашыштым мемнан деке колтен кертыт.

Кызытеш мутерна литератур йылмын олыкмарий вариантшым веле авалта. Лишыл ийлаште тушко курыкмарий материалым пурташ посна плагиным ямдылена. Тудо финн Коне Фондын окса полышыж дене эн вара гын 2017-ше ийыште савыкталтшаш.

Мутернан презентацийже Йошкар-Олаште кеҥежымсе марий йылме школ кышкарыште эртен. Школышто моло дене пырля Вена гыч Джереми Брэдли да тудын студентше-влак лийыныт. Кеҥежымсе курсышто тунемше-влак марла-англичанла мутер дене кызытак пеш пайдаланат.


Пытартыш уэмдымаш: 2023-шо ийын сорла тылзын 10-шо кечыштыже